Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu Tablo ve grafik türleri, kul lan ı m alanlar...
description
Transcript of Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu Tablo ve grafik türleri, kul lan ı m alanlar...
Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu
Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları
Prof.Dr.Alp Ergör Tıbbi Laboratuvar Teknikerliği ve Odyometri Programları
2011 Bahar Yarıyılı - 2. Sınıf Şubat-Nisan 2011
http://kisi.deu.edu.tr/alp.ergor/
Tarih İçerik
15 ŞubatDersin tanıtımıSağlık alanında istatistiğin yeriBiyoistatistikle ilgili temel kavramlar
22 ŞubatVeri tanımı ve türleriÖrnekler - tartışma
1 Mart Verilerin toplanması ve gruplanmasında dikkat edilmesi gereken öğeler Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumuTablo ve grafik türleri, kullanım alanlarıUYGULAMALAR
8 Mart
15 MartDağılım ve dağılım türleri, olasılık, istatistikle ilgili kavramlar Tanımlayıcı istatistiksel yöntemler
22 Mart Sağlık alanında araştırma ve araştırmanın yeri
29 Mart Örnek nedir? Neden örnek seçilir?
Geçtiğimiz haftanın sorusu: • Sağlık alanında kullandığımız veri kaynakları
nelerdir?
• Veri türleri ve özellikleri ile ilgili dağıtılan ev ödevini hazırlayınız.
Veri türleri Nicelik Nitelik
Sınıflanmış SıralayıcıAralıklı
Yapay nicellik
Verilerin ölçüm yöntemleri
Oransal Aralıklı
Sıralayıcı (ordinal) Sınıfsal (adsal, nominal
ölçüm)
değişken
NİTEL
NİCELÖlçüm, gözlem,
kayıtlar
Tanımlama
sorun, rutin işlem vd
veriSORU
Değerlendirme, çözümleme
Biyoistatistikten
yararlandığımız alanlar
Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi, sunumu
Frekans ya da sıklık: Ölçümlerde herhangi bir özelliği taşıyan olgu sayısı
Sınıflandırma, özellikle olgu sayılarının fazla olması durumunda, verilerin üzerinde yapılacak hesaplamaları kolaylaştırarak anlaşılır biçimde sunulmalarını sağlar.
Olağan Dışı Durumlara Hazırlıkları Değerlendirilen İşyerlerinin İşkollarına Göre Dağılımları
İşkolu Sıklık %
Metal 46 50,5
Petrokimya 21 23,1
Tekstil 15 16,5
Diğer 9 9,9
Toplam 91 100,0
Olağan Dışı Durumlara Hazırlıkları Değerlendirilen İşyerlerinin İşçi Sayılarına Göre Dağılımları
İşçi Sayısı Sıklık %
3 1 1,1
6 1 1,1
9 1 1,1
10 1 1,1
11 1 1,1
12 1 1,1
13 1 1,1
14 1 1,1
43 1 1,1
45 2 2,2
46 2 2,2
47 2 2,2
51 2 2,2
52 1 1,1
59 1 1,1
60 1 1,1
64 1 1,1
65 1 1,1
66 1 1,1
72 1 1,1
… … …Total 91 100,0
Sınıflandırmanın sınırları : • alt ve üst değer • sınıf aralığı vardır• sınıf sayısı
Sınıflandırma kuralları:• Sınırlar kesin olmalı - sınıflar birbirine karışmamalı• Sınıflandırma tüm değerleri içine almalı• Sınıf aralıklarının eşit olmasına özen gösterilmeli • İncelemenin kolaylaşması ve dağılım hakkında yeterli
bilgi alınabilmesi için sınıf sayısı genellikle 8 - 15 arasında seçilir
• Her sınıfta en çok görülen ölçüm değerleri o sınıfın SIKLIĞINI (FREKANSINI) belirler. Bu özellik dağılımı belirlemek için en sık kullanılan ölçütlerden biridir.
Neden sınıflandırma yapıyoruz?• Elimizdeki bilgileri özet olarak sunabilmek için• Sınıflandırma yaptığımızda verinin dilini çözebiliyoruz!• Salık işkolu açısından: Girişim yapacağımız noktaların
belirlenmesi için…
Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları
Sınıflandırılmış veriyi nasıl sunabiliriz?
• Tablolar • Grafikler
– Sıklık (frekans) tabloları– Çapraz tablolar– Şekil ve grafikler
Tablo özellikleri - kurallar:• Başlık• Satır ve sütunlar• S - S başlıkları• S - S ölçekleri• Gerekirse n + % birlikte…• Toplamlar• Çizgiler (anlaşılırlık)• Yalınlık
Grafik – Şekil türleri
• Çubuk grafik – Sıklıkla NİTEL v
• Daire grafik – NİTEL v• Histogram – NİCEL – sürekli
v• Çizgi grafik - NİCEL• Kutu – Yüzde dağılımı göstermek
için• …
Aytaç N ve ark. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 9(3) : 9 - 15
Uçan Ö ve ark. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Cilt: 9 Sayı: 2 2006
Özen M ve ark. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 13(2) 87-90 (2006)
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Çubuk Grafik
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Çubuk Grafik
Yorgancı K ve ark. Yoğun Bakım Dergisi 2002;2(1):58-63
Çubuk Grafik
M Korkmaz. Fırat Saglık Hizmetleri Dergisi, Cilt:3, Sayı:9 (2008)
Daire Grafik
HİSTOGRAM ve ÇİZGİ Grafik
Kutu grafik
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Osman Gazi Üniversitesi 2006-6 Etkinlik Raporu
Peyzaj Şirketinin Bahçe Bakım Servis Sürelerine Ait Histogram (a)
0
5
10
15
20
25
30
6 – 9 10 – 13 14 – 17 18 – 21 22 – 25 26 – 29 30 – 33 34 - 37
Dakika
Sık
lık
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Histogram
A.B.D.’de Yıllara Göre Kadın ve Erkeklerin İşe Ortalama Başlangıç Maaşları
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
Yıl
Maa
ş ($
)
Erkek Kadın
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Çubuk Grafik
Bir otel işletmesinin 100 müşteriye uyguladığı anketin şikayet nedenlerini gösteren tablosu aşağıda verilmiştir.
Müşteri Şikayeti Sıklık
Odalar 20
Personel 15
Sosyal Tesisler 25
Etkinlikler 40
Toplam 100
Müşteri Şikayet Nedenlerinin Dağılımı
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Odalar Personel Sosyal Tesisler Etkinlikler
Neden
Sık
lık
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Bir otel işletmesinin 100 müşteriye uyguladığı anketin şikayet nedenlerini gösteren tablosu aşağıda verilmiştir.
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Müşteri Şikayeti Sıklık Göreli Sıklık
Odalar 20 0,20
Personel 15 0,15
Sosyal Tesisler 25 0,25
Etkinlikler 40 0,40
Toplam 100 1,00
Müşteri Şikayet Nedenlerinin Dağılımı (%)
Odalar20%
Personel15%
Sosyal Tesisler25%
Etkinlikler40%
Bir firmaya ait 20 haftalık satış ve kar oranları $ bazında tabloda verilmiştir.
Hafta
Satış ($) Kar ($)
1 37.000 4.120
2 38.900 4.200
3 41.200 3.960
4 39.600 4.010
5 40.500 3.950
6 42.000 3.875
7 43.500 3.800
8 41.500 3.910
9 44.100 3.602
10 42.800 3.500
11 43.700 3.680
12 47.900 3.476
13 46.790 3.680
14 49.000 3.367
15 46.800 3.578
16 48.680 3.456
17 50.100 3.345
18 46.900 3.672
19 50.330 3.409
20 49.890 3.256
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Satış Trendi
-
20.000
40.000
60.000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Hafta
Satı
ş ($
)
Aşağıdaki grafikte satış miktarı verisi haftalar bazında çizgi grafik olarak verilmiştir
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Haftalara göre kar grafiği
Kar Trendi
0
2.000
4.000
6.000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Hafta
Kar
($)
Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Haftanın sorusu: • Veri türlerini, ölçüm ve gruplama yöntemlerini
irdeleyiniz
Önümüzdeki hafta:• Verilerin özetlenmesi ve sunumu, tablo ve grafik
kullanımı ile ilgili uygulamalar• 2 haftalık ev ödevlerinin değerlendirilmesi