VLERËSIMI I KOMUNITETIT PËR QEVERISJEN · bimeve publike dhe nevojën që qeverisja vendore të...

1

p r o j e k t i i p l a n i f i k i m i t dhe q e v e r i s j e s v e n d o r e vëll. 2 • nr. 5 • qershor 2015

Rr. “Dervish Hima” 3 Kullat pranë St. “Q. Stafa”, Kulla Nr. 1, Apt. 91, Kati 10, Tirana, Albania • Tel: +355 44 50 41 50 • www.plgp.al

Në këtë numërStrategjia e Decentralizimit - Vizioni përThellimin e Procesit të Decentralizimit 2

Ligji i Ri për NJQV do të Konsolidojë Autonominë Vendore 3

Takim mes Zyrtarëve të Bashkive Durrës dhe Korçë për Administrimin e Borxhit 3

Ekspertët e Taksave në Kosovë TregojnëPraktikat me Kolegët nga Shqipëria 4

GIS, Instrument i Fuqishëm për Mbledhjen e Taksave Vendore 4

Planit Tranzitor për NUK Elbasan 5

Asistencë për NUK Elbasan për Ngritjen e Kapaciteteve 5

Dokument Statistikor për Financat

Vendore në Prag të Reformës Territoriale 6

Rishikimi i Formulës së Ndarjes së Granteve të Pakushtëzuara 7

Vlerësimi i Komunitetit për Qeverisjen Sjell Zërin e Qytetarëve 8

Vijon Mbështetja për për Institucionet e Planifikimit të Territorit 9

USAID Mbështet Bashkitë për Hartimin e PPV-ve 9

Instrumenti i Planifikimit të Territorit Gati Këtë Vjeshtë 10

Forumi i Kryetarëve Promovon Planifikimin dhe Bashkëpunimin 10

Projekte të Rinovimit Urban për Bashkitë 10

QEVERISJA VENDORE NË 2015

VLERËSIMI I KOMUNITETIT PËR QEVERISJEN ZGJEDHJET VENDORE 2015

Sfidat dhe Mundësitë për Njësitë e Qeverisjes Vendore

Viti 2015 do të jetë një vit shumë i rëndësishëm për njësitë e qe-

verisjes vendore (NJQV) në Shqipëri, me mundësi të mëdha, dhe sfida njëkohësisht, për të çuar përpara decentralizimin dhe forcimin e qe-verisjes vendore. Që kur filloi Projekti i USAID-it për Planifikimin e Qeverisjen Vendore në janar 2012, USAID ka mbështetur Qeverinë Shqiptare dhe NJQV për zbatimin me sukses të legjislacionit, politikave dhe reformave të decentralizimit. Këto kohë janë plot punë dhe angazhime për të gjithë ne dhe USAID mirëpret mundësinë për të vazhduar partneritetin në procesin e decentralizimit. Afati kohor i Projektit është shtyrë me gjashtë muaj dhe përfundon në korrik 2017, duke mundësuar kështu intensifikimin dhe shtrirjen e mëtejshme të disa prej nismave kryesore të projektit.Pas reformës administrative-territoriale numri i NJQV-ve ulet nga 373 në 61 dhe, rrjedhimisht, secila prej këtyre bashkive

do të rritet në sipërfaqe, popullsi dhe mënyrën e funksionimit. Për të mbështetur NJQV-të në këtë kohë plot sfida e vështirësi të fazës tranzitore, USAID do të intensifikojë asistencën e ofruar për qeverinë dhe NJQV për të punuar bashkërisht për përmirësimin e cilësisë së jetës së qytetarëve. Ashtu si edhe në të kaluarën, USAID do të punojë me qeverinë qendrore për të çuar përpara politikat e decentralizimit dhe legjislacionin përkatës, si dhe do t’i përgjigjet kërkesave të NJQV-ve për mbështetje në përmirësimin e shërbimeve të ofruara, asistencë për planifikimin e territorit dhe administrimin e rritjes dhe zhvillimit.Po ashtu, duhet kuptuar se, që reforma territoriale të ketë efekt, ajo duhet të shoqërohet nga reforma të tjera decentralizimi, veçanërisht në fushën e decentralizimit fiskal. USAID vlerëson sfidat me të cilat po përballet Ministria e Financave në balancimin e buxhetit

Vijon në faqen 2.

2

toriale për Decentralizimin dhe Qe-verisjen Vendore për 2014-2020, që do të shërbejë si udhëzues për decentralizimin. Po ashtu, në nivel kombëtar, USAID po mbështet qeve-rinë për hartimin e një Ligjit të ri për Organizimin dhe Funksionimin e Qeverisjes Vendore. Ky ligj i ri do të konfirmojë autoritetin e 61 bashkive të sapokrijuara në Shqipëri dhe do t’u japë këtyre njësive vendore përgjegjësinë

dhe burimet për t’i shërbyer më mirë qytetarëve të tyre. USAID po asiston Ministrinë e Financave për rishikimin e formulës së grantit të pakushtëzuar, në përpjekje për të siguruar shpërndarje të drejtë e të barabartë të të ardhurave për njësitë e reja të qeverisjes vendore.

Në këto 3.5 vite, USAID ka mbështetur përpjekjet për ngritjen e kapaciteteve të NJQV-ve për t’u shërbyer më mirë

Projekti i uSaid-it Për PlaNifikiMiN dhe QeVeriSjeN VeNdore

QEVERISJA VENDORE NË 2015

STRATEGJIA E DECENTRALIZIMIT 2015 - 2020

“USAID do të intensi-fikojë asistencën për Qeverinë dhe NJQV-të ... për përmirësimin e cilësisë së jetës së

qytetarëve.”

Sfida dhe Mundësi për Qeversisjen Vendore

Vizioni për thellimin e Procesit të decentralizimit

Me mbështetje dhe asistencë teknike nga Projekti i USAID-it

për Planifikimin dhe Qeverisjen Ven-dore, Ministri për Çështjet Vendore (MÇV) udhëhoqi procesin e hartimit të Strategjisë së Decentralizimit, bazuar në Urdhrin e Kryeministrit, Nr. 69, datë 13.02.2014, “Për Krijimin dhe Funksionimin e Grupit Ndër-Institucional të Punës për Hartimin e Strategjisë Kom-bëtare Ndërsektoriale për De-centralizimin dhe Qeverisjen Vendore.”Ndërkohë që Shqipëria po hyn në fazën e parë të reformës administrative-territoriale, ky dokument strategjik është i një rëndësie të veçantë si një nga sfidat kryesore për orien-

njëjtën kohë, strategjia merr parasysh statusin aktual dhe tiparet e veçanta të administratës së njësive vendore në Shqipëri.

USAID, do të vazhdojë asistencën për Qeverinë Shqiptare sipas Planit të Pu-nës për zbatimin e strategjisë së decen-tralizimit, ku përfshihen Ligji e ri për Organizimin dhe Funksionimin e Qe-verisjes Vendore, Ligji për Financat Ven-dore, si dhe një formulë të re për ndar-jen e grantit të pakushtëzuar. USAID do të ofrojë asistencë edhe për zbatimin e Ligjit për Planifikimin dhe Zhvillimin e Territorit, për përmirësimin e perfor-mancës së NJQV-ve në mbledhjen dhe administrimin e taksave vendore (me fokus të veçantë taksën e pasurisë), si dhe në fuqizimin e grupeve komunitare.

timin e reformave me qellim decentral-izimin dhe konsolidimin e autonomise vendore, si dhe për përmirësimin e efi-kasitetit të qeverisjes dhe të cilësisë së shërbimeve që i ofrohen qytetarëve.Strategjia merr parasysh kuadrin ekzistues ligjor, arritjet dhe mangësitë

e politikave strategjike të zbatuara më parë, kërkesat për rritjen e efikasitetit të shër-bimeve publike dhe nevojën që qeverisja vendore të zbatojë praktikat më të mira vendeve evropiane që ecin në këtë reformë, kërkesë e kushtëzuar nga procesi i integ-rimit për në BE. Në të

Vijon nga faqja 1.

të shtetit në kohën e krizës ekonomike evropiane. Duke qenë se rëndësia e decentralizimit fiskal po kuptohet gjithnjë e më shumë, Projekti i USAID-it do të punojë me Qeverinë për të shqyrtuar mundësitë që NJQV-të që janë financuar fare pak t’u sigurohen burime të përshtatshme financiare. Dhe, sigurisht, USAID do të vazhdojë të punojë me Ministrinë e Zhvillimit Urban dhe Ministrin e Shtetit për Çështjet Vendore në përmbushjen e angazhimeve të tyre.Duke qenë se përgatitja e Planit të Përgjithshëm Kombëtar të Territorit, një detyrim ligjor ky, është pjesë e rëndësishme e këtij viti po aq të rëndësishëm, USAID do të vazhdojë të mbështesë Agjencinë Kombëtare të Planifikimit të Territorit. Në të njëjtën kohë, në nivel vendor, USAID do të bëjë përpjekje për ngritjen e kapaciteteve të bashkive të reja në përgatitjen dhe miratimin e planeve të përgjithshme vendore të territorit.Në nivel kombëtar, kanë kaluar shumë vite që kur qeveria shqiptare kishte një strategji për të orientuar dhe prioritizuar veprimet që forcojnë qeverisjen vendore. Tashmë, Qeveria, me mbështetjen e USAID-it hartoi një Strategji të re Kombëtare Ndërsek-

qytetarëve, të cilat sjellin si rezultat përmirësime në administrimin dhe vjeljen e taksave, planifikim dhe zhvillim, angazhim më të madh të qytetarëve, përmirësim të teknologjisë së informacionit dhe komunikimit, përmirësim të ofrimit të shërbimeve, dhe punë më të mirë nga ndërmarrjet UK. USAID do të vazhdojë të mbështesë qeverisjen e mirë dhe administrimin më efikas të bashkive dhe të krijojë praktikat më të mira me 6 bashkitë e reja: Berat, Elbasan, Fier, Korçë, Kuçovë dhe Lushnje. NJQV-të e tjera partnere të Projektit (Kamza, Patosi, Saranda, Vora dhe Vlora) do të vazhdojnë të marrin mbështetje dhe asistencë teknike sipas kërkesave dhe nevojave të tyre.USAID e kupton se sfidat për zbatimin me sukses të qeverisjes vendore të decentralizuar e demokratike janë të mëdha. Po ashtu, ne e dimë se po bëhet progres për avancimin e procesit të tejzgjatur të decentralizimit. Në prag të hyrjes në fuqi të reformës territoriale, USAID mirëpret mundësinë për të punuar me qeverinë shqiptare dhe njësitë e qeverisjes vendore, si dhe me qytetarët shqiptarë për të përballuar me sukses sfidat dhe për të përqafuar mundësinë e decentralizimit në këtë vend.

3


NJQV PARTNERE NDAJNË PËRVOJAT

LIGJ I RI PËR ORGANIZIMIN DHE FUNKSIONIMIN E QEVERISJS VENDORE

ligji i ri do të konsolidojë autonominë Vendore

takim mes Zyrtarëve të Bashkive durrës dhe korçë për administrimin e Borxhit

Reforma administrative-territoriale (RAT) ka bërë të nevojshme ndry-

shimin e strukturës dhe organizimit të përgjithshëm të roleve dhe përgjegjë-sive të NJQV-ve në lidhje me qeverinë qendrore dhe anasjelltas. Ky rimodelim i strukturës së marrë-dhënieve kërkon hartimin e një ligji të ri organik, Ligjin ‘Për Organizimin dhe Funksionimin e Qeverisjes Vendore”.Në përgjigje të një kërkesë nga Ministri i Shtetit për Çështjet Vendore, Projekti i USAID-it ka ngritur një grup pune me ekspertë të huaj e vendas për të siguruar që ligji i ri organik të jetë i qëndrueshëm dhe fleksibël në mbështetje të procesit të decentralizimit dhe konsolidimin e autonomisë vendore. RAT ka ulur numrin e NJQV-ve nga 373 në 61 dhe në këtë proces çdo bashki do të përgjigjet për kërkesat dhe nevojat e një numri edhe më të madh banorësh. Gjithsesi, këto përgjegjësi të zgjeruara për banorët e NJQV-ve do të bien mbi një numër shumë më të vogël këshill-tarësh vendorë dhe të njësive adminis-trative të reja dhe te papërgatitura për

administrimin e nevojave të ndryshme të NJQV-ve të zgjeruara. Grupi i pu-nës po shqyrton të drejtat, rolet dhe përgjegjësitë e kryetarit, këshilltarëve vendor si dhe te njësive administra-tive për të siguruar që përfaqësimi dhe ekuilibri i kompetencave të jenë në për-puthje me “qeverisjen e mirë”.

Bashkimi i NJQV-ve do të rrisë edhe largësinë mes administratës ven-dore dhe qytetarëve të tyre. Ky boshl-lëk krijon nevoja të reja: kryetarët e bashkive dhe këshilltarët do të kenë nevojë të përgjigjen në forma të reja e të ndryshme dhe komunitetet do të kenë nevojë për struktura të reja më dinamike që ruan angazhimin e qytetarëve në vendimmarrjen vendore. Duke pasur parasysh këto çështje, Projekti i USAID po punon me një manual trajnimi të përgatitur për këshilltarët ven-dorë. Manuali i përditësuar do të përfshijë ndryshime eventuale ligjore dhe programuese, me qëllim mbështetjen e kryetarëve tëbashkive, stafeve vendore,

këshilltarëve dhe strukturave komu-nitetit, të dala pas reformës, për t’i bërë ata më transparent, më efikasë dhe më efektivë. Manuali i përditësuar do t‘u shpërndahet shoqatave të të zgjed-hurve vendorë dhe programeve të tjera që ofrojnë asistencë për qeverisjen ven-dore, në mënyrë që të gjitha 61 bashkitë e reja të marrin trajnimin e nevojshëm.USAID ka besimin se në bashkëpunim me Ministrin e Shtetit për Çështjet Ven-dore, shoqatat e të zgjedhurve vendorë dhe njësitë e qeverisjes vendore, pari-met e qeverisjes së mirë mund të zbato-hen në mënyrë të qëndrueshme në vitet në vazhdim.

Pamje nga një prej takimeve të grupit të punës për hartimin e Li-gjit të ri për Organizimin dhe Funksionimin e Qeverisjes Vendore.

Zyrtarë të taksave vendore të Bashkisë Korçë (majtas) diskutojmë me kolegët e tyre të Bashkisë Durrës.

Në dhjetor 2014 specialistë të dre-jtorisë së taksave nga Bashkia e

Durrësit pritën kolegët e tyre nga Ko-rça për të ndarë me ta praktikat më të mira në mbledhjen dhe administrimin e detyrimeve të prapambetura të taksave vendore. Ky bashkëpunim u mundësua nga Projekti i USAID-it në përgjigje të kërkesës për asistencë nga zyrtarët e Bashkisë Korçë. Administrimi i detyrimeve të pra-

pambetura të taksave vendore është çështje që vazhdon të jetë në qendër të vëmendjes të NJQV-ve. Si rezultat i qasjes së re të qeverisë shqiptare për administrimin e borxhit, shumë NJQV, përshirë Bashkinë Korçë, po krijojnë struktura të reja për të administruar detyrimet e prapambetura të taksave vendore. Pas kërkesës nga Bashkia e Korçës, ekspertët e Projektit të USAID-it organizuan një vizitë pune në Bash-kinë e Durrësit, ku të dy grupet u an-gazhuan në diskutime të frytshme për çështjet që lidhen me administrimin e detyrimeve të prapambetura vendore. Punonjësit e Bashkisë Durrës ndanë përvojën e tyre për çështje të përgjith-shme, si dhe për procedura të veçanta, përfshirë këtu mbajtjen e regjistrime-ve, dokumentacionit dhe organizimin e strukturave përgjegjëse brenda dre-jtorisë së taksave. Nga ana tjetër, stafi i Bashkisë Durrës pati mundësinë të mësonte nga përvoja e Bashkisë Korçë

për administrimin e taksës së pasurisë, veçanërisht asaj të banesës. “Ky bash-këpunim ka qenë shumë i frytshëm për ne dhe jemi mjaft të interesuar për të vazhduar komunikimin me kolegët tanë nga Durrësi, në mënyrë që të ndajmë dhe të mësojmë nga përvoja e njëri-tjetrit,” tha Kletion Kita, Drejtori i Dre-jtorisë së Taksave në Bashkinë e Korçës. USAID do të vazhdojë të përfshijë në aktivitetet e trajtimit praktikat dhe përvojat më të mirat, si dhe do të nxisë edhe më tej dialogun dhe bashkëpuni-min mes NJQV-ve.

“Ky bashkëpunim ka qenë shumë i frytshëm për ne dhe jemi mjaft të interesuar të mësojmë

nga përvoja e njëri-tjetrit,” tha Kletion Kita, Drejtori i Drejtorisë së Taksave në

Bashkinë e Korçës.”

4


TAKSAT VENDORE

ekspertët e taksave në kosovë Ndajnë Praktikat më të Mira me kolegët nga Shqipëria

GiS, instrument i fuqishëm për Mbledhjen e taksave Vendore

Shkëmbimi i përvojave dhe praktika-ve më të mira në mbledhjen e tak-

sës vendore të pasurisë takoi së bashku në muajin prill ekspertë të taksave nga Programi i USAID-it dhe mbi 20 për-faqësues nga Shqipëria me kolegët nga Kosova. Pjesëmarrësit në këtë udhëtim studimor ishin nga Ministria e Finan-cave dhe Ministri i Shtetit për Çështjet Vendore, nënkryetarë bashkish dhe drejtorë të drejtorive të taksave nga 14 bashkitë partnere të Projektit të US-AID-it, si dhe përfaqësues nga shoqa-tat e Qeverisjes Vendore dhe bashkitë partnere të Projektit dldp të financuar nga Bashkëpunimi Zviceran.Me anë të prezantimeve, takimeve, vizitave dhe diskutimeve të hapura,

ekspertët nga Kosova dhanë mendi-met dhe përvojat e tyre për financat vendore, të ardhurat e veta dhe taksën e pasurisë. Edhe pse Kosova është një shtet më i ri se Shqipëria, ka bërë hapa të mëdha në përmirësimin e mbledhjes së taksës së pasurisë. Si, p.sh., në Shqi-përi të ardhurat e qeverisjes vendore janë 2.9% e Prodhimit të Brendshëm Bruto të vendit1, ndërsa në Kosovë të ardhurat e realizuara janë në masën 7.6%. Ekspertja e taksave e Projektit të USAID-it, Silvana Meko, tha: “Ne e identifikuam përvojën e Kosovës si të vlefshme, për ta ndarë me bashkitë tona partnere në Shqipëri.”Duke qenë se politikë-bërësit hasin në sfidën e përmirësimit të mbledhjes së taksës së pasurisë, kjo është e rëndë-sishme për mbështetjen e USAID-it. Përdorimi i taksës së pasurisë si burim i madh e i qëndrueshëm të ardhurash për NJQV-të është kyç për një qeverisje vendore të mirë dhe projekti po bën përpjekje të koordinuara për të ofruar asistencë teknike të drejtpërdrejtë dhe trajnimet përkatëse që do të përhapnin praktikat e mira në bashkitë partnere.Elton Korreshi, Drejtori i Drejtorisë së 1. “Treguesit e decentralizimit fiskal në Evropën Juglindore: 2006-2012”, Rrjeti i Shoqatave të Auto-riteteve Vendore të Evropës Juglindore, prill 2014

Taksave në Bashkinë e Lushnjës tha: “Ky udhëtim studimor ishte sa i dobishëm, aq edhe praktik, jo teori. Kolegët tanë nga Kosova ndanë me ne përvojën e tyre praktike në përballimin e sfidave të administrimit të taksës së pasurisë.”USAID do të vijojë me aktivitete të tilla të shkëmbimit të informacionit. Peter Clavelle, Drejtori i Projektit të USAID-it thekson: “Qëllimi ynë është të nxisim rritjen ekonomike dhe të përmirësojmë shërbimet që ofrohen nga NJQV. Kësh-tu që administrimi i taksave ka rëndësi tepër të madhe për këto përpjekje.” Fa-tos Hodaj, Drejtori Ekzekutiv i Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë tha: “Të tilla aktivitete presim nga programet që ve-projnë në fushën e qeverisjes vendore. Mirëpresim mundësitë për të marrë pjesë në të tjera shkëmbime përvoje edhe në të ardhmen.”

Ekspertë të Projektit të USAID-it kry-en vizita në bashkitë Fier, Korçë dhe

Elbasan për të mësuar më shumë për qasjet e tyre në përmirësimin e siste-mit të mbledhjes së taksës së pasurisë e për të vlerësuar ecurinë në përdorimin e sistemit të informacionit gjeografik (GIS). Qëllimi ishte vëzhgimi i prakti-kave më të mira dhe sfidave specifike, për të parë mundësitë e ofrimit të asistencës për NJQV partnere përmes instrumenteve GIS në përmirësimin e mbledhjes së taksave vendore dhe rritjen e të ardhurave të veta.

Sistemi GIS, i njohur edhe si hartografi-mi i kompjuterizuar, lidh grafikët e ba-zuar në harta me informacionin e bazës së të dhënave duke lejuar përdoruesit të marrin informacion më të plotë për prona të veçanta, si dhe paraqet in-formacion të përmbledhur për shumë prona. Procesi për krijimin e një regjis-

“Të tilla aktivitete presim nga programet që veprojnë në fushën e qeverisjes ven-dore. Mirëpresim mundësitë

për të marrë pjesë në të tjera shkëmbime përvoje

edhe në të ardhmen.” tha Fatos Hodaj, Drejtori Ekzekutiv i Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë.

tri tatimor të bazuar në GIS fillon me he-dhjen e informacionit për ndërtesat dhe rrugët e me krijimin e një sistemi të përditësuar adresash nga ky infor-macion. Pasi Bashkia të ketë kryer in-spektimet në terren të ndërtesave me qëllim matjen e saktë të të gjitha sipër-faqeve të pronave, i gjithë informa-cioni përdoret për të krijuar regjistrin e taksapaguesve. GIS është një instru-

ment i fuqishëm për inventarizimin e informacionit të pronave dhe të taksap-aguesve, që është faktikisht hapi i parë për çdo sistem të saktë të administrimit të taksave. Pa kuptuar karakteristikat e pronave dhe të taksapaguesve, si dhe të vendndodhjes së tyre, cikli i admin-istrimit të taksës së pasurisë nuk mund të funksionojë, duke rezultuar në hum-bje të të ardhurave të veta për NJQV.

Disa nga njësitë vendore partnere të USAID-it po ndërtojnë tashmë regjis-tra të plota të përditësuara të taksave vendore. Emiko Guthe, konsulente e USAID-it për sistemin GIS vëren: “Nga vizita që ekipi i USAID-it bëri në bash-kitë Korçë dhe Fier, u evidentua se si mjetet GIS mund të përdoren për të kri-juar regjistra të plota të taksapaguesve dhe, si rezultat, të përmirësohet admin-istrimi i të dhënave, vendimmarrja dhe rritja e të ardhurave.”

Shembull i një imazhi GIS

Një specialist i taksave nga Prishtina prezanton pro-gramin e taksës së pasurisë për identifikimin e pronave të regjistruara dhe të paregjistruara për efekt tatimi.

5


NDËRMARRJET E UJËSJELLËS-KANALIZIMEVE

Me zbatimin e reformës territoriale, 61 njësitë e reja vendore do të

rriten shumë për sa i përket sipërfaqes së tyre. Kjo reformë do të ketë ndikim të madh në administrimin dhe ofrimin e shërbimeve të ujësjellës-kanalizimeve për secilin nga NJQV-të e reja dhe, në pjesën më të madhe, do të sjellë si re-zultat bashkimin e ujësjellësit të qytetit me atë të fshatit. Do të jetë një sfidë e madhe që NJQV të riorganizojnë të gjithë infrastrukturën e ujësjellësit, por këto sfida, me kalimin e kohës, rezul-tojnë në ekonomi shkalle që u mundë-sojnë NJQV-ve të ofrojnë shërbime të përmirësuara për qytetarët e tyre dhe për t’i bërë ndërmarrjet më të qën-drueshme nga pikëpamja financiare.Ekspertët e Ujit të Projektit të USAID-it, në bashkëpunim me drejtuesit e ndër-marrjeve UK të Elbasanit dhe të bash-kisë kohët e fundit kanë përgatitur një plan tranzitor 5-vjeçar për shërbimet e furnizimin me ujë dhe kanalizimeve në Bashkinë e re të Elbasanit, që premton të jetë model për të gjithë Shqipërinë.

Në plan përfshihen qëllimet strategjike dhe teknika specifike që do të përdoren për përmirësimin e administrimit të ndërmarrjes, për rritjen e kapaciteteve të stafit kryesor, përmirësimin e nivelit të arkëtimit të faturave, pakësimin e li-dhjeve të paligjshme etj.Në Qarkun e Elbasanit operojnë dy ndërmarrje ujësjellësi: UK Elbasan, që mbulon qytetin dhe UK Elbasan Fshat, që u shërben 12 komuna të Elbasanit. Sipas planit, këto dy ndërmarrje do të bashkohen në një te vetme me qëllim arritjen e një qëndrueshmërie finan-ciare në vitin 2016. Në rekomandimet e planit përfshihen pakësimi i numrit

Foto sipër: Eksperti i ujit i Projektit të USAID-it Ndriçim Shani (djathtas) diskuton me specialistët e ndërmar-rjes UK Lushnje.Foto poshtë: Pamje nga prezantimi i planit tranzitor 5-vjeçar i NUK Elbasan për specialistët e ndërmarrjes

“Plani tranzitor 5-vjeçar për ndërmarrjen UK në

bashkinë e re të Elbasanit synohet të bëhet plan

model për bashkitë e tjera partnere të USAID-it.”

uSaid Ndihmon Bashkinë elbasan në hartimin e Planit tranzitor të Ndërmarrjes së ujësjellësit

instrumente të teknologjisë së informacionit dhe komunikimit për Marrjen e informacionit nga Qytetarët

asistencë për Nuk elbasan për Ngritjen e kapaciteteve

të stafit pas shkrirjes, rritja e numrit të orëve të furnizimit me ujë, rehabilitimin e infrastrukturës aktuale të furnizimit me ujë në zonat rurale dhe ndërtimin e sistemeve të reja për disa fshatra. Këto qëllime strategjike do të arrihen krye-sisht me anë të uljes së kostove nga ulja e numrit të personelit, përmirësimit të praktikave të menaxhimit dhe nga in-vestimet në infrastrukturë. Kryetari i Bashkisë së Elbasanit, Qazim Sejdini, i shprehu USAID-it mirënjohjen për asistencën në hartimin e planit të miratuar për t’u zbatuar pas zgjedhjeve vendore. Ndriçim Shani, Ekspert i ujit pranë Projektit të USAID-it shprehet: “Ky është një instrument i mirë dhe i fuqishëm në ndihmë të Elbasanit kur të përballet me sfidat e përmirësimit të shërbimeve ujësjellës-kanalizime gjatë dhe pas reformës territoriale. Duke përdorur planin e Elbasanit si model, USAID është i gatshëm të punojë me bashkitë e Beratit, Kuçovës, Lushnjës dhe Fierit për hartimin e planeve të tyre tranzitore.”

Me asistencë të Projektit të USAID-it, ndërmarrjet UK të Elbasanit,

Berat-Kuçovës, Vlorës, Fierit dhe Lush-njes, kanë krijuar faqet e reja në inter-net (uebsajte) që e lehtësojnë marrjen e informacionit nga konsumatori si dhe dhënien e mendimeve për përmirësi-min e këtyre shërbimeve. Në faqet e përmirësuara të internetit jepen informacione për legjislacionin të ujit, tarifat, mënyrat e pagesës dhe për projekte të tjera. Një nga ndryshimet më të dobishme është shtimi i një for-mulari të integruar që u jep mundësinë këtyre të fundit të regjistrojnë në çdo kohë ankesat dhe të ofrojnë sugjerime. Këto faqe kanë edhe lidhje me me-diat sociale, si Facebook, Twitter dhe LinkedIn, tipar që përmirëson edhe më shumë komunikimin me konsumatorët.Punonjësit e shërbimit të klientit në se-cilën nga këto ndërmarrje janë trajnuar si të përditësojnë faqet e internetit me informacione të reja, artikuj, blogje, dhe lajme nga ndërmarrja.

Me kalimi e pronësisë së Ndërmar-rjes UK Elbasan nga qeveria qen-

drore tek ajo vendore, USAID ka dhënë asistencë teknike intensive dhe trajnim në vendin e punës për të ndihmuar ndërmarrjen të përmirësojë procedurat e menaxhimit, përgjegjshmërinë, trans-parencën dhe qeverisjen e përgjith-shme. Nëpërmjet vizitave në terren dhe punës së përbashkët, drejtuesit e NUK dhe zyrtarë nga Bashkia e Elbasanit kanë punuar ngushtësisht për arritjen e konsensusi për çështjet kryesore, të tilla si miratimi i buxhetit vjetor, objektivat strategjike e ndërmjetme, etj.

Një rezultat kryesor i ndihmës së Pro-jektit të USAID-it është hartimi i pro-gramit të Mirëmbajtjes Parandaluese dhe Administrimit të Aseteve që do të ndihmojnë stafin teknik të ndërmarrjes të rrisë jetën e aseteve të ndërmarrjes, të ulë kostot e operimeve, so dhe të ulë numrin e ndërprerjeve dhe defekteve të furnizimit me ujë, të cilat ndikojnë dre-jtpërsëdrejti te konsumatori.

6


FINANCAT VENDORE

dokumenti Statistikor Vlerëson Gjendjen e financave Vendore në Prag të reformës territoriale

Portalet e reja të Bashkive inkurajojnë Pjesëmarrjen e Qytetarëve

“Edhe pse përgjegjësitë e NJQV-ve në Shqipëri përcaktohen me ligj dhe si homologët e tyre në vende të tjera të rajonit, ato marrin shumë më

pak të ardhura publike.”

Reforma administrative-territoriale dëshmon vullnetin e qeverisë shqip-

tare për të përmirësuar qeverisjen ven-dore. Një aspekt i rëndësishëm për suk-sesin e kësaj reforme është zbatimi me efektivitet i politikave dhe legjislacionit të decentralizimit. Për të mbështetur përpjekjet e qeverisë shqiptare në këtë drejtim, Projekti i USAID-it kohët e fun-dit përgatiti Dokumentin Statistikor për Financat e Qeverisjes Vendore në Shqipëri. Ky dokument u ofron politikë-bërësve një panoramë të qartë të finan-cave të qeverisjes vendore në prag të

reformës territoriale dhe evidenton se, ndërsa ulja e numrit të NJQV-ve nga 373 në 61 bashki përfaqëson një mundësi të paprecedentë për forcimin e qeverisjes vendore, ajo në vetvete nuk mjafton për zgjidhjen e problematikës së pa-fund të njësive të qeverisjes vendore për burime të mjaftueshme me qëllim plotësimin e nevojave të qytetarëve për shërbime publike. Më poshtë jepet një përmbledhje e gjetjeve dhe rekomandi-meve kryesore të raportit të USAID-it, pjesa më e madhe e të cilave vijnë nga

një analizë e të dhënave të fundit për të ardhurat e qeverisjes vendore:

• Edhe pse përgjegjësitë e NJQV-ve në Shqipëri përcaktohen me ligj, bash-kitë nuk kanë burimet e mjaftueshme për të përmbushur këto detyra. Në fakt, edhe pse njësitë vendore në Shqipëri kanë po aq përgjegjësi sa homologet e tyre në vende të tjera të rajonit, ato marrin shumë më pak të ardhura publike.

• Edhe pse reforma territoriale do të ulë kostot administrative, ajo nuk do të zgjidhë problemet e nën-finan-cimit të NJQV-ve. Duhen bërë për-pjekje të përbashkëta për të rritur të ardhurat e NJQV-ve.

• Grantet e pakushtëzuara për NJQV-të janë të paparashikueshme duke bërë mjaft të vështirë planifikimin financiar, buxhetimin dhe menaxh-imin. Shuma dhe ndarja e granteve të pakushtëzuara kanë qenë jashtëza-konisht të pavaforshme për bash-kitë e mëdha, ku jeton edhe pjesa më e madhe e popullsisë. Formula e grantit të pakushtëzuar duhet të për-

shtatet për të mundësuar një sistem më objektiv të ekualizimit që i ndan fondet në mënyrë transparente, të drejtë dhe të barabartë.

• Shqipëria është një nga vendet e pakta në rajon ku të ardhurat e gjen-eruara nga Tatimi mbi të Ardhurat Personale nuk ndahen me NJQV-të.

• Edhe pse ekziston kuadri ligjor që lejon dhe rregullon huamarrjen e qe-verisjes vendore, ajo ende mbetet në nivele mjaft të ulëta.

• Kur krahasohet me vendet e tjera në rajon, Shqipëria duhet të përmirë-sojë ndjeshëm praktikat e raportimit dhe kontrollit financiar në lidhje me financat e qeverisjes vendore.

Ky dokument ofron informacion të nevojshëm për qeverinë shqiptare para finalizimit të Strategjisë së Decentral-izimit dhe miratimit të ligjit të ri organik për organizimin dhe funksionimin e qe-verisjes vendore. Projekti i USAID-it do ta përditësojë së shpejti dokumentin statistikor për të reflektuar të dhënat më të fundit të disponueshme për të ar-dhurat dhe shpenzimet vendore.

Përveç zbatimit të sistemit të ri të kompjuterizuar të taksave, bash-

kitë partnere, me ndihmën e Projektit të USAID-it, do të kenë portalet e reja të shërbimeve online. Këto portale do të përmbajnë instrumente të dobishme që do ta lehtësojnë marrjen e informacion-it online, duke rritur kështu mundësinë e përfshirjes së qytetarëve të tyre në qeverisjen vendore.Qytetarët do të informohen tashmë për punën e bashkisë dhe këshillit bashkiak, do të përdorin aplikacionet elektronike për të parë faturat e tyre në internet apo për të kërkuar një shërbim. Siste-mi ka një aplikacion të quajtur “Ndreq qytetin tim”, ku qytetarët mund të ra-

portojnë probleme të tilla, si rrugët që kanë nevojë për riparim dhe të ndjekin

ecurinë e përgjigjes që jep bashkia për problemin e raportuar nga qytetarët.

7


FINANCAT VENDORE

të forta e të sigurta për hartimin e for-mulës së rishikuar. Po ashtu, USAID po orienton dialogun e politikave dhe po ndihmon në arritjen e konsensusit për nevojën e krijimit të një shpërndarjeje më të parashikueshme e të barabartë. Grantet e pakushtëzuara synojnë t’u

ofrojnë NJQV-ve të ardhurat e nevo-jshme në mënyrë që, këto të sigurojnë shërbime publike me standarde pran-ueshmërisht të barabarta për qytetarët e tyre. Dhe, ndonëse është e rëndë-sishme që formula të kompensojë NJQV-të me kapacitete fiskale nën me-sataren, mekanizmi aktual i ekualizimit fiskal ka dekurajuar të ardhurat nga taksat si në NJQV-të e vogla (jo domos-doshmërisht më të varfrat) ashtu edhe tek ato më të mëdha.Konsolidimi territorial ofron një mundë-si për forcimin e shtetit shqiptar duke transferuar më shumë përgjegjësi për NJQV-të, duke lejuar kështu që qeveria qendrore të përqendrohet në funksione më strategjike. “Megjithatë,” thotë El-ton Stafa, Ekspert i Financave Vendore pranë Projektit të USAID-it, “nevojitet një rishikim tërësor i sistemit aktual të financave ndërqeveritare. Parashikue-shmëria dhe drejtësia në shpërndarjen e burimeve financiare për NJQV-të janë elementë thelbësore, si për përmirësi-min e funksioneve të të dy niveleve të qeverisjes qendrore dhe vendore, ashtu edhe për ofrimin efektiv të shërbimeve ndaj qytetarëve.”

TEKNOLOGJIA E INFORMACIONIT DHE KOMUNIKIMIT

rishikimi i formulës së Ndarjes së Granteve të Pakushtëzuara

Zgjidhje të reja të tik për Përmirësimin e Shërbimeve Publike në Berat dhe Sarandë

“Parashikueshmëria dhe drejtësia në

shpërndarjen e burimeve financiare për NJQV-të janë elementë thelbë-

sore për përmirësimin e qeverisjes qendrore dhe

vendore.”

“Sistemi i ri i taksave do të ulë ndjeshëm kohën e punës për mbledhjen e taksave dhe do të mundësojë llogaritje më të saktë të taksave vendore dhe verifikimin e pagesës së tyre.”

Bashkitë e Beratit dhe Sarandës, të mbështetura nga Projekti i USAID-

it, përuruan kohët e fundit sisteme të reja të teknologjisë së informacionit dhe komunikimit (TIK), të cilat do të mundësojnë ofrimin e shërbimeve më të mira për qytetarët, ndërkohë që për-mirësohet dukshëm edhe efikasitetin dhe efektivitetin e stafit administrativ.Në shkurt, Berati përuroi sistemin e ri të taksave dhe financave vendore, i cili do të mundësojë administrim më të mirë të taksave dhe financave ven-dore. Sistemi i ri i taksave do të ulë në

mënyrë të konsiderueshme kohën dhe përpjekjet për mbledhjen e taksave dhe do të mundësojë llogaritje më të saktë të taksave vendore dhe gjurmimin e pagesës. Këto përmirësime do të sjellin më shumë të ardhura nga taksat, që do të rezultojë më tej në përmirësimin e shërbimeve për qytetarët. Sistemi i kompjuterizuar i menaxhimit financiar do të jetë mbështetje për vendimmar-rje më të mirë duke u ofruar zyrtarëve informacion më të saktë dhe në kohën e duhur. Të dy këto sisteme së do të ulin gabimet, do të rrisin aftësinë e bash-

kisë për të monitoruar dhe vlerësuar shpenzimet e saj dhe do të pakësojë ndërveprimet personale me tatimorët, duke shmangur kështu korrupsionin.Në maj 2015, Bashkia e Sarandës in-auguroi sistemin e kompjuterizuar të taksave vendore. Në sistemin e vjetër, proceset bëheshin me dorë, ndërkohë që sistemi i ri mundëson faturim më të saktë e më të mirë, si dhe mbledhjen dhe gjurmimin. Sistemi i automatizuar do t’u mundësojë punonjësve parashiki-min e të ardhurave dhe analizat e nevo-jshme për administrim të mirë fiskal.USAID po punuar edhe me bashkitë e tjera partnere, si Vlora, Lushnja, Kuço-va, Patosi, Kamza dhe Vora në lidhje me sistemet e reja të administrimit të tak-save dhe financave vendore. Saranda, Patosi, Vora dhe Kamza kanë instaluar tashmë sistemin e faturimit dhe kont-abilitetit për ujësjellës-kanalizimet.

Në janar 2015, Ministria e Financave i dërgoi një kërkesë USAID-it për

asistencë në hartimin e formulës së re për ndarjen e granteve të pakushtë-zuara për njësitë e qeverisjes vendore, formulë që do të hyjë në fuqi me bux-hetin vjetor të vitit 2016. Reforma ter-ritoriale kërkon një rishikim tërësor të sistemit aktual të ndarjes së grant-eve që burimet financiare të ndahen në mënyrë më transparente, të drejtë dhe të barabartë. Në 2014, grantet e pakushtëzuara përbënin 80% të të ard-hurave totale për 60% të NJQV-ve. Ato kanë qenë të paqëndrueshme nga viti në vit me një sistem ekualizimi fiskal që favorizon NJQV-të e vogla, duke re-zultuar tejet problematik për bashkitë me popullsi të madhe. P.sh., granti për frymë i marrë nga Tirana, vazhdimisht ka qenë thuajse sa gjysma e atij të mar-rë NJQV-të e tjera.

Në përgjigje të kërkesës së Ministrisë së Financave, USAID hartoi një plan vep-rimi për rishikimin e sistemit aktual. Ky plan bazohet në një proces konsultimi të gjerë, i bazuar në të dhëna, mes ak-torëve kryesorë për të hedhur themele

8


ANGAZHIMI QYTETAR

Vlerësimi i komunitetit për Qeverisjen Sjell Zërin e Qytetarëve

USAID, në bashkëpunim me UN Women dhe organizata lokale të

shoqërisë civile bënë vlerësimin e ko-munitetit për qeverisjen (VKQ) në bash-kitë e Elbasanit, Beratit, Kamzës dhe Vlorës përmes vjeljes së opinioneve të qytetarëve në vlerësimin e perfor-mancës së bashkisë. VKQ përfshiu as-pektet e cilësisë së shërbimeve publike, qeverisjen e mirë dhe transparencën, zhvillimin ekonomik, të drejtat e njeri-ut dhe barazinë gjinore. VKQ është një qasje dhe mundësi e mirë që bashkitë të kuptojnë nevojat dhe përparësitë e qytetarëve. Ekspertja e Angazhimit Civil në Projektin e USAID-it, Laureta Memo, shprehet: “Besoj se projekti i VKQ mund dhe do të shërbejë si model i angazhimit qytetar për bashkitë e tjera, duke u mundësuar atyre të jenë më të vëmendshëm ndaj qytetarëve të tyre.”Fillimisht, organizatat zbatuese të pro-jektit realizuan takime në grupe në secilën njësi vendore dhe hartuan 19 skeda vlerësimi të veçanta. Më pas, u evidentuan prioritete më të rëndë-sishme për hartimin e një skede për-fundimtare vlerësimi për secilën NJQV të re. U organizuan takime me përfaqë-sues lokalë të partive politike për paraq-itjen paraprake të rezultateve të dala nga vlerësimi i komunitetit në secilën NJQV. Këto takime u ofruan drejtuesve të partive informacion mbi perceptimin dhe rekomandimet e qytetarëve dhe përgatitjen e fazës tjetër të projektit: forumet publike me kandidatët për kry-etar bashkie në secilën NJQV. Organizuar në periudhën para zgjedh-jeve vendore, rezultatet dhe rekom-andimet e dala nga takime me komu-

nitetin në secilën nga bashkitë partnere të përfshira në projekt iu prezantuan kandidatëve për kryetarë bashkie ne forume të hapura publike. Në këto fo-rume, kandidatët patën mundësinë të dëgjonin nevojat dhe prioritetet e ko-munitetit si dhe t’u përgjigjeshin drejt-përdrejtë pyetjeve të qytetarëve të pra-nishëm. Në Berat të dy kandidatët për kryetar bashkie morën pjesë në forum ku ishin të pranishëm mbi 200 vetë, përfshirë edhe anëtarët e Komisionit Këshillimor Qytetar. Në bashkitë e tjera u organizuan takime të veçanta me se-cilin kandidat. Kandidatët u treguan të vëmendshëm e të angazhuar në dialog me qytetarët, duke u përqendruar më shumë tek nevojat dhe përparësitë e tyre dhe jo tek politika. Fiorela Shalsi e UN Women thotë: “Gjatë gjithë projektit, mendimi i qytetarëve ka qenë pjesa më e rëndësishme e pro-cesit.” Harmonizimi dhe përfshirja e re-zultateve të VKQ në programet elekto-rale si dhe përpjekja për të influencuar në hartimin e politikave vendore janë një tregues pozitiv i demokracisë në ve-prim. Vlen të përmendet pjesëmarrja e Komisioneve Këshillimore Qytetare në të gjithë procesin e VKQ-së

Pamje nga fletëpalosjet dhe aktivitetet si dhe pasqy-rimi i tyre në faqen e Facebook-ut të USAID/Albania.

9


Vijon Mbështetja për institucionet e Planifikimit të territorit

PLANIFIKIMI I TERRITORIT

uSaid Mbështet Bashkitë për hartimin e Planeve të Përgjithshme Vendore të territorit

Që me hapjen e Projektit të USAID-it është ofruar mbështetje e vazh-

dueshme për Ministrinë e Zhvillimit Ur-ban (MZHU) dhe Agjencinë Kombëtare të Planifikimit të Territorit (AKPT). Ky bashkëpunim ka qenë mjaft produktive, por ka hasur edhe sfida, kur prioritetet e qeverisë për planifikimin e territorit kanë ndryshuar. Më poshtë jepet infor-macion për bashkëpunimet e kohëve të fundit, përfshirë statusin e nismave të planifikimit të territorit:

• USAID ndihmoi MZHU në forcimin e infrastrukturës së brendshme, duke kontribuar në përgatitjen dhe dhënien e përshkrimeve të punës për stafin, dhe që u miratuan nga MZHU.

• Në mënyrë të ngjashme, USAID ndi-hmoi në rishikimin dhe hartimin e rregulloreve të brendshme të Min-istrisë. Edhe këto rregullore të reja janë miratuar tashmë.

• Në bashkëpunim me AKPT-në, US-AID ndihmoi në hartimin e akteve nënligjore dhe rregulloreve për plani-fikimin dhe zhvillimin e territorit, që janë në përputhje me Ligjin e ri të pl-anifikimit të territorit, Ligji 107/2014.

• USAID mbështeti MZHU edhe në hartimin e termave të referencës mbi hartimin e strategjive të urban-izimit dhe integrimit për zonat in-formale në Shqipëri. Ato mund të përdoren nga Ministria gjatë punës me ekspertë për të analizuar dhe di-agnostikuar çështjet territoriale.

• Në bashkëpunim me AKPT-në, Pro-jekti i USAID-it ndihmoi në organiz-

imin dhe moderimin e një seminari orientues për Planin e Përgjithshëm Kombëtar të Territorit (PPKT), me stafet teknike të ministrive të ndry-shme dhe ekspertët e ujit, mjedisit, transportit, etj. Si rezultat i seminar-it, AKPT është në gjendje të hartojë një vizion paraprak të territorit për vendin dhe që mund të përdoret për hartimin e mëtejshëm të PPKT-së.

• AKPT dhe MZHU kërkuan mbësh-tetjen dhe këshillimin e USAID-it gjatë një procesi të nisur prej Min-istrisë e AKPT-së mbi shqyrtimin e ristrukturimit të AKPT-së dhe mundësisë së ngritjes së një agjen-cie të re kombëtare, përgjegjëse për kontrollin e zhvillimit të territorit. Pikënisje e këtij shqyrtimi ishte rritja e ngarkesës së punës për AKPT-në, si pasojë e moratoriumit të ndërtimit. Propozimi sugjeronte që agjencia të ndahej në dy: njëra për planifikimin dhe projektimin dhe tjetra për lejet dhe zhvillimin. Ky ristrukturim gjeti mbështetje nga Kryeministri, për shkak të përputhshmërisë së tij me qëllimet e qeverisë shqiptare për ngritjen e një zyre me një ndalesë për lejet e ndërtimit për qytetarët. Ndarja nuk u mbështet parimisht nga Ministria. Gjithsesi, një ndryshim i ligjit të planifikimit të territorit që trajton adresimin e lejeve nga një agjenci e re dhe përmes shërbimit me një ndalesë, është në shqyrtim e sipër nga Parlamenti. Synimi është që në shtator 2015 të ngrihet një zyrë me një ndalesë për lejet ndërtimore

në rang kombëtar.• Me afrimin e zgjedhjeve vendore, Qe-

veria Shqiptare miratoi rregulloren e zhvillimit të territorit, në mënyrë që të ketë një bazë ligjore për dhënien e lejeve që mund të përdoren nga bashkitë e rikrijuara që nga shtatori i këtij viti. USAID ndihmoi MZHU me rishikimin final të draftit të kësaj rregulloreje para miratimit të saj nga Këshilli i Ministrave.

• USAID ka mbështetur Ministrinë dhe AKPT-në në hartimin e një platforme konceptuale që NJQV-të e reja mund të përdorin për hartimin e strategjive territoriale si fazë e parë brenda kuadrit të planeve të përgjithshme vendore të territorit dhe për dhënien e lejeve. Edhe pse procesi i planit të përgjithshëm vendor të territorit vazhdon përgjatë 1-2 viteve, NJQV-të do të jenë në gjendje të japin leje ndërtimi për investime strategjike duke përdorur projektet e identifi-kuara brenda strategjive territoriale.

USAID dhe MZHU po vazhdojnë bash-këpunimin në një sërë çështjet kyçe që lidhen me forcimin e institucioneve kombëtare të përfshira në planifikimin e territorit dhe me lehtësimin e proce-seve të planifikimit vendor të territorit. Për shembull, USAID është përfshirë tashmë në hartimin e një studimi mbi mundësinë e përdorimit të instru-menteve për kapjen e vlerës së tokës, për hartimin e një manuali të ri për pl-anifikimin e zhvillimin e territorit, dhe do të vazhdojnë të ofrojë trajnim dhe nisma për ndërtimin e kapaciteteve.

Si rezultat i reformës së re territo-riale, bashkitë në vend do të kenë

nevojë të hartojnë plane të përgjith-shme vendore të territorit (PPV). Pro-jekti i USAID-it do të ofrojë asistencë të drejtpërdrejtë teknike për Fierin, Lush-njën, Beratin, Kuçovën, dhe Elbasanin për përgatitjen e këtyre planeve. Edhe pse ky proces zyrtarisht do të nisë në muajin shtator, Projekti ka filluar punën që në muajin shkurt, duke ndihmuar në krijimin e bazës së të dhënave të terri-torit, realizimin e sondazheve në terren, vlerësimin e cilësisë së mjedisit, hulum-

timin e metodave të mundshme për nxitjen e zhvillimit vendor dhe të tokës, si dhe të infrastrukturës. Në këto për-pjekje, Projekti i USAID-it po bashkë-

punon me organizata të tjera, përfshirë edhe Agjencinë Kombëtare të Plani-fikimit të Territorit dhe Gjeoportalin e Informacionit Hapësinor të Shqipërisë.Ekspertët e planifikimit urban marrin mostra uji nga lumenjtë për vlerësimin mjedisor, kërkesë e Ligjit për Planifikimin dhe Zhvillimin e Territorit.

10


PLANIFIKIMI I TERRITORIT

forumi i kryetarëve të Bashkive Promovon Planifikimin dhe Bashkëpunimin

Projekte të rinovimit urban për Bashkitë

instrumenti i Planifikimit të territorit Gati këtë Vjeshtë

Siç është theksuar tashmë, reforma territoriale e këtij viti së shpejti do

të kërkojë nga secila bashki e re në Shq-ipëri të përballet me sfidën e hartimit të një plani të përgjithshëm vendor të ter-ritorit. Për të mbështetur bashkitë në këtë përpjekje të rëndësishme, USAID, në bashkëpunim me Ministrinë e Zhvil-limit Urban dhe Agjencinë Kombëtare të Planifikimit të Territorit, po harton një instrument që do t’u sigurojë kryet-

Në shtator të vitit të kaluar, Pro-jekti i USAID-it në bashkëpunim

me AKPT-në dhe Universitetin POLIS, organizuan në Tiranë për herë të parë Forumin e Kryetarëve të Bashkive për Transformimin Urban. Në këtë Forum morën pjesë mbi 100 vetë, përfshirë kryetarë, nënkryetarë dhe stafe teknike të bashkive, përfaqësues të institu-cioneve kombëtare dhe ekspertë të pl-anifikimit. Zv. Kryeministri i Shqipërisë, Niko Peleshi, që ndihmoi e mbështeti organizimin e konferencës, mirëpriti të pranishmit dhe mori pjesë në diskuti-met për sfidat e planifikimit urban dhe zhvillimit të territorit në Shqipëri.

Forumi synoi të motivonte kryetarët dhe drejtuesit vendorë të jenë më shumë të angazhuar në planifikimin, administrimin dhe zhvillimin e komu-niteteve të tyre. Forumi u dha mundësi-

arëve të bashkive dhe stafit të tyre in-formacionin, këshillat dhe modelet që do të lehtësojnë procesin e hartimit të planit.

Ky instrument është në zhvillim e sipër dhe pritet të jetë gati në muajin tetor. Aktorët e interesuar dhe ekspertët e an-gazhuar në hartimin e këtij instrumenti kanë rënë dakord për përmbajtjen, por përfundimi i punës varet nga shpejtësia me të cilën do të miratohen aktet nën-

ligjore të Ligjit për Planifikimin dhe Zh-villimin e Territorit (Ligji 107/2014).

Ndërkohë, akti nënligjor për zhvillimin e territorit është miratuar nga qeveria shqiptare, por akti nënligjor i planifi-kimit është ende në pritje të konfirmim-it. Me miratimin dhe hyrjen e tyre në fuqi, ky instrument i planifiikimit të ter-ritorit do të finalizohet dhe do të bëhet gati për të gjitha bashkitë e vendit në muajt e ardhshëm.

në pjesëmarrësve të diskutonin prob-leme dhe sfidat e projektimit të qytetit, zhvillimit urban dhe planifikimin e ter-ritorit, si dhe për të shkëmbyer perspe-ktivat dhe zgjidhje të mundshme. Një folës i rëndësishëm në këtë forum ishte zj. Trinity Simons, Drejtore e Institutit të Kryetarëve të Bashkive të SHBA për Planifikimin e Qytetit, e cila drejtori disa seanca për praktikat ndërkombëtare të projektimit urban.

Rudina Toto, eksperte e Projektit të USAID për planifikimin urban, një nga organizatorët e konferencës, u shpreh: “ E parë nga çdo aspekt, Forumi i Kryet-arëve ishte një nismë e suksesshme që u ofroi pjesëmarrësve një vlerë të shtuar. USAID, AKPT dhe Universiteti POLIS po shqyrtojnë mundësinë e organizimit të një tjetër forumi në vjeshtën e vitit 2016.”

Disa muaj para Forumit, bashkitë në të gjithë vendin u ftuan të për-

gatisnin dhe të dorëzonin raste stu-dimore për projekte të rigjenerimit

Pas Forumit, pesë bashki: Lushnja, Fi-eri, Himara, Durrësi dhe Berati, morën mbështetje të mëtejshme nga Pro-jekti i USAID-it, AKPT dhe Universiteti POLIS në hartimin e dokumenteve të projektimit për projektet specifike të nevojshme për aplikimin për financim nga Fondi i Zhvillimit Rajonal (FZHR).Në fazat fillestare të procesit u organi-zuan dëgjesa publike në secilën bashki, ku banorët e secilës zonë të projektit së bashku me anëtarë të Komisioneve Këshillimor Qytetare Vendore për-katëse patën mundësinë të bënin ko-mente dhe sugjerime për t’u marrë në konsideratë në dokumentet përfun-dimtare të projektimit.

urban. Përmes një procesi konkurrimi, Projekti i USAID-it dhe AKPT përzgjod-hën gjashtë bashki për të prezantuar projektet e tyre në Forum.

11


NDARJA E RE ADMINISTRATIVE-TERRITORIALE

Një erë e re për qeverisjen vendorelamtumirë,

mik i shtrenjtë!

Me trishtim të thellë humbëm mikun e shtrenjtë dhe kolegun tonë të çmuar Angelo D’Urso, një nga kontribuesit e rëndë-sishëm të Projektit të USAID për Planifikim dhe Qeverisje Vendore. Angelo ishte pjesë e Projektit që në nisjen e tij në vi-tin 2012 si ekspert i planifikimit urban në asistencën e ofruar qeverisë shqiptare dhe njësive vendore për planifikimin dhe menaxhimin e territorit.

Ne që patëm fatin të punonim me Angelo, e dimë çfarë njeriu vital dhe frymëzues ishte. Ai nuk ishte vetëm ekspert në fushën e tij, por kishte edhe in-teresa e njohuri të thella në fu-sha të tjera, si muzika, historia, arkeologjia dhe artet. Ai u lar-gua shpejt nga jeta në moshën 60-vjeçare duke lënë pas gruan dhe dy fëmijë. Angelo, do të na mungosh shumë!

Angelo D’Urso(29.11.1954 - 21.04.2015)

BERAT

KUTALLILUMAS

VELABISHT

OTLLAK

POSHNJE

ROSHNIK

SINJË

TËRPAN

URAVAJGURORE

VËRTOP

CUKALAT

BULQIZË

FUSHËBULQIZË

GJORICË

TREBISHT

OSTREN

SHUPENZË

ZERQAN

MARTANESH

DELVINË

FINIQMESOPOTAM

VERGO

BILISHT

BILISHTQENDËR

MIRAS

HOÇISHT

PROGËR

ARRAS FUSHË-ÇIDHËN

KALA EDODËS

KASTRIOT

LURË

MAQELLARË

MELANMUHURR PESHKOPI

TOMIN

SELISHTË

SLLOVË

ZALL-DARDHË

ZALL-REÇ

LUZNI

DURRËSGJEPALAJ

KATUNDI RI

MAMINAS

MANËZ

RRASHBULL

SHIJAK

SUKTH

XHAFZOTAJ

BELSH

BRADASHESH

CËRRIK

ELBASAN

FIERZË

FUNAR

GJERGJAN

GJINAR

GOSTIMË

GRACEN

GREKAN

KAJAN

KLOS

LABINOTFUSHË

LABINOTMAL

MOLLAS

PAPËR

RRASË

SHALËS

SHIRGJAN

SHUSHICË

TREGAN

ZAVALINË

CAKRAN

DERMENAS FIER

FRAKULL

RUZHDIE

KUMAN

KURJANLEVAN

LIBOFSHË

MBROSTARURA

PATOS

PORTEZ

QENDËR

ROSKOVEC

STRUMTOPOJË

ZHARRËZ

GRAMSH

KODOVJAT

KUSHOVËLENIE

PISHAJPOROÇAN

SKËNDERBEGAS

KUKUR

SULT

TUNJË

ANTIGONËCEPO

DROPULLI POSHTËM

DROPULLI SIPËRM

GJIROKASTËR

LAZARAT LIBOHOVË

LUNXHËRI

ODRIE

PICAR

POGONQENDËRLIBOHOVË

ZAGORIE

FAJZË

GOLAJ

GJINAJ

KRUMË

GOLEM

GOSË

HELMËSKAVAJË

KRYEVIDH

LEKAJLUZ I

VOGËL

RROGOZHINË

SINABALLAJ

SYNEJ

BARMASH

ÇLIRIM

ERSEKË

LESKOVIK

QËNDERLESKOVIK

MOLLAS

NOVOSELË

QENDËRERSEKË

DRENOVË

GORE

KORÇËLEKAS

LIBONIKMALIQMOGLICË

MOLLAJ

PIRG

POJAN

QENDËR

VITHKUQ

VOSKOP

VOSKOPOJË

VRESHTAS

BUBQ

CUDHI

FUSHËKRUJË

THUMANË

KRUJË

NIKËL

KOZARE

KUÇOVËPERONDI

ARRËN

BICAJ

BUSHTRICË

KOLSHKUKËS

MALZI

ZAPOD

SHISHTAVEC

SHTIQËN

SURROJ

TËRTHORE

TOPOJAN

UJMISHTGRYKËCAJE

KALIS

FUSHËKUQE

LAÇ

MAMURRAS

MILOT

BALLDREBLINISHT

DAJÇ

KALLMET

KOLSHLEZHË

SHËNGJIN

UNGREJ

ZEJMEN

HOTOLISHT

LIBRAZHD

LUNIKORENJË

PRRENJAS

POLIS

QENDËR

QUKËS

STEBLEVË

STRAVAJ

RRAJCË

ALLKAJ

BALLAGAT

BUBULLIMË

DIVJAKËDUSHK

FIERSHEGAN

GOLEM

GRABJAN

GRADISHTË

HYSGJOKAJ

KARBUNARË

KOLONJË KRUTJE

LUSHNJE

REMAS

TËRBUF

GRUEMIRË

KASTRAT

KELMEND

KOPLIKQENDËR

SHKREL

ARANITESBALLSH

FRATAR

GRESHICË

HEKAL

KUTË

NGRAÇANQENDËR

SELITË

BAZ

DERJAN

GURRË

KLOS

KOMSI

LIS

MACUKULL

BURREL

RUKAJ

SUÇ

ULËZ

XIBËR

FAN

KAÇINAR

KTHJELLË

OROSH

RRËSHENRUBIK SELITË

GJOCAJ

KARINË PAJOVË

PEQIN

PËRPARIM

SHEZË

BALLABAN

ÇARÇOVË

FRASHËR

KELCYRË

PËRMET

QENDËR

SUKË

DISHNICË

PETRAN

BUÇIMAS

ÇËRRAVË

DARDHAS

POGRADEC

PROPTISHT

TREBINJË

UDENISHT

VELÇAN

BLERIM

FIERZË

FUSHË-ARRËS

GJEGJAN

IBALLË

PUKË

QELËZ

QERRETQAFË-MAL

RRAPE

DHIVER

KONISPOL

LIVADHJA

LUKOVË

SARANDË

XARRË

ALIKO

MARKAT

BOGOVË

ÇEPAN

ÇOROVODË

GJERBËS

LESHNJE

POLIÇAN

POTOM

QENDËRVËNDRESHË

ZHEPË

ANA EMALIT

BËRDICË

BUSHAT

DAJÇ

GURII ZI

HAJMEL

VAU IDEJËS

POSTRIBË

PULT

SHALË

SHLLAK

SHOSH

VELIPOJË

VIG-MNELË

TEMAL

BUZ

MEMALIAJFSHAT

KRAHËS

SHKODËR

KURVELESH

LOPËS

LUFTINJË

MEMALIAJ

QËNDËRTEPELENË

QESARAT

TEPELENË

BALDUSHK

BËRXULLË

BËRZHITË

DAJT

KAMËZ

KASHAR

NDROQ

PASKUQAN

PETRELË

PEZË

PREZË

FARKË

SHËNGJERGJTIRANË

VAQARR

VORËZALL-BASTARZALL

HERR

KRRABË

BAJRAMCURRI

BUJAN

BYTYÇFIERZË

LEKBIBAJLLUGAJ

MARGEGAJ

TROPOJË

BRATAJ

HIMARË

KOTË

NOVOSELË

ORIKUM

QENDËR

SELENICË

SEVASTËR

SHUSHICË

VLLAHINËVLORË

HORË-VRANISHT

ARMEN

ISHËM

KSAMIL

SHËNKOLL

PUSTEC

RRETHINAT

S E L E N I C ES E L E N I C E

V O R ËV O R Ë

T I R A N ËT I R A N Ë

QENDËR

B E L S HB E L S H

B E R ATB E R AT

B U L Q I Z ËB U L Q I Z Ë

CËRRIKCËRRIK

D E LV I N ËD E LV I N Ë

D E V O L LD E V O L L

D I B Ë RD I B Ë R

D I V J A K ËD I V J A K Ë

D R O P U L LD R O P U L L

D U R R Ë SD U R R Ë S

E L B A S A NE L B A S A N

F I E RF I E R

F U S H ËF U S H ËA R R Ë SA R R Ë S

G J I R O K A S T Ë RG J I R O K A S T Ë R

G R A M S HG R A M S H

H A SH A S

H I M A R ËH I M A R Ë

K AVA J ËK AVA J Ë

K E L C Y R ËK E L C Y R Ë

K L O SK L O S

K O L O N J ËK O L O N J Ë

K O N I S P O LK O N I S P O L

K O R Ç ËK O R Ç Ë

K R U J ËK R U J Ë

K U Ç O V ËK U Ç O V Ë

K U K Ë SK U K Ë S

K U R B I NK U R B I N

L E Z H ËL E Z H Ë

L I B O H O V ËL I B O H O V Ë

L I B R A Z H DL I B R A Z H D

F I N I QF I N I Q

LUSHNJELUSHNJE

M A L Ë S IM A L Ë S IE M A D H EE M A D H E

M A L I QM A L I Q

MALLAKASTËRMALLAKASTËR

MATMAT

M E M A L I A JM E M A L I A J

M I R D I T ËM I R D I T Ë

PATOSPATOS

P E Q I NP E Q I N

P Ë R M E TP Ë R M E T

P O G R A D E CP O G R A D E C

P O L I Ç A NP O L I Ç A N

P R R E N J A SP R R E N J A S

P U S T E CP U S T E C

P U K ËP U K Ë

ROSKOVECROSKOVEC

RROGOZHINËRROGOZHINË

S A R A N D ËS A R A N D Ë

SHIJAKSHIJAK

S H K O D Ë RS H K O D Ë R

S K R A PA RS K R A PA R

T E P E L E N ËT E P E L E N Ë

K A M Ë ZK A M Ë Z

T R O P O J ËT R O P O J Ë

VA U IVA U ID E J Ë SD E J Ë S

V L O R ËV L O R Ë

URAURAVAJGUROREVAJGURORE

12


Rr. “Dervish Hima” 3 Kullat pranë St. “Q. Stafa”, Kulla Nr. 1, Apt. 91, Kati 10, Tirana, Albania • Tel: +355 44 50 41 50 • www.plgp.al

uSaid në facebook

SQariMPikëpamjet e shprehura në këtë botim nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Zhvillimin Ndërkombëtar ose të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.

USAID/Shqipëri ka hapur një faqe në Facebook. Pëlqejeni këtë faqe për të qenë në kontakt me punën e kryer nga

projekti në 15 bashkitë e tij partnere si dhe për të marrë informacione nga projekte të tjera të USAID-it që puno-jnë në vendin tonë. www.facebook.com/Albania.USAID

faqja e internetit e Projektit të uSaid-it për Planifikimin dhe Qeverisjes Vendore

Kjo gazetë periodike do të vazhdojë të botohet rregullisht. Gjithsesi, lexuesit mund të marrin informacion të përditësuar për punën e projektit të USAID-it dhe bashkive të tij partnere në adresën: http://www.plgp.al. Në këtë adresë do të gjeni të reja nga veprimtaritë në vazhdim dhe të ardhshme të projektit. Aty ofrohen edhe informacione e botime që mbështesin dhe drejtojnë zhvillimin vendor dhe të komunitetit si dhe shtjellohen komponentët kryesorë të projektit. Vizitorët mund të gjejnë raporte e studime të ndryshme. Informacione të tjera që mund të gjenden në këtë adresë janë të rejat, histori suksesi dhe lidhje tek adresat në internet të part-nerëve vendas e të huaj të projektit.

NË FOKUS

VLERËSIMI I KOMUNITETIT PËR QEVERISJEN · bimeve publike dhe nevojën që qeverisja vendore të...

Documents

Transcript of VLERËSIMI I KOMUNITETIT PËR QEVERISJEN · bimeve publike dhe nevojën që qeverisja vendore të...