VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ -...
Transcript of VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ -...
VERİ TABANI
YÖNETİM
SİSTEMLERİÖĞR.GÖR.VOLKAN ALTINTAŞ
26.9.2016
Veri Tabanı Nedir?
Birbiriyle ilişkisi olan verilerin tutulduğu,
Kullanım amacına uygun olarak düzenlenmiş veriler
topluluğunun,
Mantıksal ve fiziksel olarak tanımlarının bulunduğu
Bilgi depolarıdır.
Veri tabanı
Veri tabanı kavramı ilk olarak 1980’li yıllar
Basit bir web uygulamasından uluslararası
kuruluşların büyük ve karışık verilerine kadar pek çok
alanda veri tabanı uygulamalarına ihtiyaç
durulmaktadır.
Veri tabanı, veriler arasında bütünlük ve düzen
sağlarken, veriye hızlı erişim ve bakım kolaylığı da
sunar.
Veri Tabanı Örnekleri
Üniversite- Öğrenci İşleri Bilgi Sistemi
Hastane-Hasta, doktor, tedavi, araç-gereç, mali
bilgiler
Ticari bir şirket- Müsteri, Ürün, Satış, Ödeme, Teslimat
bilgileri
Banka-Müşteri, mevduat, kredi kartı, kredi bilgileri
Neden veri tabanı kullanılır?
Verilerin tutulması, saklanması ve erişilmesinde
geleneksel yaklaşım verilerin ayrı ayrı dosyalarda
gruplanması yaklaşımını kullanmaktadır.
Verilerin artması, verilere aynı anda erişme ve
düzenlenme ihtiyacı ile geleneksel yakaşım yetersiz
kalmıştır.
Veri Tabanı Yönetim Sistemi Nedir?
Yeni bir veritabanı oluşturmak,
Veri tabanını düzenlemek
Kullanmak,
Geliştirmek
Bakımını yapmak için
Çeşitli karmaşık işlemlerin gerçekleştirildiği bir yazılım sistemidir.
Kullanıcıların izlenmesi
Performans izleme
Rapor üretimi
Veri Tabanı Yaklaşımının
Avantajları
Ortak verilerin tekrarını önIenmesi;
Verilerin merkezi denetiminin ve tutarlılığının
sağlanması
Veri payIaşımının sağlanması
Fiziksel yapı ve erişim yöntemi karmaşıklıklarının, çok
katmanlı mimarilerle kullanıcıdan gizlenmesi,
Her kullanıcıya yalnız ilgilendiği verilerin, alışık olduğu
kolay, anlaşılır yapılarda sunulması
Veri Tabanı Yaklaşımının
Avantajları
Sunulan çözümleme, tasarım ve geliştirme araçları
ile uygulama yazılımı geliştirmenin kolaylaşması.
Veri bütünlüğünün gerekli olanakların sağlanması,
Güvenlik ve gizliliğin istenilen düzeyde sağlanması
Yedekleme, yeniden başlatma, onarma gibi işletim
sorunlarına çözüm getirilmesi
Veri Tabanı Yönetim Sistemlerinin
Sınıflandırılması
Veri Modeline Göre
Hiyerarşik
Ağ
İlişkisel
Nesneye Yönelik
Kullanıcı Sayısına Göre
Tek kullanıcılı
Çok kullanıcılı
Hiyerarşik veritabanları
Veri tabanları için kullanılan ilk modeldir
Hiyerarşik veritabanları bilgileri bir ağaç yağısında
saklarlar.
Ağ veritabanları
Hiyerarşik veritabanları yetersiz kalınca 1960’ların
sonunda verilerin ağaçların daha gelişmiş hali olan
graflar şeklinde saklandığı yapı ortaya çıkmıştır.
İlişkisel veritabanları
1970’lerin başında geliştirilmiştir.
Bu sistemde veriler tablo şeklinde saklanır.
Tablolar arasındaki bağlantılar matematiksel ilişkilerle
gösterilir.
Günümüzdeki hemen hemen tüm veri tabanı
programları bu yapıdadır.
İlişkisel veritabanları
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
Oracle database
IBM DB/2
Adaptive Server Enterprise
Informix
Microsoft Access
Microsoft SQL Server
Microsoft Visual FoxPro
MySQL
PostgreSQL
Progress
SQLite
Teradata
CSQL
OpenLink Virtuoso
***Veri tabanı tanımlamak, yaratmak,
yaşatmak ve veri tabanına denetimli erişim
sağlamak için kullanılan yazılım sistemidir.
Veri Tabanı Dilleri
SQL (Structured Query Language)
PL/SQL (Procedural Language/SQL-
Oracle tarafından kullanılan)
T-SQL (MS SQLServer ve Sybase
tarafından geliştirilen)
OQL (OQL is a version of the Structured
Query Language (SQL) )
Veri Tabanı Sorgulama Dili SQL
SQL : İngilizce "Structured Query Language" kelimelerinin baş
harfleri ile oluşturulmuş, Türkçesiyle Yapısal Sorgulama Dilinin kısa
adıdır.
SQL herhangi bir veri tabanı ortamında kullanılan bir alt dildir.
SQL ile yalnızca veri tabanı üzerinde işlem yapılabilir.
SQL ‘e özgü cümleler kullanarak veri tabanına kayıt eklenebilir,
olan kayıtlar değiştirilebilir, silinebilir ve bu kayıtlardan listeler
oluşturulabilir.
VTYS Karşılaştırma
Access - Microsoft Office ürünüdür.
- Küçük ölçekli uygulamalar içindir.
- Tablo başına 2 GB’ a kadar veri depolayabilir.
- Aynı anda 255 bağlantıya izin verebilir.
- Windows işletim sistemleri dışında kullanılamaz.
VTYS Karşılaştırma
MySQL - Açık kaynak kodludur.
- Windows/Unix/Linux,… işletim sistemlerinde çalışır.
(platform bağımsız)
- Tablo başına 4 TB veri depolayabilir.
- Web uygulamalarında PHP ile çok sık kullanılır.
VTYS Karşılaştırma
SQL Server - Microsoft firmasına ait veritabanı sunucu yazılımıdır.
- Orta ve büyük ölçekli işlemler için kullanılır.
- Kullanım kolaylığı, güvenilirliği, işlem gücü…
- Tablo başına 4 TB veri depolama.
- “Transaction logging” , “trigger” ve “stored
procedure” özelliklerine sahip.
SQL Server (Dezavantajlar)
- Sadece Windows üzerinde çalışır. (platform
bağımlı)
- Yüksek maliyet SQL Server Enterprise Edition Lisans
Fiyatı = $8,592
VTYS Karşılaştırma
PostgreSQL - UNIX, Linux ve Windows platformlarının hepsinde
çalışır.
- Ücretsiz, açık kaynak kodlu.
- Çok güçlü işlem yapısı.
- Tablo başına 64 TB veri depolama.
- “Transaction”, “trigger” ve “stored procedure”
özelliklerine sahip.
VTYS Karşılaştırma
Oracle - Oracle firması tarafından geliştirildi.
- Dünyanın en güçlü ve en güvenilir veritabanı
olarak gösterilir.
- Birçok işletim sistemi üzerinde kullanılabilir.
- Çok yüksek ölçekli uygulamalar için tercih edilir.
- Oluşturulabilecek tablo sayısı sınırsızdır.
- Çok yüksek maliyet..!
Güncel Örnek
Örnek : Amazon.com
2 teraB (1012 B)
20 milyon kitap
200 sunucu bilgisayar üzerinde kayıtlı
Günlük 15 milyon kullanıcı
Yaklaşık 100 admin
Veri Tabanı Yapısı
Veri tabanı
Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo
Alan1
Alan2
Alan3 Alan4
1
2
3
Kaynaklar
Köseoğlu, K. (2005). Veri Tabanı Mantığı. Şefik Matbaası.
İstanbul
Alokoç Burma, Z. (2005). Veritabanı Yönetim Sistemleri ve SQL / PL -SQL / T – SQL. Seçkin Yayıncılık. Ankara
http://www.muratyazici.com/wp-content/dersler/vt/vtys1.pdf
http://sibelsomyurek.com/veritabani/ders_notlari.html
http://ilkucar.com/VERITABANI_I/veri_tabani1_hafta1.pdf
http://www.yildiz.edu.tr/~ukalay/index_files/VTSG/vtsg_files/1-Giris.pdf