โครงการพฒันาป่าไมอั้นเน่ืองมาจากพระราชดำารสิวนป่าสริกิิต์ิท่ี 11 (ฟารม์ขุนแตะ)

อำาเภอจอมทอง จงัหวดัเชยีงใหม่

ประวติัความเป็นมา

เมื่อวนัท่ี 23 กมุภาพนัธ ์2540 สมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนีินาถ เสด็จเยีย่มราษฎรท่ีโรงเรยีนบา้นขุนแปะ ตำาบลบา้นแปะ อำาเภอจอมทอง จงัหวดัเชยีงใหม ่ได้มรีาษฎรจากตำาบลดอยแก้ว อำาเภอจอมทอง ไปเขา้เฝ้าและขอพระราชทานความชว่ย เน่ืองจากไมม่งีานทำาหลังจากเลิกเสพยาเสพติด พระองค์มพีระราชเสาวนียใ์หน้ายสหสั บุญญาววิฒัน์ ผู้ชว่ยเลขาธกิารพระราชวงั ฝ่ายกิจกรรมพเิศษและคณะ ใหด้ำาเนินการจดัตัง้ฟารม์ตัวอยา่งบา้นขุนแตะขึ้น และใหจ้ดัจา้งแรงงานราษฎรยากจน

วตัถปุระสงค์

1. สง่เสรมิราษฎรในพื้นท่ีโครงการ ฯ ใหม้รีายได้เสรมิจากการดำาเนินงานฟารม์

2. เป็นแหล่งอาหารใหร้าษฎรในพื้นท่ีโครงการฯ3. เป็นแหล่งข้อมูลจากการสาธิตและทดลองของส่วน

ราชการท่ีดำาเนินกิจกรรมในฟารม์4. เป็นแหล่งศึกษาและถ่ายทอดกรรมวธิดีำาเนิน

กิจกรรมท่ีได้ผล ราษฎรนำาไปปฏิบติัเองโดยใหใ้ชว้สัดุ/อุปกรณ์ท่ีมีอยูใ่นท้องถ่ินใหม้ากท่ีสดุ

5. ขยายพื้นท่ีป่าไมใ้นบรเิวณโครงการฯ

ท่ีทำาการโครงการ

ตัง้อยูท่ี่บา้นขุนแตะ หมูท่ี่ 5 ตำาบลดอยแก้ว อำาเภอจอมทอง จงัหวดัเชยีงใหม ่พกิัด UTM 47Q E 0447910 N2933576 ระวางแผนท่ี 4745 1V ความสงูจากระดับนำ้าทะเล 1,200 อยูใ่นเขตป่าสงวนแหง่ชาติป่าจอมทอง

พื้นท่ีเป้าหมาย

มจีำานวน 3 หมูบ่า้น ได้แก่ บา้นขุนแตะ บา้นหว้ยมะนาว และบา้นหนิเหล็กไฟ ตำาบลดอยแก้ว อำาเภอจอมทอง จงัหวดัเชยีงใหม ่ราษฎรจำานวน 330 ครวัเรอืน ชาย 545 คน หญิง 656 คน รวมทัง้สิน้ 1,201 คน

ขอบเขตโครงการ

พื้นท่ีดำาเนินการอยูใ่นเขตป่าสงวนแหง่ชาติ ป่าจอมทอง อุทยานแหง่ชาติออบหลวง และอุทยานแหง่ชาติดอยอินทนนท์ มีเน้ือท่ีรบัผิดชอบประมาณ 29,166 ไร ่โดยมขีอบเขตดังนี้

ทิศเหนือ จดบา้นขุนยะ ตำาบลดอยแก้ว อำาเภอจอมทองทิศใต้ จดบา้นหว้ยขนุน ตำาบลดอยแก้ว อำาเภอ

จอมทองทิศตะวนัออก จดบา้นหว้ยสม้ป่อย ตำาบลดอยแก้ว

อำาเภอจอมทองทิศตะวนัตก จดตำาบลท่าผา อำาเภอแมแ่จม่ จงัหวดั

เชยีงใหม่

ประโยชน์ท่ีราษฎรได้รบั

1. ราษฎรมรีายได้เพิม่จากการรบัจา้งแรงงานภายในโครงการฟารม์ตัวอยา่ง

2. ได้รบัความรูท้างการเกษตรและปศุสตัวอ์ยา่งถกูหลักวชิาการ สามารถนำาไปประยุกต์ใชก้ับการประกอบอาชพีของตนเอง

3. มแีหล่งอาหารราคาถกูและปลอดสารพษิบรโิภค4. มแีหล่งนำ้าสำาหรบับรโิภคและทำาการเกษตรอยา่ง

เพยีงพอ

กิจกรรมพฒันาคณุภาพชวีติ

การขุดนาขัน้บนัได โดยหน่วยโครงการพฒันาป่าไมอั้นเน่ืองมาจากพระราชดำารสิวนป่าสริกิิต์ิท่ี 11 (ฟารม์ขุนแตะ) ดำาเนินการขุดนาขัน้บนัไดใหร้าษฎรท่ีมฐีานะยากจนและไมม่ขีา้วเพยีงพอต่อการบรโิภค

- ปี 2555 ดำาเนินการขุดนาใหร้าษฎรบา้นขุนแตะ จำานวน 39 ครอบครวั

เน้ือท่ี 35 ไร ่2 งาน- ปี 2556 ดำาเนินการขุดนาใหร้าษฎรบา้นขุนแตะ

บา้นหนิเหล็กไฟ จำานวน 41 ครอบครวั เน้ือท่ี 41 ไร่

การดำาเนินงานสามารถแก้ไขปัญหาการขาดแคลนขา้วบรโิภคของ

ราษฎรบา้นขุนแตะได้ครบทกุครอบครวัแล้ว แต่บา้นหนิเหล็กไฟยงัคงเหลือบางสว่นท่ีจะพยายามจดัหางบประมาณไปดำาเนินการให้ครบถ้วนต่อไป ราษฎรท่ีได้รบัการขุดนาได้มขีอ้ตกลงวา่จะไมข่ยาย

พื้นท่ีทำากิน บุกรุกทำาลายป่า และจะชว่ยกันรกัษาป่าอนุรกัษ์ของชุมชนใหค้งอยูต่ลอดไป โดยราษฎรสว่นใหญ่ทำานา ไร ่สวน รบัจา้ง เพาะปลกูตามฤด ูมพีชืเศรษฐกิจได้แก่ กาแฟ พลับ กะหลำ่า ถัว่ รายได้เฉล่ีย 45,000 บาท/ครวัเรอืน/ปี

ปัจจุบนัโครงการฯ ได้จา้งแรงงานราษฎรจากบา้นขุนแตะและหมูบ่า้นใกล้เคียงเขา้ทำางานในฟารม์ตัวอยา่งฯ จำานวน 280 คน ในอัตราค่าจา้งวนัละ 80 บาท โดยกิจกรรมท่ีดำาเนินงานในพื้นท่ีโครงการฯ ประกอบด้วย

1. ปลกูพชืผักปลอดสารพษิ2. ปลกูกาแฟ3. ปลกูพชืสมุนไพร4. ปลกูหมอ่นไหม5. ปลกูไมผ้ลไมด้อกไมป้ระดับ6. การเล้ียงเป็ดเทศ , เป็ดบาบารี7. การเล้ียงไก่8. การเล้ียงปลากดหลวงและปลานิลแปลงเพศ9. การเล้ียงสกุรจนิหวัและหมูป่า10. การเล้ียงแกะขน11. การเล้ียงเก้ง , กระต่าย , เน้ือทราย12. ผลิตปุ๋ยชวีภาพ13. การแปรรูปผลผลิตชาใบหมอ่น14. การตลาดและประชาสมัพนัธ์

จากการดำาเนินงานดังกล่าว สง่ผลใหเ้กิดประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ดังนี้

1. คณุภาพชวีติของราษฎรในพื้นท่ีโครงการดีขึ้น โดยเฉพาะการมขีา้วและอาหารบรโิภคอย่างพอเพียงตลอดปี ปัญหาการว่างงานลดลงอย่างเหน็ได้ชดั เพราะได้เข้ามาทำางานในฟารม์ ทำาใหม้ีรายได้ทกุเดือนสามารถสง่ลกูหลานไปเรยีนหนังสอืต่อในระดับสงูขึ้น การอพยพ ไปทำางานท่ีอ่ืนน้อยลง มีความรกัสามัคคี ชว่ยเหลือซึ่งกันและกัน และยังคงรกัษาประเพณีวัฒนธรรมของชนเผ่าได้อยา่งเหนียว เชน่ การแต่งกาย ชุดประจำาเผ่า การซอ การรกัษาวถีิชวีติดัง้เดิม

2. ราษฎรใหค้วามรว่มมือในการอนุรกัษ์ทรพัยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม โดยวถีิของท้องถ่ินดำาเนินการควบคู่ไปกับการดแูลของภาครฐั เชน่ การจดัตัง้กฎระเบยีบป่าอนุรกัษ์ กฎระเบยีบหมูบ่า้น กฎระเบยีบพื้นท่ีทำากิน การป้องกันไฟป่า การตรวจป่า การปลกูหญ้าแฝก ขณะนี้ในหมูบ่า้นไมเ่กิดไฟป่าแล้ว มเีพยีงการลกุลามมาจากท่ีอ่ืน ซึ่งราษฎรก็ชว่ยกันดับและ ทำาแนวกันไฟ ผลจากการอนุรกัษ์และการป้องกันไฟป่าน้ีเองได้ทำาให้พื้นท่ีโครงการฯ มปี่าไมอุ้ดมสมบูรณ์ขึ้น

องคมนตรไีด้มอบเครื่องกันหนาวพระราชทานใหก้ับราษฎร

ผลผลิตต่าง ๆ ของฟารม์

แปลงปลกูพชืผักเมอืงหนาวภายในฟารม์

การเพาะเล้ียงกระต่ายของฟารม์