CCZZAASSOOPPIISSMMOO AAKKAADDEEMMIIII RROOLLNNIICCZZEEJJ iimm.. AAUUGGUUSSTTAA CCIIEESSZZKKOOWWSSKKIIEEGGOO ww PPOOZZNNAANNIIUU

NNrr 11 ((7766)) VVIIIIII ssttyycczzeeƒƒ 22000044

AKADEMICKIE

ISSN 1429–3064

Z nowym rokiem,nowym krokiem!Z nowym rokiem,nowym krokiem!

J u b i l e u s z 5 0 - l e c i aI N S T Y T U T U T E C H N O L O G I I M I ¢ S A A R

Uczestnicy Konferencji „Mapowanie genomu konia” w RPA.

Instytut Technologii Mi´sa w pe∏nym sk∏adzie: I rzàd (od lewej): prof. dr hab. Edward Pospiech, prof. dr hab. W∏odzimierz Dolata, prof. zw. dr dr h. c.Wincenty Pezacki, prof. zw. dr hab. Barbara Dzier˝yƒska-Cybulko. II rzàd: dr in˝. Bo˝ena GrzeÊ, mgr in˝. El˝bieta Piotrowska, mgr in˝. Dorota Stefaƒska,Barbara Kobierna, dr in˝. Krystyna Krysztofiak, dr in˝. Bo˝ena Danyluk, in˝. El˝bieta Szeszu∏a, mgr in˝. Beata Miko∏ajczak, mgr in˝. Ewa Iwaƒska, Liliana Mace∏ajtis-Go∏dyn, mgr in˝. Miros∏awa Krzywdziƒska-Bartkowiak. III rzàd: dr in˝. Hanna Gajewska – Szczerbal, mgr in˝. Krystyna Dolata, mgr in˝. Agnieszka Bilska, dr in˝. Jerzy Mróz, Jacek Spychaj, prof. dr hab. Waldemar Uchman, prof. dr hab. Jan Pyrcz, dr hab. Piotr Konieczny, mgr in˝. Ry-szard Kowalski, Stefan Odwa˝ny. � strona 6

� strona 9

miesi´cznik

wydawca:

Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego

w Poznaniu.

Przewodniczàcy Rady Programowej

prof. dr hab. Grzegorz Skrzypczak,

prorektor AR

Redaktor naczelny

Micha∏ Sójka, rzecznik prasowy AR

Adres redakcji:

60-637 Poznaƒ, ul. Wojska Polskiego 28

(Rektorat), tel./fax 848-70-84

e-mail: wiesciak@owl.au.poznan.pl

Sk∏ad i ∏amanie: Perfekt sp. j.

Numer zamkni´to 5 lutego 2004 roku

Nak∏ad 1000 egz.

Druk: Zak∏ad Graficzny AR w Poznaniu

Ok∏adka: „Siewca” Marcina Ro˝ka w zimowej szacie

fot. Jaros∏aw Zimny

Redakcja stara si´ zwracaç materia∏y nie zamówionei zastrzega sobie prawo skracania i opracowywania na-des∏anych tekstów oraz zmiany ich tytu∏ów. Redakcja nieodpowiada za treÊç zamieszczanych reklam i og∏oszeƒ.

STYCZE¡ 2004

Dialog KoÊcio∏a z Uniwersytetem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2Fotoreporta˝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12-13

Norwegii czar, Norwegii dar... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

˚a∏obna karta: dr in˝. Zdzis∏aw Madziar . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Jubileusz 50-lecia Instytutu Technologii Mi´sa na WT˚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Do z∏otego jubileuszu......dodatku s∏ów kilka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

V Mi´dzynarodowa KonferencjaMapowania Genomu Konia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Katedra Genetyki i Hodowli RoÊlinw VI Poznaƒskim Festiwalu Nauki i Sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . 10

A mo˝e studia w Holandii? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Certyfikat FSC dla LZD Siemianice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Inauguracja dzia∏alnoÊci Centrum Kszta∏ceniaPrzedsi´biorców LeÊnych przy LZD Siemianice . . . . . . . . . . . . . 16

O bezpieczeƒstwie pracy w leÊnictwie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Wigilia na Wydziale LeÊnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Perspektywy pracy w leÊnictwie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Zak∏ad Geodezji i Kartografii Ârodowiska– prezentacja technologii GIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Nowi profesorowie: prof. dr hab Andrzej Rutkowski . . . . . . . . . 20

Wydawnictwo AR na targach i wystawach ksià˝ki naukowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Jak uzyskaç dop∏aty bezpoÊrednie dla rolników . . . . . . . . . . . . 23

Profesorskie g∏osy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Ko∏o PTTK Pracowników AR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Sukcesy sekcji siatkówki kobiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Obóz integracyjny – ZaniemyÊl 2003 . . . . . . . . . . . . IV str. ok∏adki

W numerze m.in.:

1

Od Redakcji

„Z nowym rokiem nowym krokiem”, mówi stareporzekad∏o. No i prosz´!

Na pierwszym tegorocznym posiedzeniu Senatu,jeden z profesorów zarzuci∏ „WieÊciom Akademic-kim”, ˝e zrobi∏y si´ strasznie laurkowate, ˝e nie maw nich dyskusji, ani polemik, ˝e w tej chwili najwi´-cej jest sportu, turystyki i spraw emerytów. Wniosko-wa∏, ˝eby zmieniç formu∏´ czasopisma, ˝eby przed-stawiaç tam polemiczne teksty i wa˝ne sprawy.

Niestety, poniewa˝, drugi raz od siedmiu lat, nieby∏em obecny na posiedzeniu Senatu, nie mog∏em si´„broniç”, ale JM Rektor przypomnia∏ m.in., ˝e ka˝dywydzia∏ ma swojego przedstawiciela w Radzie Pro-gramowej czasopisma. Tego typu pytania i sugestienale˝y zatem kierowaç bezpoÊrednio do Rady.

Ja jednak musz´ odnieÊç si´ do zarzutów i przed-stawiç fakty. Otó˝ w 75. dotychczas wydanych „WA”opublikowa∏em ok. 2000 materia∏ów, w tym ok. 100sportowych, 60 turystycznych i 10 „emeryckich” (na28 stron „WA” materia∏y te zajmujà zwykle ok. 2-3 str.).Pozosta∏e, idàc tropem myÊli interlokutora, to by∏ymateria∏y wa˝ne. Natomiast co do polemik i dyskusji,to tak krawiec kraje... Tego typu artyku∏y nie nap∏y-wajà do Redakcji, a sam rzeczony Senator nigdy niedostarczy∏ ˝adnej polemiki czy materia∏u dyskusyjne-go, natomiast same laurki.

Có˝, jak stwierdzi∏ jeden z Senatorów, by∏ to chybastart do kampanii wyborczej. Chcia∏o by si´ rzec – ra-czej falstart!

Micha∏ Sójka

redaktor naczelny

ZAK¸AD GRAFICZNYAkademii Rolniczej

wykonuje dla jednostek organizacyjnych, dla pracowników i studentów

Uczelni, a tak˝e dla klientów z zewnàtrz ni˝ej wymienione us∏ugi:

– druki folderów, informatorów, zaproszeƒ, wizytówek, listowników

druków akcydensowych, instrukcji, regulaminów

– druk i opraw´ ksià˝ek, materia∏ow konferencyjnych

– opraw´ twardà prac magisterskich, doktorskich, opracowaƒ naukowych

– opraw´ czasopism, bindowanie, laminowanie

– napraw´ i opraw´ zniszczonych ksià˝ek (równie˝ w skór´)

– galanteri´ introligatorskà: etui, pud∏a, tuby, pud∏a zielnikowe, ok∏adki itp.

ZAK¸AD GRAFICZNY AR60-625 Poznaƒ, ul. Wojska Polskiego 67

tel. 848-78-82

STYCZE¡ 2004

WRzymie, w dniach 17-20 lip-

ca 2003 r., w goÊcinnych

murach Lateraƒskiego Uni-

wersytetu Papieskiego oraz Bazyliki

Êw. Jana na Lateranie, odby∏o si´ – or-

ganizowane przez Rad´ Konferencji

Biskupów Europejskich (CCEE) i Mini-

sterstwo Edukacji Narodowej W∏och –

Sympozjum nt. „Uniwersytet a KoÊció∏

w Europie”. W spotkaniu tym udzia∏

wzi´∏o oko∏o 3000 osób reprezentujà-

cych m. in. dostojników KoÊcio∏a, rek-

torów, w∏adze i nauczycieli uniwersy-

tetów katolickich, duszpasterzy akade-

mickich, rektorów i Êrodowisko aka-

demickie uczelni Êwieckich wreszcie

braç studenckà wymienionych powy-

˝ej uczelni wy˝szych. Z Polski przyby∏o

kilkanaÊcie delegacji z ró˝nych oÊrod-

ków uniwersyteckich. Tematyka Sym-

pozjum trudna jest do przecenienia,

bo w dzisiejszych, wysoce odhumani-

zowanych czasach rozluênienia wi´zi

spo∏ecznych, alienacji, deprecjacji roli

rodziny, zatopienia w Êwiecie wirtual-

nym (okreÊlanym przez lekarzy mia-

nem zespo∏u internetowych uzale˝-

nieƒ behawioralnych), zdziczenia oby-

czajów, uzale˝nienia od narkotyków,

wspó∏czesny uniwersytet – z racji swo-

jej roli – stawiaç musi czo∏a nowym

wyzwaniom XXI wieku. Stàd nowocze-

sne uniwersytety, nawet te o profilu

technicznym, wprowadzajà modu∏y

przedmiotów filozoficzno – humani-

stycznych pozwalajàcych na pe∏ne wy-

zwolenie potencja∏u umys∏owego i du-

chowego cz∏owieka, co sprawia, ˝e

droga dzisiejszej uczelni wy˝szej w du-

˝ej mierze staje si´ zbie˝na z naucza-

niem KoÊcio∏a.

Z inicjatywy i zaproszenia Jego Eks-celencji ksi´dza biskupa prof. dr.hab. Marka J´draszewskiego, dele-

gata Konferencji Episkopatu Polski ds.

Duszpasterstwa Akademickiego, na

rzymskim Sympozjum poznaƒskie Êro-

dowisko akademickie reprezentowali:

rektor Politechniki Poznaƒskiejprof. dr hab. Jerzy Dembczyƒski– wiceprzewodniczàcy KRASP, prof.dr hab. Tomasz ¸odygowski – pro-

rektor Politechniki Poznaƒskiej ds.

Kszta∏cenia, prof. dr hab. Bronis∏awMarciniak – prorektor UAM ds. Na-

uki i Wspó∏pracy Mi´dzynarodowej,

ks. Mateusz Misiak – diecezjalny

duszpasterz akademicki Archidiecezji

Poznaƒskiej, a obecnie proboszcz Pa-

rafii Êw. Rocha, ks. Przemys∏aw Da-nielczak – Duszpasterz Akademicki

DA przy KoÊciele Stanis∏awa Kostki

(Poznaƒ – Winiary), przedstawicielka

adiunktów dr Katarzyna Dzikow-ska z Zak∏adu Literatury i Kultury Au-

striackiej Instytutu Filozofii Germaƒ-

skiej Wydzia∏u Neofilologii UAM,

przedstawicielka studentów Wydzia∏u

Teologii UAM i jednoczeÊnie absol-

wentka Europeistyki UAM mgr AdaSzymaƒska, przedstawicielka stu-

dentów UAM Joanna Najfeld z Insty-

tutu Filologii Angielskiej Wydzia∏u

Neofilogii UAM oraz piszàcy te s∏owa.

Niezw∏ocznie po ustaleniu sk∏adu de-

legacji, zespó∏ nasz pod przewodnic-

twem ksi´dza biskupa Marka J´dra-

szewskiego przystàpi∏ do przygotowaƒ.

Ostateczna forma prezentacji stano-

wisk i poglàdów do dyskusji zosta∏a

przyj´ta na poczàtku czerwca okreÊle-

niem tematyki wystàpieƒ towarzyszà-

cych wyk∏adowi plenarnemu pt.: „Ko-

Êció∏ lokalny w dialogu ze Êwiatem uni-

wersyteckim”, o wyg∏oszenie którego

poproszony zosta∏ przez organizatorów

Sympozjum delegat Konferencji Epi-

skopatu Polski ds. Duszpasterstwa Aka-

demickiego ksiàdz biskup Marek J´dra-

szewski. Mnie przypad∏o w udziale wy-

stàpienie pod roboczym tytu∏em

„Wspó∏czesny uniwersytet a dzisiejsze

chrzeÊcijaƒstwo”, które zosta∏o zapla-

nowane w ramach sekcji tematycznej

„Cz∏owiek a Êrodowisko”. Kanwà mojej

prezentacji* by∏a próba nakreÊlenia

mo˝liwoÊci progów i barier nauk przy-

rodniczych wyk∏adanych w uniwersyte-

tach rolniczych, w dialogu z KoÊcio∏em.

Ostatnia odprawa przed wyjazdem

rozpocz´∏a si´ w poniedzia∏ek 14 lipca

o godz. 10:00, kiedy to dopi´to wszel-

kie szczegó∏y organizacyjne. Nast´p-

nego dnia w koÊciele pod wezwaniem

Êw. Rocha, porannà Mszà Êw. o godzi-

nie 6:00 rozpocz´∏a si´ nasza wielka

przygoda.

Rzym powita∏ nas zatrzymujàcym

dech w piersiach, lejàcym si´ z nieba

˝arem i zadziwi∏ faktem, ˝e mimo tego

˝aru ani Bazylika Êw. Jana ani Uniwersy-

tet Lateraƒski nie dysponujà klimatyza-

cjà w pomieszczeniach obrad. To by∏a

jedyna niedogodnoÊç, bo reszta zosta∏a

przygotowana przez Organizatorów na

przys∏owiowà „piàtk´ z plusem”.

Dnia 17 lipca Sympozjum zainaugu-

rowano Mszà Êw., którà odprawi∏

ksiàdz biskup Rino Fisichella, rektor

Uniwersytetu Lateraƒskiego, w trakcie

uroczystego otwarcia okolicznoÊciowe

adresy wyg∏osili m. in. ksiàdz biskup

Giuseppe Betori – sekretarz Konferen-

cji Biskupów W∏och; ksiàdz biskup

Amedee Grab – prezydent CCEE; kar-

dyna∏ Karl Lehmann – prezydent Kon-

ferencji Biskupów Niemiec; profesor

Lorenzo Ornagli – rektor Uniwersytetu

NajÊwi´tszego Serca, przewodniczàcy

Komitetu Organizacyjnego Sympo-

zjum a ze strony uczelni i organizacji

Êwieckich dr Walter Schwimmer – se-

kretarz generalny Rady Europy, profe-

sor Eric Forment – prezydent Stowa-

rzyszenia Uniwersytetów Europej-

skich, tak˝e pani minister Edukacji Na-

rodowej W∏och Letizia Moratti i mer

Rzymu Walter Veltroni. Zarówno dobór

przedstawionych powy˝ej prelegen-

tów, jak i przekazane przez nich treÊci

dobitnie wskazywa∏y, ˝e obydwie stro-

ny (duchowna i Êwiecka) dostrzegajà

zespo∏y niepokojàcych zjawisk spo-

∏ecznych i wynikajàcà stàd potrzeb´

dialogu i szerszej wspó∏pracy celem

nieustannego podnoszenia nauczania

na wy˝szy poziom cz∏owieczeƒstwa.

Po zakoƒczeniu uroczystoÊci otwar-

cia pierwszy dzieƒ Sympozjum up∏y-

nà∏ na okolicznoÊciowych koncertach

muzyki organowej, wyst´pach chó-

rów i wystawach malarstwa stwarzajà-

cych doskona∏e t∏o do nawiàzywania

kontaktów, wzajemnego poznawania

si´ delegacji i wst´pnej wymiany po-

glàdów.

Dnia nast´pnego po krótkich po-

rannych modlitwach prowadzonych

przez arcybiskupa Oswalda Gomisa –

prezydenta Federacji Konferencji Bi-

skupów Azji rozpocz´∏a si´ w Bazylice

Êw. Jana na Lateranie seria wyk∏adów

przedpo∏udniowych poruszajàcych

problematyk´ roli uczelni wy˝szych

w krzewieniu kultury. Równolegle do

tych obrad w Sali Senatu Papieskiego

Uniwersytetu Lateraƒskiego, mia∏o

miejsce spotkanie rektorów uniwersy-

tetów uczestniczàcych w Sympozjum

oraz delegacji europejskich uczelni

wy˝szych zarówno Êwieckich, jak i du-

chownych z dostojnikami KoÊcio∏a.

W spotkaniu tym poznaƒskie Êrodowi-

sko akademickie reprezentowane by∏o

Dialog KoÊcio∏a z uniwersytetem

2

STYCZE¡ 2004

przez ksi´dza biskupa Marka J´dra-

szewskiego, profesorów Bronis∏awa

Marciniaka i Tomasza ¸odygowskiego

oraz mojà osob´.

W tej trwajàcej kilka godzin dyskusji

z ∏atwoÊcià da∏o si´ zauwa˝yç, ˝e

w ró˝nych krajach, a nawet w ró˝nych

regionach poszczególnych krajów po-

ziom dialogu i idàcej za nim wspó∏pra-

cy uniwersytetów z KoÊcio∏em jest bar-

dzo zró˝nicowany. Przekazane infor-

macje, a w szczególnoÊci dok∏adniej-

szy opis metod dzia∏ania sta∏y si´ kan-

wà o˝ywionej wymiany poglàdów.

Z uznaniem i satysfakcjà chcia∏bym

podkreÊliç, ˝e z du˝ym zainteresowa-

niem uczestników spotka∏a si´ nasza,

lokalna forma dialogu i wspó∏pracy

KoÊció∏ – uniwersytet, zapoczàtkowa-

na przez prof. dr. hab. Andrzeja B. Le-

gockiego, prezesa Polskiej Akademii

Nauk (wówczas dyrektora Instytutu

Chemii Bioorganicznej PAN) oraz ksi´-

dza biskupa prof. dr. hab. Marka J´dra-

szewskiego, inicjatywa cyklicznych se-

sji wyk∏adów naukowych, gdzie prele-

gentami byli zarówno przedstawiciele

Wydzia∏u Teologicznego, jak i Êwiec-

kich placówek naukowych. Wracajàc

do meritum sprawy, cieszà efekty prze-

prowadzonej dyskusji , a utworzona

sieç instytucji zmierzajàcych kontynu-

owaç nawiàzanà wspó∏prac´ jest jed-

nym z przyk∏adów istniejàcych i rozwi-

janych wi´zi.

Dzieƒ nast´pny, sobota 19 lipca to

dzieƒ wzruszeƒ, bo tak nazwaç nale˝y

spotkanie z Ojcem Âwi´tym, w trakcie

którego zderzajà si´ smutek wywo∏any

obrazem cierpieƒ toczonego chorobà

organizmu z podziwem dla charyzmy

obcowania z t∏umem Jego Âwiàtobli-

woÊci. Autobusy sprawnie przewo˝à

oko∏o 2 tysiàce osób do Pa∏acu Apo-

stolskiego w Castelgandolfo i punktu-

alnie o godz. 9:30 rozpoczyna si´ au-

diencja na dziedziƒcu letniej rezyden-

cji Biskupa Rzymu. Mam to szcz´Êcie,

˝e znalaz∏em si´ w najbli˝szej odleg∏o-

Êci tronu papieskiego i jeszcze wi´ksze

szcz´Êcie, ˝e zosta∏em wybrany do de-

legacji, uhonorowanej mo˝liwoÊcià

osobistego powitania Papie˝a.

Po audiencji o godzinie 11:30

w ogromnym centrum Mariapolis od-

prawiona zosta∏a Msza Êw. dla ogrom-

nej rzeszy wiernych, a ksiàdz Tadeusz

Kondrusiewicz, arcybiskup Moskiew-

skiej Diecezji Matki Boga swoim kaza-

niem wprowadzi∏ nas w realia KoÊcio∏a

katolickiego Rosji. Reszta dnia (po

wspólnym posi∏ku) up∏ywa na dysku-

sjach o wyk∏adach i wymianie poglà-

dów na ich temat. Nie zapomnieliÊmy

tak˝e o „rzucie okiem” na Góry Albaƒ-

skie i malownicze jezioro po∏o˝one

u ich stóp. Póênym wieczorem wraca-

my do rozpalonych murów rzymskiej

Metropolii.

Niedziela, kolejny dzieƒ Sympozjum

rozpoczyna si´ porannà modlitwà pro-

wadzonà przez biskupa Oskara Urbina,

delegata Konferencji Biskupów Amery-

ki ¸aciƒskiej, a po niej, o godz. 9:00 naj-

wa˝niejszy dla nas, wspomniany

uprzednio wyk∏ad ksi´dza biskupa Mar-

ka J´draszewskiego „KoÊcio∏y lokalne

w dialogu ze Êwiatem uniwersyteckim”.

Wychodzàc od datowanego na prze∏om

II i III wieku pytania Tertuliana: „Có˝

majà wspólnego Ateny i Jerozolima?

Có˝ Akademia i KoÊció∏”, opierajàc si´

na modelach i koncepcjach wspó∏cze-

snego uniwersytetu profesor Marek J´-

draszewski wykaza∏ nie tylko mo˝li-

woÊç takiego dialogu, ale i jego potrze-

b´, a wr´cz koniecznoÊç. Istotnym by∏o

nawiàzanie do nauczania Jana Paw∏a II

poprzez cytaty Papie˝a Polaka: „Uni-

wersytet, b´dàc jednym z arcydzie∏ kul-

tury, jest jednoczeÊnie szczególnym

miejscem walki o pe∏ne cz∏owieczeƒ-

stwo, dzi´ki czemu droga uniwersytetu

staje si´ drogà KoÊcio∏a”. Aby dialog ta-

ki móg∏ zaistnieç konieczne jest do-

strze˝enie jego potrzeby przez obie

strony. Wyk∏adowca wykaza∏ szans´

i potrzeb´ takiej wspó∏pracy wynikajà-

cej z potrzeby otwarcia cz∏owieka na

transcendencj´ i duchowe wartoÊci

trwa∏e niezb´dne do pe∏ni cz∏owie-

czeƒstwa. Cennym przyk∏adem by∏o

ponowne przedstawienie – wspomnia-

nej powy˝ej – inicjatywy Êrodowiska

poznaƒskiego, w której KoÊció∏ lokalny

wspierany Wydzia∏em Teologicznym

UAM prowadzi owocny i cieszàcy si´

ogromnym zainteresowaniem dialog

z placówkami naukowymi. Tematem

tych spotkaƒ i wyk∏adów sà ciàgle ˝ywe

problemy Êmierci, czasu, prawdy czy

ewolucji widziane zarówno z perspek-

tywy nauk przyrodniczych, filozofii jak

i teologii, które zawsze w efekcie koƒ-

cowym wnoszà szereg nowych przemy-

Êleƒ. Dialog taki ze wszech miar godny

jest polecenia szczególnie w krajach,

gdzie panujàce systemy totalitarne (na-

zizm, komunizm) powodujà lub spo-

wodowa∏y, ˝e uczelnie wy˝sze tracàc

swojà autonomi´ sta∏y si´ instrumen-

tem u∏atwiajàcym zapanowanie nad

umys∏ami studentów a w konsekwencji

spo∏eczeƒstw.

Z du˝ym zainteresowaniem spotka∏a

si´ kolejna inicjatywa Êrodowiska po-

znaƒskiego wyra˝ajàca si´ promocjà

przez KoÊció∏ wybitnych uczonych po-

przez udzia∏ tych ostatnich w gre-

miach cieszàcych si´ istotnym uzna-

niem. Rada Spo∏eczna przy Arcybisku-

pie Poznaƒskim jest takim forum pre-

zentujàcym wybitne postacie Êwiata

nauki i ich poglàdy na wa˝ne spo∏ecz-

nie problemy. Zapewnia si´ przez to

szerszy odbiór spo∏eczny uczonych,

dzi´ki czemu ich g∏os staje si´ w du˝ej

mierze g∏osem KoÊcio∏a wyzwalajàcym

go równie˝ z uprzedzeƒ okreÊlanych

mianem „KoÊció∏ siedzibà Ciemnogro-

du”. Koƒczàc mówca podkreÊli∏, ˝e

owoców dialogu nie mo˝na spodzie-

waç si´ od razu, bo proces ten do po-

wolnych nale˝y, ale systematyczna,

w dalekiej perspektywie czasowej osa-

dzona praca da z pewnoÊcià pozytyw-

ne rezultaty.

O tym, jak wa˝ne problemy w wyk∏a-

dzie zosta∏y poruszone i jak dalece po-

trzeba takiego dialogu jest dostrzega-

na Êwiadczy owacja na stojàco (ewene-

ment w ca∏ym Sympozjum) jakà zgoto-

wa∏o mówcy pó∏toratysi´czne audyto-

rium w Auli Wielkiej Papieskiego Uni-

wesytetu Lateraƒskiego.

Cykl wyk∏adów zapoczàtkowanych

przez ksi´dza biskupa Marka J´dra-

szewskiego zakoƒczy∏a prowadzona

przez biskupa Amedee Grab, prezy-

denta CCEE Msza Êw. odprawiona

w Bazylice Êw. Jana na Lateranie. Po

obradach jeszcze krótkie zwiedzanie

Wiecznego Miasta, w trakcie którego –

podobnie jak to mia∏o miejsce w wie-

czornych w´drówkach dni poprzed-

nich Sympozjum – biskup Marek wy-

kaza∏, ˝e jest nie tylko duszpasterzem

i kaznodziejà, ale równie˝ znawcà oraz

mi∏oÊnikiem kultury i sztuki.

Seminarium zakoƒczone, kontakty

nawiàzane, wnioski i przemyÊlenia sta-

nà si´ niewàtpliwie zaczynem do dal-

szych dzia∏aƒ zmierzajàcych do rozwo-

ju dialogu KoÊció∏ – Uniwersytet tak

aby kolejne sympozja wnieÊç mog∏y

nowe elementy.

Prof. dr hab. Piotr Goliƒski

* Dok∏adna treÊç wystàpienia przedsta-

wiona zosta∏a w dniu 18 listopada ub. r. na

spotkaniu Duszpasterstwa Akademickiego

naszej Uczelni w koÊciele Êw. Jana Vianney.

Fotoreporta˝ str. 12-13

3

STYCZE¡ 2004

4

Latem ubieg∏ego roku grupa w´-

drowców, nie tylko z Poznania i nie

tylko spoÊród naszej akademickiej

spo∏ecznoÊci, za sprawà ksi´dza kanoni-

ka Mariana Miko∏ajczaka, proboszcza na-

szej uczelnianej parafii i jego wspó∏pra-

cownika, ksi´dza Olafa Kwapisza, da∏a

si´ uwieÊç Norwegii. Wyprawa do tego

kraju obfitowa∏a niewàtpliwie w bardzo

g∏´bokie prze˝ycia jej uczestników. Wy-

miernym zaÊ owocem wyprawy sta∏ si´

bogaty zbiór fotografii. Za ich sprawà

powracajà wspomnienia, pot´gujà si´

prze˝ycia. Rodzi∏o si´ przeÊwiadczenie,

˝e tych prze˝yç, wspomaganych fotogra-

fiami, nie mo˝na zachowywaç dla siebie.

Tà niezwyk∏à radoÊcià nale˝y si´ podzie-

liç z innymi, ze spo∏ecznoÊcià akademic-

kà. Dokonano tego poprzez wystaw´ fo-

tograficznà „Norwegii czar, Norwegii

dar...” Pomys∏odawcà wystawy by∏ profe-

sor Stanis∏aw Koz∏owski, realizatorem

Katedra ¸àkarstwa. Zgromadzono na

niej ponad 80 fotografii autorstwa ks.

Mariana Miko∏ajczaka, Stanis∏awa Ko-

z∏owskiego, Feliksa Sikorskiego, Alek-

sandry Matei, Tomasza Ogrodowczyka.

Wystaw´ pod tym tytu∏em mo˝na by∏o

oglàdaç od 10 grudnia 2003 roku do 17

stycznia 2004 roku.

Atutem wystawy sà niewàtpliwie barw-

ne fotografie, mistrzowsko wykonane

i starannie dobrane. Ukazujà one Nor-

wegi´ w szerokim wymiarze – krajobra-

zowym, historycznym, kulturowym,

przyrodniczym, religijnym. Ukazujà

„Norwegii czar”. Trudno nie zauwa˝yç,

˝e komplementarnà wobec fotografii

cz´Êcià, jest tekst. Formalnie mo˝na go

traktowaç jako s∏owo objaÊniajàce foto-

grafie. Tekst, który wyszed∏ spod pióra

profesora Stanis∏awa Koz∏owskiego, jest

jednak równie mocnà stronà wystawy,

jak fotografie. Dzi´ki niemu wystawa

otrzyma∏a ˝yciodajnego ducha. Ca∏oÊç

stanowi niewàtpliwie dar dla wszystkich

zwiedzajàcych. Odczytanie jej staje si´

pe∏niejszym, je˝eli uwzgl´dni si´ s∏owa

profesora Stanis∏awa Koz∏owskiego, wy-

g∏oszone na uroczystoÊci otwarcia wy-

stawy. Tylko nielicznym dane by∏o wys∏u-

chaç tego przes∏ania. Uzyskawszy zgod´

Profesora podaj´ niektóre fragmenty te-

go wystàpienia:

„Od ponad 100 lat 10 grudnia oczyobywateli Êwiata spoglàdajà na stolic´Norwegii – Oslo. W sto∏ecznym ratuszukról Norwegii wr´cza Pokojowà Na-grod´ Nobla. DziÊ Harald V przekazu-je jà Szirin Ebad. Czy przekazuje? Wy-ra˝ajàc si´ bardziej precyzyjnie odbie-ra od Laureatki dar pokoju, stanowià-cy efekt ˝yciowych zmagaƒ jej umys∏ui serca, i przekazuje Êwiatu. Za spra-wà tej Nagrody Norwegia zaistnia∏aw ÊwiadomoÊci wielu spo∏eczeƒstw.Nie tylko poprzez t´ presti˝owà nagro-d´ Norwegia zwraca na siebie uwag´.Kraj ten posiada przedziwnà mocuwodzenia swoim naturalnym pi´k-nem, kulturà, historià. Norwegiiczar...

Specyfikà Norwegii sà niewàtpliwiefiordy, swoiste miejsce walki pomi´dzy

làdem a morzem. Wysokie masywyskalne stromo schodzà w wod´. Ichszczyty zdajà si´ si´gaç nieba. Zbocza,najcz´Êciej strome, usi∏uje zasiedlaçuboga roÊlinnoÊç – porosty, mchy, tra-wy, a na ni˝szych pi´trach – krzewyi drzewa. Nik∏e powierzchnie ziemi douprawy znajdujà si´ u podnó˝a gór.Tutaj te˝ zlokalizowane sà kwietne ∏à-ki, których ruƒ ze stoickim spokojemkonsumuje byd∏o. Najwy˝sze partiegór – to kraina Êniegu zamkni´tegow lodowcach. Wyzwalajàca si´ z nich

woda poszukuje ujÊcia tworzàc wodo-spady, cz´sto osza∏amiajàce.

Norwegia – w okresie wegetacji –kraina cudownych kolorowych krajo-brazów eksponowanych promieniamis∏oƒca, lub stonowanych mg∏amii opadami deszczu. Norwegia zimà –Ênie˝na kraina, na której mróz i wiatrrodzà nieprawdopodobne uk∏adyprzestrzenne. Norwegia – strefa polar-nych dni i nocy. ˚aden film, ˝aden lite-racki tekst nie jest w stanie oddaç cza-ru tej ziemi. Norwegia – kraina znie-walajàca cz∏owieka swoim pi´knem.W zetkni´ciu z tà osza∏amiajàcà pot´-gà krajobrazu i przyrody cz∏owiek sta-je si´ mikroskopijnym pionkiem,wznoszàcym bezwiednie swój wzrokku szczytom, instynktownie szukajàcytego, co w górze.

Norwegia – uwielbiana przez wspó∏-czesnych spadkobierców Wikingów.Norwegia – oblegana nieustannieprzez turystów z wielu kontynentów,nie tylko ze wzgl´du na naturalnepi´kno, ale równie˝ liczne obiektyi dzie∏a kultury, pamiàtki przesz∏oÊci –odleg∏ej i bli˝szej. Norwegia – ojczyznaIbsena, Hamsuna, Bojera, Undset...Bulla, Griega, Vigelandów. OjczyznaÊwi´tego Olafa.

Magnificencjo Rektorze!, któregoobecnoÊç w tym miejscu jest dla mnie(dla nas) wyró˝nieniem! Bardzo ser-decznie prosz´, aby zechcia∏ Pan po-wtórzyç w tym momencie gest Haral-da V, króla Norwegów i otworzy∏ t´wystaw´ – ofiarowujàc jà jako darwewn´trznego pokoju i êród∏o wy-tchnienia naszej akademickiej spo-∏ecznoÊci, wszystkich zainteresowa-nych Norwegià. Niech to b´dzie swo-isty gwiazdkowy i noworoczny upo-minek”.

Barbara Goliƒska

„Norwegii czar, Norwegii dar...”

Otwarcie wystawy: od prawej ks. Olaf Kwapisz, ks. Marian Miko∏ajczak, prorektor prof. GrzegorzSkrzypczak, rektor prof. Erwin Wàsowicz, prof. Stanis∏aw Koz∏owski, mgr in˝. El˝bieta Zeyland

fot.

Felik

s Sik

orsk

i

STYCZE¡ 2004

5

W dniu 5 listopada 2003 roku, po

d∏ugich zmaganiach z chorobà,

zmar∏ nasz kolega dr in˝. Zdzis∏aw Ma-

dziar – starszy wyk∏adowca w Katedrze

Ekologii i Ochrony Ârodowiska. Po˝e-

gnaliÊmy Go w dniu 8 listopada ub. r. na

cmentarzu przy ul. Lutyckiej w Poznaniu.

Dr in˝. Zdzis∏aw Madziar urodzi∏ si´

w 1940 roku w Gdyni, gdzie odby∏ tak˝e

edukacj´ podstawowà i Êrednià. Studio-

wa∏ na Wydziale Rolniczym naszej Uczel-

ni i w 1962 roku uzyska∏ dyplom magi-

sterski. BezpoÊrednio po studiach przez

krótki okres pracowa∏ jako asystent

w Instytucie Uprawy, Nawo˝enia i Gle-

boznawstwa (1962-1963), a od 1964 nie-

przerwanie w naszej Katedrze, jako asy-

stent, starszy asystent (1965), adiunkt

(1969) i starszy wyk∏adowca (od 1997).

W 1969 roku uzyska∏ stopieƒ doktora

nauk rolniczych AR w Poznaniu, na

podstawie rozprawy doktorskiej pt.

Wp∏yw poziomu azotu i wilgotnoÊcigleby na rozwój, cechy morfologicznei zawartoÊç bia∏ka w trzech gatun-kach traw pastewnych. W latach 1976-

-1978 pe∏ni∏ funkcj´ wicedyrektora In-

stytutu Melioracji Rolnych i LeÊnych AR.

W badaniach naukowych specjalizo-

wa∏ si´ w zagadnieniach dotyczàcych

ekologicznych podstaw produkcyjnoÊci

roÊlin, w szczególnoÊci traw, a tak˝e

kszta∏towania czynników plonotwór-

czych. W dzia∏alnoÊci dydaktycznej wy-

k∏ada∏ g∏ównie podstawy rolnictwa oraz

rolnicze wykorzystanie terenów zmelio-

rowanych, a tak˝e biologiczne podstawy

rolnictwa i podstawy ekologii. Prowadzi∏

bardzo o˝ywionà dzia∏alnoÊç spo∏ecznà

i organizacyjnà, pracujàc w wielu komi-

sjach wydzia∏owych i uczelnianych (m.

in. Senackiej Komisji Finansowej, Uczel-

nianej Komisji ds. Aparatury (1975-

-1978), Rektorskiej Komisji Likwidacyj-

nej ds. Aparatury (1996-2002), Wydzia∏o-

wej Komisji ds. Organizacji i Rozwoju

Wydzia∏u (1996-2002). By∏ cz∏onkiem

Rady Programowej miesi´cznika AR

„WieÊci Akademickie” (1997-1999), Pol-

skiego Towarzystwa Gleboznawczego

i Polskiego Towarzystwa Ekologicznego.

W latach siedemdziesiàtych i osiemdzie-

siàtych pe∏ni∏ funkcj´ Przewodniczàce-

go Rady Oddzia∏owej ZNP, opiekuna lat

studiów oraz domów studenckich. Wy-

promowa∏ kilkunastu magistrów i opu-

blikowa∏ kilkadziesiàt prac naukowych.

Przez 30 lat dr in˝. Zdzis∏aw Madziar

by∏ moim nieco starszym kolegà i bliskim

wspó∏pracownikiem. Kiedy rozpoczyna-

∏am prac´ w Katedrze dr Z. Madziar by∏

jej g∏ównym filarem naukowym i organi-

zacyjnym. To On wspólnie z Profesorem

Eugeniuszem Matusiewiczem tworzy∏

Katedr´ 10 lat wczeÊniej i organizowa∏ jà

od podstaw. Zdobywa∏ wyposa˝enie

i urzàdza∏ skromnà baz´ laboratoryjnà

w Dworku oraz imponujàcà baz´ do-

Êwiadczalnà w hali wegetacyjnej przy ul

Podlaskiej, wk∏adajàc w to wiele serca

i wysi∏ku. PoÊwi´ci∏ Katedrze wi´kszoÊç

swojego ˝ycia. Dzi´ki tym dobrym pod-

stawom, dobrej bazie materialnej i inte-

lektualnej nasza Katedra mog∏a dobrze

funkcjonowaç i przez ca∏y okres z powo-

dzeniem rozwijaç si´. Obchodzàc w ubie-

g∏ym roku Jubileusz 40-lecia Katedry mo-

gliÊmy z satysfakcjà podsumowaç nasz

dorobek.

Mog´ z pe∏nym przekonaniem stwier-

dziç, ˝e dr in˝. Zdzis∏aw Madziar by∏ bar-

dzo dobrym nauczycielem akademic-

kim, choç nie dane mu by∏o osiàgnàç

profesorski tytu∏. By∏ cz∏owiekiem mà-

drym i bardzo skromnym, sumiennym

i pracowitym, wymagajàcym i równocze-

Ênie ˝yczliwym. By∏ bezkonfliktowy, ko-

le˝eƒski i serdeczny. Od Niego uczy∏am

si´ systematycznoÊci i starannoÊci oraz

dobrego organizowania pracy. W pracy

dydaktycznej oraz w opracowywaniu

prac naukowych by∏ perfekcjonistà.

Umia∏ wspó∏pracowaç ze studentami

i by∏ przez nich lubiany i szanowany.

W ostatnich latach, mimo powa˝nych

k∏opotów ze zdrowiem i d∏ugotrwa∏ego

leczenia wywiàzywa∏ si´ ze wszystkich

obowiàzków dydaktycznych, jakie na

Nim spoczywa∏y. Do koƒca ostatniego

roku akademickiego prowadzi∏ samo-

dzielnie wszystkie powierzone Mu zaj´-

cia, zarówno na studiach dziennych, jak

i zaocznych, w tym równie˝ w Powodo-

wie. Dokumenty z zaliczeniami i wynika-

mi egzaminów przekaza∏ nam w pedan-

tycznym porzàdku, dzi´ki czemu nie

mieliÊmy ˝adnych problemów z doko-

naniem ostatnich wpisów do studenc-

kich indeksów.

Zachowamy Jego postaç w naszych

sercach i ˝yczliwej pami´ci. Trudno b´-

dzie Go zastàpiç.

Janina Zbierska

kierownik Katedry

˚A¸OBNA KARTA

dr in˝. ZDZIS¸AW MADZIAR– K a t e d r a E k o l o g i i i O c h r o n y  r o d o w i s k a

G∏ównym obiektem badaƒ dr. Z. Madziara by∏y trawy w doÊwiadczeniach wazonowych i po-lowych (w hali wegetacyjnej z panià ¸ucjà Przewoênà)

STYCZE¡ 2004

6

We wrzeÊniu 2003 roku na Wydzia-

le Technologii ˚ywnoÊci naszej

Akademii odby∏a si´ mi∏a uro-

czystoÊç uczczenia jubileuszu 50. lat po-

wstania w Wy˝szej Szkole Rolniczej w Po-

znaniu, na Wydziale Rolniczym w Sekcji

Technologii Rolnej, Katedry Technologii

Mi´sa, której kontynuatorem i spadko-

biercà jest dzia∏ajàcy obecnie Instytut

Technologii Mi´sa. Za∏o˝ycielem i wielo-

letnim kierownikiem Katedry, a póêniej

Dyrektorem Instytutu, by∏ prof. dr Win-

centy Pezacki, dr h.c. Jego nast´pcami by-

li: prof. dr hab. Jacek Wojciechowski

(1981-1987), dr hab. Józef Gracz (1987-91)

prof. AR, prof. dr hab. Barbara Dzier˝yƒ-

ska-Cybulko (1991-1994), prof. dr hab.

Waldemar Uchman (1994– 2000). Od 2000

roku Instytutem kieruje prof. dr hab. W∏o-

dzimierz Dolata, jego zast´pcà jest prof. dr

hab. Edward Pospiech. Kierownikami Za-

k∏adów sà: Zak∏adu Surowców Zwierz´-

cych – prof. Edward Pospiech, Zak∏adu

Technologii Produktów Mi´snych – prof.

dr hab. Jan Pyrcz, a Zak∏adu In˝ynierii

i Projektowania Procesów Produkcyjnych

– prof. W∏odzimierz Dolata.

Pierwszymi wspó∏pracownikami Profe-

sora W.Pezackiego w Katedrze Technolo-

gii Mi´sa w Poznaniu zostali ówczesny

mgr in˝. Zbigniew Duda oraz mgr Ewa

Kukiel. Wkrótce podj´∏a prac´ w Kate-

drze mgr in˝. Barbara Dzier˝yƒska.

W 1957 roku zorganizowana zosta∏a Do-

Êwiadczalna Przetwórnia Mi´sa. Spe∏nia∏a

ona zadania dydaktyczne (çwiczenia tech-

nologiczne z zakresu operacji jednostko-

wych), badawcze (wykonywanie prac ba-

dawczych przez pracowników Katedry

oraz cz´Êci doÊwiadczalnej prac magister-

skich) oraz prowadzono w niej produkcj´

towarowà. Wkrótce, ze wzgl´du na pro-

dukcj´ towarowà, nadano Przetwórni sta-

tut gospodarstwa pomocniczego. W Prze-

twórni studenci specjalizacji technologia

mi´sa odbywali praktyki. Mieli oni zatem

mo˝liwoÊç praktycznego przygotowania

si´ do zawodu technologa mi´sa. Gospo-

darstwo pomocnicze Katedry prowadzi∏o

produkcj´ towarowà do 1969 roku. Od

tego roku s∏u˝y ona tylko do realizacji za-

daƒ dydaktycznych i badawczych i nosi

nazw´ Przetwórni DoÊwiadczalnej.

W 1969 roku w wyniku reorganizacji

Wydzia∏u Technologii Rolno-Spo˝ywczej

Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Poznaniu z po-

∏àczenia Katedry Technologii Mi´sa i Za-

k∏adu Technologii Drobiarstwa utworzo-

no Instytut Technologii ˚ywnoÊci Pocho-

dzenia Zwierz´cego. W 1970 roku Insty-

tut zosta∏ podzielony na cztery zespo∏y,

a w 1972 roku przekszta∏cono je w zak∏a-

dy. By∏y to: Zak∏ad Surowców Zwierz´-

cych, Zak∏ad Technologii Mi´sa, Zak∏ad

In˝ynierii i Projektowania Procesów Pro-

dukcyjnych i Zak∏ad Technologii Drobiar-

stwa. Od tego czasu w Instytucie by∏y pro-

wadzone dwie specjalizacje: technologia

mi´sa i technologia drobiarstwa. W wyni-

ku kolejnej reorganizacji Wydzia∏u w 1991

roku z Instytutu Technologii ˚ywnoÊci Po-

chodzenia Zwierz´cego wydzieli∏ si´ Za-

k∏ad Technologii Drobiarstwa i prze-

kszta∏ci∏ si´ w Katedr´ Technologii Pro-

duktów Drobiarskich. W tym czasie po-

wsta∏a tak˝e Katedra Technologii Mleczar-

stwa, której kierownikiem zosta∏ nasz do-

tychczasowy pracownik prof. dr hab. Ja-

cek Wojciechowski. Z pozosta∏ych Zak∏a-

dów utworzono Instytut Technologii Mi´-

sa, który w tej strukturze dzia∏a do dzisiaj.

Obecnie w Instytucie pracujà 23 osoby,

w tym: 4 profesorów tytularnych, 1 dok-

tor habilitowany, 5 adiunktów, 5 asysten-

tów, 8 pracowników in˝ynieryjno – tech-

nicznych oraz 5 doktorantów.

W minionym 50-leciu wielokrotnie ule-

ga∏ zmianie program kszta∏cenia studen-

tów. Jego zmiany, majàce znamiona ciàg∏e-

go doskonalenia, mia∏y na celu jak najlep-

sze przygotowanie przysz∏ej kadry do pra-

cy w zawodzie. Nowe treÊci dydaktyczne

wià˝à si´ równie˝ z ofertà kszta∏cenia stu-

dentów z zagranicy. Pracownicy naszego

Instytutu uczestniczà w kursach programu

Sokrates finansowanego przez Uni´ Euro-

pejskà. Pierwszymi s∏uchaczami sà g∏ównie

studenci francuscy. Nauczanie prowadzo-

ne jest w j´zyku angielskim. Przygotowuje-

my si´ do modernizacji tej oferty i szersze-

go obj´cia nià równie˝ polskich studen-

tów. Ostatnie programy studiów idà w kie-

runku bardzo szerokiego przygotowania

absolwenta w zakresie wiedzy technolo-

gicznej i nauki o ˝ywnoÊci. Niema∏à rol´

zwraca si´ na kwestie zdrowotne i higie-

niczne zwiàzane z produkcjà ˝ywnoÊci

i spo˝ywaniem wyrobów mi´snych.

¸àcznie technologi´ mi´sa i drobiu

w Instytucie Technologii Mi´sa, by∏ej Ka-

tedrze Technologii Mi´sa i Instytucie

Technologii ˚ywnoÊci Pochodzenia Zwie-

rz´cego ukoƒczy∏o 1615 studentów (da-

ne obejmujà równie˝ tegorocznych absol-

wentów). Z tej liczby 1233 osoby to absol-

wenci studiów magisterskich. Ten typ stu-

diów ukoƒczy∏o w ramach studiów dzien-

nych 1152 osób, zaocznie – 81. W przy-

padku studiów in˝ynierskich liczby te

przedstawiajà si´ odpowiednio: 382, 78

i 304. Z powy˝szego wynika, ˝e studia in-

˝ynierskie sà dominujàcà formà studio-

wania w trybie zaocznym, a magisterskie

– w systemie studiów dziennych.

W okresie 50 lat dzia∏alnoÊci samodziel-

ni pracownicy Instytutu byli promotora-

mi 30 prac doktorskich i uczestniczyli ak-

tywnie w realizacji 9 przewodów habilita-

cyjnych. SzeÊciu z nich uzyska∏o tytu∏ pro-

fesora. Pracownicy jednostki uczestniczy-

li w 14 przewodach habilitacyjnych pra-

cowników Uczelni oraz w 13 habilitacjach

osób spoza niej.

W zakresie dzia∏alnoÊci naukowo ba-

dawczej Instytut wspó∏pracuje z wieloma

placówkami naukowymi w kraju i za grani-

cà. SpoÊród nich nale˝a∏oby wymieniç:

Muscle Biology Laboratory University of

Wisconsin w Madison (USA), Bundesan-

stalt für Fleischforschung w Kulmbach

(RFN), Pasteur Institut w Pary˝u, Wy˝sza

Szko∏a Chemiczno – Technologiczna

w Pradze (Czechy), Katedr´ Surowców Po-

chodzenia Zwierz´cego Akademii Rolni-

czej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, In-

stytut Przemys∏u Mi´snego i T∏uszczowe-

go w Warszawie, Oddzia∏ w Poznaniu, Ka-

tedr´ Przetwórstwa Produktów Zwierz´-

cych Akademii Rolniczej im. H. Ko∏∏àtaja

w Krakowie, Katedr´ Hodowli Trzody

Chlewnej i Oceny Mi´sa Akademii Podla-

skiej w Siedlcach. Efektem dzia∏alnoÊci na-

ukowo – badawczej pracowników Katedry,

Instytutu Technologii ˚ywnoÊci Pochodze-

nia Zwierz´cego oraz Instytutu Technolo-

gii Mi´sa w okresie 50 lat jest 1496 publi-

kacji naukowych oraz ponad 85 ró˝nych

raportów z prac badawczych wykonywa-

nych w ramach CPBR, CPBP, resortowych,

bran˝owych, grantów KBN i innych pro-

jektów oraz prac zleconych. WÊród publi-

kacji ponad 70% stanowià oryginalne pra-

ce twórcze. Pozosta∏e stanowià podr´czni-

ki i monografie, prace przeglàdowe i po-

pularno – naukowe, komunikaty i donie-

JUBILEUSZ 50-LECIAINSTYTUTU TECHNOLOGII MI¢SA

NA WYDZIALE TECHNOLOGII ˚YWNOÂCI

STYCZE¡ 2004

7

sienia na konferencjach krajowych i zagra-

nicznych. Opatentowano 10 rozwiàzaƒ

technicznych i technologicznych.

AktywnoÊç publikacyjna pracowników

Instytutu Technologii Mi´sa wzmog∏a si´

szczególnie w ostatnich 10 latach.

W okresie tym opublikowano ∏àcznie 455

prac naukowych, z czego 288 by∏o orygi-

nalnymi pracami badawczymi. Niektóre

z nich (22 prace) ukaza∏y si´ w czasopi-

smach znajdujàcych si´ na tzw. liÊcie fila-

delfijskiej, a wi´c takich jak: Fleischwirt-

schaft, Meat Science, Medycyna Wetery-

naryjna, J. Muscle Foods. Podr´czniki

i monografie oraz rozdzia∏y w podr´czni-

kach stanowi∏y 32 pozycje. Oprócz tego

napisano 48 raportów i sprawozdaƒ

z grantów i innych prac zleconych.

Oprócz dzia∏alnoÊci dydaktycznej i na-

ukowo-badawczej pracownicy Instytutu

aktywnie uczestniczà w dzia∏alnoÊci orga-

nizacyjnej uczelni oraz poza nià. Byli i sà

cz∏onkami Senatu Uczelni, cz∏onkami

i przewodniczàcymi Komisji Senackich

i Wydzia∏owych, prorektorami i prodzie-

kanami. Pe∏nià wiele ró˝nych funkcji w ra-

dach i towarzystwach naukowych, gre-

miach doradczych oraz gospodarczych.

Sà cz∏onkami komitetów redakcyjnych

czasopism krajowych i zagranicznych np.

Meat Science. Ponadto sà organizatorami

lub wspó∏organizatorami krajowych

i mi´dzynarodowych kongresów, sympo-

zjów i konferencji naukowych. Z inicjaty-

wy prof. dr. Wincentego Pezackiego po-

wo∏ano do ˝ycia Muzeum Gospodarki

Mi´snej, które od ubieg∏ego roku zosta∏o

w∏àczone w struktur´ Muzeum Narodo-

wego Rolnictwa i Gospodarki Rolno-Spo-

˝ywczej w Szreniawie. W dzia∏alnoÊç Rady

tego Muzeum by∏o i jest zaanga˝owanych

wiele osób z ˝ycia naukowego, gospodar-

czego i politycznego.

Instytut utrzymuje równie˝ Êcis∏y kon-

takt z absolwentami. Kontynuuje tradycj´

zapoczàtkowanà przez Profesora Win-

centego Pezackiego, który by∏ inicjato-

rem i organizatorem w 1951 roku Ko∏a

Absolwentów ówczesnej Katedry Tech-

nologii Mi´sa. Ko∏o to jest unikalnym or-

ganizmem spo∏ecznym dzia∏ajàcym na

rzecz przemys∏u mi´snego, drobiarskie-

go i ch∏odniczego. Zjazdy te by∏y nie tyl-

ko wa˝nym wydarzeniem w ˝yciu absol-

wentów i okazjà do kontaktów osobi-

stych, zw∏aszcza m∏odszych absolwentów

ze starszymi. Stwarza∏y sposobnoÊç do

konfrontacji metod nauczania w Instytu-

cie z potrzebami praktyki przemys∏owej.

Stanowi∏y tak˝e okazj´ do przedyskuto-

wania najnowszych trendów rozwojo-

wych w przemyÊle mi´snym. Odby∏o si´

siedem takich zjazdów, ostatni by∏ w 1984

roku. W póêniejszym okresie ze wzgl´du

na zmiany, jakie zasz∏y w kraju i przemy-

Êle mi´snym, jak równie˝ bardzo du˝à

iloÊç absolwentów zrezygnowano ze zjaz-

dów. Kontakty z nimi sà jednak dalej

utrzymywane, a takà okazjà do spotkania

si´ z absolwentami by∏y obchody 50-lecia

Instytutu.

UroczystoÊci jubileuszowe Instytutu

Technologii Mi´sa, po∏àczone ze Zjazdem

Absolwentów, odby∏y si´ 19 wrzeÊnia

2003 roku w Kolegium Rungego. Zaszczy-

cili je swojà obecnoÊcià przedstawiciele:

Urz´du Marsza∏kowskiego Woj.Wielko-

polskiego – wicemarsza∏ek Józef Racki,

Urz´du Wojewódzkiego – pani Wies∏awa

Nowak, Urz´du Miejskiego – pan W∏odzi-

mierz Groblewski. Przyby∏ tak˝e Rektor

naszej Uczelni, prof. dr hab. Erwin Wàso-

wicz oraz dziekan naszego Wydzia∏u dr

hab. Zbigniew Czarnecki, prof. AR. Warto

podkreÊliç, ˝e w spotkaniu uczestniczyli

nestorzy, a wi´c prof. dr Wincenty Pezac-

ki, dr h.c., prof. dr hab. Barbara Dzier˝yƒ-

ska – Cybulko, obecnie b´dàca na emery-

turze, a niegdyÊ owocnie wspó∏pracujàca

z Profesorem, oraz prof. dr hab. Zbigniew

Duda, absolwent i by∏y dziekan naszego

Wydzia∏u, obecnie emerytowany profesor

Akademii Rolniczej we Wroc∏awiu, którzy

wspó∏pracujàc z Profesorem tworzyli

podwaliny naszej jednostki naukowo –

dydaktycznej. Licznà grup´ goÊci stanowi-

li absolwenci Katedry i Instytutu. W uro-

czystoÊci wzi´∏y tak˝e udzia∏ delegacje

wspó∏pracujàcych z Instytutem Uczelni

z Wroc∏awia, Olsztyna, Lublina i Siedlec

oraz Kierownicy Instytutów, Jednostek

oraz Katedr naszego Wydzia∏u i ich pra-

cownicy.

Jubileusz zainaugurowano odÊpiewa-

niem Gaudeamus igitur, po czym obec-

nych powita∏ dyrektor Instytutu Techno-

logii Mi´sa, prof. dr hab. W∏odzimierz Do-

lata. UroczystoÊç otworzy∏ oficjalnie Rek-

tor naszej Uczelni, wystàpi∏ tak˝e dziekan

naszego Wydzia∏u. Nast´pnie zabra∏ g∏os

Profesor Wincenty Pezacki, omawiajàc

poczàtki nauki technologii mi´sa w Po-

znaniu. Profesor przedstawi∏ m.in. histo-

ri´ naszej Jednostki, od jej zarania a˝ do

momentu swojego przejÊcia na emerytu-

r´. Gwoli Êcis∏oÊci mo˝na wspomnieç, ˝e

na emeryturze nabra∏a realnych kszta∏tów

idea Profesora, która dotyczy∏a stworze-

nia Muzeum Gospodarki Mi´snej. Ekspo-

naty do niego zbierano przez wiele lat, a˝

znalaz∏y swoje miejsce w Sielinku, gdzie

powsta∏ specjalny, przestronny obiekt,

w którym zosta∏y wyeksponowane. Obec-

nie muzeum jest cz´Êcià Muzeum Naro-

dowego Rolnictwa i Przemys∏u Rolno –

Spo˝ywczego w Szreniawie k. Poznania.

Po Profesorze zabra∏ g∏os dyrektor prof.

dr hab. W∏odzimierz Dolata, który mówi∏

na temat: „Instytut Technologii Mi´sa–

wspó∏czesnoÊç i przysz∏oÊç”. W wystàpie-

niu przedstawi∏ struktur´ Instytutu i jego

najnowsze osiàgni´cia, problematyk´ ba-

dawcza obecnà i planowanà, a tak˝e po-

wiàzania jednostki z przemys∏em i innymi

oÊrodkami naukowymi. Dowodem uzna-

nia tej dzia∏alnoÊci by∏y listy gratulacyjne

i wystàpienia goÊci oraz uczestników spo-

tkania, które nastàpi∏y po prezentacji

prof. W. Dolaty. Niektóre z listów zosta∏y

przedstawione przez prof. E. Pospiecha

w pe∏nym brzmieniu, o innych wspo-

mniano. Autorzy listów i uczestnicy spo-

tkania jubileuszowego podkreÊlali wa˝nà

rol´, jakà pe∏ni nasza jednostka w Polsce

w badaniach mi´sa, a tak˝e jak istotnà ro-

l´ w tych dzia∏aniach odegra∏ Profesor

Wincenty Pezacki.

Tradycjà spotkaƒ absolwentów Instytu-

tu jest ∏àczenie przyjemnego z po˝ytecz-

nym. Stàd te˝ w programie obchodów ju-

bileuszowych znalaz∏y si´ tak˝e dwa bar-

dzo ciekawe i pouczajàce wyk∏ady. Pierw-

szy z nich wyg∏osi∏ prof. Zbigniew Duda

z Akademii Rolniczej we Wroc∏awiu, cz∏o-

nek zagraniczny Norweskiej Akademii Na-

uk i Literatury. Wyk∏ad nosi∏ tytu∏: „Reflek-

sje i reminiscencje absolwenta”, a g∏ów-

nym jego przes∏aniem by∏a ocena rozwo-

ju, jaki dokona∏ si´ w ostatnich latach

i dokonuje nie tylko w nauce, ale i we

wspó∏czesnym s∏owotwórstwie, tak˝e na-

ukowym. Drugi wyk∏ad zosta∏ przygoto-

wany i wyg∏oszony przez prof. dr. hab.

Stanis∏awa Tyszkiewicza z Instytutu Prze-

mys∏u Mi´snego i T∏uszczowego w War-

szawie. Wyk∏ad pod tytu∏em: „Rys histo-

ryczny Êwiatowego i europejskiego prawa

˝ywnoÊciowego” zawiera∏ kalendarium

powstawania organizacji czuwajàcych nad

tworzeniem i tworzàcych przepisy, doty-

czàce produkcji i obrotu ˝ywnoÊcià, jej

bezpieczeƒstwa zdrowotnego ˝ywnoÊcio-

wego, a tak˝e prognozy na przysz∏oÊç

w tej materii.

UroczystoÊci jubileuszowe nie ograni-

czy∏y si´ tylko do strawy duchowej.

W przerwie, która mia∏a miejsce przed

wyk∏adami, wszyscy obecni zostali zapro-

szeni na posi∏ek, którego fundatorem by-

∏y Zak∏ady Mi´sne grupy Soko∏ów, jeden

ze sponsorów naszego jubileuszu.

W godzinach popo∏udniowych obcho-

dy przenios∏y si´ do budynku Wydzia∏u

Technologii ˚ywnoÊci. Absolwenci zasie-

dli na sali wyk∏adowej im. prof. Józefa Ja-

nickiego aby wys∏uchaç bardziej szczegó-

∏owych informacji o Instytucie i wymieniç

poglàdy na interesujàce ich tematy facho-

we. Zwiedzano sale seminaryjne i çwicze-

niowe oraz Przetwórni´ DoÊwiadczalnà

Instytutu. Póênym popo∏udniem mia∏o

miejsce towarzyskie spotkanie absolwen-

tów, pracowników i wyk∏adowców Insty-

tutu Technologii Mi´sa.

dr Hanna Gajewska – Szczerbal

prof. dr hab. W∏odzimierz Dolata

prof. dr hab. Edward Pospiech

STYCZE¡ 2004

8

W czasie jubileuszowej uroczystoÊci na-

uki i nauczania technologii mi´sa w po-

znaƒskiej uczelni stwierdzono, ˝e inicja-

torem i za∏o˝ycielem oraz d∏ugoletnim

pracownikiem kierowniczym tego Êwiato-

wego oÊrodka by∏ Pezacki. Krótkie to

stwierdzenie rodzi pytanie, czy Pezacki

„zjawi∏ si´ z przys∏owiowego nieba”?

Oczywiste zaprzeczenie temu podejrze-

niu nie jest jednak odpowiedzià.

Przez ca∏y okres okupacji hitlerowskiej

mieszka∏em w ma∏ym miasteczku i wsi,

praktycznie w dwóch wioskach powiatu

lipnowskiego. Po zakoƒczeniu okupacji,

skoro tylko by∏o to mo˝liwe, zamieszka-

∏em w jednym z podbydgoskich miaste-

czek. Na prze∏omie jesieni 1945 i zimy

1945/46 otrzyma∏em z Warszawy list z za-

pytaniem, czy nadal jestem zaintereso-

wany pracà w szkolnictwie wy˝szym.

Z odpowiedzià pojecha∏em do Minister-

stwa OÊwiaty w Warszawie. Uzgodni∏em,

˝e do sprawy wróc´, gdy uzyskam dok-

torat. JednoczeÊnie dowiedzia∏em si´, ˝e

prof. Irena Maternowska z UW, pod kie-

rownictwem której studiowa∏em, nie ˝y-

je. Z proÊbà o przyj´cie funkcji promoto-

ra zg∏osi∏em si´ wi´c do prof. Alfreda Tra-

wiƒskiego z AR w Lublinie. 10 czerwca

1946 by∏em ju˝ po doktoracie, a 1 wrze-

Ênia tego˝ roku pracowa∏em na jednej

z ∏ódzkich uczelni wy˝szych. Wkrótce

sta∏em si´ mieszkaƒcem ¸odzi i pracow-

nikiem tamtejszej politechniki.

Przedmiotem mego zainteresowania

by∏a technologia mi´sa. Dodam, ˝e po

katedrze warszawskiej, by∏ to drugi

w Polsce oÊrodek nauki i nauczania tej

cz´Êci nauki o ˝ywnoÊci. W 1951 zorgani-

zowa∏em Êwi´to pi´ciolecia pracy kate-

dry. Zaproszenia wys∏a∏em pod znane so-

bie adresy w ca∏ej Polsce. Nie oczekiwa-

∏em jednak przyjazdu do ¸odzi tylu go-

Êci, ilu si´ zjawi∏o. Du˝a sala wyk∏adowa

by∏a pe∏na w czasie obrad.

Rocznicowe spotkanie ∏ódzkie pol-

skich ˝ywieniowców stworzy∏o oczywi-

Êcie okazj´ do nie tylko oficjalnych dys-

kusji. Z rozmów osobistych, przeprowa-

dzonych w takich okolicznoÊciach, pra-

gn´ wspomnieç jednà, mianowicie

z prof. Józefem Janickim, popularnym

ju˝ wówczas organizatorem i kierowni-

kiem sporego oÊrodka ˝ywieniowego

w poznaƒskiej ówczesnej Wy˝szej Szkole

Rolniczej. Niby przypadkowà dyskusj´ ze

mnà rozpoczà∏ prof. Janicki, jak dzisiaj

pami´tam, od stwierdzenia, ˝e w ww.

WSR pracuje ju˝ pod Jego kierownic-

twem doÊç du˝y zespó∏ m∏odych pra-

cowników nauki w zakresie problematy-

ki ˝ywnoÊci. Brak jednak wÊród nich

osoby, która zajmowa∏aby si´ problema-

tykà ˝ywnoÊci mi´sopochodnej, tak jak

ja. Stwierdzajàc to, prof. Janicki zaprosi∏

mnie do Poznania i zaoferowa∏ prac´ nad

problemami mi´sa. Zach´cajàc mnie do

zaj´cia przychylnego stanowiska wobec

sprawy, prof. Janicki zadeklarowa∏ podj´-

cie staraƒ o powo∏anie w Poznaniu kate-

dry technologii, której w Politechnice

¸ódzkiej nie by∏o.

W tej sytuacji, propozycji prof. Janic-

kiego nie odrzuci∏em, z zastrze˝eniem,

˝e zadoÊçuczynienie proÊbie nastàpi po

ministerialnej decyzji lokalizacji w po-

znaƒskiej uczelni rolniczej katedry tech-

nologii mi´sa. Decyzja taka zapad∏a

w 1953 roku. W tym˝e roku objà∏em wy-

k∏ady w Poznaniu.

Nauczanie w ¸odzi i Poznaniu jedno-

czeÊnie nie by∏o ∏atwe. Ale ja by∏em

wówczas m∏ody, nie liczy∏em pe∏nych 40

lat. Byç mo˝e do takiej oceny przyczyni-

∏y si´ ulgi w regulaminie pracy. W 1953

roku nie mog∏em zresztà przeprowadziç

si´ do Poznania, bo w ¸odzi pozosta∏a

grupa studentów specjalizujàcych si´

w technologii mi´sa. Studentom tym

umo˝liwiono kontynuowanie studiów

w ¸odzi do wiosny 1954. Latem tego˝ ro-

ku przenios∏em si´ do Poznania, gdzie

ju˝ prawie od roku czeka∏o mieszkanie

dla mnie i rodziny. Poznaƒ wybra∏em na

miejsce mej emerytury i jej spo∏ecznych

i biologicznych nast´pstw. Dwom propo-

zycjom opuszczenia Poznania odmówi-

∏em. Nie ˝a∏uj´ tych odmów. Jestem bo-

wiem przekonany, ˝e wybór Poznania

i tutejszej uczelni rolniczej by∏ zasadny.

Wincenty Pezacki

Do z∏otego jubileuszu nauki i nauczania

technologii mi´sa w Poznaniu dodatku s∏ów kilka

� Prof. dr hab. Jerzy R. Warchalewski z Ka-

tedry Biochemii i Analizy ˚ywnoÊci zosta∏

cz∏onkiem Rady Programowej czasopisma

„Przemys∏ Spo˝ywczy”, organu Stowarzysze-

nia Naukowo-Technicznego In˝ynierów i Tech-

ników Przemys∏u Spo˝ywczego, wydawanego

przez Wydawnictwo Czasopism i Ksià˝ek tech-

nicznych SIGMA-NOT w Warszawie.

� Pani Justyna Banasik, studentka IV r. eko-

nomii zosta∏a laureatkà VIII edycji „Grasz

o sta˝” – najwi´kszego w Polsce konkursu dla

studentów i absolwentów organizowanego

przez PricewaterhouseCoopers i Gazet´ Wy-

borczà. „Wykazujàc si´ doskona∏à wiedzàmerytorycznà i bardzo dobrà umiej´tnoÊciàrozwiàzywania problemów z zakresu dzie-dziny studiów, pokona∏a licznà konkuren-cj´, co zapewni∏o jej miejsce wÊród 130. lau-reatów (spoÊród 1600. uczestników konkur-su) oraz praktyk´ umo˝liwiajàcà zdobycie

cennych doÊwiadczeƒ zawodowych. Ser-decznie gratulujemy dobrego przygotowa-nia studentów do przysz∏ej pracy zawodo-wej.” – z pisma gratulacyjnego, które nadesz∏o

do Rektora od organizatorów konkursu.

� Pan Rafa∏ Wieruszewski, student IV r. Wy-

dzia∏u Hodowli i Biologii Zwierzàt, zosta∏ brà-

zowym medalistà XXII Letniej Uniwersjady

(Daegu-Korea) w biegu na 400 m z czasem

46,27. Pismo gratulacyjne przes∏a∏ na r´ce

Rektora prezes Zarzàdu G∏ównego AZS.

� Dr hab. Jacek Wójtowski, prof. nadzw.

w Katedrze Hodowli Owiec i Kóz zosta∏ po-

wo∏any do Rady Redakcyjnej naukowego cza-

sopisma „Archiv fur Tierzucht-Archives of

Animal Breeding” (Current Contents) wyda-

wanego w Niemczech, a publikujàcego prace

w j´zyku niemieckim i angielskim. Prof. J.Wój-

towski jest pierwszym polskim naukowcem

w mi´dzynarodowym sk∏adzie Rady redakcyj-

nej w kilkudziesi´cioletnim okresie wydawa-

nia tego wysoko cenionego w Êwiecie nauko-

wym czasopisma. (ms)

Nagroda Naukowa Miasta Poznania

W 2004 roku w∏adze miasta Poznania ju˝

po raz czternasty zamierzajà przyznaç

Nagrod´ Naukowà Miasta Poznania oraz

stypendia dla m∏odych badaczy z po-znaƒskiego Êrodowiska naukowego.

Prawo zg∏aszania kandydatów do nagrody

i stypendiów wraz z uzasadnieniem przys∏ugu-

je radnym miasta Poznania, cz∏onkom Kapitu-

∏y Nagrody Naukowej Miasta Poznania (jej

przewodniczàcym jest prof. Lech Trzeciakow-

ski), instytucjom naukowym, stowarzysze-

niom, towarzystwom dzia∏ajàcym w Poznaniu.

W danym roku mo˝e byç przyznana tylko

jedna nagroda indywidualna lub zespo∏owa

oraz stypendia (dla badaczy, którzy nie ukoƒ-

czyli 30. roku ˝ycia) – za udokumentowanewybitne osiàgni´cia naukowe, które znala-

z∏y swój wyraz w publikacjach lub przeprowa-

dzanych badaniach w okresie dwóch lat po-

przedzajàcych jej przyznanie, czyli w latach

2002-2003. Informacj´ telefonicznà mo˝na

uzyskaç pod nr. tel./fax 852-46-23, 878-54-55,

e-mail: kl@um.poznan.pl Wnioski mo˝na

sk∏adaç w Wydziale Kultury i Sztuki Urz´du

Miasta Poznania, plac Kolegiacki 17, pokój 257

w terminie do 30 kwietnia br.

KILKA DOBRYCH WIEÂCI

STYCZE¡ 2004

9

Wdniach 10-14 sierpnia 2003, na

terenie Narodowego Parku

Krugera w Republice Po∏u-

dniowej Afryki, odby∏a si´ V Mi´dzynaro-

dowa Konferencja (Workshop) dotyczà-

ca mapowania genomu konia (5th Inter-

national Equine Gene Mapping Work-

shop). Poprzednie Konferencje mia∏y

miejsce w latach 1995 w Lexington, USA,

gdzie poj´to decyzj´ o realizowaniu

pierwszego projektu badaƒ genomu ko-

nia, nast´pnie w 1998 w San Diego, USA,

w 1999 w Szwecji w Uppsali oraz w 2001

roku w Brisbane w Australii. Zarówno

badania nad genomem konia, jak i kolej-

ne Konferencje realizowane sà w du˝ej

mierze dzi´ki finansowemu wsparciu

The Dorothy Russell Havemeyer

Foundation, Inc.

Celem prac nad genomem konia jest

stworzenie nowego, skutecznego narz´-

dzia badawczego z mo˝liwoÊcià wyko-

rzystania go w hodowli i doskonaleniu

tego gatunku. Od poczàtku tj. od 1995

roku w Projekcie aktywnie uczestniczy

zespó∏ pracowników Zak∏adu Hodowli

Koni naszej Uczelni – dr Grzegorz Cho-

lewiƒski, mgr Ewa Iwaƒczyk oraz tech.

wet. S∏awomir Stró˝yk.

W V Workshopie uczestniczy∏o 40. na-

ukowców z USA, Australii, Nowej Zelan-

dii, Japonii, Korei P∏d., W∏och, Niemiec,

Czech, Szwecji, W. Brytanii, Irlandii

i Francji. Polsk´ reprezentowali dr Bar-

bara Gralak z Instytutu Genetyki i Ho-

dowli Zwierzàt PAN w Jastrz´bcu oraz

autor artyku∏u.

Celem Konferencji by∏o przedstawie-

nie wyników prac uzyskanych w po-

szczególnych oÊrodkach oraz ustalenie

strategii badaƒ i wspó∏pracy na najbli˝-

sze lata. Odnotowano znaczàcy post´p

w badaniach nad genomem konia

w ostatnich 2 latach, jakie up∏yn´∏y od

Konferencji w Brisbane. Aktualnie prace

nad genomem konia kontynuowane sà

niezale˝nie przez 2 zespo∏y badawcze

(zespó∏, który zainicjowa∏ badania

w 1995 roku oraz grupa naukowców

z Newmarket, W. Brytania). Ka˝dy z Ze-

spo∏ów przyjà∏ innà strategi´ dzia∏ania.

Zespó∏ Pierwszy pos∏u˝y∏ si´ tzw. Mi´-

dzynarodowym Panelem Rodzin Refe-

rencyjnych, na który z∏o˝y∏o si´ 12. ro-

dzin pó∏rodzeƒstwa (half-sibling), nato-

miast Zespó∏ z Newmarket prowadzi ba-

dania na pe∏nych rodzinach (full-si-

bling). Dotychczas ukaza∏y si´ dwie ob-

szerne publikacje prezentujàce wyniki

prac Pierwszego Zespo∏u (Animal Gene-

tics vol. 30 no. 5, 1999; oraz vol. 34, no.

3, 2003). Zespó∏ z Newmarket przygoto-

wuje swojà pierwszà publikacj´ do dru-

ku. Wynikiem badaƒ przedstawionych

na Konferencji przez Pierwszy Zespó∏

jest mapa genomowa liczàca 559 marke-

rów zlokalizowanych we wszystkich au-

tosomach oraz w chromosomie X. Przed

Konferencjà mapa mia∏a d∏ugoÊç 2262

cM, a Êrednia g´stoÊç mapy zosta∏a osza-

cowana na poziomie 10.1 cM. Dane

przedstawione przez poszczególne

oÊrodki na Konferencji istotnie t´ map´

rozbudowujà. Jak zgodnie stwierdzono

mapa stanowi milowy kamieƒ w bada-

niach nad genomem konia gdy˝ jest

pierwszà mapà z 34 grupami sprz´˝e-

niowymi zlokalizowanymi w 31 autoso-

mach. Nad mapà pracowa∏o 21 laborato-

riów. W trakcie obrad, dyskutowano u˝y-

cie w przysz∏oÊci programu Carthagene

w celu po∏àczenia danych z map sprz´-

˝eniowych oraz map RH (radiation hy-

brid). Badacze Zespo∏u Newmarket po-

informowali o zmapowaniu 730 marke-

rów i wyrazili ch´ç wspó∏pracy z Zespo-

∏em Pierwszym.

Badacze z USA poinformowali o zloka-

lizowaniu genu D (gen warunkujàcy

umaszczenie bu∏ane u koni) w chromo-

somie 8 (ECA 8).

Grupa pracujàca nad mapà RH posta-

wi∏a sobie za cel zwi´kszenie liczby zma-

powanych markerów oraz udost´pnie-

nie mapy na stronie internetowej. Ich

prace skupiajà si´ aktualnie na chromo-

somach 17, 22 oraz chromosomie X. Po-

dobne prace prowadzone sà we Francji

przy u˝yciu tzw. sond BAC-owych (bac-

terial artificial chromosome).

WÊród prezentowanych doniesieƒ na-

le˝a∏oby wyró˝niç takie jak: „Niski po-ziom polimorfizmu w chromosomie

Y u konia domowego”, „Dodatkowemarkery na mapie genowej konia zma-powane metodà FISH oraz porównaw-cze mapowanie zró˝nicowanej liczbychromosomów u koniowatych” czy„Mapowanie genów maÊci Appaloosa”.

Cele i zadania, jakie postawili sobie

uczestnicy Workshopu na najbli˝szà

przysz∏oÊç dotyczà trzech obszarów:

A. Fizycznej/porównawczej mapy

w tym:

• mapowania RH (Laboratorium w Texa-

sie opublikowa∏o dotychczas map´

RH pierwszej generacji obejmujàcà

730 markerów). Wyznaczony cel do

roku 2005 to 4000 markerów.

• rozbudowy biblioteki BAC

• wykorzystania sekwencji EST (expres-

sed sequence tags). EST sà istotnym

êród∏em markerów dla porównaw-

czych/fizycznych map oraz podstawo-

wym narz´dziem w okreÊlaniu ekspre-

sji genów

• dalszego stosowania metody FISH do

mapowania genów, uzupe∏nienia bra-

ków na mapach fizycznych i wyjaÊnia-

nia rozbie˝noÊci wynikajàcych z ró˝-

nych metod mapowania

B. Mapy sprz´˝eniowej w tym:

• rozszerzania mapy sprz´˝eniowej (ist-

niejàce mapy sprz´˝eniowe mogà byç

po∏àczone w jednolità, zgodnà map´

przy pomocy programu CRIMAP jak

wykazali to badacze amerykaƒscy. Mi-

mo po∏àczenia danych ciàgle pozostajà

V Mi´dzynarodowa Konferencja Mapowania Genomu Konia

Zebry i antylopy w Narodowym Parku Krugera

STYCZE¡ 2004

10

miejsca gdzie brakuje markerów. Za∏o-

˝ono zwi´kszenie nasycenia mapy do

1500 markerów do roku 2005.

• skanowania genomu i rozwoju tech-

nik genotypowania (mapa jest wystar-

czajàco nasycona aby rozpoczàç ska-

nowanie genomu jak wykaza∏y ostat-

nie badania genów warunkujàcych

barw´ w∏osa u konia i innych cech.

Zostanie wyselekcjonowany zestaw

500 mikrosatelitów równomiernie

rozmieszczonych w genomie konia..

Techniki usprawniajàce genotypowa-

nie powinny zostaç w szerokim zakre-

sie zaadoptowane i ulepszone

• opublikowania jednolitej, mi´dzyna-

rodowo uzgodnionej mapy sprz´˝e-

niowej korzystajàc z istniejàcych map

i przedstawionych na Konferencji no-

wych markerów

C. Zastosowaƒ wyników badaƒ

w praktyce takich jak:

• testy genetyczne pojedynczych cech

(mapa genowa mo˝e byç wykorzysta-

na do identyfikacji genów odpowie-

dzialnych za dziedziczenie cech dys-

kretnych. U˝ycie mapy w taki sposób

jest dzia∏aniem u˝ytecznym i identyfi-

kujàcym cel Workshopu).

• testy na pochodzenie (markery gene-

tyczne i technologie rozwijane dzi´ki

wspó∏pracy w ramach Workshopu sà

u˝yteczne w badaniach kontroli po-

chodzenia u koni)

• badania cech o z∏o˝onej etiologii

(podstawowym celem jest badanie

cech uwarunkowanych zarówno ge-

netycznie jak i Êrodowiskowo warun-

kujàcych zdrowie i dzielnoÊç konia)

• genomika i proteomika funkcjonalna

(wiele cech i chorób interesujàcych

uczestników Workshopu nie ma dzie-

dzicznej komponenty, ale sà one

otwarte dla badaƒ przy u˝yciu narz´-

dzi genomicznych i proteomicznych.

Wszelkie stany zarówno fizjologiczne,

jak i patologiczne tkanek majà swoje

odzwierciedlenie w poziomie ekspre-

sji genów tkankowo specyficznych.

dr Grzegorz Cholewiƒski

Zak∏ad Hodowli Koni

M∏odzie˝ ch∏onna wiedzy i nowo-

Êci naukowych uczestniczy∏a

z du˝ym zainteresowaniem

w projektach festiwalowych Katedry Ge-

netyki i Hodowli RoÊlin. W wyk∏adzie pt.

„Technologia DNA a post´p hodowlany

XXI wieku” przeprowadzonym przez

prof. dr. hab. Zbigniewa Brod´ uczestni-

czy∏o ponad 120 osób: uczniowie i na-

uczyciele X i XV Liceum Ogólnokszta∏cà-

cego z Poznania, L. O. ze Swarz´dza

i Leszna oraz studenci i doktoranci na-

szej Uczelni i UAM. Frekwencja na wy-

k∏adzie przekroczy∏a oczekiwania orga-

nizatorów, w Collegium Cieszkowskich

w sali wyk∏adowej im. Prof. W∏. Smosar-

skiego zabrak∏o miejsc siedzàcych, dla-

tego cz´Êç m∏odzie˝y wys∏ucha∏a wyk∏a-

du na stojàco lub siedzàc na pod∏odze.

Tematyka wyk∏adu o technologicznym

wykorzystaniu DNA w aspekcie aplika-

cyjnym w celu zastosowania technik bio-

technologicznych w ulepszaniu popula-

cji roÊlin uprawnych wzbudzi∏a du˝e za-

interesowanie. Âwiadczy to o dobrym

przygotowaniu merytorycznym m∏o-

dzie˝y i programach dydaktycznych

szkó∏ Êrednich oraz du˝ym zaintereso-

waniu uprawianymi na Wydziale Rolni-

czym przysz∏oÊciowymi i dynamicznie

si´ rozwijajàcymi dyscyplinami takimi

jak: genetyka, hodowla roÊlin i biotech-

nologia.

Obecnie szeroko poj´ta technologia

DNA, a szczególnie mo˝liwoÊç rekombi-

nacji poprzez in˝ynieri´ genetycznà ge-

nów z odleg∏ych filogenetycznie gatun-

ków wytycza nowe du˝e mo˝liwoÊci

w doskonaleniu w∏aÊciwoÊci u˝ytko-

wych roÊlin uprawnych.

Prace nad istotà genu – elementami

dziedzicznymi majà swój poczàtek w ba-

daniach Jana Grzegorza Mendla nad

dziedzicznym uwarunkowaniem cech

u grochu (1866 r.). Tak˝e ponowne od-

krycie Praw Mendla w 1900 roku przez

Carla Corrensa, Ericha von Tchermaha

i Hugo de Vriesa da∏y nowy impuls w ba-

daniach nad istotà i definicjà genu. Do-

piero w 1944 roku O. T. Avery, C.

MacLand i M. McCarty udowodnili, ˝e

materia∏em dziedzicznym jest czàstecz-

ka DNA.

Podwójna spirala – helisa DNA, której

struktur´ przedstawili D. Watson i F. H.

C. Crick w pracy pt. „A Structure fir De-

oxyribose Nucleic acid” w presti˝owym

czasopiÊmie Nature w 1953 roku da∏a

mo˝liwoÊç poznania uniwersalnego ko-

du genetycznego, sekwencjonowania

genomów organizmów ˝ywych oraz ba-

dania ekspresji genów w ontogenezie.

Warsztaty biotechnologiczne umo˝li-

wi∏y zapoznanie si´ m∏odzie˝y z bada-

niami w genetyce i biotechnologii z za-

stosowaniem metod klasycznych i no-

woczesnych na rzecz hodowli roÊlin.

Metody diagnostyki molekularnej pre-

zentowa∏ zespó∏: prof. dr hab. Zbigniew

Broda, mgr Sylwia Miko∏ajczyk, mgr Le-

okadia Torz, Ewa Nowak; – metody cyto-

genetyczne i embriologiczne stosowane

do analiz roÊlin uprawnych oraz prezen-

tacj´ obrazów cytologicznych prowadzi∏

zespó∏: prof. dr hab. Andrzej Wojcie-

chowski, mgr B∏a˝ej Springer, in˝. Ma∏-

gorzata Weigt; – metod´ analizy kwasów

t∏uszczowych prezentowa∏ zespó∏: prof.

dr hab. Tadeusz ¸uczkiewicz, mgr Maria

Boberska, Miros∏awa Ciesielska oraz

sposób uzyskiwania metodami klasycz-

nymi rekombinacji genetycznych – dr

Jerzy Nawraca∏a, dr Stanis∏aw Dyba i mgr

Maria Broda. Warsztaty biotechnologicz-

ne przeprowadzono w laboratoriach

i szklarni Katedry. Ponad trzy godzinny

kontakt z procedurami badawczymi m.

in. izolacjà DNA, elektroforezà produk-

tów amplifikacji DNA, wyszczepianiem

eksplantatów na sztuczne po˝ywki, ob-

serwacje obrazów chromosomów roÊlin

uprawnych, analiza chromatograficzna

zawartoÊci kwasów t∏uszczowych, zapo-

znanie si´ z budowà kwiatów i kwiato-

stanów roÊlin uprawnych oraz klasycz-

nym krzy˝owaniem, indywidualne wy-

konanie okreÊlonych czynnoÊci labora-

toryjnych oraz kontakt z nowoczesnà

aparaturà da∏ uczestnikom warsztatów

mo˝liwoÊç zapoznania si´ z procedura-

mi badawczymi w genetyce, hodowli ro-

Êlin i biotechnologii. Mia∏y wi´c one

szczególne wartoÊci poznawcze i dydak-

tyczne oraz pokaza∏y szerokie mo˝liwo-

Êci podj´cia studiów i zdobywania no-

woczesnej wiedzy rolniczej.

Du˝a frekwencja, zainteresowanie

oraz podziw dla osiàgni´ç naukowych

m∏odzie˝y jest przejawem ch´ci pog∏´-

bienia wiedzy z obszaru nowoczesnej

biologii stosowanej. Wiedza ta ma oczy-

wiste miejsce w rolnictwie i nakreÊli

komplementarne do tradycyjnego nowe

oblicze rolnictwa XXI wieku.

prof. dr hab. Zbigniew Broda

Katedra Genetyki

i Hodowli RoÊlin

w VI Poznaƒskim

Festiwalu

Nauki i Sztuki

V Mi´dzynarodowa Konferencja Mapowania Genomu Konia

STYCZE¡ 2004

Prof. Andrzej Wojciechowski – prezentacja obrazów cytologicznych

Mgr Sylwia Miko∏ajczyk omówi∏a kultury in vitro w diagnostyce molekularnej

Wyk∏ad prof. Zbigniewa Brody w sali im. prof. W. Smosarskiego

O rekombinacjach genetycznych mowi∏ dr Jerzy Nawraca∏a

Metody analizy kwasów t∏uszczowych przedsta-wi∏a m.in. mgr Karolina Boberska

11

STYCZE¡ 2004

DIALOG KOÂCIO¸A

12

Bazylika Êw. Jana na Lateranie i Papieski Uniwersytet Lateraƒski by∏y naszym miejscem obrad.Tekst strona 2-3.

Autor.

UroczystoÊç otwarcia Sympozjum w Bazylice Êw. Jana na Lateranie.

Nasz przystanek Lateran.

STYCZE¡ 2004

Z UNIWERSYTETEMJedna z naszych Mszy Êw. w kapliczce pami´tajàcej pierw-szych Êwi´tych KoÊcio∏a katolickiego. (Msz´ Êw. koncelebrujàksiàdz biskup Marek J´draszewski oraz ksi´˝a Mateusz Misiak i Przemys∏aw Danielczak, pierwsze czytanie –prorektor UAM prof. dr hab. Bronis∏aw Marciniak).

Arcybiskup Tadeusz Kondrusiewicz (w Êrodku) z Diecezji Moskiewskiej wita si´ z naszà delegacjà.

S O B O T A19 LIPCA 2003

TO

DZIE¡ WZRUSZE¡

13

Jego Ekscelencja ksiàdz biskup Marek J´draszew-ski – duszpasterz, kaznodzieja, humanista, kone-ser kultury i sztuki, erudyta, znawca wykwintnejkuchni i lodów.

STYCZE¡ 2004

Na poletkach doÊwiadczalnych holenderskiej uczelni

Mgr Izabela Lipiƒska w trakcie prezentowania naszej Uczelni mi´dzy-narodowemu audytorium w CAH Dronten

W kampusie CAH – prof. Franciszek Borówczak, mgr Izabela Lipiƒska i KarolinaAndra∏ojç

14

A M O ˚ E S T U D I A

Karolina Andra∏ojç, IIIr. WHiBZ przy stanowisku badawczym w CAH Dronten

W jury prezentacji sprawozdaƒ z wyjazdów studyjnych znalaz∏a si´ tak˝e naszastudentka Karolina Cz´piƒska (niegdyÊ „¸any”), studiujàca w Anglii

STYCZE¡ 2004

W ubieg∏ym roku dr hab. Franciszek

Borówczak prof. nadzw. z Katedry

Uprawy Roli i RoÊlin i mgr Izabela Lipiƒ-

ska z Katedry Ekonomiki Gospodarki

˚ywnoÊciowej goÊcili w Wy˝szej Szkole

Rolniczej (The Christian Agriculture

College – CAH) w Dronten, w Holandii.

Celem pobytu by∏o zaprezentowanie

holenderskim studentom oferty stu-

diów w Akademii Rolniczej w Poznaniu,

jak i wymiana dotychczasowych do-

Êwiadczeƒ ze wspó∏pracy pomi´dzy na-

szymi Uczelniami w ramach programu

SOCRATES – ERASMUS. Nasi przedsta-

wiciele wykorzystali dla zapromowania

Uczelni materia∏y informacyjne o Akade-

mii Rolniczej, film video oraz przygoto-

wali prelekcje dotyczàce programów

studiów i polskiego rolnictwa.

Gospodarze pobytu przygotowali dla

goÊci specjalny program obejmujàcy

spotkania z naszymi i zagranicznymi stu-

dentami, zwiedzenie Uczelni i zak∏adów

doÊwiadczalnych oraz wyjazdy turystycz-

ne. Du˝ym wyró˝nieniem dla goÊci by∏o,

na proÊb´ gospodarzy, stanowienie jury

dla oceny prezentacji sprawozdaƒ stu-

dentów holenderskich z wyjazdów stu-

dyjnych do Finlandii, Polski, Stanów

Zjednoczonych Ameryki i W´gier. Ofi-

cjalne spotkania z koordynatorami stu-

diów zagranicznych Timem Mengerem

i Will Bekkering poÊwi´cone by∏y omó-

wieniu mo˝liwoÊci dalszego doskonale-

nia wspó∏pracy pomi´dzy partnerskimi

uczelniami. Strona holenderska wyra˝a-

∏a bardzo pozytywne opinie o naszych

studentach, o ich przygotowaniu i zaan-

ga˝owaniu w studiach. W roku akade-

mickim 2002/2003 w Dronten studiowa-

∏o pi´ciu naszych studentów. Obie

uczelnie sà przekonane, ˝e taka wspó∏-

praca wzbogaca ich dzia∏alnoÊç i jest

wspólnym interesem jej doskonalenie

i rozwijanie w przysz∏oÊci. Gospodarze

wyrazili zamiar ponownego zaproszenia

przedstawicieli naszej Uczelni, uwa˝ajàc,

˝e taka forma promocji studiów jest naj-

efektywniejsza. Pobyt by∏ równie˝ okazjà

do nawiàzania kontaktów z przedstawi-

cielami Uniwersytetu Evora z Portugalii,

który wspó∏pracuje z CAH.

W czasie wolnym by∏a mo˝liwoÊç spo-

tkania si´ z naszymi studentami i zapo-

znania si´ z ich opiniami o studiach

w Dronten. Obecnie w CAH studiowaç

mo˝na na jednym z czterech mi´dzyna-

rodowych kursów, a mianowicie:

• International Livestock Sciences (Pro-

dukcja zwierz´ca na Êwiecie)

• Agricultural Chain Management (Za-

rzàdzanie sieciami i ∏aƒcuchami w rol-

nictwie)

• Rural Development and Innovation

(Rozwój i unowoczeÊnianie obszarów

wiejskich)

• European Funds Management (Zarzà-

dzanie funduszami europejskimi).

Oferta kursów skierowana jest przede

wszystkim do studentów majàcych ukoƒ-

czony trzeci rok studiów, czyli po zalicze-

niu podstawowych przedmiotów i spre-

cyzowaniu w∏asnych zainteresowaƒ na-

ukowych. Studia w Dronten sà okazjà do

nawiàzania kole˝eƒskich kontaktów ze

studentami zagranicznymi z Portugalii,

Francji, W´gier i S∏owenii. Warunkiem

podj´cia studiów jest dobra znajomoÊç

j´zyka angielskiego. Uczelnia w Dronten

oferuje studentom zagranicznym bardzo

dobre warunki zakwaterowania. Do dys-

pozycji studentów pozostaje szeÊç no-

wych budynków z pokojami jed-

no– i dwuosobowymi. Szczegó∏owych in-

formacji o zasadach ubiegania si´ o stu-

dia w CAH udziela w Dziale Wspó∏pracy

z Zagranicà, pok. 310 mgr Joanna Pie-

trzak codziennie w godz. 1000 – 1300 (tel.

8487012, e-mail: joamar@owl.au.po-znan.pl) oraz Koordynator Programu

SOCRATES – ERASMUS dr hab. W∏odzi-

mierz Nowak z Katedry ˚ywienia Zwie-

rzàt i Gospodarki Paszowej, pok. 34,

w poniedzia∏ki w godz. 900 – 1200 (tel.

8487235, e-mail: nowakwl@jay.au.po-znan.pl). Informacje takie zamieszczo-

no równie˝ na stronie internetowej na-

szej Uczelni (www.au.poznan.pl/so-crates). Autorzy, pozostajàc pod wra˝e-

niem pobytu w CAH, zach´cajà naszych

studentów do zainteresowania si´ studia-

mi w Dronten.

Franciszek Borówczak

Izabela Lipiƒska

W H O L A N D I I ?

15

LeÊny Zak∏ad DoÊwiadczalny Sie-

mianice zdoby∏ w lipcu ubieg∏ego ro-

ku Certyfikat Forest Stewardship Co-

uncil (FSC) dla prowadzonej przez

siebie gospodarki leÊnej. Certyfikacj´

przeprowadzono wed∏ug Standardów

Gospodarki LeÊnej SmartWood.

SmartWood jest programem zrów-

nowa˝onego leÊnictwa Rainforest Al-

liance – mi´dzynarodowej organizacji

przyrody, która ma na celu ochron´

zagro˝onych ekosystemów oraz ludzi

i zwierzàt je zamieszkujàcych poprzez

zmian´ sposobów u˝ytkowania,

przedsi´wzi´ç biznesowych i zacho-

waƒ konsumentów. SmartWood jest

najstarszym i najwa˝niejszym progra-

mem certyfikacyjnym gospodarki le-

Ênej na Êwiecie. Jest on oczywiÊcie

akredytowany przez Forest Steward-

ship Council.

Nale˝y podkreÊliç, ˝e Forest Ste-

wardship Council jest mi´dzynarodo-

wà organizacj´ typu non-profit, za∏o-

˝onà w celu wspierania takiej gospo-

darki leÊnej na ca∏ym Êwiecie, która

bierze pod uwag´ spe∏nianie wszyst-

kich jej aspektów Êrodowiskowych,

spo∏ecznych i ekonomicznych.

Gospodarka leÊna prowadzona

przez LZD Siemianice zosta∏a w ten

sposób poddana zupe∏nie niezale˝nej

ocenie pod wzgl´dem ekologicznym,

ekonomicznym i spo∏ecznym. Mi´dzy-

narodowy zespó∏ audytorów uzna∏, ˝e

spe∏nia ona wszystkie surowe kryteria,

przyj´te w wy˝ej wymienionych pro-

gramach. Uzyskany certyfikat zapewni

Zak∏adowi lepszy i wi´kszy zbyt surow-

ca i produktów drzewnych. Jednocze-

Ênie nale˝y podkreÊliç, ˝e obejmuje on

wyroby pochodzàce z przynale˝nego

do LZD Siemianice Tartaku w Laskach

oraz sadzonki i nasiona z Gospodar-

stwa Szkó∏karskiego DobrygoÊç i lasów

siemianickich. Warto podkreÊliç, ˝e

w tym ostatnim zakresie, jest to pierw-

szy tego typu certyfikat w Polsce.

Oficjalne wr´czenie certyfikatu na-

stàpi∏o w trakcie uroczystoÊci inaugu-

racji dzia∏alnoÊci Centrum Kszta∏cenia

Przedsi´biorców LeÊnych.

Iwo Ga∏ecki

Certyfikat FSC dla LZD Siemianice

STYCZE¡ 2004

Wpaêdzierniku ub. roku na terenie OÊrodkaNaukowo – Dydaktycznego w Laskach ko∏oK´pna, nale˝àcego do LeÊnego Zak∏adu Do-

Êwiadczalnego Siemianice, odby∏a si´ uroczysta in-auguracja dzia∏alnoÊci Centrum Kszta∏cenia Przed-si´biorców LeÊnych.

Centrum powsta∏o z inicjatywy grupy osób (z Wydzia∏u

LeÊnego AR w Poznaniu, kierownictwa PGL Lasy Paƒstwowe

i Stowarzyszenia Przedsi´biorców LeÊnych), które widzia∏y

potrzeb´ stworzenia systemu kszta∏cenia ukierunkowanego

na przekazanie przedsi´biorcom leÊnym najnowszej wiedzy

z zakresu stosowanych w gospodarce leÊnej technologii

i zarzàdzania firmà. Wychodzàc naprzeciw tym oczekiwa-

niom Uczelnia nasza powo∏a∏a, na terenie swoich lasów do-

Êwiadczalnych, jednostk´ dydaktycznà o nazwie Centrum

Kszta∏cenia Przedsi´biorców LeÊnych.

SpoÊród zaproszonych goÊci w uroczystoÊci udzia∏ wzi´li:

rektor AR prof. dr hab. Erwin Wàsowicz, naczelnik Wydzia∏u

Organizacji i Rozwoju Dyrekcji Generalnej Lasów Paƒstwo-

wych mgr in˝. Jerzy Kapral, dyrektor Regionalnej Dyrekcji

Lasów Paƒstwowych w Poznaniu mgr in˝. Piotr Grygier, pro-

dziekan Wydzia∏u LeÊnego AR dr in˝. Jan Ceitel, prezes Sto-

warzyszenia Przedsi´biorców LeÊnych Jan Kubiak. Lokalne

w∏adze samorzàdowe reprezentowa∏ sekretarz powiatu k´-

piƒskiego Krzysztof Dàbrowski. Obecni byli równie˝ wyk∏a-

dowcy, którzy b´dà uczestniczyli w realizacji programu na-

uczania.

Inauguracja dzia∏alnoÊci Centrum zosta∏a po∏àczona

z przyznaniem LZD Siemianice certyfikatu dobrej gospo-

darki leÊnej FSC, który wr´czy∏ dr in˝. Andrzej Czech

– przedstawiciel firmy konsultingowej NEPCon.

UroczystoÊç poprowadzi∏ dyrektor LeÊnego Zak∏adu Do-

Êwiadczalnego Siemianice mgr in˝. Iwo Ga∏ecki. W krót-

kim wystàpieniu przywita∏ zaproszonych goÊci, wyrazi∏ za-

dowolenie z faktu utworzenia Centrum na terenie Zak∏adu

DoÊwiadczalnego, którym kieruje i poprosi∏ o zabranie

g∏osu rektora prof. Erwina Wàsowicza. Rektor zapozna∏ ze-

branych ze strukturami Uczelni, nowymi kierunkami i spe-

cjalnoÊciami studiów, liczbà studentów itp. Zwracajàc si´

do s∏uchaczy Centrum, podkreÊli∏, i˝ od tego momentu

przez dwa semestry b´dà oni stanowili czàstk´ Uczelni.

Swoje wystàpienie JM Rektor zakoƒczy∏ ˝yczeniami skiero-

wanymi do pierwszego rocznika s∏uchaczy, aby ich zwià-

zek z Uczelnià przyniós∏ wymierne efekty w prowadzonej

przez nich dzia∏alnoÊci gospodarczej, zaowocowa∏ nowy-

mi kontaktami i sta∏ si´ êród∏em satysfakcji równie˝ w ˝y-

ciu pozazawodowym.

Nast´pnie g∏os zabrali: dyrektor Piotr Grygier, naczelnik

Jerzy Kapral, który w imieniu dyrektora generalnego Lasów

Paƒstwowych dr. in˝. Janusza Dawidziuka, przekaza∏ ˝ycze-

nia wielu sukcesów pomys∏odawcom Centrum, organizato-

rom i s∏uchaczom, prodziekan Jan Ceitel, kierownik Cen-

trum W∏odzimierz Stempski i Krzysztof Dàbrowski.

Kolejnym punktem uroczystoÊci by∏o wr´czenie przez

rektora prof. Erwina Wàsowicza nominacji cz∏onkom Rady

Programowo-Dydaktycznej dzia∏ajàcej przy Centrum.

W sk∏ad Rady wchodzà przedstawiciele Lasów Paƒstwo-

wych, Stowarzyszenia Przedsi´biorców LeÊnych, LeÊnego

Zak∏adu DoÊwiadczalnego i Wydzia∏u LeÊnego.

Nast´pnie rozpocz´∏y si´ pierwsze wyk∏ady z hodowli la-

su, które poprowadzi∏ dr in˝. Jan Ceitel, kierownik Zak∏adu

Techniki Hodowli Lasu.

Oferta edukacyjna Centrum skierowana jest do w∏aÊci-

cieli firm leÊnych zajmujàcych si´ us∏ugowym wykonaw-

stwem prac na rzecz Lasów Paƒstwowych. Pierwszy rocznik

s∏uchaczy liczy 114 osób, wywodzàcych si´ praktycznie

z terenu ca∏ego kraju, posiadajàcych ró˝ne kwalifikacje

(w przewa˝ajàcej cz´Êci legitymujà si´ oni wykszta∏ceniem

nieleÊnym). Program zaj´ç obejmuje, oprócz zagadnieƒ

z zakresu gospodarki leÊnej, tematyk´ prawno-ekonomicz-

nà zwiàzanà z zarzàdzaniem firmà, szczególnie w kontek-

Êcie nieodleg∏ego cz∏onkostwa Polski w strukturach Unii

Europejskiej. Wyk∏adowcami sà pracownicy Wydzia∏u Le-

Ênego, administracji Lasów Paƒstwowych oraz osoby nie-

zwiàzane bezpoÊrednio z leÊnictwem – ekonomiÊci, praw-

nicy, pracownicy Paƒstwowej Inspekcji Pracy, Urz´du Kon-

troli Skarbowej itp.

W∏odzimierz Stempski

16

Wystàpienie JM Rektora prof. dr. hab. Erwina Wàsowicza S∏uchacze pierwszego rocznika Centrum Kszta∏cenia Przedsi´biorcówLeÊnych

Inauguracja dzia∏alnoÊci

Centrum Kszta∏cenia

Przedsi´biorców LeÊnych

przy LZD Siemianice

STYCZE¡ 2004

Pierwsze seminarium Bezpieczeƒstwo

pracy w nowoczesnym leÊnictwie,

które oby∏o si´ w czerwcu 2002 roku w cza-

sie trwania Targów „EKO-LAS” w Tucholi,

spotka∏o si´ z ˝ywym zainteresowaniem Êro-

dowiska leÊników i przedsi´biorców Êwiad-

czàcych us∏ugi w podstawowych dzia∏ach

prac leÊnych. W efekcie tego równie˝ na Tar-

gach EKO-LAS 2003, Katedra In˝ynierii Âro-

dowiska Pracy przy organizacyjnym wspar-

ciu Mi´dzynarodowych Targów „SAWO”

w Bydgoszczy, wzmocniona wiedzà i do-

Êwiadczeniem w propagowaniu problema-

tyki ochrony pracy przez Okr´gowy Inspek-

torat Pracy w Poznaniu, zaprosi∏a pracowni-

ków leÊnictwa i s∏u˝b leÊnych na drugie se-

minarium opatrzone tym samym tytu∏em.

Zainteresowanie nim przesz∏o wszelkie

oczekiwania – udzia∏ wzi´∏o blisko 150 osób.

Dominantà tegorocznego programu se-

minaryjnego by∏y zagadnienia starannego

przystosowania si´ do nowych warunków

funkcjonowania tego sektora gospodarki

leÊnej po wejÊciu Polski do struktur Unii

Europejskiej. A prowadzenie obrad semina-

ryjnych w samym centrum imprezy targo-

wej, przy oddzieleniu od otoczenia leÊnego

jedynie Êcianami namiotu konferencyjne-

go, w swoisty sposób kszta∏towa∏o atmosfe-

r´ przekazu wiedzy i prowadzenia dyskusji.

Stworzono sprawne organizacyjnie

i atrakcyjne merytorycznie forum dyskusyj-

ne, zaczynajàce przybieraç znamiona spo-

tkaƒ cyklicznych. Nast´puje na nich bezpo-

Êredni przep∏yw wiedzy z zakresu bezpie-

czeƒstwa i ochrony pracy w leÊnictwie od

instytucji i osób zajmujàcych si´ tym profe-

sjonalnie i przechwytywanie przez nie sy-

gna∏ów o trudnoÊciach, z jakimi muszà so-

bie radziç wykonawcy zadaƒ zwiàzanych

z prowadzeniem gospodarki leÊnej oraz

z pozyskiwaniem i przygotowaniem drew-

na do przemys∏owego przerobu. Czas

i miejsce, okreÊlane imprezà targowà, w ra-

mach której seminaria te si´ odbywajà, sà

czynnikami niezwykle korzystnymi, gdy˝ ci

sami specjaliÊci, których ciekawià najnow-

sze osiàgni´cia w technice i organizacji prac

leÊnych sà te˝ zainteresowani ich wykony-

waniem w sposób najbardziej efektywny

i bezpieczny.

Dorobek tegorocznego seminarium zo-

sta∏ zebrany w drugim, obszerniejszym ni˝

w roku 2002, zeszycie materia∏ów semina-

ryjnych. Spodziewamy si´, ˝e ich treÊç sta-

nie si´, w takim samym stopniu jak po-

przednio, zach´tà do sk∏adania zamówieƒ

przez instytucje i podmioty gospodarcze

funkcjonujàce w sferze gospodarki leÊnej.

Nie skrywamy przy tym zadowolenia

z w∏àczenia si´ w organizacj´ seminariów

Paƒstwowej Inspekcji Pracy – Okr´gowego

Inspektoratu Pracy w Poznaniu. Wymiana

doÊwiadczeƒ i wzajemne uzupe∏nianie si´

w wiedzy z zakresu ochrony pracy i sposo-

bów jej propagowania z tej rangi partne-

rem podnosi presti˝ samej imprezy i wp∏y-

wa bardzo korzystnie na aktualizacj´ kie-

runków prac badawczych i doskonalenie

form prowadzenia zaj´ç dydaktycznych

w Katedrze.

Stanis∏aw Dolny

16grudnia 2003, jak co roku, stu-

denci Wydzia∏u LeÊnego wraz

z w∏adzami dziekaƒskimi, przedstawi-

cielami kadry naukowej oraz wieloma

osobami g∏´boko zwiàzanymi ze Êro-

dowiskiem studenckim, spotkali si´

na uroczystej Kolacji Wigilijnej w klu-

bie „Dziupla” DS „Przylesie”. Organi-

zacjà Wigilii zaj´li si´ sami studenci

pod patronatem Ko∏a LeÊników oraz

Zespo∏u Tr´baczy MyÊliwskich Vena-

tor. GoÊciem honorowym by∏ prorek-

tor ds. studiów prof. dr hab. Leszek

Nogowski. Nie zabrak∏o równie˝

dziekana prof. dr. hab. Les∏awa ¸a-

budzkiego i prodziekanów dr. hab.

Romana Gornowicza i dr. in˝. Jana

Ceitla, jak równie˝ licznego grona

profesorskiego.

By∏y wspólne Êpiewy kol´d i krótki

koncert w wykonaniu ZTM Venator.

Z dalekiej Laponii przyby∏ Âwi´ty Mi-

ko∏aj, zwany tak˝e Gwiazdorem, wraz

z dwiema przeÊlicznymi Ânie˝ynka-

mi. Starcowi, choç zm´czonemu po-

dró˝à, dopisywa∏ znakomity humor,

który udziela∏ si´ wszystkim obec-

nym, szczególnie podczas rozdawa-

nia prezentów. W worku Gwiazdora,

oprócz rózg dla studentów, znalaz∏y

si´ tak˝e drobne upominki dla przy-

by∏ych goÊci.

Uroczysta Kolacja Wigilijna sta∏a si´

równie˝ okazjà do wr´czenia pi´ciu

wybitnie zas∏u˝onym dla Ko∏a LeÊni-

ków osobistoÊciom „Z∏otych Odznak”,

nadanych jednog∏oÊnie przez Walne

Zgromadzenie Ko∏a dr Dorocie Wroƒ-

skiej-Pilarek, dr. Dariuszowi Gwiazdo-

wiczowi, dr. in˝. Jaros∏awowi Szabano-

wi oraz przedstawicielom RDLP w Po-

znaniu dyrektorowi RDLP mgr. in˝.

Piotrowi Grygierowi i przewodniczàce-

mu PTL mgr. in˝. Jerzemu Flisykow-

skiemu. Nadano równie˝ tytu∏ Hono-

rowego Cz∏onka Ko∏a LeÊników dr. in˝.

Tadeuszowi Mizerze i dr. hab. Roma-

nowi Gornowiczowi.

Piotr Szyszko

Otwarcie seminarium: prof. Stanis∏aw Dolny – kierownik Katedry In˝y-nierii Ârodowiska Pracy i mgr in˝. Krzysztof Fiklewicz – Okr´gowy Inspek-tor Pracy w Poznaniu

17

Wigilia na Wydziale LeÊnym

O bezpieczeƒstwie pracy w leÊnictwie

fot.

W∏o

dzim

ierz

Kus

iak

Audytorium seminaryjne

STYCZE¡ 2004

Wdniach 28-29 listopada 2003

roku odby∏ si´ wyjazd tereno-

wy studentów V roku Wydzia-

∏u LeÊnego AR w Poznaniu w ramach fa-

kultetu „Perspektywy pracy w leÊnic-

twie”. Fakultet, w którym uczestniczy∏o

28 osób, zosta∏ zorganizowany przez dr.

in˝. W∏adys∏awa Kusiaka z Katedry In˝y-

nierii Ârodowiska Pracy. Celem zaj´ç

by∏o zapoznanie przysz∏ych absolwen-

tów leÊnictwa z aktualnymi mo˝liwo-

Êciami podj´cia pracy w Lasach Paƒ-

stwowych oraz z zagadnieniami doty-

czàcymi funkcjonowania jednostek or-

ganizacyjnych LP.

Pierwszym punktem progra-

mu by∏a wizyta w NadleÊnic-

twie Zdrojowa Góra na terenie

RDLP Pi∏a. Studentom przed-

stawiono struktur´ zatrudnie-

nia w nadleÊnictwie oraz omó-

wiono zarzàdzenie nr 80 Dy-

rektora Generalnego Lasów

Paƒstwowych w sprawie zasad

przyjmowania absolwentów le-

Ênych szkó∏ Êrednich i wy˝-

szych na sta˝ w Lasach Paƒ-

stwowych. Tezy przedstawione

w tym zarzàdzeniu sta∏y si´

punktem wyjÊcia do dyskusji.

Uczestnicy skoncentrowali si´

przede wszystkim na kwe-

stiach egzaminu sta˝owego

oraz zasad wynagradzania sta-

˝ystów.

Drugim przystankiem „wy-

prawy” by∏a siedziba RDLP

w Szczecinku. Studentów po-

wita∏ naczelnik RDLP Jerzy Zagórowski

wraz z towarzyszàcymi mu naczelni-

kiem Tadeuszem Partykà oraz starszym

specjalistà ds. hodowli lasu El˝bietà Mu-

rat. Scharakteryzowali oni struktury

szczecineckiej dyrekcji oraz gospodark´

leÊnà na tym terenie, a tak˝e procedury

kwalifikacji absolwentów, którzy ukoƒ-

czyli sta˝, do dalszej pracy w Lasach

Paƒstwowych. Okaza∏o si´, ˝e w zwiàz-

ku z restrukturyzacjà zatrudnienia, jaka

jest przeprowadzana w jednostkach or-

ganizacyjnych LP, jedynie cz´Êç absol-

wentów b´dzie mia∏a szans´ podj´cia

tutaj pracy. Ten fakt sta∏ si´ podstawà

dyskusji o przysz∏oÊci polskich lasów,

w których wbrew powszechnym dekla-

racjom mo˝e dojÊç do powstania tzw.

luki pokoleniowej. Studenci poddali

krytyce zarówno proces restrukturyza-

cji zatrudnienia, jak i kryteria przyjmo-

wania absolwentów szkó∏ leÊnych na

sta˝ w Lasach Paƒstwowych. Uznano, ˝e

zasady zarzàdzenia nr 80 sà nieprecyzyj-

ne i w du˝ej mierze subiektywne. Nie

opierajà si´ na rzeczywistej wiedzy

i umiej´tnoÊciach kandydatów, a na

uznaniowo przyznawanych punktach

wed∏ug niejasnych kryteriów.

Po dyskusji studenci udali si´ do

NadleÊnictwa Miastko, le˝àcego na te-

renie tej dyrekcji. NadleÊniczy Bole-

s∏aw Tomaszczyk dokona∏ prezentacji

nadleÊnictwa, by∏a te˝ okazja do roz-

mów o perspektywach pracy w leÊnic-

twie. Na zakoƒczenie studenci zaÊpie-

wali przy ognisku hymn poznaƒskich

leÊników.

Kolejnym etapem wyjazdu by∏ OÊrodek

Szkoleniowo-Wypoczynkowy w Orzecho-

wie Morskim, na terenie NadleÊnictwa

Ustka, gdzie studentów powita∏ nadleÊni-

czy Kazimierz ˚muda-Trzebiatowski.

Drugi dzieƒ poÊwi´cony zosta∏ pre-

zentacji warunków pracy w nadmor-

skim NadleÊnictwie Ustka. NadleÊniczy

wraz z zast´pcà Jaros∏awem Wilkosem,

in˝ynierem nadzoru Waldemarem Rze-

szutkiem i leÊniczymi pokazali studen-

tom leÊnà Êcie˝k´ dydaktycznà, biegnà-

cà przez tereny wydmowe oraz wyjàt-

kowe w skali kraju zbiorowisko nad-

morskiego boru ba˝ynowego. Nast´p-

nie uczestnicy obejrzeli teren poligonu

wojskowego w okolicach Ustki, na któ-

rym znajdujà si´ nietypowe umocnie-

nia wydm w postaci zbiorowisk 80-let-

niej kosodrzewiny o powierzchni po-

nad 200 ha. Przedstawiono tak˝e aktu-

alne problemy nadleÊnictwa w zakresie

szkód w drzewostanach powodowa-

nych przez silne wiatry, sposobów przy-

gotowania gleby na ró˝nych siedliskach

oraz ochrony odnowieƒ. Zaj´cia tere-

nowe zakoƒczy∏o omówienie sytuacji

kadrowej w nadleÊnictwie oraz trudno-

Êci zwiàzanych z koniecznoÊcià zmniej-

szenia liczby pracowników w zwiàzku

z przebiegajàcà restrukturyzacjà w La-

sach Paƒstwowych.

Podsumowujàc refleksje z fakul-tetu „Perspektywy pracy w leÊnic-twie” trzeba podkreÊliç, ˝e sk∏oni∏on jego uczestników do powa˝-nych rozwa˝aƒ na temat w∏asnejprzysz∏oÊci i realizacji ˝yciowych

planów. Wszyscy uÊwiadomili so-bie, ˝e Lasy Paƒstwowe nie sàw stanie zatrudniç nawet znaczà-cej cz´Êci uczniów i studentówopuszczajàcych co roku muryszkó∏ leÊnych. Szkoda, ˝e uwarun-kowania ekonomiczne sà ciàglewa˝niejsze od marzeƒ absolwen-tów leÊnictwa o pracy w upragnio-nym zawodzie.

Na zakoƒczenie warto podkreÊliç nie-

codziennà atmosfer´ spotkania leÊni-

ków ze studentami. Sprawni i goÊcinni

organizatorzy zapewnili interesujàcy

program prezentujàcy blaski i cienie

pracy w leÊnictwie. Mimo ma∏o optymi-

stycznych wniosków p∏ynàcych z roz-

mów o szansach pracy w Lasach Paƒ-

stwowych, ˝aden ze studentów nie ˝a-

∏owa∏ uczestnictwa w tym fakultecie.

Piotr Rogowski

PERSPEKTYWY PRACY

18

Spotkanie na terenie NadleÊnictwa Ustka

WW LLEEÂÂNNIICCTTWWIIEE

STYCZE¡ 2004

19

Wprocesie nauczania przedmio-

tów prowadzonych przez pra-

cowników Zak∏adu Geodezjii Kartografii Ârodowiska (do 1.X. 2003 r.

-Katedry Geodezji) Wydzia∏u Melioracjii In˝ynierii Ârodowiska na macierzy-

stym wydziale oraz na wydzia∏ach: Rolni-czym (na kierunku Ochrona Ârodowi-

ska), Ogrodniczym (na specjalnoÊci

Kszta∏towanie terenów zieleni oraz Ar-

chitektura krajobrazu) i do ubieg∏ego ro-

ku akademickiego na Wydziale LeÊnym,wa˝nà rol´ odgrywa przekazywanie wie-

dzy o ró˝nych aspektach wykorzystania

informacji przestrzennej, w tym tak˝e in-

formacji zgromadzonej w Systemach In-

formacji Przestrzennej (SIP).

Poj´cie system informacji przestrzen-

nej oznacza system pozyskiwania, gro-

madzenia, weryfikowania, integrowania,

analizowania, transferowania i udost´p-

niania danych przestrzennych. W szero-

kim rozumieniu SIP obejmuje metody,

Êrodki techniczne, w tym sprz´t i opro-

gramowanie, baz´ danych przestrzen-

nych, organizacj´, zasoby finansowe

oraz ludzi zainteresowanych jego funk-

cjonowaniem. Jednym z cz´sto stosowa-

nych podzia∏ów SIP jest podzia∏ na sys-

temy informacji terenowej (SIT) oraz

systemy informacji geograficznej (GIS).

W programach nauczania przedmio-

tów realizowanych przez pracowników

Zak∏adu Geodezji i Kartografii Ârodowi-

ska zagadnienia budowy i wykorzystania

zarówno systemów SIT, jak i GIS sà naj-

szerzej prezentowane na zaj´ciach z:

„Zastosowania SIP w gospodarce prze-

strzennej obszarów wiejskich” (na uzu-

pe∏niajàcych studiach magisterskich

– kierunek In˝ynieria Ârodowiska) oraz

„SIP w sozologii” (na kierunku Ochrona

Ârodowiska – specjalnoÊç Monitoring

i Oceny Ârodowiskowe).

Zrealizowano te˝ szereg prac magi-

sterskich poÊwi´conych tej tematyce.

Wykaz prac zamieszczono na stronie in-

ternetowej Zak∏adu Geodezji i Kartogra-

fii Ârodowiska Katedry Melioracji,

Kszta∏towania Ârodowiska i Geodezji

(www.au.poznan.pl/katedra/geo/).

SpoÊród wielu producentów oprogra-

mowania dla budowy SIP do znaczàcych

nale˝y firma ESRI (Environmental Sys-

tems Research Institute) z Redlands

w USA. W celu zaprezentowania no-

wych rozwiàzaƒ proponowanych przez

t´ firm´ w roku ubieg∏ym Katedra Geo-

dezji i Mi´dzyuczelniane Ko∏o AR i Poli-

techniki Poznaƒskiej Stowarzyszenia

Geodetów Polskich oraz Zarzàd Oddzia-

∏u Wielkopolskiego Stowarzyszenia

Geodetów Polskich zorganizowa∏y se-

minarium pt. „Prezentacja technolo-

gii GIS firmy ESRI – mo˝liwoÊci

i zastosowania”. Prezentacj´ prze-

prowadzili przedstawiciele firmy ESRI

Polska – Katarzyna Sosnowska i Prze-mys∏aw Cholewiƒski. W seminarium

oprócz pracowników katedr naszego

Wydzia∏u uczestniczyli równie˝ pracow-

nicy innych jednostek Akademii Rolni-

czej zainteresowani problematykà za-

stosowania SIP w procesie dydaktycz-

nym i pracach badawczych (m.in. z Ka-

tedry Metod Matematycznych i Staty-

stycznych Wydzia∏u Rolniczego oraz Ka-

tedry Urzàdzania Lasu Wydzia∏u LeÊne-

go), przedstawiciele Uniwersytetu im.

A. Mickiewicza, Politechniki Poznaƒ-

skiej, Zespo∏u Szkó∏ Geodezyjno-Dro-

gowych oraz ZGiKM Geopoz, studenci

i magistranci.

W ramach prezentacji przedstawiono

mo˝liwoÊci wykorzystania oprogramo-

wania ESRI, a zw∏aszcza ArcGIS Survey

Analyst, ArcGIS Spatial Analyst oraz

ArcGIS Geostatistical Analyst do rozwià-

zywania zagadnieƒ geodezyjnych i karto-

graficznych. Po prezentacji przedstawio-

no ofert´ handlowà skierowanà do

oÊrodków akademickich i szkó∏ wy˝-

szych, w tym warunki zakupu Licencji

„Site” dla Êrodowiska akademickiego Po-

znania. Proponowana pierwsza op∏ata li-

cencyjna wynosi wówczas 25 000 USD,

a op∏ata roczna (od drugiego roku u˝yt-

kowania) – równie˝ 25 000 USD. Propo-

zycja licencji „Site” obejmuje co najmniej

2 uczelnie i umo˝liwia zainstalowanie

dostarczonego oprogramowania na do-

wolnej liczbie stanowisk w pracowniach

i na komputerach nale˝àcych do tych

uczelni. Ze wst´pnych deklaracji uczest-

ników seminarium wynika, ˝e oferta taka

mog∏aby objàç AR, UAM, Politechnik´

Poznaƒskà, AWF (Wydzia∏ Turystyki i Re-

kreacji) oraz AE. Przedstawiciele firmy

ESRI zadeklarowali te˝ pomoc w organi-

zacji mi´dzynarodowego „Dnia GIS”. Zo-

bowiàzanie zrealizowali uczestniczàc

w obchodach „GIS – day” 19 listopada

2003 r. Szereg prezentacji odby∏o si´

w Collegium Maius na Wydziale Nauk

Geograficznych i Geologicznych UAM.

Maria Jankowska

Zak∏ad Geodezji i Kartografii Ârodowiska– prezentacja technologii GIS

Spotkania op∏atkowe naszej spo-

∏ecznoÊci akademickiej w so∏ackim

koÊciele stajà si´ tradycjà. Gospoda-

rzem spotkaƒ jest duszpasterz akade-

micki i proboszcz parafii Êw. Jana

Vianney`a ksiàdz kanonik Marian Mi-

ko∏ajczak, ciàgle otwarty na ka˝dà for-

m´ kontaktu z Pracownikami naszej

Uczelni. Ewenementem op∏atkowych

spotkaƒ jest nieprzerwane uczestnic-

two ksi´˝y biskupów KoÊcio∏a Po-

znaƒskiego.

Tegoroczne, 21 z kolei, mia∏o miej-

sce 8 stycznia. Mszy Êwi´tej przewod-

niczy∏ i homili´ wyg∏osi∏ ksiàdz biskup

Marek J´draszewski, delegat Episkopa-

tu Polski do spraw duszpasterstwa aka-

demickiego. Opraw´ muzycznà stano-

wi∏y kol´dy Êpiewane przez chór ch∏o-

pi´co-m´ski pod dyrekcjà profesora

Stefana Stuligrosza. Utrzymane w to-

nacji Êwiàteczno-noworocznej ˝ycze-

nia z∏o˝y∏a ksi´dzu biskupowi profesor

Aleksandra Sawicka. Nawiàzywa∏y one

w swej treÊci do „˚yczeƒ na Bo˝e Na-

rodzenie”, których autorkà by∏a b∏ogo-

s∏awiona Matka Teresa z Kalkuty. ¸ama-

nie si´ op∏atkiem, po∏àczone ze sk∏a-

daniem ˝yczeƒ trwa∏o d∏ugo. Niewàt-

pliwie jest to wyraz wytworzonej ser-

decznej atmosfery. Po zakoƒczeniu

uroczystoÊci, ks. kanonik Marian Miko-

∏ajczak zaprosi∏ w∏adze Uczelni i przed-

stawicieli spo∏ecznoÊci, a tak˝e spra-

wujàcych s∏u˝b´ liturgicznà na spotka-

nie, któremu towarzyszy∏a m.in. dys-

kusja nad przysz∏oÊcià nauki, KoÊcio∏a

i naszej Uczelni.

Stanis∏aw Koz∏owski

Op∏atek AD 2004

STYCZE¡ 2004

20

Urodzi∏ si´ 7 maja 1953 roku w Po-znaniu, gdzie ukoƒczy∏ szko∏´ pod-stawowà oraz liceum ogólnokszta∏-

càce. W latach 1972-1977 studiowa∏ na Wy-dziale Zootechnicznym Akademii Rolniczejw Poznaniu, uzyskujàc dyplom magistra in-˝yniera zootechniki na podstawie pracymagisterskiej pt. „Próba ustalenia standar-du w badaniach wartoÊci od˝ywczej bia∏ekna kurcz´tach”. BezpoÊrednio po ukoƒcze-niu studiów podjà∏ prac´ w Katedrze ˚y-wienia Zwierzàt i Gospodarki PaszowejAkademii Rolniczej w Poznaniu w charakte-rze pracownika naukowo-dydaktycznego.Stopieƒ doktora nauk rolniczych uzyska∏w roku 1984, na podstawie rozprawy pt.„Ocena wartoÊci od˝ywczej bia∏ek na kur-cz´tach metodà wspó∏czynnika b prostejregresji (TWb)”. W roku 1986 zosta∏ powo-∏any na stanowisko adiunkta. Pracujàc nie-przerwanie w Katedrze ˚ywienia Zwierzàti Gospodarki Paszowej w roku 1996 uzy-ska∏ stopieƒ naukowy doktora habilitowa-nego nauk rolniczych w zakresie zootech-niki (specjalnoÊç naukowa – ˝ywienie zwie-rzàt). Podstawà otrzymania tego stopniaby∏o kolokwium habilitacyjne i rozprawapt. „WartoÊç pokarmowa zbó˝ dla kurczàtrzeênych”. W roku 1999 zosta∏ zatrudnionyna stanowisku profesora nadzwyczajnegoAkademii Rolniczej im. Augusta Cieszkow-skiego w Poznaniu.

Dorobek publikacyjny prof. A. Rutkow-skiego stanowi 169 prac, w tym: 53 to ory-ginalne prace twórcze, 10 pozycji ksià˝ko-wych (w tym 1 ksià˝ka autorska i 9 autor-stwo lub wspó∏autorstwo rozdzia∏ów), 2 ar-tyku∏y naukowe, 23 komunikaty na mi´dzy-narodowych konferencjach naukowych, 38komunikatów na krajowych konferencjachnaukowych, 43 artyku∏y popularno-nauko-we. W 25-letnim okresie pracy zawodowejwspó∏pracowa∏ i dalej wspó∏pracuje z wie-loma oÊrodkami naukowymi w kraju i za-granicà. Jego dzia∏alnoÊç naukowa jestukierunkowana na ˝ywienie drobiu,zw∏aszcza brojlerów kurzych i kur niosek,a dorobek publikacyjny w tym zakresie sta-nowi zdecydowanà wi´kszoÊç wszystkichprac naukowych. Dzia∏alnoÊç naukowaprzed habilitacjà zwiàzana by∏a z pracamio charakterze metodycznym s∏u˝àcymi dodoskonalenia metod oceny wartoÊci od-˝ywczej bia∏ka, oznaczaniem energii meta-bolicznej, stosowaniem pasz pochodzeniakrajowego i ocenà efektywnoÊci enzymówpaszowych poprawiajàcych wykorzystaniepasz w ˝ywieniu kurczàt. Po habilitacji pro-fesor A. Rutkowski swojà dzia∏alnoÊç ba-dawczà skoncentrowa∏ nad kontynuacjàprac z poprzedniego okresu i podj´ciembadaƒ dotyczàcych poznania mechani-zmów funkcjonowania mikroflory przewo-du pokarmowego kurczàt i kur oraz praceksperymentalnych prowadzàcych do bli˝-szego poznania zapotrzebowania i wartoÊcipokarmowych pasz dla go∏´bi domowychi perlic. Do osiàgni´ç w pracy naukowej na-le˝y zaliczyç równie˝:1. Autorstwo w wielu wydawnictwach

ksià˝kowych

2. Uczestnictwo w realizacji projektu mi´-dzynarodowego Eureki: EU 906 ELANEZ„ Elimination of antinutritive effects offeed components by enzymes” 1997 –2001, kierownik polskiej cz´Êci projektu.

3. Uczestnictwo w VI Programie Europej-skim jako partner nr. 9 w pracy pt.”Plants and their extracts and other natu-ral alternatives to antimicrobials in fe-eds.” Framework 6 STREP contract506487: REPLACE – 2004

4. Kierownictwo w realizacji 5. projektówbadawczych Komitetu Badaƒ Nauko-wych.Prof. dr hab. Andrzej Rutkowski prowa-

dzi çwiczenia i wyk∏ady z przedmiotu „˚y-wienie zwierzàt i paszoznawstwo” na: Wy-dziale Hodowli i Biologii Zwierzàt w ra-mach kierunków i specjalnoÊci: zootechni-ka, agroturystyka, biologia stosowana, (stu-dia stacjonarne i zaoczne), Wydziale Rolni-czym (studia stacjonarne i zaoczne). Jestpromotorem 24. prac magisterskich. Przezwiele lat zajmowa∏ si´ praktycznym kszta∏-ceniem studentów. Pe∏ni∏ funkcj´ opiekunastudenckich praktyk produkcyjnych, Wy-dzia∏owego Opiekuna eksperymentalnejrocznej praktyki dla studentów I roku,w ramach której prowadzi∏ przedmioty„Konsultacje zawodowe” oraz „Podstawyrolnictwa”. By∏ kilkakrotnie opiekunemstudenckich praktyk zagranicznych. Powie-rzono mu funkcj´ sekretarza Wydzia∏owejKomisji Rekrutacyjnej. Pe∏ni funkcj´ opie-kuna Sekcji ˚ywienia Zwierzàt przy Stu-denckim Kole Naukowym Zootechników.W latach 1996 – 2001 by∏ opiekunem Stu-denckiego Ko∏a Naukowego Zootechni-ków. W tym okresie cz∏onkowie Ko∏a zdo-byli wiele nagród i wyró˝nieƒ na mi´dzyna-rodowych i krajowych konferencjach Stu-denckich Kó∏ Naukowych. W roku 2000 by∏pomys∏odawcà i organizatorem Wydzia∏o-wej Konferencji Ko∏a Naukowego Zootech-ników, która sta∏a si´ corocznà tradycjà.

Zainteresowania hobbystyczne profeso-ra Rutkowskiego znalaz∏y odzwierciedleniew przedmiocie fakultatywnym „Podstawychowu i hodowli ptaków amatorskich”,który wyk∏ada dla studentów V roku Wy-dzia∏u Hodowli i Biologii Zwierzàt. By∏ pro-motorem zakoƒczonego w 2001 roku prze-wodu doktorskiego, ponadto jest promo-torem dwóch otwartych przewodów dok-torskich. By∏ recenzentem czterech zakoƒ-czonych rozpraw doktorskich. Za dzia∏al-

noÊç naukowà i dydaktycznà otrzyma∏ licz-ne nagrody JM Rektora.

Profesor A. Rutkowski nale˝y do nast´-pujàcych organizacji naukowych: TheWorld’s Poultry Science Association (WPSA)– od 1999 – 2003 r. cz∏onek Zarzàdu Pol-skiego Oddzia∏u WPSA, a 9 grudnia 2003 r.zosta∏ wybrany na Przewodniczàcego Zarzà-du Polskiego Oddzia∏u WPSA. Jest cz∏on-kiem Polskiego Towarzystwa Zootechnicz-nego i Polskiego Towarzystwa ˚ywieniowe-go oraz cz∏onkiem Komitetu Redakcyjnegomiesi´cznika Polskie Drobiarstwo.

Prof. dr hab. A. Rutkowski jest tak˝e g∏´-boko zaanga˝owany w sprawy Uczelni i Wy-dzia∏u. Prowadzi prace zwiàzane z organi-zowaniem oraz dzia∏aniem bazy doÊwiad-czalnej do badaƒ ˝ywieniowych na drobiuw RZD Gorzyƒ, a obecnie ZD˚Z Gorzyƒ.Aktualna baza doÊwiadczalna, b´dàca jed-nà z najlepszych w naszym kraju, pozwalana prowadzenie nowoczesnych doÊwiad-czeƒ bilansowych na kurcz´tach i drobiudoros∏ym, testów wzrostowych i produk-cyjnych na kurcz´tach i nioskach, doÊwiad-czeƒ na przepiórkach, badaƒ nad wyl´go-woÊcià oraz wszelkich badaƒ na go∏´biachi perliczkach.

By∏ w latach poprzednich cz∏onkiem Se-nackiej Komisji ds. Nauki, Wydzia∏owej

Komisji ds. Nauki, Wydzia∏owej KomisjiRekrutacyjnej, kilkukrotnie cz∏onkiem Ko-misji Wydzia∏owych ds. przeprowadzenianiektórych czynnoÊci zwiàzanych z prze-wodami habilitacyjnymi i doktorskim.

Profesor A. Rutkowski dzia∏a równie˝czynnie na rzecz praktyki rolniczej. W la-tach 2000 – 2001 by∏ ekspertem strony rzà-dowej ds. Ustawy o Ârodkach ˚ywieniaZwierzàt (tzw. prawo paszowe). Bra∏ udzia∏we wdro˝eniu wielu prac badawczych,zw∏aszcza dotyczàcych stosowania paszkrajowych oraz enzymów. Jest konsultan-tem naukowym w przedsi´biorstwach zaj-mujàcych si´ produkcjà pasz oraz drobiu.Jest znanym popularyzatorem wiedzy rol-niczej poprzez publikowanie artyku∏ów po-pularno-naukowych, jak równie˝ poprzezprzeprowadzanie licznych szkoleƒ i wyg∏a-szanie wielu referatów dla potrzeb przemy-s∏u paszowego, OÊrodków Doradztwa Rol-niczego, przedsi´biorstw drobiarskich, tar-gów rolniczych itp. (AR)

N O W I P R O F E S O R O W I E

Prof. dr hab. Andrzej Rutkowski– Katedra ˚ywienia Zwierzàt i Gospodarki Paszowej

STYCZE¡ 2004

21

Paêdziernik to nie tylko miesiàc in-

auguracji roku akademickiego, to

równie˝ swoista inauguracja dla wy-

dawnictw uczelnianych, wtedy bo-

wiem odbywajà si´ pierwsze w sezonie

jesiennym targi ksià˝ki naukowej, któ-

rych organizatorem jest Wydawnictwo

Naukowe Uniwersytetu im. Adama

Mickiewicza w Poznaniu. Ubieg∏orocz-

ne, siódme ju˝, Poznaƒskie DniKsià˝ki Naukowej pod patronatem

Rektora UAM, prof. dr. hab. Stanis∏awa

Lorenca trwa∏y od 2 do 4 paêdziernika.

Bogata oferta targowa by∏a adresowa-

na przede wszystkim do Êrodowiska

akademickiego, a tak˝e do animato-

rów kultury, nauczycieli, bibliotekarzy,

ksi´garzy i hurtowników.

Impreza, jak co roku, zgromadzi∏a

liczne grono wydawców ksià˝ek.

W holu CK Zamek przedstawi∏o swà

ofert´ 83 wystawców z ca∏ej Polski –

od wydawnictw uczelnianych po du˝e

oficyny wydawnicze. Prezentowane

by∏y nie tylko ksià˝ki niskonak∏adowe,

specjalistyczne, przeznaczone dla wà-

skiego grona odbiorców, lecz tak˝e

s∏owniki, albumy, poradniki, encyklo-

pedie i wydawnictwa multimedialne.

Ka˝dy z kupujàcych móg∏ zatem zna-

leêç coÊ dla siebie, zw∏aszcza ˝e wy-

stawcy sprzedawali ksià˝ki po cenach

promocyjnych.

Poznaƒskim Dniom Ksià˝ki towarzy-

szy∏y liczne spotkania wydawców i wy-

k∏ady. Odby∏a si´ tak˝e dyskusja pane-

lowa z udzia∏em zagranicznych goÊci

otwierajàca cykl „Pogranicze. Proble-

my i szanse partnerstwa kultur”. Praw-

dziwà atrakcjà dla wszystkich odwie-

dzajàcych targi by∏y pokazy r´cznego

czerpania papieru. Towarzyszy∏a im

opowieÊç o tym, z czego i w jaki spo-

sób robi si´ taki papier, a nawet jak

czerpaç go domowymi sposobami.

Krakowskie Targi Ksià˝ki

K raków przywita∏ wszystkich ko-

chajàcych ksià˝ki zimnem i siàpià-

cym deszczem. Nie przeszkodzi∏o to

jednak 304 wystawcom i 24 tys. ludzi,

którzy odwiedzili hal´ targowà przy ul.

Zapolskiej. Krakowskie, VII ju˝, Targi

Ksià˝ki odnios∏y kolejny sukces. Obec-

noÊç Wydawnictwa AR z Poznania nie

pozosta∏a niezauwa˝ona. Odwiedzajà-

cy witali nas serdecznie, wiedzàc ˝e

uczestniczymy w Targach ju˝ po raz

trzeci. By∏o to niezwykle mi∏e.

W tym roku goÊciem honorowym

by∏a Rosja, wi´c nastrój tworzy∏y pio-

senki Bu∏ata Okud˝awy i W∏odzimie-

rza Wysockiego. Jak zwykle w Krako-

wie mo˝na by∏o spotkaç wielu zna-

nych twórców: Stanis∏awa Lema, S∏a-

womira Mro˝ka, Ludwika Jerzego

Kerna, Wand´ Chotomskà i innych.

Wyjàtkowa by∏a wizyta pani Ireny

Kwiatkowskiej, która podpisywa∏a

ksià˝k´ o sobie pt. Irena Kwiatkow-ska i znani sprawcy, napisanà przez

Romana Dziewoƒskiego. Najdro˝szà

ksià˝kà VII Targów by∏ 800-stronicowy

album o wymiarach 50 x 50 cm i wa-

dze 34 kg poÊwi´cony bokserowi

wszechczasów Muhammadowi Ale-

mu. Luksusowe wydanie Benedykta

Taschena kosztuje 7500 euro. Punk-

tem kulminacyjnym Targów by∏a uro-

czystoÊç zorganizowana w kinie „Ki-

jów”, w czasie której wr´czono g∏ów-

nà nagrod´ im. Jana D∏ugosza za naj-

wybitniejszà ksià˝k´ z dziedziny sze-

roko poj´tej humanistyki pt. Polskiwiek Êwiate∏. Obszary swoistoÊci pa-

ni Profesor Teresy Kostkiewiczowej.

Wiàza∏a si´ ona równie˝ z nagrodà

pieni´˝nà ufundowanà przez firm´

Kulczyk Holding SA. Laureatka otrzy-

ma∏a czek na 40 tys. z∏. Rozstrzygni´-

to tak˝e III edycj´ konkursu wydaw-

nictwa Znak dla debiutujàcego proza-

ika – 15 tys. z∏ otrzyma∏ Micha∏ Ol-

szewski za powieÊç Do Amsterdamu.

Anna Gutowska

Wydawnictwo AR na targachi wystawach ksià˝ki naukowej

Atena 2003

W dniach 5-8 listopada 2003 roku Wydawnictwo Akademii Rolniczej

uczestniczy∏o w odbywajàcych si´ jubileuszowych 10. Targach

Ksià˝ki Akademickiej ATENA. Targi warszawskie Êciàgajà uwag´ zarówno

oficyn uczelnianych, jak i gigantów wydawniczych (PWN, WNT, PZWL.

PWE, Arkady), dlatego chyba najdok∏adniej pokazujà bogactwo polskiej

myÊli naukowej. Cieszà si´ jednoczeÊnie du˝ym zainteresowaniem biblio-

tekarzy, ksi´garzy, ale tak˝e studentów i pracowników naukowych. Tym

razem stoiska 63 wystawców w auli Politechniki Warszawskiej odwiedzi∏o

10 tys. osób.

Og∏oszono równie˝ werdykt w Konkursie na Najlepszà Ksià˝k´ Akade-

mickà. Niezwykle ucieszy∏a nas wiadomoÊç o zdobyciu wyró˝nienia. Uwa-

g´ jurorów zwróci∏y bowiem Torfowiska i torf Piotra Ilnickiego. Tym sa-

mym nasze Wydawnictwo znalaz∏o si´ w gronie bardzo szacownych lau-

reatów, m. in. PWN, WNT, Arkad, Wyd. Uniwersytetu Gdaƒskiego, Wyd.

SGGW, Wyd. UAM. To ju˝ druga nagroda dla nas przyznana na warszaw-

skiej ATENIE.

Niezwykle interesujàco przedstawia∏ si´ równie˝ program towarzyszà-

cy Targom ATENA 2003. Lynette Owen, dyrektor Person Education w An-

glii, specjalistka w dziedzinie zakupu praw autorskich, wyg∏osi∏a odczyt

Udzielanie licencji na prawa autorskie jako pomost kulturowy do UniiEuropejskiej. Zwraca∏a uwag´ dyskusja panelowa Regulacja prawa au-torskiego w poszczególnych krajach Unii Europejskiej z uwzgl´dnie-niem prawa martwej r´ki. Przygotowano konferencj´ na temat polskie-

go szkolnictwa wy˝szego na tle programów nauczania w UE. GoÊcie i wy-

stawcy zebrani w Teatrze Ma∏ym dla uczczenia jubileuszu 10-lecia Targów

ATENA przyj´li goràco wyst´p zespo∏u regionalnego – Lipsk znad Bie-

brzy, który przedstawi∏ zwyczaje i pieÊni weselne w∏asnego regionu.

Lucyna Borowczyk

STYCZE¡ 2004

Pod koniec ub. roku, na spotkaniu

dyrektorów Zak∏adów DoÊwiad-

czalnych naszej Uczelni pod prze-

wodnictwem prorektora prof. Grzego-

rza Skrzypczaka, dr in˝. Zofia Szalczyk

dyrektor Oddzia∏u Agencji Restruktury-

zacji i Modernizacji Rolnictwa w Pozna-

niu – powiedzia∏a o przygotowaniach

do realizacji dop∏at bezpoÊrednich, któ-

rych obs∏ug´ b´dà prowadzi∏y biura po-

wiatowe Agencji. Pomocy rolnikom b´-

dà udzielali wczeÊniej przeszkoleni pra-

cownicy Agencji i OÊrodka Doradztwa

Rolniczego.

W zwiàzku z powy˝szym chcia∏abym

przybli˝yç spo∏ecznoÊci akademickiej

najbardziej u˝yteczne informacje doty-

czàce dop∏at do gruntów rolnych utrzy-

manych w dobrej kulturze przy zacho-

waniu wymogów ochrony Êrodowiska,

o które z dniem akcesji do Unii Europej-

skiej ubiegaç si´ b´dà polscy rolnicy.

Ogólnie mówiàc, p∏atnoÊci bezpo-

Êrednie do powierzchni uprawy sk∏adaç

si´ b´dà z:

• dop∏aty podstawowej, która wynie-

sie: w roku 2004 – 25%, 2005 – 30%,

2006 – 35% tej dop∏aty, jaka przys∏ugu-

je rolnikom w UE,

• dop∏aty uzupe∏niajàcej, która mo-

˝e podwy˝szyç dop∏at´ podstawowà

do wysokoÊci: w roku 2004 – 36%, w

2005 – 39%, a w roku 2006 – 42%. Do-

p∏ata ta mo˝e zostaç podwy˝szona

z bud˝etu krajowego do maksymalnej

wysokoÊci ogó∏em i wynosiç: w roku

2004 – 55%, 2005 – 60%, a w roku

2006 – 65% tej dop∏aty, jaka obecnie

przys∏uguje rolnikom w UE.

Kto mo˝e ubiegaç si´ o dop∏at´podstawowà i uzupe∏niajàcà?

O dop∏at´ podstawowà mo˝e ubie-

gaç si´ ka˝dy, kto spe∏nia nast´pujàce

warunki:

• posiada gospodarstwo rolne, o mini-

malnej ∏àcznej powierzchni gruntów

rolnych (grunty orne, ∏àki, pastwiska,

ugory1, sady, plantacje wieloletnie)

utrzymanych w dobrej kulturze rol-

nej2 o powierzchni co najmniej 1ha,

sk∏adajàcej si´ z dzia∏ek rolnych3, któ-

rych powierzchnia wynosi co najmniej

0,10 ha;

• jest w∏aÊcicielem gospodarstw rol-

nych, a tak˝e inna osoba, która w∏ada

nimi z innych tytu∏ów np. dzier˝awy,

u˝yczenia;

• osoba fizyczna;

• osoba prawna – Skarb Paƒstwa i jed-

nostki organizacyjne (spó∏ki akcyjne,

spó∏ki z o.o., stowarzyszenia, zwiàzki,

zrzeszenia), które sà wpisane do Kra-

jowego Rejestru Sàdowego;

• jednostka nie posiadajàca osobowoÊci

prawnej np. spó∏ki: jawna, partnerska,

komandytowa, komandytowo-part-

nerska, mogà to byç zak∏ady bud˝e-towe i gospodarstwa pomocnicze.

O dop∏at´ uzupe∏niajàcà mo˝e

ubiegaç si´ ka˝dy, kto:

• spe∏nia warunki przyznania dop∏aty

podstawowej ,

• uprawia jednà lub wi´cej z nast´pujà-

cych roÊlin: chmiel, tytoƒ, ziemniaki

przeznaczone do przetwarzania na

skrobi´, inne roÊliny – wykaz tych ro-

Êlin b´dzie okreÊlany corocznie przez

Rad´ Ministrów w drodze rozporzà-

dzenia. Do tej pory nie jest znana jesz-

cze ta lista. Bioràc jednak pod uwag´

prawodawstwo Unii Europejskiej

w wykazie powinny si´ znaleêç nast´-

pujàce roÊliny: pszenica, j´czmieƒ,

owies, ˝yto, pszen˝yto, mieszanki

zbo˝owe, gryka, proso, kukurydza na

JAK UZYSKAå DOP¸ATY BEZPOÂREDNIEDLA ROLNIKÓW

1 Ugory – to grunty, które w danym roku zosta∏y wy∏àczone spod uprawy, ale na których dokonuje si´ odpowiednich zabiegów agrotechnicznych.2 Dobra kultura to zestaw zabiegów i elementów agrotechnicznych pozwalajàcych na: ochron´ gleby przed erozjà, utrzymanie odpowiedniego poziomu próchnicy, zachowanie odpowiedniejstruktury gleby, zachowanie naturalnego Êrodowiska gleby.3 Dzia∏ka rolna – zwarty obszar gruntu rolnego, na którym prowadzona jest jedna uprawa, o powierzchni nie mniejszej ni˝ 0,10 ha, wchodzàcy w sk∏ad gospodarstwa rolnego.

22

Spotkanie w sprawie dop∏at dla rolnictwa – dyr. dr in˝. Zofia Szalczyk, prorektor prof. GrzegorzSkrzypczak, dr in˝. Janusz Sosiƒski, pe∏nomocnik rektora ds. zak∏adów doÊwiadczalnych orazszefowie zak∏adów. fot. Urszula Mojsiej

STYCZE¡ 2004

23

ziarno i pasz´, rzepak, len oleisty, s∏o-

necznik oleisty, soja, groch, bobik, ∏u-

bin s∏odki, len w∏óknisty, konopie

w∏ókniste, wyka, ciecierzyca, soczewi-

ca oraz ∏àki i pastwiska.

Zaznaczam, ̋ e zgodnie z ustawodawcà,

udzia∏ w systemie dop∏aty jest dobrowol-

ny. Rolnicy, którzy nie chcà otrzymaç p∏at-

noÊci, nie muszà sk∏adaç wniosku o wpis

do ewidencji producentów, ani wniosku

o przyznanie p∏atnoÊci obszarowych. Nie

zwalnia to jednak posiadaczy zwierzàt

z obowiàzku ich znakowania i prowadze-

nia dokumentacji w ramach Systemu

Identyfikacji i Rejestracji Zwierzàt.

Jakie powierzchnie kwalifikujàsi´ do dop∏aty?

Obliczajàc powierzchni´ gospodar-

stwa wliczamy tylko te dzia∏ki rolne, któ-

rych powierzchnia jest nie mniejsza ni˝

0,10 ha. Mówiàc potocznie to np. pole

rzepaku, pole cebuli itd., przez które nie

biegnie szosa, tory kolejowe, rzeka, stru-

mieƒ, rów itd.

Dzia∏ka rolna nie musi i najcz´Êciej nie

jest identyczna z dzia∏kà ewidencyjnà,

która znajduje si´ w urz´dowym reje-

strze gruntów i budynków prowadzo-

nych przez Powiatowe OÊrodki Doku-

mentacji Geodezji i Kartograficznej.

Do powierzchni dzia∏ki3 rolnej nie wli-

czamy: terenów zabudowy mieszkalnej

oraz innego rodzaju zabudowaƒ np. al-

tan, szop, itd., prywatnych dróg dojazdo-

wych do pól o szerokoÊci powy˝ej

2m i nie poroÊni´tych trawà, pojedyn-

czych drzew, skupisk i szpalerów drzew,

obszarów pokrytych krzewami, rowów,

miedz, Êcie˝ek nie poroÊni´tych trawà,

murów, ˝ywop∏otów i innego rodzaju

ograniczeƒ trwa∏ych o szerokoÊci powy-

˝ej 2m. Wyjàtkiem od tej regu∏y sà: drogi

b´dàce integralnà cz´Êcià uprawy ze

wzgl´du na proces technologiczny np.

przy uprawie chmielu, pole manewrowe

nie przekraczajàce 8m (w przypadku

upraw chmielu i sadów), prywatne drogi

dojazdowe do pól zaroÊni´te trawà, dro-

gi przep´dowe dla zwierzàt stanowiàce

cz´Êç pastwiska. Ich powierzchni´ wlicza

si´ do powierzchni dzia∏ki rolnej, na któ-

rej si´ znajdujà. Dopiero tak obliczona

powierzchnia kwalifikuje si´ do dop∏aty.

Jakie dokumenty nale˝y z∏o˝yçubiegajàc si´ o przyznanie dop∏aty?

Ubiegajàc si´ o przyznanie dop∏aty na-

le˝y z∏o˝yç:

a) wniosek o wpis do ewidencjiproducentów – wnioskodawca majà-

cy zamiar ubiegaç si´ o dop∏at´ musi

wystàpiç do biura powiatowego

ARiMR o nadanie numeru identyfika-

cyjnego. Po pozytywnym rozpatrzeniu

wniosku o wpis do ewidencji otrzy-

muje jeden, niepowtarzalny, dziewi´-

ciocyfrowy numer identyfikacyjny4.

Wniosek sk∏ada si´ w biurach powia-

towych ARiMR; nie póêniej ni˝ 21 dni

przed z∏o˝eniem pierwszego wniosku

o przyznanie p∏atnoÊci obszarowych.

Z wnioskiem o przyznanie dop∏aty wy-

st´puje ten, kto rzeczywiÊcie u˝ytkuje

danà dzia∏k´ rolnà, a mianowicie: w∏aÊci-

ciel albo dzier˝awca, albo ten, kto upra-

wia grunt, choç nie jest on jego w∏asno-

Êcià i nie jest dzier˝awiony.

Bardzo wa˝na informacja – o p∏at-

noÊç obszarowà do danej dzia∏ki

rolnej mo˝e ubiegaç si´ tylko je-

den wnioskodawca!!!

b) wniosek o przyznanie p∏atnoÊciobszarowych – pobiera i sk∏ada si´

w biurach powiatowych ARiMR ze

wzgl´du na miejsce zamieszkania lub

siedziby wnioskodawcy, nie póêniej

ni˝ do 15 czerwca 2004 roku5. Osoby

prowadzàce gospodarstwo rolne po-

∏o˝one na terenie dwóch lub wi´cej

powiatów sk∏adajà wniosek w tym biu-

rze powiatowym ARiMR na obszarze

dzia∏ania, na którym sà zameldowani

lub, w przypadku wnioskodawców,

w którym znajduje si´ ich siedziba.

Bioràc pod uwag´ powy˝sze informa-

cje myÊl´, ˝e nasze Zak∏ady DoÊwiadczal-

ne, którym przys∏uguje powy˝sza dop∏ata

skorzystajà z nadarzajàcej si´ okazji i wy-

stàpià z wnioskami o dop∏at´ obszarowà.

Podaj´, ˝e Wielkopolski Odzia∏ Regional-

ny Agencji Restrukturyzacji i Moderniza-

cji Rolnictwa znajduje si´ w Poznaniu, ul.

Strzeszyƒska 36 tel. 061 840 06 95 lub

061-845 56 60, gdzie ka˝dy mo˝e uzyskaç

dok∏adne informacje.

Mo˝na tak˝e skorzystaç ze strony inter-

netowej Agencji Restrukturyzacji i Mo-

dernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl

Biuro Promocji i Wspó∏pracy

z Praktykà

dr in˝. Urszula Mojsiej

W ubieg∏ym roku reaktywowany zosta∏

chór profesorów poznaƒskich uczel-

ni. Decyzja o wznowieniu jego dzia∏alnoÊci

dojrzewa∏a d∏ugo w sercu profesora Stefa-

na Stuligrosza dyrygenta chóru. Przyczyn

by∏o wiele i g∏ównie natury losowej. Zbie-

g∏a si´ ona z powierzeniem Profesorowi

obowiàzku g∏ównego dyrygenta po∏àczo-

nych chórów z Wielkopolski, które Êpiewa-

∏y podczas uroczystoÊci 750-lecia lokacji

miasta Poznania. Profesorski chór by∏ wów-

czas jeszcze za s∏aby, ˝eby wystàpiç pod

w∏asnym szyldem. Trwa∏y próby i trwa∏o

kompletowanie chóru. Wówczas te˝ Profe-

sor Stuligrosz, a jak chce mistrz i uczniowie

– druh Stefan, poprosi∏ o prowadzenie

chóru swojego przyjaciela profesora dokto-

ra Leona Zaborowskiego. Nowy dyrygent

jest profesorem nadzwyczajnym poznaƒ-

skiej Akademii Muzycznej, pracownikiem

naukowo-dydaktycznym Katedry Chórali-

styki, znajdujàcej si´ na Wydziale Dyrygen-

tury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Muzy-

ki KoÊcielnej. Profesor Zaborowski jest zna-

ny, przede wszystkim, jako twórca i dyry-

gent chóru kameralnego Capella MusicaeAntiquae Orientalis, specjalizujàcego si´

w wykonywaniu muzyki cerkiewnej, i to nie

tylko w naszym mieÊcie.

Efektem prób profesorskiego chóru pod

nowà batutà sta∏y si´ publiczne wystàpie-

nia. Zainaugurowa∏a je uroczystoÊç ods∏o-

ni´cia tablicy pamiàtkowej ku czci dowódz-

twa i ˝o∏nierzy Armii Krajowej Okr´gu Wi-

leƒskiego i Nowogródzkiego. Ceremonia

mia∏a miejsce dnia 21 wrzeÊnia 2003 r. na

Wzgórzu Êw. Wojciecha w Poznaniu. Pu-

blicznoÊç by∏a renomowana – stanowili jà

bowiem – ˝o∏nierze Polski Walczàcej, ich

rodziny i przyjaciele.

Profesorski chór da∏ si´ poznaç tak˝e

w∏asnej spo∏ecznoÊci akademickiej – 7

stycznia br. podczas noworocznego spo-

tkania w Collegium Rungego Êpiewa∏ kol´-

dy. W tydzieƒ póêniej chór wyst´powa∏

w Trzciance, na terenie zespo∏u tamtej-

szych szkó∏ rolniczych. Kol´dowanie by∏o

wzmocnione g∏osami cz∏onków zespo∏u

„Polanie”, dzia∏ajàcego na terenie szko∏y.

Wspólne Êpiewanie z m∏odzie˝à sprzyja na-

wiàzywaniu bezpoÊrednich kontaktów

z dyrektorem szko∏y mgr. Czes∏awem Janic-

kim i gronem pedagogicznym, a przede

wszystkim stwarza niepowtarzalnà mo˝li-

woÊç przybli˝ania poznaƒskich uczelni,

zw∏aszcza Akademii Rolniczej, tamtejszej

m∏odzie˝y.

Stanis∏aw Koz∏owski

3 Dzia∏ka rolna – zwarty obszar gruntu rolnego, na którym prowadzona jest jedna uprawa, o powierzchni nie mniejszej ni˝ 0,10 ha, wchodzàcy w sk∏ad gospodarstwa rolnego.4 Numer identyfikacyjny wa˝ny jest tak d∏ugo jak d∏ugo istnieje osoba wnioskodawcy, nie jest dziedziczony z gospodarstwem.5 Ostateczny termin sk∏adania wniosków zostanie okreÊlony ustawowo.

Profesorskie g∏osy

STYCZE¡ 2004

24

Od trzech lat notujemy dobre wyniki

sekcji siatkówki kobiet. Aktualne

wicemistrzynie Polski AR skoƒczy∏y se-

zon w dobrych nastrojach, gdy˝ ostatnio

zanotowa∏y kilka znaczàcych sukcesów.

Tradycyjnie rozgrywki mijajàcego se-

zonu rozpoczà∏ „Turniej I Lat” wy˝-

szych uczelni m. Poznania. Nasza dru˝y-

na po zwyci´stwach z zespo∏ami Poli-

techniki, UAM i Akademii Medycznej za-j´∏a, po raz trzeci z rz´du, I miej-sce. Dru˝yn´ tworzy∏y: Natalia Fràcko-

wiak, Monika Hojarska, Magdalena Wita-

sik, Mariola Walczyƒska, Syliwa ˚ynda,

Natalia Oleksiak, Anna Bartnik, Beata

Maƒczyƒska.

Na poczàtku listopada ruszy∏y roz-

grywki ligi mi´dzyuczelnianej m. Po-

znania. Tu na zwyci´stwo liczà tradycyj-

nie: AR, AE i UAM, do∏àczy∏a te˝ PP. Jak

si´ okaza∏o z du˝ym powodzeniem,

gdy˝ „politechniczki” wygra∏y wszystkie

mecze. Nasza dru˝yna na pó∏metku

rozgrywek zaj´∏a II miejsce. Mecz

z Politechnikà, przegrany po bardzo

dobrej grze 2:3, obserwowa∏ prorektor

ds. studiów prof. Leszek Nogowski,

który pogratulowa∏ dziewczynom wa-

lecznej gry.

Zwyci´stwo w lidze, to przepustka do

gry o miano najlepszej dru˝yny uczelnia-

nej w Polsce. Turniej taki odbywa si´ tra-

dycyjnie w oÊrodku AZS w Zieleƒcu. Sek-

cja nasza uczestniczy∏a w tych rozgryw-

kach dwa razy. Raz zaj´liÊmy VII miejsce,

raz IV. To du˝y sukces zwa˝ywszy, ˝e star-

tujàce tam dru˝yny uczelniane w wi´k-

szoÊci grajà w ligach profesjonalnych.

Tak te˝ by∏o i tym razem. Wyprzedzi∏y

nas, grajàce w II ligach, dru˝yny AWF

Warszawa, Uniwersytetu Warszawskiego

i gdyƒskiej Akademii Morskiej.

Kolejne zawody, w których wzià∏

udzia∏ nasz zespó∏, to turniej mi´dzyna-

rodowy w pi´knej sali sportowej w Sza-

motu∏ach. Organizatorzy zaprosili do

udzia∏u zespo∏y ze S∏upcy, KoÊciana,

WrzeÊni i Energetyka Poznaƒ, wyst´pujà-

JESIE¡ WIELKOPOLSKA

(...) JeÊli kto zgryêliwy z natury,niech lepiej nie idzie zupe∏nie w aleje,bo tam widaç, jak g´ste dotychczas sklepienie ga∏´zi corazbardziej z liÊci pustoszeje,bo tam dywan rozes∏any ka˝demu pod nogi, przypomina˝ycia nieuniknione próchnienie,bo tam wstaje Niepowrotne i wilgotnym nagle szyj´ otaczaramieniem. (...)

Kazimiera I∏∏akowiczówna

Ostatnia w 2003 roku wycieczka na-

szego Ko∏a nie by∏a wskazana dla osób

„zgryêliwych z natury” .Nie dosyç, ˝e

spacery po jesiennym lesie mog∏y przy-

pomnieç „˝ycia nieuniknione próch-nienie”, to jeszcze zwiedzaliÊmy klasztor

z trumnami w podziemiu i cmentarzy-

sko sprzed tysi´cy lat. Zachowajmy jed-

nak chronologi´ wydarzeƒ.

Wycieczk´ rozpocz´liÊmy od zwiedza-

nia lasu w leÊnictwie Woêniki (nadleÊnic-

two Konstantynowo). Jest to przyk∏ad

leÊnictwa, w którym doskonale ∏àczone

sà funkcje gospodarcze (produkcja

drewna) z funkcjami ochrony przyrody.

Dominujà tu wilgotne lasy o charakterze

gràdu. Spacerujàc po lesie oglàdaliÊmy

przeurocze zakàtki jesiennej kniei, po-

dziwiajàc licznie pozostawione tu s´dzi-

we i majestatyczne drzewa. Przer´bowy

sposób pozyskania drewna i stosowane

odnowienie naturalne drzewostanu

sprawia wra˝enie, ˝e otaczajàcy nas las

wyglàda jak naturalny. OczywiÊcie taka

gospodarka wymaga od gospodarza le-

Ênictwa du˝ej wiedzy fachowej, praktyki

i serca do tego, co robi. Chodzi przecie˝

o to, aby wyhodowany drzewostan by∏

nie tylko uroczy i zdrowy, ale równie˝ by

drzewa charakteryzowa∏y si´ wspania∏y-

mi parametrami technicznymi. Dodat-

kowà atrakcjà sà tu liczne ∏àki ÊródleÊne

i bagna, dzi´ki którym krajobraz jest tu

niebywale barwny i urozmaicony. To

wszystko powoduje, ˝e znajdujà tu bar-

dzo dogodne warunki do ˝ycia liczne

zwierz´ta, wÊród nich rzadkie w Polsce

gatunki ptaków, ssaków czy owadów.

Pewnym zgrzytem w naszej w´drówce

by∏a wizyta nad rzeczkà Mogilnicà, prze-

p∏ywajàcà przez teren leÊnictwa Woêni-

ki. Ten malowniczy niegdyÊ ciek wodny,

meandrujàcy po okolicznych ∏àkach i la-

sach, dziÊ jest cuchnàcym Êciekiem.

Sprawcà tego stanu rzeczy sà zak∏ady

przemys∏owe Opalenicy i okolicznych

miejscowoÊci.

Na skraju tego kompleksu leÊnego

znajduje si´ wzgórze z zabudowaniami

poreformackimi, nale˝àcymi do najcen-

niejszych zabytków barokowych Wielko-

polski. Wieloletnia przerwa w sprawowa-

niu tu kultu religijnego spowodowa∏a

zniszczenie obiektu, któremu dawnà

ÊwietnoÊç przywrócono dopiero po

przej´ciu przez franciszkanów w ostat-

niej çwiartce ubieg∏ego stulecia. Zwie-

dzajàc ten zespó∏ klasztorny zwróciliÊmy

szczególnà uwag´ na bogate jednolite

wyposa˝enie wn´trza. Do zwiedzania

udost´pnione sà te˝ trzy krypty z liczny-

mi trumnami – w znacznej cz´Êci pocho-

wani sà tu przedstawiciele rodziny Miel-

˝yƒskich. Na cmentarzyku przykoÊciel-

nym pochowany jest ostatni z chobienic-

kiej linii tego rodu Karol Maciej (zmar∏y

w 1994 roku). By∏a wi´c okazja, aby przy-

pomnieç sobie zarówno zas∏ugi Miel˝yƒ-

skich dla kraju, jak i tragiczne wydarze-

nia, które ich równie˝ nie omija∏y.

Cmentarny wàtek wycieczki kontynu-

owaliÊmy w pobli˝u wsi ¸´ki Ma∏e (mi´-

dzy Grodziskiem a KoÊcianem). Zacho-

wa∏y si´ tam cztery kurhany kultury

unietyckiej (wczesna epoka bràzu), czy-

li sprzed oko∏o 3600 lat. Sà to zatem

prawdopodobnie najstarsze z zachowa-

nych obiektów wzniesionych przez cz∏o-

wieka na terenie Wielkopolski. Badania

archeologiczne tych „wielkopolskich pi-

ramid” wykaza∏y, ˝e ich wn´trza kryjà ka-

mienne komory grobowe ze szczàtkami

naczelników rodów lub plemion.

Z tej zamierzch∏ej przesz∏oÊci przenie-

ÊliÊmy si´ do KoÊciana, gdzie w pobli˝u

goÊciƒca „U dudziarza” przypomnieliÊmy

sobie budow´ i zasad´ dzia∏ania wiatraka

koêlaka. Niedaleko KoÊciana, w pobli˝u

wsi Niel´gowo, znajduje si´ te˝ kom-

pleks leÊny, którego fragment zwiedzili-

Êmy. MieliÊmy okazj´ zobaczyç tutaj las

mocno zmieniony przez cz∏owieka.

Âwiadczy∏ o tym chocia˝by niezgodny

z siedliskiem sk∏ad gatunków drzewosta-

nu. Poza tym, w oglàdanym kompleksie

leÊnym spotkaliÊmy liczne, obce naszej

florze gatunki drzew, które w niektórych

fragmentach dominowa∏y w drzewosta-

SUKCESY SEKCJISIATKÓWKI KOBIET

„Jesienny las, jesienny czas”Ko∏o PTTK zakoƒczy∏o sezon wycieczkowy

fot.

Ursz

ula

Moj

siej

fot.

Jerz

y Âw

igoƒ

Na treningu

STYCZE¡ 2004

ce w rozgrywkach III ligi paƒstwowej,

oraz zespó∏ z Niemiec i naszà dru˝yn´.

Nasze panie wygra∏y wszystkie mecze

i tym samym ca∏y turniej.

Ostatni w sezonie wyst´p siatkarek to

udzia∏ w turnieju organizowanym przez

Akademi´ Medycznà w Poznaniu o Pu-

char Kierownika Studium Wychowania

Fizycznego i Sportu. W tych zawodach

zaj´liÊmy II miejsce za Akademià Me-

dycznà.

Analizujàc osiàgni´te wyniki trzeba

podkreÊliç du˝e zaanga˝owanie siatka-

rek na treningach. Mimo ich póênej po-

ry (cz´sto zawodniczki wracajà do domu

po godz. 23) nie mog´ narzekaç na fre-

kwencj´. Studentki-siatkarki biorà udzia∏

w treningach i zawodach w swojej uko-

chanej dyscyplinie, rozs∏awiajàc dobre

imi´ naszej Uczelni.

Trener sekcji

mgr Marian ¸yszczak

nie (jedlica zielona, robinia akacjowa, dàb czerwony, dàb bur-

gundzki). Dàb burgundzki jest stosunkowo rzadko spotykany

w kompleksach leÊnych, a tu tworzy spory fragment starego

drzewostanu, który samoistnie odnawia si´ w okolicy, powi´k-

szajàc swój area∏.

Nie trzeba byç fachowcem aby stwierdziç, ˝e ten fragment

lasu wyglàda sztucznie i nienaturalnie. Na szcz´Êcie gospoda-

rze rozpocz´li tu d∏ugotrwa∏y proces przebudowy drzewosta-

nu, o czym Êwiadczy∏y oglàdane przez nas ogrodzone uprawy.

Posadzono tam w miejscu wyci´tych sosen i topól d´by, jesio-

ny, wiàzy i Êwierki, które na tym bogatym i wilgotnym siedlisku

utworzà w przysz∏oÊci drzewostan bardziej zbli˝ony do natu-

ralnego.

W drodze powrotnej do Poznania skorzystaliÊmy z okazji do

„przetestowania” oddanej niedawno do u˝ytku autostradowej

obwodnicy naszego miasta.

in˝. Piotr Kiciƒski

dr in˝. Jerzy Âwigoƒ

„... i tak w∏aÊnie to si´ kr´ci” (przy wiatraku w KoÊcianie) Wiatrak koêlak w KoÊcianie

Powrót jesiennà alejà ko∏o Niel´gowa

Uczestnicy obozu z rektorem prof. Erwinem Wàsowiczem

i prorektorem prof. Leszkiem Nogowskim

Pierwsze kroki...dobry poczàtek... – chyba takich s∏ów na-le˝a∏oby u˝yç, by najkrócej jak tylko mo˝na opisaç obózintegracyjno-szkoleniowy, który odby∏ si´ w dniach

3-7 wrzeÊnia 2003 w ZaniemyÊlu. Uczestniczy∏o 50 osób plusoczywiÊcie cz∏onkowie Samorzàdu Studenckiego. Przez 5 dniprzebywaliÊmy w oÊrodku ZaniemyÊl, po∏o˝onym bezpoÊrednionad pi´knym jeziorem.

Z za∏o˝enia imprezy tego typu majà na celu zarówno zapozna-nie si´ z „zasadami” panujàcymi na uczelni, jak i nawiàzanie nowych znajomoÊci, które cz´sto sà podtrzymywane przez ca∏yokres studiów: A czy nie o to chodzi?

˚e dzia∏o si´ wiele – na pewno mogà powiedzieç okolicznimieszkaƒcy, którzy ze zdziwieniem spoglàdali na m∏odych ludziz wymalowanymi g∏owami (tak tak...g∏owami), którzy biegali ob-sypani màkà! A i Panowie Rektorzy, którzy zaszczycili nas swojà obecnoÊcià, z uÊmiechem wspomnà niejeden raz te weso-∏e chwile!

Wspólne ogniska, czy inne imprezy (jak np. po˝egnalna zaba-wa na parkiecie obok klubokawiarni, w której i cia∏a nasze uzy-ska∏y pokarm niezb´dny), na d∏ugo pozostanà w naszej pami´ci!

W tym roku znów si´ spotkamy? Jasne! Tyle, ˝e w innym gro-nie z nowym pierwszym rokiem. Na pewno b´dzie inaczej, napewno równie weso∏o! Tekst i fot. Samorzàd Studencki AR

Jestem silny, jestem zdrowy

– aerobik jest bombowy!

Ja – kot zielony, ciàgle jeszcze zapchlony – przysi´gam...

˚egnaj – kocie ˝ycie! Ciach i po ogonku!!

...plus oczywiÊcie cz∏onkowie Samorzàdu Studenckiego

Obóz integracyjny – ZaniemyÊl 2003