Τίτλος: «Οι άθλοι του Ηρακλή»Δημιουργός: Καραφωτιά Χαρά, δασκάλα Γ’ τάξης Δ.Σ. ΑθηνώνΔιδακτική ενότητα: «Ο Ηρακλής», βλέπε βιβλίο Ιστορίας Γ΄ τάξη, τεύχος α’ ενότητα β΄,σ.21-38.

ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ:

Το σενάριο αφορά τις  γνωστικές περιοχές : α) της Ιστορίας, καθότι αποτελεί ενότητα του βιβλίου Ιστορίας της Γ’ τάξηςβ) της Γλώσσας αφού αφορά στην χρήση προφορικού και γραπτού λόγου και γ) προωθεί την αξιοποίηση των  ΤΠΕ στην εκπαιδευτική πράξη  χρησιμοποιώντας  περιβάλλοντα διερεύνησης και ανακάλυψης.

ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΕΣ ΙΔΕΕΣ Ή ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ:

Γνωρίζουν την έννοια μύθος, και τη διαφορά από το παραμύθι και το ρόλο ενός ήρωα στην ιστορία.Ως προς τις ΤΠΕ:Τις βασικές δεξιότητες του Η/Υ, μπορούν να γράφουν ένα μικρό κείμενο, να εισάγουν εικόναΈχουν αποκτήσει δεξιότητες πλοήγησης στο διαδίκτυο.Μπορούν να συνεργάζονται  σε ομάδες των δύο-τριών ομάδων.

ΣΤΟΧΟΙ – Σκοποί (για όλα τα μαθήματα της ενότητας):

Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο(γνώσεις - δεξιότητες - στάσεις):

– Να γνωρίσουν τους μύθους που αναφέρονται στη ζωή και τα κατορθώματα του Ηρακλή.– Να χαρούν την ομορφιά των μύθων και να αντιληφθούν ως ένα βαθμό το συμβολισμό τους.– Να κατανοήσουν πόσο σημαντικό είναι να κάνει κάποιος τόσα κατορθώματα για το καλό των άλλων ανθρώπων.– Να αναρωτηθούν τι είναι αυτό που κάνει κάποιον ήρωα.

Β. Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών:

Οι ΤΠΕ  σήμερα δίνουν νέες δυνατότητες στους  μαθητές όπως:– Να εξοικειωθούν με το ενεργητικό και διερευνητικό μοντέλο μάθησης.– Να προσεγγίσουν τις ΤΠΕ  ως εργαλεία και πηγές  μάθησης.– Να εξασκηθούν σε δεξιότητες που χρησιμοποιούνται στην επιστημονική έρευνα (παρατήρηση, επιλογή  και καταγραφή χρήσιμων πληροφοριών, σύγκριση με την ερμηνεία κ.α.).– Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης.– Να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα από το πλούσιο υλικό του διαδικτύου.

Γενικότερα οι μαθητές πρέπει να καταλάβουν τη χρηστικότητα του υπολογιστή και του σχετικού λογισμικού ως μέσο διδασκαλίας ή ακόμη –χωρίς να είναι αναγκαίο- ως γνωστικό αντικείμενο (το ίδιο το λογισμικό δηλαδή) μέσα από απλές δραστηριότητες. Έτσι μπορεί να επιτευχθεί η σύνδεση της παιδαγωγικής διάστασης της διδασκαλίας με την τεχνολογική.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ-ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΩΝ:

Ο εκπαιδευτικός  θα αξιοποιήσει τα παρακάτω λογισμικά, τα οποία θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα  από πριν στους Η/Υ.

Κειμενογράφος (Word),Εφαρμογές διαδικτύου Google (Μηχανή αναζήτησης),Google Earth,Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης KiδspirationΛογισμικό πρακτικής άσκησης για αξιολόγηση της κατανόησης Hot-potatoesSnagit καιΕκπαιδευτικό λογισμικό για την Γ΄ Δημοτικού στο μάθημα της ιστορίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

Πιο  συγκεκριμένα:

Με τη χρήση του  λογισμικού  Kidspiration οι μαθητές οργανώνουν καλύτερα τη σκέψη τους και η μάθηση γίνεται ενεργητική και αποτελεσματική. Το πρόγραμμα αυτό βασίζεται στις θεωρίες προϋπαρχουσών γνώσεων και είναι κατάλληλο για την ανάδειξη προϋπάρχουσας γνώσης  των μαθητών. Οξύνονται οι δεξιότητες εξαγωγής συμπερασμάτων και έτσι καλλιεργείται η κριτική σκέψη.

Εφαρμογές διαδικτύου Google, εδώ έχει ετοιμαστεί μια λίστα από δικτυακούς τόπους που έχει ήδη επισκεφθεί η εκπαιδευτικός και είναι  κατάλληλες ώστε οι μαθητές να αντλήσουν τις πληροφορίες τους γρήγορα αποφεύγοντας το κίνδυνο του αποπροσανατολισμού και το χρόνου και κόπου, μέσα στις πολλές και όχι χρήσιμες πάντα πληροφορίες. Για παράδειγμα χρησιμοποιήθηκαν επίσης και κάποιες ιστοσελίδες που δίνονται από το βιβλίο δασκάλου Ενότητα 2, Ο Ηρακλής σ.29.

Ο επεξεργαστής κειμένου (Word) είναι μια ειδική κατηγορία λογισμικού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή, τροποποίηση, σελιδοποίηση και επικοινωνία κειμένων σε ψηφιακή μορφή. Ευνοεί την πολυτροπικότητα, καθώς ενσωματώνει διαφορετικές μορφές π.χ. εικόνες- γραπτό κείμενο- σκίτσα κ.α.

Το λογισμικό Hot potatoes επιτρέπει τη δημιουργία αλληλεπιδραστικών τεστ πολλαπλών ερωτήσεων, σταυρόλεξα, αντιστοίχισης, ταξινόμησης και συμπλήρωσης κενών. Είναι ένα λογισμικό πρακτικής άσκησης για αξιολόγηση της κατανόησης. Στη συγκεκριμένη διδασκαλία δίνεται στα παιδιά η ευκαιρία με διασκεδαστικό τρόπο να λύσουν σταυρόλεξο και να απαντήσουν σε ερωτήσεις αντιστοίχισης, σχετικές με τη γνώση που απέκτησαν.

Google Earth : Οπτικοποίηση & προσομοίωση, έννοιες προσανατολισμού, κλίμακας, χάρτες. Το λογισμικό αυτό παρέχει δορυφορικές εικόνες μεγάλης ευκρίνειας για όλη τη γη. Οι εικόνες αυτές συνδυάζονται με χάρτες και διάφορες άλλες πληροφορίες. (Οι μαθητές πλοηγούνται στην Ελλάδα και σημειώνουν πάνω στο χάρτη περιοχές όπου πραγματοποιήθηκαν οι άθλοι του Ηρακλή).

Το Εκπαιδευτικό λογισμικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για την Ιστορία της Γ΄ Δημοτικού χρησιμοποιείται ως μια μορφή αξιολόγησης των μαθητών από την εκπαιδευτικό και διασκέδασης μέσω των παιχνιδιών που διαθέτει.

Διάρκεια: 10 διδακτικές ώρες

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ - ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ

Θα χρησιμοποιηθεί το ομαδοσυνεργατικό μοντέλο διδασκαλίας. Οι ομαδοσυνεργατικές διδασκαλίες επιφέρουν θετικά αποτελέσματα τόσο στη σχολική μάθηση όσο και στη γενικότερη ανάπτυξη του παιδιού. Ιδίως στους τομείς της κοινωνικής και της γνωστικής ανάπτυξης.

Το μάθημα θα γίνει  στο εργαστήριο πληροφορικής του  σχολείου. Οι μαθητές χωρίζονται σε  ομάδες των 3 ατόμων ανομοιογενείς. Οι μαθητές συμμετέχουν συγχρόνως σε δομημένες και οργανωμένες δραστηριότητες διατηρώντας παράλληλα τον επιθυμητό βαθμό αυτονομίας και αυτενέργειας.

Οι υπολογιστές έχουν τη δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο σε όλη τη διάρκεια του μαθήματος, καθώς και εγκατεστημένα τα λογισμικά που προαναφέρθηκαν και ένας εκτυπωτής για την εκτύπωση των εργασιών των μαθητών.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ   ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ  

Το σενάριο βασίζεται θεωρητικά στην εποικοδομητική προσέγγιση της γνώσης και συγκεκριμένα στις απόψεις του Piaget, Vygotsky και Bruner και υλοποιείται μέσα από διερευνητικές-ανακαλυπτικές δραστηριότητες.Με τη χρήση των λογισμικών που προαναφέρθηκαν και των κατάλληλων φύλλων εργασίας αναδεικνύεται το μαθητοκεντρικό μοντέλο της διερευνητικής μάθησης μέσα από την αναζήτηση της γνώσης στις πηγές. Πιο συγκεκριμένα:

Το λογισμικό Kidspiration, και η πλοήγηση στο διαδίκτυο και τα φύλλα εργασίας ενισχύουν συνεργατικά σχήματα, προωθούν την αυτενέργειά των μαθητών, και αναδεικνύουν τα οφέλη της τεχνολογίας στην σχολική τάξη.

Το φύλλο εργασίας δίνεται σε κάθε ομάδα ξεχωριστά και δουλεύεται από όλη την ομάδα.

Ο ρόλος του δασκάλου όσο οι μαθητές δουλεύουν σε ομάδες είναι υποστηρικτικός (καθοδηγητικός) δίνει σαφείς οδηγίες όπου κι αν χρειαστούν και ενημερώνει για το χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους οι μαθητές για να ολοκληρώσουν την εργασία τους. Σε ερωτήσεις μαθητών μπορεί να απαντά επίσης με ερωτήσεις που να οδηγούν σε παραπέρα διερεύνηση. Ακόμη εμψυχώνει τους μαθητές που χρειάζονται λίγη παρότρυνση παραπάνω από άλλους μαθητές.

Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου:

1η διδακτική Παρέμβαση:

Η πρώτη διδακτική παρέμβαση αφορά τη φάση του προσανατολισμού και της ανάδειξης των ιδεών. Ειδικότερα: Έγιναν ερωτήσεις όπως: Ποιους ήρωες θαυμάζετε από τα παραμύθια, την τηλεόραση, το κινηματογράφο; τι είναι αυτό που κάνει κάποιον ήρωα;τι περιμένουμε από τους ήρωες, κ.α.

Προσεγγίζεται δηλαδή η έννοια ήρωας. Δίνεται έμφαση όμως, στον Ηρακλή με τον οποίο και θα ασχοληθούν οι μαθητές. Σ’ αυτό το σημείο οι μαθητές ανοίγουν το Word και γράφουν μόνοι τους τι ξέρουν, τι έχουν διαβάσει ή δει για τον Ηρακλή.Συμβολικά ακολουθούν κάποια δείγματα από τις εργασίες των παιδιών.

Εργασία 1 Εργασία 2

2η διδακτική Παρέμβαση:

Γίνεται μια παρουσίαση των άθλων του Ηρακλή από Power Point. Μιλάμε για κάθε άθλο του με λίγα λόγια και οι μαθητές περιγράφουν τις εικόνες της παρουσίασης.

Εδώ η σχετική παρουσίαση: Οι Άθλοι του Ηρακλή.

3η διδακτική Παρέμβαση:

Σε αυτή τη φάση γίνεται αναδόμησης των ιδεών και απόκτηση καινούριας γνώσης με τη χρήση του διαδικτύου Internet σε επιλεγμένες ιστοσελίδες από τον εκπαιδευτικό. Εδώ οι μαθητές ψάχνουν πληροφορίες στη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια (el.wikipedia) και στο side της Ελληνική Μυθολογίας, σχετικά με τον Ηρακλή.

Πιο συγκεκριμένα:1) http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B8%CE%BB%CE%BF

%CE%B9_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%97%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BB%CE%AE

2) http://www.mythologia.8m.com/iraklis.html

4η διδακτική Παρέμβαση:

Εδώ γίνεται χρήση του Google Earth όπου οι μαθητές με οδηγίες ακολουθούν την πορεία του Ηρακλή μέσα από τους Άθλους του και σημειώνουν πάνω στον χάρτη της Ελλάδας κάποιες από τις περιοχές που πραγματοποίησε ο ήρωας τους άθλους του.

Παρακάτω η εργασίας μιας ομάδας: Google Earth

5η διδακτική Παρέμβαση:

Στην έκτη διδακτική παρέμβαση οι μαθητές φτιάχνουν εννοιολογικό χάρτη με τη βοήθεια του λογισμικού Kid inspiration, τους άθλους του Ηρακλή. Οι μαθητές δημιουργούν εννοιολογικούς χάρτες (νοητικά μοντέλα) και κάνουν μοντελοποιήσεις.

Υπάρχει και φύλλο εργασίας σ’ αυτή τη διδακτική παρέμβαση (βρίσκονται όλα μαζί στο τέλος). Η συμπλήρωση γίνεται χωρίς καμία παρέμβαση από το δάσκαλο.

Εδώ ένα δείγμα της εφαρμογής από μια ομάδα: kid - inspiration .

6η διδακτική Παρέμβαση:

Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες των τριών και με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού φτιάχνουν ένα σταυρόλεξο με το πρόγραμμα Hot-potatoes, ανάλογα με τη δυνατότητα της κάθε ομάδας και στο τέλος το δίνουν στους συμμαθητές τους να το λύσουν.

Υπάρχει και φύλλο εργασίας στο τέλος του σεναρίου.

Παρακάτω ένα δείγμα από το Σταυρόλεξο μιας ομάδας και η εικόνα αυτού.

7η διδακτική Παρέμβαση:

Και σ’ αυτή τη διδακτική ώρα οι μαθητές ασχολούνται με το πρόγραμμα Hot-potatoes και φτιάχνουν ασκησούλες.

Εδώ δειγματικά ένα παράδειγμα από εργασίες μαθητών.

8η διδακτική Παρέμβαση:

Σ’ αυτή τη φάση οι μαθητές ψάχνουν μόνοι τους στο Internet και συγκεκριμένα χρησιμοποιούν τη Μηχανή αναζήτησης Google – εικόνες, για να βρουν εικόνες στο από τους Άθλους του Ηρακλή. Εδώ μερικές από τις εικόνες των μαθητών.

Γι’ αυτή τη διδακτική παρέμβαση υπάρχει και σχετικό φύλλο εργασίας στο τέλος του σεναρίου.

9η διδακτική παρέμβαση:

Σ΄ αυτή τη διδακτική παρέμβαση οι μαθητές μαθαίνουν να χειρίζονται το πρόγραμμα Snagit και επεξεργάζονται τις παραπάνω εικόνες που είχαν βρει από την προηγούμενη διδακτική παρέμβαση και αφού εφαρμόσουν ό,τι εφέ επιθυμούν φτιάχνουν ένα κολάζ με εικόνες από άθλους του Ηρακλή.

10η διδακτική παρέμβαση: Στην τελευταία διδακτική παρέμβαση οι μαθητές ασχολούνται με το

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ (CD-ROM) του ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ιστορία Γ΄& Δ΄ δημοτικού. Το λογισμικό αυτό χρησιμοποιείται ως μια μορφή αξιολόγησης, μέσω των δραστηριοτήτων που διαθέτει. Οι μαθητές όχι μόνο λύνουν ασκήσεις αλλά επίσης ψυχαγωγούνται με τα παιχνίδια και τις εφαρμογές που βρίσκονται στο νησί.

Επέκταση Σεναρίου:

Σίγουρα θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν περισσότερες ή και διαφορετικές δραστηριότητες αν είχαμε περισσότερο χρόνο. Για παράδειγμα οι μαθητές  μπορούν να φτιάξουν μια αφίσα  με τους άθλους του Ηρακλή και να ζωγραφίσουν τον αγαπημένο τους άθλο. Με το Hot potatoes οι μαθητές θα μπορούσαν να φτιάξουν τεστ για τους συμμαθητές τους.

Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση της εργασίας των μαθητών γίνεται από τους μαθητές και τον εκπαιδευτικό ως προς:

Την επιτυχία των σκοπών και των στόχων. Τον τρόπο λειτουργίας της ομάδας σε συνεργατικά πλαίσια.Επίσης η εκπαιδευτικός αξιολογεί την κατάκτηση της ενότητας όσο

αναφορά το γνωστικό επίπεδο από τους μαθητές και μέσα από την εφαρμογή των δραστηριοτήτων του εκπαιδευτικού CD-ROM του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1 ο   ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ανοίγω το λογισμικό Kidspiration που βρίσκεται στην επιφάνεια

εργασίας. Αφού ρυθμίσω τη γλώσσα μου ‘Times New Roman Greek’ και το

μέγεθος των γραμμάτων που επιθυμώ

φτιάχνω ένα εννοιολογικό χάρτη με κεντρική ιδέα τον «Ηρακλή».

Μπορώ με την ομάδα μου να καταγράψω λέξεις που έχουν σχέση με

τον ήρωα ή να χρησιμοποιήσουμε ουσιαστικά, επίθετα ή ρήματα που να

δένουν με τον ήρωα Ηρακλή. Μπορείτε να φτιάξετε εννοιολογικό χάρτη και

με τους άθλους του Ήρωα (π.χ. Ηρακλής Το λιοντάρι της Νεμέας).

Εδώ μπορείτε να κάνετε ένα σύντομο πλάνο:

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

Κατόπιν ενώνω με δεσμούς τις λέξεις και αν επιθυμώ

τοποθετώ και εικόνες που είναι σχετικές με αυτό που αναφέρω.

2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ανοίγω το λογισμικό Hot potatoes επιλέγω το Cross και προσπαθούμε

να φτιάξουμε ένα σταυρόλεξο με λέξεις από την ενότητα του Ηρακλή.

Διαλέγω το λιγότερο 4 λεξούλες και πατάω ‘Αυτόματη δημιουργία πλέγματος’,

εισάγω τις λέξεις μου και στη συνέχεια της σχετικές ερωτήσεις αφού πρώτα

πατήσω το ‘Ορισμοί’ .

Εδώ μπορείτε να κάνετε ένα σύντομο πλάνο της εργασίας σας:

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ανοίγω το Google και συγκεκριμένα επιλέγω Google εικόνες όπου

προσπαθώ να βρω εικόνες σχετικές με τον ‘Ηρακλή’. Προσοχή: προσέχω να

είμαι συγκεκριμένος στην αναζήτησή μου, ώστε να βρω μόνο τις εικόνες που

με αφορούν.

Στην συνέχεια δημιουργώ ένα φάκελο και τις αποθηκεύω στην

επιφάνεια εργασίας.