บทท�� 1

บทนำ��

1.ภูมิ�หลั�งแลัะคว�มิสำ��ค�ญของปั�ญห�

การปร�บเปลี่ยนองค์�การให้�สอดค์ลี่�องก�บการเปลี่ยนแปลี่งของโลี่กย�ค์แห้�งการเปลี่ยนแปลี่ง ทุ�ก ๆ องค์�การต้�องเผชิ!ญก�บสภาวะการเปลี่ยนแปลี่ง ทุ�&งในระด�บโลี่ก ระด�บประเทุศ ระด�บส�งค์ม ระด�บองค์�กร แลี่ะระด�บบ�ค์ค์ลี่ ทุ�&งในด�านสภาพแวดลี่�อม เศรษฐก!จ ส�งค์ม การเม-อง ว�ฒนธรรม ค์�าน!ยม ข�อม0ลี่ข�าวสาร เทุค์โนโลี่ยอ- น ๆ แลี่ะผลี่จากการเปลี่ยนแปลี่งเห้ลี่�าน&ส�งผลี่ให้�การบร!ห้ารจ�ดการองค์�การในป1จจ�บ�นต้�องเปลี่ยนแปลี่งไป ค์-อม��งบร!ห้ารองค์�การให้�เลี่3กลี่ง แลี่ะมประส!ทุธ!ภาพมากย!งข4&น

กองทุ�พบกเป5นองค์�การด�านการร�กษาค์วามม�นค์งของระบบราชิการไทุย มบทุบาทุแลี่ะภารก!จในการป6องก�นประเทุศ ต้ามทุก7าห้นดไว�ในร�ฐธรรมน0ญแห้�งราชิอาณาจ�กรไทุย พ.ศ. 2550 แลี่ะพระราชิบ�ญญ�ต้!จ�ดระเบยบราชิการกระทุรวงกลี่าโห้มซึ่4งก7าห้นดให้� กองทุ�พบกมห้น�าทุ เต้รยมก7า ลี่�งกองทุ�พบก แลี่ะป6องก�นราชิอาณาจ�กร มผ0�บ�ญชิาการทุห้ารบกเป5นผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ในขณะเดยวก�นกองทุ�พบกก3เป5นส�วนราชิการห้น4ง ซึ่4งต้�องปฏิ!บ�ต้!ต้ามพระราชิบ�ญญ�ต้!ว�าด�วยห้ลี่�กเกณฑ์�แลี่ะว!ธการบร!ห้ารก!จการบ�านเม-องทุด พ.ศ. 2546 เชิ�นเดยวก�บส�วนราชิการอ-น ซึ่4งในป< พ.ศ. 2552 ส7าน�กงานค์ณะกรรมการพ�ฒนาระบบราชิการก7าห้นดให้�ส�วนราชิการ ด7าเน!นการพ�ฒนาค์�ณภาพการบร!ห้ารจ�ดการภาค์ร�ฐต้�อเน-องจากป< 2551 แลี่ะให้�ส�วนราชิการรวมทุ�&งกองทุ�พบกให้�เกณฑ์�ค์�ณภาพการบร!ห้ารจ�ดการภาค์ร�ฐ เป5นต้�วชิ&ว�ดผลี่

1

การปฏิ!บ�ต้!ราชิการ ซึ่4งการทุกองทุ�พบกจะด7าเน!นการบร!ห้ารงานให้�บรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์�ขององค์�การทุต้� &งไว�ได�น� &นจ7าเป5นต้�องอาศ�ยป1จจ�ยห้ลี่�กส7าค์�ญต้�าง ๆ ในการด7าเน!นงาน ซึ่4งป1จจ�ยส7าค์�ญทุจะน7าค์วามส7าเร3จส0งส�ดมาส0�องค์�การ ค์-อ ทุร�พยากรมน�ษย� ทุ!พาวด เมฆสวรรค์� (2540 :

24) กลี่�าวว�า ประส!ทุธ!ภาพแลี่ะประส!ทุธ!ผลี่ของการทุ7างานในองค์�การอย�างแทุ�จร!งอย0�ทุการพ�ฒนาค์นซึ่4งเป5นทุร�พยากรทุส7าค์�ญทุส�ดอย�างต้�อเน-องอย0�เป5นน!จ องค์�การจ4งจะสามารถุแข�งข�นแลี่ะพ�ฒนาย�งย-นต้�อไปได� ด�งน�&นค์�ณภาพขององค์�การจ4งไม�ได�อย0�ทุระด�บผ0�บร!ห้ารต้�องปร�บเปลี่ยนต้นเองเทุ�าน�&น แต้�จะอย0�ทุค์�ณภาพแลี่ะส�มพ�นธภาพของค์นในองค์�การ โดยเฉพาะผ0�ปฏิ!บ�ต้!งานต้�องมค์วามร0 � ค์วามสามารถุ แลี่ะทุ7างานอย�างมศ�กยภาพ องค์�การจะต้�องพยายามลี่งทุ�นในการพ�ฒนาศ�กยภาพทุร�พยากรมน�ษย� ซึ่4งกว�าองค์�การจะได�ค์นทุมค์วามร0 �ค์วามสามารถุเข�ามาทุ7างานในองค์�การน�&น ต้�องใชิ�ทุ�&งงบประมาณแลี่ะเวลี่าในการเลี่-อกสรร ฝึAกฝึน แลี่ะพ�ฒนา เพ-อให้�มค์วามชิ7านาญ นอกจากน�&นย�งแสวงห้าว!ธการบ7าร�งร�กษาบ�ค์ลี่ากรทุมค์�ณภาพให้�ค์งอย0�ก�บองค์�การ แลี่ะพร�อมทุจะอ�ทุ!ศจนทุ7า งานให้�องค์�การต้�าง ๆ แต้�องค์�การย�งประสบป1ญห้าทุเกยวข�องก�บทุร�พยากรมน�ษย�อย0� เชิ�นพน�กงานขาดภาวะผ0�น7าในการทุ7างาน พน�กงานทุ7างานไม�เต้3มประส!ทุธ!ภาพ ป1ญห้าการลี่าออกของพน�กงาน ป1ญห้าการแย�งชิ!งพน�กงานทุมค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ซึ่4งกลี่ายมาเป5นป1ญห้าทุองค์�การต้�องห้�นมาให้�ค์วามส7าค์�ญ ด�วยเห้ต้�น&จ4งได�มการน7าเสนอแนวค์!ดในเร-องภาวะผ0�น7า

ภาวะผ0�น7า เป5นเร-องทุมค์วามสลี่�บซึ่�บซึ่�อนแลี่ะมองค์�ประกอบเกยวข�องอย0�ห้ลี่ายประการ จ4งทุ7าให้�ค์นส�วนห้น4งเชิ-อว�า ภาวะผ0�น7าเป5นส!งทุลี่&ลี่�บไม�อาจส�มผ�สห้ร-อมองเห้3นชิ�ดเจนเก!นทุจะเรยนร0 �ได� อย�างไรก3ต้าม

2

Daft (1999 : 23) กลี่�าวว�า ต้รงก�นข�ามก�บค์วามเชิ-อของค์นส�วน“

ให้ญ� ผ0�น7าไม�ได�เป5นมาโดยก7าเน!ด ผ0�น7าสามารถุสร�างข4&นได� โดยเก!ดข4&นจากการใชิ�ค์วามพยายามแลี่ะการทุ7างานห้น�กของบ�ค์ค์ลี่น�&น ในสม�ย”

ก�อนน�&นภาวะผ0�น7าน�&นจะมการศ4กษาแลี่ะใชิ�ในก!จการทุห้ารเป5นห้ลี่�ก เพราะการเป5นแม�ทุ�พนายกองทุต้�องค์�มก7าลี่�งทุห้ารจ7านวนมากทุ�&งในยามปกต้!แลี่ะยามสงค์รามเป5นเร-องทุไม�ได�กระทุ7าก�นได�ง�าย ๆ โดยเฉพาะอย�างย!งการค์วบค์�มค์นจ7านวนมากทุแต้�ลี่ะค์นต้�างมอาว�ธอย0�ในม-อ ภาวะผ0�น7าของแม�ทุ�พนายกองจ4งเป5นเค์ร-องม-อทุใชิ�ในการค์วบค์�มแลี่ะน7าพากองทุ�พไปส0�ชิ�ยชินะในสงค์ราม แต้�ในป1จจ�บ�นเร-องของภาวะผ0�น7ากลี่�บได�ร�บค์วามน!ยมอย�างแพร�ห้ลี่ายในทุ�กภาค์ส�วนทุ�&งภาค์ร�ฐแลี่ะเอกชิน ทุ�&งน&เพราะกระแสการเปลี่ยนต้�าง ๆ ทุเก!ดข4&นอย�างรวดเร3วแลี่ะไม�มร0ปแบบ การใชิ�แนวทุางในการบร!ห้ารจ�ดการในร0ปแบบทุใชิ�ก�นมาจ4งไม�สามารถุต้อบสนองก�บการเปลี่ยนแปลี่ง ทุ7าให้�ผ0�ทุต้�องต้�ดส!นใจต้�องอาศ�ยการต้�ดส!นใจบนค์วามเสยง เพราะข�อม0ลี่แลี่ะสารสนเทุศทุใชิ�ในการต้�ดส!นใจน�&นมอย�างไม�พอเพยงภาวะผ0�น7าจ4งถุ0กน7ามาใชิ�ในการชิดเชิยในสภาพแวดลี่�อมด�งกลี่�าว

           ส�วนค์วามเป5นผ0�น7าทุางด�านการทุห้ารน�&นจะมการปลี่0กฝึ1งก�นมาต้�&งแต้�เป5นน�กเรยนทุห้ารก�นว�า ผ0�น7าจะต้�องมค์�ณสมบ�ต้!อย0� 14 การค์-อ

1. ลี่�กษณะทุ�าทุางห้ร-อการวางต้�ว (Bearing) ค์-อ  การสร�างค์วามประทุ�บใจในเร-องทุ�าทุาง  การวางต้�ว  แลี่ะค์วามประพฤต้!  ให้�อย0�ในระด�บส0งส�ด  เป5นทุน!ยมของผ0�อ-นอย0�ต้ลี่อดเวลี่า  มค์วามส�ภาพน��มนวลี่  ห้ลี่กเลี่ยงการพ0ดด�วยถุ�อยค์7าห้ยาบค์าย ห้ร-อเห้ยยดห้ยามผ0�อ- น  เป5นบ�ค์ค์ลี่ทุมค์วามสง�า  ค์วบค์�มต้นเองได�ทุ�&งในการปฏิ!บ�ต้!ต้นแลี่ะอารมณ�  แต้�งกายสะอาดเรยบร�อยถุ0กต้�องต้ามระเบยบแบบแผน

3

2.   ค์วามกลี่�าห้าญ  (Courage) ค์-อ การบ�งค์�บจ!ต้ใจต้นเองให้�อย0�ในค์วามสงบ ไม�เกรงกลี่�วว�าจะเก!ดอะไรข4&น ไม�สะทุกสะทุ�านห้ร-ออ�อนไห้ว กลี่�าทุ7า  กลี่�าพ0ด กลี่�ายอมร�บผ!ดห้ร-อค์7าต้!เต้ยน  เม- อมค์วามผ!ดพลี่าด  ห้ร-อบกพร�อง  ย4ดม�นในส!งทุถุ0กทุค์วร  ถุ4งแม�ว�าส!งน�&นจะไม�เป5นทุสบอารมณ�ผ0�อ-นก3ต้าม

3.    ค์วามเด3ดขาด  (Decisiveness) ค์-อ ค์วามสามารถุในการต้กลี่งใจโดยฉ�บพลี่�น แลี่ะประกาศข�อต้กลี่งใจอย�างเอาจร!ง แลี่ะชิ�ดแจ�ง  โดยพ!จารณาจากข�อเทุ3จจร!งต้�างๆ  รวมทุ�&งประสบการณ�ของต้นเองแลี่ะบ�ค์ค์ลี่อ- นอย�างมเห้ต้�ผลี่แลี่ะมค์วามม�นใจในลี่�กษณะทุรวดเร3ว  ไม�พ0ดอ�อมค์�อม  ถุ0กต้�อง  แลี่ะทุ�นเวลี่า

4.   ค์วามไว�เน-&อเชิ-อใจ (Dependability) ค์-อ การได�ร�บค์วามไว�วางใจในการปฏิ!บ�ต้!งานต้ามห้น�าทุ ห้ร-องานทุมอบห้มายได�ถุ0กต้�องไม�ผ!ดพลี่าด ด�วยค์วามค์ลี่�องแค์ลี่�ว ว�องไว เฉลี่ยวฉลี่าด กระทุ7าการอย�างเต้3มค์วามสามารถุแลี่ะพ!ถุพ!ถุ�น เป5นค์นต้รงต้�อเวลี่า ไม�กลี่�าวค์7าแก�ต้�ว มค์วามต้�&งใจ แลี่ะจร!งใจ

5.  ค์วามอดทุน (Endurance) ค์-อ  พลี่�งทุางร�างกายแลี่ะจ!ต้ใจ ซึ่4งว�ดได�จากขดค์วามสามารถุในการทุนต้�อค์วามเจ3บปวด ค์วามเห้น3ดเห้น-อย เม-อยลี่�า ค์วามยากลี่7าบาก ค์วามเค์ร�งเค์รยด งานห้น�ก รวมถุ4งค์วามอดกลี่�&นต้�อสถุานการณ�ทุบบค์�&น

6.  ค์วามกระต้-อร-อร�น (Enthusiasm) ค์-อ   การแสดงออกซึ่4งค์วามสนใจอย�างจร!งจ�ง แลี่ะมค์วามจดจ�อต้�อการปฏิ!บ�ต้!งานอย�างจร!งจ�ง ห้มายถุ4ง การทุ7างานด�วยค์วามร�าเร!งแลี่ะค์!ดแต้�แง�ดเสมอ

4

7.   ค์วามร!เร!ม (Initiative) ค์-อ   การเป5นผ0�ร0 �จ�กใชิ�ค์วามค์!ดในการเสาะแสวงห้างานทุ7า แลี่ะเร!มห้าห้นทุางปฏิ!บ�ต้!ถุ4งแม�จะไม�มค์7าส�งให้�ปฏิ!บ�ต้!  ห้ร-อการแสวงห้าแนวทุางในการปฏิ!บ�ต้!งานให้ม� ๆ ทุด  มประส!ทุธ!ภาพมากกว�าเด!ม แลี่ะการกระทุ7าทุ�นทุโดยไม�รรอห้ร-อชิ�กชิ�า

8.   ค์วามซึ่-อส�ต้ย�ส�จร!ต้ (Integrity) ค์-อ ค์วามเทุยงต้รงแห้�งอ�ปน!ส�ยแลี่ะย4ดม�นอย0�ในห้ลี่�กแห้�งศลี่ธรรมอ�นดงาม เป5นค์�ณสมบ�ต้!ของการร�กค์วามจร!ง มส�จจะ แลี่ะมค์วามซึ่-อส�ต้ย�ส�จร!ต้อย�างแทุ�จร!ง

9. ค์วามพ!น!จพ!เค์ราะห้� (Judgment) ค์-อ ค์�ณสมบ�ต้!ในการใค์ร�ค์รวญ โดยใชิ�เห้ต้�ผลี่ต้ามห้ลี่�กต้รรกว!ทุยา เพ-อให้�ได�ม0ลี่ค์วามจร!งแลี่ะทุนทุางแก�ไขทุน�าจะเป5นไปได�น7ามาใชิ�ในการต้กลี่งใจได�ถุ0กต้�อง

10.  ค์วามย�ต้!ธรรม (Justice) ค์-อ   การไม�ลี่7า เอยงเข�าข�างใค์ร มค์วามเทุยงต้รง ไม�เลี่-อกทุร �กม�กทุชิ�ง มค์วามเสมอต้�นเสมอปลี่ายในการบ�งค์�บบ�ญชิา ห้มายรวมถุ4งการให้�รางว�ลี่แลี่ะการลี่งโทุษแก�ผ0�ทุกระทุ7าผ!ดด�วย

11. ค์วามรอบร0 � (Knowledge) ค์-อ ข�าวสารทุบ�ค์ค์ลี่ห้ามาได�รวมทุ�&งค์วามร0 �ในว!ชิาชิพของต้น แลี่ะค์วามเข�าอกเข�าใจในต้�วผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา

12. ค์วามจงร�กภ�กด (Loyalty) ค์-อ ค์�ณสมบ�ต้!ของบ�ค์ค์ลี่ทุมจ!ต้ใจเชิ-อม�น แลี่ะย4ดม�นต้�อประเทุศชิาต้! ศาสน� กษ�ต้ร!ย� ต้�อกองทุ�พ ต้�อห้น�วย ต้�อผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ต้�อผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา แลี่ะผ0�เกยวข�องอ-นๆ

13. ค์วามร0 �จ�กกาลี่เทุศะ (Tact) ค์-อ ค์วามสามารถุในปฏิ!บ�ต้!ต้นก�บบ�ค์ค์ลี่อ-น โดยไม�เก!ดค์วามข��นข�องห้มองใจ ไม�ก�อให้�เก!ดศ�ต้ร0ห้ร-อเป5นปฏิ!ป1กษ�ต้�อก�น ในทุ�ศนะของบ�ค์ค์ลี่ทุ�วไป กาลี่เทุศะ ห้มายถุ4ง ค์วาม

5

สามารถุทุจะพ0ด ห้ร-อทุ7าส!งห้น4งส!งใดได�ถุ0กต้�อง เห้มาะสมแก�กาลี่เวลี่าแลี่ะสถุานทุ ค์วามส�ภาพอ�อนโยนถุ-อเป5นส�วนห้น4งของกาลี่เทุศะด�วย

14. ค์วามไม�เห้3นแก�ต้�ว (Selflessness) ค์-อ การไม�ฉวยโอกาสต้�กต้วงค์วามส�ข ค์วามสะดวกสบาย ค์วามเจร!ญก�าวห้น�าให้�ก�บต้นเอง โดยทุ7าให้�ผ0�อ-นเด-อดร�อนห้ร-อเสยผลี่ประโยชิน� ห้มายถุ4งการร�วมเป5นร�วมต้ายก�บเพ-อนร�วมงาน การแบ�งป1นส!งของเค์ร-องใชิ�ให้�ก�บผ0�ขาดแค์ลี่น ยกย�องผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิาเม-อปฏิ!บ�ต้!งานดเด�น ห้ร-อให้�ค์วามชิ�วยเห้ลี่-อต้ามสมค์วร

เน-องจากค์นเราไม�สามารถุเก!ดมาเป5นผ0�น7าทุดได� แต้�เราสามารถุทุจะพ�ฒนาต้นเองให้�กลี่ายเป5นผ0�น7าทุดได� ถุ�าเรามค์วามม��งม�น ต้�&งใจแลี่ะปรารถุนาอย�างแรงกลี่�า ด�งน�&นผ0�น7า ทุดต้�องพ�ฒนาต้นเองอย�างสม7าเสมอแลี่ะไม�มทุส!&นส�ด ถุ4งแม�ว�าต้7าแห้น�งห้น�าทุในองค์�การจะเป5นต้�วก7าห้นดสถุานภาพในการบ�งค์�บบ�ญชิา เชิ�น ห้�วห้น�างาน ห้�วห้น�าส�วน ห้ร-อผ0�บร!ห้าร แต้�อ7านาจทุได�มาจากต้7าแห้น�งเห้ลี่�าน&ไม�ได�ทุ7าให้�เรากลี่ายเป5นผ0�น7าอย�างสมบ0รณ�อย�างทุเข�าใจ เพยงแค์�เราทุ7าให้�เราเป5นเจ�านายเทุ�าน�&น เพราะการเป5นผ0�น7าแต้กต้�างจากการเป5นเจ�านายต้รงทุสามารถุทุ7าให้�ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิามค์วามต้�องการทุจะบรรลี่�เป6าห้มายส0งส�ดขององค์�การได� ไม�ใชิ�เพยงแค์�การออกค์7าส�งก�บพวกเขาแต้�เพยงเทุ�าน�&น ถุ�าเราทุราบว�าเราขาดค์�ณลี่�กษณะภาวะผ0�น7าแบบใด ซึ่4งถุ-อว�าเป5นจ�ดอ�อนของต้น ก3จะลี่งม-อฝึAกฝึนปร�บปร�งแก�ไขแลี่ะพ�ฒนาจนเก!ดค์วามสามารถุทุเห้มาะสมต้�อการเป5นผ0�น7าทุพร�อมด�วยค์�ณลี่�กษณะภาวะผ0�น7าทุต้นได�ร�บการพ�ฒนาใชิ�ให้�เก!ดผลี่ประโยชิน�ส0งส�ดแก�องค์�การ

จากสภาพการเปลี่ยนแปลี่งแลี่ะค์วามส7าค์�ญด�งกลี่�าว การศ4กษาค์ร�&งน&จ4งม��งศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�

6

บ�งค์�บบ�ญชิา ซึ่4งถุ-อว�าเป5นค์�ณลี่�กษณะทุทุ�กองค์�การต้�องการให้�ม เพ-อน7ามาซึ่4งค์วามเจร!ญก�าวห้น�าขององค์�การให้�มากทุส�ด แลี่ะเป5นการร�กษาไว�ซึ่4งการค์งอย0�ของพน�กงานเจ�าห้น�าทุ ด�งน�&น ผ0�ทุ7าการศ4กษาเร-องค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ จ4งมค์วามสนใจทุจะศ4กษาถุ4งค์�ณลี่�กษณะของผ0�น7าต้ามแนวค์!ดของ การบร!ห้าร ห้ร-อทุเรยกว�า “X Y Z” 3 ทุฤษฎีของการบร!ห้ารค์น ประกอบด� ว ย ทุ ฤ ษ ฎี X (The Traditional View of Direction and

Control) ทุ ฤ ษ ฎี Y (The integration of Individual and

Organization Goal) แลี่ะทุฤษฎี Z (Z Theory) (William G.

Ouchl) เพ-อให้�เก!ดองค์�ค์วามร0 � สามารถุน7าค์วามร0 �ทุได�จากการศ4กษาไปใชิ�ประโยชิน�ในการเพ!มประส!ทุธ!ภาพขององค์�การต้�อไป

2.ว�ตถุ�ปัระสำงค�ก�รศึ"กษ�2.1 เพ-อศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�

บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ใน 4 ด�าน ได�แก� ด�านภาวะผ0�น7า ค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม

2.2 เพอเปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ได�แก� นายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร นายทุห้ารประทุวน อาสาสม�ค์รทุห้ารพราน ทุห้ารกองประจ7าการ ลี่0กจ�างประจ7า แลี่ะพน�กงานราชิการ

3.สำมิมิต�ฐ�นำก�รศึ"กษ�

7

3.1 ป1จจ�ยค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิามผลี่ต้�อทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ

3.2 อาย�ของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4

ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

3.3 ระด�บการศ4กษาของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

3.4 ประเภทุเจ�าห้น�าทุของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

3.5 ระยะเวลี่าการทุ7างานของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

4.ขอบเขตก�รศึ"กษ�4.1 ขอบเขตด้'�นำปัระช�กร

บ�ค์ลี่ากรทุปฏิ!บ�ต้!งานประจ7า กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4

ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ประกอบด�วย ก7าลี่�งพลี่ทุปฏิ!บ�ต้!งานประจ7า ในกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ประกอบด�วย นายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร จ7านวน 15 ค์น นายทุห้ารประทุวน จ7านวน 39 ค์น อาสาสม�ค์รทุห้ารพราน จ7านวน 3 ค์น ทุห้ารกองประจ7าการ จ7านวน 3

ค์น ลี่0กจ�างประจ7า จ7านวน 3 ค์น พน�กงานราชิการ จ7านวน 2 ค์น รวมจ7านวนทุ�&งส!&น 65 ค์น

8

4.2 ขอบเขตด้'�นำเนำ)*อห�ศ4กษาทุ�ศนะ ค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากอง

ก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุมต้�อผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ใน 4 ด�าน ได�แก� ด�านภาวะผ0�น7า ค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม โดยใชิ�ห้ลี่�กทุฤษฎี X

ทุฤษฎี Y แลี่ะทุฤษฎี Z เข�ามาเกยวข�องแลี่ะสน�บสน�นงานว!จ�ย

5.นำ�ย�มิศึ�พท�เฉพ�ะ 5.1 ผู้'บ�งค�บบ�ญช� หมิ�ยถุ"ง ผ0�อ7านวยการกองก7าลี่�งพลี่

กองทุ�พภาค์ทุ 4 เป5นนายทุห้ารส�ญญาบ�ต้รประจ7า กองก7า ลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ เป5นผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาส0งส�ด

5.2 ผู้'ใต'บ�งค�บบ�ญช� ห้มายถุ4ง ก7าลี่�งพลี่ทุปฏิ!บ�ต้!งานใน กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ได�แก� นายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร นายทุห้ารประทุวน อาสาสม�ค์รทุห้ารพราน ทุห้ารกองประจ7าการ ลี่0กจ�างประจ7า พน�กงานราชิการ

5.3 ค�ณลั�กษณะ ห้มายถุ4ง พฤต้!กรรมทุผ0�อ7านวยการกองก7าลี่�งพลี่ ค์วรจะเป5นต้ามทุ�ศนะของบ�ค์ลี่ากรในกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุ�&ง 4 ด�าน ค์-อ

1) ค์�ณลี่�กษณะด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ห้มายถุ4ง การเป5นผ0�มค์วามรอบร0 �ในเร-องทุ�วไปแลี่ะว!ชิาการต้�าง ๆ ทุจ7าเป5นต้�องร0 � แลี่ะน7ามาใชิ�ประโยชิน�ในงาน แลี่ะเป5นผ0�มทุ�กษะในการปฏิ!บ�ต้!งานต้ามภารก!จต้�าง ๆ ประสบผลี่ส7าเร3จอย�างมประส!ทุธ!ภาพ

9

2) ค์�ณลี่�กษณะด�านภาวะผ0�น7า ห้มายถุ4ง ค์วามสามารถุในการจ0งใจให้�ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ให้�ปฏิ!บ�ต้!งานทุได�ร�บมอบห้มายให้�ส7าเร3จด�วยค์วามเต้3มใจ

3) ค์�ณลี่�กษณะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม ห้มายถุ4ง ค์วามดงาม ค์วามถุ0กต้�องทุย4ดถุ-อในการปฏิ!บ�ต้!ห้น�าทุ

4) ค์�ณลี่�กษณะด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ห้มายถุ4ง กร!ยาทุ�าทุางห้ร-อพฤต้!กรรมทุแสดงออกทุ�&งด�านร�างกาย วาจา แลี่ะจ!ต้ใจ อ�นเป5นลี่�กษณะทุเสร!มให้�การปฏิ!บ�ต้!งานได�ผลี่ดข4&น

5.4 ท�ศึนำะ ห้มายถุ4ง ค์วามค์!ดเห้3น ค์วามเข�าใจ แลี่ะข�อเสนอแนะของบ�ค์ลี่ากรในกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุมต้�อผ0�อ7านวยการกองก7าลี่�งพลี่

6. กรอบแนำวค�ด้ก�รศึ"กษ�

ในการว!จ�ยค์ร�&งน& ได�น7าแนวค์!ดต้ามห้ลี่�กทุฤษฎี x y แลี่ะ z ของน�กว!ชิาการ แลี่ะผลี่งานว!จ�ยเกยวก�บค์�ณลี่�กษณะของผ0�น7ามาเป5นกรอบแนวค์!ด ผ0�ศ4กษาว!จ�ยจ4งได�ก7าห้นดกรอบแนวค์!ดค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4

ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ แบ�งเป5น 4 ด�าน ได�แก� ด�านภาวะผ0�น7า ค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม มาเป5นกรอบแนวค์!ด ในการศ4กษาว!จ�ย ด�งแสดงในภาพ

10

ต�วแปัรต'นำ ต�วแปัรต�มิ

ลั�กษณะสำ1วนำบ�คคลัของผู้'ใต'บ�งค�บบ�ญช�

ค�ณลั�กษณะของผู้'บ�งค�บบ�ญช� กอง

ก��ลั�งพลั กองท�พภู�คท�� 4 ค1�ยวช�ร�ว�ธ

จั�งหว�ด้นำครศึร�ธรรมิร�ช

1. อาย� 1. ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ

2. ระด�บการศ4กษา 2. ด�านภาวะผ0�น7า

3. ประเภทุต้7าแห้น�ง 3. ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ

4. ระยะเวลี่าการทุ7างาน 4. ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม

7. ปัระโยชนำ�ท��ค�ด้ว1�จัะได้'ร�บ7.1 ผ0�อ7านวยการกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ

จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ สามารถุน7าไปใชิ�ไปแนวทุางเสร!มสร�างพ�ฒนาค์�ณลี่�กษณะของต้นให้�เห้มาะสมก�บค์วามต้�องการของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิาเพ-อประโยชิน�ในการบร!ห้ารงานอย�างมประส!ทุธ!ภาพ

11

กรอบแนำวค�ด้ก�รว�จั�ย

7.2 กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ สามารถุน7าไปใชิ�เป5นแนวทุางในการก7าห้นดนโยบายในการจ�ดการทุร�พยากรมน�ษย� สรรห้า บรรจ� แต้�งต้�&ง พ�ฒนา บ�ค์ลี่ากรทุเข�ามาด7ารงต้7าแห้น�งผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ให้�ได�บ�ค์ลี่ากรทุมค์�ณลี่�กษณะทุเห้มาะสมทุจะทุ7าให้�องค์�กรบรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์�ทุต้� &งไว�เป5นผลี่ส7าเร3จ

บทท�� 2

แนำวค�ด้ ทฤษฎี� ผู้ลัง�นำว�จั�ยท��เก��ยวข'อง

แนวค์!ดทุฤษฎี แลี่ะผลี่งานว!จ�ยทุเกยวข�องก�บการศ4กษาเร-องค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4กษา : กองก7า ลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว� ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ น7ามาเป5นกรอบแนวค์!ด ด�งน&

1. แนวค์!ดการบร!ห้ารงานค์น ต้ามทุฤษฎี X (The Traditional

View of Direction and Control) ทุฤษฎี Y (The

integration of Individual and Organization

Goal) แลี่ะทุฤษฎี Z (Z Theory) (William G. Ouchl)

2. แนวค์!ดเกยวก�บภาวะผ0�น7า

3. แนวค์!ดเกยวก�บบ�ค์ลี่!กภาพ

4. แนวค์!ดเกยวก�บค์�ณธรรมจร!ยธรรม

5. งานว!จ�ยทุเกยวข�อง

12

1. แนำวค�ด้ก�รบร�ห�รง�นำคนำ

ต้ามทุฤษฎี X (The Traditional View of Direction

and Control)

ทุฤษฎี Y (The integration of Individual and

Organization Goal)

ทุฤษฎี Z (Z Theory) (William G. Ouchl)

การบร!ห้ารค์นก�บองค์�การแลี่�ว ผ0�น7าก3ค์-อผ0�ทุจะต้�องพยายามทุ7าให้�ทุ�กค์นในองค์�การเข�าใจแลี่ะม��งม�นต้�ออ�ดมการณ�ขององค์�การ รวมไปถุ4งเป6าห้มายทุางธ�รก!จขององค์�การเป5นส7าค์�ญ ทุ�&งน&แลี่ะทุ�&งน�&น ผ0�น7าจะต้�องทุ7าให้�ผ0�ต้ามทุ�กค์นมค์วามร0 �ส4กร�บผ!ดชิอบ แสดงค์วามเป5นเจ�าของแลี่ะร�วมห้าทุางแก�ไขป1ญห้าต้�าง ๆ ทุเก!ดข4&นก�บงานทุต้นค์วบค์�มด0แลี่อย0� กระบวนการบร!ห้ารค์นแลี่ะทุร�พยากรทุต้�องการ ห้มายถุ4งว!ธการกระต้��นแลี่ะสร�างศ�กยภาพในการทุ7างานประจ7าว�นของค์นทุ�กค์นในองค์�การอย�างต้�อเน-องต้ลี่อดทุ�&งป<

เสร!มสร�างให้�ค์นมศ�กยภาพส0�ค์วามส7าเร3จ ห้มายถุ4งการอบรมพ�ฒนาองค์�ค์วามร0 �แลี่ะทุ�กษะในค์น ก7าห้นดพฤต้!กรรมของค์น การยกย�องสรรเสร!ญ การลี่งโทุษ การให้� Feedback อย�างต้�อเน-อง แลี่ะร�กษาบรรยากาศทุดในการทุ7างาน

เห้ต้�ผลี่ห้ลี่�กก3ค์-อ องค์�การไม�จ7าเป5นต้�องรอให้�ถุ4งปลี่ายป<เพ-อทุจะว�ดผลี่งาน แต้�จะต้�องพยายามชิ�วยสร�างบรรยากาศ เพ-อให้�พน�กงานเก!ดศ�กยภาพ โดยมค์วามร0 �ค์วามสามารถุ มพฤต้!กรรมทุพ4งประสงค์� แลี่ะทุร�พยากรเพยงพอในอ�นทุจะบรรลี่�เป6าห้มายของแต้�ลี่ะค์นได�

13

สำมิรรถุนำะท�พ"งปัระสำงค�ของคนำในำง�นำท��ท�� “Competency”

องค์�การทุ�วๆไปห้ร-อแม�กระทุ�งบางบร!ษ�ทุทุปร4กษา ม�กม��งให้�ค์วามส7าค์�ญก�บ Skill แลี่ะ Knowledge รวมถุ4งลี่�กษณะทุสามารถุเห้3นได�จากภายนอกมาก7าห้นดเป5นห้�วใจของ Competency ในองค์�การ แต้�จร!งๆแลี่�ว ย�งมอกม�มของส7าค์�ญทุค์นส�วนให้ญ�ไม�ได�ให้�ค์วามส7าค์�ญก3ค์-อ ม�มมองในเชิ!งพฤต้!กรรมซึ่4งม 4 ส�วนส7าค์�ญค์-อ

1. Social Role ค์-อ บทุบาทุทุางส�งค์ม ซึ่4งแสดงออกต้ามค์�าน!ยม ห้ร-อ Value ทุค์นๆน�&นม (Value ค์-อส!งทุค์นๆน�&นค์!ดว�าส7าค์�ญมาจากประสบการณ� ส!งแวดลี่�อม การเรยนร0 �)

2. Self-image ค์-อ ภาพทุค์นๆน�&นมองต้�วเอง

3. Traits/Personality ค์-อ บ�ค์ลี่!กภาพแลี่ะต้�วต้นทุแทุ�จร!งของค์น ๆ น�&น

4. Motive ค์-อ แรงจ0งใจทุผลี่�กด�นให้�ค์นมพฤต้!กรรมในแบบทุค์นๆน�&นเป5นอย0�

ทฤษฎี�แรงจังใจัต�มิทฤษฎี� X แลัะทฤษฎี� Y ของแมิคเกรเกอร�

แมค์เกรเกอร� (McGregor, 1960) ได�ชิ&ให้�เห้3นถุ4งแบบของการบร!ห้าร 2 แบบ ค์-อ ทุฤษฎี X ซึ่4งมลี่�กษณะเป5นเผด3จการ แลี่ะทุฤษฎี Y ห้ร-อการมส�วนร�วม แต้�ลี่ะแบบเกยวข�องก�บสมม�ต้!ฐานทุมต้�อลี่�กษณะของมน�ษย�ด�งน&

14

ผู้'บร�ห�รแบบทฤษฎี� X เช)�อว1�

1. มน�ษย�โดยทุ�วไปไม�ชิองการทุ7างาน แลี่ะพยายามห้ลี่กเลี่ยงงานถุ�าสามารถุทุ7าได�

2. เน-องจากการไม�ชิอบทุ7างานของมน�ษย� มน�ษย�จ4งถุ0กค์วบค์�ม บ�งค์�บ ห้ร-อข�มข0�ให้�ทุ7างาน ชิอบให้�ส� งการแลี่ะใชิ�ว!ธการลี่งโทุษ เพ-อให้�ใชิ�ค์วามพยายามได�เพยงพอ แลี่ะบรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์�ขององค์�การ

3. มน�ษย�โดยทุ�วไปพอใจก�บการชิ&แนะส�งการห้ร-อการถุ0กบ�งค์�บ ต้�องการห้ลี่กเลี่ยงค์วามร�บผ!ดชิอบ มค์วามทุะเยอทุะยานน�อย แลี่ะต้�องการค์วามม�นค์งมากทุส�ด ผ0�บร!ห้ารต้ามทุฤษฎี X จ4งต้�องสร�างแรงจ0งใจโดยการข�มข0� แลี่ะลี่งโทุษ เพ-อทุ7าให้�ลี่0กน�องใชิ�ค์วามพยายามให้�บรรลี่�ค์วามส7าเร3จต้ามเป6าห้มายขององค์�การ

ผู้'บร�ห�รแบบทฤษฎี� Y มิ�คว�มิเช)�อว1�

1. การทุ7างานเป5นการต้อบสนองค์วามพอใจ

2. การข�มข0�ด�วยว!ธการลี่งโทุษไม�ได�เป5นว!ธการทุดทุส�ดในการจ0งใจให้�ค์นทุ7างาน บ�ค์ค์ลี่ทุผ0กพ�นก�บการบรรลี่�ถุ4งค์วามส7าเร3จต้ามเป6าห้มายขององค์�การ จะมแรงจ0งใจด�วยต้นเองแลี่ะค์วบค์�มต้นเอง

3. ค์วามผ0กพ�นของบ�ค์ค์ลี่ทุมต้�อเป6าห้มายข4&นอย0�ก�บรางว�ลี่ แลี่ะผลี่ต้อบแทุนทุพวกเขาค์าดห้ว�งว�าจะได�ร�บเม-อเป6าห้มายบรรลี่�ถุ4งค์วามส7าเร3จ

4. ภายใต้�สภาพแวดลี่�อมทุเห้มาะสมในการทุ7างาน เป5นการจ0งใจให้�บ�ค์ค์ลี่อมร�บแลี่ะแสวงห้าค์วามร�บผ!ดชิอบ มค์วามค์!ดสร�างสรรค์�ในการทุ7างาน

15

5. การใชิ�ค์วามพยายามทุางด�านร�างกายแลี่ะจ!ต้ใจในการทุ7างานน�&นเป5นเร-องธรรมชิาต้!เชิ�นเดยวก�บการลี่ะเลี่�นแลี่ะการพ�กผ�อน

6. ค์วามสามารถุในการใชิ�จ!นต้นาการค์วามเฉลี่ยวฉลี่าดแลี่ะค์วามค์!ดสร�างสรรค์�เพ-อแก�ป1ญห้าต้�างๆขององค์�การน�&นมอย0�กว�างขวางในห้ม0�มน�ษย�

7. ภายใต้�เง-อนไขของชิว!ต้ส�งค์มอ�ต้สาห้กรรมสม�ยให้ม� ศ�กยภาพทุางด�านสต้!ป1ญญาของมน�ษย�ได�ถุ0กน7ามาใชิ�แต้�เพยงบางส�วนเทุ�าน�&น

ทุฤษฎี Y เน�นถุ4งการพ�ฒนาต้นเองของมน�ษย� ชิ&ให้�เห้3นว�ามน�ษย�น�&นร0 �จ�กต้�วเองได�ถุ0กต้�อง ร0 �จ�กค์วามสามารถุของต้นเอง ผ0�บร!ห้ารค์วรสร�างแรงจ0งใจโดยการสร�างสรรค์�สถุานการณ�ทุจะทุ7าให้�สมาชิ!กมค์วามร0 �ส4กร�บผ!ดชิอบ แลี่ะมส�วนร�วมในการทุ7างาน ในการบร!ห้ารน�&น  มการน7าทุฤษฎีเชิ!งจ!ต้ว!ทุยามาใชิ�จ7านวนมาก  เพราะการบร!ห้ารเป5นการทุ7างานก�บ ค์น แลี่ะทุฤษฎีจ!ต้ว!ทุยาก3พ0ดเร-อง ค์น“ ” “ ”   การศ4กษาทุฤษฎีจ!ต้ว!ทุยาทุเกยวก�บการค์วบค์�มก7าก�บพฤต้!กรรมของมน�ษย�  การสร�างแรงจ0งใจในการทุ7างาน  แลี่ะภาวะผ0�น7า  จ4งเป5นประโยชิน�อย�างมากต้�อผ0�บร!ห้าร Donglas Mc Gregor ได�ค์�นพบแนวค์!ด พฤต้!กรรม“

องค์�การ”   แลี่ะสร�ปว�า ก!จกรรมการบร!ห้ารจ�ดการลี่�วนมสาเห้ต้�รากฐานมาจากทุฤษฎีพฤต้!กรรมมน�ษย� (Human Behaviors) ซึ่4งเป5นไปต้ามกรอบทุฤษฎี X  แลี่ะทุฤษฎี Y  ค์-อ

           ทุฤษฎี X (Theory X)  ค์-อค์นประเภทุเกยจค์ร�าน  ในการบร!ห้ารจ4งค์วรใชิ�มาต้รการบ�งค์�บ  มระเบยบกฎีเกณฑ์�ค์อยก7าก�บ  มการค์วบค์�มการทุ7างานอย�างใกลี่�ชิ!ด  แลี่ะมการลี่งโทุษเป5นห้ลี่�ก

16

           ทุฤษฎี Y (Theory Y)  ค์-อค์นประเภทุขย�น  ค์วรมการก7าห้นดห้น�าทุการงานทุเห้มาะสม  ทุ�าทุายค์วามสามารถุ  สร�างแรงจ0งใจในการปฏิ!บ�ต้!งานเชิ!งบวก  แลี่ะค์วรเปEดโอกาสให้�มส�วนร�วมในการบร!ห้ารงาน           สำร�ปั  Donglas Mc Gregor  เห้3นว�าค์นม 2 ประเภทุ  แลี่ะการบร!ห้ารค์นทุ�&ง 2 ประเภทุ  ต้�องใชิ�ว!ธการบร!ห้ารแต้กต้�างก�น

ทฤษฎี� Z (Theory Z)  ค)อ  ก�รบร�ห�รง�นำแบบญ��ปั�9นำ 

ทุฤษฎีน&รวมเอาห้ลี่�กการของทุฤษฎี X แลี่ะ Y เข�าด�วยก�น แนวค์วามค์!ดก3ค์-อ องค์�การต้�องมห้ลี่�กเกณฑ์�ทุค์วบค์�มมน�ษย� แต้�มน�ษย�ก3ร�กค์วามเป5นอ!สระแลี่ะมค์วามต้�องการ ห้น�าทุของผ0�บร!ห้ารจ4งต้�องปร�บเป6าห้มายขององค์�การให้�สอดค์ลี่�องก�บเป6าห้มายของบ�ค์ค์ลี่ในองค์�การ

คว�มิเปั:นำมิ�ของทฤษฎี� Z

ห้ลี่�งสงค์รามโลี่กค์ร�&งทุ 2 มเห้ต้�การณ�ทุส7าค์�ญในด�านธ�รก!จประการห้น4งเก!ดข4&น ค์-อ ผลี่ผลี่!ต้ทุางด�านอ�ต้สาห้กรรมของประเทุศ

17

ญป�F น ได� เพ!มข4& นทุ�ก ๆ ป< แลี่ะ เพ!มข4& น ในอ�ต้ราส0ง แต้� ในขณะทุอ�ต้สาห้กรรมในอเมร!กากลี่�บเพ!มข4&นในอ�ต้ราทุต้7ามาก แลี่ะต้7ากว�าอ�ต้ราผลี่ผลี่!ต้ของประเทุศต้�าง ๆ ในย�โรป น�กธ�รก!จชิาวอเมร!ก�นได�ต้ระห้น�กถุ4งค์วามจร!งในเร-องน& จ4งได�พยายามศ4กษาค์�นค์ว�าห้าว!ธต้�าง ๆ ทุจะน7ามาแก�ไจสถุานการณ� เพ-อค์วามอย0�รอดขององค์�การ

ผ0�ก7าเน!ดทุฤษฎี Z William G. Ouchi ว!ลี่เลี่ยม โออ�ชิ! เป5นศาสต้ราจารย�ใน University of California at Los Angeles

(UCLA) ทุฤษฎี Z เป5นทุฤษฎีทุางการบร!ห้ารธ�รก!จทุเก!ดข4&นจากผลี่กระทุบระห้ว�าง ระบบการบร!ห้ารธ�รก!จแบบญป�Fนก�บระบบการบร!ห้ารธ�รก!จแบบอเมร!ก�น ทุฤษฎี Z เป5นชิ- อทุ ว!ลี่ เลี่ ยม โออ� ชิ! ใชิ� เรยกการบร!ห้ารธ�รก!จระบบห้น4ง เพ-อให้�สอดค์ลี่�องก�บทุฤษฎีเก�าสองทุฤษฎีทุ Dauglas MeGregor ได�ต้�&งข4&นห้ลี่ายป<มาแลี่�ว ค์-อ ทุฤษฎี X แลี่ะทุฤษฎี Y เม-อมทุฤษฎี X แลี่ะทุฤษฎี Y แลี่�ว ทุฤษฎีต้�อมาค์วรเป5นทุฤษฎี Z

ว!ลี่เลี่ยม โออ�ชิ! ได�ร�บทุ�นให้�ทุ7าการศ4กษาจากสถุาบ�น National

Commission On Productivity การศ4กษาของเขาแบ�งออกเป5น 2 ข�&นต้อนด�วยก�นค์-อ

ข�&นต้อนทุ 1 ทุ7าการศ4กษาโค์รงสร�างของระบบการบร!ห้ารงานแบบญป�Fน แลี่ะการบร!ห้ารงานแบบอเมร!ก�น แลี่�วน7าโค์รงสร�างทุ�&งสองมาเปรยบเทุยบก�นเพ-อค์�นห้าข�อแต้กต้�างระห้ว�าง 2 ระบบน& เพ-อจะได�ทุราบว�า ในระบบอเมร!ก�นย�งขาดลี่�กษณะอะไรบ�าง จ4งจะทุ7า ให้�มประส!ทุธ!ภาพเทุ�าเทุยมห้ร-อเห้ม-อนก�บระบบญป�Fน

ข�&นต้อนทุ 2 ทุ7าการศ4กษาบร!ษ�ทุทุส7าค์�ญ ๆ ในอเมร!กา เพ-อค์�นห้าว�าจะน7าส!งทุเรยนร0 �อะไรบ�างจากระบบญป�Fนมาใชิ�ได� แลี่�วก7าห้นดแนวทุาง

18

ห้ร-อว!ธการบร!ห้ารให้�เห้มาะสมก�บสถุานการณ�ป1จจ�บ�น ผลี่การศ4กษา พบว�า โค์รงสร�างทุ�&งสองระบบไม�แต้กต้�างก�น จ4งได�ห้�นมาศ4กษาว!ธการบร!ห้ารงานของบร!ษ�ทุต้�าง ๆ ซึ่4งพบว�าทุ�&งสองระบบมลี่�กษณะทุแต้กต้�างก�น

อ�ทธ�พลัของว�ฒนำธรรมิท��มิ�ผู้ลัต1อก�รบร�ห�รท�*งของญ��ปั�9นำแลัะสำหร�ฐอเมิร�ก�

การบร!ห้ารในย�ค์เก�าม�กจะใชิ�ว!ธบ�งค์�บ ทุ7าให้�การบร!ห้ารเป5นเร-องทุค์�อนข�างง�าย แต้�ในป1จจ�บ�นน�บเป5นเร-องยาก เพราะค์นมอ!สระ เสรภาพส�วนบ�ค์ค์ลี่ส0งมากข4&น ด�งน�&นทุ�ศนค์ต้! ค์�าน!ยม แลี่ะค์วามเชิ-อของค์นส�วนให้ญ�จ4งม�กมผลี่กระทุบต้�อการบร!ห้ารย�ค์ให้ม�เป5นอย�างมาก ซึ่4งถุ�าเราเปรยบเทุยบการบร!ห้ารของสห้ร�ฐอเมร!กา ญป�Fน แลี่�วก3จะสามารถุเห้3นถุ4งสภาพค์วามแต้กต้�างในเร-องน&อย�างด

กรณ�ญ��ปั�9นำ

ญป�Fน ถุ-อประเทุศเป5นอ�นห้น4งอ�นเดยว พน�กงานของบร!ษ�ทุเป5นส�วนห้น4งของบร!ษ�ทุ แม�แต้�สห้ภาพแรงงานก3เป5นส�วนห้น4งของบร!ษ�ทุ ถุ�าบร!ษ�ทุลี่�ม พน�กงานก3ห้มดทุพ4ง พน�กงานจะทุ7างานก�บบร!ษ�ทุต้ลี่อดชิพ ลี่�กษณะอกประการห้น4งทุส7าค์�ญของการบร!ห้ารแบบญป�Fนก3ค์-อ การใชิ�ระบบปร4กษาห้าร-อ มส�วนร�วมทุ�กระด�บชิ�&นอย�างรอบค์อบ ข�&นต้อนน&แม�ญป�Fนจะใชิ�เวลี่ามากกว�าอเมร!กา แต้�พอถุ4งข�&นปฏิ!บ�ต้!ญป�Fนจะทุ7าได�เร3วมาก เพราะเม-อต้�ดส!นใจแลี่�วทุ�กค์นจะย4ดถุ-อต้ามน�&น รวมเวลี่าแลี่�วญป�Fนจะใชิ�เวลี่าน�อยกว�าอเมร!กา ค์นอเมร!ก�นเองก3ย�งแปลี่กใจในการบร!ห้ารของญป�Fน นอกจากน&ค์นญป�Fนย�งมค์วามผ0กผ�นในส�งค์มเห้นยวแน�น ย!นดจะเสยสลี่ะเพ-อห้ม0�ค์ณะห้ร-อส�งค์มส�วนร�วม ซึ่4งน�บว�าเป5นประเทุศ

19

ห้น4งทุประสบค์วามส7าเร3จในการบร!ห้ารทุมลี่�กษณะเป5นของต้นเอง

กรณ�สำหร�ฐอเมิร�ก�

ส�งค์มอเมร!กาน�&น มาจากห้ลี่ายเชิ-&อชิาต้! ประกอบก�บการมค์�าน!ยมทุร �กเสรไม�ผ0กพ�นต้นเองก�บองค์�การ มการย�ายงานได�บ�อย โดยเฉลี่ยแลี่�วค์นอเมร!ก�นจะทุ7างานอย�างน�อย 3 แห้�งในชิว!ต้ การทุ7างานเพยงแห้�งเดยวเป5นเร-องแปลี่กส7าห้ร�บในส�งค์มอเมร!ก�น ค์วามผ0กพ�นระห้ว�างบ�ค์ค์ลี่ก�บองค์�การมน�อยกว�าญป�Fน ค์นอเมร!ก�นทุ�กระด�บพร�อมทุจะย�ายงาน เม-อมต้7าแห้น�งงานให้ม�ทุดกว�าเด!ม ส�วนองค์�การก3ปลี่ดค์นออกง�าย ๆ โดยถุ-อประส!ทุธ!ภาพแลี่ะประส!ทุธ!ผลี่ขององค์�การเป5นห้ลี่�ก อย�างไรก3ต้าม ลี่�กษณะของค์นอเมร!ก�นค์-อ เม-ออย0�ทุไห้นก3จะทุ7างานอย�างเต้3มทุ เพราะถุ-อว�าประว�ต้!การทุ7างานจะต้!ดต้�วไปต้ลี่อดชิว!ต้ นอกจากน�&นค์นอเมร!ก�นย�งมจร!ยธรรมในการทุ7างาน ไม�ด0ถุ0กงาน

ทฤษฎี� Z มิ�ลั�กษณะเด้1นำ 7 ปัระก�ร  ได้'แก1

           1.  ก�รจั'�งง�นำตลัอด้ช�พ (Lifetime

Employment)  การจ�างงานลี่�กษณะน&  เพ-อให้�พน�กงานมค์วามผ0กพ�นก�บองค์�การ  แลี่ะมค์วามร0 �ส4กว�าต้นเองเป5นส�วนห้น4งขององค์�การ  ค์นทุอย0�ในบร!ษ�ทุ (องค์�การ) นานๆ อาจได�รางว�ลี่ (reward)

เป5นห้��นของบร!ษ�ทุด�วย

           2.  ก�รปัระเมิ�นำผู้ลัง�นำ (Evaluation) เป5นห้น�าทุของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาระด�บส0ง  ทุจะต้�องประเม!นผลี่งานผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา  แลี่ะผลี่งานด�งกลี่�าวจะเกยวก�บระบบการจ�ายเง!นโบน�ส  เป5นการให้�รางว�ลี่การปฏิ!บ�ต้!งานต้ามค์วามร�บผ!ดชิอบแลี่ะค์วามสามารถุ

20

           3.  ก�รเลั)�อนำต��แหนำ1งแบบช'�ๆ (Slow

Promotion)  มค์วามส�มพ�นธ�ก�บระบบการจ�างงานต้ลี่อดชิพ  แลี่ะระบบอาว�โส (Seniority System) ซึ่4งข4&นอย0�ก�บระยะเวลี่าการปฏิ!บ�ต้!งาน  แลี่ะผลี่การปฏิ!บ�ต้!งาน           4.  ก�รท��ง�นำท��ถุนำ�ด้ (Non-Specialized Career

Paths) พน�กงานจะทุ7างานต้รงก�บค์วามถุน�ด  แลี่ะค์วามสามารถุของต้นเอง  ไม�น!ยมการส�บเปลี่ยนต้7าแห้น�งให้�พน�กงานได�ทุ7าห้น�าทุต้�างๆ ไปเร-อยๆ (ไม�เห้3นด�วยก�บ Re-engineering ทุพน�กงานจะทุ7างานห้ลี่ายๆ อย�าง  ห้ร-อสลี่�บต้7าแห้น�งไปเร-อยๆ)

           5.  มิ�ก�รควบค�มิแบบไมิ1เด้1นำช�ด้ (Implicit Control

Mechanism) ใชิ�มากทุส�ด  ค์-อ  ม�กใชิ�การค์วบค์�มทุไม�เป5นทุางการ  โดยใชิ�สม�ดค์0�ม-อการปฏิ!บ�ต้!งาน  การให้�รายลี่ะเอยดห้ร-อการอธ!บายการทุ7างาน  จะใชิ�ว!ธบอกกลี่�าวมากกว�าเขยนเป5นลี่ายลี่�กษณ�อ�กษร

           6.  ก�รร1วมิต�ด้สำ�นำใจั (Collective Decision

Making) ลี่�กษณะของการบร!ห้ารทุมการร�วมต้�ดส!นใจ  ปรากฏิไม�เด�นชิ�ด  ย!งถุ�าเป5นบร!ษ�ทุข�ามชิาต้!ทุร �วมทุ�นด�วยแลี่�ว  การทุ7าก!จกรรมในลี่�กษณะทุเป5นกลี่��มๆ ย�งไม�ค์�อยแพร�ห้ลี่าย

           7.  คว�มิผู้กพ�นำท�*งหมิด้ (Wholistic Concern) ผ0�บร!ห้ารขององค์�การจะเข�าร�วมก!จกรรมโดยรวมไม�บ�อยค์ร�&งมากน�ก  ย!งถุ�าเป5นบร!ษ�ทุข�ามชิาต้!ด�วยแลี่�วผ0�จ�ดการจะเข�าร�วมก!จกรรมเป5นค์ร�&งค์ราวเทุ�าน�&น

แต้�อย�างไรก3ต้าม  การบร!ห้ารงานสไต้ลี่�ญป�Fน (Theory Z)

ก3ย�งสร�างค์วามผ0กพ�นในองค์�การส0ง  ห้ากเปรยบเทุยบก�บการบร!ห้าร

21

สไต้ลี่�อเมร!ก�น(Theory A) ทุฤษฎีของ Z ของ Ouchi (Ouchi’s

Theory Z) เป5นทุฤษฎีอธ!บายโค์รงสร�างต้ามการจ�ดการผสมผสานระห้ว�างการบร!ห้ารแบบสห้ร�ฐอเมร!กาห้ร-อ Theory A ก�บการบร!ห้ารแบบญป�Fน ห้ร-อ Theory J ค์-อ

ทฤษฎี� A เป5นแนวค์วามค์!ดการจ�ดการของสห้ร�ฐอเมร!กาซึ่4งองค์�การเน�นการจ�างงานระยะส�&น พน�กงานมส�วนร�วมแลี่ะค์วามร�บผ!ดชิอบต้�อองค์�การน�อย

ทฤษฎี� J เป5นแนวค์วามค์!ดการจ�ดการของญป�Fนซึ่4งองค์�การเน�นการจ�างงานต้ลี่อดชิพ พน�กงานมส�วนร�วมแลี่ะค์วามร�บผ!ดชิอบต้�อองค์�การส0ง

ทฤษฎี� Z เป5นแนวค์วามค์!ดการจ�ดการประสมประสาน ระห้ว�างญป�Fนแลี่ะสห้ร�ฐอเมร!กาโดยเน�นการจ�างงานระยะยาวมการต้�ดส!นใจแลี่ะค์วามร�บผ!ดชิอบร�วมก�น

เปัร�ยบเท�ยบค�ณลั�กษณะของก�รบร�ห�ร แบบ Theory A, Theory

J แลัะ Theory Z

Theory A A Theory J J Theory Z Z

22

Theory Z

Theory A

Theory J

1. จ�างงานระยะส�&น

2. ต้�ดส!นใจโดยบ�ค์ค์ลี่

3. ค์วามร�บผ!ดชิอบโดยบ�ค์ค์ลี่

4. การประเม!นผลี่แลี่ะการเลี่-อน

ต้7าแห้น�งรวดเร3ว

5. การค์วบค์�มทุไม�เป5นทุางการ

6. สายอาชิพงานเฉพาะด�าน

7. การให้�ค์วามสนใจบ�ค์ค์ลี่ใน

บางด�าน (ชิว!ต้การทุ7างาน)

1. การจ�างงานต้ลี่อดชิพ

2. การต้�ดส!นใจทุเห้3นพ�องต้�องก�น

3. ค์วามร�บผ!ดชิอบร�วมก�น

4. การประเม!นผลี่แลี่ะการเลี่-อน

ต้7าแห้น�งชิ�า

5. การค์วบค์�มทุไม�เป5นทุางการ

6. สายอาชิพไม�เฉพาะด�าน

7. การให้�ค์วามสนใจโดยส�วนรวม

1. การจ�างงานระยะยาว

2. การต้�ดส!นใจร�วมก�น

3. ค์วามร�บผ!ดชิอบร�วมก�น

4. การประเม!นผลี่แลี่ะการเลี่-อน

ต้7าแห้น�งแบบค์�อยเป5นค์�อยไป

5. การค์วบค์�มทุเป5นทุางการแลี่ะ

ไม�เป5นทุางการ

6. ไม�เน�นค์วามสามารถุเฉพาะด�าน

7. การให้�ค์วามสนใจบ�ค์ค์ลี่โดยรวม

23

2. แนำวค�ด้ค�ณลั�กษณะท��ด้�ของผู้'นำ��

ในการบร!ห้ารก!จการใด ๆ ก3ต้ามไม�ว�าจะเป5นการบร!ห้ารธ�รก!จ ห้ร-อบร!ห้ารร�ฐก!จ ผ0�บร!ห้ารในฐานะเป5นผ0�น7าขององค์�การจะต้�องสร�างค์วามร�วมม-อร�วมใจก�นเป5นอย�างด ในการทุ7า งานร�วมก�น เพ- อให้�บรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์� ในการบร!ห้ารงานห้ร-อผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาจะต้�องเป5นผ0�น7าแลี่ะมค์วามเป5นผ0�น7าทุสามารถุโน�มน�าว ชิ�กจ0งให้�ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิาห้ร-อผ0�ต้าม ทุ7างานให้�แก�ห้น�วยงานส7าเร3จบรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์�ด�วยค์วามเต้3มใจ โดยไม�มการใชิ�อ7านาจห้น�าทุบ�งค์�บห้ร-อข�มข0� ผ0�บร!ห้ารอาจถุ-อเป5นผ0�น7าห้ร-อไม�ก3ได� แลี่ะในทุางกลี่�บก�นผ0�น7าอาจเป5นผ0�บร!ห้ารห้ร-อไม�ก3เป5นได� ผ0�บร!ห้ารทุไม�ใชิ�ผ0�น7าแลี่ะผ0�น7าทุไม�ใชิ�ผ0�บร!ห้าร แต้�ถุ�าผ0�บร!ห้ารประพฤต้!ต้นเป5นผ0�น7า นอกจากน& ผ0�น7าย�งจะต้�องสร�างแรงจ0งใจในร0ปแบบทุเห้มาะสมก�บค์นในองค์�การแต้�ลี่ะค์น แลี่ะโค์�ชิให้�ค์นเห้ลี่�าน�&น สามารถุด7าเน!นงานอย�างมประส!ทุธ!ภาพส0งข�&นต้ลี่อดเวลี่า

“การทุผ0�น7าค์นห้น4ง ๆ จะร�กษาภาวะค์วามเป5นผ0�น7าของต้นเองได�ในระยะยาวน�&น จะต้�องได�ร�บการอบรมฝึAกฝึน ประเม!นจ7าลี่องต้นเองในสถุานการณ�แลี่ะส!งแวดลี่�อมต้�างๆ รวมถุ4งสามารถุปร�บต้�วแลี่ะแนวค์!ดให้�เข�าก�บป1จจ�ยภายนอกแลี่ะภายในทุเปลี่ยนไปได�อย�างทุ�นทุ�วงทุ แลี่ะทุส7าค์�ญทุส�ดค์-อ จะต้�องยอมร�บ แลี่ะร0 �จ�กต้นเองว�า สถุานการณ�บางอย�างต้นเองไม�มค์�ณสมบ�ต้!เพยงพอทุจะเข�าไปเป5นผ0�น7าได� ”

24

บ�ค์ค์ลี่ทุจะเป5นผ0�น7า ได�น� &น จ7า เป5นต้�องร0 �จ�กค์�ณลี่�กษณะพ-&นฐานต้�างๆของต้นเอง อ�นได�แก� แรงจ0งใจ (Motives) ส!งทุผ0�น7า เห้3นว�าส7า ค์� ญ แ ลี่ ะ แ ส ด ง อ อ ก บ� อ ย ค์ ร�&ง (Values) ส ไ ต้ ลี่� ก า ร บ ร!ห้ า ร (Managerial Styles) แลี่ะ บรรยากาศการทุ7างาน (Climate)

ค์�ณสมบ�ต้!ส7าค์�ญทุผ0�น7าจะต้�องมอย�างห้น4งค์-อ ทุ�กษะในการฟั1งโดยทุการฟั1งน�&น นอกจากจะเป5นการจ�บใจค์วามของผ0�พ0ดแลี่�ว ย�งจะต้�องสามารถุว!เค์ราะห้�ถุ4งค์วามร0 �ส4กน4กค์!ดในเบ-&องลี่4ก ส!งทุผ0�พ0ดก7าลี่�งมค์วามก�งวลี่อย0�ต้ลี่อดจนพฤต้!กรรมทุอาจจะเก!ดข4&นเน-องจากเร-องราวต้�างๆ น�&น โดยผ0�น7าจะต้�องฟั1งมากกว�าพ0ด เพ-อทุจะสามารถุเอาใจเขามาใส�ใจเราให้�มากทุส�ดเทุ�าทุจะทุ7าได�

ก�รสำร'�งจั�ตสำ��นำ"กในำหนำ'�ท��ก�รง�นำให'ก�บคนำองค�ก�ร (Holding

People Accountable)

Accountability ก3ค์-อ การทุค์นในองค์�การจะต้�องร0 �จ�กยอมร�บค์วามจร!ง ร0 �จ�กว!เค์ราะห้� สถุานการณ�ขององค์�การขณะน&ก7าลี่�งได�ถุ0กสภาพแวดลี่�อมทุ�&งภายนอกแลี่ะภายใน ส�งผลี่กระทุบในด�านใดอย0�บ�าง ซึ่4งจะต้�องร0 �จ�กเต้รยมร�บสถุานการณ�ต้�างๆทุจะมากระทุบก�บองค์�การแลี่ะก�บต้นเอง ต้�อมาก3ค์-อการทุค์นในองค์�การจะต้�องแสดงค์วามเป5นเจ�าของป1ญห้าต้�าง ๆ ทุเก!ดข4&นในองค์�การอย0�ต้ลี่อดเวลี่า การค์�นห้าว!ธการแก�ไขต้�าง ๆ น�&นก3ย�งไม�เพยงพอ แต้�จะต้�องทุ7าการแก�ป1ญห้าน�&นด�วยต้นเอง แลี่ะย�งจะต้�องแสดงค์วามร�บผ!ดชิอบต้�อผลี่ดแลี่ะผลี่เสยทุเก!ดข4&นจากการแก�ป1ญห้าด�งกลี่�าวอกด�วย

การทุจะทุ7าให้�ค์นในองค์�การมจ!ต้ส7าน4กในค์วามร�บผ!ดชิอบในห้น�าทุน� &น เป5นค์วามทุ�าทุายทุจะเป5นต้�วก7าห้นดอนาค์ต้ของต้�วผ0�น7าแต้�ลี่ะค์น

25

ในองค์�การทุ ไม�ค์7า น4งถุ4ง Accountability ของค์น จะมค์นประเภทุเชิ�าชิามเย3นชิาม แสดงอาการไม�ร0 �ไม�ชิ&ในเร-องทุไม�เกยวข�องห้ร-อไม�มส�วนเสยก�บต้�วเอง ห้ร-อมค์นบางประเภทุทุชิอบโทุษว�าค์วามผ!ดพลี่าดทุเก!ดข4&นต้�าง ๆ ในองค์�การ มาจากต้�วองค์�การเอง ห้ร-อมาจากผ0�อ-น ซึ่4งม!ได�เก!ดมาจากต้นเอง

การจะเป5นผ0�น7าทุย!งให้ญ� ห้ร-อ เป5นผ0�น7าทุประสบค์วามส7าเร3จได� นอกจากเป5นทุร �ก แลี่ะยอมร�บของกลี่��ม เป5นผ0�ทุมค์วามร0 �ค์วามสามารถุแลี่�ว ย�งจ7าเป5นอย�างย!งทุจะต้�องเป5นผ0�ทุมจ!ต้ส7าน4กของค์วามเป5นผ0�น7าอย0�ในส�วนลี่4กของจ!ต้ใจอกด�วย ซึ่4งกลี่�าต้�ดส!นใจ แลี่ะร�บผ!ดชิอบในการต้�ดส!นใจน�&น ซึ่4งเร-องการปลี่0กผ�งจ!ต้ส7าน4กน&เป5นส!งส7าค์�ญแลี่ะจ7าเป5นจะต้�องปลี่0กฝึ1งก�นต้�&งแต้�ย�งเป5นเด3กห้ร-อในชิ�วงว�ยเด3ก โดยเฉพาะในชิ�วงว�ยทุน�กจ!ต้ว!ทุยาเรยก”crucial period” ของชิว!ต้เป5นชิ�วงปลี่0กฝึ1งค์วามเป5นมน�ษย�ทุมค์�ณภาพ ซึ่4งอย0�ในระยะ 1-6 ป<แรกของชิว!ต้ ในชิ�วงน&เป5นชิ�วงทุภาระต้ามข�&นพ�ฒนาต้ามว�ย มส7าค์�ญซึ่4งจะต้�องได�ร�บการเสร!มข�&นการพ�ฒนาเพ- อพ�ฒนาปลี่0กฝึ1งลี่งลี่4กไว�ในจ!ต้ใจส7าห้ร�บเป5นมาต้รการใชิ�ค์วบค์�มการกระทุ7าพฤต้!กรรม เม-อเต้!บโต้ข4&น เพราะน�&นจ4งเป5นห้น�าทุส7าค์�ญของค์รอบค์ร�ว ค์-อพ�อ แม� สถุาบ�นการศ4กษาค์-อ ค์ร0อาจารย� ทุจะต้�องชิ�วยก�นเสร!มสร�างแลี่ะสน�บสน�นให้�ภาระต้ามข�&นพ�ฒนาด�งกลี่�าว ได�ร�บการพ�ฒนาอย�างเต้3มทุ เพราะนอกจากจะเป5นการปลี่0กฝึ1งจ!ต้ส7าน4กทุส7าค์�ญ แลี่�วย�งมผลี่ต้�อการพ�ฒนาบ�ค์ลี่!กภาพของบ�ค์ค์ลี่น�&น เม-อเต้!บโต้ข4&น ทุ7าบ�ค์ค์ลี่น�&น ๆ เต้!บโต้ข4&นมาเป5นบ�ค์ค์ลี่ทุมค์�ณภาพของส�งค์ม น�กจ!ว!ทุยายอมร�บว�า ภาระต้ามข�&นพ�ฒนาในชิ�วงอาย� 1-6 ป< เป5นชิ�วงส7าค์�ญย!งของชิว!ต้มน�ษย� เพราะเป5นชิ�วงสร�างแลี่ะเป5นชิ�วงปลี่0กฝึ1งลี่�กษณะบ�ค์ลี่!กภาพทุส7าค์�ญของชิว!ต้มน�ษย� อ�นได�แก�

26

1. ค์วามเชิ-อม�นในต้�วเอง ค์วามเป5นต้�วของต้�วเองไม�ข4&นก�บผ0�อ-น ค์วามมอ!สระในต้�วเอง ไม�ว�าจะเป5นด�านการกระทุ7าห้ร-อมอ!สระในการต้�ดส!นใจ กลี่�าต้�ดส!นใจ แลี่ะร�บผ!ดชิอบในกาต้�ดส!นใจน�&น ซึ่4งจะอย0�ในชิ�วงอาจย� 0-1 ป< แรกของชิว!ต้

2. ชิ�วงปลี่0กฝึ1งการร�บร0 �ส!งถุ0กส!งผ!ด การร�บร0 �ว�าส!งใดค์วรส!งใดไม�ค์วร การปลี่0กฝึ1งค์�ณธรรม จร!ยธรรม ชิ�วงการพ�ฒนาน&จะอย0�ในชิ�วงอาย� 1-2 ป<

3. ชิ�วงปลี่0กฝึ1งค์วามมเห้ต้�มผลี่ มค์วามค์!ดร!เร!มสร�างสรรค์� ค์วามมระเบยบ ค์วามมว!น�ย ค์วามร�บผ!ดชิอบ (ซึ่4งลี่�วนแลี่�วแต้�เป5นค์�ณลี่�กษณะของน�กประชิาธ!ปไต้ย ทุมค์�ณภาพทุส�งค์มต้�องการในป1จจ�บ�น ชิ�วงการพ�ฒนาอย0�ในชิ�วงอาย� 2-3 ป<

ชิ�วงการปลี่0กฝึ1งการยอมร�บบทุบาทุห้น�าทุทุพ4งปฏิ!บ�ต้!ในส�งค์ม การยอมร�บห้น�าทุบทุบาทุค์วามเป5นชิาย-ห้ญ!ง บทุบาทุค์วามเป5นพ-เป5นน�อง ฯลี่ฯ การปฏิ!บ�ต้!ต้ามบทุบาทุห้น�าทุต้นค์รองอย0� เป5นต้�น เกยวก�บจ!ส7าน4กของการเป5นผ0�น7าน�&น ได�มผ0�ทุ7าการศ4กษาไว�มากมาย อาทุ!เชิ�น เบอร�นาร�ด (Bernard : 1961) โค์ลี่�ดแมน (Coleman : 1995) ไอเซึ่3กค์� (Eysenck : 1994) วากเนอร� (Wagner : 1987) แม3ค์เค์ลี่แลี่นด�(Mc clelland : 1998) แลี่ะ ค์0เปอร� (Cooper : 1998 )ลี่�วนแลี่�วแต้�ยอมร�บค์วามส7าค์�ญของการเสร!มสร�างข�&นพ�ฒนาในชิ�วง “crucial period“ ห้ร-อชิ�วงการปลี่0กฝึ1งค์วามเป5นมน�ษย�ทุมค์�ณภาพอ�นจะน7าไปส0�การมจ!ต้ส7าน4กของการเป5นผ0�น7าทุด

จากแนวค์!ดค์�ณลี่�กษณะทุดของผ0�น7าข�างต้�น ได�มการก7าห้นดลี่�กษณะต้�าง ๆ ทุดของผ0�น7าก�นไว�มากมายห้ลี่ายด�าน ซึ่4งมแนวค์!ดทุ

27

ค์ลี่� าย ๆ ก�น จากแนวค์!ดด�งกลี่� าวผ0�ศ4 กษาจ4งสนใจทุ จ ะศ4 กษาค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ใน 4 ด�าน ได�แก� ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม แลี่ะด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ซึ่4งมค์วามกระชิ�บแลี่ะค์รอบค์ลี่�มเพยงพอ

บทท�� 3

ผู้ลัก�รว�เคร�ะห�ข'อมิลั

การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่ ส7าห้ร�บการศ4กษา เร-อง ค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4กษา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ โดยการประมวลี่ผลี่ด�วยระบบค์อมพ!วเต้อร� แลี่ะน7าเสนอข�อม0ลี่ผลี่การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่แบ�งออกเป5น ต้อน 2 ต้ามลี่7าด�บด�งน&

1. ผลี่การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่ต้ามลี่�กษณะป1จจ�ยส�วนบ�ค์ค์ลี่ของกลี่��มต้�วอย�าง

2. เปรยบเทุยบผลี่การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่เกยวก�บค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4กษา กองก7า ลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว� ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุทุางการบร!ห้าร ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม โดยภาพรวมจ7าแนกต้ามรายข�อ

28

1.ผู้ลัก�รว�เคร�ะห�ข'อมิลัท��วไปัของกลั�1มิต�วอย1�ง

ต�ร�งท�� 1 แสดงผลี่จ7านวนร�อยลี่ะจ7าแนกต้าม อาย� ระด�บการศ4กษา ห้น�วยงานทุส�งก�ด ระยะเวลี่าทุปฏิ!บ�ต้!งาน ของกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ

ลั�กษณะสำ1วนำบ�คคลั จั��นำวนำ ร'อยลัะ

(n=38) 100

อาย� 20 2 5.3

21 1 2.6

22 3 7.9

23 3 7.9

24 1 2.6

25 5 13.2

26 2 5.3

28 1 2.6

29 1 2.6

29

30 2 5.3

34 2 5.3

37 1 2.6

38 1 2.6

42 1 2.6

45 4 10.5

47 2 5.3

49 3 7.9

55 1 2.6

58 1 2.6

59 1 2.6

ระด้�บก�รศึ"กษ� ปร!ญญาต้ร 15 39.5

อ-นๆ 23 60.5

ระด้�บต��แหนำ1ง นายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร 6 15.8

นายทุห้ารประทุวน 25 65.8

พน�กงานราชิการ 2 5.3

อ-นๆ 5 13.2

ระยะเวลั�เวลั�ปัฏิ�บ�ต�ง�นำ

1 6 15.8

2 4 10.5

30

3 5 13.2

5 4 10.5

6 2 5.3

7 3 7.9

10 2 5.3

15 3 7.9

20 2 5.3

21 1 2.6

25 1 2.6

30 1 2.6

31 1 2.6

35 1 2.6

38 1 2.6

39 1 2.6

จั�กต�ร�งท�� 1 แสดงจ7านวนร�อยลี่ะต้ามลี่�กษณะส�วนบ�ค์ค์ลี่ของกลี่��มต้�วอย�างทุ�&งห้มด 38 ค์น ได�ด�งน&

อ�ย� พบว�า ส�วนให้ญ�เป5นเพศชิาย ร�อยลี่ะ 94.7 เพศห้ญ!ง ร�อยลี่ะ 5.3

ระด้�บก�รศึ"กษ� พบว�ามการศ4กษาระด�บปร!ญญามากทุส�ดร�อยลี่ะ 39.5 แ ลี่ ะ อ- น ๆ ร� อ ย ลี่ ะ 60.5

31

ระด้�บต��แหนำ1ง พบว�าเป5นนายทุห้ารประทุวนมากทุส�ด ร�อยลี่ะ 65.8 รองลี่งมา เป5นนายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร ร�อยลี่ะ 15.8 เป5นอ- นๆ ร� อ ย ลี่ ะ 13.2 แ ลี่ ะ เ ป5 น พ น� ก ง า น ร า ชิ ก า ร ร� อ ย ลี่ ะ 5.3

ระยะเวลั�ในำก�รปัฏิ�บ�ต�ง�นำ ในกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4

ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิพบว�ามระยะเวลี่าในการปฏิ!บ�ต้!งานในกองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ระยะเวลี่า 21

ป<ข4&นไปมากทุส�ด 7 ค์น ร�อยลี่ะ 18.2 รองลี่งมาระยะเวลี่า 1 ป< 6 ค์น ร�อยลี่ะ 15.8 ระยะเวลี่า 3 ป< 5 ค์น ร�อยลี่ะ 13.2 ,ระยะเวลี่า 5 ป< 2

ค์น ร�อยลี่ะ 10.5 , ระยะเวลี่า 2 ป< 2 ค์น ร�อยลี่ะ 10.5 ,ระยะเวลี่า 7

ป< 3 ค์น ร�อยลี่ะ 7.9 ,ระยะเวลี่า 15 ป< 3 ค์น ร�อยลี่ะ 7.9 ,ระยะเวลี่า 20 ป< 2 ค์น ร�อยลี่ะ 5.3 แลี่ะ ระยะเวลี่า 5 ป< 2 ค์น ร�อยลี่ะ 5.3

2. ผลี่การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่เกยวก�บค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4กษา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุทุางการบร!ห้าร ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม โดยภาพรวม จ7าแนกต้ามอาย� ระด�บการศ4กษา ระด�บต้7าแห้น�ง แลี่ะระยะเวลี่าการปฏิ!บ�ต้!งาน

ต้ารางทุ 2 แสดงการเปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา จ7าแนกต้ามค์�าเฉลี่ย ค์�าเบยงเ บ น ม า ต้ ร ฐ า น ค์� า ต้7า ส� ด แ ลี่ ะ ค์� า ส0 ง ส� ด ต้ า ม ทุ ฤ ษ ฎี X

ค์�ณลี่�กษณะผ0�น7า ค์�าเฉลี่ยค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน

ค์�าต้7าส�ด

ค์�าส0งส�ด

ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ 2.1711 1.2946 1.00 5.00

ด�านภาวะผ0�น7า 2.6316 1.0180 1.25 5.00

32

ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ 2.3816 1.4070 1.00 5.00

ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม 2.7237 1.3604 1.00 5.00

จั�กต�ร�งท�� 2 พบว�าผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4 กษา กองก7า ลี่� งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์� ายวชิ!ร าว� ธ จ� งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ 4 ด�าน อย0�ในระด�บมากทุส�ด ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม ( = 2.7237 ) เป5นลี่7าด�บแรก รองลี่งมา เป5นด�านภาวะผ0�น7า ( =

2.6316 ) ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ( = 2.3816 ) ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ( = 2.1711 ) เป5นลี่7าด�บทุ�ายส�ด

ต�ร�งท�� 3 แสดงการเปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา จ7าแนกต้ามค์�าเฉลี่ย ค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน ค์�าต้7าส�ด แลี่ะค์�าส0งส�ด ต้ามทุฤษฎี Y

ค์�ณลี่�กษณะผ0�น7า ค์�าเฉลี่ยค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน

ค์�าต้7าส�ด

ค์�าส0งส�ด

ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ 4.2632 0.8280 2.00 5.00

ด�านภาวะผ0�น7า 4.2237 0.6698 2.75 5.00

33

ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ 4.2368 0.7599 2.50 5.00

ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม 4.3882 0.6645 2.25 5.00

จั�กต�ร�งท�� 3 พบว�าผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4 กษา กองก7า ลี่� งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์� ายวชิ!ร าว� ธ จ� งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ 4 ด�าน อย0�ในระด�บมากทุส�ด ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม ( = 4.3882 ) เป5นลี่7าด�บแรก รองลี่งมา ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ (

= 4.2632) ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ( = 4.2368) เป5นด�านภาวะผ0�น7า (= 4.2237 ) เป5นลี่7าด�บทุ�ายส�ด

ต�ร�งท�� 4 แสดงการเปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา จ7าแนกต้ามค์�าเฉลี่ย ค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน ค์�าต้7าส�ด แลี่ะค์�าส0งส�ด ต้ามทุฤษฎี Z

ค์�ณลี่�กษณะผ0�น7าค์�า

เฉลี่ยค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน

ค์�าต้7าส�ด

ค์�าส0งส�ด

ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ

4.0329 0.6156 3.00 5.00

ด�านภาวะผ0�น7า4.052

6 0.7207 2.50 5.00

ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ3.934

2 1.0146 1.50 5.00

34

ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม

4.4470 0.9892 1.25 5.00

จั�กต�ร�งท�� 4 พบว�าผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุพ4งประสงค์�ต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4 กษา กองก7า ลี่� งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์� ายวชิ!ร าว� ธ จ� งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ 4 ด�าน อย0�ในระด�บมากทุส�ด ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม ( = 4.4470 ) เป5นลี่7าด�บแรก รองลี่งมา เป5นด�านภาวะผ0�น7า ( =

4.0526) ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ( = 4.0329) ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ( = 3.9342) เป5นลี่7าด�บทุ�ายส�ด

35

บทท�� 4

สำร�ปัผู้ลัก�รศึ"กษ� แลัะอภู�ปัร�ยผู้ลั

ในการศ4กษา เร-องค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กรณศ4กษา : กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ในบทุน&จะกลี่�าวว�ต้ถุ�ประสงค์�การศ4กษา สมม�ต้!ฐานของการศ4กษา ว!ธด7าเน!นการศ4กษา สร�ปผลี่การว!จ�ย แลี่ะอภ!ปรายผลี่ของการศ4กษา ซึ่4งจะน7าเสนอต้ามลี่7าด�บด�งน&

1. สำร�ปัผู้ลัก�รศึ"กษ�

1.1 ว�ตถุ�ปัระสำงค�ก�รศึ"กษ�1) เพ-อศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะ

ของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7า กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ใน 4 ด�าน ได�แก� ด�านภาวะผ0�น7า ค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม

2) เพอเปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ได�แก� นายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร นายทุห้ารประทุวน อาสาสม�ค์รทุห้ารพราน ทุห้ารกองประจ7าการ ลี่0กจ�างประจ7า แลี่ะพน�กงานราชิการ

1.2 สำมิมิต�ฐ�นำก�รศึ"กษ�

36

1) ป1จจ�ยค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิามผลี่ต้�อทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ

2) อาย�ของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

3) ระด�บการศ4กษาของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

4) ประเภทุเจ�าห้น�าทุของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

5) ระยะเวลี่าการทุ7างานของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ทุแต้กต้�างก�น มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา แต้กต้�างก�น

1.3 ว�ธ�ด้��เนำ�นำก�รศึ"กษ�

1) ในการศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ ในค์ร�&งน& ใชิ�กลี่��มต้�วอย�าง กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 จ7านวน 40 ค์น

2) เค์ร-องม-อทุใชิ�ในการศ4กษา โดยใชิ�แบบสอบถุาม ซึ่4งแบ�งออกเป5น 3 ต้อน

37

ต้อนทุ 1 เป5นแบบสอบถุามเกยวก�บข�อม0ลี่ทุ�วไปของผ0�ต้อบแบบสอบถุาม

ต้อนทุ 2 เป5นแบบสอบถุามเกยวก�บค์�ณลี่�กษณะของของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ใน 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม

ต้อนทุ 3 เป5นแบบสอบถุามค์วามค์!ดเห้3นเพ!มเต้!มเกยวก�บค์�ณลี่�กษณะขอผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา

3) การเก3บรวบรวมข�อม0ลี่ ค์ณะผ0�จ�ดทุ7าได�จ�ดเก3บข�อม0ลี่ด�วยต้�วเอง ซึ่4งมจ7านวน 40 ฉบ�บ ได�ร�บค์-นมา 38 ฉบ�บ ค์!ดเป5น ร�อยลี่ะ 95

4) การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่ ด�วย โปรแกรม SPSS โดยการห้าค์�าเฉลี่ย ( ) แลี่ะค์�าเบยงเบนมาต้รฐาน(S.D.)

1.4 ผู้ลัก�รศึ"กษ�

การศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ สร�ปผลี่การศ4กษาได�ด�งน&

ข�อม0ลี่ทุ�วไปของกลี่��มต้�วอย�างส�วนให้ญ� อาย�ไม�เก!น 30 ป< ร�อยลี่ะ 89.50 ระด�บการศ4กษา ส�วนให้ญ�ระด�บต้7ากว�าปร!ญญาต้ร ร�อยลี่ะ 60.5 ประเภทุต้7าแห้น�ง ส�วนให้ญ�ต้7าแห้น�งนายทุห้ารประทุวน ร�อยลี่ะ 65.8 แลี่ะระยะเวลี่าการทุ7างาน ส�วนให้ญ�ไม�เก!น 5 ป< ร�อยลี่ะ 50

38

2.อภู�ปัร�ยผู้ลั

จากผลี่การว!เค์ราะห้�ข�อม0ลี่ของการว!จ�ยเกยวก�บค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มประเด3นน�าสนใจ สามารถุน7ามาอภ!ปราย ด�งน&

2.1 ค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7า กองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ โดยภาพรวมอย0�ในระด�บมาก ทุ�&ง 4

ด�าน ค์-อ ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ แลี่ะด�านภาวะผ0�น7า เรยงต้ามลี่7าด�บ ซึ่4งสอดค์ลี่�องก�บทุฤษฎี Y

เน�นถุ4งการพ�ฒนาต้นเองของมน�ษย� ชิ&ให้�เห้3นว�ามน�ษย�น�&นร0 �จ�กต้�วเองได�ถุ0กต้�อง ร0 �จ�กค์วามสามารถุของต้นเอง ผ0�บร!ห้ารค์วรสร�างแรงจ0งใจโดยการสร�างสรรค์�สถุานการณ�ทุจะทุ7าให้�สมาชิ!กมค์วามร0 �ส4กร�บผ!ดชิอบ แลี่ะมส�วนร�วมในการทุ7างาน ในการบร!ห้ารน�&น  มการน7าทุฤษฎีเชิ!งจ!ต้ว!ทุยามาใชิ�จ7านวนมาก  เพราะการบร!ห้ารเป5นการทุ7างานก�บ ค์น แลี่ะทุฤษฎี“ ”

จ!ต้ว!ทุยาก3พ0ดเร-อง ค์น“ ”   การศ4กษาทุฤษฎีจ!ต้ว!ทุยาทุเกยวก�บการค์วบค์�มก7าก�บพฤต้!กรรมของมน�ษย�  การสร�างแรงจ0งใจในการทุ7างาน  ค์�ณธรรมจร!ยธรรม แลี่ะภาวะผ0�น7า   จ4งเป5นประโยชิน�อย�างมากต้�อผ0�บร!ห้าร

จากการทุได�ศ4กษาค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ พบว�า ค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา มค์�ณธรรมจร!ยธรรม อย0�ระด�บมากทุส�ด ซึ่4งค์�ณธรรมจร!ยธรรมของส�งค์มไทุยมป1ญห้าค์�อนข�าง

39

ว!กฤต้ในส�งค์มราชิการ ห้ากขาดค์�ณธรรมจร!ยธรรมจะส�งผลี่กระทุบอย�างกว�างขวางต้�อส�งค์มรอบด�าน ทุ�&งน& เน-องจากราชิการเกยวข�องก�บชิว!ต้ค์วามเป5นอย0�ของส�งค์ม โดยเฉพาะผ0�น7า จ4งต้�องมค์�ณธรรมจร!ยธรรมส0ง ต้�&งอย0�ในค์วามถุ0กต้�อง แลี่ะเม-อว!เค์ราะห้�รายด�านแลี่ะรายข�อมประเด3นทุน�าสนใจด�งน&

1) ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ พบว�า ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา โดยภาพรวมอย0�ในระด�บมาก สามอ�นด�บแรกค์-อ มค์วามร0 �ค์วามเข�าใจในการปฏิ!บ�ต้!งาน มค์วามร0 �ค์วามสามารถุในห้ลี่�กการบร!ห้ารงานบ�ค์ค์ลี่ แลี่ะมค์วามร0 �ค์วามสามารถุในการต้!ดต้�อประสานงานทุ�&งภายในแลี่ะภายนอก อาจเป5นเพราะผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา เห้3นว�าโดยทุ�วไปผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ต้�องเป5นผ0�ทุร0 �ระเบยบของทุางราชิการ สามารถุด7าเน!นการให้�ถุ0กต้�องต้ามระเบยบของทุางราชิการ ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิาไม�เก!ดค์วามเสยง รวมทุ�&งกองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มป1ญห้ามากมายทุ�&งภายในแลี่ะภายนอก ผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา จ4งต้�องมค์วามสามารถุทุจะว!เค์ราะห้�แก�ไขป1ญห้าอย�างเป5นระบบ ได�ถุ0กต้�องรวดเร3วไม�ทุ7าให้�เก!ดอ�ปสรรค์ในการปฏิ!บ�ต้!งาน

2) ด�านภาวะผ0�น7า พบว�า ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา โดยภาพรวมอย0�ในระด�บมาก สามอ�นด�บแรกค์-อ มการส�งเสร!มสน�บสน�นยกย�องชิมเชิย มค์วามค์!ดร!เร!มสร�างสรรค์�ปร�บปร�งงานให้�เป5นผลี่ดทุ�นสม�ยเสมอ แลี่ะมค์วามเฉลี่ยวฉลี่าดในการปฏิ!บ�ต้!งาน ทุ�&งน&อาจมองว�าการทุ7างานเป5นการต้อบสนอง

40

ค์วามพอใจ การข�มข0�ด�วยว!ธการลี่งโทุษไม�ได�เป5นว!ธการทุดทุส�ดในการจ0งใจให้�ค์นทุ7างาน บ�ค์ค์ลี่ทุผ0กพ�นก�บการบรรลี่�ถุ4งค์วามส7าเร3จต้ามเป6าห้มายขององค์�การจะมแรงจ0งใจด�วยต้นเองแลี่ะค์วบค์�มต้นเอง ค์วามสามารถุในการใชิ�จ!นต้นาการ ค์วามเฉลี่ยวฉลี่าดแลี่ะค์วามค์!ดสร�างสรรค์�เพ-อแก�ป1ญห้าต้�างๆขององค์�การ

3) ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ พบว�า ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา โดยภาพรวมอย0�ในระด�บมาก สามอ�นด�บแรกค์-อ มค์วามกระฉ�บกระเฉง กระต้-อร-อร�นในการทุ7างาน มค์วามทุะเยอทุะยานใฝึFส7าเร3จแลี่ะพ�ฒนาต้�วเอง มค์วามเข�มงวดแลี่ะผ�อนปรนในขณะเดยวก�น ทุ�&งน&เพราะค์วามกระต้-อร-อร�นทุ7าให้�การปฏิ!บ�ต้!งานมประส!ทุธ!ภาพ

4) ด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรม พบว�า ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ ทุ 4 ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา โดยภาพรวมอย0�ในระด�บมากทุส�ด สามอ�นด�บแรกค์-อ ไม�ห้ลี่บลี่0� ด0ห้ม!นศาสนาห้ร-อค์วามเชิ-อ ยกย�องส�งเสร!มค์นด แลี่ะประพฤต้!ต้นเป5นแบบอย�างทุด ทุ�&งน&อาจเป5นเพราะว�าค์�ณธรรมจร!ยธรรมในเร-องด�งกลี่�าว มผลี่กระทุบเป5นอย�างมากต้�อขว�ญก7าลี่�งต้�อประส!ทุธ!ภาพในการปฏิ!บ�ต้!งาน แลี่ะย�งส�งผลี่กระทุบไปย�งส�งค์มแลี่ะประเทุศชิาต้!อกด�วย ห้ากผ0�บ�งค์�บบ�ญชิามค์�ณธรรมจร!ยธรรม เป5นเค์ร-องเห้นยวร�&งใจทุ7าให้�ผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิาเก!ดค์วามเชิ-อม�น เลี่- อมใสศร�ทุธา มขว�ญก7าลี่�งใจ ม��งม�นต้�&งใจทุจะทุ7างานให้�บรรลี่�ว�ต้ถุ�ประสงค์�อย�างมประส!ทุธ!ภาพ

41

2.2 เปรยบเทุยบค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะค์วามค์!ดเห้3นขอผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4

ค์�ายวชิ!ราว�ธ จ�งห้ว�ดนค์รศรธรรมราชิ จ7าแนก ต้ามอาย� ระด�บการศ4กษา ประเภทุของต้7าแห้น�ง แลี่ะระยะเวลี่าในการปฏิ!บ�ต้!งาน

1) บ�ค์ลี่ากรประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุมอาย� ต้�างก�นพบว�ามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุ�&ง 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรมในภาพรวมแต้กต้�างก�น ใน 3 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ เน-องจากอาย�ของบ�ค์ลี่ากรทุมอาย�ต้�างก�น ส�งผลี่ต้�อทุ�ศนค์ต้!ในการทุ7างาน ทุ7าให้�ม�มมองในด�านค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา มค์วามแต้กต้�างก�น

2) บ�ค์ลี่ากรประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุมระด�บการศ4กษา ต้�างก�นพบว�ามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุ�&ง 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรมในภาพรวม แต้กต้�างก�น ใน 3 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรมอาจเน-องมาจากบ�ค์ลี่ากร ทุมการศ4กษาส0งกว�าระด�บปร!ญญาต้รน�&น มว!ส�ยทุ�ศน� ค์วามค์!ดแลี่ะม�มมองในการทุ7างานอย�างมห้ลี่�กการมากกว�าบ�ค์ลี่ากรทุมการศ4กษาในระด�บต้7ากว�า

3) บ�ค์ลี่ากรประจ7า กองก7า ลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุมประเภทุต้7าแห้น�ง ต้�างก�นพบว�ามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุ�&ง 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วาม

42

ร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรมในภาพรวมแต้กต้�างก�น อาจเน-องจากข�าราชิการประเภทุนายทุห้ารส�ญญาบ�ต้ร นายทุห้ารประทุวน แลี่ะทุห้ารกองประจ7าการ เป5นผ0�ปฏิ!บ�ต้!งานทุห้ลี่ากห้ลี่ายด�านเกยวข�องก�บเร-องราวต้�าง ๆ มากมาย แลี่ะเป5นต้�วจ�กรส7าค์�ญในการปฏิ!บ�ต้!ภารก!จ จ7าเป5นต้�องอาศ�ยบ�ค์ค์ลี่ทุเป5นผ0�น7า ทุมภาวะผ0�น7า เพ- อข�บเค์ลี่- อนภารก!จให้�บรรลี่�ผลี่ส7า เร3จต้ามว�ต้ถุ�ประสงค์�ขององค์�การ ส�วนอาสาสม�ค์รทุห้ารพราน ลี่0กจ�างประจ7า พน�กงานราชิการ มภารก!จห้น�าทุสน�บสน�นงานให้�บรรลี่�ผลี่ส7าเร3จต้ามว�ต้ถุ�ประสงค์�ขององค์�การ จ4งทุ7าให้�มทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาทุแต้กต้�างจากประเภทุต้7าแห้น�งข�าราชิการ

4) บ�ค์ลี่ากรประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุมระยะเวลี่าการปฏิ!บ�ต้!งาน ต้�างก�นพบว�ามทุ�ศนะต้�อค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิา ประจ7ากองก7าลี่�งพลี่ กองทุ�พภาค์ทุ 4 ทุ�&ง 4 ด�าน ค์-อ ด�านค์วามร0 �ค์วามสามารถุ ด�านภาวะผ0�น7า ด�านบ�ค์ลี่!กภาพ แลี่ะด�านค์�ณธรรมจร!ยธรรมในภาพรวมไม�แต้กต้�างก�น พบว�าระเวลี่าการปฏิ!บ�ต้!งานของบ�ค์ลี่ากรไม�มค์วามส�มพ�นธ�ก�บค์�ณลี่�กษณะของผ0�บ�งค์�บบ�ญชิาต้ามทุ�ศนะของผ0�ใต้�บ�งค์�บบ�ญชิา

43