Wprowadzenie do efektywnosci energetycznej -...
Transcript of Wprowadzenie do efektywnosci energetycznej -...
The Polish National Energy Conservation Agency
Wprowadzenie do efektywno ści energetycznej
Prof. dr hab. in Ŝ. Tadeusz Skoczkowski
„Inteligentna energia. Efektywne zarz ądzanie energi ą w małej i średniej firmie”
Warszawa, 17 lutego 2009
przy wsparciu
The Polish National Energy Conservation Agency
Podstawowe poj ęcia zwi ązane z efektywno ścią energetyczn ą
The Polish National Energy Conservation Agency
Zwykła Ŝarówka
WyłączanieWyłączanieZmiana zachowańZmiana zachowań
Dobieramy moc do potrzebDobieramy moc do potrzeb
Opt
ymal
izac
jaO
ptym
aliz
acja
Stosujemy energooszczędne źródła światłaStosujemy energooszczędne źródła światła
Zmiana technologiiZmiana technologii
Zastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem zlokalizowanymZastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem zlokalizowanym
MontaŜ urządzeń automatycznego włączania i wyłączania światłaMontaŜ urządzeń automatycznego włączania i wyłączania światła
MontaŜ urządzeń do regulacji natęŜenia światłaMontaŜ urządzeń do regulacji natęŜenia światła
Dbanie o czystość oprawDbanie o czystość opraw
Inteligentne systemy sterowania oświetleniem Inteligentne systemy sterowania oświetleniem
The Polish National Energy Conservation Agency
Podział ko ńcowego zu Ŝycia energii (wg podziału IEA)
Końcowe zuŜycie energii
Gospodarstwa domowe
PrzemysłTransportpasaŜerski
OgrzewanieCiepła wodaGotowanieOświetlenie
LodówkiZamraŜarki
PralkiSuszarkiZmywarki
PapierniczyChemicznyMineralny
Hutnictwo Ŝelaza i stali
Metali nieŜelaznychSpoŜywczy
Inny
SamochodyosoboweAutobusy
Transport kolejowyTransport lotniczy
osób
Transporttowarów
Inne
CięŜarówkiTransport kolejowyśegluga śródlądowaTransport lotniczy
towarów
RolnictwoRybołówstwo
GórnictwoBudownictwo
Usługi
Końcowe zuŜycie energii
Gospodarstwa domowe
PrzemysłTransportpasaŜerski
OgrzewanieCiepła wodaGotowanieOświetlenie
LodówkiZamraŜarki
PralkiSuszarkiZmywarki
PapierniczyChemicznyMineralny
Hutnictwo Ŝelaza i stali
Metali nieŜelaznychSpoŜywczy
Inny
SamochodyosoboweAutobusy
Transport kolejowyTransport lotniczy
osób
Transporttowarów
Inne
CięŜarówkiTransport kolejowyśegluga śródlądowaTransport lotniczy
towarów
RolnictwoRybołówstwo
GórnictwoBudownictwo
Usługi
The Polish National Energy Conservation Agency
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
Energia : energia w formie elektryczności, gazu (włączając naturalny i napędowy gaz w postaci płynnej), ogrzewania i chłodzenia rejonowego, paliwa grzewczego, węgla kamiennego i brunatnego, paliw transportowych (wyłączając lotnicze i obce paliwa węglowe), oraz leśne i rolne produkty i odpady energii.
Energia: wszystkie formy dostępnej w obrocie energii, w tym w formie energii elektrycznej, gazu (w tym skroplonego gazu ziemnego), gazu płynnego, jakiegokolwiek paliwa stosowanego do wytwarzania energii grzewczej i chłodniczej (w tym w miejskich systemach grzewczych i chłodniczych), węgla kamiennego i brunatnego, torfu, paliw (z wyjątkiem paliw lotniczych i paliw w zbiornikach morskich), a takŜe biomasy, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 Września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dyrektywa 2006/32/WE);
The Polish National Energy Conservation Agency
Efektywno śćenergetyczna. Definicja
Efektywno ść energetyczna : obniŜenie zuŜycia energii pierwotnej, mające miejsce na etapie zmiany napięć, przesyłu, dystrybucji lub zuŜycia końcowego energii, spowodowane zmianami technologicznymi, zmianami zachowań i / lub zmianami ekonomicznymi, zapewniające taki sam lub wyŜszy poziom komfortu lub usług. Rozwiązania zwiększające efektywność końcowego zuŜycia energii powodują obniŜenie zuŜycia zarówno energii pobieranej przez uŜytkowników końcowych, jak i energii pierwotnej
Efektywno ść energetyczna: stosunek uzyskanych wyników, usług, towarów lub energii do wkładu energii (Dyrektywa 2006/32/WE);
Oszczędność energii : ilość zaoszczędzonej energii ustalona poprzez pomiar lub oszacowanie zuŜycia przed i po wdroŜeniu jednego lub kilku środków poprawy efektywności energetycznej przy jednoczesnym zapewnieniu normalizacji warunków zewnętrznych wpływających na zuŜycie energii (Dyrektywa 2006/32/WE);
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
Miary efektywno ści energetycznej : wszystkie działania, takie jak usługi energetyczne, programy i mechanizmy efektywności energetycznej lub podobne działania, zainicjowane przez któregokolwiek z graczy na rynku, włączając rządy i władze, które prowadzą do poprawy moŜliwego do zweryfikowania i zmierzenia z zakresu efektywności energetycznej zuŜycia końcowego, a więc do oszczędności w końcowym zuŜyciu energii, podczas okresu pomiarowego (Dyrektywa 2006/32/WE);
Poprawa efektywno ści energetycznej: zwiększenie efektywności końcowego wykorzystania energii dzięki zmianom technologicznym, gospodarczym lub zmianom zachowań (Dyrektywa 2006/32/WE);
The Polish National Energy Conservation Agency
Usługa energetyczna
�Usługa Energetyczna : fizyczna zaleta dla �końcowych uŜytkowników energii
�uzyskana z �kombinacji energii i �technologii zuŜywania energii,
�a w szczególnych przypadkach, �z działań i utrzymania niezbędnego do dostarczenia usługi
�(przykłady: komfort cieplny wewnątrz pomieszczenia, komfort oświetleniowy, gorąca woda, chłodzenie, produkcja etc.), która
�spełnia wymogi jakościowe oraz poprawia efektywnośćenergetyczną, �zakontraktowaną na określony czas i zapłaconą przez klienta lub agenta, który bezpośrednio uzyskuje korzyści.
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
Przedsi ębiorstwo usług energetycznych (ESCO): przedsiębiorstw świadczące usługi energetyczne lub dostarczające innych środków poprawy efektywności energetycznej w zakładzie lub w pomieszczeniach uŜytkownika, biorąc przy tym na siebie pewną część ryzyka finansowego. Zapłata za wykonane usługi jest oparta (w całości lub w części) na osiągnięciu poprawy efektywności energetycznej oraz spełnieniu innych uzgodnionych kryteriów efektywności (Dyrektywa 2006/32/WE);
Firma typu ESCO (ESCO): firma, która dostarcza usługi energetyczne, programy efektywności energetycznej i inne miary efektywności energetycznej we własności uŜytkownika, oraz która akceptuje pewien stopień ryzyka technicznego, a czasami finansowego. Opłata za usługęjest oparta (w całości bądź częściowo) na osiągnięciu standardów jakości i/lub poprawie efektywności energetycznej.
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
umowa o popraw ę efektywno ści energetycznej : umowa pomiędzy beneficjentem a dostawcą (zwykle ESCO) środków poprawy efektywności energetycznej, zgodnie z którą za inwestycje w te środki płaci się zgodnie z określonym w umowie poziomem poprawy efektywności energetycznej (Dyrektywa 2006/32/WE);
umowa finansowania przez stron ę trzeci ą: umowa, w której –oprócz dostawcy energii i beneficjenta danego środka poprawy efektywności energetycznej – uczestniczy strona trzecia, która dostarcza kapitału niezbędnego dla podjęcia danego środka i pobiera od beneficjenta opłatę odpowiadającą części oszczędności energetycznych osiągniętych w wyniku zastosowania danego środka poprawy efektywności energetycznej. Wspomniana strona trzecia moŜe, lecz nie musi być ESCO (Dyrektywa 2006/32/WE);
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
Finansowanie przez trzeci ą stron ę: układ finansowy angaŜujący trzecią stronę – jako dodatek do dostawcy energii – który dostarcza usługi energetyczne i finansuje inwestycję. Wartość finansowa wygenerowanej oszczędności poprzez poprawę efektywności energetycznej wyznacza tempo odzyskiwania kosztów, włączając zysk dla usługodawcy energetycznego.Energy performance contracting : układ finansowy, który gwarantuje, Ŝe poziom poprawy efektywności energetycznej uzgodniony w wyniku wdroŜenia usługi energetycznej będzie osiągnięty.Instrumenty finansowe dla oszcz ędności energetycznej : umowy finansowania przez stronę trzecią, energy performance contracting, umowy gwarancji oszczędności, outsourcing energii oraz inne podobne umowy stosowane na rynku usług energetycznych, aby zagwarantować poziom oszczędności oraz poziom i jakość wyników.
The Polish National Energy Conservation Agency
Makroekonomiczne wska źniki efektywno ści– energetycznej
The Polish National Energy Conservation Agency
Makroekonomiczne wska źniki efektywno ści–energetycznej
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Porównanie intensywno ści energetycznej w Polsce i średniej dla krajów Unii Europejskiej UE-25 w roku 2006
426
172
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
Polska UE-25
toe/
M€
'00
Źródło: Eurostat, 2008
The Polish National Energy Conservation Agency
Efektywno ść energetyczna w krajach EU
Efektywno ść energetyczna Polski
Średnia efektywno ść energetyczna w UE-15
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Intensywno ść energetyczna w Polsce (prognoza UE)
Energy intensity in Poland
691,0
619,7
432,4385,4
334,5288,3
248,0217,9
194,9
0
100
200
300
400
500
600
700
800
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
[toe
/M€0
5]
Source: European energy and transport, Trends to 2030 — update 2007; European Commission 2008 r.
The Polish National Energy Conservation Agency
Zmiany wska źnika energochłonno ści w niskoenergetycznych działach przemysłu
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
kgoe
/eur
o00
spoŜywczy tekstylny drzewny
papierniczy maszynowy środków transportu
pozostały
The Polish National Energy Conservation Agency
Zmiany energochłonno ści przemysłu przetwórczego – rola zmian strukturalnych
-14%
-12%
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
1994-1996 1996-2000 2000-2006 1994-2006
energochłonno ść
energochłonno ść wstałej strukturze
efekt zmianstrukturalnych
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawodawstwo UE i Polski.
The Polish National Energy Conservation Agency2009-04-09 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
ZrównowaŜenie
„KIOTO”
Konku
renc
yjność
„LIS
BON”
Bezpieczeństwo dostaw
„MO
SCOW
”
Dywersyfikacja dostaw
Jakość i niezawodność
Zdolności produkcyjne
Ochrona środowiska
Kioto i post-Kioto
Regulacja monopoli
Rynek wewnętrzny
Niskie ceny energii
Efektywnośćenergetyczna
Zdolności przesyłu
Wykorzystanie OŹE
Generacja rozproszona
Stosunki
zewnętrzne UE
Energia jądrowa
System handlu CO2
Najistotniejsze czynniki maj ące wpływ na prace w obszarze energii
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Fazy rozwoju systemów elektroenergetycznych w Europ ie i najwa Ŝniejsze dyrektywy maj ące wpływ na sektor
1880
1890
1900
1910
1920
1930
1940
1950
1960
1970
1980
1990
2010
2000
2020
2030
d zis
iaj
Wprowadzanieelektryczności
Wzrost skali i ekspansja Systemy hybrydowewe Nowa era?
Współpraca przypadkowaSieci europejskie z instytucjonalnymigranicami narodowymi
Łamanie granic instytucjonalnych
Fazy rozwoju na poziomie narodowym
Fazy rozwoju na poziomie europejskim
2003/53/WE2003/54/WE
96/92/EC
98/30/EC
EBP 2002/91/WE
EuP 2006532/WE
ESD 2006/32/WE
EEAC 2006Zielona Księga EE 2005 Pakiet klimatyczno-energetyczny 2007
CHP 2004/8
ETS 2003/87WE
LCP 2001/80/WE
IPPC 96/61/WE
Tax 2003/96/WE
2001/77/WE
The Polish National Energy Conservation Agency
Zmiany na rynku energii w UE
Wybór źródeł energii
2009-04-09
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
23
Cele polityki energetycznej
Bezpieczeństwo dostaw
Zmiany klimatyczne
Konkurencyjnośćgospodarki
Wybór zasad regulacji rynku
OŹE
Efektywnośćenergetyczna
Energetyka jądrowa
Unbundlingwłasnościowy
Technologie niskoemisyjne
Czysta, konkurencyjna i
bezpieczna
energia
Wzmocnienie regulacji
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Zaoszczędzenie 20% energii w stosunku do planowanego zuŜycia w 2020 r.Zaoszczędzenie 20% energii w stosunku do planowanego zuŜycia w 2020 r.
Zaoszczędzenie do końca 2016 9% zuŜycia energii liczone jako średnia zuŜycia krajowego w latach 2000-2005
Zaoszczędzenie do końca 2016 9% zuŜycia energii liczone jako średnia zuŜycia krajowego w latach 2000-2005
Zielona Księga o efektywności energetycznej lub Zrobić więcej uŜywając mniej. 22.6.2005, COM(2005) 265 final.
Dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego uŜytkowania energii oraz usług energetycznych.
Dyrektywa 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lipca 2005 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów wykorzystujących energię .
Komunikat Komisji do Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego Europejska Polityka Energetyczna, Bruksela, dnia 10.1.2007, KOM(2007) 1 wersja ostateczna, {SEK(2007) 12}.
Plan działania na rzecz racjonalizacji zuŜycia energii: sposoby wykorzystania potencjału, COM (2006) 545 z 19.10.2006.
20% energii z RES20% redukcja CO220% energii z RES20% redukcja CO2
3X20%(2007)
Standardy techniczne CE/CENELEC
Standardy techniczne CE/CENELEC
Concerted ActionEPDConcerted ActionEPD
Dyrektywa 2002/91/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków .
Concerted Action ESDConcerted Action ESD
Cele nieobowiązkowe!!Cele nieobowiązkowe!!
Dyrektywa 2004/8/WE z 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło uŜytkowe na rynku wewnętrznym energii .
DYREKTYWA nr 2001/77/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 27 września 2001 r. w sprawie promocji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na wewnętrznym rynku energii elektrycznej
Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w UE oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE.
Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w UE oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE.
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Dyrektywy, programy i inicjatywy UE ukierunkowane na wzrost efektywno ści energetycznej
DYREKTYWA nr 2002/91/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wydajności energetycznej budynków
DYREKTYWA 2005/32/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 6 lipca 2005 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów wykorzystujących energię oraz zmieniająca dyrektywę Rady 92/42/EWG, oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 96/57/WE i 2000/55/WE
DYREKTYWA 2006/32/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie efektywności końcowego uŜytkowania energii oraz usług energetycznych
Dyrektywy dotyczące sprzętu AGD
DYREKTYWA 2004/8/UE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie promowania
kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło uŜytkowe na wewnętrznym rynku energii oraz wnosząca poprawki do Dyrektywy 92/42/EWG
DYREKTYWA nr 2003/30/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie promocji wykorzystanie biopaliw i innych odnawialnych paliw w transporcie
Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w UE oraz zmieniająca dyrektywęRady 96/61/WE.
7. Program Ramowy RTD
Inteligentna Energia Europa
Potencjał ee – 27%
Potencjał ee – 30%
Potencjał ee – 25%
Potencjał ee – 26%Motor ChallengePEMP
Program Energy Star, Program GreenLight, Zasady Zachowania – EU Stand-By Initiative,Program „Energy+”,
The Polish National Energy Conservation Agency
Instrumenty polityki efektywno ści energetycznej stosowane w Wielkiej Brytanii
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efektywnośćenergetyczna
PerswazjaPerswazjaHandel
emisjamiHandel
emisjami
Normy techniczne dla
produktów
Normy techniczne dla
produktów
Normy budowlane
Normy budowlane
Porozumienia dobrowolne
Porozumienia dobrowolne Porozumienie
EEPorozumienie
EE GrantyGranty
Wiodąca rola sektora
publicznego
Wiodąca rola sektora
publicznego
Zachęty finansoweZachęty
finansowe
Usługi energetyczne
Usługi energetyczne
Source: Carsten, R. 2004. Energy Efficiency. The Government’s Plan for Action. Presentation at IEA-DSM Task on White Certificates. London, November 2004.
The Polish National Energy Conservation Agency2009-04-09 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 27
Bezpiecze ństwo energetyczne Polski. Ocena KE
� Poziom bezpiecze ństwa energetycznego Polski jest znacznie wy Ŝszy ni Ŝ większości krajów wspólnoty - uwa Ŝa Komisja Europejska.
� Dzięki posiadaniu złóŜ gazu ziemnego, Polska znajduje się na czwartym miejscu wśród 25 krajów UE (bez Bułgarii i Rumunii), jeśli chodzi o uzaleŜnienie od jego importu.
� Jeśli chodzi o uzaleŜnienie od zewnętrznych dostaw ropy, w roku 2004 Polska zajmowała dziewiątąpozycję.
The Polish National Energy Conservation Agency2009-04-09 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 28
ZaleŜność energetyczna krajów europejskich w roku 2004 i 2005
Źródło: EUROSTAT
Pl3
The Polish National Energy Conservation Agency2009-04-09 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Czynniki bezpiecze ństwa energetycznego
Środek wzrostu bezpieczeństwa energetycznego
Realizacja na poziomie UE Realizacja w Polsce
Dywersyfikacja źródeł energiiDialog z krajami producentami surowców energetycznychDialog UE - Rosja
Decyzja o dywersyfikacji dostaw gazu (LNG lub import spoza Rosji rurociągami np. z Norwegii)Decyzja o budowie gazoportuRozbudowa gazociągu Odessa-Brody (?)Poszukiwanie bezpośredniego dostępu do pól naftowych przez polskie koncerny paliwowe
Budowa wewnętrznego rynku energii Całkowite otwarcie rynku energii elektrycznej i gazuZnaczne zaawansowane przygotowania do liberalizacji rynku energii elektrycznejOpóźnienia w liberalizacji rynku gazu
Zmiana struktury paliw pierwotnychRosnąca rola gazuRozwój rynku biopaliwRosnąca rola biomasy
Elektroenergetyka oparta na węglu (kontynuacja)BliŜej nieokreślone plany wzrostu udziału gazuWzrost wydobycia krajowego gazuRozwój produkcji biopaliw
Wzrost efektywności energetycznej gospodarki
Zielona Księga nt. efektywności energetycznej (2006)Plan realizacji potencjału efektywności energetycznej (2006)Cel zaoszczędzenia 20% energii do roku 2020Plan zawarcia światowego porozumienia nt. efektywności energetycznej
Przygotowania ustawy o efektywności energetycznej (2008)Przygotowanie krajowego planu na rzecz wzrostu efektywności energetycznej (2007)Przyjęcie celu oszczędności 9% w roku 2016 (2007)
Wzrost udziału odnawialnych źródełenergii
Cel 15% energii z OśE do roku 2020Cel 7.5% energii z OŹE w roku 2010
Rozwój technologii „czystego węgla”
Nacisk na wzrost efektywności energetycznej technologii wytwarzania energiiRozwój technologii ograniczenia emisji CO2 oraz metod składowania CO2
Niedostateczny nacisk na wykorzystanie krajowych zasobów węgla jako rezerw strategicznych EuropyNiedostateczne nakłady na rozwój technologii wykorzystujących węgielStarania o 2 instalacje pilotowe CCS
Rozwój energetyki jądrowej
Decyzja na poziomie narodowymBudowa nowych elektrowni w niektórych krajach członkowskich, plany zamknięcia w innych, powtórna dyskusja nad perspektywami w krajach, w których juŜw przeszłości podjęto decyzje o zamknięciu
Plan budowy pierwszej elektrowni atomowej po roku 2020Planowane przeprowadzenia kampanii na rzecz energetyki jądrowejBrak kadr dla energetyki jądrowej
RT
D
The Polish National Energy Conservation Agency
Akty prawne polskie dotycz ące efektywno ści energetycznej. Prawo energetyczne
� Art. 13 i art. 14
Artykuły te umieszczają efektywność energetyczną pośród innych waŜnych celów polityki energetycznej państwa.
� Art. 16 ust. 3 pkt 3
Artykuł wprowadzając przedsięwzięcia racjonalizujące zuŜycie paliw i energii u odbiorców do planów rozwoju przedsiębiorstw sieciowych, stwarza podstawy do uznania przez regulatora nakładów poniesionych na ww. cel za koszty uzasadnione, w procesie zatwierdzania taryf (tychŜe przedsiębiorstw sieciowych).
� Art. 23 ust. 2
Zapisy tego artykułu umiejscawiają róŜne obowiązki związane z szeroko rozumianym pomiarem, kontrolowaniem i rozpowszechnianiem informacji nt. poprawy efektywności energetycznej w zakresie działania Prezesa URE.
The Polish National Energy Conservation Agency
Akty prawne polskie dotycz ące efektywno ści energetycznej. Prawo energetyczne
� Art. 45Artykuł pozwala na uwzględnienie nakładów inwestycyjnych poniesionych przez elektroenergetyczne przedsiębiorstwa sieciowe na m.in. poprawę efektywności wytwarzania energii elektrycznej w latach 1993-1998, w kosztach uzasadnionych działalności tychŜe przedsiębiorstw. Stwarza on takŜe moŜliwość uwzględnienia w taryfach dla paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła kosztów współfinansowania przez przedsiębiorstwa energetyczne przedsięwzięć i usług zmierzających do zmniejszenia zuŜycia paliw i energii u odbiorców.
� Art. 46Zapisy artykułu 46 nakładają na ministra właściwego ds. gospodarki obowiązek wydania rozporządzeń określających szczegółowe zasady kształtowania i kalkulacji taryf dla paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła wraz ze szczegółowymi zasadami rozliczeń w obrocie tymi nośnikami energii. W świetle tego artykułu wymienione wcześniej rozporządzenia uwzględniać muszą m.in. zapisy o poprawie efektywności dostarczania i wykorzystywania paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła.
� Art. 52 Artykuł ten nakłada na producentów i importerów wprowadzanych do obrotu urządzeń obowiązek zamieszczania informacji o efektywności energetycznej tychŜe na etykiecie i w charakterystyce technicznej.
The Polish National Energy Conservation Agency
Akty prawne polskie dotycz ące efektywno ści energetycznej
� Ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych z 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1121 z 30 grudnia 1998 r.).
� Celem ustawy jest:– wspieranie przedsięwzięć termomodernizacyjnych nakierowanych na:– a) zmniejszenie zuŜycia energii dostarczanej do budynków mieszkalnych, budynków
zbiorowego zamieszkania i budynków słuŜących do wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań publicznych na potrzeby ogrzewania oraz podgrzewania wody uŜytkowej;
– b) zmniejszenie strat energii w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeŜeli budynki wymienione w lit. a), do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii określone obowiązującymi przepisami lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zuŜycia energii dostarczanej do tych budynków;
– c) całkowitą lub częściową zamianę konwencjonalnych źródeł energii na źródła niekonwencjonalne, w tym źródła odnawialne,
– stworzenie Funduszu Termomodernizacji i dysponowanie jego środkami.� Akty wykonawcze do powyŜszej ustawy regulujące zagadnienia przeprowadzania i
weryfikacji audytu energetycznego:– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 15 stycznia 2002 r. w sprawie szczegółowego
zakresu i formy audytu energetycznego. (Dz. U. z 15 lutego 2002 r.),– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 15 stycznia 2002 r. w sprawie weryfikacji audytu
energetycznego. (Dz. U. z 15 lutego 2002 r.).
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawa o efektywno ści energetycznej. Projekt 2007
� CELE USTAWY.� 1. Stworzenie ram prawnych systemu działań na rzecz poprawy
efektywności energetycznej gospodarki, obejmujących system wsparcia, prowadzących do uzyskania wymiernych oszczędności energii.
Działania będą się koncentrować w następujących obszarach:
a) zmniejszenia zuŜycia energii,
b) podwyŜszenia sprawności wytwarzania energii,
c) ograniczenia strat energii w przesyle i dystrybucji.
� 2. WdroŜenie postanowień dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/76/EWG, a zwłaszcza osiągnięcie oszczędności zuŜycia energii na poziomie co najmniej 9 % do końca 2016 r.
� 3. Realizacja załoŜonego na szczycie Unii Europejskiej w marcu 2007 r., 20 % celu obniŜenia zuŜycia energii w UE do 2020 r.
The Polish National Energy Conservation Agency
Prognozowane w PEP 2030 zu Ŝycie energii w Polsce wraz z celem zu Ŝycia energii po redukcji o 20% prognozowanych warto ści modelem PRIMES [ktoe]
9393
5
9826
0
9766
0
9368
616
51469
40
1613
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2005 2010 2016 2020
[kto
e]
zuŜycie energii po redukcji redukcja zu Ŝycia energii w stosunku do prognozy PEP 2030
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawa o efektywno ści energetycznej. Projekt 2007
III. KRAJOWE CELE W ZAKRESIE OSZCZ ĘDNOŚCI ENERGII.1. Ustawa upowaŜni Radę Ministrów do określania, w drodze rozporządzenia,
krajowych celów w zakresie oszczędności energii, których osiągnięciu słuŜy realizacja ustawy. Cele te zostaną określone zarówno w jednostce względnej (%) jak i bezwzględnej (np. GWh).
2. Krajowy cel w zakresie oszcz ędności energii, przewidziany do osi ągnięcia w 2016 r.:
a) będzie obliczony zgodnie z metodologią określoną w załączniku 1. do dyrektywy 2006/32/WE na podstawie danych statystycznych,
b) wyniesie 9 % średniego rocznego końcowego zuŜycia energii, przy czym uśrednienie obejmie lata 2001-2005 i nie będzie obejmowało zuŜycia energii przez podmioty naleŜące do kategorii wymienionych w załączniku 1. do dyrektywy 2003/87/WE ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE,
c) będzie wynikiem kumulowanych rocznych oszczędności energii osiągniętych w latach 2008-2016.
Określony zostanie równie Ŝ tzw. po średni krajowy cel w zakresie oszcz ędności energii , przewidziany do osiągnięcia w 2010 r., który będzie miał charakter orientacyjny i przedstawiał ścieŜkę dochodzenia do osiągnięcia celu przewidzianego na 2016 r., umoŜliwiając ocenę postępu w jego realizacji.
3. Krajowy cel w zakresie oszcz ędności energii, przewidziany do osi ągnięcia w 2020 r., stanowić będzie odzwierciedlenie, załoŜonego na szczycie Unii Europejskiej w marcu 2007 r., 20 % celu obniŜenia zuŜycia energii w UE do 2020 r.
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawa o efektywno ści energetycznej. Projekt 2007
OBOWIĄZKI DOSTAWCÓW ENERGII.1. Podmiotom zajmującym się przesyłem i dystrybucją energii oraz podmiotom
zajmującym się sprzedaŜą energii odbiorcom końcowym, zakazane zostanie podejmowanie działań, skutkujących tworzeniem barier dla popytu i świadczenia usług energetycznych oraz innych środków słuŜących poprawie efektywności energetycznej.
2. Podmioty zajmujące się przesyłem i dystrybucją energii oraz podmioty zajmujące sięsprzedaŜą energii odbiorcom końcowym, zostaną równieŜ zobowiązane do:
a) udostępniania na swoich stronach internetowych, lub przesyłania pocztą odbiorcom końcowym, którym dostarczają energię (zwłaszcza odbiorcom w gospodarstwach domowych), ankiet lub programów komputerowych, pomocnych w określeniu potencjalnych, moŜliwych do podjęcia, środków słuŜących poprawie efektywności energetycznej,
b) zapewnienia odbiorcom końcowym, którym dostarczają energię, dostępności, konkurencyjnych cenowo, indywidualnych liczników energii, które dokładnie oddająrzeczywiste jej zuŜycie i informują o rzeczywistym czasie korzystania z energii,
c) redagowania rachunków (faktur) za energię, wystawianych odbiorcom końcowym, którym dostarczają energię, w sposób jasny, zrozumiały i opierający się na rzeczywistym jej zuŜyciu; wraz z tymi rachunkami (fakturami) powinny być dostarczane następujące dodatkowe informacje:
− rzeczywiste aktualne ceny energii i rzeczywiste jej zuŜycie, pozwalające na całościowe zapoznanie sięz bieŜącymi kosztami energii,
− porównanie obecnego zuŜycia energii ze zuŜyciem za ten sam okres w roku poprzednim,
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawa o efektywno ści energetycznej. Projekt 2007
SYSTEM BIAŁYCH CERTYFIKATÓW.1. Zostanie wprowadzony tzw. system białych certyfikatów, tj. mechanizm pozyskiwania,
umarzania i obrotu świadectwami potwierdzającymi przeprowadzenie działańskutkujących oszczędnością energii - jako mechanizm stymulujący i wymuszający zachowania prooszczędnościowe.
2. Białe certyfikaty będą mogły być pozyskiwane za realizację działań skutkujących:a) zwiększeniem sprawności wytwarzania energii,b) zmniejszeniem strat w przesyle i dystrybucji energii,c) oszczędnością w zuŜyciu energii przez odbiorców końcowych,
Szczegółowy katalog powyŜszych działań prooszczędnościowych wraz z odpowiadającą im ilością białych certyfikatów zostanie określony w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki.
3. Do wydawania białych certyfikatów oraz ich umarzania zostanie upowaŜniony Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.
4. Prawa majątkowe wynikające z białych certyfikatów będą zbywalne i stanowić będątowar giełdowy.Na podmioty zajmujące się sprzedaŜą energii elektrycznej, ciepła i paliw gazowych odbiorcom końcowym nałoŜony zostanie obowiązek pozyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE określonej ilości białych certyfikatów (lub uiszczenia opłaty zastępczej). Wielkość tego obowiązku określi minister właściwy do spraw gospodarki w drodze rozporządzenia.
The Polish National Energy Conservation Agency
Ustawa o efektywno ści energetycznej. Projekt 2007
KRAJOWE PLANY DZIAŁA Ń NA RZECZ EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ.1. Minister właściwy do spraw gospodarki zostanie zobowiązany do opracowania i
przekazania Komisji Europejskiej:a) drugiego Krajowego planu działań na rzecz efektywności energetycznej do dnia 30 czerwca
2011 r.,b) trzeciego Krajowego planu działań na rzecz efektywności energetycznej do dnia 30 czerwca
2014 r.2. Krajowe plany działań na rzecz efektywności energetycznej zawierają w
szczególności:a) programy efektywności energetycznej i planowane środki słuŜące poprawie
efektywności energetycznej, prowadzące do sprawdzalnej i wymiernej (lub moŜliwej do oszacowania) poprawy efektywności energetycznej i skutkujących realizacjąkrajowych celów w zakresie oszczędności energii,
b) analizę i ocenę poprzedniego Krajowego planu działań na rzecz efektywności energetycznej,
c) wyniki dotyczące realizacji celów w zakresie oszczędności energii, sformułowane na podstawie dostępnych danych, uzupełnionych danymi szacunkowymi, z wykorzystaniem zharmonizowanych wskaźników efektywności energetycznej i wzorców,
d) informacje o dodatkowych działaniach na rzecz usunięcia istniejących lub spodziewanych braków w realizacji celów w zakresie oszczędności energii.
The Polish National Energy Conservation Agency
WaŜne terminy
� załoŜenia do ustawy o efektywności energetycznej przyjęte przez kierownictwo Ministerstwa Gospodarki w dniu 17 lipca 2007 r.
� makieta ustawy - wrzesień/październik 2007 r.
� E projekt ustawy skierowany do Rady Ministrów - grudzień 2007 r.
� wejście w Ŝycie ustawy - maj 2008 r.IV kwartał 2008
2009 ???
The Polish National Energy Conservation Agency
Polityka Energetyczna Polski do roku 2030.Cele efektywno ści energetycznej
– DąŜenie do osiągnięcia zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowanie na energię pierwotną.
– Ponadto obniŜenie do 2030 roku poziomu energochłonności gospodarki w Polsce do poziomu UE-15 z 2005 roku.
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
The Polish National Energy Conservation Agency
Europejski System Handlu Emisjami
Harmonogram – EU oraz globalna polityka klimatyczna
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 20182012 2013 2014 2015 2016 2017
Okres handluperiod 2008-2012
Okres handlu2013-2017
2004
NAP-04 NAP-06
Okres handlu2005-2007
NAP-11 NAP-16
Protokół z Kiotowchodzi w Ŝycie
1szy okres rozliczeniowy Kioto 2008-2012
Post-2012?
MoŜliwy 2-go okres rozliczeniowy Kioto2013-2017?
Start negocjacji na okres post-2012?
WaŜność zaleceń przewodnika EU ETS
Źródło: Jamiołkowski H.: Kluczowe zagadnienia w dziedzinie…
The Polish National Energy Conservation Agency
Europejski system handlu uprawnieniami do emisji CO2
Źródło; Ecofys
The Polish National Energy Conservation Agency
Korzy ści z handlu emisjami
� Redukcja emisji: ograniczenie emisji następuje w wartościach bezwzględnych, zgodnie z poziomem całkowitego limitu (cap).
� UmoŜliwienie efektywnego dostosowania się Polski i innych krajów członkowskich UE do zaostrzonych limitów emisji SO2 i NOx, oczekiwanych najpóźniej po 2010 r.
� Korzyści społeczne: redukcje emisji osiągane są niŜszym kosztem, niŜ przy uŜyciu innych instrumentów.
� Nowe technologie: Konkurencja na rynku handlu emisjami prowadzi do opracowywania i wykorzystywania nowych technologii.
� Niskie koszty administracyjne: Systemy HE wymagają mniejszej liczby pracowników administracji (na tonę zredukowanej emisji) w porównaniu do regulacji bezpośrednich.
� Poprzez zastosowanie całkowicie elektronicznej obsługi systemu stworzono nową jakość w klasie systemów publicznych.
� Istotna poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej.
� Utrwalenie korzystnych tendencji oŜywienia gospodarczego.
� Rozwój nowych rynków. Objęte systemem przedsiębiorstwa potrzebują szeroko pojmowanych usług doradczych i konsultingowych. MoŜliwości realizowania projektów redukujących emisje i chroniących środowisko w kraju i zagranicą muszą być bowiem poprzedzone przeprowadzeniem dokładnych analiz. DuŜe perspektywy rysują się równieŜ dla sektora usług finansowych.
� Zmniejszenie stopy bezrobocia.
The Polish National Energy Conservation Agency
Efektywno ść energetyczna w przedsi ębiorstwie.
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efektywno ść energetyczna w przedsi ębiorstwie. Podstawowe zagadnienia
1. Oszacowanie kosztów związanych z uŜytkowaniem energii (bezpośrednich i środowiskowych)
2. Podjęcie decyzji o podjęciu działań w celu zwiększenia efektywności energetycznej
3. Identyfikacja podstawowych obszarów zuŜycia energii4. Powołanie tymczasowej struktury odpowiedzialnej za
podjęcie działań5. Wykonanie audytu energetycznego6. Szkolenie kadry zarządzającej i technicznej7. Wprowadzenie systemu zarządzania energią8. Przyjęcie i realizacja zakładowego planu zwiększenia
efektywności energetycznej9. Wprowadzeniu sytemu monitorowania wyników i
nagradzania leaderów
The Polish National Energy Conservation Agency
Czego potrzebuj ą odbiorcy energii od agencji energetycznych?
� Szkoleń� Audytorów energetycznych – certyfikowanych,
profesjonalnych, dostępnych� Audytów energetycznych - tanich, profesjonalnych,
znormalizowanych, uŜytecznych� Usług konsultingowych
– Białe Certyfikaty– Porozumienia Dobrowolne– EU ETS– IRP, DSM, DR– MontaŜ finansowy inwestycji energooszczędnych– Standardy techniczne
� Usług energetycznych (np. ESCO, systemy zarządzania energią)
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
PJC
EE
KA
PE
+ P
JCE
E
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Modelowe przedsi ębiorstwo (pod wzgl ędem racjonalnego u Ŝytkowania energii)
� System zarządzania energią
� Przeszkolona załoga w zakresie racjonalnego gospodarowania energią
� ZrównowaŜony skład nośników energii (niskoemisyjny)� Taryfy za energię zoptymalizowane kosztowo
� Wykorzystywanie usług energetycznych
� Certyfikat energetyczny budynków (BPD)� Wewnętrzny system zachęt do oszczędzania energii
� Udział w benchmarkingach
� Stosowanie systemu „zielonych zakupów”� Sprzęt biurowy spełniający wymagania „Energy Star”
� Przestrzeganie kodów zachowań (energetycznych)
� Skuteczna promocja działań efektywnych energetycznie
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efektywno ść energetyczna w przedsi ębiorstwie. Bariery
� brak wiary w znaczenie i moŜliwości oszczędzania energii,� nieznajomość udziału kosztów energii w kosztach produkcji,� dominacja kryteriów minimalizacji kosztów inwestycyjnych nad
całkowitymi kosztami zuŜycia energii w cyklu Ŝycia urządzenia,� brak kryterium energooszczędności w procedurach przetargowych,� niedostrzeganie moŜliwości oszczędzania energii poprzez proste
rozwiązania organizacyjne i niskonakładowe rozwiązania techniczne,� brak świadomości kadry zarządzającej na temat korzyści płynących z
oszczędności energii,� brak struktury zarządzania energia (np. energy manager),� brak przepływu informacji i niewystarczająca współpraca pomiędzy kadrą
ekonomiczną i techniczną,� traktowanie energii jako towaru niewymagającego racjonalnego
gospodarowania,� brak wiedzy kadry technicznej na temat moŜliwości technicznych
oszczędzania energii,
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efektywno ść energetyczna w przedsi ębiorstwie. Bariery
� brak systemowego podejścia do zagadnień oszczędzania energii,� nieuwzględnianie kosztów ekologicznych uŜytkowania energii,� zachowawcza postawa słuŜb energetycznych,� brak systemów opomiarowania i monitoringu przepływu energii,� niska świadomość personelu i brak systemów motywacji do
oszczędzania energii,� brak programów, mechanizmów i instrumentów oszczędzania
energii na poziomie państwa,� brak konkurencyjnego rynku usług energetycznych (audyty)� brak rozpowszechniania informacji o dobrych praktykach
oszczędzania energii,� brak norm zuŜycia energii opartych o zasadę benchmarkingu,� brak rozeznania co do źródeł finansowania inwestycji
energooszczędnych.
The Polish National Energy Conservation Agency 51
Środki wzrostu efektywno ści energetycznej w przemy śle
OświetlenieOświetlenie
T8-EBT8-EB
CFLsCFLs
SterownieSterownie
Inne
Odzysk energii
ENERGY STAR
Transformatory
HVACHVAC
SterowanieSterowanie
RegulacjaRegulacja
Folie w oknachFolie w oknach
IzolacjaIzolacja
Wymienniki ciepłaWymienniki ciepła
Procesy przemysłowe
Procesy przemysłowe
Sprzęt EESprzęt EE
SterownieSterownie
Konserwacja i utrzymanieKonserwacja i utrzymanie
Efektywne technologieEfektywne technologie
Napędy regulowaneNapędy regulowane
Wymiarowanie urządzeńWymiarowanie urządzeń
Kontrola obciąŜeniaKontrola obciąŜenia
Izolacja cieplnaIzolacja cieplna
Odzysk ciepłaOdzysk ciepła
EE ChłodzenieEE Chłodzenie
The Polish National Energy Conservation Agency
Sprzęt AGD w biurze
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Obszary interwencji w efektywno ść energetyczn ą
Usługi energetyczne
Zarządzanie flotąZarządzanie flotą
Środki komunikowaniaŚrodki komunikowania
PodróŜePodróŜeSpotkania wirtualneSpotkania wirtualne
On-lineOn-lineTele-konferencjeTele-konferencje
DrukowanieESCO
Ogrzewanie i chłodzenie
Oświetlenie
Systemy zarządzania energią
Audyty energetyczneSzkolenia
Doradztwo energetyczne i w zakresie środków ee i taryf energetycznych
Świadczenie usług finansowych dla przedsięwzięć efektywnych energetycznie
Wspólne uŜytkowanie samochodówWspólne uŜytkowanie samochodów
TPFPPP
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Wzorcowa rola sektora publicznegoS
ekto
r pu
blic
zny
we
wsz
ystk
ich
MS
s pe
łni
role
wzo
rcow
aS
ekto
r pu
blic
zny
we
wsz
ystk
ich
MS
s pe
łni
role
wzo
rcow
a
InwestycjeInwestycje
EksploatacjaEksploatacja
Inne wydatkiInne wydatki
Sprzęt zuŜywający energię
Usługi energetyczneInne środki efektywności
energetycznej
Transport
Ogrzewanie, chłodzenie, wentylacja
Oświetlenie
Czynności zuŜywające duŜo energii
Drukowanie, kopiowanie
Komputery
Programy efektywności energetycznej
Ce
l ilo
scio
wy,
np.
1.5
% ?
Ce
l ilo
scio
wy,
np.
1.5
% ?
Budynki (BPD)
Mechanizmy efektywności energetycznej
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efektywno ść energetyczna w przedsi ębiorstwie. Zalety
� niŜsze koszty produkcji, a tym samym większa konkurencyjność,� moŜliwość zwiększenia produkcji bez konieczności rozbudowy
infrastruktury energetycznej,� ograniczenie emisji zanieczyszczeń, a tym samym łatwiejsze
spełnienie wymogów ochrony środowiska,� wzrost lokalnego bezpieczeństwa energetycznego,� poprawa wizerunku firmy jako przyjaznej dla środowiska,� poprawa warunków pracy personelu,� moŜliwość optymalizacji krzywej obciąŜenia i warunków zakupu� współudział załogi zakładu w poprawie organizacji procesów
produkcji,� zwiększenie innowacyjności poprzez wdraŜanie technologii
energooszczędnych.
The Polish National Energy Conservation Agency
Otoczenie i najwa Ŝniejsze programy KAPE S.A.
European Energy Network (EnR)
European Councilfor Energy
Efficient Economy
Framework Programs RTD
Intelligent Energy - Europe
Polski Komitet Normalizacyjny
International Electrotechnical Commission
CEN/CENELEC
Jednostki Badawczo-Rozwojowe
WyŜsze Uczelnie
Politechnika Warszawska
Agencje Energetyczne
Concerto+ PEMP
Samorządy gminne Konkurs dla Gmin
Planowanie energetyczne
Administracja centralna
Polsko-Japońskie Centrum Efektywności
Energetycznej
KrajoweZagraniczne
Sekretariat Karty Energetycznej (PEEREA)
Akcjonariusze
Concerted Action ESD
MŚP
Przedsiębiorstwa energetyczneSamorządy
miast Przemysł
GUS
Massmedia
SAVE
ALTENER
STEER
URE
Sekretariat Audytorów Energetycznych
KAPE
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Szkolenia PJCEE
Racjonalna gospodarka spręŜonym powietrzem Racjonalna gospodarka spręŜonym powietrzem
Odwadnianie systemów parowych Odwadnianie systemów parowych
Efektywna eksploatacja urządzeń przemysłowych Efektywna eksploatacja urządzeń przemysłowych
Efektywne energetycznie uŜytkowanie silników elektrycznych Efektywne energetycznie uŜytkowanie silników elektrycznych
Efektywna eksploatacjai modernizacja sieci ciepłowniczej Efektywna eksploatacjai modernizacja sieci ciepłowniczej
Rozszerzone szkolenie z warsztatami:Racjonalne uŜytkowanie energii w przemyśle
Rozszerzone szkolenie z warsztatami:Racjonalne uŜytkowanie energii w przemyśle
Energooszczędna eksploatacja gazowychi olejowych kotłów przemysłowych Energooszczędna eksploatacja gazowychi olejowych kotłów przemysłowych
Racjonalizacja systemów oświetlenia (ulicznego i przemysłowego) Racjonalizacja systemów oświetlenia (ulicznego i przemysłowego)
Efektywne energetycznie uŜytkowanie układów pompowych Efektywne energetycznie uŜytkowanie układów pompowych
Szkolenie dla kadry zarz ądzającej:Efektywne zarządzanie energiąw przemyśle
Szkolenie dla kadry zarz ądzającej:Efektywne zarządzanie energiąw przemyśle
The Polish National Energy Conservation Agency
Oszczędność energii jako element rynku energii
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Czysta energia
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
„Czysta energia”„Czysta energia”
Strona wytwarzaniaStrona wytwarzania Strona popytowaStrona popytowa
RESRES
Wysokosprawna CHPWysokosprawna CHP
Źródła rozproszoneŹródła
rozproszoneEfektywnośćenergetycznaEfektywnośćenergetyczna
Małe instalacje CHPMałe instalacje CHP
Zarządzanie stroną popytową (DSM)Zarządzanie stroną popytową (DSM)
Technologie czystego węgla
Technologie czystego węgla
Optymalne taryfowanieOptymalne taryfowanie
Racjonalne uŜytkowanie energiiRacjonalne uŜytkowanie energii
Energetyka jądrowa?
Energetyka jądrowa?
Zmiany w uŜytkowaniu
Zmiany w uŜytkowaniu
The Polish National Energy Conservation Agency
Środki efektywno ści energetycznej
� ogrzewanie i chłodzenie (np. nowe, wydajniejsze kotły, instalacja/efektywna modernizacja sieciowych systemów ciepłowniczych/chłodniczych),
� termoizolacja i wentylacja (np. termoizolacja murów szczelinowych i stropów, instalacja okien z podwójnymi/potrójnymi szybami)
� ciepła woda uŜytkowa (np. instalacja nowych urządzeń, bezpośrednie i efektywne wykorzystanie w ogrzewaniu pomieszczeń, pralkach)
� oświetlenie (np. nowe energooszczędne Ŝarówki i stateczniki, cyfrowe systemy sterowania)
� gotowanie i chłodzenie (np. nowe energooszczędne urządzenia systemy odzysku ciepła),
� inne urządzenia (np. nowe energooszczędne urządzenia , optymalizacja zuŜycia energii poprzez regulację czasową, zmniejszenie strat w trybie czuwania),
� procesy produkcji (np. bardziej efektywne wykorzystanie sprzęŜonego powietrza, kondensatu oraz przełączników i zaworów, zastosowanie automatycznych i zintegrowanych systemów, energooszczędne tryby czuwania),
� silniki i napędy (np. szersze wykorzystanie sterowania elektronicznego, napędów bezstopniowych, zintegrowanego programowania aplikacji, przemienników częstotliwości),
� wentylatory, napędy bezstopniowe i wentylacja (np. nowe urządzenia/systemy, wykorzystanie wentylacji naturalnej),
� reaktywne zarządzanie popytem ( np. działania na rzecz zmian profilu obciąŜeń, systemy ograniczania obciąŜeń szczytowych)
� charakterystyka wykorzystywanych środków transportu.
The Polish National Energy Conservation Agency
Horyzontalne środki efektywno ści energetycznej
� przepisy, podatki, z których 50% lub więcej dochodu przeznaczane jest na promowanie środków efektywności energetycznej, i inne działania zmierzające przede wszystkim do redukcji zuŜycia energii przez odbiorców końcowych;
� standardy i normy mające na celu przede wszystkim wzrost efektywności energetycznej produktów i usług, w tym budynków;
� kampanie informacyjne promujące efektywnośćenergetyczną oraz środki efektywności energetycznej.
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Efekty wdro Ŝenia „Planu działania na rzecz racjonalizacji zu Ŝycia energii”
Źródło: KAPE S.A.
The Polish National Energy Conservation Agency
DYREKTYWA 2006/32/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
z dnia 5 kwietnia 2006 r.w sprawie efektywno ści ko ńcowego
wykorzystania energii i usług energetycznych oraz
uchylaj ąca dyrektyw ę Rady 93/76/EWG
The Polish National Energy Conservation Agency
Cel dyrektywy 2006/32/WE
Celem dyrektywy 2006/32/WE jest opłacalna ekonomicznie poprawa efektywności końcowego wykorzystania energii w Państwie Członkowskim poprzez:
� określenie celów orientacyjnych oraz stworzenie mechanizmów, zachęt i ram instytucjonalnych, finansowych i prawnych, niezbędnych w celu usunięcia istniejących barier rynkowych i niedoskonałości rynku utrudniających efektywne końcowe wykorzystanie energii;
� stworzenie warunków dla rozwoju i promowania rynku usług energetycznych oraz dla dostarczania odbiorcom końcowym innych środków poprawy efektywności energetycznej.
The Polish National Energy Conservation Agency
Zakres dyrektywy 2006/32/WE
Dyrektywa ma zastosowanie do:� Podmiotów dostarczających środki poprawy efektywności
energetycznej, dystrybutorów energii, operatorów systemu dystrybucji oraz przedsiębiorstw prowadzących detalicznąsprzedaŜ energii.
� Odbiorców ko ńcowych z wyłączeniem tych przedsiębiorstw, które naleŜą do kategorii wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia13 Października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie;
� Sił zbrojnych , wyłącznie w zakresie, w którym jej stosowanie nie wchodzi w konflikt z naturą i podstawowym celem działalności siłzbrojnych oraz z wyłączeniem sprzętu uŜywanego wyłącznie w celach wojskowych.
The Polish National Energy Conservation Agency
Zakres dyrektywy 2006/32/WE
Z zakresu dyrektywy wył ączone s ą między innymi:� Instalacje spalania z wejściową mocą znamionową powyŜej 20
MW (z wyjątkiem instalacji spalania odpadów niebezpiecznych lub komunalnych),
� Rafinerie oleju mineralnego,� Piece koksownicze,� Instalacje do praŜenia i spiekania rudy metalu,� Instalacje do produkcji surówki Ŝelaza lub stali w gąskach,� Instalacje do produkcji szkła, w tym włókna szklanego, o
zdolności wytopu powyŜej 20 ton dziennie,� Zakłady przemysłowe produkujące papkę drzewną lub z inne
materiały włókniste,� Zakłady przemysłowe produkujące papier i tekturę, o zdolności
produkcyjnej powyŜej 20 ton dziennie,
The Polish National Energy Conservation Agency
Krajowy cel indykatywny
Krajowy cel indykatywny w zakresie oszczędności energii:
� wynosi 9 % średniego rocznego zuŜycia energii finalnej przez podmioty objęte dyrektywą;
� jest mierzony w dziewiątym roku stosowania niniejszej dyrektywy;
� jest wynikiem kumulowanych rocznych oszczędności energii uzyskanych w ciągu dziewięcioletniego okresu stosowania niniejszej dyrektywy;
� zostanie osiągnięty w wyniku z zastosowania usług energetycznych i innych środków poprawy efektywności energetycznej.
The Polish National Energy Conservation Agency
PrzemysłSME
2003/87/EC Dyrektywa ETSAnnex 1
2003/87/EC Dyrektywa ETSAnnex 1
96/61/EC Dyrektywa IPPC Annex 1
96/61/EC Dyrektywa IPPC Annex 1
Około 75% zuŜycia energii w przemyśle UE
Przemysłsamochodowy
Przemyśl nisko-energochłonnyPrzemyśl nisko-energochłonny
Przemysł energochłonnyPrzemysł energochłonny
Dobrowolne Zobowiązania (VA)
Dyrektywa 2006/32/EC ESD
The Polish National Energy Conservation Agency
Wpływ ESD na sektor elektroenergetyczny
Większe zróŜnicowanie produktówWiększe zróŜnicowanie produktów
Większa konkurencyjnośćpoprzez element nie-cenowe np. jakość dostaw
Większa konkurencyjnośćpoprzez element nie-cenowe np. jakość dostaw
Większa produktywnośćWiększa produktywność
Większe przychodyWiększe przychody
Ograniczenie sprzedaŜy energii do odbiorców końcowych
Ograniczenie sprzedaŜy energii do odbiorców końcowych
Kompensowanie utraconych zysków przez nowych i zatrzymanych klientów oraz przychody z wysokorentownychusług energetycznych zamiast sprzedaŜy energii
Kompensowanie utraconych zysków przez nowych i zatrzymanych klientów oraz przychody z wysokorentownychusług energetycznych zamiast sprzedaŜy energii
Spółki dystrybucyjne elektroenergetyczne
Wprowadzenie zarządzania energiązamiast inwestycji w rozbudowę sieci
Wprowadzenie zarządzania energiązamiast inwestycji w rozbudowę sieci
Zarządzanie obciąŜeniami szczytowymi oraz odroczenie inwestycji w systemie dystrybucyjnym
Zarządzanie obciąŜeniami szczytowymi oraz odroczenie inwestycji w systemie dystrybucyjnym
Dystrybutorzy i spółki obrotu
Zewnętrzne koszt środowiskoweZewnętrzne koszt środowiskowe
The Polish National Energy Conservation Agency
Realizacja ESD w Polsce. PlanyRealizacja ESD w Polsce. Plany
ŚRODKISystem Białych Certyfikatów
PROGRAMY
ŚRODKI HORYZONTALNE
Dyrektywa 2006/32/WE (ESD) Realizacja w Polsce
Dobrowolne zobowiązania???
Kampanie promocyjne
The Polish National Energy Conservation Agency
Białe certyfikaty
System wspomagania efektywności energetycznej
The Polish National Energy Conservation Agency
Definicje z zakresu efektywno ści energetycznej
�Białe certyfikaty : certyfikaty wydawane przez niezaleŜne ciała certyfikujące potwierdzające twierdzenia uczestników rynku z zakresu oszczędności energii, i w konsekwencji potwierdzające efektywność energetycznąuŜytkowania końcowego.
�Audyty energetyczne : systematyczna procedura, która pozyskuje adekwatnąwiedzę na temat istniejącego profilu konsumpcji energii budowy, operacji przemysłowych, etc.; identyfikuje i określa ilościowo efektywne energetycznie moŜliwości oszczędności energii; oraz raporty wniosków.
The Polish National Energy Conservation Agency
Dyrektywa 2006/32/WE. Białe certyfikaty
� 2. Państwa Członkowskie:– a) wybierają jedno lub więcej z poniŜszych wymagań, które muszą zostać spełnione przez
przedsiębiorstwa, bezpośrednio lub pośrednio poprzez innych dostawców usług energetycznych lub środków poprawy efektywności energetycznej:
� (i) zapewnienie oferty ich odbiorcom końcowym oraz� promowanie konkurencyjnych cenowo usług energetycznych;� albo� (ii) zapewnienie odbiorcom końcowym dostępności i promowanie konkurencyjnych cenowo audytów
energetycznych przeprowadzanych w sposób niezaleŜny lub środków poprawy efektywności energetycznej zgodnie z art. 9 ust. 2 i art. 12; albo
� (iii) wnoszenie wkładu do funduszów i mechanizmów finansowania, o których mowa w art. 11. Poziom tych wkładów odpowiada co najmniej szacunkowym kosztom oferowania którejkolwiek z działalności, o których mowa w niniejszym ustępie, przy czym wysokość wkładów jest uzgadniana z odpowiednimi organami sektora publicznego lub agencjami wskazanymi w art. 4 ust. 4; lub
– b) zapewnienie istnienia lub ustanowienia dobrowolnych umów lub innych instrumentów rynkowych, takich jak białe certyfikaty, o skutku równowaŜnym z jednym lub kilkoma wymaganiami, określonymi w lit. a). Dobrowolne umowy są oceniane, nadzorowane i obserwowane przez Państwo Członkowskie w celu zagwarantowania w praktyce skutków równowaŜnych z jednym lub kilkoma wymaganiami określonymi w lit. a). Dobrowolne umowy wyznaczają zatem jasne i jednoznaczne cele oraz zawierają wymogi w zakresie kontroli oraz sprawozdań związanych z procedurami, które mogą doprowadzić do podjęcia zmienionych lub dodatkowych środków w przypadku, gdyby cele nie zostały osiągnięte lub istniały niewielkie szanse ich osiągnięcia. Ze względu na wymóg przejrzystości dobrowolne umowy powinny być upublicznione oraz opublikowane przed ich wejściem w Ŝycie w zakresie dopuszczonym przez stosowne przepisy dotyczące poufności oraz powinny zachęcaćzainteresowane strony do wyraŜenia opinii.
The Polish National Energy Conservation Agency
Cykl projektu z białymi certyfikatami
Planowanie
Realizacja projektu
Wydawanie WCs
Obrót WCs
Umarzanie
Monitorowanie i weryfikacja (M&V)
The Polish National Energy Conservation Agency
System biaSystem bia łłych certyfikatych certyfikat óów. w. Istotne cechyIstotne cechy
��Pomiary i weryfikacja sPomiary i weryfikacja sąą kluczowymi zagadnieniami kluczowymi zagadnieniami systemu biasystemu białłych certyfikatych certyfikatóów jako mechanizmu promocji w jako mechanizmu promocji efektywnoefektywnośści energetycznej u odbiorcci energetycznej u odbiorcóów kow końńcowychcowych�Związane z systemem białych certyfikatów problemy sąbliŜsze zagadnieniom w systemie EU ETS (emisja CO2) niŜsystemowi zielonych certyfikatów (promocja OŹE) czy czerwonych certyfikatów (promocja CHP)
Nie moŜna mierzyć oszczędności energii za pomocą prostych
pomiarów
The Polish National Energy Conservation Agency
Roczne dodatkowe i skumulowane oszcz ędności z projektu efektywno ści energetycznej
Annual additional and cumulative energy savings (Electricity 2004)
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
1,8
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
tep/
anno
risparmi addizionali5°annorisparmi addizionali4°annorisparmi addizionali3°annorisparmi addizionali2°annorisparmi addizionali1°annorisparmi cumulati
Oszczędność energii w 5. roku
Oszczędność energii w 4 roku
Oszczędność energii w 3. roku
Oszczędność energii w 2. roku
Oszczędność energii w 1. roku
Skumulowana oszczędność energii projektu
The Polish National Energy Conservation Agency
System biaSystem bia łłych certyfikatych certyfikat óów. Istotne w. Istotne decyzjedecyzje
� Zagadnienia techniczne
– Przyjęcie linii bazowej (baseline setting):w jak sposób opisujemy technologię(zachowanie), która jest zastępowana w wyniku realizacji projektu
– Uwzględnienie free-riders: czy bierzemy pod uwagę oszczędności, które zostałyby osiągnięte przez wykonawców projektu, nawet gdyby projekt nie był realizowany? JeŜeli tak, to w jaki sposób?
– Wpływ ró Ŝnego sposobu realizacji (delivery mechanisms)(np direct delivery vsuse of discount bonus)
– Uwzględnienie free-drivers: czy bierzemy pod uwagę – a jeŜeli tak, to w jaki sposób, pozytywny wpływ na osoby spoza projektu, które pod wpływem projektu zmieniły swoje zachowanie na bardziej prooszczędnościowe?
– Efekt obicia (rebound effect): Czy występuje? Czy bierzemy go pod uwagę? Jak go szacujemy?
The Polish National Energy Conservation Agency
System Białych Certyfikatów w Polsce.Zakres systemu
UŜytkowania końcowe energii
Dystrybucja i przesyłWytwarzania
Modernizacja:elektrowni systemowychelektrociepłownikotłowni komunalnych i przemysłowych
Wyłącznie w zakresie podstawowego ciągu technologicznego
Modernizacja:• Sieci elektroenergetycznych
• Sieci gazowych• Sieci ciepłowniczych• Energetyki rozproszonej nie uwzględnionej w wytwarzaniu, o ile zmniejsza ona straty przesyłu
Modernizacja i inwestycje (zakupy) substytucyjne:
•w gospodarstwach domowych•w sektorze komunalnym•w przemyśle i usługach
System Białych Certyfikatów
Zakres ESD
The Polish National Energy Conservation Agency
Białe certyfikaty. Katalog dopuszczalnych działań (przykłady włoskie)
� Kompaktowe Lampy Fluorescencyjne (CFL)� Zamiana elektrycznych nagrzewaczy wody przez nagrze wacze gazowe
(residential)� Zamiana gazowych nagrzewaczy wody przez bardziej ef ektywne gazowe
nagrzewacze wody ( residential)� Instalacja najbardziej wydajnych gazowych nagrzewac zy wody (residential)� Podwójne szyby ( residential, offices, commercial, hospitals, schools)� Izolacja termiczna ścian (residential, offices, commercial, hospitals, schools)� Małe instalacje fotowoltaiczne (PV) (residential, offices, commercial, hospitals,
schools)� Solarne nagrzewacze wody� Urządzenia AGD : lodówki, zamra Ŝarki, zmywarki, pralki� Prysznice energooszcz ędne� Krany energooszcz ędne � Odzyskiwanie energii z dekompresji gazu ziemnego� Zastosowanie przekształtników w zastosowaniach hydr aulicznych� CHP� Miejskie sieci ciepłownicze
The Polish National Energy Conservation Agency
�Zasada kwantowa – istnieje minimalna wielkość certyfikatu o który moŜna się ubiegać np. 1 ktoe
�Zasada katalogu - system widzi tylko te działania, które opisane są w systemowym katalogu inwestycji proefektywnościowych
•Zasada audytu – kaŜde przedsięwzięcie musi mieć audyt• Dla prostych działań - audyt proforma 1 strona A4• Dla złoŜonych - audyt bilansu oszczędności
•WaŜny jest tylko poziom oszczędności i deklarowany przez inwestora.
�Zasada wymierności – w katalogu umieszczone sątylko te działania inwestycyjne, dla których określićmoŜna konkretny, wymierny rezultat w postaci ilości zaoszczędzonych MWh wyznaczonych jako średnia roczna z okresu 15 - letniego przy załoŜeniu statystycznych warunków funkcjonowania i uŜytkowania
�Prawo do emisji białych certyfikatów uzyskuje się w wyniku rozstrzygnięcia przetargu na inwestycje oszczędzające energię, o których mowa w ustawie Prawo energetyczne art. 16a ust 8.
� Wygranie przetargu oznacza automatycznąemisjęuzyskanych białych certyfikatów
�Certyfikatami obraca się na giełdzie lub w systemie otc - z obowiązkiem rejestracji transakcji
System Białych Certyfikatów w Polsce.Podstawowe zasady
Źródło: wg śmijewski K. i inni: Białe Certyfikaty. Propedeutyka. Seminarium Ecofyss w MG, 25.09.2007
The Polish National Energy Conservation Agency
Schemat funkcjonowania Systemu Białych Certyfikatów
Automatyczna rejestracjaInwestor
Przygotowanie
inwestycji
Zgłoszenie do przetargu
Wynik przetargu
Zgłoszenie do obrotuGiełda OTC
Kupno
SprzedaŜ
Umorzenie
The Polish National Energy Conservation Agency
System Dobrowolnych Zobowi ązańLong Term Agreements (LTA)
Na podstawie materiałów ECOFYS i SENTER NOVEM przedstawionych na seminarium w Ministerstwie Gospodarki w dniu 25 września 2007 r.
The Polish National Energy Conservation Agency
Typy VA
� Deklaracje sektorów (jednostronne)� WiąŜące (z sankcjami)
Funkcje VA• funkcja wspieraj ąca: wsparcie istniejących regulacji prawnych• funkcja transformacyjna : szybka akcja w pierwszym stadium całego
procesu legislacyjnego• funkcja samodzielnego instrumentu : jako całkowite zastąpienie
nakazowych regulacji prawnych
The Polish National Energy Conservation Agency
Bardziej szczegółowo o LTA
� Proces negocjowania i zawierania LTA� Podstawy ustalania celów LTA
� Podstawy monitoringu LTA� Wsparcie dla przedsiębiorstw� Koszty i korzyści holenderskiego schematu LTA
The Polish National Energy Conservation Agency
Przebieg procesu zawierania dobrowolnych porozumie ń
1. Wskazanie problemów i przyjęcie celów
2. Zawiązanie współpracy
3. Zaproponowanie zachęt
8. Przedstawienie raportu przejściowego
4. Negocjowanie celów, przedsięwzięć i monitoringu
5. Dopięcie negocjacji, zawarcie umowy
6. Kontrola poprzez monitoring
7. Promocja upowszechnienia informacji
9. Zastosowanie sankcji – jeśli konieczne
The Polish National Energy Conservation Agency
Zobowi ązania Rządu
� Subsydia� ObniŜenie opodatkowania inwestycji
energetycznych� Wsparcie i audyt instalacji objętych LTA� Stosowanie uproszczonych procedur przy
wydawaniu zezwoleń środowiskowych� Spójność z i ochrona przed nowymi regulacjami
(energia) w przemyśle
The Polish National Energy Conservation Agency
Audyt energetyczny
The Polish National Energy Conservation Agency
Audyt energetyczny
Określenie audyt energetyczny jako takie opisuje w ogólności stosowana procedurę (jej zawartość), ale nie określa jego zakresu, dokładności i celu przeprowadzenia dla konkretnego rozpatrywanego przypadku.
Określenie audyt energetyczny jako takie opisuje w ogólności stosowana procedurę (jej zawartość), ale nie określa jego zakresu, dokładności i celu przeprowadzenia dla konkretnego rozpatrywanego przypadku.
Miejsce przeprowadzania audytu potrzeby klientów są róŜne i zaleŜą m. in. od tego, Ŝe• Energia jest uŜywana w róŜnych systemach i do róŜnych celów;
• Ilość zuŜywanej energii są róŜne;
• Audytowana instalacja moŜe być w róŜnych etapach swojego cyklu Ŝycia;
• Audytowana instalacja moŜe być róŜnej wielkości;
• Obiektem zainteresowania mogą byćwszystkie odbiory energii niezaleŜnie od rodzaju i ilości zuŜywanej energii lub tylko niektóre;
Miejsce przeprowadzania audytu potrzeby klientów są róŜne i zaleŜą m. in. od tego, Ŝe• Energia jest uŜywana w róŜnych systemach i do róŜnych celów;
• Ilość zuŜywanej energii są róŜne;
• Audytowana instalacja moŜe być w róŜnych etapach swojego cyklu Ŝycia;
• Audytowana instalacja moŜe być róŜnej wielkości;
• Obiektem zainteresowania mogą byćwszystkie odbiory energii niezaleŜnie od rodzaju i ilości zuŜywanej energii lub tylko niektóre;
The Polish National Energy Conservation Agency
Otoczenie efektywno ści energetycznej w przemy śle: praktyka i teoria
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
BenchmarkingBenchmarking Najlepsze PraktykiNajlepsze Praktyki
PotencjałŚrodki interwencji
Ana
liza
dany
chA
naliz
a da
nych
Audyty energetyczneAudyty energetyczne
Podejście teoretycznePodejście teoretyczne
Podejście praktycznePodejście praktyczne
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Potencjały efektywo ści energetycznej
Nie realizowalny technicznie
Nie opłacalny ekonomicznie
Bariery rynkowe i
adaptacyjne
Potencjałprogramu
Potencjał technicznyNie-
realizowalny technicznie
Nie-realizowalny technicznie
Nieopłacalny ekonomicznie
Bariery rynkowe i
adaptacyjne
Ograniczenia programu
(wiedza, ludzie, finanse, czas)
Potencjałprogramu
Nie-realizowalny technicznie
Nieopłacalny ekonomicznie Potencjał ekonomiczny
Nie-realizowalny technicznie
Nieopłacalny ekonomicznie
Bariery rynkowe i
adaptacyjne
Ograniczenia programu
(wiedza, ludzie, finanse, czas)
PotencjałprogramuPotencjał realizowalny
Naturalny
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
12 elementów systemu audytu przemysłowego
Cele programuCele programu
Otoczenie legislacyjneOtoczenie
legislacyjnePromocja i marketingPromocja i marketing
Wsparcie finansoweWsparcie finansowe
Struktura administracyjna
Struktura administracyjna
Główni graczeGłówni gracze Modele audytów
energetycznych
Modele audytów
energetycznych
System monitorowania
System monitorowania
Szkolenie audytorów
Certyfikacja audytorów
Kontrola jakości
Narzędzia audytora
The Polish National Energy Conservation AgencyKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Strategia postępowania z klientem
Strategia postępowania z klientem
RozpoczecieRozpoczecie
Audyt wstępny/Audyt uproszczony
Audyt wstępny/Audyt uproszczony
Wizyta w zakładzie Wizyta w zakładzie
Audyt szczegółowyAudyt szczegółowy
Wizyta w zakładzie spotkanie
Wizyta w zakładzie spotkanie
Deagregacja zuŜycia energii
Deagregacja zuŜycia energii
Ustalenie faktówUstalenie faktów
Identyfikacja ESCO+wstępna ocenaIdentyfikacja ESCO+wstępna ocena
Ocena szczegółowa+ plan zastosowania
ESCO
Ocena szczegółowa+ plan zastosowania
ESCORaportowanieRaportowanie
Monitorowanie EEAPMonitorowanie EEAP
InformacjeDokumentacja
Przykłady Cele ilościoweBenchmarking
Kwestionariusz
danych
Baza danych o ESCOs
Wzory raportów
Lista oceny jakości
Komputerowa akwizycja danych
The Polish National Energy Conservation Agency
Podstawowe modele audytu energetycznego
Cechy modeli audytu energetycznego
Wybrany system/obszar
Wybrany system/obszar
ZakresZakres
Wszystkie systemy/obszary
Wszystkie systemy/obszary
SzczegółowośćSzczegółowość
CelCel
Ogólna ocena potencjału
Ogólna ocena potencjału
Ogólne obszary
oszczędności energii
Ogólne obszary
oszczędności energii
Szczegółowa ocena
potencjału
Szczegółowa ocena
potencjału
Szczegółowe środki
oszczędzania energii
Szczegółowe środki
oszczędzania energii
Wąski Szeroki
PobieŜnaWysoka
Zwrócenie uwagi Rozwiązania konkretne
The Polish National Energy Conservation Agency
Narzędzia poprawy efektywności energetycznej
Poradnik na temat systemów zarządzania energią
Lista najlepszych praktyk
Poradnik wykonywania
audytów energetycznych
i oceny ich wyników
Poradnik zamówień urządzeń
i usług efektywnych energetycznie
Arkusze kalkulacyjne obliczania LCC dla typowych urządzeń
Stały kontakt z konsultantem energetycznym
Udział w programie benchmarkingu
Arkusze kalkulacyjne do oceny wyników ekonomicznych
Lista dostawców urządzeń i usług efektywnych energetycznie
Arkusz kalkulacyjny do oceny skutków ekologicznych
Skrzynka narzędziowa audytora energetycznego
The Polish National Energy Conservation Agency
Ogólny model systemu kształcenia audytorów
AdministratorAdministrator
Operator zarządzający systemu
Operator zarządzający systemu
AudytorzyAudytorzy
KlienciKlienci
FinansowanieFinansowanie
MarketingMarketing
RaportowanieRaportowanie
DoradztwoDoradztwo
The Polish National Energy Conservation Agency
Zarządzanie energi ą w przemy śle.
The Polish National Energy Conservation Agency
System zarz ądzania energi ą. Definicja
• Wzrost efektywności energetycznej w organizacji wymaga:• Determinacji• Wiedzy
• Działania
czyli
• wprowadzenia systemu zarządzania energią
System zarządzania energią - część całego systemu zarządzania zawierający strukturę organizacyjną, działania planistyczne, podział kompetencji, praktyki, procedury, procesy i zasoby dla opracowania, wdroŜenia, realizacji, przeglądu i utrzymania polityki energetycznej
Polityka energetyczna – deklaracja organizacji dotycząca jej intencji i zasad przy realizacji całościowej gospodarki energetycznej, która tworzy strukturędla działania, dla ustalania i realizacji celów energetycznych (organizacji)
The Polish National Energy Conservation Agency
System zarz ądzania energi ą� System zmusza organizację do:
– Ustalenia odpowiedniej polityki energetycznej– Zidentyfikowania aspektów energetycznych wynikających z
działalności organizacji– Zidentyfikowania obowiązków organizacji wynikających z prawa i
innych zobowiązań– Zidentyfikowanie priorytetów i przyjęcie odpowiednich celów
energetycznych– Ustanowienia odpowiedniej struktury i programów w celu
implementacji polityki energetycznej w celu osiągnięcia celów energetycznych
– Zorganizowania planowania, kontroli, monitorowania, działańzapobiegających i naprawczych, audytowania i oceniania w celu zapewnienia zarówno realizacji polityki energetycznej jak i stwierdzenia skuteczności działania systemu zarządzania energią
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Polityka energetyczna organizacji
Planowanie
Implementacja i działania operacyjne
Działania kontrolne i korygujące Monitorowanie i pomiary
Audyt wewnętrzny
Przegląd przez management
Działania korygujące i prewencyjne
Model systemu zarz ądzania energi ą w organizacji
Core bussiness
Ciągła poprawa
Typowy schemat procesu wprowadzania usługi efektywno ści energetycznej
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Przygotowania
Informacje o zuŜyciu energii.
Opis wyjściowego stanu efektywności
energetycznej
Analiza i diagnoza
Opis niezbędnych
działań i dalszych procedur
Implementacja działań
Opis zastosowanych działań w celu
poprawy efektywności energetycznej
Pomiary i weryfikacja
Opis nowego stanu
efektywności energetycznej
Wyniki
Kolejne kroki
CEN normalizacja na tematEfektywności Energetycznej i Zarządzania Energią
Poziom europejski: CEN/CENELEC
CEN Sektorowe Forum Zarządzania EnergiąCEN Sektorowe Forum Zarządzania Energią
TF 189: Zarządzanie Energią i Usługi ZwiązaneTF 189: Zarządzanie Energią i Usługi Związane
PT Systemy Zarządzania EnergiąPT Systemy Zarządzania Energią
PT MenedŜerowie Energii i Eksperci WG EME (2008)
PT MenedŜerowie Energii i Eksperci WG EME (2008)
TF 190: Efektywność Energetyczna i Obliczenia Oszczędności TF 190: Efektywność Energetyczna i Obliczenia Oszczędności
PT Obliczenia Bottom-UpPT Obliczenia Bottom-Up
PT Obliczenia Top-DownPT Obliczenia Top-Down
Poziom narodowy: NKN
PT ESCOPT ESCO BT JWG 192 Qualification of personnel
BT JWG 192 Qualification of personnel
Polski Komitet Normalizacyjny
Dalsze TF np. białe certyfikaty, zielone certyfikaty, benchmarking
Dalsze TF np. białe certyfikaty, zielone certyfikaty, benchmarking
TF
–T
ask
For
ceP
T –
Pro
ject
Tea
m
prEN 16001 Systemy Zarządzania Energią
– Wymagania z zaleceniami uŜycia
prEN 16001 Systemy Zarządzania Energią
– Wymagania z zaleceniami uŜycia
FeasibilityStudy (2009)
FeasibilityStudy (2009)
The Polish National Energy Conservation Agency
Przemysł zu Ŝywający du Ŝo energii
� Definicja: co najmniej 3% wartości zuŜytej energii w cenie wytworzenia produktu i/lub 0.5% udział podatków od emisji zanieczyszczeń spowodowanych energią w wartości dodanej
� MoŜliwe działania:� Praktyka:
– Muszą być przedsiębiorstwami produkcyjnymi wg GUS– Muszą spełniać kryterium przedsiębiorstwa zuŜywającego
energię wg dyrektywy– Muszą posiadać niezbędne warunki ekonomiczne pozwalające
na wprowadzenie systemu zarządzania energią