Katılımcıların, işyerlerinde yangın tehlikesi,

yangın durumunda yapılacaklar ve yangına

karşı alınması gereken önlemler hakkında

bilgi edinmelerini sağlamaktır.

Eğitimin Amacı

Öğrenim Hedefleri

Bu dersin sonunda katılımcılar;

Yangın ve kimyasını tanımlar.

Yangından korunmak için alınabilecek

önlemleri açıklar.

Bir yangın durumunda yapılması gerekenleri

belirtir.

Konu Başlıkları• Yanmanın temel kavramları ve yangın kimyasına genel

bakış • Yangından korunma• Yangınların sınıflandırılması ve söndürme ilkeleri • Yangın risk değerlendirmesi • Yangın sırasında güvenlik • Kapalı alanlarda modern yangın algılama ve alarm

sistemleri ve özellikleri• Yangın söndürme cihazları ve sistemleri• Yangın müdahale ve kurtarma ekibi• Yangın ve çevre ilişkisi• İlgili mevzuat

Yanıcı maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi

sonucu oluşan kimyasal bir olaydır.

Yanma olayının oluşabilmesi için; yanıcı

madde, ısı ve oksijenin bir arada bulunması

gerekir.

YANMA

YANGIN ÜÇGENİ

YANMA ÇEŞİTLERİ

1. YAVAŞ YANMA

2. KENDİ KENDİNE YANMA

3. HIZLI YANMA

4. PARLAMA – PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

Yavaş yanma şu durumlarda meydana gelir.

1) Yanıcı maddenin bünyesi itibarıyla, yanıcı buhar veya gaz meydana getiremediği halde;

2) Yeterli ısının olmaması halinde;

3) Yeterli oksijenin olmaması halinde; yavaş yanma meydana gelmektedir.

YAVAŞ YANMA

Örneğin demir (Fe), bakır (Cu), gibi metallerin havadaki oksijen ve hava ısısıyla oksitlenmesi olayında olduğu gibi. Yanıcı madde buhar veya gaz çıkaramamakta dolayısıyla demir oksit (FeO) veya bakır oksit (CuO) oluşmaktadır.

Bir başka örnek ise yeterli oksijen olmaması durumunda canlıların solunum olayı da bir nevi yavaş yanma olayıdır.

YAVAŞ YANMA

Yavaş yanmanın zamanla hızlı yanmaya

dönüşmesidir. Özellikle bitkisel kökenli yağlı maddeler

normal hava ısısı ve oksijeni, içinde kolaylıkla

oksitlenmekte ve bu oksitlenme sırasında gittikçe artan ısı

bir süre sonra alevlenmeye yetecek dereceyi bularak

maddenin kendiliğinden tutuşmasına neden olmaktadır.

Örneğin bezir yağına bulaştırılmış bez parçası.

KENDİ KENDİNE YANMA

1) ALEVLİ YANMA: yanmanın bütün belirtileri (alev, ısı, ışık, korlaşma) ile oluştuğu bir olaydır. Meydana gelen yanıcı buhar ve gazlar oksijenle birleşirken alev meydana getirirler.

2) KORLAŞMA : Katı maddelerde yangının son evresinde meydana gelen yüksek ısıdaki alevsiz yanma şeklidir.

(Gazı alınmış kok ve odun kömürleri, sigaranın yanışı gibi)

HIZLI YANMA

Parlama şeklinde yanma ; Düşük sıcaklıklarda

buharlaşan maddelerde görülen yanma şekli. (Benzin)

Patlama şeklinde yanma ; Düşük sıcaklıkta

buharlaşan sıvılar ile gazların serbest kaldıklarında

bulundukları hacmin tamamını kaplamaları neticesinde

alt ve üst patlama limitleri arasında, bir ısı kaynağı ile

karşılaşmaları halinde meydana gelen yanma şekli.

PARLAMA-PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

Normal havada %21 Oksijen (O2), %78 Azot, %1 de

Diğer gazlar mevcuttur.

Katı ve sıvılarda havadaki oksijen oranı %16 gazlarda

ise havadaki oksijen oranı %12 nin altına düştüğünde

yanma yavaşlar ve daha sonra da durur.

YANGIN

Katı madde (tahta, kağıt, pamuk vs.) yangınlarıdır.

Katı yangınlar : Su ve sulu çözeltiler - Kimyasal Toz – Köpük

Kullanılarak söndürülebilir.

A Sınıfı Yangınlar

Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vs. yangınlarıdır.

Dikkat : B Sınıfı Yangınların Üzerine Su atmayın. Atılan sular, yanıcı maddelerin çevreye akmasına ve yayılmasına neden olur.Sıvı yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz – Köpük kullanılabilir.

B Sınıfı Yangınlar

Likit petrol gazı, havagazı, hidrojen gibi yanabilen çeşitli gazların

yanmasıyla oluşan yangınlardır.

Gaz yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz – KöpükKullanılarak söndürülebilir.

C Sınıfı Yangınlar

Yanabilen metaller yangını; Sodyum, Potasyum, Titanyum, Alüminyum, Magnezyum vb. gibi metallerin ve alaşımların yanması ile oluşan yangınlardır.

D Sınıfı Yangınlar

Elektrik akım kaçağının etrafa yayılması ve elektrik çarpması kazalarının meydana gelmesine neden olan yangınlardır.

Çok Önemli: Elektrik yangınlarında asla SU kullanılmaz.

Elektrik yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz Kullanılarak söndürülebilir.

Elektrik Sebepli Yangınlar

YANGIN OLUŞUM SAFHALARI

İlk aşamasında, KOKU,

İkinci aşamasında, DUMAN,

Üçüncü aşamasında, ALEV görülür.

Sigara ve kibrit. Soba ve bacalar. Elektrik. Bazı kimyasal karışımlar.Örnek : Asitle su karışımı, yanıcılarla tutuşturucuların karışımı. Kıvılcımlar. Doğal etkenler.

YANGIN ETKENLERİ

ELEKTRİK %21DİĞER %17,3

BENZİN %0,6

SİGARA %40

KÖMÜR %1

BACA %8,3

LPG %3

COCUKLAR %3,9

KIVILCIM %4,5

Yangının Büyüme Hızı, Yüksek Sıcaklık Tehlikesi, Yangın Bileşenlerinin Yangının Yayılmasına Etkileri, Yangının Safhalarındaki Tehlikeler, Zehirli Gazların Oluşturduğu Solunum Zorluğu

Tehlikesi, Patlama Tehlikesi, Çökme Tehlikesi, Elektrik Tehlikesi, Kimyasal Tehlike.

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

Yangın geometrik olarak büyür. Başlangıcında bir bardak su ile söndürülebilecek bir yangın, ikinci dakikada bir kova su ile, üçüncü dakikada bir fıçı su ile ancak söndürülebilir.

Yangın için alınan bütün güvenlik önlemleri sürekli kontrol edilmeli ve her an kullanıma hazır tutulmalıdır.

YANGININ BÜYÜME HIZI

Yangın yerinde sıcaklık çok hızlı bir şekilde yükselir. Sıcaklık 5 dakika sonra 555 oC, 10 dakika sonra 660 oC, 15 dakika sonra 720 oC, yarım saat sonra 820 oC, bir saat sonra 927 oC’ a yükselmektedir. Görüldüğü gibi en büyük sıcaklık artışı ilk beş dakikada olmaktadır.

İnsan vücudu ve solunum sistemleri 65 oC sıcaklığa sınırlı bir süre, 120 oC sıcaklığa 15 dakika, 143 oC sıcaklığa 5 dakika 177 oC sıcaklığa ise 1 dakika dayanabilir.

YÜKSEK SICAKLIK TEHLİKESİ

Yangın yerinde çökme tehlikesi ile sık karşılaşılır. Çökmeyi kullanılan malzeme ve yapı cinsi önemli ölçüde belirler. Yapı malzemeleri olarak; ağaç, döküm, çelik, taş ve tuğlayı inceleyebiliriz.

AAĞAÇ:ĞAÇ: Esnekliği, çekme mukavemeti, ısı yalıtkanlığı ve yüksek basınç dayanıklılığı nedeniyle avantajlıdır. Ayrıca çökme öncesinde çatırdaması itfaiyeciler için uyarı niteliği taşır.

ÇÖKME TEHLİKESİ

DÖKÜM:DÖKÜM: Sıcaklığa karşı çok ılımlı davranır. 400 oC sıcaklıktan sonra döküm çeliğe nazaran daha az olarak taşıma gücünü kaybetmeye başlar. 1100 oC sıcaklıkta ise herhangi bir dış değişiklik göstermeden taşıma gücü tamamen ve ani bir şekilde kaybolur.

ÇELİK:ÇELİK: Çok yüksek ısı iletimine sahiptir. Sıcaklık arttıkça sağlamlığını ve taşıyıcılığını kaybeder.

TAŞ:TAŞ: Tabii taşlar serttir. Yüksek basınç mukavemetine sahiptir. Isı iletme oranları çok düşüktür. Isınan taşların içinde bulunan Kuvars kristalleri diğer parçalar gibi genleşemediği için özellikle ani soğumalarda maddenin değişikliğine yol açar.

TUĞLA VE BRİKET:TUĞLA VE BRİKET: Sıcaklığa karşı tutumları daha iyidir.

Bu malzemeler imal edilirken yüksek sıcaklık altında

pişirildiklerinden ısıya karşı mukavemetlidirler.

Yangın yerindeki elektrik kaçağı itfaiyeciyi tehdit eden en büyük tehlikelerdendir. İtfaiyecinin en büyük silahı sudur ve su da elektriği iletir. Dolayısıyla su sıkarken çarpılma ve ayrıca dokunarak çarpılma tehlikesi vardır.

Elektriğin Tehlike Sınıflandırması:Elektriğin Tehlike Sınıflandırması: a-) 0-65 volt:a-) 0-65 volt: Tehlikesizdir. İnsan vücudu bu gerilime dayanabilir.

b-) 66-1000 volt:b-) 66-1000 volt: Tehlikeli alçak gerilim.

c-) 1001 volt ve üzeri:c-) 1001 volt ve üzeri: Tehlikeli yüksek gerilim.

ELEKTRİK TEHLİKESİ

A- Katı Yanıcı Maddeler: Çeşitli odun, kereste, ham ve mamul tekstil maddeleri, vb maddeler parafin, mum ve katı yağlar, naftalinB- Sıvı Yanıcı Maddeler: Gaz yağı, benzin. Mazot. Fuel oil, madeni yağlar alkol, tiner, vernik, boyalar ve bunun gibi maddelerC- Gaz Halindeki Yanıcı Maddeler: Likit petrol gazı tüp gaz, oto gaz, doğal gaz, hava gazı, hidrojenD-Yanabilen Hafif Metaller:Sodyum, potasyum, titanyum, aliminyum, magnezyum ve bunun gibi hafif metallerin alaşımları

YANICI MADDELERİN SINIFLANDIRILMASI

1. LPG Yangınları

2. Doğalgaz Yangınları

3. Akaryakıt Yangınları

4. Baca Yangınları

5. Elektrik Yangınları

6. Orman Yangınları

7. Araç Yangınları

8. Bina Yangınları

YANGIN TÜRLERİ

Sıvı petrol gazı da dediğimiz bu gaz petrol yan ürünlerindendir. Ham petrolün damıtılması sırasında elde edilen ürünlerin yanı sıra hidrokarbon sınıfı (etan, metan, propan, bütan, etilen

metilen vb.) gaz

maddelerde ortaya

çıkmaktadır.

A LPG Yangınları

Tüpler uyumak için kullanılan

alanlarda ve yatak odalarında

bulundurulmamalıdır.

A LPG Yangınları

Tüpler cihazlardan aşağı seviyede bulundurulmalıdır.

Bacaya bağlı olmayan şofben kullanılmamalıdır.

Boğulmalar, yanan şofbenin içerdeki Oksijeni tüketmesi sebebiyle meydana gelmektedir.

Banyoda havalandırma penceresi bulunmaması durumunda banyo kapısının alt kısmına havalandırma oluğu açılmalı yada duş esnasında banyo kapısı 1-2 cm. açık bırakılmalıdır.

A LPG Yangınları

Tüpler, zemin seviyesinden aşağıdaki bodrumlarda merdiven boşluklarında giriş ve çıkış yolları ve koridor gibi kullanım alanlarında olmamalı.

Tüpe kolay ulaşılabilmeli dolap arkalarında olmamalıdır. % 1 ‘ lik konsantrasyonun kokusunun duyulabilmesi için dolabın altında delik açılmalıdır.

A LPG Yangınları

Gaz kokusunun algılanması GAZ ALARM DEDEKTÖRÜ kullanılmalıdır

Dedektörler LPG için Taban kısmına, Doğalgaz için tavana yakın tespit edilmelidir.

A LPG Yangınları

Gaz kaçağı kontrolleri daima sabun köpüğüyle yapılmalı. Kibrit veya ateşle kontrol kesinlikle yapılmamalı, yapılmasına da müsaade edilmemelidir.

A LPG Yangınları

UYARILAR

% 15 Gaz LPG

% 85 Sıvı LPG

GAZ

% 15 Gaz LPG

% 85 Sıvı LPG SIVI

Binalarda ortaya çıkan yangınlar çöp veya kâğıt kutusunun tutuşması, elektrik kontağı, soba, baca gibi etkenlerdir.

Bu tür yangınlar ancak ısı derecesini düşürerek söndürülebilir. Isı düşürerek söndürme vasıtası ise sudur.

Bina içinde gizli ve değerli evrakların bulunduğu arşiv gibi, yangınları söndürmede karbondioksitli otomatik gazlı söndürme sistemi ya da kuru kimyevi toz kullanılması yerinde olur.

Yangın çıkmış binanın öncelikle keşfinin yapılması, binanın yapım şekli, içinde bulunan malzemenin niteliğinin tespit edilmesi zorunluluğu vardır.

Bina Yangınları

MAV

İ

ÇAR

Ş

I

Bina Yangınları

Su (H2O)

Karbondioksit (CO2)

Kuru Kimyevi Tozlar (KKT)

Köpük

Halojenlendirilmiş hidrokarbonlar (Halokarbon)

Yangın Söndürme Maddeleri

Su: Su serinletici, kapatıcı, akıcı, karıştırıcı, yayıcı özelliklere sahip bir maddedir.

Isıyı emerek buharlaşır ve hacimce genişler. Yanıcı maddenin üstünü ve çevresini kaplar.

1) Soğutucu2) Kaplama - Boğma özelliği vardır.

1- Soğutucu özelliği: Genel olarak yanan bir cismin üzerine su temas ederse temas ettiği satıh soğuyarak yanma noktasının altına iner ve yangın söner.

2-Kaplama - Boğma Özelliği: Bir ateşe söndürmek için yeteri kadar buhar meydana getirilerek, yanan bölgeden havayı kovmak yani ateşi oksijensiz bırakmaktadır.

Söndürme maddelerinin en ucuzudur.

Zehirleyici etkisi yoktur.

Akıcıdır, uzaklara atılabilir.

Her bölgede yeterli miktarda bulunur.

Soğutma etkisi yanında çözücülük etkisi ile yanıcı

maddenin konsantrasyonunu azaltır.

Suyun Avantajları

0 0 ººC’ nin altında donması nedeni ile kış C’ nin altında donması nedeni ile kış aylarında temini zorlaşır.aylarında temini zorlaşır.

Buz haline geçerken hacmi %10 artar ve boru Buz haline geçerken hacmi %10 artar ve boru ile hortumları ve pompayı patlatır.ile hortumları ve pompayı patlatır.

Hububatlar su ile şişer ve hacim artışı ile Hububatlar su ile şişer ve hacim artışı ile siloların patlamasına neden olabilir.siloların patlamasına neden olabilir.

Kağıt , Tekstil ürünleri su emerek ağırlaşır, bu Kağıt , Tekstil ürünleri su emerek ağırlaşır, bu durum bina çökmelerine neden olabilir.durum bina çökmelerine neden olabilir.

Suyun Dezavantajları

Birçok cihaz ve malzemeyi ıslatarak hasara neden olur.

K, Ca, Mg, Na gibi metaller su ile temasında patlayıcı gaz oluşturur.

İçinde çeşitli mineraller bulunması nedeni ile elektriği iletir.

Asit,bazlar ve sönmemiş kireç ile temasında yüksek ısı oluşturur.

Suyun Dezavantajları

DSınıfı

CSınıfı

ELEKTRİK YANGINI

B sınıfı

Su ile Su ileKarışan Karışmayan

Alkol Akaryakıt Yağ

A Sınıfı

Söndürme Maddesi

ARAÇ YANGINLARINA MÜDAHALE:

Araç yangınlarının başlangıç halinde kuru kimyevi toz,ilerlemiş halinde su en önemli söndürücüdür.

BİNA YANGINLARINA MÜDAHALE:Genel olarak ahşap yangınlarının başlangıç

evresinde her türlü söndürme vasıtası ve söndürme cihazlarıyla söndürebiliriz.

İlerlemiş haldeki yangınlarda ancak ısı derecesini düşürerek söndürülebilir. Isı düşürecek söndürme vasıtası ise sudur.

Akaryakıt ve elektrik kaynaklı yangınlar da kullanılacak C02 yanıcı olmayıp, kimyevi maddelerle pek kolay birleşmez.

Yanıcı madde üzerine kendi tazyiki ile püskürür, elektriği iletmez, yalıtkandır.

C02 genellikle tüpün içinde iken sıvı haldedir.

Ancak tüpten dışarıya çıkarken gaz haline dönüşür.

1 Lt sıvı CO2 500 Lt gaz haline dönüşür.1 Lt sıvı CO2 500 Lt gaz haline dönüşür.

Boğma etkisi ile yangını söndürür. Boğma etkisi ile yangını söndürür.

Kısmen soğutma , kısmen de engelleme etkisi vardır.Kısmen soğutma , kısmen de engelleme etkisi vardır.

Söndürme maddesi dışında itici gaz olarak da kullanılır.Söndürme maddesi dışında itici gaz olarak da kullanılır.

CO2 tüpleri boşalma sırasında

– 78 ºC ye soğur.Bu nedenle çıkan gazın % 25 i

kar haline dönüşür.

1m 5m-++-CO2

Elk.

1000 Y.G V

DCBASÖNDÜRME

MADDESİ

Yüksek konsantrasyondaki CO2 Kapalı hacimlerde ani söndürme etkisi yaratır.

Elektrik akımı yalıtkanıdır. Ancak seyyar cihazlarda mesafe bırakılmalıdır.

Diğer söndürme gazlarına göre ucuz olup kolayca doldurulabilir.

Temiz söndürücüdür.Çok az tahriş ve pas etkisi vardır.

Yüksek yoğunluktaki CO2 boğucu etki gösterir.

Kritik sıcaklık (31 0C)nedeni ile sıcak ortamlarda tüp basıncı artar.

Gazın -78 ºC de çıkması temas ile soğuk yanıklarına neden olur.

KARB

ON

DİO

KSİT

CO

2

Kuru Kimyevi Tozların Söndürücülük Özellikleri:

Kuru kimyevi tozlar ateşi boğarak, soğutarak, zincirleme yanma olayına kesintiye uğratarak söndürürler.

Kuru Kimyevi Tozların Ateşi Boğarak Söndürme Özelliği: Kuru kimyevi tozlar ateşe püskürtüldükleri zaman çıkardıkları karbondioksitle alevi kısmen boğarlar.

Kuru Kimyevi Tozların Soğutucu Özelliği: Kuru kimyevi tozlar ateşe püskürtüldükleri zaman sıcaklığın bir kısmını emerler.

Kuru Kimyevi Tozların Aleve Kalkan Olma Özelliği: Alevli yanan bir ateş üzerine püskürtülen kuru kimyevi toz, alev ile yanıcı madde arasında bir toz bulutu meydana getirerek yanıcı maddeyi alevden gelen sıcaklığa karşı korur.

Kuru Kimyevi Tozların “Zincirleme Yanma Olayını” Engelleme Özelliği: Yanma olayının devam edebilmesi için yanan yerde açığa çıkan bazı maddelerin birbirleriyle birleşerek reaksiyonlar meydana getirmesi şarttır. İşte kuru kimyevi tozlar açığa çıkan bu maddelerin birleşmesini engellemekte yanma zincirinin oluşmamasını sağlamaktadır.

SÖNDÜRME MADDESİ A B C D

Elk.

1000 V Y.G

ABC + + + - 1m -

BC - + + - 1m 5m

D - - - + - -

Çok maksatlı olarak kullanılırlar. Monoamonyum Fosfat (MAP) (ABC)

Büyük sıvı yangınlarında da kullanılabilirler.

Köpük ile beraber kullanılabilirler.

-50 / +60 ºC arasında etkilidirler.

Zehirleme etkisi yoktur.

Bikarbonat esaslı tozlar asitleri nötr haline getirir. (B - C Tozu)

Kapalı yerlerde kirlenmeye neden olurlar.Kapalı yerlerde kirlenmeye neden olurlar.

Söndürme sonrasında geri ateşlenmeye dikkat Söndürme sonrasında geri ateşlenmeye dikkat edilmelidir.edilmelidir.

Toz bulutu ortamdaki yanıcı tozları Toz bulutu ortamdaki yanıcı tozları havalandırabilir.havalandırabilir.

Elektrik tesisatlarında sınırlı kullanılır.Elektrik tesisatlarında sınırlı kullanılır.

Cihazlarda sınırlı miktarda bulunması nedeni ile Cihazlarda sınırlı miktarda bulunması nedeni ile yangın söndürülmeden tükenebilir.yangın söndürülmeden tükenebilir.

Söndürme

Maddesi

A B C D Elk.

KÖPÜK

Yapı bina tesis ve işletmelerden on bağımsız bölümü bulunan konutlar ile elli kişiden fazla insan bulunan her türlü yapı bina tesis ve işletmelerde aşağıdaki ekipler oluşturulur.

1. Söndürme Ekibi 2. Kurtarma Ekibi3. Koruma Ekibi4. İlkyardım Ekibi

Temmuz-08

Acil Durum Ekipleri Ve Organizasyonu

• Acil Durum meydana geldiğinde herhangi bir komut almaksızın çalışabilecek durumda eğitilmekteler.

• Tesis dışı ve hayati risk tespiti yapılması durumunda organizasyon koordinatörü tarafından verilen alarm ile görev yaparlar.

• Sivil Savunma Müdürlüğünce verilen emir doğrultusunda da görev yapabilirler.

Acil Durum Organizasyonu Acil Durum Organizasyonu

Acil durum Acil durum koordinatörü ve koordinatörü ve

yardımcılarıyardımcıları

GörevleriGörevleri Acil durumlarda ekiplerin sevk ve

organizasyonunu yapar.

Çalışanların emniyetli bir şekilde dışarı çıkmasını sağlar.

Toplanma bölgesinde yoklama yapar, içerde kalan

personel varsa ilgili ekiplerin sevk ve idaresini yapar.

Kaza olması durumunda sertifikalı İlk yardım personelinin

ilk müdahaleyi yapmasını sağlar ve haberleşme şemasına

uygun olarak hareket eder.

Söndürme EkibiSöndürme Ekibi Yangın söndürme ekibi, herhangi bir acil

durumda yangın ortaya çıkması durumunda yangının türüne uygun söndürücü malzeme (su, karbondioksit, kimyasal toz, ..) ile yangına müdahale ederek yangını söndürmeye çalışır.

Fabrika Genelinde bulunan söndürme ekipmanlarının yerleşim planına uygun olarak yerleşimini kontrol eder.

Kullanılmaz durumda bulunan ekipmanların kullanılır duruma getirilmesi için yetkiliye haber vermek. (Kullanılmış veya basıncı düşmüş yangın tüpleri, yangın dolaplarındaki hortum ve lens eksikliği, vb...)

Söndürme EkibiSöndürme Ekibi

Yangın ekipmanlarının sürekli görünür vaziyette

durmasını sağlamak. Önüne malzeme konularak

görünmesine ve kullanımına engel olacak durumlarda

ilgilileri uyarmak ve düzeltilmesini sağlamak.

Yangın oluşmayan acil durumlarda kurtarma ekibine ve

diğer ekiplere destek vermek.

Yangına kurallarına göre müdahale etmek.

İlk Yardım Ekibiİlk Yardım Ekibi İlk Yardım Ekibi, acil durumlarda yaralanan insanlara ilk müdahaleyi

yapar ve en emniyetli şekilde kazazedenin en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmasını sağlar.

İlk yardım işlemi kesinlikle eğitimli personel tarafından yapılacaktır. İlk yardım esnasında gerekli malzemeleri her zaman hazır

bulundurmak. İlk Yardım esnasında kazazedeye tıbbi müdahale yapılmaz. Sadece

Ambulans gelinceye kadar veya sağlık kuruluşuna ulaşana kadar kazazede kontrol altında ve uygun pozisyonda tutulur

Kaza anında 112 nolu Hızır Acil Servisi aranarak ambulans çağrılacaktır.

Ekibin sevk ve idaresi ekip başı ve Acil Durum Koordinatörü tarafından yapılır. Ekip başlarının olmaması durumunda ise ekipteki ilk kişi ekip başı görevini üstlenir.

İlkyardım İstasyonu• Tüm birimlerde, yaralanmalarda ilk

müdahale için kullanılacak ilk yardım çantaları önemlidir.

Koruma (Güvenlik) EkibiKoruma (Güvenlik) Ekibi

Koruma ekibi tehlike altındaki bölgenin etrafını çevirerek

dışarıdan ilgili olmayan kişilerin tehlikeli bölgeye

girmesini engellemektir.

Tehlikeden kurtarılan malzemeleri ilgili olmayan kişilerin

zarar vermesine veya başka sebeplerle zarar görmesini

engellemek.

Mümkün olduğu takdirde diğer ekiplere destek vermek.

Kurtarma EkibiKurtarma Ekibi

Herhangi bir acil durumda, tehlike altındaki insanları

ve diğer canlıları kurtarmaktır.

Tehlike altında canlı bulunmaması durumunda

malzemeleri öncelik sırasına göre kurtarmak.

(Öncelikle bilgisayarlar, sonra evraklar ve büro

mobilyaları)

Haberleşme EkibiHaberleşme Ekibi Acil durumlarda dış ve iç haberleşmeyi sağlayan ekiptir.

Haberleşme ekip elemanlarında ilgili yerlere ait acil durum

telefonlarının listesi bulunur.

İlgili yerlerin aranması konusunda Acil Durum Koordinatörü

veya Genel Müdürden talimat aldıktan sonra arama

yaparlar.

Olay esnasındaki haberleşmede Acil Durumda Haberleşme

Şemasına uygun olarak hareket edilir.

Acil Durumlarda Haberleşme ŞemasıAcil Durumlarda Haberleşme Şeması

Acil Durumu İlk Gören

Acil Durum Koordinatörüve Güvenlik

Genel Müdür

İtfaiye, Polis, Hastane vb. Aranması

Sekreterya

Tehlike geneli tehdit ediyorsa;-Alarm düğmesine bas-Yüksek sesle bağır

Acil Durum Ekiplerinin Sevk ve İdaresi

Mesai Saatlerinde Haberleşme

Acil Durumu İlk Gören

Acil Durum Koordinatörü

İtfaiye, Polis, Hastane vb. Aranması

Güvenlik

Tehlike geneli tehdit ediyorsa;-Alarm düğmesine bas-Yüksek sesle bağır

Mesai Saatleri Dışında Haberleşme

Genel Müdür

Acil Durumlarda Haberleşme ŞemasıAcil Durumlarda Haberleşme Şeması

Acil Durum TelefonlarıAcil Durum Telefonları

  155-156 Polis - Jandarma

  110 İtfaiye

  112 Hızır Acil

 

Esenyurt Devlet

Hastaneler

Bakırköy Devlet

B.Çekmece Devlet

Avcılar Hospital

Avcılar Medicana

Acil Durum TelefonlarıAcil Durum Telefonları

  635-42-20 Sivil Savunma

  574-58-80 Arama Kurtarma

  Yöneticiler

Tahliye EkibiTahliye Ekibi

Acil durumlarda bölüm tahliye sorumluları acil duruma göre bölüm

çalışanlarını acil çıkış kapılarına panik yapmadan dışarıya çıkışlarını

organize eder.

Tek bir kapıda yığılmanın olmaması için gerekirse diğer çıkış kapıları

güvenli olup olmamasına bakarak diğer kapılara personeli yönlendirir ve

kendisi de dışarı çıkar.

Dışarı çıkan personelin Toplanma bölgesinde toplanmasını sağlar.

Personelin yoklamasını yaparak Acil durum Koordinatörüne rapor verir.

İçerde kalan, yaralanan var ise diğer ekipler tarafından müdahale yapılır.

Teknik Kontrol EkibiTeknik Kontrol Ekibi

Acil durumlarda Elektrik ve jeneratör sorumlusu ana pano ve

jeneratörün kapalı olup olmadığını kontrol eder, gerekirse kapatırlar.

Kazan ve Doğalgaz sorumlusu, kazan ve doğalgazı faaliyet dışı

bırakır.

Hidrofor dairesi sorumlusu hidroforun çalışıp çalışmadığını kontrol

eder.

Sorumlu yardımcıları, ihtiyaç halinde sorumlulara yardım eder,

sorumlunun firma içerisinde olmaması durumunda sorumlunun

görevini yapar.

BİNALARIN DAHİLİ ALGILAMA, TAHLİYE VE SÖNDÜRME, SİSTEMLERİ:

Bu sistemler; a) Manuel Sistem b) Otomatik Sistem olmak üzere ikiye ayrılır.

YANGIN DOLAPLARI VE BULUNDURULMASI GEREKEN MALZEMELER :

Yüksek yapılar, çarşılar, toplantı amaçlı binalar, konaklama ve sağlık amaçlı yapılar, kapalı kullanım alanı 2000m2’den büyük olan bütün binalar, 1000 m2’den büyük imalathane ve atölyelere yangın dolaplarının yaptırılması zorunludur.

Yangın dolapları her katta ve yangın duvarlarıyla ayrılmış her bölümde aralarında 30m’den fazla olmayacak şekilde düzenlenecektir.

İŞYERLERİNDE YANGIN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

1- yangın çıkmaması için yapılması gerekenler2- erken algılama ve ihbar3- yangını minimum zararla

söndürebilmek için yapılması gerekenler4- yangından minimum zayiatla tahliyenin

yapılabilmesi için yapılması gerekenler5- periyodik bakım ve kontrol6- yangın önleme ve söndürme yönergesinin

hazırlanması

1- Yangın Çıkmaması İçin Yapılması Gerekenler

• Yangın güvenlik önlemlerinin ilk aşaması yangının çıkmasına fırsat vermemektir.

• Bu yüzden yangına sebebiyet verebilecek koşullarminimize edilmelidir.

1- YANGIN ÇIKMAMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

1-1 yangın unsurlarından kaynaklanan sebeplerin giderilmesi

1-2 insandan kaynaklanan sebeplerin giderilmesi

1-1 YANGIN UNSURLARINDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERİN GİDERİLMESİ

• 1-1-1-ISI

• 1-1-2- YANICI MADDE

• 1-1-3- OKSİJEN

Isı Kaynaklarının KONTROL Altında Tutulması ve BAKIMParlayıcı ve Patlayıcıların TECRİT edilmesi, Kolay yanıcı parçacıklar için özelTEMİZLİK yapılmasıOksitleyicilerin TECRİT edilmesi ve gerekirse VAKUM

YANGIN UNSURLARINDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERİN GİDERİLMESİ

Sigara % 34Elektrik % 28

Baca % 8YıldırımDiğer

İşyerinde Sigara İçilmemesiTesisatın ve CihazlarınPeriyodik Bakımı

Bacanın çatıdan izolasyonuParatonerDiğer bütün ısı kaynaklarınınkontrol altında tutulması

1-1-1 ISI KAYNAKLARI

SİGARA % 34-41

İŞYERİNDESİGARA

İÇİLMEMESİ

Dünya genelinde son asrın en büyük yangın sebebi olan sigara yangınların 1/3 ünün başlatıcısıdır.

İşyerinden soyutlandığında yangına karşı 1/3 önlem alınmış demektir.

ELEKTRİK TESİSATININ

VE ELEKTRİKLİ CİHAZLARIN

DOĞRU KULLANIMI VEPERİYODİK BAKIMI

ELEKTRİKYANGINLARI % 21-28

BACA YANGINLARI % 8

Bacalar önemli ısı kaynağıdır. Isıya dayanıklı malzemeden imal edilmeli ve yanıcılardan izole edilmelidir.

YILDIRIMYANGINLARI

PARATONERTESİS EDİLMESİ

GEREKİR

PARATONER (YILDIRIMLIK)

• Yıldırım doğal bir olaydır ve bina üzerine düşerse yangına sebep olur. Ancak gerekli yıldırımdan korunma tesisi yapılırsa veya mevcut olan tesisat sürekli çalışır durumda bulundurulursa yıldırım kaynaklı bir yangın başlama riski sıfıra yakın bir seviyeye iner.

Yangın Yükü Analizi

Parlayıcı ve

Patlayıcılar

Baca Kurumları

Yanıcı Süprüntüler

Yanıcı Uçucu Sıvılar

Hassas Mahaller

Risk Miktarınca Önlem

Alınması

Ayrı Yerde Depolanması

Baca Temizliği

Özel Temizlik

Kapalı Tutulması

Yanmaz Perde, döşeme, halıkullanılması, Yanmaz Boyalar.

1-1-2 YANICI MADDE

YANGIN YÜKÜ

RİSKMİKTARINCA

ÖNLEMALINMASI

AYRIYERDE

DEPOLANMASI

PARLAYICI VE PATLAYICILAR

BACATEMİZLİĞİ

KOLAY YANICI SÜPRÜNTÜLER

ÖZELTEMİZLİK

YAPILMASI

YANICI UÇUCU SIVILAR

KAPALITUTULMASI VEVENTİLASYON

Oksijen ve Peroksitler

Hassas Cihazlar

Ayrı Yerde Depolanması

Vakum Uygulanması

OKSİJEN SOLUNUM İÇİN KAÇINILMAZ OLDUĞUNDAN ÇOK ÖZEL HALLER HARİCİNDE

YAŞADIĞIMIZ ORTAMDAN UZAKLAŞTIRILAMAZ

1-1-3- OKSİJEN

1-2 İNSANDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERİN GİDERİLMESİ

• 1-2-1- KUSUR

Dikkatsizlik, Tedbirsizlik

• 1-2-2- İHMAL

• 1-2-3- KASIT

Personel HatalarıMüşteri HatalarıTamirat Hataları

Unutma

Sabotaj ve Kundaklama

EğitimÇalışma Kuralları

İkaz Levhaları

Polisiye Güvenlik

TehlikeliFaaliyetler:

Yangın Başlatabilecek

Riskli işlemlerdir.Dikkat ve tedbir

Gerektirir.

PERSONEL HATALARI

MÜŞTERİ HATALARI VE TAMİRAT HATALARI

GEREKEN YERLEREÇALIŞMA KURALLARINI

GÖSTEREN TALİMATLARASILMALI VE İLGİLİLERBİLGİLENDİRİLMELİDİR.

UYARICI İKAZ LEVHALARI

RİSKLİ YERLEREUYARICI İKAZLEVHALARI

ASILMALIDIR

SABOTAJ VE KUNDAKLAMA

POLİSİYE GÜVENLİKALINARAK KASITLIYANGINA FIRSATVERİLMEMELİDİR.

2- ERKEN ALGILAMA VE İHBAR

• YANGIN GÜVENLİK ÖNLEMLERİNİN İKİNCİ AŞAMASI ERKEN ALGILAMA VE İHBARDIR.

• Önlemler ne kadar iyi olursa olsun yangın riski asla sıfırlanamaz. Bütün çabalarımıza rağmen yangın çıkarsa o zaman önemli olan yangını ne kadar erken haber alabileceğimizdir.

• Yangını Erken Fark Etmek; Tıptaki “Erken Teşhis” kadar önemlidir.

2- ERKEN ALGILAMA VE İHBAR

2-1 manuel ihbar butonları

2-2 otomatik yangın ihbar ve alarm sistemi; dedektörler, alarm cihazları, kontrol paneli

2-3 kapalı devre kamera sistemi

2-1 MANUEL İHBAR BUTONLARI

Camı Kırınız, Düğmeye Basınız esasına göre çalışan Manuel İhbar Butonları direkt

sirene veya Kontrol Paneline bağlıdır.

Manuel İhbar Butonları yangın kaçış yollarına, herhangi bir noktadan uzaklık 50 m. yi geçmeyecek aralıklarla tesis edilmelidir.

2-2 OTOMATİK YANGIN İHBAR VE ALARM SİSTEMİ

2-2-1 DEDEKTÖRLER

Otomatik Yangın İhbar ve Alarm Sisteminin bir parçası olan dedektörler yangının ilk başladığı yerde daha büyümeden, dumanlar etrafı sarmadan haber alınmasına imkan vermektedir.

SABİT SICAKLIK DEDEKTÖRÜ

• Algılama elemanı olarak çift metalli diskleri kullanır. Sıcaklık yangın sonucunda sabitlenen dereceyi aşınca alarm kontakları kapanır. Dedektörler, çevre sıcaklığı çalışma sıcaklığı altına düşerse otomatik olarak eski haline gelir. Sudan etkilenmediği için çok nemli ortamlarda da kullanılabilir.

-20 ºc ile + 90ºc Arasında istenilen sıcaklığa sabitlenerek mutfak kazan dairesi ve yüksek ısıda çalışan yerlerde algılama yaparlar.

İYONİZASYON DUMAN DEDEKTÖRÜ

• Dedektör 2 ve 4 iletkenli montaj şekline göre tasarlanmıştır. 360° duman giriş karakteristiği herhangi bir yönden maksimum duman girişini sağlar. Radyoaktif kaynak olarak Amerisyum 241 (0.7 mikrocurie) kullanılır.

İyonizasyon duman dedektörü yangının görünebilen ve görünemeyen ürünlerini algılar.

OPTİK DUMAN DEDEKTÖRÜ

• optik duman dedektörü, dumanı optik olarak algılayıp yangın kontrol paneline bir alarm sinyali gönderir. Optik duman dedektörü bir yangın olayını, sıcaklık dedektöründen daha erken algılar. Bu dedektör genelde bodrumlarda, normal katlarda, koridorlarda, merdivenlerde ve asansör boşluklarında kullanılır. 2 iletkenli montaj şekline göre tasarlanmıştır.

İçindeki ışık kaynağının büyük partiküller ve beyaz duman tarafından yok edilmesi ile algılama yaparlar.

SICAKLIK ARTIŞ HIZI DEDEKTÖRÜ

• Sıcaklık-artış dedektörleri ısınan havanın basıncının artması prensibine göre çalışır. Yangın durumunda, yangın bölmesindeki ısınan havanın, sıcaklık artış hızı belli bir değerin üzerine çıkarsa bir alarm sinyali gönderilir. Sıcaklığın yavaş olarak artması sonucunda basıncı yavaş olarak artan hava, hava boşluğundan atmosfere bırakılır ve alarm durumu oluşmaz.

Sıcaklığın ani artışını algılayacak şekilde dumanlı ve tozlu ortamlarda kullanılırlar .

HAVA EMİŞLİ DEDEKTÖRLER

• (VESDA) Ortam havası sürekli emilerek havadaki gazların analizi yapılmakta, değişiklikler hemen değerlendirilmektedir.

GAZ DEDEKTÖRLERİ

• Yanıcı , zehirli gaz veya yanıcı uçucu sıvı buharlarının algılanmasında kullanılırlar.

IŞIN TİPİ DEDEKTÖRLER

• Ortalama menzili 100 m. mesafe arasında yayınlanan ışının duman tarafından kesilmesi esasına göre geniş alan ve yüksek tavanlı yerlerde tesis edilirler.

2-2-2 ALARM VE SİRENLER

2-2-3 KONTROL PANELİ

ADRESLENEBİLİR YANGIN ALGILAMA VE ALARM SİSTEMİ

OTOMATİK YANGIN İHBAR VE KONTROL SİSTEMİ

OTOMATİK YANGIN İHBAR VE KONTROL SİSTEMİ

2-3 KAPALI DEVRE KAMERA SİSTEMİ

• CCTV; Genelde polisiye güvenlik ve işlemlerin yöneticiler tarafından izlenmesi amacı ile tesis edilen Kapalı Devre Kamera Sistemi yangının algılanması, teşhis ve teyit edilmesi için çok önemli fayda sağlamaktadır.

3- YANGINI MİNİMUM ZARARLA SÖNDÜREBİLMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

• YANGIN GÜVENLİK ÖNLEMLERİNİN ÜÇÜNCÜ AŞAMASI ERKEN VE ETKİN MÜDAHALEDİR.

• Bu nedenle 1- Acil Eylem Planı Yapılmalı, 2- Müdahale Ekibi Kurulmalı, 3- Bu Ekibin Eğitim ve Tatbikatları Yaptırılmalı, 4- Bu Ekibe Yangınla Mücadele Donanımı Verilmeli, 5- Yangınla Mücadele Araç, Gereç, Ekipman ve Sistemleri Her An Kullanıma Hazır Tutulmalıdır.

3- YANGINI MİNİMUM ZARARLA SÖNDÜREBİLMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

• 3-1 Acil Müdahale Planı ve Erken Müdahale3-1-1 Müdahale Ekibi, Eğitimi ve Tatbikatı3-1-2 Yangın İstasyonu ve Donanım3-1-3 Portatif Yangın Söndürme Cihazları3-1-4 Yangın Hortumları ve Hidrantlar3-1-5 Yangın Su Rezervi ve Basıncı3-1-6 Otomatik Söndürme Sistemleri

• 3-2 Yangının ve Dumanın Sirayetinin Önlenmesi

3-1 ACİL MÜDAHALE PLANI VE ERKEN MÜDAHALE

Acil Müdahale Planı; Yangın ve benzeri bir tehlike vukuunda, tehdidi bertaraf etmek için yapılması gerekli olan işlemlerin sırasıyla belirtildiği ve görevlerin kimler tarafından yerine getirileceğinin açıklandığı bir plandır.Bu plan;

• Yangına kimin nasıl müdahale edeceğini,• Haberleşme, Teknik İşlemler, Kurtarma, İlk Yardım, Koruma ve

sair görevlerin kimler tarafından ve nasıl yapılacağını,• Kaçış güzergahlarının ve çıkışların durumlarını• Güvenli toplanma merkezlerini• Binanın vaziyet planını• İtfaiyeye yardımcı olabilecek bilgileri içermelidir.

ŞİMDİ ÇAY SAATİ