Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.
-
Upload
thomas-mertens -
Category
Documents
-
view
220 -
download
6
Transcript of Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.
![Page 1: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/1.jpg)
www.economielokaal.nl
in historisch perspectief
Geldschepping door banken
![Page 2: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/2.jpg)
www.economielokaal.nlEen stukje geschiedenis
• In de middeleeuwen werden gouden munten in bewaring gegeven bij een goudsmid.
• In ruil voor die gouden munten gaf de goudsmid zijn klanten een geldwissel mee.
![Page 3: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/3.jpg)
www.economielokaal.nl
Bezit Schuld
Goud 100 Geldwissel 100
Balans van de goudsmid
=
![Page 4: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/4.jpg)
www.economielokaal.nl
De burgers kunnen elkaar voortaan met de geldwissel betalen. Het goud wordt dus vaak niet meer opgevraagd.
De goudsmid kan de gouden munten dus aan andere mensen uitlenen!
Geldwissel niet meer ‘op naam’
![Page 5: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/5.jpg)
www.economielokaal.nl
Bezit Schuld
Goud 20 Geldwissel 100
Debiteuren 80
In dit voorbeeld heeft de goudsmid voor 80 aan goud uitgeleend.
Voor hoeveel procent zijn de geldwissels gedekt?
de dekking is 20%
Goudsmid als bankier
![Page 6: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/6.jpg)
www.economielokaal.nl
Er is nog een andere manier.
In plaats van gouden munten uitlenen, kan de goudsmid ook extra geldwissels (promessen) uitschrijven.
![Page 7: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/7.jpg)
www.economielokaal.nl
Bezit Schuld
Goud 100 Geldwissel 500
Debiteuren 400
De goudsmid gebruikt nog steeds een dekking van 20%
Bezit Schuld
Goud 100 Geldwissel 100
Hoeveel geldwissels kan hij uitgeven/uitlenen?
20% 100%
Met 20% dekking en 100 aan goud kun je: 100/20 x 100 = 500 geldwissel dekken
20% 100%
Hij kan dus nog 400 geldwissels uitlenen, zonder dat hij in gevaar komt
Het kan winstgevender!
![Page 8: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/8.jpg)
www.economielokaal.nlGoudsmeden maken het te bont
• Goudsmeden lenen te veel wissels uit.Het komt steeds vaker voor dat mensen hun wissel niet meer kunnen omruilen voor goud!
• Het uitgeven van bankbiljetten komt in handen van één bank: De Nederlandsche Bank
Bankbiljetten blijven (tot 1936) inwisselbaar tegen goud / zilver
![Page 9: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/9.jpg)
www.economielokaal.nlHoe gaat het tegenwoordig?
In moderne economieën is het vertrouwen in de bankbiljetten zo groot dat het niet meer nodig is dat banken de tegenwaarde in edelmetaal bewaren.
Er is nu sprake van fiduciair geld.
![Page 10: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/10.jpg)
www.economielokaal.nl
Al het chartale en girale geld in handen van gezinnen en bedrijven
Maatschappelijke geldhoeveelheid
Chartaal geldMunten en Bankbiljetten
Giraal geldGeld op bankrekening waarmee je rechtstreeks kunt betalen
![Page 11: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/11.jpg)
www.economielokaal.nl
Balans van de Centrale Bank
Goud en deviezen € 80 Bankbiljetten in omloop
€ 50
Balans van de gezamenlijke banken
Kas € 10 Rekening courant tegoed
€ 100
Van de €50 uitgegeven bankbiljetten is € 10 in handen van banken (die tellen niet mee!)
De hoeveelheid chartaal geld is € 40
Maatschappelijke geldhoeveelheid (M)
Hoeveel chartaal geld zit in M?Hoeveel giraal geld zit in M?Geld op rekening courant tegoeden = girale geld
Dus er is € 100 aan giraal geldIn totaal bedraagt de maatschappelijke geldhoeveelheid: € 140
![Page 12: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/12.jpg)
www.economielokaal.nl
Het geld in de kas van de banken hoort niet bij de maatschappelijke geldhoeveelheid.
Dit geld, samen met het tegoed bij de Centrale Bank, dient ter dekking van de girale verplichtingen
Het liquiditeitspercentage van de bank is:
Kas + tegoed centrale bank x 100% Rekening courant tegoeden
Liquiditeitspercentage
![Page 13: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/13.jpg)
www.economielokaal.nlChartale en girale geldschepping
Balans van een bank
Kas € 100 Rekening courant tegoed
€ 5000
Tegoed centrale bank
€ 400
Minimaal vereist liquiditeitspercentage: 8%
8% van € 5000 = € 400 Dus is er nog € 100 over.De bank kán €100 chartaal geld scheppen
Dus is er voor € 1.250,- girale geldschepping mogelijk
Hoeveel dekkingsmiddelen heeft deze bank over?
Hoeveel giraal geld kan de bank scheppen?Met € 500 (100+400) dekkingsmiddelen kan de bank:
€ 5008
x 100 = € 6.250 girale tegoeden dekken
![Page 14: Www.economielokaal.nl in historisch perspectief Geldschepping door banken.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022081602/5551a0f04979591f3c8ba37b/html5/thumbnails/14.jpg)
www.economielokaal.nl
Hoe groot is jouw vertrouwen nog?
Bankencrisis