Magazine van de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening • www.vmw.be • zomer 2009

1 Kärcher stoomreiniger5 games

Mineralen uit de kraanWeet wat je drinkt

Genieten in GeraardsbergenHet wielerhart van de Vlaamse Ardennen

een verwenweekend

Karl Vannieuwkerke

Bijna kampioen door kraanwater?

Drinkwater voor Afrika

Vlaamse technologie redt levens

een verwenweekend een verwenweekendwin

voor een lentefris gevoelvoor een lentefris gevoelvoor een lentefris gevoel

7 poetstips

02 rubriek

Beste lezer,

In onze streken staan we er niet vaak bij stil, maar niet iedereen kan op ieder ogenblik een

glas drinkwater vullen aan de kraan. Vanuit een historisch gegroeid maatschappelijk engagement is

onze organisatie erg gevoelig voor de problemen die een gebrekkige watervoorziening wereldwijd nog altijd veroor-zaakt. In eerdere nummers kon u al lezen hoe we onder meer met de ngo Protos en met het Vlaams Partnerschap Water voor Ontwikkeling samenwerken. Dit keer laten we u graag kennismaken met de VMW-klant Prime Water uit Lommel, die een revolutionaire waterfilter ontwierp en verdeelt in de derde wereld.

Maar ook op binnenlands vlak slaan we de handen in elkaar met alle actoren die bij duurzaam waterbeheer betrokken zijn. Zo hebben we met Velt, de Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren, de actie ‘Durf tuinieren zonder’ opgezet. Vanaf pagina zes leest u er alles over, samen met onze han-dige tips om water- en milieuvriendelijker schoon te maken. Aarzel vooral niet om ze in de praktijk toe te passen en uw water- en pesticidenverbruik te beperken. Dat spaart niet al-leen de natuur maar ook uw portemonnee…

Wij wensen u veel leesplezier!

Bernard Bredadirecteur-generaal

colofonWaterwereld is een magazine van de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening en verschijnt twee keer per jaar • Verantwoordelijke uitgever Jan Hammenecker, Belliardstraat 73, 1040 Brussel • Redactieraad Kathleen De Schepper, Marijke De Vis • Redactie & Realisatie Jansen & Janssen Uitgeverij, Gent, www.jaja.be • Fotografie Stefanie Faveere, Philip Vanoutrive, vmw • Druk Roto Smeets • Wedstrijden De winnaars van de wedstrijden worden persoonlijk verwittigd. U vindt het wedstrijdreglement en de lijst van de winnaars op www.vmw.be.

02 edito

inhoud

WIN1 Kärcher

stoomreiniger1 verwenweekend5 × ‘Red de aarde’

games

08

11

16

04

Doe mee aan ons

lezersonderzoek en

WIN7 × luchtdoop

games

Doe mee aan ons

lezersonderzoek en

WIN7 × luchtdoop

rubriek 03 03

Meer weten over vmw? www.vmw.be

Gezellig Geraardsb

erge

n10

Karl Vannieuwkerke

Kort genoteerd04 Europese overschrijvingen

Waterweetjes

Thuis06 7 poetstips voor

een kraaknet huis

Praktisch 09 Ken de mineralen

in je water

Zachter water12

Weekend 10 Fietsen in Geraardsbergs

natuur- en stiltegebied

Trends 12 Naar zachter drinkwater

Waterdoop 13 Wielerjournalist

Karl Vannieuwkerke

Water werkt 14 Waterfilters voor Afrika

Spetterpret15 Coole tuin- en waterspelen

13

04 kort genoteerd

Om onze dienstverlening te verbeteren, willen we nagaan wat jij, als lezer, van dit magazine vindt. Wat lees je graag? Kun je genieten van de fotografie? Over welke onderwerpen wil je meer lezen? Enzovoort. Als je even de tijd neemt om onze vragenlijst te beantwoorden, maak je kans op een mooie beloning. In

samenwerking met Paramount Helicop-ters en www.vlaanderenvanuitdelucht.be schenken we 7 luchtdopen vanuit Diest en 300 VMW-drinkbussen weg. Surf snel naar www.vmw.be/custometer en laat jouw mening en je contactgege-vens achter.

een luchtdoop of drinkbus

VN waarschuwt voor watercrisis

Ook in het hippe New York City drinkt men graag water van de kraan. Slimme ondernemers hebben er zelfs een bedrijfje opgericht dat gebotteld stadswater verkoopt. De waterflesjes worden verkocht onder de merknaam Tap’d NY en kosten 1,50 dollar. Het is de bedoeling dat je lege flesjes gewoon opnieuw opvult

aan de kraan. Het idee voor het nieuwe watermerk ont-stond nadat het leidingwater van the city that never sleeps in een wedstrijd tot lekkerste water uit de staat New York was uitgekozen. Naast de smaak pakt Tap’d NY uit met het ecologische voordeel dat er nauwelijks vrachtwagens voor moeten aan- en afrijden.

New Yorks drinkwaterin een flesje

De Verenigde Naties (VN) hebben dit voorjaar in hun Wereldwater-rapport opgeroepen om dringend werk te maken van een interna-tionale en kordate aanpak voor waterbeheer. Volgens de organi-satie dreigt 47 procent van de we-reldbevolking vanaf 2030 met een moeilijke waterbevoorrading te

WEDSTRIJD

In april heeft Vlaams minister van Leefmilieu Hilde Crevits de eerste grijswaterinstallatie in Vlaande-ren officieel in gebruik genomen.

De VMW opende de eenheid bin-nen het waterproductiecentrum De Gavers in Harelbeke. Dankzij de extra productiecapaciteit van 7 miljoen liter per dag, krijgen een 30-tal bedrijven uit de regio een alternatief voor het grondwater dat zij tot nog toe oppompen. Daarnaast gaat de VMW zowel in Bredene als in Geraardsbergen een groot waterreservoir bouwen. De reservoirs zullen een capa-citeit van respectievelijk 4000 en 5000 m³ hebben. Beide pro-

jecten kaderen in het algemene voornemen van de VMW om de opslagcapaciteit uit te breiden. Voorts komt in Haasrode een nieuw waterproductiecentrum. Daar zal het water voor de Leu-vense agglomeratie behandeld en meteen ook onthard worden. Als alles normaal verloopt, zullen de reservoirs voor 2011 operatio-neel zijn. De opening van het pro-ductiecentrum is in 2012 gepland.

Info www.vmw.be

VMW investeert in water

samenwerking met Paramount Helicop-ters en www.vlaanderenvanuitdelucht.be schenken we 7 luchtdopen vanuit Diest en 300 VMW-drinkbussen weg.

WEDSTRIJDeen luchtdoop of drinkbus

bedoeling dat je lege flesjes gewoon opnieuw opvult

een luchtdoop of drinkbuswinJouw mening over Waterwereld

rubriek 05

Net als heel wat andere organisaties is de VMW bij haar facturatie overgeschakeld op een nieuw, Europees overschrijvingsformu-lier. Dat maakt gebruik van je International Bank Account Number (IBAN), waarmee je betalingen kunt uitvoeren in alle landen van de Europese Unie.

Wat verandert er?Om een overschrijving uit te voeren, heb je voortaan ook je Bank Identifier Code (BIC) nodig. Net als je IBAN vind je die bij alle Belgische banken op je rekeninguittreksels terug. Bij het invullen van de codes moet je links beginnen. Verder is de vorm van het for-mulier wat aangepast, maar alles wijst zich-zelf uit. De kleur is voortaan rood in plaats van oranje en de ‘gewenste uitvoeringsda-tum’ vervangt de memodatum.

Vraag het aan de klantendienstHeb je toch nog vragen over je factuur of je drinkwateraansluiting? Neem dan recht-streeks contact op met de klantendienst van je provinciale directie. De contactgegevens vind je rechts bovenaan op je factuur. Die hou je het best bij de hand, zodat je mak-kelijk je klantrekening en contractnummer kunt doorgeven. Onze klantendiensten zijn iedere werkdag bereikbaar van 8 tot 12 uur en van 12.30 tot 16.30 uur, met uitzondering van donderdagvoormiddag.

Info www.vmw.be

05

Aan de spaarbekkens van de VMW in Kluizen is een dikbekfuut gespot. Zegt je niets? Voor vogelliefhebbers was het nochtans een unieke ervaring: de dikbekfuut werd voor het eerst opgemerkt in België en het was al meer dan tien jaar geleden dat de vogel nog in Europa is gesignaleerd. De dikbekfuut leeft vooral in Noord-Amerika maar overwintert in het zuiden. Waarschijnlijk is de trekvogel op zijn tocht afgedwaald en in Vlaanderen beland. Op vraag van Natuurpunt heeft de VMW het waterspaarbekken voor één weekend ge-opend voor publiek. Zowat 400 liefhebbers maakten van die kans gebruik om de zeld-zame fuut te observeren.

Zeldzame gast

tipVN waarschuwt voor watercrisis

worden geconfronteerd. Tegen die tijd zou ook de ener-giewinning en de voedselproductie ernstige moeilijkhe-den ondervinden door de dreigende waterschaarste, zelfs in bepaalde delen in Europa. De VN verspreid-de haar rapport naar aanleiding van het Wereld Water Forum in Istanbul, waar internationale des-kundigen zich over de problematiek bogen.

Info www.unesco.org/water/wwap/wwdr

Een rapport van de Vlaamse Milieumaat-schappij (VMM) bevestigt de uitstekende kwaliteit van het Vlaamse drinkwater. Het is een van de opdrachten van VMM om de drinkwaterkwaliteit in Vlaanderen permanent te controleren aan de hand van een aantal microbiologische en chemische parameters. Om de drie jaar bundelt VMM de resultaten

daarvan als basis voor de rapportering aan de Europese Commissie. Het laatste rapport sloeg op de periode 2005-2007 en net als in de voorgaande edities voldeed het Vlaamse drinkwater aan alle vooropgestelde eisen.

Info www.vmm.be/water

Vlaams drinkwaterkrijgt goed rapport

Zeldzame Zeldzame

Ontdek de Europese overschrijving

06 thuis06 thuis

7 x proper7 x proper

Weg stof,dag zonlicht!

07

De zomer staat voor de deur. Hoog tijd om stof en vuil met harde hand aan te pakken. Als het even kan zonder chemische produc-ten. Deze tips uit oma’s tijd maken je huis in een mum van tijd weer kraaknet.

1. Twee emmertjes waterHet lijkt logisch, maar heel wat mensen poetsen nog altijd met één emmer. Toch blijft je water langer proper als je één emmer met spoelwater en een andere met water en poetsmiddel vult. Voor beide emmers neem je het best regenwater. Dat is even goed als kostbaar drinkwater. Gebruik ook niet meer product dan op de verpakking is aangege-ven. Een sopje met ‘overdosis’ werkt niet beter. Kies ook voor een biologisch afbreek-baar middel, liefst uit een navulverpakking. Zo beperk je de afvalberg en voorkom je on-nodige vervuiling.

2. Gun jezelf tijd & genietVandaag schieten we bij het poetsen vaak met een kanon op een mug. In plaats van agressieve schoonmaakmiddelen te gebrui-ken, is het milieuvriendelijker en goedkoper om je sopje simpelweg wat langer te laten inwerken. Gun jezelf een pauze en blijf he-lemaal zen! Vergeet niet om een muziekje op te zetten en werk kamer per kamer, dan merk je sneller hoe goed je opschiet. Nog een gouden raad: check vooraf of je alle be-nodigdheden in huis hebt. Niets vervelender dan tijdens je grote schoonmaak tijd te ver-liezen in de supermarkt…

3. Ramen zonder strepenOm strepen te vermijden bij het ramen lappen, bestaan er vele middeltjes. Een scheutje azijn helpt, maar tast de silicone rondom het raam aan. In plaats daarvan kun je een scheutje spiritus gebruiken en de ramen achteraf droogwrijven met een prop krantenpapier of met een koffiefilter. Dat is meteen ook een goede tip om spie-gels schoon te maken: op krantenpapier zit een soort talkpoeder dat verhindert dat de pagina’s aan elkaar kleven en dat het opper-vlak van de spiegel in een handomdraai weer stofvrij maakt.

4. Zonder is gezonderDit is geen tip uit oma’s tijd, maar micro-vezeldoekjes beperken het gebruik van schoonmaakproducten. Ze zijn vaak ef-fectiever om vlekken schoon te maken dan toxische middelen. Hoewel dat absoluut niet nodig is – en het zelfs allergieën stimu-leert –, hebben de meeste producten een desinfecterende werking. In plaats daarvan kun je bijvoorbeeld kalk in de keuken of de badkamer ook met keukenazijn aanpakken. Ook voor houten vloeren is azijn een goed idee. Maak de vloer nat met een spray waar-in een kwart kopje azijn is opgelost in drie liter water. Wrijf de vloer droog met een ka-toenen doek en hij blinkt als nooit tevoren!

De stoomreiniger SC 1402 ZS (winkelwaarde: € 349,95) is een ideale schoonmaakhulp voor thuis. De stoom doet

zonder reinigingspro-ducten het hardnek-

kigste vuil loskomen en laat geen kalkresten of

strepen achter. Stoom heeft een temperatuur

van 100ºC en maakt met een minimum aan water hygiënisch schoon. Dankzij de meegele-verde hulpstukken kun je vloeren dweilen met het gemak van een stofzuiger tot in de moei-lijkst bereikbare hoekjes en voegen. Je kunt de stoomreiniger ook gebruiken om kalkaanslag rond kranen te verwijderen, tegelwanden en toiletten te reinigen, diepvriezers te ontdooien en veel meer. Ecologische en efficiënte reini-ging van de bovenste plank.Info www.karcher.be

08 thuis

Ook in de tuin kun je met natuurlijke mid-delen prachtige resultaten behalen. De VMW is een van de partners die met Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tui-nieren, de campagne ‘Durf tuinieren zon-der’ hebben opgezet. Binnen de campagne worden 10.000 gratis bordjes weggegeven aan wie zonder pesticiden en kunstmest tuiniert. Aan de campagne is ook een site gekoppeld met tips om je tuin zo milieu-vriendelijk mogelijk te onderhouden. EcotuindagenDaarnaast worden in het kader van de campagne de Velt-ecotuindagen georga-niseerd. Van 30 mei tot 1 juni kun je tiental-len ecologische privétuinen bewonderen. Ook tuinjournaliste Laurence Machiels uit Herzele laat zien hoe zij het aanpakt. ‘Tuinieren is mijn passie. Het klopt dat een ecotuin iets meer handenarbeid vergt, maar dat maakt de voldoening des te gro-ter. Een doordachte indeling en beplanting besparen al veel werk. Mijn volledige tuin is een halve hectare groot, maar meer dan de helft bestaat uit een boomgaard en weide met meidoornhagen.’

Info www.durftuinierenzonder.be

groen, groener, groenst

5. Natuurlijk in de ovenAls je ergens het best om gezondheids-redenen toxische producten vermijdt, dan is het wel in de (microgolf)oven. Een goed alternatief is een sopje van warm water en een paar lepels zuiveringszout. Dat is het-zelfde als maagzout, dat onder meer in bak-poeder zit om deeg te doen rijzen. Laat een papje van zout en azijn één nacht trekken en wrijf de oven ’s anderendaags schoon met handschoenen en een vochtige doek. In de microgolf volstaat het om een glas met water en azijn twee minuten op de hoogste stand te laten doorkoken en daarna het toe-stel met een keukenpapier droog te wrijven.

groen, groener, groenst

WEDSTRIJD

6. Terras & BBQNog een tip om water en schoonmaak-product te besparen: giet het water waarin je je dweil hebt uitgespoeld niet zomaar in het afvoerputje. Je kunt het perfect gebrui-ken om je tuinterras te schrobben of om in mierennesten te gieten. Met de warme zo-meravonden voor de deur nog een truc om je BBQ-roosters schoon te maken: verpak na het grillen de rooster in vochtig kranten-papier en laat dit pakket een nacht liggen. ’s Anderendaags, vooraleer de kranten op-gedroogd zijn, open je de kranten en wrijf je de rooster in een handomdraai schoon met warm water en een schuursponsje.

W

IN Wedstrijdvraag: met welk sopje maak je hou-ten vloeren het best schoon?A. azijn en waterB. citroen en melkC. water met zuiveringszoutHoe deelnemen?Bel 0905 56 007 (€ 0,50/oproep) of SMS naar 3507 (€ 0,50/SMS). De wedstrijd loopt tot en met 26 juni 2009. Neem je deel via SMS? Stuur dan je antwoord als volgt: stoom spatie een van de drie mogelijke antwoorden (A, B of C).

1 luxe- stoom reiniger

van Kärcher

De stoomreiniger SC 1402 ZS (winkelwaarde: € 349,95) is een ideale schoonmaakhulp voor thuis. De stoom doet

zonder reinigingsproducten het hardnek

kigste vuil loskomen en laat geen kalkresten of

strepen achter. Stoom heeft een temperatuur

W

IN

1 luxe- stoomreiniger

van Kärcherreiniger

Kärcherreiniger

7. Schoonheid zit in kleine hoekjesHeb oog voor detail om je huis echt te laten blinken. Als er kalk achterblijft op plekjes waar je moeilijk aankan, krijg je dat bijna altijd weg door er een in azijn gedrenkt watje op te leggen. Stofwebben aan het plafond pak je aan door een oude sok rond een zwabber te binden en de webben met draaiende bewegingen op te rollen. En dan nog een laatste tip om het jezelf makkelijk te maken: op hoge kasten of andere moei-lijk bereikbare plekken leg je krantenpapier, zodat je bij de volgende lenteschoonmaak niet meer moet schrobben maar gewoon je kranten vervangen.

praktisch 09

ijnproevers hebben het waarschijnlijk al gemerkt: op vakantie smaakt het water uit de kraan anders dan thuis.

Dat heeft niets met de waterkwaliteit te maken, maar alles met de samenstelling. Water is een natuurproduct en de afkomst bepaalt sterk welke elementen erin voorkomen. Toch zijn er enkele stoffen die je bijna altijd terugvindt.

Natuurlijke mineralenIn de eerste plaats bevat kraantjeswater een pak levensnoodzakelijke mineralen, zoals sulfaten, magnesium, calcium en ijzer. Sulfaten helpen bij de spijsvertering, magnesium en calcium zorgen voor stevige beenderen, ijzer regelt de zuurstofopname. Water met veel magnesium en calcium, ook wel hard water genoemd, is dus heel gezond water. Het heeft wel als nadeel dat het kalkafzetting kan veroorzaken rond de kraan of in huishoudtoestellen (zie ook p. 12, nvdr.).

Leidingwater bevat ook natrium, dat een rol speelt bij de waterhuishouding en het samen-trekken van de spieren. De hoeveelheid blijft wel altijd onder de 150 mg per liter. Ook als je een zoutarm dieet volgt, kun je dus probleemloos kraantjeswater drinken.

Kwaliteit tot aan de kraanOm gezond te zijn, mag water natuurlijk geen bacteriën en andere ziekteverwekkers bevatten. Daarom wordt aan het leidingwater wat natri-umhypochloriet toegevoegd. De hoeveelheid blijft altijd ver onder de norm van 0,25 mg per li-ter. Ondanks die kleine hoeveelheid kan het wa-ter uit de kraan wel licht naar javelwater ruiken.

Om dat op te lossen, kun je het kraantjeswater het best even laten rusten in de koelkast. Het resultaat: een lekkere en gezonde dorstlesser.

In het grond- en oppervlaktewater in Bel-gië bevinden zich soms nitraten. Dankzij hoog-technologische methodes wordt het drinkwater echter zo goed gefilterd, dat de nitraten onder de wettelijke norm van 50 mg per liter blijven, zoals bepaald door de Wereldgezondheidsor-ganisatie. Ook pesticiden en herbiciden kun-

Leidingwater is goedkoper en ecologischer dan flessen-water. Maar wat zit er precies in het water dat uit je kraan stroomt? We haalden onze chemiedoos vanonder het stof en zetten de belangrijkste stoffen op een rij.

F

Hoe zit het in jouw gemeente?Wil je de samenstelling van jouw kraantjeswater weten? Op de website www.vmw.be kom je het zo te weten. Kies eerst rubriek ‘drinkwater’, dan ‘waterkwaliteit’ en ‘samenstelling leidingwater’. Als je op die pagina het postnummer van je gemeente invult, krijg je zowel info over de herkomst en samenstelling als over de hard-heid van je leidingwater.

Ken je

water

nen tot op heel lage concentraties opgespoord en verwijderd worden dankzij technieken als ozonisatie en actievekoolfiltratie.

Strenge controlesKraantjeswater is dus prima drinkwater dat erg streng gecontroleerd wordt. Kraanwater moet aan zestig kwaliteitseisen voldoen. Dat het zon-der verpakking 24 uur per dag bij jou thuis wordt geleverd, is uiteraard mooi meegenomen! De herkomst van

het water bepaalt sterk welke elementen erin voorkomen

10 weekend

Gesloten systeem voor oudste Manneken PisHet Geraardsbergse Manneken Pis is lang niet zo bekend als zijn Brusselse naamgenoot. Nochtans is het Geraardsbergse beeld het oudste van de twee. De Oost-Vlamingen plaatsten hun manneken in 1459, ruim 150 jaar voor de Brusselaars. In die tijd stonden op de markt in Geraardsbergen vier fonteinen om de bevolking van drinkwater te voorzien. Het manneken kwam in de plaats van een leeuwenbeeld dat door Gentenaars was gestolen. Oorspronkelijk plaste het water dat afkomstig was uit een natuurlijke waterbron. Vandaag plast een bronzen kopie van het beeld leidingwater dat via een gesloten circuit wordt hergebruikt. Om te voorkomen dat het systeem droog valt, wordt het verdampte water bijgevuld volgens het vlotter-principe waarmee ook een toiletreservoir wordt gevuld.

Gezellig Geraardsbergen

rubriek 11

n het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen ligt de regio van de Vlaamse Ardennen met zijn glooien-

de landschappen. De streek is geliefd bij wieler-liefhebbers, en ook niet-wielerfanaten komen er aan hun trekken. De ongerepte natuur- en stiltegebieden zijn een paradijs om te wande-len of van het uitzicht te genieten. Bovendien vind je er steden met historische stadskernen als Oudenaarde en Geraardsbergen, met zijn neogotisch stadhuis en bekend om zijn drie M’s: de Muur, Manneken Pis en Mattentaarten.

Mattentaart op de KapelbergAls we arriveren in onze vakantiewoning ’t Vij-verhof, blijkt dat we de perfecte uitvalsbasis hebben uitgepikt om tijdens een dicht-bij-huis-weekendje de batterijen op te laden. We logeren in een vakantiehuis van een actieve boerderij op een vier hectare groot domein. De tuin – of be-ter het park – is een oase van rust met bloemen, paadjes en graspleinen rondom een natuurlijke vijver. Veel idyllischer kan het niet, behalve dan dat de zon nog iets te vaak achter de wolken schuift. We besluiten om na het eten al snel onder de wol te kruipen, zodat we zaterdagoch-tend vroeg de streek kunnen verkennen.

Na een stevig ontbijt vertrekken we voor een rustige fietstocht met picknick. Via de fiets-knooppunten verlaten we de landelijke deelge-

meente Viane en rijden we in de richting van Geraardsbergen-centrum. Daar fietsen we over de Dender, waarna ons een steile klim richting marktplein wacht. We zetten de fietsen opzij en verkennen te voet het stadscentrum met zijn steegjes, het stadhuis en Manneken Pis (zie ook hieronder, nvdr). Kort voor de middag beklim-men we de beruchte Oudenberg, ook bekend als de Muur, die op het einde in de Kapelberg overgaat. Toegegeven, het laatste stuk leggen we te voet af, maar dat maakt het uitzicht bo-ven – en de smaak van de onderweg gekochte mattentaart – er niet minder op.

Genieten van de stilteWe verlaten het centrum en passeren langs het waterrijke natuurgebied Moenebroek. On-der een heerlijk lentezonnetje volgen we een tijdje het jaagpad langs de Dender, dat ons tot vlakbij het recreatiedomein De Gavers brengt. Omgeven door bomen en groen vind je er een waterplas van twintig hectare, waar je kunt zwemmen, zonnen, surfen, kajakken, minigol-fen en meer. Na onze strandpicknick belonen we onszelf met een ijsje op het terras rechtover de overvolle speeltuin. We overwegen even om een wandeling langs het reigerpad te maken, maar stappen dan toch maar meteen terug op de fiets. In het stiltegebied Dender-Mark luisteren we naar vrolijk lentegetjilp en via de

Bosberg keren we geleidelijk terug naar onze startplaats. Onze teller geeft aan dat we een 25-tal kilometer hebben afgelegd.

Op aanraden van Carine en Kristof, de uitbaters van ’t Vijverhof, gaan we ’s avonds uitgebreid en lekker tafelen in restaurant Belle Vue, dat hoog uittorent boven de regio en zijn naam niet gestolen heeft. Aan tafel voelen we onze toch niet zo getrainde wielerbenen zwaar worden. We besluiten het ’s anderendaags dan

maar wat rustiger aan te doen en alleen een kleine wandeling in het Raspaillebos te maken. Na een korte autorit zitten we even later op het terras voor onze vakantiewoning. Moe, maar voldaan genieten we na van de voorbije dag en van de natuurgeluidjes in ons eigen stiltegebied rondom de vijver.

Infowww.toerismevlaamseardennen.bewww.toerismevlaanderen.be www.vijverhof-geraardsbergen.be

I

Je hoeft geen wielerfanaat te zijn om Geraardsbergen met hellingen als de Muur of de Bosberg uit de Ronde van Vlaanderen te associëren. De historische stad ligt in de pittoreske Vlaamse Ardennen. Maar ook wandelaars kunnen hun hartje ophalen langs de kronkelende Dender of in het recreatiedomein De Gavers.

11

bonWeekendarrangement van 175 euro voor twee personen(in plaats van 200 euro) in vakantiewoning ’t Vijverhof in Geraardsbergen. Het arrangement omvat twee over-nachtingen. Bij aankomst word je verwelkomd met lek-kers uit de streek: een Sint-Adriaansbier en mattentaart.

Actie geldig tot en met 31 juli 2010, bij afgifte bon en op basis van beschikbaarheid. Gelieve bij reservatie de bon te vermelden.

Wat kan je winnen? We verwennen twee le-zers met een gratis week-end in de vakantiewoning

voor vier personen van ’t Vijverhof in Geraardsber-

gen (waarde 300 euro). Bij aan-komst word je verwelkomd met lekkers uit de streek: een Sint-Adriaansbier en mattentaart.

Wedstrijdvraag:Hoe groot is de waterplas in het recreatiedo-mein De Gavers?A. 20 are B. 2 hectare C. 20 hectare Hoe deelnemen?Bel 0905 56 016 (€ 0,50 / oproep) of sms naar 3507 (€ 0,50 / sms). De wedstrijd loopt tot en met 31 juli 2009. Neem je deel via sms? Stuur je antwoord als volgt: vijverhof spatie A, B of C. ✁

wineen verwen-

weekend

Gezellig Geraardsbergen De tuin is een oase van rust met bloemen, paadjes en een natuurlijke vijver

ard water smaakt niet alleen goed, het is ook gezond. Het bevat veel calcium en magnesium, mineralen

die ons lichaam nodig heeft. Maar hard water heeft ook minder aangename gevolgen. Als het in contact komt met lucht, kan kalkafzet-ting ontstaan, zoals je kunt merken aan dou-chekoppen en kranen. Ook wanneer je hard water verwarmt, bijvoorbeeld in vaatwassers of wasmachines, krijg je kalkvorming. Door de kalklaag verbruiken die toestellen meer energie en gaan ze minder lang mee. Bovendien heb je

met hard water meer wasmiddel nodig in was-machines en vaatwassers.

Verzachtende omstandighedenOm dat probleem te vermijden, maakt de VMW werk van centrale deelontharding. In 2007 gin-gen we van start met een proefproject in Heers, Limburg. De installatie maakt er gebruik van een milieuvriendelijke reactor waarin zandkor-rels rondwervelen. Aan het water dat erdoor stroomt, wordt een base toegevoegd. Die zorgt ervoor dat de kalk zich afzet op de zandkorrels.

12 trends

VMW-water wordt zachter

H

Een betere leefomgeving, daar wil de VMW graag aan meewer-ken. Bijvoorbeeld door zachter water aan te bieden. Want met minder kalk in het water, heb je minder wasmiddelen nodig en gaan huishoudtoestellen langer mee.

VMW investeert in iedere provincie in nieuwe centrale onthardingsinstallaties

Wanneer de korrels zo groot zijn als een lucifer-kop, worden ze verwijderd.

Niet te veel, niet te weinigDankzij de reactor wordt de hardheid van het water beperkt tot vijftien Franse graden. Dat betekent dat er nog altijd wat calcium aanwe-

zig is in het water. En dat is ook nodig: zowel voor onze gezondheid als voor de leidingen. De 4.000 gezinnen in Heers die sinds vorig jaar genieten van zacht water, reageerden alvast po-sitief op de nieuwe situatie. Volgens een onaf-

waterdoop 13

ls kind was ik zo gefasci-neerd door de vele kampi-oenen die het Meetjesland

had voortgebracht – Roger De Vlae-minck, Eddy Planckaert, noem maar op –, dat ik iedere keer als we er op familiebe-zoek kwamen, minstens één glas kraan-water dronk. Zoals elk kind droomde ik ervan om mijn idolen zo dicht mogelijk te benaderen. Toen men mij wijsmaakte dat er in de streek wel eens iets speci-aals in het leidingwater kon zitten, ben ik het bij sloten beginnen te drinken. Ik zou zelfs zwembaden hebben leegge-dronken, als ik daardoor een even sterk renner als de Meetjeslandse kampioenen had kunnen worden.’

Regenwater‘Vandaag drink ik thuis uitsluitend lei-dingwater. We hebben een Amerikaanse koelkast die aangesloten is op de water-leiding. Ik vind de kwaliteit en de smaak van het leidingwater in Diksmuide uit-stekend en ik zie dan ook niet in waarom we op duur flessenwater zouden over-schakelen. Ook niet voor in mijn drink-

bus als ik zelf ga fietsen. In huis zijn alle toiletten aangesloten op onze regenput. De kraantjes buiten ook, dus als ik mijn fiets schoonmaak, doe ik dat nooit met drinkwater. Ik heb ook paarden, ezels en schapen, die allemaal alleen maar regen-water drinken.’ ‘Zo fanatiek als in mijn kinderjaren ben ik niet meer, maar ik heb nog altijd een enorme bewondering voor de grote wie-lerhelden. Mijn nieuwste boek dat net verschenen is, gaat niet over een Meet-jeslander maar over de grootste wieler-kampioen ter wereld: Eddy Merckx. Ik heb voor ‘Merckxissimo’ 26 hoofdstuk-ken geschreven over de 26 ritten van de Tour van 1969 en 25 gastschrijvers – zo-als Dimitri Verhulst, Jan Mulder, Hugo Camps,… – vertellen over de indruk die onze nationale wielerlegende op hen maakte. Samen levert dat 51 hoofdstuk-ken op, meteen ook het magische rug-nummer waarmee Merckx in 1969 zijn eerste Tour won.’

Info www.uitgeverijkannibaal.be

‘ Kraanwater om mijn wielerdroom te realiseren’

Als kleine jongen dronk wieler-

commentator Karl Vannieuw-

kerke liters Meetjeslands drink-

water om even sterk te worden

als zijn idolen. We vroegen

hem of hij renners intussen

nog even sterk bewondert als

toen en hoe bewust hij thuis

met water omgaat.

A

Karl Vannieuwkerke

Wat is zacht water?De belangrijkste parameter voor de hard-heid van water is de hoeveelheid calcium en magnesium die in het water aanwezig is. Die wordt meestal in Franse graden uit-gedrukt: – Heel zacht: van 0 tot 7 °F– Zacht: van 7 tot 15 °F– Gemiddeld: van 15 tot 22 °F– Vrij hard: van 22 tot 32 °F– Hard: meer dan 32 ° FDe verhouding tussen de hoeveelheid cal-cium en magnesium bepaalt hoeveel kalk er wordt afgezet. Dat wordt aangegeven door de PACCk-waarde, die eveneens in Franse graden wordt uitgedrukt. Als die kleiner is dan 4 °F, is er nauwelijks kalkaf-zetting. Ontharden is dan ook niet nodig, ook al is de totale hardheid hoog.

Hoe hard is het water in jouw gemeente? Ontdek het op www.vmw.be (klik achter-eenvolgens op ‘Drinkwater’, ‘Waterkwali-teit’ en ‘Samenstelling leidingwater’).

© VRT

hankelijk marktonderzoek vindt negentig pro-cent van de verbruikers het water nu voldoende zacht. Tachtig procent ervaart geen problemen meer met kalkafzetting. En het gebruik van an-tikalkmiddelen liep terug van gemiddeld vijf liter naar drie liter per jaar en per gezin.

ToekomstmuziekGemotiveerd door deze goede resultaten, besloot de VMW nog meer centrale deelont-harders te installeren: één proefinstallatie per provincie. In Kooigem (West-Vlaanderen) zal de installatie eind 2009 in werking treden, Haasrode (Vlaams-Brabant) en Zele (Oost-Vlaanderen) zijn eind 2011 aan de beurt. Goed nieuws dus voor het milieu, maar ook voor de verbruikers van zacht water. Want minder anti-kalkmiddelen, minder wasproducten en toe-stellen die langer meegaan, dat betekent ook een pak minder geld uitgeven.

virussen uit het water haalt. De Safe Water Bag was geboren. Eric Scharstuhl: ‘De Safe Water Bag is ideaal voor kampeerders en rugzaktoe-risten. Je hangt de zak op en giet er om het even welk water in. Vanaf dan moet je enkel nog wachten tot je drinkbaar water hebt. Zonder dat je leidingen of elektriciteit nodig hebt. Je kunt de Safe Water Bag ook makkelijk schoonmaken en hij neemt weinig plaats in.’

Levens reddenJoop en Eric zagen al snel in welke rol de Safe Water Bag zou kunnen spelen in de ontwik-kelingslanden. Eric Scharstuhl: ‘Elke dag sterven zesduizend kinderen door onzuiver water. In Afrika drinken mensen soms water waar kadavers in liggen. Heel wat kinderen krijgen daardoor last van diarree en sterven door uitdroging. Met onze filters kunnen we dat verhelpen, zonder dat je eerst in elektrici-teit of lopend water moet investeren.’ Om de waterfilter internationaal te commercialiseren, contacteerde Prime Water het Zwitserse Ves-tergaard-Frandsen. Dat bedrijf heeft inmiddels een belang in de firma verworven en brengt het

14 water werkt

‘Het is fijn om producten te kunnen

maken voor mensen die het hard

nodig hebben,’ zegt Eric Scharstuhl,

afgevaardigd bestuurder van Prime

Water uit Lommel. Zijn bedrijf, dat

ook VMW-klant is, ontwierp en pro-

duceert een revolutionaire waterfil-

ter die vele levens kan redden.

O orspronkelijk ontwikkelde Prime Water filters bestemd voor de Bel-gische markt. De bacteriewerende

filters, die onder meer waterleidingen tegen de legionellabacterie beschermen, hebben nog altijd veel succes. Toch wilde Eric, samen met zijn vader Joop, die mee het bedrijf opstartte, zijn product verder verbeteren.

Drinkwater voor hikersDe intensieve research van het bedrijf leidde tot een filter die niet alleen bacteriën maar ook

OPROEP!Ben je professioneel met water bezig en wil je graag in Waterwereld je verhaal kwijt? Stuur een e-mail naar kathleen.de.schepper@vmw.be

voor iedereen

product onder de naam Life Straw Family op de markt. Met succes: de bestellingen, vaak van ngo’s, stromen binnen. Ook de erkenning bleef niet uit. In september 2008 ontving het bedrijf de Innovatie Award uit handen van Vlaams mi-nister Patricia Ceysens.

Van 25 naar 100 werknemersDoor het succes wil Prime Water de jaarlijkse productiecapaciteit van de Life Straw Family opdrijven van honderdduizend naar zes mil-joen. Eric Scharstuhl: ‘Daar hebben we wel zo’n honderd werknemers en drie machines voor nodig, terwijl we nu nog werken met 25 man en één machine. Daar zal nog een paar jaar over gaan. Maar we zijn echt heel blij met het succes. Het is fijn om producten te kunnen maken voor mensen die het hard nodig hebben.’

Zuiverwater

© Vestergaard-Frandsen

spetterpret 15

Waarom hebben cactussen stekels?In de natuur bestaan er ver-schillende manieren om als plant met weinig water rond te komen. Het bekendste voorbeeld zijn de stekels van een cactus, die ervoor zor-gen dat er altijd een lichte schaduw op de plant valt, waardoor er minder water verdampt. Tegelijk bescher-men stekels de cactus tegen insecten die naar water op zoek zijn. Iets gelijkaardigs zien we bij planten met een zilverachtige schijn op hun bladeren om het zonlicht te

weerkaatsen. Een andere techniek is die van de vet-plant. Daarbij zorgt een vet-laagje ervoor dat regenwater sneller van het bladoppervlak naar de wortels vloeit, waar het beter wordt opgenomen. Verder passen ook de wortels van een plant zich aan om met weinig water te overleven. Cactuswortels kunnen zich bijvoorbeeld over een wijde oppervlakte verspreiden om, als het toch eens regent, zo veel mogelijk water op te zuigen.

Wat heb je nodig?• een emmer• afwasmiddel, suiker,

behangerslijm (poeder)• ijzerdraad of een lege petfles• water

Hoe doe je het?Maak minstens een dag op voor-hand volgend sopje klaar: 1 dl warm water, 75 ml afwasmiddel,

2 soeplepels behangerslijm en 2 soeplepels suiker. Laat dit papje één nacht staan en doe er ’s an-derdaags nog eens 9 dl water bij.Nadat je nog even geroerd hebt, kun je nu met een stuk ijzerdraad naar hartenlust reuzenbellen ma-ken! Je kunt ook creatief zijn: pro-beer het eens met het afgesneden bovenstuk van een petfles, een tennisraket, een rietje, enzovoort.

Op een zonnige zomerdag kun je heerlijk afkoelen in de tuin. Een fris briesje, de schaduw van een boom, en plaats zat om waterspelletjes te spelen. Ook H2O, onze watermo-lecule, houdt van waterpret op het gazon. Hij kent tientallen leuke manieren om, met het regenwa-ter dat de planten laat groeien en bloeien, jezelf te trakteren op een unieke, verfrissende ervaring.

Reuzenbellen blazen

de tuinLeven in

16 spetterpret

Laat de zon het afweten? Dan kun je nog altijd bin-nen dit nieuwe computer-spelletje ontdekken. Met ‘Red de aarde, bescherm de oceaan’ bouw je op een eiland mee aan een reser-vaat voor uitstervende zeezoogdieren. Net als bij de andere versies van ‘Red de aarde’, moeten er heel

wat gewonde en zieke dieren verzorgd worden. Je kan zelf duiken, zwem-men met baby-dolfijnen en het rijke waterleven ontdekken. Het game is Nederlandstalig en kost in de winkel 29,99 euro.

Infowww.reddeaarde.com

Hoe deelnemen?Stuur voor 26 juni je favo-riete waterspel naar ons door via www.vmw.be/waterwereld. Je kan ook een tekening sturen naar Kathleen De Schepper, VMW, Belliardstraat 73, 1040 Brussel. Vergeet niet je naam, je leeftijd en je adres te vermelden.

5 games ‘Red de aarde, bescherm de oceaan’ voor Nintendo DS

Zijn je vriendjes of vriendinnetjes in de buurt? Bedenk dan samen een coole watervariant van klassieke groepsspelletjes. Wat dacht je van 10-bal met een natte spons in plaats van een bal? Bedoeling van het spel is om de spons tien worpen lang in de eigen ploeg te houden en niet op de grond te laten vallen. Of heb je al eens zakdoekje leggen gespeeld, met in plaats van je zakdoek ‘hier knijp ik mijn sponsje uit’? Of jagerbal (tik-kertje met de bal) met een waterballon in plaats van een bal?

Je kunt ook tikkertje spelen met een ziekenhuis-spuitje gevuld met water. En zo kun je nog

wel even doorgaan. Laat je verbeelding werken!

Pesticiden zijn chemische producten die plan-tenziekten en onkruid bestrijden. Bijvoorbeeld op akkers of in moestuinen. Maar wist je dat die producten nog jarenlang in ons milieu achterblijven? Overblijfselen van pesticiden kunnen op verschillende manieren in de lucht, de bodem en het water terechtkomen. Daar doden ze kikkers en andere diertjes. Sinds een aantal jaar is het gebruik van pesticiden in de landbouw fel verminderd. In tuinen nam het gebruik de voorbije jaren wel nog toe.

Hardnekkige

pesticiden

Groepsspelen

met water

Meer weten over vmw? www.vmw.be Surf ook naar onze jongerenwebsite: www.kids.vmw.be