wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi...

12
moswavlis rveuli wera-kiTxva ana frankTan erTad dawere da mieci xma sakuTar Tavs! es samuSao rveuli ekuTvnis: wera-kiTxva ana frankTan erTad

Transcript of wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi...

Page 1: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

moswavlis rveulimoswavlis rveulimoswavlis rveuli

wera-kiTxva ana frankTan erTad

dawere da mieci xma sakuTar Tavs!

es samuSao

rveuli eku

Tvnis:es sa

muSao

rveuli eku

Tvnis:es sa

muSao

rveuli eku

Tvnis:es sa

muSao

rveuli eku

Tvnis:es sa

muSao

rveuli eku

Tvnis:

rveuli eku

Tvnis:es sa

muSao

rveuli eku

Tvnis:

wera-kiTxva ana frankTan

erTad

Page 2: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

ana frankis cxovreba

rodis giadvildeba ucxo garemosTan SeCveva?

pasuxi aq dawere.

SeeCvio ucxo garemos

ana frankis cxovreba

ana franki 1929 wlis 12 ivniss daibada germaniaSi, mainis frankfurtSi. frankebi ebraelebi arian.

saTauri

1929

gadaxede ana frankis cxovrebas. icode, Seni davaleba iqneba Tavad SearCio swori saTaurebi. SesaZlo saTaurebs am gverdis boloSi mocemul CamonaTvalSi ipovi.

daibada germaniaSi, mainis frankfurtSi.

ebraelebi

1933 wels adolf hitleri germaniis saTaveSi modis. is ebraelebs umuSevrobisa da gaWirvebis mTavar mizezad miiCnevs. hitleri diqtatoria. oto da editi Tavs usafrTxod aRar grZnoben da germaniis datovebas gadawyveten. isini amsterdamSi gadadian sacxovreblad.

1933

1933 wels adolf 1933 wels adolf

dawere qvemoT mocemuli saTaurebi Sesabamis adgilas.

ana frankis dabadeba

amsterdamSi cxovreba

rodis giadvildeba ucxo garemosTan SeCveva?

pasuxi aq dawere.pasuxi aq dawere.

SeeCvio ucxo garemos

hitleri diqtatoria.

amsterdamSi gadadian

dawere qvemoT mocemuli saTaurebi

saTauri

1934/1938

ana niderlandebSi cxovrebas advilad eCveva. niderlandurs swrafad eufleba da bevri megobari hyavs. zafxulobiT mSoblebTan erTad zRvazec xSirad dadis.

1

Page 3: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

Seni azriT, ras niSnavs “diskriminacia”?

pasuxi aq dawere.

saTauri

1941

ebraelebis diskriminacia niderlandebSic daiwyo. ana da margo iZulebulebi arian amsterdamis ebraul liceumSi, araebraeli Tanatolebisgan izolirebulad iswavlon.

hitlers sxva qveynebis dapyrobis xarjze surs germaniis teritoriebis gazrda. 1939 wlis seqtemberSi poloneTs erTi mxridan germaniis jari esxmis Tavs, meore mxridan ki - ruseTis jari. inglisi da safrangeTi hitlers oms ucxadeben. ase daiwyo meore msoflio omi.

1938/1939

hitlers sxva qveynebis

saTauri

ebraelebis diskriminaciadiskriminacianiderlandebSic niderlandebSic daiwyo. ana da margo daiwyo. ana da margo iZulebulebi arian iZulebulebi arian amsterdamis ebraul amsterdamis ebraul liceumSi, araebraeli liceumSi, araebraeli Tanatolebisgan Tanatolebisgan

hitlers sxva qveynebis dapyrobis xarjze

gazrda. 1939 wlis seqtemberSi poloneTs

esxmis Tavs, meore mxridan ki - ruseTis mxridan ki - ruseTis jari. inglisi da safrangeTi hitlers

ase daiwyo meore

1938/1939

1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi ojaxi ukve aqac aRar arian usafrTxod, magram gaqceva TiTqmis SeuZlebelia.

1940

liceumSi, araebraeli

saTauri

margo iRebs ss-is uwyebas. mas germaniaSi, SromiT banakSi iZaxeben. margo Tu ar wava, mTel ojaxs daiWeren. oto da editi margos ar uSveben, amitomac 6 ivliss mTeli ojaxi prinsenxraxtze mowyobil samalavSi gadadis.

1942

dawere qvemoT mocemuli saTaurebi Sesabamis adgilas.

cxovreba omianobisas

samalavi

2

diskriminacia

Page 4: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

aris kidev erTi ojaxi, romelic usafrTxo adgils eZebs. eseni arian herman da avgusta van pelsebi da maTi vaJi, peteri.

dawere aq Seni romel

ime

ori Tviseba.

axla sTxove sxvas, daasaxelos

Seni ori Tviseba!

rogor daaxasiaTebdi

sakuTar Tavs?rogor daaxasiaTebdi

sakuTar Tavs?

siyvaruli

ukana saxlSi

vinaoba:

ana franki

mSoblebi: oto da editi; da: margoaris:

mgrZnobiare, mxiaruli, sevdianiuyvars:

kiTxva da weraTavs zogjer eulad grZnobs da eSinia sxvebi axasiaTeben, rogorc:

xumaras, magram Tan seriozuls 3

6anas ukana saxlSic Tan miaqvs dRiuri, romelic dabadebis dReze aCuqes, roca 13 wlis gaxda.

Tavidan anas miaCnia, rom peteri “erTi mosawyeni da zarmaci aylayudaa”, magram mogvianebiT, 1944 wlidan mas ufro dadebiTad aRwers Tavis dRiurSi. anas “uxaria, rodesac peteri uyurebs” da cota uyvardeba kidec. am dros ana TxuTmetis, xolo peteri Tvrameti wlisaa.

“kiti, me ukve im Seyvarebulebs davemsgavse, romlebsac TavianTi gulis vardis garda, sxva salaparako ar aqvT”.3 marti, 1944 weli

ukana saxli

vinaoba: peter van pelsi

mSoblebi: hermani da avgusta

aris: wynari, morcxvi, sityvaZviri

uyvars: durgloba da cxovelebi

sxvebi axasiaTeben, rogorc:sandos, Tavazians da gulads

Page 5: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

warmoidgine, viTom Zalian xar raRacaze gabrazebuli.

rogor gamoxatavdi amas?

Sen ras izamdi? warmoidgine, viTom Zalian

warmoidgine, viTom Zalian

Sen ras izamdi?Sen ras izamdi?

4

es fric

pfeferia,

frankebisa da

van pelsebis

axlobeli. isic

iZulebulia

daimalos. frics

anas oTaxSi

Seasaxleben, rac

anas didad ar

moswons, radgan

oTaxi Zalian

pataraa.

vinaoba:

fric pfeferi

aris: gulCaTxrobili da Tavdajerebuli (Tavs aravis ar aCagvrinebs)nugeSs religiaSi eZebs. samalavSi yovel saRamos loculobs. profesia: kbilis eqimieSinia katebismip gisi axasiaTebs, rogorc: sportul, sasiamovno garegnobis, Tavazian mamakacsana ki axasiaTebs, rogorc: egoistsa da qedmaRals

anasac da fricsac Zalian uyvarT im magidasTan muSaoba, romelic maT oTaxSi dgas. ana frics sTxovs, rom kviraSi ori SuadRe dauTmos samuSaod, is ki mtkice uars eubneba. ana brzadeba da cdilobs mamis saSualebiT moagvaros es saqme. saqme gvardeba, magram viTareba mainc daZabuli rCeba.

saSineli dava

patara magidis gamo

R“sibrazisgan dana pirs ar mixsnis, magram Cems Tavs uflebas ar vaZlev, rom rame SevimCnio. minda fexebi vabakuno, viyviro ...”30 ianvari, 1943 weli

Page 6: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

mfarvelebi

TavSesafris binadrebs otos oTxi TanamSromeli exmareba. isini ukana saxlSi saWmels, zogjer ki wignebsa da Jurnalebsac ezidebian.

oTxi TanamSromeli exmareba. isini ukana

zogjer ki wignebsa

Sen ras fiqrob?

otos TanamSromlebi TavianT sicocxles safrTxeSi igdeben imiT, rom damalulebs exmarebian. ras fiqrob amaze?

wadi gamofenaze

daaTvaliere gamofena da wakiTxe. Semdeg, waikiTxe qvemoT mocemuli teqsti da upasuxe kiTxvebs.

ici Tu ara TavSesafris yvela binadris saxeli? dawere maTi saxelebi fotoebis qveS. SegiZlia gamofena daixmaro.

“Sexede, rogor varT gamoketilebi, rogor CamovSordiT mTel samyaros, rogor SiSsa da safiqralSi varT Cveni dRe da moswreba (. . .)”17 aprili, 1944 weli

rogor SiSsa da safiqralSi varT safiqralSi varT

rogor SiSsa da safiqralSi varT

rogor SiSsa da Cveni dRe da Cveni dRe da moswreba (. . .)”

Cveni dRe da moswreba (. . .)”

Cveni dRe da

17 aprili, 1944 weli

dawere, Seni azriT, ra saxis emociebi sufevda ukana saxlSi.

5

N

BVR

TavSesafris binadrebi Seavse

TavSesafris rva

binadari ........... dRe ..............

imaleba. isini albaT

Zalian ............ arian. gareT

gaxedva maTTvis ..............

Page 7: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

hitleri da nacistebi germaniaSi arsebul yvela problemaSi ebraelebs adanaSauleben.

antisemitizmi

antisemitizmi ebraelebis siZulvils niSnavs. nacistebs sZulT ebraelebi. es diskriminaciis erT-erTi formaa.dawere antisemitizmis gamomxatveli sxva sityva

6

dRiurSi ana bevrs wers sakuTar Tavze. wers Tavis garegnobaze, gatacebebze da grZnobebze. mas aqvs “mizani, principebi, rwmena da siyvaruli” da rac mTavaria, unda “is iyos, rac aris”.

“minda is viyo, rac var, meti

araferi”.

ana, 11 aprili, 1944 weli

iyo is, rac xar

Cawere qvemoT mocemul grafebSi yvela is sityva, romlebic Sen Segefereba.

Seni azriT, ras iZaxian sxvebi Senze?

“adre Tu gvian xom am saSinel omsac moeReba bolo? adre Tu gvian xom isev adamianebad Segvracxaven!” ana franki, 11 aprili, 1944 weli

66

ana franki, 11 aprili, 1944 weli

“adre Tu gvian xom am saSinel omsac

mkiTxvelicnobismoyvare

enTuziasti

axalgazrda

pativmoyvareebraeli

da

Seyvarebuli

Svili

xumara

ltolvili

megobari

gogona

niderlanduri

mwerali

Page 8: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

13

2

3331

iqidan isini

matarebliT

poloneTSi,

auSvicbirkenaus

sakoncentracio

banakSi gadahyavT,

sadac otos

col-Svilisgan

acalkeveben.

Semdeg ana da

margo germaniaSi,

bergen-belzenis

sakoncentracio

banakSi gadahyavT.

13

2

TavSesafris

binadrebs jer

vesterborkis

banakSi aTavseben,

romelic

niderlandebSi

mdebareobs.

bergen-belzenSi ana 1945 wlis

martSi gardaicvala tifiT

(tifi infeqciuri daavade

baa).

misi da da dedac gardaic

valnen.

oto franki erTaderTia

TavSesafris binadrebs

Soris, vinc oms cocxali

gadaurCa.

1944 wlis 4 agvistos policielebi samalavSi Sedian da TavSesafris yvela binadars apatimreben. isini viRacam daasmina. dRemde ucnobia vin iyo damsmeni.

1945 wlis 5 maiss germaniis jarma iaraRi dayara. niderlandebi gaTavisuflda. ramdenime Tvis Semdeg meore msoflio omi sabolood Cabarda warsuls.rodesac oto amsterdamSi brundeba, mipi mas anas dRiurs gadascems. ori wlis Semdeg oto dRiurs gamoscems.

poloneTSi,

auSvicbirkenaus

sakoncentracio

banakSi gadahyavT, sakoncentracio

banakSi gadahyavT, sakoncentracio

sakoncentracio

banakSi gadahyavT.sakoncentracio

banakSi gadahyavT.sakoncentracio

2

auSvicbirkenaus

sakoncentracio

banakSi gadahyavT, sakoncentracio

banakSi gadahyavT, sakoncentracio

sadac otos

col-Svilisgan sadac otos

col-Svilisgan sadac otos

acalkeveben.acalkeveben.

1945 wlis 5 maiss 1945 wlis 5 maiss 1945 wlis 5 maiss germaniis jarma iaraRi dayara. niderlandebi dayara. niderlandebi gaTavisuflda. ramdenime gaTavisuflda. ramdenime Tvis Semdeg meore msoflio Tvis Semdeg meore msoflio Tvis Semdeg meore msoflio omi sabolood Cabarda warsuls.rodesac oto amsterdamSi brundeba, mipi mas anas dRiurs gadascems. ori wlis Semdeg oto dRiurs gamoscems.

misi da da dedac gardaic

valnen.

gaeci pasuxi am or kiTxvas:

risi geSin

ia?

Seecade o

ri sxvadas

xva magal

iTi moiyva

no.

vin ginda

gamoxvide

an ra gind

a akeTo m

omavalSi?

2

7

Page 9: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

gamogivida?gauziare Seni tvaiku msoflios!

gamoaqveyne Seni tvaiku ana frankis feisbuqis gverdze. am jgufs 10 000-ze meti mimdevari hyavs. miuTiTe Seni saxeli, qveyana, sityva

“tvaiku” da gamoaqveyne Semdeg Seni tvaiku.

gamoaqveyne Seni tvaiku ana frankis feisbuqis gverdze. am jgufs 10 000-ze meti mimdevari

“tvaiku” da gamoaqveyne Semdeg Seni tvaiku.

dafiqrdi: sad var? vis vxedav? ras vxedav? ras vgrZnob?axla dawere tvaiku. SegiZlia Seni tvaiku mobiluriT megobars gaugzavno.

tvaikus pirad sakiTxebze weren, amitomac SeiZleba sakmaod STambeWdavi ram gamovides. warmoidgine, rom ginda msoflios meore nawilSi viRacas gaagebino, sad xar da ras xedav.

anas gamofenaganaTebuli sityvebi

CarCoSigancvifrebuli var

アンネの隠れ家に展示された日記とその説明に

大きく感嘆する

haiku tvaiku

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

8

yoveldRiurad adamiani imaze mets wers, vidre hgonia. aviRoT, magaliTad, esemes-Setyobinebebi an eleqtronuli werilebi.tvaiku dafuZnebulia uZveles iaponur poetur formaze, haikuze. dawere samstriqoniani esemes-leqsi 140 simbolos gamoyenebiT da miiReb “internetpoezias”, romelsac tvaiku ewodeba.

magaliTad:

daaTvaliere gamofena da wakiTxe. Semdeg, gaakeTe qvemoT mocemuli davalebebi.

Page 10: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

magaliTi

margo

wynari, seriozuli da bejiTi

mSoblebi: oto da editi

uyvars kiTxva da swavla

Cumi, mixvedrili

eSinia, rom ar miagnon

imedi aqvs, rom mSvidoba

damyardeba da momvlelad

imuSavebs

amsterdami

franki

leqsi ana frankze

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

ana

uyvars

franki

9

1

2

3

4

5

6

7

Seasrule Semdegi Svidi miTiTeba.

1 dawere anas ori an sami damaxasiaTebeli Tviseba.

2 dawere misi ojaxis romelime wevris saxeli (deda, mama, da).

3 dawere ori an sami ram, risi keTebac anas uyvars, miuxedavad imisa, rom imaleba.

4 dawere sami grZnoba (rogorc pozitiuri, ise negatiuri), romelic SeiZleba ganecada malvis periodSi.

5 dawere, risi eSinia mas.6 dawere ori an sami ram,

risi imedic mas hqonda cxovrebaSi.

7 dawere, sad cxovroda is.

Page 11: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

axla ki leqsi Sens Sesaxeb!

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

10

1

2

3

4

5

6

7

8

Seasrule qvemoT mocemuli miTiTebebi da dawere sakuTari biografiuli leqsi!

dawere furcelze tvaiku an Cveulebrivi leqsi da Camohkide magnitur kedelze, romelsac gamofenaze naxav.

1 dawere Seni saxeli.2 dawere Seni sami an oTxi

damaxasiaTebeli Tviseba.3 dawere Seni ojaxis

romelime wevris an megobris saxeli (deda, mama, da, Zma)

4 dawere ori an sami ram, rac giyvars.

5 dawere ori ram, risic geSinia.

6 dawere ori an sami ram, risi imedic gaqvs cxovrebaSi an vin ginda, rom gamoxvide.

7 dawere, sad cxovrob.8 dawere Seni gvari.

miyvars

meSinia

imedi maqvs

Page 12: wera-kiTxva ana frankTan erTad · ase daiwyo meore msoflio omi. 1938/1939 1940 wlis maisSi omi niderlandebamde aRwevs. germaniis jarma niderlandebis okupacia moaxdina. ana da misi

teqstebiana frankis saxlilis sxipersi

sana verstrate

mTavari redaqtoriJozefina de mani

inger sxaapi

dizainiioost luki

skepia, piter mineuri

fotografiaiuul hondiusi

koreqtoridaviT RolijaSvili

mTargmnelinino fxakaZe

uflebebiana frankis saojaxo fotoebi © Anne Frank Stichting, amsterdami/ana frankis fondi, bazeli

ana frankis teqsti ©ana frankis fondi, bazeli

© iuul hondiusis fotografia

kolofoni