Vodic Za Graganite Web

1

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

ВОДИЧ ГРАЃАНИТЕНИЗ СТРУКТУРАТА, НАДЛЕЖНОСТИТЕ И УСЛУГИТЕ НА МИНИСТЕРСТВОТО ЗА ТРУД И СОЦИЈАЛНА ПОЛИТИКА

za

2 Ministerstvoto za trud i socijalna politika

3

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

ВОДИЧ ГРАЃАНИТЕНИЗ СТРУКТУРАТА, НАДЛЕЖНОСТИТЕ И УСЛУГИТЕ НА МИНИСТЕРСТВОТО ЗА ТРУД И СОЦИЈАЛНА ПОЛИТИКА

za

Izdava~: Fondacija Institut otvoreno op{testvo – Makedonija

Za izdava~ot: Vladimir Mil~in

Urednik: Nevenka Rosomanova

Lektura: ABAKUS

Dizajn i podgotovka: Koma lab, Skopje

Pe~ati:Vinsent Grafika

Tira`: 1250 primeroci

CIP – Katalogizacija vo publikacija

Nacionalna i univerzitetska biblioteka „Sv. Kliment Ohridski”, Skopje

354.84/.85 (497.7) (036)

VODI^ za gra|anite niz strukturata, nadle`nostite i uslugite na MTSP. – Skopje: Fondacija Institut otvoreno op{testvo – Makedonija,

2009. – 417 str.; 24cm

Registar

ISBN 978-608-218-002-1

a) Makedonija – Ministerstvo za trud i socijalna politika – Vodi~i

COBISS.MK-ID 78572298

SODR@INAPRV DEL1. Organogram na Ministerstvoto........................................................................... 10

2. Nadle`nosti............................................................................................................ 12

nadle`nosti na rakovodnite organi na Ministerstvoto............... 12

nadle`nosti na dràvnite sovetnici............................................. 14

rakovodewe so organizacionite oblici na Ministerstvoto........ 30

dràvni slu`benici i drugi vraboteni vo MTSP.......................... 31

nadle`nosti po sektori i po oddelenija........................................ 31

3. Organi vo sostav na Ministerstvoto i nivni nadle`nosti................... 110

Uprava za pra{awa na borcite i voenite invalidi..................... 111

Dràven inspektorat za trud........................................................... 114

4. Ustanovi od oblasta na trudot i socijalnite raboti............................... 127

Agencija za vrabotuvawe na Republika Makedonija...................... 129

Fond na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija......................................................................................... 145

Agencija za supervizija na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe............................................... 152

Zavod za socijalni dejnosti............................................................ 168

Dnevni centri................................................................................... 169

Zgriùva~ki semejstva..................................................................... 171

Ustanovi za detska za{tita............................................................. 172

A) Detski gradinki ........................................................................... 173

B) Detski odmorali{ta..................................................................... 175

VTOR DEL

Postapki za obezbeduvawe na uslugite od Ministerstvoto (detska za{tita, trud, socijalna za{tita, borci i invalidi i drugi uslugi)....................................... 176

Detska za{tita.......................................................................................................... 178

Obezbeduvawe na pravoto na detski dodatok................................. 1781. Obezbeduvawe na pravoto na poseben dodatok............................... 1822. Obezbeduvawe pomo{ za oprema na novoroden~e ......................... 1833. Zgriùvawe i vospitanie na deca od predu~ili{na 4. vozrast – detski gradinki................................................................ 185Odmor i rekreacija na deca 5. – detski odmorali{ta...................... 186

Trud ............................................................................................................................... 188

Izdavawe odobrenie za osnovawe agencija 6. za posreduvawe pri vrabotuvawe so naplata................................ 188Registracija na asocijacii na sindikati i asocijacii na 7. rabotodavci....................................................................................... 189Registracija na kolektivni dogovori za 8. stopanstvoto i za javniot sektor..................................................... 190Izdavawe licenci za formirawe agencii za privremeni 9. vrabotuvawa ...................................................................................... 190Objava na prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik i objava 10. na prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik {to treba da ja isplatuva rabotodavecot vo soglasnost so Zakonot za isplata na platite vo Republika Makedonija................................................... 192Objava na tro{ocite za ìvot.......................................................... 19211. Deta{man na rabotnici vo stranstvo vrz osnova 12. na sklu~eni dogovori........................................................................ 193Inspekciski nadzor od oblasta na rabotnite odnosi 13. i za{titata pri rabota (redoven i kontrolen).............................. 194

Socijalna za{tita.................................................................................................... 195

Registracija na zdruènijata na gra|anite vo 14. Registarot od oblasta na socijalnata za{tita pri MTSP............ 195Upatuvawe i kordinirawe na sevkupniot proces za za{tita na 15. `rtvite na trgovijata so lu|e - dràvjani na Republika Makedonija................................................................ 196

Koordinirawe pri nazna~uvawe vremen 16. staratel na deca-`rtvi na trgovijata so lu|e ............................... 198Pravno zastapuvawe na identifikuvanite `rtvi 17. na trgovijata so lu|e (pravna pomo{).............................................. 199Ostvaruvawe na pravoto na ednokratna pari~na 18. pomo{ i pomo{ vo natura ................................................................ 199Ostvaruvawe na pravoto na socijalna pari~na pomo{................ 20519. Ostvaruvawe na pravoto na postojana pari~na pomo{ ................ 20720. Ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok za 21. pomo{ i nega od drugo lice............................................................. 209Ostvaruvawe na pravoto na pari~na pomo{ na lice 22. koe do 18-ta godina imalo status na dete bez roditeli ............... 210Ostvaruvawe na pravoto na nadomestok za plata 23. za skrateno rabotno vreme na roditel poradi nega na hendikepirano lice......................................................................... 212Ostvaruvawe na pravoto na zdravstvena za{tita......................... 21324. Postapuvawe po Konvencijata za pravata na deteto (KPD)........... 214 25. Postapuvawe po 26. Konvencijata za ostvaruvawe alimentacioni pobaruvawa vo stranstvo ..................................... 215Postapuvawe po Ha{kata konvencija za 27. me|unarodno grabnuvawe na dete.................................................... 217Ostvaruvawe na pravoto na domuvawe............................................ 21828. Ostvaruvawe na pravoto na dnevno i privremeno 29. zgriùvawe (smestuvawe vo dneven centar).................................. 219Smestuvawe vo zgriùva~ko semejstvo........................................... 22130. Smestuvawe vo ustanovi za socijalna za{tita............................. 22231. Obezbeduvawe za{tita za `rtvite na semejnoto nasilstvo......... 22532. Postapka za posvojuvawe dete......................................................... 23133. Postapka za staratelstvo................................................................. 23334. Za{tita i grià za vnatre{no raselenite lica ......................... 23535. Ostvaruvawe na pravata na priznaenite begalci, licata pod 36. humanitarna za{tita i na baratelite na azil ............................. 236Vr{ewe inspekciski nadzor nad sproveduvaweto i nad 37. primenata na zakonite i na drugite propisi vo oblasta na socijalnata za{tita......................................................................... 242

Borci i invalidi..................................................................................................... 243

Ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok za civilna 38. invalidnina i na pravoto na pomo{ i nega od drugo lice.......... 243

Ostvaruvawe na pravoto na li~na invalidnina........................... 24539. Semejna i zgolemena invalidnina.................................................. 24640. Invalidski dodatok......................................................................... 24741. Ortopedski dodatok.......................................................................... 24842. Bawsko i klimatsko lekuvawe........................................................ 24843. Pravo na patni~ko motorno vozilo ................................................ 24944. Profesionalna rehabilitacija...................................................... 24945. Nadomestok za tro{oci za pogreb na nositelite na 46. Partizanskata spomenica (NPS) i na narodnite heroi (NH)........ 250Godi{no pari~no primawe za zakrepnuvawe na nositelite na 47. Partizanskata spomenica i na narodnite heroi........................... 250Besplaten i povlasten prevoz na nositelite na Partizanskata 48. spomenica i na narodnite heroi.................................................... 251Materijalno obezbeduvawe na u~esnicite vo NOV....................... 25149. Zdravstvena za{tita na voenite invalidi, 50. ~lenovite na nivnite semejstva, semejnite invalidi, korisnicite na materijalno obezbeduvawe, nositelite na Partizanskata spomenica i na narodnite heroi.......................... 252Dodatok za decata na borcite i na voenite invalidi................. 25351. Ednokratna pari~na pomo{ vo slu~aj na smrt na voen invalid... 25452. Ednokratna pari~na pomo{ za korisnicite na 53. materijalno obezbeduvawe.............................................................. 254

Drugi uslugi na Ministerstvoto........................................................................ 255

Osloboduvawe od carina na humanitarnite pratki ..................... 25554. Pravo na sloboden pristap do informaciite od javen 55. karakter.............................................................................................. 257

Uslugi {to gi obezbeduva Agencijata za vrabotuvawe

na Republika Makedonija....................................................................................... 262

Voveduvawe na nevrabotenoto lice vo evidencija i 56. redovno javuvawe.............................................................................. 262Pravo na zdravstvena za{tita........................................................ 26357. Pravo na pari~en nadomestok......................................................... 26458. Penzisko i invalidsko osiguruvawe za nevrabotenite lica...... 26759. Prijavuvawe raboten odnos............................................................ 26860. Odjavuvawe raboten odnos.............................................................. 27061. Izdavawe odobrenija za vrabotuvawe stranski dr`avjani........ 27462.

Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija.......................... 27663. Profesionalna orientacija........................................................... 27764. Sovetuvawe za vrabotuvawe........................................................... 27865. Vrabotuvawe invalidni lica........................................................ 27866.

Uslugi {to gi obezbeduva Fondot na PIOM ................................................... 280

Ostvaruvawe starosna, invalidska i semejna penzija................. 28067. Posmrtna pomo{ i penziski davawa.............................................. 28868. Ostvaruvawe na pravata od penziskoto i invalidskoto 69. osiguruvawe preku dogovori za socijalno osiguruvawe.............. 289Pravo na pari~en nadomestok za utvrdeno telesno o{tetuvawe 29270.

TRET DEL

Zakoni i me|unarodni dokumenti...................................... 293

A) Zakoni na MTSP.................................................................................................... 294

B) Me|unarodni dokumenti.................................................................................... 296

Ratifikuvani konvencii................................................................. 296Konvencii na MOT ratifikuvani od RM........................................ 298

^ETVRT DELPRILOZI...................................................................................................................... 302

Organogram na GS so ministerstvata.....................,........................ 3031. Strategii i drugi relevantni dokumenti na Ministerstvoto...... 3052. Tekovni proekti na Ministerstvoto............................................... 3063. Spisok na podra~ni edinici na Ministerstvoto......................... 3074. Spisok na me|uop{tinski centri za socijalna rabota................ 3085. Spisok na podra~ni edinici na Upravata 6. za pra{awa na borcite i voenite invalidi................................. 309

Spisok na centri za vrabotuvawe vo Republika Makedonija...... 3117. Spisok na podra~ni edinici na Fondot na PIOM........................ 3128. Spisok na kontakti na odgovorni lica od MAPAS........................ 3149. Spisok na dnevni centri................................................................. 31510. Spisok na detski gradinki vo Makedonija..................................... 31611. Spisok na detski odmorali{ta....................................................... 31912.

Spisok na registrirani agencii za privremeni 13. vrabotuvawa vo MTSP....................................................................... 320Spisok na potpi{ani dogovori za socijalno osiguruvawe.......... 32214. Lista na informacii od javen karakter......................................... 32615. Formulari/Obrasci......................................................................... 33316. Kontakti vo Ministerstvoto za trud i 17. socijalna politika........................................................................... 415

PRV DEL

I

11

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

PRV DEL

KONTAKTI NA MTSP:

ul. Dame Gruev br. 14 1000 SkopjeTel. 02/3117-288 www.mtsp.gov.mk e-mail: [email protected]

12 Ministerstvoto za trud i socijalna politika1. Organogram na Ministerstvoto

MINISTER

Zamenik-ministerDràven sekretar

Sektor za

trud

Oddelenie za pazar na trudot

Oddelenie za trud

Oddelenie za socijalno partnerstvo

Oddelenie za plati

Sektor za ednakvi

mo`nosti

Oddelenie za rodova

ramno-pravnost

Oddelenie za prevencija i za{tita od sekakov vid

diskriminacija

Sektor za penzisko i invalidsko osiguruvawe

Oddelenie za tekovno

finansirano penzisko i invalidsko osiguruvawe

Oddelenie za zadolìtelno

i dobrovolno kapitalno

finansirano penzisko

osiguruvawe

Sektor za socijalna za{tita

Oddelenie za socijalno semejna i

pravna za{tita

na decata i semejstvoto

Oddelenie za za{tita

i vrabotuvawe na invalidni lica, lica so vospitno-

socijalni problemi i stari lica

Oddelenie za azil,

migracija i humanitarna

pomo{

Oddelenie za ostvaruvawe

na pravata na socijalna za{tita

Oddelenie za javni i

privatni ustanovi za socijalna za{tita

Oddelenie za

socijalno vklu~uvawe

Sektor za inspekciski

nadzor nad primenata

na zakonskite i

drugite propisi od oblasta na socijalnata

za{tita

Oddelenie za inspekciski nadzor nad

ostvaruvaweto na pravoto na

socijalna pomo{ i drugi pari~ni

nadomestoci

Oddelenie za inspekciski

nadzor nad

ostvaruvaweto i davaweto uslugi od

socijalna za{tita

Sektor za za{tita na

decata

Oddelenie za obezbeduvawe na pravata za za{tita na

decata

Oddelenie za obezbeduvawe na pravoto na zgriùvawe, vospitanie,

odmor i rekreacija

na decata

Sektor za evropska

integracija

Oddelenie za upravuvawe so ~ove~ki

resursi

Oddelenie za strategisko planirawe

Oddelenie za EU-integracija

i pregovori za

pristapuvawe

Oddelenie za koordinacija i implementacija

na IPA

Oddelenie za monitoring i evaluacija na

IPA

Oddelenie za

me|unarodna sorabotka

Oddelenie za vnatre{na revizija

I

13

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za pravni,

normativni, op{ti i

zaedni~ki raboti

Oddelenie za

normativni, op{ti i

zaedni~ki raboti

Oddelenie za

pravni raboti

Oddelenie za

informatika

Oddelenie za

investicioni raboti

Oddelenie za

pretstavki i predlozi

Sektor za koordinacija i

tehni~ka pomo{

na ministerot

Oddelenie za koordinacija na

aktivnostite na ministerot -

kabinet

Oddelenie za odnosi so javnosta

Oddelenie za statisti~ka

obrabotka na podatoci i

evidencija na korisnicite

na uslugite na MTSP

Oddelenie za

implementacija na Strategijata

i na Dekadata na Romite

Sektor za buxet,

finansii, smetkovodstvo i vnatre{na

kontrola

Oddelenie za

buxet i izvestuvawe

Oddelenie za

finansii

Oddelenie za

smetkovodstvo

Oddelenie za

javni nabavki

Oddelenie za vnatre{na kontrola

ORGANI VO SOSTAV

Uprava za pra{awa

na borcite i voenite

invalidi

Direktor

Oddelenie za bore~ka i

invalidska za{tita

Dr`aven inspektorat

za trud

Direktor


nadzor vo oblasta na rabotnite

odnosi



odnosi – Region 1



odnosi – Region 2



odnosi – Region 3


nadzor vo oblasta

bezbednost i zdravje pri

rabota


nadzor vo oblasta

bezbednost i zdravje

pri rabota– Region 1


nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri

rabota– Region 2

Regionalni izvr{iteli

Sektor za normativna dejnost za


rabota

Sektor za koordinacija,

obuka i administrativno

izvr{uvawe

Oddelenie za normativna dejnost za


rabota

Oddelenie za koordinacija

i obuka na vrabotenite vo

DIT od oblasta na rabotnite odnosi

i bezbednost i zdravje pri

rabota

Oddelenie za sorabotka so

nacionalni i me|unarodni institucii i organizacii

za bezbednost i zdravje pri

rabota

Oddelenie za

administrativno izvr{uvawe


2. Nadle`nosti

Vo soglasnost so Zakonot za organizacija i rabota na organite na dràvnata uprava, Ministerstvoto za trud i socijalna politika gi vr{i rabotite {to se odnesuvaat na:

rabotnite odnosi, vrabotuvaweto i vrabotenosta; ¨

penzisko-invalidskoto osiguruvawe; ¨

za{titata na rabotnicite pri rabota; ¨

materijalnoto obezbeduvawe na privremeno nevrabotenite; ¨

platite i ìvotniot standard; ¨

socijalnata politika; ¨

humanata populaciona politika, zaradi usoglasen ekonomski i ¨socijalen razvoj; pravnite odnosi vo brakot, semejstvoto i vo vonbra~nata zaednica; ¨

odnosite me|u roditelite i decata, staratelstvoto i posvojuvaweto; ¨

unapreduvaweto na ramnopravnosta na polovite; ¨

za{titata na decata i na maloletnite lica; ¨

za{titata na mladinata i na ènite; ¨

za{titata na licata so pre~ki vo razvojot; ¨

za{titata na civilnite invalidi od vojnata; ¨

za{titata na borcite od Antifa{isti~kata vojna i od site ¨nacionalnoosloboditelni vojni na Makedonija, za{titata na voenite invalidi, na progonuvanite i na zatvoranite za ideite na samobitnosta na makedonskiot narod i negovata dràvnost, kako i na ~lenovite na nivnite semejstva koi nemaat mo`nosti za materijalna i socijalna egzistencija; nadzorot od negova nadle`nost, i na ¨

drugi raboti utvrdeni so zakon. ¨

Nadle`nosti na rakovodnite organi na Ministerstvoto

Rakovodni organi na Ministerstvoto se ministerot, zamenik-ministerot i dràvniot sekretar. Sobranieto na Republika Makedonija gi izbira ministerot i zamenik-ministerot po predlog na pretsedatelot na Vladata na RM. Vladata na RM go izbira dràvniot sekretar, na predlog na ministerot.

Ministerot rakovodi so rabotata na Ministerstvoto. Negovi nadle`nosti, obvrski i zada~i se:

I

15

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

da go pretstavuva Ministerstvoto; ¨

da organizira i da obezbeduva zakonito i efikasno vr{ewe na ¨rabotite i na rabotnite zada~i;da donesuva propisi i drugi akti za koi e ovlasten i da prezema ¨drugi merki {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, vo soglasnost so zakonot, ida odlu~uva za pravata, dol`nostite i za odgovornostite na dràvnite ¨slu`benici i na drugite lica vraboteni vo Ministerstvoto koi nemaat status na dràvni slu`benici, dokolku ne e poinaku opredeleno so zakon.

Za svojata rabota, ministerot odgovara pred Vladata i pred Sobranieto na Republika Makedonija.

Zamenik-ministerot go zamenuva ministerot vo slu~aj koga e otsuten ili koga poradi bolest ili drugi pri~ini ne e vo mo`nost da ja vr{i svojata funkcija, so site negovi ovlastuvawa i odgovornosti vo rakovodeweto. Zamenik-ministerot vo sorabotka so ministerot vr{i raboti {to se vo nadle`nost na ministerot, a koi toj } e mu gi doveri.

Dràvniot sekretar gi ima slednive nadle`nosti:

da go odobruva predlog-planot za rabota na Ministerstvoto; ¨

da ja organizira i da ja koordinira rabotata na Ministerstvoto i na ¨rakovodnite dràvni slu`benici, da sproveduva nadzor i da dava nasoki i upatstva za rabota, da go sledi i kontrolira individualnoto i organizaciskoto rabotewe i da gi ocenuva rakovodnite dràvni slu`benici;da dava nasoki i mislewa pri izgotvuvaweto na vnatre{nite äkti za organizacija i rabota na Ministerstvoto i na organite vo negoviot sostav, da go odobruva nacrt-pravilnikot za vnatre{na organizacija i pravilnikot za sistematizacija na rabotnite mesta vo Ministerstvoto;da predlaga koncepti i re{enija za nadminuvawe na problemite öd kadrovska, tehni~ka ili od finansiska priroda vo oblasta od nadle`nost na Ministerstvoto, vo soglasnost so nasokite, upat-stvata, odlukite i zaklu~ocite na ministerot;da ja koordinira rabotata na rabotnata grupa za izrabotka na stra- ¨tegiskiot plan i na buxetot na Ministerstvoto, da gi odobruva programite i proektite i da dava predlog-merki za nivna usoglasenost so buxetskata ramka, da ja sledi implementacijata na buxetskata politika i realizacijata na planot i na buxetot na kvartalno i na godi{no nivo;


da ja sledi realizacijata na Godi{nata programa za rabota na Vladata ¨na RM vo oblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, da ja sledi utvrdenata vremenska ramka i da dava nasoki i mislewa pri podgotovkata na materijalite {to se predmet na rabota na Vladata na RM i na vladinite tela i komisii; da prisustvuva na Generalniot kolegium na generalnite/dràvnite ¨sekretari, da ja sledi realizacijata na donesenite zaklu~oci i stavovi i da predlaga koncepti za nivno navremeno, efikasno i efektivno sproveduvawe, da prezentira politiki, programi, proekti i strategiski dokumenti od oblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;da dava mislewa i nasoki pri podgotovkata na materijali, informacii ï mislewa za pra{awata {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto za sednicite na Vladata na RM, telata i komisiite; da ukaùva na prioritetot na materijalite vo dnevniot red na ¨sednicite na Vladata i da u~estvuva vo rabotata na rabotnite tela na Vladata na RM i na Sobranieto na RM, koga za toa e ovlasten od mi nisterot;da gi koordinira rabotnite grupi na Ministerstvoto za izrabotka na ¨programi, proekti i strategiski dokumenti, da predlaga konkretni merki i aktivnosti, da dava nasoki i mislewa pri nivnata izrabotka, da pregovara so doma{ni i me|unarodni institucii i da gi obezbeduva potrebnite finansiski sredstva za nivna realizacija;da ostvaruva komunikacija so direktorite na organite vo sostav na ¨Ministerstvoto, da ja koordinira nivnata rabota vo soglasnost so upatstvata i nasokite na ministerot;da ostvaruva sorabotka so UNDP, UNICEF, so ambasadite, ¨pretstavnicite na gra|anskiot sektor vo vrska so proektite i programite od oblasta na socijalnata za{tita, ednakvite mo`nosti, za{titata na decata, trudovoto pravo i drugite oblasti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, utvrdeni so zakonskata ramka, a koi rabotat na pribliùvaweto na standardite vo raboteweto do me|unarodnite standardi;da go pretstavuva Ministerstvoto vo me|unarodnite organizacii za ¨pra{awata {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto.

Nadle`nosti na dràvnite sovetnici

Ministerstvoto za trud i socijalna politika ima dvanaeset dràvni sovetnici:

I

17

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

dràven sovetnik za strategisko planirawe,1. dràven sovetnik za trud,2. dràven sovetnik za penzisko i invalidsko osiguruvawe, 3. dràven sovetnik za socijalna za{tita, 4. dràven sovetnik za inspekciski nadzor vo socijalnata za{tita,5. dràven sovetnik za za{tita na decata, 6. dràven sovetnik za ednakvi mo`nosti,7. dràven sovetnik za evropski integracii, 8. dràven sovetnik za me|uresorska i me|usektorska koordinacija i 9. za tehni~ka poddr{ka na ministerot, dràven sovetnik za finansiski raboti, 10. dràven sovetnik za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite 11. odnosi i vo oblasta na bezbednosta i zdravje pri rabota, idràven sovetnik za bezbednost i zdravjeto pri rabota.12.

Site dràvni sovetnici vr{at mo{ne sloèni zada~i koi baraat posebna samostojnost i stru~nost, sekoj vo oblasta za koja{to e nadleèn.

Za svojata rabota vo ramkite na svoite ovlastuvawa i za drugite raboti {to im se dovereni, dràvnite sovetnici odgovaraat pred dràvniot sekretar. Dràvniot sovetnik za strategisko planirawe ima za cel da gi kreira politikite i merkite za planirano i programirano realizirawe na strategiskite celi i prioriteti na Ministerstvoto. Negovite dol`nosti vklu~uvaat:

inicirawe i predlagawe stavovi po na~elnite pra{awa od ovaa öblast;procenuvawe i ocenuvawe na aktivnostite vo ramkite na seopfatnata ¨politika vo nadle`nost na Ministerstvoto;sovetuvawe na dràvniot sekretar i na ministerot pri re{avaweto ¨na najsloènite raboti i pri ostvaruvaweto na programata na Mi-nisterstvoto;u~estvo vo pregovorite so me|unarodnite finansiski institucii ¨pri definiraweto na politikata i za pra{awa od strategiskoto planirawe;predlagawe na srednoro~nite celi i prioriteti na Ministerstvoto, ¨vo sorabotka so najvisokoto rakovodstvo;davawe nasoki, predlagawe stavovi, inicijativi i merki na Mi- ¨nisterstvoto i na organite vo negov sostav za efikasna i efektivna


implementacija na proektiranite programski sodrìni, osobeno vo delot na strategiskoto planirawe;postojana komunikacija i sorabotka so nacionalnite i so ¨me|unarodnite organizacii i ambasadi vo Makedonija za pra{awata od strategiski interes za Ministerstvoto, a za koi e potrebna me|unarodna finansiska poddr{ka;sovetuvawe na ministerot, zamenik-ministerot i na dràvniot ¨sekretar za najsloènite raboti pri podgotovkata i realizacijata na strategiskite prioriteti na Ministerstvoto i organite vo negov sostav, vo soglasnost so Programata na Vladata na RM;predlagawe nasoki, davawe mislewe, u~estvo vo ocenuvaweto na üspe{nosta na aktivnostite za implementacija na celokupnata politika na Ministerstvoto, vo soglasnost so strategiskite prioriteti na Vladata na RM;evaluirawe na procesot na realizacija na strategiskiot plan ¨na Ministerstvoto, vo soglasnost so strategiskite prioriteti i godi{nata programa za rabota na Vladata na RM;predlagawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na strategiskite ¨dokumenti, nacionalnite akcioni planovi, strategii i izve{tai od oblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, a se od strategiska va`nost;predlagawe proekti, u~estvo vo nivnata realizacija i sledewe na östvaruvaweto na proektite vo pove} e oblasti vo nadle`nost na Ministerstvoto;u~estvo vo rabotata na rabotnite grupi za realizacija na ¨Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA), davawe mislewe i stru~na pomo{ pri izgotvuvaweto na izve{taite za napredokot na implementacijata;u~estvo vo tela i komisii na Vladata i na Sobranieto i vo drugi ¨tela za koi e ovlasten kako pretstavnik na Ministerstvoto;koordinirawe na aktivnostite za implementacija na Dekadata i ¨Strategijata za Romite vo MTSP i vo drugite ministerstva;ostvaruvawe sredbi so me|unarodnite organizacii za implementacija ¨na Dekadata i na Strategijata za Romite;predlagawe proekti za pobrza implementacija na Dekadata i na ¨Strategijata za Romite, u~estvo i sledewe na implementacijata na proektite na Ministerstvoto i na drugite ministerstva vklu~eni vo Dekadata i Strategijata za Romite;predlagawe merki vo funkcija na uspe{no, brzo, efikasno i ¨transparentno funkcionirawe, idrugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot sekretar. ¨

I

19

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Dràvniot sovetnik za trud ima za cel da kreira politiki i da ja koordinira implementacijata na politikite od oblasta na trudovoto pravo, vo soglasnost so evropskite i so me|unarodnite standardi. Negovite dol`nosti vklu~uvaat:

podgotovka na zakoni i propisi od oblasta na trudot i nivno üsoglasuvawe so me|unarodnite normi i standardi;podgotovka na predlog-zakonski i podzakonski akti od oblasta ¨na trudovoto pravo; u~estvo vo rabotata na rabotnite grupi za realizacija na Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA), davawe mislewa i stru~na pomo{ pri izgotvuvaweto izve{tai za napredokot vo implementacijata na pra{awata povrzani so vrabotuvaweto, socijalniot dijalog i trudovoto pravo;predlagawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na: strategiskite ¨dokumenti, nacionalnata strategija za vrabotuvawe i nacionalniot akcionen plan za vrabotuvawe i koordinacija na aktivnostite za razvoj, podgotovka i implementacija na idnite nacionalni akcioni planovi za vrabotuvawe;analizirawe na modelite i merkite za vrabotuvawe, iskustvata ï rezultatite na drugite dràvi i predlagawe modusi za nivno prisposobuvawe i implementirawe vo strategiskite dokumenti;predlagawe koncepti za razvoj na sistemot na plati vo javniot ¨sektor;davawe mislewa i stru~na pomo{ pri podgotovkata na proekti vo ¨ramkite na prioritetot 1 od Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi vo delot za privlekuvawe i zadrùvawe na rabota na pogolem broj lu|e;predlagawe merki i aktivnosti za razvoj na sistemot za kolektivno ¨dogovarawe na site nivoa;sledewe na razvojot na tripartitniot i bipartitniot socijalen ¨dijalog i davawe nasoki i mislewa za negovo unapreduvawe; podgotvuvawe nacrt-tekstovi na me|unarodni dogovori od oblasta na ¨trudot i u~estvo vo pregovori za sklu~uvawe bilateralni dogovori od oblasta na trudot;u~estvo vo implementacijata na me|unarodni proekti od oblasta na ¨trudot;pretstavuvawe na Ministerstvoto vo pove} e tela i komisii vo ¨Vladata i vo Sobranieto na Republika Makedonija za pra{awa od oblasta na trudovoto pravo, koga za toa e ovlasten;pretstavuvawe na Republika Makedonija vo me|unarodnite örganizacii za pra{awa povrzani so trudovoto pravo;


u~estvo vo vr{ewe nadzor na raboteweto na Agencijata za ¨vrabotuvawe na Republika Makedonija, vo soglasnost so Zakonot za vrabotuvawe, ivr{ewe drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za bezbednost i zdravje pri rabota ima za cel da ja kreira i koordinira implementacijata na politikite od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota, vo soglasnost so evropskite i me|unarodnite standardi. Negovite rabotni dol`nosti vklu~uvaat:

obedinuvawe na raboteweto i unapreduvawe na horizontalnata ¨koordinacija na sektorot;organizirawe, koordinirawe i u~estvo vo izvr{uvaweto na rabotite ¨vo sektorot, vo ramkite na negovite ovlastuvawa i nadle`nosti;podgotovka na materijali i dokumenti koi sodràt predlozi za ¨politikite po na~elnite pra{awa vo nadle`nost na organot;davawe soveti po pra{awa povrzani so odredeni politiki i so östvaruvaweto na programata za rabota na organot;davawe mislewa za pra{awa koi baraat odluki od najvisokoto nivo ¨na organot;u~estvo vo izrabotkata na zakoni i propisi od oblasta na bezbednosta ï zdravjeto pri rabota, vo nasoka na nivno usoglasuvawe so me|unarodnite normi i standardi;u~estvo vo izrabotkata na podzakonski akti od oblasta na bezbednosta ï zdravjeto pri rabota i u~estvo vo rabotata na rabotnite grupi za realizacija na izrabotkata na podzakonskite akti;predl ¨ agawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na strategiski dokumenti od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota;predlagawe koncepti za razvoj na sistemot za bezbednost i zdravje ¨pri rabota;davawe mislewa i stru~na pomo{ pri podgotovkata na proekti vo ¨ramkite na prioritetot 1 od Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi vo delot za privlekuvawe i zadrùvawe na rabota na pogolem broj lu|e;koordinirawe na operativnite aktivnosti pri implementacijata na ¨politikite vo sektorot i instituciite od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota za ~ija{to rabota e nadle`no Ministerstvoto;pretstavuvawe na Ministerstvoto vo pove} e tela i komisii vo ¨Vladata i vo Sobranieto na Republika Makedonija za pra{awa od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota, koga za toa e ovlasten;

I

21

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

pretstavuvawe na Republika Makedonija vo me|unarodnite örganizacii za pra{awa povrzani so bezbednosta i so zdravjeto pri rabota;sorabotka so drugite dràvni sovetnici i rakovoditeli na sektori ¨vo organot, kako i na soodvetno nivo so drugite organi i nevladini organizacii.

Dràvniot sovetnik za penzisko i invalidsko osiguruvawe ima za cel da ja kreira politikata i da ja koordinira implementacijata na politikite od oblasta na socijalnoto osiguruvawe i na implementacijata na penziskata reforma, vo soglasnost so evropskite i me|unarodnite standardi. Negovite dol`nosti vklu~uvaat:

predlagawe merki za unapreduvawe na sistemot za penziskoto i ïnvalidskoto osiguruvawe;sledewe na modelite na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe; ¨

predlagawe merki i aktivnosti za efektivno i efikasno ¨funkcionirawe na sistemot za penzisko i invalidsko osiguruvawe;predlagawe i inicirawe na konkretni merki i aktivnosti, davawe ¨mislewa i predlozi po zakonskite i drugite propisi i inicirawe na donesuvaweto vakov vid propisi od oblasta na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe i po{iroko;sledewe na sostojbite so realizacijata na propisite od oblasta ¨na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe i izvestuvawe na ministerot i na dràvniot sekretar;inicirawe na potrebnite merki i aktivnosti za nadminuvawe na ¨konstatiranite negativni sostojbi i problemi so koi se soo~uvaat korisnicite na beneficiite od pravata za penzisko i invalidsko osiguruvawe;so stru~na pomo{ i poddr{ka gi pomaga Fondot na penzisko i ïnvalidsko osiguruvawe na Republika Makedonija i Agencijata za supervizija na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe vo realizacijata na nadle`nostite {to gi imaat vo sproveduvaweto na zakonskite i podzakonskite akti vo sistemot na penzisko i invalidsko osiguruvawe, pomagaj} i ja so toa i realizacijata na nadle`nostite koi Ministerstvoto gi ima nad niv;sorabotka i neposredna komunikacija na Ministerstvoto so ¨nadle`nite organi, organizacii i so drugite pravni lica vo ramkite na nadle`nostite na Ministerstvoto,u~estvo vo podgotovkata na spogodbite za sorabotka me|u Republika ¨Makedonija i Evropskata unija;predlagawe proekti od oblasta koja{to ja pokriva; ¨


u~estvo vo realizacijata i odgovornost za programite i proektite ¨na Evropskata unija {to se odnesuvaat na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe;u~estvo vo razni tela i komisii vo Vladata i vo Sobranieto na ¨Republika Makedonija i vo drugi organi i organizacii, kako pretstavnik na Ministerstvoto.

Dràvniot sovetnik za socijalna za{tita ima za cel da ja kreira i koordinira implementacijata na politikite vo oblasta na socijalnata politika i socijalnata za{tita, vo soglasnost so evropskite i me|unarodni standardi. Rabotnite dol`nosti vklu~uvaat:

analizirawe na modelite i praktikite na socijalnata za{tita za ¨razli~ni socijalni kategorii i davawe predlozi i merki za nivno adaptirawe i usoglasuvawe na nacionalno nivo;davawe mislewa i predlozi za izrabotka na zakoni i podzakonski äkti, kako izmena i dopolnuvawe na postojnata regulativa;~lenstvo vo rabotnite grupi za usoglasuvawe na nacionalnoto so ëvropskoto zakonodavstvo od oblasta na socijalnata politika i socijalnata za{tita;predlagawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na strategiskite ¨dokumenti, nacionalnite akcioni planovi, strategiite i izve{taite od oblasta na socijalnata politika i socijalnata za{tita za razli~ni grupi vo socijalen rizik;podgotvuvawe izve{tai za realizacijata na aktivnostite vo odnos ¨na ratifikuvanite konvencii od oblasta na socijalnata za{tita;predlagawe proekti od oblasta, koordinirawe na nivnata ¨realizacija i ostvaruvawe redovna komunikacija i sorabotka so gra|anskiot sektor vo vrska so realiziraweto zaedni~ki aktivnosti i proekti za unapreduvawe na socijalnata za{tita na razli~ni socijalno rizi~ni grupi;koordinirawe na rabotata na ustanovite za socijalna za{tita vo ödnos na ostvaruvaweto na nivnata dejnost, kadrovskata politika, organizacijata na rabotata i uslovite za rabota;pretstavuvawe na Ministerstvoto vo pove} e tela i komisii vo ¨Vladata i vo Sobranieto na RM za pra{awata od ovaa oblast, ivr{ewe drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za inspekciski nadzor vo socijalnata za{tita ima za cel kreirawe politiki i merki za implementacija na zakonskata regulativa i na drugi propisi i razvoj na nadzornata i na inspekciskata funkcija vo oblasta na socijalnata za{tita – uslugite i pravata na socijalna za{tita

I

23

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

i pari~ni nadomestoci i uslugi na ustanovite za socijalna za{tita. Toj gi vr{i slednive zada~i:

analizira modeli i praktiki za inspekciski nadzor vo oblasta ¨na socijalnata za{tita vo delot na ostvarenite prava za pari~en nadomest i davawe uslugi od ustanovite za socijalna za{tita;predlaga merki i aktivnosti za namaluvawe na prekr{ocite vo ïmplementacijata na zakonskata i na podzakonskata regulativa vo oblasta na socijalnata za{tita;pi{uva izve{tai za rabotata na sektorot i za realizacijata ¨na Programata za rabota na sektorot za inspekciski nadzor vo socijalnata za{tita;dava nasoki i mislewa za re{avawe na problemite voo~eni vo ¨tekot na izvr{uvaweto na nadzorot i sproveduvaweto na izre~enite merki;odrùva komunikacija so ustanovite za socijalna za{tita i so drugite ¨pravni i fizi~ki lica, dava nasoki i mislewa za implementacijata na izre~enite merki vrz osnova na inspekciskiot (redoven ili vonreden) nadzor;u~estvuva vo rabotata na rabotnite grupi i tela za izmeni i ¨dopolnuvawa na zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita;dava nasoki, mislewa i stru~na pomo{ pri izrabotkata na ïnformacii, mislewa i izve{tai i prateni~ki pra{awa za sostojbata vo oblasta {to ja pokriva, za rabotata na sektorot i sli~no;go pretstavuva Ministerstvoto vo pove} e tela i komisii vo Vladata ï vo Sobranieto na Republika Makedonija za pra{awa od oblasta, i vr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za za{tita na decata ima za cel kreirawe politiki i koordinirawe na implementacijata na politikite za razvoj i unapreduvawe na sistemot za za{tita na decata, vo soglasnost so me|unarodnite normi i standardi. Toj gi vr{i slednive zada~i:

dava inicijativi i predlaga konkretni merki i aktivnosti vo öblasta na detskite prava;dava mislewa i predlozi po predlog-zakonskite i podzakonskite äkti i inicira donesuvawe propisi od oblasta na za{titata na decata;


inicira potrebni merki i aktivnosti za nadminuvawe na ¨konstatiranite negativni sostojbi i problemi na koi{to naiduvaat korisnicite koi gi ostvaruvaat pravata za za{tita na decata;inicira merki i aktivnosti za unapreduvawe na oblicite za za{tita ¨na decata, sproveduva nadzor vrz sproveduvaweto na Zakonot za za{tita na decata vo delot na zgriùvaweto i vospitanieto i odmorot i rekreacijata na decata, vr{i nadzor vrz stru~nata rabota i ostvaruvaweto na zgriùvaweto i vospitanieto i odmorot i rekreacijata na decata;predlaga proekti, u~estvuva i go sledi ostvaruvaweto na proektite ¨povrzani so pravata i oblicite za za{tita na decata;ja koordinira sorabotkata so javnite ustanovi za za{tita na decata ï aktivnostite povrzani so ostvaruvaweto na nivnata dejnost, organizacijata i uslovite za rabota;sorabotuva so drugite vladini i nevladini organizacii po ¨pra{awata {to se vo nadle`nost na oblasta koja{to ja pokriva, ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za ednakvi mo`nosti ima za cel kreirawe politiki vo oblasta na rodovata ramnopravnost i nediskriminacijata, vo soglasnost so evropskite i so me|unarodnite standardi. Negovi dol`nosti se:

analiza na modeli i praktiki od oblasta na rodovata ramnopravnost ï nediskriminacija po osnova na: seksualnata orientacija, vozrasta, etni~kata pripadnost i posebnite potrebi i adaptirawe i usoglasuvawe na tie modeli na nacionalno nivo;analiza na pozitivnite i negativnite iskustva od oblasta na ëdnakvite mo`nosti na ènite i na maìte na evropsko i na me|unarodno nivo;davawe mislewa i predlozi za izrabotka na zakoni od oblasta na ¨rodovata ramnopravnost i nediskriminacijata i za nivna izmena i dopolnuvawe;~lenstvo vo rabotni grupi za usoglasuvawe na nacionalnoto so ëvropskoto zakonodavstvo od oblasta na ednakvite mo`nosti i nediskriminacijata;davawe predlozi i pokrenuvawe inicijativi za ratifikacija na ëvropskite i na me|unarodnite konvencii od oblasta na ednakvite mo`nosti i nediskriminacijata;predlagawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na: strategiski ¨dokumenti, nacionalni akcioni planovi, strategii i izve{tai od oblasta na ednakvite mo`nosti i nediskriminacijata;

I

25

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

koordinirawe na operativnite aktivnosti vo Ministerstvoto ¨povrzani so prevencijata i za{titata od sekakov vid nasilstvo i diskriminacija po osnovi na rod, seksualna orientacija, etni~ka pripadnost, vozrast, diskriminacija na licata so posebni potrebi, kako i od oblasta na dvojnata diskriminacija na individuite poradi neednakov tretman vo sferata na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe; pokrenuvawe inicijativi i ostvaruvawe redovna komunikacija ï sorabotka so gra|anskiot sektor za realizirawe na zaedni~ki aktivnosti i proekti za unapreduvawe na statusot na ènite vo Republika Makedonija i za prevencija i za{tita od sekakov vid nasilstvo i diskriminacija;predlagawe proekti od oblasta koja{to ja pokriva; ¨

pretstavuvawe na Republika Makedonija vo me|unarodnite örganizacii za pra{awata povrzani so rodovata ramnopravnost, ednakvite mo`nosti i nediskriminacijata, ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za evropski integracii ima za cel kreirawe politiki i aktivnosti povrzani so integracijata vo EU, me|unarodnata sorabotka i me|unarodnata pomo{. Toj gi vr{i slednive zada~i:

go koordinira procesot na harmonizirawe na nacionalnoto ¨zakonodavstvo so evropskoto, gradeweto na potrebnite institucii i ispolnuvaweto na prioritetite i kriteriumite za integracija na Republika Makedonija vo EU;go koordinira procesot na podgotovka, implementacija i sledewe na ¨realizacijata na Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA) za pra{awata i poglavjata od evropskoto zakonodavstvo (acquis) vo nadle`nost na Ministerstvoto;ja koordinira i u~estvuva vo implementacijata na Spogodbata za ¨stabilizacija i asocijacija me|u Republika Makedonija i Evropskata unija, dava poddr{ka na rabotata na telata formirani vo soglasnost so Spogodbata za stabilizacija i asocijacija (Komitet i potkomiteti) i go koordinira ispolnuvaweto na prioritetite i na obvrskite od drugite relevantni dokumenti od „paketot za pro{iruvawe” (Evropsko partnerstvo, Partnerstvo za pristapuvawe, izve{tai, mislewa i drugi strategiski dokumenti na Evropskata komisija povrzani so EU-pro{iruvaweto, Pregovara~ka ramka i dr.); u~estvuva vo podgotovkata na aktite vo koi se transponira evropskoto ¨zakonodavstvo i vo izrabotkata na strategiskite dokumenti {to


se vo nadle`nost na Ministerstvoto i za taa cel ~lenuva vo me|uministerskite rabotni grupi;ja koordinira tehni~kata pomo{ od EU vo ramkite na Instrumentot ¨za pretpristapna pomo{ (IPA), TAIEX-programata, TWINNING-proektite, kako i drugata stranska pomo{ vo ramkite na sorabotkata so multilateralnite i so bilateralnite donatori, i ja sledi i koordinira implementacijata na proektite i obezbeduva komplementarnost;predlaga i gi koordinira aktivnostite za izrabotka na bilateralni ¨spogodbi za sorabotka so zemjite-~lenki na EU i so drugite zemji za pra{awata vo nadle`nost na Ministerstvoto i gi koordinira aktivnostite pri primenata na spogodbite;ja koordinira sorabotkata so Svetska banka, Me|unarodniot ¨monetaren fond, instituciite na Organizacijata na obedinetite nacii i Sovetot na Evropa i ja sledi implementacijata na programite i proektite na me|unarodnite organizacii;ostvaruva komunikacija so me|unarodnite institucii i so nivnite ¨pretstavnici (ambasadi, me|unarodni finansiski i drugi organizacii, Sovetot na Evropa, Misijata na EU vo RM i dr.), ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za me|uresorska i me|usektorska koordinacija i za tehni~ka poddr{ka na ministerot ima za cel kreirawe i implementacija na merki za razvoj i unapreduvawe vo nasoka na efikasen i efektiven menaxment za sistemska me|uresorska i me|usektorska koordinacija. Toj gi vr{i slednive dol`nosti:

go obedinuva raboteweto i ja unapreduva horizontalnata ¨koordinacija na sektorite;go sovetuva ministerot, zamenikot na ministerot i dràvniot ¨sekretar za najsloèni raboti za podgotovka i realizacija na programata na Ministerstvoto i na organite vo sostav vo soglasnost so Programata na Vladata na Republika Makedonija;predlaga nasoki i dava mislewa za implementacijata na celokupnata ¨politika na Ministerstvoto vo soglasnost so strategiskite prioriteti na Vladata na Republika Makedonija;dava nasoki, predlaga stavovi, inicijativi i merki vo nasoka na ëfikasno i efektivno rabotewe na Ministerstvoto i na organite vo sostav;ostvaruva postojana komunikacija i sorabotka so nacionalni i ¨me|unarodni organizacii i ambasadi vo Republika Makedonija za pra{awa od op{t interes za Ministerstvoto koi baraat

I

27

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

koordinirana me|uresorska sorabotka i vo taa nasoka u~estvuva vo rabotata na me|uministerski tela;dava nasoki, mislewa i predlozi za izrabotka na predlog ïnicijativi za Godi{nata programa za rabota na Vladata na RM; go planira, koordinira i go evaluira procesot na realizacijata ¨na godi{nata Programa za rabota na Vladata na Republika Makedonija;kreira politiki za transparentno informirawe na javnosta za äktivnostite na Ministerstvoto;go koordinira procesot na izrabotka na kompleksni me|usektorski ¨dokumenti i materijali za pra{awa od nadle`nost na Ministerstvoto, za sednici na Vladata, na Generalniot kolegium na dràvni sekretari, na vladinite tela i komisii, kako i procesot na realizacija na zaklu~ocite od sednicite na Vladata i na Generalniot kolegium;gi koordinira tehni~kite i operativnite aktivnosti vo ¨Ministerstvoto i sorabotuva so ostanatite rakovodni dràvni slu`benici;dava nasoki i mislewa pri izgotvuvawe na vnatre{ni akti za örganizacija i rabota na Ministerstvoto i organite vo sostav;ja koordinira sorabotkata me|u Ministerstvoto i instituciite nad ¨~ie funkcionirawe Ministerstvoto ima nadle`nost za pra{awa od me|uresorska priroda;u~estvuva vo me|uresorski rabotni grupi za podgotvuvawe ¨zakonski propisi i drugi proekti i dava mislewa po zakonski proekti podgotveni od drugi organi i institucii dostaveni do Ministerstvoto;predlaga merki i aktivnosti pri izrabotka na strategiski ¨dokumenti, nacionalni akcioni planovi, strategii i izve{tai od oblasta {to baraat me|usektorska sorabotka, a se od op{t interes za Ministerstvoto;dava nasoki i predlozi pri stru~na obrabotka na materijali za ¨sednici na Vlada na RM i na Sobranie na RM;odgovoren e za predlagawe proekti, u~estvuva vo nivnata realizacija ï go sledi nivnoto ostvaruvawe od pove} e oblasti vo nadle`nost na Ministerstvoto;u~estvuva vo rabotata na rabotni grupi za realizacija na ¨Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA), dava mislewa i stru~na pomo{ pri izgotvuvawe na izve{tai za napredokot na implementacijata;dava nasoki, mislewa i predlozi za izrabotka na predlog ïnicijativi za Godi{nata programa za obuka i stru~no usovr{uvawe na dràvnite slu`benici na Ministerstvoto;


dava li~en pridones pri oformuvawe na stavovite i mislewata ¨za pravni pra{awa koi baraat odluki od najvisoko nivo na Ministerstvoto;gi organizira, koordinira i dava nasoki za kontrolirawe na öperativnite aktivnosti pri implementacijata na politikite vo Sektorot za pravni, normativni, op{ti i zaedni~ki raboti, vo Sektorot za koordinacija i tehni~ka pomo{ na ministerot i vo organite vo sostav na Ministerstvoto za pra{awa od strategisko zna~ewe i sorabotuva so Sektorot za buxet, finansii, smetkovodstvo i vnatre{na kontrola za pra{awa od oblasta na antikorupcijata;sorabotuva so dràvnite sovetnici, drugi ministerstva i so ¨samostojnite organi na dràvnata uprava i upravnite organizacii i odrùva kontakti na soodvetno nivo so nacionalni, stranski i me|unarodni organizacii za pra{awa od interes za Ministerstvoto od oblasta na reformite na javnata administracija; spre~uvawe na korupcijata; stru~na edukacija na dràvnite slu`benici i drugo;razviva modeli za spre~uvawe na korupcisko odnesuvawe na ¨slu`beni lica i iskoristuvawe na javni ovlastuvawa i slu`bena dol`nost;razviva kriteriumi i indikatori za merewe i ocenka na efikasnoto ¨spre~uvawe na korupcijata;ja sledi implementacijata na klu~nite indikatori i voveduva ¨promeni;predlaga merki za prezemawe aktivnosti vo slu~ai na utvrdena ¨povreda na slu`bena dol`nost, javno ovlastuvawe, ili postapuvawe sprotivno na zakonskite i podzakonski akti;u~estvuva vo svojstvo na pretstavnik na Ministerstvoto vo tela ï komisii na Vladata i na Sobranieto na RM i drugi tela i organizacii;ja sledi sostojbata i problemite od nadle`nost na Ministerstvoto ï dava predlozi i inicijativi za nivno re{avawe, dava predlozi za razgleduvawe materijali za sednici na Vladata na RM {to se od nadle`nost na Ministerstvoto;go koordinira raboteweto na sektorite za koi e nadleèn vo funkcija ¨na uspe{no, brzo, efikasno i transparentno funkcionirawe;u~estvuva vo izvr{uvaweto na rabotite vo sektorite vo negova ¨nadle`nost vo ramkite na negovite ovlastuvawa i nadle`nosti;odgovara za svojata rabota vo ramkite na svoite ovlastuvawa i vr{i ¨drugi raboti {to } e mu bidat dovereni od ministerot, zamenik-ministerot i dràvniot sekretar.

I

29

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Dràvniot sovetnik za finansiski raboti ima za cel razvivawe na finansiskiot menaxment vo Ministerstvoto, organite vo negov sostav i edinkite-korisnici. Toj e odgovoren za slednive rabotni dol`nosti:

dava predlozi, merki i nasoki za finansiskite pra{awa, odnosno ¨za problemite vo Ministerstvoto za trud i socijalna politika za prvata i vtorata linija buxetski korisnici;pomaga vo re{avaweto na site finansiski pra{awa i problemi pri ïzrabotkata na informacii do Vladata na RM i na zakonski akti na ministerot i dràvniot sekretar;go organizira procesot na podgotovka i go podgotvuva predlog-buxetot ï rebalansot na buxetot na Ministerstvoto za trud i socijalna politika i na edinkite korisnici na buxetot (centrite za socijalna rabota i javnite ustanovi za zgriùvawe lica);odgovora za finansiskiot menaxment vo Ministerstvoto (pravewe ¨plan za pla} awe, vo soglasnost so likvidnosta na Ministerstvoto, sledewe na obvrskite, odrùvawe na likvidnosta na Ministerstvoto za pla} awe na obvrskite);ja sledi likvidnosta ¨ – finansiskiot menaxment na vtorata linija buxetski korisnici (centrite za socijalna rabota i javnite ustanovi za zgriùvawe lica);go sledi procesot na kontrola na finansiskite dokumenti (dogovori, ¨fakturi i drugi dokumenti) vo Ministerstvoto i kontrola na finansiskite dokumenti od vtorata linija buxetski korisnici;ostvaruva kontinuirana komunikacija so Ministerstvoto za finan- ¨sii i so drugite dràvni organi za re{avawe na finansiskite problemi so koi se soo~uva Ministerstvoto;sproveduva kontrola na javnite nabavki, ja sledi i izvestuva za ¨realizacijata na kapitalnite rashodi;go organizira smetkovodstvoto i podgotovkata na zavr{nata smetka ¨vo Ministerstvoto i procesot na knièwe spored site zakonski propisi;dava nasoki pri izrabotkata i ja sledi presmetkata na fiskalnite ïmplikacii za site predlog-zakoni i informacii do Vladata na RM, podgotveni od Ministerstvoto;go organizira i go sledi procesot na izvr{uvawe na buxetot ¨na Ministerstvoto i vtorata linija buxetski korisnici, so cel navremeno prefrlawe sredstva od edna vo druga programa zaradi nivno podobro iskoristuvawe;odgovoren e za tehni~kata implementacija na proektite od IPA- ¨programata;


gi kontrolira tehni~kite aspekti na implementacijata i ¨podgotovkata na proektite od IPA-programata od oblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;go koordinira IPA-timot; ¨

vospostavuva komunikacija so odgovornite lica od Ministerstvoto ¨za finansii za IPA-programata;ja organizira podgotovkata na dokumentacijata za proektite i ¨ja kontrolira dokumentacijata pred dostavuvawe do Sektorot za centralno finansirawe i sklu~uvawe dogovori;predlaga polnopravni ~lenovi za Komitetot za evaluacija za izbor ¨na proektite;ostvaruva komunikacija i razmenuva informacii so programskiot öficer za avtorizacija vo vrska so tekot na tenderskata postapka;vr{i kontrola na predlog-dogovorite za IPA-programata; ¨

vr{i tehni~ko sledewe i supervizija na implementacijata na IPA- ¨proektite;odobruva izve{tai i finansiska dokumentacija za IPA-proektite; ¨

pi{uva mislewa, informacii i izve{tai za realizacijata na IPA- ¨proektite do Ministerstvoto za finansii;vospostavuva sopstven kontrolen sistem za IPA-proektite i öbezbeduva vnatre{na revizija, ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za inspekciski nadzor od oblasta na rabotnite odnosi i oblasta bezbednost i zdravje pri rabota ima za cel kreirawe politiki i implementacija na merki od oblasta na trudovoto pravo i bezbednosta i zdravjeto pri rabota vo funkcija na podigawe na nivoto na efikasnost i efektivnost na inspekciskiot nadzor vo oblasta, vo soglasnost so me|unarodnite standardi i normi. Toj gi vr{i slednive dol`nosti:

dava nasoki, mislewa i predlozi za pra{awa od oblasta na trudovoto ¨pravo i bezbednosta i zdravjeto pri rabota, za donesuvawe odluki od najvisoko nivo;dava nasoki, mislewa i soveti za pra{awa od oblasta na trudovoto ¨pravo i bezbednosta i zdravjeto pri rabota povrzani so podgotovkata i so realizacijata na Programata za rabota na Dràvniot inspektorat za trud;gi prou~uva iskustvata, modelite i organizaciskite strukturi na ¨me|unarodnite institucii koi sproveduvaat inspekciski nadzor vo oblastite od nadle`nost na inspektoratot;

I

31

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

gi analizira zakonskite i podzakonskite akti od oblasta na ïnspekcijata vo oblasta na rabotnite odnosi i bezbednosta i zdravjeto pri rabota;dava inicijativa za pokrenuvawe revizija po izvr{en inspekciski ¨nadzor na dràvni inspektori za rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota;ostvaruva komunikacija so drugi institucii od javniot i od ¨privatniot sektor zaradi implementacija na regulativata za rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota, ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Dràvniot sovetnik za bezbednost i zdravje pri rabota ima za cel kreirawe i koordinacija na sproveduvaweto na politikite od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota, vo soglasnost so evropskite i so me|unarodnite standardi. Negovite rabotni dol`nosti vklu~uvaat:

inicirawe predlozi i merki za izr ¨ abotka na materijali i dokumenti za pra{awata od oblasta;davawe soveti za pra{awata na odredeni politiki i za östvaruvaweto na programata za rabota vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota;davawe mislewa za pra{awata {to baraat odluki od najvisokoto ¨nivo na organot;u~estvo vo izrabotkata na zakonite i propisite od oblasta na ¨bezbednosta i zdravjeto pri rabota, vo nasoka na usoglasuvawe so me|unarodnite normi i standardi;u~estvo vo izrabotkata na podzakonskite akti od oblasta na ¨bezbednosta i zdravjeto pri rabota i u~estvo vo rabotnite grupi za izrabotka na podzakonskite akti;predlagawe merki i aktivnosti pri izrabotkata na strategiski ¨dokumenti od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota;predlagawe koncepti za razvoj na sistemot za bezbednost i zdravje ¨pri rabota;davawe mislewa i stru~na pomo{ pri podgotovkata na proekti vo ¨ramkite na prviot prioritet od Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi vo delot na privlekuvaweto i zadrùvaweto na rabota na pogolem broj lu|e;koordinirawe na operativnite aktivnosti pri implementacijata ¨na politikite vo sektorot i instituciite od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota, koi se pod nadle`nost na Ministerstvoto;


go pretstavuva Ministerstvoto vo pove} e tela i komisii vo Vladata ï vo Sobranieto na RM za pra{awa od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota, koga e ovlasten za toa;ja pretstavuva RM vo me|unarodnite organizacii za pra{awa ¨povrzani so bezbednosta i zdravjeto pri rabota;sorabotuva so drugite dràvni sovetnici i so rakovoditelite ¨na sektorite vo organot i na soodvetno nivo so drugite organi i nevladini organizacii, ivr{i drugi raboti dovereni od ministerot i od dràvniot ¨sekretar.

Rakovodewe so organizacionite oblici na Ministerstvoto1

Organizacioni oblici vo Ministerstvoto i vo organite vo negov sostav se sektorite i oddelenijata, so soodvetna struktura na rakovodni dràvni slu`benici, stru~ni dràvni slu`benici i drugi vraboteni lica koi nemaat status na dràvni slu`benici.

So sektorot rakovodi rakovoditel na sektorot. Rakovoditelot na sektorot ja planira, organizira i ja koordinira rabotata na sektorot, gi obedinuva politikite od delokrugot na sektorot i vr{i neposredna kontrola i nadzor nad izvr{uvaweto na rabotite i zada~ite vo sektorot.

Vo slu~aj na otsustvo ili spre~enost na rakovoditelot na sektorot, so sektorot rakovodi pomo{nik-rakovoditel na sektorot, dokolku e nazna~en. Pomo{nik-rakovoditelot na sektorot im pomaga na rakovoditelot na sektorot i na rakovoditelot na oddelenieto vo rabotite {to se vo nivna nadle`nost.

So oddelenieto rakovodi rakovoditel na oddelenieto. Rakovoditelot na oddelenieto ja planira, organizira i ja koordinira rabotata na oddelenieto, vr{i neposredna kontrola i nadzor nad izvr{uvaweto na rabotite i na zada~ite od oddelenieto i sorabotuva so ovlasteniot stru~en dràven slu`benik – koordinator.

Vo slu~aj na otsustvo ili spre~enost na rakovoditelot na oddelenieto, nego go zamenuva sovetnik od oddelenieto ili stru~en dràven slu`benik, opredelen od rakovoditelot na oddelenieto.

1 Izvor: Pravilnik za sistematizacija na rabotnite mesta vo MTSP i Pravilnik za vnatre{na organizacija na MTSP, 5 avgust 2008 godina i Pravilnik za izmenuvawe i dopolnuvawe na pravilnikot za sistematizacija na rabotnite mesta i Pravilnik za izmenuvawe i dopolnuvawe na pravilnikot za vnatre{na organizacija na MTSP, 17 dekemvri 2008 godina.

I

33

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Za koordinirawe i za obedinuvawe na op{tite i na zaedni~kite raboti na izvr{itelite nadvor od sedi{teto na sektorot, odnosno na oddelenieto, ministerot ovlastuva vraboten od redot na stru~nite dràvni slu`benici. Ovlasteniot dràven slu`benik nema status na rakovoden dràven slu`benik i pokraj izvr{uvaweto na rabotnite zada~i od rabotnoto mesto na koe{to e rasporeden, toj izvr{uva i op{ti i zaedni~ki raboti za dràvnite slu`benici rasporedeni vo podra~jeto, preku neposredna sorabotka so rakovoditelite na oddelenijata od organot vo sostavot kade {to e rasporeden i so rakovoditelite na sektorite i oddelenijata od centralnata administracija.

Dràvni slu`benici i drugi vraboteni vo MTSP

Dràvnite slu`benici se delat na tri kategorii:

rakovodni dràvni slu`benici, a toa se: dràvniot sekretar, 1. dràvnite sovetnici, rakovoditelite na sektorite, pomo{nicite-rakovoditeli na sektorite i rakovoditelite na oddelenijata.stru~ni dràvni slu`benici so zvawe: sovetnik, vi{ sorabotnik, 2. sorabotnik i pomlad sorabotnik, istru~no-administrativni dràvni slu`benici so zvawe: samostoen 3. referent, vi{ referent, referent i pomlad referent.

Za dràvnite slu`benici vaàt odredbite od Zakonot za dràvnite slu`benici.

Drugite vraboteni lica vo MTSP na rabotnite mesta: daktilograf, voza~, kurir-dostavuva~ i higieni~ar-kurir, nemaat status na dràvni slu`benici i za niv vaàt op{tite propisi za rabotni odnosi.

Vo Ministerstvoto i vo organite vo sostav se sistematizirani2 vkupno 313 rabotni mesta (za odredeni rabotni mesta se predvideni pove} e izvr{iteli) za 7173 lica (dràvni slu`benici i drugi vraboteni lica).

Nadle`nosti po sektori i po oddelenija

Vo soglasnost so Uredbata za na~elata na vnatre{nata organizacija na organite na dràvnata uprava (SV na RM br. 105/07), vo Ministerstvoto, pokraj sektorite i oddelenijata, se formiraa:

2 Terminot sistematizirani rabotni mesta zna~i predvideni rabotni mesta, a ne zna~i deka tie se popolneti.3 Vo Buxetot na Republika Makedonija za 2009 godina e navedeno deka MTSP ima 334 vraboteni lica.


Oddelenie za vnatre{na revizija; ¨

Oddelenie za upravuvawe so ~ove~ki resursi, i ¨

Oddelenie za strategisko planirawe. ¨

Oddelenie za vnatre{na revizija

Rakovoditel: Julijana Todorovska

Oddelenieto za vnatre{na revizija vr{i vnatre{na revizija vo: MTSP, organite vo negov sostav i edinkite korisnici na sredstva, vo drugite subjekti za delot na sredstvata odobreni za opredeleni nameni, i vr{i revizija ako MTSP koristi sredstva od fondovite na Evropskata unija. Oddelenieto gi sproveduva zada~ite preku:

izgotvuvawe strategiski i godi{ni planovi vrz osnova na procenka ¨na rizik, koi{to otkako } e bidat potvrdeni od ministerot se dostavuvaat do ministerot za finansii;sproveduvawe na planiranite vnatre{ni revizii, po dobieno övlastuvawe od ministerot, za koi{to se izgotvuvaat izve{tai i se dostavuvaat do ministerot i do rakovoditelot na revidiraniot subjekt;izgotvuvawe kvartalni i godi{ni izve{tai i nivno dostavuvawe do ¨ministerot (godi{nite izve{tai se dostavuvaat i do Ministerstvoto za finansii);sledewe na sproveduvaweto na preporakite od izvr{enite revizii ï na akcionite planovi, isorabotka so Ministerstvoto za finansii, Sektorot za javna ¨vnatre{na finansiska kontrola i so Dràvniot zavod za revizija.

Na ~elo na Oddelenieto stoi rakovoditel koj gi ima slednive dol`nosti:

podgotvuva predlog-plan za rabota na Oddelenieto; ¨

ja organizira i ja koordinira rabotata na Oddelenieto, sproveduva ¨nadzor, dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;izgotvuva upatstvo za rabota na Oddelenieto i povelba za vnatre{na ¨revizija;podgotvuva planovi za vnatre{na revizija, vrz osnova na procenka ¨na rizik i, po odobruvawe od strana na ministerot, obezbeduva nivno sproveduvawe i sledewe na godi{nite planovi, strategiskite planovi, predlog-buxetskata presmetka);

I

35

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

podgotvuva izve{tai (kvartalni, godi{ni) za raboteweto na ¨vnatre{nata revizija;go organizira i go koordinira raboteweto na vnatre{nata revizija ï vr{i nadzor vrz nejzinoto sproveduvawe (nazna~uva i izdava pismo za ovlastuvawe na vnatre{ni revizori za sekoja revizija, izgotvuva zapisnik za izvr{eniot nadzor, go informira ministerot dokolku se pojavi somne` za neregularnost i/ili izmami, se griì za kvalitetno izvr{uvawe na vnatre{nata revizija, gi evidentira revizorskite aktivnosti i gi ~uva dokumentite od sprovedenite revizii);go sledi sproveduvaweto na preporakite od izvr{enata revizija i ¨na akcionite planovi;izgotvuva programa za sekoja revizija ili nazna~uva vnatre{ni ¨revizori za izgotvuvawe na programata;dostavuva revizorski izve{taj do ministerot i do rakovoditelot na ¨revidiraniot subjekt;obezbeduva obuka za vnatre{ni revizori, vr{i procenka na ¨kapacitetot na resursite vo Oddelenieto za vnatre{na revizija;gi ocenuva dràvnite slu`benici; ¨

ostvaruva sorabotka so Ministerstvoto za finansii, Sektorot za ¨javna vnatre{na finansiska kontrola, Dràvniot zavod za revizija i dr.

Rakovoditelot na Oddelenieto za vnatre{na revizija e odgovoren pred ministerot.

Vo Oddelenieto se sistematizirani ~etiri sovetnici-vnatre{ni revizori.

Oddelenie za upravuvawe so ~ove~ki resursi

Rakovoditel: Kate Trajkova

Vo Oddelenieto za upravuvawe so ~ove~ki resursi se vr{at raboti i zada~i povrzani so kadrovskoto ekipirawe i razvojot na ~ove~kite resursi vo Ministerstvoto i organite vo negov sostav so status na dràvni slu`benici. Vo Oddelenieto se vr{at slednive zada~i:

srednoro~no planirawe na potrebnite resursi; ¨

izgotvuvawe godi{ni planovi za vrabotuvawe vo Ministerstvoto i örganite vo negov sostav;


predlagawe strukturni promeni vo Ministerstvoto i organite ¨vo negov sostav, vo soglasnost so potrebite za ~ove~ki resursi za obezbeduvawe stru~na i efikasna administracija;sproveduvawe postapki za vrabotuvawe so i bez javen oglas; ¨

sledewe na vertikalnata i na horizontalnata mobilnost na ¨vrabotenite vo Ministerstvoto i organite vo negov sostav;vodewe personalna evidencija i upravuvawe so li~nite podatoci ¨na vrabotenite;podgotvuvawe odluki, re{enija, dogovori i spogodbi povrzani ¨so reguliraweto na pravata i dol`nostite na vrabotenite vo Ministerstvoto i organite vo negov sostav, vo soglasnost so Zakonot za dràvnite slu`benici, Zakonot za rabotnite odnosi i so kolektivnite dogovori;podgotvuvawe mislewa, informacii, odgovori na prateni~ki ¨pra{awa od oblasta na ~ove~kite resursi za pra{awata {to se vo nadle`nost na Oddelenieto;podgotvuvawe Pravilnik za sistematizacija na rabotnite mesta ï Pravilnik za vnatre{na organizacija, kako i nivna izmena i dopolnuvawe;procenka na potrebite za obuka i stru~no usovr{uvawe na dràvnite ¨slu`benici vo Ministerstvoto i organite vo negov sostav na generi~ki i specifi~ni tematski edinici;izgotvuvawe godi{na programa za stru~no usovr{uvawe na ¨dràvnite slu`benici;izgotvuvawe i sproveduvawe generi~ki obuki na dràvnite ¨slu`benici za: razvoj na menaxerski znaewa, organizacisko odnesuvawe, kultura, profesionalna etika i drugi temi povrzani so ~ove~kite resursi;organizirawe i sproveduvawe specifi~ni obuki na tematski ëdinici utvrdeni spored potrebite na vrabotenite;razvivawe i sproveduvawe modeli i strategii za upravuvawe ¨so rabotniot performans, menaxmentot, organizaciskata kultura i odnesuvawe, li~niot razvoj na vrabotenite, motiviraweto i nagraduvaweto;izgotvuvawe vnatre{ni proceduri za: formirawe i izbor na ¨komisii za sproveduvawe postapki za vrabotuvawe na dràvni slu`benici, dodeluvawe pari~ni nagradi, podobruvawe na dizajnot na rabotnite mesta, upravuvawe so rabotniot performans (efekt), ocenuvawe i samoocenuvawe, podobruvawe na disciplinata, upravuvawe so otsustvata i drugi proceduri i akti od interes za pravata i obvrskite na dràvnite slu`benici;

I

37

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

upravuvawe so bazite na podatoci za kadrovskata ekipiranost, öbukite, kontrolata na pristapot i drugite pra{awa povrzani so obvrskite i so pravata na vrabotenite;vodewe statisti~ka evidencija po osnova na razli~ni parametri od öblasta na ~ove~kite resursi: etni~ka, polova, obrazovna struktura na vrabotenite; otsustva; redovnost itn., idrugi zada~i {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, a se povrzani ¨so razvojot i upravuvaweto so ~ove~kite resursi.

So Oddelenieto rakovodi rakovoditel koj gi ima slednive dol`nosti:

da podgotvuva predlog-plan za rabota na Oddelenieto; ¨

da ja organizira i koordinira rabotata na Oddelenieto; ¨

da sproveduva nadzor i da dava nasoki i upatstva za rabota na ¨vrabotenite, da go sledi i kontrolira raboteweto na vrabotenite i da go ocenuva nivnoto rabotewe;da izgotvuva predlog-plan za srednoro~nite potrebi od ~ove~ki ¨resursi (predlog-plan za vrabotuvawe i predlog-plan za pravi~na zastapenost);da sproveduva postapki za vrabotuvawe na dràvni slu`benici so ï bez javen oglas po pat na prezemawe; da ~lenuva vo komisiite za vrabotuvawe; da upravuva so li~nite dosieja na vrabotenite i so pristapot do li~nite podatoci;da pi{uva predlog-pravilnici za sistematizacija na rabotnite ¨mesta vo MTSP i predlog-pravilnici za vnatre{na organizacija i da dava predlog-merki i nasoki za podobruvawe na opisite na rabotnite mesta i za izrabotkata na funkcionalnata analiza;da izgotvuva predlog-programa za stru~no usovr{uvawe na ¨dràvnite slu`benici-pripravnici i da u~estvuva vo nejzinata implementacija, preku organizirawe na vnatre{ni obuki, komunikacija so dràvnite slu`benici za potrebite za razvoj, stru~no usovr{uvawe i vrabotuvawe, da pregovara so nacionalni i me|unarodni subjekti za obezbeduvawe na potrebnite obuki;da predlaga modeli i strategii za: upravuvawe so rabotniot ¨performans, motivacija, razvoj na menaxmentot, organizaciskata kultura, odnesuvaweto i profesionalnata etika i modeli za li~en razvoj na vrabotenite;da dizajnira bazi za: evidentirawe na godi{nite ocenki, ¨pari~nite nagradi, posetenite obuki spored evropskite standardi; da u~estvuva vo rabotnite grupi za izrabotka na akcionite planovi za implementacija na ovie aktivnosti;


da podgotvuva predlog-interni proceduri za upravuvawe so rabotniot ¨performans, disciplinata, dodeluvaweto pari~ni nagradi i drugi raboti {to se od interes za pravata i obvrskite na vrabotenite;da ja sledi implementacijata na zakonskite i na podzakonskite äkti, izmenite i dopolnuvawata vo zakonskata regulativa, da pi{uva mislewa, informacii i predlozi na predlog-zakonite i podzakonskite akti od oblasta na ~ove~kite resursi;da ~lenuva vo rabotnite grupi za re{avawe na pra{awata {to se od ïnteres za dràvnite slu`benici i za javnata administracija, ida izvr{uva drugi raboti {to } e mu bidat dovereni od dràvniot ¨sekretar, a se vo nadle`nost na Oddelenieto.

Rakovoditelot na Oddelenieto za upravuvawe so ~ove~kite resursi e odgovoren pred dràvniot sekretar.

Vo Oddelenieto se sistematizirani slednive rabotni mesta: sovetnik za planirawe na ~ove~kite resursi i za vrabotuvawe, sovetnik za stru~no usovr{uvawe i upravuvawe so znaewe, sovetnik za upravuvawe so rabotniot performans i promeni, pomlad sorabotnik za informativen sistem za vrabotenite i samostoen referent za kadrovska i personalna evidencija.

Oddelenie za strategisko planirawe

Rakovoditel: ne e nazna~en

Vo Oddelenieto za strategisko planirawe se vr{at raboti povrzani so procesot na srednoro~no planirawe na politikite i na aktivnostite na Ministerstvoto i organite vo negov sostav i nivno usoglasuvawe so buxetskite planovi, vo soglasnost so Prira~nikot za izrabotka na strategiski plan, so Metodologijata za strategisko planirawe i za podgotvuvawe godi{na programa za rabota na Vladata na RM. Poprecizno, zada~ite se slednive:

definirawe, sledewe i revidirawe na misijata i na vizijata na ¨Ministerstvoto, vo soglasnost so tekot i rezultatite od reformskite procesi;analizirawe na postojnite vnatre{ni i nadvore{ni sostojbi vo öblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto, izrabotka na PEST i na SVOT-analizi;definirawe programi, potprogrami i proekti za postignuvawe na ¨proektiranite srednoro~ni celi i nivno revidirawe vo soglasnost so doneseniot buxet za tekovnata fiskalna godina;

I

39

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

formulirawe strategii za sekoja definirana programa, definirawe ¨na merkite, aktivnostite i identifikacija na potencijalni rizici za sekoja programa;utvrduvawe i usoglasuvawe na fiskalnite implikacii za sekoja ¨programa so buxetskite sredstva za realizacija na definiranite programi;izgotvuvawe plan za sproveduvawe na programite i na proektite ¨za postignuvawe na celite i na prioritetite, identifikuvawe i definirawe na pokazatelite na uspe{nosta i definirawe na mehanizmite za sledewe na implementacijata;sproveduvawe monitoring i evaluacija na postignuvawata; ¨

izgotvuvawe mislewa, informacii, godi{ni i kvartalni izve{tai ¨za realizacijata i za postignuvawata na strategiskite planovi;ostvaruvawe sorabotka so instituciite, so drugite organi na ¨dràvnata uprava i so zainteresiranite strani za izrabotka na horizontalni programi;koordinirawe na sektorskite aktivnosti pri izgotvuvaweto na ¨programite i proektite so: buxetskite analiti~ari, Oddelenieto za upravuvawe so ~ove~kite resursi i so Sektorot za buxet, finansii i smetkovodstvo;izgotvuvawe skratena verzija na donesen strategiski plan na ¨Ministerstvoto i negova podgotovka za objavuvawe na veb-sajtot na Ministerstvoto, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto i organite vo ¨negov sostav.

Rakovoditelot na Oddelenieto gi ima slednive rabotni dol`nosti:

podgotvuva predlog-plan za rabota na Oddelenieto; ¨

ja organizira i koordinira rabotata na Oddelenieto, sproveduva ¨nadzor i dava upatstva i nasoki za rabota na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;gi sledi reformskite procesi i predlaga mislewa pri definiraweto ¨na misijata i vizijata;gi sledi postignuvawata vo sekoja oblast {to e vo nadle`nost na ¨Ministerstvoto;dava nasoki i mislewa pri definiraweto i aùriraweto na ¨srednoro~nite prioriteti i celi na Ministerstvoto, vo soglasnost so celite i prioritetite na Vladata na RM;gi analizira postojnite vnatre{ni i nadvore{ni sostojbi vo öblastite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;


ja koordinira izrabotkata na PEST i na SVOT-analizite i dava ¨mislewa i nasoki;ja koordinira rabotnata grupa za izrabotka na sektorskite ¨programi, potprogrami i proekti, dava nasoki za usoglasuvawe na predlog-programite, potprogramite i proektite za postignuvawe na proektiranite srednoro~ni celi so celite i prioritetite na Vladata na RM;ja koordinira rabotata na me|uresorskite grupi pri formuliraweto ¨na strategiite za horizontalnite programi, potprogrami ili proekti, dava mislewa i predlozi pri definiraweto na merkite, aktivnostite i identifikuvaweto na potencijalnite rizici za sekoja programa;sorabotuva so Sektorot za buxet i dava nasoki i mislewe za üsoglasuvawe na fiskalnite implikacii na sekoja programa so buxetskite sredstva;odobruva predlog-plan za sproveduvawe na programite i proektite ¨za postignuvawe na celite i prioritetite, dava predlog-pokazateli za uspe{nosta i gi definira mehanizmite za sledewe na implemen-tacijata, ja sledi realizacijata na planot, sproveduvaj} i monito-ring i evaluacija na postignuvawata;pi{uva mislewa, informacii i godi{ni i kvartalni izve{tai za ¨realizacijata i postignuvawata na strategiskite planovi, ivr{i drugi raboti koi{to mu gi doveruva dràvniot sekret ¨ ar, a se vo nadle`nost na Oddelenieto.

Oddelenieto e pod direktna nadle`nost na dràvniot sekretar.

Vo oddelenieto se sistematizirani slednive rabotni mesta: trojca sovetnici za planirawe na politikite i programite na Ministerstvoto, dvajca sovetnici za planirawe na politikite i programite na organite vo sostav, dvajca sovetnici za monitoring i evaluacija na implementacijata na politikite i programite i eden pomlad sorabotnik za razmena na informativnite materijali za razvivawe na politikite na Ministerstvoto i organite vo sostav.

I

41

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za trud

Dràven sovetnik za trud: Stojan Trajanovtel: 02/3106-219e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Mirjanka Aleksevska Pomo{nik-rakovoditel: ne e nazna~entel: 02/3106-248e-mail: [email protected]

Sektorot za trud e zadolèn za rabotite {to se odnesuvaat na:

rabotnite odnosi, vrabotuvaweto i vrabotenosta; ¨

nagraduvaweto na vrabotenite; ¨

kreiraweto politiki i merki za vrabotuvawe i za{tita od ¨dolgoro~na nevrabotenost;izgotvuvawe zakoni za rabotni odnosi i za pra{awata povrzani ¨so pravata od rabotniot odnos, platite, nadomestocite, dodatocite na plata, kolektivnoto dogovarawe, socijalniot dijalog, implementacijata na me|unarodnite normi i standardi za sproveduvawe na propisite na Evropskata unija (EU), na Me|unarodnata organizacija na trudot (MOT), Sovetot na Evropa i drugi organizacii i institucii.

Sektorot gi sproveduva ovie zada~i preku:

sledewe i analizirawe na sostojbite i na problemite vo oblasta na ¨vrabotuvaweto, rabotnite odnosi i pravata od raboten odnos;podgotovka i sledewe na zakonite od oblasta na trudot i nivno üsoglasuvawe so Direktivite na EU, so Konvenciite na MOT, so Evropskata socijalna povelba i dr.;razvoj i implementacija na kratkoro~ni, srednoro~ni i dolgoro~ni ¨politiki i merki vo oblasta na vrabotuvaweto i drugi pra{awa od oblasta na trudot i prezemawe merki i aktivnosti za obezbeduvawe na nivnata uspe{na realizacija;kontinuirana sorabotka so drugite organi i institucii nadle`ni za ïmplementacija na programi i merki koi{to vlijaat vrz sostojbite i problemite povrzani so trudot, pazarot na trud i socijalniot dijalog, kako i so instituciite koi obezbeduvaat informacii za analizirawe, ocenuvawe i procenuvawe na pra{awata i problemite povrzani so vrabotuvaweto, rabotnite odnosi, kolektivnoto dogovarawe, socijalniot dijalog i sl.;


kontinuirana sorabotka i konsultacii so MOT i so drugite sektori ¨vo Ministerstvoto;podgotovka na kolektivni dogovori, koordinacija i sledewe na ¨kolektivnoto dogovarawe;razvoj i implementacija na proekti vo ramkite na prviot prioritet öd Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi vo delot za privlekuvawe i zadrùvawe na pove} e lu|e na rabota;podgotovka, implementacija i evaluacija na Nacionalnata ¨strategija za vrabotuvawe i na nacionalnite akcioni planovi za vrabotuvawe;podgotovka i sledewe na realizacijata na Nacionalnata programa ¨za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA), {to se odnesuva na trudot, vrabotuvaweto i socijalniot dijalog, inadzor vrz zakonitosta na raboteweto na Agencijata za vrabotuvawe ¨na RM.

So Sektorot rakovodi rakovoditel, odgovoren pred dràvniot sekretar na MTSP, koj gi izvr{uva slednive zada~i:

podgotvuva predlog-plan za rabota na Sektorot; ¨

ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabotata na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;ja koordinira implementacijata na strategiskite dokumenti, ¨Nacionalnata strategija za vrabotuvawe i Nacionalniot akcionen plan za vrabotuvawe, i gi koordinira aktivnostite za razvoj, podgotovka i implementacija na idnite nacionalni akcioni planovi za vrabotuvawe;ja podgotvuva i ja sledi realizacijata na Nacionalnata programa ¨za usvojuvawe na pravoto na EU, u~estvuva vo izgotvuvaweto na izve{taite za napredokot vo implementacijata na pra{awata povrzani so vrabotuvaweto, socijalniot dijalog i trudovoto pravo;planira, podgotvuva programi, proekti i aktivnosti za ostvaruvawe ¨na celite utvrdeni vo strategiskite dokumenti;gi koordinira aktivnostite za vospostavuvawe i implementacija na ¨sistemot na plati vo javniot sektor;podgotvuva proekti vo ramkite na prviot prioritet od Operativnata ¨programa za razvoj na ~ove~ki resursi, vo delot za privlekuvawe i zadrùvawe na rabota na {to pogolem broj lu|e;podgotvuva zakoni i propisi od oblasta na trudot i raboti na nivno üsoglasuvawe so me|unarodnite normi i standardi;

I

43

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sledi, koordinira i prezema merki i aktivnosti za kolektivnoto ¨dogovarawe na site nivoa;gi koordinira aktivnostite i dava nasoki za podgotovka na ïnformacii, analizi i mislewa za pra{awata povrzani so pazarot na trudot, trudovoto pravo, socijalniot dijalog i kolektivnoto dogovarawe;ja koordinira stru~nata i administrativnata poddr{ka za ünapreduvawe i razvoj na tripartitniot i bipartitniot socijalen dijalog;u~estvuva vo rabotni grupi i tela, i ¨

vr{i drugi raboti od nadle`nost na Sektorot, {to } e mu bidat ¨dovereni od dràvniot sekretar.

Za sproveduvawe na site navedeni rabotni dol`nosti, na rakovoditelot na Sektorot mu pomaga pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot, so istiot opis na rabotni dol`nosti.

Sektorot za trud go so~inuvaat ~etiri oddelenija ~ii nadle`nosti se opi{ani podolu.

1. Oddelenie za pazarot na trudot

Rakovoditel: Slavica Talevska

Vo svojata nadle`nost, ova oddelenie gi izvr{uva slednive raboti:

podgotovka, koordinacija, organizacija i nadzor na godi{nite i na ¨pove} egodi{nite politiki i merki za vrabotuvawe;redovno sledewe i izvestuvawe za implementacijata na programite ï merkite;razvoj i implementacija na nacionalnite akcioni planovi za ¨vrabotuvawe;kontinuirano sledewe i izvestuvawe za ostvaruvaweto na celite ütvrdeni vo Strategijata za vrabotuvawe 2010 i prezemawe merki za nivna realizacija;koordinacija na organite i na instituciite nadle`ni za ïmplementacijata na programite i merkite koi imaat vlijanie vrz sostojbite i problemite povrzani so trudot, pazarot na trudot i socijalniot dijalog;sorabotka so Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija, ¨Dràvniot zavod za statistika, Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe i so drugite institucii i ministerstva koi obezbedu-vaat informacii za analizirawe, ocenuvawe i procenuvawe na


pra{awata i problemite povrzani so vrabotuvaweto, rabotnite odnosi, kolektivnoto dogovarawe i socijalniot dijalog;planirawe, podgotovka i implementacija na proekti vo ramkite na ÏPA, prioritet 1 od Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi vo delot na privlekuvaweto i zadrùvaweto na rabota na {to pogolem broj lu|e;izgotvuvawe mislewa, analizi i predlozi za implementacija na ¨programi i proekti za vrabotuvawe;u~estvo vo rabotata na rabotnite grupi i tela vo Ministerstvoto i ¨vo drugite organi i institucii pri podgotovkata na programite koi vlijaat vrz vrabotuvaweto;finansisko planirawe na neophodnite sredstva za implementacija ¨na programite i merkite za aktivni politiki; sledewe i koordinacija na finansiskite sredstva obezbedeni vo vid ¨na donacii i pomo{ za poddr{ka na politikite za vrabotuvawe;redovno sledewe i analizirawe na makroekonomskite i na ¨mikroekonomskite sostojbi i nivnoto vlijanie vrz politikite i merkite za vrabotuvawe;inicirawe postapka za upatuvawe rabotnici vo stranstvo, vo ¨soglasnost so sklu~enite spogodbi za deta{irawe rabotnici;inicirawe postapki i proceduri za sklu~uvawe me|udràvni ¨dogovori za deta{irawe rabotnici vo stranstvo;podgotovka na izve{tai za dosledno sproveduvawe na obvrskite ¨prezemeni od ratifikuvanite dokumenti na Sovetot na Evropa i ratifikuvanite dogovori i konvencii so OON za odredbi od oblasta na vrabotuvaweto, idavawe stru~no mislewe i u~estvo vo podgotovkata na zakonite i ¨propisite povrzani so vrabotuvaweto.

Oddelenieto za pazarot na trudot treba da gi vr{i svoite zada~i preku slednive sistematizirani rabotni mesta: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za normativna dejnost vo oblasta na trudovoto pravo, sovetnik za upravna postapka vo oblasta na trudovoto pravo, sorabotnik za kompletirawe na dokumentacijata za vodewe upravna postapka vo oblasta na trudovoto pravo i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za normativnata dejnost vo oblasta na trudovoto pravo.

I

45

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

2. Oddelenie za trud


Vo svojata nadle`nost, ova oddelenie gi izvr{uva slednive raboti:

podgotovka na zakoni i podzakonski akti od oblasta na trudot; ¨

implementacija na direktivite na EU i na konvenciite na MOT vo ¨zakonodavstvoto;kontinuirano sledewe na me|unarodnata regulativa od oblasta ¨na trudot i prezemawe dejstvija za usoglasuvawe na doma{noto zakonodavstvo;podgotovka na izve{tai za stepenot na usoglasenost na ¨zakonodavstvoto od oblasta na trudot so direktivite na EU i so konvenciite na MOT i podgotovka na prioriteti i preporaki za natamo{no usoglasuvawe na nacionalnoto zakonodavstvo;podgotovka na izve{tai za dosledno sproveduvawe na obvrskite ¨prezemeni od ratifikuvanite dokumenti na Sovetot na Evropa i ratifikuvanite dogovori i konvencii so OON za odredbi od oblasta na trudot;realizacija na obvrskite prezemeni so dogovorenite aran`mani so ¨Svetska banka, MMF i so drugite me|unarodni institucii;davawe pravna pomo{ i mislewa, upatstva i nasoki za dosledna ¨primena na zakonite i propisite;planirawe, podgotovka i realizacija na tehni~kata pomo{ od EU vo ¨ramkite na programata TAIEX i preku TWINNING-proektite;u~estvo i davawe stru~na pomo{ i mislewa pri podgotovkata na ¨nacionalnite akcioni planovi za vrabotuvawe i drugi strategiski dokumenti od aspekt na nivnata usoglasenost so postojnite zakonski propisi i drugi dokumenti od oblasta na trudot;poddr{ka na pregovorite za pristapuvawe; ¨

izgotvuvawe i implementirawe na nacionalnata programa za ïmplementirawe na pravoto na EU, za pra{awa {to se vo nadle`nost na trudovoto zakonodavstvo;re{avawe po ̀ albi na nevraboteni lica, vo odnos na ostvaruvaweto ¨na nivnite prava po osnov na nevrabotenost;re{avawe po àlbi na stranski dràvjani na rabota vo RM; ¨

postapuvawe po presudi vo upravni sporovi, i ¨

registracija na agencii za posreduvawe pri vrabotuvawe vo zemjata ï vo stranstvo.


Oddelenieto za pazarot na trudot treba da gi vr{i svoite zada~i preku slednive sistematizirani rabotni mesta: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za razvoj na indikatorite za politikite i merkite za vrabotuvawe, sovetnik za razvoj na politikite i merkite za vrabotuvawe, sovetnik za razvoj i implementacija na godi{nata programa za vrabotuvawe i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci pri razvoj na politikite i merkite za vrabotuvawe.

3. Oddelenie za socijalno partnerstvo


Nadle`nostite na Oddelenieto za socijalno partnerstvo se odnesuvaat na pra{awata povrzani so socijalniot dijalog i socijalnoto partnerstvo na site nivoa, so jakneweto na kapacitetite na socijalnite partneri i sorabotkata so me|unarodnite organizacii i institucii. Oddelenieto gi vr{i ovie nadle`nosti preku:

postojana poddr{ka, sledewe, organizacija i davawe stru~na pomo{ ï poddr{ka na rabotata na Ekonomsko-socijalniot sovet;dostavuvawe zaklu~oci, predlozi i mislewa od sednicite na Ëkonomsko-socijalniot sovet do Sobranieto na RM, Vladata na RM i resornite ministerstva i prezemawe merki i aktivnosti za navremeno postapuvawe po niv;obezbeduvawe poddr{ka i inicirawe formi i na~ini na ¨funkcionirawe na socijalniot dijalog na nacionalno i na lokalno nivo;sorabotka so socijalnite partneri i so drugite organi i institucii ¨za organizirawe i unapreduvawe na socijalniot dijalog;sledewe na sostojbite, formite i na~inite na funkcionirawe ¨na socijalniot dijalog, na nivo na EU, i na drugite pozitivni praktiki;sledewe na direktivite na EU i na konvenciite na MOT koi gi ¨reguliraat pra{awata od interes i vo funkcija na socijalniot dijalog i socijalnoto partnerstvo;sorabotka i redovna komunikacija so MOT i so instituciite na EU; ¨

podgotovka i sledewe na realizacijata na NPAA za pra{awata ¨povrzani so socijalniot dijalog, u~estvoto vo izgotvuvaweto na izve{tai za napredokot na implementacijata na NPAA; podgotovka na izve{tai po odnos na konvenciite na MOT i ¨konsultacii so socijalnite partneri za sodrìnata na izve{taite;

I

47

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sorabotka so drugite sektori vo Ministerstvoto i so drugite organi ï institucii zaradi informirawe i predlagawe formi i na~ini za re{avawe na ekonomskite i socijalnite pra{awa po pat na socijalen dijalog;registracija na asocijacii na sindikatite i na zdruènijata na ¨rabotodava~ite koi funkcioniraat na nacionalno nivo;koordinirawe, izvestuvawe i predlagawe na formi i na~ini ¨za u~estvo i za ~lenuvawe na socijalnite partneri vo telata i instituciite na nacionalno nivo i vo instituciite na nivo na EU i drugite me|unarodni organizacii;sledewe na zakonite, propisite i strategiskite dokumenti od öblasta na ekonomskata i socijalnata sfera, iorganizirawe seminari i obuki za socijalnite partneri vo nasoka ¨na jaknewe na nivnite kapaciteti.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel, sovetnik za tripartitniot socijalen dijalog, sovetnik za analiza i implementacija na me|unarodnite propisi i dokumenti, vi{ sorabotnik za sledewe na me|unarodnite propisi i dokumenti i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka na socijalniot dijalog i na socijalnoto partnerstvo (dvajca izvr{iteli).

4. Oddelenie za plati


Zada~ite na Oddelenieto se odnesuvaat na definirawe i implementacija na politikata na plati, pred sè vo javniot sektor, sledewe i unapreduvawe na kolektivnoto dogovarawe preku:

podgotovka na zakoni i podzakonski akti za pra{awata povrzani so ¨platite i drugite primawa na vrabotenite vo platniot sektor;kontinuirano sledewe i analizirawe na makroekonomskite i na ¨mikroekonomskite sostojbi i nivnoto vlijanie vrz razvojot na definiraweto na politikata na plati, dodatoci na plati i drugi primawa na vrabotenite;redovna sorabotka i konsultacii so organite i instituciite, so ¨socijalnite partneri i so drugite sektori vo Ministerstvoto pri definiraweto na politikata na plati;u~estvo i davawe nasoki pri definiraweto i reguliraweto ¨na pra{awata povrzani so platite, nadomestocite na plati i dodatocite na plati vo oddelni sektori i na razli~ni nivoa;


davawe upatstva, mislewa i stru~na pomo{ na oddelni pravni lica, ïnstitucii ili fizi~ki lica vo funkcija na dosledna primena na regulativata {to se odnesuva na primawata na vrabotenite po odnos na raboten odnos;redovno analizirawe i informirawe za tekovnite sostojbi i ¨trendovi vo odnos na nivoto i dinamikata na nominalnite i realnite plati i tro{ocite na ìvot;sledewe na primenata na op{tite i na granskite kolektivni ¨dogovori i davawe mislewe vo odnos na usoglasenosta na granskite kolektivni dogovori so zakonite;predlagawe izmeni i dopolnuvawa na kolektivnite dogovori so cel ¨da se usoglasat so zakonite i so drugite propisi;sledewe na primenata na me|unarodnite normi na MOT i na EU ¨vo vrska so platite i nadomestocite i dodatocite na plati i obezbeduvawe uslovi za nivna harmonizacija i implementacija;kontinuirana sorabotka so me|unarodnite organizacii i ïnstitucii;podgotovka na kolektivni dogovori vo ramkite na nadle`nostite na ¨Ministerstvoto, iu~estvo vo podgotovkata na kolektivnite dogovori {to se vo ¨nadle`nost na drugite resori i socijalni partneri.

Sistematiziranite rabotni mesta za ova oddelenie se: rakovoditel na oddelenieto, sovetnik za plati vo javniot sektor, sovetnik za sledewe i evaluacija na politikata na plati, sovetnik za kolektivno dogovarawe i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci i materijali za plati vo javniot sektor.

Sektor za penzisko i invalidsko osiguruvawe

Dràven sovetnik za penzisko i invalidsko osiguruvawe: ne e nazna~en

Rakovoditel: Irena Risteska tel: 02/3106-441e-mail: [email protected]

Sektorot za penzisko i invalidsko osiguruvawe ima nadle`nosti koi se odnesuvaat na sistemot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe. Ovoj sistem e sostaven od: zadolìtelno tekovno finansirano penzisko i invalidsko osiguruvawe vrz osnova na generaciska solidarnost, zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe i dobrovolno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe.

I

49

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Nadle`nostite na Sektorot vklu~uvaat:

podgotovka na zakoni i na drugi propisi {to se vo nadle`nost na ¨Ministerstvoto i na Sektorot i sledewe na nivnata primena;kreirawe politika za izvr{uvawe na zakonite i na drugite ¨propisi;davawe stru~ni mislewa po nacrti i predlozi na zakoni i drugi ¨propisi;predlagawe stapka na pridones za penzisko i invalidsko ¨osiguruvawe, vo soglasnost so Fondot na PIOM;podgotovka na zakoni i drugi propisi od oblasta na mati~nata ¨evidencija za osigurenicite i za korisnicite na pravata na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe;sledewe na naplatata na pridonesot za socijalno osiguruvawe na ¨dnevna osnova, vo sorabotka so Fondot na PIOM od kade {to se dobivaat podatocite za naplatata na pridonesot;analizirawe na rezultatite od naplatata na socijalnite ¨pridonesi;predlagawe merki i re{enija vo penziskata regulativa; ¨

podgotovka i u~estvo pri izgotvuvaweto i sklu~uvaweto na ¨dogovorite za socijalno osiguruvawe;nadzor vrz raboteweto i zakonitosta na rabotata na Fondot na ¨PIOM i na Agencijata za supervizija na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe (MAPAS);sledewe na razvojot na penziskite politiki i na trendovite ¨povrzani so starosnata granica i ostvaruvawata na pravoto na penzisko i invalidsko osiguruvawe;podgotovka na analizi, informacii, izve{tai i drugi materijali po ¨barawe na Vladata na RM, Sobranieto na RM i drugite institucii;davawe stru~ni mislewa na fizi~ki i na pravni lica; ¨

podgotovka na odgovori i mislewa po barawa i inicijativi za ¨pokrenati postapki pred sudski organi;u~estvo vo me|uministerski, me|uresorski i drugi rabotni grupi vo ¨vrska so oddelni pra{awa i proekti i sorabotka so me|unarodnite finansiski institucii;u~estvo vo proekti za harmonizacija na zakonite {to se vo ¨nadle`nost na Sektorot, a vo vrska so zakonodavstvoto na EU, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto i na ¨sektorot.

So Sektorot za penzisko i invalidsko osiguruvawe rakovodi rakovoditel koj gi izvr{uva slednive zada~i:



ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabotata na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;rakovodi so rabotnata grupa za implementacija na penziskata ¨reforma;gi koordinira aktivnostite vo vrska so harmoniziraweto na ¨naplatata na socijalnite pridonesi;gi koordinira aktivnostite vo ramkite na programite na Sovetot na Ëvropa (realizirawe na aktivnostite {to proizleguvaat od rabotata na Evropskiot komitet za socijalna sigurnost);u~estvuva vo rabotnata grupa za izrabotka na zakonite, podzakonskite äkti, strategiite od oblasta na penziskoto i invalidsko osiguruvawe i socijalnoto osiguruvawe;ja rakovodi rabotnata grupa za slobodno dvièwe na rabotnici; ¨

ostvaruva redovni kontakti so Fondot na PIOM i so MAPAS i ¨prisustvuva na sednicite na upravnite odbori, ivr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a mu se dovereni öd dràvniot sekretar.

Sektorot za penzisko i invalidsko osiguruvawe funkcionira preku dve oddelenija.

1. Oddelenie za tekovno finansirano penzisko i invalidsko osiguruvawe


Oddelenieto gi izvr{uva slednive zada~i:

podgotvuva zakoni od oblasta na penziskoto i invalidskoto ösiguruvawe; ja sledi naplatata na pridonesot za socijalno osiguruvawe na ¨dnevna osnova, vo sorabotka so Fondot na PIOM od koj gi dobiva podatocite za naplatata na pridonesot;podgotvuva zakoni i propisi od oblasta na mati~nata evidencija ¨na osigurenicite i na korisnicite na pravata na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe;sorabotuva so eksperti od me|unarodnite institucii za ¨komparativnosta i za dogradbata na sistemot;podgotvuva nacrt-tekstovi za sklu~uvawe dogovori za socijalno ösiguruvawe;

I

51

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

dava stru~ni mislewa vo vrska so propisite za penziskoto i ïnvalidskoto osiguruvawe;u~estvuva vo me|uresorskite grupi; ¨

gi sledi iskustvata vo zemjata i vo stranstvo; ¨

u~estvuva vo podgotovkata na materijali za vr{ewe nadzor vrz ¨raboteweto i zakonitosta na rabotata na Fondot na PIOM i na MAPAS;u~estvuva vo proekti {to se vo nadle`nost na Sektorot; ¨

re{ava predmeti vo upravna postapka; ¨

podgotvuva mislewa, informacii, izve{tai, analizi i drugi ¨materijali vo oblasta, ivr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na oddelenieto, sovetnik za bilateralni dogovori za socijalno osiguruvawe i koordinacija na sistemot za socijalno osiguruvawe, sovetnik za naplata na pridonesot za PIOM i za konsolidacija na naplatata na socijalnite pridonesi, sovetnik za naplata na pridonesot za penzisko i invalidsko osiguruvawe i harmonizacija na osnovicite za socijalno osiguruvawe, pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci za tekovno finansiranoto penzisko i invalidsko osiguruvawe i pomlad referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka na rabotata na Komisijata za revizija na naod, ocenka i mislewe za utvrduvawe invalidnost, odnosno nesposobnost za rabota.

2. Oddelenie za zadolìtelno i dobrovolno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe


Oddelenieto e nadle`no za:

podgotovka na zakoni od oblasta na zadolìtelnoto i dobrovolnoto ¨kapitalno finansirano osiguruvawe; sledewe na sostojbata so za~lenuvaweto na osigurenicite vo ¨zadolìtelnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe i na prenosot na sredstva po osnova na pridones;podgotovki za usoglasuvawe na zakonite so me|unarodnite normi i ¨standardi vo aktite na EU, preku u~estvo vo rabotni grupi i tela;sorabotka so Agencijata za supervizija na kapitalnoto finansira- ¨noto penzisko osiguruvawe i nadzor nad nejzinoto rabotewe;davawe stru~ni mislewa; ¨


u~estvuvawe vo me|uresorski grupi i prou~uvawe na iskustvata od ¨primenata na zakonite od ovaa oblast vo zemjata i vo stranstvo;analiza i predlagawe na visinata na nadomestokot {to go ¨naplatuvaat penziskite dru{tva i MAPAS;sledewe i analizirawe na sproveduvaweto na delovnite procesi, ütvrdeni so zakon, {to gi sproveduvaat MAPAS i Fondot na PIOM;izgotvuvawe nacrt-odgovori na prateni~kite pra{awa, i ¨

drugi raboti od negova nadle`nost. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na oddelenieto, sovetnik za zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe, sovetnik za dobrovolno kapitalno penzisko osiguruvawe, sovetnik za programirawe i analiza na tro{ocite povrzani so implementacijata na penziskata reforma i pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka na ~lenovite na zadolìtelnoto kapitalno finansirano i na dobrovolnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe.

Sektor za ednakvi mo`nosti Dràven sovetnik za ednakvi mo`nosti: Elena Grozdanovatel: 02/3106-469 e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Mirdita Saliutel: 02/3106-654 e-mail: [email protected]

Sektorot za ednakvi mo`nosti e formiran so cel da se vr{at raboti i rabotni zada~i koi se odnesuvaat na unapreduvaweto na statusot na ènite i na vospostavuvaweto ednakvi mo`nosti za ènite i za maìte, vo soglasnost so Zakonot za ednakvi mo`nosti na ènite i na maìte, so standardite i principite na me|unarodnite konvencii i so dokumentite {to gi ratifikuvala ili gi potpi{ala Republika Makedonija, a se odnesuvaat na ednakvite mo`nosti i na za{titata od diskriminacija (polova, etni~ka, starosna diskriminacija, diskriminacija spored seksualnata orientacija, diskriminacija na lica so posebni potrebi, kako i od dvojnata diskriminacija na individuite poradi neednakov tretman vo sferata na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe). Vo Sektorot se vr{at i slednive raboti:

I

53

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

koordinirawe na site aktivnosti od oblasta na rodovata ¨ramnopravnost, ednakvite mo`nosti na ènite i na maìte i za{titata od diskriminacija vo oblasta na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe na nacionalno, lokalno i na me|unarodno nivo; inicirawe i predlagawe na izmeni i dopolnuvawa na zakonskata ¨regulativa od aspekt na rodovata ramnopravnost, ednakvite mo`nosti i za{titata od diskriminacija vo oblasta na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe; obezbeduvawe pravna za{tita za licata diskriminirani vrz osnova ¨na polot, i ostvaruvawe sorabotka so site nadle`ni institucii od ovaa öblast.

Vo po{iroki ramki, zada~ite na Sektorot vklu~uvaat:

grià za unapreduvaweto na statusot na ènite vo site oblasti od öp{testvenoto ìveewe;grià za vnesuvawe na principot na rodovata ramnopravnost vo ¨glavnite tekovi na reorganizacijata, unapreduvaweto, razvojot i procenkata na politi~kite procesi na site nivoa i vo site fazi na nacionalno i na lokalno nivo;davawe mislewe za primenata na pozitivni merki vo posebnite öblasti od op{testveniot ìvot;dostavuvawe predlozi do Vladata ili do nadle`nite ministerstva ¨za donesuvawe ili za izmena i dopolnuvawe na zakonite i na drugite propisi od zna~ewe za vospostavuvaweto ednakvi mo`nosti, kako i za usvojuvaweto na drugi merki;izrabotka na predlog-nacionalen plan za akcija za rodova ¨ramnopravnost i inicirawe aktivnosti za negovo sproveduvawe;sledewe na sproveduvaweto na me|unarodnite dogovori, vo sorabotka ¨so Ministerstvoto za nadvore{ni raboti, koi se odnesuvaat na ednakvite mo`nosti i unapreduvaweto na statusot na ènite;podgotvuvawe analizi, izve{tai i drugi dokumenti povrzani so ¨rodovata ramnopravnost i so ednakvite mo`nosti na ènite i maìte;sorabotka so koordinatorite vo organite na dràvnata uprava, kako ï so koordinatorite i komisiite za ednakvi mo`nosti na ènite i na maìte, formirani vo edinicite na lokalnata samouprava;sorabotka so zdruènijata na gra|ani koi se aktivni na poleto na ëdnakvite mo`nosti;grià za obezbeduvawe pravna za{tita na licata diskriminirani ¨vrz osnova na polot;


koordinacija na rabotite vo delot na za{titata od site vidovi ¨diskriminacija, idostavuvawe godi{en izve{taj za aktivnostite vo tekot na ¨prethodnata godina do Vladata na RM, najdocna do krajot na april.

Za uspe{no izvr{uvawe na rabotata na Sektorot e odgovoren rakovoditelot na Sektorot, koj gi ima slednive rabotni zada~i:


ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabotata na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;pi{uva izve{tai za ispolnuvaweto na me|unarodnite obvrski ¨na RM vo vrska so ednakvite mo`nosti na ènite i na maìte i antidiskriminacijata;pokrenuva inicijativi za izmena i dopolnuvawe na postojnata ¨zakonska regulativa za ednakvite mo`nosti me|u ènite i maìte i za antidiskriminacijata;dostavuva izve{tai do Vladata na RM za aktivnostite vo odnos na ¨vospostavuvaweto ednakvi mo`nosti me|u ènite i maìte i za prevencija od sekakov vid diskriminacija;gi organizira i gi koordinira aktivnostite za za{tita i prevencija öd site vidovi diskriminacija (polova, etni~ka, starosna diskriminacija, diskriminacija spored seksualnata orientacija, diskriminacija na lica so posebni potrebi, kako i od dvojnata diskriminacija na individuite poradi neednakov tretman vo sferata na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe);gi koordinira aktivnostite za implementacija na Nacionalniot ¨plan za akcija za rodova ramnopravnost;gi sproveduva akcionite i operativnite planovi za ènite Romki; ¨

dava preporaki do organite na zakonodavnata, izvr{nata i sudskata ¨vlast za voveduvawe pozitivni merki vo oblastite kade {to postoi neednakvo u~estvo na ènite i na maìte ili neednakov status na licata od edniot pol;sorabotuva i gi koordinira rabotite od oblasta na ednakvite ¨mo`nosti na ènite i na maìte na centralno i na lokalno nivo;gi koordinira aktivnostite na Sektorot i na nevladinite örganizacii, ivr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a se dovereni öd dràvniot sekretar.

I

55

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektorot gi ostvaruva svoite nadle`nosti preku dve oddelenija.

1. Oddelenie za rodova ramnopravnost


Vo Oddelenieto za rodova ramnopravnost, vo soglasnost so Zakonot za ednakvi mo`nosti na ènite i maìte, se vr{at raboti i rabotni zada~i so cel da se unapredi statusot na ènite vo site sferi od op{testvenoto ìveewe. Zatoa, Oddelenieto raboti na:

promovirawe na rodovata ramnopravnost i na principot na ednakvi ¨mo`nosti i vospostavuvawe na na~eloto na ednakvi mo`nosti i ednakov tretman na ènite i na maìte; vospostavuvawe na rodoviot koncept vo tekovnite politiki na ¨nacionalno i na lokalno nivo; vodewe postapka za utvrduvawe na neednakov tretman na ̀ enite i na ¨maìte i za pravna za{tita na diskriminiranite lica;prezemawe aktivnosti za realizacija na Nacionalniot plan za äkcija za rodova ramnopravnost i realizacija na prioritetite od godi{nite operativni planovi;koordinirawe na aktivnostite od rodov aspekt so koordinatorite ¨za ednakvi mo`nosti vo organite na dràvnata uprava; unapreduvawe na sorabotkata so koordinatorite za ednakvi ¨mo`nosti na ̀ enite i na maìte i so komisiite za ednakvi mo`nosti na ènite i na maìte pri edinicite na lokalnata samouprava; vospostavuvawe sorabotka i realizirawe na konkretni aktivnosti ¨so drugite subjekti odgovorni za implementirawe na Zakonot za ednakvi mo`nosti na ènite i na maìte (sredstvata za javno informirawe, Narodniot pravobranitel, politi~kite partii, Dràvniot zavod za statistika); za{tita i upatuvawe na `rtvite na trgovija so lu|e; ¨

podgotovka na izve{tai za rabotata na Oddelenieto, najmalku ¨dvapati godi{no, {to se dostavuvaat do rakovoditelot na Sektorot;izgotvuvawe analizi i obrabotka na statisti~kite podatoci od öblasta na ednakvite mo`nosti na ènite i na maìte; izgotvuvawe mislewa, informacii i izve{tai povrzani so rodovata ¨ramnopravnost i so ednakvite mo`nosti na ènite i na maìte; implementirawe na Nacionalniot plan za akcija za rodova ¨ramnopravnost, idrugi raboti i rabotni zada~i {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨


Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za vospostavuvawe ednakvi mo`nosti na ènite i na maìte, sovetnik za za{tita i za prevencija od trgovijata so lu|e, sovetnik za pravna za{tita pri neednakov tretman na ̀ enite i na maìte i pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i za obrabotka na podatoci od oblasta na ednakvite mo`nosti.

2. Oddelenie za prevencija i za{tita od sekakov vid diskriminacija


Vo Oddelenieto za prevencija i za{tita od sekakov vid diskriminacija, vo soglasnost so Univerzalnata deklaracija za ~ovekovite prava, Konvencijata za eliminacija na site formi na diskriminacija na ènite, Me|unarodnata spogodba za ekonomski, socijalni i kulturni prava, Me|unarodnata spogodba za gra|anski i politi~ki prava, Konvencijata za borba protiv organiziraniot transnacionalen kriminal i Protokolot od Palermo, i soglasno drugite me|unarodni konvencii i dokumenti {to gi ima ratifikuvano ili potpi{ano Republika Makedonija, se izvr{uvaat raboti i rabotni zada~i so cel da se promovira aktivnata i jasna politika vo oblasta na za{titata od diskriminacija (polova, etni~ka, starosna diskriminacija, diskriminacijata spored seksualnata orientacija, diskriminacijata na licata so posebni potrebi, kako i od dvojnata diskriminacija na individuite poradi neednakov tretman vo sferata na trudot, socijalnata za{tita i socijalnoto osiguruvawe i nasilstvoto). Rabotata na Oddelenieto e naso~ena kon:

aktivno pottiknuvawe, poddr{ka i sproveduvawe merki i programi ¨za zgolemuvawe na prepoznavaweto i razbiraweto na pri~inite, posledicite i mehanizmite na diskriminacija i nasilstvo naso~e-ni kon onie koi se odgovorni za implementiraweto na ovie poli-tiki; kreirawe ili jaknewe na institucionalnite mehanizmi za preven- ¨cija i za za{tita na `rtvite od sekakov vid diskriminacija; sproveduvawe informativni kampawi i edukativni programi so cel öp{tata populacija da se zapoznae so formite na diskriminacija i so na~inite kako da gi prepoznava i po~ituva razli~nostite; prezemawe specijalni merki za eliminirawe na diskriminacijata ¨

i drugi raboti i rabotni zada~i {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Za izvr{uvaweto na ovie zada~i se sistematizirani slednive rabotni mesta: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za nediskriminacija, sovetnik za pravna za{tita od sekakov vid diskriminacija, pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci od oblasta

I

57

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

na diskriminacijata i samostoen referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci od oblasta na diskriminacijata.

Sektor za socijalna za{tita

Dràven sovetnik za socijalna za{tita: Zihra Mehmetitel: 02/3106-661e-mail: [email protected]

Rakovoditel: ne e nazna~en Pomo{nik-rakovoditel: Sofija Spasovska tel: 02/3106-660e-mail: [email protected]

Nadle`nostite na Sektorot za socijalna za{tita se odnesuvaat na:

izvr{uvawe na rabotite povrzani so sistemot, organizacijata, ¨funkcioniraweto i razvojot na socijalnata za{tita;predlagawe, sledewe i razvoj na socijalnata politika; ¨

prezemawe merki za namaluvawe na siroma{tijata na naselenieto; ¨

materijalno obezbeduvawe na privremeno nevrabotenite gra|ani; ¨

prezemawe merki za spre~uvawe i nadminuvawe na osnovnite ¨socijalni rizici na koi se izloèni gra|aninot, semejstvoto i grupite naselenie;pravnite odnosi vo brakot, semejstvoto i vonbra~nata zaednica; ¨

odnosite me|u roditelite i decata; ¨

staratelstvoto i posvojuvaweto; ¨

za{titata na decata i na maloletnite lica; ¨

decata so vospitno-socijalni problemi i decata so naru{eno ¨povedenie;za{tita na licata so intelektualna ili telesna popre~enost; ¨

za{tita na civilnite invalidi od vojnata; ¨

za{tita na raselenite lica i na baratelite na azil; ¨

prezemawe merki za socijalno vklu~uvawe; ¨

osnovawe, otpo~nuvawe so rabota i evidencija na ustanovite za ¨socijalna za{tita;vr{ewe raboti od oblasta na socijalnata za{tita od drugi pravni ï fizi~ki lica;ostvaruvawe sorabotka so drugite organi, institucii i nevladini örganizacii vo izvr{uvaweto na rabotite {to se vo nadle`nost na Sektorot.


Sektorot gi izvr{uva ovie nadle`nosti preku:

izgotvuvawe zakoni i drugi propisi od oblasta i nivno sledewe; ¨

sledewe na propisite na Evropskata unija za raboti od oblasta na ¨socijalnata za{tita;izgotvuvawe mislewa za pra{awata uredeni so drugite zakoni i ¨nivnata primena;sledewe i prou~uvawe na rabotite i na sostojbite {to se vo ¨nadle`nost na Ministerstvoto i na Sektorot;izgotvuvawe analizi, informacii, izve{tai i drugi materijali ¨po barawe i za potrebite na Vladata na RM, Sobranieto na RM i drugite institucii;u~estvo vo me|uministerski, me|uresorski i drugi rabotni grupi vo ¨vrska so oddelni pra{awa i proekti od oblasta;utvrduvawe dali se ispolneti uslovite za po~etok so rabota na üstanova za socijalna za{tita i nivna evidencija i vr{ewe odredeni raboti od socijalna za{tita od drugi pravni i fizi~ki lica;sorabotka so zdruènija na gra|ani za izvr{uvawe odredeni raboti öd socijalnata za{tita preku odobruvawe programi i proekti i nivna implementacija;sledewe, analizirawe, obezbeduvawe poddr{ka i koordinirawe na ïmplementacijata na politikite za socijalna za{tita;pribirawe i analiza na podatoci od oblasta na socijalnata ¨za{tita;kreirawe programi za voninstitucionalna za{tita na ranlivite ¨grupi koi se izloèni na rizik od socijalna isklu~enost;kreirawe politiki za namaluvawe na siroma{tijata i socijalnata ïsklu~enost;kreirawe standardi za soodveten kvalitet na uslugite; ¨

sledewe i prezemawe merki od izvr{en nadzor vrz sproveduvaweto ï primenata na zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita vo ustanovite za socijalna za{tita, drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od socijalnata za{tita i nadzor vrz rabotata na organite na edinicite na lokalnata samouprava vrz sproveduvaweto na zakonite i propisite od oblasta na socijalnata za{tita;postapuvawe po me|unarodnite konvencii, dogovori i drugi akti; ¨

sproveduvawe na procesot na harmonizacija na zakonite od oblasta ¨na socijalnata za{tita so zakonodavstvoto na EU;sorabotka so sudovite vo postapki {to se vo nadle`nost na ¨Sektorot;

I

59

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

davawe stru~ni mislewa na pravni i na fizi~ki lica; ¨

re{avawe raboti vo upravna postapka, i ¨

drugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto i na ¨Sektorot.

So Sektorot rakovodi rakovoditel, koj gi izvr{uva slednive rabotni obvrski:

go podgotvuva predlog-planot za rabota na Sektorot; ¨

ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabotata na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;pravi analiza na koncepti, dava predlog-mislewa i nasoki pri ¨podgotovkata na zakonskite i podzakonskite akti {to se odnesuvaat na socijalnata za{tita na naselenieto, na odnosite roditeli i deca, staratelstvoto i posvojuvaweto, zgriùvaweto na begalcite, raseleni lica i na azilantite, maloletni~kata delikvencija i asocijalnoto povedenie, starite lica i licata so posebni potrebi, specifi~nite grupi lica i socijalno rizi~nite kategorii i javnite i privatnite ustanovi za socijalna za{tita;vr{i stru~na obrabotka na materijali i dava nasoki i mislewa ¨za primenata na zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita vo ustanovite za socijalna za{tita; gi sledi zakonskite propisi na zemjite od EU i me|unarodnite ¨konvencii i standardi povrzani so socijalnata za{tita i se griì za nivno implementirawe vo doma{noto zakonodavstvo i gi prisposobuva na nacionalnite i na doma{nite uslovi; go sledi procesot na izdavawe rabotni dozvoli i registarot ¨na dadenite polnomo{tva vo vrska so rabotata na ustanovite za socijalna za{tita i za vodewe registar na izdadenite licenci; vr{i nadzor nad rabotata na javnite i na privatnite ustanovi za ¨socijalna za{tita i dava stru~na pomo{ za pra{awata od dejnosta;sproveduva nadzor nad zakonitosta vo raboteweto na socijalnite üstanovi, od aspekt na ostvaruvaweto na pravata i uslugite vo socijalnata za{tita; ja sledi i ja koordinira realizacijata na programata za rabota na üstanovite za socijalna za{tita;izgotvuva i ¨ ñ predlaga na Vladata programa za rabota i za razvoj vo oblasta na socijalnata za{tita i strategiski dokumenti vo soglasnost so strategiskiot plan za socijalna za{tita;


ostvaruva komunikacija so ustanovite, dràvnite organizacii, ¨nevladinite i me|unarodnite organizacii, vo funkcija na razvoj i unapreduvawe na sistemot za socijalna za{tita;~lenuva vo rabotni grupi i u~estvuva vo realizacijata na oddelni ¨proekti koi sodràt aktivnosti od domenot na socijalnata za{tita i socijalnata inkluzija;ja sledi primenata na zakonite i na drugite podzakonski akti od öblasta na socijalnata za{tita, pi{uva analizi i informacii i predlaga merki i aktivnosti za nivna dosledna primena, ivr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, koi{to } e mu ¨bidat dovereni od strana na dràvniot sekretar.

Ulogata na pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot e:

da predlaga nasoki i mislewa pri kreiraweto na strategiite i ¨programite za ostvaruvawe na socijalnata za{tita, socijalnoto vklu~uvawe, semejnata za{tita i drugi nadle`nosti na Sektorot; da mu pomaga na rakovoditelot na Sektorot vo upravuvaweto so ¨rabotata na oddelenijata vo Sektorot;da dava nasoki za realizacija na pra{awa {to se vo nadle`nost na ¨Sektorot;da u~estvuva vo rabotni grupi i tela za izgotvuvawe zakonski i ¨podzakonski akti i propisi od oblasta na socijalnata za{tita; da gi sledi vaè~kite zakonski i podzakonski akti vo oblasta na ¨socijalnata za{tita, socijalnoto vklu~uvawe, semejno-pravnata za{tita, nadle`nostite utvrdeni so krivi~no-pravnite i so drugi propisi;da go koordinira i da go sledi sproveduvaweto na donesenite ¨propisi {to se vo nadle`nost na Sektorot vo ustanovite za socijalna za{tita, da vr{i uvid vo op{tite akti na ustanovite za socijalna za{tita i da podgotvuva formalna soglasnost za usvojuvawe od ministerot;da prezema aktivnosti za ostvaruvawe sorabotka so Narodniot ¨pravobranitel i so drugi organi na dràvnata uprava za pra{awa {to se vo nadle`nost na Sektorot;da obezbeduva stru~na i tehni~ka poddr{ka pri sproveduvaweto ¨nadzor nad zakonitosta vo raboteweto na ustanovite za socijalna za{tita i da dava stru~na pomo{ i nasoki za zakonito i efikasno rabotewe, i da vr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a koi } e mu ¨bidat dovereni od rakovoditelot na Sektorot.

I

61

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektorot za socijalna za{tita e organiziran vo {est oddelenija. Pokraj oddelenijata, vo ramkite na ovoj sektor vleguvaat i 27 me|uop{tinski centri za socijalna rabota4 (CSR).

1. Oddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i semejstvoto

Rakovoditel: Elena Lazovska

Oddelenieto za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i semejstvoto gi vr{i slednive raboti:

u~estvuva vo podgotovkata na predlog-zakonite od oblasta ¨na socijalnata, semejnata i pravnata za{tita na decata i na semejstvoto; izgotvuva podzakonski akti, dogovori, pravni analizi, informacii ï podgotvuva mislewa od oblasta na socijalnata, semejnata i pravnata za{tita na decata i na semejstvoto;go sledi ostvaruvaweto na pravata, implementacijata i vodi ¨postapki po Ha{kata konvencija za gra|ansko-pravnite aspekti na me|unarodnoto grabnuvawe na deca i Konvencijata za alimentacioni pobaruvawa od stranstvo; go sledi ostvaruvaweto na pravata i implementacija na Konvencijata ¨na OON za pravoto na deteto i pi{uva izve{tai za nejzinoto ostvaruvawe; go sledi ostvaruvaweto na propisite, programite i drugite ¨dokumenti i konvencii od oblasta na brakot, semejstvoto, odnosite roditeli i deca, staratelstvoto i posvojuvaweto; sproveduva nadzor nad rabotata na CSR i ustanovite za deca bez ¨roditeli, od oblasta na semejno-pravnata za{tita;vr{i raboti vo vrska so ostvaruvaweto li~ni odnosi i neposredni ¨kontakti na roditeli i deca;vr{i raboti vo vrska so naru{enite odnosi vo brakot i vo ¨semejstvoto;vr{i raboti vo vrska so zgriùva~kite semejstva za smestuvawe ¨deca bez roditeli i bez roditelska grià;vr{i raboti povrzani so ostvaruvaweto i za{titata na pravata na ¨licata od 18 do 26 godini koi pred polnoletstvoto imale status na deca bez roditeli i bez roditelska grià;gi sledi i gi prou~uva sostojbite za ostvaruvawe na voninstitucio- ¨nalna i institucionalna za{tita na decata bez roditeli;podgotvuva prvostepeni re{enija za posvojuvawe; ¨

4 Spisokot na site centri e daden vo Prilog br. 5.


gi vodi site raboti od oblasta na posvojuvaweto, vodi edinstvena ëvidencija za posvoenici i posvoiteli i izgotvuva izve{tai za rabotata na Komisijata za zasnovawe na posvojuvawe;podgotvuva vtorostepeni re{enija od oblasta na socijalno-semejnata ï pravnata za{tita na decata i na semejstvoto;podgotvuva odgovori na tu`bi, àlbi i drugi podnesoci dostaveni ¨vo Oddelenieto;ostvaruva kontakti so ambasadi, me|unarodni vladini i nevladini örganizacii;vodi gra|ansko-konzularni postapki od oblasta na socijalno- ¨semejnata za{tita na decata i na semejstvoto;dava stru~na pomo{ i soveti na stru~nite timovi na CSR, i ¨

pribira podatoci i vodi evidencija za za{titata na decata bez ¨roditeli.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za brak, semejstvo i za{tita na decata, sovetnik za posvojuvawe i za{tita na decata bez roditeli i roditelska grià, sovetnik za za{tita na decata od semejstvata so naru{eni odnosi i deca bez roditelska grià, sorabotnik za semejni odnosi, pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci od oblasta na za{titata na decata i semejstvoto i samostoen referent za logisti~ko-administrativna poddr{ka na operativnite aktivnosti za za{tita na decata i na semejstvoto.

2. Oddelenie za socijalno vklu~uvawe

Rakovoditel: Irena Todoroska

Fokusot na zada~ite na ova oddelenie se odnesuva na: socijalnata za{tita, vklu~uvaweto i integracijata na licata i na socijalno rizi~nite grupi. Ovie zada~i gi sproveduva preku:

sproveduvawe nadzor nad rabotata na CSR od oblasta na socijalno ïsklu~enite lica, po kategorii: semejno nasilstvo, bezdomnici, deca na ulica, korisnici na droga i HIV-pozitivni lica;kontinuirano sledewe na rabotata na voninstitucionalnite formi öd oblasta na socijalno isklu~enite lica;re{avawe predmeti i pi{uvawe re{enija vo vtorostepena postapka öd oblasta na socijalno isklu~enite lica, po kategorii: semejno nasilstvo, bezdomnici, deca na ulica, korisnici na droga i HIV-pozitivni lica;

I

63

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

podgotovka na informacii od oblasta na socijalno isklu~enite ¨lica, po kategorii: semejno nasilstvo, bezdomnici, deca na ulica, korisnici na droga; predlagawe formi za socijalna za{tita na socijalno isklu~enite ¨lica (dnevni centri za socijalno isklu~eni lica) i sledewe na nivnoto funkcionirawe;sledewe na propisite, programite i drugite dokumenti vo CSR vo ¨vrska so semejnoto nasilstvo, bezdomnici, deca na ulica, korisnici na droga;u~estvo vo rabotata na rabotnite grupi i tela za izgotvuvawe ¨programi i strategiski dokumenti od oblasta na socijalnata inkluzija.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za socijalna za{tita na socijalno rizi~nite kategorii lica, sovetnik za `rtvite na semejnoto nasilstvo, korisnicite na droga i HIV/SIDA-pozitivnite lica, sovetnik za socijalna za{tita na bezdomnicite i semejstva i sorabotnik za za{tita na pravata na decata izloèni na socijalen rizik.

3. Oddelenie za za{tita i za vrabotuvawe invalidni lica, lica so vospitno-socijalni problemi i stari lica

Rakovoditel: Slobodanka Zdravkova-Lazova

Glavni zada~i na ova oddelenie se:

podgotovka na zakoni i podzakonski akti i grià za nivnata ¨prakti~na primena; podgotovka na informacii, mislewa i predlog-merki za ünapreduvawe na polo`bata na invalidnite lica, licata so vospitno-socijalni problemi i starite lica;re{avawe i pi{uvawe re{enija vo upravna postapka dostaveni od ¨CSR i od Agencijata za vrabotuvawe na RM i po pretstavki dostaveni od gra|ani i drugi institucii; sledewe na sproveduvaweto na Zakonot za socijalnata za{tita, ¨Zakonot za vrabotuvawe invalidni lica, Zakonot za civilnite invalidi od vojnata, me|unarodnite konvencii vo za{titata na invalidnite lica, licata so vospitno-socijalni problemi i starite lica i drugite propisi od oblasta;sledewe i prou~uvawe na sostojbite na: invalidnite lica, licata ¨so vospitno-socijalni problemi i starite lica;


sledewe na ostvaruvaweto na pravata na: invalidnite lica, licata ¨so vospitno-socijalni problemi i starite lica, preku nivna institucionalna i voninstitucionalna za{tita;sorabotka so doma{nite i so me|unarodnite vladini i nevladini örganizacii koi rabotat so ovaa kategorija lica;vr{ewe nadzor nad raboteweto na instituciite koi direktno ¨se griàt za: invalidnite lica, licata so vospitno-socijalni problemi i starite lica, ikomunikacija so site relevantni organi na dràvnata uprava koi gi ¨tretiraat problemite od oblasta na Oddelenieto.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za za{tita i zgriùvawe na lica so vospitno-socijalni problemi i naru{eno povedenie, sovetnik za za{tita na invalidni lica, sovetnik za normativni raboti za invalidni lica, lica so vospitno-socijalni problemi i stari lica, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna i tehni~ka poddr{ka za ostvaruvawe sorabotka so zdruènijata na gra|ani za socijalna za{tita na invalidni lica i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna i tehni~ka poddr{ka za ostvaruvawe sorabotka so instituciite za za{tita na stari lica.

4. Oddelenie za ostvaruvawe na pravata na socijalna za{tita

Rakovoditel: Jasmina Jovanovska

Ova oddelenie gi ima slednive zada~i:

da sproveduva nadzor nad zakonitosta vo raboteweto na centrite za ¨socijalna rabota (CSR), vo delot na pravata od socijalna za{tita;da u~estvuva vo rabotnite grupi i tela za izgotvuvawe na zakonite i ¨podzakonskite akti od oblasta na socijalnata za{tita; da u~estvuva vo rabotnite grupi i tela za izgotvuvawe na socijalnite ¨programi za ostvaruvawe na oddelni vidovi socijalna pomo{ i da predlaga merki za unapreduvawe na nivnoto ostvaruvawe; da re{ava predmeti i da izgotvuva re{enija vo vtorostepena ¨postapka za pravoto na pari~en nadomest za pomo{ i nega od drugo lice, pravoto na postojana pari~na pomo{, pravoto na socijalna pari~na pomo{ i pravoto na ednokratna pari~na pomo{; da go sledi i prou~uva na~inot na ostvaruvawe na pravata od ¨socijalnata za{tita vo CSR, i

I

65

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

da ostvaruva komunikacija so site relevantni organi na dràvnata üprava koi gi tretiraat problemite od oblasta na ostvaruvaweto na pravata na socijalna za{tita, kako i so me|unarodnite vladini i nevladini institucii koi rabotat na poleto na ostvaruvaweto na pravata na socijalna za{tita.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za ostvaruvawe na pravata na postojana pari~na pomo{ i ednokratna pari~na pomo{, sovetnik za ostvaruvawe na pravata na socijalnata pari~na pomo{, sovetnik za pari~en nadomest za pomo{ i nega od drugo lice, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za ostvaruvawe na pravata na socijalna pari~na pomo{, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za ostvaruvawe na pravata na postojana pari~na pomo{ i ednokratna pari~na pomo{ i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomest za pomo{ i nega od drugo lice.

5. Oddelenie za azil, migracija i humanitarna pomo{

Rakovoditel: Dejan Ivkovski

Oddelenieto e nadle`no da gi izvr{uva slednive raboti:

da u~estvuva vo rabotni grupi i tela za podgotovka na zakoni i ¨podzakonski akti od oblasta na azilot i migracijata, kako i pra{awa od oblasta na upravuvaweto so krizi; da gi sledi izmenite i dopolnuvawata na zakonskata regulativa od öblasta na Oddelenieto;da podgotvuva mislewa, informacii i predlozi za sostojbata na ¨begalcite, migrantite, vnatre{no raselenite lica, humanitarnata pomo{ i povratnicite od readmisionite dogovori;da gi re{ava predmetite vo vtorostepena postapka od oblasta na Öddelenieto;da kreira baza na podatoci za: izdadeni soglasnosti i za volonti- ¨rawe na stranci vo RM, za izdadeni odobrenija za osloboduvawe od carinski dava~ki na humanitarnata pomo{ i na primenite do nacii vo javnite ustanovi vo sostav na Ministerstvoto, za begalcite i vnatre{no raselenite lica vo RM i da vr{i modifikacija na ba-zite, vo soglasnost so potrebite;da sproveduva nadzor nad zakonitosta vo raboteweto na instituciite ¨koi direktno se griàt za begalcite i za vnatre{no raselenite lica;


da gi sledi i prou~uva sostojbite na begalcite, vnatre{no raselenite ¨lica i na migrantite;da predlaga merki i modeli na socijalna za{tita za sostojbata na ¨begalcite, vnatre{no raselenite lica i na migrantite;da ostvaruva komunikacija so vladinite i nevladinite institucii ï so me|unarodnite organizacii (UNHCR, IOM i EAR) za pra{awa {to se vo nadle`nost na Oddelenieto, ida podgotvuva metodologija za procenka i za presmetka na fiskalnite ïmplikacii pri preventivnoto dejstvuvawe i spravuvawe so krizi.

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za begalci, sovetnik za migracija, sovetnik za sorabotka so Centarot za upravuvawe so krizi i pomlad sorabotnik za vnatre{no raselenite lica.

6. Oddelenie za javni i privatni ustanovi za socijalna za{tita

Rakovoditel: Adrijana Ba} eva

Nadle`nostite na ova oddelenie se odnesuvaat na javnite i na privatnite ustanovi za socijalna za{tita. Toa gi izvr{uva slednive zada~i:

u~estvuva vo rabotnite grupi za podgotovka na zakonite i ¨podzakonskite akti vo oblasta;u~estvuva vo me|uresorskite i drugite rabotni grupi vo vrska so öddelni pra{awa i proekti od oblasta na socijalnata za{tita;ja sledi implementacijata na propisite od oblasta na Öddelenieto;u~estvuva vo podgotovkata na informacii, mislewa i predlog-merki öd oblasta na Oddelenieto;gi registrira zdruènijata na gra|ani aktivni vo oblasta na ¨socijalnata za{tita; ja sledi rabotata na zdruènijata na gra|ani zapi{ani vo ¨Registarot;predlaga poddr{ka na proekti dostaveni od zdruènijata na ¨gra|ani;podgotvuva re{enija za otpo~nuvawe so rabota na privatni ustanovi, üstanovi osnovani od op{tinata i fizi~ki lica;sproveduva nadzor nad raboteweto na javnite i na privatnite üstanovi za socijalna za{tita, od aspekt na uslovite i standardite po koi se obezbeduvaat uslugite.

I

67

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za javnite ustanovi za socijalna za{tita, sovetnik za privatnite ustanovi za socijalna za{tita, pomlad sorabotnik za sorabotka so edinicite na lokalnata samouprava i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i evidencija na javnite i na privatnite ustanovi za socijalnata za{tita.

Me|uop{tinski centri za socijalna rabota5

Vo soglasnost so zakonskata regulativa, Me|uop{tinskiot centar za socijalna rabota (ponatamu: Centar za socijalna rabota, CSR) funkcionira kako stru~na ustanova so javni ovlastuvawa zaradi vr{ewe raboti od oblasta na socijalnata za{tita.

Javnite ovlastuvawa na centarot za socijalna rabota podrazbiraat izvr{uvawe na slednive raboti:

re{avawe na pravata od socijalna za{tita; ¨

re{avawe za rabotite utvrdeni so semejno-pravnite propisi; ¨

postapuvawe po rabotite utvrdeni so krivi~no-pravnite propisi; ¨

vr{ewe i drugi raboti utvrdeni so zakon. ¨

Pri sproveduvaweto na socijalnata za{tita i stru~nata rabota zada~ite na centarot za socijalna rabota se:

da otkriva, sledi i da prou~uva socijalni pojavi i problemi; ¨

da primenuva i da sproveduva soodvetni oblici na socijalna ¨za{tita i neposredno da im pomaga na gra|anite, semejstvata ili na grupite naselenie;da ja razviva preventivnata rabota; ¨

da razviva i da sproveduva voninstitucionalni oblici na socijalna ¨za{tita;da gi pottiknuva, organizira i koordinira volonterskite aktivnosti ¨na gra|anite, nivnite zdru`enija, humanitarnite organizacii, organizaciite za sproveduvawe na programite za socijalna za{tita i da vr{i i drugi raboti, utvrdeni so zakon. ¨

Glavnite zada~i na CSR, vr{eweto na javnite ovlastuvawa i sproveduvaweto na socijalnata za{tita se sproveduvaat vo osum oddelenija6.

5 Spisokot na centrite za socijalna rabota e daden vo Prilog br. 5.6 Izvor: Godi{en izve{taj za rabotata na JU Me|uop{tinski CSR na Grad Skopje, fevruari 2002


1. Oddelenie za socijalna rabota

Najgolem del od pravata na socijalna za{tita se ostvaruvaat vo ova oddelenie. Za razlika od drugite centri za socijalna rabota vo Republika Makedonija, ova oddelenie vo Gradot Skopje e disperzirano na teritorijata na pet op{tini vo gradot: âir, Gazi Baba, Kisela Voda, Centar i Karpo{. Dominantnata rabotna zada~a Oddelenieto ja naso~uva kon davawe uslugi i prezemawe merki za za{tita na standardot i socijalnata sigurnost na gra|anite koi nemaat osnovni sredstva za egzistencija, a se izloèni na socijalni rizici vo vrska so nevrabotenosta, zdravjeto, stareeweto i maj~instvoto ili pak neadaptiranosta kon socijalnata sredina (pita~ewe, alkoholizam, zavisnost od narkoti~ni sredstva i sl.).

Vo Oddelenieto se ostvaruvaat slednive prava:

pravo na pari~en nadomestok za pomo{ i nega od drugo lice; ¨

pravo na civilna invalidnina; ¨

vonredna pari~na pomo{; ¨

smestuvawe vo ustanovi za socijalna za{tita; ¨

postpenalen tretman na povratnici od kazneno-popravnite ustanovi ï preventivna rabota.

Pokraj navedenite zada~i vo odnos na obezbeduvaweto na pravata na gra|anite, Oddelenieto raboti i na:

socijalna prevencija, preku edukativno-sovetuvali{na rabota ¨

institucionalna za{tita za stari i iznemo{teni lica ¨

sorabotka so nevladinite organizacii. ¨

2. Oddelenie za deca i mladinci

Oddelenieto raboti na tretmanot i za{titata na maloletnite prekr{iteli na krivi~no-pravnite normi. Oddelenieto obezbeduva stru~en tretman na slednive kategorii deca i mladinci:

maloletni storiteli na krivi~ni dela do 14-godi{na vozrast ¨(krivi~no neodgovorni lica);maloletni storiteli na krivi~ni dela nad 14-godi{na vozrast ¨(krivi~no odgovorni lica);maloletnici koi se vospitno zapu{teni i so asocijalno ödnesuvawe.

I

69

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Zada~ite na Oddelenieto vklu~uvaat:

re{avawe na sovetuvali{ni barawa od maloletnici, roditeli i od ü~ili{ta;zastapuvawe na maloletnicite pred sud; ¨

realizacija na aktivnosti vo detsko-mladinskite centri; ¨

sorabotka so nevladinite organizacii, i ¨

pomo{ na decata za da se vklu~at vo obrazovniot proces. ¨

3. Oddelenie za brak i semejstvo

Ova oddelenie gi ima slednive zada~i:

sproveduvawe postapka za mirewe na bra~ni drugari koi imaat ¨maloletni deca;regulirawe na odnosite me|u roditelite i decata (koga li~nosta, ¨pravata i interesite na decata se seriozno zapostaveni ili zloupotrebeni);tretman na semejni konflikti ¨ – sanirawe na semejni konflikti za koi ne e poveden brakorazvoden spor;sovetuvali{te za brak i semejstvo ¨ – za poedinci, bra~ni parovi, deca i adolescenti koi se sudruvaat so pote{kotii vo svoeto psihosocijalno funkcionirawe;vremeno doveruvawe na deca ¨ – na roditeli koi baraat pomo{ vo za{titata na nivnite maloletni deca pred oficijalno pokrenuvawe na brakorazvodna postapka, kako i do kone~nata razvrska na konfliktot (razvod ili pomiruvawe);vonbra~no doveruvawe na deca ¨ – forma na za{tita na decata vo slu~aj na prekin na zaednicata, zaradi regulirawe na pravniot status na decata i davawe adekvatna psiholo{ka za{tita;regulirawe na odnosite na maloletnite deca so nivni vrsnici ¨ – centarot pomaga za odrùvawe na kontaktite na deteto so srodnicite, osobeno vo situacii koga roditelot ne ja izvr{uva svojata funkcija ili koga centarot gi ureduva odnosite na maloletnoto dete so roditelite ili so bliskite srodnici na roditelot koj e po~inat, na kogo mu e odzemeno roditelskoto pravo ili od drugi pri~ini e spre~en da go vr{i roditelskoto pravo;davawe soglasnost za vadewe patna isprava na deca; ¨

izdavawe potvrdi za patni ispravi; ¨

postapuva po Ha{kata konvencija po barawe na MTSP za posreduvawe ï za vra} awe na decata na teritorijata na RM;nadzor nad roditelskoto pravo; ¨


re{avawe na prijavi za zapu{tawe i zloupotreba na maloletni ¨deca;smestuvawe na maloletni deca vo internat; ¨

opredeluvawe na li~no ime; ¨

promena na prezime na maloletno dete; ¨

priznavawe na tatkovstvo; ¨

u~estvo vo sudska rasprava; ¨

u~estvo vo izvr{na postapka; ¨

utvrduvawe na fakti~kata semejna sostojba za ostvaruvawe na ¨pravata na decata;sorabotka so drugite institucii (Zavodot za mentalno zdravje, ¨MVR, Ministerstvoto za pravda, u~ili{tata, itn.) i so nevladinite organizacii.

4. Oddelenie za staratelstvo na deca bez roditelska grià i za za{tita za vozrasni

Dràvata ima obvrska da obezbedi soodvetna za{tita za decata bez roditeli ili roditelska grià. Ovaa obvrska ja sproveduva ova oddelenie vo centarot, preku slednive formi na za{tita:

posvojuvawe; ¨

stavawe pod staratelstvo na bliski srodnici; ¨

smestuvawe vo ustanova za socijalna za{tita, i ¨

zgriùvawe vo drugi semejstva. ¨

Glavni aktivnosti na Oddelenieto se:

za{tita na decata bez roditeli i roditelska grià (deca bez dvajca ¨roditeli, deca od nepoznat roditel, deca napu{teni od roditelite ili od roditeli koi se spre~eni da ja vr{at roditelskata grià);za{tita na vozrasni lica so odzemena delovna sposobnost, ¨preku nazna~uvawe staratel ili smestuvawe vo specijalizirani ustanovi;posvojuvawe; ¨

re{avawe na pravnite aspekti i potrebi na maloletnite lica i na ¨vozrasnite so odzemena delovna sposobnost;rabota so grupi deca od domot za deca bez roditelska grià za ¨primarna, sekundarna i tercijarna prevencija so cel zadrùvawe na psihosocijalnoto zdravje na decata;

I

71

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

organizirawe razni nastani za decata (Nova godina, slavewe ¨rodendeni, itn.), isorabotka so nevladinite organizacii. ¨

5. Oddelenie za lica so pre~ki vo psihi~kiot i fizi~kiot razvoj

Zada~i na Oddelenieto se:

rano otkrivawe na licata so pre~ki vo razvojot; ¨

dijagnosticirawe na problemot i upatuvawe na soodvetna komisija ¨za utvrduvawe na vidot i stepenot na popre~enost;izgotvuvawe re{enija za ostvaruvawe na pravoto na poseben ¨dodatok;vodewe postapka za smestuvawe vo soodvetni ustanovi; ¨

regulirawe na pravoto na pari~en nadomestok za pomo{ i nega od ¨drugo lice za lica nad 26 godini;pomo{ pri vrabotuvawe na lica so pre~ki vo razvojot; ¨

obezbeduvawe zdravstvena za{tita za licata koi ne moàt da ja östvarat ovaa za{tita po drug osnov;rabota so semejstvata na licata so pre~ki vo razvojot; ¨

predlagawe merki za za{tita, razvoj i rehabilitacija na licata so ¨posebni potrebi;vodewe evidencija; ¨

sorabotka so soodvetnite ustanovi i institucii; ¨

sorabotka so nevladinite i so humanitarnite organizacii i so ¨drugite zdruènija;sledewe na licata so pre~ki vo razvojot, koi se vklu~eni vo ¨vospitno-obrazovniot proces;dodeluvawe ednokratna pari~na pomo{ na lica koi se na{le vo ¨polo`ba da imaat potreba od socijalna pomo{.

6. Oddelenie za analiti~ko-istraùva~ka rabota i nastavno-nau~na baza

Oddelenieto gi vr{i slednive zada~i:

izgotvuva analizi, informacii, soop{tenija i formulari za ¨sledewe na korisnicite na socijalnata za{tita, vo funkcija na unapreduvawe na rabotata na stru~nite profili vo centarot;vr{i stru~ni analizi na sostojbite i problemite vrz ~ii osnovi ¨centarot prezema prakti~ni merki za nadminuvawe na nepovolnite sostojbi;


sproveduva istra`uvawa so stru~na orientacija, naso~eni kon ¨rasvetluvawe na prirodata na socijalnite problemi;izgotvuva studii za usovr{uvawe na metodologijata na rabotata na ¨stru~nite profili vo centarot;izgotvuva programi za primarna prevencija; ¨

izgotvuva 6-mese~ni i godi{ni izve{tai za rabotata na slu`bite ¨vo centarot, ija pretstavuva ustanovata na razni nastani. ¨

7. Oddelenie za intervencija vo kriza

Ova oddelenie za prvpat se aktivira so donesuvaweto na sistematizacijata na Me|uop{tinskiot centar za socijalna rabota na Grad Skopje za sproveduvawe na programata „Deca na ulica/uli~ni deca”, {to po~na da se realizira kon krajot na 2001 godina.

Programata se sostoi od edukativni, vospitni i psiho-socijalni aktivnosti za dve grupi deca, od 6 do 10 i od 10 do 14 godini, vo traewe od 2 ~asa. Pokraj ovie aktivnosti, se prezemaat i pravni aktivnosti (evidentirawe na decata, prijavuvawe na neprijavenite deca vo mati~nata kniga na rodenite, itn.), preventivni merki za higiena, imunizacija na decata i se obezbeduva zdravstvena za{tita na decata.

8. Oddelenie za op{ti i zaedni~ki raboti

Vo sostav na Oddelenieto, postojat tri oddeli:

oddel za administrativno-tehni~ko rabotewe; ¤oddel za finansisko i smetkovodstveno rabotewe, i ¤oddel za avtomatska obrabotka na podatoci. ¤

Glavni zada~i na Oddelenieto se:

sledewe na zakonskite i na podzakonskite propisi; ¨

davawe soodvetno tolkuvawe zaradi izedna~ena primena na ¨edinstven metodolo{ki pristap;popis na arhivskata gra|a od trajna vrednost; ¨

davawe upatstva i nasoki za na~inot na kancelarisko rabotewe; ¨

podgotvuvawe podzakonski akti (uredbi, pravilnici i sl.); ¨

re{avawe na pra{awa od imotno-pravna priroda; ¨

sproveduvawe javni nabavki, i ¨

drugi raboti od delokrugot na Oddelenieto. ¨

I

73

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za inspekciski nadzor nad primenata na zakonskite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita

Dràven sovetnik za inspekciski nadzor vo socijalnata za{tita: Vlado Avramovskitel: 02/3106-445e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Blagoja Markovskitel: 02/3106 651e-mail: [email protected]

Ovoj sektor vr{i raboti {to se odnesuvaat na sproveduvaweto inspekciski nadzor, vo vrska so sproveduvaweto i primenata na zakonot i na drugite propisi so koi se uredeni rabotite vo oblasta na socijalnata za{tita, nad ustanovite za socijalna za{tita i nad drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od oblasta na socijalnata za{tita, kako {to se: pravoto na socijalna pomo{, detski dodatok, poseben dodatok, pomo{ za oprema za novoroden~e i drugi pari~ni nadomestoci, institucionalna i voninstitucionalna za{tita, vr{ewe i ostvaruvawe uslugi vo vid na socijalna rabota, sovetuvali{na rabota, izvr{uvawe na rabotite utvrdeni so: semejno-pravnite propisi, krivi~no-pravnite propisi i drugi propisi, kako i nadzor nad rabotata na organite na op{tinite, na op{tinite vo Grad Skopje i na Gradot Skopje nad sproveduvaweto na zakonite i propisite od oblasta na socijalnata za{tita, preku:

vr{ewe inspekciski nadzor nad rabotite {to se od zna~ewe za ¨statusot na vr{itelot na dejnosta na socijalna za{tita;vr{ewe inspekciski nadzor nad ispolnetosta na uslovite {to se ödnesuvaat na prostorot, opremata i na stru~nite kadri za vr{ewe na dejnosta na socijalna za{tita;vr{ewe inspekciski nadzor nad ostvaruvaweto na pravata i ïspolnuvaweto na obvrskite na korisnicite utvrdeni so zakon;vr{ewe inspekciski nadzor nad ispolnetosta na potrebnite uslovi ¨za izvr{uvawe raboti na stru~en ili drug rabotnik vo ustanova za socijalna za{tita, drugo pravno ili fizi~ko lice koe vr{i odredeni raboti od socijalna za{tita;izgotvuvawe evidencija, dokumentacija i izve{tai za rabotata na ïzvr{itelite na socijalnata za{tita;sproveduvawe nadzor na izre~enite merki pri prethodno izvr{en ïnspekciski nadzor;


u~estvo vo podgotovkite na soodvetniot zakon i n ¨ a podzakonskite akti;vr{ewe redoven i vonreden nadzor nad sproveduvaweto na zakonot ï na podzakonskite akti od oblasta na socijalnata za{tita;izgotvuvawe prekr{o~ni barawa i krivi~ni prijavi za poveduvawe ¨prekr{o~na ili krivi~na postapka;u~estvo vo me|uresorski i drugi rabotni grupi od oblasta na östvaruvaweto na pravata od socijalna za{tita; podgotovka na mislewa, izve{tai, analizi i informacii po ¨barawe na ministerot, Vladata na Republika Makedonija i na drugi institucii.

So Sektorot rakovodi rakovoditel, koj gi izvr{uva slednive zada~i:

go podgotvuva predlog-planot za rabota na Sektorot; ¨

ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;pi{uva izve{tai za rabotata na Sektorot i za realizacijata na ¨programata za rabota;pokrenuva inicijativi za re{avawe na oddelni pra{awa i problemi ¨zabeleàni vo tekot na izvr{uvaweto na nadzorot;odrùva komunikacija so drugite rakovoditeli na sektorite vo örganot, kako i so ustanovite za socijalna za{tita i so drugi pravni i fizi~ki lica;u~estvuva vo rabotni grupi i tela za izmeni i dopolnuvawa na ¨zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita;pi{uva zapisnici i re{enija za izvr{en inspekciski nadzor i gi ödobruva;vr{i inspekciski nadzor nad ustanovite za socijalna za{tita i ¨nad drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at raboti od socijalna za{tita i vo koi se ostvaruvaat pravata na socijalna pomo{ i pari~ni nadomestoci od socijalna i od detska za{tita, ivr{i i drugi raboti {to } e mu bidat dovereni. ¨

Sektorot gi izvr{uva svoite nadle`nosti preku dve oddelenija.

I

75

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1. Oddelenie za inspekciski nadzor nad ostvaruvaweto na pravoto na socijalna pomo{ i drugi pari~ni nadomestoci (so sedi{te vo Sektorot i so izvr{iteli vo Bitola i vo [tip)

Rakovoditel: Maru{ka Georgieva

Vo Oddelenieto za inspekciski nadzor nad ostvaruvaweto na pravoto na socijalna pomo{ i drugi pari~ni nadomestoci, utvrdeni so: Zakonot za socijalnata za{tita, Zakonot za za{titata na decata, Zakonot za civilnite invalidi od vojnata i so drugite propisi, se izvr{uvaat slednive zada~i:

pokrenuvawe i vodewe postapka za inspekciski nadzor nad ¨sproveduvaweto i primenata na zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita;nadzor nad ostvaruvaweto na pravata i ispolnuvaweto na obvrskite ¨na korisnicite, utvrdeni so zakonot; nadzor nad ispolnetosta na uslovite {to se odnesuvaat na prostorot, ¨opremata i stru~nite kadri za vr{ewe na rabotite od socijalnata za{tita; nadzor nad ispolnetosta na potrebnite uslovi za stru~nite i drugite ¨rabotnici vo ustanovata za socijalna za{tita; vr{ewe kontrola nad sproveduvaweto na prethodno izre~enite ¨merki; sostavuvawe zapisnik za: izvr{enite inspekciski nadzori, ¨konstatiranite sostojbi, prezemenite i opredelenite merki i rokovite za otstranuvawe na utvrdenite nepravilnosti vo raboteweto; podgotovka na re{enija vo koi se opredeluvaat merki za otstranuvawe ¨na konstatiranite nepravilnosti i rok za nivno izvr{uvawe;dostavuvawe izve{taj za rabotata na ¨ Oddelenieto, najmalku dvapati godi{no, do rakovoditelot na Sektorot; izgotvuvawe analizi i obrabotka na statisti~ki podatoci od oblasta ¨na inspekciskiot nadzor {to go vr{i; izgotvuvawe mislewa, informacii i izve{tai povrzani so ¨inspekciskiot nadzor, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta vo Oddelenieto se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za inspekciski nadzor za ostvaruvawe na pravata od socijalnata za{tita i drugi pari~ni nadomestoci (7 izvr{iteli vo Skopje,


2 vo Bitola i 2 vo [tip) i sorabotnik za kompletirawe na dokumentacijata za sproveduvawe inspekciski nadzor vo socijalnata za{tita (dvajca izvr{iteli).

2. Oddelenie za inspekciski nadzor nad ostvaruvaweto i davawe uslugi od socijalnata za{tita (so sedi{te vo Sektorot)

Rakovoditel: Blagica Pirova

Dejstvuvaweto na ova oddelenie e naso~eno kon:

pokrenuvawe i vodewe postapka na inspekciski nadzor nad ¨sproveduvaweto i primenata na zakonite i na drugite propisi od oblasta na socijalnata za{tita; ostvaruvawe uslugi vo vid na socijalna rabota od oblasta na ¨socijalnata za{tita;sovetuvali{na rabota vo ustanovite za socijalna za{tita i drugite ¨pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od socijalna za{tita;nadzor nad rabotata na organite na op{tinata, na Gradot Skopje i ¨na op{tinite vo Gradot Skopje vo sproveduvaweto na zakonite i propisite od oblasta na socijalnata za{tita; nadzor nad ispolnetosta na uslovite {to se odnesuvaat na prostorot, öpremata i na stru~nite kadri za vr{ewe na rabotite od socijalnata za{tita; nadzor nad ispolnetosta na potrebnite uslovi za stru~nite i drugite ¨rabotnici vo ustanovata za socijalna za{tita i za drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od socijalnata za{tita; kontrola nad sproveduvaweto na prethodno izre~enite merki; ¨

sostavuvawe zapisnik za: izvr{enite inspekciski nadzori, ¨konstatiranite sostojbi, prezemenite i opredelenite merki i rokovi za otstranuvawe na utvrdenite nepravilnosti vo raboteweto;izgotvuvawe re{enie vo koe se opredeluvaat merki za otstranuvawe ¨na konstatiranite nepravilnosti i rok za nivno izvr{uvawe;podgotovka na analizi i obrabotka na statisti~ki podatoci od öblasta na inspekciskiot nadzor {to go vr{i; podgotovka na mislewa, informacii i izve{tai povrzani so ïnspekciskiot nadzor, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

I

77

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto i osum izvr{iteli–sovetnici za inspekciski nadzor za ostvaruvawe i davawe uslugi od socijalnata za{tita, site rasporedeni vo Skopje.

Sektor za za{tita na decata

Dràven sovetnik za za{tita na decata: Esad Dearitel: 02/3114-460 e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Navsika Petrovska Pomo{nik-rakovoditel: ]ani Aliutel: 02/3114-460 e-mail: [email protected]

Vo Sektorot i vo oddelenijata za detska za{tita se vr{at raboti koi se odnesuvaat na sistemot, organizacijata, funkcioniraweto i razvojot na za{titata na decata, so obezbeduvawe na opredeleni prava, kako {to se: detski dodatok, poseben dodatok, pomo{ za oprema za novoroden~e, participacija; oblicite na zgriùvawe i vospitanie na decata, odmor i rekreacija na decata i drugi oblici na za{tita, dvièwe na prirastot na naselenieto i vr{ewe nadzor. Od niv proizleguvaat slednive zada~i za Sektorot:

ureduvawe i unapreduvawe na sistemot, kreirawe politiki, örganizacija i na~in na obezbeduvawe na za{titata na decata;podgotvuvawe zakoni i drugi propisi od ovaa oblast i nivno ¨sledewe; u~estvo vo proekti za harmonizacija na zakonite od oblasta na za{titata na decata so zakonodavstvoto na Evropskata unija; stru~na obrabotka i davawe mislewe za ureduvawe i za primena na zakonite i na drugite propisi od ovaa oblast;podgotvuvawe odgovori i mislewa po barawe i po inicijativa za ¨pokrenati postapki pred sudskite organi; podgotovka na analizi, informacii i izve{tai po barawe na Vladata na Republika Makedonija, Sobranieto na Republika Makedonija i na drugi institucii;re{avawe predmeti vo upravna postapka; re{avawe predmeti so ¨primena na me|unarodnite dogovori i me|unarodnite spogodbi;statisti~ka obrabotka na podatoci za razli~ni parametri povrzani ¨so ostvaruvaweto na pravata i oblicite na za{tita na decata;sledewe i prou~uvawe na sostojbite i na odnosite od nadle`nost na ¨Ministerstvoto i na Sektorot;vr{ewe nadzor nad zakonitosta na aktite i na raboteweto na ïnstituciite od oblasta na za{titata na decata (prava i oblici);


vr{ewe redoven i vonreden nadzor nad sproveduvaweto na zakonot ï na podzakonskite akti od oblasta na za{titata na decata;nadzor nad rabotata na organite na op{tinata, op{tinite vo Gradot ¨Skopje i na Gradot Skopje nad sproveduvawe na zakonot i na propisite od oblasta na za{titata na decata;kontrola, uvid i nadzor vo dejnosta za{tita na decata vo odnos na ¨primenata na propi{anite standardi i normativi so koi se ureduva dejnosta za{tita na decata i na drugi propisi;postapka za odobruvawe, po barawata za vr{ewe na dejnosta, na ödredeni raboti od dejnosta od strana na pravni i fizi~ki lica;vodewe evidencija za izdadeni re{enija za dozvoli, evidencii za ¨dadeni mislewa, soglasnosti i registri;postapka za odobruvawe na dostavenite programi, odnosno proekti, ï sledewe na nivnata implementacija; sledewe na realiziraweto na proektite so nevladiniot sektor; koordinirawe i u~estvo vo rabotata i vo sorabotkata so nevladiniot sektor, fondaciite, zdruènijata, kako i davawe pomo{ i sorabotka so/na edinicite na lokalnata samouprava, ivr{ewe drugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto i na ¨Sektorot.

So Sektorot za za{tita na decata upravuva rakovoditel, ~ii{to zada~i se:

da podgotvuva predlog-plan za rabota na Sektorot; ¨

da ja organizira i koordinira rabotata na Sektorot, da sproveduva ¨nadzor i da dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, da go sledi i kontrolira raboteweto na vrabotenite i da gi ocenuva dràvnite slu`benici;da podgotvuva predlozi za izmenuvawe i dopolnuvawe na zakonskite ¨propisi, kako i da gi usoglasuva soodvetnite podzakonski akti; da podgotvuva razvojna programa za za{titata na decata, da u~estvuva ¨vo podgotovkata na razvojnite dokumenti na Vladata i da pi{uva izve{taj za dostignuvawata vo razvojot;da predlaga inicijativi za re{avawe na oddelni pra{awa i ¨problemi od delokrugot na Sektorot, preku sorabotka so javnite ustanovi (detskite gradinki i CSR), UNICEF, Svetska banka, op{tinite i dr.da izgotvuva mislewa i analizi za pra{awa povrzani so rabotnite äktivnosti na Sektorot i na organot {to se vo kontekst na strategiskite prioriteti na Vladata;da sorabotuva so drugite sektori vo MTSP i so drugite organi za ¨pra{awata {to od interes na oblasta;

I

79

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

da u~estvuva vo rabotata na organite i telata na Sobranieto i na ¨Vladata po dobieno ovlastuvawe, ida vr{i i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a se ¨dovereni od dràvniot sekretar.

Pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot za za{tita na decata mu pomaga i go zamenuva rakovoditelot na Sektorot za pra{awata {to se odnesuvaat na davaweto potrebna stru~na pomo{ na rakovoditelite na oddelenijata, pri vr{ewe na najsloènite raboti i zada~i i go sledi tekot na nivnoto izvr{uvawe. Toj gi ima i slednive zada~i:

da dava predlozi, mislewa i da podgotvuva analizi za rabotata ¨na Sektorot, mislewa za pra{awata povrzani so politikite na Sektorot i so programata za rabota;da u~estvuva vo realiziraweto na odredeni proekti {to se östvaruvaat preku Sektorot (UNICEF, MOZAIK i dr.); da izvr{uva i drugi raboti {to } e mu gi doveri rakovoditelot od ¨nadle`nost na Sektorot.

Vo Sektorot za detska za{tita funkcioniraat dve oddelenija.

1. Oddelenie za obezbeduvawe na pravata za za{tita na decata

Rakovoditel: Elica Dimitrovska

Nadle`nostite na ova oddelenie se odnesuvaat na:

podgotovka na zakoni i na drugi propisi od oblasta za za{tita na ¨decata i nadzor nad nivnata implementacija; sledewe i primena na me|unarodnite normi od oblasta na Oddelenieto;davawe nasoki i upatstva za sproveduvawe na Zakonot za za{tita na ¨decata i drugite propisi i sledewe na nivnata primena; podgotovka na upatstva za primena na podzakonskite akti od strana na javnite ustanovi, gradinkite i detskite odmorali{ta;raboti od materijalno-finansiskoto rabotewe vo dejnosta; ¨

vodewe postapka za obezbeduvawe na pravata za za{tita na decata; ¨

koordinacija na rabotite {to se odnesuvaat na planiraweto, ¨sledeweto na razvojot na za{titata na decata i na rabotite povrzani so humanata populaciona politika, od aspekt na statisti~kite pokazateli na naselenieto, vrabotenosta i dvièweto na prirastot na naselenieto, kako osnova za natamo{no ureduvawe na pra{awata od oblasta na za{titata na decata; podgotovka na re{enija vo upravna postapka; ¨


stru~en i drug nadzor vo dejnosta za za{tita na decata, koordinacija ¨so drugite nadle`ni organi i institucii; vodewe postapka za prestanok so rabota na ustanovite i na drugite institucii od oblasta; podgotovka na stru~ni mislewa po statutite na ustanovite; sproveduvawe nadzor nad rabotata na organite na op{tinata, op{tinite vo Gradot Skopje i na Gradot Skopje vo sproveduvaweto na zakonot i na propisite od oblasta za za{tita na decata;vr{ewe kontrola, uvid i nadzor vo dejnosta za{tita na decata vo ¨primenata na propi{anite standardi i normativi so koi se ureduva dejnosta za{tita na decata i na drugite propisi; sproveduvawe postapka za odobruvawe po barawata za vr{ewe na ¨dejnosta i na odredeni raboti od ovaa dejnost od strana na pravni i fizi~ki lica;vodewe evidencija za izdadeni re{enija za dozvoli, evidencii ¨za dadeni mislewa, soglasnosti, registri, koordinirawe i u~estvo vo rabotata i sorabotka so nevladiniot sektor, fondaciite, zdruènijata, kako i davawe pomo{ i sorabotka so/na edinicite na lokalnata samouprava;podgotovka na odgovori na tu`bite po koi se zavedeni sporovi ¨pred Vrhovniot sud na Makedonija, a se odnesuvaat na pra{awa od nadle`nost na Oddelenieto;podgotovka na proekti i programi od oblasta na za{titata na decata, ¨sledewe na nivnata realizacija i evaluacija, i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel, sovetnik za normativno-pravni raboti za pravata na decata, sovetnik za za{tita na pravata na decata (2 izvr{iteli), sovetnik za upravno-nadzorni raboti za ostvaruvawe na pravata na decata (2 izvr{iteli), pomlad sorabotnik za humana populaciona politika i sledewe na konvenciite i me|unarodnite dogovori i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za regulirawe na pravata na decata i za humana populaciona politika.

2. Oddelenie za obezbeduvawe na pravoto na zgriùvawe, vospitanie, odmor i rekreacija na decata

Rakovoditel: Olga Bogatinova

Nadle`nostite na ova oddelenie se odnesuvaat na:

podgotovka na propisi za zgriùvawe, vospitanie, odmor i ¨rekreacija na decata;

I

81

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sproveduvawe nadzor vo instituciite registrirani od oblasta na ¨za{titata na decata za primenata na Pravilnikot za standardite i normativite za vr{ewe na dejnosta detska gradinka, vo odnos na: prostorot, opremata, nadzorot nad ispolnetosta na potrebnite uslovi za stru~nite i za drugite rabotnici, brojot na deca vo grupite, soodvetnite stru~ni i drugi rabotnici; sproveduvawe kontrola na ispolnetosta na potrebnite uslovi za ¨vr{ewe odredeni raboti od dejnosta zgriùvawe i vospitanie na decata kaj pravnite i fizi~kite lica; nadzor za da se utvrdi dali pravilno se koristat objektite na postojnite javni ustanovi za deca – detski odmorali{ta dadeni pod zakup; vr{ewe inspekciski nadzor nad ostvaruvaweto na dejnosta za{tita na decata; kontrola na vistinitosta na podatocite {to gi dostavuva ustanovata ¨do Ministerstvoto; podgotovka na izve{tai za izvr{eniot inspekciski i drug nadzor; ¨

davawe upatstva i nasoki za sproveduvaweto na Zakonot za za{tita ¨na decata; sledewe na razvojot na oblicite za za{tita na decata; ¨

podgotovka na proekcii i predviduvawa za izgotvuvawe godi{na ¨programa za razvoj i za ostvaruvawe na za{titata na decata; podgotovka na godi{nata programa za razvoj i za ostvaruvawe na ¨za{titata na decata i podgotovka na predlog-presmetka za buxetot na Sektorot; podgotovka na analizi, informacii, izve{tai i na drugi materijali vo delot {to se odnesuva na zgriùvaweto, vospitanieto, odmorot i rekreacijata na decata, po barawe na Vladata na Republika Makedonija, Sobranieto na Republika Makedonija i na drugi institucii; prezemawe merki i aktivnosti za obezbeduvawe na pravoto na ¨zgriùvawe, vospitanie, odmor i rekreacija na decata; obrabotka na podatocite za vrabotenite vo op{tinskite detski ¨gradinki i davawe mislewe za toa dali se potrebni novi vrabotuvawa, i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za odmor i rekreacija na decata, sovetnik za zgriùvawe i vospitanie na decata (dvajca izvr{iteli), sovetnik za upravno-nadzorni raboti vo oblasta na zgriùvaweto i vospitanieto, odmor i rekreacija na decata, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za razvojot na formite i oblicite za zgriùvawe i vospitanie, odmor i rekreacija na decata (dvajca izvr{iteli), vi{ referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka i za odrùvawe na objektite za odmor i rekreacija na decata (trojca izvr{iteli rasporedeni vo: Resen, Ko~ani i vo Kavadarci) i tehni~ki sekretar.


Sektor za evropska integracija

Dràven sovetnik za me|unarodna sorabotka: Aco Janevskitel: 02/3106-443e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Vesna Petkovi} Pomo{nik-rakovoditel: Artan Limanitel: 02/3106-384e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za evropska integracija se vr{at raboti {to se odnesuvaat na evropskite integracii i raboti od oblasta na me|unarodnata sorabotka i me|unarodnata pomo{. Zada~ite na ovoj sektor se sostojat vo slednovo:

kontinuirano sledewe na me|unarodnata regulativa i propisi vo öblastite od nadle`nost na Ministerstvoto, a osobeno sledewe na regulativata na Evropskata unija (Acquis Communitaire);sledewe, analizirawe, obezbeduvawe poddr{ka i koordinirawe ¨na procesot na harmonizirawe na nacionalnoto zakonodavstvo so evropskoto, gradewe na potrebnite institucii i ispolnuvawe na prioritetite i na kriteriumite za integracija na RM vo EU;koordinacija na procesot na izgotvuvawe, implementirawe i ¨sledewe na realizacijata na Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA) za pra{awata i poglavjata od Acquis vo nadle`nost na Ministerstvoto;koordinirawe i obezbeduvawe poddr{ka vo implementacijata ¨na Spogodbata za stabilizacija i asocijacija pome|u RM i EU, obezbeduvawe poddr{ka na rabotata na telata formirani vo soglasnost so Spogodbata za stabilizacija i asocijacija i koordinirawe na ispolnuvaweto na prioritetite i obvrskite od drugite relevantni dokumenti od „paketot za pro{iruvawe” (Evropsko partnerstvo, Partnerstvo za pristapuvawe, izve{tai, mislewa i drugi strategiski dokumenti na Evropskata komisija povrzani so EU-pro{iruvaweto, Pregovara~kata ramka i dr.);poddr{ka na pregovorite za pristapuvawe; ¨

u~estvo vo identifikuvaweto na potrebite i planiraweto na ¨prioritetite za me|unarodna tehni~ka i druga pomo{, planirawe na instrumentite za pretpristapna pomo{ na EU, koordinirawe na u~estvoto vo Programata na zaednicata „Progres-programa za vrabotuvawe i socijalna solidarnost 2007–2013”;poddr{ka i koordinacija na procesot na programirawe, ïmplementacija, monitoring i evaluacija na proektite finansirani

I

83

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vo ramkite na Instrumentot za pretpristapna pomo{ na EU, vo soglasnost so nacionalnite i propisite na EU;obezbeduvawe poddr{ka vo realizacijata na tehni~kata pomo{ od ËU vo ramkite na programata TAIEX i preku TWINNING-proektite;sledewe na realizacijata na druga stranska pomo{ vo ramkite na ¨sorabotkata so multilateralnite i so bilateralnite dogovori, sledewe i koordinacija na implementacijata na proektite i obezbeduvawe komplementarnost;prezemawe merki i aktivnosti za vospostavuvawe i za uspe{no ¨realizirawe na me|unarodnata sorabotka i na me|unarodnata pomo{;ostvaruvawe i zajaknuvawe na sorabotkata so zemjite-~lenki na EU; ¨

ostvaruvawe i koordinirawe na sorabotkata so Svetska banka, ¨MMF, instituciite na OON, Sovetot na Evropa i sledewe na implementacijata na programite i proektite na me|unarodnite organizacii;ostvaruvawe postojana komunikacija i sorabotka so Sekretarijatot ¨za evropski pra{awa pri Vladata na RM i so drugite dràvni organi i institucii;ostvaruvawe komunikacija so me|unarodnite institucii i so ¨nivnite pretstavnici (ambasadi, me|unarodni finansiski i drugi organizacii, Sovetot na Evropa, Misijata na EU vo Republika Makedonija i dr.).

Vo odnos na navedenite zada~i na ovoj sektor, ulogata i zada~ite na rakovoditelot na Sektorot se slednive:


da ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i im dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;da upravuva so implementacijata na proektot SPIL na Svetska ¨banka;da gi koordinira aktivnostite za podgotovka, revizija, ïmplementacija i sledewe na IPA;da gi koordinira aktivnostite vo vrska so podgotovkata na ïnformacii, analizi i mislewa za pra{awa od oblasta na me|unarodnata sorabotka i na evropskata integracija;da gi koordinira aktivnostite vo ramkite na programite na Sovetot ¨na Evropa (realizirawe na aktivnostite {to proizleguvaat od rabotata na Evropskiot komitet za socijalna kohezija na Sovetot na Evropa);


da go sledi sproveduvaweto na oddelni aran`mani so Svetska banka ï so drugite me|unarodni organizacii;da u~estvuva vo rabotnite grupi i tela za pra{awata od oblasta na EU- ïntegracijata za podra~ja {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;da ostvaruva sorabotka so drugite sektori vo Ministerstvoto i so ¨drugite dràvni organi, so Sekretarijatot za evropski pra{awa i so Ministerstvoto za nadvore{ni raboti, ida vr{i drugi raboti od delokrugot na Sektorot, koi{to } e mu gi ¨doveri dràvniot sekretar.

Pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot za evropska integracija mu pomaga na rakovoditelot na Sektorot, obezbeduvaj} i ja potrebnata stru~na pomo{ za rakovoditelite na oddelenijata i za drugite dràvni slu`benici vo Sektorot. Negovite zada~i vklu~uvaat:

da dava predlozi za podgotovka na planot za rabota na Sektorot i na öddelenijata vo Sektorot;da podgotvuva informacii, analizi i mislewa za pra{awa povrzani ¨so me|unarodnata sorabotka i so evropskata integracija;da u~estvuva vo koordinacijata na stranskata pomo{ na MTSP; ¨

da u~estvuva vo rabotnite grupi i tela za pra{awa od oblasta na ¨Sektorot;da sorabotuva so drugite sektori vo MTSP i so drugite dràvni örgani, so Sekretarijatot za evropski pra{awa i so Ministerstvoto za nadvore{ni raboti, ida vr{i i drugi raboti od delokrugot na Sektorot, koi{to } e mu gi ¨doveri rakovoditelot na Sektorot.

Sektorot za evropska integracija gi izvr{uva svoite funkcii preku ~etiri oddelenija.

1. Oddelenie za EU-integracija i pregovori za pristapuvawe

Rakovoditel: Darko Do~inski

Glavni zada~i na ova oddelenie se:

koordinacija na procesot na izgotvuvawe i implementacija na ¨Nacionalnata programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPAA) za pra{awa {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;kontinuirano sledewe i redovno izvestuvawe za napredokot vo ¨realizacijata na NPAA;

I

85

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

obezbeduvawe poddr{ka na rabotnite grupi za podgotovka na NPAA ï podgotovka na pregovara~kite pozicii za pra{awata i poglavjata {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;obezbeduvawe poddr{ka na pregovorite za pristapuvawe; ¨

obezbeduvawe koordinacija i poddr{ka vo implementacijata na ¨Spogodbata za stabilizacija i asocijacija (SSA) pome|u RM i EU i za ostvaruvawe i ispolnuvawe na prioritetite i obvrskite od drugite relevantni dokumenti od „paketot za pro{iruvawe” (Evropskoto partnerstvo, Partnerstvoto za pristapuvawe, izve{tai, mislewa i drugi strategiski dokumenti na Evropskata komisija, Pregovara~kata ramka i dr.);poddr{ka na rabotata na telata formirani vo soglasnost so SSA; ¨

sledewe na propisite na EU vo oblastite {to se vo nadle`nost na ¨Ministerstvoto (sloboda na dvièwe na rabotnicite, socijalna politika i vrabotuvawe), utvrduvawe na nadle`nosta na EU-merkite i utvrduvawe na potrebite od prevod ili revizija na prevodot na EU-aktite;stru~na obrabotka na pra{awata {to se od zna~ewe za primenata, ödnosno za implementacijata na direktivite na Evropskata unija i podgotovka na informacii, analizi, mislewa i izve{tai za razli~ni pra{awa vo vrska so realizacijata na prioritetite i ispolnuvaweto na kriteriumite za evropska integracija;odrùvawe na elektronskata biblioteka na dokumenti i akti ¨povrzani so NPAA i so procesot na evropski integracii na RM; redovna komunikacija i sorabotka so SEP pri Vladata na RM; ¨

poddr{ka vo procesot na planirawe i implementacija na proektite ¨vo ramkite na prvata komponenta na IPA „Pomo{ vo tranzicija i institucionalna nadgradba”, iu~estvo vo planiraweto, podgotovkata i obezbeduvaweto poddr{ka ¨vo realizacijata na tehni~kata pomo{ od EU vo ramkite na TAIEX-programata i preku TWINNING-proekti.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za sledewe na realizacijata na NPAA, sovetnik za poddr{ka na evropskite integracii, sovetnik za koordinacija na EU-instrumentite za pomo{ i pomlad sorabotnik za analiti~ka poddr{ka vo procesot na evropskite integracii (dvajca izvr{iteli).


2. Oddelenie za koordinacija i implementacija na IPA

Rakovoditel: Aleksandra Slavkovska

Zada~ite na ova oddelenie glavno se odnesuvaat na koordinacija na procesot na podgotovka, implementacija i sledewe na implementacijata na IPA-Operativnata programa za razvoj na ~ove~kite resursi (prioritet 1 – Vrabotuvawe i prioritet 4 – Tehni~ka pomo{) preku:

planirawe na prioritetite i merkite vo ramkite na komponentata ¨na IPA za razvoj na ~ove~ki resursi (prioritet 1 – Vrabotuvawe i prioritet 4 – Tehni~ka pomo{), vo sorabotka so drugite sektori vo MTSP i so drugite dr`avni organi i institucii, socijalnite partneri i gra|anskiot sektor;podgotovka na predlozi za godi{nata programa za rabota, operativni ¨rabotni planovi i plan za nabavki za proektite od Operativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi (prioriteti 1 i 4) i nivno revidirawe;koordinirawe na aktivnostite za navremenata podgotovka/izmena na ¨tenderskata dokumentacija za IPA-proektite (javni povici, najavi za tender, proektni zada~i, tehni~ki specifikacii, procenki za buxetot na proektot, nasoki za podnositelite na predlog-proektite), detalen pregled i kontrola na kvalitetot na dokumentacijata i dostavuvawe do IPA-koordinatorot za razvoj na ~ove~ki resursi;implementacija na proektite, sledewe i ocenka za nivnata ¨realizacija i podnesuvawe izve{tai (do IPA-koordinatorot za razvoj na ~ove~ki resursi) za stepenot na nivnoto ostvaruvawe, prezemawe merki i aktivnosti za obezbeduvawe uslovi za ostvaruvawe na proektite finansirani od EU;izgotvuvawe analizi, mislewa i predlozi za prezemawe soodvetni ¨dejstva za efikasno sproveduvawe na IPA-proektite;obezbeduvawe poddr{ka vo organizacijata i realizacijata na ¨informativni denovi i obuki za podnositelite na predlog-proekti, razmenuvawe informacii i iskustva i davawe preporaki za sproveduvaweto na proektite;podgotvuvawe izve{tai za napredokot vo sproveduvaweto na ¨proektite finansirani vo ramkite na prioritetite 1 i 4 od Operativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi, vo soglasnost so utvrdenata vremenska ramka za nivno podnesuvawe do IPA-Koordinatorot i do Oddelenieto za monitoring i evaluacija;sledewe dali realizacijata na proektite/merkite od prioritetite ¨1 i 4 od Operativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi se

I

87

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vo soglasnost so pravilata za nabavka, sklu~enite dogovori i definiranite planovikontrola na izve{taite na korisnicite, vr{ewe terenska kontrola, ¨prethodna evaluacija na nabavkite na krajnite korisnici, podgotovka na zapisnici za napravenite kontroli, redovno aùrirawe na bazata na podatoci na proektite, na izvr{enite kontroli, redovno sledewe i aùrirawe na indikatorite na pooddelnite proekti i prezemawe dopolnitelni dejstva za monitoring na proektite;koordinacija na implementacijata na aktivnostite na tehni~kata ¨pomo{;ostvaruvawe sorabotka i komunikacija so Koordinatorot na IPA ï so vrabotenite od drugi oddelenija i sektori vo MTSP i drugi dràvni organi koi se del od nacionalnata IPA-struktura (Sektor za centralno finansirawe i sklu~uvawe dogovori, SEP);u~estvo vo rabotni grupi i tela (Komitet za sledewe na Operativnata ¨programa); koordinirawe na u~estvoto vo Programata na Zaednicata ¨ „Progres – Programa za vrabotuvawe i za socijalna solidarnost 2007–2013” (diseminacija na informacii), isledewe na drugata stranska pomo{ i obezbeduvawe ¨komplementarnost.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za programirawe na IPA-komponentata 4 (dvajca izvr{iteli), sovetnik za koordinirawe i programirawe na IPA-komponentata 4, sovetnik za implementacija na IPA (dvajca izvr{iteli) i pomlad sorabotnik za sproveduvawe na IPA-komponentata 4.

3. Oddelenie za monitoring i evaluacija na IPA

Rakovoditel: Ankica Ivanovska

Glavna zada~a na Oddelenieto e kontinuirano da gi koordinira procesot na podgotovka, planirawe, implementacija, proverka i sledewe na napredokot na IPA-Operativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi (prioritet 3 – Socijalna inkluzija), preku:

podgotovka na plan za realizirani aktivnosti od NPAA i Programite ¨na Zaednicata;koordinirawe na podgotovkata na materijali za odrùvawe ¨sostanoci na sektorskiot komitet za sledewe;podgotovka na predlog-analizi, mislewa i predlozi za prezemawe ¨soodvetni dejstva za efikasno sproveduvawe na proektite,


podgotovka na izvestuvawa i izve{tai za nepravilnostite i izvestuvawe na Sektorot za centralno finansirawe i sklu~uvawe dogovori za mo`nite ili utvrdenite nepravilnosti;podgotovka na predlog-godi{en plan za sledewe na proektite od Öperativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi i dostavuvawe na planot do Sektorot za centralno finansirawe i sklu~uvawe dogovori, koordinirawe na aktivnostite za proverka, sledewe i analiza na napredokot na proektite od Operativnata programa za razvoj na ~ove~ki resursi i od Programite na Zaednicata;revidirawe i dopolnuvawe na internite operativni proceduri ¨za sledewe i proverka na fizi~kiot i finansiskiot napredok na proektite, vo sorabotka so Oddelenieto za implementacija i koordinacija na IPA;koordinirawe na aktivnostite za podgotovka na site vidovi ïzve{tai za napredokot na proektite finansirani vo ramkite na Operativnata programa;u~estvo vo rabotni grupi i tela; ¨

sorabotka i komunikacija so Koordinatorot na IPA i so vrabotenite öd drugite oddelenija i sektori vo MTSP, osobeno so Oddelenieto za implementacija i koordinacija na IPA, ministerstvata i drugite dràvni organi koi se del od nacionalnata IPA-struktura;koordinirawe, sledewe i nadgleduvawe na navremenoto i efikasno ïzvr{uvawe na planot i strategijata za komunikacija so vnatre{nite i nadvore{nite zasegnati strani {to se vklu~eni vo procesot na planirawe, podgotovka i implementacija na proekti (Prioriteti 1, 3 i 4) vo neposredna sorabotka so Oddelenieto za koordinacija i implementacija na IPA.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za stru~na poddr{ka za monitoring na proektite – IPA-komponenta 4, sovetnik za monitoring na proektite – IPA-komponenta 4 (3 izvr{iteli), sovetnik za evaluacija na IPA-komponenta 4 i vi{ sorabotnik za stru~no-administrativna poddr{ka za monitoring na proektite – IPA-komponenta 4.

4. Oddelenie za me|unarodna sorabotka


[irokiot spektar rabotni zada~i na Oddelenieto za me|unarodna sorabotka vklu~uva bilateralna i multilateralna sorabotka na Ministerstvoto so dràvnite organi i institucii od drugite zemji i so me|unarodnite organizacii i institucii preku:

I

89

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

prezemawe merki i aktivnosti za obezbeduvawe uslovi za ¨vospostavuvawe i za uspe{no realizirawe na me|unarodnata sorabotka na Ministerstvoto i sledewe i koordinirawe na me|unarodnata sorabotka;sledewe i koordinirawe na aktivnostite povrzani so ~lenstvoto vo ¨Sovetot na Evropa i vo OON;gri`a za dosledno sproveduvawe na obvrskite prezemeni spored ¨ratifikuvanite dokumenti so Sovetot na Evropa i so OON;identifikuvawe i analiza na potrebite od potpi{uvawe i ¨ratifikuvawe na novi dokumenti (dogovori/konvencii) so Sovetot na Evropa i so OON;sledewe i koordinirawe na aktivnostite povrzani so ostvaruvaweto ¨na bilateralnite dogovori za sorabotka, sklu~eni so MTSP, od oblasta na trudot i socijalnata politika od drugite zemji;analizirawe na mo`nostite i na potrebite za sklu~uvawe novi ¨bilateralni dogovori za sorabotka so relevantnite organi i institucii (ministerstva) od drugite zemji;sledewe na sproveduvaweto na obvrskite prezemeni od oddelni ¨aran`mani so Svetska banka i so MMF; redovno sledewe na implementacijata na proektite na Svetska ¨banka preku u~estvo vo rabotata na vospostavenite rabotni grupi i komiteti;koordinirawe na aktivnostite povrzani so organizirawe na ¨me|unarodni sostanoci, sredbi, seminari i konferencii;vospostavuvawe kontakti i ostvaruvawe redovna komunikacija ¨so me|unarodni institucii i nivni pretstavnici (ambasadi, me|unarodni organizacii, Svetska banka, MMF, Sovetot na Evropa, Misijata na EU vo RM i dr.);izgotvuvawe informacii, analizi i mislewa za pra{awa od oblasta ¨na ostvaruvaweto na me|unarodnata sorabotka i me|unarodnata pomo{.

Sistematizacijata na rabotnite mesta za ova oddelenie gi predviduva zvawata: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za sorabotka so Sovetot na Evropa, sovetnik za sorabotka so instituciite na OON, sovetnik za sorabotka so organizaciite i instituciite od drugite zemji, sovetnik za sorabotka so Svetska banka i so MMF i pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i sorabotka so me|unarodnite institucii i organizacii.


Sektor za pravni, normativni, op{ti i zaedni~ki raboti

Dràven sovetnik za me|uresorska i me|usektorska koordinacija i za tehni~ka pomo{ na ministerot: Valentina Pavlovskatel: 02/3106-220 e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Lena Ni~evska Pomo{nik-rakovoditel: ne e nazna~entel: 02/3106-216e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za pravni, normativni, op{ti i zaedni~ki raboti se vr{at raboti {to se op{ti i zaedni~ki, a se odnesuvaat na normativnoto i pravnoto rabotewe na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav, kako i na raboteweto na instituciite vrz koi Ministerstvoto vr{i nadzor i kontrola, i toa preku:

rabotewe povrzano so sevkupnite pravni i normativni pra{awa na ¨Ministerstvoto i na organite vo negov sostav, a osobeno vo odnos na donesuvaweto odluki, re{enija, dogovori i spogodbi;podgotovka na odgovori na tu`bi, àlbi i na drugi podnesoci od ¨treti lica i od vrabotenite;sorabotka so sudovite vo RM, so Dràvniot pravobranitel na RM i ¨so Osnovnoto javno obvinitelstvo;podgotovka na odgovori na àlbi vo postapki po javni nabavki; ¨

odgovara na inicijativi i pretstavki do Osnovnoto javno öbvinitelstvo, Narodniot pravobranitel, Helsin{kiot komitet i drugi institucii;podgotovka na mislewe po predlozite za pokrenuvawe postapka ¨za ocenka na ustavnosta i zakonitosta na propisite {to se vo nadle`nost na Sektorot;podgotovka i stru~na obrabotka na materijali za sednicite na ¨Vladata na Republika Makedonija, Sobranieto na Republika Makedonija i na drugite institucii od nadle`nost na Sektorot;podgotovka na odgovori na prateni~ki pra{awa od nadle`nosta na ¨Sektorot;predlagawe stavovi po na~elnite sistemski pra{awa od nadle`nost ¨na Sektorot;predlagawe predlog-programa za tekovno i investiciono ödrùvawe;

I

91

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

predlagawe merki za razvoj na investiciite vo Ministerstvoto i vo örganite vo negov sostav i edinkite korisnici;vr{ewe nadzor na izvr{uvaweto na investicionite i grade`ni ¨raboti;predlagawe plan za javni nabavki na Ministerstvoto; ¨

definirawe na potrebite od informati~ka oprema i predlagawe na ïnformati~ki re{enija;sproveduvawe obuki na korisnicite za funkciite na informati~kiot ¨sistem;planirawe na razvojot na informacioniot sistem i koordinirawe ¨na aktivnostite za primena na informacioniot sistem;vr{ewe raboti od oblasta na kancelariskoto i arhivskoto ¨rabotewe;sproveduvawe postapki za javni nabavki; ¨

vr{ewe op{ti i zaedni~ki raboti koi se od zna~ewe za ¨Ministerstvoto, a se odnesuvaat na obezbeduvawe administrativno-tehni~ka pomo{ na sektorite i na organite vo sostav na MTSP, ivr{ewe drugi raboti od nadle`nost na Ministerstvoto. ¨

So Sektorot rakovodat rakovoditel i pomo{nik-rakovoditel. Nivnite zada~i se opi{ani podolu.

Rakovoditelot na Sektorot za pravni, normativni, op{ti i zaedni~ki raboti gi vr{i slednive zada~i:


ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;vr{i koordinacija me|u sektorite i organite vo sostav i ïnstituciite vrz koi Ministerstvoto postavuva pra{awa od op{t i od zaedni~ki interes;vr{i kontrola na odlukite, re{enijata, dogovorite, spogodbite i ¨drugite propisi;izgotvuva mislewa po predlozite za pokrenuvawe postapka za üstavnosta i zakonitosta od oblasta {to ja pokriva Sektorot;predlaga koncepti za izrabotka na op{ti akti na organot za ¨vnatre{na organizacija;ja sledi primenata na podzakonskite akti, ja sledi izmenata i ¨dopolnuvawata na zakonite i na podzakonskite akti;dava upatstva pri podgotovkata na internite akti i pi{uva mislewa, änalizi, informacii i izve{tai za niv;


izrabotuva plan za rabota i izve{taj za rabotata na Sektorot; ¨

dava nasoki za podgotovkata na planot za javni nabavki; ¨

go pretstavuva Ministerstvoto vo sudski postapki po izdadeno ¨polnomo{no, ivr{i drugi zada~i dovereni od dràvniot sekretar, vo ramkite na ¨nadle`nosta na Sektorot.

Pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot za pravni, normativni, op{ti i zaedni~ki raboti im ja dava potrebnata stru~na pomo{ na rakovoditelite na oddelenijata pri vr{eweto na najsloènite raboti i zada~i od pravna i od ekonomska priroda, kako i za pra{awata od oblastite {to gi pokriva Sektorot. Pomo{nik-rakovoditelot gi izvr{uva slednive zada~i:

dava predlozi za re{avawe na oddelni problemi; ¨

se griì za sproveduvaweto i izvr{uvaweto na programata za ¨rabota na Sektorot;izgotvuva mislewa i predlozi za pokrenuvawe postapka za ocena na üstavnosta i zakonitosta na propisite od oblasta na MTSP; predlaga koncepti za izrabotka na op{ti akti na organot; ¨

ja sledi primenata na zakonite i na podzakonskite akti, gi sledi ïzmenite i dopolnuvawata na zakonite i na podzakonskite akti;dava mislewe i stru~na analiza za predlog-zakonite i podzakonskite äkti vo nadle`nost na MTSP;u~estvuva vo podgotovkata i pi{uvaweto analizi, informacii i ïzve{tai;go pretstavuva Ministerstvoto vo sudski postapki po izdadeno ¨polnomo{no;dava nasoki i predlozi za podnesenite pretstavki; ¨

go zamenuva rakovoditelot vo slu~aj na negova spre~enost i otsutnost öd rabota;u~estvuva vo rabotni grupi, kako ~len za podgotovka na predlozi za ¨donesuvawe zakoni, drugi propisi i op{ti akti od nadle`nost na MTSP, ivr{i i drugi zada~i dovereni od rakovoditelot, vo ramkite na ¨nadle`nosta na Sektorot.

Sektorot gi izvr{uva svoite nadle`nosti preku pet oddelenija.

I

93

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1. Oddelenie za normativni, op{ti i zaedni~ki raboti


Oddelenieto gi vr{i slednive zada~i:

dava mislewa za internite akti za predlog-pravilnikot za ¨vnatre{na organizacija na MTSP i za sistematizacija na rabotnite mesta;vr{i podgotovka na drugi pravilnici {to proizleguvaat od rabotata ¨na Ministerstvoto;vr{i podgotovka na odluki, re{enija, dogovori i spogodbi od ¨nadle`nost na Ministerstvoto;vr{i i gi sledi postapkite za javni nabavki od aspekt na ¨zakonitosta;podgotvuva plan za javni nabavki; ¨

sorabotuva so drugite oddelenija od drugite sektori za raboti od ¨zaedni~ki i od op{t interes;vr{i raboti za kancelarisko i arhivsko rabotewe; ¨

vr{i daktilografski, sekretarski i kurirski raboti, odr`uva ¨higiena i vr{i raboti povrzani so vozeweto motorni vozila, i vr{i drugi raboti od negova nadle`nost. ¨

Oddelenieto gi izvr{uva zada~ite preku slednive sistematizirani rabotni mesta: rakovoditel, sovetnik za normativni raboti za izrabotka na pravni akti, sovetnik za op{ti i zaedni~ki raboti, samostoen referent za arhivsko i kancelarisko rabotewe, vi{ referent-tehni~ki sekretar, vi{ referent – dokumentarist arhivar (15 izvr{iteli rasporedeni vo: Skopje, Bitola, Makedonski Brod, Gostivar, Debar, Del~evo, Kavadarci, Negotino, Ohrid, Prilep, Sveti Nikole, Veles, Tetovo, [tip i Kumanovo), referent – vnatre{en dostavuva~ (dvajca izvr{iteli), pomlad referent-dostavuva~ (dvajca izvr{iteli), pomlad referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka na rabotata na dr`avnite sovetnici, 7 daktilografi (4 vo Skopje i po eden izvr{itel vo Struga, Berovo i vo Probi{tip), 5 voza~i (3 vo Skopje i po eden vo Del~evo i vo Tetovo), kurir-vnatre{en dostavuva~ i 12 higieni~ari kuriri rasporedeni vo: Skopje, Berovo, Bitola, Kavadarci, Ki~evo, Ko~ani, Kumanovo, Prilep, Resen, [tip i vo Tetovo (2 izvr{iteli).


2. Oddelenie za pravni raboti


Vo Oddelenieto se izvr{uvaat slednive zada~i:

se podgotvuvaat odgovori na tu`bi, àlbi i drugi pravni podnesoci ¨dostaveni do MTSP i do organite vo negoviot sostav;se vodat dosieja za sudski postapki protiv MTSP, organite vo ¨negoviot sostav i edinkite korisnici;se podgotvuvaat odgovori za davawe mislewa po inicijativite za ¨postapkite pokrenati pred sudskite organi;se ostvaruva sorabotka so Dràvnoto pravobranitelstvo, Narodniot ¨pravobranitel, sudovite, osnovnoto javno pravobranitelstvo, Dràvnata komisija za spre~uvawe na korupcijata, Vladata na RM, Sobranieto na RM i drugite dràvni organi;se zastapuva Ministerstvoto pred sudovite vo RM; ¨

se vr{i korespondencija so sektorite i so organite vo negoviot ¨sostav za raboti od op{t i od zaedni~ki interes, ise vr{at drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za zastapuvawe na Ministerstvoto (2 izvr{iteli), sorabotnik za kompletirawe na dokumentite i aktite za sudskite postapki, pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci i dokumenti za sudski postapki, pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci i dokumenti za odgovor na àlbi od raboten odnos.

3. Oddelenie za informatika


Vo Oddelenieto za informatika se izvr{uvaat slednive raboti:

se podgotvuva predlog-programa za informati~ka tehnologija (IT); ¨

se podgotvuva plan za razvoj na IT; ¨

se podgotvuvaat analizi, izve{tai i informacii za oddelni äspekti na informati~kiot sistem (IS);se izgotvuvaat pilot-proekti povrzani so voveduvaweto novi ïnformacioni tehnologii;

I

95

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

se pribiraat, sistematiziraat i se aùriraat podatoci od oblasta ¨na trudot, socijalnata za{tita, za{titata na decata, bore~kata i invalidskata za{tita; se vr{i obuka na korisnicite za upotreba na funkciite na ïnformati~kiot sistem; se koordiniraat aktivnostite za realizacija na planovite, ¨programite za raboteweto na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav od oblasta na IT, ise vr{at i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematizacijata na rabotnite mesta za ova oddelenie predviduva: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik koj e sistem-administrator, sovetnik za razvoj na IT, sovetnik za poddr{ka na sistem-administratorot i sovetnik koj e sistem-administrator za hardver i za odrùvawe.

4. Oddelenie za investicioni raboti


Vo Oddelenieto za investicioni raboti se vr{at raboti {to se odnesuvaat na sevkupnoto sledewe na sostojbite na investicionoto odrùvawe na objektite na Ministerstvoto, na objektite od oblasta na socijalnata i detskata za{tita preku:

izgotvuvawe planovi i investicioni programi za objektite; ¨

nadzor nad gradeweto ili rekonstrukcijata na objektite; ¨

tehni~ka kontrola na tehni~kata dokumentacija; ¨

vodewe grià za sozdavawe na potrebnite uslovi za normalno ¨funkcionirawe na postrojkite vo objektite; u~estvo vo postapkata za utvrduvawe na postoeweto op{ti grade`ni üslovi za osnovawe na privatni ustanovi; organizirawe i koordinacija na rabotata na izgotvuvaweto planovi ï investicioni programi za objektite {to se vo sopstvenost na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav; planirawe na potrebite od novi prostorii; ¨

podgotovka na dokumentacija za razni nabavki; ¨

podgotovka na izve{tai za realizacijata na proektite; ¨

nadzor nad izgradbata ili rekonstrukcijata na objektite, i ¨

drugi raboti {to se vo ramkite na negovata nadle`nost. ¨

Predvidenite rabotni mesta za ova oddelenie se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za gradba, sovetnik za plan i razvoj na investicioni


vlo`uvawa, sovetnik za nadzor nad investiciite i pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci i dokumentacija za investicionite raboti.

5. Oddelenie za pretstavki i predlozi


Vo Oddelenieto za investicioni raboti se vr{at slednive raboti:

se postapuva po pretstavkite i predlozite podneseni od fizi~ki i ¨pravni lica, {to se odnesuvaat na rabotata na Ministerstvoto, na organite vo sostav i na edinkite korisnici vrz koi Ministerstvoto ima nadle`nost;se ispituvaat pretstavkite i predlozite na fizi~kite i pravnite ¨lica {to se odnesuvaat na rabotata na Ministerstvoto, na organite vo sostav i na edinkite korisnici na sredstva;se podgotvuvaat izve{tai, informacii, analizi i drugi materijali ¨{to se odnesuvaat na pretstavkite i predlozite na fizi~kite i pravnite lica za rabotata na Ministerstvoto, organite vo sostav i edinkite korisnici;se vodi evidencija na pretstavkite i predlozite {to se podnesuvaat ¨za rabotata na Ministerstvoto, organite vo sostav i edinkite korisnici;se pribiraat podatoci za analizirawe na sostojbite vo oblastite ¨navedeni vo pretstavkite i predlozite, ikontinuirano se sledat propisite so koi{to se ureduvaat pra{awata ¨od oblasta na pretstavkite i predlozite.

Predvidenite rabotni mesta za ova oddelenie se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za postapuvawe po pretstavki i predlozi za Ministerstvoto i za organite vo sostav, sovetnik za postapuvawe po pretstavki i predlozi za edinki korisnici, vi{ sorabotnik za evidentirawe na pretstavki i predlozi i pomlad sorabotnik za administrativno-tehni~ka poddr{ka za postapuvawe po pretstavki i predlozi.

I

97

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za buxet, finansii, smetkovodstvo i vnatre{na kontrola

Dràven sovetnik za finansisko rabotewe: Deni \or~evskitel: 02/3106-595 e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Ilija Garevski Pomo{nik-rakovoditel: ne e nazna~entel: 02/3106-595 e-mail: [email protected]

Sektorot za buxet, finansii, smetkovodstvo i vnatre{na kontrola e odgovoren za site finansiski raboti vo Ministerstvoto i za finansirawe i kontrola na finansiskoto rabotewe na edinkite buxetski korisnici. Sektorot gi sproveduva ovie nadle`nosti preku:

planirawe na buxetot na Ministerstvoto, organite vo negov sostav i ¨na edinkite korisnici na Ministerstvoto;planirawe na buxetskite sredstva za decentraliziranite funkcii öd oblasta na detskata i socijalnata za{tita;smetkovodstveni aktivnosti za realizacija i za evidentirawe na ösnovnite sredstva, vo soglasnost so zakonskata regulativa;vnatre{na kontrola na buxetskoto, smetkovodstvenoto i finansisko- ¨materijalnoto rabotewe, vo soglasnost so: Zakonot za buxet, Zakonot za izvr{uvawe na buxetot, Zakonot za smetkovodstvo na buxetite i na buxetskite korisnici i drugite propisi od oblasta na buxetskoto, finansiskoto i smetkovodstvenoto rabotewe za obezbeduvawe sredstva za potrebite na Ministerstvoto;kontrola na zakonitosta na finansiskoto rabotewe na organite vo ¨negov sostav, na buxetskite edinki od socijalnata i od detskata za{tita, decentraliziranite funkcii, srodnite ustanovi i nadvore{nite korisnici (korisnicite na pravata za socijalna i detska za{tita, dostavuva~ite na stoki, uslugi i raboti, donatorite, kreditorite);planirawe na dinamikata na koristeweto na finansiskite ¨resursi;izvr{uvawe na pla} awata i nivno evidentirawe; ¨

upravuvawe so imotot i so opremata; ¨

podgotvuvawe proekcii za buxetot na Ministerstvoto za narednata ¨godina;


sledewe na izvr{uvaweto na buxetot na site tri razdeli i ¨podgotovka na izve{tai za iskoristuvawe na buxetot; razvoj na strategii za poddr{ka na menaxment-aktivnostite vo ¨ramkite na Ministerstvoto – razvoj na strategii za obezbeduvawe soodvetno koristewe na resursite, so cel da se postignat dogovorenite i utvrdenite rezultati;isplata na plati, hrana, prevoz, danoci i pridonesi od plata; ¨

sproveduvawe kontrola na implementacijata na zakonite od öblastite vo nadle`nost na Ministerstvoto;implementirawe na kontrolni mehanizmi za spre~uvawe i za{tita öd korupcisko odnesuvawe, i implementacija na sistemski merki za spre~uvawe na iskoristuvawe ¨na javni ovlastuvawa i slu`bena dol`nost.

Funkciite na Sektorot za buxet, finansii, smetkovodstvo i vnatre{na kontrola se delat na:

smetkovodstveni aktivnosti (blagajni~ko rabotewe, likvidatura, ¨kontirawe i dr.); finansiska presmetka i evidencija; ¨

personalna finansiska presmetka i evidencija; ¨

planirawe na prihodite i na rashodite vo fazata na podgotovka i ïzvr{uvawe na buxetot; strategisko planirawe i buxetirawe; ¨

buxetska kontrola; ¨

finansiska statistika; ¨

finansiska analiza; ¨

finansisko izvestuvawe; ¨

evidencija i upravuvawe so osnovnite sredstva; ¨

interna finansiska kontrola, i ¨

merewe na finansiskite rezultati (efikasnost na funkciite). ¨

So Sektorot rakovodi rakovoditel, koj gi izvr{uva slednive raboti:

podgotvuva predlog-plan za rabotata na Sektorot; ¨

ja organizira i ja koordinira rabotata na Sektorot, sproveduva ¨nadzor i dava nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, go sledi i go kontrolira raboteweto na vrabotenite i gi ocenuva dràvnite slu`benici;pravi plan za rabota na Sektorot (mese~en i godi{en plan); ¨

I

99

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

gi organizira aktivnostite za podgotovka na buxetot i na ¨finansiskite planovi na prvata i vtorata linija buxetski korisnici;go kontrolira predlog-buxetot za MTSP, podgotven od Oddelenieto ¨za buxet;se griì za zakonitosta na smetkovodstvenoto rabotewe; ¨

ja organizira finansiskata kontrola na celokupnata ¨dokumentacija;se griì za zakonitosta na smetkovodstveno-finansiskoto ¨rabotewe;organizira re{avawe na finansiskite problemi na vtorata linija ¨buxetski korisnici;pomaga vo re{avaweto na finansiskite problemi na ministerot i ¨dràvniot sekretar;organizira evidencija i popis na osnovnite sredstva i sitniot ïnventar;u~estvuva vo podgotovkata na planot za javni nabavki; ¨

sproveduva kontrola na javnite nabavki; ¨

go organizira finansiskoto rabotewe na Ministerstvoto; ¨

organizira navremeno finansirawe na vtorata linija buxetski ¨korisnici;organizira obuka za vrabotenite za buxetski, finansiski i ¨smetkovodstveni raboti;organizira podgotovka na zavr{nata smetka na Ministerstvoto; ¨

gi sledi zakonskite i podzakonskite akti za oblastite vo nadle`nost ¨na Ministerstvoto i na organite vo sostav;dava predlog-mehanizam za sledewe na vnatre{nite postapki na örganizacionite edinici i na organite vo sostav od aspekt na implementacijata na zakonskata regulativa, vremenskata ramka na postapuvawe i otkrivawe oblici na korupcisko odnesuvawe;odobruva predlog-interna procedura za sproveduvawe na ¨vnatre{nite kontroli;go sledi procesot na sproveduvawe vnatre{na kontrola i dava ¨nasoki na vrabotenite vo tekot na postapkata;ja sledi organizacionata struktura, metodi i proceduri na rabotewe, ïzmeni i dopolnuvawa na zakonite, podzakonskite i na internite akti, i gi sledi nasokite od rakovodstvoto;se griì za doverlivosta i integritetot na informaciite i za ¨resursite i sredstvata;predlaga mislewa do ministerot, zamenik-ministerot i dràvniot ¨sekretar za otkrieni nepravilnosti, slabosti vo raboteweto,


storeni prekr{oci pri sproveduvaweto na zakonskata ramka od nadle`nost na organizacionata edinica ili organ vo sostav;dava predlog merki i kriteriumi za spre~uvawe na korupcisko ödnesuvawe na slu`beni lica i iskoristuvawe na javni ovlastuvawa i slu`bena dol`nost;dava predlog kriteriumi i indikatori za merewe i ocenka na ëfikasnoto spre~uvawe na korupcijata;ja sledi implementacijata na klu~nite indikatori i voveduvawe na ¨promeni;predlaga merki za prezemawe na aktivnosti vo slu~ai na utvrdena ¨povreda na slu`bena dol`nost, javno ovlastuvawe i postapuvawe sprotivno na zakonskite i podzakonskite akti, i vr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a koi } e mu ¨bidat dovereni od dràvniot sekretar.

Pomo{nik-rakovoditelot na Sektorot pomaga vo upravuvaweto na Sektorot i sproveduvaweto na nadle`nostite za organizacija i kontrola na finansiskoto rabotewe na Ministerstvoto, organite vo negov sostav i edinkite korisnici. Negovite dol`nosti vklu~uvaat:

davawe predlozi i mislewa za izrabotkata na plan za rabota na ¨Sektorot (mese~en, godi{en);davawe nasoki i mislewa pri izrabotkata i popolnuvaweto na ¨Buxetskiot cirkular na buxetot i finansiskite planovi na prvata i vtorata linija buxetski korisnici;davawe nasoki i mislewa pri podgotovkata na sektorskite buxeti; ¨

pomaga pri izrabotkata na buxetskite cirkulari na sektorite; ¨

se griì za zakonitosta na smetkovodstveno-finansiskoto ¨rabotewe;stru~na pomo{ pri re{avaweto na finansiskite problemi na ¨vtorata linija buxetski korisnici;u~estvo vo organiziraweto na evidencijata i popisot na osnovnite ¨sredstva i na sitniot inventar;u~estvo vo podgotovkata na planot za javni nabavki; ¨

pomagawe pri organiziraweto na finansiskoto rabotewe vo ¨Ministerstvoto;pomo{ pri organiziraweto na navremenoto finansirawe na vtorata ¨linija buxetski korisnici;pomo{ pri organiziraweto na podgotovkata na zavr{nata smetka na ¨Ministerstvoto, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a se dovereni od ¨rakovoditelot.

I

101

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Gorenavedenite funkcii se sproveduvaat preku pet oddelenija na Sektorot.

1. Oddelenie za buxet i izvestuvawe

Rakovoditel: Sne`ana Kostovska

Oddelenieto vr{i raboti od slednive oblasti:

koordinacija na organizacionite delovi i subjektite za podgotovka ¨na buxetsko barawe, vo soglasnost so Zakonot za buxetot i drugite zakonski i podzakonski akti od oblasta na buxetskoto rabotewe, kako i vrz osnova na internite proceduri za podgotvuvawe na buxetsko barawe; planirawe i podgotovka na buxetot na Ministerstvoto i na edinkite ¨korisnici na Ministerstvoto za site razdeli;koordinacija na subjektite od oblastite na detskata i socijalnata ¨za{tita i nadle`nite sektori vo Ministerstvoto za podgotovka na buxetsko barawe;podgotovka na rebalans na buxetot na Ministerstvoto i na edinkite ¨korisnici na Ministerstvoto za site razdeli;sledewe na izvr{uvaweto na buxetot na Ministerstvoto po site ¨razdeli, programi, potprogrami i stavki;izgotvuvawe godi{ni i kvartalni finansiski planovi za buxetot ¨na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav;izgotvuvawe godi{ni i kvartalni finansiski planovi za vtorata ¨linija buxetski korisnici – edinkite korisnici na Ministerstvoto, vo soglasnost so Zakonot za izvr{uvawe na buxetot i drugite zakonski i podzakonski akti od ovaa oblast;planirawe i podgotovka na proekcii za potrebnite buxetski sredstva ¨po programi i po stavki (kvartalni, polugodi{ni i godi{ni);sledewe na realizacijata na sredstvata od Buxetot na Republika ¨Makedonija, donaciite, sopstvenite prihodi, kreditite i drugo;izgotvuvawe analizi i obrabotka na statisti~kite podatoci od ¨oblasta na buxetskoto, finansiskoto i smetkovodstvenoto rabotewe na Ministerstvoto, organite vo negov sostav i edinkite korisnici na Ministerstvoto;podgotovka na predlozi za podobro iskoristuvawe na buxetskite ¨sredstva i davawe predlozi do pretpostavenite za prenamena na ovie sredstva;izgotvuvawe mislewa, informacii i izve{tai povrzani so ¨buxetskoto, finansiskoto i smetkovodstvenoto rabotewe za


Ministerstvoto, organite vo negov sostav i za edinkite korisnici na Ministerstvoto; organizirawe kontrola na celosnata dokumentacija po razdeli i ¨pribirawe izve{tai za odredeni nedostatoci i problemi za prvata i vtorata linija buxetski korisnici;sledewe na realizacijata na namenskite i na blok-dotaciite od öblasta na detskata i socijalnata za{tita, isledewe na namenskata realizacija, vrz osnova na sistemot za ¨realizacija na sredstvata nameneti za socijalnite prava.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto; sovetnik – buxetski analiti~ar za razdel 15001 – Donacii (2 izvr{iteli); sovetnik – buxetski analiti~ar za razdel 15020; sovetnik – buxetski analiti~ar za razdel 15020; sorabotnik – buxetski analiti~ar za razdel 15001 – Donacii i pomlad sorabotnik za buxetska analiza i izvestuvawe za site razdeli vo buxetot.

2. Oddelenie za finansii


Oddelenieto vr{i raboti od slednive oblasti:

vodewe blagajni~ki raboti i trezor, blagajni~ko rabotewe, uplati i ïsplati i nivno evidentirawe vo knigata na blagajnata;podigawe pari vo denari i vo devizi za podmiruvawe na tro{ocite ¨vo gotovo i za podgotovka na nalozi i re{enija za patni i dnevni tro{oci za slu`beni patuvawa i mese~ni pregledi za slu`beni patuvawa vo zemjata i vo stranstvo;regulirawe na visinata na blagajni~kiot maksimum za sekoj vid ¨blagajna oddelno i vodewe smetka za odrùvawe na sostojbata na sredstvata vo blagajnata vo ramkite na utvrdeniot blagajni~ki maksimum;otvorawe i zatvorawe na smetki od sopstveni prihodi, donacii, ¨krediti i dr.;finansiski aktivnosti za realizacija i za evidentirawe na ¨sredstvata i vnatre{na kontrola vo oblasta na buxetskoto, finansiskoto i materijalnoto rabotewe;podgotovka na dokumentacija za pla} awe na obvrskite i za nivno ¨sledewe;blagajni~ko rabotewe i likvidatura; ¨

proverka na ispravnosta na smetkovodstvenata dokumentacija, vo ¨soglasnost so Zakonot za smetkovodstvo i so drugite op{ti akti;

I

103

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vnatre{na kontrola od aspekt na verodostojnosta na smetkovod- ¨stvenite ispravi, proverka na usoglasenosta na raboteweto so za-konskite propisi, kompletnosta na dokumentacijata i po~ituvaweto na utvrdenite procesi na rabotewe od strana na vrabotenite;podgotovka na dokumentacijata za pla} awe na obvrskite od oblasta ¨na detskata i socijalnata za{tita;proverka na mese~nite barawa za operativni tro{oci od CSR ¨ – izvestuvawe za problemite i nepravilnostite pri tro{eweto na buxetskite sredstva;podgotovka na pregledite za doznaka na sredstvata do edinkite ¨korisnici (prefrlawe sredstva od prvata na vtorata buxetska linija);podgotovka na isplatata na pravata od socijalnata i detskata ¨za{tita, civilnite i voenite invalidi;isplata na plati, hrana, prevoz, danoci i pridonesi od plata vo ¨soglasnost so zakonskite propisi i drugite personalni isplati spored utvrdena metodologija, likvidatura za personalni isplati, izgotvuvawe pregledi i statisti~ki izve{tai za personalni isplati;isplata na komisii formirani od MTSP; ¨

podgotvuvawe predlog za pla} awe na dostavuva~i i negovo ispra} awe ¨do pretpostaveniot;izdavawe i prosleduvawe na benziski bonovi i kontrola na ¨potro{uva~kata na gorivo vo soglasnost so zakonskite propisi, iisplata na ispratnini za odewe vo penzija, isplata na pari~na ¨pomo{ za po~inati ~lenovi od potesnoto semejstvo, socijalna i detska za{tita.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik – vnatre{en kontrolor (2 izvr{iteli), pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka za sledewe na vnatre{nata kontrola i za izvestuvawe, samostoen referent – blagajnik, samostoen referent – likvidator, samostoen referent za isplata na plati, samostoen referent za podgotovka na nalozi, izdavawe i kontrola na benziski bonovi, samostoen referent za sledewe na isplatata i evidencijata na platite i obvrskite i samostoen referent za sledewe na isplatata i evidencijata na ostvareni socijalni prava i obvrski.


3. Oddelenie za smetkovodstvo


Vo Oddelenieto za smetkovodstvo se vr{at slednive raboti:

kontirawe na smetkovodstvenite ispravi i sostavuvawe nalozi za ¨knièwe;usoglasuvawe na prihodite i rashodite na MTSP i na organite vo ¨negov sostav;usoglasuvawe na sinteti~kata so analiti~kata smetkovodstvena ëvidencija;organizirawe na raspredelbata na osnovnite sredstva i na sitniot ïnventar vo MTSP;organizirawe i primena na stapkata na amortizacija i ¨revalorizacija na osnovnite sredstva, vo soglasnost so zakonskite propisi;podgotovka na zavr{ni smetki i konsolidirana zavr{na smetka za ¨MTSP, organite vo negov sostav i edinkite korisnici na MTSP, vo soglasnost so Zakonot za smetkovodstvo za buxetite i buxetskite korisnici i drugi propisi;sreduvawe na smetkovodstvenata evidencija i nejzino arhivirawe; ¨

organizirawe popis, evidencija i aùrirawe na popisnite ¨dokumenti vo smetkovodstvenata dokumentacija;evidentirawe na zadolènijata za mobilni telefoni i utvrduvawe ¨koj od vrabotenite go natfrlil limitot na razgovori na slu`benite telefoni;evidencija na osnovnite sredstva vo MTSP; ¨

u~estvo vo podgotovkata na planot za javni nabavki za MTSP i örganite vo negov sostav i sledewe na negovata realizacija;organizirawe na pribiraweto na celokupnata dokumentacija od ¨javnite nabavki i kontrola na ispravnosta na dokumentacijata, ipodgotovka na izve{taite za javnite nabavki od mala i od golema ¨vrednost, vo soglasnost so zakonskite propisi, i nivno dostavuvawe do nadle`nite institucii.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik – vnatre{en kontrolor ex-post (2 izvr{iteli), pomlad sorabotnik za podgotovka na izve{tai od smetkovodstvenata evidencija, samostoen referent – smetkovoditel, samostoen referent – konter bilansist, samostoen referent za evidencija na osnovnite sredstva (2 izvr{iteli) i referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka na materijalnoto rabotewe (doma} in).

I

105

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

4. Oddelenie za javni nabavki


Vo Oddelenieto se vr{at slednive raboti:

u~estvo vo podgotvuvaweto na buxetot za kapitalnite investicii; ¨

vr{ewe analiza i sledewe na buxetskoto izvr{uvawe za kapital- ¨nite investicii;sledewe na dinamikata na odvivawe na implementacijata na ¨strategiskite prioriteti i na godi{nata programa za kapitalni investicii;u~estvo vo podgotvuvawe na planot za javni nabavki; ¨

sledewe na zakonskite propisi vo oblasta na nabavkite i pravilna ¨primena na tie propisi;sproveduvawe na planot za nabavki; ¨

sledewe na sklu~uvaweto na dogovorite i na nivnata realizacija ¨spored Zakonot za javni nabavki, iostvaruvawe redovni kontakti so drugite rakovoditeli na öddelenijata vo Sektorot i razmena na informacii i iskustva.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovet-nik za postapki za javni nabavki, sovetnik za dogovori i drugi dokumenti za javni nabavki, sovetnik za isplati po javni nabavki i pomlad sorabot-nik za administrativno-tehni~ka poddr{ka za postapuvawe po javni na-bavki.

5. Oddelenie za vnatre{na kontrola


Oddelenieto za vnatre{na kontrola vr{i raboti koi se odnesuvaat na: kontrola na implementacijata na zakonite od oblastite vo nadle`nost na Ministerstvoto; implementacijata na kontrolnite mehanizmi za spre~uvawe i za{tita od korupcisko odnesuvawe; implementacijata na sistemskite merki za spre~uvawe na iskoristuvawe javni ovlastuvawa i slu`bena dol`nost vo soglasnost so Zakonot za spre~uvawe na korupcija i so Zakonot za dràvni slu`benici, preku:

definirawe na mehanizam za vnatre{na kontrola na örganizacionite edinici na Ministerstvoto i na organite vo sostav za implementacija na zakonskata regulativa za oblasta od nadle`nost na raboteweto;


sledewe na organizacionata struktura, metodite i procedurite ¨na rabotewe, izmeni i dopolnuvawa na zakonite, podzakonskite i internite akti, kako i nasoki od rakovodstvoto, doverlivost i integritet na informaciite, resursi i sredstva, oblici na korupcisko odnesuvawe;sproveduvawe kontrola na vnatre{nite postapki za primena i ¨postapuvawe vo soglasnost so zakonskite i podzakonskite akti od oblasta na nadle`nost na organizacionata edinica/organ vo sostav, predmet na vnatre{na kontrola;sledewe postapki {to se vodat za storeni prekr{oci na zakonski i ¨podzakonski akti pri vr{ewe na slu`benata dol`nost od slu`beni lica na Ministerstvoto;podgotvuvawe izve{tai za sprovedeni vnatre{ni kontroli; ¨

pribirawe, evidentirawe i ~uvawe na anketni listovi na slu`beni ¨lica na Ministerstvoto i na organite vo sostav;vospostavuvawe kriteriumi i indikatori za merewe i spre~uvawe ¨na korupcijata;sledewe na implementacijata na klu~nite indikatori na raboteweto ¨na Ministerstvoto i sledewe na voveduvawe promeni;predlagawe merki za prezemawe aktivnosti vo slu~aj na povreda ¨na slu`benata dol`nost, javno ovlastuvawe i davawe mislewe za ponatamo{no postapuvawe za prezemawe merki i odgovornost na dr`avnite slu`benici;pribirawe i konsolidirawe na podatocite za klu~nite indikatori ¨za raboteweto vo generiran izve{taj i baza na podatoci, isledewe na zakonskite i podzakonskite akti od oblastite vo ¨nadle`nost na Ministerstvoto i antikorupciskoto odnesuvawe.

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik-vnatre{en kontrolor (4 izvr{iteli), vi{ sorabotnik za administrativno-tehni~ka obrabotka na podatoci (3 izvr{iteli), pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za sproveduvawe na vnatre{na kontrola (2 izvr{iteli) i samostoen referent – telefonski operator za administrirawe na podatoci od gra|ani i korisnici na uslugi (5 izvr{iteli).

I

107

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za koordinacija i tehni~ka pomo{ na ministerot

Dràven sovetnik: Valentina Pavlovskatel: 02/3106-220 e-mail: [email protected]

Rakovoditel: Mabera Kamberitelefon: 02/3106-224e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za koordinacija i tehni~ka pomo{ na ministerot (Kabinet na ministerot) se vr{at raboti so koi se obezbeduva logisti~ka i tehni~ka poddr{ka na ministerot, raboti vo vrska so informiraweto na javnosta, kako i analizirawe, planirawe, evaluacija i koordinacija na politikite na Ministerstvoto i koordinirawe na aktivnostite na site ministerstva vklu~eni vo Strategijata i vo Dekadata na Romite, preku:

stru~na obrabotka na materijalite za sednica na Vladata na ¨Republika Makedonija i na Sobranieto na Republika Makedonija; podgotovka na ekspozea, govori i na sostanoci; ¨

navremeno informirawe na javnosta za sevkupnata aktivnost na ¨ministerot vo ostvaruvaweto na nadle`nosta na Ministerstvoto; organizirawe konferencii so sredstvata za javno informirawe, ödnosno podgotovka na soop{tenija i na drugi informacii za javnosta;u~estvo vo podgotvuvaweto publikacii, bilteni i druga stru~na ¨literatura {to ja izdava Ministerstvoto;ureduvawe na veb-sajtot na Ministerstvoto; ¨

pribirawe, sistematizirawe, analizirawe i aùrirawe na ¨podatocite za programite na Ministerstvoto od oblasta na trudot, socijalnata za{tita, za{titata na decata, bore~ko-invalidskata za{tita i na drugi podatoci od nadle`nost na Ministerstvoto; izgotvuvawe monitoring-izve{taj za realizacijata na programite ¨{to se vo nadle`nost na Ministerstvoto; statisti~ka obrabotka na podatocite za brojot na korisnici na üslugite;izrabotka na model na proekcija i predviduvawe na toa kako ¨funkcionira realizacijata na programite {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto;u~estvo vo proekti za primena na socijalnata za{tita so opfa} awe ¨na komponenti za socijalni beneficii, so vklu~uvawe na sistemot


na horizontalno i vertikalno povrzuvawe na informati~kiot sistem na Ministerstvoto, Agencijata za vrabotuvawe, Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe, ustanovite za socijalna rabota; koordinirawe na site aktivnosti na resornite ministerstva ¨vklu~eni vo implementacijata na Strategijata i na Dekadata na Romite;kvartalno informirawe na Vladata za prezemenite aktivnosti za ïmplementacijata na Strategijata i na Dekadata na Romite, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto i na ¨Sektorot.

So Sektorot rakovodi rakovoditel, ~ii{to zada~i se:

da podgotvuva predlog-plan za rabotata na Sektorot; ¨

da ja organizira i koordinira rabotata na Sektorot, da sproveduva ¨nadzor i da dava nasoki i upatstva za rabotata na vrabotenite, da go sledi i kontrolira raboteweto na vrabotenite i da gi ocenuva dràvnite slu`benici;da go koordinira procesot na ispra} awe materijali do Vladata na ¨RM, Generalniot sekretarijat i do Sobranieto na RM;da dava nasoki i upatstva za podgotovka na materijalite; ¨

zaklu~ocite od sednicite na Vladata na RM vo vrska so pra{awata öd nadle`nost na Ministerstvoto da gi ispra} a do odgovornite lica vo Ministerstvoto i da ja sledi realizacijata na zaklu~ocite;da go organizira protokolot vo Kabinetot na ministerot pri poseta ¨na stranski pretstavnici i pri poseta na drugi dràvi;da dava nasoki i da predlaga merki za gradewe transparentno ¨ministerstvo (organizirawe nastani, javni nastapi, mediumski kampawi i dr.);da gi sledi dvièwata na parametrite vo oblastite {to gi pokriva ¨Ministerstvoto, preku numeri~kite pokazateli dobieni so primena na sovremenite statisti~ki postapki;da gi koordinira aktivnostite na romskite informativni centri i ¨da podgotvuva periodi~ni (mese~ni) izve{tai za nivnata rabota koi } e gi ispra} a do Vladata na RM;da podgotvuva informacii za implementacijata na Nacionalniot äkcionen plan (NAP) od Dekadata i Strategijata za Romite do Vladata na RM, Generalniot sekretarijat i do vladinite tela;da ostvaruva postojana komunikacija i sorabotka so ïnternacionalnite organizacii i ambasadi, vo vrska so pra{awata od op{t interes za Ministerstvoto koi{to baraat koordinirana me|uresorska sorabotka;

I

109

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

da u~estvuva vo rabotata na me|uministerskite tela; ¨

da podgotvuva odgovori na prateni~kite pra{awa od nadle`nosta ¨na Sektorot, i da vr{i drugi raboti od nadle`nost na Sektorot, {to } e mu bidat ¨dovereni od dràvniot sekretar.

Vo ramkite na Sektorot za koordinacija i tehni~ka pomo{ na ministerot funkcioniraat ~etiri oddelenija.

1. Oddelenie za koordinacija na aktivnostite na ministerot – Kabinet na ministerot


Ova oddelenie e zadolèno da gi izvr{uva slednive zada~i:

da obezbeduva stru~na, tehni~ka i administrativna poddr{ka ¨na ministerot vo realiziraweto na dràvnite i protokolarni aktivnosti;da vr{i administrativni raboti povrzani so Sobranieto, Vladata ï so telata na dràvnata uprava; da vr{i stru~na obrabotka na materijalite za sednica na Vladata ¨na Republika Makedonija i na Sobranieto na Republika Makedonija i na drugi materijali {to pristignuvaat ili se ispra} aat od Kabinetot; da vodi prepiska za ministerot od protokolaren karakter; ¨

da go sledi izvr{uvaweto na zaklu~ocite na Vladata {to se vo ¨nadle`nost na Ministerstvoto, i da vr{i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za koordinacija na aktivnostite na ministerot, sovetnik za obrabotka na materijali za sednici na Vlada i za sorabotka so Vladata na RM i so Generalniot sekretarijat (2 izvr{iteli), sovetnik za protokol na ministerot, vi{ sorabotnik za kompletirawe na materijalite za sednicite na Vladata i za sorabotka so Vladata na RM i so Generalniot sekretarijat, vi{ sorabotnik - preveduva~ za albanski-makedonski jazik (4 izvr{iteli), vi{ sorabotnik - preveduva~ za angliski-makedonski jazik, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za e-vlada na RM, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka i obrabotka na podatoci za sorabotka so Sobranieto na RM, samostoen referent za administrativno-tehni~ka obrabotka na podatoci i materijali za Vladata na RM, Sobranieto na RM i Generalniot


sekretarijat i samostoen referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka na ministerot.

2. Oddelenie za odnosi so javnosta

Rakovoditel: @aklina Veli~kovska

Vo Oddelenieto za odnosi so javnosta i informirawe se vr{at raboti povrzani so:

navremenoto informirawe na javnosta za aktivnostite na ministerot öd delokrugot na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav; organizirawe brifinzi i pres-konferencii so sredstvata za javno ïnformirawe; organizirawe mediumski i javni kampawi od delokrugot za rabota ¨na Ministerstvoto;podgotovka na publikacii, bilteni i druga stru~na literatura; ¨

ureduvawe na veb-sajtot na Ministerstvoto; ¨

pribirawe, sistematizirawe, analizirawe i aùrirawe na ¨podatocite za programite od oblasta na trudot, za{titata na decata, socijalnata za{tita, bore~kata i invalidskata za{tita i drugi podatoci za potrebite na ministerot, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik – analiti~ar na pe~ateni i elektronski mediumi, sovetnik za javen nastap – portparol, sovetnik – veb-administrator, pomlad sorabotnik za vnatre{no informirawe i pomlad referent za sloboden pristap do informaciite.

3. Oddelenie za statisti~ka obrabotka na podatoci i za evidencija na korisnicite na uslugite na Ministerstvoto

Rakovoditel: Zoran Vu~ev


pribirawe, aùrirawe, sistematizirawe, obrabotka i analizirawe ¨na podatocite za programite na Ministerstvoto i na organite vo negov sostav; sledewe na sostojbite vo odnos na socijalnite programi na pravata ¨na socijalnata za{tita, na evidentiranite korisnici i vo odnos na potrebnite finansiski sredstva za realizacija na site programi;

I

111

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

statisti~ki istraùvawa na sostojbite vo oblasta na trudot i ¨nevrabotenosta, penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, socijalna-ta za{tita, za{titata na decata i bore~kata i invalidskata za{tita i podgotovka na proekcii i na predviduvawa za funkcionirawe i za realizacija na programite vo ovie oblasti, i u~estvo vo podgotovkata na analizi i stru~ni mislewa za predlozi ¨pri izmenuvawe ili donesuvawe novi zakoni ili podzakonski akti, vo domenot na: socijalnata za{tita, socijalnata inspekcija, Dràvniot inspektorat za trud, za{titata na decata, ednakvi mo`nosti, oblasta na trudot, penziskoto i invalidsko osiguruvawe i Upravata za bore~ko-invalidska za{tita.

Za izvr{uvawe na ovie zada~i se predvideni slednive rabotni mesta vo Oddelenieto: rakovoditel, sovetnik za statisti~ka obrabotka na podatoci i za evidencija na korisnicite na uslugi vo oblasta na trudot, nevrabotenosta i Dràvniot inspektorat za trud, sovetnik za statisti~ka obrabotka na podatoci i za evidencija na korisnicite na uslugi vo oblasta na penzisko-invalidskoto osiguruvawe i pra{awata na borcite i voenite invalidi, sovetnik za statisti~ka obrabotka na podatoci i za evidencija na korisnicite na uslugi vo oblasta na socijalnata za{tita, rodovata ramnopravnost i diskriminacijata, sovetnik za statisti~ka obrabotka na podatoci i za evidencija na korisnicite na uslugi vo oblasta na za{titata na decata i socijalnata inspekcija i pomlad sorabotnik za informativen sistem za korisnicite na uslugi na Ministerstvoto.

4. Oddelenie za implementacija na Strategijata i na Dekadata na Romite



implementacija na Nacionalnite akcioni planovi od Strategijata ¨za Romite i Dekadata za vklu~uvawe na Romite;navremeno informirawe na Vladata za tekot na implementacijata ¨na Strategijata i na Dekadata, preku podgotovka na informacii do Vladata i do javnosta za site aktivnosti {to gi prezemaat ministerstvata za realizirawe na celite od Nacionalnite akcioni planovi;vodewe grià za implementacijata na Strategijata za Romite i ¨Dekadata za vklu~uvawe na Romite na lokalno nivo i podgotovka na informacii do Vladata na RM za site aktivnosti {to se prezemaat na ova pole;


organizirawe sredbi i kontinuirana sorabotka so romskite NVO ¨za izgotvuvawe predlozi za re{avawe na problemite vo vrska so realiziraweto na Strategijata za Romite i Dekadata za vklu~uvawe na Romite;koordinacija na rabotata na romskite informativni centri i ¨podgotovka na informativno-analiti~ki materijali za nivnata rabota;pribirawe podatoci za podgotovka na baza na podatoci od va`nost ¨za Strategijata za Romite i Dekadata za vklu~uvawe na Romite;planirawe, sledewe i evaluacija na site nastani povrzani so ¨Strategijata za Romite i Dekadata za vklu~uvawe na Romite;podgotovka na mislewa, izve{tai, informacii i analizi povrzani ¨so aktivnostite za realizirawe na Strategijata za Romite i Dekadata za vklu~uvawe na Romite;podgotovka na proekti za privlekuvawe stranski donacii, i ¨

u~estvo vo izgotvuvaweto informativno-analiti~ki materijali. ¨

Sistematiziranite rabotni mesta se: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za implementacija na Strategijata za vklu~uvawe na Romite, sovetnik za implementacija na Dekadata za vklu~uvawe na Romite, pomlad sorabotnik za koordinacija na implementacijata na Nacionalnite akcioni planovi na Strategijata za vklu~uvawe na Romite i pomlad sorabotnik za koordinacija na implementacijata na Nacionalnite akcioni planovi na Dekadata za vklu~uvawe na Romite.

3. Organi vo sostav na Ministerstvoto

Organite vo sostav na Ministerstvoto se osnovaat za vr{ewe opredeleni upravni, stru~ni i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Ministerstvoto za trud i socijalna politika (MTSP).

MTSP vo svojot sostav ima dva organa bez svojstvo na pravno lice:

Uprava za pra{awa na borcite i voenite invalidi ¨ Dr`aven inspektorat za trud ¨

So rabotata na organite vo sostav na Ministerstvoto rakovodi direktor, kogo go imenuva i go razre{uva Vladata, po predlog na resorniot minister.

Za svojata rabota i za rabotata na organot so koj rakovodi, direktorot na organot vo sostav na Ministerstvoto e li~no odgovoren pred Vladata i pred ministerot.

I

113

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Uprava za pra{awa na borcite i voenite invalidi

Adresa: „Ko~o Racin” 14, Skopje

Direktor: Branko Janevski

Rakovoditel na Oddelenieto za bore~ka i invalidska za{tita: Anka Naumovskatel: 02/3114-660

Bore~ko-invalidskata za{tita se sproveduva preku Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi. Upravata, kako organ vo sostav na Ministerstvoto za trud i socijalna politika, raboti na pra{awa od oblasta na za{titata na pravata na borcite od Antifa{isti~kata vojna i od site nacionalno-osloboditelni vojni na Makedonija, pravata na voenite invalidi, u~esnicite vo bezbednosnite sili na Republika Makedonija i ~lenovite na nivnite semejstva, koi ne po svoja vina u~estvuvaa vo vojnite vo republikite na porane{nata SFRJ, na progonuvanite i zatvoranite za ideite na samobitnosta na makedonskiot narod i na negovata dr`avnost, kako i na za{titata na ~lenovite na nivnite semejstva.Upravata gi izvr{uva slednive nadle`nosti i zada~i:

podgotvuvawe predlog-zakoni i drugi propisi od bore~kata i ¨invalidskata za{tita i nivno sledewe;stru~na obrabotka i davawe mislewa koi imaat zna~ewe i primena ¨na odnosite uredeni so zakon ili so drug akt;planirawe na potrebnite sredstva i isplata na sredstvata za ¨bore~ka i invalidska za{tita;sledewe i sproveduvawe na propisite od nadle`nost na Upravata i ¨nivna usoglasenost so me|unarodnite propisi;re{avawe vo upravna postapka; ¨

sledewe na sostojbite na grobi{tata i na grobovite na padnatite ¨borci;podgotovka na analizi, informacii, izve{tai i na drugi materijali ¨po barawe na Vladata na Republika Makedonija, Sobranieto na Republika Makedonija i drugi institucii;podgotvuvawe odgovori i mislewa po barawa i po inicijativi za ¨pokrenati postapki pred sudskite organi;u~estvo vo me|uministerski, me|uresorski i drugi rabotni grupi; ¨

u~estvo vo proekti za pra{awa na bore~kata i invalidskata ¨za{tita;


podgotovka i u~estvo vo podgotovkite za donesuvawe na Buxetot na ¨Republika Makedonija vo delot na Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi, i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Upravata. ¨

So Upravata rakovodi direktor, koj gi vr{i slednive zada~i:

odobruvawe na predlog-programata za rabota na Upravata; ¨

analiza, ocena i predlagawe koncepti na zakonite i drugite ¨sistemski pra{awa;davawe nasoki i mislewa i inicirawe na re{avaweto na oddelni ¨pra{awa {to se vo nadle`nost na organot;predlagawe merki za usoglasuvawe na rabotata so me|unarodnite ¨standardi za rabota vo oblasta;u~estvo vo rabotata na rabotnite tela na Sobranieto na Republika ¨Makedonija, za pra{awa od oblasta na organot; organizirawe i ostvaruvawe sorabotka pri vr{eweto na rabotite ¨vo Upravata so drugite organi;ostvaruvawe komunikacija so relevantnite subjekti i obezbeduvawe ¨informacii, mislewa i podatoci za re{avawe predmeti vo nadle`nost na organot, idrugi raboti {to } e mu bidat dovereni od Vladata i od nadle`niot ¨minister, a koi se vo nadle`nost na Upravata.

Za svojata rabota direktorot odgovara pred ministerot za trud i socijalna politika i pred Vladata na Republika Makedonija.

Upravata gi izvr{uva site nadle`nosti i zada~i preku Oddelenieto za bore~ka i invalidska za{tita i preku regionalnite izvr{iteli. Sistematizacijata na rabotnite mesta gi vklu~uva slednive rabotni mesta:

rakovoditel na Oddelenieto; ¨

sovetnik za normativno-pravna i upravna postapka za ostvaruvawe ¨na pravata na bore~ka i invalidska za{tita (5 izvr{iteli); sovetnik za kontrola na donesenite re{enija; ¨

sorabotnik za kompletirawe na dokumentacijata za ostvaruvawe ¨na pravata za bore~ka i invalidska za{tita – 31 izvr{itel, rasporedeni vo Skopje (10), Bitola, Makedonski Brod, Gevgelija, Gostivar (2), Kratovo, Kumanovo (2), Ohrid (2), Radovi{, Sveti Nikole, Struga, Strumica, Tetovo (4), Demir Hisar, [tip i vo Valandovo;

I

115

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

pomlad sorabotnik za kompletirawe na dokumentacijata za östvaruvawe na pravata za bore~ka i invalidska za{tita – 8 izvr{iteli, rasporedeni vo Skopje (3), Kumanovo, Gostivar, Bitola, [tip i vo Prilep; samostoen referent za evidencija na korisnicite koi ostvaruvaat ¨prava za bore~ka i invalidska za{tita (7 izvr{iteli); samostoen referent za arhivsko i kancelarisko rabotewe vo Üpravata; samostoen referent za administrativno-tehni~ka i logisti~ka ¨poddr{ka na direktorot na Upravata; vi{ referent za administrativno-tehni~ka obrabotka na ¨dokumentacijata za ostvaruvawe na pravata na bore~ka i invalidska za{tita – 32 izvr{iteli rasporedeni vo: Berovo, Bitola (2), Vinica (2), Gostivar (2), Debar, Del~evo, Kavadarci (2), Ki~evo, Ko~ani, Kriva Palanka (2), Kru{evo, Negotino, Ohrid, Prilep (3), Resen, Strumica, Veles (2), [tip (2) i vo Probi{tip; pomlad referent-dostavuva~ i ¨

voza~. ¨

Upravata se griì za ostvaruvawe na slednive prava od invalidskata i bore~kata za{tita:

voena invalidnina; ¨

c ¨ emejna invalidnina;invalidski dodatok; ¨

materijalno obezbeduvawe; ¨

dodatok za nega i pomo{; ¨

o ¨ rtopedski dodatok, izdravstvena za{tita (za voenite invalidi, korisnicite na semejna ïnvalidnina i za borcite korisnici na materijalno obezbeduvawe koi nemaat druga osnova za zdravstveno osiguruvawe, cpored propisite od oblasta na zdravstvoto).

Postapkite i procedurite za ostvaruvawe na ovie prava se prikaàni vo vtoriot del od ovoj Vodi~, kade {to se opi{ani uslugite {to gi obezbeduva Upravata za pra{awa na borcite i invalidite.


Dràven inspektorat za trud (DIT)

Adresa: Bul. „Partizanski odredi” 48 a, Skopje

Direktor: Goran Jovanovski

Dràven sovetnik za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotni odnosi i vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota: Mile Stojanovskitel: 02/3296-310, 3116-110

Dràvniot inspektorat za trud (ili popularno poznat kako Trudova inspekcija) e organ vo sostav na Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Su{tinata na postoeweto na Inspektoratot i na sektorite koi funkcioniraat kako negov integralen del e vo namaluvaweto na brojot na rabotno angaìranite lica koi ne se prijaveni vo Fondot na PIOM, za{tita na pravata od oblasta na rabotnite odnosi i bezbednosta i za{titata pri rabota.

Rakovoden organ vo DIT e direktorot. Za svojata rabota toj direktno odgovara pred ministerot za trud i socijalna politika i pred Vladata na Republika Makedonija. Negovite rabotni dol`nosti vklu~uvaat:

odobruvawe predlog-programa za rabota na organot za rabotnite ödnosi i za bezbednost i zdravje pri rabota;sledewe na realizacijata na godi{nata programa za rabota na DIT ï davawe nasoki i stru~na pomo{ pri realizacijata;davawe nasoki, mislewa i stru~na pomo{ pri podgotovkata na ¨mislewa i informacii za sostojbite vo nadle`nite oblasti na DIT;davawe upatstva za rabota i obezbeduvawe na potrebnata stru~na ¨pomo{ vo rabotata na dràvnite inspektori;davawe predlog-merki i inicirawe na re{avaweto na problemite öd oblasta na DIT;sledewe na me|unarodnite normi i standardi vo trudovoto ¨zakonodavstvo i bezbednosta i zdravjeto pri rabota;podnesuvawe izve{taj do Vladata na RM za rabotata na DIT (na ¨kvartalno i na godi{no nivo) i za postignatite rezultati;sorabotka so drugite relevantni organi i institucii od javniot i od ¨privatniot sektor za pra{awa {to se vo nadle`nost na DIT;u~estvo vo rabotnite grupi na rabotnite tela vo Sobranieto na RM, ¨koga za toa e ovlasten, za pra{awa od inspekciskiot nadzor vo

I

117

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

oblasta na trudovoto zakonodavstvo i od oblasta na bezbednosta i zdravjeto pri rabota;u~estvo vo rabotata na me|uministerskite, me|uresorskite i drugite ¨rabotni grupi za pra{awa od oblasta na trudovoto zakonodavstvo i bezbednosta i zdravjeto pri rabota, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na DIT, a se dovereni od Vladata ¨na RM i od ministerot.

Vo ramkite na Dr`avniot inspektorat za trud funkcioniraat ~etiri sektori.

Sektor za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi

Rakovoditel: Angel Stamenkovskitel: 02/3296-310, 3116-110

Vo Sektorot za rabotni odnosi se vr{at inspekciski raboti i se vr{i inspekciski nadzor vo ekonomskiot i vo javniot sektor, a vo vrska so rabotnite odnosi preku:

vr{ewe inspekciski nadzor so uvid vo sproveduvaweto na zakonite, ¨kolektivnite dogovori i drugite propisi od oblasta na rabotnite odnosi;uvid vo op{tite akti, ispravite i vo drugata dokumentacija; ¨

sorabotka so nadle`nite sudovi, Javnoto obvinitelstvo i so ¨Narodniot pravobranitel;podgotovka na odgovori na prateni~ki pra{awa; ¨

redovna i vonredna kontrola vo ekonomskiot i vo javniot sektor; ¨

podgotovka i u~estvo pri podgotvuvaweto na zakonite i drugite ¨propisi za rabotnite odnosi, osobeno vo delot na za{titata na rabotnicite;barawe za poveduvawe prekr{o~na i krivi~na postapka; ¨

re{avawe vo upravna postapka; ¨

podgotovka na analizi, izve{tai i informacii po barawe na Vla- ¨data na Republika Makedonija, Sobranieto na Republika Makedoni-ja i drugi institucii;u~estvo vo me|uministerski, me|uresorski i drugi rabotni grupi od ¨nadle`nost na Inspektoratot, i drugi raboti {to se vo nadle`nost na Inspektoratot i na ¨Ministerstvoto.


Rakovoditelot na Sektorot za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi e nadleèn za slednive rabotni zada~i:

podgotovka na predlog-plan za rabota na Sektorot (mese~en i ¨godi{en);organizacija i koordinacija na rabotata na Sektorot, sproveduvawe ¨nadzor i davawe nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, sledewe i kontrola na raboteweto na vrabotenite i ocenuvawe na dràvnite slu`benici;sledewe na sostojbite vo oblasta na rabotnite odnosi; ¨

koordinirawe na aktivnostite na dràvnite inspektori; ¨

u~estvo vo rabotni grupi i tela za izgotvuvawe zakonski i ¨podzakonski akti od oblasta na rabotnite odnosi; podgotovka na izve{tai, informacii i mislewa za pra{awa {to se ¨vo nadle`nost na Sektorot; sproveduvawe inspekciski nadzor; ¨

davawe nasoki, mislewa i stru~na pomo{ na stranki; ¨

davawe stru~na pomo{ i nasoki za edinstveno sproveduvawe na ¨propisite od oblasta na rabotnite odnosi, idrugi raboti {to se vo nadle`nost na Sektorot, a se dovereni od ¨direktorot.

Vo ramkite na ovoj sektor, funkcioniraat tri oddelenija za rabotni odnosi, nadle`ni za tri regioni vo Makedonija.

Zada~ite na oddelenijata se odnesuvaat na:

podgotovka na zakoni i na drugi propisi; ¨

sproveduvawe inspekciski raboti i inspekciski nadzor od oblasta ¨na rabotnoto zakonodavstvo; podgotovka na izve{tai, informacii i analizi; ¨

podgotovka na odgovori na prateni~ki pra{awa; ¨

podgotovka za u~estvo vo me|uresorski i drugi rabotni grupi od ¨nadle`nost na Inspektoratot; inspekciski nadzor na rabotodavcite za na~inot na primenata na ¨zakonite i na drugite propisi od oblasta na rabotnoto zakonodavstvo, kolektivnite dogovori i dogovorite za rabota; sledewe na na~inot na primena na odredbite od Zakonot za {trajk; ¨

izgotvuvawe i donesuvawe upravni akti vo postapkata pri vr{ewe ¨nadzor; podgotovka na prekr{o~ni prijavi, i ¨

drugi raboti od nadle`nost na Sektorot. ¨

I

119

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1. Oddelenie za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi – Region 1

Rakovoditel: Zlate Stojanovski

Oddelenieto gi izvr{uva svoite zada~i preku slednive zvawa za dràvni slu`benici, spored sistematizacijata na rabotnite mesta vo MTSP:


sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi – 31 izvr{itel nadle`ni za: Skopje (21), Veles (4), Kavadarci (3) i Negotino (3); sorabotnik za kompletirawe na podatocite za sproveden ïnspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi.

2. Oddelenie za rabotni odnosi – Region 2

Rakovoditel: Dim~e Grozdanovski

Oddelenieto gi izvr{uva svoite zada~i preku slednive sistematizirani rabotni mesta:


sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi – 30 izvr{iteli nadle`ni za: Gevgelija (4), Kumanovo (7), Probi{tip (2), Strumica (4), [tip (6), Ko~ani (4) i Del~evo (3); sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi i oblasta bezbednost i zdravje pri rabota – 22 izvr{iteli, rasporedeni vo Berovo (4), Valandovo (2), Vinica (2), Kratovo (4), Kriva Palanka (4), Radovi{ (4) i vo Sveti Nikole (2).

3. Oddelenie za rabotni odnosi – Region 3

Rakovoditel: Bexet Bexeti

Oddelenieto gi izvr{uva svoite zada~i preku:


sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta na rabotnite odnosi – 53 izvr{iteli rasporedeni vo: Tetovo (6), Gostivar (6), Ki~evo (4), Debar (4), Struga (7), Ohrid (8), Resen (2), Bitola (7) i vo Prilep (9);


sovetnik - dr`aven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta ¨na rabotnite odnosi i bezbednosta i zdravjeto pri rabota – 7 izvr{iteli rasporedeni vo Makedonski Brod (3), Demir Hisar (2) i vo Kru{evo (2), isamostoen referent za arhivsko i kancelarisko rabotewe vo oblasta ¨na rabotnite odnosi – 3 izvr{iteli vo Ohrid, Ki~evo i vo Tetovo.

Sektor za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota

Rakovoditel: ne e nazna~entel: 02/3116-110

Vo Sektorot za rabotni odnosi se vr{at raboti {to se odnesuvaat na:

podgotovkata na zakoni i drugi propisi za bezbednost i zdravje pri ¨rabota;vr{ewe nadzor na rabotodavcite za ispolneti HTP-uslovi; ¨

donesuvawe upravni akti vo postapka na nadzor; ¨

izgotvuvawe i podnesuvawe barawa za poveduvawe prekr{o~na i ¨krivi~na prijava;vodewe evidencija na prijavenite povredi na rabota; ¨

u~estvo vo razni proekti; ¨

davawe soglasnosti za ispolneti uslovi za bezbednost i zdravje ¨pri rabota;vr{ewe uvid, odnosno inspekcija, vo delovnite prostorii i objekti ¨kade {to se vr{at rabotnite zada~i;vr{ewe uvid vo op{tite akti, ispravite i vo drugata ¨dokumentacija;u~estvo vo me|uministerski, me|uresorski i drugi rabotni grupi; ¨

podgotovka na analizi, izve{tai i informacii; ¨

podgotovka na odgovori na prateni~ki pra{awa, i ¨

postojano sledewe na primenata na me|unarodnite dogovori, odnosno ¨na me|unarodnite konvencii.

Rakovoditelot na Sektorot za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota e nadle`en za slednive rabotni zada~i:

podgotovka na predlog-plan za rabota na Sektorot (mese~en i ¨godi{en);

I

121

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

organizacija i koordinacija na rabotata na Sektorot, sproveduvawe ¨nadzor i davawe nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, sledewe i kontrola na raboteweto na vrabotenite i ocenuvawe na dràvnite slu`benici;sledewe na sostojbite vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota; ¨

koordinirawe na aktivnostite na dràvnite inspektori; ¨

u~estvo vo rabotni grupi i tela za izgotvuvawe zakonski i ¨podzakonski akti od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota; podgotovka na izve{tai, informacii i mislewa za pra{awa od ¨nadle`nost na Sektorot; sproveduvawe inspekciski nadzor; ¨

davawe nasoki, mislewa i stru~na pomo{ na stranki; ¨

davawe stru~na pomo{ i nasoki za edinstveno sproveduvawe na ¨propisite od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, idrugi raboti vo nadle`nost na Sektorot, dovereni od direktorot. ¨

Vo ramkite na ovoj sektor, funkcioniraat dve oddelenija za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota so isti nadle`nosti, koi funkcioniraat vo dva regiona vo Makedonija.

Zada~ite na oddelenijata se odnesuvaat na:

u~estvo vo podgotovkata na zakonite i na drugite propisi za ¨bezbednost i zdravje pri rabota;podgotovka na soglasnosti za ispolneti uslovi za rabota vo ¨prostoriite i objektite od aspekt na za{titata;vr{ewe postojan inspekciski nadzor; ¨

vr{ewe uvid vo slu~aj na povredi na rabotnici i na drugi lica vo ¨prostoriite i objektite na rabotodava~ite;vr{ewe postojana i redovna kontrola na primenata na propisite za ¨bezbednost i zdravje pri rabota; podgotovka na izve{tai, informacii i analizi za sostojbite vo öblasta bezbednost i zdravje pri rabota;podgotovka i donesuvawe re{enija; ¨

podgotovka na prekr{o~ni i krivi~ni prijavi za neprimena ili za ¨pogre{na primena na zakonskite propisi;prezemawe aktivnosti za u~estvo na me|uresorski i drugi rabotni ¨grupi od nadle`nost na Inspektoratot, idrugi raboti od nadle`nost na Sektorot. ¨


1. Oddelenie za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota - Region 1

Rakovoditel: Zoran Apostolski

Vo Oddelenieto za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota – Region 1 se sistematizirani slednive rabotnite mesta:


sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota – 45 izvr{iteli nadle`ni za: Skopje (15), Debar (3), Ki~evo (3), Struga (4), Ohrid (4), Resen (3), Bitola (4), Prilep (6) i Kavadarci (3);sorabotnik za kompletirawe na podatocite za sproveden inspekciski ¨nadzor za bezbednost i zdravje pri rabota vo Kavadarci;pomlad sorabotnik ¨ – preveduva~ na materijalite na Dràvniot inspektorat za trud od makedonski na albanski jazik; samostoen referent za obrabotka na podatoci za sproveden ïnspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota; samostoen referent za arhivsko i kancelarisko rabotewe vo oblasta ¨bezbednost i zdravje pri rabota vo Struga;referent ¨ – tehni~ki sekretar;voza~, i ¨

higieni~ar. ¨

2. Oddelenie za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota - Region 2

Rakovoditel: Grozdanka Tileva

Vo Oddelenieto za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota – Region 2 se sistematizirani slednive rabotnite mesta:

rakovoditel na Oddelenieto ¨

sovetnik ¨ – dràven inspektor za inspekciski nadzor vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota – 41 izvr{itel, nadle`ni za: Veles (4), Gevgelija (5), Gostivar (5), Kumanovo (5), Probi{tip (2), Tetovo (4), [tip (5), Ko~ani (4), Del~evo (3) i Strumica (4); samostoen referent za arhivsko i kancelarisko rabotewe vo oblasta ¨bezbednost i zdravje pri rabota vo Kumanovo.

I

123

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za normativna dejnost za bezbednost i zdravje pri rabota

Rakovoditel: Agim [a} iri

Vo Sektorot se izvr{uvaat raboti {to se odnesuvaat na razvojnata politika i normativna dejnost vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, implementacija na zakonskite propisi i na strategiskite dokumenti vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota i podgotovka na zakonski i podzakonski akti od oblasta, vo nasoka na usoglasuvawe so me|unarodnite normi i standardi so cel da se postigne efikasen i kvaliteten inspekciski nadzor, preku:

analizirawe na sostojbite vo oblasta bezbednost i zdravje pri ¨rabota;analizirawe na podatocite za povreda pri rabota, krivi~ni ¨prijavi, nomenklatura na dejnostite, utvrdenite nedostatoci po dejnosti i po rabotodavci, zabranite za rabota po dejnosti i po rabotodavci;podgotovka na zakonite i na drugite podzakonski akti od oblasta; ¨

u~estvo vo me|uresorskite i vo me|uministerskite rabotni grupi za ¨oblasta;sorabotka so NVO-sektorot; ¨

prou~uvawe i analizirawe na vlijanieto i na posledicite od ¨sistemskite re{enija utvrdeni so zakon i drugite podzakonski akti od oblasta;podgotovka na izve{tai i informacii, mislewa i odgovori na ¨prateni~ki pra{awa od oblasta;podgotovka na izve{tai, informacii i mislewa za Vladata i za ¨Sobranieto na RM;podgotovka na odgovori i mislewa po inicijativi za pokrenati ¨postapki pred sudskite organi;sorabotka so nadle`nite sudovi, Javnoto obvinitelstvo i Narod- ¨niot pravobranitel;podgotovka na podatoci, mislewa, informacii i izve{tai za ¨Sovetot za bezbednost i zdravje pri rabota, idrugi raboti vo nadle`nost na Sektorot. ¨

So Sektorot upravuva rakovoditel, ~ii rabotni dol`nosti se:

podgotovka na predlog-planot za rabota na Sektorot; ¨


organizacija i koordinacija na rabotata na Sektorot, sproveduvawe ¨nadzor i davawe nasoki i upatstva za rabota na vrabotenite, sledewe i kontrola na raboteweto na vrabotenite i ocenuvawe na dràvnite slu`benici;analiza na me|unarodnite zakonski i podzakonski akti, kako i ¨direktivite od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota;davawe nasoki i mislewa za izrabotka na predlog-koncepti ¨za usoglasuvawe na zakonskite i podzakonski akti od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, vo soglasnost so Nacionalnata programa za usoglasuvawe na zakonodavstvoto (NPAA);davawe nasoki i upatstva pri podgotovkata na zakonite i drugite ¨propisi od oblasta na za{titata pri rabota;predlagawe merki za efikasna implementacija na preporakite ¨sodràni vo izve{taite na Evropskata komisija;sledewe na primenata na preporakite od Me|unarodnata organizacija ¨na trudot (MOT);podgotovka na izve{tai, informacii, mislewa i odgovori na ¨prateni~ki pra{awa od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota; analiza na me|unarodnite praktiki i iskustva na raboteweto na ¨me|unarodnite organizacii i institucii vo oblasta;studisko-analiti~ki aktivnosti i obrabotka na pribranite ¨podatoci od oblasta;sorabotka so nacionalnite i so me|unarodnite organizacii i ïnstitucii od oblasta, idrugi raboti vo nadle`nost na Sektorot, dovereni od direktorot. ¨

Sektorot funkcionira preku dve oddelenija.

1. Oddelenie za normativna dejnost za bezbednost i zdravje pri rabota


Vo Oddelenieto se vr{at raboti povrzani so razvojnata politika i normativnata dejnost vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota preku:

podgotovka na zakoni i na drugi propisi od oblasta bezbednost i ¨zdravje pri rabota; sproveduvawe analizi, prezemawe aktivnosti za realizacija i ¨sledewe na procesot na implementacija na preporakite sodràni vo izve{taite na Evropskata komisija za procesot na usoglasuvawe na zakonodavstvoto na Republika Makedonija od oblasta na za{titata pri rabota so zakonodavstvoto na EU;

I

125

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sledewe na primenata na preporakite od MOT; ¨

podgotovka na izve{tai i informacii, mislewa i odgovori na ¨prateni~ki pra{awa; u~estvo vo izrabotkata na godi{na programa i plan za rabota za ïnspekciski nadzor vo oblasta;u~estvo vo me|uresorski i me|usektorski rabotni grupi za oblasta ¨bezbednost i zdravje pri rabota, idrugi raboti povrzani so nadle`nosta na Sektorot. ¨

Oddelenieto za normativna dejnost, spored sistematizacijata na rabotnite mesta vo MTSP, predviduva: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za kreirawe i razvivawe na zakonskite akti, izmeni i dopolnuvawa od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, sovetnik za kreirawe i razvivawe na podzakonskite akti od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, vi{ sorabotnik za kompletirawe na materijalite za normativna dejnost vo oblasta bezbednost i zdravje pri rabota i referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka i obrabotka na podatoci od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota.

2. Oddelenie za sorabotka so nacionalnite i me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota


Vo Oddelenieto se vr{at slednive raboti:

pribirawe podatoci za sledewe na me|unarodnite praktiki i ïskustva od raboteweto na me|unarodnite organizacii i institucii od ovaa oblast;studisko-analiti~ki aktivnosti i obrabotka na pribranite ¨podatoci od oblasta;podgotovka na potrebnite dokumenti i materijali za uspe{na ¨sorabotka so nacionalnite i so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta;ukaùvawe na propustite {to se javuvaat vo unapreduvaweto na ¨sorabotkata so nacionalnite i so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta;predlagawe merki i aktivnosti za nadminuvawe na konstatiranite ¨propusti vo sorabotkata so nacionalnite i so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta, idrugi raboti od nadle`nost na Sektorot. ¨


Oddelenieto za normativna dejnost, spored sistematizacijata na rabotnite mesta vo MTSP, predviduva: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za analiza na me|unarodnite propisi i dokumenti od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota (2 izvr{iteli), sovetnik za sorabotka so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota, sorabotnik za kompletirawe na me|unarodnite propisi i dokumenti za sorabotka so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota i referent za administrativno-tehni~ka poddr{ka za obrabotka na me|unarodni propisi i dokumenti i sorabotka so me|unarodnite institucii i organizacii od oblasta bezbednost i zdravje pri rabota.

Sektor za koordinacija, obuka i administrativno izvr{uvawe


Vo ovoj sektor se vr{at raboti vo funkcija na implementacija na merkite i re{enijata izre~eni za nepo~ituvawe na zakonskata regulativa od oblasta na rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota, koordinirawe na aktivnostite na DIT i razvoj na stru~nite potencijali na dràvnite slu`benici vo oblastite od nadle`nost, so cel gradewe efikasen i kvaliteten inspekciski nadzor.

Na ~elo na Sektorot e rakovoditel, ~ii{to rabotni dol`nosti se:


da ja organizira i da ja koordinira rabotata na Sektorot, da ¨sproveduva nadzor i da dava nasoki i upatstva za rabota na vrabo-tenite, da go sledi i da go kontrolira raboteweto na vrabotenite i da gi ocenuva dràvnite slu`benici;da ja analizira sostojbata za implementirawe na legislativata od öblasta na rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota;da dava stru~na pomo{ i nasoki za edinstveno sproveduvawe na ¨propisite od oblasta rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota;da go organizira i da go koordinira i da odgovara za podgotvuvaweto ¨na godi{nata programa i plan za rabota na Inspektoratot i za podgotvuvaweto na mese~ni i godi{ni izve{tai za raboteweto na Inspektoratot i za nivno dostavuvawe do nadle`nite;da go organizira, koordinira i da odgovara za podgotvuvaweto na ¨prira~nicite za rabota i drugi vnatre{ni propisi za potrebite

I

127

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

na Inspektoratot i podgotvuvaweto na nacionalna i regionalna inspekciska kampawa;da ja organizira i koordinira primenata na zakonskite i ¨podzakonskite akti od nadle`nost na Inspektoratot;da go organizira i koordinira razvojot na informaciskiot sistem ¨na Inspektoratot, veb-sajtot na Inspektoratot, kako i komunikaciite i odnosite so javnost na Inspektoratot;da go organizira i koordinira izgotvuvaweto na planovi za nacio- ¨nalnite i za regionalnite inspekciski kampawi i za pribiraweto na aktuelna literatura od nacionalno i od me|unarodno nivo za obu-kata;da go organizira i koordinira pribiraweto na potrebnite podatoci öd raboteweto na Inspektoratot i od drugi organi i institucii na nacionalno i me|unarodno nivo i da odgovara za vr{eweto na selekcijata, analizata i obrabotkata na podatocite;da predlaga merki i da prezema aktivnosti za nadminuvawe na ütvrdenite slabosti i nepravilnosti;da go organizira i koordinira vr{eweto na site aktinvosti i da gi ¨prezema site merki za administrativno izvr{uvawe na re{enijata na Inspektoratot, ivr{i drugi raboti, dovereni od dràvniot sekretar, {to se vo ¨nadle`nost na Sektorot.

Sektorot funkcionira preku dve oddelenija.

1. Oddelenie za koordinacija i obuka na vrabotenite vo DIT od oblasta na rabotnite odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota


Oddelenieto gi ima slednive zada~i:

koordinacija i implementacija na Strategijata na DIT; ¨

razrabotka i sumirawe na mislewata na DIT za politikite, pravnite ï za drugite oblasti na aktivnostite na MTSP;monitoring i evaluacija na Strategijata na DIT; ¨

analiza na sostojbite za implementirawe na legislativata od öblastite: rabotni odnosi i bezbednost i zdravje pri rabota;izgotvuvawe godi{na programa za rabota na DIT i mese~ni i ¨godi{ni izve{tai za aktivnostite na DIT;u~estvo, podgotovka i izrabotka na nacionalna i regionalna ïnspekciska kampawa;


koordinacija so aktivnostite za obuka na inspektorite na DIT; ¨

razvoj na informaciskiot sistem na DIT, veb-sajt na DIT i razvoj ¨na komunikaciite;koordinacija na odnosite so javnosta na DIT; ¨

analiza na potrebite od stru~no usovr{uvawe i obuka na vrabotenite ¨vo DIT; izrabotka na programska ramka za stru~en razvoj i organizirawe obuka na proektirani tematski edinici spored celite i potrebite na DIT.

Oddelenieto gi predviduva slednive sistematizirani rabotni mesta: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za koordinacija na aktivnosti od oblasta bezbednost i za{tita pri rabota, sovetnik za koordinacija na aktivnosti od oblasta rabotni odnosi, sovetnik za razvoj i upravuvawe so stru~nite znaewa na dràvnite inspektori od oblastite vo nadle`nost na DIT, sovetnik za informati~ki tehnologii, sovetnik za plan i analiza na sostojbite od oblastite vo nadle`nost na DIT, vi{ sorabotnik-preveduva~ za makedonski i angliski jazik na materijali na DIT i vi{ sorabotnik-preveduva~ za makedonski i albanski jazik na materijali na DIT.

2. Oddelenie za administrativno izvr{uvawe


Vo Oddelenieto se izvr{uvaat slednive raboti:

primawe na re{enijata i zaklu~ocite za administrativno ïzvr{uvawe od oblastite;evidencija na dobieni re{enija za administrativno izvr{uvawe öd oblastite;organizirawe na postapkata za administrativno izvr{uvawe na ¨re{enijata od oblastite;sproveduvawe na postapkata za administrativno izvr{uvawe na ¨re{enijata od oblastite;podgotovka i davawe izve{tai za administrativno izvr{uvawe ¨na re{enijata od oblasta na DIT, na mese~no, kvartalno i godi{no nivo;podgotovka na izve{tai za utvrdeni slabosti, nedostatoci i propusti ¨konstatirani pri administrativno izvr{uvawe na re{enijata od oblasta na DIT, ipredlagawe merki za otstranuvawe na konstatiranite slabosti i ¨nedostatoci pri administrativno izvr{uvawe na re{enijata od oblasta na DIT.

I

129

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Oddelenieto gi predviduva slednive sistematizirani rabotni mesta: rakovoditel na Oddelenieto, sovetnik za administrativno izvr{uvawe na re{enija, vi{ sorabotnik za kompletirawe na dokumentacija za administrativno izvr{uvawe na re{enijata, pomlad sorabotnik za administrativno-operativna poddr{ka za administrativno izvr{uvawe na re{enijata i samostoen referent za administrativno-tehni~ko izvr{uvawe na re{enijata (13 izvr{iteli, rasporedeni vo Skopje (3) i po eden izvr{itel vo Prilep, Bitola, Veles, Kumanovo, [tip, Ko~ani, Strumica, Tetovo, Gostivar i vo Ohrid).

4. Ustanovi od oblasta na trudot i socijalnite raboti

Ministerstvoto za trud i socijalna politika vr{i nadzor vrz rabotata na slednive institucii:

Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija ¨

(www.avrm.gov.mk)Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe ¨

(www.piom.com.mk)Agencijata za supervizija na kapitalno finansirano penzisko ¨osiguruvawe (www.mapas.gov.mk) Zavodot za socijalni dejnosti ¨

D ¨ nevnite centri za deca so posebni potrebi, centrite za dnevno i privremeno zgri`uvawe na deca, za lica koi zloupotrebuvaat alkohol, drogi i drugi psihotropni supstanci, za bezdomnici, ̀ rtvi na semejno nasilstvo i kancelariite za borba protiv trgovijata so lu|e.

Podolu se opi{ani nadle`nostite na ovie institucii, a vo vtoriot del od Vodi~ot se navedeni uslugite {to gi obezbeduvaat.


Direktor

Zamenik - direktor

Centralna slu`ba na agencijata za vrabotuvawe

Kancelarijana direktorot

SektoriSektor za aktivni politiki za ¨vrabotuvaweSektor za ~ove~ki resursi, ¨pravni i personalno- administrativni rabotiSektor za finansii i ¨smetkovodstveni raboti Sektor za istraùvawe i änaliza na pazarot na trudotSektor za osiguruvawe ï prava vo slu~aj na nevrabotenostSektor za informatika ¨

Oddeleniata za vnatre{na

revizija

Centri za vrabotuvawe

Oddel za {alterski üslugiza vrabotuvawe

Oddel za uslugi za ¨poddr{ka za vrabotuvaweOddel za pravni i ädministrativni raboti

Centri za vrabotuvawe za podra~jeto naedna ili pove} e op{tini

Centri za vrabotuvawe so me|uop{tinski

timovi

Bitola ¨Veles ¨Kumanovo Öhrid ¨Prilep ¨Strumica ¨Tetovo ¨[tip ¨

Berovo ¨Valandovo ¨Veles ¨Vinica ¨Gevgelija ¨Gostivar ¨Debar ¨Del~evo ¨D ¨ emir HisarResen ¨Struga ¨Ki~evo ¨

Ko~ani ¨Kratovo ¨K ¨ riva PalankaKru{evo ¨Makedonski ¨BrodNegotino ¨Probi{tip ¨Radovi{ ¨Sveti ¨Nikole

Centar za vrabotuvawe na Grad Skopje

Upraven odbor

Organizaciona struktura na Agencijata za vrabotuvawe na RepublikaMakedonija

I

131

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

AGENCIJA ZA VRABOTUVAWE NA REPUBLIKA MAKEDONIJA

ul. „Vasil \or|ov” br. 431000 Skopjetel: 02/3111-850faks: 02/3111-856http://www.avrm.gov.mk

Direktor: Biljana Jovanovska

Agencijata e javna ustanova za teritorijata na Republika Makedonija, so sedi{te vo Skopje. Dejnosta na Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija (AVRM) e od javen interes.

Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija e nadle`na za ureduvawe na pra{awata od oblasta na:

razmenata na trudot; ¨

pravata i obvrskite na rabotodavcite i na nevrabotenite lica, i ¨

pra{awata za vrabotuvaweto i osiguruvaweto vo slu~aj na ¨nevrabotenost, vo soglasnost so Zakonot.

Glavni uslugi {to gi obezbeduva Agencijata za vrabotuvawe za gra|anite se slednive:

posreduvawe pri vrabotuvawe; ¨

podgotovka za vrabotuvawe; ¨

profesionalna orientacija; ¨

vrabotuvawe invalidni lica; ¨

prijavuvawe i odjavuvawe raboten odnos; ¨

voveduvawe nevraboteno lice vo evidencija; ¨

redovno javuvawe na nevrabotenite lica; ¨

pravo na pari~en nadomestok; ¨

pravo na zdravstvena za{tita, i ¨

izdavawe odobrenija za vrabotuvawe stranski dr`avjani. ¨

Ovie uslugi se detalno opi{ani vo vtoriot del od ovoj Vodi~.


Upravuvawe i rakovodewe

Vo soglasnost so Zakonot za vrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost, so Agencijata za vrabotuvawe upravuva Upraven odbor, sostaven od 9 ~lena, od redot na stru~ni lica so poznavawe ili so iskustvo od oblasta na vrabotuvaweto, od koi 5 pretstavnici imenuva Vladata na Republika Makedonija i po dvajca pretstavnici se imenuvaat od organizacijata na rabotodavcite i od organizacijata na mnozinskiot sindikat, za vreme od ~etiri godini.

So Agencijata za vrabotuvawe rakovodi direktor na Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija, so mandat od ~etiri godini. Direktorot na Agencijata za vrabotuvawe ima zamenik. Vladata na Republika Makedonija, po predlog na ministerot za trud i socijalna politika, gi imenuva i gi razre{uva direktorot na Agencijata za vrabotuvawe i negoviot zamenik.

Pravata i nadle`nostite na direktorot se utvrdeni so Zakonot za vrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost i so Statutot na Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija.

Agencijata, za vr{ewe stru~ni, administrativni, tehni~ki, pomo{ni i drugi raboti, formira edinstvena stru~na slu`ba vo:

Centralnata slu`ba na Agencijata za vrabotuvawe; ¨

Centarot za vrabotuvawe na Grad Skopje; ¨

centrite za vrabotuvawe na podra~jeto na edna ili pove} e ¨op{tini.7

Vo Centralnata slu`ba na Agencijata za vrabotuvawe se formirani slednive osum organizacioni oblici:

Kancelarija na direktorot1. Sektor za aktivni politiki za vrabotuvawe2. Sektor za ~ove~ki resursi, pravni i personalno-administrativni 3. rabotiSektor za finansii i smetkovodstveni raboti4. Sektor za istra`uvawe i analiza na pazarot na trudot5. Sektor za osiguruvawe i prava vo slu~aj na nevrabotenost6. Sektor za informatika i7. Oddelenie za vnatre{na revizija.8.

7 Spisokot na centrite za vrabotuvawe e daden vo Prilog br. 7.

I

133

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1. Kancelarija na direktorot

Vo Kancelarijata na direktorot se vr{at rabotite i zada~ite {to se odnesuvaat na:

korespodencijata na direktorot; ¨

pribirawe na potrebnite dokumenti i informativni materijali za ¨sekoja obvrska i dol`nost na direktorot;podgotvuvawe odluki i dokumenti za site delovni sostanoci; ¨

vodewe grià za komunikacijata me|u direktorot, sektorite, öddelenijata i centrite za vrabotuvawe;komunikacija so dràvnite organi i institucii; ¨

prisustvo na direktorot na site aktivnosti vnatre i nadvor od Ägencijata za vrabotuvawe;sledewe i supervizija na site mediumski informacii, na soodveten ¨na~in, i izvestuvawe na direktorot, ~lenovite na Upravniot odbor i na rakovodnite rabotnici za tie informacii;podgotvuvawe na sednicite na Upravniot odbor (komisii i drugi ¨rabotni tela);podgotvuvawe zapisnici na Upravniot odbor, odluki i zaklu~oci; ¨

podgotvuvawe i dostavuvawe na dnevni pres-izve{tai vo Agencijata ¨za vrabotuvawe;promocija na site aktivnosti na Agencijata za vrabotuvawe; ¨

izgotvuvawe i plasirawe proekti, informativni i publicisti~ki ¨materijali i pe~ateni izdanija za promovirawe na rabotata na Agencijata za vrabotuvawe;podgotvuvawe i organizirawe na site nastani na Agencijata ¨za vrabotuvawe i u~estvo vo nastanite organizirani vo drugi organizacii;podgotvuvawe dogovori i nastapi na direktorot; ¨

dizajnirawe programa za me|unarodna sorabotka i promocija, ¨me|unarodna promocija i publikuvawe na aktivnostite na Agencijata za vrabotuvawe;monitoring na Spogodbata za me|unarodna sorabotka, organizirawe ¨sostanoci i informativni sredbi so stranski eksperti koi ja posetuvaat Agencijata za vrabotuvawe;informirawe na rakovodnite slu`benici za bitni dokumenti i ¨materijali od me|unarodni organizacii;prisustvo na sredbite so site me|unarodni organizacii; ¨

grià za oficijalnite prevodi na site potrebni dokumenti i nivna ïnterpretacija, koga e potrebno, i drugi raboti za tehni~ka pomo{ na direktorot. ¨


2. Sektor za aktivni politiki za vrabotuvawe

Sektorot za aktivni politiki za vrabotuvawe e nadleèn za slednive raboti i zada~i:

koordinirawe, kontrola i davawe stru~na pomo{ vo vrska so ëvidencijata na nevrabotenite lica i na rabotodavcite;koordinirawe na uslugite za posreduvawe {to se vr{at preku ¨rabotnite klubovi vo centrite za vrabotuvawe;posreduvawe za vrabotuvawe stranski dràvjani i lica bez ¨dràvjanstvo vo Republika Makedonija, so izdavawe odobrenija za zasnovawe raboten odnos;evidencija na ponudite na stranski rabotodavci za vrabotuvawe na ¨dràvjani na Republika Makedonija vo stranstvo;evidencija i posreduvawe za vrabotuvawe na dràvjani na Republika ¨Makedonija vo stranstvo;koordinirawe na uslugite na profesionalnata orientacija na ¨nevrabotenite lica;uslugi na obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija na ¨nevrabotenite lica i na drugi lica;uslugi i informacii na nevrabotenite invalidni lica za mo`nosti- ¨te i povolnostite za polesno nao|awe rabota i za mo`nostite za nivno rabotno osposobuvawe za vrabotuvawe;podgotvuvawe i dostavuvawe na celokupnata dokumentacija za ¨dodeluvaweto sredstva od Posebniot fond za podobruvawe na uslovite za vrabotuvawe i rabotewe na invalidnite lica;postojani komunikacii so rabotodavcite zaradi identifikacija na ¨slobodnite rabotni mesta i na rabotnite mesta {to } e se otvoraat vo idnina;postojani kontakti i sorabotka so rabotodavcite i so drugite ïnstitucii, kako i so centrite za vrabotuvawe, zaradi obezbeduvawe informacii za lokalniot i za regionalniot pazar na trudot;promovirawe na Agencijata za vrabotuvawe i poseta na raboto- ¨davcite so nudewe programi za aktivni merki za vrabotuvawe;promovirawe na Agencijata za vrabotuvawe i uslugi na posreduvawe ¨za vrabotuvawe invalidni lica i prezentirawe na beneficiite {to gi dobivaat rabotodavcite za vrabotuvawe invalidni lica;podgotvuvawe programi za sozdavawe uslovi za povtorno vrabotu- ¨vawe na nevraboteni lica, korisnici na pari~niot nadomestok, vo sorabotka so rabotodavcite;razvoj i pottiknuvawe na lokalnoto partnerstvo; ¨

podgotvuvawe teritorijalni dogovori za vrabotuvawe; ¨

I

135

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

monitoring vrz primenata na aktivnite merki za vrabotuvawe, ¨vo sorabotka so Sektorot za istraùvawe i analiza na pazarot na trudot;sorabotka so Sektorot za istraùvawe i analiza na pazarot na ¨trudot za evaluacija na site implementirani aktivnosti, merki i programi {to proizleguvaat od Nacionalniot akcionen plan za vrabotuvawe (NAP);primena na novi aktivni merki za vrabotuvawe, preku sproveduvawe ¨na pilot-proekti;u~estvo vo aùriraweto na veb-sajtot na Agencijata za vrabotuvawe ¨na koj rabotodavcite gi dostavuvaat svoite potrebi od rabotnici, vo sorabotka so Sektorot za informatika;podgotvuvawe programi za aktivnosti i merki za vrabotuvawe na ¨specijalnite op{testveni grupi na nevraboteni lica;podgotvuvawe marketing-plan za promovirawe na aktivni politiki ¨za vrabotuvawe i sodrìni i formi za negova realizacija;podgotvuvawe i izrabotka na poedine~ni akti za potrebite na ¨Sektorot, idrugi raboti predvideni so zakonot, Statutot i so drugite akti na Ägencijata za vrabotuvawe.

Podolu se opi{ani aktivnite merki za vrabotuvawe {to gi prezema Agencijata za vrabotuvawe.

3. Sektor za ~ove~ki resursi, pravni i personalno-administrativni raboti

Ovoj sektor gi vr{i slednive raboti i zada~i:

vodewe personalna evidencija na vrabotenite vo Agencijata za ¨vrabotuvawe;podgotvuvawe i primena na metodi za racionalno rasporeduvawe ¨na ~ove~kite resursi vo site organizacioni oblici vo Agencijata za vrabotuvawe;kontinuirano podobruvawe na komunikacijata i informirawe ¨za momentnata situacija na pazarot na trudot, so cel da se vovede podobra organizacija na rabotata zaradi ispolnuvawe na zada~ite na soodvetnite rabotni mesta;podgotvuvawe i realizacija na programi za obuka i za edukacija na ¨vrabotenite, so cel da se postigne pokvalitetno ispolnuvawe na obvrskite {to proizleguvaat od nivnite rabotni mesta;


navremeno informirawe na vrabotenite za site potencijalni örganizacioni promeni;periodi~ni anketi na vrabotenite za sogleduvawe i za otstranuvawe ¨na problemite so koi se soo~uvaat vo tekot na raboteweto;komunikacija so klientite, mobilnost na vrabotenite i predlagawe ¨merki za nivno podobruvawe;sledewe i primena na standardot za kvalitet na uslugite; ¨

inicirawe izrabotka na sistem za posebno nagraduvawe i ünapreduvawe na vrabotenite koi posebno se zalagaat na rabotnite mesta;pojasnuvawe na primenata na odredbite na postojnata zakonska ¨regulativa;zastapuvawe na Agencijata za vrabotuvawe pred sudovi i pred drugi örgani;podgotvuvawe poedine~ni akti za potrebite na Sektorot; ¨

podgotvuvawe dokumenti za ostvaruvawe na funkciite na Agencijata ¨za vrabotuvawe vo voena sostojba;sledewe na izvr{uvawet ¨ o na dokumentite, prilozite za sprovedu-vawe na merkite na pripravnost i za na~inot na sproveduvawe na merkite za za{tita i za spasuvawe na rabotnicite i na materijal-nite dobra od voeni dejstvija, prirodni nepogodi i od drugi nesre} i i posledici predizvikani od niv;vr{ewe raboti od oblasta na kancelariskoto i administrativnoto ¨rabotewe;vr{ewe raboti od pomo{niot personal (voza~i, higieni~ari i dr.), ¨

i drugi raboti predvideni so zakonot, so Statutot i so drugite akti ¨na Agencijata za vrabotuvawe.

4. Sektor za finansii i smetkovodstveni raboti

Sektorot za finansii i smetkovodstveni raboti e nadleèn za slednive zada~i:

vodewe evidencija na investiciite i izrabotuvawe finansiski ¨planovi i programi za raboteweto na Agencijata za vrabotuvawe;podgotvuvawe na Buxetot na Agencijata za vrabotuvawe; ¨

presmetuvawe i isplata na pari~ni nadomestoci na nevrabotenite ¨lica;evidentirawe na uplatite i na isplatite na sredstvata na Agenci- ¨jata za vrabotuvawe po razni osnovi;vr{ewe isplati na sredstvata od Posebniot fond, vo soglasnost so ¨Zakonot za vrabotuvawe invalidni lica;

I

137

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vodewe smetkovodstveni raboti ¨ – kontirawe, likvidatura;blagajni~ki raboti i trezor, knièwe, sledewe na sostojbite ï dvièwe na sredstvata, tro{ocite, platite, nadomestocite, pridonesite i na danocite, izgotvuvawe godi{ni smetki;sledewe na presmetuvaweto i na naplatata na pridonesot za ¨vrabotuvawe;realizirawe na stru~nite i administrativno-tehni~kite postapki ¨za javni nabavki, sproveduvawe dogovori, ispora~uvawe na rabotite, prezemawe merki za neispolnuvawe na dogovorite od dostavuva~ite, vodewe registar za postapkite za javni nabavki;sledewe na sostojbata na celokupniot imot vo ramkite na koj se ¨smesteni stru~nite slu`bi na Agencijata za vrabotuvawe i na imotot vo nejzina sopstvenost izdaden pod zakup;evidencija na imotot {to e daden pod zakup, izrabotka na dogovorite ¨za zakup i za sledewe na nivnoto realizirawe, odnosno promeni vo visinata na zakupninata, rokovite na pla} awe i sli~no;osiguruvawe na imotot na Agencijata za vrabotuvawe i prezemawe na ¨site dejstvija vo vrska so {tetite {to nastanuvaat i nadomestokot od niv;podgotovka na analizi od oblasta na finansiskoto rabotewe, i ¨

drugi raboti predvideni so zakonot, Statutot i so drugite akti na Ägencijata za vrabotuvawe.

5. Sektor za istraùvawe i analiza na pazarot na trudot

Vo Sektorot se izvr{uvaat slednive raboti i zada~i:

istraùvawe i analiza za dvièweto na vrabotuvaweto i za ¨nevrabotenosta;istraùvawe i analiza za strukturata na rabotnata sila (pol, ¨starost, etni~ka pripadnost, obrazovanie, zanimawe, period na nevrabotenost) i za drugi parametri potrebni za kompletno sogleduvawe na pazarot na rabotnata sila;podgotovka na mese~ni, trimese~ni i godi{ni izve{tai za ¨donesenite programi, studii za pazarot na trudot i za nivnoto sproveduvawe;analiza na migraciite i nivnoto vlijanie vrz pazarot na trudot, ¨prostornata i profesionalnata mobilnost na rabotnata sila i nejzinoto vlijanie vrz pazarot na trudot;pribirawe informacii i analiza na podatocite za pazarot na ¨trudot;


prou~uvawe na uslovite na pazarot na trudot po dejnostite i po ¨grankite na nacionalnata ekonomija;sistemsko sledewe na novite trendovi i na novite aspekti koi se ödnesuvaat na vrabotuvaweto i na nevrabotenosta i novite odnosi i elementi za pazarot na trudot – na nacionalno i na me|unarodno nivo;monitoring i evaluacija na primenata i na efektite na aktivnite ¨merki za vrabotuvawe, implementirani od strana na Agencijata za vrabotuvawe;podgotovka na planovi i programi za implementacija na aktivnite ¨merki za vrabotuvawe od strana na Agencijata za vrabotuvawe, so koristewe na podatocite od mati~nata baza i od drugite institucii;podgotovka na studii za sproveduvawe novi aktivni merki za ¨vrabotuvawe (pilot-proekti);davawe pomo{ na Sektorot za aktivni politiki za vrabotuvawe vo ¨primenata na aktivnite merki za vrabotuvawe, so kontinuirana podgotovka na studii i na izve{tai;poddr{ka na drugite sektori i na ¨ Oddelenieto, so posebni podatoci i informacii;vospostavuvawe i odrùvawe na neposredni kontakti i sorabotka ¨so relevantnite organizacii i institucii – na nacionalno i na me|unarodno nivo;podgotovka i izrabotka na poedine~ni akti za potrebite na Sektorot, ï drugi raboti predvideni so zakonot, Statutot i so drugite akti na Ägencijata za vrabotuvawe.

6. Sektor za osiguruvawe i prava vo slu~aj na nevrabotenost

Sektorot gi vr{i slednive raboti i zada~i:

postojana materijalna i pravna pomo{ na klientite; ¨

informirawe na klientite za pravata vrz osnova na ¨nevrabotenosta;sledewe i sproveduvawe na zakonskite propisi i na drugite akti i ¨pravna za{tita, penzisko, invalidsko i zdravstveno osiguruvawe na nevrabotenite;pravna pomo{ na centrite za vrabotuvawe vo vrska so vodeweto üpravna postapka po predmetite za ostvaruvawe na pravata na osiguruvawe za vreme na nevrabotenost;

I

139

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

stru~na pomo{ i pojasnuvawe na primenata na odredbite od ¨postojnata zakonska regulativa vo vrska so pravata za osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost;podgotovka na dogovori od oblasta na Sektorot, koi{to gi sklu~uva Ägencijata za vrabotuvawe so treti lica;zastapuvawe na Agencijata za vrabotuvawe pred sudovite, upravnite ï drugite organi za raboti {to se vo nejzina nadle`nost;grià i kontrola na realizacijata na zakonitosta na osiguruvaweto ¨vo slu~aj na nevrabotenost;podgotovka na upatstva, mislewa i pojasnuvawa za zakonskata ¨regulativa od oblasta na osiguruvaweto vo slu~aj na nevrabotenost;sobirawe i obrabotka na statisti~ki podatoci za pravata na ösiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost;raboti za unifikacija na primenata na sistemot na osiguruvawe vo ¨slu~aj na nevrabotenost, idrugi raboti predvideni so zakon, so Statutot i so drugite akti na Ägencijata za vrabotuvawe.

7. Sektor za informatika

Sektorot za informatika e nadleèn za slednive raboti i zada~i:

administrirawe na kompjuterskata mreà i na mre`nite uredi; ¨

administrirawe na sistemskiot softver; ¨

administrirawe i odrùvawe na bazite na podatoci; ¨

odrùvawe i razvoj na aplikativniot softver; ¨

administrirawe na veb-sajtot, sistemot na elektronska po{ta i na ¨pridru`nata bezbednosna struktura;ureduvawe na veb-sajtot na Agencijata za vrabotuvawe, kako i öblikuvawe i prezentacija na podatocite na site raspolo`livi mediumi;podgotvuvawe analizi, izve{tai i informacii za oddelni aspekti ¨na informativniot sistem;ponuda i pobaruva~ka na Internet-berzata na trudot; ¨

odgovornost za dizajnot na najefikasnata konfiguracija me|u ¨hardverot i softverot instaliran vo Agencijata za vrabotuvawe;grià za kreirawe i razvoj na novite programi (softveri) za ¨najdobra usluga na celokupnata rabota vo Agencijata za vrabotuvawe – specijalni programi za monitoring i evaluacija na aktivnite merki na pazarot na trudot;


obezbeduvawe specijalna pomo{ i obuka na personalot na Ägencijata za vrabotuvawe zaradi celosno i racionalno koristewe na instaliraniot hardver i softver;davawe predlozi za potrebata od nabavka na informativno-tehni~ka öprema za Agencijata za vrabotuvawe;servisirawe na instaliraniot sistem vo Agencijata za vrabotuvawe ï obezbeduvawe na negovoto normalno i efikasno funkcionirawe, i drugi raboti {to spa|aat vo nadle`nost na Sektorot za ïnformatika.

8. Oddelenie za vnatre{na revizija

Oddelenieto za vnatre{na revizija e odgovorno za slednive zada~i:

vospostavuvawe i odrùvawe na vnatre{nata revizija, so cel da se öbezbedi po~ituvawe na propisite za:

planirawe i izvr{uvawe na Buxetot na Agencijata za ¤vrabotuvawe;odobruvawe na tro{ocite; ¤sproveduvawe na javnite nabavki; ¤vodewe n ¤ a smetkovodstvoto, ifinansiskoto rabotewe; ¤

vnatre{na kontrola nad zakonitosta vo vr{eweto na site funkcii ¨vo ramkite na Agencijata za vrabotuvawe;ukaùvawe na rakovodstvoto na Agencijata za vrabotuvawe za ütvrdenite slabosti i nedostatoci vo nejzinoto celokupno rabotewe i funkcionirawe i predlagawe merki za nivno podobruvawe, i drugi raboti predvideni so zakon, so Statutot i so drugite akti na Ägencijata za vrabotuvawe.

Centri za vrabotuvawe

Centrite za vrabotuvawe se osnovaat za podra~jeto na edna ili pove} e op{tini. Vkupniot broj centri vo Republikava iznesuva 30. (kako {to e prikaàno pogore vo organizacionata struktura i vo Prilog br. 7).

Vo centrite za vrabotuvawe se vr{at rabotite i zada~ite od nadle`nost na Agencijata za vrabotuvawe, koi se odnesuvaat na:

I

141

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

evidencija (prvi~na i periodi~na) na nevrabotenite lica, otvorawe ¨rabotni kni{ki i davawe informacii za pravata, obvrskite, vremeto i datumot na prijavuvawe na nevrabotenite lica;evidencija na rabotodavcite; ¨

evidencija na potrebite na rabotodavcite od rabotnici; ¨

primena na instrumenti (intervjua, razgovori, sovetuvawe pri ¨vrabotuvawe, personalizacija za podatocite za nevrabotenoto lice) za ocena na interesot na nevrabotenite lica za barawe rabota;obezbeduvawe uslugi na posreduvawe preku rabotniot klub: ¨

informirawe na nevrabotenite lica za ponudata na slobodni ¤rabotni mesta iskaàna preku sredstvata za javno informirawe, berzata na AVRM na koja rabotodavcite gi apliciraat svoite potrebi od rabotnici i preku ostvarenite kontakti so rabotodavcite od lokalniot pazar na trudot;informirawe na rabotodavcite za nevrabotenite lica ¤evidentirani vo Agencijata za vrabotuvawe i pomo{ pri izborot so cel da se zadovolat nivnite potrebi za vrabotuvawe;soveti na nevrabotenite lica za mo`nostite i za na~inot na ¤barawe rabota, mo`nostite za samovrabotuvawe (mali biznisi) i za zakonskata regulativa vo vrska so vrabotuvaweto i so samovrabotuvaweto;informirawe na nevrabotenite lica za programite za javni ¤raboti, i pribirawe podatoci za nevrabotenite lica preku intervju. ¤

primawe ponudi za slobodni rabotni mesta od rabotodavecot i ¨nivno oglasuvawe;zaverka na dogovorite za rabota i vodewe registar na dogovorite ¨za rabota;soveti na rabotodavcite za vrabotuvawe nevraboteni lica so ¨povolni uslovi;sporeduvawe na potrebite na rabotodavcite so kvalifikaciite, ¨znaewata i iskustvoto na nevrabotenoto lice i prebaruvawe vo evidencijata na nevrabotenite so cel da se zadovoli potrebata na rabotodavecot za odredena kvalifikacija i za soodvetno znaewe;posreduvawe pri vrabotuvawe nevraboteni lica ¨ – dràvjani na Republika Makedonija;posreduvawe pri vrabotuvawe stranski dràvjani i lica bez ¨dràvjanstvo vo Republika Makedonija;posreduvawe pri vrabotuvawe dràvjani na Republika Makedonija ¨vo stranstvo, i uslugi za profesionalna orientacija na nevrabotenite lica. ¨


So centarot za vrabotuvawe rakovodi rakovoditel na centarot.

Vo ramkite na oddelni organizacioni oblici na Agencijata za vrabotu-vawe, zaradi karakterot i obemot na rabotite i na zada~ite, funkcio-niraat oddeli i me|uop{tinski timovi.

Vo Centarot za vrabotuvawe na Grad Skopje funkcioniraat slednive oddeli:

oddel za {alterski uslugi za vrabotuvawe; ¤oddel za uslugi za poddr{ka za vrabotuvawe, i ¤oddel za pravni i administrativni raboti. ¤

Vo me|uop{tinskite centri za vrabotuvawe (Bitola, Veles, Kumanovo, [tip, Ohrid, Prilep, Strumica i Tetovo) funkcioniraat me|uop{tinski timovi za vr{ewe na odredeni funkcii od delokrugot na Agencijata za vrabotuvawe za centrite za vrabotuvawe kade {to funkcionira me|uop{tinskiot tim i za drugite centri za vrabotuvawe.

Me|uop{tinskite timovi gi vr{at rabotite i zada~ite {to se odnesuvaat na:

profesionalnat ¤ a orientacija;koordinacijat ¤ a na obukata, prekvalifikacijata ili na dokvalifikacijata;istra`uvawet ¤ o i analizata na lokalniot i na regionalniot pazar na trudot;marketing ¤ ot i informiraweto;poddr{kat ¤ a vo pravnite i drugite administrativni uslugi, irabotat ¤ a na informati~kata tehnologija.

Aktivni merki na centrite

A) Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija

Edno od pravata na osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost e pravoto na podgotovka za vrabotuvawe, odnosno obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija za poznat rabotodavec.

Ova pravo go imaat nevrabotenite lica i rabotnicite na koi rabotniot odnos } e im prestane po osnov na ekonomski, tehnolo{ki, strukturni ili sli~ni promeni.

Obuka, odnosno podgotovkata za vrabotuvawe, se vr{i vrz osnova na dostaveno barawe za podgotovka za vrabotuvawe od strana na rabotodavecot do centarot

I

143

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

za vrabotuvawe na ~ie{to podra~je e sedi{teto na rabotodavecot, dokolku na evidencijata na nevraboteni lica nema takvi profili na nevraboteni lica. Na obuka, zaradi vrabotuvawe na neopredeleno vreme, se vklu~uvaat nevraboteni lica so zavr{eno najmalku osnovno obrazovanie i rabotnici na koi } e im prestane rabotniot odnos poradi ekonomski, tehnolo{ki, strukturni ili sli~ni promeni.

Za realizacija na programata za podgotovka za vrabotuvawe, Agencijata za vrabotuvawe dodeluva pari~na pomo{ vo visina od 4.000 denari mese~no po nevraboteno lice, odnosno po rabotnik, i participacija vo tro{ocite za izveduvawe na podgotovkata za vrabotuvawe na rabotodavecot vo visina od 2.000 denari mese~no po nevraboteno lice, odnosno po rabotnik.

Nevrabotenoto lice koe e korisnik na pari~en nadomestok, ima pravo na pari~na pomo{ za vreme na podgotovkata za vrabotuvawe, no samo za razlikata me|u visinata na pari~niot nadomestok, odnosno nadomestokot na plata i visinata na pari~nata pomo{ od 4.000 denari.

Vo prekvalifikacija se vklu~uvaat: nevraboteni lica i rabotnici na koi } e im prestane rabotniot odnos poradi ekonomski, tehnolo{ki, strukturni ili sli~ni promeni, a koi imaat zavr{en najmalku tret stepen stru~na podgotovka, vo zanimawa od srodna ili od druga struka.

Na dokvalifikacija se vklu~uvaat nevraboteni lica i rabotnici na koi } e im prestane rabotniot odnos poradi ekonomski, tehnolo{ki, strukturni ili sli~ni promeni, a koi imaat zavr{en najmalku prv stepen stru~na podgotovka i dokolku toa go bara tehni~ko-tehnolo{kiot proces kaj rabotodavecot. Dokvalifikacijata, po pravilo, se vr{i za zanimawe (obrazoven profil) od ist vid i stepen na stru~na podgotovka {to go imaat nevrabotenite lica, odnosno rabotnicite, a vo ramkite na istata struka.

Vremetraeweto na obukata, prekvalifikacijata ili na dokvalifikacijata se utvrduva vrz osnova na izvr{ena analiza na konkretnite raboti i rabotni zada~i vo zanimaweto za koe se obu~uvaat nevrabotenite lica, odnosno rabotnicite, pri {to obukata i prekvalifikacijata ne mo`e da trae pove} e od 3 meseci, a dokvalifikacijata podolgo od 1 mesec vo istoto zanimawe (obrazoven profil), odnosno ne podolgo od 2 meseca vo istata struka.

B) Profesionalna orientacija

Profesionalnata orientacija gi podrazbira uslugite na Agencijata za vrabotuvawe za nevrabotenite i za drugite lica koi baraat rabota za izbor na


zanimawe ili na vrabotuvawe po pat na testirawe i razgovor i informirawe za potrebite od oddelni zanimawa, kako i za mo`nostite za vrabotuvawe. Profesionalnata orientacija opfa} a i individualno sovetuvawe pri izborot na zanimaweto spored èlbite, interesot i sposobnostite na licata za odredeno zanimawe i spored potrebite i mo`nostite na pazarot na trudot.

Slu`bata za profesionalna orientacija vi pomaga da gi najdete vistinskite odgovori na pra{awata:

Kakvi se moite interesi za karieren razvoj? ¤Kakvi se moite sposobnosti? ¤Kade da go prodolàm obrazovanieto? ¤Za koe zanimawe da se opredelam? ¤Kako i kade da se osposobam za novi znaewa i ve{tini {to gi ¤baraat rabotodavcite?

Korisnici na uslugite za profesionalna orientacija moàt da bidat:

nevraboteni lica; ¨

rabotodavci; ¨

u~enici; ¨

studenti; ¨

vraboteni; ¨

invalidni lica; ¨

o ¨ brazovni ustanovi, isite drugi koi imaat potreba od ovoj vid informacii i uslugi, ako ë toa od zna~ewe za izborot na nivnoto zanimawe i za nivniot profesionalen razvoj.

Slu`bata za profesionalna orientacija gi obezbeduva slednive uslugi (za koi e daden podetalen opis podolu):

profesionalno informirawe; ¨

profesionalna orientacija; ¨

profesionalna selekcija; ¨

e ¨ dukacija na poleto na profesionalnoto sovetuvawe, iistraùva~ka dejnost za potrebite na obrazovanieto i na pazarot ¨na trudot.

Uslugite od grupata profesionalno informirawe vklu~uvaat:

I

145

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

opis na zanimawata; ¨

informacii za mreàta na sredni u~ili{ta i na visokoobrazovnite üstanovi; informacii za mo`nostite za upis i za prodolùvawe na öbrazovanieto;informacii za mo`nostite za stipendirawe na talentiranite ¨ u~enici;informacii za nastavnite programi, i ¨

informacii za programite za obuka, prekvalifikacija ili ¨dokvalifikacija.

Uslugite vo delot profesionalna orientacija vklu~uvaat:

ispituvawe na profesionalnite interesi; ¨

ispituvawe na sposobnostite, i ¨

sovetodavna rabota ¨ – naso~uvawe i pomo{ pri izborot na u~ili{ta i zanimawata vrz osnova na izvr{enite ispituvawa na sposobnostite i interesite na klientite.

Uslugite od grupata profesionalna selekcija se sostojat od:

selekcija na kandidatite za obuka, prekvalifikacija ili ¨dokvalifikacija, pomo{ na rabotodavcite pri izborot na kandidatite za novi ¨

vrabotuvawa, ¨

planirawe na potrebite za profesionalno obrazovanie, i ¨

pomo{ pri posreduvaweto za vrabotuvawe. ¨

Sovetuvaweto i konsultaciite se za{titeni so profesionalna tajna.

V) Rabotni klubovi

Rabotnite klubovi se locirani vo centrite za vrabotuvawe.

Celta na aktivnostite vo rabotnite klubovi e da se pottiknuva inicijativata i da se zajaknuvaat kapacitetite na licata koi baraat vrabotuvawe za uspe{no pretstavuvawe na pazarot na trudot, uspe{no barawe rabota i vrabotuvawe.

Korisnici na uslugite na rabotnite klubovi se site kategorii nevraboteni lica, no i vraboteni lica i rabotodavci. So rabotodavcite se ostvaruvaat sredbi na koi se informiraat i se sovetuvaat za aktivnite merki {to se


sproveduvaat vo Agencijata za vrabotuvawe i za zakonskata regulativa od oblasta na vrabotuvaweto, se sproveduvaat istra`uvawa na nivnite potrebi od rabotnici i drugi aktivnosti.

Za ovie celi, rabotnite klubovi gi prezemaat slednive vidovi aktivnosti:

Otvorena kancelarija ¤ – preku koja im se ovozmo`uva na licata koi baraat vrabotuvawe i na rabotodavcite da dobijat informacii za nivnite prava i obvrski, kako i informacii od pazarot na trudot.

Rabotilnici ¤ – nevrabotenite lica se vklu~uvaat vo programi za psiholo{ka pomo{ i poddr{ka, se osposobuvaat za procenka na sopstvenite interesi, stavovi, sposobnosti i ve{tini, dobivaat obuka za koristewe na tehnikite za uspe{no pretstavuvawe na pazarot na trudot, se motiviraat i se sovetuvaat za mo`nostite za vrabotuvawe so samovrabotuvawe i voop{to za ostvaruvawe aktivna uloga na pazarot na trudot.

Predavawa ¤ – se organiziraat kako del od obukata i od sovetuvaweto na nevrabotenite lica, predavawa na razli~ni temi, prisposobeni kon nivnite potrebi i interesi.

Intervjua ¤ – se sproveduvaat so cel da se ispitaat potrebite i interesite na nevrabotenite lica vo tekot na periodot na barawe vrabotuvawe.

Obuki za steknuvawe znaewa i ve{tini za rabota so kompjuteri i ¤poznavawe na stranski jazici za nevraboteni lica – ovie obuki se organiziraat so cel da se zgolemi konkurentnosta na pazarot na trudot, kako i mo`nostite na rabotnicite za vrabotuvawe.

Izrabotka na individualni planovi za vrabotuvawe i ¤ drugi vidovi aktivnosti.

Obemot, brojot i vidot na aktivnostite, kako i drugite aspekti od rabotata na rabotnite klubovi, se prisposobeni kon specifi~nostite na centrite za vrabotuvawe, kon nivnata opremenost i raspolo`livite ~ove~ki resursi i kon potrebite na licata koi gi koristat nivnite uslugi.

I

147

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

G) Vrabotuvawe invalidni lica

So Zakonot i so Pravilnikot za vrabotuvawe invalidni lica se ureduvaat posebnite uslovi i prava za vrabotuvawe i rabotewe na invalidnite lica, a osobeno:

vrabotuvawe invalidno lice na neopredeleno vreme; ¨

rabotno osposobuvawe zaradi vrabotuvawe; ¨

a ¨ daptacija na rabotnoto mesto; nabavka na oprema, instrumenti, aparati, alati i rezervni delovi; ¨

o ¨ sloboduvawe od danoci i obezbeduvawe sredstva za pridonesi i druga finansiska poddr{ka.

Sredstvata za podobruvawe na uslovite za vrabotuvawe i rabotewe na invalidnite lica, za adaptacija na rabotnoto mesto i za nabavka na oprema se obezbeduvaat od Posebniot fond za podobruvawe na uslovite za vrabotuvawe i rabotewe na invalidnite lica. Sredstvata za pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe, pridones za zdravstveno osiguruvawe i pridones za vrabotuvawe na licata se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija, vo visina na pridonesite na osnovicata od dve prose~ni neto-plati isplateni vo Republika Makedonija vo tekot na prethodniot mesec. Za razlikata od neto-platata koja go nadminuva ovoj iznos, sredstvata za pridonesite gi pla} a rabotodavecot.

Fond na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe

na Makedonija (FPIOM)

Kontakt informacii: Centrala na FPIOMUl. „XII Udarna brigada” bb Skopjetel. (02) 3240-240; 3115-133faks: (02) 3162-275www.piom.com.mk

Direktor: Isni Jakupi

Osnovnata funkcija na Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe e da gi sobira pridonesite za penzisko i invalidsko osiguruvawe, da gi kontrolira i da vr{i nivna raspredelba za dr`avniot penziski fond i za privatnite penziski fondovi i da go implementira Zakonot za penzisko i invalidsko osiguruvawe, vklu~uvaj} i gi i najnovite izmeni spored koi se


postaveni osnovite na kapitalnoto finansirano penzisko i invalidsko osiguruvawe.

Aktivnostite na Fondot na penziskoto i invalidsko osiguruvawe se:

kreirawe politika za razvojot na penziskoto i invalidskoto ¤osiguruvawe; sledewe na sostojbite; ¤prezemawe soodvetni merki za unapreduvawe na sistemot za ¤penzisko i invalidsko osiguruvawe;racionalno koristewe na sredstvata potrebni za obezbeduvawe ¤na pravata za penzisko i invalidsko osiguruvawe;re{avawe po pravata za ostvaruvawe starosna, invalidska i ¤semejna penzija;o ¤ bezbeduvawe na pravoto za rasporeduvawe na drugo soodvetno mesto;o ¤ bezbeduvawe na pravoto za soodvetno vrabotuvawe;o ¤ bezbeduvawe na pravoto za prekvalifikacija ili dokvalifikacija; o ¤ bezbeduvawe na pravoto za soodvetni pari~ni nadomestoci;o ¤ bezbeduvawe na pravoto za pari~en nadomestok za telesno o{tetuvawe;o ¤ bezbeduvawe na pravoto na najnizok i najvisok iznos na penzija;isplatuvawe penzii i drugi prava od penziskoto i invalidskoto ¤osiguruvawe;prezemawe merki za efikasno i redovno pla} awe na pridonesot ¤za penzisko i invalidsko osiguruvawe;vr{ewe uvid i kontrola vo presmetuvaweto i vo pla} aweto na ¤pridonesot, i sobirawe na pridonesot {to se kontrolira i se raspredeluva vo ¤privatnite penziski fondovi vo edinstvena postapka.

Organi na Fondot

Organi na Fondot se Upravniot odbor i direktorot.

Upravniot odbor e sostaven od ~lenovi {to gi imenuva Vladata na

I

149

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Republika Makedonija za vreme od ~etiri godini. ^lenovite na Upravniot odbor se izbrani od redovite na osigurenicite i korisnicite na penzija.

Glavni nadle`nosti na Upravniot odbor se:

utvrduvawe na buxetot na Fondot i usvojuvawe na godi{nata smetka ¨na Fondot; upravuvawe i odlu~uvawe za koristeweto na sredstvata na Fondot; ¨

sledewe na ostvaruvaweto na me|unarodnite dogovori i na ¨me|unarodnite spogodbi;razgleduvawe pra{awa, izve{tai, informacii i drugi materijali ¨vo vrska so sostojbite i so problemite od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe;prezemawe merki za obezbeduvawe i za funkcionirawe na ïnformaciskiot sistem na Fondot;formirawe komisii i drugi rabotni tela; ¨

odlu~uvawe za drugi raboti utvrdeni so zakon i so Statutot na ¨Fondot.

Za svojata rabota, Upravniot odbor e odgovoren pred Vladata na Republika Makedonija.

Direktorot na Fondot e nadleèn za slednovo:

da rakovodi so Fondot; ¨

da go pretstavuva i da go zastapuva Fondot pred treti lica; ¨

da predlaga programa i plan za rabota i da prezema merki za nivno ¨sproveduvawe; da organizira i da obezbeduva zakonsko i efikasno izvr{uvawe na ¨rabotite od delokrugot na Fondot;da podnesuva izve{tai i analizi za pra{awa od penziskoto i ïnvalidskoto osiguruvawe do Upravniot odbor na Fondot; da se griì za izvr{uvaweto na odlukite, nasokite i zaklu~ocite ¨doneseni od Upravniot odbor na Fondot.

Za svojata rabota, direktorot e odgovoren pred Upravniot odbor na Fondot i pred Vladata na Republika Makedonija.

Direktorot na Fondot ima zamenik. Zamenik-direktorot go zamenuva direktorot na Fondot za vreme na negovoto otsustvo i vr{i i drugi raboti utvrdeni so Statutot na Fondot.


Stru~na slu`ba na Fondot

Za vr{ewe na upravnite, finansiskite, stru~nite, administrativnite i drugi raboti za sproveduvawe na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, Fondot ima edinstvena stru~na slu`ba, so podra~ni edinici vo op{tinite8.

Rabotata na stru~nata slu`ba na Fondot e organizirana preku:I. Centrala – so sedi{te vo Skopje, zadolèna za sproveduvawe na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija;II. Filijali (zadolèni za rabotite od podra~jeto na edna ili pove} e op{tini) i delovnici (zadolèni za del od rabotite na filijalata, koga e organizirana na podra~jeto na pove} e op{tini).

I. CentralaAdresa: ul. „Vladimir Komarov” bb, Skopje

Stru~nata slu`ba – Centrala – Skopje gi izvr{uva svoite zada~i preku ~etiri sektori, ~ii glavni zada~i se opi{ani podolu.

1. Sektorot za ostvaruvawe na pravata na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe e odgovoren za:

rakovodewe i organizirawe na rabotite za ostvaruvawe na pravata ¨na penzisko i invalidsko osiguruvawe; podgotvuvawe re{enija vo vtor stepen; ¨

ustrojuvawe na mati~nata evidencija; ¨

ocenuvawe na rabotnata sposobnost; ¨

revizija na beneficiraniot sta`, i ¨

re{avawe na barawata so primena na me|unarodni spogodbi. ¨

Pomo{nik direktor:Traj~e Prem~eskitel: 02/3114-189

2. Sektorot za ekonomsko-finansisko rabotewe e zadolèn za:

organizirawe, rakovodewe i usoglasuvawe na finansiskite, ¨plansko-analiti~kite i smetkovodstvenite raboti i buxetot na Fondot;izgotvuvawe godi{na smetka i godi{en izve{taj; ¨

sobirawe statisti~ki podatoci; ¨

8 Spisokot na podra~nite edinici na Fondot na PIOM e daden vo Prilog br. 8.

I

151

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

grià za rabotata so hartii od vrednost; ¨

uvid i kontrola na naplatata na pridonesite; ¨

vodewe na aktuarskoto planirawe, i ¨

grià za namenskoto koristewe na sredstvata i dr. ¨

Pomo{nik direktor:Lidija Ristovskatel: 02/3121-295

3. Sektorot za informatika raboti na:

proektirawe i odrùvawe na informaciskiot sistem na Fondot, ¨

razvoj na postojnite aplikativni re{enija i na informaciskata ¨mreà, iza{tita na podatocite. ¨

Pomo{nik direktor:Atanas Man~evtel: 02/3161-775

4. Sektorot za pravni, kadrovski i op{ti raboti se griì za:

organizirawe, rakovodewe i koordinacija na rabotite vo vrska so ¨zastapuvaweto i so pravnoto rabotewe na Fondot;kadrovsko rabotewe i ostvaruvawe na pravata na vrabotenite na ¨raboten odnos;stopanisuvawe so imotot na Fondot; ¨

organizirawe na rabotata na organite na Fondot; ¨

informirawe za rabotata na organite na Fondot, i ¨

izgotvuvawe na op{ti akti, dogovori i sli~no. ¨

Pomo{nik direktor:Hamdi Mustafatel: 02/ 3115-768

II. Filijali i delovnici

Vo filijalite i delovnicite se izvr{uvaat raboti vo vrska so:

neposrednoto sproveduvawe na penziskoto i invalidskoto ösiguruvawe;sproveduvaweto na mati~nata evidencija; ¨


kompletiraweto na barawata za ostvaruvawe na pravoto na ¨penzija;vr{eweto uvid za na~inot na presmetuvawe i pla} awe na pridonesot ¨za penzisko i invalidsko osiguruvawe;vo filijalite se vodi postapka, se izgotvuvaat re{enija i se vr{i ¨kontrola na re{enijata za pravata od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe vo prv stepen.

Fondot ima 20 filijali i 10 delovnici vo op{tinite.

Finansirawe na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe

Penziskoto i invalidskoto osiguruvawe vo najgolem del se finansira od pridonesite {to gi pla} aat rabotodavcite i osigurenicite.

Stapkata na pridonesot za penzisko i invalidsko osiguruvawe iznesuva 19%, a visinata ja utvrduva Sobranieto na Republika Makedonija, po predlog na Vladata na Republika Makedonija.

PIOM se finansira od:

izvorni prihodi ¨ (pridones od plata, beneficiran sta`, pridones od fizi~ki lica {to vr{at dejnost i vraboteni kaj niv i pridones od individualni zemjodelci);sredstva od Buxetot na Republikata ¨ ;s ¨ redstva od akcizite na naftenite derivati, {to se obezbeduvaat po stapka od 9,18%;Agencijata za vrabotuvawe ¨ – za licata koi primaat pari~en nadomestok;dividenda ¨ i proda`ba na akcii i udeli od kapitalot {to go ima steknato Fondot po osnova na transformacija na op{testveniot kapital, idrugi prihodi ¨ (kamati, zakupnina, ve{ta~ewe za tu|a nega i pomo{, sredstva od drugi fondovi za isplata na penzii).

Rashodite na Fondot se sostojat od:

isplata na penzii ¨ – redovni penzii; minimalni zemjodelski penzii; voeni penzii; penzii od reformata na javnata administracija i razliki za izminat period na penzioniranite rabotnici od MVR; pla} awa po osnova na zadol`itelno kapitalno finansirano ¨penzisko osiguruvawe, t.e. transfer na sredstvata za privatnite penziski fondovi;

I

153

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

pridones za zdravstveno osiguruvawe, ¨ {to se presmetuva po stapka od 14,694% na isplatenite penzii; drugi tro{oci, i ¨

rashodi na Fondot - ¨ kapitalni rashodi, nadomestok na stru~nata slu`ba na Fondot, materijalni tro{oci, kupuvawe i rekonstrukcija na delovni objekti i dr.

Stapkite po koi se presmetuvaat i se pla} aat pridonesite, po~nuvaj} i so isplatata na platata za januari 2009 godina, se:

19% za zadolìtelno penzisko i invalidsko osiguruvawe;1. 4% - pridones za invalidnost i telesno o{tetuvawe predizvikano 2. od povreda na rabota ili od profesionalna bolest;7,5% za zadolìtelno zdravstveno osiguruvawe;3. 0,5% - dopolnitelen pridones za zadolìtelnoto zdravstveno 4. osiguruvawe vo slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe, i1,4% za zadolìtelen pridones za osiguruvawe vo slu~aj na 5. nevrabotenost.

Stapkite po koi } e se presmetuvaat i } e se pla} aat pridonesite, po~nuvaj} i so isplata na plata za januari 2010 godina, se:

16,5% za zadolìtelno penzisko i invalidsko osiguruvawe;1. 4% - pridones za invalidnost i telesno o{tetuvawe predizvikano 2. od povreda na rabota ili od profesionalna bolest;7% za zadolìtelno zdravstveno osiguruvawe;3. 0,5% - dopolnitelen pridones za zadolìtelno zdravstveno 4. osiguruvawe vo slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe, i1,2% za zadolìtelen pridones za osiguruvawe vo slu~aj na 5. nevrabotenost.

Stapkite po koi } e se presmetuvaat i } e se pla} aat pridonesite, po~nuvaj} i so isplata na plata za januari 2011 godina, se:

15% za zadolìtelnoto penzisko i invalidsko osiguruvawe;1. 4% - pridones za invalidnost i telesno o{tetuvawe predizvikano 2. so povreda na rabota ili profesionalna bolest;6% za zadolìtelno zdravstveno osiguruvawe;3. 0,5% - dopolnitelen pridones za zadolìtelno zdravstveno 4. osiguruvawe vo slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe;1% za zadolìtelen pridones za osiguruvawe vo slu~aj na 5. nevrabotenost.


Agencija za supervizija na kapitalno finansirano

penzisko osiguruvawe (MAPAS)

Kontakt-informacii:ul. „Vasil Glavinov” bbInteks biznis centar 21000 Skopje, Republika Makedonija

tel/faks: 02/3224-229; 3217-573; 3166-452http://www.mapas.gov.mk e-mail: [email protected]

Direktor: Bulent Dervi{i

I

155

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Organizaciska {ema9

Upraven odbor

Direktor

Zamenik direktor

Vnatre{en kontrolor Sovetnik za odnosi so javnosta

Sektor za administrativni

raboti i ITPraven sektorSektor za

istra`uvaweSektor za kontrola

Oddelenie za finans. kontrola

Oddelenie za instituc.

kontrola

Oddelenie za kontrola na

penzii

Oddelenie za makroek.

istra`uvawa

Oddelenie za analiza na penzis.

sistem

Oddelenie za normat. i privatni pra{awa

Oddelenie za zastapuvawe na agencijata

Oddelenie za administ.

pra{awa

Oddelenie za IT

9 Izvor na informaciite za strukturata i rabotata na MAPAS: www.mapas.gov.mk


Agencijata za supervizija na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe e osnovana od Vladata na Republika Makedonija zaradi vr{ewe supervizija na raboteweto na dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, so krajna cel da gi za{titi interesite na ~lenovite na penziskite fondovi (osigurenicite).

Agencijata za supervizija ima svojstvo na pravno lice i za svojata rabota odgovara pred Vladata na Republika Makedonija. Taa gi vr{i slednive raboti:

sproveduva aktivnosti za pribirawe ponudi na tender, izdava, ¨povlekuva i odzema dozvoli za osnovawe dru{tva i odobrenija za upravuvawe so penziski fond; vr{i supervizija na raboteweto na dru{tvata i na penziskite ¨fondovi so koi upravuvaat tie, a osobeno ja kontrolira zakonitosta na nivnoto rabotewe; vr{i supervizija na raboteweto na pravnite lica koi se ~uvari ¨na sredstvata na penziskite fondovi i na stranskite menaxeri na sredstva na penziskiot fond vo vrska so raboteweto so tie sredstva; go promovira, organizira i go pottiknuva razvojot na kapitalno ¨finansiranoto penzisko osiguruvawe vo Republika Makedonija, vo sorabotka so Ministerstvoto za trud i socijalna politika; ja razviva svesta na javnosta za celite i za principite na dru{tvata ï na penziskite fondovi, za pridobivkite od ~lenuvaweto vo penziskiot fond, za pravata na ~lenovite na penziskite fondovi i za drugi pra{awa vo vrska so sistemot na penziskite fondovi; dava predlog za pokrenuvawe prekr{o~ni i krivi~ni postapki pred ¨nadle`niot organ protiv dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, ~uvarite na imotot na penziskite fondovi, stranskite menaxeri na sredstva i protiv drugi lica vo slu~aj na povreda na odredbite na Zakonot i na drugi zakoni; gi sledi i gi razgleduva finansiskite izve{tai na penziskite ¨fondovi i na dru{tvata; vodi registar na agenti; ¨

zaradi obezbeduvawe efikasna supervizija i regulativa na ¨zadolìtelnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe i na finansiskiot sektor, sorabotuva so Ministerstvoto za finansii, so Narodna banka na Republika Makedonija, Komisijata za hartii od vrednost na Republika Makedonija i so drugi organi i institucii vo zemjava i vo stranstvo. Obemot, sodrìnata i formata na sorabotka podetalno me|usebno gi ureduva Agencijata za supervizija so nadle`nite organi i institucii;

I

157

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sorabotuva so Fondot na PIOM vo delot na ovlastuvawata {to mu se ¨dovereni na toj Fond vo soglasnost so Zakonot; donesuva akti vo soglasnost so Zakonot za zadolìtelnoto kapitalno ¨finansirano penzisko osiguruvawe; donesuva interni upatstva za svojata rabota i izgotvuva stru~ni üpatstva, prira~nici i sli~no vo vrska so kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe; inicira donesuvawe propisi i drugi akti vo vrska so dru{tvata i ¨so penziskite fondovi; se za~lenuva i u~estvuva vo doma{ni i me|unarodni organizacii, ¨koga takvoto u~estvo e vo interes na makedonskiot penziski sistem, i vr{i drugi raboti vo soglasnost so gorespomenatiot Zakon. ¨

Za svojata rabota, MAPAS podnesuva godi{en izve{taj do Vladata i podgotvuva i objavuva godi{en izve{taj za sostojbite so zadolìtelnoto kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe, so {to se obezbeduva transparentnost vo raboteweto.

Kako {to e prikaàno na organogramot na MAPAS, organite koi upravuvaat i rakovodat se Upravniot odbor i direktorot.

Zada~ite na Upravniot odbor na MAPAS se:

usvojuvawe na Statutot na Agencijata; ¨

usvojuvawe na organizacionata struktura i aktot za opis na rabotnite ¨mesta vo Agencijata;usvojuvawe na godi{nata programa za rabota na Agencijata i sledewe ¨na nejzinoto ispolnuvawe;usvojuvawe na godi{niot izve{taj za rabotata na Agencijata; ¨

utvrduvawe na buxetot na Agencijata; ¨

davawe prethodna soglasnost za sekoja akvizicija ili transfer na üdelite na penziskoto dru{tvo;odreduvawe na procentot na svoj, sopstven kapital, vo soglasnost ¨so Zakonot;odreduvawe na drugite nadomestoci {to Agencijata gi naplatuva od ¨dru{tvata;odreduvawe na visinata na nadomestocite {to se koristat za ¨finansirawe na rabotata na Agencijata navedena vo Zakonot, i vr{ewe drugi aktivnosti, vo soglasnost so Zakonot i Statutot na Ägencijata.


Rakovodnata uloga na direktorot podrazbira izvr{uvawe na slednive zada~i:

vodewe, prezentirawe i pretstavuvawe na Agencijata; ¨

odgovornost za funkcioniraweto na Agencijata spored pravata i öbvrskite utvrdeni so Zakonot;organizirawe i obezbeduvawe na zakonskoto sproveduvawe na äktivnostite vo oblasta vo koja{to dejstvuva Agencijata;davawe predlozi do Upravniot odbor za usvojuvawe na regulativite öd negova nadle`nost;sproveduvawe na odlukite na Upravniot odbor; ¨

donesuvawe odluki za vidot i obemot na kontrolata vrz dru{tvata, ¨~uvarot na imotot i stranskiot upravitel na sredstvata;podnesuvawe tu`bi ili opolnomo{tuvawe na lice koe } e podnese ¨tu`ba za pokrenuvawe pravna postapka za dela koi podleàt na kazneni odredbi od zakonot;donesuvawe odluka za zabrana ili za suspendirawe na publikacija ïli distribucija na reklamen ili kakov bilo promotiven ili informativen materijal od penzionerskite dru{tva {to moè da se smeta kako nesoodveten i poso~uvawe na periodot za koj treba da se korigiraat napravenite gre{ki vo materijalot;podgotvuvawe i podnesuvawe godi{en izve{taj za raboteweto na Ägencijata do Upravniot odbor;sklu~uvawe dogovori vo ramkite na ovlastuvawata utvrdeni so ¨Zakonot i so Statutot;pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za podobruvawe na ¨raboteweto na Agencijata;nazna~uvawe i razre{uvawe rakovoden kadar, vo soglasnost so üslovite od Zakonot;grià za tro{eweto na sredstvata vo ramkite na buxetot na Ägencijata, spored iznosot i celite utvrdeni od strana na Upravniot odbor;formirawe komisii i drugi rabotni tela za izvr{uvawe na äktivnostite od negova nadle`nost, iizvr{uvawe drugi aktivnosti utvrdeni so Zakonot, Statutot i ¨drugite regulativi na Agencijata.

I

159

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Delokrug na organizacionite oblici

Sektor za kontrola

Rakovoditel: Elena Tanaskoska e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za kontrola se vr{at slednive raboti:

finansiska kontrola na instituciite pod supervizija; ¨

institucionalna kontrola na instituciite pod supervizija, i ¨

kontrola na instituciite pod supervizija vo vrska so isplatata na ¨penziite.

Sektorot funkcionira preku tri oddelenija.

1. Oddelenieto za finansiska kontrola gi vr{i rabotite od delokrugot na Sektorot za kontrola koi se odnesuvaat na:

finansiskata kontrola, odnosno kontrolata na investiraweto, ¨procenkata, trguvaweto, ~uvaweto i prenosot na sredstvata na dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, ~uvarite na imotot i na stranskite menaxeri na sredstva;kontrolata na primenata na smetkovodstvenite standardi koi ¨dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi se dol`ni da gi primenuvaat vo nivnoto smetkovodstvo i vo smetkovodstvoto na penziskite fondovi so koi{to upravuvaat;predlagaweto i izgotvuvaweto pismena soglasnost za izbor na ~uvar ¨na imotot i za dogovorot {to } e go sklu~i dru{tvoto so izbraniot ~uvar na imotot;kontrolata na prenesuvawe na upravuvaweto so sredstvata na ¨penziskiot fond na stranski menaxer, idrugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

2. Oddelenieto za institucionalna kontrola gi vr{i rabotite od delokrugot na Sektorot za kontrola, koi se odnesuvaat na:

institucionalnata kontrola na dru{tvata za upravuvawe so ¨penziskite fondovi, marketingot na dru{tvata i kontrolata na za~lenuvaweto vo penziskiot fond;sproveduvaweto na postapkata za povlekuvawe ili ukinuvawe na ¨odobrenieto za upravuvawe so penziskiot fond;


ocenuvaweto i kontrolata na raboteweto na instituciite pod ¨supervizija i nivnoto rabotewe vo soglasnost so pravilata i propisite za slednive pra{awa: kontrolata na finansiskoto rabotewe na dru{tvoto, steknuvaweto i prenosot na akciite na dru{tvoto za upravuvawe so penziskite fondovi, odr`uvaweto na akcionerskiot kapital, koristeweto na sredstvata na dru{tvoto vo soglasnost so Zakonot, po~ituvaweto na odredbite na Zakonot za izvestuvawe i informirawe;raboteweto na instituciite pod supervizija i po~ituvaweto ¨na propisite za slednive pra{awa: preminot na ~lenovi me|u dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, zapo~nuvaweto na aktivnostite na predvidenite datumi, informiraweto na ~lenovite na penziskite fondovi, rabotite na marketingot na dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, slu`bite nameneti za javnosta, reorganizacijata na dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, organite na upravuvawe na dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, idrugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

3. Oddelenieto za kontrola na penziite gi vr{i rabotite koi se odnesuvaat na:

rabotata na instituciite pod supervizija i izvr{uvaweto na ¨pravilata i propisite {to se odnesuvaat na isplatata na penziite, koi gi vklu~uvaat: uslovite za dodeluvawe penzija vo sistemot na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe, metodologijata za presmetka na penziite, isplatata na penziite preku programirani povlekuvawa ili anuiteti, informaciite {to im se davaat na ~lenovite vo vrska so nivnite prava i na~inite na isplata na penziite, prenosot na sredstva do obezbeduva~ite na anuiteti, prenosot na sredstva do Fondot na PIOM, vo slu~aite na invalidnost ili smrt na ~len na penziskiot fond, i isplata na sredstvata od penzija vrz osnova na pravoto na nasleduvawe, idrugi raboti od delokrugot na rabotite na Oddelenieto. ¨

I

161

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sektor za istraùvawe

Rakovoditel: Biljana Petroska e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za istraùvawe se vr{at slednive raboti:

makroekonomski istraùvawa, i ¨

sledewe i analiza na penziskiot sistem. ¨

Sektorot za istraùvawe gi sproveduva zada~ite preku dve oddelenija.

1. Oddelenieto za makroekonomski istraùvawa gi vr{i rabotite {to se odnesuvaat na:

izgotvuvaweto programi za makroekonomski istraùvawa; ¨

izgotvuvaweto na proekciite na osnovnite varijabli na kapitalno ¨finansiraniot penziski sistem, i toa: vrednosta na penziskite fondovi, prinosot na penziskite fondovi, tro{ocite za ~lenovite vo penziskiot fond, efektite od penziskiot sistem vrz makedonskiot pazar na kapital, isplatenite penzii, konkurencijata i drugi varijabli koi se od interes;izgotvuvaweto godi{na programa i izve{tai za raboteweto na Ägencijata i sistemot na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe;analiziraweto i ocenuvaweto na novite investicioni alternativi ¨za penziskite fondovi, idrugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

2. Oddelenieto za sledewe i analiza na penziskiot sistem gi vr{i rabotite od delokrugot na Sektorot za istraùvawe, koi se odnesuvaat na:

izgotvuvaweto programi za sledewe i analiza na penziskiot ¨sistem;izgotvuvaweto na strategiskiot plan na Agencijata; ¨

prou~uvaweto i predlagaweto alternativi za razvoj na sistemot na ¨kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe: metodologijata za presmetuvawe na penziite, presmetkite za o~ekuvanoto traewe na ìvotot i demografskite proekcii;analizite i aktuarskite presmetki i proekciite na penziskiot ¨sistem;izgotvuvaweto na publikaciite koi{to treba da gi izdade Agencijata ¨za promovirawe na penziskiot sistem;


podgotvuvaweto pra{awa za ispitite za agenti, i ¨

drugi raboti od delokrugot na rabotewe na Oddelenieto. ¨

Praven sektor

Rakovoditel: Tatjana Stefanovska e-mail: [email protected]

Vo Pravniot sektor se vr{at slednive raboti:

predlagawe i izgotvuvawe akti od delokrugot na raboteweto na Ägencijata, i raboti vo vrska so zastapuvaweto na Agencijata pred drugi ïnstitucii.

Vo svojot sostav, Pravniot sektor vklu~uva dve oddelenija.

1. Oddelenieto za normativno-pravni raboti gi vr{i rabotite od delokrugot na Pravniot sektor koi se odnesuvaat na:

predlagaweto i izgotvuvaweto akti od nadle`nost na Agencijata ¨za funkcionirawe i unapreduvawe na sistemot na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe;predlagawe i izgotvuvawe akti za sorabotka na Agencijata so ¨supervizorskite institucii vo zemjata i vo stranstvo; proverkata i izrabotkata na akti potrebni vo raboteweto na Ägencijata;podgotvuvaweto soglasnost na statutot na penziskiot fond, i ¨

drugi raboti od delokrug na raboteweto na Oddelenieto. ¨

2. Oddelenieto za zastapuvawe gi vr{i rabotite od delokrug na Pravniot sektor koi se odnesuvaat na:

izgotvuvaweto dogovori koi Agencijata gi sklu~uva so treti lica; ¨

predlagaweto i u~estvuvaweto vo postapkite vo koi Agencijata ima äktivna i pasivna procesna legitimacija;prezemaweto na site neophodni pravni dejstvija za da se nadomestat ¨mo`nite zagubi na sredstvata na penziskiot fond;ocenuvaweto dali pismeniot materijal i informaciite koi gi öbjavuvaat ili distribuiraat dru{tvata se vo soglasnost so Zakonot i prezemawe postapki vo vrska so toa;

I

163

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vodeweto evidencija i koordinacija na poplakite protiv dru{tvata, ïdrugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

Sektor za administrativno-finansiski raboti i IT

Rakovoditel: Anastasija Trajkovska e-mail: [email protected]

Vo Sektorot za administrativno-finansiski raboti i informatika se vr{at slednive raboti:

administrativni i finansiski raboti za funkcionirawe na Ägencijata, i informati~ki raboti za funkcionirawe na Agencijata i na sistemot ¨na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe.

Ovoj Sektor vklu~uva dve oddelenija.

1. Oddelenieto za administrativno-finansiski raboti gi vr{i rabotite od delokrugot na Sektorot za administrativno-finansiski raboti i informatika koi se odnesuvaat na:

izrabotkata i izvr{uvaweto na godi{niot buxet na Agencijata; ¨

naplatata na nadomestocite od koi se finansira Agencijata; ¨

kadrovskite i administrativnite raboti za ~ove~kite resursi; ¨

rabotite od oblasta na finansiskoto rabotewe; ¨

smetkovodstvoto na Agencijata; ¨

blagajni~kite raboti i trezorot; ¨

izgotvuvaweto periodi~ni i godi{ni presmetki; ¨

kancelariskoto i arhivsko rabotewe, i ¨

drugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

2. Oddelenieto za informatika gi vr{i rabotite od delokrugot na Sektorot za administrativno-finansiski raboti i informatika koi se odnesuvaat na:

vospostavuvaweto, odrùvaweto i razvojot na informacioniot i ¨telekomunikacioniot sistem na Agencijata;sorabotkata so instituciite pod supervizija, zaradi razvoj i ¨podobruvawe na informacionite sistemi na ovie institucii;


dizajniraweto, odrùvaweto i podobruvaweto na veb-sajtot na Ägencijata;odrùvaweto i aùriraweto na sistemite za informacii i kontrola ¨na razli~nite oblasti na Agencijata;drugi raboti od delokrugot na raboteweto na Oddelenieto. ¨

Vo ramkite na Agencijata, pokraj organizacionite oblici, dejstvuvaat i dvajca samostojni izvr{iteli: sovetnikot za odnosi so javnosta i vnatre{niot kontrolor.

Sovetnik za odnosi so javnosta

Sovetnikot za odnosi so javnosta gi ima slednive rabotni zada~i:

sozdava mehanizmi za promovirawe na kapitalno finansiraniot ¨penziski sistem;izgotvuva publikacii na Agencijata; ¨

gi koordinira marketingot i kampawite na Agencijata; ¨

vospostavuva na~in i postapka za informirawe na mediumite; ¨

predlaga izmena, dopolnuvawe na postojnite zakonski i podzakonski ¨propisi ili donesuvawe novi propisi od oblasta na negovoto rabotewe;gi koordinira odnosite na Agencijata so drugite javni ili privatni ïnstitucii, doma{ni ili me|unarodni, koi se povrzani so sistemot za kapitalno finansirano penzisko osiguruvaweja planira i ja koordinira vnatre{nata komunikacija na Ägencijata;gi podgotvuva izvestuvawata za mediumite; ¨

go sledi dizajnot i pe~ateweto ili proizvodstvoto na bro{urite i ¨prospektot na Agencijata i audio-vizuelnite materijali;go planira primaweto na doma{ni i stranski posetiteli na Ägencijata i planira i koordinira studiski patuvawa, seminari i saemi;go koordinira dostavuvaweto na ekonomski i finansiski ïnformacii do drugite institucii koi se povrzani so kapitalno finansiraniot penziski sistem;ja koordinira vrskata na Agencijata so me|unarodnite organizacii ¨vo koi taa u~estvuva ili treba da u~estvuva

I

165

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

izgotvuva informativni bro{uri za ~lenovite na penziskite ¨fondovi za najva`nite aspekti na kapitalno finansiraniot penziski sistemsozdava instrumenti za ocenka na javnoto mislewe za raboteweto ¨na Agencijata i funkcioniraweto na sistemot za kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe;organizira ispiti za licata koi treba da se zapi{at vo registarot ¨na agenti i dodeluva uverenija i vodi registri za agenti;u~estvuva vo podgotovkata na veb-sajtot na Agencijata; ¨

gi informira gra|anite za kategoriite na lica koi se obvrzani da ¨se za~lenat vo penziskiot fond i za osigurenicite koi moàt da se za~lenat vo penziski fond po sopstven izbor.

Vnatre{en kontrolor

Ulogata na vnatre{niot kontrolor e:

da ja organizira vnatre{nata kontrola; ¨

da u~estvuva vo izborot na lice koe treba da se vraboti kako pomlad ¨vnatre{en kontrolor, da go oceni negovoto rabotewe i da predloì negovo unapreduvawe ili prestanok na rabotniot odnos:da ja koordinira podgotovkata na izve{taite {to se barani od ¨direktorot na Agencijata;da izgotvuva merila za izvr{uvaweto na buxetot, za izvr{uvaweto ¨na zada~ite na vrabotenite vo Agencijata i da definira metod za ocenka na istite;da dizajnira mehanizmi za kontrola na rakovoditelite vo Agencijata ï da ja ocenuva realizacijata na aktivnostite vo razli~ni oblasti od raboteweto na Agencijatada podgotvuva i da podnesuva godi{ni izve{tai za internata ¨kontrola i periodi~ni izve{tai, so rezultatot od izvr{enite kontroli;da kontrolira dali prilivot i odlivot na finansiskite sredstva na Ägencijata se koristat i se presmetuvaat vo soglasnost so Zakonot i podzakonskite akti;da podgotvuva vnatre{ni planovi za kontrola na razli~nite äktivnosti i proceduri {to se koristat vo Agencijata;da sproveduva ispituvawa vo slu~aite na prekr{uvawe na rabotnite öbvrski na vrabotenite vo Agencijata, ida dava ocenka za izvr{uvaweto na rabotnite obvrski na vrabotenite ¨vo Agencijata;


Koi se izmenite na penziskiot sistem?

Vo sega{niot penziski sistem, rabotodavecot upla} a 19% od platata na sekoj rabotnik vo Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija.

Novina e toa {to ima i dva privatni penziski fonda, taka {to penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na vrabotenite koi } e se za~lenat vo tie fondovi } e se obezbeduva istovremeno od Fondot na PIOM i od izbraniot privaten penziski fond. Ova go pretstavuva dvostolbniot penziski sistem. Vkupnata stapka na pridones od 19% } e se deli na dva dela, i toa:

12,35% } e se zadrùvaat vo Fondot na PIOM, i ¨

6,65% } e se prefrlaat na individualna smetka, vo izbraniot ¨privaten penziski fond. Pridonesot prefrlen na individualnata smetka se akumulira i se oploduva sè do ostvaruvaweto na pravoto na penzija.

Site lica koi se vrabotile po prvpat po 1 januari 2003 godina, zadolìtelno preminuvaat vo dvostolbniot sistem. Onie koi se vrabotile pred ovoj datum imaat mo`nost da izberat dali } e se priklu~at na dvostolbniot sistem ili } e ostanat vo ednostolbniot sistem.

Za onie osigurenici koi } e ostanat vo ednostolbniot penziski sistem, penzijata } e se ispla} a edinstveno od Fondot na PIOM i za niv nema da ima izmeni vo na~inot na koj } e go steknuvaat pravoto na svojata penzija. Onie lica, pak, koi } e se priklu~at kon dvostolbniot penziski sistem i } e se za~lenat vo eden od privatnite penziski fondovi, } e primaat kombinirana starosna penzija od Fondot na PIOM i od sredstvata na penziskite fondovi, akumulirani na nivnata individualna smetka vo izbraniot penziski fond vo momentot na penzioniraweto. Fondot na PIOM } e prodolì da gi isplatuva invalidskata, semejnata penzija i garantiranata minimalna penzija za osigurenikot, bez ogled na toa vo koj sistem ~lenuva.

Strukturata na penziskiot sistem, podelena na tri stolba, e prikaàna vo slednava tabela.

I

167

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Zadolìtelno penzisko i invalidsko osiguruvawe vrz baza na generaciska solidarnost(prv stolb)

Zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe(vtor stolb)

Dobrovolno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe(tret stolb)

Sè u{te postoi i ponatamu } e postoi kako del od reformiraniot sistem

Novo osiguruvawe {to e vovedeno vo 2006 godina

Vo tek se podgotovkite

Prviot stolb go sproveduva zadolìtelniot penziski fond, Fondot na PIOM. Toj } e funkcionira na istiot na~in kako i dosega, vrz principot na generaciska solidarnost. Vo nego se upla} aat:

19% od bruto-platata ¨za osigurenicite koi nema da pristapat vo vtoriot stolb, 12,35% (65% od 19%) öd bruto-platata za osigurenicite koi se ~lenovi na vtoriot stolb

Vtoriot stolb vklu~uva privatni penziski fondovi i dru{tva koi upravuvaat so niv. Sekoj osigurenik moè da izbere samo eden penziski fond. Vloènite sredstva se investiraat spored strogo utvrdeni zakonski propisi, so {to se obezbeduva najvisoka za{tita na interesite na osigurenicite i na nivnite sredstva. Vo privatnite penziski fondovi sekoj ~len ima svoja li~na smetka na koja se nao|aat sredstvata od pridonesite koi sekoj osigurenik gi izdvojuva od svojata plata. Sredstvata izdvoeni od plata, zaedno so prinosot od nivnoto investirawe mu pripa|aat na osigurenikot i vleguvaat vo formiraweto na iznosot na penzijata. Osigurenicite se redovno informirani za sopstvenite sredstva odvoeni za penziskite denovi. Vo nego se upla} aat:

6,65% (35% od 19%) öd bruto-platata za osigurenicite koi pristapuvaat vo vtoriot stolb.

Tretiot stolb ovozmoùva dopolnitelno penzisko osiguruvawe za onie osigurenici koi sakaat da ostvarat povisoka penzija i koi pokraj zadolìtelniot pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe dobrovolno } e odlu~at da odvojuvaat dopolnitelni sredstva od svoite prihodi. Isto taka, vo tretiot stolb moàt da se za~lenat i gra|ani koi ne se opfateni so sistemot na zadolìtelno penzisko i invalidsko osiguruvawe. Tretiot stolb vklu~uva privatni penziski fondovi i dru{tva koi upravuvaat so niv.


Kade se nao|ate vo penziskata reforma?

Ako ste: Toga{:

Zadolìtelno ~lenstvo

Vraboteni za prvpat po 1 januari 2003 godina

Vie zadolìtelno mora da se za~lenite vo eden od dvata privatni penziski fonda, a moète da izbirate vo koj fond } e ~lenuvate.

Dobrovolno ~lenstvo

Vraboteni za prvpat pred 1 januari 2003 godina

Za~lenuvaweto vo eden od dvata privatni penziski fonda e va{ li~en izbor i toa e va{a odluka.

- So pomalku od 5 godini reguliran raboten sta` do momentot na za~lenuvawe

Dokolku ste vo ovaa kategorija i se za~lenite vo eden od privatnite penziski fondovi, najverojatno } e dobivate pogolema penzija. Na veb-sajtot (www.mapas.gov.mk) } e najdete pove} e informacii za pra{awata {to treba da gi zemete predvid pred da donesete kone~na odluka dali i vo koj od dvata fonda da se za~lenite; za da dobiete procena na o~ekuvanata penzija, na sajtot ima kalkulator za da ja presmetate penzijata.

- So 5-10 godini reguliran raboten sta` do momentot na za~lenuvawe

Dokolku ste vo ovaa kategorija i se za~lenite vo privaten penziski fond, treba da znaete deka 5 do 7 godini od rabotniot sta` pred datumot na za~lenuvaweto vo privatniot penziski fond } e vi bidat priznati pri presmetuvawe na delot od va{ata penzija {to } e go dobivate od Fondot na PIOM. Vo ovoj slu~aj verojatno } e dobivate pogolema penzija vo dvostolbniot sistem.

Na veb-sajtot (www.mapas.gov.mk) } e najdete pove} e informacii za pra{awata {to treba da gi zemete predvid pred da donesete kone~na odluka dali i vo koj od dvata fonda da se za~lenite; za da dobiete procena na o~ekuvanata penzija, na sajtot ima kalkulator za da ja presmetate penzijata.

- So pove} e od 10 godini reguliran raboten sta` do momentot na za~lenuvawe

Treba seriozno da razmislite za va{ata odluka. Postoi golema verojatnost deka bi imale pogolema penzija dokolku ne se za~lenite vo eden od privatnite penziski fondovi.

Penzioner Va{ata penzija ostanuva sigurna vo postojniot penziski sistem i ne se menuva.

I

169

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Sekoj novovraboten ima pravo na li~en izbor so koe dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi } e sklu~i dogovor za ~lenstvo vo rok od 3 meseci po datumot na vrabotuvaweto. Za da donesete vistinska i sigurna odluka, MAPAS10 Vi prepora~uva:

koristete go kalkulatorot za procenka na penzijata; ¨

razgovarajte so agentite na dvete dru{tva pred da odlu~ite vo koj ¨fond } e se za~lenite i pritoa pobarajte mu ja legitimacijata na agentot so koj razgovarate, idokolku potpi{ete dogovor za ~lenstvo, so {to } e go oficijalizirate ¨svojot izbor, imate pravo vo rok od 8 dena da se premislite i da go raskinete prethodno potpi{aniot dogovor.

Rabotodavecot ne smee da vlijae vrz svoite vraboteni da se priklu~at kon odreden penziski fond i ne smee da dozvoli marketing na rabotnoto mesto na vrabotenite, vo soglasnost so Zakonot za zadol`itelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe. Isto taka, rabotodavcite, vrabotenite, sindikalnata organizacija ili drugo kolektivno telo ne smeat da primaat podaroci ili drugi povolnosti zaradi za~lenuvawe vo nekoj penziski fond.

Vo celokupno noviot i reformiran sistem za penzisko i invalidsko osiguruvawe se vklu~eni slednive institucii: Agencijata za supervizija na kapitalno finansiranoto penzisko osiguruvawe, ~uvarot na sredstvata na penziskite fondovi (NBRM), dru{tvata za upravuvawe so penziskite fondovi, MTSP i FPIOM.

Postojat dva privatni penziski fonda:

Nov penziski fond – otvoren penziski fond, ~ii{to osnova~i se: 1. Tutunska banka, a.d. Skopje (Republika Makedonija) i Nova Qubqanska banka, DD Qubqana (Republika Slovenija); KB Prv otvoren penziski fond – Skopje, ~ii osnova~i se: 2. Komercijalna banka, a.d. Skopje (Republika Makedonija) i Prvata pokojninska dru`ba, DD, Qubqana, (Republika Slovenija).

10 Vidi Prilog br. 9 - Spisok na kontakti od MAPAS


Zavod za socijalni dejnosti

Adresa:Bul. „11 Oktomvri” 42aSkopjeTel: 02/3230 401; 02/3165 943 Direktor: Mladica Kotevska

Zavodot za socijalni dejnosti e stru~na i razvojna ustanova vo ramkite na sistemot na socijalnata za{tita, ~ii{to aktivnosti se odredeni so Zakonot za socijalna za{tita.

Osnovan e vo 1961 godina, od strana na Sobranieto na Republika Makedonija, pod imeto Republi~ki zavod za socijalni pra{awa. Denes, ovaa institucija funkcionira pod imeto Zavod za socijalni dejnosti.

Delokrug na rabota

Zavodot za socijalni dejnosti e nadleèn za:

sledewe i prou~uvawe na socijalnite pojavi i problemi so östvaruvaweto na nau~no-istraùva~kata rabota; vr{ewe nadzor nad stru~nata rabota na centrite za socijalna rabota ï na ustanovite za socijalna za{tita i vrabotenite vo niv; davawe stru~na pomo{ na ustanovite i na vrabotenite vo socijalnata ¨za{tita; prigotvuvawe soodvetni metodolo{ki upatstva i prira~nici i, vrz ösnova na niv, organizirawe seminari za edukacija na stru~wacite za voveduvawe moderni metodi za tretman na socijalnata patologija; obedinuvawe i statisti~ka obrabotka na sevkupnata evidencija vo övoj sistem; na dolgoro~en plan, za privatizacija na dràvnite sredstva ¨koristeni za da gi obezbedat javnite ustanovi. No, se javuva i privatna inicijativa za obezbeduvawe uslugi vo socijalniot sektor. Vo ovaa oblast, Zavodot } e dava stru~na pomo{ vo podgotovkata na programi i planovi, normativi i standardi za rabota, } e vr{i obuka, stru~en nadzor i evaluacija, i izdavawe publikacii, prira~nici, informacii i upatstva. ¨

I

171

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Zaradi ostvaruvawe na svoite funkcii i zada~i, Zavodot sorabotuva so: resornoto Ministerstvo za trud i socijalna politika, centrite za socijalna rabota i site ustanovi za socijalna za{tita. Zavodot sorabotuva i so site drugi sektori i institucii vo op{testvoto (zdravstvo, obrazovanie, policija, sud, fakulteti), kako i so golem broj me|unarodni i me|uvladini organizacii i institucii.

Oblasti na dejstvuvawe

Zavodot za socijalni dejnosti gi sledi, pred sè, slednive ranlivi grupi naselenie:

decata bez roditeli i bez roditelska grià, ¨

decata so vospitno-socijalni problemi i maloletnite delikventi, ¨

decata so posebni potrebi, ¨

starite lica, ¨

licata so konflikti vo bra~nite i vo semejnite odnosi, i ¨

siroma{nite semejstva. ¨

Vo posledno vreme, oblastite na rabota sè pove} e se pro{iruvaat na socijalnite problemi, ~ii{to pojavni oblici dobivaat vo obem i vo intenzitet, kako na primer:

dezorganizacija na brakot i na semejstvoto so site negativni ¨reperkusii vrz ~lenovite na semejstvoto, a osobeno vrz decata; postojanoto zgolemuvawe na brojot na licata ¨ – `rtvi na semejno nasilstvo, licata koi zloupotrebuvaat drogi, decata na ulica, bezdomnite lica; problemite na oddelni naselbi, regioni i subkulturi. ¨

Dnevni centri

Ministerstvoto za trud i socijalna politika vo svoite politiki i strategii zapo~na so procesot na transformacija na javnite uslugi na socijalnata za{tita na licata so pre~ki vo razvojot preku procesite na decentralizacija, deinstitucionalizacija, privatizacija i sproveduvawe zaedni~ki proekti so nevladinite organizacii koi rabotat na ova pole. Vo ramkite na ovie procesi, kako model za grià i pomo{ na decata so umerena i te{ka intelektualna popre~enost i na nivnite semejstva se zapo~na so otvorawe dnevni centri {to } e ovozmoàt integracija na decata so umerena i te{ka intelektualna popre~enost vo lokalnata sredina. Spored Zakonot za socijalna za{tita, dnevnite centri pretstavuvaat socijalni slu`bi orientirani kon zaednicata.


Dnevnite centri kako forma za grià i za{tita na decata so umerena i te{ka intelektualna popre~enost funkcioniraat kako organizacioni edinici vo ramkite na me|uop{tinskite centri za socijalna rabota (osven Dnevniot centar „Nasmevka”, koj raboti vo ramkite na javnata ustanova Zavod za rehabilitacija na deca i mladinci Topaansko Pole – Skopje).

Dnevnite centri funkcioniraat spored normativite i standardite opredeleni od Ministerstvoto za trud i socijalna politika i od Zavodot za socijalni dejnosti – Skopje, koi vklu~uvaat izbor na soodvetna lokacija, organizacija na prostorot i negovo opremuvawe, organiziran prevoz (naj~esto koristej} i ja taksi-slu`bata) i ishrana za korisnicite (pojadok i ru~ek), kapacitetot na dnevniot centar, kako i brojot i profilot na stru~ni rabotnici, vo soglasnost so strukturata na korisnicite i nivnite specifi~ni potrebi.

Dnevnite centri obezbeduvaat dnevno zgriùvawe, rabotno-proizvodna aktivnost, rabotna terapija i drugi aktivnosti za korisnicite zaradi nivno vklu~uvawe vo sekojdnevniot ìvot, kako i rabota so nivnite semejstva i so lokalnata zaednica. Vo ovie dnevni centri vo momentov se opfateni vkupno 270 korisnici od vkupno 1.600 registrirani deca so umerena i te{ka popre~enost vo intelektualniot razvoj, koi ìveat so svoite semejstva, marginalizirani vo pristapot kon gradinkite, redovnite u~ili{ta i kon drugite formi na op{testveniot ìvot.

Site dnevni centri11 se locirani vo urbani sredini, {to ovozmoùva lesna sorabotka so drugite institucii na lokalno nivo (detski gradinki, u~ili{ta, zdravstveni ustanovi i dr.) i integracija na korisnicite vo lokalnata zaednica. Pogolem broj od dnevnite centri se smesteni vo adaptirani prostorii vo detskite gradinki, {to ovozmoùva iskoristuvawe na postojniot prostor i lokacija, koristewe na nivnite kujni za distribuirawe hrana i mo`nost za polesna integracija na korisnicite vo sredinata.

Site dnevni centri rabotat pet dena vo nedelata po 8 ~asa dnevno. Vo tekot na ova rabotno vreme se realiziraat aktivnosti, kako {to se: prifa} awe i vra} awe na decata, grià za niv, realizirawe programski aktivnosti spored podgotveni godi{ni i mese~ni planovi, rabota so roditelite, rabota so lokalnata zaednica, sostanoci na timot i odrùvawe higiena vo prostoriite.

Glavna cel na programite spored koi rabotat dnevnite centri e da se postignat pozitivni promeni kaj korisnicite vo pogled na steknuvaweto higienski naviki, naviki za kontrola na mokreweto i naviki za samostojna

11 Spisokot na dnevnite centri e daden vo Prilog br. 10.

I

173

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

ishrana, razvoj na govorot, razvoj na motorikata i na dvièweto, socijalizacija i integracija vo lokalnata sredina. Spored iskazite na roditelite na korisnicite na dnevnite centri, postavenite celi se realiziraat uspe{no.

Za podobar opfat na licata so intelektualna popre~enost, dnevnite centri moàt da se pridruàt i da gi poddràt inicijativite za novi formi na za{tita na lokalno nivo, kako: dnevni klubovi, dnevni centri za vozrasni, dnevni centri vo ruralni sredini, mali grupni domovi i sl.

Vo Republika Makedonija dosega se osnovani 17 dnevni centri za deca so popre~enost, vklu~uvaj} i go i Dnevniot centar za deca so cerebralna paraliza, 1 dneven centar za deca na ulicata-uli~ni deca, 2 dnevni centra za lica koi zloupotrebuvaat drogi, 6 centri za `rtvi na semejnoto nasilstvo i 1 centar za bezdomnici.

Zgriùva~ki semejstva

Smestuvaweto vo drugo semejstvo e edna od formite na voninstitucionalna za{tita na decata i na vozrasnite lica {to se realizira vo ramkite na sistemot na socijalnata za{tita.

MTSP ja sproveduvaa ovaa forma na voninstitucionalna za{tita spored Pravilnikot za utvrduvawe na kriteriumite za izbor na zgriùva~ko semejstvo, vidot i brojot na korisnicite koi moàt da se smestat vo edno zgriùva~ko semejstvo, vidot i obemot na uslugite od socijalnata za{tita {to mu se obezbeduvaat na smestenoto lice, visinata na nadomestokot na tro{ocite za smestuvawe i na nadomestokot za zgriùvawe. Vrz osnova na ovoj akt, se procenuva podobnosta i mo`nosta za zgriùvawe lice vo edno semejstvo. Ovaa forma na za{tita ja primenuvaat centrite za socijalna rabota (CSR) niz celava republika. Centrite za socijalna rabota gi smestuvaat decata bez roditeli i bez roditelska grià kaj bliski rodnini (dedo, baba, ~i~ko, tetka, vujko i sli~no), koi isto taka se smetaat za zgriùva~ki semejstva.

Dokolku edno semejstvo saka da se prijavi kako zgriùva~ko semejstvo, treba da se podnese barawe i uverenie za dràvjanstvo do nadle`niot centar za socijalna rabota. Otkako } e se razgleda baraweto i } e se utvrdi dali semejstvoto zadovoluva odredeni kriteriumi spored koi moè da se kategorizira kako zgriùva~ko semejstvo, toa treba da posetuva posebna obuka od tri meseci. Vo odnos na potrebnite kriteriumi za vr{ewe zgriùva~ka funkcija, centarot za socijalna rabota se rakovodi od vozrasta na ~lenovite na semejstvoto, od obrazovniot, bra~niot i semejniot status. Eti~kite pra{awa i motivite za ~uvawe i za odgleduvawe dete se va`ni


pra{awa {to centrite gi zemaat predvid pri kategorizacijata na edno semejstvo kako zgriùva~ko. Centarot gi razgleduva i pra{awata povrzani so materijalnite i stanbenite uslovi vo koi ìvee semejstvoto. Dokolku semejstvoto dobie dozvola kako zgriùva~ko semejstvo, se potpi{uva dogovor me|u semejstvoto i CSR, za zgriùvawe lica.

Osven semejstvo, i fizi~ko lice moè da vr{i zgriùvawe na lice vo svoeto semejstvo kako profesionalna dejnost, vrz osnova na re{enieto na ministerot za trud i socijalna politika so koe e izdadena dozvola za samostojno vr{ewe raboti od socijalnata za{tita kako profesionalna dejnost. Fizi~koto lice moè samostojno da vr{i raboti od socijalnata za{tita, kako profesionalna dejnost, koi se odnesuvaat na:

sovetuvali{na rabota, ¨

doma{na nega i pomo{ na poedinec i na semejstvo, i ¨

smestuvawe lice vo zgriùva~ko semejstvo. ¨

Ministerot za trud i socijalna politika so re{enie izdava dozvola za vr{ewe dejnost, po prethodno mislewe na Centarot za socijalna rabota.

Vo Republika Makedonija ovaa forma na za{tita se primenuva tradicio-nalno pove} e od 30 godini. Vo poslednive nekolku godini e razviena mreà na zgriùva~ki semejstva vo pove} e op{tini, i toa vo: Prilep, Makedon-ski Brod, selo Manastirec, Kriva Palanka, Ko~ani i Kru{evo. Vo momentov ima 93 zgriùva~ki semejstva, vo koi se zgrièni 153 lica na vozrast od 3 do 26 godini. Vo najgolem broj, zgriènite lica se bez roditelska grià. Sekoe semejstvoto za zgriènoto lice od Ministerstvoto za trud i soci-jalna rabota dobiva nadomestok vo mese~en iznos od 5.000 denari. Ustanovi za detska za{tita

Edna od klu~nite nasoki na socijalnata politika vo Makedonija e za{titata na decata. Za{titata na decata gi poznava slednive oblici na za{tita:

Zgriùvawe i vospitanie na deca od predu~ili{na vozrast1. - {to kako dejnost se organizira i se obezbeduva vo javnite i vo privatnite ustanovi za deca, t.e. detskite gradinki. Detskite gradinki organiziraat zgriùvawe, prestoj, nega, ishrana, vospitanie, obrazovanie, sportsko-rekreativni, kulturno-zabavni aktivnosti, merki i aktivnosti za podobruvawe i za~uvuvawe na zdravjeto i za pottiknuvawe na intelektualniot, emocionalniot, fizi~kiot, mentalniot i socijalniot razvoj na deteto do 6-godi{na vozrast, odnosno do vklu~uvawe vo osnovnoto obrazovanie.

I

175

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Odmor i rekreacija na decata2. – kako dejnost podrazbira prestoj, aktiven odmor, socijalizacija na decata, vospitni, obrazovni, kulturno-zabavni, sportsko-rekreativni i drugi aktivnosti so decata so cel da se pottikne psihomotorniot razvoj i sposobnosta za dogovarawe, po~ituvawe na razlikite i za sorabotka vo grupi, sposobnosta za prifa} awe na sebesi i na drugite i orientacija vo prostorot.

Drugi oblici na za{tita3. – za razvoj na li~nosta na deteto, talentot, mentalnite, fizi~kite, kreativnite i drugite sposobnosti, podgotvuvawe za samostoen i odgovoren ìvot. Se obezbeduvaat i drugi oblici na za{tita na decata, kako programski aktivnosti od oblasta na kulturata, izdava~kata, zgriùva~kata i vospitnata dejnost, ekologijata, umetnosta i sportot.

A) Detski gradinkiOd sredinata na 2005 godina detskite gradinki pominaa vo nadle`nost na sovetot na op{tinite i na op{tinite kade {to e locirano sedi{teto na gradinkata. Ministerstvoto za trud i socijalna politika ima nadle`nost da vr{i nadzor vrz zakonitosta vo raboteweto. Smestuvawe i priem na deca vo detska gradinka Vo detskite gradinki12 se obezbeduva zgriùvawe i vospitanie na decata od predu~ili{na vozrast. Javnata detska gradinka moè da obezbeduva prestoj i ishrana za deca do {estgodi{na vozrast, odnosno do poa|awe vo osnovno u~ili{te, a vo odredeni slu~ai i do desetgodi{na vozrast.

Javnata detska gradinka zapi{uva i prima deca vo svoite programi vrz osnova na prijavi za upis od strana na roditelite, preku celata godina. Roditelite se dol`ni pri priemot na deteto vo gradinkata da priloàt potvrda od pedijatar za zdravstvenata sostojba na deteto, odnosno naod i mislewe od soodvetna stru~na institucija za dete so pre~ki vo intelektualniot ili vo fizi~kiot razvoj. Detskata gradinka, zaradi za~uvuvawe i unapreduvawe na zdravjeto na decata, ja sledi zdravstvenata sostojba na decata i sproveduva preventivni merki za za{tita na zdravjeto na decata. Aktivnostite vo detskata gradinka se izveduvaat na makedonski jazik i so kirilsko pismo. Za decata pripadnici na drugite zaednici, vospitno-obrazovnite aktivnosti vo detskite gradinki se izveduvaat na jazikot na soodvetnata zaednica.12 Spisokot na detskite gradinki e vo Prilog br. 11.


Detskata gradinka ima obvrska, vo slu~aj na pojava na naru{uvawe na normalnata zdravstvena sostojba, da go izvesti roditelot na deteto, a vo slu~aj na pogolem broj zaboleni deca, vedna{ da gi izvesti soodvetnata zdravstvena ustanova i Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Detskata gradinka, spored vremetraeweto, ostvaruva programi za:

celodneven prestoj (trae od 8 do 11 ~asa); 1. poludneven prestoj (trae od 4 do 6 ~asa); 2. skrateni programi (traat od 240 do 600 ~asa godi{no); 3. pilot-programi so posebni pedago{ki principi {to se izveduvaat 4. vo javnite detski gradinki po dobieno odobrenie od ministerot; voninstitucionalni formi na aktivnosti za decata 5. – kratki programi vo traewe od 3 ~asa dnevno koi moàt da opfatat igri, igrovni aktivnosti, kreativni rabotilnici, detski rabotilnici od podra~jeto na kulturata i umetnosta, sportski aktivnosti, nameneti za decata na vozrast od tri godini do poa|awe vo osnovno u~ili{te – {to se organiziraat i se izveduvaat vo javnite detski gradinki po dobieno odobrenie od ministerot i po mislewe na komisijata; prodolèn prestoj na deca spored potrebite i spored rabotnoto 6. vreme na korisnicite na ovie uslugi.

Zgriùvaweto i vospitanieto na decata od predu~ili{na vozrast se ostvaruva vo ramkite na sozdadenata mreà od 184 objekti na 51 javna ustanova za deca – detski gradinki vo Republikata so proektiran kapacitet za prestoj na okolu 25.000 deca, odnosno opfat na okolu 11% od generaciite deca do 7-godi{na vozrast.

Javnata detska gradinka organizira zgriùvawe i vospitanie na decata so pre~ki vo intelektualniot ili vo telesniot razvoj, soobrazno na vidot i na stepenot na popre~enosta.

Za decata koi ne se opfateni so zgriùvawe i vospitanie vo detskata gradinka moè da se organiziraat i drugi skrateni voninstitucionalni formi za zgriùvawe i vospitanie, vo soglasnost so Zakonot za za{tita na decata.

I

177

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

B) Detski odmorali{ta

Odmorot i rekreacijata na decata e forma na za{tita na decata {to kako dejnost se organizira za prestoj, aktiven odmor, socijalizacija na decata, vospitni, obrazovni, kulturno-zabavni, sportsko-rekreativni i drugi aktivnosti so decata od 5 do 18-godi{na vozrast za razvivawe na psihomotorniot razvoj na decata i na sposobnostite za dogovarawe, po~ituvawe na razlikite i za sorabotka vo grupi, sposobnost za prifa} awe na sebesi i na drugite i za orientacija vo prostorot.

Vo soglasnost so Zakonot za za{tita na decata (Slu`ben vesnik na RM br. 98/00, 17/03, 65/04 i 113/05) ustanovi za odmor i rekreacija na decata se javnite odmorali{ta i privatnite detski odmorali{ta.

Dejnosta odmor i rekreacija se obezbeduva i se ostvaruva vo javni i privatni detski odmorali{ta13, spored planovi i programi za ostvaruvawe na dejnosta i spored barawe od u~ili{teto i vo soglasnost so u~ili{nite programi.

Javnoto detsko odmorali{te organizira i sproveduva programi za:

zimuvawe ¨ – programata za zimuvawe e nameneta za deca od u~ili{na vozrast za vreme na zimskiot raspust, a vo preostanatiot period od zimata, detskoto odmorali{te mo`e da raboti kako ustanova, odnosno kako odmorali{te od otvoren tip.letuvawe ¨ – programata za letuvawe e nameneta za deca od predu~ili{na vozrast i za deca od u~ili{na vozrast za vreme na letniot raspust.nastava vo priroda ¨ – programata za nastava vo priroda e nameneta za deca od u~ili{na vozrast i se ostvaruva vo soglasnost so nastavnite planovi na osnovnite u~ili{ta.drugi programi ¨ – ekskurzii, kampuvawe, izleti, pohodi, seminari, mini-skija~ka {kola, rekreativno-ekolo{ka {kola, ishrana na decata.

Odmor i rekreacija za decata so pre~ki vo razvojot se organizira spored posebni programi.

Roditelite imaat pravo za svoite deca da izberat programi za odmor i rekreacija vo detskite odmorali{ta, dodeka detskoto odmorali{te e dol`no na roditelite da im gi pretstavi programite {to gi izveduva, nivnite celi, sodr`ini i metodi na rabota.

13 Spisokot na detskite odmorali{ta e daden vo Prilog br. 12.


VTOR DELPOSTAPKI ZA OBEZBEDUVAWE NA USLUGITE

II

179

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Site uslugi {to gi obezbeduvaat Ministerstvoto za trud i socijalna politika1, Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija i Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe na Makedonija se detalno opi{ani, spored sostojbata od dekemvri 2008 godina.

Uslugite se podeleni spored oblasta na koja{to se odnesuvaat, i toa po sledniov redosled: detska za{tita, trud, socijalna za{tita, borci i invalidi, drugi uslugi na MTSP, uslugi {to gi obezbeduva Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija i uslugi {to gi obezbeduva Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na Makedonija.

Sodrìnata na sekoja usluga vo Vodi~ot se sostoi od: opis na uslugata; uslovi potrebni za podnesuvawe barawe; dokumenti potrebni za obezbeduvawe na uslugata; mestoto kade {to se podnesuvaat dokumentite; rokot za obezbeduvawe na uslugata, i odgovorni lica so kontakti za sekoja od navedenite uslugi. Postojnite propi{ani formulari za navedenite uslugi se dadeni vo Prilog br. 16 spored istiot redosled i broj na opi{anite uslugi. Na krajot od ovoj Vodi~, vo delot na Prilozite, se dadeni spisoci na instituciite kade {to gra|anite moàt da gi obezbedat baranite uslugi i svoite prava i site formulari za dadenite uslugi za koi postojat obrasci.

Za uslugite {to gi barate od Ministerstvoto za trud i socijalna politika ne se naplatuva taksa.

Postapki za obezbeduvawe na uslugite

A) Prvostepena postapka - Vo momentot na dostavuvawe na opredeleno barawe od strana na gra|aninot do nadle`nata institucija (organ), so cel da se povede postapka za ostvaruvawe na nekoe pravo, zapo~nuva prvostepenata postapka. Inicijativa za poveduvawe prvostepena postapka moè da povede i samiot nadleèn organ dokolku smeta deka na gra|aninot treba da mu prepi{e odredena obvrska ili da mu ukine ili uskrati nekoe pravo. Vo opisot na sekoja usluga e naveden i rokot vo koj gra|aninot treba da go ostvari svoeto pravo. Vo opredeleniot rok, gra|aninot treba da dobie pozitivna ili negativna odluka po dostavenoto barawe. Pozitivnata odluka zna~i deka gra|aninot go ostvaril baranoto pravo, a negativnata odluka deka gra|aninot ne go ostvaril baranoto pravo. Ako gra|aninot ne e zadovolen od odlukata vo prvostepenata postapka, toj moè da prodolì so vtorostepena postapka ili so upraven spor, vo slu~aite koga nema pravo na vtorostepena postapka. Ako gra|aninot ne dobie nikakov odgovor, toa zna~i deka podnesenoto barawe e odbieno.

1 Uslugite na MTSP se dostapni i na internet na sledniov link: http://www.uslugi.gov.mk/ListaUslugi.aspx?OrganID=211E595DC8A64A20ADB67ED490FBBF17


B) Vtorostepena postapka - ovaa postapka zapo~nuva so podnesuvawe àlba na odlukata na organot od prvostepenata postapka od koja ne ste zadovolni ili koga ne ste dobile nikakov odgovor. @albata se dostavuva, po po{ta ili li~no, preku organot koj{to odlu~uval po va{eto barawe vo prv stepen. Na primer, baranata usluga treba da ja obezbedi centarot za socijalna rabota. Ako centarot vi odgovoril negativno, moè da podnesete àlba preku centarot za socijalna rabota do Ministerstvoto za trud i socijalna politika, koe re{ava vo vtorostepenata postapka. @albata treba da se dostavi vo rok od 8 do 15 dena (rokot za dostavuvawe àlba vo vtor stepen e razli~en za razli~ni uslugi) od denot na priemot na re{enieto, ili vo koj bilo rok dokolku ne ste dobile nikakov odgovor. Rokot za re{avawe vo vtorostepenata postapka (t.e. za dobivawe odgovor po àlbata od MTSP) e najdocna do 30 dena. Vtorostepeniot organ e dolèn da odgovori na àlbata. V) Upravna postapka - Ako gra|aninot ne e zadovolen od vtorostepenata postapka ili ne dobil odluka od vtorostepeniot organ (ili od prvostepeniot, vo slu~aite koga nema pravo na vtorostepena postapka), toga{ toj ima pravo da povede upraven spor pred Upravniot sud vo rok od 30 dena smetano od denot na priemot na negativnoto re{enie, ili vo koj bilo rok dokolku gra|aninot ne dobil nikakov odgovor. Upravniot spor se poveduva so tu`ba. Ne postoi rok vo koj Upravniot sud treba da donese presuda, no se smeta deka toj treba da re{ava vo razumen rok.

Detska za{tita

1. Obezbeduvawe na pravoto na detski dodatok

Detskiot dodatok se obezbeduva kako pari~en nadomestok za pokrivawe na del od tro{ocite za podigawe i razvoj na deteto. Detskiot dodatok se ostvaruva vo zavisnost od vozrasta na deteto i materijalnata sostojba na semejstvoto.

Pravo na detski dodatok ima eden od roditelite ili staratelite na deteto sè dodeka toa ne napolni 18 godini ̀ ivot, dokolku e na redovno {koluvawe, kako i za dete koe napolno i trajno, ili za podolgo od edna godina, } e ostane nesposobno za rabota, odnosno poradi bolest nema da moè da u~i, no najdolgo dodeka ne napolni 18 godini ìvot na deteto.

Pravo na detski dodatok ostvaruva eden od roditelite na deteto, dràvjanin na Republika Makedonija so postojano mesto na ìveewe vo RM, za dete dràvjanin na RM, koe e na redovno {koluvawe vo RM, dokolku roditelot e:

II

181

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

vraboten, vo zavisnost od ostvareniot prihod, t.e. plata; ¨

korisnik na penzija ili na postojana pari~na pomo{; ¨

nevraboteno lice koe prima pari~en nadomestok; ¨

zemjodelec ¨ – dano~en obvrznik koj vr{i zemjodelska dejnost, kako edinstveno i glavno zanimawe, i zanaet~ija koj se zanimava so nekoj od starite zanaeti ili so zanaet ¨{to e deficitaren.

Stranski dràvjanin koj ima ìveali{te na teritorijata na RM moè da ostvari detski dodatok vo soglasnost so Zakonot za za{tita na decata.

Detski dodatok sleduva za site deca koi{to gi izdrùva roditelot, i toa za: deca rodeni vo brak ili von brak, posvoeni deca, vnuci, bra} a, sestri, kako i za drugi deca zemeni na izdrùvawe.

Detski dodatok sleduva za deca zemeni na izdrùvawe, iako tie imaat roditeli, i toa vo slu~aj ako:

roditelite im se napolno ili trajno nesposobni za rabota; ¨

roditelite izdrùvaat kazna zatvor; ¨

im e odzemeno roditelskoto pravo, i ¨

roditelite se na redovno {koluvawe. ¨

Za deca zemeni na izdrùvawe, detski dodatok sleduva samo vo slu~aj koga i roditelite i decata nemaat imot ili prihodi od koi decata moàt da se izdrùvaat.

Detski dodatok sleduva i za dete koe e bez roditelska grià, a e smesteno vo zgriùva~ko semejstvo.

Grani~niot iznos na prose~nite mese~ni prihodi i primawa po ~len na semejstvoto za ostvaruvawe detski dodatok za dete iznesuva:

16% od prose~nata plata isplatena po vraboten vo RM vo prvata ¨polovina od prethodnata godina, iza samohran roditel, 32% od prose~nata plata isplatena po vraboten ¨vo RM vo prvata polovina od prethodnata godina.

Visinata na detskiot dodatok iznesuva: 4,6% od prose~nata plata isplatena po vraboten vo RM vo prvata ¨polovina od prethodnata godina za dete do 15 godini ìvot, odnosno dodeka e redoven u~enik vo osnovno u~ili{te, i7,3% od prose~nata plata isplatena po vraboten vo RM vo prvata ¨polovina od prethodnata godina za dete od 15 do 18 godini ìvot, odnosno dodeka e redoven u~enik vo sredno u~ili{te.


Vidot na dokumentite {to treba da se podnesat za ostvaruvawe na pravoto na detski dodatok zavisat od toa koi uslovi za ostvaruvawe na ova pravo se ispolneti. Spisokot na site dokumenti, nezavisno od uslovite {to gi ispolnuvate za ostvaruvawe na ova pravo, e naveden podolu:

barawe za ostvaruvawe-prodolùvawe na pravoto na detski dodatok1. 2 (se dobiva od centarot za socijalna rabota3 (CSR) vo op{tinata vo koja{to ìveete);izvod od mati~nata kniga na rodenite (od mati~na slu`ba, MVR) - za 2. deteto/decata;uverenie ili re{enie za dràvjanstvo (od MVR) - za roditelot i za 3. deteto/decata;izvod od mati~nata kniga na ven~anite; za razvedeni roditeli - 4. presuda za razvod na brak; za po~inat roditel - izvod od mati~nata kniga na umrenite;li~na karta na podnositelot na baraweto - fotokopija;5. potvrda za redoven u~enik - od soodvetna obrazovna ustanova (za 6. dete do 7 godini, ne e potrebna potvrda);re{enie za staratelstvo od CSR - za deca zemeni pod staratelstvo;7. re{enie, ~ek ili potvrda za ostvaren nadomestok od centar za 8. vrabotuvawe - ako liceto prima postojana pari~na pomo{;potvrda za primawa od raboten odnos; za licata vraboteni kaj 9. privaten rabotodavec e potreben i dogovor za rabota;re{enie za penzija, ~ek ili potvrda od Fondot na penzisko i 10. invalidsko osiguruvawe na Makedonija (FPIOM) - za penzioneri;re{enie od FPIOM za korisnik na stranska penzija i potvrda za 11. visinata (od banka, po{ta ili od {tedilnica); re{enie, uplatnica za isplata ili potvrda od CSR - za korisnici 12. na postojana pari~na pomo{; re{enie, uplatnica za isplata ili potvrda za socijalna pari~na 13. pomo{ od CSR;potvrdi (dokaz) za ostvareni prihodi od: zemjodelska dejnost, 14. vr{ewe samostojna dejnost ili profesija od imot i imotni prava - od Upravata za javni prihodi;sudska registracija (fotokopija) za osnova~i na trgovsko dru{tvo 15. ili za ustanova;dokaz za sopstvenost na nedvièn imot (deloven prostor);16. potvrda za ostvareni prihodi od privremena rabota vo stranstvo 17. (firmi i sli~no); potvrda za delot od primawata {to rabotnicite isprateni na rabota 18. vo stranstvo gi ostvaruvaat za rabota vo stranstvo (od firma);

2 Vidi Prilog br. 16, pod broj 1.3 Vidi Prilog br. 5 – Spisok na CSR vo Makedonija.

II

183

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

potvrda od centarot za vrabotuvawe za nevrabotenite ~lenovi na 19. semejstvoto;sudsko re{enie i sli~en dokument za dodelena alimentacija (sud); 20. potvrda za ostvareni prihodi od dividendi i od kamati od za{tedi 21. (banka, po{ta, firma), ipotvrda (dokaz) za ostvareni prihodi ili primawa po druga osnova.22.

Od site navedeni dokumenti, treba da se podnesat onie koi se odnesuvaat na vas. Dokumentite se podnesuvaat vo me|uop{tinskiot centar za socijalna rabota, od kade {to se vr{i isplatata.

Me|uop{tinskiot centar za socijalna rabota mu izdava re{enie za detski dodatok na liceto koe podnelo barawe. Re{enieto vaì za period od edna godina, t.e do 31 dekemvri tekovnata godina, dokolku kaj korisnicite nema promeni vo semejnata i vo materijalnata polo`ba.

Po istekot na re{enieto, pravoto za dobivawe detski dodatok moè da se prodolì. Za taa cel, korisnikot treba da dostavi:

barawe za prodolùvawe (istiot obrazec kako i za ostvaruvawe na 1. pravoto);novi dokazi za ostvarenite prihodi vo prethodnata godina za site 2. ~lenovi na semejstvoto, idokolku ima nov ~len vo semejstvoto, treba da se dostavi izvod od 3. mati~nata kniga na rodenite.

Baratelot treba da ja dostavi ovaa dokumentacija najdocna do 31 mart tekovnata godina, za prodolùvaweto da moè da vaì od 1 januari.

Rokot za steknuvawe pravo na detski dodatok, za prodolùvawe na pravoto i za dobivawe re{enie iznesuva 30 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za za{tita na decata Oddelenie za obezbeduvawe na pravata za za{tita na decataNavsika Petrovska, rakovoditel na Sektorot za za{tita na decataTel: 02/311 44 60; 311 41 90e-mail: [email protected]


2. Obezbeduvawe na pravoto na poseben dodatok

Posebniot dodatok, kako pari~en nadomestok, se obezbeduva za dete so specifi~ni potrebi koe ima pre~ki vo telesniot ili vo intelektualniot razvoj, ili kombinirani pre~ki vo razvojot (do 26 godini ìvot).

Dete so specifi~ni potrebi e deteto so:

te{ka, pote{ka ili najte{ka pre~ka vo fizi~kiot razvoj; ¨

umeren, teòk ili dlabok mentalen hendikep; ¨

najte{ki oblici na hroni~ni zaboluvawa; ¨

najteòk stepen na o{tetuvawe na vidot, sluhot ili na govorot, i ¨

pove} e vidovi pre~ki (kombinirani) vo razvojot. ¨

Pravo na poseben dodatok ostvaruva roditelot ili staratelot na deteto dokolku i roditelot (staratelot) i deteto se so postojano mesto na ìveewe vo RM i ako deteto e dràvjanin na RM.

Pravoto se ostvaruva nezavisno od materijalnata sostojba na semejstvoto, od brojot na decata vo semejstvoto i bez razlika na toa dali deteto se {koluva.

Visinata na posebniot dodatok iznesuva 27% od prose~nata plata isplatena po vraboten vo RM vo prvata polovina od prethodnata godina.

Postapka za dobivawe poseben detski dodatok

Za da se ostvari ova pravo, baratelot prvo mora da poseduva naod za kategorizacija od Zavodot za mentalno zdravje. Zavodot go dostavuva naodot do centarot za socijalna rabota (CSR) vo slu`bata za ostvaruvawe na pravata na detska za{tita, ili do baratelot.

Potoa, Oddelenieto za rabota so deca so pre~ki vo psihi~kiot i vo fizi~kiot razvoj na CSR treba da izdade potvrda deka deteto ne e institucionalno zgrièno na tovar na dràvata. Potrebni dokumenti za ostvaruvawe na pravoto na poseben dodatok se:

barawe (se dobiva od CSR vo va{ata op{tina; vidi Prilog br. 16); ¨

izvod od mati~nata kniga na rodenite na deteto (se dobiva od MVR); ¨

uverenie za dràvjanstvo na deteto (se dobiva od MVR); ¨

naod za kategorizacija na deteto (od Zavodot za mentalno zdravje) ¨

i li~na karta na podnesuva~ot na baraweto (fotokopija). ¨

II

185

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Dokumentite za ostvaruvawe na pravoto na poseben dodatok se dostavuvaat vo me|uop{tinskiot centar za socijalna rabota4, od kade {to se vr{i i isplatata na ova pravo.

Rokot za ostvaruvawe na pravoto i za izdavawe re{enie iznesuva 30 dena.

Re{enieto vaì dodeka liceto za koe se bara poseben dodatok ne napolni 26 godini. CSR go prodolùva baraweto po avtomatizam.

Pokraj koristeweto na pravoto na poseben dodatok, roditelot moè da ostvari i pravo na detski dodatok dokolku gi ispolnuva uslovite za ostvaruvawe na pravoto na detski dodatok predvideni vo Zakonot za za{tita na decata (kako {to e navedeno vo prethodnata usluga).

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za za{tita na decata Oddelenie za obezbeduvawe na pravata za za{tita na decataNavsika Petrovska, rakovoditel na Sektorot za za{tita na decataTel: 02/311 44 60; 311 41 90e-mail: [email protected]

3. Obezbeduvawe pomo{ za oprema za novoroden~e

Pravoto na pomo{ za oprema za novoroden~e se obezbeduva za prvoto novorodeno dete, kako pari~en nadomestok, i e ednokratna pomo{ na semejstvoto.

Pravoto go koristi eden od roditelite, dràvjanin na Republika Makedonija so postojano mesto na ìveewe vo RM, za dete rodeno vo Republika Makedonija.

Pravoto se ostvaruva nezavisno od materijalnata sostojba za sekoe prvorodeno dete, nezavisno od toa dali deteto e rodeno vo brak ili von brak.

Visinata na pomo{ta za oprema za novoroden~e se utvrduva vo zavisnost od prose~niot mese~en prihod na semejstvoto na podnositelot na baraweto za ostvaruvawe na pravoto na pomo{ za oprema za novoroden~e ostvaren vo prethodnite tri meseci pred podnesuvawe na baraweto. Potvrda za prose~en li~en dohod se dobiva od firmata kade {to se vraboteni ~lenovite na semejstvoto.

4 Spisokot na centrite za socijalna rabota vo Makedonija e daden vo Prilog br. 5.


Visinata na pomo{ta za oprema za novoroden~e vo zavisnost od ostvareniot prose~en mese~en prihod na semejstvoto na podnositelot na baraweto za ostvaruvawe pravo za oprema za novoroden~e iznesuva:

25% od osnovicata, za podnositel na barawe za ostvaruvawe na 1. pravoto ~ij{to prose~en mese~en prihod na semejstvoto iznesuva od 50% do 150% od osnovicata; 15% pove} e od iznosot na osnovicata, za podnositel na barawe 2. ~ij{to prose~en mese~en prihod na semejstvoto iznesuva pod 50% od osnovicata; 70% pomalku od iznosot na osnovicata, za podnositel na barawe 3. ~ij{to prose~en mese~en prihod na semejstvoto iznesuva nad 150% od osnovicata, i 95% pomalku od iznosot na osnovicata, za podnositel na barawe 4. ~ij{to prose~en mese~en prihod na semejstvoto iznesuva nad 200% od osnovicata.

Kako prihodi vrz osnova na koi se utvrduva visinata na iznosot na pomo{ta za oprema za novoroden~e se smetaat prihodite ostvareni po site osnovi, kako prihod na celoto semejstvo - ~l. 21 od Zakonot za za{tita na decata. Spored ovoj ~len, semejstvoto go so~inuvaat bra~nite, odnosno vonbra~nite drugari; decata rodeni vo brak; decata rodeni von brak ili posvoenite deca; posinocite; vnucite bez roditeli, zemeni na izdrùvawe; roditelite i maloletnite bra} a i sestri, dokolku nemaat roditeli i se bez sredstva za egzistencija, a koi so~inuvaat zaednica na ìveewe. Za ~len na semejstvo ne se smeta liceto koe ima obezbedena besplatna izdr{ka, koe e na otsluùvawe na voeniot rok vo ARM, koe e najmalku 6 meseci vo stranstvo ili koe e na izdrùvawe kazna zatvor.

Kako prihodi na semejstvoto ne se smetaat: detskiot dodatok, posebniot dodatok, pari~niot nadomestok za telesno o{tetuvawe, pari~niot nadomestok za tro{ocite za zgrièno dete vo dom-semejstvo, pari~niot nadomestok za pomo{ i nega od drugo lice i za pomo{ vo slu~aj na elementarni nepogodi.

Za da se dobie oprema za novoroden~e, vo centarot za socijalna rabota5 vo mestoto kade {to majkata ima postojano mesto na ìveewe treba da se dostavi slednava dokumentacija:

barawe (se dobiva od CSR; vidi Prilog br. 16);1. izvod od mati~nata kniga na rodenite na deteto (od MVR);2. fotokopija od li~nata karta na majkata na deteto;3.

5 Spisokot na centrite e daden vo Prilog br. 5.

II

187

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

maj~ina kni{ka na uvid (se dobiva pri poroduvawe, od zdravstvenata 4. ustanova);potvrda od lekar za prvo dete (po red na ra|awe);5. li~na karta na baratelot na uvid;6. dokaz za ostvareni prihodi vo prethodnite tri meseci pred 7. podnesuvawe na baraweto (dokolku e vraboten ili ostvareni prihodi po druga osnova); potvrda od Agencijat8. a za vrabotuvawe deka se nao|a vo evidencijata na nevraboteni lica (ako ste nevraboteno lice), iuverenie za dràvjanstvo.9.

Rokot za podnesuvawe na baraweto za pomo{ za oprema za novoroden~e iznesuva 60 dena od denot na ra|awe na deteto.

Rokot za ostvaruvawe na pravoto e 60 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvotoNavsika Petrovska, rakovoditel na Sektorot za za{tita na decataTel: 02/311 44 60; 311 41 90e-mail: [email protected]

4. Zgriùvawe i vospitanie na decata od predu~ili{na

vozrast – detski gradinki

Dejnosta zgriùvawe i vospitanie na decata od predu~ili{na vozrast do 6 godini ìvot, odnosno do vklu~uvawe vo osnovnoto obrazovanie, se obezbeduva i se ostvaruva vo detska gradinka6 (ustanovite za zgriùvawe i vospitanie na decata se javni - op{tinska detska gradinka, detska gradinka na op{tinata vo Grad Skopje i privatni detski gradinki). Vo odredeni slu~ai, deteto moè da bide zapi{ano vo detska gradinka od poa|awe vo osnovno u~ili{te do desetgodi{na vozrast, {to pretstavuva forma na prodolèn prestoj, so cel zgriùvawe na deteto po u~ili{nite ~asovi.

Roditelite koi gi zapi{uvaat svoite deca vo detska gradinka treba da go prijavat deteto vo gradinka i da priloàt:

6 Spisokot na detski gradinki e daden vo Prilog br. 11.


izvod od mati~nata kniga na rodenite (za deteto), i ¨

potvrda od pedijatar za zdravstvenata sostojba na deteto, odnosno ¨naod i mislewe od soodvetnata stru~na institucija za dete so pre~ki vo intelektualniot ili vo fizi~kiot razvoj.

Roditelite moàt da gi zapi{at decata vo detska gradinka vo tekot na celata godina. Po priemot na deteto, pravata i obvrskite na gradinkata i na korisnicite na uslugite se ureduvaat so dogovor. Organot na upravuvawe na javnata detska gradinka se griì vo odnos na priemot na decata so pre~ki vo razvojot, odnosno za socijalno–ekonomskite uslovi vo semejstvoto.

Roditelite imaat pravo da izbiraat programi za zgriùvawe i vospitanie na svoite deca. Detskata gradinka e dol`na da im gi pretstavi na roditelite programite {to gi izveduva, nivnite celi, sodrìni i metodi na rabota.

Dokolku vo gradinkata se prijaveni pogolem broj deca otkolku {to ima slobodni mesta, za priemot re{ava komisija za priem na decata. Kriteriumite za priem na decata gi utvrduva upravniot odbor na gradinkata, vo soglasnost so sovetot na op{tinata i Sovetot na op{tinata na Grad Skopje. Dokolku dobiete negativen odgovor za priem na deteto, moè da podnesete àlba protiv re{enieto na komisijata do Ministerstvoto za trud i socijalna politika, koe{to re{ava po àlbata.

Decata se zapi{uvaat vo gradinka sekoja godina.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za za{tita na decataOddelenie za obezbeduvawe na pravoto na zgriùvawe, vospitanie, odmor i rekreacija na decataNavsika Petrovska, rakovoditel na Sektorot za za{tita na decataTel: 02/311 44 60; 311 41 90e-mail: [email protected]

5. Odmor i rekreacija na decata – detski odmorali{ta

Dejnosta odmor i rekreacija se obezbeduva i se ostvaruva vo detsko odmorali{te, spored planovi i programi za ostvaruvawe na dejnosta {to gi izrabotuva nau~na ili specijalizirana stru~na ustanova, odnosno stru~en organ, a gi donesuva ministerot.

Uslugite za odmor i rekreacija na decata moàt da se koristat po barawe na u~ili{te, a vo soglasnost so u~ili{nite programi.

II

189

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Odmor i rekreacija moàt da se organiziraat i za deca so pre~ki vo razvojot, no spored posebni programi. Javnoto detsko odmorali{te organizira i sproveduva programi za:

Zimuvawe; ¨

Letuvawe; ¨

Nastava vo priroda, i ¨

Drugi programi (ekskurzii, kampuvawa, izleti, pohodi, seminari, ¨mini-skija~ka {kola, rekreativno-ekolo{ka {kola, ishrana na decata i drugo).

Rabotata vo detskoto odmorali{te7 se organizira vo grupi, preku neposredna spogodba na odgovornite lica od detskite odmorali{ta i lica od u~ili{tata, vo zavisnost od vozrasta na deteto, i toa:

do 7 god. ìvot..................... .grupi od 6 do 8 deca;1. nad 7 do 13 god. ìvot.......... grupi od 10 do 15 deca; 2. nad 10 do 13 god. ìvot........ grupi od 15 do 18 deca; 3. nad 13 do 15 god. ìvot........ grupi od 18 do 20 deca, i4. nad 15 do 18 god. ìvot........ grupi od 20 do 25 deca.5.

Ako vo javnoto detsko odmorali{te se prijaveni pogolem broj deca otkolku {to ima slobodni mesta, za priemot re{ava komisija za priem na deca od samata ustanova, odnosno od detskoto odmorali{te.

Roditelite imaat pravo da gi izberat programite za odmor i rekreacija na svoite deca vo detskite odmorali{ta.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za za{tita na decataOddelenie za obezbeduvawe na pravoto na zgriùvawe, vospitanie, odmor i rekreacija na decataNavsika Petrovska, rakovoditel na Sektorot za za{tita na decataTel: 02/311 44 60; 311 41 90e-mail: [email protected]

7 Spisokot na javnite detski odmorali{ta e daden vo Prilog br. 12.


Trud

6. Izdavawe odobrenie za osnovawe agencija za

posreduvawe pri vrabotuvawe so naplata

Vo soglasnost so Zakonot za vrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost, Ministerstvoto izdava odobrenija za vr{ewe na dejnosta posreduvawe pri vrabotuvawe so naplata, vo zemjava i vo stranstvo.

Agencija za posreduvawe pri vrabotuvawe so naplata moè da osnova lice koe e dràvjanin na Republika Makedonija.

Za da dobiete odobrenie za osnovawe vakva agencija, do MTSP treba da gi dostavite slednive dokumenti:

barawe za osnovawe agencija za posreduvawe pri vrabotuvawe ¨vo zemjava i vo stranstvo so naplata (nema propi{an obrazec za baraweto; baraweto treba da sodrì ime i prezime na osnova~ot, naziv na agencijata, sedi{te, telefon i lice za kontakt);uverenie za dràvjanstvo, i ¨

diploma za zavr{en najmalku 4-ti stepen (za liceto koe ja osnova ägencijata), odnosno 6-ti stepen (za liceto koe } e vr{i posreduvawe pri vrabotuvawe) obrazovanie.

Se priloùvaat fotokopii od potrebnite dokumenti, a originalnata dokumentacija se dostavuva na uvid.

Rokot za izdavawe odobrenie e 15 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za trudOddelenie za pazarot na trudot Slavica TalevskaTel: 02/3106-221e-mail: [email protected]

II

191

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

7. Registracija na asocijacii na sindikati i asocijacii

na rabotodavci

Vo soglasnost so Zakonot za rabotnite odnosi, MTSP vodi registar na sindikatite i zdruènijata na rabotodavcite.

Spored ~len 189 od Zakonot za rabotnite odnosi, sindikatot, odnosno zdruènieto na rabotodavcite i nivnite zdruènija na povisoko nivo, steknuva(at) svojstvo na pravno lice so denot na upisot vo registarot na sindikatite, odnosno vo registarot na zdruènijata na rabotodavcite. Upisot vo registarot e obvrzuva~ki dokolku sindikatot, odnosno zdruènieto na rabotodavcite saka da stekne svojstvo na pravno lice. Potrebni dokumenti za upis na asocijaciite na sindikatite i asocijaciite na rabotodavcite vo registarot se:

barawe za upis na asocijaciite na sindikatite i asocijaciite na ¨rabotodavcite vo registarot {to se vodi pri MTSP (nema propi{an poseben obrazec za baraweto). Baraweto za upis treba da sodrì: ime na sindikatot koj se upi{uva, sedi{te, ulica i broj, telefon i lice za kontakt; odluka za osnovawe na asocijacijata; ¨

zapisnik od osnova~koto sobranie na asocijacijata; ¨

statut na asocijacijata; ¨

naziv na osnova~ot; ¨

~lenovi na izvr{noto telo na asocijacijata; ¨

ime i prezime na liceto ili na licata ovlasteni za zastapuvawe, i ¨

podatoci za brojot na ~lenovite na asocijacijata, vrz osnova na ¨platenata ~lenarina.

Gorenavedenite dokumenti treba da bidat dostaveni vo pismena forma.

Rokot za registrirawe e 30 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za trudOddelenie za pazarot na trudotSlavica TalevskaTel: 02/3106-221e-mail: [email protected]


8. Registracija na kolektivnite dogovori za

stopanstvoto i za javniot sektor

Vo soglasnost so ~len 231 od Zakonot za rabotnite odnosi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 62/2005), sekoj op{t i granski kolektiven dogovor i sekoja izmena (izmenuvawe, dopolnuvawe, otkaùvawe ili pristapuvawe) na kolektivniot dogovor pred nivnoto objavuvawe mora da se dostavat za registracija do MTSP.

Za registracija se podnesuva samo kolektivniot dogovor so izvestuvawe, nasloveno do Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Rokot za registrirawe e 30 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za trud Oddelenie za plati Stojna Vlaho Tel. 02/3106-247e-mail: [email protected]

9. Izdavawe licenci za formirawe agencii za

privremeni vrabotuvawa Agencija za privremeni vrabotuvawa8 moè da osnova fizi~ko lice:

koe e dràvjanin na Republika Makedonija; ¨

koe ima najmalku sredno obrazovanie, i ¨

koe raspolaga so pogoden raboten prostor, vo soglasnost so zakonot. ¨

Fizi~koto lice koe gi ispolnuva ovie uslovi, treba da gi dostavi slednive potrebni dokumenti do MTSP:

prijava za upis (nema propi{an obrazec za prijavata) koja treba da ¨gi sodrì slednive podatoci:

ime i prezime na fizi~koto lice-osnova~ na agencijata; ¤edinstveniot mati~en broj na gra|aninot; ¤adresa i mesto na ìveewe na osnova~ot na agencijata; ¤naziv i adresa na sedi{teto na agencijata za privremeni ¤vrabotuvawa, i

8 Spisokot na dosega registriranite agencii e daden vo Prilog br. 13.

II

193

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

predmet na raboteweto i vidot na licencata za vr{ewe ¤privremeni vrabotuvawa, koja{to ja bara osnova~ot;

uverenie za dràvjanstvo na fizi~koto lice-osnova~ na ägencijata;diploma za zavr{eno sredno obrazovanie; ¨

izjava za osnovawe na agencijata; ¨

izjava za nazna~uvawe odgovorno lice na agencijata; ¨

notarski zaveren potpis na osnova~ot na agencijata i na odgovornoto ¨lice;izjava, odnosno dokaz od osnova~ot na agencijata, deka raspolaga so ¨pogoden raboten prostor, vo soglasnost so zakonot, ibankarska garancija vo zakonski utvrdeniot iznos za soodvetniot ¨vid licenca, i toa za:

A) sklu~uvawe na nad 250 dogovori za vrabotuvawe – 30.000 evra vo denarska protivvrednost, presmetano spored sredniot kurs na Narodna banka na Republika Makedonija;B) sklu~uvawe do 250 dogovori za vrabotuvawe – 20.000 evra vo denarska protivvrednost, presmetano spored sredniot kurs na Narodna banka na Republika Makedonija, iV) sklu~uvawe do 100 dogovori za vrabotuvawe – 10.000 evra vo denarska protivvrednost, presmetano spored sredniot kurs na Narodna banka na Republika Makedonija.

Dogovorite za vrabotuvawe moàt da vaàt do 1 godina.

Se priloùvaat fotokopii od potrebnite dokumenti, a originalnata dokumentacija se dostavuva na uvid do MTSP.

Rokot za izdavawe licenca e 30 dena.

Licencata vaì 2 godini, so mo`nost da se obnovi i da se prodolì.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za trud, Oddelenie za pazarot na trudot Mirjanka AleksevskaTel: 02/3106-248e-mail: [email protected]

Emil Krstanovski, tel: 02/3106-252e-mail: [email protected]


10. Objava na prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik i

objava na prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik {to

treba da ja isplatuva rabotodavecot vo soglasnost so

Zakonot za isplata na platite vo Republika Makedonija

Vrz osnova na ~l. 5 od Zakonot za isplata na platite vo Republika Make-donija, vedna{ po dobienite podatoci od Dràvniot zavod za statistika (DZS), MTSP ja objavuva prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik vo poslednata nedela od mesecot. Prose~nata mese~na neto-plata ne moè da bide poniska od 65% od prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik na od-delot na koj mu pripa|a rabotodavecot, registriran vo soglasnost so Na-cionalnata klasifikacija na dejnostite, objavena vo tekovniot mesec.

So Zakonot za isplata na platite vo Republika Makedonija e utvrdeno ograni~uvawe na dinamikata na platite, odnosno zamrznuvawe na platite vo javniot sektor i ograni~uvawe na platite za rabotodavcite so stepen na privatizacija pod 51%, dodeka platite na pravnite subjekti kaj koi pove} e od 51% od sredstvata se vo privatna sopstvenost se isplatuvaat vo ramkite na nivnite materijalni mo`nosti i ostvarenata produktivnost na trudot, a vo soglasnost so zakonot i so kolektivniot dogovor.

Obrabotenite podatoci se objavuvaat vo Slu`ben vesnik na RM i na veb-sajtovite na MTSP (www.mtsp.gov.mk/Plati) i na DZS (www.stat.gov.mk).

Ovie informacii moè da gi dobiete i telefonski, bez dostavuvawe na pismeno barawe.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za trudOddelenie za platiStojna VlahoTel: 02/3106-247e-mail: [email protected]

11. Objava na tro{ocite za ìvot

Vo soglasnost so ~len 10 od Zakonot za isplata na platite vo Republika Makedonija (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 70/94, 62/95, 33/97, 50/2001, 26/2002, 46/2002, 37/2005), a vrz osnova na podatocite za mese~niot porast na tro{ocite za ̀ ivot od Dràvniot zavod za statistika, Ministerstvoto za trud i socijalna politika ja objavuva stapkata za pravoto na porast na platite za rabotodavcite.

II

195

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ovie podatoci se objavuvaat vo Slu`ben vesnik na Republika Makedonija i na veb-sajtot na MTSP. Isto taka, ovie informacii moè da gi pobarate od MTSP, so ednostavno javuvawe na telefon. Ne e potrebno da dostavite pismeno barawe.


12. Deta{man na rabotnici vo stranstvo vrz osnova na

sklu~eni dogovori

Pod poimot deta{man se podrazbira organizirano ispra} awe rabotnici vo druga dràva so koja Republika Makedonija ima sklu~eno spogodba za izveduvawe proektni dogovori. Stanuva zbor za sezonski rabotnici vo oblasta na grade`ni{tvoto, montaàta i izolacijata. Republika Makedonija ima potpi{ano vakva spogodba so SR Germanija i so Republika Slovenija.

Na~in na sproveduvawe deta{man na rabotnici

Ministerstvoto za trud i socijalna politika, po dobivaweto izvestuvawe za kontingentot od strana na ministerstvo za trud od druga dràva, raspi{uva javen povik pri kraj na avgust ili vo po~etokot na septemvri, vo koj se utvrdeni uslovite {to treba da gi ispolnuvaat makedonskite firmi.

Za u~estvo na javniot povik, potrebno e da se dostavat slednive dokumenti:

barawe koe treba da sodrì:1. pretstavuvawe na baratelot (ime, adresa, sedi{te, ovlasteno ¤lice, telefon, faks, elektronska po{ta);vkupen broj vraboteni na neopredeleno i/ili na opredeleno ¤vreme, pri {to dru{tvata koi podnesuvaat barawe za upatuvawe rabotnici na montaèrski i na izolatorski proektni dogovori treba da imaat najmalku 5 vraboteni, a ako podnesuvaat barawe za rabotnici za grade`ni proektni dogovori treba da imaat najmalku 10 vraboteni, istruktura na vrabotenite; ¤


dokument za registrirana dejnost od Centralniot registar na RM;2. potvrda od Centralniot registar na Republika Makedonija deka ne e 3. povedena postapka za likvidacija, iobrazec M1/M2 za vrabotenite rabotnici od Agencijata za 4. vrabotuvawe;dokument za bonitet izdaden od Centralniot registar;5. potvrda od Upravata za javni prihodi za plateni danoci, pridonesi 6. i drugi javni dava~ki;potvrda od nadle`niot sud deka ne e otvorena postapka za ste~aj;7. potvrda deka so pravosilna presuda ne mu e izre~ena merka na 8. bezbednost – zabrana za vr{ewe na dejnosta.

Navedenite dokumenti ne smeat da bidat postari od 6 meseci od denot na izdavaweto, a se dostavuvaat vo original ili kako kopija, zaverena na notar. Vo slu~aj na dostavuvawe zaverena kopija, baratelot e dolèn da dostavi notarski zaverena izjava za verodostojnost na dokumentite.

Raspredelbata se vr{i vo rok od 15 dena po istekot na javniot povik.


13. Inspekciski nadzor od oblasta na rabotnite odnosi

i za{titata pri rabota (redoven i kontrolen) Dràvniot inspektorat za trud (DIT) vr{i inspekciski nadzor od oblasta na rabotnite odnosi i za{titata pri rabota. Nadzorot moè da bide redoven i kontrolen. Redovniot nadzor se vr{i po slu`bena dol`nost, a kontrolniot nadzor proizleguva kako potreba, vo zavisnost od konstatiranite naodi od izvr{eniot redoven nadzor. Vremenskiot period za izvr{uvawe na kontrolniot nadzor zavisi od potrebnata intervencija {to trebalo da ja izvr{i institucijata.

Pokraj redovnite i kontrolnite inspekcii, DIT postapuva i po pretstavki na stranki od oblasta na rabotnite odnosi i za{titata pri rabota. Strankite moàt da bidat gra|ani, rabotodavci, sindikat i sl. Pretstavkite {to se podnesuvaat moàt da bidat vo forma na usni ili pismeni barawa.

II

197

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

DIT postapuva vedna{ po dobivaweto pretstavka. DIT vr{i uvid, ja utvrduva fakti~kata sostojba i, spored naodite od izvr{eniot uvid, moè da podnese barawe za poveduvawe prekr{o~na postapka (do nadle`niot sud) ili da podnese krivi~na prijava (do javniot obvinitel) od oblasta na rabotnite odnosi i za{titata pri rabota. Povtorno vo zavisnost od naodite pri izvr{eniot uvid, DIT moè da donese re{enie za zabrana za rabota na rabotna prostorija, na del od rabotna prostorija i zabrana za koristewe orudija za rabota, koja vaì do momentot na otstranuvawe na utvrdenite nepravilnosti i nedostatoci.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Dràven inspektorat za trudAgim [a} iri Tel: 02/3116-110 e-mail: [email protected]

Socijalna za{tita

14. Registracija na zdruènijata na gra|anite vo

Registarot od oblasta na socijalnata za{tita pri MTSP

Zakonot za socijalna za{tita ovozmoùva zdruènijata na gra|anite da gi vr{at slednive raboti od oblasta na socijalnata za{tita:

doma{na nega i pomo{ na poedinec i na semejstvo; ¨

dnevno i privremeno prifa} awe i zgriùvawe na korisnicite na ¨socijalnata za{tita vo dnevni centri;edukacija, sovetuvawe i stru~na podgotovka za licata izloèni na ¨socijalen rizik;sovetuvawe i obuka na volonteri; ¨

socijalni uslugi na lica, semejstva i na grupi gra|ani izloèni na ¨socijalen rizik;istraùvawe na socijalnite pojavi; ¨

socijalna prevencija; ¨

razvoj i unapreduvawe na socijalnata za{tita, i ¨

volonterska rabota. ¨

Vo soglasnost so Zakonot, vo Registarot moàt da se vpi{at zdruènijata koi se registrirani za ostvaruvawe celi i zada~i od oblasta na socijalnata za{tita, opi{ani pogore.


Zdruènieto na gra|anite ne e obvrzano da se vpi{e vo Registarot, tuku toa se pravi isklu~ivo po negovo barawe i po ispolnuvaweto na uslovite propi{ani so Zakonot za socijalnata za{tita.

Predvideno e vpi{uvaweto vo Registarot da se vr{i so podnesuvawe na slednava dokumentacija i so ispolnuvawe na slednive uslovi:

barawe (nema poseben formular); ¨

re{enie za upis vo registarot na nadle`niot sud; ¨

Statut na zdruènieto; ¨

programa za rabota; ¨

najmalku tri realizirani proekti od oblasta na socijalnata ¨za{tita;najmalku tri godini period na rabota na zdruènieto, smetano od ¨denot na negovoto osnovawe;dokaz za ispolnuvawe na prostornite uslovi za rabota i za ¨kadrovskiot potencijal;izve{taj so mislewe za ekonomskiot i finansiskiot bonitet, i ¨

uverenie od Upravata za javni prihodi za plateni danoci i drugi ¨javni dava~ki.

Vpi{uvaweto vo Registarot se vr{i po donesuvaweto na re{enieto od ministerot, vo rok od 30 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za javni i privatni ustanovi za socijalna za{titaDu{an Tom{i} Tel: 02/3106-660e-mail: [email protected]

15. Upatuvawe i koordinirawe na sevkupniot proces za

za{tita na `rtvite na trgovijata so lu|e - dràvjani na

Republika Makedonija

Koordinacijata na procesot za za{tita na `rtvite na trgovijata so lu|e se vr{i preku Kancelarijata na Nacionalniot mehanizam za upatuvawe na `rtvite na trgovijata so lu|e (NMU). Vo mehanizmot na upatuvawe se vklu~eni 58 socijalni rabotnici od 27 centri za socijalna rabota. Odgovornite lica vo Kancelarijata i nominiranite socijalni rabotnici se dostapni i mobilni 24 ~asa. Site nazna~eni lica reagiraat vedna{ po prijaven slu~aj.

II

199

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

[tom } e se posomnevate deka odredeno lice moè da bide `rtva na trgovijata so lu|e, vedna{ prijavete vo nekoja od slednive institucii: Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, Centarot za socijalna rabota, nevladinata organizacija Otvorena porta ili vo Kancelarijata za upatuvawe na ovie `rtvi. Prijavuvaweto moè da bide i anonimno i po pismen pat, so podnesuvawe prijava do edna od navedenive institucii. Vo ramkite na zakonskata regulativa, nadle`nite socijalni rabotnici i inspektorite vo Ministerstvoto za vnatre{ni raboti go prijavuvaat slu~ajot kaj odgovornite lica vo Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Nominiranite socijalni rabotnici vr{at inicijalno intervju i pravat procenka na potrebite na `rtvite na trgovijata so lu|e i vedna{ ja informiraat Kancelarijata na NMU. Vrz osnova na dobrovolna soglasnost na potencijalnite ili identifikuvanite `rtvi na trgovijata so lu|e, preku NMU se vr{i upatuvawe vo zasolni{teto na NVO Otvorena porta, so koja MTSP ima potpi{ano Memorandum za sorabotka. Vo prifatili{teto dobivaat psihosocijalna pomo{, medicinska pomo{ i se zapo~nuva procesot na resocijalizacija. Identifikacijata na `rtvite na trgovijata so lu|e se vr{i spored li~nata dokumentacija (paso{ ili li~na karta), dokolku poseduvaat.

Dokolku liceto ne saka da bide smesteno vo prifatili{te, nominiranite socijalni rabotnici izgotvuvaat programa za resocijalizacija i davaat psihosocijalna poddr{ka na `rtvite i na nivnite semejstva.

Za site postapki, Kancelarijata na NMU go informira Oddelenieto za borba protiv trgovijata so lu|e pri Ministerstvoto za vnatre{ni raboti.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za ednakvi mo`nostiOddelenie za prevencija i za{tita od sekakov vid diskriminacijaElena GrozdanovaTel: 02/3106-469e-mail: [email protected]

Kancelarija na NMU - Svetlana Cvetkovska – 070/498-113

NVO – Otvorena portaBesplatna telefonska linija: 0800-11111SOS telefon 02/2777-070


16. Koordinirawe pri nazna~uvawe vremen staratel na

decata - `rtvi na trgovijata so lu|e

[tom } e se posomnevate deka odredeno dete moè da bide `rtva na trgovijata so lu|e, vedna{ prijavete vo nekoja od slednive institucii: Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, Centarot za socijalna rabota, nevladinata organizacija Otvorena porta ili vo Kancelarijata za upatuvawe na ovie `rtvi. Prijavuvaweto moè da bide i anonimno i po pismen pat, so {to } e podnesete prijava do edna od navedenive institucii. Institucijata postapuva vedna{ po prijaven slu~aj.

Dokolku se raboti za dete - `rtva na trgovijata so lu|e koe e dràvjanin na RM, postapkata za nazna~uvawe vremen staratel se izvr{uva vo direktna sorabotka me|u MTSP i Nacionalniot mehanizam za upatuvawe na `rtvite na trgovijata so lu|e (NMU) i nadle`nite centri za socijalna rabota. Dokolku deteto-`rtva e stranski dràvjanin, MVR slu`beno ja informira Kancelarijata na NMU za potrebata od postavuvawe staratel na dete-stranski dràvjanin.

Kancelarijata na NMU, vo sorabotka so nadle`niot centar za socijalna rabota sproveduva postapka za nazna~uvawe vremen staratel na dete - `rtva na trgovijata so lu|e i za dràvjanin na Republika Makedonija i za stranski dràvjanin. Postapkata moè da se sprovede i vo sorabotka so nevladinata organizacija, dokolku MTSP i taa organizacija imaat potpi{ano memorandum za sorabotka.

MTSP-NMU vo sorabotka so nadle`niot centar za socijalna rabota gi podgotvuva potrebnata dokumentacija i oficijalnoto pismo-barawe i gi dostavuva do Ministerstvoto za nadvore{ni raboti, so cel da se napravi procenka na fakti~kata sostojba na deteto, odnosno na semejstvoto vo dràvata od koja poteknuva. Procenkata na mo`nosta za vra} awe na deteto vo mati~nata dràva ja dostavuvaat nadle`nite institucii od mati~nata dràva na deteto do konzularnoto pretstavni{tvo ili do ambasadata na Republika Makedonija i Ministerstvoto za nadvore{ni raboti do MTSP-NMU. Centarot za socijalna rabota, vo sorabotka so MVR, nazna~uva i lice za pridru`ba i obezbeduva bezbedno vra} awe na deteto vo mati~nata zemja.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za ednakvi mo`nostiElena GrozdanovaTel: 02/3106-469e-mail: [email protected] na NMU - Svetlana Cvetkovska – 070/498-113

II

201

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

NVO – Otvorena portaBesplatna telefonska linija: 0800-11111SOS telefon 02/2777-070

17. Pravno zastapuvawe na identifikuvanite `rtvi na

trgovijata so lu|e (pravna pomo{)

Vo Kancelarijata na Nacionalniot mehanizam za upatuvawe na `rtvite na trgovijata so lu|e, e angaìran i praven sovetnik – advokat, koj gi informira `rtvite na trgovijata so lu|e za nivnite prava i za nivniot status, gi informira za soodvetnite sudski i administrativni postapki i sorabotuva so soodvetnite strukturi vo obezbeduvaweto pravna pomo{. Ovie pravni uslugi za identifikuvanite `rtvi na trgovijata so lu|e se besplatni. Isto taka, pravniot sovetnik gi zastapuva ̀ rtvite na trgovijata so lu|e kako o{teteni strani vo sudskite procesi pokrenati protiv storitelite.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za ednakvi mo`nostiElena Grozdanova Tel: 02/3106-469e-mail: [email protected] na NMU - Svetlana Cvetkovska – 070/498-113

18. Ostvaruvawe na pravoto na ednokratna pari~na pomo{

i pomo{ vo natura

Pravoto na ednokratna pari~na pomo{ ili pomo{ vo natura moè da go ostvarat licata ili ~lenovite na nivnite semejstva - dràvjani na Republika Makedonija, koi imaat postojano ìveali{te vo Republika Makedonija, i strancite koi imaat dozvola za postojan prestoj vo Republika Makedonija, a koi se na{le vo polo`ba na socijalen rizik poradi pretrpena nezgoda ili epidemija, po dolgo lekuvawe vo zdravstvena ustanova ili poradi druga socijalna kriza.

Pravoto na ednokratna pari~na pomo{ moè da go ostvari i ~len na semejstvoto koj e lice so te{ki i najte{ki pre~ki vo intelektualniot razvoj ili lice so trajna telesna popre~enost, koe vo soglasnost so Zakonot za socijalnata za{tita bi moèlo da ostvari pravo na smestuvawe vo ustanova za socijalna za{tita.


Pravo na ednokratna pari~na pomo{ moè da ostvari i dràvjanin na Republika Makedonija koj nema postojano ìveali{te vo Republika Makedonija i strancite koi nemaat postojan prestoj vo Republika Makedonija, po isklu~ok (i toa vo nesre} ni slu~ai), poradi akutna bolest koja{to bara bolni~ko lekuvawe (spored ~l. 7 stav 2 i ~l. 34 stav 7 od Zakonot za socijalnata za{tita) i sl.

Pod pomo{ vo natura se podrazbira obezbeduvawe obleka, ishrana i drugi sredstva neophodni za minimalna egzistencija na gra|aninot i na semejstvoto.

Ednokratnata pari~na pomo{ se ostvaruva vo nekoj od centrite za socijalna rabota9, a vo itni i neodlo`ni slu~ai ednokratnata pari~na pomo{ moè da ja dodeli ministerot. Vo vakvi situacii, baraweto so celokupnata dokumentacija treba da bide podneseno do MTSP. Iznosot go opredeluva ministerot so akt i spored pravilnikot za opredeluvawe na visinata na pravoto na ednokratna pari~na pomo{.

Ednokratna pari~na pomo{ za licata ili za semejstvata koi se na{le vo polo`ba na socijalen rizik se ostvaruva preku podnesuvawe na slednava dokumentacija:

barawe za ostvaruvawe na pravoto na ednokratna pari~na pomo{ ïli pomo{ vo natura10 (dostapno vo CSR) od liceto izloèno na socijalen rizik; dokaz za li~niot identitet, dràvjanskiot status, mestoto na ¨ìveewe, odnosno za postojaniot ili privremeniot prestoj (uverenie za dràvjanstvo, li~na karta, izvod od mati~nata kniga na rodenite, patna isprava ili li~na karta za stranec, odnosno dozvola za postojan ili privremen prestoj);potvrda za materijalnata sostojba za site ~lenovi na semejstvoto; ¨

izvod od mati~nata kniga na rodenite za site ~lenovi na ¨semejstvoto;medicinska dokumentacija, i ¨

druga dokumentacija, vo zavisnost od specifi~nosta na slu~ajot, i ¨so koja se dokaùva osnovanosta na baraweto.

Baraweto moè da se podnese neposredno, na {alterot vo CSR spored mestoto na ìveali{teto na podnositelot na baraweto, ili po po{ta. Baraweto moè da go podnese lice ili ~len na semejstvoto, roditel ili staratel i zakonski zastapnik. Za ostvaruvawe na ova pravo, moè da se pokrene i postapka po slu`bena dol`nost od CSR.

9 Spisokot na centrite e vo Prilog br. 5.10 Obrazecot e vo Prilog br. 16.

II

203

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Za postapuvawe i za koordinacija na rabotata po podnesenoto barawe se opredeluva stru~en rabotnik od centarot koj e koordinator, odnosno koj } e bide odgovoren za toj predmet. Pokraj koordinatorot, po potreba i vo zavisnost od specifi~nostite na slu~ajot, vo stru~nata rabota so korisnikot mo`e da se vklu~i i drug stru~en rabotnik.

Po priemot na baraweto, vo zavisnost od specifi~nostite na slu~ajot, centarot za socijalna rabota gi prezema dolunavedenite dejstvija koi imaat cel da se utvrdi fakti~kata sostojba na liceto i na semejstvoto i da se utvrdi opravdanosta na podnesenoto barawe:

go evidentira podnositelot na baraweto vo Registarot na ¤korisnicite na socijalnata za{tita (dokolku prethodno ne e evidentiran) i vodi evidencija i sobira druga dokumentacija za podnositelot na baraweto i za ~lenovite na negovoto semejstvo, vo soglasnost so propisite za evidencija na korisnicite na socijalnata za{tita;vr{i neposreden uvid kaj liceto, odnosno semejstvoto, za {to ¤sostavuva zapisnik za izvr{en neposreden uvid, na poseben obrazec propi{an od Ministerstvoto za trud i socijalna politika;izgotvuva naod i mislewe za polo`bata na socijalen rizik vo ¤koja se nao|a liceto, odnosno negovoto semejstvoto;donesuva zaklu~ok od stru~en tim (vo rabotata na stru~niot tim ¤u~estvuva direktorot, odnosno rakovoditelot na oddelenieto ili na slu`bata i stru~en rabotnik-diplomiran pravnik) vo pogled na opravdanosta na baraweto i predlo`eniot vid, visinata na pravoto i vo pogled na namenata za koja{to toa se dodeluva, i dava predlog do direktorot na centarot za socijalni raboti;zaklu~okot se evidentira vo Knigata za evidencija na rabotata ¤na stru~niot tim na centarot za socijalna rabota;vr{i intervju so sosedite, so pretstavnik na lokalnata zaednica ¤i sorabotuva so drugi pravni i fizi~ki lica, i primenuva i drugi metodi i tehniki na stru~na socijalna ¤rabota.

Za stru~nata rabota so korisnikot se izgotvuva potrebnata dokumentacija na propi{anite obrasci za evidencija na korisnicite na socijalnata za{tita, propi{ani od Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Pri utvrduvaweto na visinata na pomo{ta, centarot treba da gi zeme predvid slednive kriteriumi:


vidot na socijalniot rizik na koj e izloèno liceto, odnosno ¤semejstvoto;materijalnite mo`nosti na semejstvoto na podnositelot na ¤baraweto za spre~uvawe, otstranuvawe ili za ublaùvawe na socijalniot rizik na koj se izloèni toj i ~lenovite na negovoto semejstvo, koi e dolèn da gi izdrùva; potrebata od itno re{avawe na baraweto i dodeluvawe na ¤pomo{ta i opredeluvawe na vidot na pomo{ta;dali prethodno i kolku pati vo tekot na godinata mu e dodelena ¤ednokratna pari~na pomo{ ili pomo{ vo natura na podnositelot ili na negovoto semejstvo i za koi nameni;dali eventualno dodelenata pomo{ } e ja zadovoli potrebata na ¤liceto ili na semejstvoto koe se na{lo vo polo`ba od socijalen rizik;vo itni i neodlo`ni slu~ai da se obezbedi i pomo{ koja } e mu ¤ovozmoì na liceto ili na semejstvoto vremeno da se re{i potrebata na liceto i na semejstvoto (zdravstveni tro{oci; bolni~ki tro{oci; ishrana; no} evawe; patni tro{oci; obleka i obuvki, koga stanuva zbor za lica koi se na ulica, bezdomnici ili za lica koi slu~ajno se na{le na podra~jeto na centarot za socijalna rabota), imo`nosta podnositelot na baraweto da ja re{i sostojbata na ¤izloènost na socijalen rizik po druga osnova.

Koga stanuva zbor za slu~ai za ~ie re{avawe e nadleèn drug centar za socijalna rabota, centarot prethodno zadolìtelno se konsultira vo vrska so sostojbata na liceto i na ~lenovite na negovoto semejstvo so mesno nadle`niot centar za socijalna rabota. Isto taka, za dadenata pomo{ na liceto pismeno se izvestuva i mesno nadle`niot centar za socijalna rabota.

Vrz osnova na zaklu~okot na stru~niot tim na centarot za socijalna rabota, po podnesenoto barawe za dodeluvawe na ova pravo, vo koe zadolìtelno e daden predlog za opravdanosta, visinata i za vidot i namenata na pomo{ta, direktorot na centarot za socijalna rabota donesuva soodvetno re{enie, vo rok od najmnogu 30 dena od denot na podnesuvaweto na baraweto za dodeluvawe na pravoto, dokolku baraweto e osnovano, ili za odbivawe, dokolku baraweto e neosnovano, na obrazec za re{enie propi{an od Ministerstvoto za trud i socijalna politika.

Dokolku baraweto e nekompletirano, direktorot donesuva zaklu~ok za otfrlawe na podnesokot poradi formalni nedostatoci. Zaklu~okot se donesuva po prethodno soop{tuvawe po telefon, usno ili preku dostaveno

II

205

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

pismeno izvestuvawe od centarot do podnositelot na baraweto za potrebata od dokompletirawe na baraweto so odredeni dokumenti i sli~no.

Baratelot treba da gi podnese potrebnite dokumenti za dokompletirawe na baraweto vo odreden rok od CSR. Rokot go opredeluva CSR, vo zavisnost od vidot na dokumentot {to go bara. Dokolku podnositelot ne go stori toa vo opredeleniot rok, baraweto se smeta za nekompletno za utvrduvawe na fakti~kata sostojba i poradi toa se donesuva re{enie za odbivawe na baraweto.

Na licata ili na semejstvata {to se na{le vo polo`ba na socijalen rizik moè da im se dodeli ednokratnata pari~na pomo{ vo visina utvrdena vo odnos na prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik vo Republika Makedonija ostvarena vo prethodnata godina, i toa:

do iznos na dve prose~ni mese~ni neto-plati po rabotnik vo ¨Republika Makedonija za zadovoluvawe na potrebite na lice ili na semejstvo koe se na{lo vo polo`ba na socijalen rizik, koja{to moè da ostavi trajni posledici, poradi pretrpena prirodna nepogoda (zemjotres, poplava, poàr), epidemija, smrt, na semejstva ~ij ~len e korisnik na zemjodelsko zemji{te na plodouìvawe, vo soglasnost so Odlukata za davawe zemjodelsko zemji{te, vo sopstvenost na dràvata, na plodouìvawe na odredeni kategorii socijalno neobezbedeni lica (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 51/03), na lice koe ima potreba od operativen zafat ili od podolgo lekuvawe vo zdravstvena ustanova vo stranstvo, na dete ili na mladinec bez roditeli i roditelska grià po prestanokot na negovoto zgriùvawe vo ustanova, zaradi negovo adaptirawe vo socijalnata sredina i na stanbeno neobezbedeno lice - korisnik na postojana pari~na pomo{, kako pomo{ vo obezbeduvawe na nu`no smestuvawe;do iznos na edna prose~na mese~na neto-plata po rabotnik vo ¨Republika Makedonija za potrebite na ~len na semejstvo koj e lice so te{ki i najte{ki pre~ki vo intelektualniot razvoj ili e lice so trajna telesna popre~enost, koe vo soglasnost so Zakonot za socijalnata za{tita bi moèlo da ostvari pravo na smestuvawe vo ustanova za socijalna za{tita;do 80% od edna prose~na mese~na neto-plata, za zadovoluvawe na ¨potrebite na lice ili na semejstvo koe se na{lo vo polo`ba na socijalen rizik poradi podolgo lekuvawe vo zdravstvena ustanova;do 30% od edna prose~na mese~na neto-plata za zadovoluvawe na ¨potrebite na lice ili na semejstvo koe se na{lo vo polo`ba na socijalen rizik ili vo druga socijalna kriza koja ne ostava trajni posledici.


Na~inot na isplata na ednokratnata pari~na pomo{ zadolìtelno se vnesu-va vo dispozitivot (izre~uvaweto) na re{enieto, a posebno se obrazloùva itnosta i neodlo`nosta na isplatata vo gotovo preku blagajnata na cen-tarot, vo obrazloènieto na re{enieto so koe se opredeluva pomo{ta.

Po isklu~ok, vo onie slu~ai koga nositelot na pravoto ne e sposoben pravilno da odlu~uva za toa kako } e ja koristi i kako } e raspolaga so pari~nata pomo{, poradi negova zavisnost od alkohol, droga ili od druga psihotropna supstanca, ili poradi negovata zdravstvena sostojba (psihi~ka bolest i sli~no), centarot moè da re{i namesto ednokratna pari~na pomo{ da dodeli pomo{ vo vid na natura.

Donesenoto re{enie se izvr{uva po slu`bena dol`nost. Re{enieto se dostavuva do podnositelot na baraweto (so neposredno predavawe ili prepora~ano po po{ta), smetkovodstvoto, blagajnata i do arhivata zaradi zapoznavawe i izvr{uvawe na re{enieto.

Isplatata na ednokratnata pari~na pomo{, odnosno dodeluvaweto pomo{ vo natura, se vr{i samo vrz osnova na prethodno doneseno re{enie od direktorot na centarot za socijalna rabota.

Isplatata na ednokratnata pari~na pomo{ se vr{i so nalog za isplata preku po{ta. Po isklu~ok, vo itni i neodlo`ni slu~ai, taa moè da se isplati i vo gotovo, preku blagajnata na centarot za socijalna rabota.

Centarot za socijalna rabota dostavuva pismeno barawe do Ministerstvoto za trud i socijalna politika za obezbeduvawe sredstva za isplata na ova pravo do petti vo mesecot za tekovniot mesec. Centarot za socijalna rabota podnesuva izve{taj za potro{enite sredstva nameneti za isplata na ednokratna pari~na pomo{ i za pomo{ vo natura do Ministerstvoto za trud i socijalna politika do petti vo tekovniot mesec za prethodniot mesec. Dokolku vo utvrdeniot rok centarot ne go podnese izve{tajot za potro{enite sredstva, na toj centar za socijalna rabota nema da mu se obezbedat baranite sredstva nameneti za isplata na ednokratna pari~na pomo{ i pomo{ vo natura za tekovniot mesec.

Rok za ostvaruvawe na pravoto: 30 denaNadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe na pravata na socijalna za{titaSla|ana IkonomovaTel: 02/3106-658e-mail: [email protected]

II

207

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

19. Ostvaruvawe na pravoto na socijalna pari~na pomo{

Pravo na socijalna pari~na pomo{ imaat licata koi se sposobni za rabota i socijalno se neobezbedeni, a koi spored drugi propisi ne moàt da gi obezbedat sredstvata {to im se potrebni za egzistencija.

Pobliskite uslovi, visinata, kriteriumite i na~inot na ostvaruvawe na pravoto na socijalna pari~na pomo{ se uredeni so Zakonot za socijalnata za{tita (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 40/07).

Za ostvaruvawe na pravoto na socijalna pari~na pomo{, treba da ja podnesete slednava dokumentacija do centarot za socijalna rabota (CSR11) na teritorijata na op{tinata kade {to imate ìveali{te:

barawe (dostapno vo CSR; vidi Prilog br. 16);1. dokaz za dràvjanskiot status ili za postojan prestoj (od MVR);2. dokaz za mestoto na ìveewe (li~na karta);3. izvod od mati~nata kniga na rodenite;4. izvod od mati~nata kniga na ven~anite;5. izvod od mati~nata kniga na umrenite;6. uverenie so koe se dokaùva dali liceto e dano~en obvrznik i za koj 7. imot ili prihod (od Upravata za javni prihodi);pismena izjava na nositelot na pravoto za toa deka toj i drugite 8. ~lenovi na doma} instvoto ne se vraboteni (izjavata se dava vo CSR);potvrda za ostvareni prihodi od plata i od nadomestoci na plata: 9. presmetka na platata, pridonesite od plata i od nadomestocite od plata za prethodnite tri meseci (od pretprijatie, firma ili od organizacija); potvrda za korisnik na penzija (od Fondot na penzisko i invalidsko 10. osiguruvawe na Makedonija);potvrda za korisnik na stranska penzija i za visinata na penzijata 11. (od banka, po{ta, {tedilnica);potvrda za poseduvawe {teden vlog i za visinata na {tedniot vlog 12. (od banka, po{ta, {tedilnica);potvrda za ostvareni prihodi od dividendi i od kamati od za{tedi 13. (od banka, po{ta, {tedilnica, firma);potvrda za poseduvawe obvrznici po osnov na ostvareno devizno 14. {tedewe;potvrda za ostvareni prihodi od privremena rabota vo stranstvo 15. (firma i sl.);

11 Vidi spisok na CSR vo Prilog br. 5.


sudsko re{enie ili presuda za dodelena alimentacija (od sud);16. potvrda za ostvareni prihodi po druga osnova;17. imoten (posedoven) list (od katastarska uprava) od mestoto na 18. ìveewe i od mestoto na ra|awe za site ~lenovi na doma} instvoto;dogovor za koristewe zemji{te pod zakup;19. dogovor za koristewe zemjodelsko zemji{te na plodouìvawe;20. potvrda za redoven u~enik/student;21. potvrda za poseduvawe motorno vozilo;22. pismena izjava (obrazec ISP-1) {to podnositelot ja dava pred 23. nadle`noto lice vo CSR pri podnesuvawe na dokumentacijata;dogovor za doìvotna izdr{ka (dokolku liceto ili ~len na 24. doma} instvoto ima sklu~eno takov dogovor so treto lice);dokaz (re{enie za zavr{ena ostavinska postapka) ili predlog 25. do nadle`niot sud za poveduvawe ostavinska postapka - deka e povedena postapka za raspredelba na ostavinata na ostavitel, na koja baratelot ili ~len na doma} instvoto moè da se javi kako naslednik, vo soglasnost so zakonot;re{enie za raspredelba na ostavinata na ostavitel, na koja baratelot 26. ili ~len na doma} instvoto moè da se javi kako naslednik, a vo tekot na postapkata ne se prifatile za naslednici, idokaz za ostvareni prihodi od proda`ba na imot ili od zakup na 27. imot (dogovor za kupoproda`ba ili dogovor za zakup).

Centarot vi poso~uva koi od navedenite dokumenti se potrebni za ostvaruvawe na odredeno pravo, kako pravo na socijalna pomo{, a toa zavisi od tekovnata sostojba vo koja{to se nao|ate.

Po utvrduvaweto na fakti~kata sostojba na podnositelot, centarot izdava re{enie za dobivawe socijalna pari~na pomo{. Visinata se opredeluva vo zavisnost od brojot na ~lenovite koi ìveat vo edno doma} instvo, no e vo rang od 1.700 (najnizok iznos) do 4.200 denari (najvisok iznos).

Socijalnata pari~na pomo{ se dobiva sekoj mesec, a isplatata se vr{i na sledniov na~in:

100% od utvrdeniot iznos vo prvite dve godini, ¨

70% od utvrdeniot iznos vo tretata, ~etvrtata i pettata godina, i ¨

50% od utvrdeniot iznos po istekot na pettata godina. ¨

Dokolku baratelot la`no ja prikaè fakti~kata sostojba, toj se odbiva so kazna da ne dobiva socijalna pari~na pomo{ vo period od 24 meseci i se zadolùva da gi vrati isplatenite sredstva za onoj period za koj fakti~kata

II

209

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

sostojba e prikaàna la`no. Ako strankata ne se spogodi so CSR za povrat na sredstvata, CSR podnesuva tu`ba do nadle`niot sud.

Za redovno da dobivate socijalna pomo{, potrebno e da se prijavuvate od 1 do 15 sekoj mesec. Dokolku ne se prijavite vo opredeleniot rok, centarot } e izre~e zabrana za dodeluvawe na socijalnata pomo{ vo rok od 6 meseci. No, po istekot na ovie 6 meseci, strankata ima pravo da go obnovi baraweto, t.e. da ja povtori celata gorenavedena postapka.

Rok za ostvaruvawe ili za odbivawe na pravoto: 30 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe prava od socijalna za{tita Sla|ana Ikonomova Tel: 02/3106-658e-mail: [email protected]

20. Ostvaruvawe na pravoto na postojana pari~na pomo{

Pravo na postojana pari~na pomo{ imaat lica {to ne se sposobni za rabota i socijalno neobezbedeni lica koi ne moàt da obezbedat sredstva za svojata egzistencija vrz osnova na drugi propisi.

Za lice {to ne e sposobno za rabota se smeta:

lice so umereni, te{ki i najte{ki pre~ki vo intelektualniot ¤razvoj i lice so drugi pre~ki vo razvojot koe poradi stepenot na popre~enosta ne moè da se stekne so obrazovanie, kako i lice koe po razvojniot period steknalo telesna popre~enost, poradi {to ne e sposobno za rabota;samohrana èna za vreme na bremenosta, eden mesec pred ¤poroduvaweto, i samohran roditel dodeka deteto ne napolni tri godini;dete do navr{eni 15 godini ili do 26-tata godina, ako e na ¤redovno {koluvawe, ièna i ma` postari od 65 godini. ¤

Za socijalno neobezbedeno lice se smeta liceto koe nema prihodi ili ~ii{to prihodi po site osnovi, kako prihod na celoto semejstvo, se pomali od postojanata pari~na pomo{ utvrdena so Zakonot za socijalnata za{tita.


Pravoto na postojana pari~na pomo{ se obezbeduva vo vid na osnovna pari~na pomo{ na nositelot na pravoto i vo vid na dodatok za drugite ~lenovi na semejstvoto koi ne se sposobni za rabota.

Za da se ostvari pravoto, do nadle`niot centar za socijalna rabota (CSR12) treba da se dostavi dolunavedenava dokumentacija:

barawe (nema poseben propi{an formular);1. dokaz za dràvjanskiot status ili za postojan prestoj;2. dokaz za mestoto na ìveewe (li~na karta);3. izvod od mati~nata kniga na rodenite;4. izvod od mati~nata kniga na ven~anite;5. izvod od mati~nata kniga na umrenite;6. uverenie so koe se dokaùva dali liceto e dano~en obvrznik i za koj 7. imot ili prihod (od Upravata za javni prihodi);pismena izjava na nositelot na pravoto za toa deka toj i drugite 8. ~lenovi na doma} instvoto ne se vraboteni (izjavata se dava vo CSR);potvrda za ostvareni prihodi od plata i od nadomestoci na plata: 9. presmetka na platata, pridonesite od plata i od nadomestocite od plata za prethodnite tri meseci (od pretprijatie, firma ili od organizacija);potvrda za korisnik na penzija (od Fondot na penzisko i invalidsko 10. osiguruvawe na Makedonija);potvrda za korisnik na stranska penzija i za visinata na penzijata 11. (od banka, po{ta, {tedilnica);potvrda za poseduvawe i za visinata na {tedniot vlog (od banka, 12. po{ta, {tedilnica);potvrda za ostvareni prihodi od dividendi i od kamati od za{tedi 13. (od banka, po{ta, {tedilnica, firma);potvrda za poseduvawe obvrznici po osnova na ostvareno devizno 14. {tedewe;potvrda za ostvareni prihodi od privremena rabota vo stranstvo 15. (firma i sl.);sudsko re{enie ili presuda za dodelena alimentacija (od sud);16. potvrda za ostvareni prihodi po druga osnova; 17. imoten (posedoven) list (od katastarska uprava) od mestoto na 18. ìveewe i od mestoto na ra|awe za site ~lenovi na doma} instvoto;dogovor za koristewe zemji{te pod zakup;19. dogovor za koristewe zemjodelsko zemji{te na plodouìvawe;20. potvrda za redoven u~enik/student;21.


II

211

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

potvrda za poseduvawe motorno vozilo;22. pismena izjava (obrazec ISP-1), {to se dava vo CSR pri podnesuvawe 23. na baraweto;dogovor za doìvotna izdr{ka (dokolku liceto ili ~len na 24. doma} instvoto ima sklu~eno takov dogovor so treto lice);dokaz (re{enie za zavr{ena ostavinska postapka) ili predlog 25. do nadle`niot sud za poveduvawe ostavinska postapka - deka e povedena postapka za raspredelba na ostavinata na ostavitel, na koja baratelot ili ~len na doma} instvoto moè da se javi kako naslednik, vo soglasnost so zakonot;re{enie za raspredelba na ostavinata na ostavitel, na koja baratelot 26. ili ~len na doma} instvoto moè da se javi kako naslednik, a vo tekot na postapkata ne se prifatile za naslednici, idokaz za ostvareni prihodi od proda`ba na imot ili od zakup na 27. imot (dogovor za kupoproda`ba ili dogovor za zakup).

Centarot za socijalna rabota vi poso~uva koi od dokumentite se potrebni za ostvaruvawe na odredeno pravo kako pravo na socijalna pomo{, vo zavisnost od statusot na baratelot.

Rok za ostvaruvawe na socijalnata pomo{: 30 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe na pravata od socijalna za{titaSla|ana Ikonomova Tel: 02/3106-658e-mail: [email protected]

21. Ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok za

pomo{ i nega od drugo lice

Pravoto na pari~en nadomestok za pomo{ i nega od drugo lice go ostvaruvaat lica koi ne se vo mo`nost samostojno da gi izvr{uvaat svoite osnovni ìvotni potrebi.

Za da se ostvari ova pravo, prvo treba da zemete propi{an formular od nadle`niot CSR13 - predlog za medicinsko ve{ta~ewe. Predlogot za medicinsko ve{ta~ewe go nosite kaj va{iot op{t lekar, koj go popolnuva predlogot, a potoa, povtorno vo nadle`niot CSR spored va{eto mesto na ìveali{te, odnosno prestojuvali{te, podnesuvate:



barawe (se dobiva od CSR; vidi Prilog br. 16), ¤uverenie za dràvjanstvo, ¤potvrda za materijalnata sostojba na podnositelot i na ~lenovite ¤so koi ìvee vo zaedni~ko semejstvo (dokumentot moè da se podigne vo Upravata za javni prihodi),predlog od op{tiot lekar, i ¤potrebnata medicinska dokumentacija. ¤

Centarot go ispra} a predlogot do lekarska komisija, koja po slu`bena dol`nost go posetuva podnositelot doma, a potoa dava naod so koj utvrduva dali mu sleduva ova pravo. Lekarskata komisija ja ocenuva potrebata od pomo{ i nega od drugo lice i gi izgotvuva naodot, ocenkata i misleweto vo rok od 60 dena. Lekarskata komisija go dostavuva naodot do CSR. Vrz osnova na naodot na lekarskata komisija i podnesenite dokumenti, centarot donesuva re{enie i ja izvestuva strankata. Isplatata se vr{i od CSR.

Re{enieto se donesuva od Centarot vo rok od 30 dena.

Va`nosta na re{enieto zavisi od naodot na lekarskata komisija, t.e. postoi mo`nost naodot da bide traen, ili, pak, da ima potreba od kontrolen pregled na opredelen rok od lekarskata komisija, za povtorno da se utvrdi potrebata za pomo{ i nega od drugo lice.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe na pravata od socijalna za{titaJasmina JovanovskaTel: 02/3106-658e-mail: [email protected]

22. Ostvaruvawe na pravoto na pari~na pomo{ na lice koe

do 18-tata godina imalo status na dete bez roditeli

Pravo na pari~na pomo{ na liceto koe do 18-godi{na vozrast imalo status na dete bez roditeli i roditelska grià ima lice koe nema prihodi po nitu edna osnova, se dodeka ne napolni 26 godini.

Visinata na pari~nata pomo{ na liceto koe do 18-godi{na vozrast imalo status na dete bez roditeli i roditelska grià iznesuva 25% od prose~nata mese~na neto-plata ostvarena vo Republika Makedonija vo tekot na prethodnata godina.

II

213

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ako liceto e na redovno {koluvawe, visinata na pari~nata pomo{ iznesuva 35% od prose~nata mese~na neto-plata ostvarena vo Republika Makedonija vo tekot na prethodnata godina.

Za pravoto na pari~na pomo{ na lice koe do 18-godi{na vozrast imalo status na dete bez roditeli i roditelska grià odlu~uva centarot za socijalna rabota nadleèn spored mestoto na ìveewe ili na prestoj na korisnikot14.

Za ostvaruvawe na ova pravo, baratelot treba da gi priloì slednive dokumenti:

barawe (nema propi{an formular); ¤uverenie za dràvjanstvo, odnosno dozvola za postojan prestoj vo ¤Republika Makedonija (za deca koi nemaat dràvjanstvo);izvod od mati~nata kniga na rodenite i ven~anica, za ¤podnositelot i za ~lenovite na negovoto semejstvo;dokaz za mestoto na ìveewe na liceto (fotokopija od li~na ¤karta, paso{ ili od druga javna isprava);uverenie od Upravata za javni prihodi za imot i imotni prava, ¤prihodi od vr{ewe stopanska i profesionalna dejnost i za prihodi po osnova na vr{ewe profesionalna dejnost, za liceto i za ~lenovite na negovoto semejstvo vo mestoto na ra|awe ili ìveewe;dokument za prihodite ostvareni po osnova na plata, penzija ili ¤na drugo redovno primawe vo poslednite tri meseci;potvrda deka rabotosposobnoto lice e nevraboteno (izjava od ¤Agencijata za vrabotuvawe deka liceto se nao|a vo evidencijata na nevraboteni lica), ipotvrda za redovno {koluvawe, ako liceto e na redovno ¤{koluvawe.

Za ostvaruvawe na ova pravo centarot za socijalna rabota nadleèn spored mestoto na ìveewe ili na prestoj na korisnikot donesuva re{enie vo rok od 30 dena od priemot na baraweto.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvotoElena LazovskaTel: 02/3106-404 e-mail: [email protected]



23. Ostvaruvawe na pravoto na nadomestok za plata

za skrateno rabotno vreme na roditel poradi nega na

hendikepirano dete

Pravoto na nadomestok za plata za skrateno rabotno vreme poradi nega na dete so pote{ka telesna ili intelektualna popre~enost, utvrdeno so Zako-not za rabotnite odnosi i so Zakonot za socijalnata za{tita, se ostvaruva vo centarot za socijalna rabota15 (CSR) spored mestoto na `iveewe, odnos-no prestojuvawe na podnositelot na baraweto.

Pravoto mo`e da go ostvari eden od roditelite, dokolku i dvajcata roditeli na deteto se vo raboten odnos, ili samohran roditel, dokolku e vo raboten odnos. Na~inot na ostvaruvawe na pravoto na nadomestok na plata za skrateno rabotno vreme so akt go opredeluva ministerot.

Postapka

Potrebno e od CSR da zemete potvrda za dobivawe naod za 1. kategorizacija od Zavodot za mentalno zdravje;Zavodot za mentalno zdravje vr{i kategorizacija i donesuva naod 2. za kategorizacija ({to slu`beno go dostavuva do CSR), iBarate od CSR da vi izdade re{enie za kategorizacija na deteto.3.

Po kompletiraweto na ovie dokumenti, do CSR ja dostavuvate celokupnata potrebna dokumentacija za ostvaruvawe na ova pravo:

barawe od eden od roditelite (nema propi{an formular); ¤izvod od mati~nata kniga na rodenite za deteto; ¤dogovor za rabota kako dokaz deka roditelite rabotat na ¤neopredeleno rabotno vreme;naod i mislewe za deteto od soodvetna socijalna ustanova ¤(Zavodot za mentalno zdravje, Zavodot za rehabilitacija na deca i mladinci), spored koj deteto e so te{ka i najte{ka popre~enost vo psihofizi~kiot razvoj;re{enie od CSR za kategorizacija na deteto; ¤soglasnost za skrateno rabotno vreme na rabotnikot od ¤pretprijatieto kade {to raboti roditelot.

Visinata na nadomestokot iznesuva 30% od prose~nata plata po rabotnik vo Republika Makedonija, ostvarena vo tekot na prethodnata godina.


II

215

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Nadle`niot organ izdava re{enie za ova pravo vo rok od 60 dena.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe na pravata od socijalna za{titaSlobodanka Zdravkovska Tel: 02/3106-652e-mail: [email protected]

24. Ostvaruvawe na pravoto na zdravstvena za{tita

Vo soglasnost so Zakonot za socijalnata za{tita, pravo na zdravstvena za{tita imaat:

korisnicite na postojana pari~na pomo{; ¨

licata smesteni vo zgriùva~ko semejstvo i vo ustanova za socijalna ¨za{tita;korisnicite na pari~en nadomestok za pomo{ i za nega od drugo ¨lice, ako ne moàt da se osiguraat po druga osnova, i licata do 18-godi{na vozrast koi imale status na deca bez ¨roditeli.

[tom CSR } e definira deka, spored gorenavedenoto, imaat opredelen status vedna{ im se potvrduva deka imaat pravo na zdravstvena za{tita.

Stru~niot rabotnik vo nadle`niot centar za socijalna rabota16 podnesuva barawe do MTSP za obezbeduvawe sini kartoni za navedenite kategorii na lica. Gra|anite moàt da gi koristat ovie kartoni vo site zdravstveni ustanovi vo zemjava. Gra|anite gi podignuvaat sinite zdravstveni kartoni vo CSR, sekoj mesec.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za ostvaruvawe na pravata od socijalna za{titaJasmina JovanovskaTel: 02/3106-658e-mail: [email protected]



25. Postapuvawe po Konvencijata za pravata na deteto

(KPD)

Odredbite na Konvencijata za pravata na deteto od 20 noemvri 1989 godina celosno se inkorporirani vo zakonodavstvoto na Republika Makedonija.

Vo soglasnost so Konvencijata, decata do 18-godi{na vozrast imaat pravo na:

za{tita na najdobriot interes na deteto (~l. 3 od KPD); ¨

roditelsko vospituvawe vo soglasnost so razvojot na sposobnostite ¨na deteto (~l. 5 od KPD); odgovornost na roditelite, odnosno roditelite roditelskoto pravo ¨go vr{at zaedni~ki i spogodbeno i toa im pripa|a podednakvo na dvata roditela (~l. 18 od KPD); oddeluvawe na decata od roditelite samo koga toa e od neposreden ïnteres za decata. Roditelot so koj deteto ne ìvee ima pravo i dol`nost da odrùva li~ni odnosi so svoeto dete (~l. 9 od KPD);izdrùvawe od strana na roditelite (~l. 27 to~ka 4 od KPD); ¨

posebna za{tita i pomo{ od dràvata dokolku se deca bez roditeli i ¨roditelska grià, deca so vospitno-socijalni problemi, vospitno-napu{teni deca, a ova vaì i za site maloletni deca koi poradi posebni okolnosti se na{le vo polo`ba od socijalna potreba (~l. 19, 20 i 39 od KPD), ida bidat posvoeni kako najdobar oblik na za{tita na decata bez ¨roditeli i roditelska grià (~l. 21 od KPD).

Dokolku nekoi od gorenavedenite prava na decata se zagrozeni, gra|anite, institucijata, nevladinata organizacija ili centarot za socijalna rabota (po slu`bena dol`nost) moàt da prijavat vakov slu~aj, so cel da se prezemat merki za za{tita na decata. Prijavata se dostavuva do nadle`niot centar za socijalna rabota17 koj ponatamu postapuva po slu~ajot.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvoto Elena Lazovska, Elka Todorova Tel: 02/3106-657e-mail: [email protected], [email protected]


II

217

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

26. Postapuvawe po Konvencijata za ostvaruvawe

alimentacioni pobaruvawa vo stranstvo

Republika Makedonija ja ima usvoeno Konvencijata za alimentacioni pobaruvawa vo stranstvo i postapuva vo slu~ai koga kako dol`nik se javuva lice koe e gra|anin na Republika Makedonija. So odluka na Vladata na Republika Makedonija, Ministerstvoto za trud i socijalna politika e nadle`no da gi vr{i rabotite na posredni~ki organ vo smisla na Konvencijata za alimentacioni pobaruvawa vo stranstvo.

Postapkata po Konvencijata se poveduva so podnesuvawe barawe (nema propi{an obrazec) za ostvaruvawe izdr{ka od strana na poveritelot, preku nadleèn organ do posredni~kiot organ na dràvata na ~ija{to teritorija se nao|a dol`nikot. Dràvite me|u sebe se izvestuvaat za potrebnite dokazi za utvrduvawe na alimentacionoto pobaruvawe, vo soglasnost so dràvnite zakoni kako i uslovite pod koi tie dokazi treba da bidat podneseni za da bidat prifateni i za drugite uslovi utvrdeni so zakon.

Dokumentite {to treba da se podnesat do MTSP za zapo~nuvawe na postapkata se:

barawe, vklu~uvaj} i i polnomo{tvo za dejstvuvawe; ¨

fotografija na poveritelot, i ¨

fotografija na dol`nikot, dokolku e mo`no. ¨

Nadle`niot organ koj go zastapuva poveritelot, po pat na zakonski ureden na~in i postapka, } e gi prezeme site potrebni merki za da se osigura dali se ispolneti site zakonski uslovi na posredni~kiot organ i kon nego } e gi priloì slednive informacii:

ime, prezime, adresa, datum na ra|awe, dràvjanstvo i zanimawe na 1. poveritelot, a ako e potrebno i na zakonskiot zastapnik;ime i prezime na dol`nikot i, ako poveritelot znae, negovata 2. adresa vo poslednite pet godini, datum na ra|awe, dràvjanstvo i zanimawe, idetalno izloèni osnovi vrz koi se bazira baraweto, predmetot na 3. baraweto i sekoja druga relevantna informacija {to se odnesuva na prihodite, odnosno na semejnata sostojba na poveritelot i na dol`nikot.

Po barawe na poveritelot, nadle`niot organ kon baraweto } e ja dostavi i sekoja odluka, privremena ili kone~na, kako i sekoj drug sudski akt {to e vo korist na alimentacionoto pobaruvawe na poveritelot, a dokolku e mo`no i zapisnik za postapkata vo koja e donesena taa odluka.


Odlukite ili sudskite akti moàt da gi zamenat ili da gi dopolnat dokumentite vo gorenavedenite paragrafi.

Dokolku dol`nikot na alimentacionoto pobaruvawe e nadvor od Republika Makedonija, dokumentacijata se dostavuva do Ministerstvoto za pravda. Dokolku dol`nikot na alimentacionoto pobaruvawe e vo Republika Makedonija, dokumentacijata se dostavuva preku MTSP.

Po priemot na baraweto, posredni~kiot organ (Ministerstvoto za trud i socijalna politika na Republika Makedonija) gi prezema site potrebni merki i aktivnosti za ostvaruvawe izdr{ka vo neposredna sorabotka so centrite za socijalna rabota. Pritoa, za site prezemeni aktivnosti i novi momenti vo vrska so baraweto, posredni~kiot organ go informira nadle`niot organ {to go zastapuva poveritelot. Dokolku posredni~kiot organ ne moè da postapuva po baraweto, toj go izvestuva nadle`niot organ koj go zastapuva poveritelot.

Nadle`nite organi postapuvaat vedna{ po prijaven slu~aj. Otkako } e se re{i slu~ajot, alimentacionite pobaruvawa, t.e. uplatata na iznosot za izdrùvaweto se vr{i na nazna~enata adresa na doveritelot, na na~in {to e predviden so na{ite propisi za transfer na pari vo stranstvo (upatstvo za transferot moè da dobiete vo bankata koja vr{i devizno rabotewe). Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvotoElena LazovskaTel: 02/3106-657e-mail: [email protected]

II

219

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

27. Postapuvawe po Ha{kata konvencija za me|unarodno

grabnuvawe na dete

Vo slu~aj na me|unarodno grabnuvawe na dete, negovoto semejstvo moè da dobie pomo{ od dràvata. Za taa cel, semejstvoto treba da dostavi molba-barawe preku centarot za socijalna rabota18 do Ministerstvoto za trud i socijalna politika, kako centralen izvr{en organ na Republika Makedonija.

Molbata treba da sodrì podatoci za:

identitetot na podnositelot na molbata, deteto i liceto za koe{to ¨se tvrdi deka go odvelo ili go zadràlo deteto; datum na ra|awe na deteto; ¨

fakti vrz osnova na koi se zasnova molbata za vra} awe na deteto, i ¨

informacii vo vrska so mestoto kade {to se nao|a deteto i ïdentitetot na liceto za koe se pretpostavuva deka e so deteto.

Kon molbata treba da se priloàt i slednive dokumenti:

zaverena kopija od odlukata ili od spogodbata vrz osnova na koja ¨go imate pravoto na deteto (sudska presuda {to ja izdava sudot ili centarot za socijalna rabota); uverenie ili garantno pismo {to go izdal centralniot izvr{en örgan (Ministerstvo) ili drug nadleèn organ vo dràvava (centarot za socijalna rabota) za mestoto na postojaniot prestoj na deteto ili na oficijalnoto lice, vo vrska so relevantnoto pravo na taa dràva, i koj i da e drug relevanten dokument - izvod od mati~nata kniga na ¨rodenite, izvod od mati~nata kniga na ven~anite, fotografii od deteto i od liceto koe go zelo deteto, uverenie za dràvjanstvo, adresa i telefonski broevi kade {to se pretpostavuva deka se nao|a deteto i dr.

Se postapuva vedna{ po prijaven slu~aj.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Odd. za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvoto Elena Lazovska, e-mail: [email protected] Todorova, e-mail: [email protected] Tel: 02/3106-657 18 Spisokot na centrite e daden vo Prilog br. 5.


28. Ostvaruvawe na pravoto na domuvawe

Pravo na domuvawe se obezbeduva za socijalno zagrozeni lica koi se stanbeno neobezbedeni. Za socijalno zagrozeni lica se smetaat:

korisnicite na postojana pari~na pomo{, i ¨

licata bez roditeli ili roditelska grià do 18-godi{na vozrast, ödnosno i po prestanuvaweto na staratelstvoto, a najmnogu do 26-godi{na vozrast.

Kriteriumite i na~inot za ostvaruvawe na pravoto na domuvawe na licata koi se korisnici na postojana pari~na pomo{, so akt gi opredeluva sovetot na op{tinata, Sovetot na Grad Skopje i sovetite na op{tinite na Grad Skopje.

Pravoto na domuvawe na lice koe do 18-godi{na vozrast imalo status na dete bez roditeli i roditelska grià, koe e socijalno zagrozeno i stanbeno neobezbedeno se ostvaruva preku nadle`niot centar za socijalna rabota19, spored mestoto na ìveewe ili na prestoj na korisnikot.

Potrebni dokumenti i na~in za ostvaruvawe na pravoto na domuvawe

Za ostvaruvawe na pravoto na domuvawe se podnesuvaat slednive dokumenti:

barawe (nema propi{an formular); ¤uverenie za dràvjanstvo, odnosno dozvola za postojan prestoj vo ¤Republika Makedonija (dokolku baratelot nema dràvjanstvo) za stanbeno neobezbedenoto lice;dokaz za mestoto na ìveewe na stanbeno neobezbedenoto lice ¤(fotokopija od li~na karta, paso{ ili od druga javna isprava);uverenie (od Upravata za javni prihodi) za poseduvawe, vo li~na ¤sopstvenost, na nedvièn imot za liceto i za ~lenovite na negovoto semejstvo (roditel, bra~en drugar i negovo maloletno dete) vo mestoto na ra|awe i na ìveewe;izjava, zaverena kaj notar, deka liceto i ~lenovite na negovoto ¤semejstvo (roditel, bra~en drugar i negovoto maloletno dete) ne poseduvaat vo li~na sopstvenost stan ili drug nedvièn imot, odnosno deka ne otu|il(e) vakov imot i deka na drug na~in ne moè da ja re{i/re{at stanbenata neobezbednost; dokument, za liceto i za ~lenovite na negovoto semejstvo, za ¤prihodite ostvareni po osnova na plata, penzija ili drugo redovno primawe vo poslednite tri meseci;


II

221

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

potvrda deka liceto i rabotosposobnite ~lenovi na negovoto ¤semejstvo ne se vraboteni (od Agencijata za vrabotuvawe);izvod od mati~nata kniga na rodenite i mati~nata kniga na ¤ven~anite (za liceto i za ~lenovite na negovoto semejstvo);naod i mislewe za ocena na rabotnata sposobnost, odnosno za ¤specifi~nite potrebi na licata so pre~ki vo intelektualniot ili vo telesniot razvoj (do 26-godi{na vozrast) od stru~en organ, i potvrda za redovno {koluvawe za liceto i za negoviot bra~en ¤drugar dokolku e na redovno {koluvawe.

Vrz osnova na podnesenata dokumentacija, Centarot za socijalna rabota ja utvrduva sostojbata na baratelot i odlu~uva za ostvaruvawe na pravoto na domuvawe na korisnikot, po osnova na podnesenoto barawe i dokumentacijata spored Pravilnikot za pobliskite kriteriumi i za na~inot za ostvaruvawe na pravoto, {to go donesuva ministerot za trud i socijalna politika.

Rok za ostvaruvawe na pravoto: 60 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za socijalno-semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvoto Elena Lazovska Tel: 02/3106-404e-mail: [email protected]

29. Ostvaruvawe na pravoto na dnevno i privremeno

zgriùvawe (smestuvawe vo dneven centar)

Pravoto na dnevno i privremeno zgriùvawe pretstavuva voninstitucionalen oblik na za{tita na licata koi se na{le vo polo`ba na socijalen rizik.

Pravo na dnevno zgriùvawe vo dneven centar20 imaat:

starite i iznemo{teni lica; ¨

licata so umereni i te{ki pre~ki vo intelektualniot razvoj; ¨

telesno popre~enite lica; ¨

decata so telesna popre~enost; ¨

20 Spisokot na dnevnite centri e daden vo Prilog br. 10.


decata na ulica - uli~nite deca; ¨

licata koi upotrebuvaat, odnosno zloupotrebuvaat drogi i drugi ¨psihotropni supstanci; licata koi zloupotrebuvaat alkohol; ¨

licata bezdomnici ¨

i licata `rtvi na semejnoto nasilstvo. ¨

Za da se ostvari ova pravo, treba da se podnesat slednive dokumenti vo nadle`niot centar za socijalna rabota (CSR)21:

barawe (nema formular); ¨

dokumenti za li~niot status na korisnikot (dokolku poseduva izvod öd mati~nata kniga na rodenite, mati~nata kniga na ven~anite i sli~no); po potreba, naod i ocena od stru~en organ ili drug dokument za ¨zdravstveniot status na korisnikot, iizjava od roditelot, vo koja dava soglasnost deteto da bide zgrièno ¨vo dneven centar.

Osven po barawe na strankata, CSR po slu`bena dol`nost moè da odlu~i dali odredeno lice moè da se stekne so pravo na smestuvawe vo dneven centar i vo centar za dnevno i privremeno prifa} awe i zgriùvawe.

Centarot za socijalna rabota izdava re{enie vo rok od 30 dena.

Korisnicite prestojuvaat vo dneven centar odreden broj ~asovi vo tekot na denot. Vo centar za lica - `rtvi na semejnoto nasilstvo, korisnikot moè da prestojuva 6 meseci, a prestojot da se prodolì za u{te 6 meseci, dodeka vo centar za bezdomnici vremetraeweto na prestojot zavisi od potrebata na korisnikot.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaSofija Spasovska, tel: 02/3106-245e-mail: [email protected]

21 Spisokot na centrite za socijalna rabota e vo Prilog br. 5.

II

223

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

30. Smestuvawe vo zgriùva~ko semejstvo

Pravo na smestuvawe vo zgriùva~ko semejstvo ima:

dete bez roditeli i roditelska grià se do negovo osposobuvawe ¤za samostoen ìvot i za rabota, a najdocna do zavr{uvaweto na srednoto obrazovanie;dete so vospitno-socijalni problemi (zanemareno, maltretirano ¤i socijalno neobezbedeno dete); dete so naru{eno op{testveno povedenie; ¤lice so umereni, te{ki i najte{ki pre~ki vo intelektualniot ¤razvoj; lice so telesna popre~enost, ¤lice so trajna telesna popre~enost, i ¤staro lice koe poradi li~nata, semejnata i stanbenata polo`ba ¤ima potreba od zgriùvawe.

Potrebnite dokumenti za ostvaruvawe na ova pravo treba da se podnesat do nadle`niot centar za socijalna rabota22, spored mestoto na ìveewe ili mestoto na prestoj. Toa se slednive dokumenti:

barawe (nema propi{an formular), i ¨

dokumenti za li~niot status na deteto i na zgriùva~koto ¨semejstvo (dràvjanstvo, izvod od mati~nata kniga na rodeni, izvod od mati~nata kniga na ven~anite, dokumenti za prihodite, za osuduvanost, za odzemena delovna sposobnost i sli~no).

Vakvo barawe moè da podnese i samiot centar po slu`bena dol`nost, toga{ koga } e se konstatira deka e neophoden vakov oblik na za{tita, zatoa {to korisnikot nema uslovi za grià vo svoeto semejstvo. Potrebata se utvrduva vrz osnova na procenka od strana na stru~en tim i vrz osnova na prezemeni dejstvija vo postapkata.

Smestuvaweto vo zgriùva~ko semejstvo se vr{i so re{enie na centarot za socijalna rabota. Smestuvaweto na liceto vo zgriùva~ko semejstvo se vr{i vrz osnova na prethodno sklu~en dogovor me|u centarot za socijalna rabota i eden ~len od zgriùva~koto semejstvo. Vo edno zgriùva~ko semejstvo moàt da se smestat najmnogu pet lica. Izborot na zgriùva~koto semejstvo go vr{i centarot za socijalnata rabota, otkako } e utvrdi dali se ispolneti uslovite predvideni vo Zakonot za socijalnata za{tita, i dali zgriùva~koto semejstvo moè i e podobno za zgriùvawe na lice



vo nivnoto semejstvo. Centarot za socijalna rabota sproveduva stru~na edukacija na licata koi sakaat da se zanimavaat so ovaa dejnost. Osven so Dogovor so Centarot za socijalna rabota, fizi~ko lice moè da zgriì lice vo svoeto semejstvo kako profesionalna dejnost, vrz osnova na re{enie na ministerot za trud i socijalna politika so koe e izdadena dozvola za samostojno vr{ewe raboti za socijalna za{tita kako profesionalna dejnost.

Rok za ostvaruvawe na pravoto na smestuvawe: 30 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaSofija Spasovska Tel: 02/3106-245e-mail: [email protected]

31. Smestuvawe vo ustanovi za socijalna za{tita

Vo ustanova za socijalna za{tita moàt da se smestat lica koi:

nemaat soodvetni uslovi za ìvot vo svoeto semejstvo, i ¤lica na koi,od drugi pri~ini, im e potrebno smestuvawe. ¤

Pravo na smestuvawe vo ustanovi za socijalna za{tita imaat:

Decata bez roditeli i roditelska grià do nivno osposobuvawe 1. za samostoen ìvot i rabota, najdocna do zavr{uvawe na srednoto obrazovanie, dokolku ne postojat mo`nosti zgriùvaweto i vospitanieto da se obezbedat na nekoj drug na~in. Po ocenka na centarot za socijalna rabota, ovie deca moàt da se smestat vo u~eni~ki dom ili vo druga ustanova kade {to } e moè da se obezbedi ~uvawe, vospituvawe, obrazovanie i normalen razvitok na deteto. Ova pravo se ostvaruva vo:

Javnata ustanova (JU) Dom za doen~iwa i mali deca ¤ – Bitola (ul. „Vasko Karangelevski” bb) JU Detski dom ¤ „11 Oktomvri” – Skopje (ul. „Vasil \orgov” br. 25).

Decata so vospitno-socijalni problemi (zanemareni, maltretirani 2. i socijalno neobezbedeni deca). Po ocenka na centarot za socijalna rabota, ovie deca moàt da se smestat vo u~eni~ki dom ili vo druga ustanova kade {to } e moè da se obezbedi ~uvawe, vospituvawe,

II

225

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

obrazovanie i normalen razvitok na deteto. Ova pravo se ostvaruva vo JU Zavod za zgriùvawe, vospitanie i obrazovanie na deca i mladinci „Ranka Milanovi} ” - Skopje (ul. „Pero Nakov” bb).

Decata so naru{eno povedenie. Po ocenka na centarot za socijalna 3. rabota, ovie deca moàt da se smestat vo u~eni~ki dom ili vo druga ustanova vo kade {to } e moè da se obezbedi ~uvawe, vospituvawe, obrazovanie i normalen razvitok na decata. Ova pravo se ostvaruva vo JU za zgriùvawe deca so vospitno-socijalni problemi - Skopje (ul. „Petar Manxukov” bb).

Bremenite èni, eden mesec pred poroduvawe, i samohranite 4. roditeli so dete do trimese~na vozrast. Ova pravo se ostvaruva vo:

JU Dom za doen~iwa i mali deca ¤ – Bitola (ul. „Vasko Karangelevski” bb), iJU Detski dom ¤ „11 Oktomvri” – Skopje (ul. „Vasil \orgov” br. 25).

Licata so umereni i te{ki pre~ki vo psihi~kiot razvoj upateni na 5. osposobuvawe za raboto-proizvodni aktivnosti, licata so najte{ki pre~ki vo psihi~kiot razvoj i telesnite invalidi na koi im e potrebno trajno zgriùvawe. Ova pravo se ostvaruva vo:

JU Zavod za za{tita i rehabilitacija ¤ – Bawa Bansko, s. BanskoJU Zavod za rehabilitacija na deca i mladinci ¤ – Skopje (ul. „Vtora makedonska brigada” bb), i JU Specijalen zavod - Demir Kapija ¤

Starite lica, vozrasnite invalidni lica i licata so pre~ki vo 6. psihi~kiot razvoj koi ne se vo sostojba sami da se griàt, a poradi stanbenata i semejnata polo`ba nemaat mo`nosti da im se obezbedi za{tita na drug na~in. Ova pravo se ostvaruva vo:

JU Gerontolo{ki centar ¤ „13 Noemvri” oddel „Majka Tereza”- Skopje (ul. „Skupi” bb)JU Dom za stari lica ¤ „Kiro Krsteski Platnik”- Prilep (ul. „Nada Lameska” br.1-a) JU Dom za stari lica ¤ „Sju Rajder” - Bitola (ul. „Ilindenska” br. 156), iJU Dom za stari lica ¤ „Zafir Sajto” - Kumanovo (ul. „Bratstvo edinstvo” br. 32).


Za smestuvawe na maloletno dete ~ii{to roditeli se poznati, se potrebni slednive dokumenti, koi se dostavuvaat do nadle`niot CSR:

barawe (nema propi{an formular);1. izvod od mati~nata kniga na rodenite za deteto;2. izvod od mati~nata kniga na ven~anite;3. uverenie za dràvjanstvo;4. uverenie od Upravata za javni prihodi za semejno-materijalnata 5. polo`ba;dokaz deka liceto e registrirano vo evidencijata na Agencijata za 6. vrabotuvawe i deka se vodi kako nevraboteno lice ili, dokolku e vraboteno, potvrda od firmata vo koja{to raboti, vo koja e navedena visinata na platata;potvrda deka roditelite se korisnici na socijalna pari~na pomo{ 7. i na postojana pari~na pomo{ ilekarska bele{ka od op{ta zdravstvena ustanova za dokaùvawe na 8. zdravstvenata sostojba na baratelot.

Dokolku roditelite na maloletnoto dete, ne se poznati, toga{ centarot za socijalna rabota gi sobira potrebnite dokumenti po slu`bena dol`nost.

Za smestuvawe na vozrasni lica vo socijalna ustanova, se potrebni slednive dokumenti:

izvod od mati~nata kniga na rodenite (liceto treba da bide na 1. vozrast nad 65 godini);uverenie za dràvjanstvo;2. penziski ~ek, dokolku e korisnik na penzija,3. izjava deka licata se bez semejna grià, odnosno deka nema nasled-4. nici od prv red ili, dokolku ima naslednici, deka tie treba da dokaàt deka ne se vo sostojba da se griàt za liceto, pri {to dosta-vuvaat dokaz za semejno-materijalnata polo`ba (izdaden od Upra-vata za javni prihodi), dokaz za prihodite po osnova na plata ili, dokolku se nevraboteni, dokaz za toa deka se registrirani vo evi-dencijata na Agencijata za vrabotuvawe. Dokolku nema naslednici, sopstvenik na imotot na liceto } e bide mesnonadle`niot centar za socijalni raboti.

Re{enieto se dostavuva do ustanovata za socijalna za{tita i do baratelot.

Rokot za ostvaruvawe na pravoto i za donesuvawe re{enie e 30 dena.

II

227

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za javni i privatni ustanovi za socijalna za{tita Zihra MemetiTel: 02/3106-660e-mail: [email protected]

32. Obezbeduvawe za{tita za `rtvite na semejnoto

nasilstvo

Spored Zakonot za semejstvoto, za semejno nasilstvo se smeta sekoe odnesuvawe na ~len na semejstvoto koj so primena na sila, zakana i zapla{uvawe nanesuva telesni povredi, emocionalno ili seksualno zloupotrebuva i materijalno, seksualno ili rabotno iskoristuva drug ~len na semejstvoto.

Kako nasilstvo se smeta nasilno odnesuvawe:

od edniot bra~en drugar vrz drugiot bra~en drugar, dokolku ¤ìveat ili ̀ iveele vo bra~na ili vo vonbra~na zaednica ili vo koj bilo vid zaednica, kako semejstvo, ili ako imaat zaedni~ko dete; me|u bra} a i sestri, polubra} a i polusestri; ¤nad dete; ¤nad postarite ~lenovi vo semejstvoto i ¤nad lica (~lenovi na semejstvoto), ~ija{to delovna sposobnost e ¤delumno ili celosno odzemena.

Kako `rtva moè da se javi koj bilo ~len od semejstvoto, bez ogled na polot i vozrasta. Izvr{itel na semejno nasilstvo moè da bide: porane{en ili sega{en bra~en ili vonbra~en drugar, lice koe ìveelo ili ìvee vo zaednica so `rtvata, lice so koe `rtvata ima zaedni~ko dete, lice koe e povrzano (do ~etvrti stepen na krvno srodstvo i vtor stepen srodstvo po svatovstvo) so ovie lica ili ìvee vo zaednica so niv.

Koj moè da prijavi slu~aj na semejno nasilstvo?

li~no `rtvata na semejnoto nasilstvo (treba da se podnese ¤barawe i dokumenti za li~na identifikacija); drugite slu`bi na centarot za socijalna rabota, kade ¤{to korisnikot se obratil za druga potreba od socijalna intervencija;


slu`bi i institucii od drugi oblasti (policija, zdravstvo, ¤u~ili{ta, sud); koe bilo lice, preku povici na SOS-liniite; ¤gra|anskite organizacii {to se aktivni vo taa oblast; ¤drug ~len na semejstvoto, sosedi, kolegi od rabotnata sredina, ¤sou~enici i sl.

Vakov slu~aj moè da prijavite vo policija, vo centarot za semejno nasilstvo, vo centarot za socijalna rabota i druga ustanova. Ako ste prijavile vo druga ustanova, taa ustanova go informira centarot za socijalna rabota, koj vr{i za{tita i postapuva vedna{ po prijavuvawe na vakov slu~aj. Za{titata na `rtvite na semejnoto nasilstvo ja izvr{uvaat centrite za socijalna rabota23.

Po podnesuvawe na prijavata, centarot vr{i procenka preku identifiku-vawe na potrebite na `rtvata i prioritetite vo intervencijata. Vrz os-nova na procenkata, se izgotvuva naod i mislewe od stru~niot rabotnik i naod i mislewe od strana na stru~niot tim. Vrz osnova na ovie naodi i mislewa, stru~niot tim izrabotuva plan za aktivnostite {to treba da se prezemat i za soodvetnite merki za za{tita na `rtvata, so cel da se nadminat/namalat posledicite od doìveanoto nasilstvo, da se zajakne sebe~uvstvoto, li~nata samodoverba, kako i na doverbata vo drugite lu|e, i da se sozdadat uslovi za funkcionalno vklu~uvawe na `rtvata vo sekoj-dnevni socijalni i rabotni aktivnosti. CSR vospostavuva komunikacija so drugite institucii i ustanovi nadvor od sistemot na socijalnata za{tita (medicinski, obrazovni, gra|anski organizacii i dr.), specijalizirani za odreden vid intervencii {to im se potrebni na `rtvite na semejnoto nasilstvo.

@rtvite na semejnoto nasilstvo moàt da se upatat vo centar/zasolni{te spored slednive kriteriumi:

dokolku postoi otvorena opasnost i zakana po ̀ ivotot i zdravjeto, ¤poradi primena na fizi~ka sila, zakana ili zapla{uvawe od strana na drug ~len na semejstvoto;dokolku vo semejnata sredina nema mo`nosti za prifa} awe na ¤`rtvata i na nejzinite deca.


II

229

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Pred upatuvaweto vo zasolni{te, treba da se obezbedat slednive dokumenti:

donesen zaklu~ok od strana na stru~en tim za upatuvawe na ¤`rtvata vo zasolni{te;`rtvata da prifati smestuvawe i da ja popolni izjavata za ¤soglasnost za prestoj vo centar za lica - `rtvi na semejnoto nasilstvo;re{enie, podgotveno od pravnikot od soodvetniot CSR, so koe ¤`rtvata se upatuva na privremen prestoj vo zasolni{te, vo koe } e bide opredeleno vremetraeweto na prestojot i } e se nazna~i po koj pat liceto se upatuva tamu, iinformirawe na vrabotenite lica vo zasolni{teto. ¤

Vo zasolni{teto za `rtvite na semejnoto nasilstvo, `rtvata se ispra} a vo pridru`ba na odgovorno lice od mati~niot centar za socijalna rabota, zaedno so kopija od dokumentacijata (re{enie za smestuvawe, naod i mislewe na stru~niot tim i plan za individualna rabota so `rtvata), podgotvena vo CSR.

CSR ima zakonski obvrski i kon storitelot na semejnoto nasilstvo:

Podnesuva barawe do nadle`niot sud za izrekuvawe privremena 1. merka za za{tita od semejno nasilstvo:

Stru~niot tim od CSR, vrz osnova na sogleduvawata, prepora~uva ¨soodvetna merka do sudot. So baraweto za izrekuvawe privremena merka, koe ja sodrì merkata ¨{to se predlaga, CSR dostavuva zapisnik i izve{taj za prezemenite dejstvija, podgotveni vrz osnova na site relevantni dokumenti vo vrska so slu~ajot.Sekoga{, koga roditelot, staratelot ili zakonskiot zastapnik nema ¨da go storat toa, CSR po slu`bena dol`nost, do sudot za maloletni i delovno nesposobni lica podnesuva barawe za izrekuvawe privremena merka za za{tita od semejno nasilstvo. Dokolku `rtvata e polnoletno i delovno sposobno lice, baraweto ¨za izrekuvawe privremena merka do nadle`niot sud moè da se dostavi samo vo soglasnost od strana na `rtvata.Predlogot za izrekuvawe privremena merka do mesnonadle`niot ¨CSR go dostavuvaat: bra~niot drugar, roditelite, decata ili drugi lica koi ìveat vo bra~na, vonbra~na zaednica ili vo zaedni~ko doma} instvo, porane{en bra~en drugar ili lica {to se vo bliski li~ni odnosi so storitelot na semejnoto nasilstvo, bez ogled na toa


dali e podnesena tu`ba vo krivi~na postapka. Roditel, staratel ili zakonski zastapnik moè da podnese predlog vo ime na maloletno dete i lice so ograni~ena ili odzemena delovna sposobnost, kako i za lice nad koe e prodolèno roditelskoto pravo. Predlogot se dostavuva do nadle`niot centar za socijalna rabota opredelen spored mestoto na ìveewe na `rtvata na nasilstvoto.

U~estvuva vo sudska rasprava,2. preku svoj ovlasten pretstavnik, po slednive osnovi:

koga e ovlasten podnositel na barawe do nadle`niot sud za ¤izrekuvawe privremena merka sprema storitelot na semejnoto nasilstvo;koga CSR e povikan da u~estvuva vo sudskite pretresi i raspravi, ¤i koga treba da se podnese izve{taj do nadle`niot sud za na~inot ¤na koj se realizira privremenata merka.

Go sledi izvr{uvaweto na izre~enata sudska privremena merka za 3. za{tita od semejnoto nasilstvo i podnesuva izve{taj do sudot za tekot na sproveduvaweto na merkata.

Vo tekot na tretmanot na `rtvite na semejnoto nasilstvo, stru~nite rabotnici od CSR, vo zavisnost od procenetite potrebi, moàt da primenat soodvetni merki za za{tita:

Nu`no smestuvawe na ̀ rtvite na semejnoto nasilstvo vo zasolni{te 1. - 6 meseci, so mo`nost za prodolùvawe za u{te 6 meseci.Soodvetna zdravstvena za{tita - CSR ima zakonska obvrska da gi 2. pokriva tro{ocite za lekuvawe na `rtvite na semejnoto nasilstvo vo situacii koga:

`rtvata ne e zdravstveno osigurana, ili ¤dokolku so sudska odluka (po predlog na CSR) ne e uredeno poinaku, ¤t.e. tro{ocite da gi snosi storitelot na semejnoto nasilstvo.

Soodvetna psihosocijalna intervencija i soodveten tretman:3. prvi~na sovetodavna pomo{ za `rtvata na semejnoto nasilstvo ¤i podlaboka psihosocijalna intervencija, vo ramkite na ¤bra~noto sovetuvali{te ili na oddelenieto za brak i semejstvo (pri samiot CSR).

Upatuvawe vo soodvetno sovetuvali{te.4. Pomo{ vo nasoka na prodolùvawe na redovnoto obrazovanie5. (koga vo semejstvoto ima dete koe e na redovno {koluvawe).

II

231

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Izvestuvawe na organot za progon6. , vo slu~ai koga e potrebno prezemawe merki sprema storitelot:

itno prezemawe na nekoja restriktivna merka (zabrana na kakov ¤i da e vid komunikacija, odzemawe na oru`jeto); itno otstranuvawe od semejstvoto, i ¤drugi slu~ai kade {to e potrebna sorabotka so organite na ¤progonot.

Ovozmoùva potrebna pravna pomo{ i zastapuvawe.7. Pokrenuva postapka pred nadle`niot sud, vrz osnova na procenkata 8. na stru~niot tim.Po potreba, podnesuva barawe do sudot za izre~uvawe privremena 9. merka za za{tita, {to e vo funkcija na za{tita na `rtvata od storitelot na semejnoto nasilstvo.Prezema drugi merki, neophodni za re{avawe na problemot. 10.

Zadolìtelno se prezemaat merkite na za{tita koga `rtva na semejnoto nasilstvo e maloletno dete ili lice so namalena delovna sposobnost.

Pri sproveduvaweto na za{titnite merki, centarot za socijalna rabota sorabotuva so gra|anite, pravnite lica i organizaciite.

Kako organ za staratelstvo, CSR prezema:

merki vo odnos na nadzorot nad vr{eweto na roditelskoto pravo, ¤imerki za za{tita na pravata i interesite na liceto {to e pod ¤staratelstvo ili na koe mu e delumno ili celosno odzemena delovnata sposobnost, ili maloletno lice.

Na storitelot na semejnoto nasilstvo sudot moè da mu gi izre~e slednive privremeni merki:

zabrana da se zakanuva deka } e stori semejno nasilstvo; 1. zabrana da maltretira, voznemiruva, telefonira, kontaktira ili 2. na drug na~in da komunicira so ~len na semejstvoto, direktno ili indirektno; zabrana da se pribliùva do ìveali{teto, u~ili{teto, rabotnoto 3. mesto ili opredeleno mesto koe redovno go posetuva drug ~len na semejstvoto; da odredi otstranuvawe od domot, bez ogled na sopstvenosta, do 4. donesuvawe na kone~nata odluka od strana na nadle`niot sud;


zabrana da poseduva ogneno ili drugo oru`je ili istoto da mu bide 5. odzemeno; da go zadolì da gi vrati predmetite {to se potrebni za 6. zadovoluvawe na sekojdnevnite potrebi na semejstvoto; da izre~e zadolìtelno izdrùvawe na semejstvoto; 7. da naredi tuèniot da posetuva soodvetno sovetuvali{te; 8. da naredi zadolìtelno lekuvawe, dokolku e korisnik na alkohol i 9. drugi psihotropni supstanci, ili dokolku ima nekoe zaboluvawe; da go zadolì da gi nadomesti medicinskite i drugite tro{oci 10. nastanati od semejnoto nasilstvo, i da izre~e koja bilo druga merka {to sudot } e ja smeta za neophodna 11. za da se obezbedi sigurnost i dobrosostojba na drugite ~lenovi na semejstvoto.

Vo pogled na sudskata odluka za izre~enite privremeni merki na za{tita od semejnoto nasilstvo, centarot za socijalna rabota gi ima slednive nadle`nosti:

da go sledi izvr{uvaweto na izre~enata merka i da go izvestuva ¨sudot, po negovo barawe, za tekot na sproveduvaweto na merkata; da moè da podnese predlog do nadle`niot sud za ukinuvawe na ïzre~enata merka pred istekot na rokot za koj e izre~ena, dokolku oceni deka istata ja postignala celta zaradi koja e izre~ena, i da moè da podnese predlog za izmena na izre~enata merka ili za ¨nejzino prodolùvawe, dokolku oceni deka e nesoodvetna ili deka } e gi postigne baranite rezultati, no deka za toa e potrebno istata da trae podolg vremenski period.

So Zakonot e uredena i postapkata za izrekuvawe na privremenite merki za za{tita od semejnoto nasilstvo, sostavot na sudot, tekot na raspravata i pravnite sredstva protiv odlukata na sudot.

Propi{ani se i kazneni odredbi za subjektite koi se zakonski obvrzani zadolìtelno da prijavat slu~aj na semejno nasilstvo do nadle`niot centar za socijalna rabota.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za socijalno vklu~uvaweSofija SpasovskaTel: 02/3106-245e-mail: [email protected]

II

233

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

33. Postapka za posvojuvawe dete

Vo soglasnost so Zakonot za semejstvoto (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 83/04 - pre~isten tekst) posvoitel, po pravilo, moè da bide dràvjanin na Republika Makedonija, a po isklu~ok kako posvoitel moè da se javi i lice koe e stranski dràvjanin. Posvoitel moè da bide lice koe e najmalku 18 godini postaro od posvoenikot.

Soglasno odredbite na Zakonot za semejstvoto, posvoitel moè da bide lice koe e delovno sposobno, koe ima li~ni svojstva za uspe{no vr{ewe na roditelskite prava i koe ne e postaro od 45 godini.

Po isklu~ok, kako posvoitel moè da se javi i lice koe e postaro od 45 godini, no starosnata granica me|u posvoitelot i posvoenikot ne smee da bide pogolema od 45 godini. Bra~ni drugari moàt da se javat kako posvoiteli dokolku eden od niv ne ja nadminuva gornata starosna granica.

Celokupnata postapka okolu posvojuvaweto ja vodi Komisija za zasnovawe na posvojuvawe.

Za ovaa postapka, treba da se podnese barawe (nema propi{an formular) do Komisijata za zasnovawe na posvojuvawe pri Ministerstvoto za trud i socijalna politika. Kon baraweto se priloùvaat i slednive dokumenti:

dràvjanstvo ¨ – od MVR; izvod od mati~nata kniga na rodenite ¨ – od MVR; izvod od mati~nata kniga na ven~anite ¨ – od MVR; lekarsko uverenie za zdravstvenata i za psihofizi~kata sostojba na ¨dvajcata bra~ni drugari; uverenie deka ne ste li{eni od roditelski prava ¨ – od osnoven sud; uverenie deka ne ste osuduvani ¨ – od osnoven sud; uverenie deka ne e odzemena delovnata sposobnost ¨ – od osnoven sud i od centar za socijalni raboti; uverenie za materijalnata sostojba ¨ – od Upravata za javni prihodi; dokaz za sopstvenost na stanot; ¨

potvrda za stepenot na obrazovanie ¨ – fotokopija zaverena kaj notar; dokument za mese~nite primawa i za drugi prihodi; ¨

socijalen izve{taj od nadle`nata slu`ba, vo koj treba da bide ¨sodràna i soglasnosta na zemjata, soodvetnite lica da moàt da posvojat dete od na{ata zemja (za posvoiteli od stranstvo), ifotokopija od li~na karta. ¨


Site dokumenti treba da se odnesuvaat na dvajcata bra~ni drugari i treba da bidat dostaveni vo original i so sudski zaveren prevod (za posvoiteli od stranstvo).

Va`nosta na dokumentite e edna godina.

Po priemot na baraweto so dokumentite, Komisijata vr{i proverka na dokumentite i otkako } e konstatira deka se ispolneti uslovite, dostavuva kopija od celokupniot predmet do centarot za socijalna rabota24 nadleèn spored mestoto na ìveewe na podnositelite na baraweto.

Centarot za socijalna rabota do koj e preprateno baraweto, vr{i procena na podobnosta na posvoitelite i gi razgleduva motivite na posvojuvaweto, preku kontinuirano sledewe na potencijalnite posvoiteli, najmalku 6 meseci, no ne pove} e od 1 godina, i vrz osnova na naodot i misleweto na stru~niot tim izgotvuva predlog za upis vo registarot na mo`ni posvoiteli.

Soglasno so Zakonot za semejstvoto, i stranski dràvjanin ima pravo da podnese barawe za posvojuvawe vo Republika Makedonija. Posvojuvaweto od stranski dràvjanin moè da se zasnova samo dokolku ima soglasnost od Komisijata za zasnovawe na posvojuvawe pri MTSP, a po predlog na centarot za socijalna rabota. Soglasnosta } e se izdade samo ako deteto ne moè da bide posvoeno na teritorijata na Republika Makedonija. Posvojuvaweto moè da se izvr{i i vo slu~aj ako dràvata nema sklu~eno dogovor so mati~nata zemja na podnositelot na baraweto.

Republika Makedonija ima sklu~eno dogovori za me|udràvno posvojuvawe so Republika Slovenija, a vo tek se postapki za sklu~uvawe vakov dogovor i so Republika Italija, odnosno so dràvite od koi se primeni najgolem broj barawa za posvojuvawe dete od Republika Makedonija, sè so cel da se za{titi interesot na deteto i da se spre~i mo`nosta od sekakov vid grabnuvawe ili zloupotreba.

Komisijata za zasnovawe na posvojuvawe pri Ministerstvoto za trud i socijalna politika donesuva re{enie za smestuvawe na deteto vo semejstvoto na idnite posvoiteli zaradi adaptacija i zasnovawe na posvojuvaweto. Soglasno Zakonot za semejstvoto, predviden e zadolìtelen period na smestuvawe na maloletnoto dete vo semejstvoto na mo`nite posvoiteli, vo traewe od 2 do 3 meseci. Dokolku kako posvoitel se javuva bra~en drugar na roditelot na deteto, ovoj period trae od 1 do 2 meseca.

24 Spisok na centrite za socijalna rabota ima vo Prilog br. 5.

II

235

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ako licata kaj koi e smesteno deteto se stranski dràvjani, periodot na adaptacija e od 2 do 3 meseci, so toa {to tie se dol`ni polovinata od ovoj period da prestojuvaat vo Republika Makedonija.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za socijalna, semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvoto Elena LazovskaTel: 02/3106-404e-mail: [email protected]

34. Postapka za staratelstvo

Postapkata za stavawe pod staratelstvo se poveduva po slu`bena dol`nost ili po barawe na zainteresiranite lica. Baraweto se dostavuva do centarot za socijalna rabota25 nadleèn spored mestoto na ìveewe na liceto koe{to se stava pod staratelstvo.

Centarot za socijalna rabota mu nazna~uva staratel na liceto pod staratelstvo dokolku ne odlu~i dol`nosta staratel da ja vr{i neposredno.

Za staratel se postavuva lice koe ima li~ni svojstva i sposobnosti za vr{ewe na dol`nosta staratel, a koe prethodno } e dade soglasnost da bide staratel. Za staratel prvenstveno se postavuva blizok rodnina na liceto pod staratelstvoto. Pri postavuvaweto staratel, centarot za socijalna rabota gi zema predvid èlbite na liceto pod staratelstvo, dokolku e vo sostojba da gi izrazi, kako i èlbite na negovite bliski rodnini.

Isto lice moè da bide postaveno za staratel na pove} e lica, dokolku se soglasi, ako toa ne e vo sprotivnost so interesite na nekoe od licata {to se stavaat pod staratelstvo i ako tie se soglasat so toa. Na lice pod staratelstvo smesteno vo vospitna, socijalna, zdravstvena ili druga ustanova ili organizacija, kako i vo drugo semejstvo ili kaj drugo lice, centarot za socijalna rabota } e mu postavi staratel za vr{ewe na rabotite na staratelstvoto {to liceto, semejstvoto ili ustanovata ne gi vr{at vo ramkite na svojata redovna dejnost. Centarot za socijalna rabota moè so re{enie da gi ograni~i ovlastuvawata na staratelot i da re{i oddelni raboti od staratelstvoto da gi vr{i neposredno.

25 Vidi Prilog br. 5 – Spisok na CSR vo RM.


Staratelot e dolèn, vo ramkite na svoite ovlastuvawa, sovesno da se griì za li~nosta i za pravata i interesite na liceto pod staratelstvo i sovesno da upravuva so negoviot imot. Bez prethodno odobrenie od centarot za socijalna rabota, staratelot ne moè da prezema raboti koi gi minuvaat ramkite na redovnoto rabotewe ili upravuvawe so imotot na liceto pod staratelstvo. Staratelot ne moè da dava podaroci ili da raspolaga so imotot na liceto pod staratelstvo bez nadomest i ne moè liceto pod staratelstvo da go obvrzuva kako garant. Staratelstvo nad maloletno lice bez roditelska grià Dete bez roditelska grià e dete ~ii{to roditeli ne se ìvi, ili se is~eznati, nepoznati ili se so nepoznato ìveali{te pove} e od edna godina i dete ~ii{to roditeli, bez ogled na pri~inite, privremeno ili trajno ne gi izvr{uvaat svoite roditelski prava i dol`nosti. Staratelot na maloletnoto lice e dolèn kako roditel da se griì za li~nosta na maloletnikot, a osobeno za negovoto zdravje, vospitanie, obrazovanie i osposobuvawe za samostoen ìvot i rabota. Samo so odobrenie na centarot za socijalna rabota staratelot moè:

da go prekine obrazovanieto na maloletnikot ili da go promeni ¨vidot na obrazovanieto; da odlu~i za izborot, vr{eweto ili promenata na zanaetot na ¨maloletnikot i da prezeme i drugi merki, opredeleni so zakon vo pogled na li~nosta ¨na maloletnikot.

Staratelstvo nad lica na koi im e odzemena ili ograni~ena delovnata sposobnost Licata na koi so odluka na sudot delumno ili celosno im e odzemena delovnata sposobnost, centarot za socijalna rabota gi stava pod staratelstvo. Delovna sposobnost e sposobnosta na edno lice pravno da ja izrazi relevantnata volja za u~estvo vo pravniot promet. Staratelot na lice na koe mu e odzemena ili ograni~ena delovnata sposobnost e dolèn da se griì za negovata li~nost, za negovite

II

237

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

prava, interesi, smestuvawe i zdravje, imaj} i gi predvid pri~inite poradi koi na liceto mu e odzemena, odnosno ograni~ena delovnata sposobnost i nastojuvaj} i tie da bidat otstraneti, a liceto da se osposobi za samostoen ìvot i rabota. Staratelot na lice na koe mu e odzemena delovnata sp o so b n ost gi ima pravata i dol`nostite na staratel na maloletno lice koe sè u{te nema napolneto 15 godini. Staratelot na lice na koe mu e ograni~ena delovnata sposobnost ima dol`nosti i prava na staratel na maloletno lice koe ima napolneto 15 godini. Sudot e dolèn da go izvesti centarot za socijalna rabota {tom } e se povede postapka za odzemawe na delovnata sposobnost na edno lice. Vo postapka za odzemawe na delovnata sposobnost na edno lice Centarot za socijalna rabota moè da mu postavi privremen staratel, dokolku smeta deka e potrebno. Dol`nosta privremen staratel prestanuva {tom } e se postavi postojan staratel ili {tom re{enieto na sudot so koe{to se odbiva predlogot za odzemawe na delovnata sposobnost } e stane pravosilna.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{tita Oddelenie za socijalna, semejna i pravna za{tita na decata i na semejstvoto Elena LazovskaTel: 02/3106-404e-mail: [email protected]

35. Za{tita i grià za vnatre{no raselenite lica

Vnatre{no raselenite lica (VRL) imaat pravo na za{tita i na grià dokolku imaat evidenten karton izdaden od MTSP. Evidentniot karton se izdava otkako liceto } e se prijavi vo MTSP. So evidentniot karton se dokaùva deka liceto e vnatre{no raseleno lice od konfliktot/krizata vo 2001 godina. Za{titata i griàta se odvivaat kontinuirano.

Vo po~etokot na krizata, odreden broj lica od kriznite regioni se smestija vo kolektivni centri, a odreden broj vo doma} instva. Na doma} inite koi zgriìle vnatre{no raseleni lica, mese~no im se isplatuva po 4.600 denari.

MTSP obezbeduva ednokratna pari~na pomo{ vo visina od 60.000 denari po doma} instvo za kupuvawe osnovni sredstva vo domot za semejstvata na vnatre{no raselenite lica koi } e se vratat vo mestoto na ìveewe. Pravo na koristewe na ovie sredstva imaat samo licata koi sè u{te imaat status na vnatre{no raseleni lica, odnosno onie koi go nemaat prodadeno imotot


vo porane{nite krizni regioni, ne go napu{tile mestoto na ìveewe pred krizata i nemaat drugi svoi alternativni ìveali{ta nadvor od kriznite regioni.

Na semejstvata koi ne se zadovolni od uslovite za smestuvawe vo kolektivnite centri, im e ponudena mo`nost za zakup na stan pod kirija vo visina od 9.000 denari i pomo{ za semejstvoto vo visina od 4.600 denari, tro{oci {to gi pokriva MTSP.

Vo nasoka na podobruvawe na uslovite za ̀ iveewe na vnatre{no raselenite lica, Ministerstvoto prezema aktivnosti za mese~na zakupnina za stan, kako i za mese~na pari~na pomo{ za vnatre{no raselenite lica koi } e gi napu{tat kolektivnite centri i } e zaminat vo doma} instva. Isplatata se vr{i spored brojot na ~lenovite na semejstvoto. Na primer:

za edno~leno semejstvo, se ispla} a po 6.000 denari (100 evra) ¤mese~na zakupnina i 3.000 denari (50 evra) mese~na pari~na pomo{;za pet~leno semejstvo se ispla} a po 12.000 denari (200 evra) ¤mese~na zakupnina i 7.200 denari (120 evra) mese~na pari~na pomo{.

Za licata koi sè u{te prestojuvaat vo kolektivnite centri, se ispla} a po 400 denari dnevno po lice na kolektivniot centar za kompletnite uslugi {to gi dobivaat vnatre{no raselenite lica, smesteni vo kolektiven centar.

Vo nekoi od kolektivnite centri sè u{te prestojuvaat lica koi pred nekolku godini go izgubile statusot na vnatre{no raseleni lica.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za azil, migracija i humanitarna pomo{ Dejan Ivkovski Tel: 02/3106-664e-mail: [email protected]

36. Ostvaruvawe na pravata na priznaenite begalci,

licata pod humanitarna za{tita i na baratelite na azil

Pristapot na begalcite do pravata od oblasta na socijalnata za{tita, zdravstvenata za{tita, obrazovanieto i pristapot do pazarot na trudot se

II

239

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

regulirani so Zakonot za azil i privremena za{tita (ZAPZ) i so mati~nite zakoni od ovie oblasti.

Soglasno so predvidenata dinamika za prezemawe na odgovornostite {to se pod ingerencija na MTSP, po~nuvaj} i od 1.5.2007 godina, na licata so priznat status na begalec treba da im se ovozmoì celosno ostvaruvawe na nivnite prava vo instituciite za socijalna za{tita, a toa se:

pravo na prestoj; ¨

pravo na rabota; ¨

pravo na pari~na pomo{; ¨

pravo na smestuvawe, i ¨

pravo na zdravstvena za{tita. ¨

Pravo na prestojVo soglasnost so Zakonot za azil i privremena za{tita, licata koi se begalci, baratelite na azil ili licata pod humanitarna za{tita steknuvaat pravo na prestoj so podnesuvawe dokumenti za li~na identifikacija do Ministerstvoto za vnatre{ni raboti. MVR im izdava re{enie za soodveten status i li~na karta za begalec ili za lice pod humanitarna za{tita.

Pravo na rabotaZa ostvaruvawe na pravoto na rabota, priznaeniot begalec i licata pod humanitarna za{tita treba da bidat registrirani vo Agencijata za vrabotuvawe kade {to se podnesuvaat slednive dokumenti:

re{enie za status na priznaen begalec ili lice pod humanitarna ¨za{tita (od MVR);li~na karta za begalec ili za lice pod humanitarna za{tita (od ¨MVR), irabotni~ka kni{ka. ¨

Ovie lica treba da go ostvaruvaat pravoto na rabota isto kako i strancite so postojan prestoj vo Makedonija, vo soglasnost so noviot Zakon za vrabotuvawe i rabota na stranci, vo koj mo{ne precizno se definiraat pravoto na rabota i na vrabotuvawe na priznaetite begalci i uslovite pod koi tie moàt da go koristat.

Pravo na pari~na pomo{ Spored zakonot, pravo na pari~na pomo{ vo mese~en iznos, ima priznaen begalec koj nema prihod ili ne moè da ostvari prihod od svojot imot. Pari~nata pomo{ e vo vid na osnovna pari~na pomo{ na nositelot na pravoto i vo vid na dodatok za drugite ~lenovi na semejstvoto koi nemaat sredstva


za egzistencija (souìvateli na pomo{ta) a do obezbeduvaweto sredstva za nivna egzistencija, a najdolgo dve godini od denot na dostavuvaweto na re{enieto za priznavawe na statusot priznaen begalec. Po istekot na rokot od dve godini, priznaenite begalci se izedna~eni so dràvjanite na Republika Makedonija po odnos na pravoto na postojana pari~na pomo{ i po odnos na drugite prava od socijalnata za{tita.

Licata moè da go ostvarat ova pravo so podnesuvawe na slednite dokumenti:

re{enie za status na priznaen begalec ili na lice pod humanitarna ¨za{tita;li~na karta za begalec ili za lice pod humanitarna za{tita, i ¨

barawe do mesnonadle`niot centar za socijalna rabota ¨ 26 za ostvaruvawe na pravoto od ZAPZ.

Pari~nata pomo{ se utvrduva od prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik vo Republika Makedonija ostvarena vo poslednite tri meseci i iznesuva:

18% za osnovna pari~na pomo{ (priznaen begalec - samec); ¤23% za priznaen begalec so eden souìvatel na pravoto, i ¤30% za priznaen begalec so dvajca i pove} e souìvateli na ¤pravoto.

Pravo na smestuvawePriznaenite begalci moàt da go ostvaruvaat i pravoto na smestuvawe, vo soglasnost so ~len 52 od Zakonot za azil i privremena za{tita.

Za ostvaruvawe na ova pravo, treba da se podnese barawe do Oddelenieto za azil na MVR za smestuvawe na baratelot na azil vo Prifatniot centar za barateli na azil. Potoa, nadle`niot CSR treba da izgotvi re{enie za smestuvawe na konkretnoto lice.

Na priznaeniot begalec mu se obezbeduva smestuvawe, vo soglasnost so principot za lokalno u~estvo, so davawe na soodveten stan (na koristewe) ili so pari~na pomo{ potrebna za obezbeduvawe prostorii za smestuvawe ili so obezbeduvawe sredstva za negova egzistencija, no najdolgo dve godini od denot na dostavuvaweto na re{enieto za priznavawe na statusot priznaen begalec.

Vo slu~aj koga priznaeniot begalec } e gi odbie dadenite prostorii za smestuvawe vo op{tinata, toj go gubi pravoto na smestuvawe i moè da se naseli vo druga op{tina, po negov izbor i na negov tro{ok. 26 Spisokot na centrite e daden vo Prilog br. 5.

II

241

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ako edinicata na lokalnata samouprava ne e vo mo`nost da gi ispolni ovie prava, toga{ MTSP go prezema sproveduvaweto na ovie prava spored izgotveno Upatstvo za na~inot, uslovite i visinata na ostvaruvawe na pravoto na mese~na zakupnina za priznaenite begalci.

Pravo na zdravstvena za{titaOvie lica imaat pravo na osnovni zdravstveni uslugi koi vklu~uvaat:

A) primarna zdravstvena za{tita:

zdravstveni uslugi zaradi utvrduvawe, sledewe i proveruvawe na 1. zdravstvenata sostojba;prezemawe stru~no-medicinski merki i postapki za unapreduvawe 2. na zdravstvenata sostojba, spre~uvawe, suzbivawe i rano otkrivawe na bolestite i na drugi naru{uvawa na zdravjeto;uka`uvawe na itna medicinska pomo{, vklu~uvaj} i go i prevozot so 3. sanitetsko vozilo, toga{ koga e neophodno;lekuvawe vo ordinacija, odnosno vo domot na korisnikot;4. zdravstvena za{tita vo vrska so bremenost i poroduvawe;5. sproveduvawe preventivni, terapevtski i rehabilitaciski merki;6. prevencija, lekuvawe i sanirawe na bolestite na ustata i na zabite7. i lekovi od listata na lekovi utvrdena od Fondot za zdravstveno 8. osiguruvawe (FZO).

B) specijalisti~ko-konsultativna zdravstvena za{tita:

ispituvawa i utvrduvawe na zaboluvawata, povredite i na 1. zdravstvenata sostojba;sproveduvawe na specijalizirani dijagnosti~ki, terapevtski i 2. rehabilitacioni postapki, i protezi, ortopedski i drugi pomagala, pomo{ni i sanitetski 3. spravi i materijali i zabno-tehni~ki sredstva spored indikaciite utvrdeni so akt na FZO.

V) bolni~ka (kratkotrajna i dolgotrajna) zdravstvena za{tita:

ispituvawa i utvrduvawe na zdravstvenata sostojba, lekuvawe, 1. rehabilitacija, nega, smestuvawe i ishrana vo bolni~ki uslovi;lekovi spored listata na lekovi utvrdena od FZO i pomo{ni 2. materijali koi slu`at za primena na lekovite i na sanitetskite i drugite materijali potrebni za lekuvawe, i


smestuvawe i ishrana na pridru`nik pri neophodno pridruùvawe 3. na dete do trigodi{na vozrast dodeka e na bolni~ko lekuvawe, no najmnogu do 30 dena.

G) obdukcija na umreni po barawe na zdravstvenite ustanovi.

Socijalni prava na licata pod humanitarna za{titaSpored postojnata zakonska regulativa, ovie lica imaat pravo na:

prestoj (edna godina i podolgo, dokolku liceto ne moè da ¤se vrati vo svojata dràva kade {to bi bilo podloèno na ma~ewe, ne~ove~no odnesuvawe ili poniùva~ko postapuvawe i kaznuvawe - ~l. 58, vo vrska so ~l. 5 od ZAPZ);smestuvawe (najdolgo edna godina po dobivaweto na re{enieto ¤za priznaen status na lice pod humanitarna za{tita - ~l. 59 od ZAPZ); pari~na pomo{, i ¤osnovni zdravstveni uslugi. ¤

Vo odnos na pravoto na rabota, licata pod humanitarna za{tita se izedna~eni so strancite so odobren privremen prestoj.

Socijalni prava na baratelite na azilOsnovnite socijalni prava na baratelite na pravo na azil se predvideni vo ~l. 48 od ZAPZ, a toa se:

pravo na prestoj; ¤pravo na smestuvawe i zgriùvawe vo prifaten centar ili na ¤drugo mesto, opredeleno od MTSP, ipravo na osnovni zdravstveni uslugi. ¤

Ustanovata kade {to se smestuvaat baratelite na azil e specijalizirana za taa namena. Stanuva zbor za Prifatniot centar za barateli na azil vo selo Vizbegovo, Skopje.

Postapkata za smestuvawe na baratel na azil vo Prifatniot centar za barateli na azil se realizira vrz osnova na podneseno barawe od Oddelenieto za azil pri MVR. Po odnos na ova barawe, mesnonadle`niot CSR27 treba da izgotvi re{enie za smestuvawe na konkretnoto lice.

27 Spisokot na centrite za socijalna rabota e daden vo Prilog br. 5.

II

243

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Osnovata za postapuvawe na CSR po barawe na MVR e definirana vo soglasnost so ~len 91 od Zakonot za socijalnata za{tita, koj veli deka postapkata za ostvaruvawe na pravoto na socijalna za{tita se poveduva po barawe na gra|aninot, odnosno na negoviot zakonski zastapnik, staratel ili po slu`bena dol`nost. Centarot ja poveduva postapkata po slu`bena dol`nost, po sopstvena inicijativa, po inicijativa na gra|anin, nadleèn organ ili na drugi organi i organizacii, koga toa e vo interes na gra|aninot ili koga postoi interes od strana na treti lica.

Na maloletni lica bez pridru`ba i na lica so pre~ki vo psihi~kiot razvoj koi baraat priznavawe na pravoto na azil } e im se opredeli staratel vo soglasnost so Zakonot za semejstvoto.

Problemot {to ve} e se javuva vo praktikata e vozrasni lica barateli na azil da ne poseduvaat dokumenti za nivniot o~eviden mentalen hendikep. Vo vakvite slu~ai, CSR vo soglasnost so negovite nadle`nosti, } e mora da nazna~i staratel po slu`bena dol`nost do zavr{uvaweto na postapkata za barawe azil.

Pravata na licata vo soglasnost so nivniot status, {to moàt da se ostvarat preku instituciite na sistemot, a vrz osnova na postojnata zakonska regulativa vo Republika Makedonija, se prikaàni vo Tabela 1. Tabela 1

Status

Barateli na azil

Priznati begalci

Lica pod humanitarna za{tita

Lica pod privremena za{tita

Soc

ijal

ni p

rava

(p

ari~

na p

omo{

)

Obr

azov

anie

Sm

estu

vaw

e

Zdr

avst

vena

za{

tita

Pra

vo n

a ra

bota

i

penz

isko

i

inva

lids

ko

osig

uruv

awe

Pra

vo n

a so

pstv

enos

t


Objasnuvawe za tabelata:

- prava {to gi ostvaruvaat isto kako makedonskite dr`avjani - prava {to gi ostvaruvaat kako strancite so privremen prestoj vo Republika Makedonija - prava {to gi ostvaruvaat vrz osnova odredbite od ZAPZ i spored Zakonot za socijalna za{tita

Nadle`en organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za azil, migracija i humanitarna pomo{Dejan Ivkovski Tel: 02/3106-664e-mail: [email protected]

37. Vr{ewe inspekciski nadzor nad sproveduvaweto

i nad primenata na zakonite i na drugite propisi vo

oblasta na socijalnata za{tita

Ministerstvoto sproveduva inspekciski nadzor nad sproveduvaweto i primenata na zakonite i na drugite propisi vo oblasta na socijalnata za{tita, nad ustanovite za socijalna za{tita i nad drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od oblasta na socijalnata za{tita kako profesionalna dejnost.

Inspekciskiot nadzor se vr{i kako redoven ili kako vonreden, vrz osnova na godi{nata programa. Redovniot nadzor se sproveduva najmalku edna{ vo period od tri godini kaj site ustanovi za socijalna za{tita i kaj drugite pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od oblasta na socijalnata za{tita. Vonredniot nadzor se sproveduva po slu`bena dol`nost, po inicijativa na gra|anite, nadle`niot organ, drugite organi i organizacii i na drugite pravni lica, koga postoi interes od strana gra|anin, interes na treti lica ili op{t interes.

Dokolku sakate da prijavite nepravilnosti vo raboteweto na odreden praven subjekt koj dejstvuva vo sferata na socijalnata za{tita, potrebno e da podnesete prijava, odnosno pretstavka, i soodvetna dokumentaciska poddr{ka na navodite izneseni vo pretstavkata. Inspekcijata e dol`na vedna{ da napravi proverka na prijavata.

Pri sproveduvawe na inspekciskiot nadzor, inspektorot gi ima slednive prava i obvrski:

II

245

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

so re{enie da zabrani ustanovata za socijalna za{tita i drugite ¤pravni i fizi~ki lica koi vr{at odredeni raboti od socijalna za{tita da sproveduvaat merki i da prezemaat raboti {to se vo sprotivnost so zakonot;da pokrene postapka za utvrduvawe na prekr{o~na odgovornost ¤i da podnese krivi~na prijava do nadle`niot javen obvinitel, ¤dokolku oceni deka e povreden zakonot ili drug propis, a taa povreda povlekuva odgovornost za delo kaznivo spored zakon.

Nadle`en organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za inspekciski nadzor vo oblasta na socijalnata za{titaZoran StojanovTel: 02/3106-659e-mail: [email protected]

Borci i invalidi

38. Ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok za

civilna invalidnina i na pravoto na pomo{ i nega od

drugo lice

So Zakonot za civilnite invalidi od vojnata (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 33/76, 25/79, 11/81, 4/85, 12/89, 38/91 i 81/99) se reguliraat pravata na civilnite invalidi od vojnata, uslovite za steknuvawe i postapkata za ostvaruvawe na pravata.

Spored ovoj zakon za civilen invalid od vojnata se smeta:

lice kaj koe nastapilo o{tetuvawe na organizmot kako posledica od 1. ranuvawe ili od povredi nastanati od terorizirawe i od li{uvawe od sloboda od strana na okupatorot ili na negovite pomaga~i (`rtva na fa{isti~kiot teror);lice kaj koe nastapilo o{tetuvawe na organizmot kako posledica 2. od ranuvawe ili povredi nastanati vo vrska so voenite operacii: bombardirawe, uli~ni borbi, zaskitan kur{um i drugo (`rtva na voenite dejstvija);lice kaj koe nastapilo o{tetuvawe na organizmot kako posledica od 3. ranuvawe ili povredi zdobieni od zaostanat voen materijal, i lice kaj koe nastapilo o{tetuvawe na organizmot kako posledica od 4. ranuvawe ili povredi nastanati vo teroristi~ki akcii (`rtva na teroristi~ki akcii).


Spored Zakonot, pravo na za{tita nemaat civilnite lica so o{tetuvawe na organizmot zdobieno dodeka bile aktivni pripadnici i pomaga~i na neprijatelskite voeni i drugi formacii, kako i civilnite lica kaj koi o{tetuvaweto na organizmot nastapilo kako posledica od nivni dejstvija za zdobivawe so materijalna korist od zaostanat voen materijal.

Civilnite invalidi od vojnata mo`at da gi ostvarat slednive prava koi, spored odredbite na ovoj zakon, se li~ni prava:

civilna invalidnina;1. dodatok za nega i pomo{ od drugo lice;2. zdravstvena za{tita;3. profesionalna rehabilitacija, i4. ortopedski pomagala.5.

Na civilnite invalidi od vojnata im pripa|a civilna invalidnina spored stepenot na o{tetuvaweto na nivniot organizam, nezavisno od nivnata materijalna polo`ba. Spored stepenot na o{tetuvaweto na organizmot, civilnite invalidi od vojnata se rasporeduvaat vo slednive grupi:

I grupa so 100% invaliditetII grupa so 90% invaliditetIII grupa so 80% invaliditetIV grupa so 70% invaliditetV grupa so 60% invaliditet

Za ostvaruvawe pari~en nadomestok, potrebno e da se dostavi slednava dokumentacija vo nadle`niot CSR:

barawe (nema propi{an formular); 1. procenka, odnosno naod i mislewe za invaliditetot i za 2. rasporeduvaweto na civilnite invalidi od vojnata vo grupi - go vr{i nadle`na lekarska komisija na na~in i vo postapka propi{ani so propisite na voenite invalidi, ipotvrda od MVR za zdobienite povredi od zaostanat voen materijal 3. od Vtorata svetska vojna.

Pravo na dodatok za nega i pomo{ od drugo lice ima civilen invalid od vojnata, pod uslovi utvrdeni so propisite za voenite invalidi. Ova pravo se steknuva so podnesuvawe na slednava dokumentacija do nadle`niot CSR28 spored mestoto na `iveali{teto, odnosno na prestojuvali{teto na podnositelot:

28 Spisokot na centrite za socijalna rabota e daden vo Prilog br. 5.

II

247

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

barawe (nema formular);1. predlog za medicinsko ve{ta~ewe; 2. potrebna medicinska dokumentacija;3. uverenie za dràvjanstvo;4. potvrda za materijalnata sostojba na podnositelot i na ~lenovite so 5. koi ìvee vo zedni~ko semejstvo (dokumentot se dobiva vo Upravata za javni prihodi), ipotvrda od MVR za zdobieni povredi od zaostanat voen materijal od 6. Vtorata svetska vojna.

Potrebata od pomo{ i nega od strana na drugo lice ja ocenuva nadle`na lekarska komisija, koja izgotvuva naod, ocenka i mislewe za taa cel.

Dodatokot za nega i pomo{ od drugo lice iznesuva 26% od prose~nata plata vo Republika Makedonija isplatena vo tekot na prethodnata godina.

Korisnicite na dodatokot za nega i pomo{ od drugo lice imaat pravo na zdravstvena za{tita, dokolku ne se osigurenici po nitu edna druga osnova.

Drugite tri li~ni prava (zdravstvena za{tita; profesionalna rehabilitacija; ortopedski pomagala) se objasneti podolu, kako posebni uslugi.

Rok za odlu~uvawe: 60 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaSlobodanka Lazova-Zdravkovska Tel: 02/3106-652e-mail: [email protected]

39. Ostvaruvawe na pravoto na li~na invalidnina

Vo soglasnost so Zakonot za pravata na voenite invalidi, ~lenovite na nivnite semejstva i ~lenovite na semejstvata na padnatite borci (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 13/96) i so Zakonot za posebnite prava na pripadnicite na bezbednosnite sili na Republika Makedonija i na ~lenovite na nivnite semejstva (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 2/2002, 17/2003), se propi{ani pravata na voenite invalidi i ~lenovite na nivnite semejstva po nivnata smrt i pravata na ~lenovite na semejstvata na padnatite borci kako posebni socijalni prava. Ovie prava moàt da gi ostvaruvaat lica dràvjani na Republika Makedonija koi se zdobile


so povreda ili bolest kako u~esnici vo NOV, NODEM, pripadnicite na bezbednosnite sili vo vojnata vo Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, voenite lica koi vr{ele voena dol`nost vo ARM i vo porane{nata JNA i licata koi vr{ele zada~i za dràvnata i javnata bezbednost i u~esnicite vo bezbednosnite sili vo periodot 2001-2002.

Pravoto na li~na invalidnina moè da go ostvaruvaat samo licata na koi im e utvrden statusot na voen invalid, vo soglasnost so uslovite i postapkata propi{ani so zakonite i so podzakonskite akti.

Za ostvaruvawe na ova pravo treba da se dostavat slednive dokumenti do podra~nata edinica na Upravata za borci29:

li~no barawe za ostvaruvawe status na voen invalid; ¨

uverenie za dràvjanstvo; ¨

dokaz deka liceto e povredeno ili se razbolelo za vreme na ïzvr{uvawe na voeni dol`nosti ili bezbednosni dol`nosti (uverenie od MVR ili od Ministerstvoto za odbrana za okolnostite pod koi nastanala povredata, odnosno bolesta);medicinska dokumentacija od periodot koga nastanala povredata, ödnosno bolesta, iuverenie od MVR ili od Ministerstvoto za odbrana za toa vo koj ¨period i kade bilo angaìrano liceto vo bezbednosnite sili.

Rokot za ostvaruvawe na pravoto na li~na invalidnina e 30 dena od denot koga e donesen naodot na lekarskata komisija.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:Uprava za pra{awa na borcite i na voenite invalidiAnka Naumova Tel.: 02/3114-660

40. Semejna i zgolemena invalidnina

Pravoto na semejna i zgolemena invalidnina moàt da go ostvarat ~lenovite na semejstvoto na zaginato lice-u~esnik vo porane{nite vojni, vo bezbednosnite sili na Republika Makedonija i voeno lice-vojnik vo porane{nata JNA i vo ARM, kako i ~lenovite na semejstvoto na po~inat voen invalid, vo soglasnost so uslovite i postapkata propi{ani vo propisite.

Za da ja ostvarite ovaa invalidnina, do Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi, treba da gi dostavite slednive dokumenti:

29 Spisokot na podra~nite edinici e daden vo Prilog br. 6.

II

249

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

barawe (nema propi{an obrazec); ¨

izvod od mati~nata kniga na umrenite; ¨

izvod od mati~nata kniga na ven~anite; ¨

uverenie za dràvjanstvo na podnositelot na baraweto, i ¨

dokaz (od Ministerstvoto za vnatre{ni raboti ili od Ministerstvoto ¨za odbrana) pod koi okolnosti liceto go izgubilo ìvotot.


Nadleèn organ i kontakt-informacii:Uprava za pra{awa na borcite i voenite invalidiAnka Naumova Tel. 02/3114-660

41. Invalidski dodatok

Pravoto na invalidski dodatok moàt da go ostvarat voenite invalidi i korisnicite na semejna invalidnina, dokolku nemaat drugi sredstva za egzistencija (plata, penzija ili prihodi od druga dejnost).

Za da go ostvarite ova pravo, treba da ja podnesete slednava dokumentacija:


uverenie za materijalnata sostojba; ¨

izjava za semejnata sostojba; ¨

potvrda od Fondot na PIOM deka ne ste korisnik na penzija; ¨

dokaz od Agencijata za vrabotuvawe deka ne ste vraboteni (za site ¨~lenovi na semejstvoto), idokaz deka ne ste korisnici na drugi socijalni pari~ni primawa öd nadle`niot centar za socijalni raboti30.

Rok za odobruvawe: 30 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:Uprava za pra{awa na borcite i na voenite invalidiAnka Naumova Tel. 02/3114-660

30 Spisokot na centrite za socijalna rabota e vo Prilog br. 5.


42. Ortopedski dodatok

Pravo na ortopedski dodatok moàt da ostvarat samo voenite invalidi od prvata do petata grupa na o{tetuvawe (navedeni vo usluga 38) na ekstremitetite i potpolno slepite voeni invalidi.

Za ostvaruvawe na ova pravo, treba da podnesete:

barawe (nema propi{an obrazec), i ¨

medicinska dokumentacija od mati~en lekar. ¨

Rok na odlu~uvawe: 30 dena od denot koga e donesen naodot na lekarskata komisija.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:Uprava za pra{awa na borcite i na voenite invalidiAnka Naumova tel.02/3114-660

43. Bawsko i klimatsko lekuvawe Pravo na bawsko i klimatsko lekuvawe vo traewe od 15 dena, kako prodolèn vid lekuvawe, moàt da ostvarat samo voenite invalidi. Ova pravo se ostvaruva vrz osnova na naod i mislewe od lekarska komisija.

Pravoto moè da go ostvarite so podnesuvawe:

barawe, odnosno bolni~ka lista ({to pretstavuva samoto barawe), ¨potkrepena so soodvetna medicinska dokumentacija izdadena od mati~en lekar za intenzivno lekuvawe vo tekot na poslednata godina.

Rok na ostvaruvawe na pravoto: 30 dena


II

251

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

44. Pravo na patni~ko motorno vozilo

Pravo na patni~ko motorno vozilo moàt da ostvarat samo voenite invalidi od prvata grupa, so 100% voen invaliditet, koi statusot go ostvarile poradi o{tetuvawe na dolnite ekstremiteti ili voeni invalidi koi se potpolno slepi.

Pravoto moè da go ostvarite so podnesuvawe:


medicinska dokumentacija. ¨

Rok na odobruvawe: 30 dena od denot koga e donesen naodot na lekarskata komisija.

Odobruvaweto zna~i deka se ispla} a iznos vo visina na 15 li~ni invalidnini na voen invalid od prva grupata so 100% voen invaliditet.


45. Profesionalna rehabilitacija

Pravo na profesionalna rehabilitacija moàt da ostvarat samo voenite invalidi vrz osnova na naod i mislewe na lekarska komisija zaradi osposobuvawe za vr{ewe zanimawe od ist stepen.

Pravoto } e go ostvarite preku podnesuvawe: barawe (nema propi{an obrazec), i ¨


Osposobuvaweto e za edno zanimawe i trae onolku kolku {to e potrebno za da se osposobi za toa zanimawe (najmnogu 3 godini).

Rok na odobruvawe: 30 dena od denot koga e donesen naodot na lekarskata komisija.



46. Nadomestok za tro{oci za pogreb na nositelite na

Partizanskata spomenica (NPS) i na narodnite heroi (NH)

So Zakonot za pravata na nositelite na Partizanska spomenica 1941 na licata odlikuvani so Orden na naroden heroj (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 73/93) e predvideno pravoto na nadomestok na tro{ocite za pogreb.

Ova pravo go ostvaruvaat ~lenovite na semejstvoto koi go izvr{ile pogrebot dokolku istiot ne go izvr{il nekoj drug organ.

Za da dobie nadomestok semejstvoto treba da ja podnese slednava dokumentacija:


kni{ka na po~inatiot za NPS ili za NH (original ili fotokopija); ¨

izvod od mati~nata kniga na umrenite, i ¨

faktura za izvr{eniot pogreb. ¨

Nadomestokot iznesuva tri prose~ni plati od poslednoto trimese~je od smrtta na nositelot na spomenicata, odnosno 5 prose~ni plati za po~inat naroden heroj.



47. Godi{no pari~no primawe za zakrepnuvawe na

nositelite na Partizanskata spomenica i na narodnite

heroi

Vo soglasnost so Zakonot za pravata na nositelite na Partizanskata spomenica 1941 i na licata odlikuvani so Orden na naroden heroj, nositelite na Partizanskata spomenica 1941 i licata odlikuvani so Orden na naroden heroj imaat pravo na godi{no pari~no primawe.

II

253

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ovie lica ne treba da podnesuvaat dokumentacija bidej} i isplatata se vr{i po slu`bena dol`nost, vo soglasnost so evidencijata na Upravata. Isplatata se vr{i po dobivawe informacija za prose~nata plata vo Republika Makedonija od poslednoto trimese~je od izminatata godina.


48. Besplaten i povlasten prevoz na nositelite na

Partizanskata spomenica i na narodnite heroi

Ova pravo moàt da go iskoristat site nositeli na Partizanskata spomenica i site lica odlikuvani so Orden na naroden heroj, na koi im se izdava kni{ka za povlasten i besplaten prevoz. Kni{kata se dobiva vo podra~nata edinica na Upravata za pra{awata na borcite i na voenite invalidi31, so rok na vaèwe od 5 godini, a se zaveruva edna{ godi{no.

Pravoto na besplaten i povlasten prevoz moàt da go iskoristat site nositeli, so podnesuvawe na:


kni{ka za povlasten i besplaten prevoz. ¨

Upravata za pra{awata na borcite i na voenite invalidi re{ava vo rok od 30 dena po podnesuvawe na baraweto.


49. Materijalno obezbeduvawe na u~esnicite vo NOV

Materijalno obezbeduvawe moè da ostvarat u~esnicite vo NOV i ~lenovite na semejstvoto na po~inat u~esnik vo NOV dokolku nemaat drugi sredstva za egzistencija (penzija, plata, prihodi od zemjodelska dejnost ili drugi prihodi od vr{ewe samostojna dejnost povisoki od najniskata penzija vo Republika Makedonija). Materijalnoto obezbeduvawe se sproveduva postojano.

31 Spisokot na podra~nite edinici na Upravata za borci e vo Prilog br. 6.


Ova pravo mo`e da se ostvari so podnesuvawe na slednava dokumentacija:

barawe za materijalno obezbeduvawe (nema propi{an obrazec); ¨

re{enie za u~estvo vo NOV vo dvojno traewe (dvojno traewe zna~i ¨priznato so re{enie izdadeno od porane{nata institucija za socijalno osiguruvawe) od Fondot na PIOM;uverenie za dr`avjanstvo; ¨

uverenie za materijalnata sostojba od Upravata za javni prihodi za ¨baratelot i za ~lenovite na negovoto semejstvo;uverenie od FPIOM deka baratelot ne e korisnik na penzija; ¨

potvrda od Agencijata za vrabotuvawe deka se prijavuvaat kako ¨nevraboteni;dokaz od centarot za socijalni raboti deka se korisnici na pari~ni ¨primawa, iizvod od mati~nata kniga na ven~anite dokolku soprugot/soprugata ¨bara materijalno obezbeduvawe po osnova na po~inat(a) soprug(a).

Rok na odlu~uvawe: 30 dena


50. Zdravstvena za{tita na voenite invalidi,

~lenovite na nivnite semejstva, semejnite invalidi,

korisnicite na materijalno obezbeduvawe, nositelite

na Partizanskata spomenica i na narodnite heroi

So propisite od oblasta na bore~ko-invalidskata za{tita se obezbeduva pravoto na zdravstvena za{tita na borcite i na ~lenovite na semejstvata na po~inatite borci, na voenite invalidi i na ~lenovite na nivnite semejstva, koi nemaat druga osnova za zdravstveno osiguruvawe (koi ne se korisnici na penzija, ne vr{at privatna profesionalna dejnost, ne ostvaruvaat prihodi od zemjodelska dejnost i sl.).

Dokumentacijata {to treba da se dostavi za ostvaruvawe na pravoto na zdravstvena za{tita e slednava:

II

255

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

barawe za zdravstvena za{tita (nema propi{an obrazec); ¨

dokaz deka ne se prijavuvaat vo Agencijata za vrabotuvawe; ¨

potvrda deka ne ostvaruvaat penzija preku Fondot na penziskoto i ¨invalidskoto osiguruvawe, ipotvrda deka ne se zdravstveno osigurani po druga osnova, od Fondot ¨za zdravstveno osiguruvawe.

Na ovie lica im se izdavaat sini karton~iwa vo podra~nite edinici na Upravata32.

Rok na odobruvawe: 30 dena


51. Dodatok za decata na borcite i na voenite invalidi

Voenite invalidi i korisnicite na semejna invalidnina koi ne go ostvarile ova pravo po drug propis (detska za{tita i FPIOM) imaat pravo na dodatok za deca.

Do Upravata za pra{awa na borcite i na voenite invalidi treba da se dostavi slednava dokumentacija:

barawe za dodatok za deca (nema propi{an obrazec); ¨

dokaz deka roditelite ne se vraboteni (od Agencijata za ¨vrabotuvawe);dokaz za materijalnata sostojba na semejstvoto (od Upravata za javni ¨prihodi);izvodi od mati~nata kniga na rodenite za decata; ¨

potvrda za redovno {koluvawe, i ¨

dokaz od centarot za socijalni raboti deka ne ostvaruvaat dodatok ¨na deca.


Nadle`en organ i kontakt-informacii:Uprava za pra{awa na borcite i na voenite invalidiAnka NaumovaTel: 02/3114-660

32 Vidi spisok vo Prilog br. 6.


52. Ednokratna pari~na pomo{ vo slu~aj na smrt na voen

invalid

Pravo na ednokratna pari~na pomo{ imaat ~lenovite na semejstvoto na po~inat voen invalid. Ova pravo moè da go ostvari i ~len na semejstvoto na po~inat korisnik samo ako ìveel vo zaedni~ko doma} instvo so po~inatiot korisnik i ako go izvr{il pogrebot na po~inatiot.

Ednokratna pari~na pomo{ moè da se ostvari so dostavuvawe na potrebnata dokumentacija:

barawe za ednokratna pari~na pomo{ (nema propi{an obrazec), ¨

posmrtnica, i ¨

faktura za izvr{eniot pogreb. ¨

Ednokratnata pari~na pomo{ se ispla} a vo visina na dve invalidnini od tretata grupa.



53. Ednokratna pari~na pomo{ za korisnicite na

materijalno obezbeduvawe

Pravo na ednokratna pari~na pomo{ imaat korisnicite na materijalno obezbeduvawe vo slu~aj na smrt na ~len na semejstvoto, podolgotrajno boleduvawe i vo slu~aj na elementarna nezgoda. Ova pravo moè da go ostvari i ~len na semejstvoto na po~inat korisnik samo ako ìveel vo zaedni~ko doma} instvo so po~inatiot korisnik.

Za da se ostvari ova pravo, do Upravata za pra{awa na borcite i na voenite invalidi treba da se dostavi slednava dokumentacija, i toa vo zavisnost od uslovot {to go ispolnuvate za ova pravo:

II

257

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

barawe (obvrzno za koj i da e uslov); ¨

posmrtnica (ako se raboti za po~inato lice); ¨

faktura za izvr{en pogreb (ako se raboti za po~inato lice); ¨

medicinski bele{ki za vlo{ena zdravstvena sostojba (za lice koe ¨podolgo vreme boleduva) ili dokazi za elementarni i za drugi nepogodi. ¨

Rok za odobruvawe: 30 dena


Drugi uslugi na Ministerstvoto

54. Osloboduvawe od carina na humanitarnite pratki

Humanitarnite pratki se osloboduvaat od carina vo soglasnost so obvrskite {to proizleguvaat od Carinskiot zakon (~l. 195) i Uredbata za pobliskite kriteriumi i za na~inot na sproveduvawe na osloboduvaweto od pla} awe uvozni dava~ki, kako i vrednosta, koli~estvoto i vidot ili namenata na stokata {to mo`e da se oslobodi od pla} awe uvozni dava~ki (~l. 36 – 41).

Za da se oslobodat humanitarnite pratki od carina, treba da se dobie Potvrda za osloboduvawe od carina na humanitarnata pomo{ nameneta za Republika Makedonija (za socijalni slu~ai, socijalni ustanovi, zdravstveni ustanovi i dr.). Za da se dobie potvrda, humanitarnata organizacija koja bara osloboduvawe na humanitarnite pratki od carina e dol`na da gi dostavi slednive dokumenti do MTSP:

Barawe (nema propi{an formular) za osloboduvawe od carina, vo 1. koe se navedeni vidot, koli~estvoto i vrednosta na stokata, kako i magacinot kade {to } e bide skladirana stokata do nejzinoto delewe (so navedena adresa na magacinot).

Izjava deka stokata ima humanitaren karakter i deka se podaruva 2. – ne se preprodava, odnosno ne se otu|uva, pri {to } e se navede za kogo e nameneta (koj e kraen korisnik na stokata):

Ako krajni korisnici se socijalni slu~ai, da se obezbedat ¤zavereni spisoci od soodvetniot centar za socijalna rabota,


kako i potvrda od centarot za socijalna rabota deka } e primi humanitarna pomo{ i deka } e u~estvuva pri nejzinata raspredelba, zaedno so humanitarnata organizacija.

Ako humanitarnata pomo{ se podaruva na zdravstvena, socijalna, ¤obrazovna ili druga institucija – treba da se dostavi i potvrda od taa institucija, deka } e ja primi humanitarnata pomo{ od soodvetnata organizacija.

Ako se vnesuva humanitarna pomo{ vo odredena laboratorija ¤za ispituvawe i sl., da se obezbedi potvrda od soodvetnata zdravstvena, socijalna, obrazovna ili druga institucija deka } e ja primi takvata humanitarna pomo{. Ako tie instrumenti se nameneti za samata humanitarna organizacija, a sluàt za nekakvo ispituvawe, toga{ treba da se obezbedi soglasnost od nadle`nite institucii;

Specifikacija3. za vidot, koli~estvoto i za vrednosta na stokata, vo 2 primeroka;

Sertifikat od donatorot koj ja podaruva stokata;4.

Kopija od sudskata registracija so koja se potvrduva deka 5. organizacijata e registrirana vo Republika Makedonija za vr{ewe na humanitarni aktivnosti, i

Zadolìtelno da se priloì potvrda od strana na krajnite korisnici 6. za primenata donacija od prethodnata potvrda za humanitarna pratka za koja MTSP ima izdadeno potvrda za osloboduvawe od carina.

Dokumentite pod to~ka 1, 2 i 3 mora da bidat zavereni so arhivski broj, da imaat potpis od ovlastenoto lice i pe~at i da bidat prevedeni na makedonski jazik (sudski prevod, zaveren od notar).

Dokolku ne se dostavat ovie dokumenti, organizacijata ne moè da dobie potvrda za osloboduvawe od carina.

Rok za izdavawe potvrda: 10 dena

Nadleèn organ i kontakt-informacii:MTSP, Sektor za socijalna za{titaOddelenie za azil, migracija i humanitarna pomo{Dejan IvkovskiTel: 02/3106-226e-mail: [email protected]

II

259

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

55. Pravo na sloboden pristap do informaciite od javen

karakter

Vo Republika Makedonija pravoto na sloboden pristap do informaciite od javen karakter se garantira so Ustavot na Republika Makedonija i so Zakonot za sloboden pristap do informaciite od javen karakter.

[to e informacija od javen karakter? Koj e imatel na informacija od javen karakter?

Informacija od javen karakter e informacija vo koja i da bilo forma {to ja sozdal i so koja raspolaga: organ na dràvnata vlast i drugite ustanovi i institucii, organite na op{tinite, organite na Grad Skopje, javnite ustanovi i slu`bi, javnite pretprijatija i pravnite i fizi~kite lica koi vr{at javni ovlastuvawa i dejnost od javen interes. Zna~i, informacija od javen karakter e sekoja informacija so koja{to raspolagaat ovie organi, koi zakonot gi narekuva „imateli na informacii”. Imatelite na informacii se dol`ni da ovozmoùvaat informirawe na javnosta za nivnata rabota.

Listata so celosen pregled na site imateli na informacii od javen karakter sekoja kalendarska godina ja objavuva Komisijata za za{tita na podatocite od javen karakter (www.sinf.gov.mk). Listata na informacii od javen karakter na MTSP e dadena vo Prilog br. 15.

Koj moè da bide baratel na informacija od javen karakter? Koj ima pravo na pristap?

Sekoe fizi~ko lice moè da se javi kako baratel na informacija od javen karakter, bez ogled na toa dali e dràvjanin na Republika Makedonija ili e stranec, ili, pak, e lice bez dràvjanstvo. Baratelot ne moè da bide diskriminiran vrz osnova na pol, rasa, vera, politi~ko ubeduvawe ili na koj i da e drug na~in. Pravo na pristap imaat i pravnite lica.

Pri podnesuvawe na baraweto baratelot ne e dolèn da gi navede pri~inite poradi koi ja bara informacijata, ili za {to } e mu sluì taa. Potrebno e da se navede samo deka stanuva zbor za barawe za pristap do informacii.

Vo koi slu~ai pravoto na pristap do informaciite moè da se ograni~i?

Vo Zakonot za sloboden pristap do informaciite od javen karakter se vr{i taksativno nabrojuvawe na informaciite a pristapot do niv moè da bide odbien od strana na nivnite imateli. Takvi se:


Informacija koja vrz osnova na zakonot pretstavuva klasificirana 1. informacija so soodveten stepen na tajnost. Se misli na klasificirani informacii koi se opredeleni kako doverlivi, so razli~en stepen na doverlivost, vo soglasnost so Zakonot za klasificirani informacii.Li~en podatok ~ie{to otkrivawe bi zna~elo povreda na za{titata 2. na li~nite podatoci. Stanuva zbor za informacii koi pretstavuvaat li~ni podatoci, a ~ija povreda e zabraneta vo soglasnost so Zakonot za za{tita na li~nite podatoci.Informacija za arhivskoto rabotewe koja{to e utvrdena kako 3. doverliva.Informacija ~ie{to davawe bi zna~elo povreda na doverlivosta 4. na dano~nata postapka. Informacija koja e steknata ili sostavena za istraga, za krivi~na 5. ili za prekr{o~na postapka, za sproveduvawe upravna i gra|anska postapka, a so ~ie davawe bi se zagrozil tekot na postapkata, odnosno nejzinoto davawe bi imalo {tetni posledici za postapkata.Informacija {to se odnesuva na komercijalni i na drugi ekonomski 6. interesi, kako i na interesite na monetarnata i fiskalnata politika, a ~ie davawe } e ima {tetni posledici po ostvaruvaweto na funkcijata. Informacija od dokument {to e vo postapka na podgotvuvawe i s7. è u{te e predmet na usoglasuvawe kaj imatelot, a negovoto otkrivawe bi predizvikalo pogre{no razbirawe na sodrìnata. Zna~i, imatelot na informacijata koja poteknuva od dokument {to ne e zavr{en, nema da bide otkrien, bidej} i dokumentot e necelosen. So toa informacijata bi dobila poinakva sodrìna, odnosno nejzinata sodrìna bi moèla da bide razbrana poinaku od ona {to taa navistina pretstavuva.Informacija za za{tita na ìvotnata sredina koja ne e dostapna 8. na javnosta zaradi za{tita na zdravjeto na lu|eto i na ìvotnata sredina. Za zabrana na pristap do vakvata informacija, taa treba da bide klasificirana so odreden stepen na doverlivost od soodvetniot minister ili od drug funkcioner koj vo soglasnost so zakonot ima pravo da go opredeluva stepenot na doverlivost na takvite informacii.Informacija koja gi zagrozuva pravata na industriska ili 9. intelektualna sopstvenost (patent, model, mostra, stokoven i usluèn ìg, oznaka na potekloto na proizvodot).

No, razbirlivo, se predviduva i obvrskata na imatelite na informacii, dokolku e vozmo`no, da gi odvojat od dokumentot informaciite od doverliv karakter, a informaciite od drugiot del od dokumentot da mu gi soop{tat, t.e. da gi napravat dostapni na baratelot.

II

261

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Koi se obvrskite na imatelite na informacii?

Sekoj imatel na informacii e dolèn da opredeli edno ili pove} e ¨slu`beni lica za posreduvawe vo ostvaruvaweto na pravoto na sloboden pristap do informaciite. Slu`benoto lice gi dava potrebnite informacii i mu pomaga na baratelot pri podnesuvaweto na baraweto.Imatelite na informacii se dol`ni redovno da vodat lista i ¨da ja aùriraat listata na informacii so koi raspolagaat i da gi objavuvaat na na~in dostapen za javnosta (internet-stranica, oglasna tabla i dr.).Imatelot na informacii e dolèn da ja informira javnosta za ösnovnite podatoci za kontakt so imatelot na informacijata, i toa: naziv, adresa, telefonski broj, broj na faks, adresa za elektronska po{ta i adresa na veb-sajtot; na~inot na podnesuvawe na baraweto za pristap do informaciite; propisite {to se odnesuvaat na nadle`nosta na imatelot na informaciite, povrzani so registarot na propisite objaveni vo slu`benoto glasilo; predlog-programite, programite, strategiite, stavovite, mislewata, studiite i drugite sli~ni dokumenti {to se odnesuvaat na nadle`nosta na imatelot na informaciite; site povici vo postapkata za javnite nabavki i tenderskata dokumentacija utvrdeni so zakon; podatoci za negovite nadle`nosti utvrdeni so zakon; organizacijata i tro{ocite na raboteweto, kako i za davaweto uslugi na gra|anite vo upravnata postapka i za svoite aktivnosti; izdavawe informativni bilteni i drugi oblici na informirawe; internet-stranicata za objavuvawe odluki, akti i merki so koi se vlijae na ìvotot i na rabotata na gra|anite i drugi informacii {to proizleguvaat od nadle`nosta i od rabotata na imatelot na informaciite. Za pristapot do ovie informacii, sekoj imatel na informaciite e dolèn da ovozmoì besplaten pristap do informaciite. Imatelite na informacii, odnosno odgovornite lica kaj niv, se ¨dol`ni za baratelite na informacii da obezbedat prostorii za uvid vo baranite informacii.Imatelite na informacii se dol`ni da go obezbedat obrazecot na ¨baraweto za pristap do informaciite na baratelot.Ako imatelot na informacii primi barawe za informacija so koja ¨ne raspolaga, toj e dolèn da go preprati baraweto do imatelot na informaciite, koj spored sodrìnata na baraweto e imatel na informacijata i za toa go izvestuva baratelot.Imatelot na informaciite, odnosno odgovornoto lice kaj nego, e ¨dolèn/dol`no da podgotvi godi{en izve{taj za sproveduvawe na Zakonot za sloboden pristap do informaciite od javen karakter.


Na koj jazik moè da se podnese barawe za pristap do informacija od javen karakter?

Baratelot go dostavuva baraweto do imatelot na informacijata na makedonski jazik i na negovoto kirilsko pismo, a baratelot (koj zboruva slu`ben jazik razli~en od makedonskiot jazik i od kirilskoto pismo) moè da go dostavi baraweto i na slu`ben jazik i pismo {to gi upotrebuva vo soglasnost so zakonot.

Kako se podnesuva baraweto i vo koja forma moè da se dobie baranata informacija?

Baraweto moè da se podnese usno, pismeno i po elektronski pat, na poseben obrazec (koga se podnesuva usno, odgovornoto lice } e go zavede baraweto so slu`bena bele{ka). Baratelot go dostavuva baraweto do slu`benoto lice za posreduvawe so informaciite. Pri podnesuvawe na baraweto, baratelot moè da ja izbere formata vo koja{to saka da ja dobie informacijata (fotokopija, uvid, prepis, elektronski zapis). Realnite materijalni tro{oci, {to gi propi{uva Vladata na Republika Makedonija, } e treba da gi pokrie baratelot.

Vo koj rok treba da se dobie informacijata?

Imatelite na informacii treba vedna{ da odgovorat na baraweto, a dokolku ne se vo mo`nost ili ako e potrebno pove} e vreme za da se podgotvi informacijata, najdocna vo rok od 30 dena. Kaj isklu~itelno obemnite barawa ovoj rok moè da bide prodolèn, no najmnogu do 40 dena, za {to baratelot mora da bide prethodno izvesten.

[to dokolku baraweto e odbieno ili ne e dobien nikakov odgovor?

Dokolku baraweto e odbieno ili baratelot ne dobie nikakov odgovor i po istekot na 30-te dena, baratelot ima pravo na àlba do Komisijata za za{tita na pravoto na sloboden pristap do informaciite od javen karakter, vo rok od 15 dena. Komisijata e dol`na da odlu~i po àlbata, isto taka, vo rok od 15 dena. Dokolku baratelot ne e zadovolen so re{enieto na Komisijata, toj moè da povede upraven spor.

Slu`beno lice od MTSP: Arife MusliuTel: 02/3106-220; 3106-233; 3118-242

II

263

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Postapka za dobivawe informacija od javen karakter vo Republika Makedonija

Fizi~ki i pravni lica

Barawe (pismeno, usno ili vo elektronski zapis)

Imatel na informacii

Dobiena informacija

Ne e dobien odgovor vorok od 30 dena (za obemni

barawa do 40 dena) ili baraweto e odbieno


@alba vo rok od 15 dena

Komisija za za{tita na pravoto na sloboden pristap do informacii od

javen karakter

Re{enie vo rok od 15 dena


Dokolku ne se zadovolni so odlukata na Komisijata

Upraven sud


Uslugi {to gi obezbeduva Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija

56. Voveduvawe na nevrabotenoto lice vo evidencija i

redovno javuvawe

Otkako } e go zavr{ite {koluvaweto, a ne ste vraboteni, treba da se prijavite vo centarot za vrabotuvawe33 spored mestoto na ̀ iveewe. Pritoa treba da gi dostavite slednive dokumenti:

1) li~na karta; 2) rabotna kni{ka: nova - nepopolneta, ako se javuvate prvpat, so popolnet obrazec-barawe (se prodava zaedno so rabotnata kni{ka); ili starata, dokolku imate rabotna kni{ka;3) diploma - svidetelstvo za zavr{eno obrazovanie - original (na uvid);4) uverenie za dràvjanstvo - fotokopija (ako nema sina li~na karta), i5) uverenie za semejno-materijalnata sostojba - samo za niskokvalifikuvani rabotnici; uverenieto se dobiva od op{tinata ili od mesnata kancelarija na centarot za vrabotuvawe, kade {to liceto ìvee.

Po prijavuvaweto, nevrabotenite lica, treba redovno da se javuvaat vo soodvetniot centar za vrabotuvawe i toa:

na sekoi 30 dena, za licata koi koristat pravo na pari~en nadomestok ï pravo na zdravstvena za{tita; na sekoi 60 dena, za lica koi koristat samo pravo na zdravstvena ¨za{tita; na sekoi 4 meseci, za licata koi ne koristat pravo na pari~en ¨nadomestok ili na zdravstvena za{tita.

Nevrabotenoto lice koe nema da ja ispolni ovaa obvrska, t.e. nema da se prijavuva redovno, spored utvrdenite rokovi, se bri{e od evidencijata na nevrabotenite lica i moè povtorno da se prijavi po istekot od edna godina. Voedno, dokolku e korisnik na pari~en nadomestok, go gubi i toa pravo, a pravo na zdravstvena za{tita moè da ostvari dokolku se prijavi vo centarot za vrabotuvawe kako nevraboteno lice po istekot na edna godina.

Nevrabotenoto lice e dol`no li~no da se javuva i da priloì rabotna kni{ka, li~na karta i kontrolen karton za javuvawe.


II

265

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

57. Pravo na zdravstvena za{tita

Nevrabotenoto lice ima pravo na zdravstvena za{tita:

dodeka prima pari~en nadomestok, i ¨

dokolku nema druga osnova na osiguruvawe. ¨

Za da se ostvari ova pravo, treba da se podnese slednava dokumentacija: Ako ne ste vo brak:

li~na karta; ¨

rabotna kni{ka; ¨

kontrolen karton za javuvawe; ¨

zdravstvena legitimacija, i ¨

izvod od mati~nata kniga na rodenite. ¨

Ako ste vo brak, i - ako bra~niot drugar e evidentiran kako nevraboteno lice:

li~nite karti od dvajcata bra~ni drugari; 1. ven~anica 2. – fotokopija; rabotnite kni{ki od dvajcata bra~ni drugari; 3. zdravstveni kni{ki za site korisnici; 4. izvodi od mati~nata kniga na rodenite za site deca, i5. potvrdi za decata 6. – u~enici i studenti;

- ako bra~niot drugar ne e evidentiran kako nevraboteno lice ili nema osnovno obrazovanie, pokraj navedenite dokumenti od to~kite 1-6 prilo`uvate i izjava deka bra~niot drugar:

nema zavr{eno osnovno obrazovanie; ¨

ne e vraboten vo drug grad; ¨

ne e vo redoven raboten odnos, i ¨

nema osnovano trgovsko dru{tvo, pretprijatie ili drug vid pravno ¨ lice i ne vr{i zanaet~iska, odnosno profesionalna dejnost.

Ako va{iot bra~en drugar e stranec, potrebno e:

fotokopija od li~nata karta na stranecot, i ¨

izjava od bra~niot drugar-stranec, zaverena od notar, vo koja e ¨ navedeno deka vo dr`avata od kade {to doa|a nema registrirano


privatna dejnost na svoe ime, ne e vo redoven raboten odnos i deka nema registrirano privatna dejnost na teritorijata na Republika Makedonija.

Ako ste nekvalifikuvan rabotnik, treba da dostavite i uverenie za semejno-materijalnata sostojba i imoten list od katastar za iznosot na prihodite od zemjodelska dejnost.

Dokolku imate pravo na zdravstvena za{tita, treba da se prijavuvate vo centarot za vrabotuvawe na sekoi 60 dena. Centarot vi izdava sini karton~iwa za zdravstvena za{tita.

58. Pravo na pari~en nadomestok

Pravo na pari~en nadomestok ima nevraboteno lice koe bilo vo raboten odnos najmalku 9 meseci neprekinato, ili 12 meseci so prekini vo poslednite 18 meseci, pred prestanokot na rabotniot odnos.

Pravo na pari~en nadomestok ima nevraboteno lice za vremeto pominato vo raboten odnos (navedeno pogore) za koe se uplatuvani pridonesi na plata, i toa dokolku:

bilo vo raboten odnos so polno rabotno vreme; ¤bilo vo raboten odnos so nepolno rabotno vreme, presmetano vo ¤polno rabotno vreme;bilo vo raboten odnos na opredeleno rabotno vreme (sezonska ¤rabota) podolgo od 40 ~asa vo nedelata, ako toa vreme e presmetano vo rabotniot sta`, iza rabota vo stranstvo. ¤

Barawe za pari~en nadomestok

Za da se dobie pari~en nadomestok, potrebno e da se dostavi barawe vo centarot za vrabotuvawe vo mestoto na `iveewe na nevrabotenoto lice34. Baraweto se podnesuva vo rok od 30 dena od denot na prestanokot na rabotniot odnos. Dokolku baraweto se podnese po istekot na rokot, pari~niot nadomestok se isplatuva od denot na podnesuvaweto na baraweto za preostanatiot period. Pari~en nadomestok ne se isplatuva dokolku baraweto e podneseno po istekot na rokot za koj sleduva nadomestokot, prika`ano vo tabelata podolu. Vo Prilog br. 16 e daden Pregled na potrebnite dokumenti za ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok pri prestanok na rabotniot odnos od delovni pri~ini i Pregled na


II

267

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

potrebnite dokumenti za ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok vo slu~aj na ste~aj na rabotodavecot.

Vreme za koe se isplatuva pari~niot nadomestok

Pari~niot nadomestok na nevrabotenoto lice se isplatuva eden mesec, ako ima sta` na osiguruvawe najmalku 9 meseci kontinuirano ili 12 meseci so prekin vo poslednite 18 meseci. Za podolg sta` na osiguruvawe, isplatata na pari~niot nadomestok e prikaàna vo slednava tabela.

Ako staòt na osiguruvawe iznesuva Pari~en nadomestok seisplatuva za vreme od

nad do (izrazeno vo broj na meseci)

18 meseci 2,5 godini 2 meseci2,5 godini 5 godini 3 meseci5 godini 7,5 godini 4 meseci

7,5 godini 10 godini 5 meseci10 godini 12,5 godini 6 meseci



22,5 godini 25 godini 11 meseci25 godini 12 meseci

Na nevrabotenoto lice, koe ima nad 57 godini (èna), odnosno 59 godini (ma`) i nad 15 godini sta` na osiguruvawe, pari~niot nadomestok mu se isplatuva do negovoto vrabotuvawe, odnosno do nastapuvawe na nekoi od osnovite za prestanok na pravoto na pari~en nadomestok. Visina na pari~niot nadomestok

Visinata na mese~niot pari~en nadomestok se utvrduva vrz osnova na presmetanite i isplatenite plati kaj rabotodavecot za poslednite 24 meseci, vo soglasnost so zakonot i so kolektivniot dogovor, i iznesuva:

50% od prose~nata neto-plata na rabotnikot za lice koe ima ¤pravo na pari~en nadomestok do 12 meseci; 40% od prose~nata neto-plata na rabotnikot za lice koe ima ¤pravo na pari~en nadomestok podolgo od 12 meseci.


Pari~niot nadomestok ne moè da iznesuva pove} e od 80% od prose~nata mese~na neto-plata po rabotnik vo Republika Makedonija objavena za posledniot mesec. Koj ne moè da ostvari pravo na pari~en nadomestok?

Pravo na pari~en nadomestok ne moè da ostvari nevraboteno lice na koe rabotniot odnos mu prestanal poradi:

davawe pismena izjava za prestanok na rabotniot odnos (osven ako ¨takvata izjava ne e dadena poradi promena na mestoto na ìveewe na bra~niot drugar ili poradi sklu~uvawe brak);spogodben prestanok na rabotniot odnos; ¨

ostvaruvawe na pravata od rabotniot odnos, sprotivno na zakonot; ¨

prestanok na rabotniot odnos po sila na zakonot (osven vo slu~aj na ¨prestanok na pravnoto lice poradi ste~aj);otkaz od strana na rabotodavecot poradi kr{ewe na rabotniot red i ¨na rabotnata disciplina; odbivawe da raboti na pozicija/mesto na koe e rasporeden, vo ¨soglasnost so zakonot;odbivawe da bide prezemen so spogodba kaj drug rabotodavec; ¨

odbivawe obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija; ¨

gubewe na rabotnata sposobnost, vo soglasnost so propisite za ¨penzisko i invalidsko osiguruvawe, iispolnuvawe na uslovite za ostvaruvawe na pravoto na penzija. ¨

Dokolku nevrabotenoto lice osnova trgovsko dru{tvo, pretprijatie ili drug vid pravno lice ili vr{i zanaet~iska, odnosno profesionalna dejnost, } e prestane pravoto na pari~en nadomestok, iako liceto dotoga{ bilo korisnik na ova pravo. Prodolùvawe na pari~niot nadomestok

Pari~niot nadomestok na nevrabotenoto lice prodolùva da se isplatuva i po istekot na vremeto opredeleno vo soglasnost so Zakonot:

na ̀ ena za vreme na bremenosta i po poroduvaweto, spored propisite ¨za rabotni odnosi, iako Agencijata za vrabotuvawe go upati nevrabotenoto lice na obuka, ¨prekvalifikacija ili dokvalifikacija do istekot na vremeto opredeleno za toa.

II

269

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Baraweto za prodolùvawe na pari~niot nadomestok na nevrabotenoto lice treba da se podnese vo rok od 30 dena od denot na prestanokot na pari~niot nadomestok.

59. Penzisko i invalidsko osiguruvawe za nevrabotenite

lica

Korisnicite na pari~en nadomestok na koi im nedostigaat najmnogu 5 godini do ispolnuvawe na uslovite za steknuvawe pravo na starosna penzija, a koi nemaat 15 godini sta` na osiguruvawe, imaat pravo na penzisko i invalidsko osiguruvawe vo soglasnost so propisite za penzisko i invalidsko osiguruvawe, do ostvaruvawe 15 godini sta` na osiguruvawe.

Uslovi za steknuvawe na pravoto na penzija za nevrabotenite lica

1) Starosna penzija Nevrabotenoto lice koe najdocna do 1.9.2007 godina, } e napolni

40 godini penziski sta` (ma`), odnosno ¤35 godini penziski sta` (èna), ¤

a koi na 1.9.2000 godina imale napolneto

penziski sta` od 33 godini (ma`), odnosno ¤penziski sta` od 28 godini (èna), imaat pravo na starosna ¤penzija.

Nevrabotenoto lice steknuva pravo na starosna penzija koga } e napolni 64 godini ìvot (ma`), odnosno 62 godini ìvot (èna) i najmalku 15 godini penziski sta`.

Starosnata granica za licata koi imaat beneficiran sta` se namaluva vo zavisnost od stepenot na zgolemuvaweto na staòt, i toa za po edna godina, spored ~len 18 od Zakonot za penzisko i invalidsko osiguruvawe. Namaluvaweto se presmetuva na sledniov na~in:

za sekoi 7 godini pominati na rabotni mesta na koi efektivno 1. pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 13 meseci;za sekoi 6 godini pominati na rabotni mesta na koi efektivno 2. pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 14 meseci;


za sekoi 5 godini pominati na rabotni mesta na koi efektivno 3. pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 15 meseci;za sekoi 4 godini pominati na rabotni mesta na koi efektivno 4. pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 16 meseci;za sekoi 3 godini i 6 meseci pominati na rabotni mesta na koi 5. efektivno pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 17 meseci, iza sekoi 3 godini pominati na rabotni mesta na koi efektivno 6. pominati 12 meseci se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 18 meseci.

Po ispolnuvaweto na gorenavedenite uslovi Agencijata za vrabotuvawe, po slu`bena dol`nost, gi dostavuva potrebnite dokumenti (prijava/odjava – M1/M2 formular i M4 – za plateni pridonesi za liceto) do Fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, kade {to se steknuva i se ostvaruva pravoto na starosna penzija.

2. Invalidska penzija. Postapkata e sosema ista kako i za ostvaruvawe na invalidska penzija za osigurenicite {to se vo raboten odnos (postapkata e opi{ana vo uslugata br. 67).

Po ispolnuvawe na potrebnite uslovi, Agencijata za vrabotuvawe, po slu`bena dol`nost gi dostavuva potrebnite dokumenti (prijava/odjava – M1/M2 formular i M4 – za plateni pridonesi za liceto) do Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe, kade {to se steknuva i se ostvaruva pravoto na invalidska penzija so datumot na utvrduvawe na invalidnosta, spored podnesena medicinska dokumentacija.

60. Prijavuvawe raboten odnos

Po zasnovawe na raboten odnos, rabotodavecot e dol`en da go prijavi vrabotenoto lice vo Agencijata za vrabotuvawe. Za taa cel treba da se podnesat slednive dokumenti:

li~na karta (fotokopija) na liceto koe se prijavuva; 1. rabotna kni{ka (ako prethodno bil vraboten, so zaklu~en sta` od 2. prethodnata firma); popolneta Prijava za potreba od rabotnik (PPR) so arhivski broj i 3. {tembil, so pe~at i potpis; obrasci 4. M-1/M-2, popolneta prijava/odjava, so pe~at i potpis;

II

271

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

oglas objaven vo javno glasilo, i5. polnomo{no so arhivski broj i {tembil, so pe~at i potpis od 6. rabotodavecot.

Prijavuvaweto se vr{i vedna{ so datum na prijavuvawe, najdocna od denot na podnesuvawe na dokumentacijata.

Pove} e detali za drugite potrebni dokumenti za prijavuvawe raboten odnos se dadeni vo tabelata podolu, so dopolnitelni objasnuvawa, vo zavisnost od vidot na prijavuvaweto.

PRIJAVUVAWE OZNAKA na potrebnite dokumenti ZABELE[KA

1. Firma 06, 07 i 082. Upravitel na trgovsko dru{tvo 01, 02, 03, 04, 06, 07 i 08 3. Osnova~ na trgovsko dru{tvo 01, 02, 03, 04, 06, 07 i 08 4. Rabotnik kaj rabotodavec 01, 02, 03 i 04 5. Rabotnik po osnova na tehnolo{ki vi{ok 01, 02, 03, 04 i 05 A

6. Oglas za potreba od rabotnik 01 i 12 B7. Rabotnik vrz osnova na oglas 01, 02, 03, 04, 12, 13 i 14 B8. Rabotnik vraten od miruvawe 01, 02, 03, 04, 09 i 10 9. Imenuvano lice 01, 02, 03, 04 i 11 10. Dràven slu`benik od eden vo drug dràven organ 01, 02, 03, 04, 14, 15 i 16

A Dokumentacijata treba da se zaveri i da se potpi{e od ovlasteno lice vo slu`bata za posreduvawe vo centarot za vrabotuvawe.B PPR Obrazecot treba da se zaveri vo slu`bata za prijavuvawe i odjavuvawe raboten odnos, a potoa se oglasuva vo dnevniot pe~at. Oznakite pod broevite 12, 14, 15 i 16 se odnesuvaat samo za dràvnite organi, javnite ustanovi, fondovite i drugite organizacii osnovani od RM i vo sopstvenost na RM .

Oznaki za potrebnite dokumenti za prijavuvawe raboten odnos (spored gornata tabela)

Prijava za potreba od rabotnik - PPR (Obrazec 1. E-10);Prijava za osiguruvawe i za zasnovawe raboten odnos (2. Obrazec M-1, M-1/M-2);Fotokopija od li~nata karta na rabotnikot {to se vrabotuva ili {to 3. se imenuva;Rabotna kni{ka na rabotnikot {to se vrabotuva ili {to se 4. imenuva;


Spogodba za prezemawe, sklu~ena me|u dvajca rabotodavci;5. Evidenten list za rabotodavecot - se dobiva od slu`bata za 6. prijavuvawe i odjavuvawe raboten odnos;Re{enie od sudskiot registar;7. Re{enie od Dràvniot zavod za statistika, za mati~en broj i 8. {ifra;Fotokopija od odlukata za miruvawe na rabotniot odnos, so koja e 9. izvr{eno odjavuvaweto;Odluka za aktivirawe na rabotniot odnos, po osnova na vra} awe od 10. miruvawe;Odluka za imenuvawe lice, izdadena od nadleèn organ;11. Pismena soglasnost od Ministerstvoto za finansii;12. Pri prijavuvawe na rabotnik vo centarot za vrabotuvawe, 13. rabotodavecot e dolèn da go prezentira objaveniot javen oglas vo dnevniot pe~at ;Mislewe od Agencijata za dràvni slu`benici na Republika 14. Makedonija;Spogodba za prezemawe, sklu~ena me|u dva dràvni organa, i15. Pismena soglasnost od resornite ministerstva.16.

61. Odjavuvawe raboten odnos

Po prekin na rabotniot odnos, rabotodavecot go odjavuva vrabotuvaweto vo Agencijata za vrabotuvawe. Pritoa, potrebno e da se podnese slednava dokumentacija:

li~na karta (fotokopija) na liceto koe se odjavuva; 1. rabotna kni{ka, so zaveren sta`; 2. M-23. , odjava, iodluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe, so zadolìtelno 4. naveduvawe na ~lenot od Zakonot za rabotni odnosi vrz osnova na koj prestanuva rabotniot odnos.

Rabotodavecot treba da go izvr{i odjavuvaweto vo rok od 8 dena od denot na prestanokot na rabotniot odnos.

Vo zavisnost od odjavuvaweto, vo tabelata podolu sledat podetalni informacii za potrebata dokumentacija.

II

273

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

ODJAVUVAWE OZNAKA na potrebnite dokumenti ZABELE[KA

1. Osnova~ i upravitel po osnova na likvidacija - ste~aj 01, 02, 03, 04, 05 i 06

2. Rabotodavec - sopstvenik na samostoen zanaet~iski - trgovski du} an

01, 02, 03 i 07

3. Osnova~-upravitel na trgovec-poedinec 01, 02, 03, 08 i 09

4. Direktor - upravitel, osnova~ 01, 02, 03, 10, 11 i 12

5. Rabotnik so: spogodba, so otkaz od rabotnikot ili so otkaz od rabotodavecot

01, 02, 03 i 13 A

6. Rabotnik poradi penzionirawe - starosna ili invalidska penzija 01, 02, 03 i 14 B

7. Rabotnik poradi likvidacija - ste~aj na rabotodavecot 01, 02, 03, 04 i 05

8. Rabotnik poradi miruvawe na rabotniot odnos 01, 02, 03 i 15

9. Rabotnik poradi prestanok na dejnosta na rabotodavecot (samostoen zanaet~iski ili trgovski du} an)

01, 02, 03 i 16

10. Rabotnik, poradi smrt 01, 02, 03 i 17

11. Rabotnik po osnova na tehnolo{ki vi{ok, koga liceto se registrira vo evidencijata na nevraboteni lica

01, 02, 03, 18, 19 i 20

12. Rabotnik poradi zavr{uvawe na rabotniot odnos na opredeleno vreme

01, 02, 03 i 21

13. Rabotnik poradi izdr`uvawe kazna zatvor 01, 02, 03 i 22 V

14. Rabotnik poradi razre{uvawe od funkcija (od ministerstva, organi na upravata, javni pretprijatija, fondovi i organizacii vo dr`avna sopstvenost

01, 02, 03 i 23

15. Rabotnik poradi promena na sedi{te na dru{tvoto (vo drug grad vo RM)

01, 02, 03, 24 i 25


ODJAVUVAWE OZNAKA na potrebnite dokumenti ZABELE[KA

16. Rabotnik {to bil prijaven po gre{ka 01, 02, 03, 26 i 27

17. Rabotnik poradi bri{ewe na firmata i spojuvawe so druga firma 01, 02, 03, 28, 29 i 30 G

18. Rabotnik poradi bri{ewe na rabotodavecot (trgovec - poedinec) 01, 02, 03, 08 i 31

19. Rabotnici pri podelba na dru{tva

02, 03, 32, 33, 34, 35, 36, 37 i 38

20. Rabotnici od dràvnite organite, organi na lokalnata samouprava i Gradot Skopje, javnite ustanovi, fondovite i drugite organizacii osnovani od RM i vo sopstvenost na RM

01, 02, 03 i 13

A • ~len 69 od ZRO - raskinuvawe na dogovorot za vrabotuvawe so spogodba; i • prestanok na rabotniot odnos so otkaz od rabotnikot ili na rabotodavecot, soglasno odredbite od ZRO B Za den na prestanok na rabotniot odnos se smeta denot koga re{enieto od Fondot za PIO e zavereno vo arhiva so {tembil na pravniot subjekt od kade {to rabotnikot ostvaruva pravo na penzija. Ako rabotnikot e vraboten pred 1989 godina, potrebno e pokraj stariot obrazec so koj e vraboten, da dostavi nov M-2 obrazec so istite podatoci.V Dokolku vremetraeweto na kaznata zatvor e podolgo od 6 meseci, na rabotnikot mu prestanuva rabotniot odnos kaj rabotodavecot. Za kazna zatvor do 30 dena ne se vr{i odjava na rabotnikot. Ako vremetraeweto na kaznata zatvor e pokratko od 6 meseci, toga{ rabotnikot, po izdrùvaweto na kaznata, vo rok od 30 dena mora da se javi na rabota i da mu se aktivira rabotniot odnos kaj rabotodavecot.G Vo ovoj slu~aj, prestanokot i po~etokot na rabotniot odnos vo novoto dru{tvo treba da ima kontinuitet (den za den) za site vraboteni. D Rabotniot odnos pri prefrlawe - preminuvawe na rabotnicite vo novoformiranoto dru{tvo zadrùva kontinuitet.

Oznaki za potrebnite dokumenti za odjavuvawe raboten odnos (spored gornata tabela)

Obrazec 1. M-2.;Fotokopija od li~nata karta;2. Rabotna kni{ka so zatvoren sta`;3. Sudsko re{enie za otvorena postapka - likvidacija ili ste~aj;4. Re{enie za prestanok na rabotniot odnos, izdadeno od ste~ajniot 5. upravnik ili od likvidacioniot upravnik, od denot na otvoraweto na postapkata;

II

275

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Nov pe~at za otvorenata likvidaciona ili ste~ajna postapka;6. Fotokopija od re{enieto za prestanok na dejnosta, izdadeno od 7. podra~nite edinici na Ministerstvoto za ekonomija, za vr{ewe dejnost so li~en trud;Fotokopija od re{enieto od Centralniot registar za bri{ewe na 8. pravniot subjekt;Fotokopija od re{enieto od Dràvniot zavod za statistika, za 9. bri{ewe na pravniot subjekt;Re{enie od Centralniot registar za izvr{ena promena na 10. upravitelot (razre{uvawe i imenuvawe na nov upravitel);Odluka za razre{uvawe i imenuvawe nov upravitel na dru{tvoto;11. Odluka za prestanok na rabotniot odnos, izgotvena od noviot 12. upravitel dokolku, po izmenata vo Centralniot registar, rabotniot odnos prodolì na drugo rabotno mesto);Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe so naveden ~len 13. od Zakonot i obrazloènie za pri~inata za otkaùvaweto;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe (prestanok za 14. rabotniot odnos) poradi ispolnuvawe na uslovite za penzija;Odluka za prestanok/miruvawe na rabotniot odnos;15. Fotokopija od re{enieto za prestanok na dejnosta so li~en trud, 16. dobieno od op{tinata (podra~nata edinica na Ministersgvoto za ekonomija);Fotokopija od izvodot od mati~nata kniga na umrenite;17. Odluka za proglasuvawe prestanok na rabotniot odnos od delovni 18. pri~ini (tehnolo{ki, ekonomski, organizacioni i sli~ni promeni), vo soglasnost so odredbite od Zakonot za rabotnite odnosi (ZRO);Pregled dobien od Agencijata za vrabotuvawe - popolnet, zaveren od 19. praven subjekt i zaveren vo arhivata na centarot za vrabotuvawe;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe od delovni 20. pri~ini (tehnolo{ki, ekonomski, organizacioni i sli~ni promeni), vo soglasnost so odredbite od ZRO;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe, zasnovan na 21. opredeleno vreme, so naveden ~len 64 od ZRO;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe, po osnova na 22. izdrùvawe kazna zatvor, ~len 99 stav 1 to~ka 1 od ZRO;Re{enie ili odluka za razre{uvawe od funkcija, izdadeni od 23. nadle`niot organ;Fotokopija od re{enieto od Centralniot registar za promena na 24. sedi{teto;Fotokopija od izvestieto od Dràvniot zavod za statistika za 25. promena na sedi{teto;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe, so navedena 26.


osnova deka rabotnikot e prijaven po gre{ka;Pismeno barawe za odjavuvawe, potpi{ano od rakovoditelot na 27. centarot za vrabotuvawe;Re{enie od Centralniot registar za bri{ewe i pripojuvawe kon 28. drug praven subjekt;Izvestuvawe od Dràvniot zavod za statistika za bri{ewe i za 29. pripojuvawe;Odluki od dvata pravni subjekta za pravata i obvrskite na 30. rabotodavcite pri bri{eweto i pripojuvaweto;Odluka za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe, izdadena od 31. rabotodavecot so denot na upisot na bri{eweto vo Centralniot registar;Fotokopija od registracijata na staroto i na novoto dru{tvo;32. Re{enie od Dràvniot zavod za statistika za staroto i za novoto 33. dru{tvo (so komentar - bri{ewe poradi pripojuvawe kon novoto dru{tvo); Obrazec 34. M-2 od staroto dru{tvo;PPR i 35. M-1/M-2 obrasci od novoto dru{tvo;Spisok za vraboteni lica koi pri podelbata na dru{tvoto 36. preminuvaat vo novoto dru{tvo (so ime, prezime i mati~en broj na rabotnikot), arhivski zaveren od staroto i od novoto dru{tvo;Odluka za statusni promeni na dru{tvata pri delba, i37. Fotokopija od re{enieto od Centralniot registar za podelba na 38. dru{tvoto.

62. Izdavawe odobrenija za vrabotuvawe stranski

dràvjani

Spored Zakonot za vrabotuvawe i rabota na stranci (ZVRS; Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 70/07) vo Republika Makedonija moàt da se vrabotat stranci koi poseduvaat rabotna dozvola i koi imaat reguliran prestoj vo dràvava. Zakonot gi voveduva ovie odredbi so cel da se za{titi doma{niot pazar na trud.

Dopolnitelno, Vladata godi{no } e utvrduva kvota na rabotni dozvoli so odluka, donesena najdocna do ~etvrtiot kvartal od tekovnata godina za narednata godina, po predlog na nadle`niot minister za trud i na Agencijata za vrabotuvawe, no i vo sorabotka so ministrite odgovorni za soodvetnite oblasti. Godi{nata kvota za vrabotuvawe stranci vo Republika Makedonija ne moè da nadminuva 5% od naselenieto na Republika Makedonija, koe e zakonski vraboteno, spored podatocite od Dràvniot zavod za statistika.

II

277

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Rabotnata dozvola pretstavuva dokument vrz osnova na koj doma{niot ili stranskiot rabotodavec sklu~uva dogovor za vrabotuvawe ili za rabota.

Rabotna dozvola se izdava kako:

Li~na rabotna dozvola1. – za opredelen vremenski period do edna, odnosno do tri godini (za samovraboten stranec) ili na neopredeleno vreme (za stranci so dozvola za postojan prestoj ili za stranec so priznat status na begalec); se izdava na stranec (spored ~l. 12 od ZVRS), na baratel na azil za vreme od 3 meseci, na lice pod humanitarna za{tita (za vremetraewe na toj status na liceto), na lice pod privremena za{tita (za vremetraewe na toj status na liceto).Dozvola za vrabotuvawe2. – po pravilo se izdava za period od edna godina, po barawe na rabotodavecot so sedi{te ili so mesto na ìveewe na teritorijata na Republika Makedonija; dozvolata za prvo vrabotuvawe se izdava za 4 meseci, so mo`nost za prodolùvawe do vkupno edna godina, bez povtorno proveruvawe na uslovite dokolku rabotodavecot i stranecot ne gi prekr{ile odredbite.Dozvola za rabota3. – po barawe na rabotodavecot; dozvolata moè da ima razli~ni vremenski ograni~uvawa, vo zavisnost od celta so koja e izdadena. Dozvolata za rabota se izdava za slednive kategorii stranci i za slednive aktivnosti:

za premesteni rabotnici - za izveduvawe prekugrani~ni uslugi ¤ili vo organizaciska edinica prisutna na pazarot vo Republika Makedonija;za dopolnitelna obuka na premesteni stranski rabotnici vo ¤makedonskite kompanii;za premesteni stranski rabotnici koi sproveduvaat dopolnitelna ¤obuka za makedonskite rabotnici vo makedonski kompanii; za obuka i za napredna obuka ¤ – po barawe na organizatorot na obukata;za sezonski raboti; ¤na stranski pretstavnici na kompanii, i ¤za dogovorni uslugi {to se izvr{uvaat od stranec. ¤

Pred podnesuvawe na baraweto za koj i da e vid rabotna dozvola, rabotodavecot, odnosno stranecot, moè da dobie informacija vo AVRM: za posebnite merki za ograni~uvawe na brojot na samovrabotenite stranci spored pooddelni podra~ja i dejnosti {to gi utvrdila Vladata na Republika Makedonija; za sostojbata na pazarot na trudot i za iskoristenosta na kvotite, kako i informacija za ograni~enite i za zabranetite i spre~enite vrabotuvawa na strancite koi{to gi opredelila Vladata.


Za da se izdade rabotna dozvola za vrabotuvawe na stranski dràvjanin, do nadle`niot centar za vrabotuvawe35 treba da se dostavat slednive osnovni dokumenti:

barawe (vidi Prilog br. 16); ¨

drugi dokazi, navedeni vo formularite za barawe, vo zavisnost od ¨vidot na rabotnata dozvola {to ja barate;dokument so koj se dokaùva identitetot na stranecot, i ¨

dozvola za reguliran prestoj vo Republika Makedonija. ¨

Site drugi dokumenti potrebni za sekoja od navedenite rabotni dozvoli se navedeni vo Prilog br. 16.

Tro{ocite za steknuvawe rabotna dozvola i za reguliraweto na rabotniot odnos se na tovar na podnositelot na baraweto.

So pozitivno re{enie na baraweto, AVRM izdava rabotna dozvola koja{to moè da se prodolì po periodot za koj e validna. No, Agencijata moè da donese i negativno re{enie na baraweto. Dokolku rabotodavecot ne zasnova raboten odnos ili go prekine rabotniot odnos so stranecot pred istekot na va`nosta na rabotnata dozvola, toj e dolèn da ja vrati rabotnata dozvola vo Agencijata. AVRM moè da donese re{enie za odzemawe na rabotnata dozvola, pri {to AVRM treba da go izvesti i MVR.

Na stranecot moè da mu se izdade samo edna rabotna dovola za ist vremenski period.

63. Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija

Edno od pravata na osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost e pravoto na podgotovka za vrabotuvawe, odnosno obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija. Pokraj nevrabotenite lica, ova pravo moàt da go ostvaruvaat i rabotnici na koi rabotniot odnos } e im prestane po osnova na ekonomski, tehnolo{ki, strukturni ili sli~ni promeni.

Rabotodavecot bara lica za vrabotuvawe so potrebnite kvalifikacii od AVRM. Pritoa, toj dostavuva:

barawe (ima propi{an obrazec, vidi Prilog br. 16), i ¨

programa za obuka (vo ~ija podgotovka moè da u~estvuva i AVRM). ¨

35 Vidi Prilog br. 7.

II

279

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Vrz osnova na podnesenata dokumentacija, AVRM vr{i procenka dali baraweto e osnovano. Ako procenata e pozitivna vo korist na rabotodavecot, AVRM izdava odobrenie/soglasnost za sklu~uvawe dogovor za finansirawe na obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija, vo zavisnost od potrebite.

Prava i obvrski na nevrabotenoto lice i na rabotodavecot

Nevrabotenoto lice vo podgotovkata za vrabotuvawe ima pravo na:

pari~na pomo{ (vo iznos od 4.000 denari mese~no od AVRM); ¨

osiguruvawe od nesre} a pri rabota i pri profesionalno zaboluvawe ¨i zdravstvena za{tita od Agencijata za vrabotuvawe, dokolku nema pravo na osiguruvawe po druga osnova, inadomestok za prevoz do i od rabota i ishrana, na tovar na ¨rabotodavecot.

Agencijata za vrabotuvawe participira vo tro{ocite na rabotodavecot za podgotovkata za vrabotuvawe (2.000 denari mese~no, po rabotnik).

Ako nevrabotenite lica uspe{no ja zavr{at podgotovkata, tie zasnovaat raboten odnos na neopredeleno vreme. Rabotodavecot treba da vraboti najmalku 70% od licata koi posetuvale obuka. Rabotodavecot treba da gi vraboti licata vo rok od 8 dena po uspe{no zavr{enata obuka i pritoa da gi zadr`i kako vraboteni najmalku edna godina. Dokolku, po vina ili po volja na rabotodavecot nekoj od vrabotenite lica se otpu{ti pred istekot na edna godina ili ako rabotodavecot go namali brojot na vrabotenite koi posetuvale obuka, toj treba da gi vrati isplatenite sredstva za obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija na AVRM. Vo sprotivno, AVRM podnesuva tu`ba do nadle`niot sud.

Dokolku liceto {to se obu~uva ne ja prifati rabotata i pokraj uspe{no zavr{enata obuka, toa se bri{e od evidencijata na AVRM vo period od edna godina i treba da gi vrati isplatenite sredstva vo Agencijata. Vo sprotivno, AVRM podnesuva tu`ba do nadle`niot sud.

64. Profesionalna orientacijaProfesionalnata orientacija gi podrazbira uslugite na Agencijata za vrabotuvawe za nevrabotenite i drugi lica koi baraat rabota, za izbor na zanimawe ili vrabotuvawe po pat na testirawe i razgovor, informirawe za potrebite od oddelni zanimawa i za mo`nostite za vrabotuvawe. Profesionalnata orientacija se sproveduva vo rabotnite klubovi vo centrite za vrabotuvawe.


Profesionalnata orientacija opfa} a i individualno sovetuvawe pri izborot na zanimaweto spored èlbite, interesot i sposobnostite na licata za odredeno zanimawe i spored potrebite i mo`nostite na pazarot na trudot. Profesionalnata orientacija moè da se sprovede po li~no barawe ili po barawe na rabotodavcite. Odredeni rabotni klubovi posetuvaat i osnovni u~ili{ta kade {to sproveduvaat testirawe na osmooddelencite, {to moè da im posluì za izbor na idnata profesija.

Za da gi koristite uslugite za profesionalna orientacija, treba samo da se javite vo rabotniot klub vo centarot za vrabotuvawe36 nadleèn za teritorijata na koja{to ìveete.

65. Sovetuvawe za vrabotuvawe

Edna od redovnite aktivnosti {to se realizira vo rabotnite klubovi vo centrite za vrabotuvawe37 e programata za sovetuvawe za vrabotuvawe.

Korisnici na uslugite na rabotnite klubovi se site kategorii nevraboteni lica, no i vraboteni lica i rabotodavci. So rabotodavcite se ostvaruvaat sredbi na koi se informiraat i se sovetuvaat za aktivnite merki {to se sproveduvaat vo Agencijata za vrabotuvawe i za zakonskata regulativa od oblasta na vrabotuvaweto, se sproveduvaat istraùvawa na nivnite potrebi od rabotnici i drugi aktivnosti.

Za da gi koristite uslugite na rabotnite klubovi, treba samo da se prijavite vo rabotniot klub vo centarot za vrabotuvawe kade {to ìveete.

66. Vrabotuvawe invalidni lica

So Zakonot i so Pravilnikot za vrabotuvawe invalidni lica se ureduvaat posebnite uslovi i prava za vrabotuvawe i rabotewe na invalidnite lica, a pred sè:

vrabotuvawe na invalidno lice na neopredeleno vreme; ¨

rabotno osposobuvawe za prakti~na rabota za opredeleni raboti, ¨vo soglasnost so potrebite na rabotodavecot i na invalidnoto lice zaradi vrabotuvawe; adaptacija na rabotnoto mesto; ¨

nabavka na oprema, i ¨

osloboduvawe od danoci i obezbeduvawe sredstva za pridonesi i ¨druga finansiska poddr{ka.

36, 37 Spisokot na centrite za vrabotuvawe e vo Prilog br. 7.

II

281

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Koj ima pravo na dodeluvawe sredstva od Posebniot fond?

A. Pravno lice koe ne e za{titno dru{tvo za:novovraboteno invalidno lice na neopredeleno vreme, i ¤adaptacija na rabotnoto mesto na koe } e raboti invalidnoto ¤lice.

B. Za{titno dru{tvo za:novovraboteno invalidno lice na neopredeleno vreme; ¤adaptacija na rabotnoto mesto na koe } e raboti invalidnoto ¤lice, inabavka na oprema. ¤

V. Invalidno lice koga samostojno vr{i dejnost kako trgovec - poedinec za:

negovo vrabotuvawe na neopredeleno vreme; ¤adaptacija na rabotnoto mesto na koe } e raboti, i ¤nabavka na oprema. ¤

Za{titnoto dru{tvo se osloboduva od pla} awe danok i od site dava~ki od dobivka. Vrabotenite vo za{titnoto dru{tvo koi ne se invalidni lica i invalidi na trudot se osloboduvaat od pla} awe personalen danok od dohod.

Potrebnite dokumenti za vrabotuvawe na invalidni lica se dostavuvaat vo Agencijata za vrabotuvawe na Republika Makedonija i toa od strana na rabotodavecot koj pobaruva vrabotuvawe. Toa se slednive:

dokument za zavr{eno obrazovanie na liceto koe se vrabotuva; ¤naod, ocenka i mislewe od Komisijata za ocenuvawe na rabotnata ¤sposobnost od FPIOM;potvrda od zaednicata na za{titni dru{tva deka invalidnoto ¤lice gi ispolnuva uslovite za vrabotuvawe od Zakonot za vrabotuvawe invalidni lica;popolnet obrazec-mislewe zavereno i potpi{ano od nadle`niot ¤centar za vrabotuvawe, ipridru`no pismo od pravniot subjekt koj podnel barawe ¤za dodeluvawe sredstva od Posebniot fond za rabotno osposobuvawe.

Sredstvata za ovaa namena se dodeluvaat od Posebniot fond, za {to odlu~uva Upravniot odbor na AVRM.


Uslugi {to gi obezbeduva Fondot na PIOM

67. Ostvaruvawe starosna, invalidska i semejna penzija Postojat tri vida penzii:

A) starosna penzijaB) invalidska penzijaV) semejna penzija.

A) Starosna penzija

Pravo na starosna penzija steknuva osigurenikot koga } e napolni

64 godini ìvot (ma`), odnosno 62 godini ìvot (èna), i ¨

ima najmalku 15 godini penziski sta`. ¨

Ovie uslovi treba da bidat ispolneti istovremeno.

Starosnata penzija se utvrduva od mese~niot prosek na platite {to osigurenikot gi ostvaril za vreme na vkupnoto traewe na osiguruvaweto, najrano od 1 januari 1970 godina zaklu~no so poslednata godina koja i prethodi na godinata na ostvaruvaweto na pravoto. Vo penziskata osnova ne se zasmetuvaat platite {to osigurenikot ke gi ostvari vo tekot na godinata vo koja go ostvaruva pravoto.

Pravata na penzisko i invalidsko osiguruvawe se ostvaruvaat po li~no barawe na osigurenikot za ostvaruvawe na pravoto na starosna penzija vo podra~nata edinica na FPIOM38 na ~ie podra~je osigurenikot bil posleden pat osiguren.

Za ostvaruvawe starosna penzija e potrebnata slednava dokumentacija (vidi Prilog br. 16):

rabotna kni{ka i dokazi za penziskiot sta` {to ne e vpi{an vo ¤rabotnata kni{ka (re{enija, uverenija, potvrdi i dr.);izvod od mati~nata kniga na rodenite so vpi{an edinstven ¤mati~en broj, ili li~na karta na uvid, ire{enie za prestanok na rabotniot odnos, odnosno prestanok na ¤osiguruvaweto (obrazec M2).

38 Spisokot na podra~nite edinici na FPIOM e vo Prilog br. 8.

II

283

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Starosnata penzija se utvrduva od penziskata osnova vo procenti {to se opredeluvaat vo zavisnost od dolìnata na penziskiot sta` (prikaàno vo tabelata podolu).

P r o c e n t iPenziski sta` Ma` èna

15 godini 35 4015 godini i 6 meseci 35,9 41,316 godini 36,8 42,616 godini i 6 meseci 37,7 43,917 godini 38,6 45,217 godini i 6 meseci 39,5 46,518 godini 40,4 47,818 godini i 6 meseci 41,3 49,119 godini 42,2 50,419 godini i 6 meseci 43,1 51,720 godini 44,0 53,020 godini i 6 meseci 44,9 53,921 godina 45,8 54,821 godina i 6 meseci 46,7 55,722 godini 47,6 56,622 godini i 6 meseci 48,5 57,523 godini 49,4 58,423 godini i 6 meseci 50,3 59,324 godini 51,2 60,224 godini i 6 meseci 52,1 61,125 godini 53 6225 godini i 6 meseci 53,9 62,926 godini 54,8 63,826 godini i 6 meseci 55,7 64,727 godini 56,6 65,627 godini i 6 meseci 57,5 66,528 godini 58,4 67,428 godini i 6 meseci 59,3 68,329 godini 60,2 69,229 godini i 6 meseci 61,1 70,130 godini 62 7130 godini i 6 meseci 62,9 71,931 godina 63,8 72,831 godina i 6 meseci 64,7 73,7


P r o c e n t iPenziski sta` Ma` èna

32 godini 65,6 74,632 godini i 6 meseci 66,5 75,533 godini 67,4 76,433 godini i 6 meseci 68,3 77,334 godini 69,2 78,234 godini i 6 meseci 70,1 79,135 godini 71,0 80,035 godini i 6 meseci 71,936 godini 72,836 godini i 6 meseci 73,737 godini 74,637 godini i 6 meseci 75,538 godini 76,438 godini i 6 meseci 77,339 godini 78,239 godini i 6 meseci 79,140 godini 80,0

B) Invalidska penzija

Pravoto na invalidska penzija se steknuva koga kaj osigurenikot } e nastane op{ta nesposobnost za rabota i profesionalna nesposobnost. Za op{tata nesposobnost ne se va`ni godinite ili vozrasta. Za profesionalnata nesposobnost, vozrasta za steknuvawe invalidska penzija na osigurenicite e 50 godini i za maì i za èni.

Pokraj postoewe na invalidnost, osigurenikot steknuva pravo na invalidska penzija samo dokolku gi ispolnuva uslovite za penziski sta`, i toa:

ako invalidnosta e predizvikana od povreda na rabota ili ¨profesionalna bolest, bez ogled na dolìnata za penziskiot sta`;ako invalidnosta e predizvikana od povreda nadvor od rabota ïli od bolest, osigurenikot steknuva pravo na invalidska penzija pod uslov pred nastanuvaweto na invalidnosta da imal ispolnet penziski sta` {to pokrival najmalku 1/3 na periodot od napolneti najmalku 20 godini ̀ ivot do denot na nastanuvaweto na invalidnosta (raboten vek), smetaj} i go rabotniot vek na polni godini.

II

285

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Pod poimot raboten vek se podrazbira brojot na polnite kalendarski godini od denot koga osigurenikot napolnil 20 godini ìvot do denot na nastanuvaweto na invalidnosta. Za raboten vek kaj osigurenik koj so redovno {koluvawe se zdobil so vi{a, odnosno so visoka stru~na podgotovka se smeta vremeto od napolnuvawe 23, odnosno 26 godini ìvot, do denot na nastanuvaweto na invalidnosta. Na osigurenikot koj otkako napolnil 20 godini ìvot bil na otsluùvawe na voeniot rok, rabotniot vek mu se namaluva za vremeto kolku {to traelo otsluùvaweto na voeniot rok.

Pomladite osigurenici, kaj koi invalidnosta nastanala pred navr{uvawe 30 godini ìvot kako posledica na povreda nadvor od rabota ili na bolest, se zdobivaat so pravo na invalidska penzija dokolku na denot na nastanuvaweto na invalidnosta osigurenikot imal svojstvo na osigurenik i ako:

invalidnosta nastanala do napolnuvawe 20 godini ìvot, ako 1. osigurenikot imal najmalku 6 meseci sta` na osiguruvawe; invalidnosta nastanala do napolnuvawe 25 godini ìvot, ako 2. osigurenikot imal najmalku 9 meseci sta` na osiguruvawe; invalidnosta nastanala do napolnuvawe 30 godini ìvot, ako 3. osigurenikot imal najmalku 12 meseci sta` na osiguruvawe.

Popovolni uslovi za ostvaruvawe na pravoto na invalidska penzija se predvideni i za osigurenik - voen invalid od I do VI grupa, kako i drug invalid {to e izedna~en so mirnovremenski voen invalid od I do VI grupa. Dokolku ovoj osigurenik ne moè da raboti pove} e od polovina od polnoto rabotno vreme, toj steknuva pravo na invalidska penzija i vo slu~aj koga e sè u{te rabotosposoben bez ogled na faktot dali so ili bez prekvalifikacija ili dokvalifikacija moè da se osposobi za druga soodvetna rabota.

Invalidska penzija se dobiva po barawe na osigurenikot so utvrdena op{ta rabotna sposobnost. Baraweto se dostavuva (vidi Prilog br. 16) do podra~nite slu`bi na Fondot39. Vo ramkite na Fondot, postoi Komisija za ocenuvawe na rabotnata sposobnost za ostvaruvawe na pravoto na invalidska penzija.

Za ostvaruvawe na pravoto od invalidsko osiguruvawe, treba da se podnese slednava dokumentacija:

rabotna kni{ka; ¨

izvod od M4 za dolìnata na rabotniot sta` (ovoj dokument se izdava ¨vedna{ vo Fondot, koga gi podnesuvate dokumentite);



izvod od mati~nata kniga na rodenite so vpi{an edinstven mati~en ¨broj, ili li~na karta na uvid;obrazec br. 3 izdaden od mati~niot lekar (Predlog za utvrduvawe ïnvalidnost so naod i mislewe za zdravstvenata sostojba i za rabotnata sposobnost na osigurenikot – od mati~en lekar);obrazec A1 (opis na rabotnoto mesto od rabotnata organizacija); ¨

medicinska dokumentacija propi{ana so Odlukata za zadolìtelen ¨minimum na obemot i sodrìnata na medicinskata dokumentacija vo postapkata za ostvaruvawe na pravata po osnova na invalidnost (Slu`ben vesnik na RM br. 88/04);prijava za povreda na rabota (dokolku osigurenikot e povreden na ¨rabota).

Korisnikot na invalidska penzija po osnova na preostanata rabotna sposobnost kako korisnik na starosna penzija, moè da se vraboti i da prima del od penzijata. Vo zavisnost od brojot na ~asovite za koi e vraboten, srazmerniot del od penzijata {to } e se isplatuva e utvrden na sledniov na~in:

za 2 ~asa rabota ¤ – se isplatuvaat 70% od utvrdenata penzija;za 4 ~asa rabota - se isplatuvaat 50% od utvrdenata penzija; ¤za 8 ~asa rabota - se isplatuvaat 30% od utvrdenata penzija. ¤

Za periodot dodeka liceto e vraboteno, redovno se pla} a pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe. Po navr{uvawe na 3 godini, za sekoja naredna godina visinata na penzijata se zgolemuva za 1%.

V) Semejna penzija

^lenovite na semejstvoto steknuvaat pravo na semejna penzija po ispolnuvaweto na op{ti i posebni uslovi.

Op{ti uslovi za steknuvawe na pravoto na semejna penzija se:

ako osigurenikot od kogo se izveduva pravoto na semejna penzija do ¨denot na smrtta napolnil najmalku 5 godini sta` na osiguruvawe ili najmalku 10 godini penziski sta`;ako po~inatiot osigurenik gi ispolnuval uslovite za steknuvawe na ¨pravoto na starosna ili invalidska penzija, ili ako po~inatiot bil korisnik na starosna ili invalidska penzija. ¨

II

287

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Ako smrtta na osigurenikot nastanala kako posledica od povreda na rabota ili od profesionalna bolest, ~lenovite na semejstvoto steknuvaat pravo na semejna penzija, bez ogled na dolìnata na penziskiot sta` na osigureniikot.

Posebnite uslovi za ostvaruvawe na pravoto na semejna penzija se odnesuvaat za vdovicata, vdovecot i decata.

Vdovicata steknuva pravo na semejna penzija vo slu~aj na smrt na bra~niot drugar ako:

do smrtta na bra~niot drugar napolnila 45 godini ìvot; ¨

do smrtta na bra~niot drugar bila nesposobna za rabota ili takvata ¨nesposobnost nastanala vo rok od 1 godina od denot na smrtta na bra~niot drugar; po smrtta na bra~niot drugar ostanale edno ili pove} e deca koi ïmaat pravo na semejna penzija po toj bra~en drugar, a vdovicata gi vr{i roditelskite dol`nosti kon tie deca, ido smrtta na bra~niot drugar imala napolneti 40 godini; koga } e ¨napolni 45 godini ìvot, trajno go zadrùva pravoto na semejna penzija.

Vdovicata koja } e stane nesposobna ili napolni 45 godini vo tekot na koristeweto na pravoto po osnova na vr{ewe na roditelska dol`nost, trajno go zadrùva pravoto na penzija.

Vdovicata koja go zagubila pravoto na semejna penzija po osnova na vr{ewe na roditelskata dol`nost po napolneti 40 godini ìvot, steknuva pravo na semejna penzija koga } e napolni 45 godini ìvot.

Vdovicata koja sklu~ila brak so korisnik na penzija, odnosno osigurenik koj gi ispolnuval uslovite za penzija (postar od 64 godini), steknuva pravo na semejna penzija dokolku brakot trael najmalku pet godini.

Pokraj ovie uslovi, pravo na semejna penzija steknuva i vdovicata:

koga deteto na osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija, e rodeno ¨po smrtta na osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija; koja bila bremena na denot na smrtta na osigurenikot, odnosno ¨korisnikot na penzija, i vo ovoj slu~aj semejnata penzija do ra|aweto na deteto se opredeluva za eden ~len na semejstvoto, i ako deteto e rodeno mrtvo ili ako umre pred navr{uvawe 45 dena ¨ìvot, na vdovicata i pripa|a semejna penzija za istekot na 45 dena po poroduvaweto.


Vdovec ostvaruva pravo na semejna penzija ako:

do smrtta na bra~nata drugarka napolnil 55 godini ìvot; ¨

do smrtta na bra~nata drugarka bil nesposoben za rabota ili takvata ¨nesposobnost nastanala vo rok od 1 godina do denot na smrtta na bra~nata drugarka; po smrtta na bra~nata drugarka ostanale edno ili pove} e deca koi ïmaat pravo na semejna penzija po taa bra~na drugarka, a vdovecot da gi vr{i roditelskite dol`nosti kon tie deca, ido smrtta na bra~nata drugarka napolnil 50 godini; koga } e napolni ¨55 godini ìvot ili ako do tie godini stanal nesposoben za rabota.

Vdovecot koj vo tekot na koristeweto na pravoto po osnova na roditelska dol`nost } e stane nesposoben za rabota ili } e napolni 55 godini ìvot, trajno go zadrùva pravoto na semejna penzija.

Vdovecot koj go zagubil pravoto na semejna penzija po osnova na vr{ewe roditelska dejnost, po napolneti 50 godini ìvot, steknuva pravo na semejna penzija koga } e napolni 55 godini ìvot.

Vdovecot koj sklu~il brak so korisni~ka na penzija, odnosno osigureni~ka koja gi ispolnuvala uslovite za penzija, postara od 62 godini, steknuva pravo na penzija dokolku brakot trael najmalku pet godini.

Dete steknuva pravo na semejna penzija:

do napolneti 15 godini ìvot, a ako e na {koluvawe do napolneti 26 ¨godini ìvot, ili ako pred smrtta na osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija koj ¨go izdrùval, bilo nesposobno za rabota ili takvata nesposobnost nastanala vo rok od edna godina od denot na smrtta na osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija.

Ako {koluvaweto na deteto e prekinato poradi bolest, pravo na semejna penzija moè da stekne, odnosno mu pripa|a, i za vreme na boleduvaweto do napolneti 26 godini ìvot, kako i nad tie godini, no najmnogu za tolku vreme kolku {to e izgubeno od redovnoto {koluvawe poradi bolest.

Ako vo tekot na koristeweto na pravoto na semejna penzija deteto stane nesposobno za rabota, toa trajno go zadrùva pravoto na semejna penzija.

Dete-invalid (koe ima re{enie za kategorizacija od Zavodot za mentalno zdravje) ima pravo na semejna penzija po prestanok na rabotniot odnos.

II

289

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Kako nesposobnost za rabota, vrz osnova na koja se ostvaruva pravoto na semejna penzija, kaj decata se smeta nesosobnosta za samostoen ìvot i za rabota.

Za dete na {koluvawe se smeta u~enikot vo osnovno i vo sredno obrazo-vanie, stru~no odnosno rabotno osposobuvawe, student na visokoobrazovna ustanova i liceto na postdiplomski studii, dodeka ima status na u~enik, odnosno student spored statutot na vospitno-obrazovnata institucija do navr{uvawe na 26 godini ìvot.

Pokraj navedenite kategorii osigurenici, pravo na semejna penzija steknuva i roditelot koga osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija go izdrùval do svojata smrt:

ako do smrtta na osigurenikot, odnosno korisnikot na penzijata 1. napolnil 45 (majka), odnosno 55 godini ìvot (tatko); ako e pomlad od 45 godini, odnosno 55 godini, i ako do smrtta na 2. osigurenikot, odnosno korisnikot na penzija bil nesposoben za rabota.

Pravoto na semejna penzija se ostvaruva po barawe na ~len na semejstvoto na osigurenikot za ostvaruvawe na pravoto na semejna penzija. Za da se ostvari pravoto na semejna penzija, potrebno e da se podnesat slednive dokumenti:

barawe za ostvaruvawe semejna penzija (vidi vo Prilog br. 16); ¨

rabotna kni{ka i dokazi za penziskiot sta` {to ne e vpi{an vo ¨rabotnata kni{ka (re{enija, uverenija, potvrdi i dr.), ako pravoto na semejna penzija se ostvaruva po smrtta na aktiven osigurenik;izvod od mati~nata kniga na rodenite so vpi{an edinstven mati~en ¨broj, za site ~lenovi za semejstvoto za koi se bara priznavawe na pravoto na semejna penzija;izvod od mati~nata kniga na ven~anite za vdovica/vdovec za kogo ¨se bara priznavawe na pravoto na semejna penzija (izvodot treba da bide izdaden po smrtta na osigurenikot-korisnikot na penzijata);izvod od mati~nata kniga na umrenite; ¨

prijava za nesre} a na rabota, dokolku smrtta nastapila po povreda ¨na rabota;dokaz za redovno {koluvawe na decata postari od 15 godini za koi ¨se bara priznavawe na pravoto na semejna penzija;medicinska dokumentacija za ~lenovite na semejstvoto za koi ¨se bara priznavawe na pravoto na semejna penzija po osnova na nesposobnost za rabota;dokument za zaedni~ko doma} instvo, za imotnata sostojba na ¨doma} instvoto, za izdrùvawe.


Pokraj navedenite dokazi, so baraweto za priznavawe na pravoto na penzisko i invalidsko osiguruvawe moàt da bidat priloèni i drugi dokazi, so cel da se utvrdat faktite vo vrska so ostvaruvaweto na pravata (re{enija za koristewe na nekoi prava od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, presudi za dodelena izdr{ka, uverenija-potvrdi za zasnovan raboten odnos ili za vr{ewe dejnost i dr.). Kaj semejnite penzii, vdovecot koj e razveden dodeka bil vo brak treba da podnese presuda od sud deka izdrùval lice, dokolku spored presudata bil dolèn da go izdrùva liceto.

68. Posmrtna pomo{ i penziski davawa

Spored Zakonot za izmeni i dopolnuvawa na Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe (Slu`ben vesnik na RM br. 156/07), semejstvoto na po~inat osigurenik ima pravo na posmrtna pomo{.

Za dobivawe na ovaa pomo{, semejstvoto na po~inatiot gi podnesuva slednive dokumenti do podra~nata edinica na FPIOM40:

barawe za posmrtna pomo{ (vidi Prilog br. 16); ¨


~ek od penziski primawa od pokojniot korisnik; ¨

izvod od mati~nite knigi (za vdovica ¨ – izvod od mati~nata kniga na ven~anite, za deca – izvod od mati~nata kniga na rodenite);fotokopija od li~nata karta na liceto koe gi podiga sredstvata, i ¨

dokaz-faktura za platenite pogrebni tro{oci {to treba da ja ¨priloì samo liceto koe go izvr{ilo pogrebot, a ne ~len na semejstvoto.

Podnositelot na baraweto treba da potpi{e i Izjava za sredstvata {to } e gi primi od FPIOM (obrazecot e vo Prilog br. 16).

Pokraj posmrtnata pomo{, moè da se podnese i barawe za isplata na penziskite davawa do denot na smrtta na korisnikot na penzijata. Osven barawe41, se podnesuva i:


~ek od penziski primawa od pokojniot korisnik, i ¨

izvod od mati~nite knigi (za vdovica ¨ – izvod mati~nata kniga na ven~anite, za deca – izvod od mati~nata kniga na rodenite).

40 Vidi spisok vo Prilog br. 8.41 Vidi Prilog br. 16.

II

291

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

69. Ostvaruvawe na pravata od penziskoto i

invalidskoto osiguruvawe preku dogovori za socijalno

osiguruvawe

Republika Makedonija ima sklu~eno me|unarodni dogovori za socijalno osiguruvawe42 so drugite dràvi, so cel da gi za{titi svoite gra|ani koi rabotat vo stranstvo.

Spored ovie dogovori, gra|anite na Republika Makedonija koi se vraboteni ili prestojuvaat vo stranstvo, kako i ~lenovite na nivnite semejstva, gi ostvaruvaat svoite prava po osnova na rabotata, odnosno osiguruvaweto vo stranstvo, a so toa i na odredeni oblici na socijalna sigurnost (penzisko i zdravstveno osiguruvawe, osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost, dodatok za deca i sl.).

Sklu~enite dogovori se zasnovaat na novi sovremeni principi, na~ela i ramki so koi se ureduva socijalnoto osiguruvawe, i toa:

ednakvost vo pravata i obvrskite na gra|anite na edna dràva so ¨dràvjanite na druga dràva;sobirawe na periodite na osiguruvawe, ako e potrebno za östvaruvawe na pravoto na penzija ili nadomestok vo slu~aj na nevrabotenost;garantirana isplata na site davawa steknati vrz osnova na ¨zadolìtelnoto osiguruvawe, dokolku korisnikot ìvee vo druga dràva.

Za sproveduvawe na postapkata za primena na me|unarodnite dogovori za socijalno osiguruvawe vo Republika Makedonija, e nadle`na Stru~nata slu`ba na Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe na Makedonija. Za primena na dogovorite za socijalno osiguruvawe koi gi sklu~ila Republika Makedonija so porane{nite jugoslovenski republiki so nadle`ni podra~nite edinici na Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe na Makedonija43.

Postapka za ostvaruvawe na pravata od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe spored odredbite na dogovorite

So dogovorite za socijalno osiguruvawe se izedna~eni teritoriite na dvete dràvi dogovorni~ki so toa {to baraweto, àlbata ili prigovorot

42 Vidi spisok vo Prilog br. 14.43 Vidi spisok vo Prilog br. 8.


podnesen do nadle`niot nositel na osiguruvawe na ednata dràva se smeta za podnesen na istiot datum do nadle`niot nositel na drugata dràva.

A. Podnesuvawe barawe vo Republika Makedonija

Baraweto (postojat formulari, no tie ne se vneseni vo Prilog br. 16 zatoa {to potrebniot formular e razli~en za sekoja zemja) za ostvaruvawe na pravata od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe so primena na me|unarodnite dogovori za socijalno osiguruvawe se podnesuva do podra~nata edinica na Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe spored mestoto na poslednoto osiguruvawe ili ìveewe. Baraweto se kompletira so potrebnite dokazi za ostvaruvawe na pravoto od penziskoto i invalidskoto osiguruvawe spored makedonskite i stranskite propisi.

Potrebnite dokazi, spored makedonskite propisi zavisat od toa dali osigurenikot bara ostvaruvawe na pravoto na starosna, semejna ili invalidska penzija (ovie vidovi penzii se opi{ani vo uslugata 67).

Potrebnite dokazi, spored stranskite propisi, se razlikuvaat za sekoja dràva. Dokazite se obezbeduvaat za primena na soodvetnite propisi na dràvata do koja se pokrenuva me|udràvnata postapka.

Nadle`niot nositel e ovlasten da donesuva re{enie za pravo na penzija dokolku podnositelot gi ispolnuva uslovite za samostojna penzija samo vrz osnova na makedonskiot sta`. Me|utoa, ako makedonskiot sta` ne e dovolen za ispolnuvawe na uslovite za penzija, se pokrenuva postapka na predvideni dvojazi~ni obrasci so koi se bara potvrduvawe na stranskiot sta` i donesuvawe re{enie za priznavawe na pravoto na penzija so sobirawe na staòt navr{en vo stranstvo, i vrz taa osnova se opredeluva srazmeren del na penzijata. Vo nekoi dogovori, za ispolnuvawe na uslovite za penzija se sobira i staòt navr{en vo treta dràva.

Ako se podnesuva barawe za invalidska penzija, podnositelot se povikuva na lekarski pregled pred Komisijata za ocenuvawe na rabotnata sposobnost, koja e formirana vo ramkite na Fondot na penzisko i invalidsko osiguruvawe, koja izgotvuva naod, ocenka i mislewe za potrebite na makedonskiot, kako i za potrebite na stranskiot nositel na osiguruvawe, obrazec {to zaedno so drugite dvojazi~ni obrasci mu se dostavuva na stranskiot nositel za da donese re{enie.

Po korespodencijata {to se vodi me|u nadle`nite nositeli od dvete dràvi-dogovorni~ki vo vrska so celosnata obrabotka i kompletirawe na baraweto, nadle`nite nositeli na osiguruvaweto donesuvaat re{enija za priznavawe ili za nepriznavawe na pravoto na penzija.

II

293

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Dokolku stranskiot nositel donese pozitivno re{enie za penzija, penzijata na korisnikot koj ìvee vo Makedonija se ispla} a neposredno, preku ovlastena banka na negovata devizna smetka (vo evra). Po barawe na stranskiot nositel ovoj korisnik e dolèn da dostavi uverenie za ìvot. Toa e poseben obrazec. Pravnoto lice koe ja vr{i isplatata na penzijata, ispra} a vakov obrazec na adresata na osigurenikot. Popolnetiot obrazec, vo koj osigureniot potvrduva deka e ìv, se zaveruva vo Stru~nata slu`ba na Fondot na PIOM. Na toj na~in se obezbeduva kontinuirana isplata na penzijata.

B. Podnesuvawe barawe vo stranstvo

Ako podnositelot ìvee ili raboti vo stranstvo, vo dràva so koja Republika Makedonija ima sklu~eno dogovor za socijalno osiguruvawe, toj svoeto barawe go kompletira i za makedonskite potrebi i go dostavuva do nadle`niot stranski nositel na osiguruvaweto. Po kompletirawe na baraweto za ostvaruvawe na pravoto na penzija, spored negovite i spored makedonskite propisi, ovoj nositel donesuva re{enie za svoja penzija i pokrenuva i vodi me|udràvna postapka na dvojazi~ni obrasci do makedonskiot nositel na osiguruvaweto, odnosno do Centralata na Fondot ili do ovlastenata podra~na edinica na Fondot.

Ako makedonskiot nositel donese pozitivno re{enie za penzija, po barawe na korisnikot penzijata se ispla} a vo evra vo stranstvo na devizna smetka na korisnikot. I ovoj korisnik e dolèn na makedonskiot nositel da dostavi uverenie za ìvot, so cel redovno da se isplatuva penzijata.

Nadleèn organ i kontakt-informacii:FPIOM, Stru~na slu`baOlgica Kostova, sovetnik Tel: 02/3240-102 e-mail: [email protected]


70. Pravo na pari~en nadomestok za utvrdeno telesno

o{tetuvawe

Vo slu~aj na telesno o{tetuvawe gra|aninot ima pravo na pari~en nadomestok. Za da se ostvari ova pravo treba da se dostavi barawe44 do podra~nata edinica na FPIOM45 za upatuvawe do Komisijata za ocenuvawe na rabotnata sposobnost, vo koe } e se navedat pri~inite za nastanatoto o{tetuvawe. Pokraj baraweto, treba da se dostavi:

rabotna kni{ka; ¨

potvrda od rabota; ¨

izvod od mati~nata kniga na rodenite ili li~na karta, i ¨


44 Vidi Prilog br. 16.45 Vidi Prilog br. 8.

III

295

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

TRET DELZAKONI I ME\UNARODNI DOKUMENTI


A) Zakoni na MTSP

I. Zakoni od oblasta na socijalnata za{tita Broj na Slu`ben vesnik na RM

1. Zakon za socijalna za{tita 21/06 i 40/07

2. Zakon za semejstvo 83/04 i 33/06

3. Zakon za za{tita na decata 98/00 i 113/05

4. Zakon za rabotni odnosi 62/2005

II. Zakoni od oblasta na trudovoto zdravstvo

5. Zakon za vrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost 37/97 i 29/07

6. Zakon za inspekcija na trudot 35/1997 i 29/02

7. Zakon za za{tita pri rabota 13/98, 33/00 i 29/02

8. Zakon za evidenciite od oblasta na trudot 16/04

9. Zakon za vrabotuvawe invalidni lica 87/05 i 29/07

10. Zakon za isplata na platite vo RM 70/94, 62/95, 33/97, 50/01, 26/02, 26/02, 37/05

11. Zakon za ednakvi mo`nosti na ènite i maìte 66/2006

12. Zakon za pottiknuvawe na vrabotuvaweto 62/2006

13. Zakon za izmenuvawe na zakonot za praznicite na RM 21/1998 i 18/07

14. Zakon za agenciite za privremeno vrabotuvawe 49/2006

15. Zakon za volonterstvo 85/2007

III. Zakoni od oblasta na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe

16. Zakon za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe

80/1993, 14/95, 71/96, 32/97, 24/00, 96/00, 25/01, 50/01, 85/03, 50/04, 04/05, 84/05, 101/05 i 70/06

17. Zakon za mati~na evidencija na osigurenici i na korisnici na penzija 16/2004 i 55/0

18. Zakon za zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe 11/06 i 29/07

III

297

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

IV. Zakoni koi se odnesuvaat na posebnite socijalni prava na borcite i na voenite invalidi

19. Zakon za civilnite invalidi od vojnata 33/76, 11/81, 54/85, 44/89, 52/91, 81/99

20.

Zakon za pravata na voenite invalidi, na ~lenovite na nivnite semejstva i na ~lenovite na semejstvata na padnatite borci

13/1996

21.Zakon za posebnite prava na pripadnicite na bezbednosnite sili na RM i na ~lenovite na nivnite semejstva

2/2002, 17/03, 30/05 i 66/07

22. Zakon za materijalno obezbeduvawe na u~esnicite vo NOV

29/96

23.

Zakon za pravata na nositelite na Partizanska spomenica 1941, na licata odlikuvani so Orden na naroden heroj i na borcite od [panskata NOV

75/1993

24.Zakon za obeleùvawe, ureduvawe i za odrùvawe na grobi{tata i grobovite na padnatite borci

13/1996

25.Zakon za pravata na ~lenovite na semejstvo ~ij hranitel e vojnik na sluèwe na voeniot rok

12/1994


B) Me|unarodni dokumenti

Ratifikuvani konvencii

Red. br. Ime na konvencijata Godina na

usvojuvawe

1 Konvencija za nedelen odmor (industrija) 1921

2 Konvencija za prinudna rabota 1930

3 Konvencija za trudova inspekcija 1947

4 Konvencija za slobodata na zdru`uvawe i za za{titata na pravata za organizirawe 1948

5 Konvencija za biro za vrabotuvawe 1948

6 Konvencija za no} na rabota (`eni), (revidirana) 1948

7 Konvencija za migraciono vrabotuvawe (revidirana) 1949

8 Konvencija za pravoto na organizirawe i na kolektivno dogovarawe 1949

9 Konvencija za ednakvo nagraduvawe 1951

10 Konvencija za socijalna za{tita (minimalni standardi) 1952

11 Konvencija za za{tita od prisilna rabota 1957

12 Konvencija za nedelen odmor (trgovija i kancelarii) 1957

13 Konvencija za diskriminacija (vrabotuvawe i profesija) 1958

14 Konvencija za pomo{ pri povreda na rabota 1964

15 Konvencii za politiki za vrabotuvawe 1964

16 Konvencija za trudova inspekcija (zemjodelstvo) 1969

17 Konvencija za odreduvawe minimalna plata 1970

18 Konvencija za plateni odmori (revidirana) 1970

19 Konvencija za organizacijata na rabotnicite 1971

20 Konvencija za minimalna vozrast 1973

21 Konvencija za profesionalno zaboluvawe od rak 1974

22 Konvencija za plateno otsustvo za edukacija 1974

23 Konvencija za razvoj na ~ove~kite resursi 1975

III

299

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Red. br. Ime na konvencijata Godina na

usvojuvawe

24 Konvencija za migrantski rabotnici (dopolnitelni odredbi) 1975

25 Konvencija za tripartitna konsultacija (me|unarodni standardi za trud) 1976

26 Konvencija za rabotna sredina (zagaduvawe vozduh, vreva i vibracija) 1977

27 Konvencija za bezbednost i zdravje pri rabota 1981

28 Konvencija za rabotnicite so semejni obvrski 1981

29 Konvencija za prekin na rabota 1982

30 Konvencija za stru~na rehabilitacija i vrabotuvawe (na lica so posebni potrebi) 1983

31 Konvencija za profesionalni zdravstveni uslugi 1985

32 Azbestna konvencija 1986

33 Konvencija za najlo{ite formi na detski trud 1999


Konvencii na Me|unarodnata organizacija na trudot

ratifikuvani od Republika Makedonija

Red. br. Ime na konvencijata

God. na usvoju-vawe

Datum na ratifiku-

vawe od RM

1. Konvencija br. 2 za nevrabotenost 1919 17.11.1991

2 Konvencija br. 3 za za{tita na maj~instvoto 1919 17.11.1991

3 Konvencija br. 8 za nadomestok vo slu~aj na nevrabotenost (pri uni{tuvawe na brodot) 1920 17.11.1991

4. Konvencija br. 9 za vrabotuvawa vo moreplovstvoto 1920 17.11.1991

5. Konvencija br. 11 za pravoto na zdru`uvawe (vo zemjodelstvoto) 1921 17.11.1991

6. Konvencija br. 12 za nadomestok na rabotnicite (vo zemjodelstvoto) 1921 17.11.1991

7. Konvencija br. 13 za beloto olovo (boewe) 1921 17.11.1991

8. Konvencija br. 14 za nedelen odmor (vo industrijata) 1921 17.11.1991

9. Konvencija br. 16 za medicinsko ispituvawe na mladite lica (vraboteni vo moreplovstvo) 1921 17.11.1991

10. Konvencija br. 17 za nadomestok na rabotnicite (povredi pri rabota) 1925 17.11.1991

11. Konvencija br. 18 za nadomestok na rabotnicite (zaboluvawe na rabotno mesto) 1925 17.11.1991

12. Konvencija br. 19 za ednakov tretman (nadomestok vo slu~aj na nesre} i) 1925 17.11.1991

13. Konvencija br. 22 za odredbi pri dogovorawe so moreplovcite 1926 17.11.1991

14. Konvencija br. 23 za repatracija na moreplovcite 1926 17.11.1991

15. Konvencija br. 24 za osiguruvawe vo slu~aj na bolest (vo industrijata) 1927 17.11.1991

16. Konvencija br. 25 za osiguruvawe vo slu~aj na bolest (vo zemjodelstvoto) 1927 17.11.1991

III

301

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika


God. na usvoju-vawe

Datum na ratifiku-

vawe od RM

17. Konvencija br. 27 za ozna~uvawe teìna (paketi transportirani so brodovi) 1929 17.11.1991

18. Konvencija br. 29 za prinudnata rabota 1930 17.11.1991

19. Konvencija br. 32 (revidirana) za za{tita od nesre} i (na rabotnici na dokovite) 1932 17.11.1991

20. Konvencija br. 45 za podzemna rabota (na èni) 1935 17.11.1991

21. Konvencija br. 48 za odrùvawe na penziskite prava na migrantite 1935 17.11.1991

22. Konvencija br. 53 za sertifikati za kompetentnost na oficerite 1936 17.11.1991

23. Konvencija br. 56 za osiguruvawe vo slu~aj na bolest (vo moreplovstvoto) 1936 17.11.1991

24. Konvencija br. 69 za izdavawe sertifikati za gotva~i na brod 1946 17.11.1991

25. Konvencija br. 73 za medicinsko ispituvawe (na tie koi rabotat na more) 1946 17.11.1991

26. Konvencija br. 74 za sertifikati za osposobeni mornari 1946 17.11.1991

27. Konvencija br. 80 za revizija na zavr{nite odredbi 1946 17.11.1991

28. Konvencija br. 81 za trudova inspekcija 1947 17.11.1991

29. Konvencija br. 87 za sloboda na zdruùvawe i za za{tita na pravoto na organizirawe 1948 17.11.1991

30. Konvencija br. 88 za slu`bata za vrabotuvawe 1948 17.11.1991

31. Konvencija br. 89 (revidirana) za no} na rabota (na èni) 1948 17.11.1991

32. Konvencija br. 90 (revidirana) za no} na rabota na mladi lica (vo industrijata) 1948 17.11.1991

33. Konvencija br. 91 za platen odmor (na moreplovcite) 1949 17.11.1991



God. na usvoju-vawe

Datum na ratifiku-

vawe od RM

34. Konvencija br. 92 (revidirana) za smestuvawe na ekipa`ot na brod 1949 17.11.1991

35. Konvencija br. 97 (revidirana) za migracija za vrabotuvawe 1949 17.11.1991

36. Konvencija br. 98 za pravo na organizirawe i kolektivno dogovarawe 1949 17.11.1991

37. Konvencija br. 100 za ednakvost na platite za rabota so ednakva vrednost 1951 17.11.1991

38. Konvencija br. 102 za socijalna sigurnost (minimum standardi) 1952 17.11.1991

39. Konvencija br. 103 (revidirana) za za{tita na maj~instvoto 1952 17.11.1991

40. Konvencija br. 105 za ukinuvawe na prinudnata rabota 1957 15.07.2003

41. Konvencija br. 106 za nedelen odmor (trgovija i kancelarii) 1957 17.11.1991

42. Konvencija br. 109 (revidirana) za plati, ~asovi na rabota (na more) 1958 17.11.1991

43. Konvencija br. 111 za diskriminacijata (vo odnos na vrabotuvawe i profesija) 1958 17.11.1991

44. Konvencija br. 113 za medicinski ispituvawa (na ribarite) 1959 17.11.1991

45. Konvencija br. 114 za odredbi pri dogovarawe so ribarite 1959 17.11.1991

46. Konvencija br. 116 za revizija na zavr{nite odredbi 1961 17.11.1991

47. Konvencija br. 119 za ~uvawe na opremata 1963 17.11.1991

48. Konvencija br. 121 za beneficii poradi povreda pri rabota 1964 17.11.1991

49. Konvencija br. 122 za politika na vrabotuvawe 1964 17.11.1991

50. Konvencija br. 126 za smestuvawe na ekipa`ot (ribari) 1966 17.11.1991

51. Konvencija br. 129 za trudova inspekcija(vo zemjodelstvoto) 1969 17.11.1991

III

303

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika


God. na usvoju-vawe

Datum na ratifiku-

vawe od RM

52. Konvencija br. 131 za odreduvawe minimalna plata 1970 17.11.1991

53. Konvencija br. 132 (revidirana) za platen godi{en odmor 1970 17.11.1991

54. Konvencija br. 135 za pretstavnici na rabotnicite 1971 17.11.1991

55. Konvencija br. 136 za benzol 1971 17.11.1991

56. Konvencija br. 138 za minimalna vozrast pri vrabotuvawe 1973 17.11.1991

57. Konvencija br. 139 za izlo`enost na kancerogeni supstanci na rabotno mesto 1974 17.11.1991

58. Konvencija br. 140 za plateno otsustvo poradi obrazovanie 1974 17.11.1991

59. Konvencija br. 142 za razvoj na ~ove~kite resursi 1975 17.11.1991

60. Konvencija br. 143 za rabotnici migranti (dopolnitelni odredbi) 1975 17.11.1991

61. Konvencija br. 144 za tripartitni konsultacii (me|unarodni standardi na trudot) 1976 08.12.2005

62. Konvencija br. 148 za rabotna sredina (zagaduvawe na vozduh, bu~ava i vibracii) 1977 17.11.1991

63. Konvencija br. 155 za bezbednost i zdravje pri rabota 1981 17.11.1991

64. Konvencija br. 156 za rabotnici so semejni obvrski 1981 17.11.1991

65. Konvencija br. 158 za prestanok na raboten odnos 1982 17.11.1991

66.Konvencija br. 159 za profesionalna rehabilitacija i vrabotuvawe (na invalidizirani lica)

1983 17.11.1991

67. Konvencija br. 161 za slu`bi za za{tita na zdravjeto pri rabota 1985 17.11.1991

68. Konvencija br. 162 za azbest 1986 17.11.1991

69. Konvencija br. 182 za najlo{ite formi na detski trud 1999 30.05.2002


^ETVRT DELPRILOZI

IV

305

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 1

VLADA NA REPUBLIKA MAKEDONIJA

Generalen sekretarijat

Sekretarijat za evropski pra{awa

Sekretarijat za zakonodavstvo

Slu`ba za op{ti i zaedni~ki raboti

Komisija za odnosi so verskite

zaednici i religiozni grupi

Agencija za mladi i sport

Agencija za iseleni{tvo

Agencija za poddr{ka na pretpriemni{tvo

Agencija za razvoj i investicii

Direkcija za bezbednost na klasificirani informacii

Direkcija za za{tita i spasuvawe

Centar za upravuvawe so krizi

Direkcija za radijaciona sigurnosti

Ministerstvo za odbrana

Biro za javna bezbednost

Uprava za bezbednost i kontrarazuznavaweMinisterstvo za

vnatre{ni raboti

Ministerstvo za pravda Biro za javni

nabavki

Dràven upraven inspektorat

Uprava za izvr{uvawe na sankciite

Biro za sudski ve{ta~ewa

Dràven arhiv na Republika Makedonija

Agencija za katastar na nedvi`nosti na RM

Dràven zavod za statistika

Dràven zavod za industriska sopstvenost

Uprava za spre~uvawe perewe pari i fin. terorizam

Uprava za imotno-pravni raboti

Dràven devizen inspektorat

Ministerstvo za nadvore{ni raboti

Uprava za finansiska policija

Carinska uprava na RM

Agencija za stokovni rezervi

Uprava za javni prihodi

Ministerstvo za finansii

Ministerstvo za ekonomija

Uprava za namensko proizvodstvo

Dràven pazaren inspektorat

Dràven inspektorat za tehni~ka inspekcija Biro za metrologija

Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo

i vodostopanstvo

Uprava za veterinarstvo Uprava za vodostopanstvo Uprava za hidrometeorolo{ki raboti

Biro za lekoviUprava za seme i

semenski materijalUprava za za{tita na

rastenijataMinisterstvo za zdravstvo

Dràven sanitaren i zdravstven inspektorat Dràven inspektorat

za zemjodelstvoDràven inspektorat

za {umarstvo i lovstvo

Ministerstvo za obrazovanie i nauka

Direkcija za hrana

Pedago{ka slu`ba Biro za razvoj na obrazovanieto

Dràven prosveten inspektorat Uprava za razvoj

i unapreduvawe na obrazovanieto

na jazicite na pripadnicite na

zaednicite

Ministerstvo za trud i socijalna

politika Uprava za pra{awa na borcite i voenite invalidi Dràven inspektorat za trud

Ministerstvo za lokalna samouprava Dràven inspektorat za

lokalna samouprava Biro za regionalen razvoj

Ministerstvo za kultura

Uprava za afirmirawe i unapreduvawe na kulturata na pripadnicite na zaednicite vo RM

Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo

Ministerstvo za transport i vrski

Kapetanija na pristani{tata

Dràven inspektorat za transport

Dràven inspektorat za grade`ni{tvo i urbanizam

Dràven komunalen inspektoratMinisterstvo za

ìvotna sredina i prostorno planirawe

Ministerstvo za informati~ko

op{testvo

Dràven inspektorat za ìvotna sredina

Uprava za ìvotna sredina

Slu`ba za prostoren informativen sistem

Sekretarijat za sproveduvawe na

Ramkovniot dogovorKancelarija na

pretsedatelot na Vladata


4

Osnovni Komisii na Vladata na Republika MakedonijaKomisija za politi~ki sistem Komisija za ekonomski sistem i tekovna ekonomska politika Komisija za ~ove~ki resursi i odr`liv razvoj

Komisii za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen za oddelni upravni oblasti

Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na odbranata Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na vnatre{nite raboti, sudstvoto, dràvnata uprava, lokalnata samouprava i rabotite od verski karakter Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na ekonomijata (stopanstvoto, trgovija, statistika, igri na sre}a i hartii od vrednost) Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na transportot i vrskite i ìvotnata sredina (transportot i vrskite, urbanizmot i grade`ni{tvoto i prostornoto planirawe) Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na obrazovanieto, naukata i kulturata (obrazovanie, nauka, kultura, arhivska dejnost, sport i informacii) Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na trudot, socijalnata politika i zdravstvoto Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na zemjodelstvoto, {umarstvoto, vodostopanstvoto i veterinarstvoto Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na premer, katastar i zapi{uvawe na pravata na nedvi`nosti Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na imotno-pravnite raboti i grade`noto zemji{te Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na denacionalizacijata Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na rabotnite odnosi (koi ne se vo nadle`nost na Agencijata za dràvni slu`benici)

Komisii formirani so posebna odluka na Vladata na Republika Makedonija

Komisija za informati~ka tehnologija Komisija za borba protiv nedozvoleno proizvodstvo,trgovija i zloupotreba na drogata Posebna komisija za utvrduvawe na uslovot vladeewe na makedonskiot jazik za steknuvawe na dràvjanstvo na Republika Makedonija Nacionalna komisija za UNESKO na Republika Makedonija Nacionalna komisija za borba protiv trgovijata so lu|e i ilegalnata migracija vo Republika Makedonija Nacionalna komisija za integrirano grani~no upravuvawe

Posebni Komisii na Vladata na Republika MakedonijaKomisija za stanbeni i iseleni~ki pra{awa Komisija za imenuvawe Komisija za privatizacija Komisija za namensko proizvodstvo

IV

307

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 2Strategii i drugi relevantni dokumenti na MTSP

Strategiski plan na ministerstvoto za trud i socijalna politika 1.

Nacionalna programa za usvojuvawe na pravoto na EU2.

Strategiski3. dokumenti od oblasta na rodova ramnopravnost Nacionalen plan za akcija za rodova ramnopravnost ¤

Strategiski4. dokumenti proizlezeni od Dekadata na Romite Strategija za Romite vo Republika Makedonija ¤ Nacionalen akcionen plan za obrazovanie ¤Nacionalen akcionen plan za zdravstvo ¤ Nacionalen akcionen plan ¤ za vrabotuvawe Nacionalen akcionen plan ¤ za domuvawe Operativen plan za obrazovanie ¤ Operativen plan za zdravstvo ¤ Operativen plan za vrabotuvawe ¤ Operativen plan za domuvawe ¤

Strategiski5. dokumenti od oblasta na rabotnite odnosi i vrabotuvaweto

Nacionalna strategija za vrabotuvawe-2010 ¤ Nacionalen akcionen plan za vrabotuvawe 2006-2008 ¤Operativen plan za aktivnite politiki za vrabotuvawe za ¤2007 god, predvideni so Programata za rabota na Vladata na RM 2006-2010

Strategiski6. dokumenti od oblasta na socijalnata za{tita Programa za socijalna inkluzija ¤ Programa za ostvaruvawe na socijalnata za{tita za 2007 godina ¤

Strategiski7. dokumenti od oblasta na za{titata na decata Programa za razvoj na za{tita na decata za 2007 godina ¤

Nacrt operativna programa za IPA komponentata “Razvoj na 8. ~ove~kite resursi 2007-2013”


Prilog br. 3

Tekovni proekti na Ministerstvoto za trud i socijalna politika

Proekti od evropsko partnerstvo

TAIEX ¨ programa

Proekti od oblasta na rodovata ramnopravnost i trgovija so lu|e

Implementacija na programata za resocijalizacija i reintegracija ¨na deca `rtvi na trgovija so lu|e Gradewe na kapacitetite na trudovata inspekcija i nivno ¨vklu~uvawe vo borba protiv trgovijata so lu|e so cel trudova eksploatacija Implementacija na Zakonot za ednakvi mo`nosti na `enite i ¨ma`ite i vospostavuvawe na mehanizmi za rodova ramnopravnost na lokalno nivo Nacionalen mehanizam za upatuvawe na `rtvite na trgovija so lu|e ¨(NMU)

Proekti od oblasta na socijalnata za{tita

SPIL-proekt za implementacija na socijalnata za{tita ¨

Proekti od trudovata oblast

Programa za kreirawe na rabotni mesta ¨

Proekt za vrabotuvawe na mladi obrazovani kadri ¨

Proekti od drugi oblasti

Proekt za razvoj na op{tinite ¨

Proekti proizlezeni od Dekadata na Romite

Vklu~uvawe na deca Romi vo javni predu~ili{ni ustanovi (detski ¨gradinki)

IV

309

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 4

Spisok na podra~ni edinici na MTSP

Red. broj Grad Adresa Kontakt-telefoni

1.Bitola Ul. Kiril i Metodij br. 14 047/242-725

047/222-852047/233-319

2. Berovo Ul. Mladinski kej br. 2 033/470-077

3. Valandovo Ul Ivo Lola Ribar bb 034/382-856

4. Veles Ul. Petre Prli~ko br. 33 043/239-174

5. Vinica Ul. Bel Kamen bb 033/361-644

6. Gevgelija Ul. 7-mi noemvri br. 23 034/214-213034/212-069

7. Gostivar Ul. Bra} a Ginovski br. 86 042/216-500

8. Debar Ul. Atanas Ili} bb 046/831-119

9. Del~evo Bul. Makedonija bb 033/411-733

10. Demir Hisar Ul. Mar{al Tito bb 047/276-321

11. Kavadarci Ul. Balkanska br. 3 043/412-480

12. Ki~evo Ul. Dame Gruev bb 045/225-170

13. Ko~ani Ul. To{o Arsov bb 033/273-512

14. Kratovo Ul. Mar{al Tito br. 1 031/481-492

15. Kru{evo Ul. Nikola \urkovi} bb 048/477-682

16. Kumanovo Ul. Done Bo`inov br. 30 031/424-725

17. Makedonski Brod Ul. 7 septemvri br. 4 045/275-232

18. Negotino Ul. Aco Axi Ilov bb 043/361-461

19.Ohrid Ul. Dimitar Vlahov bb 046/231-690

046/257-670046/231-830

20. Prilep Ul. Borka utot br. 6 048/427-448

21. Probi{tip Ul. Miro Baraga bb 032/484-790

22. Radovi{ Ul. Aleksandar Makedonski

032/635-412


Red. broj Grad Adresa Kontakt-telefoni

23. Resen Ul. Mite Bogoevski bb 047/454-332047/452-332

24. Sveti Nikole Ul. Plo{tad Ilinden bb 032/443-126

25. Struga Ul. 15-ti korpus bb 046/783-139

26. Strumica Ul. Sando Masev br. 1 034/349-280

27. Tetovo Ul. JNA bb 044/352-760

28. [tip Ul. Vasil Glavinov bb 032/397-588032/383-503

Prilog br. 5

Spisok na me|uop{tinski centri za socijalna rabota

Red. br.

Op{tina Direktor/Rakovoditel Telefon

1 Berovo Violeta Furnaxiska 033/470-641

2 Bitola Suzana Veqanovska 047/231-641, 241-426

3 Makedonski Brod Goce Milo{eski 045/274-137, 274-138

4 Vinica Biqana Gergievska 033/361-305, 360-305

5 Gevgelija Blaga ^eleva 034/211-955, 213-797

6 Gostivar Nada Veli~koska 042/217-645, 213-431

7 Debar Qeqa Afrim 046/833-323, 831-400

8 Del~evo Vlado Stoimenov 033/411-736, 410-300

9 Kavadarci Nada Stojanova 043/414-456

10 Ki~evo Zija Zendeli 045/220-661, 225-326

11 Ko~ani Lazar Mitev 033/274-139, 274-141

12 Kriva Palanka Aco Jovanovski 031/372-245, 375-200

13 Kru{evo Hrisula Kuzmanovska 048/477-739

14 Kumanovo Ismail Ismaili 031/438-160, 438-170

15 Negotino Novko Naskoski 043/361-488, 363-788

16 Ohrid \or|i Todorovski 046/260-708, 260-707

IV

311

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Red. br.

Op{tina Direktor/Rakovoditel Telefon

17 Prilep Sneàna Jovanovska 048/424-595, 421-702

18 Probi{tip Bor~e Miladinov 032/483-127, 482-770

19 Radovi{ Dimka Ilieva 032/431-065, 635-601

20 Resen Atli [erifi 047/452-552, 451-419

21 Sveti Nikole Dejana Nikolova 032/443-305, 444-456

22 Skopje Blagica Ka~anska 02/3297-700, 3297-703

23 Struga Sali Nasufi 046/786-976, 783-401

24 Strumica Zoran Manev 034/344-077, 325-401

25 Tetovo Isen Fetai 044/331-575, 339-060

26 Veles Zorica Cvetanovska 043/231-355, 322-167

27 [tip Meri Lazarova 032/391-779, 385-031

28 âir Ardijan Mu~a 02/2612-677

29 [uto Orizari Qiqana Bosilkovska 02/2600-440

30 Kisela Voda \ur|ica Popovska 02/2776-232, 2776-237

31 Karpo{ Bisera Cikarska 02/2035-540

32 Centar Beti Jo{evska 02/3223-996

33 Gazi Baba Sneàna Kasutevska 02/3224-368

34Republi~ki zavod

za unapreduvawe na socijalni dejnosti

Kotevska Mladica 02/3165-943, 3227-273

Prilog br. 6

Spisok na podra~ni edinici na Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi

Red. broj

Podra~na edinica Kontakt-telefon

1 Gazi Baba 02/3115104

2 Berovo 033/471-212


Red. broj


3 Bitola 047/222-852

4 Makedonski Brod 045/275-232

5 Centar 02/3222-093

6 ^air 02/2613-710

7 Debar 046/831-119

8 Del~evo 033//411-733

9 Gevgelija 034/212-069

10 Gostivar 042/216-438

11 Demir Hisar 047/276-321

12 Karpo{ 02/3073-379

13 Kavadarci 043/412-480

14 Ki~evo 045/225-170

15 Ko~ani 033/273-512

16 Kratovo 031/481-492

17 Kru{evo 048/476-629

18 Kumanovo 031/424-725

19 Negotino 043/361-461

20 Sveti Nikole 032/443-126

21 Ohrid 046/231-691

22 Kriva Palanka 031/374-255

23 Prilep 048/420-825

24 Probi{tip 032/484-790

25 Radovi{ 032/635-412

26 Resen 046/452-332

27 [tip 032/394-466

28 Struga 046/784-235

29 Strumica 034/349-281

30 Tetovo 044/352-761

31 Valandovo 034/382-856

32 Veles 043/239-174

IV

313

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Red. broj


33 Vinica 033/361-644

34 Kisela Voda 02/2779-349

Prilog br. 7

Spisok na centri za vrabotuvawe vo Republika Makedonija

Red. br. Grad/Op{tina Adresa Telefon

1 Berovo Mar{al Tito bb 033/471-212; 471-153

2 Bitola \or~e Petrov bb 047/222-852; 237-154

3 Makedonski Brod Partizanska br. 10 045/275-232; 274-159

4 Debar 8-mi septemvri bb 046/831-119; 831-335

5 Del~evo Bul. Makedonija bb 033//411-733; 411-106

6 Gevgelija Boris Karapuzov br. 1 034/212-069; 211-930

7 Gostivar Kej Vardar br. 1 042/216-438; 218-015

8 Demir Hisar Mar{al Tito bb 047/276-321; 276-355

9 Kavadarci 7-mi septemvri bb 043/412-480; 411-729

10 Ki~evo Bul. Osloboduvawe bb 045/225-170; 225-232

11 Ko~ani Veqko Vlahovi} 033/273-512; 272-205

12 Kratovo Goce Del~ev br. 62 031/481-492; 481-105

13 Kru{evo Nikola \urkovi} br. 10 048/476-629; 477-033

14 Kumanovo Todor Velkov bb 031/424-725; 422-077

15 Negotino Pekarev br. 5 043/361-461; 361-799

16 Sveti Nikole Leninova bb 032/443-126; 443-920

17 Ohrid 7-mi noemvri br. 264 046/231-691; 254-115

18 Kriva Palanka Mar{al Tito br. 167 031/374-255; 375-147

19 Prilep Lado Lopeco bb 048/420-825; 418-361


Red. br. Grad/Op{tina Adresa Telefon

20 Probi{tip Miro Baroga bb 032/484-790; 483-187

21 Radovi{ Mar{al Tito br. 4 032/635-412; 607-015

22 Resen Ivo Lola Ribar br. 36 047/452-332; 452-520

23 [tip Goce Del~ev br. 91 032/394-466; 385-339

24 Struga Proleterska brigada br. 66

046/784-235; 781-962

25 Strumica 1-vi maj br. 36 034/349-281; 322-783

26 Tetovo Blagoja Toska br. 23 044/352-761

27 Valandovo 4-ti juli br. 5 034/382-856; 382-052

28 Veles Petre Prli~ko br. 34 043/239-174; 231-590

29 Vinica Mar{al Tito bb 033/361-644; 363-301

30 Grad Skopje Vasil \or|ov bb 02/3138-434

Prilog br. 8

Spisok na podra~ni edinici na

Fondot na PIOM (20 filijali i 10 delovnici)

Filijali na FPIOM

Red. br.

Grad Rakovoditel Telefon Faks

1 Skopje Dejan \or|eski 02/3177-826 02/3162-422

2 Bitola Branka Stojanoski 047/231-480047/231-664 047/231-662

3 Prilep Nikola Gabroski 048/427-361 048/435-323

4 Veles Bobi Stefanovski 043/231-145043/233-644 043/231-203

5 Kumanovo Miroslav Stojanovski

031/413-111 031/415-478 031/426-024

IV

315

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Red. br.

Grad Rakovoditel Telefon Faks

6 Tetovo Nada Filipovska 044/331-034 044/336-093

7 Strumica Zlatko Timovski 034/324-911 032/343-731

8 Ohrid Dezdemona Dauti 046/260-265 046/267-025

9 [tip Ubavka Miteva 032/393-074 032/393-483

10 Gostivar Nusret Demiri 042/214-305 042/216-484

11 Struga Edlira Dauti 046/786-022 046/781-895

12 Kavadarci Daniela Ivanovska 043/412-513 043/412-107

13 Kriva Palanka

Grozdan Tasevski 031/375-577 031/375-907

14 Gevgelija Marija Magdin~eva - [opova

034/213-670 034/211-929

15 Probi{tip Stojmir Stojmirov 032/484-730 032/484-730

16 Del~evo Sa{ko Jovanovski 033/413-152 033/413-152

17 Ko~ani Milena Arsova 033/274-155 033/274-255

18 Resen Naume Popevski 047/454-104047/451-223 047/452-964

19 Berovo Slav~o A`derski 033/470-511 033/470-511

20 Ki~evo Risto Poposki 045/225-314 045/225-314

Delovnici na FPIOMRebr. Grad Rakovoditel Telefon Faks

1 Demir Hisar Qup~o Angeleski 047/276-744 047/276-319

2 Kru{evo Metodija Koteski048/476-595

048/477-123048/477-059

3 Sveti Nikole

Maja Serafimova Joseva

032/443-922

032/443-458032/443-921

4 Kratovo Kole Mitev 031/482-990 031/481-133

5 Valandovo Violeta [untova 034/382-022 034/382-022

6 Debar Ili Muladauti 046/833-866 046/832-127


Rebr. Grad Rakovoditel Telefon Faks

7 Radovi{ Zlata Kostadinovska032/635-358

032/601-258032/635-243

8 Negotino Dragica Milanova 043/361-522 043/361-522

9 Vinica Marija Xabirska 033/363-136

10 Mak. Brod Nove [terjoski 045/274-135 045/274-132

Otvorena telefonska linija na FPIOM, Skopje02/15215Mo`e da se obratite sekoj raboten den od 9-16 ~asot

Kontakt-telefoni na invalidski komisii, Skopje:Tel: 02/3065-184; 3065-215

Faks: 02/3065-223

Prilog br. 9

Spisok na kontakti na odgovorni lica od MAPAS

Bulent Dervi{i – Direktor tel. 02-3224-229, 3217-573, 3166-452

Anastasija Trajkovska Rakovoditel na sektor za administrativno-finansiski raboti i IT e-mail:[email protected]

Tatjana StefanovskaRakovoditel na praven sektor e-mail:[email protected]

Biljana PetroskaRakovoditel na sektor za istra`uvawe e-mail:[email protected]

Elena TanaskoskaRakovoditel na sektor za kontrola e-mail:[email protected]

IV

317

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 10 - Spisok na dnevni centriDnevni centri za lica koi zloupotrebuvaat drogiDneven centar Ohrid tel. 046/257-495Dneven centar Kumanovo tel. 031/438-170 (lok. 122)Dneven centar Strumica tel. 034/329-060

Dneven centar za deca na ulicaDneven centar Kisela Voda, Skopje tel. 02/2774-824Dneven centar Avtokomanda tel. 076/423-047Dneven centar Aerodrom tel. 02/2465-316Dneven centar [uto Orizari tel. 02/2651-636 Centar za bezdomniciIS Katlanovo tel. 02/2566-039

Centri za `rtvi na semejno nasilstvoSkopje tel. 02/3297-703Ohrid tel. 046/260-707Bitola tel. 047/231-641Kumanovo tel. 031/438-160Ko~ani tel. 033/274-139Strumica tel. 034/325-401

Dnevni centri za lica so posebni potrebiBitola tel. 047/258-974Gevgelija tel. 034/215-885Gostivar tel. 042/215-718Del~evo tel. 033/413-659Kavadarci tel. 043/419-613Ki~evo tel. 045/228-677Kriva Palanka tel. 031/374-920Kumanovo tel. 031/432-520Prilep tel. 048/421-168Probi{tip tel. 032/480-800Skopje, @elezara tel. 02/2624-884Skopje, Topaansko pole „Nasmevka” tel. 02/2615-137Kapi{tec, Skopje (za cerebralna paraliza)tel. 02/3228-234Tetovo tel. 044/338-665Veles tel. 043/222-167[tip tel. 032/380-378Berovo tel. 033/472-233Ko~ani tel. 033/270-150Resen tel. 047/454-459Kru{evo


Prilog br. 11

Spisok na detski gradinki vo Makedonija

Red.br. Grad Ime na gradinka Adresa Kontakt lice Telefon

1 Berovo 23 Avgust Mladinski kej br. 5

Fimka Kov~egarska 033/471-039

2 Bitola Estreja O. Mara N.N. Bor~e b.b Lidija Petrovska 047/237-403

3 Bitola Majski cvet Ul. JNA b.b Lidija Mitrevska 047/251-108

4 Bogdanci Kosta P. Del~ev Ul. Izvorski br. 53

Zorica Popova 031/221-742

5 Valandovo Kalinka Nikola Karev br. 7

Du{anka Cicmilovi} 032/382-238

6 Veles Dim~e Mir~ev Ul. Naroden front b.b

Tatjana \orgieva 043/231-226

7 Vinica Goce Del~ev Stiv Naumov b.b

Rozinka Antova 033/363-261

8 Gevgelija Detska radost Goce Del~ev br. 16

Dragica [utova 034/213-904

9 Gostivar Detska radost Ul. Beli~ica br. 47

Angica Stra{evska 042/213-492

10 Debar Bre{ije 8 septemvri b.b

Re{i Gra`dani

046/831-362; 831-004

11 Del~evo Veseli cvetovi ul. Svetozar Markovi} b.b

Magda Vidimliska

033/411-872

12 Demir Hisar 2 Septemvri Mar{al Tito b.b

Blagica Trampevska 047/276-141

13 Kavadarci Rada Poceva Bra} a Xunovi br 11

Sne`ana Gan~eva 043/412-097

14 Ki~evo Olga Micevska 11 septemvri br. 89

Dola Mitreska

045/224-600; 224-601

15 Ko~ani P. Veqanova 9 Maj b.b Len~e Doneva 033/274-373

16 Kratovo C. Andreevska Goce Del~ev br.1

Vera Angelovska 031/481-705

17 Kriva Palanka Ivo L. Ribar Mar{al Tito

br. 51Dragica Ilievska

031/375-527; 481-696

IV

319

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika


18 Kru{evo Gon~a Tufa 8 septemvri b.b

Zaharija Bogdanovska

048/477-805

19 Kumanovo An|el [aj~e Mo{a Pijade b.b

Len~e Bajlovska 031/413-800

20 Makedonska Kamenica Bambi Osogovska

br. 32@aklina Stoj~evska 033/431-227

21 Makedonski Brod 7 septemvri Partizanska

br. 14Silvana Stojkovska 045/274-349

22 Negotino Femo Kulakov Kire Krstev b.b

Nada Bojaxieva 043/361-652

23 Ohrid Jasna Risteska Dimitar Vlahov 63

Marina Petroska 046/262-348

24 Peh~evo 7 septemvri Dame Gruev b.b Jasmina Matevska 033/441-331

25 Prilep Na{a idnina Budima{ b.b Sowa Angeleska 048/424-076

26 Probi{tip Goce Del~ev Jordan Stojanov b.b

Sowa Ilievska 032/483-169

27 Radovi{ Aco Karamanov Aco Karamanov br. 54

Biljana Ilievska 032/635-149

28 Resen 11 septemvriKole Nedelkovski br. 17

Miroslava Stoj~evska 047/452-220

29 Sveti Nikole Rahilka Goneva Ko~o Racin

br. 41Stanka Konevska 032/443-933

30 Struga 8 mart JNA br. 191 Valentina Maleska 046/786-178

31 Strumica Detska radost Mladinska br. 1

Tinka Markova

034/323-975; 321-397

32 Tetovo MladostBra} a Miladinovci b.b

Zejna Halimi 044/ 331-765

33 [tip V.C.Trena H.T.Karpo{ b.b Natalija Delova

032/391-000; 380-900

34 [tip Astibo Goce Del~ev br. 34

Elizabeta Simonova 032/395-260

35 Aerodrom - Skopje Buba Mara Bul. ASNOM

b.bSofija Maxovska

02/2434-530; 2434-531

36 Aerodrom -Skopje Srni~ka Jane

Sandanski b.bVioleta Ogwanovska

02/2455-512; 2443-334



37 Butel - Skopje 11 Oktomvri 2 Makedonska

brigada b.b

Lucija Stefanovska-Kirevska

02/2621-937

38 Gazi Baba -Skopje 25 Maj Sre~ko

Puàlka b.bSneàna Nedeva

02/2522-473; 2527-200

39 Gazi Baba -Skopje Detska Radost Bab~or br. 2 Mirjana

Trenevska02/3173-663; 3173-366

40 \. Petrov-Skopje Rosica

Isaija Maòvski br. 35

Violeta Said 02/2035-509; 2047-533

41 Karpo{-Skopje Majski Cvet @enevska br.4 Nada

Petrovi} 02/3068-097

42 Karpo{-Skopje Raspeana mladost Ru|er

Bo{kovi} br 6Van~o Veqanovski

02/3068-781; 3064-818

43 Karpo{-Skopje Orce Nikolov Dragi{a

Mi{ovi} b.bStanka Grkova

02/3072-016

44 Karpo{-Skopje Prolet

Mile Pop –Jordanov br. 74

Vita Jakovlevska

02/3082-737; 3082-788

45 K. Voda -Skopje Veseli cvetovi \or|i Sugare

b.bStanka Baxakova 02/2776-236

46 K. Voda -Skopje 8 Mart Sava

Kova~evi} b.bAn|ica Ivanova

02/2779-229; 2775-335

47 Centar- Skopje Ko~o Racin Kozara b.b Savka

Kova~evska02/3178-789; 3178-805

48 Centar –Skopje R. J. Kor~agin Bul.Ko~o

Racin b.bParaskeva [terjovska

02/3215-959; 3134-376

49 Centar-Skopje 13 Noemvri

Nikola Trimpare br. 17a

Vesela Bitlevska

02/3163-865; 3162-073

50 âir-Skopje Sneàna Xon Kenedi br.1

Dijana Simonovska 02/2622-454

51 âir-Skopje Bratstvo-Edinstvo

Cvetan Dimov 7

Valerija Velinova

02/2614-081; 2643-415

IV

321

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 12

Spisok na detski odmorali{ta

Reden broj Op{tina Detsko odmarali{te Direktor/

koordinator Telefon

1 Skopje Mladost ul. Bagdadska br. 26

Mojso Fidanovski

02/3066 494 02/3066 543

2 Gostivar Ilinden* ul. Sretko Krstevski bb Gazment Aliju

042/217 361 042/489 005 042/489 192

3 Bitola Pelister ul. Ki~evska br. 24 Qup~o Spirkoski

047/223 998 047/222 043 047/222 080

4 Berovo Male{evo

ul. Kej na mladinata br. 2

Qub~o Mehaxiski (v.d.direktor)

033/470 605 033/471 212

5 Struga

Majski Cvet ul. Vlado Maleski-Tale

br. 24www.majskicvet.com.mk

Jovan Paskoski 046/786 946 046/786 947

Sezonskite odmarali{ta: Ponikva-Ko~ani so odluka na Vladata na R.Makedonija e dadeno na trajno koristewe; Pqa~kovi~ki odredi-[tip so odluka na Vladata e dadeno na Ministerstvoto za obrazovanie.Za sezonskite odmarali{ta Pqa~kovica-Radovi{, odmarali{teto-Sveti Nikole, Golak-Del~evo, Mihajlovo-Kavadarci i Asamati-Resen e raspi{an tender za proda`ba.

*Detskoto odmorali{te „Ilinden” - Gostivar se sostoi od slednite kompleks objekti:

„Bunec” Mavrovo, Op{tina Mavrovo-Rostu{a (tel: 042/439-005) ¨

Kompleksot na objektite se nao|a na bregot na Mavrovskoto Ezero, na nadmorska visina od 1250 m, oddale~en od Gostivar 20 km, povrzan so asfalten pat.

Kapacitet: Dva objekta po 30 sobi po 8 kreveti so zaedni~ki spratni kupatila i toaleti, vospituva~ki sobi so toaleti i kupatila.


„Adaptacija” - kompleksot se nao|a do Nacionalniot park „Mavrovo” ¨so ogradena povr{ina od 100.000 m2

Kapacitet: 20 sobi i 100 legla; vkupen kapacitet 644 legla.

Kompleksot raspolaga so 3 vikend ku} i~ki, sovremena kujna, trpezarija, TV-sala, sala za ping-pong, u~ilnici za nastava vo priroda, igrali{ta za mali sportovi kako i 4 ski lifta.

Sedek Kostoski”, Mavrovi Anovi koj se koristi za potrebite na Üstanovata.

Formi i sodrìni na rabota: zimuvawe, mini-skija~ka {kola, manifestacija „Sneèn grad”, nastava vo priroda, ekskurzii, letovawa, kako i kampuvawa, logoruvawa, seminari, sportsko-rekreativni kampovi, realizacija na proekti na nevladini organizacii i dr.

Prilog br. 13

Spisok na registrirani agencii za privremeni

vrabotuvawa vo MTSP

Br. Ime na agencija

Tip na licenca Grad Adresa Kontakti Osnova~

1 Partner „A„ Skopje ul. Dimitar Vlahov bb

02/3146-720 070/264-395

RadeNenadi}

2 Prospekt „A„ Prilep ul. Karaorman bb

048/400-070

Il~o Kapkoski

3 Aksios-Vardar „B„ Gostivar

Bul. Bra} a Ginovski br. 61

Ero Jovanoski

4 Nekstlevel „A„ Skopje ul. Marko Krale br. 94

070/306-728

Sa{o Zafirovski

5 V „B„ Skopje Bul. Goce Del~ev br. 11

Mare Danilovska

IV

323

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Br. Ime na agencija


6 Dekra „A„ Skopjeul. Mitropolit Teodosij Gologanov br. 42

070/332-480 Igor ^ekorov

7 Fia agencija „B„ Skopjeul. Ivan Milutinovi} br. 23 lok. 2

02/3224-140 070/278-124

Nevenka Dimovska

8 Hema konsalting „A„ Skopje

ul. @elezni~ki transporten centar br. 1

070/401-343 Sowa Tan~eva

9 Vrabotuvawe lizing „A„ Skopje Bul. Ilinden

br. 80 070/266-088 Darko Velkov

10 Taneks-M „B„ Skopjeul. Kosta Novakovi} br. 4-8

070/469-412

Trajan~e Spasovski

11 Depov „B„ Ko~ani ul. Ivan Milutinovi} br. 22

033-277-876071-670-835

Blagoj~o Danilov

12 Kontakt biznis „A„ Skopje ul. Ogwan Prica

br. 41-a

02/2700-105070-219-539

Ivan Ilievski

13 Mladinec „V„ Skopje ul. Prolet br. 25

02/3222-32602/3129-151

Kiro Mitevski

14 Egzekjutiv Sr~lizing „A„ Skopje ul. Vasil \orgov

br. 22/1/1Maja Nikolova

15 Virgina-2 „V„ Gostivar ul. Boris Kidri} br. 115 Maja Petreska

16 Zeta „A„ Bitola

Trgovski centar [eherezada, lamela A, lokal br.5

047/230-100

Zoran Pop~evski

17 Realnost-06 Prilep „V„ Prilep

ul. Dimo Narednikot br. 53

048/424-210

Milan Risteski


Br. Ime na agencija


18 Spid „B„ Skopje ul. Wudelhiska br. 4, lokal 3

02/3070- 545071/211-754

Valentina Miteva

19 Xob „B„ Ki~evo ul. 4-ti Juli br.186

075/284-384

Goran Lazoroski

20

Trenkvalder vremeno vrabotuvawe Skopje

„A„ Skopje ul. 29 noemvri br. 62/1-1

02/3248-899

Dimitar Anastasovski

21 MM Skopje ul. [idska br. 18

22 Motivi Skopje

ul. Pra{ka br. 23 deloven objekt Ma{inopromet

23 Labor Skopje ul. Ognen Prica

24 Gro{ Bitolaul. Vasko Karan|elevski bb

25 Doverba Skopjeul. Ivan Milutinovi} br. 23 lokal 4

Prilog br. 14

Spisok na potpi{ani dogovori za socijalno osiguruvawe

Red.br.

Zemja so koja e sklu~en dogovor

Datum na sklu~uvawe

Datum na ratifikuvawe

Datum na objavuvawe vo Slu`ben vesnik (SV) i broj

Datum na stapuvawe vo sila

1

Avstrija Konvencija za socijalno osiguruvawe

28 fev ‘97 Skopje 11 juni, 1997

20 juni 1997, Me|unarodni dogovori br. 28/97

1 apr 1998

IV

325

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Red.br.


Datum na sklu~uvawe




2 Republika Hrvatska

09 maj 1997 Skopje 9 juli, 1997

18 juli 1997, Me|unarodni dogovori br. 34/97

1 noemvri 1997

3 Republika Turcija

6 juli 1998 Skopje

5 fevruari 1999

10.02.1999br. 7/99 1 juli 2000

4* Republika Slovenija

13 juli 1998 Qubqana

25 fevruari 1999

4 mart 1999, br. 13/99 1 april

2001

5

[vajcarska Konfederacija

Konvencija za socijalno osiguruvawe

9 dek 1999 Bern 23 maj 2000 2 juni 2000

br. 44/00 01 jan 2001

6 Kralstvoto Danska

20 mar 2000, Kopenhagen 9 maj 2000 16 maj 2000

br. 37/00

7Sojuzna Republika Jugoslavija

29 dek 2000, Belgrad

od strana na SRJ - 16 maj 2001; od RM - 23 jan 2002

13 fev, 2002 br. 13/02 01 apr 2002

8 Republika Bugarija

06 fev 2003, Sofija 17 apr 2003 5 maj 2003

br. 31/03 1 avg 2003

9 SR Germanija 8 juli 2003 Skopje 20 okt, 2003 3 noem 2003

MD 70/03 1 jan 2005

10 Bosna i Hercegovina

17.02.2005, Saraevo

od strana na BiH na 01/06 od 15.02.2006; od RM - 13 sept, 2005

28.09.2005 br. 82/05

1 apr 2006

11 Republika ^e{ka

7 okt 2005 Skopje 10 fev, 2005 17.02.2006 br.

20/06 01 jan 2007

12 Kralstvoto Holandija

17 okt 2005 Hag 10 fev, 2005 17.02.2006 br.

20/06 01 apr 2007

13 Romanija 27 fev 2006 Bukure{t 28 apr 2006 12.05.2006 br.

59/06

14 Republika Polska

6 apr 2006 Var{ava 26 fev 2007 Br. 27/2007


Red.br.


Datum na sklu~uvawe




15Golemoto Vojvodstvo Luksemburg

28 noem 2006, Luksemburg

16 Belgija 13 fev 2007 Brisel

14 juni 2007 br. 74/07

Dogovori koi ne se ratifikuvaat

Protokol za sorabotka na poleto na vrabotuvaweto, obukata i 1. socijalnata sigurnost me|u ministerstvata za trud i socijalna politika na RM i na Republika Albanija - sklu~en na 22 januari 1999 godina vo Tirana Administrativna spogodba za sproveduvawe na dogovorot 2. me|u Republika Makedonija i ê{kata Republika za socijalno osiguruvawe - sklu~ena na 01 fevruari 2006 godina vo Skopje

Parafirani dogovori, a se ~eka na nivno potpi{uvawe:

Dogovor so Republika Ungarija1. Dogovor so Kanada2. Dogovor so Republika Crna Gora3.

Dràvi so koi se vodat pregovori za sklu~uvawe dogovori za socijalno osiguruvawe:

Do sklu~uvawe novi dogovori za socijalno osiguruvawe, Republika Makedonija gi primenuva dogovorite prezemeni od porane{na SFRJ i toa:

porane{na êhoslova~ka ¤Anglija i Severna Irska ¤Francija ¤Italija ¤Norve{ka ¤[vedska ¤

Predlozi na Ministerstvoto za trud i socijalna politika za vodewe postapka za pregovori za sklu~uvawe dogovori za socijalno osiguruvawe, spored ~len 5 stav 2 od Zakonot za sklu~uvawe, ratifikacija i izvr{uvawe

IV

327

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

na me|unarodni dogovori i za koi Vladata na Republika Makedonija donela zaklu~oci za vodewe na pregovorite:

Kvebek (zaklu~ok na Komisija na Vlada od 27.7.1998 godina) ¤ Slova~ka (zaklu~ok na Vlada od 29.8.2000 godina) ¤ Republika Italija (zaklu~ok na Vlada od 23.4.2002 godina) ¤ Republika Francija (zaklu~ok na Vlada od 23.4.2002 godina) ¤ Kralstvoto [vedska (zaklu~ok na Vlada od 23.4.2002 godina) ¤ Avstralija ¤Rusija ¤Uzbekistan ¤

Dràvi so koi treba da se povedat inicijativi za sklu~uvawe novi dogovori za socijalno osiguruvawe:

Obedinetoto Kralstvo na Anglija i Severna Irska ¤ Norve{ka ¤

Dràvi so koi porane{na Jugoslavija sklu~ila necelosni dogovori, a Republika Makedonija ima interes celosno bilateralno da gi uredi odnosite od socijalno osiguruvawe so ovie dràvi:

Libija i Egipet (Dogovor za izbegnuvawe na dvojno pla} awe na ¤pridonesot) so SAD vospostaven po pismen pat reciprocitet vo pla} aweto ¤na penziite.

Dràvi so koi Republika Makedonija ima opravdan interes za sklu~uvawe dogovori za socijalno osiguruvawe, a so koi porane{na Jugoslavija takvi dogovori ne sklu~ila:

Dràvite od porane{en SSSR (Uzbekistan, Ta{kent, Rusija i dr.) ¤Avstralija ¤


Prilog br. 15

Lista na informacii od javen karakter na MTSP

Od oblasta na pazarot na trudot:1. Evidentirani nevraboteni lica vo 2007god. ¨

Pregled na ostvarenite vrabotuvawa od i nadvor od evidencijata na ¨nevraboteni za 2007god. na Agencijata za vrabotuvawe na RMAnketa na rabotnata sila ¨

Prose~na isplatena neto-plata po rabotnik vo RM ¨

Ekonomsko-socijalno partnerstvo ¨

Od oblasta na socijalnata za{tita:2. Socijalna prevencija ¨

Pravo na socijalna pomo{ ¨

Postapki, merki i uslugi od semejno-pravnata za{tita ¨

Javni ovlastuvawa ¨

Zgriùva~ki semejstva ¨

Dnevni centri ¨

Od oblasta na detskata za{tita:3. Prava od detska za{tita ¨

Planovi i programi za detska za{tita ¨

Ostvaruvawe programi za zgriùvawe i vospitanie na decata ¨

Dejnost na detskite odmorali{ta ¨

Od oblasta na bore~kata za{tita:4. Za{tita na pravata na borcite ¨

Od oblasta na trudovata inspekcija5. Za{tita na pravata od oblasta na rabotnite odnosi i za{titata pri ¨rabota

Od oblasta na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe:6. Penzisko osiguruvawe na rabotnicite vo raboten odnos i na ¨fizi~kite lica koi vr{at dejnostOsnovite na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe ¨

Posebni uslovi pod koi oddelni kategorii na osigurenici gi östvaruvaat pravata od penzikoto i invalidskoto osiguruvaweStatisti~ki podatoci za penzii ¨

Informacii za propisi i proekti7.

IV

329

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Lista na informacii od javen karakter na AVRM

Zakoni i podzakonski akti 1.

Zakon za vrabotuvaweto i osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost ¨

Zakon za evidencija vo oblasta na trudot ¨

Zakon za vrabotuvawe na invalidni lica ¨

Zakon za strancite ¨

Pravilnik za obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija ¨

Pravilnik za dodeluvawe sredstva od Posebniot fond ¨

Pravilnik za rabotno osposobuvawe na invalidni lica ¨

Pravilnik za vodewe na evidencija vo oblasta na trudot ¨

Statut na AVRM ¨

Delovnik za rabota na Upravniot odbor na AVRM ¨

Pravilnik za organizacija i rabota na AVRM ¨

Pravila za raboten red, evidencija za koristewe na rabotnoto ¨vreme i kodeks na odnesuvawe na vrabotenite vo AVRM

Organizacija na AVRM 2.

Organizaciona struktura na AVRM ¨

Kadrovska ekipiranost ¨

Operativen plan na Vladata na RM za aktivnite politiki za 3. vrabotuvawe

Izve{taj za rabota na AVRM 4.

Programa za rabota na AVRM 5.

Buxet na AVRM 6.

Javni nabavki 7.

Dejnosti na AVRM 8. Uslugi za nevrabotenite lica ¨

Uslugi za rabotodava~ite ¨

Vrabotuvawe na stranski dr`avjani ¨


Aktivni merki na AVRM 9. Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija ¨

Profesionalna orientacija ¨

Rabotni klubovi ¨

Vrabotuvawe na invalidni lica ¨

Proekti vo koi e vklu~ena AVRM ¨

Statisti~ki podatoci na AVRM 10. Vrabotuvawe ¨

Nevrabotenost ¨

Korisnici na prava ¨

Invalidni lica ¨

Vrabotuvawe na stranski dr`avjani ¨

Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija ¨

Soop{tenija na AVRM11.

Slu`beni lica za posreduvawe informacii od javen karakter: Amet Selmani ¤

Elizabeta Martinovska ¤

Silvana Trajkovska ¤

Lista na informacii od javen karakter na FPIOM

FPIOM nema objaveno lista na informacii od javen karakter. Listata na informacii, dadena podolu, e vrz osnova na izve{taite do Komisijata za sloboden pristap do informacii od javen karakter.

Osnovni podatoci i organizaciona postavenost na Fondot1. Propisi koi se odnesuvaat na ostvaruvaweto na pravata od penzisko 2. i invalidsko osiguruvaweUpatstva za na~inot na pla} awe pridones3. Prava na osigurenicite4. Postapki za ostvaruvawe na pravata na osigurenicite5. Informacii za reformskite procesi6. Informacii za promeni vo zakonskite propisi vo odnos 7. na ostvaruvaweto na pravata od penziskoto i invalidskoto osiguruvaweInformacii za osiguruvaweto spored noviot Zakon za dobrovolno 8. kapitalno finansirano penzisko osiguruvawePregledi za sta`ot na osiguruvawe i platite utvrdeni vo mati~nata 9. evidencija

IV

331

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Podatoci za presmetani pridonesi od plati10. Uplata na pridonesi od strana na rabotodava~ite11. Uplata na zaostanati pridonesi bez presmetana kamata12. Uplata na pridonesi na podnositeli na tu`ba 13. Informacii i podatoci za pravni lica, odnosno osigurenici14. Statisti~ki podatoci15. Informacii za obvrznici-dol`nici koi po~nale ste~ajna 16. postapka

Pokraj pismenite barawa, FPIOM sekojdnevno dava razni informacii na usni barawa od gra|anite.

Lista na informacii od javen karakter na MAPAS

Zakon1. Zakon z ¨ a zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 29/2002) Zakon za izmena na Zakonot za zadolìtelno kapitalno finansirano ¨penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br.5/2003 od 31.12.2003); Zakon za izmena i dopolnuvawe na Zakonot za zadolìtelno ¨kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 40/2004 od 21.06.2004) ; Zakon za izmena i dopolnuvawe na Zakonot za zadolìtelno ¨kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 113/2005 od 23.12.2005) ;

Podzakonski akti 2. Pravila za na~inot i postapkata za izdavawe dozvola za osnovawe ¨na dru{tvo za upravuvawe so penziski fondovi i odobrenie za upravuvawe so penziski fond (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 40/2004 od 21.06.2004);OBRASCI za Pravilata za na~inot i postapkata za izdavawe dozvoli ¨za osnovawe na dru{tvo i odobrenie za upravuvawe so penziski fond (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 40/2004 od 21.06.2004); Pravilnik za pobliskite uslovi za osnovawe na dru{tva za üpravuvawe so penziski fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 40/2004 od 21.06.2004);


Pravilnik za investirawe na sredstvata na penziskite fondovi ¨(Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 44/2004 od 05.07.2004); Pravilnik za na~inot i postapkata za marketing na penziskite ¨fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 44/2004 od 05.07.2004); Pravilnik za na~inot i postapkata za polagawe ispit za ¨steknuvawe svojstvo agent i zapi{uvawe na liceto vo registarot na agenti (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 44/2004 od 05.07.2004); Pravilnik za nadomestoci ( ¨ Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za nadomestok za premin ( ¨ Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 44/2004 od 05.07.2004); Pravilnik za procenka na sredstvata na penziskite fondovi ¨(Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za smetkoven plan, formata i sodrìnata na osnovnite ¨finansiski izve{tai i dopolnitelnite izve{tai na penziskite fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za sodrìnata na oddelnite smetki vo smetkovniot plan ¨na penziskite fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br.5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za na~inot i postapkata za raspredelba na osigurenici ¨vo penziski fondovi i za na~inot i postapkata za ~lenstvo vo penziski fond (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za na~in i postapka za izbor na doma{ni brokerski ku} i öd strana na dru{tvata za upravuvawe so penziski fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006);Pravilnik za individualnite smetki na ~lenovite na penziski fond ¨

(Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za izmena i dopolnuvawe na pravilnikot za investirawe ¨na sredstvata na penziskite fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za na~inot na izvestuvawe na agencijata za supervizija ¨na kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe od strana na dru{tvata za upravuvawe so penziski fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006); Pravilnik za kriteriumot za rangirawe na sub-~uvarite na imot ¨

(Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006);

IV

333

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Odluka za maksimalniot procent na pozajmeni sredstva od strana na ¨dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi od ime i za smetka na penziskiot fond (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006);Odluka za maksimalniot procent od kapitalot na dru{tvoto za üpravuvawe so penziski fondovi koj moè da se koristi za sklu~uvawe na dogovori za zaemi i krediti i izdavawe na obvrznici (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 5/2006 od 16.01.2006);Instrukcija za isplata na sredstva vo slu~aj na smrt na ~len na ¨penziski fond koj nema ~lenovi na semejstvoto so pravo na semejna penzija; Instrukcija za prenos na sredstvata od individualna smetka ili ¨potsmetka na penziski fond vo fondot na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na makedonija vo slu~aj na invalidnost i smrt na ~len i vremeno raspredelen osigurenik vo penziski fond; Stru~no upatstvo za postapuvawe po poplaki ¨ ; Stru~no upatstvo za na~inot i postapkata na raspredelba na ösigurenici vo penziski fond; Tehni~ko upatstvo za definirawe na formati na podatoci i razmena ¨na datoteki; Upatstvo za vodewe na smetkovodstvoto i izgotvuvawe na ¨finansiskite izve{tai na dru{tvata za upravuvawe so penziski fondovi; Pravilnik za postapkata za povlekuvawe na odobrenie za upravuvawe ¨so penziski fond (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 37 od 28.03.2006); Pravilnik za postapkata za upravuvawe so penziski fond po ¨povlekuvawe ili ukinuvawe so penziski fond na dru{tvoto za upravuvawe so penziski fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 37 od 28.03.2006); Odluka za utvrduvawe na procentot na likvidni sredstva na dru{tvo ¨za upravuvawe so penziski fondovi (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 12 od 31.01.2006); Odluka za ograni~uvawa na vloùvawata vo oddelni vidovi ïnstrumenti razli~ni od ograni~uvawata utvrdeni vo ~len 107 od Zakonot za zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 12 od 31.01.2006); Odluka za dopolnuvawe na odlukata za ograni~uvawa na vloùvawata ¨vo oddelni vidovi instrumenti razli~ni od ograni~uvawata utvrdeni vo ~len 107 od Zakonot za zadolìtelno kapitalno


finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 37 od 28.03.2006); Odluka za ograni~uvawa na vloùvawata vo oddelni vidovi ïnstrumenti razli~ni od ograni~uvawata utvrdeni vo ~len 107 od Zakonot za zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 77 od 26.06.2006); Odluka za izmena na Odlukata za ograni~uvawe na vloùvawata vo öddelni vidovi instrumenti razli~ni od ograni~uvawata utvrdeni vo ~len 107 od Zakonot za zadolìtelno kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 3 od 10.01.2007).

Drugi podatoci 3. Broj na ~lenovi i vremeno raspredeleni ~lenovi vo penziskite ¨

fondovi (vkupno i po dru{tva)

Podatoci od statisti~ki izve{tai ¨

Podatoci za broj i vid na poplaki od ~lenovi koi pristignale vo ¨

Agencijata (osven onie koi se li~en podatok)

Povici vo postapkite za javni nabavki ¨

Podatoci od Registar na agenti (broj na agenti, aktivni, pasivni, ¨

izbri{ani) Nadomestocite koi dru{tvata gi napla} aat od ~lenovite (nadomest ¨

od pridonesi, nadomest od sredstva i nadomest za premin)

Nadomestokot {to go napla} a MAPAS od dru{tvata ¨

Podatoci od godi{nata programa ¨

Slu`beno lice za posreduvawe informacii od javen karakter na MAPAS: Jana Ili} tel. 02/3224-229; 02/3217-573; 02/3166-452 e-mail: [email protected]

IV

335

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

P R I L O G br. 16

FORMULARI(propi{ani obrasci spored redosledot na opi{anite uslugivo Vtoriot del od ovoj Vodi~)

1. Obezbeduvawe na pravoto za detski dodatok

IV

337

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika


1. _____________________________________________________________ ( , , )

__________________________________________________ _________________

_________________________ .

2. ____________________________________________

________________________________________ .

3. 60

__________________________ .

4. 60 _______________________

___________________ ___________________ .

(2,3 4) .

5. _____________________________________ .

6. :

-

..................................................................... __________________ .

-

................................................................ __________________ .

- ..................... __________________ .

2 - 6 ....................................................

: .

( . )

_______________________

18 22 ( . . . 17/93)

IV

339

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

2. Obezbeduvawe na pravoto za poseben dodatok

- ___________

-

_________________________________________________________________

.____________________________________ . ______

. . . _______________ _____________________

____________________

. ____________

- - : 1. _________________________________________ ________ . ____________________

2. _________________________________________ ________ . ____________________

3. _________________________________________ ________ . ____________________

4. _________________________________________ ________ . ____________________

:

) ; ) ; )

; ) ; )

; ) ( ).

,

___________200__ ____________________________ ( ) ( , )

18, 22 ( . . 17/93,

20/96, 7/98, 13/01, 24/03, 19/04 61/04)


3. Obezbeduvawe pomo{ za oprema na novoroden~e

- ___________

_________________________________________________________________

.____________________________________ . ______

. . . _______________ _____________________

__________________________________________________________________________ -

( , )

______________200__ ________________ .

: 1. ( ); 2.

; 3. ; 4. ( ) 10

1992 . 5. .

I.

___________________________________________ ( , )

.

___________________________________

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

1. 2. . 3. 4. 5. 6. 7.

1. 2.

:

__________________________________

. . ._______________________________________________

_____________________________________

IV

341

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

II.

.

, .

1. ||||||||||| 2. ||||||||||| 3. ||||||||||| 4.. ||||||||||| 5. ||||||||||| 6. ||||||||||| 7. ||||||||||| 8. |||||||||||

____________ _____________ __________________

18 33 ( . . 17/93, 20/96, 7/98, 13/01, 24/03, 19/04 61/04).


18. Ostvaruvawe pravo na ednokratna pari~na pomo{ i

pomo{ vo natura

Obrazec BEPP-1

Do JU ME\UOP[TINSKI CENTAR ZA SOCIJALNA RABOTA_________________

B A R A W Eza ostvaruvawe pravo na ednokratna pari~na

pomo{ ili pomo{ vo natura

od___________________________________________

so EMBG /__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/ so stan na ul. _______________________________________br.___________vo________________________________________, so li~na karta br. ________________ izdadena na _________________ godina od Upravata na MVR ________________________________.Baram da mi se dodeli pravo na ednokratna pari~na pomo{ ili pomo{ vo natura.Pomo{ta mi e potrebna za zadovoluvawe na slednata potreba: _________________________________ ________________________________________________________________________________________________________

Kon ova barawe priloùvam:1. Dokaz za li~niot identitet, dràvjanskiot status, mestoto na ìveewe odnosno postojaniot ili

privremeniot prestoj (uverenie za dràvjanstvo, li~na karta, izvod od mati~na kniga na rodeni, patna isprava ili li~na karta za stranec odnosno dozvola za postojan ili privremen prestoj) – fotokopija:___________________________________________________;

2. Dokaz za polo`bata od socijalen rizik vo koja{to se nao|a liceto odnosno semejstvoto:_________________________________________________________________;

3. Dokaz za semejno-materijalnata sostojba na semejstvoto na podnositelot na baraweto: ___________________________________________________________________;

4. Dokaz za visinata na potrebnata pomo{ {to se bara:____________________________________________________________________;

5. Druga dokumentacija so koja se dokaùva osnovanosta na baraweto: ________________________________________________________.

Prilozi : __________________na _________________ godina Podnositel,

________________________________

IV

343

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

19. Ostvaruvawe na pravoto na socijalna pari~na pomo{


-1

______________________________

______________________________________________ /__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/ . „__________________________________________________________“ . _______________

. ____________________________ _________________ _______________________________,. , _____________________________________ __________________ .:

.

1. , 1. 2. ,

.

2. 1. 2. : ________________________________________________

____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

( , , )

3. 1. 2. .

4. 2. , , , .

5. 1. 2. , .

6. 1. 2. , .

7. 1 2. ,

.

8. 1. 2. , ,

.

9. 1. 2. - ,

, .

, ,

___________________________ _______________________

IV

345

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1/ -1

______________________________

1/

.

1._____________________________ ______________________________ ______________________________ ( ) ( ) ( )

. :

.

1. :

. , : 1. ; 2.

. 1. ; 2.

. 1. ; 2.

.

( , , ) 1. ; 2.

. 1. ; 2.

. 1. ; 2.

.

1) I III ____________ 2 (100%) _____________ 2

2) IV V ____________ 2 (40%) _____________ 2

3) VI VIII ____________ 2 (20%) _____________ 2

( 1, 2 3) _________________ 2

. 1. ____________ 2.

. 1. ____________ 2.

. 1. ____________ 2.

. 1. ____________ 2.

. ________________________

. 1. ____________ 2.

. 1. ____________ 2.

, ,

___________________________ _______________________

_______1/( )


__________ 1/

-1

______________________________

- 1/

.

1._____________________________ ______________________________ ______________________________ ( ) ( ) ( )

. :

. : 1. 2.

1. , , : _________________, _______ . 1. ; 2. 3. _________________, _______ . 1. ; 2. 3. _________________, _______ . 1. ; 2. 3.

2. , :

. ________________

________ ________________

________ ________________

________ 1. , . 2.

( , , , .)

3. ,

4. 5.

6.

7. 8. (

, , , ,

)

9. , ( ,

, .)

10. 11. 12. 13. 14.

15.

16. 17. 18.

, ,

___________________________ _______________________

IV

347

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-1

______________________________

.

1._____________________________ ______________________________ ______________________________ ( ) ( ) ( )

2. /__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/

. :

1. ; 2. ; 3. ___________________________ _________________________

( )

_______________ 1/:

,

_______________________ __________

1/ , ,

.


1. :

5/ -

1 2 3

/_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/

2. :

.

1 2 3 4 5 6 7

/_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/ /_/_/_/

_____________________

* * *

- -1

- -1 - ,

. ,

.

, ,

.

, .

.

IV

349

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-1 _____________________

: 1. __________________________________ 2. __________________________________ _______________________ 3. __________________________________ 4. __________________________________ 5. __________________________________

( )

1.

_____________________________ ______________________________ ______________________________ ( ) ( ) ( )

2. /__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/

3. - :

1. 1. 3 ___ ___ 1. 2. 2. ___ ___ 2. 3. 3. 3 ___ ___ 3.

. .

-

1. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

2. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

3. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

4 /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

5. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

6. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

7. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

8. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.


9. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

10. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

11. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

12. /___/ /___/ /___/ _______ . . .

. 1. 2. 1. 2.

13. _____________________ ( )

. 1. 2. 1. 2.

: , 8 1

8.3. , , , („ “, .. 15/98, 21/98, 28/01, 23/02, 91/02, 59/03, 41/05 109/05 ). 8 1 8.1 8.5

- .

____________________ . .

, ,

___________________________ _______________________

IV

351

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

- - ________________________________ __________________________

( , ,

, ), -

- / ( , , ,

) , / 12 .

, /

1. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

2. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

3. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

4. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

5. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

6. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

7. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________

8. _________________________________________, ____________________________, __________, ______________________. . . .


-2 _________________

_____________________ ____________

8 1 8.3. , , , („ “ . 15/98, 21/98,

28/01, 23/02, 91/02, 59/03, 41/05 105/05), , ______________, _____________

___________________________________ ________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ . _________________________________ . ___________ ,

1. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ 2. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ 3. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ 4. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ 5. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/ 6. __________________________________________ /_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/

.

, , .

_________________________ ____________________

1. ________________ .

_________________________ ____________________

2. ________________ .

_________________________ ____________________

3. ________________ .

_________________________ ____________________

4. ________________ .

_________________________ ____________________

IV

353

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

5. ________________ .

_________________________ ____________________

6. ________________ .

_________________________ ____________________

7. ________________ .

_________________________ ____________________

8. ________________ .

_________________________ ____________________

9. ________________ .

_________________________ ____________________

10. ________________ .

_________________________ ____________________

11. ________________ .

_________________________ ____________________

12. ________________ .

_________________________ ____________________


-1 _____________________

_______________ ___________________ .

_________________________________________________ ________________________________, _____________ .

_____________________________________________________________________________________ ( )

. ___________ ___________ . _____________________________________

/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/__/, . ________________________________________ . _________________ _________________________

: :

1. ____________________________ 1. ________________________________

2. ____________________________, __________________________ 2. ________________________________ ,

, 1: ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________

1 : 71 76

.

IV

355

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________

- : ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________

: :

1. ________________________ 1. ___________________________

2. ________________________ _______________________ 2. ___________________________

: 1. . 2. : „ “

.

, . , , .

, . ,

. 3. : „

“ ( ).

4. : „ “ , : - , , , .

, .

. .


-1 __________________________________ ________________________________ ___________________, 90 1

(„ “ . 50/97, 16/00, 17/03, 65/04, 62/05 111/05) 19 1 , , ,

(„ “ . 15/98, 21/98. 28/01, 23/02, 91/02, 59/03, 37/03, 41/05 109/05)

1. __________________________________________________________________________ _________________________ _____________________________________________________ .„

_______________________________________________________“ ________________ ___- _________________ .

2. 1 100,00 6 2 .

3. . .

4. 15 , , , .

1 , .

5. _____________________________ . 6. .

, :

1) - , 3 , .................................................................................................... .

2) , 4 13 ................................. 3) ( . .1: 3) ..................................................... . 4)

, 3 1 _______- , ................................................................................................................................................. .

5) _____ , 14 ___ ___ , _____% .4, ............. .

6) - ( . .5 - . .3)... .

29 1 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 19 1 20 .

.4 1 , 15 .

, 24

16 . 90 3

.

. . ____________________ .

: 15 .

, . :

- - -

IV

357

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-2 ______________________________

_________________________________________ ___________________, 90 1 („ “ . 50/97, 16/00, 17/03, 65/04, 62/05 111/05) 19 1

, , , („ “ . 15/98, 21/98. 28/01, 23/02, 91/02, 59/03, 37/03, 41/05 109/05)

1. ________________________________________________________ _______________________ ______________________ .„ ________________________________________________“ _________

. . 2. - ,

____________ , . 3. .

,

:

, 29 1 , .

90 3 .

. ______________________

: 15 .

, .

: - -


-3 ________________________________

____________________________________________ _________________________, , 90 1 („ “ . 50/97,

16/00, 17/03, 65/04, 62/05 111/05) 19 1 , , , („ “ . 15/98,

21/98. 28/01, 23/02, 91/02, 59/03, 37/03, 41/05 109/05)

1. __________________________________________________ ________________________________ __________________________________________________________ .„ _________________________________________________________________“ __________________

____________ ____________ . 2. - ,

___________ . 3. _________________ 4. .

.

- :

, 29 1 , .

90 3 .

. _____________________

: 15 .

, .

: - - -

IV

359

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

21. Ostvaruvawe pravo na pari~en nadomestok za pomo{ i

nega od drugo lice

4 ______________________________________

( ) |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

( ) ______________________________________

( ) : ____________

:________________________________ ________________________________ .

, ,

1

( ): 1. ; 2. ; 3. ; 4. ; 5. ; 6.

. : 1. ; 2. ; 3.

, : 1. ; 2.

.

I. :

1. ________________________________________________________, ______________________________ ( , ) ( )

2. ___________________________________, _________________________________, ( ) ( )

3. : ______________________________________________________________________________

4. ______________________ : ________________________

5. : 1. ; 2. ; 3.

6. ____________________________________________________________________________________________

7. ____________________________________________________________________________________________

II.

2.1 , , : ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

1 ( .4)

(„ “ .102/2006)


2.2 , , ( ): ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

III. STATUS PRAESENS:

3.1 _________. __________, __________, BMI: ________ ( / 2) ( )

_________________________________________________________________________________

: ) : __________________________________________________________________________________ ) : ____________________________________________________________________________________ ) :

____________________________________________________________________________________________

STATUS : 3.2 : ___________________________________________________________________________ 3.2.1 : , ( ):

: 1) 2) : ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

: 1) 2) : ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

3.2.2 : 1) 2) - 3) -

3.3 : ___________________________________________________________________________

3.3.1 : __________________________________________________________________________ 3.3.2 : ________________________________ : _____________ : ________________ 3.4 : __________________________________________________________________________________

3.5 : ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

3.6. : ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

4. ( ): ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

5. ( ): ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

IV

361

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

6. : __________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

7. : , , ( , ), ( , ,

, , ), , ( , , ), ( ): ____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

8. ( ): / : 1. - - ; 2. ; 3. ; 4. ; 5. ; 6. ; 7. : ___________________ ____________________________________________________________________________________________

IV. , , ,

, : ( : „

“ 19 ) ________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

V. ( - , ,

. ): ______________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

VI („ “ - 19 ), :

. ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

VII :

? /


? ( ): , , , , , , , , , , , , , , , , ,

, , , : ____________________________________________________________________________________________

VIII.

, , :

____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

IX. ( )

9.1 1) / ; 2) / ; 3) /

- ;

4) / ;

5) / / ; 6) / / ; 7) / ; 8) / / ; 9) / / ; 10) / ; 11) /

;

9.2 /

.

2 _________________________

2 : ,

- .4 ( )

IV

363

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

_________________

_______________________________________________________,

„__________________________________________“ . ___________, , ________________________, ___________

, .

, 27- 3 ,

, .

: 1. ( , ,

.) 6 .

2. , . 3. . 4. . 5. . ( . ) . 6. ( , , ,

, 6 ). 7. - . 8. : - ,

, - , (

), - , , - , ,

, - , / . 9. . 10. . 11. , . 12.

.

, __________ ___________________

. , -

. :

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

, ________


55. Pravo na sloboden pristap na informacii od javen

karakter

Obrazec PP

Do____________________________________________________ (imatel na informacijata)

BARAWE za pristap do informacii od javen karakter

Vrz osnova na ~len 4 i ~len 12 od Zakonot za sloboden pristap do informacii od javen karakter (“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 13/1.2.2006 god.), od imatelot ja baram slednata informacija od javen karakter:________________________________________________________________________________________________________________________________ (opis na informacijata koja se bara)

Forma vo koja se bara informacijata: a) uvid b) prepisv) fotokopijag) elektronski zapisd) drugo_________________________________________________________ (se naveduva baranata forma, so zaokruùvawe)

Na~in na dostavuvawe na informacijata:a) po po{tab) telefonv) faksg) e-maild) drugo_________________________________________________________ (se naveduva baraniot na~in, so zaokruùvawe)

Baratel na informacijata:________________________________________________ (naziv, ime i prezime, adresa, tel, fah, e-mail)

Zastapnik / polnomo{nik na baratelot na informacijata:___________________________________________ (naziv, ime i prezime, adresa, tel, fah, e-mail)

(Pravna pouka: Baratelot ne e dolèn da gi navede i obrazloì pri~inite za baraweto, no treba da navede deka stanuva zbor za barawe za sloboden pristap do informacija od javen karakter)

Vo ___________

Datum________ 200_ godina _____________________

(s.r. potpis)

IV

365

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

58. Pravo na pari~en nadomestok

PREGLED NA POTREBNI DOKUMENTI ZA OSTVARUVAWE NA PRAVO NA PARIÊN NADOMESTOK PRI PRESTANOK NA RABOTEN ODNOS OD

DELOVNI PRIÎNI(tehnolo{ki, ekonomski, organizacioni i sli~ni promeni)

Red. broj

Naziv na obrazecot Opis Zaverka Broj na

primeroci

1 IZVESTUVAWE

za prestanuvawe na potrebata od rabota na rabotnicite zaradi pomo{ i uslugi od posreduvawe pri vrabotuvawe

arhivski broj so {tembil, pe~at i potpis (od rabotodava~ot)

2

2 ODLUKA

za prestanok na raboten odnos na rabotnici od delovni pri~ini (tehnolo{ki, ekonomski, organizacioni i sli~ni promeni)


3

3 ODLUKA

za otkaùvawe na dogovorot za vrabotuvawe od delovni pri~ini (za prestanok na raboten odnos)


3

4 RABOTNA KNI[KA

So zaveden raboten sta`, so pe~at, potpis i evidentirano iskoristeno pravo na ispratnina

5 ODJAVA M2Od rabotodavecot za prestanok na raboten odnos na rabotnici od delovni pri~ini

6SUDSKA REGISTRACIJANA FIRMATA

fotokopie od re{enieto so prilozite 2, 4 i 6 (vo 1 primerok za site otkaùvawa na dogovori za vrabotuvawa ili re{enie od Centralen registar na RM)

original na uvid


Red. broj

Naziv na obrazecot Opis Zaverka Broj na

primeroci

7 POTVRDA

za presmetanite i isplateni plati kaj rabotodavec za poslednite 24 meseci za sekoj mesec oddelno


2

8 OBRAZEC M4original (za poslednite 24 meseci za presmetani i isplateni plati)

zaveren od Fondot na PIOM

9 KOMPJUTERSKA LISTA original (za celokupniot sta`) od Fondot na

PIOM

10REKAPITULAR I UPLATNICI - IZVOD

za platen pridones za vrabotuvawe za poslednite 3 meseci

11 LI^NA KARTA

(sina li~na karta so rok na vaèwe ako nema sina li~na karta potrebno uverenie za dràvjanstvo)

Podnesuvaweto na izvestuvaweto i odlukata kako i postapkata za odjavuvaweto na rabotniot odnos } e moè da gi prezema-vr{i li~no rabotodavecot ili od nego ovlasteno lice so uredno polnomo{no izdadeno i potpi{ano od rabotodavecot (arhivski broj so {tembil i pe~at).

Upatstvo

Izvestuvaweto i Odlukata (pod 1 i 2 vo tabelata) popolneti i zavereni od rabotodavecot se dostavuvat vo Arhivata na AVRM-Centar za vrabotuvawe.

Soglasno dokumentite pod reden broj 1 i 2 vo tabelata (prethodno popolneti) i dokumentite pod reden broj 3, 4, 5 i 11 vo tabelata (dokolku po proverka od strana na nadle`niot rabotnik vo Centarot za vrabotuvawe se ustanovi deka se kompletni) rabotnikot moè da bide odjaven vo Agencijata za vrabotuvawe-Centar za vrabotuvawe.

Po izvr{enata odjava od raboten odnos i evidentiraweto na liceto kako nevraboteno za da ostvari pravo na pari~en nadomestok potrebno e li~no da podnese Barawe za pari~en nadomestok pri {to vo prilog e potrebno da gi priloì dokumentite navedeni vo gorenavedenata tabela.

IV

367

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

PREGLED NA POTREBNI DOKUMENTI ZA OSTVARUVAWE NA PRAVOTO NA PARIÊN NADOMESTOK VO SLUÂJ NA STEÂJ NA RABOTODAVECOT

Red. broj

Naziv na obrazecot Opis Zaverka

Broj na

prim.

1 SUDSKO RE[ENIE

za otvorawe na ste~ajna postapka za prestanok na rabotodava~ot

arhivski broj so priemen {tembil od rabotodava~ot-vo ste~aj

2

2SUDSKA REGISTRACIJA NA FIRMATA

fotokopie od re{enieto so prilozite 2, 4 i 6 (vo 1 primerok za site otkaùvawa na dogovori za vrabotuvawa ili re{enie od Centralen registar na RM)

original na uvid

3 RE[ENIE

za prestanok na dogovorot za vrabotuvawe (poradi otvarawe na ste~ajna postapka za prestanok na rabotodava~ot)

arhivski broj so {tembil, pe~at i potpis (od ste~ajniot upravnik)

4 RABOTNA KNI[KA

so zaveden raboten sta`,so pe~at potpis

5 ODJAVA M2od ste~ajniot upravnik za prestanok na raboten odnos na rabotnici po osnov na ste~aj

6 POTVRDA za presmetani i isplateni plati za poslednite 24 meseci za sekoj mesec oddelno

arhivski broj so {tembil, pe~at i potpis (od ste~ajniot upravnik)

2

7 OBRAZEC M4 original (za poslednite 24 meseci)

zaveren od Fondot na PIOM

8 KOMPJUTERSKA LISTA original (za celokupniot sta`) od Fondot na

PIOM

9 REKAPITULAR I UPLATNICI

za platen pridones za vrabotuvawe za poslednite 3 meseci

10 LI^NA KARTA

(sina li~na karta so rok na vaèwe ako nema sina li~na karta potrebno uverenie za dràvjanstvo)


Podnesuvaweto na sudskoto re{enie, sudskata registracija i odlukata kako i postapkata za odjavuvaweto na rabotniot odnos } e mo`e da gi prezema-vr{i li~no ste~ajniot upravnik ili od nego ovlasteno lice so uredno polnomo{no izdadeno i potpi{ano od ste~ajniot upravnik (arhivski broj so {tembil i pe~at).

Upatstvo Licata na koi rabotniot odnos im prestanal poradi otvarawe na ste~ajna postapka vrz rabotodavecot, za da go ostvarat pravoto na pari~en nadomestok treba da gi dostavat dokumentite navedeni vo gorenavedenata tabela.

IV

369

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

60, 61. Prijavuvawe i odjavuvawe raboten odnos

1

01 | | | | | | | | | | | | | |02 | | | | | | | | | | | | | |03 | | | | | | | |

04 | | | |

. .

05

06

07 | |

08 | | | | | | | |

09 | | | | | | | |

10

11 | |

12 1 2 3 4 5 |

13 | | | | | . | |

14 | | |

15 1 2 3 4 5 6 7 8 |

16 1 2 3 4 5 6 7 8 |

17 =0 =1 | |

18

| | | | | | | |

19 =0 =1 |

20 =00 = |

21 70% =0 =1 |

22

. . I VI . =0 =1 |

23 =0 =1

|

24

=0 =1

|

25

______________________________________

IV

371

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

1/ 2

/ - 1/ 2

( )

1 | | | | | | | | | | | | 2

| | | | | | | | | |

( )

3 | | | | | | | | | | | | 4 5 6 | | | 7 | | 8 | 9 | | | | | |

10* | |

( )

11 ( ) | | | | | | | |

12 | | | 13 ( ) | | 14 1. 2. 3.

15

( )

16 ( ) | | | | | | | |

17 ( ) | |

10* ( )

, („ . “ . 140/08)


-10

___________________________________

- ( )

|__|__|__|__|__|__|__| ________ _____________________________________________ _____________________________________________ |__|__|__|

_____________________________________

_____________________ |__|__|__|__|__|__|

|__|__|__|__|__|__|

31

42

I.

|__|__|__|

(

______________________________________

:

1. 2. . 3. 6

:

_______________________________________

. .

_______________________________________

( )

_______ II.

________

III.

____________________________________

_____________________________________________ ___________________________________ ___________________________________

_____________________________________________

- __________________________

:

_______

. . ( ) _________________________________________

_______

(_____ )

(_____ )

________________

_____________________________________ ______________________________________________

|__|__|__|__|__|__|

______________

_______

_____________________________________ ______________________________________________

|__|__|__|__|__|__|

______________

_____________________________________ ______________________________________________

|__|__|__|__|__|__|

______________

|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

|__|__|__|__|

|__|__|__|

|__|

|__|

|__|

|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

|__|__|__|__|

|__| |__|__|

16 | | | | | |

17 | |

16 | | | | | |

17 | |

16 | | | | | |

17 | |

18 | | |

19 |

20 | |

21 |

22 |

23 | |

24 | | |

25 |

26 | |

27 | | | | | |

28 |

29 | | | |

30 |

1875

8 191 2 6

9 201 2

73 4 21810

1 22 91 2210

2311

2411

1312 251 2

1413 3 42614

1 21 3

32 427

15 281 2

163 4

17 291 2315

3016 1 217 3 4

15

16 17

IV

373

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

62. Izdavawe odobrenija za vrabotuvawe stranski

dr`avjani

-1/1

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( , - 12 3 6,

7 8 ) 1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7

8

9 . . ( , )

10

11 ,

12 ,

13 |_ _ _ _ _| 14

15 , 16

17

.

____________

_______________________

________________________

-1/1

) – - , . / / - ,

1 ( ) . / /

) – - , , / / - / /

) – - , , / / - / /

: ,


-1/2

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( , : 12 3 1, 2, 3 4 )

1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7 8 9

. . ( , )

10

11 ,

12 ,

13 |_ _ _ _ _| 14

15 , 16

,

.

____________

_______________________

________________________

-1/2

) – - , . / / - , / / - , 3

. / /

) – - , , / / - , / / - , 3

. / / - . / /

) – - , , / / - / /

) – . - , , / / - . , / / - , 3

. / /

IV

375

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-1/3

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( 12 8 )

1 ( )

2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7

8

9 ( , )

10

11 ,

12 ,

13 |_ _ _ _ _| 14

15 ,

16

1

-1 ( . . ., ), -2 ( )

3

.

____________

_______________________

________________________


-1/3

–

-1 , - , . / / -

, / / - 1) 2) : - / / - . / / - , ,

/ /

-2 - , . / / -

, / / - 1) 2) : - / / - . / / - , ,

/ /

-1 ( -1, -2), . 1 . :

- , . / / -

/ / -

, / / - , ,

/ / - / / - ,

/ / - / /

IV

377

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-1/4

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( . , 12 13 ) 1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7 8

9 ( , )

10

11 ,

12 ,

13 |_ _ _ _ _| 14

.

____________

_______________________

________________________

-1/4

– : - , . / / - / /

:

. , .


-1/5

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( , 12 3 6 12 13 )

1 ( )

2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7

8

9 ( , )

10

11 ,

12

,

13

14 |_ _ _ _ _| 15

1

.

____________

_______________________

________________________

-1/5

: )- , . / / )- / /

:

.

IV

379

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-2/1

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( 13 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3 ( )

4

5

1 ( ) 2

3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _|

5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7

8

9 ( , )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14

15 ,

____________

_____________ _______________________

( )________________________________________________

.

____________

_____________ _______________________


-2/1

– : 1 .

) , / /

) 18 2 , 30 , / /

) / / ) : / /

- , ,

- ,

- ,

, -

,

) ( ) / /,

) , / /, ) ,

, / /,

) / / 1 . :

- / /

- , - / /, - 18 2

30 , -

, - / /

2. : - / /, - / /, -

/ /, - / /,

, :

- 17 2 , 30 / /,

- / /, -

/ /, - ,

/ /, -

, -

/ /, - / /, - / /,

IV

381

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-2/2

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( 13 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3 ( )

4 5 ( )

1 ( ) 2

3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _|

5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7

8

9 ( , )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14

15 ,

____________

_____________ _______________________

( )________________________________________________

.

____________

_______________________ _____________________

-2/2

– : - / /, -

/ / - / / - / / -

/ /


-2/3

_______________________________________ ( , )

_________________ ___________

( - 13 4 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3 ( )

4 5 ( )

1 ( ) 2

3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _|

5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7

8

9 ( , )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14

15 ,

____________

_____________ _______________________

( )________________________________________________

.

____________

_______________________ _____________________

IV

383

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-2/3

– :

1.

) , / /

) 18 2 , 30 , / /

) : / / -

, , -

, - ,

,

-

, ) ( )

/ /, ) , / /, ) ,

, / /,

) / /

2. : - , - , -

, - , -

,

:

. , .

, ,

, . , .

(30 . 60 .).


-3/1

_______________________________________ ( – )

_________________ ___________

( - 15 )

1 2 3 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 4 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 5 |_|_|.|_|_|_| 6 7 |_|_|.|_|

A : ( , )

B : ( )

C

D ( )

E

1 2

( , , . .,

3 ( , , )

4 ( , , )

____________

_____________ _______________________

IV

385

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/1

– : - , ,

/ / - , / / - , / - ; -

/ -

,

, / / - - „ -3/1-1“, / / - , , -

3/1-1, / / - ,

, / / - ,

, / / - 37 , / /

,

. :

- ( . , , , ),

/ / - , / / - , / / - 37 - - „ -3/1-1“, / / - . / / ,

-3/1-1. 5), 6), 7), 8) 9) 26 2

, , -3/1-1.

: - , / / - , / / - – „ -3/1-1“,

/ / - , -

3/1-1, / / -

, / / -

, / / - 37 . / /

,

.

, : - , / / - , / / - , / /


-3/1

-1

___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

___

___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

.

.

-

/

(

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

:

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

__

_

____

____

____

_

____

____

____

____

____

____

____

_

IV

387

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/2

_______________________________________ ( – )

_________________ ___________

( - 17 )

– 1 -

( , )

( , , )

( , , ., )

-

- 1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2 3

4

,

____________

_____________ ___________________________

-3/2

- - 17 1 ,/ / - ,

17 3 , / / - , / / - , , / / - , , / / - 37 ,/ /


-3

/2-1

___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

_

.

___

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

.

.

-

/

(

)

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

:

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

____

____

____

____

____

____

____

____

___

:

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

___

____

____

____

____

____

__

IV

389

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/3

_______________________________________ ( – )

_________________ ___________

( - 18 )

- 1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3

4

- 1 -

( , )

( , , )

( , , ., )

-

,

____________

_____________ _______________________

-3/3

- - 18 1 ,/ / - ,

18 3 , / / - , / / - , , / / - , , / / - 37 ,/ /


-3

/3-1

___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

_

.

___

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

____

____

____

.

.

-

/

(

)

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

:

: ___

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

____

__

____

____

____

____

____

____

____

____

___

:

____

____

____

____

____

____

____

_

___

____

____

____

____

____

___

_

____

____

____

____

____

____

IV

391

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/4

_________________________________________________ ( – )

________________________ ___________

( - 19 )

, 1 2 3 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 4 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 5 |_|_|.|_|_|_| 6 7 |_|_|.|_|

: ( , )

: ( )

C

D ( )

E

( ) 1

2 ( , , . .

3 ( , , )

4 ( , )

5

,

________________

_____________ _______________________


-3/4

- - , / / - , , / / - ,

/ / - , , / / -

, / / -

, / /

- 37 , / / - 3/4-1. / /

, ,

, 27, 28 29

. ,

3/4

IV

393

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/5

_________________________________________________ ( – )

________________________ ___________

( - 20 )

, 1 2 3 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 4 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 5 |_|_|.|_|_|_| 6 7 |_|_|.|_| 8

) 1

2 ( , , . .,

3 ( , )

4 ( , )

1 ( ) 2 3 ( ) 4 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7 8

9 ( )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14 15 ,

____________

_____________ _______________________

( ) __________________________________________ ,

.

____________

_____________ _______________________


-3/5

- - , ( )

, / / - ,

, / /

- , , / / - ,

, / / -

, / / - 20 , / / -

, / /

- 37 , / /

IV

395

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/6

_______________________________________ ( )

_________________ ___________

( - 21 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_| 2 3 4

1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|

7 8

9 ( )

10

11 ,

12 ,

13 |_ _ _ _ _| 14 15

____________

_____________ _______________________

( ) _____________________________________________________ ,

.

____________

_____________ _______________________


-3/6

- -

/ / - ,

, / / - ,

/ / - , / / - , , / / - , / / - 21 2

, . / / ,

,

, - 3/6 :

- , / / - , / / - , /

/ - . /

/

IV

397

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/7

_______________________________________ ( )

_________________ ___________

( - 22, 23 24 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3 ( )

4

1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7 8

9 ( )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14 15

A B 16 C

____________

_____________ _______________________

( ) ________________________________________ ,

.

____________

_____________ _______________________


-3/7

1.

- - ,

/ / - , / / - ,

, ,

/ /

- / /

- , ,

, / - , , / / - , / / - , ,

/ / - ,

, / /

2. :

- , / - /

- 1), 2), 3), 4), 5), 6) 9) - 3/7

- : - ,

, / - /

- , / / - / / - , / / - ,

, / /

- , / / - , - . / /

30 , ,

: - ,

, / - /

- , / / - / / - , / / - ,

. / /

IV

399

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-3/8

_______________________________________ ( )

_________________ ___________

( - 25 )

1 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| |_|_|.|_|_|_| |_|_|.|_|

2

3 ( )

4

1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7 8

9 ( )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14 15 16

____________

_____________ _______________________

( ) ________________________________________ ,

.

____________

_____________ _______________________

-3/8

- -

. / / - , .

/ / - , , / / - / /

: -

, / / -

, / / - ,

/ / - , , / /


-3/9

_______________________________________________________ ( - )

______________________________ ___________

( - 26 )

1 2 3 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 4 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 5 |_|_|.|_|_|_| 6 7 |_|_|.|_| 8

9

( , )

10

1 ( ) 2 3 ( ) 4 |_ _|_ _|_ _ _ _| 5 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 6 |_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_| 7 8

9 ( )

10

11 ,

12

13 |_ _ _ _ _| 14 15 16

____________

_____________ ___________________________

( ) _______________________________________________________ , .

____________

_____________ _______________________

-3/9

- - . /

/ - . / / - , , / / -

/ / -

/ / ,

: - / / - , , / / -

/ / -

. / /

IV

401

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

63. Obuka, prekvalifikacija ili dokvalifikacija

_______________________

,

1. : ) ) )

2. : • : ________________________________________________ • ________________________________________________ • / : ____________________________ •

: ____________________________ • : ____________________________

( )

• : ____________________________

• : ____________________________ • : ____________________________

• ___________, ______________

• : ____________________________ • : ____________________________ • : ____________________________ • : ____________________________

3. : ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

_______


4. :

• : ____________________________ • : ____________________________ • : ____________________________

____________________________ ____________________________

5. : ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

6. ( ):

7. : ____________________________________

8. :

• : _______________ • : _______________ • : _______________ • è : _______________

, ______________ _________________________

IV

403

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

67. Ostvaruvawe starosna, invalidska i semejna penzija

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk -10

________________________________________ _________________________________ ( ) ( )

_____________________________________ _________________________________ ( ) ( )


- - ___________________________________

___________________ , ____________________________________ .

.

1.

1. ( )

2. , ,

3. ( )

4. ( )

5.

6. ( , , , , , )

7.

( , , , )

8. (

, )

9. ,

10. ( , –

)

11. 1-6

12. ( )

2.

1. ( )

2. ( )

3. (

4. ( )

5.

3.

_____________

IV

405

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

4.

____________

( – )

5.

. . ,

. .

6.

1. ( ___________ _________)

2.

( _______________ _________________)

3.

4. (

, , )

5.

6.

____________, _____________________200__ . _____________________________________ ( )

:

1. ________________________________

2. ________________________________

3. ________________________________


: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

- - -

______________________________________________________ __________________

___________________________________________ ________________________

. ____________________________________________ . ______________

____________________________ __________

_________________

______________________________________________

,

:

.

. .

.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12.

:

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

__________________200_ ________________________

IV

407

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

-38

:

–

_________________________________

__________________________________________________________________ ____________________________

. ________________________________________________________________________ . _____________________

_______________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

: __________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

___________200__

__________________ _____________________________

. . ____________________________ . . __________________

___________________________________________________________ - _______ 19___ .

______________________________________________________, . ______________________________

_____________________________ . _______________

__________________


: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

-38

:

–

_________________________________

: –

_________________________________________________________________________ ( , )

__________________________________________ ________________ .

_________________________________ _____________________________________

_________________________________________________________________ ( , )

________________________________________________,

_________________________________________________________________________ ( )

____________________________ _________________ ___________ ,

______________ .

– ,

_________________

– .

– .

: ___________________________ _________________________________ ( )

_________________________________ ( )

IV

409

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

-38 :

–

___________________________________

:

_______________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

.

1.

2. , ,

3.

4.

5.

6.

:

20 __ ____________________


: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

:

–

: –

_______________________________

__________________________________________________________ __________________________

.________________________________________ .________

. _____________________ _____________________

_______________, – .

,

,

.

,

:

:

:

:

: .

________________

IV

411

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

68. Posmrtna pomo{ i penziski davawa

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

– – –

: _____________________

_____________________ _______________________

_____________________________________ ___________________ ________________ _____________________________________

_____________ . _________ . ____________________________________ . _____________.

:

1.

2.

3. ( – ), – ,

4.

5.

6. , ,

____________________ .

____________________ ________________________________

IV

413

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

: __________________________

__________________________

–

:

:

__________________

___________________________________________ __________________________________

_____________ _____________________________________________________

_________________________ . ___________________________________________ . _____________

:

1.

2.

3. ( – ), – ,

.

____________________ .

____________________ ________________________________


70. Pravo na pari~en nadomestok za utvrdeno telesno

o{tetuvawe

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk

:

–

______________________________________________________________________________

. __________________________________________________________________ ._____________

:

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

: ______________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

____________ __________________

: 1) 2) 3) ( ) 4)

IV

415

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk -1

________________________________

. ___________________________

I.

1 ,

2

3

4

5

6

7

II.

1

2

3

4

5

6

7 : , , ,

, , , .

8

______________________ _____________________


: „ “ , 1000 ; : 02; : 3115-133; : 3162-275; : 3114-636; 3065-184; : 3162-852

www.piom.com.mk -30

:

-

_____________________________

____________________________________________________________________________

. ______________________________________________________________________ . ______________

. . ________________________ ,

– :

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

______________200_ .

__________________________

IV

417

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Prilog br. 17

Spisok na slu`benici od MTSP za kontakt

Ime i prezime Rabotno mesto Telefon

Du{ko Minovski Dràven sekretar 02/3106 214

Mabera Kamberi

Rakovoditel na sektor za koordinacija i tehni~ka pomo{ na ministerot 02/3106 224

Lena Ni~evska

Rakovoditel na sektor za op{ti, pravni i zaedni~ki raboti 02/3106 222

Zihra Memeti Dràven sovetnik za socijalna za{tita 02/3106 249

Navsika Petrovska

Rakovoditel na sektor za za{tita na decata 02/3114 460

Mirjanka Aleksovska Rakovoditel na sektor za trud 02/3106 248

Blagoja Markovski

Rakovoditel na sektor za inspekciski nadzor vo oblasta na socijalnata za{tita

02/3106 445

Vesna Petkovi}

Rakovoditel na sektor za me|unarodna sorabotka 02/3106 348

Branko Janevski

Direktor na Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi 02/3114 660

Anka NaumovaRakovoditel na oddelenie vo Upravata za pra{awa na borcite i voenite invalidi

02/3114 660

Fexri Selami Direktor na Dràvniot ispektorat za trud (DIT) 02/3116 110

Agim [a} iri Rakovoditel na sektor vo DIT 02/3116 110Angele Stamenkovski Rakovoditel na sektor vo DIT 02/3116 110

Vo Ministerstvo za trud i socijalna politika ima postaveno sanda~e za poplaki/pofalbi. Site àlbi i poplaki treba da bidat razgledani za 30 dena i kone~en odgovor po niv treba da dobiete za 60 dena.

IV

419

DEL

VOD

I^

ZA

GRA

\AN

ITE

NI

Z

Min

iste

rstv

oto

za t

rud

i so

cija

lna

poli

tika

Vodic Za Graganite Web

Documents

Transcript of Vodic Za Graganite Web