ZA PREKVALIFIKACIJU ZA ZANIMANJE … CSOa/Programi obrazovanja odraslih/Nivo... · 1. Naziv...

1

CENTAR ZA STRUČNO OBRAZOVANJE

PROGRAM OBRAZOVANJA

ZA PREKVALIFIKACIJU ZA ZANIMANJE AUTOMEHANIČAR/KA

Program je usvojen na LVII sjednici Savjeta za obrazovanje odraslih 21.10.2008.g.

2

1. Naziv programa obrazovanja: Program obrazovanja za prekvalifikaciju za zanimanje Automehaničar/ka 2.Utemeljenost programa: Program obrazovanja za prekvalifikaciju za zanimanje Automehaničara/ka bazira se na standardu zanimanja Automehaničar/ka koji je usvojen na 14 sjednici Savjeta za stručno obrazovanje 06.04.2004.godine. Program obrazovanja se radi na zahtjev Zavoda za zapošljavanje Crne Gore, za doobuku ili obuku nezaposlenih lica. 3.Ciljevi programa obrazovanja:

3.1. Opšti zadaci : osposobljavanje polaznika/ca za kvalitetno i uspješno obavljanje automehaničarskih poslova.

3.2.Posebni zadaci: -razvijanje pravilnog odnosa prema poslu

-razvijanje pravilnog odnosa prema procesu sticanju novih znanja -razvijanje pravilnog odnosa prema novim saznanjima nauke i tehnike

-osposobljavanje polaznika za poslovno komuniciranje sa saradnicima i korisnicima usluga -razvijanje pravilnog odnosa prema mašinama, alatima i opremi -razvijanje svijesti o važnosti održavanja optimalnih uslova rada i radne sredine -razvijanje odgovornog odnosa prema vlastitom zdravlju i obavezno korišćenje zaštitnih sredstava pri radu -razvijanje svijesti o važnosti čuvanja i zaštiti životne sredine

4. Trajanje programa obrazovanja: 600 časova Nakon završenog programa polaznik/ca upućuje se na praksu u trajanju do šest mjeseci kod poslodasvca na rad pod nadzorom radi osposobljavanja za samostalno obavljanje poslova automehaničara/ke.

3

5. Lični profil polaznika Osnovni obrazovni zahtjevi: - završen III stepen mašinske škole Poželjni obrazovni zahtjevi: - završen III stepen mašinske škole – vozač

- završen III stepen elektro tehničke škole – autoelektričar - završen IV stepen mašinske škole – saobraćajni tehničar - završen IV stepen mašinske škole – smjer mašinski tehničar

- da posjeduje osnovno informatičko predznanje Poželjno iskustvo: rad u automehaničarskoj, autoelektričarskoj radionici Osnovne osobine koje polaznik/ica treba da posjeduje: - psiho-fizički sposoban Poželjne osobine koje polaznik/ica treba da posjeduje: - osjećaj za prostor - dobar i oštar vid - osjećaj dodira

vještina rukovanja alatom i priborom sposobnost analiziranja sposobnost dobrog zapažanja

6. Identifikacija prioritetnih oblasti programa obrazovanja: Polaznik/ica mora da zna:

- da pravilno rukuje sa univerzalnim i specijalnim automehaničarskim alatom i alatom za mjerenje i kontrolu

- da poznaje princip rada i djelove motora - da poznaje princip rada i djelove sistema za napajanje OTO-motora gorivom - da poznaje princip rada i djelove sistema za napajanje DIZEL-motora gorivom - da poznaje princip rada i djelove sistema za podmazivanje motora - da poznaje princip rada i djelove sistema za hlađenje motora - da poznaje princip rada i djelove sistema za paljenje radne smješe kod OTO-motora - da poznaje princip rada i djelove sistema za oslanjanja motornog vozila - da poznaje princip rada i djelove sistema za upravljanje motornog vozila - da poznaje princip rada i djelove sistema za kočenje motornog vozila - da poznaje princip rada i djelove sistema prenosa obrtnog momenta sa motor na pogonske točkove motornog vozila - da poznaje princip rada i djelove električnih uređaja na motornom vozilu - da defektira kvar na motornom vozilu

4

- da vrši opravku ili zamjenjuje pokvarene djelove - standarde kvaliteta i da ih poštuje i da vrši kontrolu kvaliteta - da održava automehaničarske alate i dr. opremu - da primjenjuje propise zaštite na radu i zaštite okoline

Polaznik/ica treba da zna: - da priprema izvještaje o radu i drugu dokumentaciju - da izvrši izbor nabavke osnovnih pomoćnih materijala, alata i pribora - da koristi savremena dijagnostička sredstva i alate - da zna princip rada motora i sistema motornog vozila - da koristi tehnička upustva proizvođača - poznaje tehničku dokumentaciju i terminologiju - da koristi tehničko-tehnološku dokumentaciju za opravku motornih vozila - poznaje osnove poslovnog komuniciranja - da koristi upustva, propise i normative održavanja motornih vozila - uslove skladištenja materijala, alata, pribora i gotovih proizvoda - principe estetike i da ih poštuje

Poželjno je da polaznik/ica zna:

- zna osnovno popravljanje alata, pribora i uredjaja za održavanje motornih vozila

7. Predmetna oblast programa obrazovanja: Tehnologija obrazovnog profila

8. Broj časova za realizaciju djelova predmetne oblasti programa obrazovanja: Naziv djelova predmetne oblasti Teorija Praksa Ukupno Mjerenje i kontrolisanje 2 6 8 Automehaničarski alat I pribor 4 20 24 Kanali I dizalice 5 15 20 Svjetlosna signalizacija na vozilu 2 8 10 Maziva I uređaji za podmazivanje

motornih vozila. 3 10 13

Tehničke tečnosti motornih vozila 1 2 3 Pogonska goriva motornih vozila. 2 2 4 Oprema I uređaji za pranje vozila. 2 4 6 Vulkaniziranje I balansiranje

pneumatika 1 4 5

Organizacija I način tehničkog održavanja motornog vozila

1 1 2

Pogonski motor 25 140 165

5

Sistem za napajanje motora gorivom

6 20 26

Sistem za napajanje DIZEL motora gorivom

6 20 26

Sistem za paljenje radne smješe 5 20 25 Sistem za podmazivanje motora 2 8 10 Sistem za hlađenje motora 3 9 12 Glavna spojnica 10 30 40 Mjenjački prenosnik 8 42 50 Pomoćni mjenjački prenosnici 2 10 12 Zglobni prenosnici 3 8 11 Glavni prenosnik 1 5 6 Diferencijalni prenosnik 3 22 25 Poluvratila 1 10 11 Sistem za oslanjanje 3 12 15 Uređaj za upravljanje 5 20 25 Sistem za kočenje 5 20 25 električni uređaji na vozilu 3 18 21 114 486 600 9. Sadržaj predmetne oblasti:

Sadržaji programa

obrazovanja

Teorija demonstracija

Demonstracija i Praksa

1.

Mjerenje i kontrolisanje

- Mjerenje dužinskih mjera uz korišćenje toleranciskih mjerila, šablona, pomičnih mjerila, mikrometra, komparatora i dr.

Teorija i demonstracija

Praktičan rad

2. Automehaničarski alat i pribor

6

Automehaničarski alat i pribor. (ručni, univerzalni, specijalni) Upoznaje se sa mjerni alatom. Upoznaje se dinamometrijskim ključem. Upoznaje se sa izvlakačem. Upoznaje se sa stetoskopom. Upoznaje se sa mjeračem pritiska u cilindre. Upoznaje se sa mjernom viljuškom. Upoznaje se sa aerometrom. Upoznaje se sa regloskopom, luksmetrom i dr.


Praktičan rad

3. Kanali i dizalice - Vrste kanala(neprolazni i

prolazni,uski i široki,međuosni i bočni,sa izdizanjem točkova ili mosta, specijalni) i dizalice(mehaničke, hidraulične i vazdušno-hidraulične)


Praktičan rad

4. Maziva i uređaji za podmazivanje motornih vozila.

- Karakteristike i vrste (tečna, polutečna, čvrsta, gasovita)maziva i uređaja (mjerni sudovi, pumpe, prese, špricevi, i dr.) za podmazivanje motornih vozila


Praktičan rad

5. Pogonska goriva motornih vozila. Karakteristike i vrste pogonskih goriva

koja se koriste za motorna vozila


6. Oprema i uređaji za pranje vozila.

- Uređaji (brizgaljke, četke) za pranje motornog vozila.

Teorija i

demonstracija

Praktičan rad

7. Vulkaniziranje i balansiranje pneumatika

- Uređaji za vulkaniziranje Kontrola pneumatika - Demontiranje, kontrola, zamjena i montaža natplatka i pneumatika. Kontrola pritiska u pneumatiku

Teorija i

demonstracija

Praktičan rad

polaznika

7

Čišćenje, kontrola i pripremua mašina i uređaja za uravnoteženje točka. Uravnoteženje točka na uređaju za uravnoteženje(balansiranje) točka

Vrste uređaja za vulkaniziranje i nabraja djelove pneumatikai i natplatka koji se koriste na motorna vozila Vrste uređaja za uravnoteženje točka


Praktičan rad polaznika

8. Organizacija i način tehničkog održavanja motornog vozila

Način organizovanja tehničkog održavanja motornog vozila.

Teorija

9. Organizacija poslova -Tehničko – tehnološka dokumentacija, prijem i izdavanje vozila, obezbjeđenje i transport ( radni nalog, trbovanje materijala, identifikacija vozila )


Praktičan rad

10. Zaštita na radu - propisi i mjere zaštite na radu


11. Zaštita životne sredine Teorija 12. Pogonski motor -Princip rada motora i nepokretni

djelovi motora (cilindrična glava motora, cilindrični blok motora, koritao motora) -Princip rada i pokretnI djelovi motora (klip, klipni prstenovi, osovinica klipa, klipnjača, koljenasto vratilo, zamajac motora -Princip rada razvodnog mehanizma ((bregasto vratilo, ventilski sklop, klackalica sa osovinicama, podizač, šipka podizača ventila).


Praktičan rad

13. Sistem za napajanje OTO motora gorivom

8

- Princip rada i djelovI sistema za napajanje motora gorivom (rezervoar, membranska pumpa, rasplnjač, prečistač, kontrolnik nivoa goriva i dr.) - Princip rada i djelovi sistema za napajanje oto-motora ubrizgavanjem goriva(K/KE/L-džetronik (rezervoar, pumpa za gorivo ,akumulator pritiska, regulator smješe, regulator pritiska, prečistač vazduha ,brizgaljka,davač pritiska, prečistač goriva, potenciometar, elektronski upravljački uređaj, i dr.)


Praktičan rad

14. Sistem za napajanje DIZEL motora gorivom

- Princip rada i djelovI sistema za napajanje DIZEL-motora gorivom (rezervoar, pumpa niskog pritiska, pumpa visokog pritiska, grubi i fini prečistač, brizgaljka,kontrolnik nivoa goriva cjevovoda niskog i visokog pritiska i dr).


Praktičan rad

15. SISTEM ZA PALJENJE RADNE SMJEŠE

- Princip rada i djelovI baterijskog sistema za paljenje radne smješe (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik paljenja, kapu razvodnika, prekidač paljenja, kondenzator, razvodnu ruku, platinske kontakte visokonaponske provodnike, svjećice i dr. -Princip rada i djelovi beskontaktnog tranzistorskog sistema za paljenje radne smješe (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik paljenja,kapa razvodnika, razvodna ruka,visokonaponske provodnike, svjećice i dr.)


Praktičan rad

16. Sistem za podmazivanje motora - Princip rada i djelovi sistema za

podmazivanje motora (uljne pumpe, grubi i fini prečistač, regulacioni ventil, manometar,


Praktičan rad

9

hladnjak za ulje i dr). 17. Sistem za hlađenje motora - Princip rada i djelovI sistema za

hlađenje motora (vodeno i vazdušno) (vodena pumpa,hladnjak, termostat, pokazivač temperature vode u sistemu, termo- elementI u sistemu, gumenI cjevovodI, ekspanziona posuda i dr))


Praktičan rad

18. Glavna spojnica - Vrste glavnih spojnica

(diskosne, polucentrifugalne, Centrifugalne, hidrostatičke, elektromagnetne i kombinovane spojnica) - Principom rada i sastavni djelovi frikcione (jednolamelaste)glavne spojnice (lamela, potisni disk, poklopac spojnice, potisni ležaj, komandni mehanizam, spojničko vratilo, radni cilindar, glavni cilindar, i dr.) - Princip rada i sastavni djelovi hidrodinamičke glavne spojnice (kućište, komandni mehanizam, pumpno i turbinsko kolo , ležajeve, uljne zaptivke, vratila i dr.)


Praktičan rad

19. Mjenjački prenosnik

- Vrste glavnih mjenjačkih prenosnika i podjele (mehanički, hidrodinamički, hidrostatički, električni i kombinovani) - Princip rada i sastavni djelovi glavnog mehaničkog mjenjačkog prenosnika (sa pomerljivim i nepomerljivim zupcanicima, (kuciste mjenjaca, pomocni i glavni vratil, zupčanici, djelovi sihro spojnice, komandni mehanizam, ležajevi, uljne zaptivke, i dr.,)


Praktičan rad

10

- Princip rada i sastavni djelovi glavnog hidrodinamičkog mjenjačkog prenosnika (kućište mjenjaca, pumpno kolo, turbinsko kolo, reaktorsko kolo, ležajevi, uvratila i dr.)

20. Pomoćni mjenjački prenosnik, - Vrste pomoćnih mjenjačkih

prenosnika i podjele (brzinski, vučni, razvodnici pogona) - Princip rada i sastavni dijelovi pomoćnog mjenjačkog prenosnika (kuciste mjenjaca, vratila, zupčanici, komandni mehanizam, ležajevi, uljne zaptivke, i dr,)


Praktičan rad

21. Zglobni prenosnici - Vrste i primjena zglobnih prenosnika

(elastične i šarnirne) - Princip rada i sastavnI djelovi sihronih zglobnih prenosnika (ležaji,prsten,krst kardana,viljuška sa prirubnicom,mazalica, viljuška sa kardanskim vratilom) - Princip rada i sastavni djelovi (sihronih)zglobnih prenosnika (viljuške,kuglice,vijak)


Praktičan rad

22. Glavni prenosnik - Princip rada i sastavni dijelovi

glavnog prenosnika (zupčanici, ležaji)

Teorija i

demonstracija

Praktičan rad

23. Diferencijalni prenosnik

11

- Princip rada i sastavnI dijelovI diferencijalnog prenosnika (kuciste, planetarni zupčanik,bočni zupčanik,osovinice,ležajevi). Kontrola nivoa, dolivanje ili zamjena ulja u kućište diferencijalnog prenosnika - Demontaža i kontrola (vizuelno ili uređajem) djelova (kuciste, planetarni zupčanik, bočni zupčanik, osovinice, ležajevi) diferencijalnog prenosnika. - U zavisnosti od utvrđenog stanja zamjena, kontrola,podešavanje i montaža djelova (kuciste, planetarni zupčanik, bočni zupčanik, osovinice,ležajevi) diferencijalnog prenosnika. Provjeravanje funkcionisanja i podešavanje uređaja


Praktičan rad

24. Poluvratila Princip rada i sastavnI dijelovI

poluvratila Vrši demontažui i kontrolu (vizuelno ili uređajem) poluvratila. U zavisnosti od utvrđenog stanja zamjena, kontrola i montaža poluvratila. Provjeravanje funkcionisanja i podešavanja uređaja.


Praktičan rad

25. Sistem za oslanjanje

- Vrste sistema za oslanjanje. Sistem sa zavisnim, nezavisnim oslanjanjem). - Princip rada i sastavni dijelovi sistema za oslanjanje(greda, elastični oslonac, prigušivač)


Praktičan rad

12

- Princip rada i sastavni dijelovi sistema pneumatskog elastičnog sistema oslanjanja (kompresor, prečistač, regulator, polužni sistem, gumeni elastični oslonac(vazdušni jastuk) rezervoar, regulator pritiska, prečistač

26. Uređaj za upravljanje - Vrste sistema za upravljanje

(mehanički, mehanički sa pojačivačem i hidraulični) - Princip rada i sastavnI djelovI (volan, puž, pužni točak, spona, rukavac, osovinica rukavca)uređaja za upravljanje sa pužem. Princip rada i sastavni djelovi (volan, zupčanik, zupčasta letva, spona, rukavac, osovinica rukavca)uređaja za upravljanje sa zupčastom letvom. - Princip rada i sastavni djelovi ( pumpa, povratni ventil, akumulator, razvodnik, volan, hidraulični cilindar, poluge, rezervoar spona, rukavac, osovinica rukavca)uređaja za upravljanje sa hidrauličnim pojačivačem. - Uglovi podešavanja upravljačkih točkova


Praktičan rad

27. Sistem za kočenje - Vrste sistema za kočenje

- Princip rada i sastavni djelovi(frikcione obloge, radni cilindar, glavni cilčindar, rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge, čelična užad, doboš, disk)sistema za kočnice. - Princip rada i sastavni djelovi (frikcione obloge, radni cilindar, glavni cilčindar, rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge, čelična užad, doboš, disk) ABS- kočnica.


Praktičan rad

13

28. Električni uređaji na vozilu

- Električni uređaji na vozilu - Princip rada i djelovi (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila, ispravljač(dioda), namotaja)generatora. - Princip rada i djelovi (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila, zupčanik, spojnica(bendiks), dvokraka poluga, viljuška, elektromagnet, polova strujnog toka)elektropokretača.


Praktičan rad

10. Znanja i vještine koja se očekuju od polaznika/ica na kraju programa obrazovanja :

- Rukovanje priborom za mjerenje i kontrolu - Rukovanje sa ručnim, univerzalnim i speciojalnim alatom i priborom za opravku motornih vozila

- Rukovanje savremenim uređajima za dijagnostiku - Dijagnostika kvarova motora i dr. Sistema motornih vozila - Demontaža,kontrola,zamjena i ugradnja djelova motora i dr.

Sistema motornih vozila - Kontrolna vožnja - Upotreba tehnič- o-tehnološke dokumentacije opravke uređaja - Vođenje tehnič- ke dokumentacije

- Održavanje sredstava rada - Poštovanje i kontrola kvaliteta rada - Izvođenje rada na siguran način uz korišćenje zaštitnih sredstava i očuvanje životne sredine

11. Audio i vizuelna sredstava i oprema: U toku realizacije programa obrazovanja koristiti audio i vizuelna sredstva i opremu.

14

12. Katalog znanja za predmetnu oblast:

ZNANJA

VJEŠTINE

Postupke mjerenja i kontrole -Postupke mjerenja (uz korišćenje) pomičnih mjerila, korišćenje toleranciskih mjerila, šablona, mikrometra, komparatora, i dr.

- da mjeri pomoć u pomičnih mjerila, - toleranciskih mjerila, šablona, mikrometra, - komparatora, i dr.

Postupke rada sa automehaničarskim alatom i priborom

. ručnim,univerzalnim,specijalnim alatom, dinamometrijskim ključem, izvlakačem, stetoskopom,mjeračem pritiska u cilindre, mjernom viljuškom, aerometrom, regloskopom, luksmetrom I drugim uredjajima za dijagnostiku kvara motora I sistema

-da radi sa automehaničarskim alatom i priborom.ručni,univerzalni,specijalnim alatom, dinamometrijskim ključem, izvlakačem, stetoskopom,mjeračem pritiska u cilindre, mjernom viljuškom, aerometrom,regloskopom, luksmetrom i drugim uredjajima za dijagnos tiku kvara motora i sistema

Postupak upotrebe kanala i dizalice (neprolazni i prolazni,uski i široki,međuosni i bočni,sa izdizanjem točkova ili mosta,specijalni) i dizalice (mehaničke,hidraulične i vazdušno-hidraulične

-da koristi kanale(neprolazni i prolazni,uski i široki,međuosni i bočni,sa izdizanjem točkova ili mosta,specijalni) i dizalice (mehaničke,hidraulične i vazdušno-hidraulične

Poznaje maziva i uređaji za podmazivanje motornih vozila.

(tečna,polutečna,čvrsta,gasovita)maziva i uređaje

(mjerni sudovi,pumpe, prese,špricevi, i dr.) za podmazivanje motornih vozila.

-da vrsi zamjenu ulja i maziva -da podmazuje motor i druge djelove sistema motornog vozila -da koristi savremene uređaje za podmaziva nje -da odmašćuje djelove automobila

Poznaje karakteristike i vrste pogonskih goriva koja se koriste za motorna vozila.

-da zna razlikovati pogonska goriva -da zna primjenu pogonskih goriva prema vrsti motornih vozila -da prepoynaje pogonskih goriva prema oznakama na ambalzi

Poznaje uređaje za pranje motornog vozila.

uređaje za pranje (brizgaljke, četke )

-da čisti i pere auta i djelove -da pere auta primjenjujenom savremenih uređaje za pranje motornog vozila.

15

Poznaje uređaje za vulkaniziranje i balansiranje točkova

motornog vozila.

-da demontira,kontroliše,montira pneumatike i natplatke -da izvodi postupak balansiranja točkova

Poznaje princip rada motora i njegove djelove

- nepokretne djelove motora(cilindrična glava motora, cilindrični blok motora, koritao motora) - pokretne djelove motora(klip,klipni prstenovi,osovinica klipa, koljenasto vratilo,klipnjača, razvodni mehanizam (bregasto vratilo. ventilski sklop, klackalica sa osovinicama,podizač, šipka podizača ventila.

-da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira nepokretne djelove motora (cilindrična glava motora, cilindrični blok motora, koritao motora) da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira pokretne djelove motora(klip, klipni prstenovi,osovinica klipa,koljenasto vratilo,klipnjača, da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira razvodni mehanizam (bregasto vratilo. ventilski sklop, klackalica sa osovinicama, podizač, šipka podizača ventila.

Poznaje principom rada sistema za napajanje OTO motora gorivom i navodi djelove

(rezervoar,membranska pumpa, rasplnjač, prečistač, kontrolnik nivoa goriva I dr.)

Poznaje principom rada sistema

za direktno ubrizgavanjem goriva(K/KE/L-džetronik i navodi djelove sistema

(rezervoar, pumpa za gorivo, akumulator pritiska,regulator smješe, regulator pritiska,prečistač vazduha,brizgaljka,davač pritiska, prečistač goriva,potenciometar,elektronski upravljački uređaj, i dr.)

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira rezervoar, membranska pumpa, rasplnjač, prečistač, kontrolnik nivoa goriva i dr.) da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (rezervoar, pumpa za gorivo, akumulator pritiska,regulator smješe, regulator pritiska,prečistač vazduha,brizgaljka, davač pritiska, prečistač goriva, potenciometar, elektronski upravljački uređaj,i dr.)

Poznaje principom rada i navodi djelove sistema za napajanje DIZEL-motora gorivom

(rezervoar, pumpa niskog pritiska,pumpa visokog pritiska,grubi I fini prečistač, kontrolnik nivoa goriva.cjevovoda niskog i visokog pritiska I dr).

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (rezervoar, pumpa niskog pritiska, pumpa visokog pritiska,grubi I fini prečistač, kontrolnik nivoa goriva.cjevovoda niskog i visokog pritiska i dr).

Poznaje princip rada i navodi djelove bateriskog sistema za paljenje

radne smješe (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik paljenja, kapu razvodnika, prekidač

16

paljenja, kapu razvodnika, prekidač paljenja, kondenzator, razvodnu ruku, platinske kontakte,visokonaponske provodnike, svjećice i dr.

Poznaje princip rada i navodi djelove beskontaktnog tranzistorskog

sistema za paljenje radne smješe (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik paljenja, kapu razvodnika, razvodnu ruku, visokonaponske provodnike, svjećice i dr.)

paljenja, kondenzator, razvodnu ruku, platin ske kontakte,visokonaponske provodnike, svjećice i dr. da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (akumulator, indukcioni kalem, razvodnik paljenja, kapu razvodnika, razvodnu ruku, visokonaponske provodnike, svjećice i dr.)

Poznaje princip rada i navodi djelove sistema za podmazivanje motora (uljne pumpe, grubi i fini prečistač, regulacioni ventil, manometr, hladnjaka za ulje i dr).

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira(uljne pumpe, grubi i fini prečistač, regulacioni ventil, manometr, hladnjaka za ulje I dr).

Poznaje princip rada i navodi djelove sistema za hlađenje motora

(vodena pumpa, hladnjak, termostat, pokazivač temperature vode u sistemu, termo- elemente u sistemu, gumene cjevovode,ekspanzionu posudu, i dr))

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (vodena pumpa, hladnjak, termostat, pokazivač temperature vode u sistemu, termo- elemente u sistemu, gumene cjevovode, ekspanzionu posudu, i dr))

Poznaje principom rada i vrste glavnih spojnica

(diskosne, polucentrifugalne, centrifugaln hidrostatičke,pneumatske,elektromagnetne i kombinovane spojnica) I nabraja sastavne dijelove frikcione (jednolamelaste)glavne spojnice (lamelu,potisni disk,poklopac spojnice, potisni ležaj, komandni mehanizam, spojničko vratilo, radni cilindar,glavni cilindar, i dr.)

Poznaje principom rada hidrodinamičke glavnih spojnica i nabraja sastavne dijelove (kućište, komandni mehanizam, pumpno i turbinsko kolo , ležajeve, uljne zaptivke, vratila i dr.)

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (diskosne, polucentrifugalne, centrifugaln hidrostatičke, pneumatske, elektromagnetne i kombinovane spojnica) i nabraja sastavne dijelove frikcione (jednolamelaste)glavne spojnice (lamelu, potisni disk,poklopac spojnice, potisni ležaj, komandni mehanizam, spojničko vratilo, radni cilindar,glavni cilindar, i dr.) da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira (kućište, komandni mehanizam, pumpno i turbinsko kolo , ležajeve, uljne zaptivke, vratila i dr.)

17

Poznaje principom rada mjenjačkim prenosnicima i navodi podjele

(mehanički,hidrodinamički,hidrostatički,električni i kombinovani)

Poznaje princip rada i nabraja sastavne dijelove glavnog mehaničkog mjenjačkog prenosnika

(sa pomerljivim i nepomerljivim zupcanicima,

(kucistem mjenjaca,pomocnim i glavnim vratilom, zupčanicima,djelovima sihro spojnice,komandnim mehanizmom, , ležajeve, uljne zaptivke, i dr,)

Poznaje princip rada i nabraja sastavne dijelove

hidrodinamičkog mjenjačkog prenosnika (kućište mjenjaca, pumpno kolo,turbinsko

kolo,reaktorsko kolo, ležajeve, uljne zaptivke, vratila, i dr.)

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira mehanički mjenjački prenosnika (sa pomerljivim i nepomerljivim zupcanicima, (kucistem mjenjaca,pomocnim i glavnim vratilom, zupčanicima, djelovima sihro spojnice, komandnim mehanizmom, ležajeve, uljne zaptivke, i dr.,) da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira hidrodinamički mjenjački prenosnik (kućište mjenjaca, pumpno kolo, turbinsko kolo, reaktorsko kolo, ležajeve, uljne zaptivke, vratila, i dr.)


pomoćnog mjenjačkog prenosnika (kućište mjenjaca, zupčanike, ležajeve, uljne zaptivke, vratila,komandne mehanizme i dr.)

da demontira, kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira djelove pomoćnog mjenjačkog prenosnika (kućište mjenjaca, zupčanike, ležajeve, uljne zaptivke, vratila, komandne mehanizme i dr.)


zglobnih prenosnika (elastične i šarnirne) upoznaje se sa principom rada i nabraja sastavne djelove asihronih i sihronih zglobnih prenosnika (ležaji,prsten,krst kardana,viljuška sa prirubnicom,mazalica, viljuška sa kardanskim vratilom) (viljuške,kuglice,vijak) i dr.

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira asihrone i sihrone zglobne prenosnike (ležaji, prsten, krst kardana, viljuška sa prirub nicom, mazalica, viljuška sa kardanskim vratilom)

Poznaje princip rada

i dijelove glavnog prenosnika

(zupčanici,ležaji,vratila i dr.)

da demontira, kontroliše, opravlja, podešava, zamjenjuje i montira glavni prenosnik

18

Poznaje princip rada

i dijelove diferencijalnog prenosnika

(seteliti, konični bočni zupčanici, osovinice, ležaji, vratila, kucista(kavez), i dr.)

- da demontira, kontroliše,opravlja, zamjenjuje, montira i podešava dijelove diferencijalnog prenosnika (seteliti, konični bočni zupčanici, osovinic, ležaji, vratila, kavez, i dr.)

Poznaje princip rada i dijelove sisteme sa nezavisnim i zavisnim

oslanjanjem.

(greda, elastični oslonac, prigušivač)

Poznaje princip rada i dijelove sisteme pneumatskog elastičnog sistema

oslanjanjem. (kompresor,prečistač,regulator, polužni sistem, gumeni elastični oslonac(vazdušni jastuk) rezervoar, regulator pritiska, prečistač

da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira dijelove sisteme sa nezavisnim i zavisnim oslanjanjem. da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira dijelove sisteme pneumatskog elastičnog sistema oslanjanjem. (kompresor,prečistač,regulator, polužni system gumeni elastični oslonac(vazdušni jastuk) rezervoar,regulator pritiska,prečistač

Poznaje principom rada sistema za upravljanje

sa pužem. (volan,puž,pužni točak,spona,rukavac,osovinica

rukavca)

Poznaje principom rada sistema za upravljanje sa zupčastom letvom

(volan, zupčanik, zupčasta letva, spona, rukavac,osovinica rukavca)

Poznaje principom rada sistema za upravljanje

sa hidrauličnim pojačivačem

( pumpa,povratni ventil, akumulator, razvodnik, volan, hidraulični cilindar, poluge,rezervoar

-da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira upravljački mehanizam sa pužem (volan, puž, pužni točak, spona, rukavac, osovinica rukavca) -da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira upravljački mehanizam za upravljanje sa zupčastom letvom(volan, zupčanik, zupčasta letva, spona, rukavac, osovinica rukavca)

19

spona, rukavac , osovinica rukavca)

Poznaje princip podešavanja uglova točka

uglovima podešavanja upravljačkih točkova(bočni nagib točka, bočni nagib osovinice rukavca točka, uzdužni nagib točka, trag točka)

-da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira upravljački mehanizam za upravljanje sa hidrauličnim pojačivačem. ( pumpa, povratni ventil, akumulator, razvodnik ,volan, hidraulični cilindar, poluge, rezervoar spona, rukavac, osovinica rukavca) -da podešava uglove upravljačkih točkova

Poznaje principom rada

sistema za kočenje, nabraja vrste sistema i djelove kočionog uređaja

(frikcione obloge,radni cilindar,glavni cilčindar,

rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge, čelična užad,doboš,disk)sistema za kočnice.

Poznaje principom rada

ABS- kočnica.

(frikcione obloge, radni cilindar, glavni cilčindar, rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge,

čelična užad, doboš, disk)

-da demontira,kontroliše,opravlja, zamjenjuje i montira djelove kočionog uređaja (frikcione obloge, radni cilindar, glavni cilindar, rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge, čelična užad, doboš, disk). -da demontira, kontroliše, opravlja, zamjenjuje i montira djelove kočionog uređaja kod ABS- kočnica.

Poznaje principom rada električnih uređaje na vozilu

generatora. (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila, spravljač(dioda), namotaja)

Poznaje principom rada električnih uređaje na vozilu

elektropokretača (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila, zupčanik, spojnica(bendiks), dvokraka poluga, viljuška, elektromagnet, polova strujnog toka)

. -da demontira, kontroliše, opravlja, zamjenjuje i montira generator. (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila ,ispravljač(dioda), namotaja) . -da demontira, kontroliše, opravlja, zamjenjuje i montira elektropokretač (kućište, rotora, statora, kolektora, četkica, ležaj, vratila zupčanik, spojnica(bendiks), dvokraka poluga, viljuška, elektromagnet, polova strujnog toka)

20

Zaštita na radu i zaštita životne sredine - da primjenjuje mjere zaštrite na radu - da primjenjuje mjere zaštite životne sredine

13.Preporuke za korišćenje metoda i tehnika u procesu obučavanja:

- kombinovana metoda izlaganja sa razgovorom - metoda ilustracije i demonstracije - metoda praktičnih radova

14. Ispitni katalog za predmetnu oblast Tehnologija obrazovnog profila

Na ispitu se provjerava: -sposobnost primjene usvojenih teorijskih sadržaja u praktičnom radu -sposobnost samostalnog uočavanja i rješavanja problema -sposobnost korišćenja alata i uređaja -umijeće korišćenja mjernih sredstava i postupaka kontrole

Djelovi predmetne oblasti

Znanja i vještine

Nastavna sredstva , pribor, alat i

uređaji Polaznik/ica: Postupke mjerenja i kontrole

- Definiše pojam mjerenja i kontrolisanja

- Navodi alate za mjerenje dužina i uglova

- Mjeri dužine radionič� kim lenjirima, metrima i pantljikama

- Pomoću šestara različitih vrsta prenosi mjere sa radnog predmeta na alat i obrnuto

- Mjeri dužine univerzalnim mjerilom sa nonijusom

- Mjeri dubine dubinomjerom - Mjeri mikrometrima za

spoljno i unutrašnje mjerenje i za mjerenje dubina

- Ispituje cilindričnost komparatorom

- Bira i pravilno kontroliše

-mjerna letva, lenjir, trake, ugaonik, šablon, šestari, libele, toleranciska mjerila, pomična mjerila, komparatori, mikrometri, dubinomjeri, visinomjeriitd.

21

tolerancijskim mjerilima - Vrši kontrolu površina

lenjirima libelama Automehaničarski alat I pribor

- Nabraja automehaničarski alat i pribor (ručni,univerzalni,specijalni) - Nabraja mjerni alat - Pokazuje postupak rada sa dinamometrijskim ključem,

izvlakačem, stetoskopom, mjeračem pritiska cilindara, mjernom viljuškom, aerometromm, regloskopom, luksmetrom i drugim alatima i priborima

za dijagnostiku kvarova motora i sistema

ručni, univerzalni, specijalni) automehaničarski alat dinamometrijskim ključem, izvlakačem, stetoskopom, mjeračem pritiska cilindara, mjernom viljuškom, aerometromm, regloskopom, luksmetrom i drugim alatima i priborima za dijagnostiku kvarova motora i sistema

Kanali i dizalice - Nabraja vrste kanala (neprolazni i prolazni, uski i široki, međuosni i bočni, sa izdizanjem točkova ili mosta, specijalni) i dizalice (mehaničke, hidraulične i vazdušno-hidraulične). - Vrši čišćenje, kontrolu i

podmazivanje, zamjenu ulja i podešavanje hidraulične dizalice.

- Vrši čišćenje, kontrolu i

podmazivanje, zamjenu ulja i podešavanje instalacije vazdušno-hidraulične dizalice.

Kanali(neprolazni I prolazni, uski i

široki, međuosni i bočni, sa

izdizanjem točkova ili mosta,

specijalni) i dizalice (mehaničke,

hidraulične i vazdušno hidraulične).

Maziva i uređaji za podmazivanje motornih vozila

- Opisuje karakteristike i nabraja ulja i maziva za podmazivanje motornih vozila

- Opisuje i nabraja uređaje za podmazivanje motornih vozila

- Vrši kontrolu i zamjenu ulja i maziva u sistemima.

uređaje za podmazivanje motornih vozila

22

Tehničke tečnosti motornih vozila

- Opisuje karakteristike i nabraja vrste tehničkih tečnosti koje se koriste za motorna vozila.

- Vrši kontrolu,dopunu ili zamjenu (tečnosti za hlađenje, tečnosti za hidraulične prenose mehanizme sistema za kočenje).

- tečnosti za hlađenje,teč nosti

za hidraulične prenose mehanizme sistema za

kočenje).

Pogonska goriva motornih vozila.

- Opisuje karakteristike i nabraja vrste pogonskih goriva koja se koriste za motorna vozila

- Objašnjava oznake goriva,oznake cetanskog broja,oznake oktanskog broja.

- vrste pogonskih goriva koja se koriste za motorna vozila

Oprema i uređaji za pranje vozila

- Nabraja uređaje za pranje motornog vozila.

- Izvodi postupak čišćenja I pranja pomoću savremenih uređaja za pranje motornog vozila

savremeni uređaji za pranje motornog vozila

Vulkaniziranje i balansiranje pneumatika

- Nabraja vrste uređaja za vulkaniziranjei i nabraja djelove pneumatika i natplatka koji se koriste na motorna vozila.

- Nabraja vrste uređaja za uravnoteženje točka

- Vrši demontiranje kontrolu, zamjenu i montažu natplatka i pneumatika.

- Vrši kontrolu pritiska u pneumatiku.

- Vrši uravnoteženje točka na uređaju za uravnoteženje (balansiranje) točka

uređaja za vulkaniziranje i balansiranje pneumatika i natplatka

Svjetlosna signalizacija na vozilu

- Objašnjava simbole električnih veličina i funkcionisanjem mjernih instrumenata.

-Nabraja djelove uređaja za

- električni mjerni instrumenti.

savremeni dijagnistički uređaji.

23

osvetljenje puta i označavanje vozila - Objašnjava uređaje za davanje svjetlosnih signala -Izvodi postupak zamjene sijalica, osigurača, akumulatora, kondezatora i dr. - Vrši podešavanje svjetlosnih

talasa - Vrši demontažui i kontrolu djelova, uređaja za osvetljenje puta i označavanje vozila - Provjerava funkcionisanje i

podešava sistem pomoć u savremenih dijagnističkih uređaja.

Pogonski motor - Objašnjava principom rada motora i navodi pokretne i nepokretne djelove motora

- Vrši demontažu, čišćenje , pranje, kontrolu, opravku ili zamjenu i montažu cilindrične glave motora

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu i montažu klipa,klipnih prstenova, osovinice klipa

-Vrši demontažu, čišćenje i pranje, kontrolu, zamjenu i montažu ležajeva male i velike pesnice klipnjače

- Vrši demontažu, kontrolu, zamjenu i montažu osnovnih ležajeva koljenastog vratila

- Vrši demontažu, čišćenje i pranje, kontrolu zamjenu i montažu bregastog vratila.

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu i montažu vođice ventila, ventila klackalica, podizača i

- Motor - Ručni,univerzalni i

specijalni automehaničarski alat i pribor

24

šipki podizača ventila - Izvodi podešavanje zazora

ventila pomoću mjernih ili kontrolnih uređaja.

- Izvodi montažu zupčastog remena/lančanika i podešavanje ugla predpaljenja pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja(skroboskopska lampa,osciloskop)

- Provjerava funkcionisanje pogonskog motora savremenim uređajima.

Sistem za napajanje OTO motora gorivo

- Objašnjava princip rada i navodi djelove sistema za napajanje motora gorivom

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu i montažu rezervoara

- Vrši demontažu, čišćenje , pranje, kontrolu,zamjenu i montažu membranske pumpe - Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu I

montažu rasplinjača. - Objašnjava princip rada i

navodi djelove sistema za napajanje oto-motora ubrizgavanjem goriva(K/KE/L-džetronik

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu djelova sistema za napajanje oto-motora ubrizgavanjem goriva(K/KE/L-džetronik

- Nastavno sredstvo sistema sa

- Ručni,univerzalni i specijalni automehaničarski alat i pribor

Sistem za napajanje DIZEL motora gorivom

- Objašnjava princip rada i navodi djelove sistema za napajanje DIZEL-motora gorivom

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu zamjenu i montažu djelova pumpe niskog pritisdka

- Vrši demontažu, čišćenje,



25

pranje, kontrolu - Vrši zamjenu i montažu

djelova pumpe visokog pritiska

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu zamjenu i montažu grubog i finog prečistača.

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu zamjenu i montažu djelova brizgaljke

- Provjerava funkcionisanje pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja

Sistem za paljenje radne smješe

- Objašnjava princip rada i navodi djelove bateriskog sistema za paljenje radne smješe

- Objašnjava princip rada i navodi djelove beskontaktnog tranzistorskog sistema za paljenje radne smješe

- Vrši demontažu i čišćenje klema akumulatora

- Vrši kontrolu nivoa i gustinu elektrolita u akumulatoru

- Vrši demontažu i čišćenje platinskih kontakata

- Vrši demontažu,čišćenje, kontrolu,zamjenu elemenata,montažu i podešavanje ugla predpaljenja razvodnika paljenja skroboskopskom lampom.

- Vrši demontažu, zamjenu i montažu djelova (razvodne ruke,razvodne kape, svjećica, visoko naponskih kablova, indukcionog kalema, kondezatora)

- Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj pomoću



- Električni mjerni instrumenti.

26

savremenih dijagnostičkih uređaja

Električni uređaji na vozilu

Objašnjava princip rada i nabraja djelove elektropokretača Objašnjava princip rada i nabraja djelove Generatora Vrši demontažu,čišćenje, kontrolu, zamjenu elemenata, montažu elektropokretača Vrši demontažu, čišćenje, kontrolu, zamjenu elemenata, montažu Generatora

Nastavno sredstvo sistema sa Ručni,univerzalni i specijalni automehaničarski alat i pribor ELektrični kontrolni uređaj(unimjer), Odvijač,i dr.

Električni mjerni instrumenti.

Sistema za podmazivanje motora

Objašnjava princip rada i navodi djelove sistema za podmazivanje motora Vrši demontažu, čišćenje, pranje i kontrolu,zamjenu i montažu elemenata uljne pumpe Vrši demontažu,kontrolu,zamjenu i montažu djelove sistema za podmazivanje (grubog i finog prečistača, regulacionog ventila, manometra, hladnjaka, i dr.) Vrši kontrolu nivoa i zamjenu ulja. Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja.

27

Sistem za hlađenje motora

- Objašnjava princip rada i navodi djelove sistema za hlađenje motora

- Vrši zamjenu rashladne tečnosti (ljeto/zima)

- Vrši demontažu, zamjenu i montažu hladnjaka.

- Vrši demontažu, čišćenje, kontrolu, zamjenu i montažu djelova vodene pumpe.

- Vrši demontažui i kontrolu (vizuelno) ili uređajem djelova sistema za hlađenje motora (termostat, termo- elemenat, gumene cjevovode, ekspanzionu posudu).

- Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja.

- Nastavno sredstvo

sistema sa - Ručni, univerzalni i


-Glavne spojnice

- Nabraja i objašnjava princip rada glavnih spojnica (diskosne, polucentrifugalne, centrifugaln, hidrostatičke, pneumatske, elektromagnetne i kombinovane spojnica)

- Vrši kontrolu i podešavanje slobodnog hoda komandnih poluga.

- Vrši demontažu, kontrolu, montažu, podešavanje potisnog ležaja glavne spojnice.

- Vrši demontažu,kontrolu, zamjenu i montažu frikcionog diska(lamele).

- Vrši demontažu, kontrolu, zamjenu i montažu glavnog i radnog cilindra kod hidrauličnih komandnih mehanizama.



28

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu i montažu djelova glavne spojnice(lamelu, potisni disk, poklopac spojnice, potisni ležaj, komandni mehanizam, spojničko vratilo i dr.)

- Vrši demontažu, čišćenje, pranje, kontrolu, zamjenu i montažu djelova hidrodinamičke glavne spojnice

- Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja

Glavnih mjenjačkih prenosnika

- Navodi podjele glavnih mjenjačkih prenosnika

- Objašnjava djelove I princip rada nesihronizovanog mjenjačkog prenosnika - Objašnjava djelove i

princip rada sihronizovanog mjenjačkog prenosnika

- VršI kontrolu nivoa i zamjenu ulja u mjenjačkom prenosniku. - Vrši kontrolu i podešava

slobodan hod komandnih poluga.

- Vrši demontažu i kontrolu, zamjenu i montažu djelova glavnog nesihronizovanog mjenjačkogkog prenosnika( zupčanike, osigurače, ležajeve, uljne zaptivke, vratila, komandne osovinice, komandne poluge, viljuške i dr. - Vrši demontažui , kontrolu,

zamjenu i montažu djelova glavnog

sihronizovanog mjenjačkog prenosnika( zupč anike, elemente sinhrone



29

spojnice, osigurače, ležajeve, uljne zaptivke, vratila, komandne osovinice, komandne poluge, viljuške i dr.

- Vrši demontažui i kontrolu, zamjenu i montažu djelova hidrodinamičkog mjenjačkog prenosnika

- Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj pomoću savremenih dijagnostičkih uređaja

30

Zglobni prenosnici - Navodi vrste i primjenu

zglobnih prenosnika (elastične i šarnirne

- Objašnjava princip rada i nabraja sastavne djelove asihronih zglobnih prenosnika

- Objašnjava princip rada i nabraja sastavne djelove (sihronih)zglobnih prenosnika

- Vrši demontažui i kontrolu ,zamjenu, podmazivanje , montažu djelova asihronih zglobnih prenosnika

- Vrši demontažui i kontrolu ,zamjenu, podmazivanje i montažu djelova sihronih zglobnih prenosnika.

- Provjerava funkcionisanje i podešava uređaj.

Nastavno sredstvo sistema sa Ručni,univerzalni i specijalni automehaničarski alat i pribor

Diferencijalnog prenosnika

- Objašnjava princip rada I nabraja sastavne dijelove diferencijalnog prenosnika

- Vrši kontrolu nivoa, doliva ili zamjenjuje ulje u kućište diferencijalnog prenosnika

- Vrši demontažu, kontrolu, zamjenu, podešavanje i montažu djelova diferencijalnog prenosnika.




- Poluvratila

- Objašnjava princip rada i nabraja sastavne dijelove poluvratila

- Vrši demontažui i kontrolu i montažu poluvratila.




Sistem oslanjanja - Objašnjava zadatak i

popdjelu sistema za oslanjanje.


- Ručni,univerzalni i

31

- Objašnjava sistem sa zavisnim oslanjanjem).

- Objašnjava sistem sa nezavisnim oslanjanjem

- Objašnjava princip rada i nabraja sastavne dijelove sistema sa nezavisnim oslanjanjem

- Vrši demontažu, kontrolu i zamjenu elastičnog oslonca (gibanja, zavojne opruge, torzione opruge).

- Vrši demontažui, kontrolu i zamjenu prigušivača.

- Vrši demontažui, kontrolu i zamjenu djelova sistema pneumatskog elastičnog sistema oslanjanja.

- Provjerava funkcionisanje


Uređaji za upravljanje

- Nabraja vrste i objašnjava princip rada sistema za upravljanje (mehanički,

mehanički sa pojač ivačem) - Vrši demontažui i kontrolu,

zamjenu (volan, puž, pužni točak, spona, rukavac, osovinica rukavca)uređaja za upravljanje sa pužem.

- Vrši demontažui i kontrolu i zamjenu (volan, zupčanik, zupčasta letva , spona, rukavac, osovinica rukavca)uređaja za upravljanje sa zupčastom letvom.

- Vrši demontažu i kontrolu, zamjenu uređaja za upravljanje sa hidrauličnim pojačivačem.

- Vrši kontrolu uglova, podešavanje uglova upravljačkih točkova pomoću dijagnostičkih uređaja.

- Provjerava funkcionisanje - Nabraja vrste uglova


- Ručni, univerzalni i specijalni automehaničarski alat i pribor

32

podešavanja upravljačkih točkova

Sistem za kočenje.

- Objašnjava i nabraja vrste sistema za kočenje

- Vrši demontažu, kontrolu, podešavanje i montažu djelova

(frikcione obloge, radni cilindar, glavni cilčindar, rezervoar, poluge, gumice, ventile, opruge, čelična užad, doboš, disk)sistema za kočenje. - Ispušta vazduh iz sistema za

kočenje. - Vrši demontažui i montažu djelova ABS-sistema kočenja. - Provjerava funkcionisanje i

podešava sistem pomoć u savremenih dijagnističkih uređaja



Zaštita na radu i zaštita životne sredine

- primjenjuje mjere zaštite na radu -primjenjuje mjere zaštite životne sredine

15. Mjesto i plan realizacije programa obrazovanja: Mjesto izvođenja: Program obrazovanja izvodi se u školskoj radionici, trening centru i automehaničarskoj radnji koja raspolaže potrebnom opremom. Plan realizacije: Obuku organizovati tako da teorijski dio obuke polaznici prate dva puta nedjeljno po 3 časa, a ostale dane organizovati praktični dio obuke.

Preporučuje se da se predavanja drže u prijepodnevnim časovima da bi se održalo interesovanje i pažnja polaznika. 16.Napredovanje, provjeravanje i vrednovanje znanja

16.a. Napredovanje: Savladavanje jednostavnih vještina je uslov da bi se moglo preći na usvajanje složenijih vještina.

33

16.b. Provjeravanje: U toku programa obrazovanja:

� nakon obrađenog dijela predmetne oblasti vrši se provjera znanja i vještina polaznika/ica.

Na kraju programa obrazovanja: Organizovati završnu provjeru praktične osposobljenosti polaznika/ica. Uspješnost na provjerama u toku realizacije programa obrazovanja treba uzeti u obzir prilikom završne provjere. Osposobljenost polaznika/ica se provjerava izvođenjem praktičnog rada sa objašnjenjem. 16.c. Vrednovanje: Vrednovanje na završnoj provjeri vrši se na sledeći način: - polaznik/ica je ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za ovo zanimanje na visokom nivou - polaznik/ica je ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za ovo zanimanje na zadovoljavajućem nivou - polaznik/ica nije ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za ovo zanimanje. 17 . Stručne kompentencije nastavnog kadra – instruktora za realizaciju pojedinih djelova programa obrazovanja

Teorijski dio programa obrazovanja : Dipl. mašinski inženjer

Andragoško – didaktičko - matodički osposobljen za rad sa odraslim polaznicima/cama.

Praktični dio programa obrazovanja: Mašinski inženjer (VI stepen)sa praktičnim znanje automehaničara ili Automehaničar – V stepen stručne spreme

Andragoško – didaktičko – metodički osposobljen za rad sa odraslim Polaznicima/ama.

18. Zanimanje koje se dobija po završetku programa obrazovanja: Automehaničar/ka 19. Dokument koji se dobija po završetku programa obrazovanja: Biće regulisno u skladu sa zakonom.

34

20. Autori programa, Predlagači programa, datum prijema i ko je odobrio Program:

Autori programa: Đukić Zoran, dipl. mašinski ineženjer, JU Srednja stručna škola”Ivan Uskoković” Ljiljana Garić, dipl. andragog, Centar za stručno obrazovanje Stručni konsultant u izradi programa Ražnatović Milutin, Predsjednik UZAMA Predlagač programa: Centar za stručno obrazovanje Program obrazovanja za osposobljavanje za zanimanje Automehaničar/ka usvojen je na LVII sjednici Savjeta za obrazovanje odraslih, 21.10.2008.god.

35

Uputstvo za trenera za obuku za zanimanje Automehaničar/ka

Treneri realizuju program obrazovanja kroz slijedeće faze:

2. Priprema za realizaciju programa obrazovanja - određivanje nastavnog materijala (npr. predmeti, alati, materijali, druga odgovarajuća oprema itd).

3. Uvodni dio realizovati kroz teme:

- predstavljanje, - upoznavanje sa kandidatima, - upoznavanje sa predmetom u kontekstu zanimanja, - uloga i značaj grane iz koje je zanimanje, - mišljenje kandidata, - diskusija sa kandidatima.

3. Definisanje indukcionog modula (modul čiji se dijelovi koriste tokom cijele obuke), koji sadrži:

a) Karakteristike zanimanja za koje su se kandidati opredijelili (uslovi

rada, radno vrijeme,nagrađivanje (plata)...);

b) Profil radnika za određeno zanimanje ( treba da sadrži stavke kao što su : psihofizičko zdravlje, sposobnost organizacije, sposobnost komunikacije, lično i profesionalno poštenje, urednost,ljubaznost u ophođenju sa ljudima, kultura govora i ophođenja, snalažljivost i okretnost, spremnost na fleksibilno radno vrijeme...) je predmet obrade kroz sve teme (module).

4. Definisanje svih modula programa obrazovanja neophodnih za određeno zanimanje, pri čemu treba voditi računa da obuka bude primjerena osobinama polaznika i njihovim interesima ( treba ispreplitati teoriju, demonstraciju i praksu).

5. Određivanje vremena neophodnog za praktičnu obuku (stvarni uslovi).

6. Način provjere znanja kandidata

Napomena: U cilju pojašnjenja detaljno je razrađena tačka 4.

36

1. Upoznavanje polaznika sa radnim prostorom

2. Organizacija radnog mjesta: - priprema radnog prostora - priprema predmeta rada - priprema sredstava za rad 3. Praktično upoznavanje polaznika sa automehaničarskim alatom i

priborom Demonstracija: - postupka rukovanja sa automehaničarskim alatom i priborom

Praktičan rad polaznika: - rukovanje sa automehaničarskim alatom i priborom

4. Upoznavanje polaznika sa upotrebom kanala i dizalica Demonstracija : - korišćenja kanala i dizalica

Praktičan rad polaznika : - korišćenje kanala i dizalica 5. Osposobljavanje polaznika za zamjenu ulja i podmazivanje motornih

vozila

Demonstracija: - postupka zamjene ulja i maziva - postupka podmazivanja motornih vozila

Praktičan rad polaznika: - vrši zamjenu ulja i maziva - vrši podmazivanje motornog vozila

6. Osposobljavanje polaznika za čišćenje i pranje motornog vozila

Demonstracija postupka: - postupka čišćenja motornog vozila - postupka pranja motornog vozila

37

Praktičan rad polaznika: - čišćenje motornog vozila - pranje motornog vozila

7. Osposobljavanje polaznika za vulkaniziranje i balansiranje točkova motornog vozila

Demonstracija: - postupka demontaže, kontrole i montaže pneumatike i natplatke - postupka balansiranja točkova motornog vozila

Praktičan rad polaznika:

- demontaža, kontrola i montaža pneumatike i natplatke - balansiranja točkova motornog vozila

8. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu motora

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže djelova motora i motora


- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža djelova motora i motora

9. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema za napajanje motora gorivom Demonstracija: - postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema

za napajanje motora gorivom Praktičan rad polaznika:

- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema za napajanje motora gorivom

10. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu baterijskog sistema za paljenje

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže baterijskog sistema za paljenje

Praktičan rad polaznika: - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža baterijskog sistema za paljenje

38

11. Osposobljavanje polaznika za opravljanja, zamjenu i montažu sistema za podmazivanje motora Demonstracija: - postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže

baterijskog sistema za podmazivanje motora Praktičan rad polaznika:

- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema za podmazivanje motora

12. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema za hlađenje motora Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema za hlađenje motora


- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema za hlađenje motora 13. Osposobljavanje polaznika za opravljanja, zamjenu i montažu sistema spojnica Demonstracija: - postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema

spojnica Praktičan rad polaznika:

- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema spojnica 14. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema mjenjačkog prenosnika

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema mjenjačkog prenosnika


- demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema mjenjačkog prenosnika 15. Osposobljavanje polaznika za opravljanja, zamjenu i montažu sistema sa nezavisnim i zavisnim oslanjanjem i pneumatskog elastičnog sitema oslanjanjem Demonstracija: - postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema sa nezavisnim i zavisnim oslanjanjem

39

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema pneumatskog elastičnog sistema oslanjanjanjem

Praktičan rad polaznika: - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema sa nezavisnim i zavisnim oslanjanjem - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema pneumatskog elastičnog sistema oslanjanjem

16. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema za upravljanje

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema za upravljanje

Praktičan rad polaznika: - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema za upravljanje

17. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema za kočenje

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema za kočenje

Praktičan rad polaznika: - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema za kočenje 18. Osposobljavanje polaznika za opravljanje, zamjenu i montažu sistema električnih uređaja na vozilu

Demonstracija:

- postupka demontaže, kontrole, opravljanja, zamjene i montaže sistema električnih uređaja na vozilu

Praktičan rad polaznika: - demontaža, kontrola, opravljanje, zamjena i montaža sistema električnih uređaja na vozilu

19. Upoznavanje sa stručnom terminologijom iz djelokruga svog rada

20. Upoznavanje sa načinom komuniciranja sa saradnicima (timski rad)

40

21. Osposobljavanje polaznika za izradu specifikacije potrebnog materijala

22. Upoznavanje polaznika sa osnovnim mjerama zaštite na radu i zaštite

životne sredine Demonstracija: primjene mjera zaštite na radu korišćenja sredstava zaštite na radu primjena mjera zaštite životne sredine

ZA PREKVALIFIKACIJU ZA ZANIMANJE … CSOa/Programi obrazovanja odraslih/Nivo... · 1. Naziv...

Documents

Transcript of ZA PREKVALIFIKACIJU ZA ZANIMANJE … CSOa/Programi obrazovanja odraslih/Nivo... · 1. Naziv...