Weefsels Samenstelling van gelijksoortige cellen met gelijke of vergelijkbare functies, door...
-
Upload
margaretha-vos -
Category
Documents
-
view
238 -
download
0
Transcript of Weefsels Samenstelling van gelijksoortige cellen met gelijke of vergelijkbare functies, door...
WeefselsWeefsels
Samenstelling van gelijksoortige cellen met Samenstelling van gelijksoortige cellen met gelijke of vergelijkbare functies, door gelijke of vergelijkbare functies, door intercellulaire contacten en een extracellulaire intercellulaire contacten en een extracellulaire matrix verbonden zijn (histologie)matrix verbonden zijn (histologie)
Soorten weefselsSoorten weefsels
Epitheel Epitheel
BindweefselBindweefsel
SpierweefselSpierweefsel
ZenuwweefselZenuwweefsel
OrganenOrganen
Opgebouwd uit wisselende combinaties Opgebouwd uit wisselende combinaties van weefselsvan weefsels
HuidHuid Hart en BloedvatenHart en Bloedvaten LeverLever Nier Nier TestisTestis SpierenSpieren
Hart (bloedvaten / binnen het lichaam)Hart (bloedvaten / binnen het lichaam) Maag / Darmholte (buiten het lichaam)Maag / Darmholte (buiten het lichaam)
Epitheel of Epitheel of DekweefselDekweefsel
Epitheel of DekweefselEpitheel of Dekweefsel
Vrije oppervlak van lichaamVrije oppervlak van lichaam Binnenbekleding holle organen (spijsv., Binnenbekleding holle organen (spijsv.,
luchtwegen, bloedvaten)luchtwegen, bloedvaten) Aaneengesloten laag zonder celtussenstofAaneengesloten laag zonder celtussenstof Bevat geen bloedvaten / voeding vanuit Bevat geen bloedvaten / voeding vanuit
bindweefsel bindweefsel Onderscheid in dekweefsel en klierweefselOnderscheid in dekweefsel en klierweefsel
DekweefselDekweefsel
1 Eenlagig dekweefsel1 Eenlagig dekweefsel2 Basaal membraan2 Basaal membraan3 Bindweefsel3 Bindweefsel4 Celtussenstof 4 Celtussenstof
Typen dekweefselTypen dekweefsel
DekweefselsDekweefsels
Huid Huid SerosaSerosa
Verzamelnaam voor sereuze vliezenVerzamelnaam voor sereuze vliezen Bekleding lichaamsholten niet in verbinding met buitenwereld Bekleding lichaamsholten niet in verbinding met buitenwereld
(bewegingen/glijden/vocht)(bewegingen/glijden/vocht) MucosaMucosa
Dekweefsel naast epitheelcellen, de slijmbekercel. Op Dekweefsel naast epitheelcellen, de slijmbekercel. Op basaalmembraan / afdekkende functie / productie slijm basaalmembraan / afdekkende functie / productie slijm (mucus) (mucus) maag (gat in maagwand = maagzweer) maag (gat in maagwand = maagzweer)
Ontstoken / meer slijm productie (vaginale uitvloeiing / Ontstoken / meer slijm productie (vaginale uitvloeiing / snotneus)snotneus)
Sereuze vliezenSereuze vliezen
Pleura (longvlies en borstvlies)Pleura (longvlies en borstvlies) Peritoneum (buikvlies)Peritoneum (buikvlies) Endocard (binnenbekleding hartspieren)Endocard (binnenbekleding hartspieren) Epicard (buitenbekleding van hart)Epicard (buitenbekleding van hart) Pericard (vliezen hartenzakje)Pericard (vliezen hartenzakje) Endotheel (binnenbekledingbloedvaten)Endotheel (binnenbekledingbloedvaten) Meningen (hersenvliezen)Meningen (hersenvliezen)
Muceuze VliezenMuceuze Vliezen
Slijmvliezen neus / keel / luchtwegenSlijmvliezen neus / keel / luchtwegen Slijmvliezen darmkanaalSlijmvliezen darmkanaal Slijmvliezen urinewegen en blaasSlijmvliezen urinewegen en blaas Slijmvliezen geslachtsorgaanSlijmvliezen geslachtsorgaan Slijmvliezen ogen (bindvlies)Slijmvliezen ogen (bindvlies)
Functies dekweefselFuncties dekweefsel
Bekleding en bedekkingBekleding en bedekking Opname en uitscheidingOpname en uitscheiding PrikkelopnamePrikkelopname ContractieContractie
KlierweefselKlierweefsel
Ontstaat na ingroei van dekweefsel in bindweefselOntstaat na ingroei van dekweefsel in bindweefsel Basaalmembraan om weefsel heenBasaalmembraan om weefsel heen In klierweefsel dringen bloedvaatjes naar binnen In klierweefsel dringen bloedvaatjes naar binnen Maken uit grondstoffen eindproductenMaken uit grondstoffen eindproducten Klieren MET afvoerbuis (exocrien)Klieren MET afvoerbuis (exocrien)
Afgescheiden stoffen naar buiten (urine)Afgescheiden stoffen naar buiten (urine) Niet naar buiten (spijssverteringssappenNiet naar buiten (spijssverteringssappen Buisvormig (zweetklieren)Buisvormig (zweetklieren) Trosvormig (speekselklieren)Trosvormig (speekselklieren)
Klieren ZONDER afvoerbuis (inwendig)Klieren ZONDER afvoerbuis (inwendig) Producten (hormonen) rechtstreeks in bloedProducten (hormonen) rechtstreeks in bloed Hormoonklieren (hypofyse / schildklier / bijschildklier / bijnieren)Hormoonklieren (hypofyse / schildklier / bijschildklier / bijnieren)
BindweefselBindweefsel
SteunweefselSteunweefsel
BindweefselBindweefsel
KraakbeenKraakbeen
BeenBeen
SteunweefselSteunweefsel
Cellen niet aaneengeslotenCellen niet aaneengesloten Nadruk niet op celverband maar op door Nadruk niet op celverband maar op door
cellen gevormde tussencelstofcellen gevormde tussencelstof Afhankelijk van opbouw celtussenstofAfhankelijk van opbouw celtussenstof
BindweefselBindweefsel KraakbeenKraakbeen BeenBeen
BindweefselBindweefsel
Vele vormen (ontwikkeling celtussenstof)Vele vormen (ontwikkeling celtussenstof) Grondvormen kunnen ook wijzigen (stervormige cellen)Grondvormen kunnen ook wijzigen (stervormige cellen) Door gelei-achtige celtussenstof vezels gevormdDoor gelei-achtige celtussenstof vezels gevormd
Collageen (lijmgevend) Bij koken lijmachtige stofCollageen (lijmgevend) Bij koken lijmachtige stof ElastichElastich Reticuline vezelsReticuline vezels
Soorten bindweefselSoorten bindweefsel Vezelig bindweefsel Vezelig bindweefsel
Stevig (collageen bind) Stevig (collageen bind) veel vezels (pezen/banden) veel vezels (pezen/banden) Losmazig bindweefsel Losmazig bindweefsel weinig vezels (vulweefsel / vetdepot) weinig vezels (vulweefsel / vetdepot) Elastisch bindweefsel Elastisch bindweefsel veel elastische vezels (wand grote slagaders) veel elastische vezels (wand grote slagaders) Omhulling en verbinding organen / geleideweg zenuwen en vatenOmhulling en verbinding organen / geleideweg zenuwen en vaten Uitwisseling opbouw en afbraakstoffen vanuit weefselvocht (ook voeding dekweefsel, zelf geen bloedvaten)Uitwisseling opbouw en afbraakstoffen vanuit weefselvocht (ook voeding dekweefsel, zelf geen bloedvaten) Bescherming tegen schadelijke invloed buitenaf (ontstekingsreactie)Bescherming tegen schadelijke invloed buitenaf (ontstekingsreactie)
Reticulair bindweefselReticulair bindweefsel Basisweefsel voor Basisweefsel voor
Bloedvormend weefsel / rode beenmerg / ontwikkeling typen bloedcellenBloedvormend weefsel / rode beenmerg / ontwikkeling typen bloedcellen Lymfatisch stelsel in lymfeknopen. Ook de miltLymfatisch stelsel in lymfeknopen. Ook de milt Gele beenmerg (holte pijpbeenderen (veel vet maar geen bloedcellen vormend)Gele beenmerg (holte pijpbeenderen (veel vet maar geen bloedcellen vormend) Functies (vorming bloedcellen / afweer (nemen schadelijke bact op)Functies (vorming bloedcellen / afweer (nemen schadelijke bact op)
VetweefselVetweefsel Oorsprong vezelig of reticulair met grote hoeveelheid vetcellenOorsprong vezelig of reticulair met grote hoeveelheid vetcellen Vetcellen ontstaan doordat in bindweefsel vetdruppeltjes samenvloeienVetcellen ontstaan doordat in bindweefsel vetdruppeltjes samenvloeien Vetcellen bestaan uit grotere vetdruppels omgeven door cytoplasmaVetcellen bestaan uit grotere vetdruppels omgeven door cytoplasma Opslag van vet als reserve (onderhuids bindweefsel / mensenterium (ophangband darm)Opslag van vet als reserve (onderhuids bindweefsel / mensenterium (ophangband darm) Steun geven aan organen en weefsels (nieren vetlaag met collageen laag), gewrichten, oogkassen, Steun geven aan organen en weefsels (nieren vetlaag met collageen laag), gewrichten, oogkassen,
wangen, voetzolen. Functie: met vet druk op lichaam opvangenwangen, voetzolen. Functie: met vet druk op lichaam opvangen Isolatiefunctie (vet is slechte warmtegeleider). Zorgt tevens voor vetafsluiting mylineschede (mergschede) Isolatiefunctie (vet is slechte warmtegeleider). Zorgt tevens voor vetafsluiting mylineschede (mergschede)
rondom de zenuwceluitlopers, daardoor geen kortsluitenrondom de zenuwceluitlopers, daardoor geen kortsluiten
KraakbeenKraakbeen
Celtussenstof betrekkelijk Celtussenstof betrekkelijk vast (toch vervormbaar)vast (toch vervormbaar)
Kraakbeenlijm (chondrine) Kraakbeenlijm (chondrine) met wisselende hoeveelheid met wisselende hoeveelheid vezelsvezels
Rijk aan vezels (veerkracht)Rijk aan vezels (veerkracht) Kraakbeencellen in groepjes Kraakbeencellen in groepjes
ingekapseld in tussencelstofingekapseld in tussencelstof Bevatten geen bloedvaten Bevatten geen bloedvaten
(avasculair)(avasculair) Calcium en fosfor ontbrekenCalcium en fosfor ontbreken
KraakbeenKraakbeen
HyalienHyalien Tussencelstof doorschijnend Tussencelstof doorschijnend Zeer dunne collagene vezelsZeer dunne collagene vezels Bekleding gewrichtsvlakkenBekleding gewrichtsvlakken
ElastischElastisch Tussencelstof is geelachtigTussencelstof is geelachtig Veel elastische vezelsVeel elastische vezels Oorschelpen / strotklepjeOorschelpen / strotklepje
VezeligVezelig Tussencelstof dikke bundels collagene vezelsTussencelstof dikke bundels collagene vezels Trekvast en drukbestendig Trekvast en drukbestendig Tussenwervels / schaambeenderen / symfyse Tussenwervels / schaambeenderen / symfyse
(schaambeenvoeg)(schaambeenvoeg)
KraakbeenKraakbeen
Door bekleding in gewrichten Door bekleding in gewrichten vormt een laag waardoor vormt een laag waardoor beweging soepel verloopt (verslijt / beweging soepel verloopt (verslijt / ruwe boteinden over elkaar)ruwe boteinden over elkaar)
Vorming van botstukken Vorming van botstukken (lengtegroei pijpbeenderen)(lengtegroei pijpbeenderen)
Vormt soepele botverbinding (b.v. Vormt soepele botverbinding (b.v. ribben en borstbeen, ribben en borstbeen, tussenwervelschijven tussen tussenwervelschijven tussen wervellichamen en wervelswervellichamen en wervels
Vorm van bepaalde lichaamsdelen Vorm van bepaalde lichaamsdelen (oor, neus)(oor, neus)
BeenBeen
Tussencelstof zeer vast en niet vervormbaar (rijk Tussencelstof zeer vast en niet vervormbaar (rijk aancalciumzouten)aancalciumzouten)
Collageenvezels en bloedvatenCollageenvezels en bloedvaten Door collageenvezels nog btje buigzaamDoor collageenvezels nog btje buigzaam Als ouder dan meer calciumzouten / brosse beenderenAls ouder dan meer calciumzouten / brosse beenderen Vrij kleine beencellen (osteocyten) door fijne uitlopers Vrij kleine beencellen (osteocyten) door fijne uitlopers
met elkaar in verbinding. In concentrische lagen met elkaar in verbinding. In concentrische lagen gerangschikt rondom kanalen van Havers (daarin gerangschikt rondom kanalen van Havers (daarin bloedvaten)bloedvaten)
Afbraak stofwisseling door adertjes.Afbraak stofwisseling door adertjes. Calciumzouten worden steeds aan en afgevoerdCalciumzouten worden steeds aan en afgevoerd Geen dode materieGeen dode materie
BeenweefselBeenweefsel
SpierweefselSpierweefsel
Spierweefsel Spierweefsel
Langgerekte cellenLanggerekte cellen In cytoplasma groot aantal plasmadraden of In cytoplasma groot aantal plasmadraden of
spierfybrillenspierfybrillen Fibrillen werken als omgekeerd elastiekje (door Fibrillen werken als omgekeerd elastiekje (door
energiegebruik verkorten). Tegelijk verkorten / energiegebruik verkorten). Tegelijk verkorten / spier samentrekkenspier samentrekken
SpierweefselsSpierweefsels GladGlad DwarsDwars HartHart
DwarsDwars
WillekeurigWillekeurig Skeletspieren Skeletspieren
(spiervezels uit (spiervezels uit spiercellen waarvan spiercellen waarvan tussenwanden tussenwanden verdwijnen)verdwijnen)
Nucleus zichtbaarNucleus zichtbaar In lange spiervezels In lange spiervezels
langs zijkanten (originele langs zijkanten (originele spiercellen)spiercellen)
Dunne eiwitdraden Dunne eiwitdraden (actine) waar tussen (actine) waar tussen dikke eiwitdraden dikke eiwitdraden (myosine)(myosine)
GladGlad
Onwillekeurig Onwillekeurig spierenspieren
BuikorganenBuikorganen Maag/darmMaag/darm Blaas Blaas UrineleidersUrineleiders BaarmoederBaarmoeder Diverse Diverse
bloedvatenbloedvaten
HartspierweefselHartspierweefsel
TussenvormTussenvorm Iets dwarsgestreept Iets dwarsgestreept
maar werking maar werking onwillekeurigonwillekeurig
Maar niet doorgezetMaar niet doorgezet Vezels soms duidelijk Vezels soms duidelijk
begrensdbegrensd Celkernen op Celkernen op
oorspronkelijke plaats oorspronkelijke plaats (midden)(midden)
Vezels vertakken zich Vezels vertakken zich somssoms
Ruimte tussen vezels Ruimte tussen vezels groter (losmazig groter (losmazig bindweefselbindweefsel
ZenuwweefselZenuwweefsel
ZenuwweefselZenuwweefsel
Cellen met cellichaam en sterk vertakte uitlopersCellen met cellichaam en sterk vertakte uitlopers Daardoor in staat om prikkels (impulsen) over Daardoor in staat om prikkels (impulsen) over
bepaalde afstanden door lichaam heen te geleidenbepaalde afstanden door lichaam heen te geleiden Zeer samengesteld netwerk van verbindingen tussen Zeer samengesteld netwerk van verbindingen tussen
weefsels waar prikkels opgevangen worden en weefsels waar prikkels opgevangen worden en weefsels waar prikkels tot reactie leidenweefsels waar prikkels tot reactie leiden
Neuronen (Zenuwcellen)Neuronen (Zenuwcellen) Glia- of Neurogliacellen (Steuncellen)Glia- of Neurogliacellen (Steuncellen)
NeuronenNeuronen
Cellichaam met een celkernCellichaam met een celkern Een of meer dendrieten (korte uitlopers die impuls naar cellichaam Een of meer dendrieten (korte uitlopers die impuls naar cellichaam
toe geleiden)toe geleiden) Een of meer neurieten (lange uitlopers die impuls van cellichaam af Een of meer neurieten (lange uitlopers die impuls van cellichaam af
geleiden en aan uiteinden in verbinding staan met bv een spier geleiden en aan uiteinden in verbinding staan met bv een spier (eindboompjes). Meeste uitlopers omgeven door mergschede en (eindboompjes). Meeste uitlopers omgeven door mergschede en schede van Schwan (opgebouwd uit cellen), zorgt voor voeding schede van Schwan (opgebouwd uit cellen), zorgt voor voeding zenuwcel. Myelineschede afzettingsproduct van cellen van Schwan zenuwcel. Myelineschede afzettingsproduct van cellen van Schwan (elektrische isolatie)(elektrische isolatie)
40 maal vergroot40 maal vergroot
NeurogliacellenNeurogliacellen
Niet alleen voor steun maar ook rol bij Niet alleen voor steun maar ook rol bij voeding neuronen en bij afweerreacties voeding neuronen en bij afweerreacties schadelijke invloeden``schadelijke invloeden``