WYPRAWA PO ZDROWIE

24
Specjalny Specjalny Ośrodek Szkolno- Ośrodek Szkolno- Wychowawczy Wychowawczy dla Dzieci Słabo Widzących i dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych Niewidomych im. Zofii Książek Bregułowej im. Zofii Książek Bregułowej 41-303 Dąbrowa Górnicza, ul. 41-303 Dąbrowa Górnicza, ul. Wybickiego 1 Wybickiego 1 tel. (032) 261 - 22 - 45 tel. (032) 261 - 22 - 45 Przykład dobrej praktyki

description

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek Bregułowej 41-303 Dąbrowa Górnicza, ul. Wybickiego 1 tel. (032) 261 - 22 - 45. WYPRAWA PO ZDROWIE. Przykład dobrej praktyki. METRYCZKA. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of WYPRAWA PO ZDROWIE

Page 1: WYPRAWA PO ZDROWIE

SpecjalnySpecjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych

im. Zofii Książek Bregułowej im. Zofii Książek Bregułowej 41-303 Dąbrowa Górnicza, ul. Wybickiego 1 41-303 Dąbrowa Górnicza, ul. Wybickiego 1

tel. (032) 261 - 22 - 45 tel. (032) 261 - 22 - 45

Przykład dobrej praktyki

Page 2: WYPRAWA PO ZDROWIE

METRYCZKAMETRYCZKA nazwa i adres szkoły/placówki:nazwa i adres szkoły/placówki: Szkoła Podstawowa Szkoła Podstawowa

nr 7 przy Specjalnym Ośrodku Szkolno -Wychowawczym dla Dzieci nr 7 przy Specjalnym Ośrodku Szkolno -Wychowawczym dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek BregułowejSłabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek Bregułowej

e – mail:e – mail: [email protected] [email protected] telefon:telefon: 032 261 22 45 032 261 22 45 imię i nazwisko dyrektora szkoły/placówki:imię i nazwisko dyrektora szkoły/placówki:

mgr Violetta Trzcinamgr Violetta Trzcina temat pomysłu:temat pomysłu: „Wyprawa po zdrowie” „Wyprawa po zdrowie” imię i nazwisko autorów pomysłu:imię i nazwisko autorów pomysłu:

nauczyciele edukacji wczesnoszkolnejnauczyciele edukacji wczesnoszkolnej

Page 3: WYPRAWA PO ZDROWIE

OPIS REALIZACJI POMYSŁUOPIS REALIZACJI POMYSŁU GENEZA:GENEZA:

Zdrowie dziecka jest podstawowym warunkiem pomyślnego Zdrowie dziecka jest podstawowym warunkiem pomyślnego procesu wychowawczego. Utrwalone w dzieciństwie procesu wychowawczego. Utrwalone w dzieciństwie przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia, przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia, dlatego edukacja prozdrowotna pełni bardzo ważną rolę w dlatego edukacja prozdrowotna pełni bardzo ważną rolę w procesie wychowania małego dziecka. Edukację do zdrowia procesie wychowania małego dziecka. Edukację do zdrowia należy rozpocząć jak najwcześniej. Później trudno to zmienić, należy rozpocząć jak najwcześniej. Później trudno to zmienić, dlatego nabyte w tym wieku umiejętności, nawyki i postawy dlatego nabyte w tym wieku umiejętności, nawyki i postawy zachowane zostaną na dalsze lata życia. zachowane zostaną na dalsze lata życia.

Page 4: WYPRAWA PO ZDROWIE

OPIS REALIZACJI POMYSŁUOPIS REALIZACJI POMYSŁUCelem edukacji zdrowotnej jest ukazanie dzieciom wartościCelem edukacji zdrowotnej jest ukazanie dzieciom wartości

zdrowia jako potencjału, którym dysponują, kształtowaniezdrowia jako potencjału, którym dysponują, kształtowanie

poczucia odpowiedzialności za zdrowie, wyposażenie ich poczucia odpowiedzialności za zdrowie, wyposażenie ich

w wiedzę i umiejętności, kształtowanie odpowiednich postaw w wiedzę i umiejętności, kształtowanie odpowiednich postaw

i nawyków. i nawyków.

Biorąc pod uwagę wymienione potrzeby powstał w naszejBiorąc pod uwagę wymienione potrzeby powstał w naszej

placówce program edukacji zdrowotnej „Wyprawa po zdrowie”,placówce program edukacji zdrowotnej „Wyprawa po zdrowie”,

którego realizacja pozwoli wyposażyć dzieci w wiedzę którego realizacja pozwoli wyposażyć dzieci w wiedzę

i umiejętności z tego zakresu.i umiejętności z tego zakresu.

Page 5: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE - WYPRAWA PO ZDROWIE - CELECELE

Celem tego programu jest rozszerzenie i wzbogacenie edukacji Celem tego programu jest rozszerzenie i wzbogacenie edukacji prozdrowotnej wynikającej z podstawy programowej o nowe prozdrowotnej wynikającej z podstawy programowej o nowe wiadomości i umiejętności, dostosowanie przekazywanych treści do wiadomości i umiejętności, dostosowanie przekazywanych treści do możliwości uczniów i wzbudzanie zainteresowania tematem przez możliwości uczniów i wzbudzanie zainteresowania tematem przez stosowanie różnych metod aktywizujących. Opracowany program stosowanie różnych metod aktywizujących. Opracowany program zachęca uczniów do dbania o własne zdrowie szczególnie w zakresie zachęca uczniów do dbania o własne zdrowie szczególnie w zakresie higieny osobistej i otoczenia, prawidłowego odżywiania się, higieny osobistej i otoczenia, prawidłowego odżywiania się, prawidłowej postawy ciała, aktywności fizycznej, przestrzegania prawidłowej postawy ciała, aktywności fizycznej, przestrzegania zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach oraz w kontaktach z zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach oraz w kontaktach z innymi osobami. innymi osobami.

. .

Page 6: WYPRAWA PO ZDROWIE

CELE OGÓLNE PROGRAMUCELE OGÓLNE PROGRAMU : :

Rozwijanie u uczniów wiedzy, umiejętności i zdolności do Rozwijanie u uczniów wiedzy, umiejętności i zdolności do podejmowania decyzji oraz dokonywania właściwych wyborów w podejmowania decyzji oraz dokonywania właściwych wyborów w sprawach zdrowia; sprawach zdrowia;

Przekazywanie wiedzy na temat zdrowego stylu życia; Przekazywanie wiedzy na temat zdrowego stylu życia; Kształtowanie umiejętności dbania o swoje zdrowie; Kształtowanie umiejętności dbania o swoje zdrowie; Stworzenie warunków do kształtowania zdrowia Stworzenie warunków do kształtowania zdrowia

i bezpieczeństwa w różnych sytuacjach; i bezpieczeństwa w różnych sytuacjach; Uświadomienie korzyści wynikających z aktywności fizycznej; Uświadomienie korzyści wynikających z aktywności fizycznej; Uświadomienie związku między sposobem żywienia, Uświadomienie związku między sposobem żywienia,

a zdrowiem; a zdrowiem; Uświadomienie zagrożeń dla zdrowia w różnych sytuacjach;Uświadomienie zagrożeń dla zdrowia w różnych sytuacjach; Kształtowanie właściwych zachowań wynikających Kształtowanie właściwych zachowań wynikających

z kontaktów z innymi.z kontaktów z innymi.

Page 7: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE - WYPRAWA PO ZDROWIE - ETAPYETAPY

I etap: zaplanowanie organizacji i tematyki konkursu szkolnego I etap: zaplanowanie organizacji i tematyki konkursu szkolnego dla uczniów klas I-III naszego Ośrodka;dla uczniów klas I-III naszego Ośrodka;

II etap: prelekcje o tematyce prozdrowotnej;II etap: prelekcje o tematyce prozdrowotnej; III etap: konkursy plastyczne oraz działania praktyczne;III etap: konkursy plastyczne oraz działania praktyczne; IV etap: konkurs IV etap: konkurs

międzyszkolny dla uczniów międzyszkolny dla uczniów klas drugichklas drugich

z terenu Dąbrowy Górniczej.z terenu Dąbrowy Górniczej.

Page 8: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE – 1 WYPRAWA PO ZDROWIE – 1 ROKROK

27 marca 2007 roku w naszym Ośrodku 27 marca 2007 roku w naszym Ośrodku odbyła się I Edycja Konkursu odbyła się I Edycja Konkursu Miejskiego „Wyprawa po zdrowie”, Miejskiego „Wyprawa po zdrowie”, zorganizowana przez nauczycieli zorganizowana przez nauczycieli kształceniakształceniazintegrowanego oraz doradcę zintegrowanego oraz doradcę metodycznego kształcenia metodycznego kształcenia zintegrowanego. Patronat sprawował zintegrowanego. Patronat sprawował Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej. Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej. W konkursie brały udział dwuosobowe W konkursie brały udział dwuosobowe drużyny reprezentujące drugie klasy drużyny reprezentujące drugie klasy szkół podstawowych z terenu Dąbrowy szkół podstawowych z terenu Dąbrowy Górniczej. Górniczej.

Page 9: WYPRAWA PO ZDROWIE

Zadania konkursowe miały Zadania konkursowe miały formę pisemną oraz działańformę pisemną oraz działańpraktycznych. praktycznych.

Celem konkursu było utrwalenie Celem konkursu było utrwalenie odpowiednich nawyków odpowiednich nawyków dotyczących zdrowia i higieny, dotyczących zdrowia i higieny,

a także umiejętnościa także umiejętnościwykorzystywania wykorzystywania wiadomości z zakresuwiadomości z zakresuposzczególnych edukacji poszczególnych edukacji w trakcie rozwiązywania zadańw trakcie rozwiązywania zadańnietypowych. nietypowych.

Page 10: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE – 2 ROKWYPRAWA PO ZDROWIE – 2 ROK 12 marca 2008r. odbyła się II Edycja 12 marca 2008r. odbyła się II Edycja

Konkursu Miejskiego „Wyprawa po Konkursu Miejskiego „Wyprawa po zdrowie”. Udział brali uczniowie zdrowie”. Udział brali uczniowie klas drugich z 12 szkół klas drugich z 12 szkół podstawowych naszego miasta. podstawowych naszego miasta.

W pierwszej części dzieci W pierwszej części dzieci rozwiązywały zadania testowe rozwiązywały zadania testowe sprawdzające wiedzę z zakresu sprawdzające wiedzę z zakresu bezpiecznego i zdrowego trybu bezpiecznego i zdrowego trybu życia, w drugiej brały udział życia, w drugiej brały udział w konkursach zręcznościowych. w konkursach zręcznościowych.

Page 11: WYPRAWA PO ZDROWIE

w wykonaniu działającego w wykonaniu działającego w Ośrodku Teatrzyku Małego Widza.w Ośrodku Teatrzyku Małego Widza.

Wolny czas Wolny czas uatrakcyjnił uatrakcyjnił spektakl spektakl „Baba jaga u „Baba jaga u dentysty” dentysty”

Page 12: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE – 3 ROKWYPRAWA PO ZDROWIE – 3 ROK 24 marca 2009r miała miejsce III 24 marca 2009r miała miejsce III

Edycja Miejskiego Konkursu Edycja Miejskiego Konkursu „Wyprawa po zdrowie”, w której „Wyprawa po zdrowie”, w której wzięło udział 17 szkół wzięło udział 17 szkół z Dąbrowy Górniczej.z Dąbrowy Górniczej.

Dzieci miały za zadanie wykazać się Dzieci miały za zadanie wykazać się wiedzą na temat prawidłowego wiedzą na temat prawidłowego odżywiania, umiejętności odżywiania, umiejętności rozpoznawania owoców, warzyw rozpoznawania owoców, warzyw oraz nie lada sprawnością fizyczną.oraz nie lada sprawnością fizyczną.

Page 13: WYPRAWA PO ZDROWIE

Przedstawienie „Biały ząbek”Przedstawienie „Biały ząbek”

„W zdrowym ciele, zdrowy duch”

„Zmagania z testem”

Page 14: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE - 4 ROKWYPRAWA PO ZDROWIE - 4 ROK Kolejna IV edycja miała miejsce 2 marca 2010r . Kolejna IV edycja miała miejsce 2 marca 2010r .

Wzięło w niej udział 16 szkół.Wzięło w niej udział 16 szkół.Zawodnicy zmagali się z tekstem, Zawodnicy zmagali się z tekstem, którego hasło: „Cudowna moc ziół” którego hasło: „Cudowna moc ziół” było również tematem było również tematem konkursowego spotkania. konkursowego spotkania.

Poziom konkursu był bardzo Poziom konkursu był bardzo wyrównany i dopiero dogrywka zadecydowała o wyrównany i dopiero dogrywka zadecydowała o zwycięstwie. zwycięstwie. Uczestnicy z zainteresowaniem Uczestnicy z zainteresowaniem wysłuchali informacji o ziołach wysłuchali informacji o ziołach i ich zastosowaniu w kuchni orazi ich zastosowaniu w kuchni orazmedycynie, oglądali hodowle ziółmedycynie, oglądali hodowle ziółi częstowali się kanapkami ozdobionymi ziołami.i częstowali się kanapkami ozdobionymi ziołami.

Page 15: WYPRAWA PO ZDROWIE

Uczniowie Ośrodka przygotowali na tą Uczniowie Ośrodka przygotowali na tą okazję przedstawienie okazję przedstawienie „O zdrowym czerwonym kapturku”. „O zdrowym czerwonym kapturku”.

Inscenizacja Inscenizacja ucząca ucząca jak właściwie się jak właściwie się odżywiać odżywiać

została przyjęta została przyjęta gromkimi brawami przezgromkimi brawami przez

małych i dużych małych i dużych widzów. widzów.

Page 16: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWA PO ZDROWIE - 5 ROKWYPRAWA PO ZDROWIE - 5 ROK 22 lutego 2011r. odbyła się V Edycja Miejskiego 22 lutego 2011r. odbyła się V Edycja Miejskiego

Konkursu dla uczniów klas II Szkół Podstawowych.Konkursu dla uczniów klas II Szkół Podstawowych. Uczniowie 12 szkół przystąpili do Uczniowie 12 szkół przystąpili do

konkursowych zmagań w dwóch konkursowych zmagań w dwóch częściach: teoretycznej i praktycznej. częściach: teoretycznej i praktycznej.

Zawodnicy rozwiązywali test Zawodnicy rozwiązywali test składający się z 25 pytań dotyczących składający się z 25 pytań dotyczących zdrowego stylu życia, prawidłowego odżywiania, zdrowego stylu życia, prawidłowego odżywiania, wiedzy o witaminach, znajomości przepisów ruchu wiedzy o witaminach, znajomości przepisów ruchu drogowego oraz zasad udzielania pierwszej pomocy. drogowego oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.

Page 17: WYPRAWA PO ZDROWIE

Podczas rozwiązywania zadań Podczas rozwiązywania zadań praktycznych uczniowie musieli praktycznych uczniowie musieli wykorzystać zmysł wzroku wykorzystać zmysł wzroku oraz mając zasłonięte oczy oraz mając zasłonięte oczy zmysły: słuchu, dotyku, węchuzmysły: słuchu, dotyku, węchu

i smaku, i smaku, co okazało się niełatwe. co okazało się niełatwe. Największym problemem Największym problemem było rozpoznawanie było rozpoznawanie dźwięków z otoczenia. dźwięków z otoczenia.

Po zakończeniu konkursu goście Po zakończeniu konkursu goście mieli możliwość skosztowania mieli możliwość skosztowania

potraw, które przygotowali potraw, które przygotowali uczniowie wszystkich klas szkoły uczniowie wszystkich klas szkoły podstawowej Ośrodka. podstawowej Ośrodka.

Zaprezentowane zostały takżeZaprezentowane zostały takżeplakaty zachęcające plakaty zachęcające do spożywaniado spożywaniazdrowej żywności. zdrowej żywności.

Page 18: WYPRAWA PO ZDROWIE

WYPRAWAWYPRAWA PO ZDROWIE – 6 ROK PO ZDROWIE – 6 ROKPo raz szósty uczniowie klas drugichPo raz szósty uczniowie klas drugichdąbrowskich szkół podstawowychdąbrowskich szkół podstawowychspotkali się 21 lutego w naszymspotkali się 21 lutego w naszymOśrodku, aby uczestniczyć w kolejnejOśrodku, aby uczestniczyć w kolejnejedycji „Wyprawy po zdrowie”. edycji „Wyprawy po zdrowie”. Tym razem drużyny z 14 placówekTym razem drużyny z 14 placówekprzystąpiły do pisemnego testu,przystąpiły do pisemnego testu,

Czekając na werdykt jurorów gościeCzekając na werdykt jurorów gościezobaczyli „Lekcję w-f w jednej zobaczyli „Lekcję w-f w jednej z nieziemskich szkół” w wykonaniuz nieziemskich szkół” w wykonaniuuczniów Ośrodka oraz uczestniczyli weuczniów Ośrodka oraz uczestniczyli wewspólnych zabawach i quizach.wspólnych zabawach i quizach.Nie zabrakło też zdrowegoNie zabrakło też zdrowegopoczęstunku. poczęstunku.

Page 19: WYPRAWA PO ZDROWIE

Najlepsza okazała się drużyna Najlepsza okazała się drużyna drugoklasistów ze Szkoły Podstawowej drugoklasistów ze Szkoły Podstawowej nr 26, drugie miejsce zajęli uczniowie nr 26, drugie miejsce zajęli uczniowie szkoły nr 27 a trzecie dziewczęta z SP nr 12. szkoły nr 27 a trzecie dziewczęta z SP nr 12.

Dyrektor Violetta Trzcina gratulowałaDyrektor Violetta Trzcina gratulowałanajlepszym i zachęcała wszystkich do najlepszym i zachęcała wszystkich do czynnego uczestniczenia w zajęciach czynnego uczestniczenia w zajęciach sportowych oraz aktywnego spędzania sportowych oraz aktywnego spędzania wolnego czasu.wolnego czasu.

Wszyscy uczestnicy otrzymali Wszyscy uczestnicy otrzymali upominki, a zwycięzcy nagrody i dyplomy.upominki, a zwycięzcy nagrody i dyplomy.

Page 20: WYPRAWA PO ZDROWIE

EFEKTYEFEKTY

Dzięki zaangażowaniu oraz wspólnym Dzięki zaangażowaniu oraz wspólnym przedsięwzięciom podejmowanym podczas kolejnych przedsięwzięciom podejmowanym podczas kolejnych edycji uczniowie oraz ich opiekunowie dysponują coraz edycji uczniowie oraz ich opiekunowie dysponują coraz większą wiedzą na temat zdrowia i jego znaczeniem w większą wiedzą na temat zdrowia i jego znaczeniem w życiu każdego człowieka. życiu każdego człowieka.

Bardzo cennym walorem corocznych spotkań jest także Bardzo cennym walorem corocznych spotkań jest także możliwość wymiany doświadczeń. możliwość wymiany doświadczeń.

Page 21: WYPRAWA PO ZDROWIE

WNIOSKIWNIOSKI

Konkurs wzbudza duże zainteresowanie, zarówno Konkurs wzbudza duże zainteresowanie, zarówno wśród nauczycieli, jak i uczniów, należy zadbać więc wśród nauczycieli, jak i uczniów, należy zadbać więc o atrakcyjną jego formę. o atrakcyjną jego formę.

Działania konkursowe inspirują uczniów do ujawniania Działania konkursowe inspirują uczniów do ujawniania i rozwijania własnych zdolności i rozwijania własnych zdolności i zainteresowań.i zainteresowań.

Z rozmów z nauczycielami wynika, że uczniowie Z rozmów z nauczycielami wynika, że uczniowie z niecierpliwością oczekują kolejnej edycji konkursu. z niecierpliwością oczekują kolejnej edycji konkursu.

Page 22: WYPRAWA PO ZDROWIE

PLANY DOTYCZĄCE POMYSŁUPLANY DOTYCZĄCE POMYSŁU

Kontynuowanie zadań z zakresu programu „Wyprawy po Kontynuowanie zadań z zakresu programu „Wyprawy po zdrowie”.zdrowie”.

Rozszerzanie promowania zdrowia wśród dzieci Rozszerzanie promowania zdrowia wśród dzieci i młodzieży poprzez różne ciekawe formy: prelekcje, nowe i młodzieży poprzez różne ciekawe formy: prelekcje, nowe projekty na różnym szczeblu nauczania, apele szkolne. projekty na różnym szczeblu nauczania, apele szkolne.

Współpraca z rodzicami, w celu lepszych efektów Współpraca z rodzicami, w celu lepszych efektów w zakresie zdrowia ich pociech.w zakresie zdrowia ich pociech.

Przestrzeganie przed otyłością, która staje się chorobą Przestrzeganie przed otyłością, która staje się chorobą cywilizacyjną i grozi coraz to młodszym pokoleniom.cywilizacyjną i grozi coraz to młodszym pokoleniom.

Organizowanie konkursów w celu podnoszenia świadomości Organizowanie konkursów w celu podnoszenia świadomości i odpowiedzialności za własne zdrowie i kondycję dzieci oraz i odpowiedzialności za własne zdrowie i kondycję dzieci oraz wycieczki, przede wszystkim na świeżym powietrzu.wycieczki, przede wszystkim na świeżym powietrzu.

Page 23: WYPRAWA PO ZDROWIE

DLACZEGO POMYSŁ NALEŻY DLACZEGO POMYSŁ NALEŻY NAŚLADOWAĆ?NAŚLADOWAĆ?

Wzrasta zainteresowanie konkursem wśród uczniów Wzrasta zainteresowanie konkursem wśród uczniów klas drugich.klas drugich.

Zawarte treści edukacyjne i zadania wzbogacają Zawarte treści edukacyjne i zadania wzbogacają ucznia w wiedzę teoretyczną jak i praktyczną ucznia w wiedzę teoretyczną jak i praktyczną niezbędną do prawidłowego funkcjonowania niezbędną do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.w społeczeństwie.

Treści programu są przekazywane uczniowi Treści programu są przekazywane uczniowi w bardzo atrakcyjnej i ciekawej formie.w bardzo atrakcyjnej i ciekawej formie.

Page 24: WYPRAWA PO ZDROWIE

Rodzice (opiekunowie prawni) małoletnich uczniów wyrazili Rodzice (opiekunowie prawni) małoletnich uczniów wyrazili zgodę na rozpowszechnianie wizerunku swoich dzieci oraz na zgodę na rozpowszechnianie wizerunku swoich dzieci oraz na przetwarzanie ich danych osobowych zgodnie z przepisami przetwarzanie ich danych osobowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2000 r. nr 80, i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2000 r. nr 80, poz. 904 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku poz. 904 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2002 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2002 r. nr 101, poz. 926 z późn. zm.). nr 101, poz. 926 z późn. zm.).

Dyrektor placówki:Dyrektor placówki: mgr Violetta Trzcina mgr Violetta Trzcina Autorzy prezentacji:Autorzy prezentacji: mgr Edyta Musiał mgr Edyta Musiał mgr Marta Jankowiak mgr Marta Jankowiak