Zaburzenia rozwojowe a narząd żucia
description
Transcript of Zaburzenia rozwojowe a narząd żucia
Zaburzenia Zaburzenia rozwojowe a narząd rozwojowe a narząd
żuciażuciaSeminariumSeminarium
Stomatologia wieku rozwojowegoStomatologia wieku rozwojowegoV rokV rok
Zaburzenia w ząbkowaniuZaburzenia w ząbkowaniu
MiejscoweMiejscoweW czasie wyrzynania się zębów W czasie wyrzynania się zębów W miejscu wyrzynania się zębów W miejscu wyrzynania się zębów OgólnoustrojoweOgólnoustrojowe
Zaburzenia miejscoweZaburzenia miejscowe
Stan zapalny dziąsła brzeżnegoStan zapalny dziąsła brzeżnego Zapalenie mieszka zębaZapalenie mieszka zęba Zasinienie błony śluzowej nad Zasinienie błony śluzowej nad
wyrzynającym się zębemwyrzynającym się zębem Utrudnione wyrzynanie zęba (np.: Utrudnione wyrzynanie zęba (np.:
zbyt późne wyrzynanie, zęby zbyt późne wyrzynanie, zęby zagłębione, zęby zatopione) zagłębione, zęby zatopione)
Zatrzymanie zęba w kości Zatrzymanie zęba w kości
Stan zapalny dziąsła Stan zapalny dziąsła brzeżnegobrzeżnego
Najczęściej dotyczy zębów stałych Najczęściej dotyczy zębów stałych lub pierwszych zębów mlecznychlub pierwszych zębów mlecznych
Spowodowany jest złą higieną jamy Spowodowany jest złą higieną jamy ustnejustnej
Bakterie i resztki pokarmowe Bakterie i resztki pokarmowe zalegają w głębokich szczelinach zalegają w głębokich szczelinach dziąsłowychdziąsłowych
Przeważają bakterie beztlenowePrzeważają bakterie beztlenowe
Stan zapalny dziąsła brzeżnegoStan zapalny dziąsła brzeżnego- obraz kliniczny- obraz kliniczny
Zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej Zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej pokrywającej powierzchnie zęba, pokrywającej powierzchnie zęba, występujące przed ukazaniem się zęba w występujące przed ukazaniem się zęba w jamie ustnejjamie ustnej
Dziecko jest nadmiernie pobudliwe, Dziecko jest nadmiernie pobudliwe, nerwowe, rozdrażnione, obficie się ślini, nerwowe, rozdrażnione, obficie się ślini, wkłada palce lub inne przedmioty do buziwkłada palce lub inne przedmioty do buzi
Stan zapalny ustępuje po ukazaniu się Stan zapalny ustępuje po ukazaniu się korony zęba w jamie ustnejkorony zęba w jamie ustnej
Zapalenie mieszka zębaZapalenie mieszka zęba
Objawy podobne jak przy zapaleniu Objawy podobne jak przy zapaleniu kościkości
W obrazie radiologicznym dochodzi W obrazie radiologicznym dochodzi do poszerzenia krypty kostnejdo poszerzenia krypty kostnej
Nie leczone może prowadzić do Nie leczone może prowadzić do zapalenia szpiku kostnego kości zapalenia szpiku kostnego kości szczęki lub żuchwyszczęki lub żuchwy
Zapalenie mieszka zęba - Zapalenie mieszka zęba - postępowaniepostępowanie
Zropienie zawartości mieszka zęba Zropienie zawartości mieszka zęba jest wskazaniem do:jest wskazaniem do:
nacięcia błony śluzowej nad nacięcia błony śluzowej nad powierzchnią wyrzynającego się zębapowierzchnią wyrzynającego się zęba
podania antybiotykówpodania antybiotyków
Zapalenie mieszka zęba stałego- Zapalenie mieszka zęba stałego- przyczyny i postępowanieprzyczyny i postępowanie
Może być spowodowane długo Może być spowodowane długo utrzymującym się stanem zapalnym utrzymującym się stanem zapalnym tkanek okołowierzchołkowych tkanek okołowierzchołkowych odpowiedniego zęba mlecznegoodpowiedniego zęba mlecznego
Wówczas konieczne jest usunięcie zęba Wówczas konieczne jest usunięcie zęba mlecznego - przyczynowegomlecznego - przyczynowego
Przedwczesne usuniecie zęba Przedwczesne usuniecie zęba mlecznego sprzyja wcześniejszemu mlecznego sprzyja wcześniejszemu wyrzynaniu się zęba stałego – nawet wyrzynaniu się zęba stałego – nawet tylko z uformowaną częścią koronową, tylko z uformowaną częścią koronową, co grozi jago utratąco grozi jago utratą
Zasinienie błony śluzowej Zasinienie błony śluzowej nad wyrzynającym się nad wyrzynającym się
zębemzębem Występuje kilka dni przed Występuje kilka dni przed
wyrzynaniem się zębawyrzynaniem się zęba Jest spowodowane mechanicznym Jest spowodowane mechanicznym
urazem błony śluzowej przez ostre urazem błony śluzowej przez ostre brzegi zębabrzegi zęba
Niebieskawe plamy- są spowodowane Niebieskawe plamy- są spowodowane przeświecaniem przez cienka śluzówkę przeświecaniem przez cienka śluzówkę nagromadzonego płynu surowiczegonagromadzonego płynu surowiczego
Krwiak - wynik podśluzówkowego Krwiak - wynik podśluzówkowego krwawieniakrwawienia
Postępowanie Postępowanie terapeutyczneterapeutyczne
Obserwacja – ustępuje samoistnie po Obserwacja – ustępuje samoistnie po ukazaniu się zęba w jamie ustnejukazaniu się zęba w jamie ustnej
Stała kontrola - mogą to być Stała kontrola - mogą to być pierwsze objawy torbieli pierwsze objawy torbieli zawiązkowej, która utrudnia zawiązkowej, która utrudnia wyżynanie się zęba. Torbiel jest wyżynanie się zęba. Torbiel jest wskazaniem do nacięcia tkanki i wskazaniem do nacięcia tkanki i drenażu płynu, co umożliwia dalsze drenażu płynu, co umożliwia dalsze wyrzynanie zęba. wyrzynanie zęba.
Ząb zagłębionyZąb zagłębiony
Proces aktywnego wyrzynania Proces aktywnego wyrzynania pojedynczego zęba ulega pojedynczego zęba ulega zatrzymaniuzatrzymaniu
Ząb jest zagłębiony w kości szczeki Ząb jest zagłębiony w kości szczeki lub żuchwy, widoczna jest tylko część lub żuchwy, widoczna jest tylko część korony klinicznej, a powierzchnia korony klinicznej, a powierzchnia żująca nie osiąga płaszczyzny żująca nie osiąga płaszczyzny zwarciazwarcia
Ząb zatopionyZąb zatopiony
Najczęściej występuje w uzębieniu Najczęściej występuje w uzębieniu mlecznym – przeważnie drugi mlecznym – przeważnie drugi trzonowiectrzonowiec
Korona zęba jest całkowicie pokryty Korona zęba jest całkowicie pokryty przez bardzo szybko narastającą przez bardzo szybko narastającą kość wyrostka zębodołowego kość wyrostka zębodołowego
Ząb zagłębiony i zatopiony- Ząb zagłębiony i zatopiony- leczenieleczenie
Zęby mleczneZęby mleczne usuwa się, aby zapobiec usuwa się, aby zapobiec powikłaniom – opóźnione wyrzynanie powikłaniom – opóźnione wyrzynanie zębów stałych, skrócenie łuku zębowego, zębów stałych, skrócenie łuku zębowego, przemieszczenie zębów sąsiednichprzemieszczenie zębów sąsiednich
Zęby stałeZęby stałe – pozostawia się pod – pozostawia się pod obserwacją, podejmuje się leczenie obserwacją, podejmuje się leczenie chirurgiczno-ortodontyczne lub tylko chirurgiczno-ortodontyczne lub tylko chirurgicznechirurgiczne
Utrudnione wyrzynanie zębaUtrudnione wyrzynanie zęba W czasie wyrzynania powierzchnia W czasie wyrzynania powierzchnia
żująca zęba jest przykryta płatem żująca zęba jest przykryta płatem dziąsła w formie języczkadziąsła w formie języczka
Sprzyja to: próchnicy oraz stanom Sprzyja to: próchnicy oraz stanom zapalnym okołozębowym na skutek zapalnym okołozębowym na skutek urazów mechanicznych lub urazów mechanicznych lub gromadzenia się resztek gromadzenia się resztek pokarmowych, pokarmowych,
Leczenie: usunięcie płata Leczenie: usunięcie płata dziąsłowegodziąsłowego
Zęby zatrzymane Zęby zatrzymane (retentio)(retentio) Występuje na skutek zaburzenia Występuje na skutek zaburzenia
koordynacji między rozwojem zęba i koordynacji między rozwojem zęba i wzrostem kości szczęki lub żuchwywzrostem kości szczęki lub żuchwy
Dochodzi do Dochodzi do częściowego zatrzymaniaczęściowego zatrzymania - gdy częściowo ząb znajduje się w - gdy częściowo ząb znajduje się w tkankach miękkich lub tkankach miękkich lub całkowitegocałkowitego zatrzymaniazatrzymania zęba w kości zęba w kości
Rzadko występują w uzębieniu mlecznymRzadko występują w uzębieniu mlecznym Najczęściej spotykane jest całkowite Najczęściej spotykane jest całkowite
zatrzymanie stałych kłów górnych oraz zatrzymanie stałych kłów górnych oraz zębów mądrości i drugich zębów mądrości i drugich przedtrzonowców w żuchwieprzedtrzonowców w żuchwie
Zęby zatrzymane- przyczynyZęby zatrzymane- przyczyny
Przetrwałe zęby mlecznePrzetrwałe zęby mleczne Nieprawidłowe ustawienie zębów w Nieprawidłowe ustawienie zębów w
łukułuku Brak miejsca w łuku zębowymBrak miejsca w łuku zębowym Obecność zębów nadliczbowychObecność zębów nadliczbowych Niekorzystne ustawienie zawiązka Niekorzystne ustawienie zawiązka
zęba zęba W następstwie stanów zapalnych W następstwie stanów zapalnych
toczących się w kości toczących się w kości
Zęby zatrzymane - Zęby zatrzymane - powikłaniapowikłania
Mogą powodować resorpcje zębów Mogą powodować resorpcje zębów sąsiednich sąsiednich
Mogą być przyczyną torbieli Mogą być przyczyną torbieli zawiązkowychzawiązkowych
Częściowe zatrzymanie zęba sprzyja Częściowe zatrzymanie zęba sprzyja stanom zapalnym, obrzękom, może stanom zapalnym, obrzękom, może powodować silne objawy bólowe, wzrost powodować silne objawy bólowe, wzrost temperatury ciała, a czasem nawet temperatury ciała, a czasem nawet szczękościsk ( naciek zapalny mięśni) szczękościsk ( naciek zapalny mięśni)
Zęby zatrzymane częściowo- Zęby zatrzymane częściowo- postępowanie leczniczepostępowanie lecznicze
Usunięcie płata dziąsłowegoUsunięcie płata dziąsłowego Usunięcie płata dziąsłowego i Usunięcie płata dziąsłowego i
kieszeni kostnejkieszeni kostnej Ekstrakcja zęba- najczęściej dotyczy Ekstrakcja zęba- najczęściej dotyczy
to trzecich trzonowców w żuchwie to trzecich trzonowców w żuchwie przy braku miejsca w łuku zębowym i przy braku miejsca w łuku zębowym i powtarzających się stanach powtarzających się stanach zapalnychzapalnych
Zęby zatrzymane Zęby zatrzymane całkowicie- postępowanie całkowicie- postępowanie
leczniczelecznicze Obserwacja przy braku objawów Obserwacja przy braku objawów
klinicznychklinicznych leczenie chirurgiczno-ortodontyczne - leczenie chirurgiczno-ortodontyczne -
wprowadzenie zęba zatrzymanego do wprowadzenie zęba zatrzymanego do łuku zębowegołuku zębowego
leczenie chirurgiczneleczenie chirurgiczne
Zęby zatrzymaneZęby zatrzymane
Zęby zatrzymaneZęby zatrzymane
Zaburzenia w czasie Zaburzenia w czasie wyrzynania się zębówwyrzynania się zębów
Wczesne ząbkowanieWczesne ząbkowanie:: Dla zębów mlecznych- przed 5 miesiącem Dla zębów mlecznych- przed 5 miesiącem
życiażycia Dla zębów stałych –przed 5 rokiem życiaDla zębów stałych –przed 5 rokiem życia
Późne ząbkowaniePóźne ząbkowanie:: Dla zębów mlecznych- po 12 miesiącu Dla zębów mlecznych- po 12 miesiącu
życiażycia Dla zębów stałych –po 8 roku życiaDla zębów stałych –po 8 roku życia
Ząbkowanie przedwczesne Ząbkowanie przedwczesne ((dentitio praecox)dentitio praecox)
Charakteryzuje się obecnością zębów Charakteryzuje się obecnością zębów wrodzonych i noworodkowychwrodzonych i noworodkowych
Zęby wrodzoneZęby wrodzone ( (dentes natales) dentes natales) są są obecne w jamie ustnej dziecka w obecne w jamie ustnej dziecka w chwili urodzeniachwili urodzenia
Zęby noworodkoweZęby noworodkowe ( dentes ( dentes neonatales) neonatales) wyrzynają się w krótkim wyrzynają się w krótkim czasie po urodzeniu dziecka ( do 30 czasie po urodzeniu dziecka ( do 30 dni)dni)
Zęby wrodzone i zęby Zęby wrodzone i zęby noworodkowe-etiologianoworodkowe-etiologia
Płytkie ułożenie zawiązków zębaPłytkie ułożenie zawiązków zęba Zaburzenie funkcji gruczołów Zaburzenie funkcji gruczołów
wydzielania wewnętrznego matki – wydzielania wewnętrznego matki – nadczynność tarczycy lub dziecka- nadczynność tarczycy lub dziecka- nadczynność przysadkinadczynność przysadki
Niektóre zespoły chorobowe: zespół Niektóre zespoły chorobowe: zespół Ellisa-van Crevelda, zespół SturgeEllisa-van Crevelda, zespół Sturge''a-a-Webera, histiocytoza XWebera, histiocytoza X
Zęby wrodzone i zęby Zęby wrodzone i zęby noworodkowe noworodkowe
Najczęściej są to przedwcześnie wyrznięte Najczęściej są to przedwcześnie wyrznięte zęby mleczne w przednim odcinku żuchwyzęby mleczne w przednim odcinku żuchwy
Mają wygląd prawidłowy lub są trochę Mają wygląd prawidłowy lub są trochę mniejszemniejsze
Często mają żółtawe zabarwienie i Często mają żółtawe zabarwienie i niedorozwój szkliwaniedorozwój szkliwa
Szkliwo i zębina są cienkie, natomiast Szkliwo i zębina są cienkie, natomiast jama zęba duża jama zęba duża
Korzeń jest w początkowym stadium Korzeń jest w początkowym stadium rozwojurozwoju
Zęby wrodzone i zęby Zęby wrodzone i zęby noworodkowe noworodkowe
Często tkwią jedynie luźno w dziąśleCzęsto tkwią jedynie luźno w dziąśle Wykazują dużą ruchomośćWykazują dużą ruchomość Ostry brzeg zęba może uszkadzać Ostry brzeg zęba może uszkadzać
okoliczne tkanki np.: język lub pierś okoliczne tkanki np.: język lub pierś w czasie karmieniaw czasie karmienia
Zęby wrodzone i zęby Zęby wrodzone i zęby noworodkowe-postępowanienoworodkowe-postępowanie Przy wyrznięciu małej części korony Przy wyrznięciu małej części korony
zęba, ząb wykazuje nieznaczną zęba, ząb wykazuje nieznaczną ruchomość, a z czasem dochodzi do ruchomość, a z czasem dochodzi do ukształtowania korzenia i umocnienia ukształtowania korzenia i umocnienia zęba w zębodolezęba w zębodole
Przy wyrznięciu dużej części korony Przy wyrznięciu dużej części korony zęba, ząb wykazuje znaczną ruchomość i zęba, ząb wykazuje znaczną ruchomość i istnieje niebezpieczeństwo wypadnięcia istnieje niebezpieczeństwo wypadnięcia zęba, dlatego trzeba go usunąć.zęba, dlatego trzeba go usunąć.
zęby noworodkowezęby noworodkowe
Opóźnione wyrzynanie Opóźnione wyrzynanie zębów-etiologiazębów-etiologia
Mała masa urodzeniowaMała masa urodzeniowa WcześniactwoWcześniactwo Ciąża mnogaCiąża mnoga Przebyte w dzieciństwie ciężkie i Przebyte w dzieciństwie ciężkie i
długotrwałe chorobydługotrwałe choroby Niektóre choroby: niedoczynność Niektóre choroby: niedoczynność
przysadki, niedoczynność tarczycy, przysadki, niedoczynność tarczycy, niedobór wit. A i D, krzywica witamino-D-niedobór wit. A i D, krzywica witamino-D-oporna, glikogenozy, zespół Downa, zespół oporna, glikogenozy, zespół Downa, zespół Fanconiego. Fanconiego.
Opóźnione wyrzynanie Opóźnione wyrzynanie zębów-czynniki miejscowezębów-czynniki miejscowe
Brak miejsca na wyrostku zębodołowymBrak miejsca na wyrostku zębodołowym Przemieszczenie zębówPrzemieszczenie zębów UrazyUrazy Pozostałe korzenie zębów mlecznychPozostałe korzenie zębów mlecznych Przedwczesna utrata zęba mlecznegoPrzedwczesna utrata zęba mlecznego TorbieleTorbiele Zęby nadliczboweZęby nadliczbowe Zęby dwoisteZęby dwoiste
Opóźnione wyrzynanie zęba Opóźnione wyrzynanie zęba stałegostałego
Przyczyną może być bardzo wczesna Przyczyną może być bardzo wczesna utrata zęba mlecznegoutrata zęba mlecznego
Pod wpływem bodźców żucia Pod wpływem bodźców żucia dochodzi do zmian włóknistych dochodzi do zmian włóknistych dziąsła, które utrudniają przebicie się dziąsła, które utrudniają przebicie się wyrzynającemu się zębowiwyrzynającemu się zębowi
Postępowanie lecznicze – Postępowanie lecznicze – chirurgiczne nacięcie i odsłonięcie chirurgiczne nacięcie i odsłonięcie powierzchni zębapowierzchni zęba
Zaburzenia miejsca Zaburzenia miejsca wyrzynania zębówwyrzynania zębów
Obrót zęba Obrót zęba (rotatio)(rotatio) Przechylenie –Przechylenie –protrusio, retrusio, protrusio, retrusio,
mesioinclinatio, distoinclinatiomesioinclinatio, distoinclinatio PrzemieszczeniePrzemieszczenie-mesiopositio, -mesiopositio,
distopositio, transpositio, extrapositio, distopositio, transpositio, extrapositio, infrapositioinfrapositio
Zęby zatrzymaneZęby zatrzymane Skrócenie (Skrócenie (infrapositio) infrapositio) lub wydłużenie lub wydłużenie
(suprapositio(suprapositio) korony klinicznej zęba) korony klinicznej zęba
Objawy ogólne najczęściej Objawy ogólne najczęściej towarzyszące pierwszemu towarzyszące pierwszemu
ząbkowaniuząbkowaniu Obfite ślinienieObfite ślinienie Gryzienie twardych przedmiotówGryzienie twardych przedmiotów Niepokój i rozdrażnienieNiepokój i rozdrażnienie Brak łaknieniaBrak łaknienia Zaburzenia snuZaburzenia snu
Postępowanie przy Postępowanie przy utrudnionym ząbkowaniuutrudnionym ząbkowaniu
Miejscowy masaż dziąsełMiejscowy masaż dziąseł Gumowy gryzak (łatwo utrzymać go Gumowy gryzak (łatwo utrzymać go
w czystości)w czystości) Miejscowo można stosować maści lub Miejscowo można stosować maści lub
żele z lidokainą lub salicylanamiżele z lidokainą lub salicylanami W koniecznych przypadkach można W koniecznych przypadkach można
podawać paracetamol w płyniepodawać paracetamol w płynie
Nieprawidłowości Nieprawidłowości zębowezębowe
Powstają na skutek Powstają na skutek działania czynników działania czynników uszkadzających na uszkadzających na zawiązki zębowezawiązki zębowe
Etiologia nieprawidłowości Etiologia nieprawidłowości zębowezębowe
Czynniki genetyczneCzynniki genetyczne Aberracje chromosomowe (zespół Downa)Aberracje chromosomowe (zespół Downa) Wrodzone zaburzenia przemiany materii- Wrodzone zaburzenia przemiany materii-
fenyloketonuriafenyloketonuria Alergia Alergia Choroby gorączkoweChoroby gorączkowe Działanie promieni UVDziałanie promieni UV EndokrynopatieEndokrynopatie Zapalenia swoiste i nieswoisteZapalenia swoiste i nieswoiste Zatrucia chemiczne i lekamiZatrucia chemiczne i lekami Zaburzenia w odżywianiuZaburzenia w odżywianiu
1. Zaburzenia liczby zębów1. Zaburzenia liczby zębów
Zwiększona liczba zębów-Zwiększona liczba zębów-hyperdontiahyperdontia
Zmniejszona liczba zębów-Zmniejszona liczba zębów-hypodontiahypodontia
Całkowity brak zębów-Całkowity brak zębów- anodontia anodontia
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Ma charakter genetycznyMa charakter genetyczny Jest wynikiem nadczynności listewki Jest wynikiem nadczynności listewki
zębowejzębowej Zęby nadliczboweZęby nadliczbowe- - dentes dentes
supernumerarii- supernumerarii- o nieprawidłowej o nieprawidłowej budowiebudowie
Zęby dodatkoweZęby dodatkowe-- dentes dentes suplementarii- suplementarii- o prawidłowej budowieo prawidłowej budowie
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów Częściej występuje w uzębieniu stałym niż Częściej występuje w uzębieniu stałym niż
mlecznymmlecznym W uzębieniu mlecznym jest to najczęściej W uzębieniu mlecznym jest to najczęściej
nadliczbowy ząb w ok. siekaczy w szczęcenadliczbowy ząb w ok. siekaczy w szczęce W uzębieniu stałym są to najczęściej zęby W uzębieniu stałym są to najczęściej zęby
dodatkowe w ok. siekaczy w szczęce, dodatkowe w ok. siekaczy w szczęce, drugich przedtrzonowców w żuchwie i drugich przedtrzonowców w żuchwie i szczęce oraz zęby nadliczbowe w ok. szczęce oraz zęby nadliczbowe w ok. zębów trzonowych.zębów trzonowych.
Zaburzenie częściej występuje u chłopcówZaburzenie częściej występuje u chłopców Ich obecność powoduje zaburzenie Ich obecność powoduje zaburzenie
wyrzynania zębów sąsiednichwyrzynania zębów sąsiednich
MesiodensMesiodens
Ząb środkowy nadliczbowy- Ząb środkowy nadliczbowy- występuje między zębami siecznymi występuje między zębami siecznymi przyśrodkowymi w szczęceprzyśrodkowymi w szczęce
Często wyrzyna się przed zębami Często wyrzyna się przed zębami siecznymi stałymisiecznymi stałymi
W 20% przypadków występują 2 lub W 20% przypadków występują 2 lub 3 zęby środkowe3 zęby środkowe
Maja budowę stożkową Maja budowę stożkową
Mesiodens Mesiodens
Mogą utrudniać wyrzynanie zębów Mogą utrudniać wyrzynanie zębów stałych lub powodować ich stałych lub powodować ich przesunięcieprzesunięcie
Mogą być przyczyną resorpcji korzeni Mogą być przyczyną resorpcji korzeni zębów sąsiednich zębów sąsiednich
Mogą powodować powstanie torbieliMogą powodować powstanie torbieli Dlatego wskazana jest ich ekstrakcjaDlatego wskazana jest ich ekstrakcja
MesiodensMesiodens
MesiodensMesiodens
MesiodensMesiodens
MesiodensMesiodens
Zęby zatrzonowe (Zęby zatrzonowe (dentes dentes distomolares)distomolares)
Występują za zębem mądrości lub po Występują za zębem mądrości lub po jego stronie językowejjego stronie językowej
Stanowią pozostałość po czwartym Stanowią pozostałość po czwartym zębie trzonowym zębie trzonowym
Częściej występują w szczęceCzęściej występują w szczęce Mają szczątkowa formęMają szczątkowa formę
Zęby przytrzonowe (Zęby przytrzonowe (dentes dentes paramolares)paramolares)
Występują od strony policzkowej Występują od strony policzkowej między pierwszym a drugim lub między pierwszym a drugim lub drugim i trzecim zębem trzonowymdrugim i trzecim zębem trzonowym
Mają stożkowaty kształtMają stożkowaty kształt
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zwiększona liczba zębówZwiększona liczba zębów
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Wrodzony brak zawiazków zębaWrodzony brak zawiazków zęba Upośledzenie czynności listewki zębowejUpośledzenie czynności listewki zębowej Najczęściej występuje w uzębieniu stałym i Najczęściej występuje w uzębieniu stałym i
dotyczy zębów: drugie przedtrzonowce i dotyczy zębów: drugie przedtrzonowce i siekacze boczne i przyśrodkowe w żuchwie siekacze boczne i przyśrodkowe w żuchwie oraz drugie przedtrzonowce i siekacze oraz drugie przedtrzonowce i siekacze boczne w szczęce, a także zęby mądrości boczne w szczęce, a także zęby mądrości w szczęce i żuchwiew szczęce i żuchwie
Częściej dotyczy dziewczynek niż Częściej dotyczy dziewczynek niż chłopcówchłopców
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Całkowity brak zębów Całkowity brak zębów (anodontia(anodontia)) Brak kilku zawiązków zębów Brak kilku zawiązków zębów
((oligodontiaoligodontia)) Prawdziwe zmniejszenie liczby zębówPrawdziwe zmniejszenie liczby zębów
(hypodontia vera(hypodontia vera) - brak zawiązka zęba) - brak zawiązka zęba Pozorne zmniejszenie liczby zębówPozorne zmniejszenie liczby zębów
(hypodontia spuria(hypodontia spuria) - występuje przy ) - występuje przy obecności zębów całkowicie obecności zębów całkowicie zatrzymanychzatrzymanych
Zmniejszona liczba zębów- Zmniejszona liczba zębów- leczenieleczenie
Leczenie ortodontyczneLeczenie ortodontyczne Leczenie protetyczneLeczenie protetyczne Czasem nie wymaga żadnego Czasem nie wymaga żadnego
postępowania postępowania
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
Zmniejszona liczba zębówZmniejszona liczba zębów
2. Zaburzenia budowy 2. Zaburzenia budowy anatomicznej zębówanatomicznej zębów
Zaburzenia wielkościZaburzenia wielkości Zaburzenia kształtuZaburzenia kształtu
Częściej spotykane w uzębieniu stałym Częściej spotykane w uzębieniu stałym niż w mlecznym i w szczęce niż w niż w mlecznym i w szczęce niż w żuchwieżuchwie
Zaburzenia wielkości zębówZaburzenia wielkości zębów
Zwiększenie wymiarów zębów Zwiększenie wymiarów zębów ((macrodontia)macrodontia)
Zmniejszenie wymiarów zębów Zmniejszenie wymiarów zębów ((mikrodontia)mikrodontia)
Zwiększenie wymiarów Zwiększenie wymiarów zębówzębów
Uogólniona makrodoncja- jeden z Uogólniona makrodoncja- jeden z objawów ogólnego gigantyzmuobjawów ogólnego gigantyzmu
Miejscowa makrodoncja – obejmuje Miejscowa makrodoncja – obejmuje jeden lub kilka zębów, jest jeden lub kilka zębów, jest najczęściej wynikiem zlania się najczęściej wynikiem zlania się dwóch zawiązków zębówdwóch zawiązków zębów
Ząb olbrzymi (Ząb olbrzymi (megadens, megadens, macrodens)macrodens)
Zaburzenie przyśrodkowego siekacza Zaburzenie przyśrodkowego siekacza szczękiszczęki
Powstaje na skutek nadczynności listewki Powstaje na skutek nadczynności listewki zębowej spowodowanej urazem lub zębowej spowodowanej urazem lub uciskiemuciskiem
Ząb taki ma jedna komorę i jeden kanał Ząb taki ma jedna komorę i jeden kanał korzeniowykorzeniowy
Ze względu na duże rozmiary powoduje Ze względu na duże rozmiary powoduje stłoczenia, zaburzenia zgryzu, stłoczenia, zaburzenia zgryzu, niekorzystny wyglądniekorzystny wygląd
Ząb olbrzymi- postępowanieZąb olbrzymi- postępowanie
Stripping- w celu zmniejszenia Stripping- w celu zmniejszenia rozmiaru zębarozmiaru zęba
Stripping połaczony z nadbudowa Stripping połaczony z nadbudowa zęba homologicznegozęba homologicznego
Ekstrakcja i leczenie protetyczneEkstrakcja i leczenie protetyczne
Zęby dwoisteZęby dwoiste
Częściej występują w uzębieniu Częściej występują w uzębieniu mlecznym niż stałymmlecznym niż stałym
Występują głównie w miejscu Występują głównie w miejscu siekaczy i kłówsiekaczy i kłów
Stanowią zaburzenie estetyczne i z Stanowią zaburzenie estetyczne i z tego względu wymagają ingerencji tego względu wymagają ingerencji leczniczejleczniczej
Zęby dwoisteZęby dwoiste
Zęby zlane Zęby zlane (dentes concreti(dentes concreti)) Zęby zrośnięte Zęby zrośnięte (dentes confusi(dentes confusi)) Zęby bliźniacze (Zęby bliźniacze (dentes geminati)dentes geminati) Mechanizm ich powstawania jest Mechanizm ich powstawania jest
związany z nieprawidłowym związany z nieprawidłowym podziałem lub połączeniem podziałem lub połączeniem zawiązków zębów w różnych stadiach zawiązków zębów w różnych stadiach rozwoju.rozwoju.
Zęby dwoisteZęby dwoiste
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Powstają na skutek częściowego Powstają na skutek częściowego podziału zawiązka w stadium podziału zawiązka w stadium proliferacji podczas kształtowania się proliferacji podczas kształtowania się koronykorony
Powstaje ząb o szerokiej koronie, ze Powstaje ząb o szerokiej koronie, ze wspólna komorą i jednym kanałem wspólna komorą i jednym kanałem korzeniowym, rozdzielony pionowa korzeniowym, rozdzielony pionowa bruzda na powierzchni wargowej bruzda na powierzchni wargowej
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Zęby bliźniaczeZęby bliźniacze
Zęby zlaneZęby zlane Powstają na skutek połączenia dwóch (lub Powstają na skutek połączenia dwóch (lub
więcej) zawiązków zębów w obrębie więcej) zawiązków zębów w obrębie szkliwa i zębinyszkliwa i zębiny
Zlanie częścioweZlanie częściowe- komory są oddzielne- komory są oddzielne Zlanie całkowiteZlanie całkowite- komora jest wspólna- komora jest wspólna GlobodoncjaGlobodoncja- w zespole uszno-- w zespole uszno-
twarzowym obserwuje się zlanie zębów twarzowym obserwuje się zlanie zębów przedtrzonowych i trzonowychprzedtrzonowych i trzonowych
Jeżeli zlaniu ulęgną dwa prawidłowe Jeżeli zlaniu ulęgną dwa prawidłowe zawiązki zębów, wówczas brak jest zawiązki zębów, wówczas brak jest jednego zębajednego zęba
Zęby zlaneZęby zlane
Zęby zlaneZęby zlane
Zęby zlaneZęby zlane
Zęby zlaneZęby zlane
Zęby zrośnięteZęby zrośnięte
Powstają na skutek zniszczenia Powstają na skutek zniszczenia przegrody kostnej między zawiązkami przegrody kostnej między zawiązkami zębów zębów
Dochodzi do przemieszczenia i Dochodzi do przemieszczenia i stłoczenia sąsiadujących zawiązków, stłoczenia sąsiadujących zawiązków, które łączą się ze sobą poprzez które łączą się ze sobą poprzez cement korzeniowycement korzeniowy
Korony tych zębów są oddzielne, mają Korony tych zębów są oddzielne, mają również oddzielne komory zębówrównież oddzielne komory zębów
Zęby zrośnięteZęby zrośnięte
Zęby zrośnięteZęby zrośnięte
Zęby zrośnięteZęby zrośnięte
Wydłużenie korzeni zębów Wydłużenie korzeni zębów ((rhizomegalia)rhizomegalia)
Najczęściej dotyczy zębów siecznych Najczęściej dotyczy zębów siecznych bocznych i kłów, a także zębów bocznych i kłów, a także zębów przedtrzonowych i trzonowych w przedtrzonowych i trzonowych w szczęceszczęce
Zmniejszenie wymiarów Zmniejszenie wymiarów zębówzębów
Całkowita mikrodoncjaCałkowita mikrodoncja - może - może być stwierdzona u pacjentów z być stwierdzona u pacjentów z dysplazją ektodermalną, zespołem dysplazją ektodermalną, zespołem Downa, dziedziczną karłowatością.Downa, dziedziczną karłowatością.
Częściowa mirodoncjaCzęściowa mirodoncja - - zmniejszenie wymiarów zmniejszenie wymiarów pojedynczych zębów najczęściej pojedynczych zębów najczęściej dotyczy: siekaczy bocznych w dotyczy: siekaczy bocznych w szczęceszczęce
Zmniejszenie wymiarów Zmniejszenie wymiarów zębówzębów
Zmniejszenie wymiarów zębówZmniejszenie wymiarów zębów
Skrócenie długości korzeni Skrócenie długości korzeni zębów (zębów (rhizomicria)rhizomicria)
Długość korzenia jest mniejsza niż Długość korzenia jest mniejsza niż wysokość koronywysokość korony
Miejscowa Miejscowa rhizomicria rhizomicria może być może być spowodowana urazem, spowodowana urazem, naświetlaniem w czasie rozwoju naświetlaniem w czasie rozwoju korzenia lub uwarunkowana korzenia lub uwarunkowana genetycznie genetycznie
Uogólniona postać występuje Uogólniona postać występuje dziedzicznie pod nazwą „short root”dziedzicznie pod nazwą „short root”
3. Zaburzenia kształtu 3. Zaburzenia kształtu zębówzębów
Częściej występują w uzębieniu stałym niż Częściej występują w uzębieniu stałym niż mlecznymmlecznym
Najczęściej stwierdzanym zaburzeniem są Najczęściej stwierdzanym zaburzeniem są nadmiernie rozwinięte lub dodatkowe guzki nadmiernie rozwinięte lub dodatkowe guzki na zębach siecznych, kłach i zębach na zębach siecznych, kłach i zębach wieloguzkowychwieloguzkowych
Guzek szponowatyGuzek szponowaty –jest to nadmiernie –jest to nadmiernie rozwinięty guzek podniebienny w rozwinięty guzek podniebienny w siekaczach, w którego wnętrzu często siekaczach, w którego wnętrzu często obserwowana jest miazgaobserwowana jest miazga
Guzek CarabellegoGuzek Carabellego- dodatkowy guzek na - dodatkowy guzek na powierzchni trzonowców górnychpowierzchni trzonowców górnych
Guzek szponowatyGuzek szponowaty
Guzek szponowatyGuzek szponowaty
Ząb wgłobiony Ząb wgłobiony (dens (dens invaginatus, dens salters)invaginatus, dens salters)
Polega na wtłoczeniu szkliwa i zębiny Polega na wtłoczeniu szkliwa i zębiny do komory zębado komory zęba
Występuje głównie w przednim Występuje głównie w przednim odcinku uzębienia np. w otworze odcinku uzębienia np. w otworze ślepym siekaczy bocznych szczękiślepym siekaczy bocznych szczęki
Zęby pieńkowe lub Zęby pieńkowe lub stożkowe (stożkowe (dentes dentes
emboliformesemboliformes))Najczęściej występują jako:Najczęściej występują jako: zęby nadliczbowe- zęby nadliczbowe- mesiodensmesiodens zęby dodatkowezęby dodatkowe w ok. trzonowców i w ok. trzonowców i
przetrzonowcówprzetrzonowców Zęby sieczne boczne- jako wyraz Zęby sieczne boczne- jako wyraz
filogenetycznego zanikufilogenetycznego zaniku Dotyczą całego uzębienia – Dotyczą całego uzębienia –
uzębienie krokodyloweuzębienie krokodylowe
Zęby pieńkoweZęby pieńkowe
Zęby rybie Zęby rybie
Na powierzchni wargowej Na powierzchni wargowej pozbawione są szkliwa i sprawiają pozbawione są szkliwa i sprawiają wrażenie jakby były wygięte w wrażenie jakby były wygięte w kierunku językakierunku języka
TaurodontyzmTaurodontyzm
Zmiany powstają na skutek działania Zmiany powstają na skutek działania różnych czynników na pochewkę różnych czynników na pochewkę Hertwiga w czasie rozwoju korzeniaHertwiga w czasie rozwoju korzenia
Cechuje się wydłużeniem korony i Cechuje się wydłużeniem korony i przesunięciem w kierunku przesunięciem w kierunku wierzchołka rozwidlenia korzeni oraz wierzchołka rozwidlenia korzeni oraz brakiem przyszyjkowego zwężenia brakiem przyszyjkowego zwężenia koronykorony
Na zdjęciu rtg widoczna jest Na zdjęciu rtg widoczna jest wydłużona komora i krótkie korzeniewydłużona komora i krótkie korzenie
TaurodontyzmTaurodontyzm
Najczęściej spotykana jest w zębach Najczęściej spotykana jest w zębach trzonowych i przedtrzonowych w trzonowych i przedtrzonowych w szczęceszczęce
W zależności od intensywności W zależności od intensywności wyróżnia się: hiper-, meso-, wyróżnia się: hiper-, meso-, hipotaurodontyzmhipotaurodontyzm
TaurodontyzmTaurodontyzm
Cynodontia Cynodontia
Korzenie zęba rozwidlają się wysoko Korzenie zęba rozwidlają się wysoko bezpośrednio przy połączeniu bezpośrednio przy połączeniu szkliwno-zębinowymszkliwno-zębinowym
Zęby maja stosunkowo małą komorę Zęby maja stosunkowo małą komorę
Zmniejszenie liczby korzeniZmniejszenie liczby korzeni
Najczęściej nie wiąże się ze zmianą Najczęściej nie wiąże się ze zmianą liczby kanałów- nie ulegają one liczby kanałów- nie ulegają one redukcjiredukcji
Jest wynikiem zlania się Jest wynikiem zlania się poszczególnych korzeni; w żuchwie-poszczególnych korzeni; w żuchwie-mezjalnego i dystalnego, w szczęce- mezjalnego i dystalnego, w szczęce- policzkowego bliższego z policzkowego bliższego z podniebiennympodniebiennym
Zwiększenie liczby korzeniZwiększenie liczby korzeni
Występuje najczęściej w zębach Występuje najczęściej w zębach trzonowych szczęki i żuchwy, a także trzonowych szczęki i żuchwy, a także kłach i zębach przedtrzonowychkłach i zębach przedtrzonowych
Zęby HutchinsonaZęby Hutchinsona
Triada Hutchinsona w kile wrodzonej- Triada Hutchinsona w kile wrodzonej- głuchota, śródmiąższowe zapalenie głuchota, śródmiąższowe zapalenie rogówki, zaburzenia struktury zębówrogówki, zaburzenia struktury zębów
Spowodowane działaniem krętków na Spowodowane działaniem krętków na zawiązki zębów zawiązki zębów
Charakteryzują się Charakteryzują się półksiężycowatymi lub klinowymi półksiężycowatymi lub klinowymi wcięciami na brzegach siecznych wcięciami na brzegach siecznych zębów przednichzębów przednich
Zęby w kile wrodzonejZęby w kile wrodzonej
Zęby PflZęby Pflüügeragera - zbliżenie guzków na - zbliżenie guzków na powierzchni żującej w pierwszych zębach powierzchni żującej w pierwszych zębach trzonowych, wyglądem przypominające trzonowych, wyglądem przypominające pąk kwiatupąk kwiatu
Zęby stalaktytowe lub moroweZęby stalaktytowe lub morowe – – niedorozwój guzków na powierzchni niedorozwój guzków na powierzchni żującej pierwszych trzonowców o żującej pierwszych trzonowców o nierównomiernym rozkładzie szkliwa w nierównomiernym rozkładzie szkliwa w postaci wysepekpostaci wysepek
4. Zaburzenia twardych 4. Zaburzenia twardych tkanek zębatkanek zęba
Niepełna mineralizacja- Niepełna mineralizacja- hypomineralisatiohypomineralisatio
Niedorozwój – Niedorozwój – hypoplasiahypoplasia Nadmierny rozwój - Nadmierny rozwój - hyperplasiahyperplasia
Niedorozwój szkliwaNiedorozwój szkliwa Ilościowe uszkodzenie szkliwa związane Ilościowe uszkodzenie szkliwa związane
ze zmniejszeniem jego grubościze zmniejszeniem jego grubości Szkliwo jest twardeSzkliwo jest twarde Zęby mają zmieniony kształt- stożkowy, Zęby mają zmieniony kształt- stożkowy,
cylindryczny, brak punktów stycznychcylindryczny, brak punktów stycznych Odsłonięta zębina łatwo ulega Odsłonięta zębina łatwo ulega
przebarwieniuprzebarwieniu Hipoplazja układowaHipoplazja układowa - zmiany - zmiany
hipoplastyczne szkliwa umiejscawiają się hipoplastyczne szkliwa umiejscawiają się na zębach, których formowanie i na zębach, których formowanie i mineralizacja przebiegają w tym samym mineralizacja przebiegają w tym samym czasie i rzadko dotyczą uzębienia czasie i rzadko dotyczą uzębienia mlecznego mlecznego
Hipoplazja neonatalnaHipoplazja neonatalna
Hipoplazja w zębach mlecznych Hipoplazja w zębach mlecznych będąca następstwem zaburzeń będąca następstwem zaburzeń rozwojowych występujących rozwojowych występujących okołoporodowo lub w pierwszych okołoporodowo lub w pierwszych miesiącach życia miesiącach życia
Spowodowana np.; tężyczką Spowodowana np.; tężyczką okołoporodową, krzywicą, okołoporodową, krzywicą, zaburzeniami oddychania, zaburzeniami oddychania, niedoborem wit. A)niedoborem wit. A)
Zaburzenia w strukturze Zaburzenia w strukturze szkliwaszkliwa
Znaczna utrata grubościZnaczna utrata grubości Dezorganizacja pryzmatów szkliwaDezorganizacja pryzmatów szkliwa Pogrubienie istoty Pogrubienie istoty
międzypryzmatycznejmiędzypryzmatycznej Obecność barwnikówObecność barwników
Zaburzenia w strukturze Zaburzenia w strukturze zębinyzębiny
Jest niedostatecznie uwapnionaJest niedostatecznie uwapniona Może mieć zatartą budowę i Może mieć zatartą budowę i
przypominać budową zębine wtórnąprzypominać budową zębine wtórną Można zaobserwować ścieńczenie Można zaobserwować ścieńczenie
warstwy zębiny z ogniskami warstwy zębiny z ogniskami nieprawidłowego wapnienianieprawidłowego wapnienia
Etiologia układowej Etiologia układowej hipoplazji szkliwahipoplazji szkliwa
Niedobory w pożywieniu (Ca, P, Mg, Niedobory w pożywieniu (Ca, P, Mg, F, białek, wit. C, D, A, K)F, białek, wit. C, D, A, K)
Choroby infekcyjne (różyczka, odra, Choroby infekcyjne (różyczka, odra, ospa wietrzna), choroby przewodu ospa wietrzna), choroby przewodu pokarmowego i choroby gorączkowepokarmowego i choroby gorączkowe
Zaburzenia endokrynologiczne- Zaburzenia endokrynologiczne- tarczycy,przytarczyc, grasicy, tarczycy,przytarczyc, grasicy, przysadki, trzustkiprzysadki, trzustki
Obraz kliniczny hipoplazji Obraz kliniczny hipoplazji szkliwaszkliwa
1.1. Plamkowy – białe lub brunatne plamy na Plamkowy – białe lub brunatne plamy na powierzchni szkliwapowierzchni szkliwa
2.2. Punkcikowata (dołkowata)- obraz plastra Punkcikowata (dołkowata)- obraz plastra miodumiodu
3.3. Rowkowata –bruzdy, sięgające nawet do Rowkowata –bruzdy, sięgające nawet do poziomu zębinypoziomu zębiny
4.4. Sierpowata – pofałdowane brzegi sieczneSierpowata – pofałdowane brzegi sieczne
5.5. Powierzchniowa-częściowa aplazja Powierzchniowa-częściowa aplazja szkliwa- brak szkliwa na pewnej szkliwa- brak szkliwa na pewnej przestrzeniprzestrzeni
Układowa hipoplazja Układowa hipoplazja szkliwa- dołkowata szkliwa- dołkowata
Układowa hipoplazja szkliwaUkładowa hipoplazja szkliwa
Układowa hipoplazja szkliwaUkładowa hipoplazja szkliwa
Hipoplazja szkliwaHipoplazja szkliwa((po przebyciu odry w 18 m-cu życia)po przebyciu odry w 18 m-cu życia)
Hipoplazja szkliwaHipoplazja szkliwa
Niecałkowity rozwój zębinyNiecałkowity rozwój zębinyAmelogenesis imperfectaAmelogenesis imperfecta
choroba autosomalna dominująca – choroba autosomalna dominująca – w postaci w postaci dołkowej hipoplazjidołkowej hipoplazji
Niecałkowity rozwój zębinyNiecałkowity rozwój zębinyAmelogenesis imperfectaAmelogenesis imperfecta
w postaci w postaci hipoplastycznych pionowych bruzdhipoplastycznych pionowych bruzd
Ząb Turnera - hipoplazja Ząb Turnera - hipoplazja miejscowamiejscowa
Niedorozwój szkliwa lub biało-żółto-Niedorozwój szkliwa lub biało-żółto-brązowe przebarwienie powierzchni brązowe przebarwienie powierzchni wargowej dotyczące pojedynczego wargowej dotyczące pojedynczego zęba (niesymetryczne)zęba (niesymetryczne)
Spowodowana jest działaniem Spowodowana jest działaniem czynników miejscowych – stanem czynników miejscowych – stanem zapalnym w ok. wierzchołka korzenia zapalnym w ok. wierzchołka korzenia zęba mlecznego w sąsiedztwie zęba mlecznego w sąsiedztwie zawiązka zęba stałego zawiązka zęba stałego
Ząb Turnera - hipoplazja Ząb Turnera - hipoplazja miejscowamiejscowa
Nadmierny rozwój - Nadmierny rozwój - hyperplasiahyperplasia
Może występować w postaci pereł Może występować w postaci pereł lub kropli szkliwnych lub kropli szkliwnych umiejscowionych w ok. szyjki umiejscowionych w ok. szyjki zęba lub rozwidlenia korzenizęba lub rozwidlenia korzeni
Powstanie ich jest związane z Powstanie ich jest związane z obecnością komórek obecnością komórek nabłonkowych Malassezanabłonkowych Malasseza
Ząb w zębie- ząb szczątkowy Ząb w zębie- ząb szczątkowy umiejscowiony w komorze zęba umiejscowiony w komorze zęba
Ząb w zębieZąb w zębie
Wyróżniamy następujące Wyróżniamy następujące typy pereł szkliwa:typy pereł szkliwa:
1.1. Właściwe- zbudowane wyłącznie Właściwe- zbudowane wyłącznie ze szkliwaze szkliwa
2.2. Z zębiną Z zębiną
3.3. Z zębiną i miazgąZ zębiną i miazgą
Hipokalcyfikacja szkliwaHipokalcyfikacja szkliwa
Jest to zaburzenie jakościowe szkliwaJest to zaburzenie jakościowe szkliwa Szkliwo ma prawidłowa grubośćSzkliwo ma prawidłowa grubość, ,
jasną lub jasno-żółtą barwę,jasną lub jasno-żółtą barwę, jest matowe, bez połysku,jest matowe, bez połysku, bardzo miękkie, kruche i łatwo ulega bardzo miękkie, kruche i łatwo ulega
starciustarciu
Przebarwienia Przebarwienia zębówzębów
Choroba hemolityczna Choroba hemolityczna noworodkównoworodków
Jest to zespół chorobowy spowodowany Jest to zespół chorobowy spowodowany niezgodnością serologiczną między matka niezgodnością serologiczną między matka i dzieckiemi dzieckiem
Dzieci te mają często przebarwienia zębów Dzieci te mają często przebarwienia zębów mlecznych i stałych na kolor niebieski, mlecznych i stałych na kolor niebieski, żółtozielony, szary, zielonobrązowy, a żółtozielony, szary, zielonobrązowy, a nawet czarnynawet czarny
Jest on następstwem nagromadzenia Jest on następstwem nagromadzenia biliwerdyny w powierzchownej warstwie biliwerdyny w powierzchownej warstwie zębiny na granicy szkliwno-zębinowej zębiny na granicy szkliwno-zębinowej
Choroba hemolityczna Choroba hemolityczna noworodkównoworodków
Przebarwienia dotyczą głównie Przebarwienia dotyczą głównie zębów siecznych, rzadko całego zębów siecznych, rzadko całego uzębieniauzębienia
Najmniej przebarwione są brzegi Najmniej przebarwione są brzegi sieczne i guzki, które ulegają sieczne i guzki, które ulegają najwcześniej mineralizacjinajwcześniej mineralizacji
Często przebarwieniu towarzyszy Często przebarwieniu towarzyszy niedorozwój szkliwaniedorozwój szkliwa
Porfiria wrodzonaPorfiria wrodzona Choroba dziedziczona recesywnie, Choroba dziedziczona recesywnie,
częstsza u chłopcówczęstsza u chłopców Niedobór enzymów niezbędnych do Niedobór enzymów niezbędnych do
erytropoezy powoduje powstanie dużej erytropoezy powoduje powstanie dużej ilości uroporfiryny i koporfiryny, które ilości uroporfiryny i koporfiryny, które gromadzą się m. in.w kościach i zębachgromadzą się m. in.w kościach i zębach
Zęby mają prawidłowy kształt, ale Zęby mają prawidłowy kształt, ale wykazują różowobrązowe, czerwonoszare, wykazują różowobrązowe, czerwonoszare, ciemnobrązowe zabarwienie oraz ciemnobrązowe zabarwienie oraz czerwoną fluorescencję w świetle czerwoną fluorescencję w świetle ultrafioletowymultrafioletowym
Tetracyklinowe Tetracyklinowe przebarwienia zębówprzebarwienia zębów
W następstwie przyjmowania tetracykliny W następstwie przyjmowania tetracykliny w czasie odontogenezy dochodzi do w czasie odontogenezy dochodzi do żółtego, żółtobrunatnego, szaroczerwonego żółtego, żółtobrunatnego, szaroczerwonego przebarwienia zębów, dającego złotą przebarwienia zębów, dającego złotą fluorescencje w świetle ultrafioletowymfluorescencje w świetle ultrafioletowym
Jest to spowodowane łączeniem się Jest to spowodowane łączeniem się tetracyklin na drodze chelatacji z wapniem tetracyklin na drodze chelatacji z wapniem hydroksyapatytów zębiny i tworzeniem hydroksyapatytów zębiny i tworzeniem barwnych związków barwnych związków
Okres krytyczny trwa od 4 m. ż. płodowego Okres krytyczny trwa od 4 m. ż. płodowego do 7. roku życiado 7. roku życia
Tetracyklinowe przebarwienia Tetracyklinowe przebarwienia zębówzębów
Tetracyklinowe przebarwienia Tetracyklinowe przebarwienia zębówzębów
Melanodoncja, choroba Melanodoncja, choroba BeltramiegoBeltramiego
Dotyczy zębów mlecznych, rzadko Dotyczy zębów mlecznych, rzadko stałychstałych
Ciemne plamy występują na Ciemne plamy występują na powierzchni wargowej kłów i powierzchni wargowej kłów i siekaczy, czasem przedtrzonowcówsiekaczy, czasem przedtrzonowców
Przyczyną jest najprawdopodobniej Przyczyną jest najprawdopodobniej nieprawidłowa dieta matki w czasie nieprawidłowa dieta matki w czasie ciąży i później dzieckaciąży i później dziecka
Przewlekłe zatrucie fluoremPrzewlekłe zatrucie fluorem
Fluoroza zębów- szkliwo plamkoweFluoroza zębów- szkliwo plamkowe Spowodowane jest nadmiarem fluoru w Spowodowane jest nadmiarem fluoru w
czasie odontogenezy (powyżej 1mg/l)czasie odontogenezy (powyżej 1mg/l) Częściej dotyczy zębów stałychCzęściej dotyczy zębów stałych Szkliwo z fluorozą charakteryzuje się Szkliwo z fluorozą charakteryzuje się
podpowierzchniowa porowatością i podpowierzchniowa porowatością i hipomineralizacją, które powodują jego hipomineralizacją, które powodują jego dużą kruchość i małą odporność na dużą kruchość i małą odporność na uszkodzenia mechaniczne uszkodzenia mechaniczne
Wpływ nadmiaru fluoru na Wpływ nadmiaru fluoru na proces amelogenezy proces amelogenezy
1.1. Bezpośrednie uszkodzenie Bezpośrednie uszkodzenie ameloblastów ameloblastów
2.2. Zaburzenie tworzenia i wzrostu Zaburzenie tworzenia i wzrostu kryształów we wszystkich etapach kryształów we wszystkich etapach powstawania szkliwapowstawania szkliwa
3.3. Zaburzenie gospodarki wapniowej, Zaburzenie gospodarki wapniowej, co pośrednio jest przyczyną co pośrednio jest przyczyną powstania fluorozy powstania fluorozy
Obraz klinicznyObraz kliniczny
Na szkliwie widoczne są Na szkliwie widoczne są nieprzeźroczyste, mętne, białe nieprzeźroczyste, mętne, białe plamy, układające się w pasy, plamy, układające się w pasy, cętkowania lub dołkicętkowania lub dołki
Mętne pola mogą ulec zabarwieniu Mętne pola mogą ulec zabarwieniu na kolor żółto-brązowyna kolor żółto-brązowy
Obraz histopatologicznyObraz histopatologiczny
Nietypowe ułożenie i rozszczepienie Nietypowe ułożenie i rozszczepienie pryzmatów szkliwapryzmatów szkliwa
Brak substancji międzypryzmatycznejBrak substancji międzypryzmatycznej Zębina może być słabo Zębina może być słabo
zmineralizowana i zawierać szerokie zmineralizowana i zawierać szerokie przestrzenie międzykulisteprzestrzenie międzykuliste
Postaci kliniczne fluorozyPostaci kliniczne fluorozy
1.1. Białe drobne plamkiBiałe drobne plamki2.2. Brunatne drobne plamkiBrunatne drobne plamki3.3. Białe duże zlewające się plamyBiałe duże zlewające się plamy4.4. Brunatne duże zlewające się plamyBrunatne duże zlewające się plamy5.5. Niepróchnicowe ubytki, odsłonięta Niepróchnicowe ubytki, odsłonięta
zębina, częściowy brak szkliwa zębina, częściowy brak szkliwa 6.6. Niepróchnicowe ubytki, częściowy Niepróchnicowe ubytki, częściowy
brak szkliwa, bruzdybrak szkliwa, bruzdy
Postaci kliniczne fluorozyPostaci kliniczne fluorozy
7. Niepróchnicowe ubytki, odsłonięta 7. Niepróchnicowe ubytki, odsłonięta zębina na znacznej przestrzenizębina na znacznej przestrzeni
8. Zmiana kształtu zęba8. Zmiana kształtu zęba
9. Guzki stalaktytowe9. Guzki stalaktytowe
10. Całe szkliwo matowe, 10. Całe szkliwo matowe, nieprzezierne, chropowatenieprzezierne, chropowate
Trzy stopniowy podział Trzy stopniowy podział fluorozyfluorozy
1.1. Postać lekka - plamy kredowobiałe Postać lekka - plamy kredowobiałe do połowy korony zębado połowy korony zęba
2.2. Postać średnia - plamy Postać średnia - plamy kredowobiałe oraz rdzawe plamy i kredowobiałe oraz rdzawe plamy i pasma na całej koroniepasma na całej koronie
3.3. Postać ciężka – brunatne plamy i Postać ciężka – brunatne plamy i silny niedorozwój szkliwa, duża silny niedorozwój szkliwa, duża łamliwość zębów łamliwość zębów
Fluoroza – postać lekkaFluoroza – postać lekka
Fluoroza - postać średniaFluoroza - postać średnia
Fluoroza – postać ciężkaFluoroza – postać ciężka
Fluoroza – postać ciężkaFluoroza – postać ciężka
Zaburzenia rozwoju Zaburzenia rozwoju uzębienia w niektórych uzębienia w niektórych
zespołach zespołach chorobowychchorobowych
DziedziczenieDziedziczenie1.monogeniczne1.monogeniczne Autosomowe dominujące – ujawnia się u Autosomowe dominujące – ujawnia się u
każdego nosiciela np.Dentinogenesis każdego nosiciela np.Dentinogenesis imperfecta imperfecta
Autosomowe recesywne - ujawnia się u Autosomowe recesywne - ujawnia się u osobników homozygotycznych np. osobników homozygotycznych np. hipofosfatazjahipofosfatazja
Sprzężone z chromosomem X- występuje Sprzężone z chromosomem X- występuje przeważnie u mężczyzn np. zes. uszno-przeważnie u mężczyzn np. zes. uszno-twarzowytwarzowy
2.poligeniczne2.poligeniczne – przyczyną zaburzenia jest – przyczyną zaburzenia jest mutacja wielu genów oraz wpływ czynników mutacja wielu genów oraz wpływ czynników modyfikujących np. cukrzyca modyfikujących np. cukrzyca
Zespoły związane z Zespoły związane z niedorozwojem tkanki niedorozwojem tkanki
ektodermalnejektodermalnej
Dysplazja ektodermalnaDysplazja ektodermalna Dziedziczenie recesywne z Dziedziczenie recesywne z
chromosomem X lub autosomowe chromosomem X lub autosomowe dominującedominujące
Występuje w dwu postaciach: Występuje w dwu postaciach: hydrotycznej i anhydrotycznej ( aplazja hydrotycznej i anhydrotycznej ( aplazja gruczołów potowych)gruczołów potowych)
Występuje częściej u chłopcówWystępuje częściej u chłopców Rozwój psychiczny dziecka jest Rozwój psychiczny dziecka jest
prawidłowy prawidłowy
Dysplazja ektodermalna – Dysplazja ektodermalna – charakterystyczne cechycharakterystyczne cechy
1. Twarz: 1. Twarz: wydatne guzy czołowe, wydatne guzy czołowe, siodełkowaty nos, siodełkowaty nos, Zaznaczony fałd wargowo- bródkowy, Zaznaczony fałd wargowo- bródkowy, uszy satyra- sterczące, nisko uszy satyra- sterczące, nisko
osadzone,osadzone, blada, cienka skóra, blada, cienka skóra, skąpe owłosienie głowy, skąpe owłosienie głowy, w postaci anhydrotycznej- niedorozwój w postaci anhydrotycznej- niedorozwój
gruczołów potowychgruczołów potowych
Dysplazja ektodermalna – Dysplazja ektodermalna – charakterystyczne cechycharakterystyczne cechy
2. Jama ustna:2. Jama ustna: niedorozwój szczęki i żuchwy,niedorozwój szczęki i żuchwy, Znaczna redukcja zębów, częściowe lub Znaczna redukcja zębów, częściowe lub
całkowite bezzębie,całkowite bezzębie, zmiany kształtu zębów- zęby stożkowe,zmiany kształtu zębów- zęby stożkowe, Późne ząbkowanie koło 2 roku życiaPóźne ząbkowanie koło 2 roku życia skłonność do zanikowego zapalenia skłonność do zanikowego zapalenia
błony śluzowej jamy ustnejbłony śluzowej jamy ustnej
Dysplazja ektodermalnaDysplazja ektodermalna
Dysplazja ektodermalna- Dysplazja ektodermalna- postać anhydrotyczna, 3 letni postać anhydrotyczna, 3 letni
chłopiecchłopiec
Amelogenesis imperfectaAmelogenesis imperfecta- niecałkowity rozwój szkliwa- niecałkowity rozwój szkliwa
Dziedziczenie autosomowe dominujące, Dziedziczenie autosomowe dominujące, rzadziej recesywne związane z rzadziej recesywne związane z chromosomem Xchromosomem X
Niedorozwój struktur ektodermalnych – Niedorozwój struktur ektodermalnych – skóra, włosy, paznokcieskóra, włosy, paznokcie
liczne anomalie widoczne w uzębieniu liczne anomalie widoczne w uzębieniu mlecznym i stałymmlecznym i stałym
Dwie postacie: postać z niedorozwojem Dwie postacie: postać z niedorozwojem szkliwa i z niedowapnieniem szkliwaszkliwa i z niedowapnieniem szkliwa
Amelogenesis imperfectaAmelogenesis imperfecta
11.Postać z niedorozwojem szkliwa.Postać z niedorozwojem szkliwa Zmieniony kształt zębów, brak wypukłości Zmieniony kształt zębów, brak wypukłości
koron zębówkoron zębów szkliwo cienkie, twarde, błyszczące, szkliwo cienkie, twarde, błyszczące,
żółtobrunatneżółtobrunatne
Amelogenesis imperfectaAmelogenesis imperfecta2.Postać z niedowapnieniem szkliwa2.Postać z niedowapnieniem szkliwa korony zębów mają prawidłowy kształtkorony zębów mają prawidłowy kształt mlecznobiałe lub jasnobrunatne mlecznobiałe lub jasnobrunatne
przebarwieniaprzebarwienia szkliwo o prawidłowej grubości, ale mniej szkliwo o prawidłowej grubości, ale mniej
twarde, matowe, łatwo ulega uszkodzeniom, twarde, matowe, łatwo ulega uszkodzeniom, co prowadzi do znacznego zniszczenia koronco prowadzi do znacznego zniszczenia koron
rtg: szkliwo daje kontrast podobny do rtg: szkliwo daje kontrast podobny do zębiny, zarys komór prawidłowyzębiny, zarys komór prawidłowy
Duża retencja płytki nazębnej i skłonność do Duża retencja płytki nazębnej i skłonność do chorób przyzębiachorób przyzębia
Embriopatie wirusoweEmbriopatie wirusowe
1.1.RóżyczkaRóżyczka przebyta przez matkę w czasie przebyta przez matkę w czasie ciążyciąży
Objawy ogólne: triada- zaćma, wada Objawy ogólne: triada- zaćma, wada serca, głuchotaserca, głuchota
Zmiany w jamie ustnej:Zmiany w jamie ustnej:
- niedorozwój tkanek twardych zębów- - niedorozwój tkanek twardych zębów- zwłaszcza szkliwa brzegów siecznych zwłaszcza szkliwa brzegów siecznych siekaczy mlecznychsiekaczy mlecznych
2. Podobne uszkodzenia po przebyciu przez 2. Podobne uszkodzenia po przebyciu przez ciężarną odry i ospy wietrznejciężarną odry i ospy wietrznej
Kiła wrodzonaKiła wrodzona
1.Objawy ogólne1.Objawy ogólne- nos siodełkowaty- nos siodełkowaty- Blizny Fourniera na wargach- Blizny Fourniera na wargach- Nogi jak szabla turecka- Nogi jak szabla turecka- triada:- triada: Zęby HutchinsonaZęby Hutchinsona Miąższowe zapalenie rogówkiMiąższowe zapalenie rogówki Głuchota centralnaGłuchota centralna
Kiła wrodzonaKiła wrodzona
Zmiany w jamie ustnejZmiany w jamie ustnej Zęby HutchinsonaZęby Hutchinsona- półksiężycowate ubytki na brzegach - półksiężycowate ubytki na brzegach
siecznych siekaczysiecznych siekaczy- beczkowaty kształt koron- beczkowaty kształt koron zęby Fournierazęby Fourniera- W obrębie trzonowców niedorozwój W obrębie trzonowców niedorozwój
guzkówguzków zęby Pflugerazęby Pflugera-zbieżne ustawienia guzków na powierzchni -zbieżne ustawienia guzków na powierzchni
żującej bocznych zębów żującej bocznych zębów
Siekacze HutchinsonaSiekacze Hutchinsona
Trzonowce FournieraTrzonowce Fourniera
Zespoły związane z Zespoły związane z niedorozwojem tkanki niedorozwojem tkanki
mezodermalnejmezodermalnej
Osteogenesis imperfecta hereditaria- Osteogenesis imperfecta hereditaria- Wrodzona łamliwość kościWrodzona łamliwość kości
dziedziczenie dziedziczenie autosomowe autosomowe dominującedominujące
przyczyną choroby jest przyczyną choroby jest zaburzenie tworzenia zaburzenie tworzenia kolagenukolagenu
Objawy ogólne:Objawy ogólne:-łamliwość kości-łamliwość kości-głuchota-głuchota-niebieska twardówka-niebieska twardówka-niektórym postaciom -niektórym postaciom
choroby towarzyszy choroby towarzyszy Dentinogenesis Dentinogenesis imperfectaimperfecta
Dentinogenesis imperfecta Dentinogenesis imperfecta hereditaria - hereditaria -
Niecałkowity rozwój zębiny Niecałkowity rozwój zębiny (choroba Capdeponta)(choroba Capdeponta)
W 35% przypadków jako objaw zębowy W 35% przypadków jako objaw zębowy osteogenesis imperfecta hereditariaosteogenesis imperfecta hereditaria
W pozostałych przypadkach oddzielna W pozostałych przypadkach oddzielna jednostka chorobowajednostka chorobowa
Niecałkowity rozwój zębiny- zmiany w Niecałkowity rozwój zębiny- zmiany w
jamie ustnejjamie ustnej Dotyczą wszystkich zębów w uzębieniu Dotyczą wszystkich zębów w uzębieniu
mlecznym i stałymmlecznym i stałym
- przebarwienia zębów: szare, żółte lub - przebarwienia zębów: szare, żółte lub brunatne z charakterystyczną opalizacją brunatne z charakterystyczną opalizacją
- dzwonowaty kształt koron zębów- dzwonowaty kształt koron zębów
- korzenie skrócone i zniekształcone- korzenie skrócone i zniekształcone
- obliteracja komór i kanałów- obliteracja komór i kanałów
- szybkie ścieranie na skutek zmniejszonej - szybkie ścieranie na skutek zmniejszonej twardości tkanek – prowadzi do obnażenia twardości tkanek – prowadzi do obnażenia i obumarcia miazgii obumarcia miazgi
Budowa zębinyBudowa zębiny
Mała liczba kanalików zębinowych,Mała liczba kanalików zębinowych, kanaliki zębinowe są skrócone a ich kanaliki zębinowe są skrócone a ich
światło zobliterowaneświatło zobliterowane Zębina wykazuje dużą zawartość Zębina wykazuje dużą zawartość
wody i małą zawartość składników wody i małą zawartość składników nieorganicznych nieorganicznych
Dentinogenesis imperfecta Dentinogenesis imperfecta hereditariahereditaria
Dentinogenesis imperfecta Dentinogenesis imperfecta hereditariahereditaria
Dentinogenesis imperfecta Dentinogenesis imperfecta hereditariahereditaria
Dysplazja zębinyDysplazja zębiny Objawy ogólne: keratodemia skóry łokci, Objawy ogólne: keratodemia skóry łokci,
kolan i golenikolan i goleni Zmiany w jamie ustnej:Zmiany w jamie ustnej:-korony zębów o prawidłowej budowie, -korony zębów o prawidłowej budowie, -korzenie bardzo krótkie i zniekształcone lub -korzenie bardzo krótkie i zniekształcone lub
czasami ich brak, co powoduje szybka utratę czasami ich brak, co powoduje szybka utratę zębów zębów
-zmiany dotyczą wszystkich korzeni zębów -zmiany dotyczą wszystkich korzeni zębów mlecznych i stałych mlecznych i stałych
-obliteracja komór i kanałów-obliteracja komór i kanałów- komora zęba wypełniona dysplastyczną zębiną- komora zęba wypełniona dysplastyczną zębiną-okołokorzeniowe rozrzedzenia struktury kości -okołokorzeniowe rozrzedzenia struktury kości
prowadzące do rozchwiania i wypadania prowadzące do rozchwiania i wypadania zębówzębów
Krzywica wrodzona zależna od Krzywica wrodzona zależna od witaminy D3witaminy D3
Dziedziczenia autosomowe recesywneDziedziczenia autosomowe recesywne Zaburzenie enzymatyczne hamujące Zaburzenie enzymatyczne hamujące
przemianę witaminy D3 w jej aktywną przemianę witaminy D3 w jej aktywną biologicznie postaćbiologicznie postać
Jama ustna:Jama ustna:
-zaburzenia rozwoju szczęki-zaburzenia rozwoju szczęki
-opóźnione i niekolejne ząbkowanie-opóźnione i niekolejne ząbkowanie
-nieprawidłowe ustawienie zębów-nieprawidłowe ustawienie zębów
-szkliwo i zębina cienkie i słabo -szkliwo i zębina cienkie i słabo zmineralizowanezmineralizowane
-duże komory-duże komory
Zespół obojczykowo- Zespół obojczykowo- czaszkowyczaszkowy
Dziedziczenie autosomowe dominująceDziedziczenie autosomowe dominujące
1.Objawy ogólne1.Objawy ogólne Aplazja lub niedorozwój obojczykówAplazja lub niedorozwój obojczyków Zaburzenia kostnienia kości czaszkiZaburzenia kostnienia kości czaszki Zaburzenia kostnienia środchrzęstnego Zaburzenia kostnienia środchrzęstnego
powodujące niski wzrost, zniekształcenie powodujące niski wzrost, zniekształcenie kręgosłupa, klatki piersiowej, miednicy, kręgosłupa, klatki piersiowej, miednicy, kończynkończyn
Zespół obojczykowo- czaszkowy –Zespół obojczykowo- czaszkowy –objawy w jamie ustnejobjawy w jamie ustnej
Niedorozwój szczęki i zatok przynosowychNiedorozwój szczęki i zatok przynosowych Nadmierny wzrost żuchwyNadmierny wzrost żuchwy Opóźnione ząbkowanieOpóźnione ząbkowanie Zęby przetrwałeZęby przetrwałe Zęby nadliczboweZęby nadliczbowe Zęby stożkowateZęby stożkowate Zniekształcenia korzeniZniekształcenia korzeni
Dysostosis cleidocranialisDysostosis cleidocranialis
Dysostosis cleidocranialisDysostosis cleidocranialis
Dysostosis cleidocranialisDysostosis cleidocranialis
Zespoły związane z Zespoły związane z niedorozwojem tkanki niedorozwojem tkanki
ektodermalnej i ektodermalnej i mezodermalnejmezodermalnej
Zespół Ellisa-van CreveldaZespół Ellisa-van Crevelda
dziedziczony autosomalnie recesywniedziedziczony autosomalnie recesywnie
1.Objawy ogólne:1.Objawy ogólne:
-dysplazja skóry, włosów, paznokci, zębów-dysplazja skóry, włosów, paznokci, zębów
-karłowatość-karłowatość
-dodatkowe palce-dodatkowe palce
-wrodzone wady serca-wrodzone wady serca
Zespół Ellisa-van CreveldaZespół Ellisa-van Crevelda
2. Objawy w jamie ustnej: 2. Objawy w jamie ustnej: wady zgryzu, wady zgryzu, niewielka redukcja liczby zębów,niewielka redukcja liczby zębów, nieprawidłowości budowy zębów nieprawidłowości budowy zębów
(wgłobione, stożkowate, taurodontyczne), (wgłobione, stożkowate, taurodontyczne), zębiniaki w miazdze, zębiniaki w miazdze, zęby wrodzonezęby wrodzone
Zespół Langtona-DownaZespół Langtona-Downa trisomia 21 chromosomutrisomia 21 chromosomu upośledzenie rozwoju psychicznego i upośledzenie rozwoju psychicznego i
fizycznego; wady rozwojowe; niski wzrost; fizycznego; wady rozwojowe; niski wzrost; wiotkość mięśni; opóźnione zarastanie wiotkość mięśni; opóźnione zarastanie ciemiączekciemiączek
jama ustna: niedorozwój szczęki, wady jama ustna: niedorozwój szczęki, wady zgryzu, zęby małe stożkowe, duży język, zgryzu, zęby małe stożkowe, duży język, skłonność do zmian zapalnych błony skłonność do zmian zapalnych błony śluzowej i periodontopatiiśluzowej i periodontopatii
OdontodysplazjaOdontodysplazja Zmiany ogólne nie występująZmiany ogólne nie występują Jest to mutacja somatyczna pojedynczych Jest to mutacja somatyczna pojedynczych
zębów i zmiany dotyczą pojedynczych zębów i zmiany dotyczą pojedynczych zębów zębów
dysplastyczny korzeńdysplastyczny korzeń zmiana kształtu i koloru korony zęba zmiana kształtu i koloru korony zęba tkanki twarde słabo zmineralizowane, tkanki twarde słabo zmineralizowane,
cienka warstwacienka warstwa komora poszerzona z licznymi zębiniakamikomora poszerzona z licznymi zębiniakami okołokorzeniowe ogniska zapalneokołokorzeniowe ogniska zapalne
Witaminy a jama Witaminy a jama ustnaustna
Witamina A- niedobórWitamina A- niedobór
1.Przyczyny :1.Przyczyny : Niedożywienie, za małe spożycie Niedożywienie, za małe spożycie
tłuszczów i karotenówtłuszczów i karotenów Upośledzenie trawienia i wchłaniania Upośledzenie trawienia i wchłaniania
tłuszczówtłuszczów Niewydolność wątrobyNiewydolność wątroby
Witamina A- niedobórWitamina A- niedobór2. Objawy w jamie ustnej:2. Objawy w jamie ustnej: Suchość błony śluzowej jamy ustnej; Suchość błony śluzowej jamy ustnej; zmniejszenie wydzielania śliny i zaburzenia zmniejszenie wydzielania śliny i zaburzenia
czynności gruczołów ślinowych; czynności gruczołów ślinowych; wzmożone złuszczanie i rogowacenie nabłonka; wzmożone złuszczanie i rogowacenie nabłonka; zwiększona wrażliwość na czynniki toksyczne i zwiększona wrażliwość na czynniki toksyczne i
rakotwórcze; rakotwórcze; nasilenie stanów zapalnych dziąsełnasilenie stanów zapalnych dziąseł zaburzenia wzrostu zębów, zaburzenia wzrostu zębów, niedorozwój, opóźnione wyrzynanie, niedorozwój, opóźnione wyrzynanie, ubytki hipoplastyczne szkliwa,ubytki hipoplastyczne szkliwa, zaburzenia mineralizacji tkanek twardychzaburzenia mineralizacji tkanek twardych zaburzenie czynności odontoblastów – zaburzenie czynności odontoblastów –
powstawanie zębiny atypowejpowstawanie zębiny atypowej
Zespół witamin BZespół witamin BWitamina B1Witamina B1 Jest kofaktore enzymów odpowiedzialnych Jest kofaktore enzymów odpowiedzialnych
za przemiany węglowodanów i tłuszczówza przemiany węglowodanów i tłuszczów 1. Niedobór: 1. Niedobór: nadwrażliwość błony śluzowej,nadwrażliwość błony śluzowej, bóle języka,bóle języka, zmiany zapalne ślinianekzmiany zapalne ślinianek2. Wskazania do podawania:2. Wskazania do podawania: zapalenia nerwów obwodowych, zapalenia nerwów obwodowych, półpasiecpółpasiec
Zespół witamin BZespół witamin BWitamina B2Witamina B2 Jest koenzymem bierze udział w przemianie Jest koenzymem bierze udział w przemianie
węglowodanowejwęglowodanowej
1. Niedobór: 1. Niedobór: zapalenia warg, ich wysuszenie, zapalenia warg, ich wysuszenie,
złuszczanie i pękaniezłuszczanie i pękanie Kątowe zapalenie wargKątowe zapalenie warg zapalenia języka, zapalenia języka, zanik brodawek nitkowatychzanik brodawek nitkowatych
Zespół witamin BZespół witamin BWitamina B3 Witamina B3 Bierze udział w przemianach Bierze udział w przemianach
węglowodanów, białek i tłuszczówwęglowodanów, białek i tłuszczów 1.Niedobór: 1.Niedobór: przekrwienia błony śluzowej,przekrwienia błony śluzowej, obrzęk języka,obrzęk języka, rozrost brodawek nitkowatych,rozrost brodawek nitkowatych, pieczenie i palenie językapieczenie i palenie języka2. Przewlekły niedobór2. Przewlekły niedobór bladość i skłonność do pęknięć błony bladość i skłonność do pęknięć błony
śluzowej jamy ustnejśluzowej jamy ustnej
Zespół witamin BZespół witamin B
Witamina B5Witamina B5
Bierze udział w przemianach Bierze udział w przemianach węglowodanów, białek i tłuszczówwęglowodanów, białek i tłuszczów
1. Niedobór:1. Niedobór: nadmierne rogowacenie dziąseł, nadmierne rogowacenie dziąseł, zmiany martwicze dziąseł,zmiany martwicze dziąseł, owrzodzenia, owrzodzenia, brak fluorescencji językabrak fluorescencji języka
Zespół witamin BZespół witamin BWitamina B6Witamina B6 Jest koenzymem metabolizmu aminokwasów i Jest koenzymem metabolizmu aminokwasów i
tłuszczów tłuszczów objawy niedoboru:objawy niedoboru: zapalenia języka zapalenia języka zapalenia kątów ustzapalenia kątów ustWitamina B9 (B11) Witamina B9 (B11) Bierze udział w syntezie kwasów nukleinowychBierze udział w syntezie kwasów nukleinowych niedobór u kobiety ciężarnej może spowodować u niedobór u kobiety ciężarnej może spowodować u
dziecka rozszczep podniebieniadziecka rozszczep podniebieniaWitamina B12Witamina B12Bierze udział w przemianie węglowodanów i tłuszczów Bierze udział w przemianie węglowodanów i tłuszczów objawy niedoboru:objawy niedoboru: zanikowe zapalenie języka i błony śluzowej jamy zanikowe zapalenie języka i błony śluzowej jamy
ustnejustnej
Witamina CWitamina C
Jest niezbędna do prawidłowego Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania odontoblastówfunkcjonowania odontoblastów
Niedobór:Niedobór:- opóźnione tworzenie blizn,opóźnione tworzenie blizn,- niewydolność osteoblastów (złamania niewydolność osteoblastów (złamania
kości)kości)- Skaza krwotoczna, kruchość naczyń Skaza krwotoczna, kruchość naczyń
włosowatychwłosowatych- U starszych dzieci wylewy krwawe i U starszych dzieci wylewy krwawe i
krwotoczno- martwicze zapalenia dziąsełkrwotoczno- martwicze zapalenia dziąseł
Witamina C objawy Witamina C objawy niedoboruniedoboru
Choroba Mollera-Barlowa ( u małych dzieci): Choroba Mollera-Barlowa ( u małych dzieci): - utrata łaknieniautrata łaknienia- zahamowanie wzrostu, zahamowanie wzrostu, - wylewy podokostnowe,wylewy podokostnowe,- różaniec krzywiczy, różaniec krzywiczy, - wylewy krwawe i wybroczyny skóry i błony wylewy krwawe i wybroczyny skóry i błony
śluzowej jamy ustnejśluzowej jamy ustnej- Zaburzenia wzrostu zębów, wytwarzania Zaburzenia wzrostu zębów, wytwarzania
szkliwa i czynności odontoblastówszkliwa i czynności odontoblastów
Witamina DWitamina D
Reguluje gospodarkę wapniowo- Reguluje gospodarkę wapniowo- fosforowąfosforową
Jest niezbędna do prawidłowego wzrostu Jest niezbędna do prawidłowego wzrostu kości i zębówkości i zębów
Zapobiega zniekształceniu kości i Zapobiega zniekształceniu kości i osteoporozieosteoporozie
Ułatwia wchłanianie wit. AUłatwia wchłanianie wit. A Reguluje poziom glukozy we krwiReguluje poziom glukozy we krwi Wzmacnia układ odpornościowyWzmacnia układ odpornościowy Reguluje przepuszczalność błon Reguluje przepuszczalność błon
komórkowychkomórkowych
Witamina D - niedobórWitamina D - niedobór krzywica wczesna (dzieci do lat 2), krzywica wczesna (dzieci do lat 2), krzywica późna ( u młodzieży -pokwitanie), krzywica późna ( u młodzieży -pokwitanie), genetycznie uwarunkowana krzywica genetycznie uwarunkowana krzywica
zależna od wit. D i oporna na wit. Dzależna od wit. D i oporna na wit. D
Witamina D- objawy Witamina D- objawy niedoboruniedoboru
Ogólne zniekształcenia szkieletu: zmiany Ogólne zniekształcenia szkieletu: zmiany w kręgosłupie, w klatce piersiowej, w kręgosłupie, w klatce piersiowej, różaniec krzywiczy, bruzdy Harrisona, różaniec krzywiczy, bruzdy Harrisona, szpotawość i koślawość kolan, koślawość szpotawość i koślawość kolan, koślawość goleni, płaskostopiegoleni, płaskostopie
Zmiany osteomalacyjne lub Zmiany osteomalacyjne lub osteoporotyczne masy kostnejosteoporotyczne masy kostnej
Głowa: wydatne guzy czołowe i Głowa: wydatne guzy czołowe i ciemieniowe, kwadratowa głowa, ciemieniowe, kwadratowa głowa, spłaszczenie potylicyspłaszczenie potylicy
Witamina D- niedobórWitamina D- niedobór
Jama ustna: zmniejszenie łuków żuchwy i Jama ustna: zmniejszenie łuków żuchwy i szczęki, zniekształcenia kości szczęk i szczęki, zniekształcenia kości szczęk i wyrostka, gotyckie podniebienia, wady wyrostka, gotyckie podniebienia, wady zgryzu, nieprawidłowości wyrzynania się zgryzu, nieprawidłowości wyrzynania się zębów, zęby zatrzymanezębów, zęby zatrzymane
Zęby: niedorozwój szkliwa na Zęby: niedorozwój szkliwa na powierzchniach policzkowych i brzegów powierzchniach policzkowych i brzegów siecznych zębów przednich oraz siecznych zębów przednich oraz powierzchni żujących zębów bocznych, powierzchni żujących zębów bocznych, szerokie komory, cienka warstwa zębinyszerokie komory, cienka warstwa zębiny
Niedobór witaminy DNiedobór witaminy Dzmiany hipoplastycznezmiany hipoplastyczne
Witamina D - nWitamina D - nadmiaradmiar Odwapnienia kościOdwapnienia kości Niedorozwój żuchwy, niedorozwój zębów, Niedorozwój żuchwy, niedorozwój zębów,
zmiany kształtu zębów, hipoplazja szkliwa, zmiany kształtu zębów, hipoplazja szkliwa, ogniskowe wapnienia miazgiogniskowe wapnienia miazgi
Zespół Fanconiego-Schlesingera:Zespół Fanconiego-Schlesingera:
- nadmierne odkładanie się wapnia w - nadmierne odkładanie się wapnia w kościach i nerkachkościach i nerkach
- Twarz elfa- wypukłe czoło, spłaszczona Twarz elfa- wypukłe czoło, spłaszczona nasada nosa, zez, duże uszy nasada nosa, zez, duże uszy
- żuchwa cofnięta, żuchwa cofnięta, - usta otwarte z obniżeniem kącików, usta otwarte z obniżeniem kącików, - zwisająca warga dolnazwisająca warga dolna
Gruczoły wydzielania Gruczoły wydzielania wewnętrznegowewnętrznego
Przysadka - niedoczynnośćPrzysadka - niedoczynność karłowatość przysadkowa (opóźnienia karłowatość przysadkowa (opóźnienia
wzrostu, rozwoju układu kostnego i wzrostu, rozwoju układu kostnego i dojrzewania płciowego)dojrzewania płciowego)
Twarz: drobna, bródka cofnięta, szczęki Twarz: drobna, bródka cofnięta, szczęki słabo rozwiniętesłabo rozwinięte
Zaburzenia zgryzowe, stłoczenia zębówZaburzenia zgryzowe, stłoczenia zębów Gotyckie podniebienieGotyckie podniebienie Wyrzynanie się zębów opóźnione, Wyrzynanie się zębów opóźnione,
opóźnione wypadanie i brak resorpcji opóźnione wypadanie i brak resorpcji korzeni zębów mlecznychkorzeni zębów mlecznych
Wolny rozwój korzeni zębów stałych Wolny rozwój korzeni zębów stałych (komory i kanały szerokie), (komory i kanały szerokie),
brak zawiązkówbrak zawiązków W przyzębiu przedwczesny zanik kości W przyzębiu przedwczesny zanik kości
wyrostka, rozrost dziąsełwyrostka, rozrost dziąseł
Przysadka- nadczynnośćPrzysadka- nadczynność Gigantyzm podwzgórzowy wrodzony Gigantyzm podwzgórzowy wrodzony
(zespół Sotosa(zespół Sotosa)) Nadmierna długość ciała, przyśpieszony Nadmierna długość ciała, przyśpieszony
rozwój fizyczny , opóźniony rozwój rozwój fizyczny , opóźniony rozwój umysłowy, zaburzenia neurologiczneumysłowy, zaburzenia neurologiczne
Głowa duża, wystające guzy czołowe i łuki Głowa duża, wystające guzy czołowe i łuki brwiowe, hiperteloryzm, przerost brwiowe, hiperteloryzm, przerost chrząstek nosa i uszu, duże ręce i stopychrząstek nosa i uszu, duże ręce i stopy
Szczęka szeroka, żuchwa wysunięta, Szczęka szeroka, żuchwa wysunięta, podniebienie gotyckie, wczesne podniebienie gotyckie, wczesne ząbkowania, hipercementoza korzeni, ząbkowania, hipercementoza korzeni, skłonność do próchnicyskłonność do próchnicy
Przysadka- nadczynnośćPrzysadka- nadczynność AkromegaliaAkromegalia- nadmierny przerost tkanek - nadmierny przerost tkanek
miękkich i kościmiękkich i kości Rysy twarzy grube, wystające guzy czołowe Rysy twarzy grube, wystające guzy czołowe
i kości jarzmowe, szeroki nos, beczkowata i kości jarzmowe, szeroki nos, beczkowata klatka piersiowa, duże ręce i stopyklatka piersiowa, duże ręce i stopy
Prognacja żuchwyPrognacja żuchwy Rozrost wyrostków zębodołowych- odstępy Rozrost wyrostków zębodołowych- odstępy
między zębamimiędzy zębami Zęby duże, przedwczesne wyrzynanie Zęby duże, przedwczesne wyrzynanie Hipercementoza korzeni, resorpcja brzegu Hipercementoza korzeni, resorpcja brzegu
wyrostkawyrostka Grube wargi, powiększony język, rozrost Grube wargi, powiększony język, rozrost
dziąsełdziąseł Nawracające zapalenia zatok szczękowychNawracające zapalenia zatok szczękowych Zwiększone wydzielanie ślinyZwiększone wydzielanie śliny
Zaburzenia czynności przysadki: rozszczep warg, podniebienia i szczęki
Tarczyca -nTarczyca -niedoczynnośćiedoczynnośćKretynizm tarczycowyKretynizm tarczycowy(postać wrodzona) : (postać wrodzona) : -zahamowanie rozwoju szkieletu-zahamowanie rozwoju szkieletu-zahamowanie dojrzewania-zahamowanie dojrzewania-pogrubienie blaszki zbitej kości wyrostka -pogrubienie blaszki zbitej kości wyrostka
zębodołowego w żuchwiezębodołowego w żuchwie-opóźnienie wyrzynania zębów mlecznych i -opóźnienie wyrzynania zębów mlecznych i
stałych oraz ich rozwojustałych oraz ich rozwoju-Wady zgryzu, zęby dodatkowe-Wady zgryzu, zęby dodatkowe-zęby mają kolor mlecznobiałe i są podatne -zęby mają kolor mlecznobiałe i są podatne
na próchnicęna próchnicę-twarz obrzękła, duże blade wargi, gruby -twarz obrzękła, duże blade wargi, gruby
duży językduży język
Tarczyca - nadczynnośćTarczyca - nadczynność Choroba Gravesa-BasedowaChoroba Gravesa-Basedowa W kościach przyśpieszone procesy W kościach przyśpieszone procesy
anabolizmu i katabolizmuanabolizmu i katabolizmu Osteoporoza wyrostka zębodołowegoOsteoporoza wyrostka zębodołowego Przyzębie: zwyrodnienie ozębnej, Przyzębie: zwyrodnienie ozębnej,
niszczenie włókien kolagenowych- utrata niszczenie włókien kolagenowych- utrata zębówzębów
Przedwczesne wyrzynanie i wypadanie Przedwczesne wyrzynanie i wypadanie zębów mlecznychzębów mlecznych
PrzytarczycePrzytarczyce
NiedoczynnośćNiedoczynność Szkliwo hipoplastyczne nieregularneSzkliwo hipoplastyczne nieregularne Zębina bez cech mineralizacjiZębina bez cech mineralizacji Braki zawiązków zębówBraki zawiązków zębów Zęby zatrzymaneZęby zatrzymane Opóźnione wyrzynanie, niedorozwój Opóźnione wyrzynanie, niedorozwój
szkliwaszkliwa Skrócenie i zwężenie korzeniSkrócenie i zwężenie korzeni Szerokie komory i kanałySzerokie komory i kanały
PrzytarczycePrzytarczyceNadczynnośćNadczynność uwalnianie wapnia ze szkieletu i uwalnianie wapnia ze szkieletu i
odkładanie go w tkankach miękkichodkładanie go w tkankach miękkich Kości szczęk- ogniska osteoporozyKości szczęk- ogniska osteoporozy Odwapnienia kości zbitej żuchwy, złamania Odwapnienia kości zbitej żuchwy, złamania
patologicznepatologiczne Zaniki kości wyrostka- periodontopatie- Zaniki kości wyrostka- periodontopatie-
utrata zębówutrata zębów Zanik lamina dura wokół zębów przednichZanik lamina dura wokół zębów przednich TorbieleTorbiele Nadziąślaki olbrzymiokomórkoweNadziąślaki olbrzymiokomórkowe
Kora nadnerczyKora nadnerczy
Przewlekła niedoczynność (choroba Przewlekła niedoczynność (choroba Addisona)Addisona)
Plamiste brunatne przebarwienia błon Plamiste brunatne przebarwienia błon śluzowych (wargi, przedsionek jamy śluzowych (wargi, przedsionek jamy ustnej, dziąsła, policzki)ustnej, dziąsła, policzki)
Opóźnienie rozwoju zębówOpóźnienie rozwoju zębów Ostra niedoczynność (zespół Waterhousa-Ostra niedoczynność (zespół Waterhousa-
Friderichsena)Friderichsena)
Wybroczyny i rozległe wylewy krwawe do Wybroczyny i rozległe wylewy krwawe do błony śluzowejbłony śluzowej
Kora nadnerczyKora nadnerczy
Nadczynność (zespół Cushinga)Nadczynność (zespół Cushinga) Osteoporoza kości szczękOsteoporoza kości szczęk Obliteracja kanałów korzeniowychObliteracja kanałów korzeniowych Przedwczesny rozwój zębówPrzedwczesny rozwój zębów
Trzustka- cukrzycaTrzustka- cukrzyca
Mikro- i makroangiopatieMikro- i makroangiopatie Periodontopatie powierzchowne i Periodontopatie powierzchowne i
głębokiegłębokie Zmniejszone wydzielanie ślinyZmniejszone wydzielanie śliny Zapalenia kątów ust, grzybica jamy Zapalenia kątów ust, grzybica jamy
ustnejustnej Skłonność do odkładania płytki i Skłonność do odkładania płytki i
kamienia nazębnegokamienia nazębnego Ubytki hipoplastyczne szkliwaUbytki hipoplastyczne szkliwa
cukrzycacukrzyca
GrasicaGrasica
NiedoczynnośćNiedoczynność Opóźnione wyrzynanie zębów Opóźnione wyrzynanie zębów
mlecznych i stałychmlecznych i stałych Przedwczesna utrata zębów Przedwczesna utrata zębów
mlecznychmlecznych Zęby kruche i łamliweZęby kruche i łamliwe
GrasicaGrasica
NadczynnośćNadczynność Przedwczesne wyrzynanie się zębówPrzedwczesne wyrzynanie się zębów Kości i zęby nadmiernie Kości i zęby nadmiernie
zmineralizowanezmineralizowane
Szyszynka
Niedoczynność: zaburzenia szkieletu, niedorozwój języka niedorozwój zębów, opóźnione
wyrzynanie, niedorozwój szkliwa Krótkie korzenie, szerokie komory
Gruczoły płcioweGruczoły płciowe
Zespół Turnera Zespół Turnera (monosomia chromosomu (monosomia chromosomu X)X)
niski wzrost, liczne wady rozwojoweniski wzrost, liczne wady rozwojowe niedorozwój żuchwyniedorozwój żuchwy wady zgryzuwady zgryzu stłoczenia zębówstłoczenia zębów gotyckie podniebieniegotyckie podniebienie anomalie zęboweanomalie zębowe powiększenie języka i jego zrost z dnem powiększenie języka i jego zrost z dnem
jamy ustnejjamy ustnej rozrost dziąsełrozrost dziąseł