1 YESNEWS 6-2014

Mục

lục

Giao lộ thông tin

Tin trong nước tháng 6- 2014………………..2

Tin quốc tế tháng 6-2014……………………..9

Lăng kính khoa học

Kinh tế Brazil-bàn thua ngay trên sân nhà…12

Hợp pháp hóa cá độ bóng đá- liệu có thành

hiện thực……………………………………………...17

Nhìn ra thế giới

Các sân vận động tại World Cup 2014 đi đầu

trong thiết kế xanh…………………………………...20

Liệu World Cup có phải một thương vụ công

bằng cho Brazil?...........................................................26

World Cup sẽ ảnh hưởng như thế nào đến

Brazil?............................................................................30

Quản lý bản tin

Phòng công tác chính trị và quản lý sinh viên ĐH KTQD

Chịu trách nhiệm bản tin

Hội Sinh viên ĐH KTQD

Cố vấn nội dung

Phòng quản lý khoa học ĐH KTQD

Thực hiện nội dung, biên tập và phát hành

CLB Sinh viên Nghiên cứu Khoa học ĐH KTQD

------

Tổng biên tập: Nguyễn Thị Lan

Biên tập: Đinh Thanh Nhàn, Nguyễn Huyền Trang, Đỗ Phương Dung, Nguyễn Hồng Ngọc

Nội dung: Nguyễn Thị Thu Trang, Đậu Thị Lan Anh, Nguyễn Thị Phương Hoa, Hoàng Thị Thảo, Trần Thị Mỹ Linh, Nguyễn Huyền Trang, Nguyễn Ngọc Thanh, Trịnh Duy Hoàng, Nguyễn Hồng Ngọc, Phan Huy Hoàng.

Thiết kế và trình bày: Nguyễn Thị Hồng Nga

-----

Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về

Địa chỉ: Phòng 121- khu nội trú- ĐH KTQD

Emai: yesnews.neu@gmail.com

2 YESNEWS 6-2014

Giao lộ thông tin

TIN TRONG NƯỚC THÁNG 6

Bước sang tháng 6, chỉ số CPI không có biến động lớn, chỉ số lạm phát 6 tháng đầu

năm thấp nhất so với cùng kỳ trong 13 năm trở lại đây; giá vàng và USD cũng đang dần

ổn định dưới tác động của Ngân hàng Nhà nước. Trong khi giá sữa bán lẻ giảm thì giá

xăng dầu lại tăng nhẹ. Ngoài ra, dư luận đang xôn xao về việc bầu Kiên bị tuyên án 30

năm tù cùng với “cú bay” nhầm của Vietjet Air. Cùng với đó, luật đầu tư mặc dù được

sửa đổi nhưng vẫn không phát huy được quyền tự do kinh doanh của các nhà đầu tư

CPI tháng 6/2014

Diễn biến CPI qua các

tháng - Nguồn: Tổng cục

Thống kê.

Tổng cục thống kê vừa

công bố chỉ số giá tiêu

dùng CPI tháng 6/2014 đã

tăng 0,3% so với tháng

5/2014 và tăng 4,98% so

với cùng kỳ năm trước.

Theo đó, sau nửa năm, chỉ

số lạm phát mới chỉ đạt

1,38%, bằng 1/5 chỉ tiêu

lạm phát cả năm. 1,38% là

chỉ số lạm phát thấp nhất

trong 13 năm trở lại đây.

So với cùng kỳ năm ngoái,

CPI tăng 4,98% phần lớn

nhờ sự tăng cao thuộc về

lĩnh vực giáo dục với mức

tăng 11,35%, đứng thứ 2 là

thuốc và dịch vụ y tế tăng

8,12%. So với tháng

5/2014, giá các nhóm mặt

hàng không có sự dao

động lớn. Một số nhóm

hàng tăng nhẹ từ 0,01% -

0,61%, dịch vụ giáo dục

tiếp tục giữ nguyên mức

như tháng 5, trong khi

nhóm ngành lương thực và

bưu chính viễn thông

giảm nhẹ tương ứng

0,43% và 0,13%.

Theo số liệu của Tổng cục

Thống kê, CPI hàng tháng

đang có dấu hiệu tăng tốc

với mức tăng tháng sau

cao hơn tháng trước.

Nguyên nhân khiến CPI

tăng giá xuất phát từ nhóm

hàng ăn và dịch vụ ăn

uống, nhóm có quyền số

cao nhất, với mức tăng

tháng sau cao hơn tháng

trước là 0,15%; 0,17% và

0,28% tương ứng với các

3 YESNEWS 6-2014

tháng 4, 5 và 6. Theo nhận

định của các chuyên gia,

nhóm hàng này sẽ có khả

năng tiếp tục tăng giá

trong thời gian tới do chi

phí đầu vào của các hộ

chăn nuôi vẫn ở mức cao,

việc tái đàn lợn, gia cầm

chưa có dấu hiệu tích cực

và nguy cơ dịch bệnh ở gia

súc, gia cầm vẫn tiềm ẩn

nhiều rủi ro. Việc điều

chỉnh giá các mặt hàng

nhà nước quản lý như dịch

vụ y tế và học phí giáo

dục, xăng, dầu,… cũng là

những nguy cơ tăng giá

tiềm ẩn trong thời gian tới.

Nhóm thuốc và dịch vụ y

tế tăng mạnh nhất trong

tháng ở mức 0,74% trong

đó dịch vụ y tế tăng 0,87%

so với tháng

trước. Nguyên nhân do

thành phố Hồ Chí Minh

thực hiện điều chỉnh giá

các dịch vụ y tế theo thông

tư liên Bộ Y tế - Tài chính,

bên cạnh đó, bởi mức điều

chỉnh khá lớn nên chỉ số

giá nhóm hàng này tăng

khá cao và đóng góp vào

CPI cả nước ước khoảng

gần 0,05%. Nhóm nhà ở,

vật liệu xây dựng, điện,

nước và chất đốt có mức

tăng mạnh thứ 2 ở mức

tăng 0,61% so với tháng

trước. Việc tăng giá gas

bán lẻ kết hợp với giá các

loại vật liệu xây dựng biến

động nhẹ do đang trong

mùa xây dựng làm cho chỉ

số nhóm hàng này tăng

cao hơn mức tăng của

tháng trước. Trong nhóm

các tỉnh thành được Tổng

cục Thống kê công bố, Hải

Phòng là tỉnh có CPI tháng

6 tăng thấp nhất (0,04%)

cao nhất là Tp.HCM

(0,58%) so với tháng 5 -

với sự đóng góp chủ yếu

thuộc về nhóm thuốc và

dịch vụ y tế với mức tăng

lên tới 8,69%.

Bên cạnh đó, hai mặt hàng

không được tính vào chỉ số

CPI chung là vàng vào đô

la Mỹ giảm 0,12% và tăng

0,49% so với tháng trước.

Tình hình xuất nhập

khẩu tháng 6

Theo số liệu vừa được

công bố của cơ quan thống

kê cho biết kim ngạch xuất

nhập khẩu tháng 6/2014

ước đạt 24,4 tỷ USD trong

đó kim ngạch xuất khẩu

ước tính đạt 12,1 tỷ USD.

Kim ngạch xuất khẩu 6

tháng đầu năm 2014 so

với cùng kỳ năm ngoái đạt

70,9 tỷ USD tăng 14,9 %.

Đối với hoạt động nhập

khẩu kim ngạch tháng 6

đạt 12,3 tỷ USD giảm 3,7

% ( 478 triệu USD) so với

tháng trước..

Kim ngạch xuất khẩu tính

chung 6 tháng đầu năm đạt

70,9 tỷ USD. Tại thời

điểm đó kim ngạch nhập

khẩu đạt 69,6 tỷ USD.

Như vậy trong vòng 6

tháng nước ta là nước xuất

siêu. Khu vực đầu tư trực

4 YESNEWS 6-2014

tiếp của nước ngoài (kể cả

dầu thô) xuất siêu khá cao

đạt tới 8,5 tỷ USD và khu

vực trong nước vẫn tiếp

tục nhập siêu với 7,2 tỷ

USD.

Trong hoạt động xuất khẩu

kim ngạch tháng 6 ước đạt

12,1 tỷ USD đã giảm 2,5%

so với tháng trước. Các

mặt hàng có kim ngạch

tăng đáng kể như cao su

tăng 37,9 % tương đương

44 triệu USD, hàng dệt

may 13,3 % (206 triệu

USD), gỗ và sản phẩm gỗ

14,3 % (63 triệu USD)….

Kim ngạch nhập khẩu các

mặt hàng phục vụ sản xuất

gia công, lắp ráp vẫn duy

trì ở mức tăng cao so với

cùng kỳ như máy móc

thiết bị, dụng cụ và phụ

tùng 22,2 % (1,9 tỷ USD),

điện thoại và các linh kiện

6,3 % (237 triệu USD),

kim loại thường khác 17,4

% (244 tỷ USD), nguyên

phụ liệu dệt may, da giầy

28,5 % (515 triệu USD)

vải 17,9 % (72 triệu USD).

Đây là những dấu hiệu tích

cực cho thấy sự phục hồi

của hoạt động sản xuất

trong nước. Căng thẳng

biển Đông vẫn chưa có

dấu hiệu ảnh hưởng đến

xuất nhập khẩu giữa Việt

Nam và Trung Quốc. Thủy

sản là một trong những

mặt hàng xuất khẩu chủ

yếu của Việt Nam sang

Trung Quốc. VASEp đưa

ra những quan điểm về

tình hình hoạt động thương

mại của doanh nghiệp thủy

sản với đổi tác Trung

Quốc vẫn bình thường

nhưng thái độ có phần e

dè. Dự đoán năm 2014 có

thể sẽ tiếp tục là một năm

bội thu của Việt Nam

trong xuất khẩu thủy sản

sang Trung Quốc.

Tuyên án “bầu Kiên” 30

năm tù

Vào ngày 09/06 vừa qua,

Tòa án Nhân dân thành

phố Hà Nội vừa tuyên án

ông Nguyễn Đức Kiên

(bầu Kiên - nguyên Phó

chủ tịch Hội đồng Quản

trị, nguyên Phó chủ tịch

Hội đồng sáng lập Ngân

hàng Thương mại Cổ phần

Á Châu (ACB)) mức án 30

năm tù. Có thể nói vụ án

này là một trong những đại

án kinh tế của Việt Nam

trong năm 2014, nhận

được sự quan tâm lớn của

cả giới kinh tế, chính trị và

toàn thể nhân dân.

Cụ thể, Viện kiểm sát đã

đề nghị tuyên phạt ông

Kiên 18 – 24 tháng tù vì

tội kinh doanh trái phép; 4

– 5 năm tù do trốn thuế; 16

-18 năm tù vì tội lừa đảo

chiếm đoạt tài sản; 14 – 15

năm tù vì tội cố ý làm trái

quy định của nhà nước về

quản lý kinh tế gây hậu

quả nghiêm trọng. Theo

cáo buộc, từ năm 2007 –

2013, bầu Kiên đã thông

qua 6 công ty do mình làm

Chủ tịch kinh doanh không

đúng với nội dung đăng ký

kinh doanh với tổng số

tiền hơn 21 tỷ đồng. Các

công ty này không có giấy

chứng nhận kinh doanh cổ

phần, cổ phiếu nhưng thực

tế không kinh doanh gì

khác ngoài lĩnh vực này.

Năm 2009, công ty B&B

của ông Kiên kinh doanh

giá vàng trên tài khoản

ngoài lãnh thổ Việt Nam

với ngân hàng ACB thu

5 YESNEWS 6-2014

được lợi nhuận trên 100 tỷ

đồng. Lợi dụng chính sách

miễn thuế thu nhập cá

nhân của Nhà nước, ông

Kiên đã chuyển lợi nhuận

của doanh nghiệp sang cho

cá nhân để trốn tránh

nghĩa vụ nộp thuế 25 tỷ

đồng. Bên cạnh đó, bầu

Kiên còn chỉ đạo một số

cấp dưới lập khống biên

bản chuyển nhượng 20

triệu cổ phần công ty Thép

Hòa Phát do ABCI sở hữu

cho công ty TNHH MTV

Thép Hòa Phát. Trong khi

công ty ABCI đang sử

dụng những cổ phiếu này

thế chấp cho ngân hàng

ACB. Từ đó, bầu Kiên đã

chiếm đoạt được 264 tỷ

đồng. Ngoài ra, còn nhiều

tội danh khác của bị cáo

Nguyễn Đức Kiên cũng

được Viện kiểm sát đưa ra.

Dựa vào cáo buộc của

Viện kiểm sát cùng các

chứng cớ xác thực có

được, toàn tuyên phạt bị

cáo Nguyễn Đức Kiên 30

năm tù cho 4 tội danh như

đã truy tố. Ngoài ra, ông

Kiên còn phải nộp hơn 75

tỷ đồng tiền trốn thuế để

sung công quỹ, 100 triệu

tiền lừa đảo, đồng thời

cấm hoạt động ngân hàng

sau 5 năm hết hạn tù. Tòa

cũng tuyên phạt nhóm bị

cáo phạm tội lừa đảo

chiếm đoạt tài sản. Theo

đó:

Bị cáo Trần Ngọc

Thanh (nguyên Giám đốc

Công ty Cổ phần Đầu tư

ACB Hà Nội – ACBI): 5

năm 6 tháng tù giam;

Bị cáo Nguyễn Thị

Hải Yến (nguyên Kế toán

trưởng ACBI): 5 năm tù

giam.

Mức án đối với nhóm bị

cáo phạm tội cố ý làm trái:

Lý Xuân Hải

(nguyên Tổng giám đốc

ACB): 8 năm tù giam;

Phạm Trung Cang

(nguyên Phó chủ tịch

ACB): 3 năm tù giam;

Trịnh Kim Quang

(nguyên Phó chủ tịch

ACB): 4 năm tù giam;

Lê Vũ Kỳ (nguyên

Phó chủ tịch ACB): 5 năm

tù giam;

Huỳnh Quang Tuấn

(nguyên Phó chủ tịch

ACB): 2 năm tù giam.

Hội đồng xét xử cũng kiến

nghị Ngân hàng Nhà nước

rà soát lại và bổ sung văn

bản nhằm tháo gỡ các vấn

đề trong hoạt động của

ngành ngân hàng. Tòa cho

rằng "hành vi của các bị

cáo là đặc biệt nghiêm

trọng, làm lũng đoạn thị

trường tiền tệ của Nhà

nước, cho nên cần phải có

mức án nghiêm khắc nhằm

răn đe và phòng ngừa

chung".

Việc bầu Kiên bị bắt cho

thấy rất nhiều kẽ hở của

Pháp luật kinh tế Việt

Nam. Là một doanh nhân

có tầm ảnh hưởng lớn,

việc bắt giam và xét xử

bầu Kiên cũng gây ra

nhiều hệ lụy không nhỏ:

chứng khoán lao dốc khiến

hàng loạt đại gia chứng

khoán mất tiền tỷ; hàng

loạt ngân hàng lao đao; giá

vàng biến động thất

thường; 2 CLB bóng đá

giải tán… Ngoài đầu tư

vào lĩnh vực ngân hàng,

bầu Kiên còn đầu tư vào

các lĩnh vực du lịch, may

mặc, bất động sản… nắm

giữ những ghế quan trọng

tại Du lịch Chợ Lớn, Du

lịch Thiên Minh, sở hữu

chuỗi khách sạn Victoria,

6 YESNEWS 6-2014

Caltex, Liên doanh KFC

Việt Nam.

Giá vàng và tỷ giá

USD/VND

Diễn biến giá vàng SJC tại

DOJI - Nguồn: DOJI.

Giá vàng SJC sáng nay

(25/6) hầu như không có

thay đổi so với hôm qua

đạt mức 36,750 triệu

đồng/lượng mua vào và

36,810 triệu đồng/lượng

bán ra.

Sau đợt giảm giá mạnh

vào đầu tháng, giá vàng đã

có xu hướng tăng mạnh ở

giữa tháng và đang chững

lại vào cuối tháng. Tính tới

chiều 24/06, giá vàng SJC

bán lẻ hiện đang đứng cao

hơn giá vàng quốc tế quy

đổi là 2,9 triệu

đồng/lượng. Chênh lệch

giá vàng trong nước và thế

giới mấy ngày gần đây

giảm nhanh từ mức trên 4

triệu đồng/lượng trước đó.

Hiện nay, giá vàng trong

nước đang tăng chậm và

giảm nhanh hơn giá quốc

tế. Theo một số chuyên

gia, điều này một phần do

nhu cầu mua vàng của

người dân đang ở mức

thấp. Giá vàng trên thị

trường vẫn đang nhận

được sự hỗ trợ từ căng

thẳng leo thang ở Iraq.

Tuy nhiên, để tăng cao

hơn, giá vàng cần có

những nhân tố hỗ trợ mới.

Trong bối cảnh hiện tại, thị

trường chứng khoán toàn

cầu tăng điểm vẫn là một

trở ngại đối với giá vàng.

Sau khi tăng đáng kể 2

ngày đầu tuần, giá USD

trên biểu niêm yết của các

ngân hàng thương mại đã

chững lại; mức giá bán ra

có từ 21.360 - 21.380

VND. Tới sáng ngày

25/06, giá USD đã giảm từ

mức 21.380 VND về còn

21.360 VND. Giá USD tự

do bán ra hiện đang ngang

với giá USD niêm yết tại

một số ngân hàng thương

mại. Tỷ giá USD/VND

cũng đang có xu hướng

chững lại.

Tập đoàn Xăng dầu Việt

Nam tăng giá xăng, dầu

hỏa, mazut.

Vào lúc 20h ngày 23/06,

Tập đoàn Xăng dầu Việt

Nam (Petrolimex) chính

thức tăng giá xăng, dầu

hỏa, mazut. Đây là lần

điều chỉnh mới nhất của

Petrolimex sau việc công

bố giảm giá bán một số

mặt hàng dầu vào ngày

12/06 vừa qua.

Mức giá bán lẻ mới được

áp dụng tại tất cả các cửa

hàng xăng dầu của

Petrolimex và các cửa

hàng xăng dầu thuộc đại

lý, tổng đại lý của

Petrolimex. Mức bán lẻ tại

vùng 2 là mức giá tối đa

theo Quyết định số

83/PLX-QĐ-TGĐ ngày

07/03/2012.

7 YESNEWS 6-2014

Lý giải về động thái này,

lãnh đạo Petrolimex cho

biết: việc tăng giá hoàn

toàn xuất phát từ thực tiễn

diễn biến giá dầu thành

phẩm trên thị trường thế

giới trong chu kỳ tính giá,

phù hợp với nguyên tắc

xác định giá bán tại Nghị

định 84/2009/NĐ-CP ngày

15/10/2009 của Chính phủ

về kinh doanh xăng dầu

(NĐ 84) và các văn bản

hướng dẫn thi hành NĐ 84

của Liên bộ Tài chính -

Công Thương.

Theo tính toán của Bộ Tài

Chính, trên thị trường hiện

nay với mức giá này, giá

xăng bán lẻ đang thấp hơn

giá cơ sở 683 đồng/lít, giá

dầu diesel thấp hơn 26

đồng/lít, giá dầu hỏa và

dầu mazut thấp hơn mức

cơ sở là 174 đồng/lít và

570 đồng/lít.

Máy bay của Vietjet Air

hạ cánh nhầm sân bay

Trong đêm 19/6/2014,

chuyến bay mang số hiệu

VJ 8861 đã đáp xuống sân

bay Cam Ranh thay vì sân

bay Liên Khương (Đà Lạt)

theo hành trình ban đầu,

một sự việc sau này được

biết tới như một vụ bay

nhầm hy hữu.

Ngày 21/6/2014, Nhóm

điều tra của Cục Hàng

không Việt Nam đã có kết

luận ban đầu về nguyên

nhân trực tiếp xảy ra sự cố

khai thác bay của VietJet

Air là do nhân viên điều

phái bay, tổ bay và tổ tiếp

viên của VietJet Air không

thực hiện đúng quy trình

khai thác. Vì vậy, Cục

Hàng không Việt Nam đã

tạm đình chỉ hiệu lực giấy

phép của nhân viên điều

phái bay VietJet Air tại

Nội Bài và toàn bộ tổ bay

(người lái và tiếp viên)

thực hiện chuyến bay

VJ8575 chặng bay HAN-

DLI (Hà Nội - Đà Lạt)

ngày 19/6/2014 để tiếp tục

làm rõ mức độ vi phạm,

đồng thời, có biện pháp xử

lý phù hợp đối với hãng

hàng không và các cá nhân

liên quan.

Điều đáng nói là trước đó,

nhân viên truyền thông của

Vietjet Air đã giải thích

với phóng viên nguyên

nhân của việc này do ảnh

hưởng của thời tiết nên

thay đổi lịch trình bay.

Điều này là khá vô lý.

Vietjet Air cuối cùng đã

đưa ra lý giải rằng: đây

không phải là thông cáo

báo chí chính thức từ

8 YESNEWS 6-2014

hãng, mà xuất phát từ

“nhân viên truyền thông”

xử lý thông tin trong đêm

19/6. Thông cáo có viết:

“Do nhu cầu cung cấp

thông tin gấp từ các cơ

quan báo chí ngay trong

đêm, nên việc thu nhận

thông tin ban đầu của nhân

viên này từ các bộ phận

khác chưa đầy đủ và chính

xác. Vietjet xin cáo lỗi và

đã kiểm điểm nghiêm túc

về việc này… Vietjet gửi

lời xin lỗi tới hành khách

về việc này và mong nhận

được sự thông cảm của

hành khách và các cơ quan

truyền thông”.

Việc này đưa tới một hình

ảnh thiếu tích cực về một

hãng hàng không, vốn dĩ

đã và đang nỗ lực để

chứng minh rằng mình là

một nhà cung cấp dịch vụ

thân thiện, an toàn. Việc

cố gắng che đậy một

khuyết điểm như Vietjet

Air đã làm khiến cho

khách hàng càng mất lòng

tin vào hãng nhiều hơn.

Ông Nguyễn Thanh Sơn,

Tổng giám đốc công ty

truyền thông T&A Ogilvy,

phân tích rằng “trong xử lý

khủng hoảng truyền thông,

người ta hay nói "honesty

is the best policy - trung

thực là chính sách tốt

nhất".

Đây là một bài học đáng

tiếc cho không chỉ ngành

hàng không mà còn cho

nhiều doanh nghiệp khác.

Chống tham nhũng vốn

ODA Việt - Nhật

Sáng 24/6, Bộ Kế hoạch

và Đầu tư tổ chức cuộc

họp đối thoại Việt Nam -

Nhật Bản về phòng chống

tham nhũng trong các dự

án sử dụng vốn ODA Nhật

Bản.

Chỉ mở cửa với báo chí ở

phần phát biểu khai mạc,

sau đó buổi đối thoại đã

diễn ra với hình thức họp

kín giữa hai bên Việt –

Nhật.

Hối lộ 16 tỷ đồng cho một

số quan chức tại Tổng

Công ty Đường sắt Việt

Nam, cho đến nay, nghi án

Công ty JTC Nhật Bản đã

có 6 quan chức đường sắt

bị cơ quan điều tra khởi tố

và bắt tạm giam.

Theo bản thông cáo được

phát đi từ Bộ Kế hoạch và

Đầu tư, cuộc đối thoại là

để hai bên cùng kiểm điểm

lại hành động và giải pháp

phòng ngừa tham nhũng

trong các dự án ODA Nhật

thời gian vừa qua. Qua đó,

đưa ra giải pháp đẩy lùi

tham nhũng.

Là khoản đầu tư của nước

ngoài nhằm thúc đẩy phát

triển kinh tế và phúc lợi ở

các nước đầu tư, hi vọng

ngồn vốn vay ODA của

Nhật nói riêng và của các

nước trên Thế giới vào

Việt Nam sẽ được sử dụng

có hiệu quả hơn nữa trong

thời gian tới.

Thu Trang – Lan Anh-

Phương Hoa

(tổng hợp)

9 YESNEWS 6-2014

TIN QUỐC TẾ THÁNG 6- 2014

Khủng hoảng Iraq – đất nước sản xuất dầu thứ 2 OPEC đã tác động lên thị trường dầu

thế giới đồng thời ảnh hưởng trực tiếp các quốc gia nhập khẩu dầu, đặc biệt khu vực

châu Á. Ngân hàng châu Âu ECB quyết định hạ lãi suất với hi vọng cải thiện thanh

khoản, kích thích nền kinh tế tăng trưởng. Cùng với đó là sự kiện diễn đàn kinh tế

Brussels diễn ra thường niên và báo cáo kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm 6 tháng đầu năm

của bộ thương mại Hoa Kỳ.

Khủng hoảng Iraq và hệ

lụy

Những ngày vừa qua,

khủng hoảng ở Iraq – đất

nước sản xuất dầu thứ hai

OPEC có diễn biến phức

tạp, tác động mạnh tới thị

trường dầu lửa, khiến giá

dầu tăng cao. Ngày 19/6

giá dầu thô Brent cao kỷ

lục trong 9 tháng qua với

mức 115,71 USD/thùng.

Bất ổn ở Iraq đã đe dọa tới

nguồn cung dầu ở châu Á,

đặc biệt là Ấn Độ và

ASEAN-khu vực các nước

phụ thuộc lớn vào nhập

khẩu dầu mỏ. Riêng Ấn

Độ tỷ lệ nhập khẩu

75%.

Bên cạnh đó Trung

Quốc cũng chịu ảnh

hưởng lớn của cuộc

khủng hoảng, khi mà

nước này vào tháng

9/2013 đã vượt Mỹ để

trở thành nước có xuất

nhập khẩu lớn nhất thế

giới. Trung Quốc hiện

đang đầu tư 4 tỷ USD vào

ngành công

nghiệp mỏ

Iraq. Để

khắc phục,

Trung Quốc

đã tìm

những đối

tác mới

nhằm đa

dạng hóa nguồn cung,

trong đó có Oman, UAE,

Venezuela và Nga… Tuy

nhiên, giá dầu tăng vẫn

làm giảm tốc độ tăng

trưởng của kinh tế nước

này.

Theo nghiên cứu của

ANZ- ngân hàng xuất

nhập khẩu dầu lửa, ngân

hàng trung ương các nước

chịu ảnh hưởng đã phải

thắt chặt tiền tệ hơn để đối

phó với tình trạng này.

Diễn đàn kinh tế

Brussels: Chiến lược cho

sự phát triển bền vững

Ngày 10/6 vừa qua , diễn

đàn kinh tế Brussels 2014

đã diễn ra tại thủ đô

Brusels – Vương quốc Bỉ.

10 YESNEWS 6-2014

Đây là cơ hội các quốc gia

thành viên Liên minh châu

Âu (EU) ngồi lại thảo luận

các biện pháp thúc đẩy

phục hồi kinh tế, xem xét

các bài học rút ra từ cuộc

khủng hoảng kinh tế toàn

cầu mà EU chịu ảnh

hưởng nặng nề. Sự kiện

thường niên này đã thu hút

sự tham dự của hơn1.000

đại biểu là các nhà hoạch

định chính sách về kinh tế

luật pháp..

Chủ đề của diễn đàn “ Duy

trì sự phục hồi, chiến lược

và chính sách cho sự tăng

trưởng ổn định ’’.Các đại

biểu đã đi sâu thảo luận về

kinh nghiệm của các quốc

gia thành viên thành công

khi thoát khỏi suy thoái

kinh tế và từng bước ổn

định phát triển.Trong đó

Bồ Đào Nha quốc gia

thành công với chính sách

thắt lưng buộc bụng .Nỗ

lực của Bồ Đào Nha đã

đưa quốc gia này rút ra

khỏi chương trình cứu trợ

của “bộ ba” chủ nợ :EU,

ECB và quỹ tiền tệ quốc tế

IMF từ khi ngày 17/5 vừa

qua.Quốc gia Latvia cũng

được cho là có hiệu quả

sau khi thực hiện chính

sách khắc khổ này khi mà

nền kinh tế suy giảm tới

25% giai đoạn 2008- 2010

nhưng đã tăng trưởng tới

hơn 4% năm 2013.

Diễn đàn cũng thảo luận

về tiềm năng phát triển

kinh tế châu Âu trong

khuôn khổ nền kinh tế

toàn cầu hóa; những đóng

góp của khu vực tài chính

châu Âu cho quá trình

phục hồi kinh tế của EU.

Trong bối

cảnh đối mặt

với thách

thức về năng

lượng, EU

cần thiết

phải xây

dựng thị

trường năng

lượng chung,

phát triển

doanh nghiệp vừa và nhỏ,

thúc đẩy sáng kiến mới.

Liên quan đến thị trường

tài chính,theo chuyên gia,

sự hình thành liên minh

ngân hàng và thể chế sẽ đi

vào hoạt đông cuối năm

nay hoặc đầu năm sau,

chắc chắn giúp EU thoát

khỏi khủng hoảng tài

chính. Bên cạnh đó châu

Âu cũng cần phải có chính

sách hướng đến đầu tư, tự

do hóa thị trường..

ECB hạ lãi suất

Ngày 5/6 Ngân hàng

Trung ơng châu ECB

cho biết đã cắt giảm 3 loại

lãi suất chủ chốt, vốn đã

thấp trong nhiều năm trở

lại đây. Cụ thể, lãi suất cơ

bản được cắt giảm từ

0,25% xuống 0,15%, mức

thấp kỷ lục mới.

Trong khi đó, lãi suất cho

vay qua đêm cũng giảm từ

0,75% xuống còn 0,4%.

Đặc biệt, lần đầu tiên trong

lịch sử kể từ khi Eurozone

ra đời, tỷ lệ lãi suất huy

động đối với tiền gửi của

các ngân hàng tại ECB từ

0% giảm xuống mức âm

0,1%. Như vậy, theo quyết

định này, kể từ nay các

ngân hàng sẽ phải chịu

11 YESNEWS 6-2014

một khoản phí khi gửi tiền

tại ECB.

Đây là một chính sách “

táo bạo” và “ không bình

thường. Bên cạnh việc

thực thi lãi suất âm, trong

gói chính sách lần này của

ECB còn có việc tung ra

gói cho vay lãi suất thấp,

cố định trong dài hạn, quy

mô khoảng 400 tỉ euro, và

nhiều

biện

pháp

bơm

tiền ra

nền

kinh tế,

cải thiện

thanh

khoản

cho các

ngân

hàng

Đối với giới tài chính, quy

mô của những biện pháp

này có phần ngoài dự đoán

và đáng hoan nghênh. .

Tuy nhiên vẫn có nhiều

hoài nghi về hiệu quả của

chính sách đưa ra.

Kinh tế Mỹ tăng trưởng

chậm lại

Theo báo cáo công bố

ngày 25/6 của Bộ Thương

mại Mỹ, tăng trưởng tổng

sản phẩm quốc nội (GDP)

của Mỹ trong ba tháng đầu

năm nay là -2,9%, giảm

mạnh so với mức dự báo -

1% đưa ra hồi tháng 5.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn

tới sự suy giảm mạnh này

chủ yếu do hậu quả nặng

nề của một mùa Đông với

nhiệt độ thấp kỷ lục, nhiều

đợt bão tuyết được đánh

giá khắc nghiệt nhất trong

nhiều thập kỷ qua.

Cũng theo công bố của

Bộ Thương Mại Mỹ, GDP

quý I năm nay giảm 1% .

Đây là quý suy giảm đầu

tiên trong vòng 3 năm trở

lại đây. Theo nhận định

của các chuyên gia và giới

đầu tư Mỹ,họ không có cái

nhìn khả quan về sự tăng

trưởng kinh tế của quốc

gia chi phối rất lớn nền

kinh tế thế giới này.

Bên cạnh đó tỷ lệ thất

nghiệp 6,3%, thấp nhất

trong vòng 6 năm trở lại

đây, một tín hiệu tích cực

mới cho nền kinh tế Mỹ.

Tuy nhiên theo nhận định

của NewYork times thì

việc tăng số lượng việc

làm chưa hẳn là điều đáng

mừng vì chất lượng việc

làm hầu như vẫn ở mức

thấp hơn so với thời kỳ

trước khủng hoảng. Điều

này sẽ khó có thể tạo ra sự

tăng trưởng mạnh mẽ cho

nền kinh tế cho dù chi tiêu

của người dân đã có phần

được cải thiện.

Hoàng Thảo- Mỹ Linh-

Huyền Trang

(tổng hợp)

12 YESNEWS 6-2014

Lăng kính khoa học

Kinh tế Brazil- bàn thua ngay trên sân nhà

World Cup 2014 (tên chính thức là 2014 FIFA World Cup- Brazil) là giải vô địch bóng

đá thế giới lần thứ 20 đang được diễn ra tại Brazil. Đây là lần thứ 2 Brazil đăng cai tổ

chức, lần thứ nhất vào năm 1950. Giải đấu được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho

Brazil, kích thích kinh tế tăng trưởng, đưa nền vượt qua giai đoạn khó khăn. Tuy nhiên

với tình hình hiện tại, kỳ vọng trên là khó thành hiện thực.

Kinh tế Brazil trước thềm World Cup

Brazil hay Cộng hòa Liên bang Brazil là quốc gia lớn nhất Nam Mỹ và lớn thứ năm trên

thế giới. Brazil nổi tiếng với môn bóng đá truyền thống và các lễ hội Carnaval hàng năm

với điệu samba cuồng nhiệt. Kinh tế Brazil được xếp thứ tám trên thế giới dựa trên GDP

danh nghĩa và thứ chín theo GDP bình quân đầu người.

Vào thời kì thịnh vượng Brazil là quốc gia

phát triển nhanh hàng nhất thế giới nhờ có

những lợi thế về tài nguyên thiên nhiên,

khoáng sản, nhiên liệu hay nông sản.

Nhưng khi cả thế giới chậm lại từ đại suy

thoái 2008, kinh tế Brazil cũng trượt theo.

Năm 2009, GDP tăng trưởng âm 0,3%.

Năm 2010 GDP tăng trưởng đạt mức kỉ lục

7,5% nhờ những chính sách của nhà nước.

Sau đó giảm dần 2,9% vào năm 2011; 1,0%

vào năm 2012 và năm 2013 là 2,3%.

GDP và GDP bình quân đầu người

2000- 2013

Nguồn: Viện Địa lý và Thống kê Brazil

(IBGE)

13 YESNEWS 6-2014

World Cup 2014- chỉ toàn là chi phí.

World Cup 2014 là lần thứ hai Brazil đăng cai tổ chức. Thông thường tất cả các nước đều

rất mong muốn đăng cai các sự kiện bóng đá lớn nhất hành tinh này nhằm tạo sức bật cho

nền kinh tế. Brazil cũng không ngoại lệ, họ kỳ vọng giải bóng sẽ thu hút hàng triệu lượt

khách du lịch đem lại nguồn thu lớn về dịch vụ, kích thích nền kinh tế đang im ắng phát

triển và tạo công ăn việc làm thời vụ cũng như lâu dài cho người dân.

Để đầu tư cho World Cup 2014, Brazil đã bỏ ra 12 tỷ USD, bao gồm chi phí cho xây

dựng cơ sở hạ tầng, chi phí công tác tổ chức… Trong đó việc xây dựng 12 sân vận động

tốn kém 4,2 tỷ USD, tăng đến bốn lần so với dự kiến ban đầu. Điều này dấy lên những

nghi ngờ về tham nhũng trong công tác tổ chức World Cup của chính phủ Brazil. Và cả

trong trường hợp không có tham nhũng thì việc xây dựng các sân vận động cũng quá lãng

phí. Nhiều nhà nghiên cứu về tổ chức sự kiện cho rằng sau khi giải đấu kết thúc, có ít

nhất 4/12 sân vận động bị bỏ phế, không được tận dụng.

Đầu tư nhiều như vậy, chính phủ Brazil kỳ vọng World Cup sẽ thu hút khoảng 3,7 triệu

lượt khách du lịch, tạo ra khoảng 3,3 tỷ USD chi tiêu trong suốt giải đấu. Nhưng điều mà

chính phủ nước này không tính đến đó là lượng khách du lịch đến vì mục đích thể thao

tăng mạnh thì lượng khách du lịch thường niên theo các hoạt động kinh doanh, văn hóa,

giáo dục… cũng theo đó mà giảm mạnh. Chưa kể những lý do như trật tự giao thông, ô

nhiễm, hay nghiêm trọng hơn biểu tình phản đối World Cup của người dân Brazil khiến

người hâm mộ thể thao thế giới thay đổi kế hoạch mùa hè của họ- ở nhà và “dán mắt”

vào TV. Một thông tin khác, hãng hàng không GOL của Brazil cho biết hãng có khả năng

lỗ trong tháng 6 vì lượng khách du lịch World Cup không đủ bù đắp sự sụt giảm lên tới

70% lượng khách đến Brazil vì các mục đích kinh doanh hay văn hóa giáo dục khác. Dễ

thấy, World Cup không mang lại cho Brazil nhiều lợi nhuận như mong đợi.

Một thực trạng khác mà Brazil phải chấp nhận: còn quá nhiều ghế trống trên khán đài.

FIFA phân phối vé một cách máy móc, mỗi quốc gia có mặt tại World Cup chỉ được mua

14 YESNEWS 6-2014

một lượng vé cố định, dẫn đến tình trạng có trận đấu khán đài vẫn trống mà người muốn

xem lại không mua được vé. Như trận Tây Ban Nha- Hà Lan, hai đội mạnh đối đầu,

nhưng cũng chỉ có 2/3 khán đài có cổ động viên. Lợi nhuận mà Brazil thu được nhờ

World Cup vì thế cũng giảm đi đáng kể.

Theo nhiều dự báo mức tăng trưởng GDP mà World Cup 2014 mang lại cho Brazil tối đa

là 0,4%, tổng GDP tăng trưởng 2014 trong khoảng 1,7-2,2%. 1,7-2,2% tức 2014 không

hề có đột phá so với hai năm trước 2012 và 2013. Cơ hội việc làm cho người dân cũng

không được như mong đợi. Người dân chỉ được phép kinh doanh tại khu vực ngoài, còn

phía bên trong- nơi tổ chức World Cup là khu đặc quyền kinh doanh của những đối tác

chính thức của FIFA. Một góc khác không hề tốt hơn của nền kinh tế là lạm phát leo dốc;

giá cả tăng lên gấp vài lần trong những ngày World Cup mà chất lượng dịch vụ thì không

tăng, thậm chí còn kém đi.

Về phía người dân Brazil, trước World Cup có đến hơn 22 triệu người sống dưới mức đói

khổ; gộp cả những người khá nghèo (có thu nhập nhưng không đủ cho những nhu cầu cơ

bản) con số này có thể nên tới 53 triệu người chiếm khoảng 30% dân số. Những người

dân nghèo sống ở các khu ổ chuột, cách xa khu vực thành thị có kinh tế xã hội phát triển.

Họ thường xuyên phải đối mặt với nạn đói, ô nhiễm.16 triệu người dân Brazil hoàn toàn

mù chữ. Khi World Cup diễn ra, cuộc sống người dân càng thêm gánh nặng. Như đã nói

ở trên, người dân không có thêm việc làm mà lạm phát leo thang chóng mặt đẩy người

dân vào hoàn cảnh cùng cực. Các cuộc biểu tình liên tục diễn ra ngay trước thềm World

Cup, người dân cho rằng chính phủ đã bỏ quên họ và đang đi ngược với mục tiêu “giảm

bớt tỷ lệ đói nghèo và bất bình đẳng giữa các nước” của FIFA khi đưa World Cup về

quốc gia Nam Mỹ này.

15 YESNEWS 6-2014

Brazil có giẫm phải vết xe đổ của Hi Lạp?

Nhắc đến Hy Lạp, chắc hẳn nhiều người còn nhớ một lễ đăng cai hoành tráng Olimpic

Athen 2004, cách đây đúng 10 năm. Khi tô chức sự kiện này, Hy Lạp đã chi gần 9 tỉ euro

(khoảng 11 tỷ USD) cho hàng loạt các công trình phục vụ và các sự kiện thể thao liên

quan. Chính phủ Hy Lạp kỳ vọng, sự kiện thể thao có thể tạo cú hích, là phao cứu sinh

cho nền kinh tế đất nước này. Tuy nhiên thực tế đã chứng minh ngược lại. Ngay sau

Olimpic, hàng loạt các công trình bị bỏ hoang, nợ công, thâm hụt ngân sách khổng lồ,

lạm phát không thể cứu vãn… Lượng khách nước ngoài đến với Hy Lạp năm 2004 có

tăng lên nhưng không đủ bù đắp cho những gì bỏ ra trước đó. Năm 2012 chính phủ Hy

Lạp đứng trước nguy cơ vỡ nợ.

Brazil hiện tại được xem như có nét tương đồng với Hy Lạp. Hàng loạt công trình xây

mới có nguy cơ bỏ hoang sau World Cup, lượng khách nước ngoài đến với Brazil không

như kỳ vọng. Thậm chí tình cảnh Brazil lúc này còn xấu hơn Hy Lạp rất nhiều vì có một

lượng người dân Brazil sống dưới mức nghèo khổ, còn Hy Lạp thì mức sống của người ở

hàng bậc trung. Như vậy, việc Brazil dẫm phải vết xe đổ của Hy Lạp, phải gánh những

hậu quả hậu World Cup là khó tránh khỏi.

World Cup- nỗi lo không chỉ của Brazil

Không riêng Brazil, World Cup là nỗi lo của toàn thế giới, khi mà các kì World Cup

trước trùng hợp về thời điểm với các cuộc kủng hoảng kinh tế. World Cup 1990, kinh tế

toàn cầu lao dốc thảm hại sau hai năm ảo tưởng trên đà phục hồi kể từ Ngày thứ Hai đen

tối. World Cup 1994, bong bóng thị trường trái phiếu phình to và vỡ tan trong vòng một

năm. Kì tiếp theo 1998 Đại gia ngân hàng Lehman Brothers sụp đổ, khủng hoảng toàn

kinh tế. Tiếp theo đó 2002 Bong bóng Dotcom xì hơi, cuốn đi 5000 tỷ USD. Bốn năm sau

World Cup 2006 thị trường nhà đất Mỹ lao dốc mạnh. Kì World Cup gần đây nhất 2010

khủng hoảng tín dụng nhan nhóm suy thoái châu Âu, kéo nền kinh tế cả thế giờ đi xuống.

Và khi World Cup 2014 diễn ra, một ngày trước lễ khai mạc, chứng khoán Mỹ tụt xuống

thấp nhất trong vòng ba tháng gần nhất. World Bank “Đã tới lúc chuẩn bị cho một cuộc

khủng hoảng tiếp theo”.

Từ chuyện người ngẫm đến chuyện ta

Cách đây 2 tháng, Việt Nam chính thức rút đăng cai tổ chức ASIAD 18. Về việc xin

nhường lại quyền đăng cai sự kiện thể thao lớn mang tầm châu lục này, xuất hiện nhiều ý

kiến trái chiều. Xét về lợi ích, đăng cai ASIAD giúp Việt Nam quảng bá rộng rãi hình

ảnh quốc gia đến toàn khu vực cũng như thế giới, từ đó thúc đẩy ngành du lịch phát triển.

16 YESNEWS 6-2014

Bên cạnh đó các công trình phúc lợi công công như đường xá cầu cống cũng nhờ ASIAD

mà được đầu tư; nền thể thao nước nhà có đích mới để phấn đấu. Tuy nhiên nếu tổ chức

không thành công, không những không quảng bá được hình ảnh mà còn ảnh hưởng xấu

đến cái nhìn của bạn bè thế giới đối với Việt Nam. Còn các công trình đầu tư cho

ASIAD thì quá tốn kém mà khả năng tái sử dụng thì không cao, đây có thể xem như là

thiệt hại.

Theo đề án đăng cai, nước chủ nhà Việt Nam bỏ ra chi phí tổ chức là 150 triệu USD, thấp

hơn nhiều so với các kỳ ASIAD gần đây (Busan năm 2002 2,9 tỷ USD, Doha 2006 2,8 tỷ

USD, Quảng Châu 2010 20 tỷ USD, Incheon 2014 1,6 tỷ USD). Đề án đăng cai này được

đánh giá là không khả quan, con số dự tính thấp trong khi các hạng mục công trình cần có

theo hình hình thức xã hội như sân đua xe đạp lòng chảo, làng vận động, khu thi đấu đua

ngựa, năm môn phối hợp… khá tốn kém. Hơn nữa Việt Nam chưa từng tổ chức các sự

kiện tầm cỡ lớn như ASIAD, chưa có kinh nghiệm. Như vậy nhiều khả năng sẽ xảy ra các

trường hợp: một là cố gắng giữ mức chi thấp làm chất lượng đầu tư ASIAD thấp, hai là

đầu tư tốt để rồi sau đó bội chi, hoặc tệ hơn trường hợp thứ ba vừa bội chi vừa đầu tư

không tốt.

Có một thực tế là hầu hết các sự kiện thể thảo lớn tổ chức tại Việt Nam và thế giới đều

đem lại nguồn thu không đủ bù đắp chi phí. Tình hình kinh tế Việt Nam cũng đang gặp

nhiều khó khăn do chịu ảnh hưởng năng nề của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh

tế toàn cầu. Ngân sách nhà nước hạn hẹp trong khi có rất nhiều khoản phải chi như đầu tư

đầu tư cho y tế- dịch sởi hoành hành trên địa bàn Hà Nội; giáo dục- cải cách sách giáo

khoa; hay an ninh quốc phòng- cách vấn đề xung quanh chủ quyền biển đảo. Rút đăng cai

ASIAD là giải pháp hợp lý thời điểm này.

Quyết định rút đăng cái ASIAD của Việt Nam đã được Hội đồng Olimpic châu Á (OCA)

thông qua ngày 24/4/ 2014. Việt Nam đã bày tỏ lời cảm ơn tới OCA giúp đỡ Việt Nam

trong phát triển thể dục thể thao nói chung và ủng hộ thành phố Hà Nội đăng cai tổ chức

ASIAD 18 nói riêng. Việt Nam cũng xin sẽ đăng cai tổ chức ASIAD vào thời điểm thích

hợp.

Còn bây giờ, những độc giả thân thiết của Yesnews, hãy cùng cùng chúng tôi dõi theo

trái bóng lăn trên sân cỏ World Cup 2014 và chờ đợi trong tương lai không xa Việt Nam

đăng cai tổ chức ASIAD- khi Việt Nam đã sẵn sàng.

Ngọc Thanh

17 YESNEWS 6-2014

Hợp pháp hóa cá độ bóng đá- liệu có thành hiện thực?

Giải vô địch bóng đá thế giới FIFA World Cup 2014 đang bước vào giai đoạn cam go.

Mỗi khi có một giải đấu lớn diễn ra, hoạt động cá độ bóng đá lại nở rộ, và World Cup

không phải ngoại lệ: hấp dẫn, kịch tích, đẳng cấp với nhiều điều bất ngờ. Ở nhiều nước

trên thế giới, cá độ đã được hợp thức hóa thành một ngành kinh doanh tiền bạc, trong

khi ở nước ta, mọi thứ vẫn chỉ nằm trên bàn giấy. Trên một góc độ nào đó, chính sự ngập

ngừng trong công tác quản lý đã khiến nền kinh tế Việt Nam để tuột mất 2 tỷ USD mỗi

năm từ thị trường sôi động này, theo một tính toán của Singapore.

Ngành kinh doanh phát đạt

Thị trường cá cược toàn cầu đã tăng

trưởng rất nhanh từ 16,2 tỷ Euro năm

2004 lên 32,6 tỷ Euro năm 2008 và

chạm mốc 50,7 tỷ vào năm 2012. Nắm

bắt được nhu cầu ngày càng cao của

ngành kinh doanh này, một số quốc gia

châu Âu như Pháp, Ý hay Tây Ban Nha

đã nhanh chóng xây dựng khuôn khổ

pháp luật nhằm đưa cá cược trở thành

hợp pháp nhằm bảo đảm sự an toàn cho

người chơi. Sự nở rộ và phát triển này

bắt nguồn từ sự phát triển của mạng intenet, cho phép tất cả mọi người có thể tham gia

đặt cược một cách nhanh chóng và tiện lợi, bên cạnh đó việc thông tin giao dịch thông

qua hệ thống đặt cược công khai và cập nhập liên tục tạo ra sự minh bạch hóa thông tin

cá cược.

Nhiều quốc gia châu Á cũng đã hợp thức hóa loại hình kinh doanh này. Lào, Malaysia,

Philipines, Campuchia, Singapore… đều đã lần lượt cấp phép cho cá cược bóng đá. Tại

Philipines, thị trường cá độ thể thao được cấp phép và quản lý bởi PAGCOR với hàng

trăm chi nhánh trên toàn quốc. Ở Lào, loại hình kinh doanh này cũng được cung cấp bởi

công ty xổ số phát triển Lào với 20 chi nhánh tại thủ đô Viêng Chăn. Ở Singapore – quốc

gia được xem là thành công trong việc phát triển các loại hình kinh doanh này ở khu vực

Đông Nam Á, tại đây người chơi có thể tham gia đặt cược từ những giải đấu cấp quốc gia

cho đến khu vực và quốc tế.

18 YESNEWS 6-2014

Vẽ đường cho hươu chạy?

Những làn sóng ủng hộ và phản đối

việc hợp thức hóa loại hình kinh

doanh này tại Việt Nam trở nên sôi

nổi hơn sau thông tin Bộ tài chính

trình dự thảo nghị định về kinh doanh

đặt cược đua ngựa, đua chó và đá

bóng quốc tế. Lập luận ủng hộ bắt

nguồn từ những thuận lợi trong việc

hợp pháp hóa các cược bóng đá. Thị

trường cá độ vốn vẫn đang phát triển

một cách tự phát và ngoài tầm kiểm

soát của pháp luật, vì thế việc hợp pháp hóa sẽ giúp cho các cơ quan chức năng có thể

quản lý được loại hình kinh doanh nhạy cảm này, ngoài ra còn thu được một khoản thuế

khổng lồ.1 Mặc dù có những đóng góp nhất định trên khía cạnh kinh tế nhưng ngành công

nghiệp cờ bạc luôn bị phê phán trên khía cạnh xã hội. Cờ bạc và cá cược thường bị qui tội

là nguyên nhân dẫn đến nợ nần, thất nghiệp, đổ vỡ gia đình v.v. Tuy nhiên những nghiên

cứu gần đây tại các quốc gia như Canada, Úc, và Anh cho thấy cờ bạc không gây ra

những ảnh hưởng tiêu cực như người ta thường nghĩ ban đầu. Theo số liệu thống kê của

Uỷ ban sức khoẻ Canada công bố vào năm 2003, có khoảng 24,2% số người lớn không

tham gia cá cược và bài bạc dưới bất cứ hình thức nào, 71% những người có tham gia

không bị ảnh hưởng tiêu cực, và chỉ có 5% số người lớn là những người tham gia cá cược

và cờ bạc bị ảnh hưởng tiêu cực. Tuy nhiên, trong 5% số người tham gia cá cược và cờ

bạc bị ảnh hưởng tiêu cực thì chỉ có 0,5% là thực sự có vấn đề. Xét trên khía cạnh này,

ảnh hưởng tiêu cực của cá cược và cờ bạc còn thấp hơn rất nhiều so với ảnh hưởng tiêu

cực đối với xã hội từ các loại đồ uống có cồn.

Thống kê về chi tiêu gia đình của Canada cũng cho thấy các gia đình chỉ dành chưa đến

0,7% tổng chi tiêu gia đình cho các loại hình cờ bạc hay trò chơi có thưởng. Điều này cho

thấy nguy cơ của việc đánh bạc khiến cho các gia đình rơi vào cảnh nợ nần, túng bấn chỉ

mang tính cá biệt. Các nghiên cứu về xã hội tại Mỹ, Anh và Úc cũng cho những kết quả

tương tự. Chỉ có khoảng 0,3%-0,6% số người dân thực sự bị ảnh hưởng tiêu cực từ các

hoạt động cờ bạc và cá cược.

Lộ trình hợp lý

1 Số liệu từ Bộ Công an cho thấy từ năm 2000 đến năm 2009 có 1254 vụ cá cược bất hợp pháp được phát hiện với

8558 đối tượng bị bắt giữ. Số tiền thu giữ được lên tới hơn 200 tỷ đồng và 2,5 triệu USD

19 YESNEWS 6-2014

Ngành kinh doanh cá cược ngày càng được nhiều quốc gia trên thế giới hợp pháp hóa.

Vai trò của chính phủ từ chỗ ngăn cấm chuyển sang giám sát và giáo dục. Đối với một

quốc gia đang hội nhập như Việt Nam, nếu ngành kinh doanh cá độ đã trở thành một làn

sóng không thể cưỡng lại thì việc xây dựng một phương án khả thi cho sự phát triển của

nó tại Việt Nam là vô cùng quan trọng. Đầu tiên, cần phải có một khung cơ sở pháp lý

chặt chẽ và đầy đủ cho hoạt động cá độ. Với tư cách là quốc gia đi sau nhiều năm trong

khi cá độ bóng đá quốc tế đã phát triển mạnh mẽ, chúng ta sẽ có lợi thế trong việc học hỏi

kinh nghiệm. Do tính chất quốc tế của hoạt động cá cược nên tham khảo luật quốc tế là

việc làm cần thiết để chính phủ thiết lập luật chơi. Việc thứ hai cần làm là phát triển các

công ty kinh doanh cá độ. Lựa chọn khả thi hiện nay là hình thức liên doanh với các công

ty nước ngoài, một mặt, việc này sẽ làm giảm gánh nặng đầu tư ban đầu, mặt khác chúng

ta có thể học hỏi được kinh nghiệm quản lý và kinh doanh từ các công ty tầm cỡ quốc tế.

Trong quá trình hội nhập toàn cầu, cần phải nhìn nhận đúng xu hướng tất yếu của sự phát

triển kinh tế, bao gồm cả những ngành kinh doanh vốn vẫn chưa được cấp phép ở Việt

Nam. Thay vì lựa chọn phương thức tự vệ, chúng ta nên học cách tự trang bị kĩ năng và

kiến thức để không tự biến Việt Nam một quốc gia lạc hậu trước dòng chảy của toàn cầu

hóa.

Duy Hoàng

20 YESNEWS 6-2014

Nhìn ra thế giới

Các sân vận động tại World Cup 2014

đi đầu trong thiết kế xanh

Bên trong sân Arena da Amazonia ở Manaus (đã được trùng tu). Ảnh: Marcus Bredt

Bên cạnh các vấn đề đang gây “bão” trong dư luận như việc chi tiêu quá tay của chính

phủ Brazil, sự chậm trễ và các khoản chi phí vượt trội khổng lồ trong quá trình xây dựng,

hay câu chuyện kì quặc về một sân vận động có thể sẽ bị biến thành nhà tù sau World

Cup, thì các sân vận động phục vụ cho giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh này ở Brazil cũng

đã và đang tạo nên được những dấu ấn riêng với những thiết kế bền vững về mặt môi

trường hơn là đột phá về kiến trúc, theo như các chuyên gia.

12 sân vận động được trùng tu hoặc xây mới phục vụ cho World Cup của Brazil là

"một biến thể của mô hình sân vận động quốc tế mà chúng ta đã từng biết", theo ông

Chris Lamberth, giám đốc phát triển thể thao của 360 Architecture, một công ty thiết kế

21 YESNEWS 6-2014

của Mỹ có trụ sở tại Kansas City. "Những công trình này bền vững và thân thiện với mội

trường hơn. Hẳn là chẳng ai thích những tòa pháo đài ngột ngạt cả."

Cả các sân bóng xây mới và các sân được tu sửa ở World Cup lần này đều được kết

hợp các tính năng “xanh” khiến cho kết cấu trở nên sáng và thoáng mát hơn rất nhiều, với

các cách thức rất đơn giản mà tiện lợi, chẳng hạn như lối đi được thiết kế rộng rãi khiến

cho khán giả có thể đi lại lưu thông dễ dàng hơn hay phần mái của sân có giá đỡ nên rất

thuận tiện trong viêc che nắng…

Sân Arena das Dunas ở Natal.

Hầu như với bất kỳ sự kiện thể thao lớn nào thì mảng cơ sở hạ tầng đều được đầu tư và

trang bị những tiện nghi, công nghệ mới nhất, nhưng nó hoàn toàn không phải lúc nào

cũng đồng nghĩa với tối tân nhất, như trường hợp của một số công trình xây dựng tại

Trung Quốc cho Thế vận hội mùa hè 2008. Một số cải tiến không đòi hỏi quá nhiều ở

công tác hậu cần, chẳng hạn như các mái che được Brazil sử dụng để hạn chế tối đa cho

khán giả cái ánh nắng gay gắt của mặt trời nơi đây hay hệ thống giao thông được cải

thiện nhằm phục vụ cho lượng du khách ước tính lên tới 3,7 triệu người trong khoảng

thời gian diễn ra World Cup.

Tuy nhiên, không ai có thể phủ nhận được tính thẩm mỹ của các sân vận động của

Brazil. Ở một đất nước mà bóng đá được xem như là một tôn giáo, xây dựng sân vận

22 YESNEWS 6-2014

động cũng không khác lắm với việc xây dựng các nhà thờ, chỉ phức tạp hơn ở các cuộc

biểu tình, mà đôi khi có thể dẫn tới bạo lực, trước các khoản chi khổng lồ của chính phủ

do các tiêu chuẩn cứng nhắc của FIFA World Cup, trong bối cảnh thắt lưng buộc bụng

của nền kinh tế Brazil.

Tổng cộng, Brazil đã phải dành gần 4 tỷ USD để mở rộng và hiện đại hóa hệ thống cơ

sở hạ tầng cho bóng đá của mình, trong khi hầu hết các sân vận động này đều có sức chứa

vượt xa so với nhu cầu của các đội bóng địa phương, do đó được xem là thiếu hiệu quả và

sẽ rất tốn kém để duy trì chúng một khi World Cup kết thúc, bỏ lại Brazil với hàng tá

những “con voi trắng” 2. Thậm chí còn có thông tin là sân Arena da Amazonia ở Manaus,

một trong những sân vận động ở Brazil phục vụ cho World Cup (với sức chứa 44.000 chỗ

ngồi, tại một thành phố mà các đội bóng chỉ có thể thu hút được vài nghìn khán giá đến

xem), sẽ bị biến thành một nhà tù.

Sau khi đăng cai tổ chức World Cup 2010, Nam Phi cũng đã gặp phải rất nhiều khó

khăn trong việc duy trì hoạt động kinh doanh tại các địa điểm thi đấu bóng đá, rất nhiều

trong số này đòi hỏi lượng trợ cấp thường xuyên từ chính phủ. Trong số 6 sân vận động

được xây dựng mới ở Nam Phi, hiện chỉ có 2 sân được xem là bền vững về tài chính.

2 “Con voi trắng” (white elephant): những thứ cồng kềnh đắt tiền mà chẳng đem lại ích lợi gì

23 YESNEWS 6-2014

Sân vận động Arena das Dunas.

Bên cạnh đó, World Cup cũng đem đến cho Brazil cơ hội để thực hiện một cú nhảy vọt

ấn tượng trong lĩnh vực thiết kế sân vận động hiện đại. Đối với một đất nước mà lần gần

đây nhất các lĩnh vực thể thao chính được nâng cấp là từ những năm 1960 và 1970,

những cải tiến như ghế ngồi riêng thay cho sàn bê tông, ghế băng dài, giá đỡ cúp, hay

phòng vệ sinh đạt chuẩn đã là những tiến bộ đáng chú ý. Thậm chí yêu cầu của FIFA về

ghế phải có tựa lưng cũng không thể thực hiện được với các sân vận động kiểu cũ của

Brazil.

"Đối với châu Âu hay Mỹ, đây chỉ là những chỉ tiêu chuẩn", ông David Lizarraga, nhà

thiết kế và chuyên gia cao cấp của Populous, công ty hỗ trợ cho một trong những sân vận

động mới của Brazil, nói với IBTimes. "Người dân ở Brazil lại không quen với điều đó."

Các sân vận động mới của Brazil hiện đã có thể cung cấp được các tiện nghi như

phòng VIP, bảng điểm điện tử hiện đại, hay màn hình LED và Jumbotrons chạy dọc các

khán đài; cơ sở vật chất đều được cải thiện tạo điều kiện cho các vận động viên và giới

báo chí.

"Các sân vận động giờ đây đang trở thành những điểm đến," Lizarraga nói. "Nó không

giống như trong quá khứ. Mọi người đến với các cuộc chơi và rời đi ngay sau đó. Bây

giờ, bạn hoàn toàn có thể đến sân trước hai tiếng và ở lại đó hai giờ sau trận đấu. "

Sân vận động Estádio Nacional de Brasília.

Các nhà thiết kế sân vận động ở Brazil cũng đang hướng tới sử dụng các loại vật liệu

mới như vải mờ, vẫn đảm bảo được lượng ánh sáng trong sân trong khi có thể giảm được

đáng kể trọng lượng và còn tạo ra được bóng mát – đây là vật liệu được thử nghiệm lần

đầu tiên tại Trung tâm thể thao dưới nước tại Bắc Kinh trong Thế vận hội mùa hè 2008.

"Các sân vận động mới của Brazil đều có chất lượng khá cao," Leonardo Finotti, một

nhiếp ảnh gia người Brazil chuyên về lĩnh vực kiến trúc, nói. Lúc đầu, Finotti nói, "Tôi

24 YESNEWS 6-2014

đã rất bi quan về các sân vận động này. Nhưng sau khi được tân mắt nhìn thấy chúng, tôi

đã thực sự rất hạnh phúc. "

Trong số đó, ấn tượng nhất phải kể đến là kết cấu rất sáng tạo của sân vận động

Estádio das Dunas ở Natal, với mái che làm từ những tấm nhôm lớn có hình dáng gợi cho

người ta liên tưởng tới đường nét uốn lượn của những đụn cát ven biển gần đó. Lỗ thông

khí nằm sâu bên trong tường sân vận động thường xuyên đưa những làn gió từ biến thổi

vào và làm mát cho cả khán đài. Còn sân Arena da Amazonia mới được xây dựng, nằm ở

trung tâm rừng nhiệt đới Amazon tại Manaus, là một kết cấu bằng thép có khung giống

như một chiếc giỏ đan bằng mây vậy.

"Thật tuyệt khi được nghe các kiến trúc sư diễn giải về các bộ phận cấu thành của các

thiết kế," Lamberth nói. "Bạn sẽ nhận được những thông điệp khác nhau từ mỗi công

trình này."

Sân Arena da Amazônia ở Manaus.

Nhiều sân vận động hiện tại đã được đầu tư nhiều triệu đô la để tu sửa, trong đó có sân

Estádio Maracana tại Rio de Janeiro, từ hai tầng ghế ngồi đã được sửa lại chỉ còn một

tầng. Mái bê tông của sân vận động Maracana cũng đã được thay thế bằng mái bọc

Teflon, mang đến bóng mát cho 95% diện tích trên khán đài của sân bóng.

25 YESNEWS 6-2014

“Tôi nghĩ đó là một cải tiến rất tinh tế và bền vững," Lamberth nói.

Cả hai sân vận động Itaipava Arena Pernambuco ở Recife và Estádio Nacional de

Brasília ở thủ đô của Brazil đều được thiết kế và trang bị thêm mái năng lượng mặt trời

nhằm mục đích tiếp tục sản sinh ra điện năng cho một quá trình lâu dài sau khi World

Cup kết thúc.

Hơn nữa, sân vận động quốc gia ở Brasilia là công trình có rất nhiều chi tiết được kế

thừa từ các mẫu thiết kế của kiến trúc sư nổi tiếng người Brazil Oscar Niemeyer, người

đã đi tiên phong trong lĩnh vực phát triển nền kiến trúc hiện đại và là tác giả thiết kê nên

nhiều khu nhà dân ở Brasília.

Sân Estádio José Pinheiro Borda ở Porto Alegre.

"Sân vận động này được xem như một di sản của Brasília," Lamberth nói. "Thật tuyệt

vời khi bạn có thể làm một cái gì đó truyền tải được giá trị của nền văn hóa. Nó chắc

chắn đã tạo nên được một ấn tượng rất Brasília. "

Như vậy, liệu các sân vận động có được sử dụng một cách hiệu quả sau khi World Cup

kết thúc hay không vẫn đang là một câu hỏi lớn được đặt ra cho chính phủ Brazil. Tuy

nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, thì Brazil đã hoàn toàn khẳng định được những điểm

tiên tiến bậc nhất trong chuỗi sân vận động của mình, hơn nữa đã minh chứng rõ nét cho

sự ưu việt của các tính năng “xanh”, hứa hẹn sẽ được áp dụng và nhân rộng trong các dự

án xây dựng và trùng tu trên toàn thế giới trong một tương lai không xa.

Hồng Ngọc

(Theo International Business Times)

26 YESNEWS 6-2014

Liệu World Cup có phải một thương vụ công

bằng cho Brazil?

Sau khi một số tập đoàn

lớn nhất thế giới như

Apple và Google hứng

chịu nhiều chỉ trích vì các

chiến lược tránh thuế của

mình, bây giờ đến lượt

FIFA phải bảo vệ thương

vụ tài chính béo bở với

nước chủ nhà World Cup

2014 Brazil.

Mối quan hệ của cơ quan

quản lý bóng đá thế giới

với Brazil đang bị giám sát

sát sao sau các cuộc biểu

tình làm rúng động cả

nước khi quốc gia Nam

Mỹ tổ chức Confederation

Cup vào tháng Sáu - đợt

chạy thử nghiệm cho các

sự kiện chính trong năm

2014.

Ban đầu sự bất bình của

những người biểu tình tập

trung vào 20 centavos (10

cent) tăng lên trong giá vé

xe buýt và xe lửa. Nhưng

chính biện pháp bạo lực

của cảnh sát mới thực sự

đã thúc giục người Brazil

ở mọi lứa tuổi xuống

đường.

Đột nhiên những vấn để

được bàn tới lại là tham

nhũng, dịch vụ công cộng

kém, lạm phát ngày càng

tăng, an ninh lỏng lẻo và

việc liệu số tiền chi cho

World Cup có thể sẽ tốt

hơn nếu được đầu tư vào

các lĩnh vực khác.

Với tình hình những người

giàu thì lo nhét đầy túi của

họ, trong khi người nghèo

phải trả thêm tiền để sử

dụng dịch vụ công vốn đã

đổ nát, chính phủ Brazil đã

phải vật lộn để đối phó với

cáimà một số người gọi là

“mùa xuân nhiệt đới”.

Chủ tịch FIFA Sepp

Blatter đã từng một lần tỏ

ý chỉ trích các cuộc biểu

tình.

“Tôi có thể hiểu rằng mọi

người không hài lòng,

nhưng họ không nên sử

dụng bóng đá để nói lên

nhu cầu của họ” Blatter

nói với Globo TV của

Brazil.

Miễn giảm thuế

Trong khi FIFA cho rằng

Brazil, cũng như Nga và

Qatar vào năm 2018 và

2022, sẽ thu được lợi ích

từ sự phát triển cơ sở hạ

tầng và du lịch cũng như

danh tiếng nhờ đăng cai

một sự kiện thể thao toàn

cầu, World Cup chính là

chìa khoá cho cơ quan

quản lý bóng đá thế giới -

sự kiện này là nguồn

doanh thu chính của họ.

“Tôi không biết các con số

chính xác nhưng là khoảng

4 tỷ USD," Tổng thư ký

FIFA Jerome Valcke cho

biết vào đầu tháng Sáu, đề

cập đến những gì World

Cup 2014 sẽ tạo ra cho tổ

chức đặt tại Thụy Sĩ này.

Tuy nhiên, đó xem ra là

một ước tính khiêm tốn

khi các chuyên gia tư vấn

cho biết số tiền có thể lên

đến 5 tỷ USD.

“Tất nhiên nó không phải

hoàn toàn chỉ là lợi nhuận,

đó là doanh thu thương

mại liên quan đến chu kỳ

không chỉ riêng World

27 YESNEWS 6-2014

Cup, mà là chu kỳ giữa

2010 và 2014,” Valcke

cho biết thêm.

Ba năm trước World Cup

ở Nam Phi thu về 3,6 tỷ

USD, với chi phí 1,298 tỷ

USD.

Kết quả mới nhất cho thấy,

FIFA báo cáo lợi nhuận

đạt 89 triệu USD cho năm

2012, với khoản dự trữ

1,378 tỷ USD.

Tổ chức này đã thu được

doanh thu 1,166 tỷ USD

năm 2012 và chi 1,077 tỷ

USD. Là một liên đoàn

hoạt động phi lợi nhuận

theo pháp luật Thụy Sĩ,

FIFA không phải trả tiền

thuế thu nhập thương mại

từ World Cup.

Nhưng một số nhà phê

bình đặt câu hỏi liệu mối

quan hệ giữa FIFA và chủ

nhà World Cup của họ là

cùng có lợi, đặc biệt là khi

liên quan tới các lợi ích từ

miễn thuế mà những nhà

tổ chức World Cup đang

chuẩn bị để cung cấp cho

quyền đăng cai sự kiện thể

thao đơn lẻ lớn nhất trên

thế giới.

Theo Tổng Cục Thuế của

Brazil, giá trị khoản miễn

thuế lên tới 248,7 triệu

USD mặc dù các báo cáo

khác ước tính con số này

có thể lên cao gấp đôi

trong giai đoạn từ năm

2011 đến năm 2015. Ủy

ban Olympic quốc tế sẽ

nhận được khoản miễn trừ

tương tự như khi đất nước

Nam Mỹ tổ chức Thế vận

hội vào năm 2016.

Những người ủng hộ cho

rằng tổ chức World Cup

mang lại hàng tỷ đô la cho

nền kinh tế Brazil, nhưng

250 triệu USD quả thực

mua được rất nhiều vé xe

buýt.

Brazil nằm trong “bàn

tay của FIFA”

Cựu ngôi sao Brazil

Romario - bây giờ là một

chính trị gia - cho rằng số

tiền chi cho xây dựng sân

vận động sẽ được sử dụng

tốt hơn nếu xây dựng nhà

ở và trường học.

“FIFA sẽ tạo ra lợi nhuận

bốn tỷ real (1,8 tỷ USD)

và đáng lẽ nên nộp một tỷ

(450 triệu USD) tiền thuế,

nhưng họ sẽ không phải trả

bất cứ thứ gì", Romario

cho biết trong một đoạn

video đăng tải trên trang

web của một số tờ báo

Brazil.

“Họ đến, dựng lên rạp

xiếc, họ không tốn bất cứ

thứ gì và họ lấy đi tất cả

mọi thứ.”

“Tổng thống thực sự của

đất nước chúng ta là

FIFA,” Romario nói.

"FIFA đến nước ta và thiết

lập một nhà nước trong

một nhà nước.”

Một nhà phê bình khác -

học giả và nhà báo

Christopher Gaffney, hiện

đang sống ở Rio - tin rằng

khẩu hiệu “Fair Play” của

FIFA không nên chỉ áp

dụng đối với hành vi trên

sân cỏ.

“FIFA nên có nghĩa vụ

thực hiện theo các luật

thuế có từ trước ở nước sở

tại áp dụng cho các tổ

chức thể thao quốc tế phi

chính phủ và các đối tác

doanh nghiệp của họ,”

Gaffney nói.

“Chúng tôi thấy một phản

ứng trước London 2012

rằng người Anh đã tức

giận khi các đối tác của Ủy

ban Olympic Quốc tế

không nộp thuế.”

28 YESNEWS 6-2014

“Một cuộc tẩy chay xảy ra

sau đó và các công ty đã

đồng ý trả thuế trên lợi

nhuận liên quan tới

Olympic của họ.”

“Tất nhiên là luôn luôn có

trợ cấp chính phủ để thu

hút các doanh nghiệp,

nhưng các yếu tố pháp lý

như Luật chung của World

Cup ở Brazil đã đi quá xa

và chuyển hướng các

khoản tiền công cộng vào

tài khoản ngân hàng ở

Thụy Sĩ.”

Phân tích này nhận được

một phản ứng nhanh

chóng từ cơ quan quản lý

bóng đá thế giới.

“FIFA không có doanh thu

từ công quỹ của nước chủ

nhà,” một phát ngôn viên

của FIFA nói với CNN.

“Nước chủ nhà cung cấp

cơ sở hạ tầng cơ bản cho

sự kiện này, và chúng sẽ là

di sản của nước đó như:

giao thông vận tải, CNTT,

các nâng cấp cho sân bay.”

“Vì vậy, sẽ là không đúng

khi nói rằng số tiền được

tạo ra ở nước chủ nhà là

dành cho FIFA và rằng nó

sẽ đi vào các tài khoản ở

Thụy Sĩ."

Nhưng khoản miễn thuế

FIFA nhận được đã làm

ngạc nhiên một chuyên gia

hàng đầu về thuế ở châu

Âu, giáo sư Luật Thuế

Châu Âu Han Kogels,

người đang làm việc tại

Rotterdam.

Trong quá trình đấu thầu

World Cup 2018, Nga đã

phải cạnh tranh với ba nhà

thầu khác - Anh, Hà Lan -

Bỉ và Tây Ban Nha - Bồ

Đào Nha.

“Trong thể thức đấu thầu

của FIFA, có một đặc

quyền về 100% miễn thuế

(không có thuế doanh

nghiệp, không có thuế thu

nhập, không có thuế

GTGT, không có thuế tiêu

thụ đặc biệt, không có thuế

địa phương, không có bất

kỳ loại thuế khác), không

phân biệt pháp luật thuế

quốc gia, pháp luật thuế

châu Âu và pháp luật thuế

quốc tế,” Kogels cho biết

sau khi kiểm tra phần của

Hà Lan trong hồ sơ dự

thầu.

“Tôi đã (và vẫn) không

biết về bất kỳ sự kiện thể

thao thương mại quốc tế

nào khác được trợ cấp

thông qua miễn thuế hoàn

toàn với chi phí của người

nộp thuế, và không thể

thấy bất kỳ lý do chính

đáng nào cho việc đối xử

ưu ái như vậy với FIFA.”

Lợi ích kinh tế

FIFA khẳng định rằng việc

miễn giảm thuế cần thiết

được xem xét trong mối

liên quan đến tổng thể

những lợi ích kinh tế mà

World Cup năm tới có khả

năng mang lại cho Brazil.

Cơ quan quản lý thế giới

trích dẫn một nghiên cứu

của Ernst & Young Terco

rằng ước tính rằng sự kiện

này sẽ bơm 112,8 tỷ real

(50 tỷ USD) vào nền kinh

tế Brazil vào năm 2014,

với 28 tỷ real (12,4 tỷ

USD) dành cho cơ sở hạ

tầng, tạo ra 63,5 tỷ real (28

tỷ USD) trong thu nhập

cho người dân.

“Điều quan trọng cần lưu ý

là miễn giảm thuế chỉ liên

quan đến một số lĩnh vực

của tổ chức, đặc biệt là đối

với việc sử dụng tạm thời

hàng hóa và dịch vụ trong

sự kiện này,” FIFA nói với

CNN.

“Ví dụ như thiết bị CNTT

cho các đài truyền hình

29 YESNEWS 6-2014

cũng như các vật tư khác

chủ yếu là các đài truyền

hình và các đội tham gia

mang theo, những chiếc xe

dùng để vận chuyển chính

thức, đồng phục cho các

tình nguyện viên.

“Ở những lĩnh vực khác

lợi nhuận của FIFA World

Cup vẫn phải chịu thuế ở

Brazil.”

“Apex/Brazil đang sử

dụng World Cup như một

nền tảng để thúc đẩy xuất

khẩu các sản phẩm của

Brazil, và ước tính rằng sự

kiện này sẽ tăng thêm ít

nhất 1 tỷ USD kim ngạch

xuất khẩu của Brazil”, Bộ

Tài chính Brazil cho biết.

“Nhìn chung, theo nghiên

cứu của Ernst & Young

Terco người ta ước tính

rằng nước chủ nhà sẽ có

được một nguồn thu thuế

bổ sung khoảng 18,1 tỷ

real (8 tỷ USD).

“Cần lưu ý rằng FIFA

cũng chịu các chi phí liên

quan đến tổ chức và đăng

cai FIFA World Cup, bao

gồm và không giới hạn tại

những chi phí của ban tổ

chức địa phương. Điều này

có nghĩa là hơn 1,3 tỷ

USD trong chi phí thuộc

về FIFA.”

Sự hoài nghi

Tuy nhiên, theo cái cách

tương tự mà nhóm G8 đã

cố gắng thống nhất về vấn

đề đóng lại những sơ hở

thuế toàn cầu vào đầu

tháng này, Giáo sư Simon

Chadwick kêu gọi các

chính phủ và các tổ chức

thể thao tiếp cận với thuế

một cách có hệ thống hơn.

“Một trong những vấn đề

ở Brazil, Anh và, trên thực

tế, ở nhiều nước trên thế

giới là không có chiến

lược hoặc chính sách nhất

quán liên quan đến thuế và

thể thao”, Chadwick cho

biết.

“Ví dụ, cầu thủ chơi trong

trận chung kết Champions

League tại Wembley được

miễn nộp thuế trên thu

nhập từ trận đấu.

“Trong khi đó, vào năm

2015, cầu thủ trong chung

kết bóng bầu dục World

Cup sẽ không được miễn

thuế tương tự. Một thiếu

sót về chiến lược, về sự rõ

ràng, thiếu nhất quán và

thiếu cởi mở như vậy tạo

ra một môi trường mà sự

lẫn lộn, mâu thuẫn và hoài

nghi bắt đầu phát triển.”

Với quy mô của các cuộc

biểu tình ở Brazil, liệu đất

nước Nam Mỹ có muốn

đàm phán lại vấn đề miễn

thuế?

“Tổ chức một kỳ World

Cup cần đến các thỏa

thuận được ký kết giữa

liên đoàn bóng đá thế giới

và nước chủ nhà.” Bộ Tài

chính Brazil cho biết.

“FIFA World Cup đã luôn

luôn được Brazil coi là

một cơ hội lớn để thúc đẩy

đầu tư vào cơ sở hạ tầng,

các dịch vụ và hiện đại hóa

hệ thống quản lý bóng đá

ở Brazil."

Phan Huy Hoàng

(

30 YESNEWS 6-2014

World Cup sẽ ảnh hưởng như thế nào đến Brazil?

Giải đấu bóng đá lớn nhất

hành tinh đang được cổ vũ

cuồng nhiệt trên toàn thế

giới. Theo tạp chí Forbes,

có ít nhất hơn 3.2 tỉ người

xem World Cup mỗi phút

trong năm 2010. Từ đó,

Forbes dự đoán rằng

Brazil sẽ tạo ra khoảng 4

tỷ đô la cho FIFA trong

năm 2014 này.

Với những sự kiện lớn

như vậy, các quốc gia xem

đó là cơ hội, là cách thức

để có thể thu hút được đầu

tư nước ngoài và tăng

cường dự trữ ngoại hối cho

mình. Thực tế đã chứng

minh World Cup hoàn

toàn có thể đem lại lợi ích

cho nước chủ nhà. Tuy

vậy, bên cạnh lợi ích còn

kèm theo các vấn đề về

kinh tế và xã hội.

Tổ chức một sự kiện thể

thao có thể rất có lợi cho

nước chủ nhà bằng cách

thay đổi chính sách trong

thời kì này, đẩy mạnh du

lịch, thu hút các nguồn vốn

đầu tư nước ngoài và tạo

ra tăng trưởng kinh tế từ

các hoạt động kinh doanh

diễn ra trong suốt quá trình

diễn ra sự kiện. Nhờ đó,

một khối lượng việc làm

lớn cũng được tạo ra cho

người dân nơi đây.

Tuy nhiên, lợi nhuận thu

được từ tiền bán vé, các

hợp đồng tài trợ và bản

quyền truyền hình không

đủ để tạo ra lợi nhuận

kinh tế cho cả quốc gia,

số tiền thu được chỉ được

sử dụng để bù đắp cho các

chi phí đăng cai sự kiện

ngay ở giai đoạn đầu tiên.

Tuy nhiên, theo một

hướng nhìn nhận tích cực

hơn, các phương tiện

truyền thông đóng một vai

trò rất lớn trong việc tạo ra

sức hấp dẫn cho nước chủ

nhà và tạo ra một lợi ích

lâu dài trong việc xây

dựng và phát triển ngành

du lịch. Điều đó còn tạo

ảnh hưởng tốt cho các

ngành công nghiệp và một

số ngành nghề khác. Ví

dụ, trong việc cải thiện cơ

sở hạ tầng, ta có thể thấy

mối quan hệ trực tiếp giữa

việc tổ chức một sự kiện

thể thao lớn và các ngành

công nghiệp xây dựng.

Ngành xây dựng sẽ được

hưởng lợi từ việc đảm

nhận các dự án đòi hỏi

phải cải thiện đường xá

giao thông, xây dựng và

cải thiện cở sở hạ tầng, và

những cơ sở vật chất này

còn có thể sử dụng để tổ

chức các buổi hòa nhạc, sự

kiện thể thao khác ngoài

World Cup.

31 YESNEWS 6-2014

Ngoài ra, người ta có thể

mong đợi World Cup sẽ hỗ

trợ cho ngành nông nghiệp

và sản xuất rượu Rum của

Brazil. Với một lượng lớn

người hâm mộ sẽ tràn vào

Brazil để chào đón World

Cup thì nhu cầu

lương thực và thực

phẩm rất lớn. Du

khách chắc chắn sẽ

tìm đến các món ăn

địa phương tại các

nhà hàng, nhờ đó

người nông dân sẽ

có thể tăng số

lượng nông phẩm

của mình để đáp

ứng cho nhu cầu

của du khách. Từ

đó có thể tạo ra sự

tăng trưởng mạnh

mẽ cho ngành nông

nghiệp.

Trong thể thao, uống

rượu sẽ tạo ra sự hòa đồng,

tăng sự kết nối giữa những

người hâm mộ với nhau.

Vì vậy, Brazil cũng ta hi

vọng rằng ngành rượu

Rum của họ sẽ phát triển

mạnh mẽ nhờ sự kiện thể

thao lớn này.

Những lợi ích kể trên

đều có thể được tạo ra.

Một ví dụ nhằm minh

chứng cho tác dụng của rất

lớn từ các sự kiện thể thao

lớn đó chính là thành phố

xinh đẹp nổi tiếng

Barcelona với Thế vận hội

mùa hè năm 1992.

Hình ảnh trên đây là hình

ảnh tượng trưng cho người

dân Brazil bị tổn thất mất

mát vì World Cup.

Tuy nhiên không thể

không kể đến những tác

động tiêu cực mà một sự

kiện thể thao lớn đem lại.

Mặc dù một sự kiện lớn

thu hút nhiều đầu tư hứa

hẹn sẽ tạo ra nhiều việc

làm, nhưng những công

việc đó không phải lúc nào

cũng đem lại lợi ích thật sự

cho những người lao động.

Việc làm được tạo ra từ

World Cup thường chủ

yếu là các công việc bán

thời gian, tạm thời và

lương thấp.

Những việc này

có thể đem lại

hiệu quả nhưng

nó chỉ đem lại

những lợi ích

trong ngắn hạn,

không đáng kể.

Trên thực tế,

những người

hưởng lợi chính

từ World Cup

chính là FIFA,

chính phủ

Brazil và một số

ít các vị trí quan

trọng liên quan đến World

Cup. Một số doanh nghiệp

lớn cũng có thể được

hưởng lợi nhưng còn với

cả quốc gia thì phải đánh

giá lại. Câu hỏi được đặt ra

là: “ Phải chăng World

Cup chỉ đem lại lợi ích

thực sự cho một nhóm

thiểu số, còn phần đa số

khác thì phải gánh chịu

hậu quả?”

32 YESNEWS 6-2014

Để xây dựng sân vận

động và các cơ sở vật chất

liên quan khác cho World

Cup, những người dân

sống gần đó đã phải di rời

và chấp nhận phá hủy nơi

ở của mình. Theo báo cáo,

ở riêng Maracana đã có

hơn 2000 người đã bị di

dời ra khỏi nhà của họ.

Câu chuyện này xảy ra

giống như Thế vận hội

mùa hè năm 1996 ở

Atlanta đã khiến 1500 cư

dân ở nhà ở công cộng đã

bị đuổi ra khỏi nhà để làm

nơi ăn nghỉ cho du khách.

Không chỉ vậy, chính

phủ còn có thể sử dụng các

nguồn lực từ các lĩnh vực

quan trọng khác như nhà

ở, giáo dục..v.v. để chi trả

cho các chi phí liên quan

đến World Cup. Một câu

hỏi nữa được đặt ra : “Liệu

World Cup có quan trọng

hơn hàng ngàn trẻ em có

thể bị thất học vì thiếu

kinh phí cho giáo dục? ”

Việc các cư dân phải di

dời và kinh phí dành cho

nhà ở công cộng của chính

phủ bị hạn chế đã góp

phần làm gia tăng số trẻ

em lang thang trên

đường phố ở Brazil. Đây

là một vấn đề vô cùng

nhức nhối đang diễn ra ở

khu vực Mỹ Latinh và một

số bộ phận thuộc vùng

biển Caribe. Với những gì

mà World Cup mang lại,

nó chỉ làm cho vấn đề này

trở nên nghiêm trọng hơn.

Sẽ có nhiều trẻ em bị bỏ

đói, phải ngủ trên đường

phố và dễ bị tổn thương.

Chính vì hoàn cảnh như

vậy, nhiều trẻ em đã phải

đi theo con đường phạm

tội để có thể kiếm miếng

cơm manh áo.

Từ các nguồn tin tức báo

cáo gần đây, chúng ta có

thể thấy rằng có những bất

ổn xã hội và các cuộc biểu

tình chống chính phủ vì

World Cup đã và đang xảy

ra ở Brazil. Điều này là

một trong những nguyên

nhân dẫn đến sự gia tăng

tội phạm và bạo lực tại đất

nước này.

Đó là tất cả những vấn

đề đau xót mà chúng ta

phải đối mặt với thể thao

ngày nay. Nhiều sự kiện

thể thao lớn đã đem lại

nhiều vấn đề hơn cả những

lợi ích mà nó có thể đem

lại. Với Brazil, nó sẽ là

cuộc đấu tranh lâu dài cho

những người dân nghèo

khi Thế vận hội Olympics

2016 cũng sẽ được tổ chức

tại Brazil trong tương lại

không xa. Có thể những

vấn đề phát sinh vì World

Cup như vậy sẽ còn tái

diễn trong Thế vận hội

trong tương lai sắp tới

Hoàng Thảo

(Theo tạp chí Foodball

Motion)