Hier wordt het akkerreservaat gerealiseerd. (C. Jacobusse)

OUDERWETSE DICHTHEDEN Graspieper. (C. Jacobusse)

Kaart: Het gebied op de Kop van Schouwen van circa 500 hectare waar Het Zeeuwse Landschap in samenwerking met boeren ruimte voor akkervogels creeert.

Samen op zoek naar Dat is echter ook gelijk hun zwakte.Veldleeuweri- ken, patrijzen en graspiepers hebben zich niet aan kunnen passen aan de grote veranderingen die het Nederlandse agrarische gebied in korte tijd heeft doorgemaakt. Er is namelijk erg veel veranderd in de tweede helft van de vorige eeuw. Ruilverkavelin- gen, het gebruik van nieuwe pesticiden, gewijzigde zaaidichtheden en de teelt van andere gewassen hebben het landschap veranderd. Daardoor zijn zulke grote aantallen veldleeuweriken eigenlijk'ouderwets' geworden.

we op zoek naar maatregelen die goed voor zowel de akkervogels als de akkerbouwer zijn. De vijftig hectare akkers die we zelf in het projectgebied hebben liggen verpachten we - uiteraard met beperkingen ten gun- ste van akkervogels - aan agrarische ondernemers in het gebied. Daarnaast nemen de akkerbouwers ~ o k maatregelen op hun eigen gronden. Soms kijken we daarvoor terug naar hoe het vroe- ger was. Zo teelt Marco van de Weel nu zomertarwe

ruimte voor a kkervogels door Chris Vreugdenhil

Gele kwikstaart. : (C. Jacobusse) We lopen over de Stolpweg ten westen

van de Schelphoek op Schouwen met biologische akkerbouwer Willem Smallegange. De veldleeuweriken vullen de lucht met hun constante gezang. Vanaf alle kanten daalt het vriendelijke gekwetter van deze akkervogels op ons neer. Voor Zeeland is het uitzonderlijk, voor Willem normaal. Door de extensieve manier van biologische landbouw heeft hij altijd al zulke dichtheden aan leeuweriken, patrijzen en graspiepers op zijn landbouwgrond gehad. Deze zijn zo gewend aan het leven op akkers, dat sommige soorten er zelfs hogere dichtheden dan in natuurterreinen halen.

in plaats van het meer gebruikelijke wintergraan. Zomertarwe biedt meer ruimte voor broedvogels als veldleeuwerik en gele kwikstaart. Ook laat hij de stoppels in de winter zo veel mogelijk in het veld achter, zonder te ploegen. Maar we kijken ook vooruit en experimenteren met spinaziestoppels als winter- voedsel, goede vanggewassen voor akkervogels en leggen akkerstroken met een breedte van 25 meter aan. Vanggewassen zorgen ervoor dat nutrienten's winters niet uitspoelen en verbeteren de grondstruc- tuur. Door deze goed te kiezen kunnen ze ook dienen

Akkervogels op de Rode Lijst Bij het uitkomen van dit tijdschrift zingen deze leeu- weriken niet meer. We gaan richting de herfst en win- ter, een harde tijd om te overleven voor akkervogels. In deze tijd zijn ze afhankelijkvan gemorste graankorrels en onkruiden die na de oogst opkomen. Doordat de stoppels na het oogsten vaak worden ondergeploegd, verliezen patrijzen en andere akkervogels hun dekking en wintervoedsel. Deze veranderingen in de land- bouw hebben ertoe bijgedragen dat in de afgelopen vijftig jaar een aantal karakteristieke soorten, zoals de ortolaan, uit het landschap is verdwenen. Nagenoeg alle akkervogels zijn op de Rode Lijst terechtgekomen, wat betekent dat hun voortbestaan bedreigd is. Vanwege de sterke, landelijke achteruitgang van de

als dekking en wintervoedsel voor vogels. Hier heb- ben zowel de akkerbouwer als de akkervogels profijt van. De extra brede akkerstroken zijn een beproefde manier om akkervogels meer leefruimte te geven. Dat '> ,-, . ..<. . .

hebben we afgekeken van succesvolle akkervogelpro- jecten in Groningen. De gebruikelijke breedte van zes of twaalf meter blijkt namelijkvoor veel akkervogels nauwelijks iets op te leveren. Op een positieve manier akkervogels heeft Het ~eeuwse ~andscha~Sich tot

doel gesteld om de gezonde populaties op Schouwen ' veilig te stellen en zelfs uit te breiden. Willem hoeven we niet te vertellen hoe hij voor zijn akker-vogels moet 1 mrgen. Wel willen we hem helpen zijn vogelvriende- lijke manier van boeren voort te kunnen zetten en zo 'zijn'akkervogels te beschermen. Deze kunnen dan als bronpopulatie voor de rest van het projectgebied fungeren.

zoeken we gezamenlijk naar een werkbare relatie tus-

4 P- sen het boerenbedrijf en een natuurorganisatie. Het vergt tijd om elkaar te begrijpen en te vertrouwen. , Patrijs; nu een

zeldzame vogel die door zowel

akkerbouwers als natuurbeheerders

gemist wotdt. Deze soort is in Neder-

land de afgelopen vijftig jaar met 95%

afgenomen. (C. Jacobusse)

Met goede hoop en in samenwerking met steeds meer partijen hopen we zo een gedeelde droom te verwezenlijken: ouderwetse dichtheden vogels op gezonde agrarische bedrijven. Dit doen we samen met Vogelbescherming Nederland, Stichting Land- schapsbeheer Zeeland, Willem, Marco en de andere akkerbouwers.

C. Vreugdenhil is medewerker ecologie van stichting 1 Akkerreservaat In een gebied van vijfhonderd hectare rondom Burghsluis gaan we met agrariers samenwerken om er die hoge dichtheden terug te krijgen. Samen zijn Het ~eeuwse Landschap

i