PLANI MËSIMOR VJETOR BIOLOGJI VIIFUSHA: SHKENCA NATYRORE LËNDA: BIOLOGJI 7 SHKALLA: III

TematikaShpërndarja e përmbajtjes së lëndës 70 ORE

Shtator – Dhjetor 30 orë Janar – Mars 24 orë Prill – Qershor 16 orë

NDËRVEPRIMET

SISTEMET

DIVERSITETI

Kreu IGjallesat1 Historia e apendicitit 1 orë2 Karakteristikat e jetës 1 orë3 Hetimi i gjallesave 1 orë4 V.P. Të provojmë lidhjen midis shijimit dhe nuhatjes 1 orë5 Organet e bimës 1 orë6 V.P. Identifikimi i organeve kryesore të bimës 1 orë7 Organet te njerëzit 1 orë8 Duke shikuar në qeliza 1 orë9 V.P. Të kujt janë? Studimi i qelizës bimore 1 orë10 Qelizat shtazore të specializuara 1 orë11 Qelizat bimore të specializuara 1 orë12 V.P. Të vizatojmë qeliza 1 orë13 Skeleti i njeriut 1 orë14 V.P. Kockat e thyera 1 orë15 Muskujt dhe kyçet. 1 orë16-17 Projekt 2 orë

Vazhdon Kreu 2Mikrogjallesat dhe sëmundja

1 Luis Paster: kalbëzimi dhe prodhimi i ushqimit 1 orë2 Luis Paster: Lufta kundër sëmundjes 1 orë3 Përsëritje 1 orë4 Test 1 orë5 Kërkim shkencor 1 orë

Kreu IIIHabitatet dhe mjedisi

6 Puna në fushë 1 orë7 Habitatet 1 orë8 Hetimi i habitateve 1 orë9 V.P.: Mostrat e rastësishme 1 orë10 Grupimi i gjallesave 1 orë11 Zinxhirët ushqimorë 1 orë12 V.P. Të ndërtojmë zinxhirë ushqimorë me tre hallka 1 orë13 Ndikimet e njeriut në zinxhirët ushqimorë 14 “ “ “ 2 orë15 V.P. Pse fillojnë të ngordhin çafkat? 1 orë16 Përshtatja për mbijetesë 1 orë

Kreu IVNdryshueshmëria dhe klasifikimi

1 Larmia te fluturat e natës 1 orë2 Klasifikimi 1 orë3 Klasifikimi i kafshëve 1 orë4 Klasifikimi i bimëve 1 orë5 V.P. Të klasifikojmë bimët 1 orë6 Llojet dhe ndryshueshmcria 1 orë7-8 V.P. Të hetojmë ndryshueshmërinë “ “ “ 2 orë9 Projekt 1 orë10 Përsëritje 1 orë11 Test 1 orë12-14 Ekskursion 3 orë “ “ “ “ “ “15-16 Orë e lirë e drejtorisë 2 orë “ “ “

Kreu 2 Mikrogjallesat dhe sëmundja

18 Barnat e së ardhmes 1 orë19 Bakteret 1 orë20 V.P. Qeliza bimore dhe shtazore 1 orë21 Kërpudhat 1 orë22 Viruset 1 orë23 Mikrogjallesat dhe prodhimi i ushqimit 1 orë24 Mikrogjallesat dhe shpërbërja 1 orë25 V.P. Ndikimi i temperaturës tek shpërbërësit 1 orë26 Mikrogjallesat dhe sëmundja -parime të përgjithshme 1 orë27 Mikrogjallesat dhe sëmundja në kafshë 1 orë28 Mikrogjallesat dhe sëmundja në bimë 1 orë29 Përsëritje. 1 orë30 Test 1 orë

17 Përshtatje lokale dhe stinore 1 orë18 Përshtatja për mjedise të skajshme 1 orë19 Përshtatjet nënujore 1 orë20 Rritja e popullsisë së njeriut 1 orë21 Përsëritje 1 orë22 Test 1 orë23-24 Projekt 2 orë

TABELA PËRMBLEDHËSE BIOLOGJI VII

35 javë x 2 orë/javë =70 orë

Tematika Shkalla 3 Numri orëve

NDËRVEPRIMET Ndërveprimi i gjallesave midis tyre dhe me mjedisin Gjallesat në mjediset e tyre

20 orë

SISTEMET

Sistemet te bimët dhe te njeriu Bimët

Sistemet e organeve njerëzore

Sistemi muskular-skeletik12 orë

DIVERSITETI

Diversiteti dhe klasifikimi i gjallesave

Qeliza

Mikrogjallesat

Klasifikimi i bimëve dhe kafshëve

38 orë

Gjithsej 70 orë

PLANI SINTETIK 35 javë X 2 orë/javë =70 orë

Lloji i temave Nr. orëve Përqindja Njohuri të reja 44 orë 70 % e totalit 70 orë Përpunim i njohurive 26 orë 30 % e totalit 70 orë

Veprimtari praktike dhe Punë laboratorike 11 35.3 % e orëve të përpunimit të njohurive Ushtrime Ekskursione 3 12.5 % e orëve të përpunimit të njohurive Përsëritje 3 Provim 3 8.3 % e orëve të përpunimit të njohurive

Orë të lira 10 15 % e totalit 70 orëve mësimoreOrë të lira 1/3 3 12.5 % e orëve të përp. të njohuriveOrë të lira 2/3 7 29.5% e orëve të përp. te njohurive

Ndarja e orëve të lira 2/3

1) Vlerësimi në bazë shkolle (provim) 12) Veprimtari në bazë shkolle 13) Module -4) Projekte 6 1 orë marrë nga 10% mësuesit5) Lendë me zgjedhje -

PLAN MËSIMOR VJETOR BIOLOGJI VII

FUSHA: SHKENCA NATYRORE LËNDA: BIOLOGJI 7 SHKALLA: 3

QËLLIMI VJETOR i lëndës synon të nxënit gjatë gjithë jetës. Zhvillimin e aftësive të nxënësit për të njohur dhe për të kuptuar ligjshmëritë themelore të proceseve jetësore, të organizimit të qelizës

dhe organeve. Zhvillimin e aftësive të nxënësit për të njohur dhe për të kuptuar gjallesat mikroskopike, strukturën e tyre, rolin në natyrë, njohjen me

mikrogjallesa të dëmshme dhe të dobishme, me parimet e përgjithëshme të sëmundjeve, lidhjen e sëmundjeve në njerëz, kafshë dhe bimë me mikrogjallesat.

ndërtimin dhe zhvillimin e botës së gjallë. Zhvillimin e aftësive të nxënësit për të njohur dhe për të kuptuar biodiversitetin, për të vlerësuar përshtatjet e tyre në natyrë, rolin e tij në

ruajtjen e baraspeshës ekologjike në natyrë. Zhvillimin e aftësive të nxënësit për të njohur dhe për të kuptuar klasifikimin e gjallesave, konceptin e llojit dhe të ndryshueshmërisë. Zhvillimin e shkathtësive, përpunimin e të dhënave shkencore dhe zbatimin e shkathtësive të fituara konkrete për të mirën e njeriut

dhe të mjedisit. Zhvillimin e aftësive në organizimin dhe zhvillimin e hetimeve dhe eksperimenteve, në mbledhjen e të dhënave shkencore dhe

përpunimin e tyre; Lidhjen e dijeve teorike me praktikën jetësore. Nxitjen e kureshtjes dhe zhvillimin e interesit për botën që e rrethon.

OBJEKTIVAT E PËRGJITHSHME VJETORE TË LËNDËSTë zhvillojë qëndrimet dhe vlerat Në kontest të ndërgjegjësimit dhe të ngritjes së përgjegjësimit etik ndaj botës së gjallë dhe mjedisit jetësor me qëllim të ruajtjes së baraspeshës ekologjike në natyrë; Në kuptim të kultivimit të sjelljeve personale (të jetë kooperativ, i hapur, tolerant, i ndershëm, i vullnetshëm, kritik).

Të njohë Fjalorin (terminologjinë biologjike);Faktet, konceptet dhe parimet biologjike Procedurat dhe metodat në biologji.

Të kuptojë Relacionin shkak – efekt Arsyetimin e metodave dhe të proceduraveFaktet dhe parimet biologjike dhe të bëjë ndërlidhjen logjike të tyre.

Të zbatojë në situata të reja Faktet dhe parimet biologjikProcedurat dhe metodat nga biologjia; Zgjedhjen e problemeve të natyrës biologjike.

Të komunikojë të dhënat në kontekste të ndryshme Të kontribuojë në debate dhe diskutime për çështje biologjikeTë shkruajë raportet nga një punë praktike ose hulumtim.Të prezantojë rezultatet e hulumtimit, duke konsultuar shumë burime të informacionit.

Të zhvillojë të menduarit kritik Të njohë informatën relevante nga ajo jorelevante Të dallojë faktin nga gjykimi. Të zbatojë parimet biologjike në zgjidhjen e problemeve Të interpretojë materialin ilustrues.

OBJEKTIVAT E PËRGJITHSHME VJETORE TË LËNDËS

KOMPETENCAT KYCE SHKALLA III

I Kompeteca e komunikimit dhe te shprehuritNxënësi:

shpreh mendimin e vet për një temë të caktuar me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit; dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime; shpjegon qartë dhe saktë, me gojë ose me shkrim, kuptimin e termave (fjalëve, koncepteve) të reja duke përdorur gjuhën dhe fjalorin e përshtatshëm; veçon informacionin kryesor nga një libër, gazetë, revistë, internet, radio, TV etj., e komenton dhe e shfrytëzon atë si referencë gjatë hartimit të një

punimi ose detyre me shkrim; shpreh drejt një mendim apo kërkesë, me gojë ose me shkrim, në gjuhën amtare ose të huaj, për një situatë të caktuar (për udhëzim, ndihmë,

informim, orientim etj.) duke ndërvepruar në grup ose në klasë; përdor programet softuerike për komunikim të drejtpërdrejtë dhe në distancë nëpërmjet formave të caktuara të komunikimit (për nevojat e veta apo

si detyrë shkollore).

II Kompetenca e të menduarit.Nxënësi:

parashtron argumente pro ose kundër për një temë/problem të caktuar gjatë një debati ose publikimi në media; harton planin e punës për realizimin e një krijimi/detyre (letrar, shkencor, artistik), duke përcaktuar hapat kryesore të zbatimit; zgjidh një problem (matematikor, gjuhësor, shoqëror, shkencor etj.) dhe arsyeton përzgjedhjen e procedurave përkatëse; përzgjedh dhe demonstron strategji të ndryshme për zgjidhjen e një problemi (matematikor, gjuhësor, shkencor, artistik, shoqëror) duke paraqitur

rezultat të njëjtë; interpreton mënyra të zhvillimit të një procesi natyror apo shoqëror duke e ilustruar atë me shembuj konkretë; krahason ngjashmëritë dhe dallimet e fazave më të rëndësishme nëpër të cilat është zhvilluar një proces/dukuri shoqërore, natyrore ose artistike; përdor krahasimin dhe kontrastin për të gjetur dallimet dhe ngjashmëritë kryesore midis dy e më shumë dukurive natyrore dhe shoqërore, krijimeve

letrare apo artistike.

III Kompetenca e të nxënitNxënësi:

përzgjedh të dhëna nga burime të ndryshme (libra, revista, udhëzues, fjalorë, enciklopedi ose internet), të cilat i shfrytëzon për realizimin e temës/detyrës së dhënë dhe i klasifikon ato burime sipas rëndësisë që kanë për temën;

shfrytëzon të dhënat për të demonstruar të kuptuarit e koncepteve numerike, grafike, simboleve, formulave në shkenca natyrore dhe shoqërore, matematikë ose arte duke i sqaruar nëpërmjet formave të ndryshme të të shprehurit;

zbaton në mënyrë të pavarur udhëzimet e dhëna nga një burim (tekst shkollor, libër, internet, medie) për të nxënë një temë, veprim, aktivitet ose detyrë që i kërkohet;

shfrytëzon portofolin personal për identifikimin e përparësive dhe mangësive në funksion të vetëvlerësimit të përparimit dhe përmirësimit të suksesit në fushën e caktuar;

ndërlidh temën e re ose një çështje të dhënë me njohuritë dhe përvojat paraprake duke i paraqitur në forma të ndryshme të të shprehurit (kolona, tabela, grafike) sipas një radhitjeje logjike;

përdor programe të përshtatshme kompjuterike për zgjidhjen e problemeve dhe kryerjen e detyrave në fusha të ndryshme të dijes; parashtron pyetje (Pse? Çfarë? Si? Kur?), organizon mendimet e veta në formë të shkruar për temën/problemin e dhënë dhe vlerëson përparimin e

vet deri në zgjidhjen e duhur; menaxhon emocionet, ndjenjat, kohën, shfrytëzimin e materialeve dhe të mjeteve gjatë kryerjes së një detyre/aktiviteti (në klasë/shkollë apo gjetiu).

IV Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisinNxënësi:

zhvillon një projekt individual ose në grup për kryerjen e një aktiviteti mjedisor apo shoqëror me rëndësi për shkollën ose për komunitetin; diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e njeriut dhe propozon masat që duhen ndërmarrë për

evitimin e tyre; identifikon dhe vlerëson burimet e nevojshme (p.sh., pajisjet, materialet, burimet njerëzore, kohën, etj.) për realizimin e një veprimtarie në shkollë

ose në komunitet; përdor programet kompjuterike për përgatitjen e materialeve të nevojshme grafike, ilustrime, disejnime (të ftesave, pamfletëve, njoftimeve apo

publikimeve); bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët (pavarësisht statusit të tyre social, etnik etj.) për realizimin e një aktiviteti të përbashkët

(projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj); merr pjesë si anëtar i një jurie, (në nivel klase apo shkolle) për vlerësimin e një veprimtarie /konkursi sportiv, shkencor, artistik, etj., duke u bazuar

në kriteret e paracaktuara.

V Kompetenca personaleNxënësi:

prezanton para nxënësve procesin e përgatitjes së një ushqimi ose specialiteti shtëpiak sipas një recete për ushqim të shëndetshëm; vlerëson përmbajtjen e vlerës ushqimore (ndikimin pozitiv dhe negativ në shëndet) për tri lloje ushqimesh të cilat konsumohen në mjedisin e tij ose

përreth; diskuton në grup me argumente për rëndësinë që ka respektimi i regjimit ditor dhe i aktiviteteve fizike për shëndetin dhe për jetën e njeriut; identifikon shenjat/simbolet e rrezikut në prodhime apo objekte konkrete; kërkon ndihmë/këshillë nga personat dhe shërbimet përkatëse për përkrahje ose mbështetje në situata të ndryshme të dyshuara/supozuara

si potencialisht të rrezikshme në të cilat cënohet shëndeti fizik dhe mendor; përshkruan ndryshimet fizike, psikike dhe emocionale të fazës së pubertetit duke paraqitur fakte për ndikimin e tyre në mënyrën (stilin) e jetesës;

shpjegon pasojat e përdorimit të duhanit, alkoolit, drogës dhe substancave të tjera të dëmshme për shëndetin dhe mirëqenien e individit gjatë një debati ose prezantimi (me gojë ose me shkrim);

merr pjesë ose drejton punën në grup, bashkëpunon me përfaqësues të komunitetit për të ndihmuar moshatarët dhe anëtarët e tjerë të komunitetit që kanë probleme shëndetësore, sociale, ekonomike, etj., si dhe raporton (me gojë, me shkrim) për përvojat personale të fituara.

VI Kompetenca qytetareNxënësi:

zbaton dhe respekton rregullat e mirësjelljes në klasë, shkollë etj., si dhe mban qëndrim aktiv ndaj personave të cilët nuk i respektojnë ato duke shpjeguar pasojat për veten dhe për grupin ku bën pjesë;

reagon ndaj sjelljeve të pahijshme në shkollë/klasë dhe jashtë saj, të cilat ndikojnë në raportet ndërpersonale, analizon shkaqet e manifestimit të tyre dhe propozon mjete për përmirësimin e tyre;

tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë në rritjen e cilësisë së veprimtarisë së grupit shoqëror/ komunitetit;

merr pjesë në veprimtaritë që promovojnë tolerancë dhe diversitet kulturor, etnik, fetar, gjinor etj, në shkollë apo në komunitet, ku përfshihen moshatarë të të gjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.

VII Kompetenca digjitaleNxënësi:

përdor mediat digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar duke përfshirë komunikimet në distanc ë për zhvillimin e njohurive;

analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht (p.sh., hedhin disa informacione të marra nga interneti duke i përmbledhur në një tabelë ose grafik);

përcakton mjetet e duhura teknologjike për qasjen në informacione dhe burime elektronike; zhvillon aftësinë mediatike për identifikimin e burimit të informacionit dhe këndvështrimin analitik për gjykimin e tyre (p.sh., dallon nëse një

material i marrë nga interneti është fakt dhe burimi është primar ose sekondar); ndërton sisteme të teknologjisë së informacionit nëpërmjet mbledhjes, përpunimit dhe daljes së informacionit, si dhe të feedback-ut të marrë nga

mësuesit ose nxënësit e tjerë; debaton mbi ndikimin, avantazhet dhe dizavantazhet e teknologjive ekzistuese dhe të reja në jetën e individit, shoqërisë apo komunitetit.

REZULTATET E TË NXËNIT TË KOMPETENCAVE SIPAS TEMATIKAVE TË LËNDËS BIOLOGJI VII

TEMATIKA: NDËRVEPRIMET

Përshkrimi i tematikës:Studimi i ndërveprimit midis dhe brenda sistemeve zhvillon të kuptuarit e mjedisit dhe rolit të njeriut në të. Ndërveprimet ndodhin brenda një organizmi, midis organizmave si dhe midis organizmave dhe mjedisit. Ndërveprimi i njeriut me mjedisin drejton zhvillimin e shkencës dhe teknologjisë. Në të njëjtën kohë shkenca dhe teknologjia ndikojnë në mënyrën se si njeriu ndërvepron me mjedisin. Të kuptuarit e këtij ndërveprimi ndihmon nxënësin të kuptojë më mirë pasojat pozitive dhe negative të veprimeve të tij dhe të jetë përgjegjës për to.Tematika fokusohet te ndërveprimi brenda dhe ndërmjet bimëve, kafshëve, njeriut dhe mjedisit, mikrogjallesave, atmosferës, Sistemit Diellor dhe Tokës, forcave, shkencës dhe teknologjisë.

BIOLOGJIRezultatet e të nxënit

Ndërveprimet e gjallesave midis tyre dhe me mjedisinNjohuritë/konceptet Shkathtësitë dhe proceset Qëndrimet dhe vlerat

Gjallesat në mjediset e tyre Përshtatja në mjedis Ndotja mjedisit Mbrojtja e mjedisit Zinxhirët ushqimor Vrima e ozonit Burimet e enegjisë

Nxënësi: përshkruan pëmes shembujve nga mjedise lokale, se si

organizmat janë përshtatur për të jetuar në habitatet e tyre; vizaton dhe modelon zinxhirë të thjeshtë ushqimor; diskuton ndikimin pozitiv dhe negativ të njeriut në mjedis

p.sh.: ndikimin në zinxhirët ushqimorë, ndotjen dhe çarjen e ozonit;

diskuton për burimet e energjisë dhe bën dallimin midis burimeve të ripërtërishme dhe jo të ripërtërishme.

Nxënësi: tregon interes për të mbledhur informacione

dhe kontribuar me përgjegjshmëri në kujdesin ndaj mjedisit;

demonstron bashkëpunim dhe qëndrim etik gjatë punës në grup dhe diskutimeve.

ndan me të tjerët përvojat dhe njohuritë e përftuara nga vëzhgimet individuale;

vlerëson burimet e ndryshme të informacionit që mbështesin kërkimin e tij/saj rreth veprimtarisë së njeriut në mjedis.

TEMATIKA: DIVERSITETI

Përshkrimi i tematikës:Kjo tematikë nënvizon rëndësinë e ruajtjes së shumëllojshmërisë në natyrë. Për të kuptuar më mirë botën, në të cilën jeton, njeriu përpiqet të organizojë botën e gjallë dhe jo të gjallë. Ka disa tipare të përbashkëta që lidhin të gjitha qeniet e gjalla dhe faktorë unikë në botën jo të gjallë që e ndihmojnë njeriun t’i klasifikojë ato. Ruajtja e shumëllojshmërisë siguron mbijetesën dhe vazhdimësinë e jetës.Në fokus të kësaj tematike në këto shkallë është diversiteti i kafshëve, bimëve, mikrogjallesave, mjedisit natyror, lëndëve, vetive dhe karakteristikave të tyre.

Rezultatet e të nxënitDiversiteti dhe klasifikimi i gjallesave

Njohuritë/Konceptet Njohuritë/Konceptet Njohuritë/KonceptetQeliza Mikroskopi Qeliza bimore (muri qelizor,

membrana qelizore, citoplazma, bërthama, kloroplasti, vakuola të mëdha);

Qeliza shtazore Organizimi hierarkik i jetës (nga

qeliza te organizmi).

Nxënësi: identifikon strukturat e një qelize bimore dhe shtazore ashtu siç

shihen në mikroskopin me dritë ose mikroskopin elektronik; krahason strukturën e qelizave bimore me qelizat shtazore; përdor burime dytësore për të treguar lidhjen midis strukturës së

disa qelizave të zakonshme me funksionet e tyre; përdor preparate të gatshme për të vëzhguar larminë e qelizave

me funksione të ndryshme; tregon se qelizat mund të grupohen për të formuar indet, organet

dhe organizmat.

Nxënësi: tregon kuriozitet, kur eksploron

botën mikroskopike dhe bën pyetje rreth asaj që gjen;

vlerëson përpjekjet individuale dhe punën në grup duke respektuar perspektiva të ndryshme.

mikrogjallesat Llojet e mikrogjallesave, roli i tyre në

natyrë Rëndësia e mikrogjallesave për

njeriun

Nxënësi: identifikon shtatë karakteristikat e qënieve të gjalla dhe i lidh ato

me një numër të madh organizmash në mjedise lokale dhe më gjerë;

përshkruan rolin e mikrogjallesave në zbërthimin e lëndës organike, prodhimin e ushqimit dhe sëmundjeve përfshirë punën e Luiz Paster;

planifikon një hetim duke përdorur njohuritë shkencore për mikrogjallesat.

Nxënësi: vlerëson rëndësinë e

mikrogjallesave për shëndetin dhe mirëqënien e njeriut.

tregon interes dhe përgjegjshmëri për t’u mbrojtur nga infeksionet e shkaktuar nga mikrogjallesaat.

Klasifikimi i bimëve dhe kafshëveSpecia, variacioni brenda species

Klasifikimi i bimëvea) bimë pa luleb) bimë me lule

Nxënësi: përkufizon specien; heton ndryshimet brenda një specie duke përdorur burime

dytësore; paraqet shembuj të ndryshimeve për një karakteristikë të

Nxënësi: i kushton vëmendje saktësisë,

objektivitetit, në regjistrimin dhe verifikimin e të dhënave gjatë kryerjes së veprimtarive.

Klasifikimi i kafshëvea) vertebrorët, grupet e vertebrorëveb) invertebrorët, grupet e invertebrorëve

caktuar, në një grup organizmash, duke përdorur diagramën e shpeshtësisë;

klasifikon kafshët dhe bimët në grupe të mëdha duke përdorur disa shembuj nga mjedise lokale.

TEMATIKA: SISTEMET

Përshkrimi i tematikës: Një sistem përfaqëson një tërësi pjesësh të cilat punojnë së bashku për të kryer një funksion të caktuar. Ka sisteme në natyrë, si dhe sisteme të ndërtuara nga njeriu. Shembuj të sistemeve në natyrë janë sistemet e trupit të njeriut. Shembuj të sistemeve të ndërtuara nga njeriu janë sistemet elektrike. Njohja e sistemeve e lejon njeriun të kuptojë si funksionon secila pjesë e sistemit dhe si ndërveprojnë me njëra-tjetrën për të kryer një funksion të caktuar.Kjo temë përqendrohet tek studimi i sistemit të bimëve dhe kafshëve, sistemeve të trupave qiellorë, sistemeve të matjes.

BIOLOGJIRezultatet e të nxënit

Ndërveprimet e gjallesave midis tyre dhe me mjedisinNjohuritë/konceptet Shkathtësitë dhe proceset Qëndrimet dhe vlerat

Bimët Organet e bimëve me lule Funksionet e organeve kryesore të

bimëve me lule

Nxënësi: dallon vendosjen dhe tregon funksionet e organeve kryesore të

bimëve me lule p.sh.: rrënjës, kërcellit, gjethes; zbaton procedurën e përgatitjes së një herbari.

tregon kuriozitet dhe këmbëngulje në kryerjen e vëzhgimeve dhe eksperimenteve me bimët.

Sistemet e trupit të njeriut Sistemi muskular- skeletika) skeleti, funksionet dhe pjesët kryesore të tij;b) muskujt, funksioni i muskujve antagonist;c) artikulacionet e lëvizshme dhe të palëvizshme.

Nxënësi: eksploron rolin e skeletit dhe të nyjeve si dhe parimin e muskujve

antagonist; dallon vendosjen dhe tregon funksionet e sistemeve kryesore të

trupit të njeriut; përdor burime dytësore për të diskutuar rreth sistemeve të

organeve të trupit të njeriut; mbledh dhe përdor të dhëna për të testuar një parashikim ose kryer

një eksperiment; përdor rezultatet për të fomuluar konkluzionet e një eksperimenti

tregon kuriozitet, kur eksploron funksionimin e sistemit muskular- skeletik dhe lidhjet midis tyre;

vlerëson përpjekjet individuale dhe punën në grup duke respektuar perspektiva të ndryshme për çështje që lidhen me mbrojtjen e shëndetit

ose për të bërë parashikime të mëtejshme; përdor tabela ose diagrama për të sugjeruar ide ose paraqitur

rezulate; kryen kërkime për punën studimore që bëjnë shkencëtarë të

ndryshëm për trupin e njeriut.

PLANIFIKIMI TREMUJOR

FUSHA: SHKENCA NATYRORE LËNDA: BIOLOGJI VII SHKALLA: 3

TREMUJORI I PARË SHTATOR – DHJETOR 30 orëi T

EM.

Kreu Temat mësimore Situata e parashikuare të nxënit

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Vlerësimi Burime dhemateriale

1S

I

S

T

E

M

E

T

Kreu 1

Gjallesat

Shk. në zbatim! Historia e apendicitit Identifikimi i apendicititIdentifiko shtatë karakteristikat e së gjallës në laborator dhe në oborrin e shkollës.Njih dhe mëso funksionet e organeve kryesore të bimëveShih me mikroskop qelizën shtazore dhe bimore të cipa qepës

Krahaso strukturën e qelizave.

Grupimi qelizave na formon indet, organet dhe sistemet deri te organizmi

Eksploro rolin e skeletit.Bën vëzhgime te vëmendshme

Vlerësimi formues

përmbledhësdiagnostikuesme shkrim

Vetëvlerësimi dhe vlerësimi i shoku-shokut

Vlerësime tëbazuara nëperformancën e nxënësveduke përdorur mënyrate mëposhtme, si: Punë praktikeModele dhe maketePunë laboratorikePosteraProjekte kurrikulare dhe ndërlëndoreLojëra dhe kuize

Teksti shkollorfletorja e punës,libri i mësuesit,udhëzuesprofesional,fjalor, gazeta, revista, materialepsiko-pedagogjike, enciklopedi, etj.Tabelë shkrimipostera, foto,figura, modele,makete, skema,mjete grafike etjVideo,video-projektor,videokasetëkompjuter, CD.

2 Karakteristikat e jetës3 Hetimi gjallesave Lojëra

Prova(eksperimente)

VëzhgimHetim

Zgjidhjee problemit

Projekte

Tregime / Histori

Teknologjiae informacionitdhe komunikimit

4V.P. Të provojmë lidhjen midis shijimit dhe nuhatjes

5 Organet e bimës

6V.P. Identifikimi i organeve kryesore

të bimës

7 Organet te njerëzit8 Duke shikuar në qeliza

9V.P. Të kujt janë? Studim i qelizës bimore

10 Qelizat shtazore të specializuara11 Qelizat bimore të specializuara12 V.P. Të vizatojmë qeliza13 Skeleti i njeriut14 V.P. Kockat e thyera15 Muskujt dhe kyçet16 Projekt17 Projekt18 Shkenca në zbatim!?

Barnat e së ardhmes19 Bakteret20 V.P. Qeliza bimore dhe shtazore21 Kërpudhat

22 Viruset

Nr.TE

M.Kreu Temat mësimore Situata e parashikuar

e të nxënit

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Vlerësimi Burime dhemateriale

23 D

I

V

E

R

S

I

T

E

T

I

Kreu 2

Mikrogjallesat

dhe

sëmundja

Mikrogjallesat dhe prodhimi i ushqimit Bakteret na rrethojnë kudo.Bakteret gjallesa mikroskopike; bakteri në mikroskopSi formohet myku. Myqet gjallesa mikroskopike.Myku i frutave eshte kerpudhë mikrogjalleseSi ndikojnë kushtet e mjedisit në zhvillimin e mikrogjallesave.Viruset ndërmjet gjallesave dhe jogjallesave.Viruset shkaktare të sëmundjeve.Si ta ruajmë qumështin nga prishja.Si kalben gjërat.Mikrobiologët e shquar dhe rëndësia e punimeve të tyre.

Trajtim i tëdhënave me grafikë ose me tabelaVeprimtari hulumtueseVeprimtari me shkrimDiskutimPyetje- përgjigjeSfida individualekonkurse me grupe Veprimtari në çiftVeprimtari matëseKërkim në internet

Detyra individualeDebateLoja me rolVrojtimet e mësuesitListat e kontrolliEsepërdorimi i portofolit

Të dhëna nga interneti

Mjedise mësimore, si:klasakabinetet e punës,oborri i shkollësnatyra,ferma, etj.

Paraqitja grafike e të dhënave

24 Mikrogjallesat dhe shpërbërja25 V.P. Ndikimi i temperaturës te

shpërbërësit26 Mikrogjallesat dhe sëmundja -

parime të përgjithshme27 Mikrogjallesat dhe sëmundja në kafshë28 Mikrogjallesat dhe sëmundja në bimë29 Përsërtije30 Test

TREMUJORI I DYTË JANAR – MARS 24 orë

Nr. Nr.TE

M.Kreu Temat mësimore Situata e parashikuar

e të nxënit

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Vlerësimi Burime dhemateriale

31 1

N

D

Ë

R

V

E

P

R

I

M

E

T

Kreu 2vazhdim

Kreu 3

Habitatet

dhe

mjedisi

Luis Paster: kalbëzimi dhe prodhimi i ushqimit Parandalimi sëmundjeve

Prodhimi vaksinësKerkimi per gjallesa ne oborrin e shkolles.Pershkrimi i disa habitateve të ndryshme.

Formimi i zinxhirëve ushqimorënë një habitat të caktuar.

Njeriu mund te shkaktojë shumë prrobleme në natyrë.

Gjallesat përshtaten me mjedisin ku jetojnë dhe sipas stinevë.

Efekti serrë dhe shtresa ozonit.

Lojëra/Prova(eksperimente)Vëzhgim HetimZgjidhje e problemitProjekteTregime/HistoriTIK

Vizitë në terrenTrajtim i tëdhënave me grafikë ose me tabelaVeprimtari hulumtueseVeprimtari me shkrim

DiskutimPyetje- përgjigje

Sfida individualeKonkurse me grupe Veprimtari në dysheVeprimtari matëse

Vlerësimi i vazhduar për:përgjigjet,përfshirë vizatimet dhe punimet e nx.Vlerësimi i punës në dysheVlerësimi i punës në grupVlerësimi i detyrave të shtëpisë nganjëri-tjetriParaqitja me gojë ose me shkrim i punimeve të bëra nga nx.

Vlerësim përmbledhës për:detyrë me shkrim ose me gojë;punë kërkimore në internetVlerësimi i portofolit të nx.

Foto gjallesash në habitate të ndryshme

Metër shirit Makinë llogaritëse GërshërëShirit ngjitësPambukLetër kuzhineFill pambukuLetër e errëtQiri ose kandilRrobe pambukutSpango

32 2 Luis Paster: Lufta kundër sëmundjes33 3 Përsërtije34 4 Test35 5 Kërkim shkencor36 6 Puna në fushë37 7 Habitatet38 8 Hetimi i habitateve39 9 V.P. Mostrat e rastësishme40 10 Grupimi i gjallesave41 11 Zinxhirët ushqimorë42 12 V.P. Të ndërtojmë zinxhirë ushqimorë

me tre hallka43 13 Ndikimet e njeriut në zinxhirët

ushqimorë44 14 Ndikimet e njeriut në zinxhirët

ushqimorë45 15 V.P. Pse fillojnë të ngordhin çafkat?46 16 Përshtatja për mbijetesë47 17 Përshtatje lokale dhe stinore48 18 Përshtatja për mjedise të skajshme49 19 Përshtatjet nënujore50 20 Rritja e popullsisë së njeriut51 21 Përsërtije52 22 Ushtrime53 23 Projekt54 24 Projekt

TREMUJORI I TRETË PRILL- QERSHOR 16 ORË

Nr. Nr.TE

M.Kreu Temat mësimore

Situata e parashikuare të nxënit

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Vlerësimi Burime dhemateriale

55 1 DIVERITETI

Kreu IV

Ndryshueshmëria

dhe

klasifikimi

Larmia te fluturat e natësKoleksiono flutra dhe kandrra të ndryshme

Kafshët klasifikohen në dy grupe të mëdha rruazore dhe jorruazore.

Bimët klasifikohen në grupe.

Përgatitja e një herbariumi

Vëzhgimi i gjallesave në terren dhe vëzhgimi i karakteristikave

Diskutime në grupVizatimePrezantime të tyre me figura insektesh, kafshësh e bimëshVizitë në terrenTrajtim i tëdhënave me grafikë ose me tabelaVeprimtari matëseKërkim në internetVizitë në terrenTrajtim i tëdhënave me grafikëKërkim në internet

Paraqitja me gojë ose me shkrim i punimeve të bëra nga nxënësitVlerësimi përmbledhës për: detyrat me shkrim ose me gojëPunë kërkimore në internetVlerësimi i portofolit të nxënësit

Tabela, postera, foto, figura, modele, makete diagrame,mjete grafike etj.Koleksion flutrash dhe kandrrash të ndryshme, herbariume.Mjedise mësimore, si:Kabinete, ferma,mjedise, lupe, ngjitës gërsherë etj. Qasje në Internet

56 2 Klasifikimi57 3 Klasifikimi i kafshëve58 4 Klasifikimi i bimëve59 5 VP. Të klasifikojmë bimët60 6 Llojet dhe ndryshueshmëria61 7 V.P. Të hetojmë ndryshueshmërinë62 8 V.P. Të hetojmë ndryshueshmërinë63 9 Projekt64 10 Përsëritje65 11 Test66 12 Ekskursion: Vizitë te kopshti

zoologjik67 13 Ekskursion “ “ “68 14 Ekskursion “ “ “69 15 Orë e lirë e drejtorisë70 16 Orë e lirë e drejtorisë