YÖNETİCİ VE İLETİŞİM

YÖNETİCİ VE İLETİŞİMYÖNETİCİ VE İLETİŞİM

ÖZAY KARTAL & ALİ FATİH ALDEMİRÖZAY KARTAL & ALİ FATİH ALDEMİR

İŞLETME YÖNETİMİİŞLETME YÖNETİMİ

YÖNETİCİ VE İLETİŞİMYÖNETİCİ VE İLETİŞİM 1.İLETİŞİM NEDİR?1.İLETİŞİM NEDİR? 2.ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM2.ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM A.TEMEL İLETİŞİM SÜRECİA.TEMEL İLETİŞİM SÜRECİ B.TEMEL İLETİŞİM SÜRECİNİN UNSURLARIB.TEMEL İLETİŞİM SÜRECİNİN UNSURLARI 3. ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM BİÇİMLERİ3. ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM BİÇİMLERİ A.FORMEL İLETİŞİMA.FORMEL İLETİŞİM i.YUKARIDAN AŞAĞIYA İLETİŞİMi.YUKARIDAN AŞAĞIYA İLETİŞİM ii.AŞAĞIDAN YUKARIYA İLETİŞİM ii.AŞAĞIDAN YUKARIYA İLETİŞİM iii.YATAY İLETİŞİMiii.YATAY İLETİŞİM iv.ÇAPRAZ İLETİŞİMiv.ÇAPRAZ İLETİŞİM B.İNFORMAL İLETİŞİM ve İLETİŞİM KANALLARI B.İNFORMAL İLETİŞİM ve İLETİŞİM KANALLARI i.DAİRESEL MODELi.DAİRESEL MODEL ii.ZİNCİR MODELİii.ZİNCİR MODELİ iii.Y MODELİiii.Y MODELİ iv.MERKEZİ MODELİiv.MERKEZİ MODELİ v.SERBEST MODELv.SERBEST MODEL 4.ÖRGÜTSEL İLETİŞİM ARAÇLARI4.ÖRGÜTSEL İLETİŞİM ARAÇLARI A.YAZILI İLETİŞİM ARAÇLARIA.YAZILI İLETİŞİM ARAÇLARI B.SÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARI B.SÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARI C.GÖRSEL İLETİŞİM ARAÇLARIC.GÖRSEL İLETİŞİM ARAÇLARI D.SÖZSÜZ İLETİŞİM ARAÇLARD.SÖZSÜZ İLETİŞİM ARAÇLAR E.ELEKRONİK POSTAE.ELEKRONİK POSTA 5.ORGANİZASYONLARDA ETKİN İLETİŞİMİ ENGELLEYEN UNSURLAR5.ORGANİZASYONLARDA ETKİN İLETİŞİMİ ENGELLEYEN UNSURLAR A.KİŞİSEL FAKTÖRLERA.KİŞİSEL FAKTÖRLER B.FİZİSEL B.FİZİSEL C.SEMANTİKC.SEMANTİK D.ZAMAN BASKISID.ZAMAN BASKISI E.ALGILAMADA SEÇİCİLİKE.ALGILAMADA SEÇİCİLİK F.AŞIRI BİLGİ YÜKÜF.AŞIRI BİLGİ YÜKÜ 6.YÖNETİCİNİN ORGANİZASYON İÇİNDEKİ ETKİN İLETİŞİMİ OLUŞTURMADAKİ YERİ6.YÖNETİCİNİN ORGANİZASYON İÇİNDEKİ ETKİN İLETİŞİMİ OLUŞTURMADAKİ YERİ

İLETİŞİM NEDİR?İLETİŞİM NEDİR?

İletişim, insanın varolduğu her yerde olan bir İletişim, insanın varolduğu her yerde olan bir süreçtir ve iletişim önce insanın içinde başlar.süreçtir ve iletişim önce insanın içinde başlar.

İletişim, bir bireyden diğerine bilgi ve anlayışın İletişim, bir bireyden diğerine bilgi ve anlayışın aktarılması, anlamın paylaşılmasıdır. aktarılması, anlamın paylaşılmasıdır.

İletişim, insanların birbiriyle ilişki kurma aracıdır İletişim, insanların birbiriyle ilişki kurma aracıdır


Empati yeteneği, insanın kendisini, Empati yeteneği, insanın kendisini, karşısındakinin yerine koyması ve iletişimine bu karşısındakinin yerine koyması ve iletişimine bu yönde devam etmesidir. yönde devam etmesidir.

Empati yeteneği, empatik dinleme yeteneğine Empati yeteneği, empatik dinleme yeteneğine sahip olmayı da gerektirir. sahip olmayı da gerektirir.

Empatik dinleme, ön yargısız ve gerçek anlamda Empatik dinleme, ön yargısız ve gerçek anlamda kişinin kendisini karşı tarafa vererek kişinin kendisini karşı tarafa vererek dinlemesidir.dinlemesidir.


İletişimde önemli olan konulardan bir diğeri de, İletişimde önemli olan konulardan bir diğeri de, dili en iyi şekilde kullanabilmektir. dili en iyi şekilde kullanabilmektir.

İfade yeteneği, ne anlatmak istediğini bilmek ve İfade yeteneği, ne anlatmak istediğini bilmek ve bunu en iyi şekilde ifade etmek, iletişimde bunu en iyi şekilde ifade etmek, iletişimde başarının anahtarı sayılabilir. başarının anahtarı sayılabilir.


İletişimde bazı genellemeler iletişimi güçleştirir. İletişimde bazı genellemeler iletişimi güçleştirir.

Ön yargı da iletişimi güçleştirir.Ön yargı da iletişimi güçleştirir.

Kişi içi çatışmalar, kişiler arası çatışmalar, Kişi içi çatışmalar, kişiler arası çatışmalar, organizasyon içi çatışmalar, organizasyonlar organizasyon içi çatışmalar, organizasyonlar arası çatışmalararası çatışmalar . .

DİKKAT !DİKKAT !

İletişim çok kullanılmasına ve İletişim çok kullanılmasına ve basit görünmesine karşılık basit görünmesine karşılık bünyesinde pek çok problem bünyesinde pek çok problem taşıyan bir süreçtirtaşıyan bir süreçtir..

ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİMİLETİŞİM

Örgütlerin yaşamında iletişim hayati bir rol Örgütlerin yaşamında iletişim hayati bir rol oynar. oynar.

İletişim sayesinde örgütler ve örgüt üyesi bireyler İletişim sayesinde örgütler ve örgüt üyesi bireyler her türlü bilginin aktarılması, faaliyetlerin her türlü bilginin aktarılması, faaliyetlerin koordine edilmesi, nüfus kullanmak, inanç değer koordine edilmesi, nüfus kullanmak, inanç değer ve sembolleri yetiştirmek gibi faaliyetleri ve sembolleri yetiştirmek gibi faaliyetleri gerçekleştirebilirler.gerçekleştirebilirler.


İletişim sadece örgütün içsel yapısını ilgilendiren İletişim sadece örgütün içsel yapısını ilgilendiren bir süreç değildir. Örgütlerin birbirleriyle olan bir süreç değildir. Örgütlerin birbirleriyle olan ilişkisi de iletişim sayesinde mümkün ilişkisi de iletişim sayesinde mümkün olabilmektedir.olabilmektedir.

İletişim, organizasyonel anlamda, insan İletişim, organizasyonel anlamda, insan davranışını etkilemek için tasarımlanan mesajlar, davranışını etkilemek için tasarımlanan mesajlar, bu mesajları ileten kanallar ve mesajları alan bu mesajları ileten kanallar ve mesajları alan alıcı veya dinleyici üzerinde odaklanır. alıcı veya dinleyici üzerinde odaklanır.

kopuk ve dağınık ilişkileri bir düzen içine sokmak kopuk ve dağınık ilişkileri bir düzen içine sokmak ve amaç birliğini sağlamaktır. ve amaç birliğini sağlamaktır.


1. Kurumun amaçları, hedefleri ve politikası 1. Kurumun amaçları, hedefleri ve politikası konusunda çalışanları bilinçlendirmek,konusunda çalışanları bilinçlendirmek,

2. İş ve işlemler hakkında çalışanları 2. İş ve işlemler hakkında çalışanları bilgilendirmek, değişiklikleri anında eğitim bilgilendirmek, değişiklikleri anında eğitim çabaları ile çalışanlara aktarmak,çabaları ile çalışanlara aktarmak,

3. Yenilik ve yaratıcılığı özendirmek, çalışanlar 3. Yenilik ve yaratıcılığı özendirmek, çalışanlar arasında bilgi akışını düzenlemek, geri bildirimi arasında bilgi akışını düzenlemek, geri bildirimi sağlamak ,sağlamak ,


organizasyonda çalışanlara yeterlilik organizasyonda çalışanlara yeterlilik kazandırmak ve onların çalışma azmini kazandırmak ve onların çalışma azmini artırmaya yardımcı olabilmek için iletişimin artırmaya yardımcı olabilmek için iletişimin gerekliliğini göstermek içindir.gerekliliğini göstermek içindir.


iletişimin örgütsel süreç içinde bir alt süreç iletişimin örgütsel süreç içinde bir alt süreç olduğunu düşünür .olduğunu düşünür .

İletişimi bizzat örgütü ve faaliyetlerini oluşturan İletişimi bizzat örgütü ve faaliyetlerini oluşturan bir süreç olarak tanımlar.bir süreç olarak tanımlar.

Motivasyonun da özünde bir iletişimdir.Motivasyonun da özünde bir iletişimdir.


yöneticinin iş yaptırmak için kullandığı en temel yöneticinin iş yaptırmak için kullandığı en temel araçtır.yönetici iletişim aracı ile kendisine bağlı araçtır.yönetici iletişim aracı ile kendisine bağlı olan kişilerle ilişki kurar.olan kişilerle ilişki kurar.

ne istediğini ne zaman istediğini iletişim ile ne istediğini ne zaman istediğini iletişim ile ekibine aktarır .ekibine aktarır .

işletme içinde neler olduğunu sistemin işleyişini işletme içinde neler olduğunu sistemin işleyişini iletişim aracı ile öğrenir. iletişim aracı ile öğrenir.


Bir yöneticinin etkinliği ve başarısı ,astlarının Bir yöneticinin etkinliği ve başarısı ,astlarının başarısına bağlıdır.başarısına bağlıdır.

Bu ilişki yöneticinin astlarıyla eksiksiz ve Bu ilişki yöneticinin astlarıyla eksiksiz ve problemsiz bir iletişim içinde olmasını gerektirirproblemsiz bir iletişim içinde olmasını gerektirir . .

DİKKAT !DİKKAT !

Bir kişinin amirinin istediğini yapması, Bir kişinin amirinin istediğini yapması, İLETİŞİM yanında İLETİŞİM yanında MOTİVASYONAMOTİVASYONA da da bağlıdır. İletişim tam bile olsa motive bağlıdır. İletişim tam bile olsa motive olmamış bir kişi isteyerek ve tam kapasite olmamış bir kişi isteyerek ve tam kapasite çalışamazçalışamaz..

TEMEL İLETİŞİM SÜRECİTEMEL İLETİŞİM SÜRECİ

Diğer yönetsel işlevler gibi iletişimde bir süreçtir .Diğer yönetsel işlevler gibi iletişimde bir süreçtir .

İletişim Sürecinin Temel Öğeleriİletişim Sürecinin Temel Öğeleri

Bilgi üreteci kaynaklar ve onu kullanacak alıcılar,Bilgi üreteci kaynaklar ve onu kullanacak alıcılar,

Bilgi taşıyıcı araçlar ve simgeler,Bilgi taşıyıcı araçlar ve simgeler,

Bilgi taşıyıcı kanal,Bilgi taşıyıcı kanal,

TEMEL İLETİŞİM SÜRECİTEMEL İLETİŞİM SÜRECİ

TEMEL İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL İLETİŞİM SÜRECİNİN UNSURLARIUNSURLARI

GÖNDERİCİGÖNDERİCİİletişim sürecinin var olması için gerekli olan iki İletişim sürecinin var olması için gerekli olan iki kişiden birisi göndericidir.kişiden birisi göndericidir.iletişim sürecinin başarısı büyük ölçüde iletişim sürecinin başarısı büyük ölçüde göndericiye bağlıdır. göndericiye bağlıdır. İletişim süreci ilk önce göndericinin zihninde İletişim süreci ilk önce göndericinin zihninde düşündükleri ile başlar.düşündükleri ile başlar.gönderici kendisine ulaşan bilgi ve verilere göre gönderici kendisine ulaşan bilgi ve verilere göre haber olarak iletilecek bir fikir oluşturur ve bu haber olarak iletilecek bir fikir oluşturur ve bu fikri formüle ederek belli bir iletişim kanalı ile bu fikri formüle ederek belli bir iletişim kanalı ile bu mesajı alıcıya gönderir.mesajı alıcıya gönderir.


ALGI(FİLTRE)ALGI(FİLTRE)Hem gönderici hem de alıcı için söz konusu Hem gönderici hem de alıcı için söz konusu unsur, kişilerin kendilerine ulaşan mesajları unsur, kişilerin kendilerine ulaşan mesajları değerleme tarzları ile,kısaca kişilerin algıları ile değerleme tarzları ile,kısaca kişilerin algıları ile ilgilidir.ilgilidir.

Algıyı kişilerin çevreleri ile ilgili bilgiyi duyma , Algıyı kişilerin çevreleri ile ilgili bilgiyi duyma , organize etme, anlama, ve değerlendirme süreci organize etme, anlama, ve değerlendirme süreci olarak tanımlamak mümkündür .olarak tanımlamak mümkündür .


MESAJMESAJMesaj, göndericinin fikirlerinin, isteklerinin ve Mesaj, göndericinin fikirlerinin, isteklerinin ve verilerinin sembollere dönüşmüş halidir.verilerinin sembollere dönüşmüş halidir.

Sembollerin tek başlarına bir anlamları yoktur. Sembollerin tek başlarına bir anlamları yoktur. Sembollere, anlamları göndericiler ve alıcılar Sembollere, anlamları göndericiler ve alıcılar yükler. yükler.

Eğer, alıcının verdiği ve göndericinin algıladığı Eğer, alıcının verdiği ve göndericinin algıladığı anlamlar birbirlerine uygunsa etkin bir iletişim anlamlar birbirlerine uygunsa etkin bir iletişim söz konusudur .söz konusudur .


İLETİŞİM KANALIİLETİŞİM KANALI

Kanal, mesajın göndericiden alıcıya aktarıldığı Kanal, mesajın göndericiden alıcıya aktarıldığı yoldur.yoldur.Haberleşme kanalları, resmi ve gayri resmi Haberleşme kanalları, resmi ve gayri resmi olabilir. olabilir. İşletme içindeki resmi iletişim kanallarına örnek İşletme içindeki resmi iletişim kanallarına örnek olarak, emir-komuta zinciri, İntranet, olarak, emir-komuta zinciri, İntranet, öneri/şikayet kutuları, şirket dergisi ya da işletme öneri/şikayet kutuları, şirket dergisi ya da işletme toplantılarını gösterebiliriz. toplantılarını gösterebiliriz. Gayri resmi iletişim kanallarına ise, örnek olarak, Gayri resmi iletişim kanallarına ise, örnek olarak, dedikodu, söylenti haberleri, işletme dışı dedikodu, söylenti haberleri, işletme dışı gruplaşmalar ve bizzat yöneticinin çalışanlarıyla gruplaşmalar ve bizzat yöneticinin çalışanlarıyla konuşması.konuşması.


ÇEVRE KOŞULLARIÇEVRE KOŞULLARI

Çevre, iletişim sürecini etkileyen bütün koşulları Çevre, iletişim sürecini etkileyen bütün koşulları içerir. içerir.

Çevre koşulları, iletişimi bozma özelliği Çevre koşulları, iletişimi bozma özelliği taşıdığından önemlidir .taşıdığından önemlidir .

iletişimi bozan en önemli çevre koşulu ise iletişimi bozan en önemli çevre koşulu ise gürültüdür .gürültüdür .


ALICIALICIŞifrelenmiş mesajı alan ve deşifre eden kişi Şifrelenmiş mesajı alan ve deşifre eden kişi alıcıdır. alıcıdır. Alıcı, mesajı taşıyan sembolleri algılayıp anlam Alıcı, mesajı taşıyan sembolleri algılayıp anlam vererek iletişimi sonlandırır ya da kendisi bir vererek iletişimi sonlandırır ya da kendisi bir mesaj göndererek bu sefer gönderici konumuna mesaj göndererek bu sefer gönderici konumuna geçer.geçer. Etkin bir iletişim için, alıcının iyi bir aktif dinleyici Etkin bir iletişim için, alıcının iyi bir aktif dinleyici olması gerekmektedir. Alıcı iyi bir dinleyici olması gerekmektedir. Alıcı iyi bir dinleyici olduğu sürece iletişim süreci etkin olacaktır. olduğu sürece iletişim süreci etkin olacaktır.

DİKKAT !DİKKAT !

Her türlü önyargı, öntipler (stereotype), Her türlü önyargı, öntipler (stereotype), değerlendirmeler ve genellemelerden kendini değerlendirmeler ve genellemelerden kendini uzak tutması,uzak tutması,

Göndericiye karşı empati göstermesi,Göndericiye karşı empati göstermesi,

Sabırlı olması ve konuşmacının sözünü Sabırlı olması ve konuşmacının sözünü kesmemesi gerekmektedirkesmemesi gerekmektedir. .


GERİBİLDİRİM(FEED BACK)GERİBİLDİRİM(FEED BACK)Geribildirim, alıcı ve gönderici arasındaki geriye Geribildirim, alıcı ve gönderici arasındaki geriye bilgi akışıdır. Bu sayede, gönderici mesajının bilgi akışıdır. Bu sayede, gönderici mesajının anlaşılıp anlaşılamadığını öğrenir.anlaşılıp anlaşılamadığını öğrenir.Geribildirim, bir tür kontrol mekanizmasıdır ve Geribildirim, bir tür kontrol mekanizmasıdır ve iletişim sürecini etkinleştirir.iletişim sürecini etkinleştirir.Etkin bir geribildirim,Kişiye yardımcı olmayı Etkin bir geribildirim,Kişiye yardımcı olmayı amaçlar. Zamanında gelir.Açık ve seçiktir. amaçlar. Zamanında gelir.Açık ve seçiktir. Etkin olmayan geribildirim ise;Geneldir. İlgisizdir. Etkin olmayan geribildirim ise;Geneldir. İlgisizdir. Zamansızdır. Anlaşılması güçtür. Tahmin ve Zamansızdır. Anlaşılması güçtür. Tahmin ve yorum ağırlıklıdır. yorum ağırlıklıdır.

ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM BİÇİMLERİİLETİŞİM BİÇİMLERİ

İletişimin olmadığı yerlerde örgütler İletişimin olmadığı yerlerde örgütler olamayacağına göre; iletişim örgüt için olamayacağına göre; iletişim örgüt için önemlidir. İletişim etkenliğinin ve iletişim önemlidir. İletişim etkenliğinin ve iletişim veriminin sağlanması organizasyonlarda bir veriminin sağlanması organizasyonlarda bir iletişim sisteminin kurulmasını gerekli kılar. iletişim sisteminin kurulmasını gerekli kılar.

Bunlar formel (biçimsel olan) ve informel Bunlar formel (biçimsel olan) ve informel (biçimsel olmayan) iletişim sistemleridir .(biçimsel olmayan) iletişim sistemleridir .


FORMEL İLETİŞİMFORMEL İLETİŞİM

Organizasyonun hiyerarşik yetki yapısı formel Organizasyonun hiyerarşik yetki yapısı formel iletişim sistemini şekillendirir. iletişim sistemini şekillendirir.

formel iletişim Organizasyon içindeki ve formel iletişim Organizasyon içindeki ve organizasyonun çevresi ile bilgi akışını sağlayan organizasyonun çevresi ile bilgi akışını sağlayan kanalları ifade ederkanalları ifade eder . .

ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM BİÇİMLERİBİÇİMLERİ ( (FORMEL İLETİŞİM)FORMEL İLETİŞİM)

YUKARIDAN AŞAĞIYA DOĞRUYUKARIDAN AŞAĞIYA DOĞRU (HİYERARŞİK) İLETİŞİM(HİYERARŞİK) İLETİŞİM

Organizasyonun hiyerarşik yapısı içerisinde, Organizasyonun hiyerarşik yapısı içerisinde, tepedeki yöneticiden başlayıp, emir komuta tepedeki yöneticiden başlayıp, emir komuta zincirini izleyerek aşağıya doğru uzanan zincirini izleyerek aşağıya doğru uzanan iletişimdir .iletişimdir .

Yukarıdan aşağıya doğru iletişim genellikle, yalın Yukarıdan aşağıya doğru iletişim genellikle, yalın bir dille,anlaşılır, yoruma yer vermeyecek bir dille,anlaşılır, yoruma yer vermeyecek biçimde yazılı olmalıdır. biçimde yazılı olmalıdır.


Belli iş talimatlarını vermek ,Belli iş talimatlarını vermek ,

İşin anlaşılmasını ve diğer organizasyonel İşin anlaşılmasını ve diğer organizasyonel görevlerle ilişkisini beraberinde getirmek,görevlerle ilişkisini beraberinde getirmek,

Uygulama ve süreç hakkında bilgi sağlamak,Uygulama ve süreç hakkında bilgi sağlamak,

Astlara onların performansı için geri bildirim Astlara onların performansı için geri bildirim sağlamak,sağlamak,

Örgütün amaçlarıyla ilgili çalışanların sırrı Örgütün amaçlarıyla ilgili çalışanların sırrı saklaması gerektiği bir görev anlayışı sağlamak. saklaması gerektiği bir görev anlayışı sağlamak.


AŞAĞIDAN YUKARIYA İLETİŞİMAŞAĞIDAN YUKARIYA İLETİŞİM

astların gerekli bilgileri üstlere verme aracı astların gerekli bilgileri üstlere verme aracı olmaktadır. olmaktadır. Yukarı doğru iletişim genellikle astların verdiği Yukarı doğru iletişim genellikle astların verdiği rapor ve tepkilerden oluşur. rapor ve tepkilerden oluşur. öneri ve şikayet kutuları, grup toplantıları gibi öneri ve şikayet kutuları, grup toplantıları gibi yöntemler .yöntemler .Fiziksel uzaklık ve erişilemezlikFiziksel uzaklık ve erişilemezlik, , Her kademede Her kademede bilgilerin değişikliğe uğramasıbilgilerin değişikliğe uğraması, , Amirin davranış Amirin davranış ve tutumuve tutumu, , Astın statüsüAstın statüsü, Gelenekler. , Gelenekler.


YATAY İLETİŞİMYATAY İLETİŞİM

Aynı örgütsel düzeydeki kişi ve bireyler Aynı örgütsel düzeydeki kişi ve bireyler arasındaki iletişimdir.arasındaki iletişimdir.

Çeşitli örgütsel birimler içinde faaliyetlerin Çeşitli örgütsel birimler içinde faaliyetlerin etkinliğini ve uyumunu sağlamaktır. etkinliğini ve uyumunu sağlamaktır.

Modern ve büyük organizasyonlarda aşırı iş Modern ve büyük organizasyonlarda aşırı iş bölümünün ortaya çıkardığı farklılaşma ve bölümünün ortaya çıkardığı farklılaşma ve uzmanlaşma, birimler arası uyumun önemini uzmanlaşma, birimler arası uyumun önemini arttırmış ve bu nedenle yatay iletişimin önemi de arttırmış ve bu nedenle yatay iletişimin önemi de artmıştır .artmıştır .


ÇAPRAZ İLETİŞİMÇAPRAZ İLETİŞİM

formel iletişim "yukarıdan-aşağıya", "aşağıdan-formel iletişim "yukarıdan-aşağıya", "aşağıdan-yukarıya" ve "yatay" biçimde olmak üzere üç yukarıya" ve "yatay" biçimde olmak üzere üç şekilde gelişmesinin yanı sıra, bazı durumlarda şekilde gelişmesinin yanı sıra, bazı durumlarda iletilen bilgi ya da mesajın niteliğine göre çapraz iletilen bilgi ya da mesajın niteliğine göre çapraz bir yol izlediği durumlardır. bir yol izlediği durumlardır.


İNFORMAL İLETİŞİM VE İLETİŞİM KANALLARIİNFORMAL İLETİŞİM VE İLETİŞİM KANALLARI

Organizasyonlarda formel yapının eksik kalması Organizasyonlarda formel yapının eksik kalması nedeniyle, işgörenlerin ihtiyaçlarını karşılamada nedeniyle, işgörenlerin ihtiyaçlarını karşılamada doğal grupların oluştuğu bilinen bir gerçektir.doğal grupların oluştuğu bilinen bir gerçektir.

İnformel iletişim genellikle dedikodu ve söylenti İnformel iletişim genellikle dedikodu ve söylenti şeklinde gerçekleşir şeklinde gerçekleşir

Organizasyon içinde informel ilişkiler Organizasyon içinde informel ilişkiler kendiliğinden bir iletişimin doğmasına yol kendiliğinden bir iletişimin doğmasına yol açmaktadır. açmaktadır.

ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM ÖRGÜTSEL VE YÖNETİMSEL İLETİŞİM BİÇİMLERİ (İNFORMAL İLETİŞİM VE İLETİŞİM BİÇİMLERİ (İNFORMAL İLETİŞİM VE İLETİŞİM

KANALLARI)KANALLARI)

MERKEZİ MODELMERKEZİ MODEL : :

otorite ve karar alma inisiyatifinin örgütün en üst otorite ve karar alma inisiyatifinin örgütün en üst yöneticisinde toplanmasını temel alan, yöneticisinde toplanmasını temel alan, geleneksel (klasik) örgüt yapı ve felsefesinde geleneksel (klasik) örgüt yapı ve felsefesinde sıkça görülen bir modeldir .sıkça görülen bir modeldir .

merkezileşme derecesi yüksek, grup tatmini az, merkezileşme derecesi yüksek, grup tatmini az, kişisel tatmin yüksek ve iletişim hız ve doğruluk kişisel tatmin yüksek ve iletişim hız ve doğruluk derecesi çok yüksektir derecesi çok yüksektir



Y MODELİY MODELİ : :önderlik tatmini, merkezileşme derecesi ve hız önderlik tatmini, merkezileşme derecesi ve hız çok yüksek, kişisel tatmin ve doğruluk derecesi çok yüksek, kişisel tatmin ve doğruluk derecesi yüksek, grup tatmini ile haberleşme kanal sayısı yüksek, grup tatmini ile haberleşme kanal sayısı ise düşüktür.ise düşüktür.



ZİNCİR MODELİZİNCİR MODELİ : : Üyelerin birbirine yakınlık derecesine göre Üyelerin birbirine yakınlık derecesine göre işlendiğinden, grubun bazı üyeleri izole durumda işlendiğinden, grubun bazı üyeleri izole durumda kalabilir. kalabilir.

Merkezileşeme derecesi, haberleşme kanalı Merkezileşeme derecesi, haberleşme kanalı sayısı, önderlik tatmini, grup tatmini, kişisel sayısı, önderlik tatmini, grup tatmini, kişisel tatmin, hız ve doğruluk derecesi yüksek değildir.tatmin, hız ve doğruluk derecesi yüksek değildir.



DAİRE MODELİDAİRE MODELİ : :

Grupta belirgin bir lider yoktur. Bireylerin Grupta belirgin bir lider yoktur. Bireylerin herhangi biri iletişimi başlatabilir. herhangi biri iletişimi başlatabilir.

Merkezleşme derecesinin az, haberleşme Merkezleşme derecesinin az, haberleşme kanalının ve grup tatmininin orta, önderlik kanalının ve grup tatmininin orta, önderlik tatmini, hız ve doğruluk derecesinin düşük tatmini, hız ve doğruluk derecesinin düşük olduğu bir modeldir. olduğu bir modeldir.


KANALLARI)KANALLARI)SERBEST MODELSERBEST MODEL : :

Tüm haberleşeme kanallarının her zaman ve herkese Tüm haberleşeme kanallarının her zaman ve herkese açık olduğu, herkesin herkese hiçbir kısıtlama açık olduğu, herkesin herkese hiçbir kısıtlama olmadan iletişimde bulunduğu bu model demokratik olmadan iletişimde bulunduğu bu model demokratik bir modeldir. bir modeldir.

Merkezileşme ve önderlik tatmin çok az, haberleşme Merkezileşme ve önderlik tatmin çok az, haberleşme kanalı sayısı ve kişisel ve grup tatmini çok yüksektir. kanalı sayısı ve kişisel ve grup tatmini çok yüksektir. Ancak, hız ve doğruluk derecesi bu modelde Ancak, hız ve doğruluk derecesi bu modelde düşüktürdüşüktür. .

ÖRGÜTSEL İLETİŞİM ARAÇLARIÖRGÜTSEL İLETİŞİM ARAÇLARI

Örgütsel yapı içerisinde ilişkilerin düzenli ve Örgütsel yapı içerisinde ilişkilerin düzenli ve bilinçli olması kadar, bu ilişkilerin nasıl ve hangi bilinçli olması kadar, bu ilişkilerin nasıl ve hangi araçlarla gerçekleştirileceği de önemlidir. araçlarla gerçekleştirileceği de önemlidir.

Örgütlerde kullanılacak iletişim araçlarının Örgütlerde kullanılacak iletişim araçlarının seçiminde, araçların bilgi aktarımını seçiminde, araçların bilgi aktarımını kolaylaştırıcı, mesajın biçimini ve özünü kolaylaştırıcı, mesajın biçimini ve özünü değiştirmeksizin iletici, anlaşılır ve hızlı olmasına değiştirmeksizin iletici, anlaşılır ve hızlı olmasına dikkat edilmelidir .dikkat edilmelidir .


YAZILI İLETİŞİM ARAÇLARIYAZILI İLETİŞİM ARAÇLARI

Mesajın kalıcı olması isteniyorsa, birkaç Mesajın kalıcı olması isteniyorsa, birkaç basamaktan geçerek iletilecek bilginin geçerlilik basamaktan geçerek iletilecek bilginin geçerlilik ve doğruluğunu yitirmeksizin iletilmesini ve doğruluğunu yitirmeksizin iletilmesini sağlamak üzere, yazılı iletişim araçları sağlamak üzere, yazılı iletişim araçları kullanılmaktadır.kullanılmaktadır.

Yazılı raporlarYazılı raporlar- İşletme gazetesi- İşletme gazetesi- Broşür ve el kitapları- Broşür ve el kitapları- Afiş, ilan tahtası, bültenlerdir - Afiş, ilan tahtası, bültenlerdir


SÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARISÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARI

Herhangi bir konuda işgörenleri aydınlatmak ve Herhangi bir konuda işgörenleri aydınlatmak ve bilgi akışını sağlamak amacıyla sözlü bilgi bilgi akışını sağlamak amacıyla sözlü bilgi akışını sağlayan iletişim aracıdır.akışını sağlayan iletişim aracıdır.

Sözlü iletişim araçları şunlardır;Sözlü iletişim araçları şunlardır;

- Konferans ve seminerler- Konferans ve seminerler - Görüşme ve toplantılar. - Görüşme ve toplantılar.

-Telefon görüşmeleri.-Telefon görüşmeleri.


GÖRSEL İLETİŞİM ARAÇLARIGÖRSEL İLETİŞİM ARAÇLARI

İletişim ve eğitim alanlarında kullanılan ses, İletişim ve eğitim alanlarında kullanılan ses, resim prodüksiyonları ve bilgisayarla iletişimi resim prodüksiyonları ve bilgisayarla iletişimi içerir. içerir.

Bu araçlar, tekniklerin (radyo, teyp, pikap v.b.) Bu araçlar, tekniklerin (radyo, teyp, pikap v.b.) görsel (tv, bilgisayar, maket v.b.) kullanılmasıyla görsel (tv, bilgisayar, maket v.b.) kullanılmasıyla gerçekleştirilen iletişimdir.gerçekleştirilen iletişimdir.


SÖZSÜZ İLETİŞİMSÖZSÜZ İLETİŞİM

vücut hareketlerini, ses tonu, fısıldama, mimikler vücut hareketlerini, ses tonu, fısıldama, mimikler ve mesajı gönderen ile alan arasındaki uzaklığı ve mesajı gönderen ile alan arasındaki uzaklığı kapsamaktadır. kapsamaktadır.

Bu iletişim şeklinde insanların ne söylediği değil Bu iletişim şeklinde insanların ne söylediği değil ne yaptığı ön plana çıkar. ne yaptığı ön plana çıkar.


Yüz ve beden : Yüzümüzdeki ifade, el ve Yüz ve beden : Yüzümüzdeki ifade, el ve vücudumuzun duruşu ve göz temasımız .vücudumuzun duruşu ve göz temasımız .Bedensel temas : Farklı bedensel temaslar Bedensel temas : Farklı bedensel temaslar vererek karşımızdakine farklı mesajlar vermeye vererek karşımızdakine farklı mesajlar vermeye çalışırız.çalışırız.Mekan kullanımı : İnsanlar, kendi çevrelerinde Mekan kullanımı : İnsanlar, kendi çevrelerinde oluşturdukları boş mekanlar yoluyla iletişimde oluşturdukları boş mekanlar yoluyla iletişimde bulunurlar.bulunurlar.Araçlar: İletişimde mesaj iletmek için başvurulan Araçlar: İletişimde mesaj iletmek için başvurulan yollardan biri de bir takım araçlar kullanmaktır . yollardan biri de bir takım araçlar kullanmaktır .


ELEKTRONİK POSTAELEKTRONİK POSTA21. yüzyılda Elektronik Postanın yarattığı 21. yüzyılda Elektronik Postanın yarattığı fırsatlar ve ileri düzeydeki katma değeri, örgütler fırsatlar ve ileri düzeydeki katma değeri, örgütler için telefon, faks ve diğer iletişim araçları için telefon, faks ve diğer iletişim araçları yanında, Elektronik Postanın” da kaçınılmaz bir yanında, Elektronik Postanın” da kaçınılmaz bir iletişim aracı olduğu görülmektedir .iletişim aracı olduğu görülmektedir .Örgüt içinde yaygınlaşan Elektronik Posta Örgüt içinde yaygınlaşan Elektronik Posta kullanımı, dokümantasyon konusunda kullanımı, dokümantasyon konusunda işletmelere tasarruf sağlamıştır.işletmelere tasarruf sağlamıştır. Örgütler günümüzde çalışanları ile iletişimi Örgütler günümüzde çalışanları ile iletişimi (işletme içi bültenlerini ve gazetelerini) (işletme içi bültenlerini ve gazetelerini) çoğunlukla Elektronik Posta yoluyla çoğunlukla Elektronik Posta yoluyla gerçekleştirmektedirlergerçekleştirmektedirler..

ORGANİZASYONLARDA ETKİN İLETİŞİMİ ORGANİZASYONLARDA ETKİN İLETİŞİMİ ENGELLEYEN UNSURLARENGELLEYEN UNSURLAR

İletişimde engeller olduğu zaman, anlaşmazlıklar İletişimde engeller olduğu zaman, anlaşmazlıklar olur; bireysel ve örgütsel çatışma ortaya çıkar.olur; bireysel ve örgütsel çatışma ortaya çıkar.

Çatışmaları gidermenin en etkin yolu, insanların Çatışmaları gidermenin en etkin yolu, insanların birbirleriyle yaşadıkları iletişim kopukluklarını birbirleriyle yaşadıkları iletişim kopukluklarını ortadan kaldırarak, anlaşma ve uzlaşma zemini ortadan kaldırarak, anlaşma ve uzlaşma zemini yaratmaktır .yaratmaktır .


KİŞİSEL FAKTÖRLERKİŞİSEL FAKTÖRLER

İletişimin kişisel engelleri gönderici ve alıcının İletişimin kişisel engelleri gönderici ve alıcının mesajı kodlarken, gönderirken veya kod açarken mesajı kodlarken, gönderirken veya kod açarken gerekli dikkati göstermemelerinden kaynaklanan gerekli dikkati göstermemelerinden kaynaklanan engellerdir. engellerdir.

Mesajın anlamını kasten çarpıtmaktır .Mesajın anlamını kasten çarpıtmaktır .


FİZİKSEL FAKTÖRLER:FİZİKSEL FAKTÖRLER:

Biriyle yüz yüze görüşmemiz mümkün olmadığı Biriyle yüz yüze görüşmemiz mümkün olmadığı zaman fiziksel uzaklık da iletişimin önünde engel zaman fiziksel uzaklık da iletişimin önünde engel oluşturur. oluşturur.

SEMANTİK FAKTÖRLER:SEMANTİK FAKTÖRLER:

Semantik faktörler mesajı formüle etmek için Semantik faktörler mesajı formüle etmek için kullanılan sembollerle ilgilidir.Göndericinin kullanılan sembollerle ilgilidir.Göndericinin mesajı oluştururken kodladığı semboller alıcı için mesajı oluştururken kodladığı semboller alıcı için anlam taşımıyorsa etkin iletişim gerçekleşmez .anlam taşımıyorsa etkin iletişim gerçekleşmez .


ZAMAN BASKISI:ZAMAN BASKISI: Yeterli zamanın olmayışı, göndericinin mesajı Yeterli zamanın olmayışı, göndericinin mesajı kısa tutmasına sebep olduğundan iletişim kısa tutmasına sebep olduğundan iletişim eksikliklerine sebep olabilir .eksikliklerine sebep olabilir .

ALGILAMADA SEÇİCİLİK:ALGILAMADA SEÇİCİLİK: algılamadaki secicilik olarak adlandırılan bu algılamadaki secicilik olarak adlandırılan bu faktör bazı mesajların veya mesajın bilerek veya faktör bazı mesajların veya mesajın bilerek veya bilmeyerek algılanmaması veya yanlış bilmeyerek algılanmaması veya yanlış algılanması ile ilgilidir.algılanması ile ilgilidir.


AŞIRI BİLGİ YÜKÜ:AŞIRI BİLGİ YÜKÜ:

iletişimin başlıca engellerinden biride kişilerin iletişimin başlıca engellerinden biride kişilerin bilgilerle çok fazla yüklü olmalarından dolayı, bilgilerle çok fazla yüklü olmalarından dolayı, hangi bilgiye tepki vermenin gerekli olacağını hangi bilgiye tepki vermenin gerekli olacağını kestirememeleridir.kestirememeleridir.

YÖNETİCİNİN ORGANİZASYON İÇİNDEKİ YÖNETİCİNİN ORGANİZASYON İÇİNDEKİ ETKİN İLETİŞİMİ OLUŞTURMADAKİ YERİETKİN İLETİŞİMİ OLUŞTURMADAKİ YERİ

İyi bir yönetici kuruluşunda ki iletişim sistemini İyi bir yönetici kuruluşunda ki iletişim sistemini etkili ve verimli hale getirmek için aşağıdaki etkili ve verimli hale getirmek için aşağıdaki sorulara cevap vermelidir; sorulara cevap vermelidir;

Uygun yöntemlerle, Uygun yöntemlerle,

Yeter çoklukta, Yeter çoklukta,

Gereken yerde ve Gereken yerde ve

Uygun zamanda iletişimi sağlayabiliyor mu? Uygun zamanda iletişimi sağlayabiliyor mu?

Kuruluştaki yetersiz ve gereksiz iletişimi ortadan Kuruluştaki yetersiz ve gereksiz iletişimi ortadan kaldırabilir mi?kaldırabilir mi?


verimli iletişim örgütün rolünü ve politikalarını verimli iletişim örgütün rolünü ve politikalarını daha iyi anlatmak, emirlere hemen cevap almak, daha iyi anlatmak, emirlere hemen cevap almak, yönetici ve astları arasında iyi ilişkiler geliştirerek yönetici ve astları arasında iyi ilişkiler geliştirerek ve çalışanların moralini yükselterek iş verimini ve çalışanların moralini yükselterek iş verimini artırmak için zorunludur.artırmak için zorunludur.

Zayıf iletişim ise emirleri yerine getirmede Zayıf iletişim ise emirleri yerine getirmede isteksizlik, sinirlilik ve hayal kırıklığı, dedikodu, isteksizlik, sinirlilik ve hayal kırıklığı, dedikodu, yanlış anlama ve şüphe, gerçekleri çarpıtma, yanlış anlama ve şüphe, gerçekleri çarpıtma, zaman kaybı, düşük moral, gelişmelere ve yeni zaman kaybı, düşük moral, gelişmelere ve yeni politikalara direnç gibi zararlara yol açmaktadır.politikalara direnç gibi zararlara yol açmaktadır.


Statüden doğan uzaklık ve uzmanlaşma iletişimi Statüden doğan uzaklık ve uzmanlaşma iletişimi engeller. engeller.

Oysa eşitliğin hakim olduğu bir sistem Oysa eşitliğin hakim olduğu bir sistem hiyerarşinin hakim olduğu sisteme göre daha iyi hiyerarşinin hakim olduğu sisteme göre daha iyi sonuç verebilir. sonuç verebilir.

Ayrıca her ferde en az iki direkt haberleşme Ayrıca her ferde en az iki direkt haberleşme sağlayabilen bir sistem, sadece tek bir şahısa sağlayabilen bir sistem, sadece tek bir şahısa diğerleriyle haberleşme sağlayan sistemlerden diğerleriyle haberleşme sağlayan sistemlerden daha iyidir.daha iyidir.


Yöneticiler yazışma ve raporlar dışında yüz yüze Yöneticiler yazışma ve raporlar dışında yüz yüze iletişim sağlayacak görüşme, küçük grup iletişim sağlayacak görüşme, küçük grup toplantıları, eğitim seminerleri gibi yöntemleri de toplantıları, eğitim seminerleri gibi yöntemleri de kullanarak iletişimi verimli hale getirebilirler.kullanarak iletişimi verimli hale getirebilirler.

"Açık kapı" politikası sanıldığının aksine "Açık kapı" politikası sanıldığının aksine yöneticiye zaman kazandırabilir.yöneticiye zaman kazandırabilir.


İletişimin hem örgüt içi, hem de örgütün çevresi İletişimin hem örgüt içi, hem de örgütün çevresi ile ilişkilerini geliştirmedeki rolü ile ilişkilerini geliştirmedeki rolü yadsınamayacağına göre insanı edilgen kılan yadsınamayacağına göre insanı edilgen kılan iletişim teknikleri yerine katılımı sağlayan, insanı iletişim teknikleri yerine katılımı sağlayan, insanı aktif kılan tekniklerin kullanılması gerekliliğini aktif kılan tekniklerin kullanılması gerekliliğini görmeliyiz. görmeliyiz.

İyi iletişim, üretkenlik artışı ve kar demektir. İyi iletişim, üretkenlik artışı ve kar demektir. Fakat kötü iletişim, zıtlaşmaya, verimsizliğe ve Fakat kötü iletişim, zıtlaşmaya, verimsizliğe ve zarara yol açmaktadır.zarara yol açmaktadır.


Yöneticiler tüm yönetim fonksiyonlarını Yöneticiler tüm yönetim fonksiyonlarını çalışanlarla etkin iletişim kurarak yerine çalışanlarla etkin iletişim kurarak yerine getirebilirler. Bu nedenle iletişim süreci tüm getirebilirler. Bu nedenle iletişim süreci tüm yönetim fonksiyonlarının dayanak noktasını yönetim fonksiyonlarının dayanak noktasını oluşturmaktadır .oluşturmaktadır .İletişim süreci yöneticinin planlama, kontrol, İletişim süreci yöneticinin planlama, kontrol, organize etme, koçluk yapma, gibi tüm organize etme, koçluk yapma, gibi tüm görevlerini yerine getirmesinde çok önemli rol görevlerini yerine getirmesinde çok önemli rol oynar .oynar . Planların gerçekleşebilmesi için çalışanlara Planların gerçekleşebilmesi için çalışanlara uygun biçimde bildirilmesi gereklidir. uygun biçimde bildirilmesi gereklidir.


1. Kişiler arası rol [interpersonel role]:1. Kişiler arası rol [interpersonel role]: Yönetici, Yönetici, kurumun diğer çalışanları, müşterileri, tedarikçileri kurumun diğer çalışanları, müşterileri, tedarikçileri ve üst yönetimiyle interaktif bir ilişki içinde görev ve üst yönetimiyle interaktif bir ilişki içinde görev almaktadır.almaktadır.

2. Bilgi rolü [informational role]:2. Bilgi rolü [informational role]: Yönetici, iletişim Yönetici, iletişim içinde olduğu tüm birimlerden sürekli bilgi talep içinde olduğu tüm birimlerden sürekli bilgi talep eder.eder.

3. Karar rolü [decisional role]:3. Karar rolü [decisional role]: Yeni projeler, zor Yeni projeler, zor durumların idaresi, Finansal girişimler vb. önemli durumların idaresi, Finansal girişimler vb. önemli konularda yöneticiler kendilerine gelen bilgiye konularda yöneticiler kendilerine gelen bilgiye dayanarak karar verir ve verdiği kararları kuruma dayanarak karar verir ve verdiği kararları kuruma iletme durumundadır.iletme durumundadır.


İnsanların bakış açılarını anlamadaki beceri ya İnsanların bakış açılarını anlamadaki beceri ya da becerisizlik, başarılı yöneticilerle başarısız da becerisizlik, başarılı yöneticilerle başarısız yöneticiler arasındaki ince çizgiyi belirler. yöneticiler arasındaki ince çizgiyi belirler.

Başkalarını anlamak deyince de iletişim Başkalarını anlamak deyince de iletişim yetenekleri ön plana çıkar. yetenekleri ön plana çıkar.

Çalışanları ile iyi bir iletişim içinde olmak, Çalışanları ile iyi bir iletişim içinde olmak, başarılı bir yöneticinin en önemli özelliğidir .başarılı bir yöneticinin en önemli özelliğidir .


İyi bir yönetici çalışanlarını dinler, onları İyi bir yönetici çalışanlarını dinler, onları anlamaya çalışır, önerilere açıktır ve önerileri anlamaya çalışır, önerilere açıktır ve önerileri teşvik eder, hem de onların katılımını sağlar.teşvik eder, hem de onların katılımını sağlar.

Küreselleşen dünyada klasik yönetim şekilleri ve Küreselleşen dünyada klasik yönetim şekilleri ve hiyerarşi artık mantık dışıdır. hiyerarşi artık mantık dışıdır.


Bir işi, bir süreci en iyi bilen, o işi yapan, o Bir işi, bir süreci en iyi bilen, o işi yapan, o süreçte çalışandır. Sürecin nasıl iyileştirileceğini süreçte çalışandır. Sürecin nasıl iyileştirileceğini de en iyi o bilir.de en iyi o bilir.

Her şeyi en iyi kendi bildiğini sanan, Her şeyi en iyi kendi bildiğini sanan, alçakgönüllülükten uzak ve çalışanları ile sadece alçakgönüllülükten uzak ve çalışanları ile sadece yukarıdan aşağıya iletişim kuran yöneticiler, yukarıdan aşağıya iletişim kuran yöneticiler, bugünün dünyasında başarısızlığa mahkumdurbugünün dünyasında başarısızlığa mahkumdur..


Önce organizasyonları yalın ve yatay hale Önce organizasyonları yalın ve yatay hale getirmeli ve yönetim kademelerini azaltılmalıdır. getirmeli ve yönetim kademelerini azaltılmalıdır.

Bu, iletişimin hızını ve kalitesini arttırdığı gibi Bu, iletişimin hızını ve kalitesini arttırdığı gibi karar verme sürecini de olumlu etkileyecektir.karar verme sürecini de olumlu etkileyecektir.

UNUTMAUNUTMA

Yöneticiler, Çalışanlarını iletişimle Yöneticiler, Çalışanlarını iletişimle bilgilendirmek ve onları hedefe bilgilendirmek ve onları hedefe yönlendirmek zorundadır.yönlendirmek zorundadır.

Motive edilmeleri ve heyecanlandırıl- Motive edilmeleri ve heyecanlandırıl- maları şartı ile, Yönlendirilmiş ve maları şartı ile, Yönlendirilmiş ve yetkilendirilmiş çalışanlarla başarı yetkilendirilmiş çalışanlarla başarı gelecektir. gelecektir.

DİKKAT !DİKKAT !

İLETİŞİM ORGANİZASYONLARIN SİNİR İLETİŞİM ORGANİZASYONLARIN SİNİR SİSTEMİDİR.SİSTEMİDİR.

SİNİR SİSTEMİNDE MEYDANA SİNİR SİSTEMİNDE MEYDANA GELECEK RAHATSIZLIKLAR KİMİ GELECEK RAHATSIZLIKLAR KİMİ ORGANLARIN FELÇ OLMASINA , ORGANLARIN FELÇ OLMASINA , TEPKİSİNİ KAYBETMESİNE NEDEN TEPKİSİNİ KAYBETMESİNE NEDEN OLABİLİR.OLABİLİR.

SORULAR?SORULAR?

YÖNETİCİ VE İLETİŞİM

Documents

Transcript of YÖNETİCİ VE İLETİŞİM