VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin...

35
1 VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER (VAP) Proje Destekleri Daire Başkanlığı ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Transcript of VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin...

Page 1: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

1

VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER

(VAP)

Proje Destekleri Daire Başkanlığı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Page 2: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ

01

02

04

05

06

08

Destek Programı Başlangıcı İlk başvuruların alınması

Yıllık enerji tüketimi 1.000 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmeler

5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Proje Bedeli: 500.000 TL

Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL

Başvuruların alınması Projeleri EVD Şirketlerinin hazırlaması

Yönetmelik değişikliği Proje Bedeli: 1.000.000 TL

Destek Oranı: Proje bedelinin %20-%30’u Destek Miktarı: en fazla 300.000 TL

Başvuruların alınması

2007 2009 2011 2012 2019 2020 2008

5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'nda değişiklik ve 819 sayılı CK

Proje Bedeli: 5.000.000 TL

Destek Oranı: Proje bedelinin %30’u

Destek Miktarı: 1.500.000 TL

Yıllık enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmeler

Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına

Dair Yönetmelik yürürlüğe girmesi

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ

Page 3: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI KAPSAMI

Enerji verimli ekipman ve sistem kullanımı, onarım, yalıtım,

rehabilitasyon ve proses düzenleme gibi yollarla gereksiz

enerji kullanımının, atık enerjinin, enerji kayıp ve

kaçaklarının önlenmesi, atık enerjinin geri kazanılması

konularındaki verimlilik artırıcı projeler

Page 4: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Elektrik üretim lisansına sahip tüzel kişiler dışındaki yıllık toplam enerji

tüketimleri 500 TEP (ton eşdeğer petrol) ve üzeri olan ticaret ve sanayi

odaları, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren

ve her türlü mal üretimi yapan endüstriyel işletmeler

Başvuru Dönemi

Yıl içinde sürekli başvuru

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI KİMLER BAŞVURABİLİR

Page 5: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

• Bakanlık veri tabanına (EnVer Portalı) kayıt

• Sertifikalı Enerji Yöneticisi görevlendirilmesi veya hizmet satınalınması

• Türkak tarafından yetkilendirilmiş kurumlardan alınan ISO 50001

Enerji Yönetimi Belgesine sahip olmak

Proje Sayısı

5 proje ile sınırlıdır

Projenin Hazırlanması

EVD Şirketleri tarafından

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI BAŞVURU ŞARTLARI

Page 6: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

KDV hariç proje bedeli en fazla 5 milyon TL olan

projelere, proje bedelinin %30’u hibe olacak şekilde destek

verilmektedir. (EVD hizmet bedeli ile yerinde inceleme

bedeli dahil)

Destek Miktarı

En fazla 1,5

milyon TL

Destek Ödemesi

Uygulama sonrası

Destek Türü

Hibe

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI DESTEK KALEMİ

Page 7: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

05 04 03 02 01

Proje başvuruların

alınması

Projelerin dosya üzerinden

ve yerinde incelenmesi

Eksiklik ve

uygunsuzlukların

giderilmesi

Proje Başlangıcı Nihai

Değerlendirme ve

Onay

07

UYGULAMA

06

PROJE BİTİŞ

(Uygulama sonrası yerinde

inceleme ve uygunluk

durumuna göre ödemenin

yapılması

24 ay yaklaşık 2 ay

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP UYGULAMA SÜRECİ

Page 8: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ

Yatırım Tutarı

(₺)

103,58

milyon

Destek Miktarı

(₺)

24,95 milyon

Parasal

Tasarruf (₺/Yıl)

88,92

milyon

Proje Sayısı

229

Enerji Tasarrufu

(TEP/Yıl)

64.097

206,64

milyon

53,43 milyon

129,21

milyon 409 87.183

103,06

milyon

28,48 milyon

40,29

milyon 180 23.164

Uygulaması

Tamamlanan

Uygulaması

Devam Eden

Toplam

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI

Page 9: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

90

31

19

70 69

81

92 95

100

36

17 15

11

59

68

72

68

90 93

33

13

9

5

37

51

44

31 29

10

0 0

0 0 0 0 1

12

53

81

33

2009 2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Başvuru Sayısı Desteklenmesine Karar Verilen Destek Ödemesi Yapılan Uygulama Aşamasında Olan

180 683 526 229

23% 22%

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP BAŞVURULARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI

Değerlendirme dışı İptal

Page 10: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Enerji Tasarrufu TEP/YIL

64.097

Enerji Tasarrufu

(Kümülatif) TEP

321.173

Birincil Enerji Tüketimi TEP

493.479

598.156.255

Doğalgaz Tasarrufu m3

242.253.283

Doğalgaz Tasarrufu $

1.315.944

CO2 Tasarrufu Ton

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI

Page 11: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

4.200.275

Kamu Desteği

($)

242.253.283

Doğalgaz Tasarrufu ($)

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI

88.920.637

Parasal Tasarruf

(₺)

24.949.633

Kamu Desteği

(₺)

1

3,5

Page 12: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ

21

16

5

42

116 23

Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)

52% 52% 52%

41%

46%

19% 20% 20%

28% 27%

10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 12%

10%

7% 6% 6%

8% 6%

2% 2% 2% 1% 1%

Marmara Ege Karadeniz Akdeniz İç Anadolu G.Doğu Anadolu

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI BÖLGELERE GÖRE VAP’lar

Page 13: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ

Elektrik projesi destek oranının %30 ve ısı projesi destek oranının ise %20-%30 arasında olması nedeniyle endüstriyel

işletmelerin yüksek miktarda elektrik projeleri ile VAP destek programına katıldığı görülmektedir.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI ELEKTRİK-ISI PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar

Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu(TEP/Yıl)

Enerji Tasarrufu (TL)

80%

76%

83%

61% 62%

20%

24%

17%

39% 38%

Elektrik Projesi Isı Projesi178 45

Page 14: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI ELEKTRİK PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar

Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)

33%

37%

35%

38%

41%

27%

21%

23%

13%

15%

21%

26% 25%

18% 19%

18%

14%

16%

20% 19%

1% 2%

1%

11%

6%

Fan&Pompa&DHS Aydınlatma Kompresör&Klima&Soğutma Verimli Motor Diğer

178 76,8

milyon

20,3

milyon 38.680

54,3

milyon Desteklenen

VAP

Page 15: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI ISI PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar

Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)

49%

42%

46% 47%

49%

24%

32%

17%

41%

37%

15%

11%

15%

11% 10%

12%

15%

22%

1%

4%

Atık Isı Fırın&Kazan Buhar&İzolasyon Diğer

45 24,3

milyon

4,2

milyon 24.730

33,3

milyon Desteklenen

VAP

Page 16: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

16

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI GERİ ÖDEME SÜRELERİNE GÖRE VAP’lar

Fırın&Kazan Diğer Atık Isı Buhar&İzolasyon

2,67 2,73

1,29 1,24

AYDıNLATMA KOMPRESÖR&KLIMA&SOĞUTMA FAN&POMPA&DHS VERIMLI MOTOR DIĞER

1,92 1,88

1,2 1,07

0,52

Geri Ödeme Süresi Yıl

Elektrik projelerinin daha çok ithale dayalı teknolojik

yatırım olduğu, ısı projelerinin ise daha çok yerli

imalatların kullanıldığı atık ısı projelerinden meydana

geldiğini söyleyebiliriz.

Elektrik Projesi Isı Projesi

1,41

0,72

Page 17: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

%45 %32 %20 %34 %37

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI İŞLETME VE ALT SEKTÖRLERE GÖRE VAP’lar

No Şirket Adı Başvuru Sayısı Onaylanan Değerlendirme Dışı Ödemesi Yapılan Uygulama Aşamasında

1 KASTAMONU ENTEGRE 44 32 5 22 5

2 TÜPRAŞ 38 32 17 13 2

3 ŞİŞECAM 31 26 9 15 2

4 PETKİM 22 21 4 12 5

5 YILDIZ ENTEGRE 19 14 0 9 5

6 ARÇELİK 17 15 3 7 5

7 ASAŞ 14 11 1 5 5

8 VESTEL 13 10 3 4 3

9 KORDSA 11 10 0 10 0

10 İSDEMİR 10 9 1 4 5

TOPLAM (İlk 10 Şirket) 219 180 43 101 37

TOPLAM (VAP) 683 526 117 223 186

Diğer

İşletmeler

Page 18: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

35

25

23

22

19

16

15

15

13

13

12

2

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Ağaç, Ağaç Ürünleri İmalatı

Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

Ana Metal Sanayii

Tesktil Ürünleri İmalatı

Taş-Toprak Sanayii

Motorlu Kara Taşı İmalatı

Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı

Kimyasal Ürünleri İmalatı

Demir dışı Metal

Elektrikli Teçhizat İmalatı

Gıda Ürünleri İmalatı

Diğer

Desteklenen

Proje Sayısı Adet Destek Miktarı TL

3.155.918

2.973.761

2.723.138

2.582.803

2.539.161

1.943.607

1.871.009

1.856.325

1.418.382

974.900

974.406

0 1.000.000 2.000.000 3.000.000 4.000.000

Ağaç, Ağaç Ürünleri İmalatı

Tesktil Ürünleri İmalatı

Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

Ana Metal Sanayii

Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı

Kimyasal Ürünleri İmalatı

Taş-Toprak Sanayii

Demir dışı Metal

Motorlu Kara Taşı İmalatı

Elektrikli Teçhizat İmalatı

Gıda Ürünleri İmalatı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI İŞLETME VE ALT SEKTÖRLERE GÖRE VAP’lar

Page 19: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

1.0001-5.0000

TEP/Yıl 5.000-10.000

TEP/Yıl 1.000-5.000

TEP/Yıl

25% 16%

41% 6%

5.0001-100.000

TEP/Yıl

100.001-1.000.000

TEP/Yıl

>1.000.000

TEP/Yıl

9%

3%

Desteklenen endüstriyel işletmelerin

enerji tüketiminin toplam sanayi

tüketimi içinde payı 29%

124 Endüstriyel İşletme

DESTEK VERİLEN ENDÜSTRİYEL İŞLETMELERİN ENERJİ TÜKETİMLERİNE GÖRE DAĞILIMLARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE

DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Page 20: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

TEKSTİL SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Ink-jet baskı (ınk-jet printing) yapılması

Susuz boyama teknolojisinin (SC-CO2technology)

kullanılması

Infrared kurutma (IR-drying) yapılması

Beyazlatma ve yıkama için enzim kullanılması

Kaplama ve bitim işlemlerinde UV teknoloji

kullanılması

Plazma teknolojisinin kullanılması

Sıcak eriyik teknolojisinin (hot melt technology)

kullanılması

Enerji Verimliliği

Uygulama Alanları

Eğirme Prosesi; Enerji verimli üfleyici fanlar ve hava

gezici temizleyicilerin (OHTCs) kullanılması

En İyi Enerji Verimliliği

Uygulamaları

Verimli büküm makineleri ile

enerji verimliliğinin sağlanması

Klima nemlendirme pompalarında

değişken hız sürücü uygulaması

Ram bacası atık ısı geri kazanımı,

kondenstop kaçaklarının önlenmesi

Kızgın yağlı ramöz makinelerinin

brülörlü sisteme geçirilmesi

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

4,8

0,6

0,6

3,1

Yaş İşleme; Yıkama için ters akış akımlarının

kullanılması, Sürekli yıkama makinelerinde enerji

tasarrufu sağlanması

Boyama ve Baskı; Yüksek sıcaklıklı/yüksek basınçlı

(HT/HP) boyama makinelerinde ısı yalıtımının

sağlanması, Sıcak durulama suyundan ısı geri

kazanımı

Dokuma planlarında enerji verimliliğine yönelik

önlemlerin alınması

Page 21: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

GIDA SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Proses ısı kazanımının sağlanması, Soğutmadan ısı geri

kazanımının sağlanması, İklimlendirme ve soğuk

depolama sıcaklıklarının optimizasyonunun sağlanması

En İyi Enerji Verimliliği

Uygulamaları

Atık ısı enerjisinden sıcak su üretiminin

sağlanması

Amonyak soğutma sisteminde atık ısı geri

kazanım sisteminin kurulması

Isı pompasının kullanımı

Nişasta kurutucularında ön

ısıtmanın sağlanması

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

0,4

1,2

3,8

1,6

Buhar üretimi ve dağıtım sistemlerinde enerji

verimlilik teknolojilerin kullanılması

Yalıtım ve mekanik susuzlaştırmanın yapılması

Pompa ve proses ekipmanlarında değişken hız

sürücü (VSD)’lerin kullanılması, yüksek verimli

motorların kullanılması

Page 22: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

PETROKİMYA SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Ham damıtma, ön ısıtma zincirinde ve yakma

ısıtıcısında oluşan kirlenmenin hafifletilmesi

Teknolojik ham damıtma yapılması

Dış ortama açılarak havalandırma ihtiyacının

azaltılması

Entegre proses kontrol ve bakım teknolojilerinin

kullanılması

Kombine ısı ve elektrik sistemlerinin

kullanılması

Yüksek verimli brülörlerin kullanılması

En İyi Enerji Verimliliği

Uygulamaları

Fırın yakıcılarının (burner) değişimi

Demin suyunun ön ısıtılması ile düşük basınçlı buhar

tasarrufu

Merkezi soğutma sisteminin hücre tipi klima sistemi ile

değiştirilmesi

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

0,5

0,1

0,5

Page 23: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Pnömatik konveyörlerin bant konveyörlerle

değiştirilmesi

Sürekli pişirme kazanı ve kontrol sisteminin

kullanılması

Geleneksel vakum basınç ünitelerinin yıkama

presleri ile değiştirilmesi

En İyi Enerji Verimliliği

Uygulamaları

Kağıt kurutmadan atık ısı geri kazanımı Enerji

verimli vakum sistemlerinin kullanılması

Vakum pompalarının turbo pompa ile değiştirilmesi

Kağıt makinası kurutma silindirlerindeki kondens tahliye

sisteminin iyileştirilmesi

Atık ısıdan biomass kurutulması ile verimliliğin

arttırılması

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

1,3

1,0

1,0

Page 24: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

ÇİMENTO SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Enerji verimliliği yüksek valsli dik değirmenlerin

kullanılması

Atık ısıdan elektrik üretimi (WHR) sistemlerinin kurulması

Atıktan türetilmiş yakıtların kullanılması

Çok kademeli ön ısıtıcılı ve prekalsinasyonlu döner

fırın kullanılması

Döner fırın sızdırmazlıklarının iyi derecede

sağlanması

Verimli ve modern bir klinker soğutucusunun sisteme

entegre edilmesi

Çimentonun ve çimento ürünlerinin klinker içeriğinin

azaltılması

Enerji Verimliliği

Uygulama Alanları

Bilyalı değirmenlerin yüksek verimli valsli dik

değirmenlerle değiştirilmesi

Fırınlarda yanma verimliliğinin optimize edilmesi

Fırın gövde ısı kayıpları ve soğuk hava kaçaklarının

azaltılması

Klinker üretiminde; Verimli soğutucuların kullanılması

Proses kontrol ve optimizasyonun iyileştirilmesi

En İyi Enerji Verimliliği

Uygulamaları

Döner fırın besleme sisteminde

pnömatik sistem yerine elavatör

sisteminin kurulması

Kömür değirmeni sıcak gaz

fanına değişken hız sürücü

uygulaması

Farin fanının verimli fan ile

değiştirilmesi

Baca gazı fanının verimli fan ve

elektrik motoru ile değiştirilmesi

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

3,1

0,8

3,9

4,4

Page 25: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Enerji Verimliliği

Uygulama Alanları

Kok fırınlarda kapalı şarj sisteminin ve ıslak söndürme sürecinin kullanılması

Kok fırınlarda ısının geri kazanımı ile kuru söndürme teknolojisinin kullanılması

Sinterlemede atık gaz sirkülasyonu yapılması

Yüksek fırın gazının ve tepe basıncındaki enerjinin geri kazanılması

Elektrik Ark Ocaklarında hurda ön ısıtmanın yapılması

Tavlama hattında ısı geri kazanımının yapılması

Hurda transfer sistemine revizyon

yapılması

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

1,3

Enerji tesisine ait fanlarda motor ve

değişken hız sürücü uygulaması

1,4

Hava temizleme fanlarında değişken hız

sürücü uygulaması

0,5

DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Page 26: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Enerji Verimliliği

Uygulama Alanları

Kuru öğütme sistemine geçilmesi

Hammadde hazırlama safhasında sürekli değirmen kullanımı

Fırın ve kurutucularda atık ısı geri kazanımı çalışmalarının gerçekleştirilmesi

Tesiste kojenerasyon sistemlerinin kurulması

Mikrodalga destekli kurutma ve pişirme sistemlerinin kullanımı

Yüksek emisyonlu yakıtların düşük emisyonlu yakıtlar ile ikame edilmesi

Seramik kurutma fırınlarındaki ısıların geri

kazanılması

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

0,3

Seramik pişirme fırınlarındaki atık ısıların

geri kazanılması

0,2

SERAMİK SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Page 27: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Enerji Verimliliği

Uygulama Alanları

Kesme prosesinde enerji tüketimini azaltmak için dar şerit testerelerin kullanılması

Sistem hava hızını azaltarak toz toplama sistemi verimliliğini artırma

Isı geri kazanımı sisteminde hava gazları resirkülasyonu ile

daha yüksek enerji verimliliği elde edilmesi

Kombine ısı ve kurutma sistemi ve proses kontrolü kullanarak

kurutma prosesini iyileştirmenin sağlanması

Fırın atık ısısının bir hat ile taşınarak havalı

ayırıcıların girişine verilmesi

Türkiye’de Destek Almış

Verimlilik Uygulamaları

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

0,6

Değirmen toz emiş fanlarının yüksek

verimlileri ile değiştirilmesi ve hat revizyonu

yapılması

2,1

Kızgın yağ ve buhar hatlarında ısı ceketi

uygulamasının sağlanması

0,1

AĞAÇ ENDÜSTRİ SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ

Page 28: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Kazan Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Baca gazı ısısı nedeniyle olan kayıplar

Kazan yüzeyinin ve sıcak hatların yalıtım eksikliğinden olan kayıplar

Yakıtın ve yanma şartları nedeniyle kayıplar

Yanma veriminin kötü olması nedeniyle kayıplar

Su hazırlama sistemleri nedeniyle kayıplar

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Atık Isının kullanımına yönelik olarak baca

gazı kısmına ekonomizer takılması

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

% 20’e

varan

Buhar hatlarında oluşan kondensin ve flaş

buharın geri kazanımı

%14’e

varan

Kazan yanma veriminin arttırmasına yönelik

çalışmalar

%20’ ye

varan

Kazan yüzeylerinin yalıtımı %3-20

Page 29: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Buhar Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Uygun olarak dizayn edilmemiş hatlarda değişiklik ve kaçakların önlenmesi

Kondens geri kazanımı ve flaş buhar elde etme

Buhar hatlarının ve kondens hatlarının yalıtımı

Buhar kapanlarının bakımı, kontrolleri ve bozuk olanlarının yenilenmesi

Uygun buhar kapanı kullanımı

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Flaş buhar geri kazanımı

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

Yaklaşık

%10

Buhar basıncının doğru kullanılması

%10’a

varan

Kodensat geri kazanımı

Besleme suyunda 6°C

artış için %5 veya %1

oranında

Borulama ve ekipman montajı %3-13

Page 30: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Fırın Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Fırının yakıt hava oranın ayarlanamaması ve verimsiz yanma nediniyle kayıplar

Fırın yüzeyinin ve boru yüzeylerin yalıtımsızlığı nedeniyle kayıplar

Duvar ve açıklık kayıpları

Baca gazı sıcaklığı yüksekliği nedeniyle kayıplar

Malzeme ve soğutma suyu kayıpları

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Baca gazlarından atık ısı geri kazanımı

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

% 45’e

varan

Doğru refrakter türünün seçilmesi %10-20

Ocak yüzey ve açıklıklarından enerji

kayıplarının azaltılması

%2-15

Yakıt hava karışımı optimizasyonun

sağlanması %14’e

varan

Page 31: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Basınçlı Hava Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Kompresörlerde değişken hız sürücü (DHS) veya

yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması

Prosese uygun kompresör seçimi ve basınçlı hava hatlarının

uygun dizayn edilmesi

Kayıp ve kaçakların önlenmesi çalışmaları

Hava kurutucularının ve hava tanklarının verimli hale getirilmesi

Kompresör odasının ve kompresör yerleşiminin uygun dizayn edilmesi

Kompresör atık ısısından (egzoz ve soğutma sistemi) yararlanılması

Değişken hız kontrolü uygulaması

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

%15

Hava kaçaklarının azaltılması %20

İyileştirilmiş soğutma, kurutma ve filtreleme

sistemlerinin kullanılması

%5

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Page 32: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Elektrik Motor Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Yüke göre uygun kapasitede motor seçiminin yapılması

Verimsiz motorların verimli motorlarla değiştirilmesi

Motor ile yük arasındaki düşük verimli aktarım elemanların

yüksek verimli aktarım elemanları ile değiştirilmesi

Motorlarda değişken hız sürücü (DHS) veya

yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Yüke göre uygun kapasitede motor seçimi

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

% 2-3

Verimsiz motorların verimli motorlarla

değiştirilmesi

%1-8

Motor ile yük arasındaki düşük verimli

aktarım elemanların yüksek verimli aktarım

elemanları ile değiştirilmesi

%3-5

Motorlarda değişken hız sürücü (DHS) veya

yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması

%50’e

varan

Page 33: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Fan ve Pompa Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Fan ve pompalarda değişken hız sürücü (DHS) uygulaması

Yüksek verimli fan, pompa ve motor uygulamalarının yapılması

Fanlarda kayıp ve kaçakların önlenmesi çalışmaların yapılması

Büyük kapasitede seçilmiş pompalarda enerji verimliliğini artırıcı önlemlerin sağlanması

Fanlarda kayıp ve kaçakların önlenmesi

çalışmaları

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

%2-8

Yüksek verimli fan ve pompa uygulamaları %70’e

varan

Fan ve pompalarda değişken hız sürücü

(DHS) uygulaması

%50’e

varan

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Page 34: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

Aydınlatma Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler

Enerji verimli ve kullanım alanına uygun aydınlatma armatürü seçiminin yapılması

Aydınlatma kontrol sistemleri (Dimmer, Hareket sensörleri, fotosel, zaman saatleri, vb.)

uygulamaları

Uygun olan alanlarda LED aydınlatma sistemi uygulamaları

Yüksek verimli lamba ve armatürlerin

kullanılması

Önlemler

Enerji

Tasarruf

Oranı (%)

%80’e

varan

Modern aydınlatma yönetim sistemlerinin

uygulanması

%30’a

varan

Bakım ve temizlik hizmetlerinin

iyileştirilmesi

%50’e

varan

EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ

Page 35: VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER - OSBÜK...Proje Bedeli: 500.000 TL Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL aşvuruların alınması aşvuruların

BAŞVURU

KRİTERLER

İ

BAŞVURU KRİTERLERİ DESTEK

UNSURLARI

• Teşvik için başvurular Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yapılmakta, Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığının incelemeleri sonucu hazırlanan

teknik rapor Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına gönderilmektedir.

• Teşviklerden yararlanmak üzere başvuruda bulunan 4 çimento fabrikasından üçü %20 enerji tasarrufu ve biride 5 yıl geri ödeme süresi

şartını sağlayamadığı için bu teşvikten faydalanamamıştır. 1 fabrikanın başvurusu değerlendirme aşamasındadır.

5.BÖLGE TEŞVİKLERİ (Teknik Rapor Hazırlama)

Teşekkür ederiz.