YECDER - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D194465/2010/2010_BALABANM.pdfyıllar, köy yakınlarında...

YECDER KiTAPLARI

ı

YECDER

• •• • • l.ULUSAL DIN GüREVLILERI

• \J •

SEMPOZYUMU TEBLIGLERI

(22 Mayıs 2010)

3- CAMi MERKEZLi EGiTiM VE AKTiViTELER

Mustafa BALAEAN İmam Hatib 1 Kayseri

Bana sor memleketin halini ben söyleyeyim:

Bir imam çünkü bilir evleri ... Ha bir de, hekim.

Mehmet Akif Ers oy, Köse İmanı

Sempozyumun bu son oturumunda bendeniz sizlerle "Ba

şarı Öyküleri"nin sonuncusunu paylaşacağım. Amacım genel

de camilerde, özelde köyde ve köy camilerinde nelerin yapıla

bileceğinin örneklerini sunmakhr. Öncelikle şunu ifade edeyim;

sunacağım başarı öyküsünün daha iyisini ve ilerisini yapan ar

kadaşlarımızın olduğunu biliyorum. Ancak bunların sadece. bu

lunduğu masayı aydınlatan bir abajur gibi değil, herkesin istifa

de edeceği bir ışık gibi olması için bu çalışmaları paylaşmamız,

ortak bir his ve heyecan oluşturmamız gerekiyor.

Öykümü "Cami Merkezli Eğitim ve Aktiviteler" başlığı çer-..

çevesinde uygulama ağırlıklı olarak üç başlıkta sunacağım. Siz

lerden istirhamım bu faaliyetlerin hepsinin bir köyde olduğunu

hahrınızda tutarak okumanızdır. Evet cami merkezli yapılan bu

aktiviteler neler?

1. Cami içi din hizmetleri

2. Cami dışı hizmetler

3. Kişisel gelişime yönelik ve bireysel çalışmalarım.

246 • Yaygın Din Eğitimi ve Uygulamaları

1. Cami içi din hizmetleri:

a. Cemaatin geneline yönelik çalışmalar:

Cemaat, din görevlisinden öncelikli olarak camiye bakrnasıru,

namazları kıldırmasını ve cenazeyi kaldırmasını bekliyor. Bizler

in etkili ve etkin olacağı, görev gereği olarak yaptıl,darımızdan

daha çok, ekstra yaphğımız/yapacağımız hizmetlerdir. Gönüllü

hizmetler bizleri daha farklı ve faydalı kılıyor. Cemaatin sayı ve

seviyesinin artması özel çalışmalarımızia daha kolay oluyor. Bu

anlamda yaphklarımı paylaşmak istiyorum.

b. Okuma Faaliyetleri:

Sadece mihrapta olmak yetmiyor. Namazda öncülük etti

ğimiz cemaatin bilgi ve bilinç kazanmasına katkida bulunacak

çalışmalar da yapmak gerekiyor. Vakit namazlarından önce

Kur'an'ı-Kerim'i yüzünden okumanın yanı sıra rnealini de oku

yor, gerekli yerlerde açıklamalar yapıyorum. Cernaatin rnernnu

niyeti yüzlerinden ve sözlerinden belli oluyor. "Hocam alışık

değildik, sağ olasın!" diyorlar. Ayrıca ikindi ilmihali ve Siyer

okurnalarını cemaati de içine katarak yapıyorum.

c. Konuşan Kürsü:

Malurnuz olduğu üzere şu an carnilerimizde ezan ve vaaz,

merkezi bir şekilde veriliyor. Bu uygularnalar ise bizleri zamanla

pasif hale getirebilir. Öyle ki bilgilerimizi kaybetme, hitabetimizi

köreltrne, cemaatin gözünde kıyrnetimizi azaltrna gibi riskler ta

şıyor. Bu nedenle en az ayda bir kez de olsa kürsüye çıkrnarnız,

birçok açıdan faydalı olacaktır. Bu anlamda, kendi tecrübele-

Yaygın Din Eğitimi ve Uygulamaları • 247

ı

rimden biliyorum ki, cuma günleri vaazları bir hafta merkezden

dinletirken, bir hafta da bizlerin vermesinin faydalı olduğunu

görüyorum. Hele ki, medya vaizlerinin çoğaldığı bir dönemde

bizlerin kürsüye uzak durması, bizlerin sönükleşmesine, zaman

la belki silikleşmesine neden olma tehlikesi taşıyor. Tavsiyem o

ki, kürsü bize küsmesin!

d. Bilgi Kağıtlan:

Cemaat camiye erken geldiğinde istifade edeceği alternatifler

sunmak gerekiyor. Ya da bazı önemli gün ve haftalarda ilgile

rini çekecek uygulamalar faydalı oluyor. Bu amaçla, Peygam

berimizin hayatını anlatan tabloları caminin uygun yerlerine

asarak okumalarını sağlıyorum. Önemli gün ve haftalarda ha

zırladığım ayet ve hadisleri, vurgulu başlıklarla caminin uygun

yerlerine yapıştırıyorum. Örneğin, Kutlu Doğum Haftasında,

Peygamberimiz'in günlük hayatımıza yönelik hadisleririi, Ra

mazan ayında da Kur'an1a, oruçla ilgili ayet ve hadisleri afişe

ediyorum. Görüyorum ki, bazen bir ayet/hadis bir sohbet kadar

etkili oluyor.

e. Soru Kutusu: . ..

Toplumumuzda camide vaaz verilirken soru sorma geleneği ve kültürü yok. Ya da bazı konular camide sorulmaz veya ayıplanırım diye soru sorulmuyor. Bu sorunu aşmak için caminin girişine u soru Kutusu" yaptırdım. u sormak, ilmin anahtarıdır" vurgusuyla, aklınıza takılan, soramadığınız soruları yazın ve kutunun içine bırakın, vaaz verdiğim bir cuma günü sorunuza cevap verilecektir, açıklamasını kutunun üzerine yazdım. Gençler daha çok

ilgi gösterdiler. Çocuklar yaz kurslarında ilginç sorular bıraktılar.


f. Cami Dersleri:

Cemaatin seviyesini yükseltmenin, sayısını arhrmanın, sıcak

bir ilişki kurmanın en güzel yollarından biri, belki de en etkilisi,

cami dersleri yapmaktır. Bu çalışmayı üç yıldır, yatsı namaz

Iarına müteakip yapıyordum. Bu yılda Diyanet İşleri Başkanlı

ğımızın yeni projesi olan Camilerde Kur'qn Öğretimi Programı

çerçevesinde il dışında yapılan seminerlere katıldım. Sonrasında

ise daha sistemli ve verimli şekilde yaphm.

Dersleri uygulama ağırlıklı olarak işliyorum. Hepsinin eline

kurs öncesi dua-sure-siyer konularını içeren bilgi dosyası veri

yorum, ondan çalışarak geliyorlar. Yatsı narnazına müteakip

yapılan derslerde namaz öncesi, derse katılanlardan birisi ezan

duasını okuyor, birisi müezzinlik yapıyor, birisi namazı kıldı

rıyor ve birisi de Amenerrasulü'yü okuyor. Öyle bir aşamaya geldik ki, bu yıl düzenli olarak beş genç yatsı namazını kıldır

dı. Derslerde öğrenilenlerden test usulü ödüllü sınavlar yapıyo

rum. Cami derslerinin finalini de unutulmayacak bir etkinlikle

bitirmeye çalışıyorum. Geçtiğimiz yıl kursun finalinde Erciyes

Kayak Merkezi'ne gezi progr;:u:ru düzenledim. Söylenen şuydu,

"Hocam kırk yaşındayım, Kayseriliyim, ilk kez Erciyes'e çıkı

yorum." ve 35 yaşlarındaki bir öğrencimi gezi esnasında cep te

lefon undan biri arıyor, konuşuyorlar, öğrencim diyor ki; uşu an

Erciyes'teyim. Camiyle geldik, cami hocasıyla geldik" diyor.

Yani sadece derslere, etkinliklere katılanlar değil çevreleri de

yapılanları duyuyor, kafalarındaki cami-imam anlayışı değişi

yor. Cami derslerine gelmeyenler üzüntülerini dile getiriyorlar.


g. Yaz Kur'an Kursları:

Öncelikle kendimizi bilgi ve bilinç olarak hazır hissetıneli ve

cami ortamını öğretime uygun hale getirmeliyiz. Unutmamalı

yız ki, çocuklar tatilde. Camiyi cazip hale getirmek zorundayız.

Herkes şartlarına göre hareket etmemeli, şartlarını en uygun hale getirmek için gayret etmelidir. Bu nedenle, şehirdeki tanı

dıklanından destek isteyerek, caminin girişini okullardaki sınıf

ortamına dönüştürdüm. Yazı tahtası, bilgisayar, kitaplık temin

ettim. Anlatımlarımı portatif tahtayı kullan(dıra)arak, Kur'an'ı

Kerim ve ezber çalışmalarını bilgisayar destekli yapıyorum. Ba

zen uygun filmler izletiyorum. Öğrencilerin teneffüslerde top

oynayacakları ortam ve zamanı sağlıyorum.

Eğer yorulduklarını hissedersem dersi bahçede işliyorum.

Düğün-cenaze yemeği olursa çocukların sayısını veriyor, bah

çeye servis ettiriyorum. Bazı konuları daha iyi aniayacakları or

tamlarda yapıyorum. Örneğin Ahiret Günü'ne iman konusunu

mezarlık ortamında işliyorum. Çevreyle ilgili konuyu mıntıka

temizliği yaptırarak, fidan bulunan yerlerdeki ağaçları sulama

yaphrarak işliyorum. . ..

• Haftanın öğrencisi: Hafta içerisinde öğrencinin derslerdeki

başarısı, kursa devamlılık ve arkadaşlarıyla ilişkiler konusunda

başarılı olan öğrencinin adını ve soyadını "Başarı Belgesi" şek

linde düzenleyerek cami ilan panosuna asıyorum.

Bu, diğer öğrenciler için motive edici oluyor. Hafta içi ders

ve devamlılığa dikkat ediyor. Çünkü panoda ismi olacak, herkes

tarafından tebrik ve takdir edilecek.

• Dondurma Amca/Abla: Yerel sorunlara, yerinde çözüm-


ler üretmek gerekiyor. İlk yıl bir şey dikkatimi çekti, perşembe

günleri öğrenciler gelmiyor, gelrnek istemiyor. Gördüm ki,

köyde perşembe günleri alış-veriş pazarı kuruluyor, bunlar

harçlıkları varsa bir şeyler alıyor, yoksa pazarda vakit geçiriyor

lar. Bu soruna bir çözüm düşündüm, cemaatten mali durumu

iyi olanlarla görüştürn. Her hafta birinden yeterli parayı aldım.

Dondurmacıyla görüştürn, tam saat 12.00'da camiye gelmesini

söyledim .. Çocuklara perşembe günleri dondurmanız benden

dedim. Başka gün bahane bulan çocuklar bile, o gün gelmeye

başladılar. İkrarn yapılırken de kirnin ikrarnda bulunduğunu

ilan ettim. Hafta gelmeden dondurma parası geliyordu. Ya bir

amca, ya bir abla 'bu hafta da benden' diyordu. Böylece çocuk

lar camiye daha coşkulu geliyor, büyükler eğitimi, camiyi,

çocukları sahipleniyorlardı. Bu uygularnayla gördüm ki, daha

önce öğrencinin en az olduğu gün, öğrencinin en çok olduğu gün

oldu. Daha da ötesi, yaş sınırından gelerneyen çocuklar, o gün

dondurma saatinde caminin çevresine akın ediyorlardı. Onları

da ay1.rrnıyor, hazırlığıını ona göre yapıyordurn.

• Geziler (Kayseri Gezisi): Çocuklarla ders dışında da bu

luşmak, farklı ortarn ve etkinlikleri de paylaşmak, birlikteliği,

iletişimi daha sıcak ve sürekli kılıyor. Ayrıca kursa gelenlerin

memnun bir şekilde ayrılması, bir sonraki yıl gelecekler için de

kursun cazip olması, iyi bir veda programına bağlıdır. Bu amaç

la, çocuklarla farklı ortarnları paylaşmak ve kursu eğlenceli bir

şekilde bitirmek için geziler düzenlernek faydalı oluyor. Önceki

yıllar, köy yakınlarında bir yerlere giderken, geçen dönem köy

de yaşayan çocuklara, sınırları içinde yaşadıkları ama bir sır gibi

olan şehri tanıma imkarn sağlamak, kurstaki katılımı ilerleyen


günlerde düşürmemek, gelenlere camiye gelmenin farklılığını

yaşatmak için kurs sonunda Kayseri Gezisi düzenleyeceğimi

söyledim. Bütün velilerden yazılı müsaade aldım. Gezi programı

ımza, bağlı olduğumuz kurumu, bizleri daha kapsamlı tanıma

ları için ilçe müftülüğümüzü ziyaretle başladık. Çocuklar, Mill

tümüze makamında çiçek takdim ettiler. Müftümüz çocuklarla

sohbet etti, müftülükte neler yapıldığını anlattı. Güzelce ağırladı.

Sonra çocukları Kayseri Müzesi' ne, ardından Mevlana'nın hoca

larından Seyyid Burhanettin Türbesi ve Mezarlığına götürdük,

burası hakkında bilgi verdik, dualar edildi.

Sonra salatin camilerinden Hunat Camii'ne gittik. Ben imam,

çocuklardan biri müezzin oldu, cemaatle namaz kıldık. Ardın

dan çocukları, güzel bir piknik alanı ve mesire yeri olan Beşte

peler Parkı'na götürdük, gezildi, öğle yemeği yenildi. Ayrıca

buradaki Kayseri'yi bütün yönleriyle sembolize eden, geçmişi

canlandıran Kayseri Evi'ni gezdirdik. Sonra Kayseri merkez

deki Mimar Sinan Parkı'nda kayıklara binildi. Daha sonra da

modem, bilişim teknolojileri ile donatılmış Kadir Has Kent Mü

zesi gezdirildi. En sonunda ise çocukları Lunapark'a götürdük.

Çocukların keyfine diyecek yoktu. Adana' dan, Antalya' dan ge

len yazlıkçı çocukları bile; u İyi ki köye, iyi ki kursa gelmişiz"

dediler. Daha ilginç olan Kayseri'de yaşayıp, yazın köye gelen

çocuklar bu gezide Kayseri'yi keşfettiklerini söylüyorlardı.

• Al Götür-Oku Getir: Maalesef okuma alışkanlığı, kitap sev

gisi her yaş gurubunda zayıf, köylerde daha da zayıf. İlgilendiği

miz çocuklara kitabı, kitap okumayı sevdirmeliyiz. Bu kapsamda

camiye birçok kitap kazandırdım, iki kitaplık temin ettim. Özel

likle yaz döneminde, çocukları kitap okumaya yönlendirdim. Ki-


tap okuyanları ödüllendirdirn. Sadece bir yaz dönüşümlü olarak

100 adet kitap okumalarını sağladım.

• Kandil Geceleri: Çocuklara öğrendiklerini sergileme fırsa

h vermek, öğrenmenin hazzını ve heyecanını yaşahyor. Ayrıca

veliler "Çocuklarımız camiye geliyor ama ne öğreniyorlar" açık

ve gizli meraklarını gidermeleri için, kandil geceleri bulunmaz

bir fırsathr. Bu nedenle gecelerde cemaat huzurunda erkek ve

kız öğrencilere solo/koro ilahi, meaJJ.i dua-sure okumaları yaph

rıyorum. Çocuklara cemaatin huzurunda abdest almayı, namaz

kılınayı uygulamalı olarak anlathrıyorum. Böylelikle, hem ço

cuklar daha iyi öğreniyor, sosyalleşiyor, hem de cemaatten ek

siği olan, yanlışı olan, doğrusunu öğrenmiş oluyor. Geçtiğimiz

Kadir gecesinde, öğrencilerimizden birine, geceye özel olarak

yazmış olduğum duayı (Türkçe metin) okuttum. Bu yıl Mevlid

Kandili'nde ise, gecenin içeriğine uygun olarak, iki öğrencimiz,

Peygamberirnizle ilgili toplam 50 soruyu cevapladılar.

• Ziyaretler: Çocuklarla/gençlerle hasta ziyaretleri yaparak

acıları paylaşma ahlakı edindirmeye çalışıyorum.

• Çevrecilik Çalışmaları: "Çevreyi temiz tutalım, yeşil ya

palım." sözlerini eyleme dönüştürerek, çocuklarla cami avlusu

çevresinde mınhka temizliği yaptırıyorum. Köyün muhtelif

yerlerine, mezarlık çevresine ağaç dikiminde aktif rol alıyorum.

Daha önce dikilmiş olanları sahiplenme bilinci kazanmaları için

birlikte sulamaya gidiyoruz.

2. Cami Dışı Din Hizmetleri:

a. Kur'an Kursu:


Takdir edersiniz ki, toplumsal dönüşümler sadece erkeklerle

ve çocuklarla olmuyor. Bayanları da aktivitelerin içine katmak

gerekiyor. Bu amaçla, imam lojmanının altında bulunan daire

nin resmi Kur'an Kursu olması için gerekli girişimlerde bulun

dum. Sonunda köylülerin desteği ile kurs şehirdekilerle yarışır

hale geldi. Ben ve eşim, gelen öğrenci kayıtlarından, hoca ha

nımlara yol parasını temin etmeye kadar, gereken bütün desteği

verdik. Birkaç kez Hoca Hanımlar değişti ama destek ve hizmet

değişmedi. Öyle ki, son iki yıldır kursumuz, ilçe ve köylerdeki

14 kursun içinde kurslar arası yarışmalarda ikinci oluyor.

Tabii ki bu, hoca hanımların başarısı ama müftülerim, mes

lektaşlarım takdir eder ki ortam ve destek çok önemlidir. Geçen

yıl köyde kayıt yapılabilecek bayan kalmadı. Bizler de okuma

yazması olmayanlar için Halk Eğitimden okuma-yazma kursu

talebinde bulunduk. Kurs açıldı ve belge alanların hemen Kur'an

Kursu'na kaydedilmelerini sağladık Köyde neredeyse her evden

bir bayan Kur'an okumayı biliyor, temel dini bilgileri öğrendi.

Köylerdeki bu kurslar aynı zamanda köyde yaşayan bayanların

sosyalleşmesine katkı sağlıyor. Camide erkekler eğitilirken aynı .. zaman da bayanlarımız da din hizmetlerinden mahrum kalma-

mış oluyor.

b. Sosyal yardım çalışmalan:

Sosyal yardım konularında suistimaller maalesef çok oluyor.

Bazı dönemler muhtar ve okul müdürleri tarafından yardıma

muhtaç kişilerin listesi talep ediliyor. Bu konuda, gerçek ihtiyaç

sahiplerini listeye yazdırmak gerekiyor. Burada bize de çok gö

rev düşüyor. Bu anlamda doğru yönlendirmeler yapmaya çalış-


mak gerekiyor. Bu amaçla ortaöğretimdeki öğrencilere harçlık

temin etmeye, üniversitede olanlara harç parası bulma konusun

da yardımcı olmaya çalışıyorum. Köyde ihtiyaç sahibi insanların

ilgili kurumlardan yardım almalarını sağlıyorum.

c. Eğitime Destek:

Eğitim konusunu hutbe ve vaazlarımda özellikle işliyorum.

Sadece erkek çocuklarının değil, bütün çocukların okuması ve

meslek sahibi olması gerektiğini vurguluyorum. Okulda verilen

proje ve performans görevinin hazırlanmasında öğrencilere ma

teryal temini noktasında yardımcı olu yorum.

Köy okulundaki bütün idareciler le ve öğretmenlerle ilişkimi

sıcak tutuyorum. Okulun herhangi bir eksiği olduğunda köy

lüyle paylaşıyorum. Bu günlerde köye yeni bir okul için, Milli

Eğitim'in bir sivil toplum kuruluşuyla ortak çalışınaları var. Bu

konuda bir gün muhtar ve azalara mutlaka bu kuruluşu ziya

ret edelim, teşekkür edelim dedim. O günlerde gittik, köye okul

yapmacak olan söz konusu kuruluşun müdürü şunu dedi, uBiz

leri köye değil de daha merkezi bir yere okul yaptırın şeklinde

vazgeçirmeye çalışanlar vardı ve köyünüzden de bu projeye sa

hip çıkan olmayınca niyetimizi değiştirmek üzereydik.''dedi.

Yani okulu kurtardık.

Okuldaki kutlamalarda, gezilerde bulunmaya özel önem

veriyorum. Ankara gezisi yapıldı, bulundum, Kapadokya gezi

si yapıldı, iştirak ettim. Bu tür davranışlar bizleri öğretmenierin

yanında saygın, çocukların gözünde sempatik, büyüklerin gö

zünde farklı kılıyor.

Yaygın Din Eğitimi ve Uygıılamaları • 255

d. Kültürel Aktivite! er:

• Kardeş Köyler Postası: Köydeki muhtarlık, okul, cami,

sağlık evi arasındaki iletişimin sağlam ve sağlıklı olması köydeki

huzur ortamını sağlar. Bu anlamda ne yapılabilir dedim. Ortak

bir çalışma olsun diye, köye yönelik 'Sakaltutan Köyü Postası'

çıkarmayı düşündüm. Muhtarlık, cami, okul, Kur'an kursu, sağlık

ocağı haberlerini içeren bir haber postası hazırladım. Köyde, il

çede ve çevre köylerde afişe olacak uygun yerlere asıldı. Öyle

ki yakın köylerden, 'bu posta da bizim köylerde olsun' talepleri

geldi ve bu talepler sonucu, çalışınam Kardeş Köyler Postası

diye genişledi. Diğer köylerdeki imam arkadaşlardan haberleri

alıyorum ve onların ismiyle haberleri yayımlıyorum. Bu haber

postasıyla ilgili yaşadığım bir konuyu paylaşayım. Okulu ara

da bir ziyaret ederim. Geçenlerde gittim, bir öğretmen arkadaş

"Hocam Postaya haber olarak yazar mısın?" dedi, "Neyi de

dim?" Ya bir hayırsever okula, etkinliklerde kullanmamız için

ses cihazı hibe etti." dedi. O sırada müdür bey geldi, aynı şeyi

söyl~di. Yani bir şekilde hayırsever kişiye teşekkürlerini ifşa ede

cekler. Postamızda buna çok uygun. Çünkü köyün internet sites

inde, şehirde belli yerlerde, çevre köylerde, köydeki cami-okUI

kahve-bakkal'da posta afişe oluyor. Posta derken büyük bir

hacmi yok. Word'de yazılmış, bir A4 kağıdı. Ama kendi küçük,

işlevi büyük ...

• Kitap çalışmasına destek: Komşu köylerden birinden karay

oluyla şoför olarak hacca giden bir kardeşimiz, yaşadıklarını

kitaplaştırmak istediğini söyledi. Hac vazifesinde yaşadıklarını,

izienimlerini günlük olarak yazmış. Ben de İsimlendirme

ve düzenleme konusunda destek oldum. Kitabın hazırlık


aşamasında her noktada yardımcı oldum. Önsöz mahiyetinde

h Müftüsü' nden yazı almasını önerdiın, takdim yazısını aldı.

Kitabın ismini i/Köyden Kiibe'ye Hac Yolculuğum" diye belirl

edik. Kitabın son bölümüne benim yazdığım 19 sayfalık Hac

duası eklendi. Kitabı D.İ.B Hac Dairesi'ne de gönderdi. Arkadaşı

özel arayarak tebrik ettiler.

• Kültürel Etkinlikleri Duyurma: Cemaati kitap

kampanyalarından haberdar ediyorum. Liste oluşturuyor ve

getirtiyorum. · Birkaç kişinin evinde kitaplık oluşmasına vesile

oldum. Şehirdeki yarışma-etkinlik türü organizasyonları duyu

ruyorum.

• Kitap Dolaşımı: Sevdiğim, okumalarında fayda gördüğüm

bir kitabı okumayı seven birine veriyorum. Gençler arasında

dolaşıyor. Son sayfaya "Bu kitabı kimler okudu?" diye başlık

açıyorum. Okuyan ismini yazıyor. Bu uygulama da, görenleri

motive ediyor. Elimizde gezen son kitap, İbiş Hoca isminde

olumlu bir imam karakterinin başrolde bulunduğu "Son Er

meni" isimli bir roman. Kitabın içeriği 1915'lerdeki Kayseri ve

yöresindeki yaşam şartlarını, Ermenilerle ilişkilerimizi, sosyal

sorunlarda imam karakterinin aktif rolünü içeriyor.

e. Sosyal Aktiviteler:

• Kutlu Doğum etkinlikleri: Cemaatle birlikte okul etkinlik

lerine katılıyor, şehirdeki Kutlu Doğum etkinliklerine erkeklerin

ve kadınların katılımını sağlıyorum.

• Protokol ilişkileri: Muhtarla resmi kurumları ziyaret edi

yor, köye gelenleri birlikte karşılıyoruz.


• Çevre Düzenlemesi: Caminin, Kur'an Kursu'nun düzenle

mesi, yeşillendirilmesi konusunda köyden bir kişiyi görevlen

dirdim. Köylü onu biliyor, çiçek, gül konusunda ona para veri

yor, o kişide temin ediyor. Ağaç dikme faaliyetlerine kablıyor,

bizzat çalışıyorum.

• Hacılarla devam: Bizim kurumun en güzel imkanlarından

biri hac görevliliğidir. Ama bu imkan aynı zamanda bir imtihan

dır. İşte bu sorumlulukla, hac görevine gitmeden önce kendime

şöyle söz verdim. Ben hacıların duasını alacağım. Bu niyet ve

gayretle yaşadıklarım, hac sırası ve sonrası, meyvelerini verme

ye devam ediyor. Hac görevindeki grubumla hala iletişimim de

vam ediyor. Bana söylenen "Hocam bende senin grubu!fa geçebi

lir miyim?" Son hafta hanım hacılar, "Grubun incisi, Kafilenin

birincisi" diye otelin girişine yazı astılar. Tabi ki kafile başkanım

ve diğer arkadaşlar yanlış anlarlar diye yazıyı indirmeleFini is

tedim fakat onlar indirmeyince ben indirmek zorunda kaldım.

Hac görevimiz bitmeden toplu fotoğraf çektirerek her hacı

çiftine bu fotoğraftan verdim. İsim listesi hazırlayarak telefon

ları, adresleri yazdım. HaJ.a ayda bir görüşerek, ilmihal anlah

yorum. Hocam! Evet, hac'da görevliydin, ama burada göre.;.in

bitmedi, diye mutlaka katılmaını sağlıyorlar. Köyüme aileleri ile

topluca gelerek ziyarette bulundular.

3. Kişisel gelişime yönelik ve bireysel çalışmalar:

a. Senaryo çalışmaları:

Maalesef kurumsal ve mesleki anlamda bir literatür eksikliği

miz var. Yaz dönemleri istiyorum ki çocuklarla piyes türü oyun


çalışmaları yapalım. Yerli sinemamızın çocuklarımız ve gençle

rimiz üzerinde oluşturmuş olduğu silik ve kişiliksiz imam imajı

yerine, akıllı, ahlaklı ve aktif imam imajını oturtalım. Kurumsal

ve mesleki kimliğin oluşması, yanlış imajların düzeltilmesi ama

cıyla din görevlileri misyonuna ve vizyonuna katkı amacıyla dört

adet senaryo çalışması yaptım. Bunlar: Tüm yönleriyle camiyi

tanı(t)ma amaçlı "Can Camide", çocukları Yaz Kur'an Kursları

na teşvik amaçlı uHayatını Dondurma", çevreyi koruma ve ağa

cın hayatımızdaki yerini aniatma amaçlı f~ğaçlar olmasaydı",

Kandilleri ve Kadir gecesini değerlendirme amaçlı "Karanlıkta

Kalma, Kandil Yak!" isimli didaktik türü metinler kaleme aldım.

b. Çocuklarıma Rehberlik:

Camiamızdan bir iş adamı şunu söylüyor: uBiz çocukları

mızın maddi geleceğini kurtardık, ama onları manevi yönden

kaybettik." Hani herkesi kurtarmaya çalışırken, kendi evimizi,

çocuklarımızı da unutmamak gerekiyor. Çocuklarımın evde,

okulda bütün yönleriyle gelişimlerini takip ediyorum. Öğretmen

leriyle sadece veliler toplanhsında görüşmüyorum. Bunun yan

sımaları olarak, oğlum burslu koleje yazıldı. Etkili ve güzel ko

nuşma ve N aat okuma yarışmalarında okulunda dereceye girdi.

c. Şiir-ilahi-dua-test çalışmalan:

Çocukları Yaz Kur'an Kurslarına yönlendirme, kurs kültürü

oluşturma amacıyla Elif Ba Ezgisi kaleme aldım.

(Not: Bu ezgi tecvid amaçlı değil, teşvik amaçlıdır. Bu nedenle

harflerin mahreçleri ve sıfatları kurs sürecine bırakılmıştır.)

-~-- '--- -..,.

E l if- ba E z g i s i

Elif, be, te, se, cim,

Bu yaz Kur'an öğreneceğim.

Ha, hı, dal, zel,

Kur'an öğrenmek ne güzel!

Ra , ze , sin, şın,

Herkes İslamı yaşasın.

Sad, dad, tı, zı,

Güzel geçirelim bu yazı


Ayn, ğayn, fe, gaf,

Camide tutalım saf.

Kef, lam, mim,

Artık herkesi seveceğim!

Nun, he, vav, ye,

Cennet bize en güzel hediye!

Kadir Gecesine Yönelik İlahi Metni

Yüce Allah Kitabını indirdi

Biz kullarını sevindirdi

Bin ay dan hayırlıdır dedi

Haydi, bilelim kıymetini

Bu gece Kur'an gecesi

Önemlidir her hecesi

Bil ki af edilir nicesi

Bütün mü'minlerin gecesi

Bu gece melekler iner

Rabbimiz günahları siler

Sabaha kadar esenliktir.

Haydi bilelim kıymetini.

Bu gece Kur'an gecesi

Önemlidir her hecesi

Bil ki af edilir nicesi

Bütün mü'minlerin gecesi


• Dua Metinleri: Özel gün ve gecelerde büyüklerin geceyi

iliya etmesi ve heyecan oluşturması amaçlı dualar yazdım. Ka

dir gecesinde Kur'an merkezli, Mirac gecesinde Namaz odaklı,

Berat gecesinde Tövbe vurgulu dualar kaieme alıyor ve cemaate

okuyorum. Dualar didaktik içerikli ve bazen köy hayatına özel

dir.

Duadan Didaktik Bir Bölüm:

nİnsanların dinine, bedenine, malına, canına zarar veren zu

lümden, gerçeği gizleyen yalandan-yalancılıktan, ölü eti yemek

olan gıybetten, arnelleri ateşin odunu yaktığı gibi tüketen haset

ten, yapılmadığı halde yapılmış gibi yakıştınlan iftiradan, ola

yın iç yüzünü bilmeyerek hemen su-i zanda bulunmaktan, arnel

lerdeki iyi niyetimizi bozan, sevabımızı azaltan riyadan bizleri

uzak eyle!''

Köy Hayatina Uygun Bir Bölüm:

ucamilerimizi imamsız-cemaatsiz, minarelerimizi ezan

sız, mekteplerimizi ilimsiz-irfansız, erkek ve kadınlarımızı ar

sız-iffetsiz, evlatlarımızı hayırsız, topraklarımızı bereketsiz,

hayvanlarımızı fakatsiz bırakma! Hepimiz için rahmet olacak

yağmurunu bu gece hürmetine bizlere indir, bizleri, toprağımızı,

hayvanlarımızı sevindir Ya Rabbi!

Çocuklara özel dua metinleri:

Kandillerde kız ve erkek çocukların seviyesine, gecenin içe

riğine uygun dualar yazarak cemaat huzurunda okuma yapbrı

yorum.


1. Berat Gecesi Duası

Ya İlahe'l alemin!

Bu güzel gecede sana el açtık,

Bu gece için diyorsun ki,

Yok mu nzık istey~

Dualanmızı kabul, ibadetlerimizi Var Ya Rezzak olan Rabbimiz

makbul ey le! Eşi çalışmayan, çalışamayan Sana sonsuz şükrediyor,

Elçine teşekkür ediyoruz,

Kabul ey le Ya Rabbi!

Burada bulunanı-bulunmayanı,

Küçüğümüzü-büyüğümüzü,

Kardeşlerimiz var,

Onlara nzık kapılan aç

Kalmasınlar bl-ilaç Ya Rabbi!

Yine diyorsun ki,

Yok mu şifa isteyen

Kadınımızı-erkeğimizi, Var Yarabbi, hasta olan

Ölümüzü dirimizi, Hastalığına şifa arayan

Affet, rahmetine garket ey Rabbim! Ey Şafi olan Rabbimiz

Bizlerin ruhlan karardığında, Kurtar onlan dertten

Bir kandil yakıyorsun Ya İlahi f Kurhilsunlarhertürlü illetten

Aydınlatıp bizi anndınyorsun

Şükürler olsun sana

Şükrümüzü kabul et Ya Rabbi!

Bu gece için diyorsun ki,

Yok mu tevbe eden,

Var, hem de hepimiz

Sana el açmışız

Acı bize Tevvab isminle

Affet Ya Rabbi!

Ya rabbi! Bu Berat gecesi,

Manevi hastalıklanmıza ilaç olsun,

Köyümüz, ülkemiz, insanlık için,

Hayırlı bir gece ve gelecek olsun.

Amin! Amin! Amin!

Ve'l-hamdulillahi rabbil alemin

..

262 • Yaygın Din Eğitimi ve Uygulanıaları

Kız Çocukları İçin Berat Gecesi Duası

Ya İlahe' l alemin! Büyüklerimize öğretti

Bu güzel gece de bizler de camiye geldik Kız çocuklarını sevmeyi

Nasıl ki peygamber döneminde geldiyse O'na da teşekkürler

Peygamber eşleri ,anne lerimiz

Kapına kabul buyur ...

Sana sonsuz şükrediyor,

Elçine teşekkür ediyoruz,

Kabul eyle Ya Rabbi !

Kızları canlı canlı gömüyorlardı

Cahiliye de büyükler.

Senin dinin kurtardı bizi sana

Sana sonsuz şükürler!

Kadınlar bir eşya gibiydi

Sen kadınlar da insan dedin

Üstünlük ne erkekte, ne kadında

Bilin ki üstünlük

Benim yanımda dedin

Sonsuz şükürler sana Ya Rabbi!

Hz Peygamber Fatıma'yı çok severdi

Onun çiçeğiydi kızı

Sevgimizi ulaştır Ya Rabbi!

Ya ilahi!

Bu gün kadın hakları diyen

Ama kadını reklam eden

Ahlakını öldüren

Kişilere fırsat verme!

Bize MerıJem iffeti ver!

Ya Rabbi!

Bizlere Havva gibi yardımsever

Asiye gibi cesaret

Fatıma gibi muhabbet

Aişe gibi asaZet ver!

Bizleri inançlı, iffetli eyle!

Cennetine dahil eyle!

Amin! Amin! Amin!

Ve' -lhamdulillahi rabbil alemin!


2. Miraç Gecesi Duası

Ey elçisini makamına davet eden, Namazı bize hediye ettin!

Az zamanda birçok makam gezdiren, Amenerrasüluyü verdirı,

Güzel Allalum! Bana sakın şirk koşmayın,

Bu güzel gecede sana el açtık, Cenneti hak edirı dedirı.

Dualannuzıkabul,ibadetlerimizimakbuleyle! "Semi'na ve eda'na" diyoruz.

Sana sonsuz şükrediyor, Seni çok seviyoruz

Elçine teşekkür ediyoruz, Sende bizi sev ,Ya Rabbi!

Kabul eyle Ya Rabbi! Sende bizi sev, Ya Rabbi !

Burada bulunanı-bulurıınayanı, Ya İlahi! Bu gece bizim için de Mi'raç olsun,

Küçüğümüzü-büyüğümüzü, Manevi hastalıklanmıza ilaç olsun,

Kadınımızı-erkeğimizi, Şehrimiz, ülkemiz, irısanlık içiri.,

Ölümüzü dirimizi, Hayırlı bir gece ve gelecek olsun.

Affet,,rahmetine garket ey Rabbim! Amirı! Amirı! Amirı!

Peygamberimizi bu gece, Ve'l-hamdulillahi rabbil alemirı!

Katına yükselttin,

d. Okuma-Yazma Çalışmalan:

Aktüel, akademik, mesleki ve edebi kitaplan mümkün olduğun

ca takip ediyor, müftülüğümüzün hutbe taleplerinde mutlaka yazıp

göndermeye özen gösteriyorum. Hutbe denince, bir anekdot pay

laşmak istiyorum. Bir gün köy okulunda bir öğretmenle hasbıhal

ediyoruz. Dedi ki, Ho cam hanım küstü ve memleketine gitti. ..


Konuştuk rneseleyi anlamaya çalışhın. O an bir şeyler söyle

dim. Sonra bunu yeterli görmedim. Ailede iletişim, ernpati üzeri

ne bir hutbe yazdım. Tabii cemaat merkezden gelen hutbe olarak

dinliyor. Aradan bir iki gün geçti, bakhın gözleri ışılışıl: uHocam

hanımla görüştüm, geliyor dedi." İşte hutbenin gücü, işte bizle

rin toplurndaki etkisine bir örnek. ..

• Başkanlığıınızın dergilerini önernsiyor, okuyor, çocukları

rnın da aktif okuyucu olmasını sağlıyorum. Çocuk dergisinde

çocuklarımın hem fotoğraflap, hem de yapmış oldukları resim

ler yayırnlandı. Denerne türü yazılar gönderiyorum. Yayırnla

nanlar: Diyanet Aylık Dergi'nin 227. sayısında uMutlu olmak

için yola çıktık", Hakses Dergisi'nin ise 540. sayısında uHoca

camide mi olmalı sadece!?" (Önemine binaen bu yazıyı aşağıda

ilgilerinize sunuyorum), Avrupa Diyanet Aylık Dergisi'nin 130.

sayısında uBir imkan ve imtihan olarak ihtiyarlık" başlıklı ya

zılarırn yayırnlandı.

• İstanbul merkezli yapılmaya başlanan Kur'an'ı-Kerim

rneaı yarışmasının Kayseri ayağında faal olarak çalışmaktayım.

Kayseri'de Kur'an'ı-Kerim meaJ. yarışmaları soru hazırlama ko

misyonunda dört yıldır görev yapıyorum.

Hülasa, sa~ece cami adamı değil, cemiyet adamı olursak

camide önde, cami dışında da önde olursak

İşte o zaman;

• Dinimizin beklediği iyi bir Müslüman,

• Toplurnun beklediği iyi bir insan

• Ve kurumumuzun beklediği sosyal bir imam olabiliriz.


4- "Hoca Camide" mi Olmalı Sadece?

Her yetişkinin dünyasında, çocuklukta kalıcı izler bırakan

insanlar vardır. Ailedekiler hep gözünün önünde ve kişisel

serüveninin içindedir. Ama çocuğun çevreyle tanışması ile birlik

te aile büyüklerinin dışında da hayatına giren kimseler oluşmaya

başlar ve bu kişilerden biri de, mutlaka dizinin dibine oturmuş,

çocukluğun safiyeti ve samimiyeti ile elli-basını okumuş, ez

berlerini vermiş olduğu mahalle imamıdır. Çünkü belki oku

la başlamadan, ilk okumalarını, ödevlerini ondan almıştır. O

insanı, sanki başka bir aleme götüren biridir. Cami denince, ezan

denince hep o gelmiştir aklına. Cennet bahçelerini tasvir eden,

cennetten çiçekler devşirmeyi öğütleyen. Ama önce burada, yani

dünyada iyi olmayı, ahlaklı olmayı, sevmeyi öğreten bambaşka

bir insandır.

Hele bir de içindeki çocuğu kaybetmemiş, çocuk gördüğünde

gözlerinde mutluluk ışıkları parıldayan, evine götüren bazen top

oynayan bir kişilikte ise bu imam nasıl da herkes tarafından se

vilir ve sayılır!

İmam, sadece namazda önde olan, namazı kıldıran değil de

caminin dışında da önde olmak için, önder olmak için uğraşırsa,

· yedisinden yetmişine herkesin gözünde daha da büyür. Za

ten imam hayatın her kesitinde var olan bir insandır; beşikten

mezara kadar ...

Sözlü-yazılı basma bakıyorum, imamlarla ilgili haberleri

tanyorum ve kendi kendime diyorum ki imamlar artık kalite

peşinde:

Bir köy imaını köyde biçki-dikiş, arıcılık ve bilgisayar kursu-


nun açılmasına öncülük ediyor .... Bu da yetmiyor, camiye ISO

9001- 2000 Kalite Belgesi almak için girişimlerde bulunuyor.

Başka bir imam, hizmet ettiği köyün tanıbmı için internette site

açıyor.

Başka birisi camiye kütüphane ...

Diğer bir imam köyde ağaçlandırmaya öncülük ediyor, mesire

yeri yaptınyar.

Bir başkası aylık Haber Postası çıkarıyor görev yaptığı köye

yönelik.

Diğer biri Halk Eğitim Merkezine başvurarak köyde okuma

yazma bilmeyenlere yönelik kurs açılmasını talep ediyor, öğretmen

istiyor ....

M. Yaşar Kandemir'in uGönül Doktoru" olan imam geliyor

aklıma her derde derman olan... Her sıkıntı yaşayanın soluğu

yanında aldığı ...

Samimi, gayretli, yapıcı bir imam karakteri ... Klasik veya modem

bazı filmlerde/dizilerde, ürkek, titrek, kekeme, kirli, edilgen, ezilen

sadece cenazede Yasin Suresinin üç ayeti kadar yer verilen imam

tiplemesinin aksine ...

Yani imamlar (artık) uHoca Camide" klişesine uymuyor. Sadece

Cami Adamı olmak değil, Cemiyet Adamı olmak için çağa uygun

çareler arıyorlar. Artık imamlar cami-ev arasına sıkış(tırıl)mak is

temiyorlar. Sadece yaşlıların, sadece camiye gelenlerin değil, herkes

in imaını olmak istiyorlar. Sadece mihrapta değil, meydanda da yani

hayatın merkezinde de olmak istiyorlar. Bu görevi bir ekmek kapısı

olarak değil, bir hizmet kapısı olarak değerlendirmek istiyorlar.


Esasında toplum da, imamları bir ruh(ban) gibi görmek is

temiyor. Onları daha (heye)canlı, daha donanımlı görmek isti

yor. Kendilerini bilgilendirsin, çocuklarına Kur'an öğretsin, gen

çlerini yönlendirsin, ihtiyarlarını teselli etsin istiyorlar.

İşte hatip ve muhatabın bu çakışan çizgisi, toplurnun ahlak

ve asayiş arayan yüzüdür. Hele ki, şiddetin bütün yüzleri kend

ini göstermişken bu mutabakat, halde ve istikbalde toplumsal

barışın ve huzurun en önemli damarlarından biri olacaktır.

İmamlık, kutsallığını sadece uhrevi bir ibadette önde olması

nedeniyle değil, aynı zamanda insanlara dünyada iken de saade

tin, sevginin yollarını göstermesi ile kazanacakhr.

YECDER - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D194465/2010/2010_BALABANM.pdfyıllar, köy yakınlarında...

Documents

Transcript of YECDER - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D194465/2010/2010_BALABANM.pdfyıllar, köy yakınlarında...