Wybrane aspekty prawne

wlodzimierz.kuc@ncbr.gov.pl

Konsorcjum naukowe

Grupa przedsiębiorców (co najmniej 1 członek

PPTIM)

Pojedynczy przedsiębiorca (członek PPTIM)

Co najmniej jednostka naukowa niebędąca

przedsiębiorcą + co najmniej jeden przedsiębiorca

Wyłączenie finansowania jednostek zagranicznych

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) w Załączniku I zawiera definicję przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 1 ww. załącznika: „za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną”.

Zalicza się tu w szczególności:

osoby prowadzące działalność na własny rachunek,

firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością,

spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.”

Kategoria

przedsiębiorstwa

Liczba RJR Kwota obrotu Suma bilansowa

Mikro < 10 ≤ 2 mln euro

≤ 2 mln euro

Małe < 50 ≤ 10 mln euro

≤ 10 mln euro

Średnie < 250 ≤ 50 mln euro

≤ 43 mln euro

Duże > 250 > 50 mnl euro > 43 mln euro

Przedsiębiorstwo samodzielne

Przedsiębiorstwo partnerskie

Przedsiębiorstwo powiązane

Przedsiębiorstwo, które posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w innych przedsiębiorstwach a/ lub inne przedsiębiorstwa posiadają mniej niż 25 % kapitału lub głosów w tym przedsiębiorstwie.

Możliwe zachowanie statusu niezależnego przedsiębiorstwa pomimo posiadania w nim udziałów przez kilku inwestorów, z zastrzeżeniem dwóch sytuacji:

I. Inwestorzy, z których każdy posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w ocenianym przedsiębiorstwie są ze sobą powiązani

jeżeli posiadają oni łącznie więcej niż 50 % (z zastrzeżeniem wyjątku dla inwestorów, o których mowa w art. 3 ust. 2 lit. a)-d) załącznika I) w danym przedsiębiorstwie to w związku z faktem, że inwestorzy ci są ze sobą powiązani przedsiębiorstwo, które oceniamy zyskuje status przedsiębiorstwa powiązanego.

Skutek: do danych przedsiębiorstwa dodajemy 100 % danych każdego z inwestorów

II. Inwestorzy, z których każdy posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w ocenianym przedsiębiorstwie są ze sobą powiązani i jednocześnie posiadają łącznie nie więcej niż 50 % w ocenianym przedsiębiorstwie.

Przedsiębiorstwo oceniane zyskuje status przedsiębiorstwa partnerskiego.

Skutek: do danych przedsiębiorstwa dodajemy odpowiedni procent danych każdego z przedsiębiorstw – inwestorów, z zastrzeżeniem działania odpowiednio na rynku upstream/ dawnstream.

Przedsiębiorstwo, które samodzielnie lub wspólnie z innymi

przedsiębiorstwami, z którymi jest powiązane, posiada od 25 % do 50 %

kapitału bądź praw głosu w innym przedsiębiorstwie.

Warunek: przedsiębiorstwo oceniane i przedsiębiorstwo/ przedsiębiorstwa, z

którym/ którymi pozostaje w relacji przedsiębiorstw partnerskich usytuowane są

(działają ) bezpośrednio na poziomie rynków odpowiednio: upstream lub

dawnstream.

Rynek upstream - rynek sąsiedni/ pokrewny znajdujący się bezpośrednio na

poziomie wyższym w stosunku do rynku wytwarzanego produktu lub usługi, na

jakim działa przedsiębiorstwo oceniane - rynek dystrybucji

Upstream enterprise –przedsiębiorstwo działające na rynku dystrybucji

Rynek dawnstream - rynek sąsiedni/ pokrewny znajdujący się bezpośrednio na

poziomie niższym w stosunku do rynku wytwarzanego produktu lub usługi, na jakim

działa przedsiębiorstwo oceniane - rynek produkcji i dostaw

Dawnstream enterprise – przedsiębiorstwo działające na rynku produkcji lub

dostaw

Wyjątek:

Przedsiębiorstwo może zachować status samodzielnego pomimo

przekroczenia pułapu 25% (ale nie więcej niż 50 %) udziału w nim kapitału

lub głosów przez inne przedsiębiorstwo/przedsiębiorstwa, pod warunkiem,

że dotyczy to następujących kategorii inwestorów:

a) publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitału podwyższonego ryzyka,

inwestorzy indywidualni lub zbiorowi inwestujący regularnie w papiery

wartościowe przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie (tzw. „anioły biznesu”)

pod warunkiem, że wartość całkowitej inwestycji w jednym przedsiębiorstwie

nie przekracza 1,25 mln euro,

b) uczelnie wyższe i ośrodki badawcze non-profit,

c) inwestorzy instytucjonalni łącznie z regionalnymi funduszami rozwoju,

d) niezależne lokalne władze samorządowe pod warunkiem, iż roczne budżety

jednostek administracyjnych, którymi kierują są mniejsze niż 10 mln euro i

jednostki te są zamieszkiwane przez mniej niż 5 tys. mieszkańców.

Zastrzeżenie: w sytuacji, gdy wymienieni inwestorzy są ze sobą powiązani

wyjątek zostaje wyłączony

Skutek: do danych przedsiębiorstwa ocenianego dodajemy 100 %

skumulowanych danych powiązanych inwestorów.

Wyjątek ten nie dotyczy również sytuacji, gdy 25 – 50 % kapitału bądź

prawa głosu jest bezpośrednio, pośrednio, łącznie albo indywidualnie

kontrolowane w ocenianym przedsiębiorstwie przez organ lub organy

publiczne.

Bezpośrednie - przedsiębiorstwo- przedsiębiorstwo

Pośrednie - poprzez wskazane w art. 3 ust. 3 typy podmiotów

Typ bezpośredni

a) przedsiębiorstwo posiada większość praw głosu w innym

przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza lub członka;

b) przedsiębiorstwo posiada prawo do powoływania lub odwoływania

większości członków organu administracyjnego, zarządzającego lub

nadzorczego innego przedsiębiorstwa;

c) przedsiębiorstwo posiada dominujący wpływ na działalność innego

przedsiębiorstwa zgodnie z zawartą z tym przedsiębiorstwem umową,

lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki;

d) przedsiębiorstwo będące akcjonariuszem/udziałowcem lub

członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie

z umową z innymi akcjonariuszami/udziałowcami lub członkami tego

przedsiębiorstwa większość praw głosu udziałowców/akcjonariuszy

lub członków w tym przedsiębiorstwie.

Typ pośredni

Co najmniej jedna z relacji wskazanych w ww. pkt a)–d) zachodzi

między przedsiębiorstwami poprzez:

-inwestorów, o których mowa w art. 3 ust.2

-inne przedsiębiorstwo

-osobę fizyczną lub grupę osób działających razem - jedynie w tym

rodzaju powiązań pośrednich warunkiem stwierdzenia istnienia

powiązania jest dowiedzenie, że przedsiębiorstwa te prowadzą swoją

działalność lub część tej działalności na tym samym rynku właściwym

lub rynkach pokrewnych: upstream lub dawnstream.

Dane:

liczba pracowników i kwot finansowych – odnoszące się do

ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w

skali rocznej

w praktyce – wg stanowiska KE – należy uwzględnić dane

odnoszące się do zamkniętego okresu obrachunkowego bez

czekania na zatwierdzenie tych danych

Jeżeli w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych dane przedsiębiorstwo

stwierdza, że w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub

pułapy finansowe określone w art. 2, lub spadło poniżej tych

pułapów, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub

mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to

powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych okresów obrachunkowych.

Zjawisko to musi wystąpić w dwóch następujących po sobie

okresach obrachunkowych (w praktyce nieprzerwanie dwa lata z

rzędu), nie zaś w dwóch dodatkowych latach po roku w którym

wystąpiło po raz pierwszy (nie jest prawidłowym uznanie że dane

muszą powtórzyć się trzy lata z rzędu).

Jeżeli rokiem obrachunkowym dla przedsiębiorstwa jest rok kalendarzowy, a

średnie przedsiębiorstwo według danych wykazanych na dzień 31 grudnia

2009 roku przekroczyło po raz drugi z rzędu (za dwa kolejne okresy

obrachunkowe to jest za rok 2008 i 2009) pułap zatrudnienia lub pułapy

finansowe wyznaczające przynależność do grupy MSP, to dane te winny być

brane pod uwagę od 1 stycznia 2010 roku, a w rezultacie przedsiębiorca

utraci status MSP bezpośrednio po zamknięciu ksiąg rachunkowych i z dniem

1 stycznia 2010 winien być traktowany jako duże przedsiębiorstwo.

W przypadku nowo utworzonych przedsiębiorstw, których księgi

rachunkowe nie zostały jeszcze zatwierdzone, odpowiednie dane

pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze w trakcie roku

obrachunkowego.

Liczba RJR to liczba pracowników na pełnych etatach w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin bez względu na długość okresu zatrudnienia, lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJR.

W skład personelu wchodzą:

a) pracownicy;

b) osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego;

c) właściciele-kierownicy;

d) partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe.

Praktykanci lub studenci odbywający szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie wchodzą w skład personelu. Nie wlicza się okresu trwania urlopu macierzyńskiego ani wychowawczego

Art. 2 KP „Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o

pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę”.

ale

zgodnie z art. 22 KP podstawą zatrudnienia pracownika w rozumieniu

przepisów k.p. jest stosunek pracy.

Treścią stosunku pracy jest zobowiązanie pracownika do wykonywania

pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego

kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę

oraz zobowiązanie pracodawcy do zatrudniania pracownika za

wynagrodzeniem.

Wniosek: należy każdorazowo zbadać elementy stosunku pracy, cel umowy

oraz zgodny zamiar stron.

Regulamin konkursu - cz. II pkt. 7

Konsorcjum naukowe (tylko jeden przedsiębiorca + j.n.) tryb §18 albo §18a (rozp. MNiSW w sprawie warunków i trybu udzielania

pomocy publicznej i pomocy de minimis za pośrednictwem NCBR)

Konsorcjum naukowe (więcej niż jeden przedsiębiorca + j.n.) wyłącznie w trybie §18

Obowiązek określenia zasad podziału praw majątkowych oraz praw dostępu do wyników badań w umowie konsorcjum

§ 18. 1. W przypadku gdy badania podstawowe, badania przemysłowe lub prace rozwojowe są prowadzone przez przedsiębiorcę we współpracy z jednostką naukową lub zagranicznym publicznym ośrodkiem badawczym, do wartości pomocy publicznej wlicza się wkłady finansowe wniesione przez te podmioty.

2. Wartości wkładów finansowych, o których mowa w ust. 1, nie wlicza się do wartości pomocy publicznej, jeżeli jest spełniony co najmniej jeden z następujących warunków:

1) przedsiębiorcy uczestniczący we wspólnych badaniach podstawowych, badaniach przemysłowych lub pracach rozwojowych ponoszą ich całkowite koszty;

2) wyniki badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych nieskutkujące powstaniem praw własności przemysłowej są rozpowszechniane w sposób określony w § 15 pkt 3, a prawa wynikające z uzyskanych wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących efektem działalności jednostki naukowej lub zagranicznego publicznego ośrodka badawczego są im przekazywane w całości;

3) jednostka naukowa lub zagraniczny publiczny ośrodek badawczy w zamian za prawa majątkowe wynikające z uzyskanych wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, będących efektem ich działalności, otrzymują od podmiotów uczestniczących we wspólnych badaniach podstawowych, badaniach przemysłowych lub pracach rozwojowych wynagrodzenie odpowiadające wartości rynkowej tych praw;

4) prawa majątkowe oraz prawo dostępu do wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych są proporcjonalne do udziału finansowego stron w prowadzeniu tych badań.

§ 18a. 1. Środki finansowe przekazywane jednostce naukowej na realizację projektu w ramach konsorcjum naukowego stanowią w całości pomoc publiczną dla przedsiębiorcy wchodzącego w skład tego konsorcjum, jeżeli:

1) prawa majątkowe do wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, uzyskanych przez jednostkę naukową w trakcie realizacji projektu, są przekazywane w całości przedsiębiorcy;

2) udział jednostki naukowej w realizacji projektu ma charakter niezależnej działalności badawczo-rozwojowej, mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów.

2. Pomoc publiczna na realizację projektu w ramach konsorcjum naukowego może być udzielona, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki:

1) przedsiębiorca wniesie wkład finansowy do projektu w wysokości odpowiadającej co najmniej różnicy pomiędzy całkowitą wartością kosztów kwalifikowalnych a kwotą udzielonej pomocy publicznej;

2) jednostka naukowa zachowa prawo do publikowania wyników projektu w zakresie, w jakim pochodzą one z prowadzonych przez nią badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy;

3) jednostka naukowa zachowa prawo do wykorzystania nowej wiedzy zdobytej w trakcie realizacji projektu do jej niezależnej działalności badawczo-rozwojowej mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów, w tym działalności prowadzonej we współpracy, oraz działalności dydaktycznej, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy.

3. W przypadku złożenia wniosku przez jednostkę naukową w imieniu konsorcjum naukowego intensywność udzielanej pomocy publicznej jest ustalana z uwzględnieniem wielkości przedsiębiorcy wchodzącego w skład konsorcjum (mikro-, mały, średni, duży) i kategorii badań lub prac planowanych do realizacji w projekcie (badania podstawowe, badania przemysłowe, prace rozwojowe)

Dziękuję za uwagę.

wlodzimierz.kuc@ncbr.gov.pl