Zasady oceniania z muzyki w szkole podstawowejszkolaotorowo.pl/muzykap.pdf · artykulacji,...
Transcript of Zasady oceniania z muzyki w szkole podstawowejszkolaotorowo.pl/muzykap.pdf · artykulacji,...
Zasady oceniania
z muzyki w szkole podstawowej
I. SPOSOBY SPRAWDZANIA I ZASADY OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
Lp. Sposoby Zasady
1. -śpiew pieśni w grupie/solo -ocenie podlegają pieśni śpiewane
i utrwalane w sumie przez trzy lekcje,
-śpiew na ocenę jest zapowiadany i od-
bywa się na kolejnej lekcji lub następ-
nych,
2. -gra utworów na flażolecie i instrumentach
perkusyjnych solo/w grupie
-ocenie podlegają utwory grane
i utrwalane w sumie przez trzy lekcje,
-gra na ocenę jest zapowiadana i od-
bywa się na kolejnej lekcji lub następ-
nych,
3. -formy muzyczno-ruchowe/ćwiczenia
o charakterze choreograficznym
-ocenie podlegają ćwiczenia
realizowane i utrwalane w sumie przez
trzy lekcje,
-prezentacja ćwiczenia na ocenę jest
zapowiadana i odbywa się na kolejnej
lekcji lub następnych,
4. -aktywność -obejmuje:
twórczą ekspresję muzyczną w
zespole klasowym/samodzielnie,
godne reprezentowanie szkoły
podczas: koncertów,
uroczystości, przeglądów,
konkursów,
prowadzenie zeszytu z
uwzględnieniem zasad
gramatyki, ortografii,
interpunkcji,
zadanie domowe obejmujące
swoim zakresem ostatni, zre-
alizowany temat lekcyjny,
-pod uwagę bierze się staranność,
systematyczność i zaangażowanie,
5. -kartkówki/odpowiedź ustna -obejmują swoim zakresem trzy ostat-
nie, zrealizowane tematy lekcyjne z za-
kresu:
wiadomości o poznanych
gatunkach muzyki, epokach,
kompozytorach,
wiadomości z notacji nutowej,
oznaczeń tempa, dynamiki,
artykulacji, dynamiki, form
muzycznych,
rozpoznawanie słuchanych
przykładów muzycznych,
6. -sprawdzian -jest przewidziany pod koniec II okresu
i obejmuje:
wiadomości o poznanych
gatunkach muzyki, epokach,
kompozytorach,
wiadomości z notacji nutowej,
oznaczeń tempa, dynamiki,
artykulacji, dynamiki, form
muzycznych,
rozpoznawanie słuchanych
przykładów muzycznych,
-jest zapowiadany tydzień wcześniej,
-jest poprzedzony powtórką,
-opuszczony sprawdzian z przyczyn
losowych należy napisać w terminie do
2 tygodni od powrotu do szkoły.
II. SPOSOBY DOKUMENTOWANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
Osiągnięcia uczniów są odnotowywane w dzienniku elektronicznym z właściwym
komentarzem. Pisemną dokumentację przechowuje się do końca danego roku szkolnego.
III. SPOSOBY POPRAWIANIA OCEN
Otrzymane oceny można poprawić w następujący sposób:
-chęć poprawy zgłasza uczeń,
-poprawa może odbywać się kilkakrotnie po wcześniejszym ustaleniu terminu
z nauczycielem,
-otrzymana ocena z poprawy wpisana jest jako kolejna do dziennika,
-można poprawiać każdą ocenę.
IV. WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY ORAZ KRYTERIA OCENIANIA z muzyki w szkole podstawowej
Klasa IV
Dopuszczający Dostateczny
Dobry Bardzo dobry Celujący
• potrafi pracować
w grupie.
• śpiewa w grupie refren
piosenki A ja patrzę, a
ja słucham;
• rozpoznaje różne
odgłosy;
• wie, kim jest K. Penderecki;
(kompozytor)
• wie, co to jest zwrotka
i refren;
• odróżnia szmery od
dźwięków;
• umie powiedzieć, czym
jest dla niego muzyka;
• zna tytuł utworu
Pendereckiego i potrafi
wypowiedzieć się na jego
temat;
• śpiewa samodzielnie
refren piosenki;
• poszukuje
niekonwencjonalnych źródeł
lub sposobów wydobycia
dźwięku z otoczenia;
• wykazuje inicjatywę
w tworzeniu z innymi
ilustracji muzycznej na
określony temat
• aktywnie uczestniczy
w zabawach;
• śpiewa w zespole
piosenkę A ja patrzę, a
ja słucham;
• wie, jak dbać o głos;
• zna nazwy najwyższego
i najniższego głosu ludzkiego:
sopran, bas;
• zna terminy: aria, glissando;
• zna nazwisko W.A. Mozarta;
(kompozytor)
•potrafi omówić rolę klucza
wiolinowego i wskazać
położenie na pięciolinii
dźwięku g.
• wie, czym jest skala
głosu;
• potrafi odnaleźć w zapisie
nutowym dźwięk g.
• samodzielne śpiewa
piosenkę A ja patrzę, a ja
słucham;
• wymienia kilka
kontrastowych pojęć
związanych z muzyką;
• umie samodzielnie
rozpoznać i nazwać
kontrasty w utworze E.
Griega;
• śpiewa w grupie
piosenkę Na cztery i na
sześć;
• poszukuje informacji
w podręczniku.
• wie, kim był C. Saint-Saëns;
(kompozytor)
• wie, co to są skrzypce
i kontrabas oraz do jakiej
grupy instrumentów należą;
• wie, jak są zbudowane
skrzypce i kontrabas oraz
jak się na nich gra;
• śpiewa piosenkę Na cztery
i na sześć solo;
• umie wypełnić pauzy
(według sugestii
nauczyciela) w utworze
Pizzicato;
• umie odróżnić grę arco od
gry pizzicato w utworze L.
Delibesa.
• śpiewa w grupie
piosenkę Pałacyk
Michla, równocześnie
maszerując rytmicznie;
• odróżnia ćwierćnutę
od ósemki;
• wie, co to jest akcent.
• nazywa sylabami
rytmicznymi proste rytmy
złożone z ćwierćnut i ósemek;
• zna terminy: takt, metrum,
pauza, puls;
• umie zaakompaniować do
piosenki na instrumentach
perkusyjnych.
• rozpoznaje ze słuchu
metrum 3/4 i 4/4;
• umie określić metrum
piosenki Pałacyk Michla,
nazwać wartości rytmiczne
(ósemki, ćwierćnuty oraz
pauzy);
• zna tytuły pieśni z okresu II
wojny światowej;
• śpiewa w grupie refren • wie, jak wygląda • wie, czym są • śpiewa samodzielnie • umie odczytać tekst
piosenki Już
październik;
• gra na flażolecie
dźwięk g;
pauza ćwierćnutowa,
umie ją odnaleźć
w nutach;
• śpiewa lub gra na
dzwonkach gamę C-dur;
• rozumie znaczenie
znaku repetycji
poprzedniki następnik;
• odróżnia słuchem gamę
wstępującą od zstępującej;
refren piosenki Już
październik;
• umie zaproponować
akcenty w czytanym
tekście;
• śpiewa literami
i solmizacją gamę C-dur
i gra ją na dowolnym
instrumencie;
• wie, co to jest glissando.
z różnie rozmieszczonymi
akcentami;
• potrafi odczytać tekst
w różnych rytmach;
• gra na dzwonkach /
pianinie lub śpiewa
następnik do usłyszanego
poprzednika
– rytmicznego
i melodycznego;
• potrafi odczytać
i zaśpiewać z fonogestyki
motyw melodyczny.
• śpiewa w grupie
piosenkę Już
październik;
• potrafi zagrać na
flażolecie dźwięki g, a,
e.
• zna symbol półnuty;
• umie porównać nastrój
dwóch piosenek – wypowiedź
pisemna lub plastyczna;
• określa własnymi słowami
nastrój piosenki;
• odróżnia w zapisie
i słuchem wartości
rytmiczne: ćwierćnuty,
ósemki, półnuty;
• potrafi wykonać na
flażolecie dowolną piosenkę
jesienną
• śpiewa w grupie
piosenki jesienne;
• potrafi w grupie
wykonać piosenkę
z podziałem na elementy
– melodia, słowa, rytm;
• rozpoznaje barwę
fortepianu;
• bierze aktywny udział
w zadaniach ze śpiewu
oraz gry;
• umie podać nazwisko
największego polskiego
kompozytora – F.
Chopina.
• rozumie mechanizm
działania fortepianu;
• umie powiedzieć, jaką rolę
spełnia akompaniament;
• potrafi określić rolę
fortepianu w słuchanych
utworach (akompaniująca
i solowa);
• gra gamę C-dur na
flażolecie
• umie własnymi słowami
omówić nastrój i dopasować
odpowiednią reprodukcję do
Preludium e-moll F.
Chopina;
• potrafi odczytać głosem
gesty lub nuty w zadaniu
• śpiewa Mazurek
Dąbrowskiego
w zespole, w postawie
• umie zaśpiewać
w grupie pieśń Przybyli
ułani;
• uczestniczy realnie lub
wirtualnie w obchodach
Narodowego Dnia
• umie własnymi słowami
omówić rolę hymnu
narodowego;
• zna okoliczności powstania
hymnu;
• potrafi wyjaśnić, co to są
na baczność;
• potrafi powiedzieć,
w jakich
okolicznościach
wykonuje się hymn
Niepodległości.
• zna polskie symbole
narodowe;
• zna tytuły innych pieśni
legionowych (poza pieśnią
Przybyli ułani), potrafi
zaśpiewać jedną z nich;
• wie, z jakimi
wydarzeniami historii
Polski wiąże się święto
obchodzone 11listopada;
pieśni legionowe.
• potrafi wykonać partie
solowe w pieśni Przybyli
ułani;
• potrafi w grupie
zaśpiewać zwrotkę
i refren piosenki
w kuchni;
• potrafi wykonać
podany rytm na
przyborach kuchennych.
• improwizuje prosty rytm
w formie ostinata (klaskaniem
lub na „instrumentach”
kuchennych).
• rozumie termin: synkopa;
• umie odnaleźć synkopy
w zapisie nutowym;
• rozumie termin: ostinato;
• potrafi ułożyć słowa do
podanego rytmu;
• umie wykonać rytm
z synkopą (sylabami
rytmicznymi i tekstem);
• umie zaśpiewać
w grupie refren piosenki
Mam tam-tam;
• zna nazwę instrumenty
perkusyjne;
• wykonuje własny
instrument według
instrukcji zawartych
w podręczniku;
• z pomocą nauczyciela
wymienia źródła
dźwięku
w instrumentach
perkusyjnych;
• wie, co to są gestodźwięki;
• wymyśla własne
gestodźwięki i improwizuje
rytmy;
• zna nazwy instrumentów
perkusyjnych
z instrumentarium szkolnego
oraz najczęstsze sposoby
wydobycia z nich dźwięku;
• zna symbol całej nuty
i rozumie jej relację czasową
do wartości poznanych
wcześniej.
• umie samodzielnie
wymienić źródła dźwięku
w instrumentach
perkusyjnych;
• potrafi wskazać w zapisie
nutowym całą nutę
i odpowiadającą jej pauzę.
• gra podane rytmy
i próbuje improwizować
własne na instrumentach ze
szkolnego zestawu;
• potrafi dokonać podziału
instrumentów na melodyczne
i niemelodyczne;
• umie zaimprowizować rytm
lub melodię na
instrumentach perkusyjnych
z zestawu szkolnego;
• śpiewa w grupie
piosenkę Zła zima;
• aktywnie uczestniczy
w grupowych
ćwiczeniach twórczych.
• potrafi określić
charakter słuchanego
utworu, wskazując
• zna formy muzyczne: AB,
ABA’, ABC;
• potrafi przyporządkować
wzór graficzny
odzwierciedlający budowę
tych form;
• rozumie znaczenie kropki
przy nucie i łuku łącznika;
• rozpoznaje formy
muzyczne w prostych
utworach;
• świadomie odbiera
słuchaną muzykę (nie tylko
emocjonalnie, ale też stara
się odróżnić poszczególne
części utworu);
• potrafi zaproponować gesty
odpowiednią ilustrację;
i/lub akompaniament
podkreślający budowę
piosenki.
• śpiewa w grupie
piosenkę Zła zima;
• bierze aktywny udział
w zabawach ruchowych;
• rozumie znaczenie znaków
chromatycznych (krzyżyk,
bemol, kasownik);
• potrafi zagrać fragment
kolędy Gdy śliczna Panna.
• wyjaśnia rolę
przygodnego znaku
chromatycznego;
• umie samodzielnie
odczytać i zagrać kolędę.
• umie odczytać zapis
nutowy z użyciem znaków
chromatycznych;
• potrafi wymyślić i zapisać
rebus z użyciem symboliki
nutowej;
• śpiewa refren
pastorałki Jam jest
dudka;
• śpiewa pastorałkę Jam
jest dudka;
• wymienia tradycje
świąteczne (polskie,
regionalne);
• zna terminy: kolęda,
pastorałka;
• potrafi wymienić kilka
tytułów polskich kolęd;
• swobodnie gra melodię
jednej kolędy;
• przygotowuje
kolędowanie dla
społeczności szkolnej
• akompaniuje do pastorałki
na dzwonkach i/lub
klawesach śledząc zapis
nutowy;
• potrafi ułożyć tekst
następnej zwrotki pastorałki;
• zna nazwy polskich
tańców narodowych;
• umie wymienić nazwy
polskich tańców
narodowych;
• potrafi wymienić
charakterystyczne cechy
poloneza;
• zna postać Karola
Kurpińskiego; (kompozytor)
• zna termin: artystyczne
opracowanie tańca.
• zna ze słuchu pieśń
Polonez rycerski;
• umie krótko opowiedzieć,
kim był Karol Kurpiński;
• umie wyjaśnić znaczenie
terminu artystyczne
opracowanie tańca.
• potrafi własnymi słowami
opisać różnice między
polonezem ludowym a jego
artystycznym opracowaniem;
• zna symbol szesnastki
i pauzy szesnastkowej;
• umie zaśpiewać
początkowy fragment (8
taktów) 1. zwrotki
pieśni Polonez rycerski;
• umie wskazać
szesnastki w zapisie
nutowym;
• umie zaśpiewać początkowy
fragment (8 taktów) 1. i 2.
zwrotki pieśni Polonez
rycerski;
• rozumie relację czasową
szesnastki względem innych
wartości rytmicznych;
• umie wyklaskać proste rytmy
• zna charakterystyczne
rytmy poloneza;
• zna podstawowy krok
poloneza i kilka elementów
układu tanecznego.
• umie wyklaskać lub zagrać
na instrumencie
perkusyjnym
charakterystyczne rytmy
poloneza;
• bierze aktywny udział
w wykonaniu układu
tanecznego poloneza.
z szesnastkami;
• umie zaśpiewać refren
piosenki Krakowiacy
zawadiacy.
• potrafi zaśpiewać
jedną zwrotkę piosenki
Krakowiacy zawadiacy;
• potrafi wymienić
charakterystyczne cechy
krakowiaka;
• zna charakterystyczne rytmy
krakowiaka;
• zna termin: synkopa
i niektóre poznane wcześniej
wartości rytmiczne;
• umie wyklaskać
charakterystyczne rytmy
krakowiaka;
• odczytuje rytmy powstałe
z ułożenia warzyw
• potrafi zanucić popularne
melodie w rytmie
krakowiaka;
• zna sposób zapisywania
wybranych wartości
rytmicznych i rytmu
z synkopą;
• zna charakterystyczne
cechy krakowiaka;
• umie wymienić nazwy
kilku kroków i figur
tanecznych krakowiaka;
• zna w zarysie legendy
krakowskie wymienione
w podręczniku.
• podaje tytuły innych
krakowskich legend i umie
opowiedzieć krótko
ciekawą historię z własnej
okolicy.
• zna kilka kroków i figur
tanecznych krakowiaka;
• umie podać różnice między
artystycznym opracowaniem
krakowiaka a krakowiakiem
ludowym;
• potrafi prawidłowo
zapisać nazwisko
„Chopin”;
• ma podstawowe
wiadomości o budowie
fortepianu.
• zna kilka faktów z życia F.
Chopina; (kompozytor)
• wypowiada się na temat
słuchanych utworów (cechy
poloneza);
• poszukuje informacji na
temat wirtuozów fortepianu
oraz Międzynarodowego
Konkursu Pianistycznego.
• umie improwizować
głosem i / lub na
instrumencie określone
fragmenty w utworze
Rozmowa z fortepianem;
• potrafi zagrać na
dzwonkach fragment
Preludium Des-dur;
• śpiewa w grupie pieśń
Hulanka;
• akompaniuje w grupie
do pieśni;
• zna kilka faktów
z życia kompozytora;
• umie wymienić kilka tytułów
jego utworów;
• zna termin: fermata;
• potrafi podać
charakterystyczne cechy
poloneza.
• rozpoznaje słuchem
Poloneza A-dur;
• wykazuje się wiedzą
w klasowym konkursie; o F.
Chopinie;
• umie odczytać głosem
z fonogestyki fragment
Hulanki;
• bierze udział w szkolnym
konkursie wiedzy na temat
Fryderyka Chopina.
• śpiewa w grupie
fragment piosenki Kiedy
przyjdzie wiosna?;
• potrafi współpracować
w grupie podczas
ilustracji muzycznej
wiersza;
• potrafi zrytmizować
krótki tekst;
• odróżnia słuchem tę samą
melodię zagraną w skali
durowej i molowej;
• zna terminy: mormorando
i coda.
• recytuje podany tekst
w zapisanym rytmie;
• odróżnia tonację
minorową od majorowej
w piosenkach i utworach
instrumentalnych;
• śpiewa solo melodię
zwrotki i refrenu piosenki
Kiedy przyjdzie wiosna? ;
• proponuje własny
akompaniament do piosenki.
• bierze aktywny udział
w zabawach.
• zna i rozróżnia
instrumenty
smyczkowe: skrzypce,
altówkę, wiolonczelę,
kontrabas;
• potrafi rozpoznać te
instrumenty na
ilustracji;
• wymienia cztery poznane
instrumenty smyczkowe
w kolejności od najniżej do
najwyżej brzmiącego
i odwrotnie;
• zna nazwę popularnego
zespołu kameralnego: kwartet
smyczkowy;
• wie, jak są zbudowane
altówka i wiolonczela,
potrafi porównać te
instrumenty ze skrzypcami
i kontrabasem;
• pamięta tytuł utworu
i całego cyklu Karnawał
zwierząt;
• umie podać nazwy innych
zespołów kameralnych np.
duet, trio, kwintet, sekstet,
septet, oktet;
• poszukuje innych nagrań
cyklu Karnawał zwierząt.
• śpiewa w zespole
refren piosenki Złoty
kluczyk;
• bierze aktywny udział
w zabawach
• zna termin: przedtakt;
• realizuje w grupie głos
rytmiczny.
• wie, co to jest przedtakt;
• potrafi wskazać przedtakt
w zapisie nutowym;
• śpiewa samodzielnie
wybraną zwrotkę i refren
piosenki Złoty kluczyk;
• rozpoznaje melodię
z przedtaktem;
• śpiewa w grupie jedną
z wiosennych piosenek;
• zna kilka zwyczajów
związanych z końcem
zimy, początkiem
wiosny, Wielkanocą;
• opowiada własnymi słowami
o tradycjach związanych
z okresem przesilenia
wiosennego i Wielkanocą;
• gra na dzwonkach melodię
Kogucik
.• gra na dzwonkach
akompaniament do piosenki
Kogucik.
• samodzielnie śpiewa
wybraną piosenkę
o tematyce wiosennej i gra
ułożone przez siebie melodie
na doniczkach;
• śpiewa w grupie
piosenkę w kurniku;
• współpracuje w grupie
podczas muzycznych
• wie, kim był L. van
Beethoven; (kompozytor)
• potrafi muzycznie
zilustrować historyjkę
• śpiewa piosenkę w kurniku
i proponuje sposoby jej
ilustracji;
• zna termin: muzyka
ilustracyjna.
• określa zjawiska przyrody
ilustrowane muzyką w Burzy
L. van Beethovena;
obrazkową;
• umie odczytać zapis
graficzny ilustracji
dźwiękowej do wiersza
Wiosenny wietrzyk
i aktywnie w niej
uczestniczy;
„umuzycznienia”;
• w słuchanym utworze umie
wskazać środki muzyczne
naśladujące odgłosy
przyrody;
• podejmuje próbę
opracowania własnego
pomysłu zilustrowania
historyjki obrazkowej
• wie, jak wygląda
harfa;
• wie, jak jest
zbudowana harfa i do
jakiej grupy
instrumentów należy;
• gra na flażolecie lub
dzwonkach wybrany
utwór spośród
ćwiczonych na lekcji.
• zna nazwisko L. van
Beethovena;
• nadaje tytuły słuchanym
utworom, kierując się ich
ilustracyjnością;
• aktywnie uczestniczy
w akompaniamencie do
Symfonii dziecięcej;
• umie zagrać na flecie
łatwe układy dźwięków ze
słuchu;
• umie zagrać na flażolecie
fragment Wiosny A.
Vivaldiego lub na
dzwonkach w grocie króla
gór E. Griega.
• potrafi zaśpiewać
polską piosenkę ludową;
• wie, kim był O.
Kolberg (rozumie
historyczne i kulturowe
znaczenie jego dzieła).
• rozumie terminy: etnografia,
etnograf, folklor muzyczny;
• potrafi odróżnić oryginalną
muzykę ludową od jej
artystycznego opracowania;
• umie rozpoznać polską
muzykę ludową wśród
innych;
• docenia wartość
twórczości ludowej;
• poszukuje muzyki ludowej
z własnego regionu;
• nagrywa i gromadzi
przejawy kultury ludowej
z własnego regionu.
• Śpiewa w grupie pieśń
Witaj, majowa
jutrzenko;
• ma podstawową
wiedzę o dniu 3 Maja;
• ma wiedzę o dniu 3 Maja
i związanej z nim pieśni;
• gra prosty akompaniament
do pieśni.
• przygotuje plan
uroczystości na Dzień Matki;
• samodzielnie odczytuje
zapis nutowy do utworu E.
Griega Poranek.
• śpiewa w grupie
piosenki;
• śpiewa w grupie
melodię kanonu;
• umie określić budowę
• potrafi wyjaśnić, jak
wykonywać utwór w kanonie;
• rozpoznaje dwie jednakowe
• umie rozpoznać budowę
słuchanych utworów;
• zna budowę formy: AB,
• samodzielnie śpiewa
piosenki Witaj majowa
jutrzenko, Idzie wiosna;
pieśni: zwrotka i refren;
części w utworze o formie
ABA.
ABA, ABA’, ronda;
• tworzy kuplety ronda.
• śpiewa wybraną
piosenkę (lub jej
fragment) z repertuaru
opracowywanego
w maju;
• wyjaśnia co najmniej
jedno pojęcie muzyczne
związane z Pioseneczką
o marzeniach (przedtakt,
repetycja, volta, coda);
• bierze udział
w przygotowaniu programu na
Dzień Matki.
• gra na flażolecie lub
dzwonkach wybraną
melodię;
• nagrywa program
przygotowany przez klasę.
• samodzielnie śpiewa dwie
wybrane piosenki
z repertuaru majowego;
• proponuje rozwiązania do
projektu i bierze aktywny
udział w realizacji programu
na Dzień Matki;
• umie zaśpiewać refren
piosenki Hej, lato, lato,
lato;
• wie, jakim
instrumentem jest gitara;
• wie, do jakiej grupy
instrumentów należy
gitara i potrafi omówić
jej budowę;
• wie, co to jest kanon
i jak się go wykonuje;
• umie zaśpiewać pierwszą
zwrotkę i refren piosenki Hej,
lato, lato, lato;
• zna terminy: klucz
wiolinowy, metrum, tempo,
ćwierćnuta z kropką, łuk
łącznik, pauza ósemkowa,
repetycja, volty, przedtakt,
bemol jako znak
przykluczowy, gama C-dur,
wartości rytmiczne nut i pauz.
• umie zaśpiewać unisono
melodię kanonu Lubię
podróże;
• śpiewa piosenkę
o tematyce letniej,
wakacyjnej, którą zna spoza
szkoły;
• śpiewa w kanonie,
w kilkuosobowych grupach,
piosenkę Lubię podróże;
• prezentuje przed klasą
swoje umiejętności gry na
gitarze.
• śpiewa piosenkę Hej,
lato, lato, lato;
• bierze aktywny udział
w zabawach;
• wie, co to są szanty;
• umie zaśpiewać w grupie
szantę Pacyfik;
• ma wiadomości o znakach
chromatycznych.
• umie zaśpiewać solo
fragmenty szanty Pacyfik;
• proponuje nowy tekst do
szanty.
• śpiewa piosenki
Pacyfik oraz Hej, lato,
lato, lato, w murowanej
piwnicy;
• zna nazwy
instrumentów
strunowych, o których
nie było mowy na
lekcjach (np. mandolina,
cymbały, lira korbowa,
inne);
• wie, kim był Jan Sabała;
(gawędziarz i ludowy muzyk)
• wie, jakim instrumentem są
gęśliki podhalańskie;
• potrafi zapamiętać rytm
podany przez nauczyciela
i zaśpiewać w nim gamę C-
dur;
• potrafi wymienić kilka
cech regionu
podhalańskiego;
• gra akompaniament do
piosenki w murowanej
piwnicy
• umie zaśpiewać solo
dowolną piosenkę.
Klasa V
Dopuszczający Dostateczny
Dobry Bardzo dobry Celujący
• potrafi śpiewać w grupie
refren piosenki Koniec
wakacji oraz Zabierz się
razem z nami;
• umie określić nastrój
wysłuchanego utworu
muzycznego;
potrafi nazwać kilka oznaczeń
muzycznych z zapisu nutowego
piosenki i je wyjaśnić;
• umie sformułować wypowiedź
na temat roli muzyki w życiu
człowieka;
zna określenie muzyka
sakralna;
• potrafi akompaniować na
instrumentach
perkusyjnych do negro
spirituals Git on
bo’dlittlechild’en.
potrafi śpiewać solo refren
piosenki Koniec wakacji i
Zabierz się razem z nami,
zwrotki śpiewa w grupie;
• zna pojęcia dur/moll lub
major/minor;
• zna większość oznaczeń
muzycznych w zapisie
nutowym piosenki;
• umie rozpoznać słuchem
aparat wykonawczy w
koncercie Jesień z cyklu
Cztery pory roku
A. Vivaldiego;
• potrafi opowiedzieć o roli
muzyki w życiu człowieka
i funkcjach, które pełni;
• rozumie sygnalizacyjną i
religijną funkcję muzyki;
• rozpoznaje, z jakiego kręgu
kulturowego pochodzą
prezentowane przykłady muzyki
sakralnej;
• umie dobrać ruch i
akompaniament instrumentów
perkusyjnych do pieśni Git on
bo’dlittlechild’en.
• umie zaśpiewać solo
refren piosenki Koniec
wakacji;
• potrafi określić budowę
formalną pieśni ludowej
Plon niesiemy, plon
(A B A);
• zna nazwiska kompozytorów:
W.A. Mozart i C. Orff;
(kompozytor)
• potrafi wymienić nazwy
czterech instrumentów
smyczkowych;
• zna termin ostinato;
• potrafi powiedzieć, na
czym polega rozrywkowa
funkcja muzyki;
• umie podać kilka
przykładów muzyki, którą
lubi;
• bierze udział w zabawie
instrumentalnej przy
piosence Była babuleńka.
• umie zaśpiewać solo całą
piosenkę Koniec wakacji;
• potrafi grać na dzwonkach
lub flecie jedną część
melodii pieśni Plon
niesiemy, plon;
• umie podać kilka
przykładów muzyki, której
chętnie słucha oraz
uzasadnić swój wybór;
• wykazuje tolerancyjną postawę
wobec upodobań muzycznych
kolegów;
• potrafi własnymi słowami
opowiedzieć o utworach
EinekleineNachtmusik
W.A. Mozarta
i Carminaburana C. Orffa;
• zna terminy ostinato
rytmiczne i ostinato melodyczne,
rozpoznaje ostinato słuchem
w utworze Orffa
• umie przygotować w
zespole program koncertu • potrafi zaśpiewać w grupie
jedną zwrotkę piosenki • umie zagrać
akompaniament do tej • umie uzasadnić wybór
utworów na klasowy • ma podstawowe wiadomości na
temat II wojny światowej.
dla klasy;
• wypowiada się na temat
zaproponowanych przez
siebie utworów;
Siekiera,motyka;
• umie zagrać akompaniament do
tej piosenki według zapisu w
nutach.
piosenki według zapisu w
nutach.
koncert
i powiedzieć kilka zdań na
ich temat;
• umie zaśpiewać solo jedną
lub dwie zwrotki piosenki
Siekiera, motyka;
• umie zaśpiewać w grupie
piosenkę Rozwichrzona
jesień;
• umie wykonać rytm
piosenki na jesiennych
„instrumentach”;
• potrafi zaproponować
instrumenty do
akompaniamentu piosenki;
• umie zagrać w zespole
akompaniament do piosenki;
• zna nazwy i symbole
niektórych pauz umie
zastosować podane pauzy w
praktyce
• umie zaśpiewać solo
wybraną zwrotkę piosenki
Rozwichrzona jesień;
• potrafi zaakompaniować
na instrumentach
perkusyjnych oraz
„jesiennych gadżetach”
(drobnych przedmiotach
symbolizujących jesień);
• swobodnie wykonuje
gestodźwiękami rytm
akompaniamentu do piosenki.
• potrafi zaśpiewać w
grupie piosenkę
Rozwichrzona jesień;
.
• umie wymienić po kilka
instrumentów z obydwu grup,
podać ich źródło dźwięku;
• potrafi wyjaśnić, co ma
wpływ na głośność dźwięku
w tych instrumentach
• wie, co to są instrumenty
perkusyjne melodyczne i
niemelodyczne;
• umie powiedzieć kilka
słów o A. Chaczaturianie i
jego utworze Taniec z
szablami;
(kompozytor)
• potrafi rozpoznać w
prezentowanym utworze
brzmienie kilku
instrumentów
perkusyjnych
i podać ich nazwy;
• umie miarowo zaakompaniować
podczas aktywnego słuchania
muzyki.
• potrafi określić nastrój
pieśni Bandoska;
• umie powiedzieć kilka zdań
o papieżu Janie Pawle II.
• umie zagrać w grupie
fragment Bandoski;
• umie zagrać pieśń
Bandoska na flecie lub
dzwonkach;
• potrafi opowiedzieć
własnymi słowami o
papieżu Janie Pawle II (w
kontekście jego związku
z kulturą);
• aktywnie uczestniczy w zabawie
słuchowej z dzwoneczkami
• wie, kim był I.J. • umie zaśpiewać w grupie pieśń • potrafi rozpoznać • potrafi podać przykłady • umie zaśpiewać solo partię
Paderewski
i jakie ma zasługi dla
Polski; (kompozytor)
(mąż stanu)
Leguny w niebie;
• umie zatańczyć do pieśni prosty
układ.
krakowiaka na przykładzie
utworu Krakowiak
fantastycznyi przypomnieć
cechy tego tańca
narodowego;
walki o niepodległość
poza polem bitwy, np.
poprzez działania ludzi
kultury;
św. Piotra z pieśni Leguny
w niebie.
• umie wymienić omówione
wcześniej funkcje
muzyki;
• potrafi określić budowę
piosenki Zawsze jest
pogoda;
• umie zaśpiewać w grupie
refren piosenki;
• uczestniczy w zabawie twórczej
Wesoła orkiestra z
wykorzystaniem przedmiotów
codziennego użytku;
• wykonuje instrument według
instrukcji w podręczniku.
• wie, co oznacza kropka
przy nucie; kropka nad lub
pod nutą, łuk łącznik;
• aktywnie uczestniczy w
poszukiwaniu odgłosów
wydobywanych z papieru
• umie opowiedzieć
własnymi słowami, jakie
funkcje pełni muzyka;
• potrafi zaśpiewać solo
refren piosenki Zawsze jest
pogoda;
• umie znaleźć w nutach
piosenki powtarzający się rytm i
powtórzyć go klaskaniem lub
w inny dowolny sposób.
• umie zaśpiewać w zespole
piosenkę Zawsze jest
pogoda;
• zna nazwy instrumentów
dętych blaszanych: trąbka,
róg (waltornia), puzon,
tuba;
• potrafi rozpoznać na ilustracji
omawiane instrumenty;
• wykonuje „końskie kroki”
podczas aktywnego słuchania
muzyki;
• zna nazwy elementów
budowy instrumentów:
ustnik, czara głosowa,
wentyle, suwak.
• potrafi zaśpiewać solo
piosenkę Zawsze jest
pogoda;
• zna budowę, brzmienie i
zasady wydobywania
dźwięku z instrumentów
dętych blaszanych;
• umie opowiedzieć o brzmieniu
instrumentów po wysłuchaniu
przykładu muzycznego.
• umie zaśpiewać w grupie
pierwszą zwrotkę piosenki
Ogólnie zima;
• wie, jaki jest zapis, nazwy
i funkcje różnych oznaczeń
muzycznych występujących
w piosence;
• umie zagrać fragment kolędy
Pójdźmy wszyscy do stajenki.
• zna termin volta i rozumie
funkcję volt w zapisie
nutowym;
• wie, co to jest synkopa,
przedtakt, pauzy;
• umie zaśpiewać solo
pierwszą zwrotkę piosenki
Ogólnie zima;
• potrafi samodzielnie
znaleźć w nutach tej
piosenki rytm
z synkopą;
• umie zakończyć powtarzającą
się prostą melodię,
improwizując drugą voltę.
• zna melodie i słowa
niektórych polskich kolęd
i pastorałek;
• umie zaśpiewać w grupie
pastorałkę My też,
pastuszkowie;
• wie, co to jest kapela ludowa;
• potrafi zagrać na
dzwonkach/flecie kolędę
Pójdźmy wszyscy do
stajenki oraz fragment
Jezus malusieńki;
• umie zaśpiewać solo
pastorałkę My
też,pastuszkowie;
• potrafi wymienić różne
rodzaje kapel ludowych;
• umie zagrać na
dzwonkach/flecie kolędę
• umie zagrać akompaniament do
pastorałki z obserwacją zapisu
nutowego.
Jezus malusieńki.
• zna melodie i słowa
niektórych polskich kolęd
i pastorałek;
• przyniósł śpiewniki z
kolędami
i pastorałkami.
• umie zaśpiewać w grupie
pastorałkę My też,
pastuszkowie;
• potrafi zagrać kolędę Jezus
malusieńki i/lub Pójdźmy
wszyscy do stajenki;
• umie zaśpiewać solo
pastorałkę My też,
pastuszkowie;
• potrafi zaakompaniować
do wybranej kolędy lub pastorałki
na dowolnym instrumencie
melodycznym.
• umie zaśpiewać pierwszą
zwrotkę piosenki Zimowy
mazur;
• zna nazwy polskich
tańców narodowych;
.
• potrafi wymienić
charakterystyczne cechy
poloneza, krakowiaka i mazura;
• wie, co to jest nuta akcentowana;
• umie wyjaśnić funkcję
kropki umieszczonej obok
nuty;
• potrafi wyjaśnić
określenie: artystyczne
opracowanie tańca
• umie zaśpiewać wszystkie
zwrotki piosenki Zimowy
mazur;
• umie wyklaskać lub zagrać
na instrumencie
perkusyjnym
charakterystyczne rytmy
mazura;
• potrafi zagrać na dzwonkach
fragment pieśni F. Tymolskiego
Ostatni mazur;
(kompozytor)
• umie uzupełnić zapis rytmu
wykorzystując wartości rytmiczne
z kropką.
• zna nazwy i potrafi
wymienić
charakterystyczne cechy:
mazura, kujawiaka i
oberka;
• potrafi określić kontrasty
i podobieństwa występujące
między oberkiem i
kujawiakiem;
• zna termin metrum
trójdzielne;
• zna metrum 3/8.
• umie odczytać rytm w
metrum 3/8;
• umie wyklaskać lub zagrać
na instrumencie rytmy
oberkowe
i kujawiakowe;
• potrafi zaimprowizować głosem
lub na instrumencie melodię
kujawiaka na dźwiękach e g h.
• umie zaśpiewać w grupie
poznane piosenki w
rytmach tańców;
• potrafi wymienić
charakterystyczne cechy
polskich tańców
narodowych: poloneza,
mazura, oberka,
kujawiaka i krakowiaka;
• umie przyporządkować
poznane piosenki i utwory do
odpowiedniego tańca;
• zna nazwisko Henryk
Wieniawski; (kompozytor)
• rozumie termin parlando.
• potrafi wykonać rytmy
polskich tańców
narodowych;
• umie rozpoznać tańce
narodowe po usłyszeniu
ich rytmu;
• potrafi podać kilka
informacji
o Henryku Wieniawskim;
• umie wyrecytować przysłowie
ludowe w rytmie tańców
narodowych;
• potrafi wykonać kroki i figury
wybranego tańca narodowego.
• śpiewa w grupie
powtarzające się
fragmenty piosenki
Gioachino;
• zna i rozumie terminy: opera,
uwertura, scena, soliści,
chór,balet, orkiestra, scenograf,
reżyser itd.;
• śpiewa w grupie całą
piosenkę Gioachino;
• potrafi opowiedzieć, czym
jest opera (ew. także treść
• świadomie posługuje się
terminami: scena, kanał
orkiestrowy, gmach opery;
• umie powiedzieć, kto
• umie ułożyć tekst pasujący do
podanego rytmu
wybranej opery);
• gra w grupie temat
uwertury do opery Wilhelm
Tell G. Rossiniego
(kompozytor)
występuje w
przedstawieniu operowym
i kto jeszcze bierze udział
w przygotowaniu
spektaklu;
• zna terminy: uwertura,
akt, scena, aria, scena
zbiorowa;
• wie, co to jest balet;
• rozumie znaczenie terminu
poco a pocoaccelerando, bierze
udział w zabawach z czytaniem
zdań w zmieniającym się
tempie;
• umie podać nazwę głosu
wykonującego Arię Skołuby
(bas);
• potrafi zagrać w grupie
fragment Pieśni
Torreadora
G. Bizeta oraz temat
uwertury do opery Wilhelm
Tell G. Rossiniego.
• potrafi uporządkować
nazwy tempa od
najszybszego do
najwolniejszego;
• potrafi opisać budowę
przedstawienia operowego
i podać kilka tytułów oper.
• umie wymienić kilku słynnych
śpiewaków operowych;
• zna nazwiska kilku
kompozytorów operowych;
• potrafi zaśpiewać w
grupie pieśń Prząśniczka;
• wie, co to jest opera;
• wie, kim był Stanisław
Moniuszko, i zna tytuły jego
oper oraz pieśni;
(kompozytor)
• potrafi rozpoznać rytm
poloneza w słuchanym utworze
i określić jego charakter;
• umie zagrać na
instrumencie
melodycznym fragment
pieśni Dziad i baba.
• potrafi zaśpiewać solo
refren pieśni Prząśniczka;
• zna kilka faktów
dotyczących życia
i twórczości Stanisława
Moniuszki;
• potrafi wymienić cechy Polaka
patrioty na przykładzie Poloneza
Miecznika.
• śpiewa w grupie
fragmenty piosenki
Muzykalna rodzina;
• zna co najmniej dwa
nazwiska muzycznych
rodzin;
• potrafi odnaleźć fragmenty
gamy w nutach piosenki
Muzykalna rodzina;
• wie, kim był W.A. Mozart;
(kompozytor)
• potrafi wymienić nazwy
instrumentów
smyczkowych;
• wie, czym zajmuje się
lutnik.
• śpiewa w grupie całą
piosenkę Muzykalna
rodzina;
• podaje przykłady kilku
muzycznych rodzin;
• umie powiedzieć kilka
zdań
o W.A. Mozarcie;
• umie wymienić co
najmniej dwa nazwiska
słynnych lutników.
• potrafi samodzielnie rozczytać
wstawki melodyczne w nutach
piosenki Muzykalna rodzina;
• wie, jak są zbudowane wybrane
cztery instrumenty smyczkowe i
jak się na nich gra;
• śpiewa w grupie piosenkę
Muzykalna rodzina;
• zna nazwisko J.S. Bacha, umie
wymienić trzy tytuły jego
utworów; (kompozytor)
• gra w zespole jeden z
głosów utworu Musette
J.S. Bacha.
• śpiewa piosenkę
Muzykalna rodzina i umie
do niej zaakompaniować
na wybranym
• gra samodzielnie jeden z głosów
utworu Musette J.S. Bacha.
instrumencie;
• wie, kim był J.S. Bach,
umie opowiedzieć
własnymi słowami o jego
życiu i twórczości;
• śpiewa w grupie
fragmenty piosenki
Orkiestry dęte;
• potrafi przyporządkować
organy do właściwej grupy
instrumentów.
• śpiewa w grupie piosenkę
Orkiestry dęte;
• zna zasady działania
organów
i wymienia główne
elementy ich budowy;
• wie, gdzie znajdują się
słynne organy w Polsce;
• umie w grupie
zaakompaniować do tej
piosenki na instrumentach
perkusyjnych;
• zna nazwę toccata;
• umie uporządkować różne
rodzaje instrumentów i
połączyć je w grupy ze
względu na źródło dźwięku.
• umie do niej zaakompaniować
na flecie lub instrumentach
perkusyjnych;
• potrafi zaśpiewać w
grupie piosenkę Rozkołysz
pieśnią świat;
• wie, jak dbać o głos;
• wie, jak powstaje głos;
• umie prawidłowo wykonać
ćwiczenia oddechowe,
dykcyjne, emisyjne.
• zna zasady prawidłowego
operowania głosem;
• umie świadomie
wykorzystać swoje
możliwości głosowe w
zabawach i wspólnym
śpiewie;
• potrafi zaśpiewać solo
z odpowiednią interpretacją
jedną zwrotkę piosenki
Rozkołysz pieśnią świat;
• potrafi opowiedzieć o swoich
wrażeniach po wysłuchaniu
utworu F.B. Mâche’aKorwar.
• potrafi zaśpiewać w
grupie piosenkę Rozkołysz
pieśnią świat;
• zna nazwy głosów
ludzkich
i umie określić ich cechy;
• potrafi odróżnić oryginalną
muzykę ludową od jej
artystycznego opracowania;
• zna nazwisko K.
Szymanowskiego;
(kompozytor)
• wie, co to jest głos biały;
• umie znaleźć informacje
na temat polskiego
śpiewaka.
• umie rozróżnić
podstawowe głosy ludzkie
w słuchanym utworze;
• umie zauważyć różnice
między melodią
oryginalną a jej
artystycznym
opracowaniem (na
przykładzie piosenki
anonimowej
• potrafi zaśpiewać solo piosenkę
Rozkołysz pieśnią świat;
• potrafi zaprezentować dowolną
piosenkę, wcielając się w role
różnych wykonawców.
i w opracowaniu
K. Szymanowskiego
A chtóz tam puka?);
• zna nazwy instrumentów
dętych drewnianych: flet
poprzeczny, obój, klarnet,
fagot i potrafi je
rozpoznać na ilustracji;
• buduje proste instrumenty
stroikowe według instrukcji
w podręczniku.
• zna nazwiska
kompozytorów:
A. Vivaldi, G. Gershwin,
J.S. Bach; (kompozytor)
• wie, co to jest jazz;
• potrafi wymienić
charakterystyczne cechy
budowy instrumentów
dętych drewnianych;
• umie rozpoznać ich
brzmienie w słuchanych
utworach;
• potrafi zaimprowizować melodię
złożoną z dźwięków skali
jazzowej.
• potrafi zaśpiewać w
grupie wiersz W.
Broniewskiego na
dźwiękach gamy C-dur w
górę i w dół;
• dostrzega podobieństwa
i różnice w
prezentowanych dziełach
plastycznych;
• zna terminy: wariacja, temat;
• umie ułożyć w grupie wariacje
do przysłów z wykorzystaniem
znanych sobie elementów
muzyki.
• zna podstawowe zasady
budowy wariacji, umie
rozpoznać
w utworze zmiany tematu;
• potrafi wykonać różne
zadania muzyczne w
oparciu o wiersz
W. Broniewskiego (poeta)
• dostrzega podobieństwa
i różnice w
prezentowanych dziełach
muzycznych;
• potrafi ułożyć wariacje do
podanych przysłów o tematyce
wiosennej z wykorzystaniem
instrumentów perkusyjnych;
• umie zagrać a vista Melodię
francuską.
• potrafi zaśpiewać w
grupie refren piosenki Na
majówkę, na wędrówkę;
• umie zaśpiewać w grupie
melodię kanonu;
• umie rozpoznać formy
muzyczne w słuchanych
utworach;
• aktywnie uczestniczy w
zabawach ruchowych i
twórczych.
• umie zaśpiewać solo
refren i co najmniej jedną
zwrotkę piosenki Na
majówkę, na wędrówkę;
• śpiewa w grupie w
kanonie;
• potrafi zagrać na dzwonkach lub
flecie dwa wybrane takty
piosenki;
• umie odnaleźć w swoim
otoczeniu wzory
odzwierciedlające budowę form
muzycznych.
• potrafi zaśpiewać w
grupie fragment piosenki
Dalej, chłopcy, dalej
żywo;
• potrafi określić budowę tej
piosenki;
• potrafi wymienić główne cechy
krakowiaka;
• wie, kim był Tadeusz
Kościuszko; (przywódca
powstania)
• zna termin da capo al fine.
• śpiewa solo co najmniej
jedną zwrotkę piosenki
Dalej, chłopcy, dalej żywo;
• umie rozpoznać w niej
krakowiaka i podać cechy,
które na to wskazują;
umie akompaniować do piosenki
na instrumentach perkusyjnych;
• potrafi wyjaśnić znaczenie
terminu da capo al fine;
• umie wymyślić tekst i
zapisać go z użyciem da capo al
fine.
• umie zaśpiewać w grupie • wie, co to są bemol, krzyżyk i • aktywnie uczestniczy w • umie zaśpiewać solo • potrafi zaimprowizować
piosenkę Sny kamieni;
• potrafi prawidłowo
powtórzyć po nauczycielu
różne rytmy;
kasownik oraz jaka jest ich
funkcja;
zabawach rytmicznych
z kamieniami oraz w
improwizacji tanecznej do
utworu M. de Falli.
fragment piosenki Sny
kamieni;
.
ciekawą opowieść o śnie
kamienia;
• umie zaproponować ilustrację
ruchową do utworu Taniec ognia
M. de Falli (kompozytor)
• umie zaśpiewać w grupie
co najmniej jedną część
piosenki Sny kamieni;
• potrafi zaśpiewać w
grupie refren piosenki
Wesoły żeglarz;
• zna termin szanta;
• umie odróżnić słuchem melodię
majorową od minorowej;
• potrafi wypowiedzieć się
własnymi słowami na
temat utworu Akwarium C.
Saint-Saënsa
z cyklu Karnawał
zwierząt.
• potrafi solo zaśpiewać
jedną część piosenki Sny
kamieni oraz całą piosenkę
w grupie;
• umie zaśpiewać solo
refren piosenki Wesoły
żeglarz;
• odróżnia słuchem dwa
trójdźwięki: majorowy i
minorowy;
• potrafi odpowiednio dobrać do
melodii piosenki
akompaniament akordów C-dur i
d-moll na dzwonkach;
• umie określić tempo,
charakter i elementy ilustracyjne
w utworze Akwarium C. Saint-
Saënsaz cyklu Karnawał zwierząt
• umie wskazać na mapie
Kaszuby, orientuje się w
ukształtowaniu terenu i
krajobrazie tego regionu;
• zna co najmniej jedną
nazwę ludowego
instrumentu
kaszubskiego;
• wie, co to jest volta.
• gra na dowolnym
instrumencie
melodycznym fragment
melodii ludowej
Naszônënka i umie
określić jej budowę;
• umie wymienić trzy
opisane w podręczniku
ludowe instrumenty
kaszubskie;
• potrafi zagrać na
dowolnym instrumencie
melodycznym melodię
Naszej nënki, wie, jak jest
zbudowana.
• śpiewa piosenkę Wesoły żeglarz
z własnym tekstem do jednej
zwrotki;
• śpiewa w grupie pierwszą
zwrotkę piosenki Lato,
lato;
• śpiewa w grupie piosenki
z całego roku szkolnego;
• potrafi wymienić kilka
instrumentów
i przyporządkować je do
właściwej grupy (smyczkowe,
strunowe, dęte, perkusyjne);
• w zagadce rozpoznaje dwa lub
trzy utwory z repertuaru do
słuchania.
• zna różne oznaczenia
metrum, tempa, dynamiki
oraz symbole muzyczne
takie jak:
wartościrytmiczne, znaki
repetycji, akcent, takt itp.;
• śpiewa całą piosenkę Lato,
lato;
• zna większość symboli i
oznaczeń muzycznych
znajdujących się w nutach
podręcznika;
• potrafi wymienić
wszystkie poznane
instrumenty
i przyporządkować je do
właściwej grupy
• śpiewa solo fragmenty
wybranych piosenek z całego
roku szkolnego;
• w zagadkach muzycznych
rozpoznaje większość utworów z
repertuaru do słuchania;
• aktywnie bierze udział w
zabawach i zagadkach ruchowo-
muzycznych.
(smyczkowe, strunowe,
dęte, perkusyjne);
Klasa VI
Dopuszczający Dostateczny
Dobry Bardzo dobry Celujący
• Wymienia odgłosy,
które zapamiętał z
wakacji i inne, związane
z otaczającym światem,
zwłaszcza przyrodą
• Wymienia odgłosy
otaczającego świata
• Wyjaśnia, czym są
gestodźwięki
• Śpiewa gamę D-dur w
górę i w dół solmizacją
• Śpiewa w grupie refren
piosenki Odkrywcy
muzyki
• Zna nazwy i rodzaje
gestodźwięków, umie je
zastosować
• Śpiewa w grupie piosenkę
Odkrywcy muzyki
• Odróżnia szmery od
dźwięków
• Śpiewa gamę D-dur w
górę i w dół solmizacją
oraz w górę nazwami
literowymi
• Śpiewa w grupie
piosenkę Odkrywcy
muzyki, czytając jej tekst
z podręcznika
• Umie rozpoznać kilka
głosów ptaków i
właściwie je dopasować
do ilustracji
• Bierze udział w
akompaniowaniu do
piosenki Odkrywcy
muzyki
• Zna podstawowe zasady
higieny głosu i wie, jak
wygląda aparat głosowy
człowieka
• Zna tytuł utworu
Karnawał zwierząt C.
Saint-Saënsa i potrafi
podać tytuły kilku jego
części
• Zna wszystkie zasady
higieny głosu i wie, jak
działa aparat głosowy
człowieka
• Zna tytuł utworu Karnawał
zwierząt
C.Saint-Saënsa i wymienia
tytuły wszystkich poznanych
wcześniej części
• Śpiewa samodzielnie
refren piosenki
Odkrywcy muzyki, a
zwrotki w grupie
• Zna nazwy większości
ptasich głosów oraz
głosów innych zwierząt,
rozpoznaje je słuchem
• Potrafi zaakompaniować
do piosenki Odkrywcy
muzyki
• Śpiewa w grupie refren
piosenki Jesienna bossa
nova
• Umie powiedzieć, kim
był S. Moniuszko i
wymienia tytuły co
najmniej dwóch jego
kompozycji, w tym
jednej opery
• Zna nazwy dwóch
głosów męskich – tenoru
i basu
• Potrafi wyjaśnić, co
oznaczają określenia
solo i tutti
• Wie, jaką rolę
odgrywają w
przedstawieniu
operowym soliści, chór,
orkiestra i balet
• Potrafi w kilku zdaniach
opowiedzieć
o S. Moniuszce i jego
twórczości, zna co najmniej
dwa tytuły jego oper
(kompozytor)
• Zna nazwy wszystkich
czterech głosów ludzkich:
sopranu,altu,tenorui basu
• Zna pojęcie ostinato
• Potrafi zagrać arię
Skołuby Ten zegar stary
• Zna nazwę bossa nova
oraz wie, skąd ona
pochodzi i co oznacza
• Umie zaśpiewać
fragmenty piosenki
Jesienna bossa nova
przy równoczesnym
poruszaniu się w jej
rytmie
• Umie wyjaśnić pojęcie
ostinato
• Wie, kiedy wybuchła II
wojna światowa, umie
powiedzieć parę zdań na
temat działań
partyzanckich i roli
piosenek zakazanych
• Akompaniuje w grupie
do piosenki Idą leśni,
próbuje włączać się do
śpiewu grupowego
• Wie, co oznacza nazwa a
cappella
• Dostrzega różnicę
między śpiewem jedno- i
wielogłosowym
• Umie opowiedzieć
własnymi słowami, kiedy
wybuchła II wojna
światowa i czym była w
historii ludzkości
• Pamięta którąś z piosenek
okupacyjnych z 4. lub 5.
klasy, włącza się do śpiewu
piosenki Idą leśni
• Umie wyjaśnić pojęcie a
cappellai rozumie,
dlaczego ten rodzaj
śpiewu jest trudny
• Wie, co to jest aparat
wykonawczy, potrafi
powiedzieć, jaka jest
różnica między śpiewem
jedno- i wielogłosowym,
próbuje śpiewać w
dwugłosie
• Śpiewa w grupie
piosenkę Jesienna bossa
nova, do śpiewu dołącza
ruch i akompaniament
instrumentów
• Śpiewa w grupie
fragmenty piosenki
Jesień
• Bierze udział w
tworzeniu ilustracji
słowno-muzycznej do
• Wie, od czego pochodzi
nazwa „październik”
• Zna termin inspiracja i
• Bierze aktywny udział w
tworzeniu ilustracji słowno-
muzycznej do fragmentu
• Podaje kilka przykładów
inspiracji przyrodą w
muzyce
fragmentu wiersza
Deszcz jesienny L. Staffa
(poeta)
rozumie jego znaczenie,
podaje przykład
inspiracji przyrodą w
muzyce
wiersza Deszcz jesienny L.
Staffa
• Śpiewa w grupie piosenkę
Jesień
• Potrafi wskazać we
fragmencie wiersza L.
Staffa Deszcz jesienny
słowa oddające nastrój i
odgłosy jesiennej
pogody
• Śpiewa w grupie refren
piosenki Nauka w
wannie
• Bierze udział w zabawie
muzycznej opartej na
tekście prawa
Archimedesa
• Umie powiedzieć
własnymi słowami, na
czym polega praca
kompozytora
• Próbuje pomagać w
układaniu klasowej
piosenki na temat
dowolnego przedmiotu
wykładanego w szkole
• Wie, czym zajmuje się
kompozytor, umie o jego
pracy opowiedzieć i
wymienia kilku
kompozytorów piosenek
• Śpiewa w grupie zwrotki i
refren piosenki Nauka w
wannie
• Bierze aktywny udział w
zabawie muzycznej opartej
na tekście prawa
Archimedesa
• Układa z pomocą grupy
piosenkę na temat
dowolnego przedmiotu
wykładanego w szkole
• Poszukuje różnych
odgłosów z użyciem wody
• Potrafi zaśpiewać w
grupie refren piosenki
Nauka w wannie
• Zna nazwiska kilku
największych
kompozytorów
• Umie podać
najważniejsze informacje
o życiu i twórczości F.
Chopina (kompozytor)
• Wie, na czym polega
konkurs chopinowski,
zna co najmniej jedno
nazwisko zwycięzcy
konkursu
• Rozumie termin
interpretacja
• Potrafi zaśpiewać w
grupie piosenkę Nauka w
wannie
• Umie wymienić wielu
kompozytorów polskich i
zagranicznych
• Opowiada własnymi
słowami o życiu i
twórczości F. Chopina,
potrafi wymienić
podstawowe gatunki
muzyczne przez niego
komponowane (mazurki,
polonezy, walce, preludia,
koncerty)
• Próbuje grać fragment
Marsza żałobnego z Sonaty
• Umie powiedzieć kilka
zdań na temat konkursu
chopinowskiego, zna co
najmniej dwa, trzy
nazwiska słynnych
pianistów – zwycięzców
konkursu
• Potrafi w ciekawy
sposób zinterpretować
dowolną piosenkę
• Gra fragment Marsza
żałobnego z Sonaty b-moll
op. 32 nr 2 F. Chopina
b-moll op. 32 nr 2 F.
Chopina
• Wie, kim jest dyrygent • Podaje nazwy
poznanych dotąd
instrumentów orkiestry
symfonicznej oraz
nazwy grup, do których
te instrumenty należą
• Wie, jak wygląda triola
ósemkowa i jaka jest jej
relacja czasowa do
ćwierćnut
• Wie, co oznaczają
terminy: orkiestra
symfoniczna, strojenie
instrumentów, batuta
• Wie, po co się stroi
instrumenty i na czym to
strojenie polega
• Umie krótko opowiedzieć o
roli dyrygenta w orkiestrze
• Układa tekst do
fragmentu piosenki
Orkiestra gra
• Umie zaklaskać rytm
trioli na tle ćwierćnut
• Umie zaśpiewać refren i
przynajmniej jedną
zwrotkę piosenki
Orkiestra gra, próbuje
śpiewać tę piosenkę w
grupie na trzy głosy
• Umie zaśpiewać w
grupie piosenkę Maki
• Akompaniuje w grupie
na instrumencie
perkusyjnym do piosenki
Maki według partytury
• Wie, co to jest partytura
• Orientuje się, jakie jest
rozmieszczenie
instrumentów w
orkiestrze symfonicznej
• Umie nazwać grupy
instrumentów na schemacie
orkiestry symfonicznej
• Umie zagrać na
instrumencie perkusyjnym
jeden z rytmów
towarzyszących zabawie
Dyrygent i orkiestra,
wykonuje go na gest
dyrygenta
• Potrafi odczytać kilka
oznaczeń z partytury
• Umie wskazać wejścia
grupom instrumentalnym
w zabawie Dyrygent i
orkiestra, posługuje się
prostą partyturą
• Wie, kim jest wirtuoz • Wie, że koncert to nie
tylko wydarzenie
kulturalne, lecz także
utwór wykonywany
przez solistę-
-instrumentalistę z
towarzyszeniem
orkiestry
• Wie, że baryton to
nazwa głosu brzmiącego
niżej od tenoru i wyżej
od basu
• Potrafi powiedzieć dwa,
trzy zdania o L.van
Beethovenie
(kompozytor)
• Umie podać dwa znaczenia
terminu „koncert”
• Potrafi wymienić kilku
wirtuozów
• Potrafi określić
akompaniującą funkcję
orkiestry w koncercie
skrzypcowym La
Campanella
• Śpiewa w grupie • Aktywnie uczestniczy w • Potrafi wyjaśnić termin • Potrafi określić aparat • Śpiewa w grupie łącznik
piosenkę Pojedziemy
saniami i kolędę
ukraińską Nowa radist
stała
zabawie
z piosenką Sewiwon
aparat wykonawczy
• Gra na flażolecie
przydzielony mu fragment
pastorałki
wykonawczy w utworze
Nowa radist stała
w piosence Pojedziemy
saniami i solo całą
piosenkę
• Umie samodzielnie
rozczytać partię
dzwonków w partyturkach
pastorałek
• Śpiewa w grupie
wybraną piosenkę lub
kolędę
• Wie, do jakiej grupy
instrumentów należy
gitara i jak jest
zbudowana
• Wie, jakie są rodzaje
chórów
• Gra jedną z partii
pastorałki Cieszmy się i
pod niebiosylub Hej, w
dzień narodzenia
• Potrafi wymienić rodzaje
chórów, a także określić
skład ich głosów
• Dzieli się z innymi swoimi
doświadczeniami w chórze,
zespole wokalnym
• Śpiewa w grupie
pastorałkę A spis Bartek
w opracowaniu
dwugłosowym
• Potrafi zagrać
akompaniament gitarowy
do pastorałki Cieszmy się
i pod niebiosy
• Gra fragment pastorałki
Cieszmy się i pod
niebiosylub Hej, w dzień
narodzenia w układzie
wielogłosowym
• Śpiewa w grupie kolędy
i pastorałki
• Śpiewa w grupie kolędy
i pastorałki oraz
piosenkę Kolędnicy,
wędrownicy
• Potrafi zagrać partię
jednego głosu pastorałki
Cieszmy się i pod niebiosy
lub Hej, w dzień
narodzenia
• Potrafi rozpoznać w
Scherzu h-moll F. Chopina
kolędę Lulajże, Jezuniu
cytowaną przez
kompozytora
• Gra na flażolecie
melodię kolędy Lulajże,
Jezuniu w opracowaniu
na dwa głosy
• Umie zaakompaniować
na gitarze przynajmniej
jeden akord z piosenki
Kolędnicy, wędrownicy
• Próbuje dobrać
akompaniament
harmoniczny do kolędy A
wczora z wieczora
• Umie zaśpiewać w
grupie łatwiejsze
fragmenty piosenki
Dozwolone od lat
osiemnastu
• Umie zaśpiewać w
grupie całą piosenkę
Dozwolone od lat
osiemnastu
• Zna wybrane przykłady
polskiej muzyki
rozrywkowej lat 60. i 70.
• Umie zatańczyć
podstawowy krok rock and
rolla
• Podaje nazwy kilku
polskich zespołów
muzyki rozrywkowej lat
60. i 70 (zawodowy
muzyk)
• Wie, że muzyka w filmie
pełni różne funkcje
• Zna kilka faktów z
początków historii kina
• Umie wymienić kliku
znanych kompozytorów
muzyki filmowej
(kompozytor)
• Samodzielnie formułuje
dwie, trzy funkcje, jakie
pełni muzyka w filmie
• Potrafi opowiedzieć o
procesie powstawania
muzyki do filmu, umie
powiązać wybrane filmy z
twórcami muzyki do nich
• Wie, że współcześnie do
komponowania muzyki
filmowej często używa
się komputera
• Aktywnie uczestniczy w
projekcie „tworzenie
scenariusza i
ilustrowanie go muzyką”
• Zna najważniejsze etapy
powstawania muzyki do
filmu
• Wie, co to jest dżingiel
radiowy
• Umie zanucić bądź
zagwizdać melodię z
popularnego programu, filmu
telewizyjnego, przeboju
muzycznego
• Wyróżnia się twórczą
postawą w projekcie
„tworzenie scenariusza i
ilustrowanie go muzyką”
• Śpiewa w grupie
piosenkę Idziemy do kina
• Zna kilka tytułów
filmów, których twórcy
muzyki zostali
nagrodzeni Oscarem
• Wymienia polskich
kompozytorów, którzy
otrzymali Oscary za
muzykę filmową
• Podaje nazwisko
przynajmniej jednego
polskiego twórcy
nagrodzonego Oscarem w
kategorii niezwiązanej z
muzyką
• Wziął udział w
przygotowaniu dżingla
klasowego
• Śpiewa i ciekawie
interpretuje piosenkę
Idziemy do kina
• Śpiewa w grupie
fragmenty piosenki
Muzykalna rodzina
• Zna co najmniej dwa
nazwiska muzycznych
rodzin
• Wie, czym zajmuje się
(lutnik)
• Potrafi odnaleźć
fragmenty gamy w
nutach piosenki
Muzykalna rodzina
• Wie, kim był W.A.
Mozart
• Potrafi wymienić nazwy
instrumentów
smyczkowych, ma
• Śpiewa w grupie całą
piosenkę Muzykalna
rodzina
• Podaje przykłady kilku
muzycznych rodzin
Umie powiedzieć kilka zdań
o W.A.Mozarcie
(kompozytor)
• Potrafi samodzielnie
rozczytać wstawki
melodyczne w nutach
piosenki Muzykalna
rodzina
Zna nazwy czterech
instrumentów
smyczkowych, wie, jak
są zbudowane te
instrumenty i jak się na
podstawowe wiadomości
o ich budowie i zasadach
gry
nich gra
Wie, czym zajmuje się
lutnik, umie wymienić co
najmniej dwa nazwiska
słynnych lutników
• Śpiewa w grupie
piosenkę Muzykalna
rodzina
• Potrafi przyporządkować
organy do właściwej
grupy instrumentów
• Zna nazwisko J.S.
Bacha, umie powiedzieć
parę zdań o jego życiu i
twórczości (kompozytor)
(kantor)
(wirtuoz)
(dyrygent)
• Umie uporządkować
różne rodzaje
instrumentów i połączyć
je w grupy oraz rodziny
• Wie, kim był J.S. Bach,
umie opowiedzieć
własnymi słowami o
jego życiu i twórczości
• Śpiewa w grupie fragmenty
piosenki Orkiestry dęte i
próbuje zaakompaniować
do niej na instrumencie
melodycznym
• Wie, do jakiej grupy
instrumentów należą
organy, zna zasady ich
działania, wymienia główne
elementy organów i wie,
gdzie znajdują się słynne
organy
• Pamięta nazwę toccata i
wiąże ją z twórczością
Bacha
• Gra w zespole jeden z
głosów utworu Musette J.S.
Bacha
• Śpiewa w grupie
piosenkę Orkiestry dęte,
umie do niej
zaakompaniować
• Śpiewa piosenkę
Muzykalna rodzina i
umie do niej
zaakompaniować na
wybranym instrumencie
• Gra samodzielnie jeden z
głosów utworu Musette
J.S. Bacha
• Śpiewa w grupie
piosenkę Orkiestry dęte
• Potrafi opowiedzieć, jak
należy zachowywać się
na koncercie
• Wie, gdzie jest
najbliższa instytucja
organizująca koncerty
• Wie, co to są prawa
autorskie
• Potrafi odpowiednio
zachować się na koncercie i
jest aktywnym melomanem
• Potrafi znaleźć informacje
o imprezach kulturalnych
odbywających się w
najbliższej okolicy
• Potrafi wymienić
najważniejsze instytucje
• Potrafi znaleźć
informacje o
interesującym
wydarzeniu muzycznym
w okolicy, a także bierze
w nim udział –
indywidualnie lub z
klasą
• Docenia wartość
kultury muzycznej w
Polsce (Filharmonia
Narodowa i Opera
Narodowa) oraz wie, gdzie
się one znajdują
narodowych instytucji
kultury muzycznej,
potrafi opowiedzieć o ich
działalności
• Docenia wartość praw
autorskich i rozumie
potrzebę stosowania ich w
praktyce
• Śpiewa w grupie
powtarzające się
fragmenty piosenki
Gioachino
• Rozumie znaczenie
terminu poco a
pocoaccelerando, bierze
udział
w zabawach z czytaniem
zdań w zmieniającym się
tempie
• Zna i rozumie terminy:
opera, uwertura, aria,
scena, akt, soliści, chór,
balet, orkiestra,
scenograf, reżyser itd.
• Gra w grupie temat
uwertury do opery
Wilhelm Tell G.
Rossiniego
(kompozytor)
• Śpiewa w grupie całą
piosenkę Gioachino
• Wie, co to są utwory
anonimowe i umie podać
ich przykłady
• Potrafi opowiedzieć, czym
jest opera
(ew. także treść wybranej
opery)
• Potrafi ułożyć tekst
pasujący do podanego
rytmu
• Umie uporządkować
nazwy tempa od
najszybszego do
najwolniejszego
• Gra jeden lub drugi głos
partyturki uwertury do
opery Wilhelm Tell G.
Rossiniego
• Bierze aktywny udział w
przygotowaniach
przedstawienia
muzycznego
• Próbuje śpiewać
piosenkę Believe
• Potrafi podać skład
zespołu rockowego
• Umie wymienić
elementy budowy
perkusji i gitary
elektrycznej
• Śpiewa piosenkę Believe
• Umie wykorzystać
wiadomości dotyczące
zapisu nutowego (wartości
rytmiczne, oznaczenia i
skróty muzyczne) w
zabawach i ćwiczeniach
• Bierze aktywny udział w
tworzeniu dzieła
• Korzysta z programów
komputerowych do
edycji i obróbki dźwięku
• Publikuje przygotowane
dzieło na stronie
internetowej szkoły z
zachowaniem praw
autorskich
muzycznego –
indywidualnie lub w grupie
• Wie, jak wyglądają i jak
brzmią cymbały
• Potrafi zaśpiewać w
grupie przyśpiewkę do
lasowiaka
• Wie, gdzie leży Podlasie
• Wie, gdzie leży
Rzeszowszczyzna
• Akompaniuje do
piosenki Zagraj mi,
muzyko na instrumencie
perkusyjnym
• Umie powiedzieć, co to
jest konopielka
• Potrafi powiedzieć kilka
słów na temat muzyki
charakterystycznej dla
Podlasia
• Podaje kilka
charakterystycznych cech
folkloru muzycznego
Rzeszowszczyzny
• Umie powiedzieć kilka
zdań na temat wpływu
kultury masowej na
tradycje ludowe
• Akompaniuje w grupie
na instrumencie
perkusyjnym i/lub
melodycznym do
piosenki Zagraj mi,
muzyko, a także śpiewa
tę piosenkę
• Wie, gdzie leży
Lubelszczyzna
• Wie, kim był W.
Lutosławski
(kompozytor)
• Potrafi wymienić
instrumenty
charakterystyczne dla
lubelskiej kapeli ludowej
• Wymienia kilku
kompozytorów, którzy
komponowali z
inspiracji muzyką
ludową
• Umie zagrać fragment
melodii macha
• Potrafi powiedzieć kilka
słów o suce biłgorajskiej
• Potrafi określić charakter
muzyki Tańca z Małej suity
W. Lutosławskiego oraz
podać jego aparat
wykonawczy
• Umie określić budowę
Tańca z Małej suity W.
Lutosławskiego
• Umie powiedzieć dwa, trzy
zdania na temat twórczości
W. Lutosławskiego
• Wykazuje się twórczą
inwencją podczas
przeprowadzania
eksperymentów
brzmieniowych z
bębenkiem
• Umie zagrać całą
melodię macha
• Rozpoznaje, w których
częściach Tańca W.
Lutosławskiego
pojawiają się fragmenty
melodii lasowiaka
• Zna termin muzyka
folkowa
• Utrwalił wiadomości na
temat położenia
regionów
etnograficznych Polski
omawianych w rozdziale
• Wie, czemu służą
festiwale muzyki
ludowej, folkowej,
etnicznej
• Umie krótko powiedzieć,
czym jest muzyka folkowa
• Umie zaśpiewać w grupie
piosenkę ludową Z tamtej
• Improwizuje melodie na
podanych dźwiękach do
aranżacji piosenki
ludowej Z tamtej strony
oraz wybranych
elementów folkloru
muzycznego tych
regionów
strony jeziora i zagrać
fragment jej melodii
jeziora
• Stworzył własne dzieło
inspirowane folklorem
wybranego regionu
etnograficznego Polski
• Zna tytuły pierwszych
hymnów Polski
• Potrafi wskazać różnice
między śpiewem
chorałowym a
współczesną piosenką
• Rozumie pojęcie epoki
w dziejach kultury, zna
nazwy epok
omówionych na lekcji
• Umie wskazać
melizmaty podczas
słuchania hymnu Gaude,
Mater Polonia
• Potrafi wymienić
najważniejsze cechy
muzyki epok omówionych
na lekcji
• Umie wskazać zmiany w
rozwoju muzyki
na podstawie słuchanych na
lekcji utworów
• Proponuje tekst do
drugiego głosu pieśni
myśliwskiej Pojedziemy
na łów i wykonuje ją w
stylizacji renesansowej
• Poszukuje informacji o
historii muzyki
w źródłach
multimedialnych i w
Internecie
• Potrafi zaśpiewać
fragment Gaude, Mater
Polonia
• Śpiewa w grupie
piosenkę Pojedziemy na
łów na sposób
romantyczny
• Zna nazwy epok
omówionych na lekcji
• Zna terminy polifonia i
homofonia
• Zna nazwy form
muzycznych – ronda i
wariacji
• Umie chronologicznie
uporządkować postaci
kompozytorów: J.S.
Bacha, W.A. Mozarta, L.
van Beethovena, F.
Chopina, S. Moniuszki
(kompozytor)
• Umie wskazać zmiany w
rozwoju muzyki na
przykładzie utworów
słuchanych na lekcji
• Rozumie terminy polifonia
i homofonia, potrafi je
wyjaśnić, podając
przykłady utworów
homofonicznych i
polifonicznych
• Potrafi zaimprowizować
melodię na dźwiękach b-
a-c-h
• Potrafi rozpoznać formę
ronda w słuchanym
utworze
• Gra temat serenady
Einekleine Nachtmusik
W.A. Mozarta
• Poszukuje informacji o
historii muzyki w
źródłach multimedialnych
i w internecie
• Wie, co to jest muzyka
elektroniczna
• Potrafi wymienić trzy,
cztery kierunki
muzyczne XX wieku
• Zna nazwiska
kompozytorów: K.
Szymanowskiego, W.
Lutosławskiego, K.
Pendereckiego, W. Kilara
(kompozytor)
• Potrafi wymienić kierunki
muzyczne XX wieku
(impresjonizm, aleatoryzm,
muzyka konkretna,
sonoryzm, muzyka
elektroniczna i
rozrywkowa) i
scharakteryzować krótko
muzykę każdego z nich
• Potrafi podać kilka
informacji o
kompozytorach: K.
Szymanowskim, W.
Lutosławskim, K.
Pendereckim i W. Kilarze
• Umie opowiedzieć o
nastroju utworu
C. Debussy’ego Światło
księżyca
• Aktywnie uczestniczy w
eksperymentach z
muzyką współczesną –
zabawach twórczych
z wykorzystaniem
techniki aleatorycznej,
sonorystycznej i muzyki
elektronicznej
• Poszukuje informacji o
dziejach muzyki w
źródłach multimedialnych
i w internecie
• Śpiewa w grupie
piosenkę To stop the
train
• Wie, kim był P.
Czajkowski
(kompozytor)
• Wie, czym się różni
przedstawienie operowe
od baletowego
• W kilku zdaniach
opowiada, kim był P.
Czajkowski, zna tytuły
kilku jego utworów
• Zna nazwisko B.
Smetany
• Wie, że B. Smetana był
czeskim kompozytorem,
który napisał poemat
symfoniczny Moja
Ojczyzna
• Próbuje tańczyć kozaka
• Próbuje grać temat
Wełtawy z poematu
symfonicznego Moja
Ojczyzna
• Zna włoskie nazwy na
określenie tempa wolnego,
umiarkowanego i bardzo
szybkiego
• Śpiewa w kanonie i z
gestami piosenkę To stop
the train
• Umie wymyślić i
zademonstrować skoki
kozaka
• Gra temat Wełtawy z
poematu symfonicznego
Moja Ojczyzna
• Śpiewa w grupie kanon
To stop the train i
piosenkę La bella
polenta
• Potrafi podać kilka
wiadomości muzycznych
związanych z Austrią i
Włochami
• Bierze udział w
grupowym jodłowaniu
• Umie wskazać
identyczne takty w zapisie
melodii piosenki Oh,
• Wymienia kompozytorów
włoskich i austriackich,
tytuły ich utworów oraz
inne szczegółowe
informacje dotyczące
• Śpiewa solo fragmenty
piosenki La bella polenta
• Próbuje jodłowania solo
• Potrafi zagrać a vista
utwór Oh,
dulieberAugustin muzyki Austrii i Włoch
• Bierze udział w konkursie
wiedzy o operze
dulieberAugustin
• Umie zaśpiewać w
grupie piosenki Piñón,
piñón i Rowyourboat
• Wie, co to jest flamenco
• Umie zagrać fragment
melodii Stare dobre
czasy
• Wykonuje gestodźwięki
towarzyszące piosence
Piñón, piñón
• Słuchając nagrania,
rozpoznaje, że to flamenco
• Umie zaproponować tekst
do fragmentu melodii Stare
dobre czasy
• Potrafi określić
symboliczne klucze
muzyczne zdobyte na
lekcjach muzyki i uzasadnić
ich znaczenie dla własnych
potrzeb
• Umie zaśpiewać
piosenkę Rowyourboat w
kanonie dwugłosowym
• Umie zagrać melodię
piosenki Rowyourboat
Klasa VII
Dopuszczający Dostateczny
Dobry Bardzo dobry Celujący
• śpiewa piosenkę Lato
z zieloną czupryną
w grupie;
• umie rozpoznać barwę
gitary w słuchanym
utworze.
• umie odnaleźć podany rytm
w nutach piosenki;
• wie, do jakiej grupy
instrumentów należy gitara
i jak jest zbudowana.
• potrafi zaproponować tekst
i/lub gestodźwięki do podanego
rytmu;
• śpiewa solo piosenkę
z wakacji;
• akompaniuje na gitarze do
piosenki Lato z zieloną
czupryną;
• śpiewa piosenki
w grupie;
• aktywnie uczestniczy
w zabawie rytmicznej
przy piosence Babie lato;
• umie porównać nastrój
kanonu i obrazu J.
Chełmońskiego; (malarz)
• potrafi odczytać
i zaśpiewać krótki motyw
z fonogestyki;
• umie prawidłowo
pogrupować wartości
rytmiczne w metrum ¾ i 6/8.
• umie odnaleźć krótki
motyw melodyczny w nutach
piosenki Babie lato;
• potrafi wyrecytować tekst
przysłowia w metrum ¾ i/lub
6/8;
• potrafi zagrać i zaśpiewać
w kanonie.
• śpiewa w zespole
piosenkę Lato z zieloną
czupryną;
• śpiewa w kanonie
Babie lato;
• akompaniuje na
instrumentach
perkusyjnych do piosenki
Lato z zieloną czupryną;
• rozumie i potrafi wyjaśnić,
na czym polega faktura
homofoniczna
i polifoniczna.
• umie podać kilka
informacji o J.S. Bachu;
(kompozytor)
• recytuje tekst fugi w swoim
głosie;
• potrafi wskazać pojawienie
się tematu fugi w nutach
Bach w Eisenach.
• śpiewa w kanonie
w obsadzie solowej;
• potrafi zagrać na
dzwonkach lub flażolecie
odpowiednie fragmenty
DeutscherTanz nr 3 W.A.
Mozarta;
• śpiewa w grupie pieśń
Czerwone maki na
Monte Cassino;
• bierze aktywny udział
w recytacji fugi Bach
w Eisenach;
• umie odnaleźć
podobieństwa i różnice
w nutach pieśni;
• potrafi znaleźć informacje
dotyczące pieśni Czerwone
maki na Monte Cassino.
• umie określić fakturę
(monofonia, polifonia,
homofonia) w słuchanych
utworach.
• potrafi samodzielnie
rozczytać i zagrać na
flażolecie/dzwonkach
fragment fugi z II Koncertu
Brandenburskiego;
• śpiewa w grupie
refren jednej z pieśni;
• uczestniczy w grze
akompaniamentu ;
• umie ocenić
szkodliwość środowiska
akustycznego w miejscu
zamieszkania, szkole,
czasie wolnym;
• potrafi podać przykłady
źródeł dźwięku
w otoczeniu;
• rozumie i szanuje prawo
innych do ciszy – zwłaszcza
w miejscach publicznych;
• zna źródła oraz sposoby
ograniczania hałasu
w otoczeniu;
• potrafi wskazać znaki
muzyczne w nutach, które
mają wpływ na nastrój
piosenki;
• zgłasza pomysły do
instrumentacji przy piosence;
• umie porównać nastrój obu
pieśni;
• zna termin:triola;
• śpiewa solo zwrotkę jednej
z pieśni;
• nagrywa i przetwarza
odgłosy otoczenia;
• zna style: sonoryzm
i muzyka konkretna.
• wyjaśnia rolę fermaty.
• śpiewa w grupie
piosenki;
• wykonuje instrument
według instrukcji.
. • umie zwerbalizować
emocje wywołane
słuchaną muzyką;
• umie wskazać
podobieństwa i różnice
w zapisie nutowym piosenki
Malowany latawiec;
• poszukuje nagrań muzyki
barokowej – eksperyment
domowy
• zna nazwisko: R. Wagner;
(kompozytor)
• śpiewa solo zwrotkę
Piosenki na niepogodę;
• przetwarza nagrane
odgłosy – tworzenie
miniatury dźwiękowej;
• improwizuje głosem tekst
i melodię;
• umie zagrać Marsz
weselny;z opery
LohengrinR. Wagnera;
• śpiewa w grupie
piosenki;
• wie, w jakiej postawie
należy słuchać Gaude,
mater Polonia.
• bierze aktywny udział
w zabawie;
• potrafi określić cechy
chorału;
• zna dziedziny życia
wykorzystujące muzykę –
muzykoterapia i marketing;
• potrafi określić
najprzyjemniejszą (we
• świadomie słucha muzyki
barokowej w domu;
• zna tytuły najstarszych
polskich hymnów;
• umie podać współczesne
• śpiewa solo zwrotkę
piosenki Malowany
latawiec;
• potrafi zanucić fragment
Bogurodzicy;
.
własnym odczuciu) formę
aktywności muzycznej;
przykłady wykorzystywania
melodii chorałowych
(fragmenty liturgii).
• wyraża swoje zdanie
o poglądach starożytnych
myślicieli na temat roli
muzyki;
• umie dopasować
i wykorzystać utwór
muzyczny dla celów
marketingu;
• śpiewa w grupie pieśń
Ksiądz mi zakazował;
• potrafi rytmicznie
wyrecytować tekst Rap
na dużej przerwie;
• potrafi wykonać
rytmiczne ostinato do
rapu.
• charakteryzuje omówione
style muzyki: jazz, rap,
muzyka rozrywkowa
• zna nazwy stylów muzyki:
jazz, rap, muzyka
rozrywkowa;
• śpiewa solo fragmenty
pieśni Ksiądz mi zakazował;
• zna techniki wokalne:
rytmiczne skandowanie, scat,
vocalpercussion;
• podejmuje próbę śpiewu
metodą scatu do wybranej
melodii oraz beatboxu;
• śpiewa w grupie
piosenkę Kiedy mi
wesoło;
• zna terminy: pop i rock.
• zna nazwy interwałów
muzycznych: pryma,
oktawa;
• potrafi podać cechy
muzyki rockowej;
• potrafi zagrać i zaśpiewać
oktawę;
• umie wymienić nazwy
kilku słynnych zespołów
rockowych
• potrafi wskazać w zapisie
nutowym i na klawiaturze
fortepianu prymy i oktawy;
• śpiewa solo zwrotkę
piosenki Kiedy mi wesoło;
• improwizuje głosem na
zadany temat;
• śpiewa w grupie
piosenkę Kiedy mi
wesoło;
• gra na zrobionym
instrumencie schematy
rytmiczne według zapisu;
• zna skład instrumentalny
zespołu rockowego;
• wypowiada się na temat
współczesnych idoli
(wartościowanie twórczości).
• umie rozpoznać znaną
melodię z fonogestyki;
•wykonuje gestodźwiękami
ostinato do melodii We will
rock you.
• przedstawia na forum
klasy prezentację o muzyce
rozrywkowej XXI wieku;
• śpiewa w grupie:
kolędę hiszpańską
• wymienia zwyczaje
bożonarodzeniowe
• śpiewa słowacką
pastorałkę, wyraźnie
• wymienia
charakterystyczne cechy
• potrafi zaśpiewać solo
kolędę hiszpańską w dzień
w dzień Bożego
Narodzenia, czeską
pastorałkę: Kukułka
z lasu leci już;
innych krajów
(omawianych na lekcji);
wymawiając słowa;
• potrafi powiedzieć kilka
słów o zwyczajach
Bożonarodzeniowych
wybranych krajów
europejskich;
kolęd i uzasadnia, dlaczego
piosenka Dzień jeden w roku
nie jest kolędą;
• potrafi wyjaśnić znacznie
znaków chromatycznych.
Bożego Narodzenia;
• gra włoską kolędę
Quandonascette Ninno.
• śpiewa w grupie
refren kolędy
angielskiej
Kolędowania nadszedł
czas i/lub kolędy
francuskiej Aniołowie
z naszych pól;
• śpiewa w grupie
zwrotkę i refren obu
kolęd (angielskiej
i francuskiej);
• wymienia zwyczaje
bożonarodzeniowe
innych krajów
(omawianych na lekcji);
• gra fragment kolędy
austriackiej Cicha noc;
• potrafi powiedzieć kilka
słów o zwyczajach
Bożonarodzeniowych
wybranych krajów
europejskich;
• potrafi samodzielnie
odczytać i zagrać melodię
kolędy austriackiej.
• zna metrum 6/8 i 2/4.
• umie zaśpiewać fragment
kolędy Kolędowania
nadszedł czas po angielsku;
• śpiewa w grupie jeden
głos pastorałki;
• zna nazwy polskich
tańców narodowych;
• gra fragmenty kolędy
Dzisiaj w Betlejem;
• aktywnie wykonuje
elementy taneczne przy
pastorałce Hej, w dzień
narodzenia
• gra jeden z głosów kolędy
Dzisiaj w Betlejem;
• umie rozpoznać rytmy
polskich tańców narodowych
w kolędach i pastorałkach;
• proponuje elementy
taneczne do wybranych
polskich kolęd.
• śpiewa w grupie
refren piosneki Nie
bądź taki szybki Bill;
• śpiewa całą piosenkę
Nie bądź taki szybki Bill;
• proponuje akompaniament
rytmiczny do piosenki;
• zna terminy: rock and roll;
• umie zatańczyć
podstawowy krok rock and
rolla;
• podaje nazwy kilku
polskich zespołów muzyki
rozrywkowej lat 60.–80. XX
wieku;
• potrafi odczytać dźwięki po
zastosowaniu znaków
chromatycznych
przykluczowych
i przygodnych;
• potrafi rozpoznać słuchem
instrumenty w utworze
Yesterday;
• zna wybrane przykłady
polskiej muzyki
rozrywkowej lat 60.–80. XX
wieku. (zawodowy muzyk)
• umie samodzielnie
rozczytać i zagrać fragment
Yellowsubmarine;
• śpiewa w grupie • śpiewa w grupie całą • zna terminy: muzyka • umie określić budowę • potrafi zagrać podany
skrajne części piosenki
z kopyta kulig rwie;
piosenkę z kopyta kulig
rwie;
popularna i rock. piosenki z kopyta kulig rwie;
• podaje nazwy kilku
polskich zespołów muzyki
rozrywkowej lat 60.–80. XX
wieku;
fragment piosenki Perfectu,
a następnie rozpoznać ją
i odnaleźć nagranie;
(zawodowy muzyk)
• charakteryzuje tematykę
polskich piosenek
rozrywkowych XX wieku.
• wie, że muzyka
w filmie pełni różne
funkcje;
• zna kilka faktów
z historii kina;
• umie wymienić kilku
kompozytorów muzyki
filmowej;
• umie ocenić, czy
w słuchanym przykładzie
kompozytor trafnie
podkreślił muzyką obraz
bitwy.
• potrafi samodzielnie
przygotować wybrany utwór
na flażolecie/dzwonkach.
• samodzielnie formułuje
funkcje muzyki w filmie;
• potrafi opowiedzieć
o procesie tworzenia muzyki
do obrazu filmowego;
• umie wymienić tytuły
filmów i nazwiska twórców
muzyki do nich;
• potrafi zilustrować głosem
lub instrumentem ruch
innego ucznia;
• śpiewa w grupie
refren piosenkę
Czerwony autobus;
• śpiewa w grupie całą
piosenkę Czerwony
autobus;
• zna nazwisko Władysław
Szpilman; (kompozytor)
(wirtuoz)
• zna kilka faktów z historii
polskiego radia;
• aktywnie uczestniczy
w przygotowywaniu
scenariusza filmowego
i ilustrowania go muzyką;
• wie, co to jest dżingiel
radiowy;
• gra wybrany utwór muzyki
filmowej.
• wyróżnia się twórczą
postawą przy
przygotowywaniu
scenariusza filmowego
i ilustrowania go muzyką;
• umie zanucić lub
zagwizdać melodię
(dżingiel) audycji
radiowej/telewizyjnej
• śpiewa w grupie całą
piosenkę Czerwony
• gra wybrany utwór
z tego rozdziału.
• gra a vista Hi-Lili.
• podaje nazwisko polskiego
twórcy nagrodzonego
• śpiewa solo fragmenty
piosenki Czerwony autobus;
autobus;
Oscarem w kategorii
niezwiązanej z muzyką;
• zna nazwiska wybitnych
polskich kompozytorów
muzyki filmowej – również
tych nagrodzonych
Oscarem; (kompozytor)
• śpiewa w grupie
fragment pieśni Pstrąg;
• bierze udział w zabawie
ruchowej Gdzie jest
pstrąg?;
• gra wybrane dźwięki
pieśni – aktywne
słuchanie muzyki;
• wie, co to jest pieśń
solowa;
• wymienia nazwiska
kompozytorów
reprezentatywnych dla
epoki romantyzmu: F.
Chopin, S. Moniuszko, F.
Schubert; (kompozytor)
• umie opowiedzieć, w jaki
sposób muzyka ilustruje
wydarzenia w pieśni Król
elfów
• potrafi wymienić kilka
faktów z biografii i tytuły
utworów kompozytorów
romantycznych;
• zna i potrafi wyjaśnić
termin: muzyka ilustracyjna.
• śpiewa solo fragment
pieśni – z interpretacją
tekstu;
• zna instytucje kultury na
świecie – wie, co to są
Schubertiady. (wirtuoz)
• śpiewa w grupie
fragment pieśni Pstrąg;
• śpiewa w grupie całą
pieśń;
• zna głosy ludzkie:
sopran, alt, tenor, bas;
• wymienia rodzaje chórów:
mieszany, męski, żeński;
• zna nazwisko: Henryk
Mikołaj Górecki;
(kompozytor)
• zna inne nazwy głosów
ludzkich: kontratenor, sopran
męski;
• potrafi samodzielnie
rozczytać i zagrać kilka
taktów z oratorium Mesjasz.
• zna termin: madrygał;
• umie rozpoznać aparat
wykonawczy w słuchanych
utworach;
• potrafi samodzielnie
rozczytać i zagrać cały
fragment z oratorium
Mesjasz.
• Śpiewa w grupie
refren Piosenki
wiosennej;
• Bierze udział
w wykonaniu ilustracji
dźwiękowej do
wybranego wiersza
• Potrafi zagrać melodię
piosenki B. Dylana;
(kompozytor)
(muzyk zawodowy)
• Zna termin: poezja
śpiewana;
• Zna nazwiska największych
bardów krainy łagodności;
• Wyszukuje nagrania
piosenek największych
bardów.
• Śpiewa solo fragmenty
zwrotki (z interpretacją)
Piosenki wiosennej;
• Potrafi rozpoznać
i odnaleźć piosenkę B.
Dylana zapisaną w Zostań
wirtuozem;
• Wyszukuje tekst literacki
oraz proponuje sposób jego
opracowania;
• śpiewa w grupie
powtarzające się
fragmenty piosenki Pod
jabłonią;
• śpiewa w grupie
piosenkę;
• gra na dzwonkach
fragment melodii
piosenki;
• umie podać nazwę
kameralnego zespołu
smyczkowego – utrwalenie;
• potrafi rozpoznać barwę
instrumentów w słuchanych
kwintetach;
• zna nazwy instrumentów
smyczkowych, dętych
drewnianych i blaszanych.
• gra akompaniament do
piosenki (według partytury);
• zna włoskie nazwy
muzycznych zespołów
kameralnych: duet, trio,
kwartet, kwintet
• śpiewa w grupie
piosenkę Pod jabłonią;
• umie wymienić nazwę
instrumentu ludowego
z Wielkopolski.
• potrafi zagrać w grupie
jeden z głosów kwintetu Te
Deum;
• potrafi rozpoznać słuchowo
rodzaj i liczbę pojawiających
się instrumentów podczas
fermaty Nadstaw ucha.
• śpiewa solo fragmenty
piosenki Pod jabłonią;
• śpiewa w grupie
piosenkę ludową Pytała
się matka słowika;
• podaje kilka informacji
na temat H.M.
Góreckiego – utrwalenie;
(kompozytor)
• potrafi wyjaśnić
termin:etnografia.
• potrafi wymienić nazwy
instytucji kulturalnych
regionu Wielkopolski
i Śląska;
• umie zagrać
akompaniament i/lub
melodię pieśni ze Śląska;
• proponuje tekst do drugiego
głosu piosenki
z Wielkopolski;
• umie dopasować podany
dźwięk do odpowiednich
fragmentów melodii;
• potrafi rozpoznać pieśń
ludową ze Śląska
w artystycznym
opracowaniu H.M.
Góreckiego – opisuje
podobieństwa i różnice
• śpiewa w grupie
piosenkę Pięknie żyć;
• bierze aktywny udział
w fermacie Świetlna
muzyka;
• wie, co to jest i jakie
ma możliwości
keyboard;
• zna nazwiska
kompozytorów muzyki
elektronicznej;
• umie porównać nastrój
i barwę w trzech wersjach
utworu M. Musorgskiego;
(kompozytor)
• potrafi zagrać na
klawiaturze przynajmniej
jeden akord akompaniamentu
zwrotki piosenki;
• rozpoznaje aparat
wykonawczy trzech wersji
utworu M. Musorgskiego.
• śpiewa solo fragment
piosenki;
• umie zagrać na klawiaturze
melodię refrenu piosenki;
• poszukuje nagrań
elektronicznych wersji
muzyki klasycznej
• śpiewa w grupie
piosenkę Ach! jak
przyjemnie;
• bierze udział
w fermacie Na fali;
• wie, co to jest kabaret;
• umie opowiedzieć
anegdotę muzyczną;
• zna nazwisko Henryk
Wars; (autor słów, pisarz,
poeta)
• proponuje rozwiązania przy
tworzeniu skeczu lub echa;
• potrafi określić, co jest
podstawą żartu w oglądanych
przykładach.
• śpiewa solo piosenkę;
• poszukuje nagrań
przebojów muzyki
rozrywkowej z i poł. XX
wieku;
• rozumie, co jest istotą
instrumentalnego żartu
muzycznego.
• śpiewa w grupie
melodię kanonu
Wiosną;
• śpiewa w grupie
piosenkę z Kabaretu
Starszych Panów;
• zna nazwy polskich
kabaretów muzycznych:
Kabaret Starszych Panów,
Grupa MoCarta (muzyk
zawodowy)
• umie zagrać melodię
Wesołe jest życie staruszka;
• zna nazwisko Wojciech
Młynarski; (autor słów,
pisarz, poeta)
• umie zaimprowizować
melodię do fraszki J.
Kochanowskiego i/lub
przedstawić ją w formie
żartu muzycznego;
• potrafi odnieść treść jednej
z piosenek W. Młynarskiego
do aktualnej rzeczywistości.
• śpiewa w grupie
piosenkę Już taki jestem
zimny drań;
• potrafi wymienić
nazwy tańców: fokstrot,
tango, kankan;
• bierze aktywny udział
w fermacie Kankan
w rękawiczkach.
• potrafi podać
charakterystyczne cechy
fokstrota, tanga, kankana;
• zna terminy: operetka,
musical;
• umie zagrać
akompaniament do
piosenki;
• proponuje akompaniament
perkusyjny do piosenki;
• obserwując nuty, potrafi
wskazać ten fragment
w słuchanym utworze;
• potrafi zagrać na
flażolecie/dzwonkach
melodię kankana;
• śpiewa solo piosenkę;
• poszukuje nagrań Tanga
milonga.
• umie wyjaśnić
znaczenie wybranego
elementu muzyki;
• śpiewa melodię i słowa
kanonu Viva la musica!;
• bierze aktywny udział
w grze towarzyszącej
treściom 10 rozdziału
• śpiewa melodię i słowa
Viva la musica! w kanonie;
• zna termin: chorał
gregoriański;
• umie wymienić
• wie, jakie role pełniła
muzyka w średniowieczu;
• wie, że z języka
starogreckiego pochodzi
wiele terminów muzycznych;
• zna główną myśl
renesansu, wie, że wzrosło
znaczenie muzyki świeckiej;
• umie opowiedzieć o randze
kultury polskiej w Europie
podręcznika.
przynajmniej po jednym
przykładzie obecności
muzyki w mitologii i Biblii;
• potrafi podać polski tytuł
pieśni Gaude, Mater Polonia
i określić rolę pieśni
w przeszłości;
doby renesansu;
• podczas gry wyróżnia się
szeroką wiedzą.
• wymienia nazwy
polskich tańców
narodowych;
• zna dwa znaczenia
terminu muzyka
klasyczna;
• wie, co to jest
klawesyn;
• wie, kim byli klasycy
wiedeńscy;
• umie powiedzieć, co to
jest partytura i krótko
opisać rolę dyrygenta;
• wymienia nazwisko
autora słów hymnu
polskiego;
• bierze aktywny udział
w grze towarzyszącej
treściom 10 rozdziału
podręcznika.
• określa cechy sztuki
baroku;
• umie powiedzieć, co to
jest suita;
• zna główną myśl epoki
klasycyzmu;
• umie powiedzieć, jak
zbudowane jest rondo
i wariacje;
• wymienia kilka form
muzycznych tworzonych
przez F.Chopina;
(kompozytor)
• wymienia kilka tytułów
utworów barokowych
słuchanych na lekcjach;
• zna nazwiska
kompozytorów barokowych
poznanych na lekcjach;
• własnymi słowami próbuje
określić różnice między
muzyką średniowiecza
i renesansu a muzyką baroku;
• uzasadnia wybór
ulubionego utworu epoki
klasycystycznej;
• potrafi wymienić nazwy
kilku grup instrumentów
grających w orkiestrze oraz
nazwy niektórych
instrumentów należących do
tych grup;
• potrafi wymienić kilka
tytułów utworów epoki
klasycznej słuchanych na
lekcjach;
• wymienia nazwiska
twórców oper narodowych;
• umie powiedzieć, dlaczego
Chopin to największy polski
kompozytor;
• formułuje główną myśl
romantyzmu w sztuce;
• podczas gry wyróżnia się
szeroką wiedzą.
• wymienia kierunki
w muzyce XX wieku;
• bierze aktywny udział
w grze towarzyszącej
treściom 10 rozdziału
podręcznika.
• wymienia najważniejsze
style muzyki rozrywkowej
XX wieku;
• przyporządkowuje
kierunki poszczególnym
kompozytorom
• charakteryzuje
najważniejsze style muzyki
rozrywkowej XX wieku;
• zna nazwiska i nazwy
zespołów muzyki
rozrywkowej;
• umie powiedzieć kilka
słów o Festiwalu
„Warszawska Jesień”;
(kompozytor)
• podczas gry wyróżnia się
szeroką wiedzą.
V. SPOSOBY EWALUACJI ZASAD OCENIANIA
Podstawę ewaluacji programu stanowią:
-systematyczna obserwacja postępów uczniów podczas zajęć,
-spostrzeżenia uczniów, rodziców / opiekunów,
-zmiany w prawie oświatowym.
Opracował nauczyciel
Beata Piotrowska