YAPILARDA ISITMA SİSTEMLERİ

7/29/2019 YAPILARDA ISITMA SSTEMLER

1/16

YAPILARDA ISITMA

SSTEMLER

r. Gr. zcan ETNKAYA

Trakya niversitesiKean M.Y.O Elektrik Program

Tamamlayc Elektrik Servis ve Sistemleri


2/16

Ateinden Merkezi Istmaya

En eskialarda insanlar ak havada ya da maaralarda ateyakarak snrlard.

Daha sonra atein dumannn kmas iin atsnda bir delikbulunan kulbe ve evler yaptlar; bu stma yntemi zamanla ocak vebacaya dnt.

Ak ocakta yanan ateten yaylan snn ou bacadan kpgider, bunun yol at hava akm odann iinde dolard.

Is kaybn nlemek zere atei kapal ocaklarda yakmadncesi mine ve sobalarn yapmyla sonuland. Bylece yaktnyanma hz ayarlanabiliyor ve sobann ss byk lde konveksiyonyoluyla yaylarak odann havasn styordu.

Istma yntemlerinin gelimesinde sonraki adm, birden okoday tek bir ocaktan stmak oldu. Bu tip merkezi stma sistemini ilkgelitirenler Romallar'd. Evin demelerinin altndan scak havadolatrmaya dayanan bu sistem 5. yzylda Roma mparatorluu'nunknden sonra unutulup gitti ve ortaa boyunca Avrupa'da geneeskisi gibi ak ocaklar kullanld.

Gnmzde konut ve iyerlerinin stlmasnda en yaygn yntemkalorifer dediimiz merkezi stma sistemidir.


3/16

Kalorifer Sistemleri

Bu sistemde, kalorifer kazannda retilen s, borulardan geenbir akkanla tanarak evin btn blmlerine yerletirilmi olanradyatrlere iletilir.

Isy tayan akkan ya scak hava ya scak su ya da scakbuhardr.

Scak haval merkezi stmada, bir scak hava frnnda ateinyaknndan geen hava konveksiyon yoluyla snr ve yapnn heryanna borularla tanarak odalarn tabannda ya da duvarndabulunan pan-jurlu hava pencerelerinden ieri flenir. Issn odaya

vererek souyan hava baka kanallardan frna geri dner ve yenidensnr. Havann bu dolam yalnzca scaklk farkndan kaynaklanandoal hava akmna braklmaz, vantilatrlerle hzlandrlr.

lkemizde ok daha yaygn olan scak sulu merkezi stmada,genellikle yapnn bodrumuna yerletirilmi bir kalorifer kazannda

stlan su odalardaki radyatrlere giden borulara pompalanr.Kaynakla birletirilmi elik levhalardan ya da dkme demirdenyaplan radyatrlerin ii botur ve d yzeyinin geni olmas iinoluklu olarak yaplmtr. Sistemde srekli olarak dolaan scak suradyatrlerin iinden geerken ssn vererek sour ve kazanadnerek yeniden snr. Radyatr ad ma anlamndaki radyasyonszcnden tretilmitir; oysa radyatrdeki snn ou

konveksiyonla, geri kalan ma yoluyla yaylr.


4/16

Scak sulu stma sistemlerinde, banyoda kullanlan scak su dakalorifer kazannda stlr, ama ayr bir boru sistemiyle datlr.

Scak havayla stlan yaplarda ise scak su iin ayr bir kazanvardr.

Eskiden kalorifer kazanlarnda yakt olarak yalnzca

kmr kullanlrd. Bugn fueloil ya da doal gaz byk ldekmrn yerini almtr; nk bu yaktlar daha temizdir ve datmdaha kolaydr.

Merkezi stma sistemlerinde mutlaka scakldenetleyen bir termostat bulunur. Bylece yaanan ya da allanyerin scakl istee gre ayarlanabilir. Termostatn baka bir yararda, daha ok s gerektiinde kazan otomatik olarak devreye sokup,scaklk ykseldiinde gene otomatik olarak devreden kararaksistemin en ekonomik biimde almasn salamaktr.


5/16

Kalorifer ya da merkezi stma kukusuz konutlarstmann tek yolu deildir.

Konutlarn stlmasnda kombi, klima, rezistansl soba vegne enerjisi de kullanlmaktadr.

Hangi yntem uygulanrsa uygulansn, s kaybn

azaltmak iini etkili bir yaltm ok nemlidir. ift camlpencereler, duvar ve at boluklarna denecek camyn gibigereler s yaltmnda etkili olur. Merkezi stmada ayrca suborular ile tanklarn da yaltlmas gerekir.


6/16

Kombi SistemleriKombiler, bireysel kullanma yneliktir. Kat kalorifer

kazanlarnda olduu gibi depolanm bir su ktlesininstlmasndan farkl olarak kombiler ofbenlerdeki gibi birboru demetinden akan suyun stlmas prensibinedayanmakta olup, ok az yer kaplarlar.

Scak su temini cihaz iindeki boyler veya ani su stcsile salanr. Pilot alevli ve elektronik atelemeli tipleri vardr.Kombi cihazna yanma havasnn temini ile baca gazlarnndarya atl ekillerine gre snflandrmak mmkndr.

Buna gre;Hermetik, Bacal ve Fanl olarak gruba ayrlr.


7/16

Bacal kombiBacal kombilerde yanma odas cihazn bulunduu ortama

aktr ve cihaz yanma srsnda ortamn havasn kullanr. Yanmasonucu oluan atk gazlar baca vastas ile dar atlr.

Bu cihazlar mutlaka ekii iyi olan bir bacaya balanmaldrve bulunduu ortam havalandrlmaldr

.Bacal kombiler banyoya, yatak odalarna, apartman boluu

gibi ortamlara ve hacmi 8m3ten az olan yerlere konulmaz.

Hermetik kombiHermetik kombiler bacaya ihtiya gstermezler. Mahal

havasn kullanmad iin kstlama getirmeden mahallerdekullanlrlar. Yanma odalar bulunduu ortama kapaldr. Yanmaiin gerekli havay bir fan vastas ile ve zel i ie geen ikiborudan oluan hava akm borusu sayesinde dardan alrlar.Yanma sonucu oluan atk gazlar ise ayn hava akm borususayesinde atlrlar.

Hermetik kombiler mutlaka d duvara veya d duvara yakn

bir yere monte edilmeli ve hava akm borusu atmosferle akolmaldr


8/16

Hermetik Kombi i yaps


9/16

Klima Sistemleri

Klima terimi "iklim" anlamndaki Franszca bir szcktendilimize gemitir ve kapal yerlerdeki havann fizikselkoullarn deitirme yntemlerini tanmlar.

Bu fiziksel koullar havann scakl, temizlii, nemliliive hareketidir. Bunlardan en az ikisi denetlenebiliyorsa,

rnein scak bir yaz gn kapal bir ortamdaki havann serinve temiz ya da souk bir gnde nemli ve scak olmassalanabiliyorsa o ortamda klima uygulandndan szedilebilir.

Klima sistemlerinde havay stmak ve soutmak iinuygulanan yntemlerin temeli ayndr.


10/16

1- Kompresr2- Kondanser3- Evaparatr4- Expansion ( genleme) valfi5- Nem tutucu filtre6- Kondanser fan7- Evaparatr fan8- Presostat

Klima sistemdeki gazn; sv hale dntrlmesi iin, sktrlmas vesoutulmas gerekir.Kompresr, klima gazn kondansere sktrr.Basnc ve scakl atlan klima gaz, kondanserden geerken ortalama60 C scaklkda sv hale dnr.Kondanser;kondanser fan ile sour.

Basnc yksek sv haldeki klima gaz, genleme valfinden, geni birhacme geer ve basnc der.Sv halindeki soutucu gaz, evaparatrierisinde buharlaarak evresindeki sy toplar. Evaparatr yzeyi veevresi " -10 C " ile " -18 C " 'ye kadar sour.Souma sonucusalanan bu serinlik, src tarafndan kumanda edilen evaparatr fanile flenir.Bu olay; soutucu gazn buhar halinden, tekrar sv halinednmesi ile tekrarlanr.


11/16

Souk hava scak bir yzeye deerek getiinde buyzeyden s alaca iin scakl ykselir. Buna karlk scakhava souk bir yzeyden geirildiinde ssn bu yzeyeaktaraca iin sour. Hava soutma sistemlerinde bildiimizbuzdolaplarna ok benzeyen, ama genellikle daha byk olan

soutma makineleri kullanlr Bu makinelerde, dk scaklktakaynayan soutucu bir akkan, borular, kompresr vegenleme vahinden oluan bir sistemin iinde dolar.

Bu akkan nce lk bir gaz halinde kompresre gelir;kompresr bu gaz byk bir basnla sktrarak scak bir gazhalinde younlatrma borularna basar. Suyla soutulan buborulardan geerken ssn suya aktaran gaz lk bir svya

dnr ve bir tankn iine akar. Hl basn altnda olan busv kk bir delikten geerek daha geni bir kaba aktndagenleir ve genleirken souyarak dk basnl, souk birsvya dnr.

Daha sonra bu souk sv buharlatrc denen bir borudzeninden geirilir. Bir yandan da borularn dna birvantilatrle scak hava gnderilir. Borularn souk yzeyinedeen scak hava sourken, ieride dolaan sv da bu scakhavann etkisiyle snarak gaz haline geer. Buradankompresre gider ve evrim yeniden balar.

Younlatrcda gaz svlatrmak iin su kullanlyorsasisteme "su soutmal", hava kullanlyorsa "hava soutmal"denir.


12/16

Klimalar bireysel ve endstriyel tip olmak zere ikigruba ayrlr.

Bireysel Klimalar; Pencere, Split, Multi Split, Duvar ve Salon

tipi olarak gruplanabilir.

Endstriyel Klimalar bina dndaki bir klima odasnda bulunanklima tarafndan bina iinden kanallarla alnp soutulanveya stlan hava eitli filtrelerden geirilerek kanallararaclyla bina iine verilir.

Pencere tipi Multi Split

Split Endstriyel tip


13/16

Gne Enerjisi le Scak Su Temini

Gne enerjisi, gnein ekirdeinde yer alan fzyon sreci ile

aa kan ma enerjisidir, gneteki hidrojen gaznnhelyuma dnmesi eklindeki fzyon srecinden kaynaklanr.

Bu enerjinin dnyaya gelen kk bir blm dahi, insanlnmevcut enerji tketiminden kat kat fazladr.

Gne enerjisinden yararlanma konusundaki almalarzellikle 1970'lerden sonra hz kazanm, gne enerjisisistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakmndandme gstermi, gne enerjisi evresel olarak temiz birenerji kayna olarak kendini kabul ettirmitir.


14/16

Gne kollektrleri gnn toplar ve s transfersvsn tayan elik borulara yanstr. Bu sv seanjrlerine yaklak 400 C scaklkta buhar retilmekzere pompalanr. Buhar elektrik retimi iin trbine

gnderilir. Bununla beraber scak su soutuculardasoutma iin veya sadece scak su olarak prosestekullanlabilir.


15/16


16/16

Rezistansl Istclar

Rezistansl (Infrared) stclar geni mekanlarnstlmasnda kullanlan ekonomik stma cihazlardr. Elektrik

enerjisi ile alrlar. Geni mekanlarn tamamnnstlmasnda veya blgesel stma yaplmasnda kullanlaninfrared stclar sy kla tarlar.

Infrared s enerjisi yukardan aaya doru, ortamdabulunanlara ynlendirilir. Tavan veya iinden getii havaystmakszn, ynlendirilen s ilk olarak insan ve objeleri str.

Hava , infrared n ile snm insan veya objelerdensonra snr.

Bu zelliklerinden dolay infrared stclar noktasalstmada tercih edilen ideal cihazlardr.

YAPILARDA ISITMA SİSTEMLERİ

Documents

Transcript of YAPILARDA ISITMA SİSTEMLERİ