CZYM JEST WYWIAD (etnograficzny)?

Jest to jedna z podstawowych metod/technik zbierania informacji w metodzie

etnograficznej. Badacz przeprowadza wywiady z tzw. informatorem/informatorką

(jeśli nie zna języka informatora pomaga mu tłumacz)

KROK PO KROKU

• ustalenie tematu/pola rozmowy (lista luźnych tematów, haseł, skojarzeo)

• posegregowanie tych luźnych zagadnieo (tworzenie pytao o funkcje, znaczenie, tradycję, symbole, relacje społeczne)

!!!! NATYWNE ZNACZENIA I KATEGORIE!!!!

!!!!PRZYJACIELSKA ATMOSFERA!!!!

!!!! WYWIAD = ROZMOWA!!!!

BALANSOWANIE

• pierwsze wrażenie: INFORMATOR MUSI WIEDZIED KIM JEST BADACZ, O CO BĘDZIE PYTAŁ, W JAKIM CELU, ILE CZASU BĘDZIE MUSIAŁ POŚWIĘCID

• zainteresowanie i szacunek: NIE TRZEBA ZGADZAD SIĘ Z INFORMATOREM, ALE NIE MOŻNA GO OSĄDZAD ANI OCENIAD (RELATYWIZM)

• Podążanie za informatorem: ANTROPOLOG POZWALA ZBACZAD INFORMATOROWI Z TEMATU (ALL IS DATA)

• PRZYJMOWANIE NOMENKLATURY INFORMATORA

RODZAJE WYWIADU

• Zestandaryzowany: te same pytania zadawane są informatoromw tej samej kolejności

• Niestandaryzowany

• Ustrukturalizowany: językowe sprecyzowanie pytao, zadawaniu ich w taki sposób, by informator odpowiadał w konkretnej językowej formie.

• Nieustrukturalizowany/swobodny: wywiad etnograficzny/antropologiczny/pogłębiony; zbliża się do rozmowy lub jest rozmową

ZASTOSOWANIE

• Celem wywiadu standaryzowanego i ustrukturalizowanego (kwestionariusz) jest przeprowadzenie badao ilościowych dla potwierdzenia hipotezy.

• Wywiad standaryzowany nieustrukturalizowany – pilotaż

• Wywiad nieustrukturalizowany i niestandaryzowany – wywiad antropologiczny (otwarty); BADANIA JAKOŚCIOWE

WYWIAD ETNOGRAFICZNY (otwarty)

• brak planu, • podążanie za sformułowaniami rozmówcy, • długotrwały, • jak najmniej pytao, • język terenu, • słuchanie, • kontakt wzrokowy, • zaufanie rozmówcy, • anonimowośd, • miejsce i czas wywiadu, • z kim wywiad – snowball effect, rozmówcy polecają kolejnych rozmówców, • otwartośd na nowe, nieznane treści, • zachęta do opowieści o konkretnych wydarzeniach, • dyktafon, • notatki, • transkrypcja

DOKUMENTOWANIE WYWIADU

• nagranie na dyktafon/kamerę (bezwzględnie należy poprosid o zgodę): potem dokonuje się transkrypcji

• notowanie kluczowych haseł w trakcie rozmowy i potem jej odtworzenie z

ALE!!!!

• Nie ma jednego prawidłowego sposobu przeprowadzania wywiadu,

• Nie ma schematu jego przebiegu, który pasowałby do każdej sytuacji

• Nie masposobu formułowania pytao, który zawsze zadziała

To czego wymaga wywiad pogłębiony to elastycznośd sytuacyjna oraz wrażliwośd na daną

sytuację po to, by zebrad dane o jak najlepszej jakości.

ISTNIEJĄ JEDYNIE WSKAZÓWKI

• trzeba utrzymywad w centrum cel badania (ten cel PRZEWODNIKIEM)

• zasadą wywiadu (jakościowego, etnograficznego) jest dostarczenie ram, w których informator może wyrazid swoje rozumienie świata w swoich własnych terminach

• szybkie rozpoznanie typu informatora (rozumienie jego mocnych i słabych stron).

ISTNIEJĄ JEDYNIE WSKAZÓWKI

• Sama sytuacja wywiadu oraz jego temat determinuje jakośd informacji

• dokładnie przemyśled jaka sekwencja pytao może byd najbardziej

• najlepsze są pytania otwarte

• pytania powinny byd jasne (należy używad zrozumiałego dla wszystkich języka)

• należy zadawad jedno pytanie naraz.

ISTNIEJĄ JEDYNIE WSKAZÓWKI

• pytania pogłębiające oraz wynikające z tego, co zostało powiedziane przez informatora (drążenie tematu)

• informator ma prawo odmówid odpowiedzi na jakieś pytania

• jasno i wyraźnie komunikowad, to czego się chce od informatora (jakie informacje są ważne) informator powinien mied wgląd w progres wywiadu

• słuchad z uwagą i reagowad na to, co jest mówione (informator musi wiedzied, że się go słucha)

ISTNIEJĄ JEDYNIE WSKAZÓWKI

• oprzed pokusie zadawania pytao nakierowujących, sugerujących cokolwiek

• wywiad pogłębiony to nie przesłuchanie

• stworzenie subiektywnej relacji i sytuacji wzajemnego zainteresowania, ale jednocześnie konieczne jest zachowanie neutralności (relatywizm): nie można osądzad i oceniad informatora.

• obserwowanie nie tylko zachowaniainformatora, ale także kontekstu przestrzennego spotkania.

ISTNIEJĄ JEDYNIE WSKAZÓWKI

• nagrywad wywiad na dyktafon (wtedy można cytowad informatorów, a nie referowad ich wypowiedzi)

• transkrypcje należy opatrzyd w noty sprawozdawcze i teoretyczne

• każdego informatora trzeba traktowad z szacunkiem. Trzeba pamiętad, że to przywilej i odpowiedzialnośd, kiedy druga osoba dzieli się swoimi doświadczeniami.

• umiejętnośd przeprowadzania wywiadów można wydwiczyd.

ETYKA

• Należy chronid prywatnośd informatora!!!

• Powinno się dad możliwośd wglądu w ewaluację, raport.

• Badanie nie może byd wykorzystywaniem ludzi, nie może byd dla nich obraźliwe, dyskryminujące. Należy zadad sobie pytanie o politycznośd badania i jego ewentualne konsekwencje dla badanych.