Vöðvar fyrir neðan hné
-
Upload
melvina-hartnett -
Category
Documents
-
view
137 -
download
0
description
Transcript of Vöðvar fyrir neðan hné
![Page 1: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/1.jpg)
Vöðvar fyrir neðan hné
![Page 2: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/2.jpg)
Vöðvar fyrir neðan hné: hreyfingar
• Vöðvar fyrir neðan hné eru margir og geta þeir myndað ýmsar hreyfingar s.s:– ökkli: dorsi flexion (færa fót upp að sköflungi) og
plantar flexion (standa á tám)– Inversion (standa á ytri brún fótar) og eversion
(standa á innri brún fótar) fótar– tær: flexion og extension
![Page 3: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/3.jpg)
Vöðvar að framan
• Vöðvar framan á sköflungi eru aðallega extensorar fyrir tær og dorsi flexa ökkla
• Þessir vöðvar eru:– tibialis anterior– extensor digitorum
longus– extensor hallucis
longus– fibularis tertius
Figure 10.21a
![Page 4: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/4.jpg)
Lateral (hliðlægir) vöðvar
• Vöðvar lateralt á sköflungi plantar flexa fót í ökkla og everta fót
• Þeir eru:– fibularis
(peroneus) longus – fibularis
(peroneus) brevis
Figure 10.22a
![Page 5: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/5.jpg)
Figure 10.22b, c
Lateral (hliðlægir) vöðvar
![Page 6: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/6.jpg)
Vöðvar að aftan
• Kálfavöðvar (vöðvar aftan á tibia) plantar flexa fót (standa á tám) og flexa tær
• Þeir eru:– gastrocnemius– soleus– tibialis posterior– flexor digitorum longus– flexor hallucis longus
Figure 10.23a
![Page 7: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/7.jpg)
Vöðvar að aftan
Figure 10.23b, c
![Page 8: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/8.jpg)
Tibialis anterior
• Nafnið gefur vel til kynna hvar vöðvinn er staðsettur– Tibialis => tibia (sköflungur)– anterior => framan
• Upptök– Efri helmingur tibia anterior (að
framan)• Festa
– metatarsus (miðfótur) medialt• Hlutverk
– dorsi flexar ökkla (lyftir fæti upp að sköflungi)
– invertar fæti• þessi vöðvi tekur þátt í göngu
og hlaupi með því að lyfta fæti upp áður en fóturinn stígur niður
• Þessi vöðvi verður oft þreyttur við langvarandi bílkeyrslu
– bensínfóturinn
![Page 9: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/9.jpg)
Extensor digitorum longus og extensor hallucis longus
• Upptök– anterior á fibula
• extensor digitorum longus á einnig upptök á lateral epicondylus
• Festa– E.D.L. festist á phalanges
pedis distalis • Allar tær fyrir utan stóru tá
– E.H.L. festist á hallux (stóru tá)
• Hlutverk– extensa (rétta) tær– dorsiflexa ökkla
![Page 10: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/10.jpg)
Vöðvar framan á sköflungi
Tibialis anterior Extensor digitorum longus Extensor hallucis longus
![Page 11: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/11.jpg)
Fibularis (peroneus) longus og brevis (dálksvöðvar)
• Upptök– lateralt (hliðlægt) á fibula
• fibularis longus á upptök á efri hluta fibula
• fibularis brevis á upptök á neðri hluta fibula
• Festa– Metatarsal (miðfótarbein)
• Hlutverk– evertar fót
• standa á innri brún fótar
– tekur þátt í plantar flexion ökkla• þ.e. standa á tám
![Page 12: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/12.jpg)
Vöðvar lateralt á sköflungi
Fibularis (peroneus) longus Fibularis (peroneus) brevis
![Page 13: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/13.jpg)
Gastrocnemius (kálfatvíhöfði)
• Gastrocnemius hefur tvö upptök og er stærstur kálfavöðvana
• Upptök– medial og lateral neðst aftan á
femur• Festa
– festist við calcaneus (hælbein) með hásin (tendo calcaneus/achilles)
• Hlutverk– plantar flexar ökkla
• þ.e. standa á tám– Þar sem hann hefur upptök fyrir
ofan hné þá getur hann hjálpað til við flexion í hnélið
– Gastrocnemius myndar aðal drifkraftinn fyrir göngu og hlaup
![Page 14: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/14.jpg)
Soleus (sólvöðvi)
• Þessi vöðvi liggur að mestu leiti undir gastraocnemius
• Upptök– efri hluti tibia og fibula
posterior (að aftan)
• Festa– festist við calcaneus
(hælbein) með hásin (tendo calcaneus/achilles)
• Hlutverk– plantar flexar ökkla
• þ.e. standa á tám
![Page 15: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/15.jpg)
Stærstu kálfavöðvarnir
Gastrocnemius Soleus
![Page 16: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/16.jpg)
Tibialis posterior• er meðal djúpu posterior
kálfavöðvana
• Upptök– efri hluti tibia og fibula
• Festa– Tarsus (hárist) og
metatarsus (framrist) bein
• Hlutverk– inverta fót– hjálpar til við plantar
flexion ökkla
![Page 17: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/17.jpg)
Flexor digitorum longus
• Upptök– medialt á tibia
• Festa– phalanges pedis distalis
2-5
• Hlutverk– flexar tær– plantar flexar fót
![Page 18: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/18.jpg)
Flexor hallucis longus
• Upptök– fibula
• Festa– hallux (stóra tá)
• Hlutverk– flexar stóru tá– plantar flexar fæti
![Page 19: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/19.jpg)
Flexor digitorum longus Flexor hallucis longus
![Page 20: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/20.jpg)
Hreyfing vöðva fyrir neðan hné: Samantekt
• Vöðvar fyrir neðan hné– Lateral hlið: plantar flexar og
evertar fót– Posterior (aftan): plantar flexar
ökkla og flexar tær– Anterior (framan): dorsi flexa
ökkla og extenda tær
![Page 21: Vöðvar fyrir neðan hné](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061420/56813381550346895d9a8e57/html5/thumbnails/21.jpg)
Hreyfing vöðva fyrir neðan hné: Samantekt
Figure 10.24b