;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf ·...
Transcript of ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf ·...
![Page 1: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/1.jpg)
Xử trí dị vật ở trẻ em
Tien Vu, MD Associate Professor Pediatric Emergency Medicine
![Page 2: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/2.jpg)
Mục tiêu
•Tổng quan những yếu tố dịch tễ của dị vật ảnh h ởng đến trẻ em
•Cách xử trí dị vật ở trẻ em
• Mũi • Đường thở
• Đường tiêu hóa
![Page 3: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/3.jpg)
Dị vật ở mũi
![Page 4: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/4.jpg)
Dịch tễ
Dân c : • Tuổi : 2-4 tuổi • 1.9:1.0 (Gái:Trai)
Những dị vật mũi hay gặp: Hạt/đồ chơi bằng nhựa
Th c ăn (đậu, hạt ngô, kẹo) Gi y
Viên đá
Kadish and Corneli. Am J of Emerg Med 1997; 15 (1)
Baker. Pediatr Emerg Care 1987. 3(2): 67-70.
![Page 5: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/5.jpg)
Triệu chứng lâm sàng
Không có triệu chứng hoặc kích ứng mũi nhẹ
• Thường đến phòng c p c u trong vòng 24 giờ
• Tiền sử có dị vật hoặc nghi ngờ có dị vật
Bằng chứng của dị vật tồn tại kéo dài • Tắc một bên và/hoặc ch y m từ mũi • S t • Đau tắc một bên mũi hoặc kích thích mũi
Kadish and Corneli. Am J of Emerg Med 1997; 15 (1)
Baker. Pediatr Emerg Care 1987. 3(2): 67-70.
![Page 6: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/6.jpg)
Giải phẫu vùng hốc mũi
![Page 7: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/7.jpg)
Figueiredo et al. Brazilian J of Otolaryngology 2006. 72(1): 18-22.
![Page 8: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/8.jpg)
Ph ơng pháp lấy dị vật
Kỹ thuật Blowing
Sử dụng dụng cụ
![Page 9: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/9.jpg)
Ph ơng pháp lấy dị vật
Kỹ thuật Blowing
• Sử dụng tốt khi dị vật ở sâu hoặc những dị vật mềm
• Bệnh nhân có thể xì mũi bằng lỗ mũi không tắc (phụ thuộc tuổi)
• Sử dụng áp lực d ơng
• Bóng - mask
• Có sự giúp đỡ từ cha mẹ trẻ
![Page 10: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/10.jpg)
Ph ơng pháp lấy dị vật
Sử dụng bóng-mask tạo áp lực d ơng
• Sử dụng mask nh che ph chỉ miệng bệnh nhân
• Làm tắc lỗ mũi không có dị vật từ bên ngoài • Tạo một hơi thở áp lực dương nhanh để đẩy dị vật ra ngoài • Trên lý thuyết có nguy cơ ch n thương áp lực
![Page 11: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/11.jpg)
Ph ơng pháp lấy dị vật
Tạo áp lực d ơng do cha mẹ trẻ thực hiện
• Đặt trẻ nằm ngửa
• Làm tắc lỗ mũi bên không có dị vật tác động từ bên ngoài
• Cha mẹ trẻ hít sâu rồi thổi nhanh chóng qua miệng trẻ
• Cha mẹ trẻ không được làm tắc nghẽn lỗ mũi có dị vật
![Page 12: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/12.jpg)
Ph ơng pháp lấy dị vật
Sử dụng dụng cụ
Dị vật có thể dễ dàng gắp hoặc quan sát thấy: • Có thể lấy dị vật bằng curette tai (hooked probe), kẹp
răng c a, kẹp giấy dẻo, .... • Sử dụng loại đầu hút nhỏ áp lực âm
![Page 13: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/13.jpg)
Loại Catheter có bóng phồng
Dụng cụ l y dị vật ở tai-mũi ng thông Foley
The Katz Extractor® Foley Catheter
Sizes 5-8 Fr
![Page 14: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/14.jpg)
Lấy dị vật vùng tai - mũi
1. Bôi trơn. Đưa đầu catheter quá dị vật
2. Làm phồng bóng
![Page 15: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/15.jpg)
Lấy dị vật vùng tai - mũi
3. Rút catheter với bóng đã được làm phồng
![Page 16: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/16.jpg)
Dị vật đ ờng thở
![Page 17: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/17.jpg)
Giải phẫu đ ờng hô hấp trên trẻ em
![Page 18: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/18.jpg)
Đ ờng thở khác nhau – Thanh quản
Vị trí ra tr ớc hơn và cao hơn
Hình phễu
•Vị trí hẹp nh t dưới dây thanh
Adapted from L.Rappaport’s presentation,“EMS”
![Page 19: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/19.jpg)
Tắc nghẽn đ ờng thở do dị vật
• Thường không có triệu ch ng trước khi phát bệnh
• Có thể có tình trạng nghẹt thở hoặc ch ng kiến đưa
vào đường tiêu hóa
• Thường gặp dị vật nh , tròn, th c ăn mềm
![Page 20: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/21.jpg)
Vị trí th ờng gặp dị vật đ ờng thở
3%
13%
52%
6%
<1%
5%
18%
Eren et al. Ann Trop Paediatr. Mar 2003;23(1):31-7
![Page 22: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/22.jpg)
Hình ảnh ứ khí ở phổi có dị vật
![Page 23: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/23.jpg)
Triệu chứng lâm sàng
• T thế thích hợp cho bệnh nhân bị tắc nghẽn đ ờng hô hấp trên
• Tư thế kiềng ba chân
• Thẳng đ ng, về một bên hoặc tư thế hơi nghiêng
• Ho dai dẳng, xu t tiết • Thở rít • Tình trạng:
• Viêm thanh qu n
• Viêm nắp thanh qu n
• Dị vật đường thở
• Ph n vệ
Tư thế kiềng 3 chân
![Page 24: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/24.jpg)
Triệu chứng lâm sàng
• Dấu hiệu của tắc nghẽn không hoàn toàn đ ờng hô hấp d ới • Ho dai dẳng
• Khò khè
• Tím
• khí một bên hoặc gi m di động lồng ngực trong khi hô h p
![Page 25: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/25.jpg)
Xử trí tắc nghẽn đ ờng hô hấp trên
• Tắc không hoàn toàn
• Để tư thế thích hợp, cung c p oxy, nội soi l y dị vật trong phòng mổ
• Tắc hoàn toàn
• >1 tuổi – n bụng (nghiệm pháp Heimlich)
![Page 26: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/26.jpg)
Xử trí tắc nghẽn đ ờng hô hấp trên
• Tắc hoàn toàn
• <1 tuổi – Vỗ lưng và n ngực, loại b dị vật nếu nhìn th y, CPR nếu cần
![Page 27: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/27.jpg)
Xử trí tắc nghẽn đ ờng hô hấp trên
Tắc hoàn toàn – biện pháp thứ cấp :
• C gắng l y dị vật – đèn soi thanh qu n + kẹp Magill
• Nếu không thể l y được dị vật và không thể loại b được tắc
nghẽn, có thể đặt nội khí qu n và đẩy dị vật vào một nhánh phế
qu n và thông khí ở phổi không nh hưởng
![Page 28: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/28.jpg)
Mở khí quản
• Cũng được gọi là mở sụn nhẫn
• Đây là biện pháp cu i cùng khi không còn phương pháp nào để hô h p và cung c p oxy
• ng mở khí qu n hoặc ng nội khí qu n đã được chỉnh lại được đưa vào khí qu n qua đường rạch
• Khó thực hiện ở trẻ <10-12 tuổi
![Page 29: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/29.jpg)
Needle Cricothyroidotomy
Sử dụng cho trẻ < 10-12 tuổi • Đây là biện pháp cu i cùng khi không còn đường nào để hô
h p và cung c p oxy
• Sử dụng kim truyền catheter lớn ít nh t cỡ 14) đâm xuyên
qua màng nhẫn giáp
• Lắp đầu n i c a ng NKQ hoặc dây truyền
• Sử dụng nguồn oxy áp lực cao (30-50 psi) có thời gian
bật/tắt (1:4 or 1:3)
• Biện pháp tạm thời, cung c p oxy vừa ph i, thông khí kém
![Page 30: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/31.jpg)
Needle Cricothyroidotomy
http://www.youtube.com/watch?v=Fq5YCpYTYUY
![Page 32: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/32.jpg)
Xử trí tắc nghẽn đ ờng hô hấp d ới
• Phế quản chính và bên
• Thường không thường xuyên nh hưởng ngay lập t c đến tính mạng
• Khám lâm sàng tìm d u hiệu nghi ngờ
• S t, viêm phổi cho những dị vật có kéo dài • Chụp phim Xquang lồng ngực hoặc CT lồng ngực
• L y dị vật qua nội soi phế qu n
![Page 33: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/33.jpg)
Dị vật đ ờng tiêu hóa
![Page 34: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/34.jpg)
Tr ờng hợp dị vật đ ờng tiêu hóa
Bệnh sử:
Trẻ gái 16 tháng được bác sĩ c a cháu khám 1 tuần trước đó với triệu ch ng s t và nôn, được điều trị bằng Amoxicillin .
Ngày hôm nay đi khám tại 1 viện khác do có nôn ra máu. Chụp
phim th y có hình c n quang trông như “dị vật đồng xu” ở ¼
trên c a bụng trái.
Trẻ được chuyển đến khoa c p c u bệnh viện Nhi để xử trí tiếp
tục.
Case and slide adaptions courtesy of Dr. Fritz Karrer
![Page 35: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/35.jpg)
Tr ờng hợp dị vật đ ờng tiêu hóa
Triệu chứng lúc đến viện:
T: 36.9° C Nhịp tim 132 Huyết áp 105/48 Nhịp thở 28
Cân nặng: 10.3 kg
Đánh giá chung: Trẻ tỉnh, không suy sụp
Hô h p: Không có tiếng b t thường Tim mạch: nhịp đều, không có tiếng thổi Bụng: mềm, không u cục, không chướng
Thời gian làm đầy mao mạch < 2 giây
![Page 36: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/36.jpg)
Hình ảnh Xquang của BV khác
![Page 37: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/37.jpg)
CT scan
![Page 38: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/38.jpg)
CT scan
![Page 39: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/39.jpg)
CT scan
![Page 40: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/40.jpg)
Dịch tễ
• >110,000 tr ờng hợp dị vật tiêu hóa đ ợc ghi nhận ở Mỹ
trong năm 2011
• Trong s đó trẻ em chiếm 85%
• Tỷ lệ tử vong ≤ 1%
• ớc tính 40% dị vật đ ờng tiêu hóa không có bằng
chứng
• Gặp nhiều nhất lứa tuổi 1-4
• Tiền xu chiếm 80% dị vật đ ờng tiêu hóa
American Assoc of Poison Control Centers; Wright CC, Closson FT. Pediatr Clin North Am 2013
Oct;60(5):1221-39
![Page 41: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/41.jpg)
Triệu chứng lâm sàng
Triệu ch ng
• Không triệu ch ng
• Khó nu t, ch y nước dãi • C m giác đau hoặc có c m
giác dị vật • Đờm có máu
• Nôn
• C m giác khó chịu
• Không mu n ăn
![Page 42: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/42.jpg)
Sinh lý bệnh
80-90%
will pass
spontaneously
10-20%
Cần lấy ra
<1% Cần phẫu thuật
![Page 43: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/43.jpg)
Sinh lý bệnh
Dị vật ở thực quản có thê có tại 3 chỗ hẹp: Trên cơ thắt thực qu n 75%
Nơi bắt chéo qua động mạch ch 10%
Dưới cơ thắt thực qu n 15%
Một s vị trí khác bao gồm : môn vị, tá tràng, van hồi manh tràng, trực tràng
![Page 44: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/44.jpg)
Sinh lý bệnh
Biến chứng khi dị vật tồn tại ở thực quản: • Hẹp
• Th ng, hoại tử do chèn ép
• Lỗ dò (thực qu n-khí qu n hoặc động mạch ch -thực qu n) • Viêm trung th t • Suy hô h p
• Chết
![Page 45: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/45.jpg)
Dị vật đặc biệt
Nam châm
• Nhiều nam châm (hoặc nam châm + vật kim loại trong và ngoài đường tiêu hóa) có thể bao quanh đại tràng và gây hoại tử, loét, th ng hoặc hình thành lỗ dò
• Nếu chỉ có cụ nam châm, theo dõi chặt chẽ, chụp Xquang liên tục hoặc dùng thu c nhuận
tràng để gi m thời gian tồn tại trong ruột
![Page 46: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/46.jpg)
Những nút hoặc pin dẹt
• >40,000 trẻ em ph i điều trị dị vật pin trong đường tiêu hóa tai Mỹ trong những năm 1995-2010
• Có 14 người tử vong – đều do dị vật từ nút hoặc pin dẹt • Được sử dụng nhiều trong thiệp chúc mừng, đồng hồ, máy
tính, đồ chơi và điều khiển từ xa
• Nguy cơ tổn thương nhiều hơn
khi sử dụng pin hình trụ
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6134a1.htm
![Page 47: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/47.jpg)
Dị vật đặc biệt
Những nút hoặc pin dẹt Cơ chế c a tổn thương: • Do phóng điện: dòng điện chạy từ cực âm qua mô xung
quanh, gây ra quá trinh th y phân tại mô
• Dò những thành phần bên trong: tổn thương mô do hydroxid kiềm
• Hoại tử do chèn ép: mô tổn trương trực tiếp từ ty đè kéo dài
![Page 48: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/48.jpg)
Dị vật đặc biệt Những nút hoặc pin dẹt
• B ng thực qu n có thể xu t hiện tại thời điểm 2h sau khi
nu t vào
• Pin kiềm ≥20 mm có điện thế cao do vậy nguy hiểm hơn
• Loại b dị vật nhanh chóng với việc quan sát được mô
tổn thương được khuyến cáo
• Hầu hết các trường hợp tử vong x y ra sau khi pin được
l y ra
![Page 49: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/49.jpg)
Pin dẹt
Double Ring
![Page 50: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/50.jpg)
Bệnh lịch khi nhập viện
2350- Hội chẩn BS phẫu thuật, yêu cầu phim CT
0150- Trao đổi với BS chẩn đoán hình nh về phim CT
0230- Dự kiến sẽ nội soi l y dị vật pin lúc 0600
0300 - Chuyển vào đơn vị phẫu thuật Bolus dịch và truyền dịch duy trì
Truyền TM ranitidine
XN: CTM và PT/PTT (bình thường) D u hiệu sinh tồn bình thường
![Page 51: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/51.jpg)
Quá trình phẫu thuật
0530 Chuyển trẻ đến phòng chờ phẫu thuật 0545 Nôn một lượng lớn máu tươi 0550 Đưa vào phòng mổ
• Khi đặt NKQ hút ra được một lượng máu lớn trong miệng
• Nhịp chậm – bắt đầu CPR
• Bù lượng lớn dịch albumin và đẳng trương hồi s c
• Chuẩn bị nhóm máu O, nhóm máu trẻ được gửi đi để xác
định nhóm
![Page 52: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/52.jpg)
Quá trình phẫu thuật
• Trẻ ổn định sau khi được hồi s c với dịch truyền,
máu và epinephrine/atropine
• Đặt lại sonde dạ dày theo dõi máu ch y trở lại • Lần th hai trẻ xu t hiện nôn một lượng máu lớn
• Không sử dụng nội soi (Endoscopy abandoned)
• Mở thành bụng theo đường giữa trên r n
• Dạ dày phình to với một lớn lớn máu cục và viên pin bên trong
• Không xác định được vị trí ch y máu
• Đóng dạ dày động mạch ch bụng bằng tay
![Page 53: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/53.jpg)
Quá trình phẫu thuật
• Nhịp nhanh thất mất mạch
Hồi s c bằng Epinephrine, CPR và truyền máu
Trẻ được truyền 6 đơn vị máu, 1 kh i tiểu cầu, 1 đơn vị huyết tương tươi đông lạnh và một lượng lớn dịch đẳng trương
Loạn nhịp rồi dẫn đến vô tâm thu
• Tiến hành CPR trong 20 phút
• Trẻ tử vong lúc 0744
![Page 54: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/54.jpg)
Hình nh gi i phẫu bệnh ở ca tử
vong:
S c m t máu/gi m thể tích do
th ng thực qu n do Pin kiềm
Phân tích tr ờng hợp này
![Page 55: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/55.jpg)
Chỉ định lấy dị vật cấp cứu
• D u hiệu c a tổn thương đường
thở
• Bằng ch ng c a tắc thực qu n, ch y nước dãi
• Hình dẹt hoặc pin dẹt trong thực
qu n
• Có hiện tượng chèn ép thực qu n
>24 giờ hoặc không xác định
được thời gian
• Có vật nhọn hoặc dài (>5 cm)
trong thực qu n hoặc dạ dày
• Hình nh nam châm s c hút cao
hoặc nhiều hơn 1 nam châm
• D u hiệu và triệu ch ng c a
viêm hoặc tắc ruột : s t, đau
bụng, nôn
Wright CC, Closson FT. Pediatr Clin North A. 2013 Oct;60(5):1221-39
![Page 56: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/56.jpg)
Kỹ thuật lấy dị vật ra khỏi đ ờng tiêu hóa
• Nội soi – ng mềm hoặc ng c ng
• Nong– Làm giãn cơ để đẩy đồng xu vào dạ dày nếu đang ở
cơ vòng thực qu n dưới
• Kỹ thuật ng thông Foley – đưa sonde Foley đi qua phía
dưới dị vật rồi bơm phồng bóng và rút sonde ra cùng với dị vật
• Phẫu thuật
![Page 57: ;ñWUtGÏY±WãWU¿HPvnaccemt.org.vn/files/media/201701/9. Foreign-Bodies-VN2014-VN.pdf · 7UmáQJKçSGÏY±WÿmáQJWLrXKyD %ËQK Vñ : 7U¿ gái 16 tháng ÿmçF bác V FëD cháu](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040812/5e552bef2786e1426146af64/html5/thumbnails/57.jpg)
Câu hỏi?