Władza prezydenta USA
description
Transcript of Władza prezydenta USA
![Page 1: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/1.jpg)
Władza prezydenta USA
czy jest najważniejszym politykiem świata?
![Page 2: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/2.jpg)
Wybór prezydenta
• Władza wykonawcza należeć będzie do Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Kto może zostać prezydentem?• Bierne prawo wyborcze przysługuje osobie,
która:– była obywatelem amerykańskim w momencie
uchwalenia konstytucji (to już raczej niemożliwe)– lub jest obywatelem z urodzenia– ma skończone 35 lat– mieszka na terenie USA od co najmniej 14 lat
![Page 3: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/3.jpg)
Wybór prezydenta
• Nie może zostać Prezydentem osoba, która nie jest obywatelem Stanów Zjednoczonych urodzonym w tym państwie. (art. II, sek. 1, kl. 4)
• oznacza to, że sukcesja nie przysługuje osobie nie spełniającej tego wymogu (ustępuje miejsca osobie następnej w kolejności)
• ważne: początkowo Amerykanie wybierali wiceprezydenta w inny sposób
![Page 4: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/4.jpg)
wybory
• kolegium elektorskie – to już wiemy – poszanowanie dla federacyjnego charakteru państwa
• wybory odbywają się w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada
• początkowo wiceprezydentem zostawał kandydat który zdobył mniejszą ilość głosów
• oznacza to, że wiceprezydent jest politycznym przeciwnikiem!
![Page 5: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/5.jpg)
wybory
• XII poprawka (1800): wybiera się prezydenta i wiceprezydenta
• od tego czasu glosuje się na parę!• kadencja rozpoczyna się od 20 stycznia,
złożeniem przysięgi na wierność konstytucji (zmienione z marca XX poprawką, 1933)
• poprawka XXII – ograniczenie ilości kadencji do dwóch (to po F.D. Roosevelcie)
![Page 6: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/6.jpg)
Śmierć prezydentaLp. INSTYTUCJA 1. prezydent Stanów Zjednoczonych 2. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych 3. spiker Izby Reprezentantów 4. przewodniczący pro tempore Senatu 5. sekretarz stanu 6. sekretarz skarbu 7. sekretarz obrony 8. prokurator generalny 9. sekretarz spraw wewnętrznych 10. sekretarz rolnictwa 11. sekretarz handlu 12. sekretarz pracy 13. sekretarz zdrowia i świadczeń socjalnych 14. sekretarz polityki mieszkaniowej i rozwoju miast 15. sekretarz transportu 16. sekretarz energetyki 17. sekretarz edukacji 18. sekretarz do spraw weteranów 19. sekretarz bezpieczeństwa narodowego
![Page 7: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/7.jpg)
Śmierć prezydenta• początkowo regulował to art. II, sek. 1, kl. 5:• W przypadku usunięcia Prezydenta z urzędu lub
wskutek jego śmierci, ustąpienia albo niezdolności do wykonywania obowiązków tego urzędu, władzę i obowiązki Prezydenta przejmuje Wiceprezydent; Kongres wyznaczy w drodze ustawy osobę upoważnioną do przejęcia urzędu Prezydenta w przypadku usunięcia z urzędu, śmierci, ustąpienia lub niezdolności do wykonywania obowiązków zarówno przez Prezydenta, jak i Wiceprezydenta; wyznaczona przez Kongres osoba będzie pełnić te obowiązki do czasu ustania niezdolności lub wyboru nowego Prezydenta.
![Page 8: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/8.jpg)
Śmierć prezydenta i nie tylko
• XXV poprawka – przyjęta po śmierci Johna Kennedy’ego, w roku 1967
• Prezydenta po śmierci, ustąpieniu lub usunięciu zastępuje Wiceprezydent.
• na wakat stanowiska Wiceprezydenta mianuje Prezydent – konieczna aprobata obu Izb
• w przypadku niezdolności – Prezydent składa oświadczenie przewodniczącemu Izby oraz prezydentowi pro-tempore Senatu
• władzę sprawuje Wiceprezydent do czasu odwołania oświadczenia
![Page 9: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/9.jpg)
i nie tylko
• Co się dzieje, kiedy prezydent zwariuje?• Ilekroć Wiceprezydent i większość kierowników
departamentów, lub innego ciała określonego przez Kongres w drodze ustawy złoży Przewodniczącemu pro tempore Senatu i Przewodniczącemu Izby Reprezentantów pisemne oświadczenie, że Prezydent nie może sprawować władzy i zadań swojego urzędu, Wiceprezydent niezwłocznie przejmuje władzę i zadania tego urzędu jako pełniący obowiązki Prezydenta.
![Page 10: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/10.jpg)
Zadania prezydenta
• obejmuje szerokie zadania związane z nadzorowaniem bieżących spraw kraju
• oraz nadzorowaniem pracy rządu federalnego
• prezydent ma prawo do wydawania rozporządzeń (executive orders) – są wiążące dla agencji federalnych, ale nie wymagają działań (zgody) Kongresu
![Page 11: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/11.jpg)
Zadania prezydenta
• prezydent mianuje – a Senat potwierdza – szefów departamentów amerykańskiej administracji/rządu
• prezydent ma prawo do kontrolowania procesu legislacyjnego:– prawo weta – odrzucenie weta wymaga 2/3 głosów
• prawo do wpływania na system sądowniczy:– mianowanie sędziów– prawo łaski (full or conditional pardon to anyone
convicted of breaking a federal law) za wyjątkiem empeachmentu
![Page 12: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/12.jpg)
Zadania prezydenta
Polityka zagraniczna:• jest osobą odpowiedzialną za relacje z innymi
państwami• jest głową i najwyższym reprezentantem kraju• mianuje ambasadorów (za zgodą Senatu)• prezydent jest odpowiedzialny za losy
wszystkich Amerykanów przebywających poza granicami
• uznanie nowego państwa, traktatu – wymaga zgody 2/3 Senatu
![Page 13: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/13.jpg)
Zadania prezydenta
• w swojej pracy prezydent dysponuje około 3 mln. pracowników (na 300 mln. mieszkańców), nie licząc armii (1 473 900), bo to też pracownicy federalni
• ale tylko 3 000 mianuje! – reszta to odziedziczona biurokracja
• dlatego czasem trudno prezydentowi wprowadzać zmiany, bo brakuje mu dobrze przygotowanych urzędników
![Page 14: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/14.jpg)
Zadania prezydenta
• w pracy prezydenta pomaga gabinet – szefowie departamentów
• to nie jest ciało konstytucyjne!
• rozwijał się poza zasięgiem działań Kongresu
Departamenty:
• Rolnictwa (USDA): prowadzi politykę rolną, subsydia dla farmerów, standardy jakości żywności
![Page 15: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/15.jpg)
Zadania prezydenta
• Handlu – promuje handel międzynarodowy, negocjuje umowy handlowe; zajmuje się też takimi instytucjami, jak National Weather Service czy Patent and Trademark Office
• Obrony (DoD) – Pentagon, czasem lepiej nie wiedzieć, czym się zajmują
• Edukacji (Ed), powstaje w 1979 roku, działa od 1980!; działania – podniesienie jakości nauczania, zwłaszcza obowiązkowego
![Page 16: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/16.jpg)
Zadania prezydenta
• Energii (DoE) – powstał po kryzysie naftowym; ma ograniczyć zużycie energii, inwestycje w „green power”
• Zdrowia i Spraw Społecznych (HHS) – zyskał na ważności, ma administrować programami ubezpieczeń zdrowotnych
• Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast (HUD) – przede wszystkim zapewnieniem godziwych mieszkań dla wszystkich
![Page 17: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/17.jpg)
Zadania prezydenta
• Spraw Wewnętrznych (Interior) – ale to coś innego: władza federalna ma nadal w swoich rękach ogromne połacie ziemi, w tym parki narodowe
• Sprawiedliwości – jego szego jest jednocześnie Prokuratorem Generalnym USA; administrują FBI, Immigration and Naturalization Service, Drug Enforcement Administration
![Page 18: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/18.jpg)
Zadania prezydenta
• Pracy – dwa o dobrobyt pracowników, wynagrodzenia minimalne i warunki pracy
• Stanu – polityka zagraniczna USA
• Transportu (DOT) – transport wewnątrz USA; autostrady, nadzór lotnictwa – FAA
• Skarbu – nadzorowanie polityki monetarnej i fiskalnej
• Weteranów – zajmuje się byłymi członkami sił zbrojnych
![Page 19: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/19.jpg)
Zadania prezydenta
Agencje:• CIA – Center Intelligence Agency• Environmental Protection Agency• Federal Emergency Management Agency
(na przykład po huraganie Katrina)• Bank Rezerw Federalnych – Federal
Reserve Board – centralny bank USA• NASA• NARA (National Archives and Records
Administration)
![Page 20: Władza prezydenta USA](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062410/5681598e550346895dc6d811/html5/thumbnails/20.jpg)
Zadania prezydenta
• National Science Foundation
• National Endowement for the Arts
• Peace Corps, od 1961
• Securities and Exchange Commission
• United States Agency for International Development (USAID)