VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

24
1 VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES “PËR MBROJTJEN E PUNËMARRËSVE NGA RISQET LIDHUR ME RREZATIMIN OPTIK NË VENDIN E PUNËS”1 Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe të neneve 38, pika 2, shkronja “b”, 39, pika 1, shkronja “b”, e 44, pika 1, të ligjit nr. 10237, datë 18.2.2010, “Për sigurinë dhe shëndetin në punë”, me propozimin e ministrit të Shënde-tësisë, Këshilli i Ministrave VENDOSI: 1. Miratimin e rregullores “Për mbrojtjen e punëmarrësve nga risqet lidhur me rrezatimin optik në vendin e punës”, sipas tekstit që i bashkëlidhet këtij vendimi. 2. Ngarkohen të gjitha ministritë dhe institucionet në varësi të tyre për ndjekjen dhe zbatimin e këtij vendimi. Ky vendim hyn në fuqi pas botimit në Fletoren Zyrtare dhe i shtrin efektet 1 vit pas hyrjes në fuqi. KRYEMINISTRI Edi Rama RREGULLORE PËR MBROJTJEN E PUNËMARRËSVE NGA RISQET LIDHUR ME RREZATIMIN OPTIK NË VENDIN E PUNËS SEKSIONI I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME Neni 1 Qëllimi dhe fusha e zbatimit 1. Kjo rregullore përcakton kërkesat minimale të nevojshme për mbrojtjen e punëmarrësve nga risqet për sigurinë dhe shëndetin, të cilat krijohen ose mund të krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik gjatë punës. 2. Kjo rregullore u referohet risqeve për sigurinë dhe shëndetin e punëmarrësve prej efekteve negative që mund të shkaktohen te sytë dhe lëkura nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik. 3. Veprimtaritë që preken nga fusha e zbatimit të kësaj rregulloreje përcaktohen me udhëzim tëpërbashkët të ministrit përgjegjës për shëndetësinë dhe ministrit përgjegjës për mirëqenien sociale dhe rininë, brenda 4 (katër) muajve pas miratimit të kësaj rregulloreje. Neni 2 Përkufizime 1. Në kuptim të kësaj rregulloreje: a)“Rrezatim optik” është çdo rrezatim elektromagnetik në brezin e gjatësive të valës ndërmjet 100 nm dhe 1 mm. Spektri i rrezatimit optik ndahet në rrezatimin ultravjollcë, rrezatimin e dukshëm dhe rrezatimin infra të kuq: i) “rrezatimi ultravjollcë (UV)” është rrezatimi optik me gjatësi vale ndërmjet 100 nm dhe 400 nm. Zona ultravjollcë është e ndarë në UVA (315-400 nm), UVB (280-315 nm) dhe UVC (100-280 nm); 1 Ky vendim i Këshillit të Ministrave transpozon direktivën e BE-së 2006/25/KE të datës 5 prill 2006, për kërkesat minimale të shëndetit dhe sigurisë, në lidhje me ekspozimin e punonjësve ndaj risqeve që krijohen nga agjentët fizikë(rrezatimi optik artificial) (Direktiva e 19-të individuale në kuptim të nenit 16 (1) të direktivës 89/391/KEE. (Nr. CELEX 32006L0025). Dixhitalizuar nga Qendra per Çeshtjet e Informimit Publik , INFOÇIP www.infocip.org www.vendime.al mbeshtetur nga Olof Palme Center

Transcript of VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Page 1: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

1

VENDIM Nr844 dateuml 3122014

PEumlR MIRATIMIN E RREGULLORES ldquoPEumlR MBROJTJEN E PUNEumlMARREumlSVE NGA

RISQET LIDHUR ME RREZATIMIN OPTIK NEuml VENDIN E PUNEumlSrdquo1

Neuml mbeumlshtetje teuml nenit 100 teuml Kushtetuteumls dhe teuml neneve 38 pika 2 shkronja ldquobrdquo 39 pika 1

shkronja ldquobrdquo e 44 pika 1 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo me propozimin e ministrit teuml Sheumlnde-teumlsiseuml Keumlshilli i Ministrave

VENDOSI

1 Miratimin e rregullores ldquoPeumlr mbrojtjen e puneumlmarreumlsve nga risqet lidhur me rrezatimin optik neuml

vendin e puneumlsrdquo sipas tekstit qeuml i bashkeumllidhet keumltij vendimi 2 Ngarkohen teuml gjitha ministriteuml dhe institucionet neuml vareumlsi teuml tyre peumlr ndjekjen dhe zbatimin e keumltij

vendimi Ky vendim hyn neuml fuqi pas botimit neuml Fletoren Zyrtare dhe i shtrin efektet 1 vit pas hyrjes neuml fuqi

KRYEMINISTRI Edi Rama

RREGULLORE

PEumlR MBROJTJEN E PUNEumlMARREumlSVE NGA RISQET LIDHUR ME RREZATIMIN OPTIK NEuml VENDIN E PUNEumlS

SEKSIONI I

DISPOZITA TEuml PEumlRGJITHSHME

Neni 1 Qeumlllimi dhe fusha e zbatimit

1 Kjo rregullore peumlrcakton keumlrkesat minimale teuml nevojshme peumlr mbrojtjen e puneumlmarreumlsve nga

risqet peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin teuml cilat krijohen ose mund teuml krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik gjateuml puneumls

2 Kjo rregullore u referohet risqeve peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve prej efekteve negative qeuml mund teuml shkaktohen te syteuml dhe leumlkura nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik

3 Veprimtariteuml qeuml preken nga fusha e zbatimit teuml keumlsaj rregulloreje peumlrcaktohen me udheumlzim teumlpeumlrbashkeumlt teuml ministrit peumlrgjegjeumls peumlr sheumlndeteumlsineuml dhe ministrit peumlrgjegjeumls peumlr mireumlqenien sociale dhe rinineuml brenda 4 (kateumlr) muajve pas miratimit teuml keumlsaj rregulloreje

Neni 2

Peumlrkufizime 1 Neuml kuptim teuml keumlsaj rregulloreje a)ldquoRrezatim optikrdquo eumlshteuml ccedildo rrezatim elektromagnetik neuml brezin e gjateumlsive teuml valeumls ndeumlrmjet 100

nm dhe 1 mm Spektri i rrezatimit optik ndahet neuml rrezatimin ultravjollceuml rrezatimin e duksheumlm dhe rrezatimin infra teuml kuq

i) ldquorrezatimi ultravjollceuml (UV)rdquo eumlshteuml rrezatimi optik me gjateumlsi vale ndeumlrmjet 100 nm dhe 400 nm Zona ultravjollceuml eumlshteuml e ndareuml neuml UVA (315-400 nm) UVB (280-315 nm) dhe UVC (100-280 nm)

1 Ky vendim i Keumlshillit teuml Ministrave transpozon direktiveumln e BE-seuml 200625KE teuml dateumls 5 prill 2006 peumlr keumlrkesat

minimale teuml sheumlndetit dhe siguriseuml neuml lidhje me ekspozimin e punonjeumlsve ndaj risqeve qeuml krijohen nga agjenteumlt fizikeuml(rrezatimi optik artificial) (Direktiva e 19-teuml individuale neuml kuptim teuml nenit 16 (1) teuml direktiveumls 89391KEE (Nr CELEX 32006L0025)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

2

ii) ldquorrezatimi i duksheumlm (VIS)rdquo eumlshteuml rrezatimi optik me gjateumlsi vale ndeumlrmjet 380 nm dhe 780 nm iii) ldquorrezatimi infra i kuq (IK)rdquo eumlshteuml rrezatimi optik me gjateumlsi vale ndeumlrmjet 780 nm dhe 1 mm

Zona infra e kuqe eumlshteuml e ndareuml neuml IKA (780nm-1400nm) IKB (1400 nm-3000 nm) dhe IKC (3000nm-1 mm)

b) ldquoLazer2rdquo eumlshteuml ccedildo pajisje e cila mund teuml prodhojeuml ose teuml amplifikojeuml rrezatimin elektromagnetik neuml brezin e gjateumlsiseuml seuml valeumls teuml rrezatimit optik kryesisht neumlpeumlrmjet procesit teuml emetimit teuml stimuluar dhe teuml kontrolluar

c) ldquoRrezatim lazerrdquo eumlshteuml rrezatimi optik i prodhuar nga njeuml lazer ccedil) ldquoRrezatim jokoherentrdquo eumlshteuml ccedildo rrezatim optik peumlrveccedil rrezatimit lazer d) ldquoVlerat kufi teuml ekspozimit (VKE)rdquo janeuml kufijteuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml bazohen

direkt neuml efektet e provuara mbi sheumlndetin dhe mbi vlereumlsime biologjike Respektimi i keumltyre kufijve garanton qeuml puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml mbrohen nga teuml gjitha efektet negative teuml njohura mbi sheumlndetin

dh) ldquoIradianca (E) ose densiteti i fuqiseumlrdquo eumlshteuml fuqia e rrezatimit qeuml bie mbi njeumlsineuml e sipeumlrfaqes e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror (W m-2)

e) ldquoEkspozimi radiant ose doza e ekspozimitrdquo (H) eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit reumlneumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

euml) ldquoradianca ose densiteti i rrezatimit (L)rdquo eumlshteuml fluksi i rrezatimit ose fuqia neuml dalje peumlr njeumlsiteuml keumlndit teuml ngurteuml peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian (W mminus2 srminus1)

f) ldquonivelirdquo eumlshteuml kombinimi i iradianceumls ekspozimit radiant dhe radianceumls ndaj seuml cileumls eumlshteuml i ekspozuar njeuml puneumlmarreumls

g) ldquonivel i rrezatimitrdquo janeuml vlerat e parametrave qeuml karakterizojneuml rrezatimin optik si njeuml agjent fizik i deumlmsheumlm peumlr sheumlndetin neuml mjedisin e puneumls i peumlrshkruar neuml shtojceumln 1 (peumlr rrezatimin optik jokoherent) dhe neuml shtojceumln 2 (peumlr rrezatimin lazer)

gj) ldquoniveli i ekspozimit (NE)rdquo eumlshteuml niveli i rrezatimit duke marreuml parasysh masat mbrojteumlse kolektive teuml marra peumlr teuml kufizuar ekspozimin e puneumlmarreumlsve ndaj rrezatimit optik

h) ldquogrupet veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskutrdquo janeuml - grateuml shtatzeumlna - teuml miturit - puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml seumlmundje teuml konfir-muara teuml cilat shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit

optik ose puneumlmarreumlsit qeuml peumlrdorin substanca fotosensitive i) ldquoAutoritetet kompetenterdquo janeuml institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneuml si teuml

peumlrcaktuara neuml legjislacionin neuml fuqi

Neni 3 Vlerat kufi teuml ekspozimit

1 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin jokoherent peumlrveccedil atij teuml emetuar nga burimet natyrore teuml

rrezatimit optik janeuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 1 teuml keumlsaj rregulloreje 2 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin lazer janeuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln II teuml keumlsaj rregulloreje 3 Ndalohet a) puna e teuml miturve kur - ekziston mundeumlsia e ekspozimit ndaj rrezatimit lazer veccedilaneumlrisht teuml emetuar nga pajisje lazer teuml

klasave 3B dhe 4 - ekziston ekspozim ndaj rrezatimit artificial ultravjollceuml si ai i emetuar gjateuml saldimit dhe prerjes

elektrike - praneuml vendeve teuml puneumls me nxehteumlsi teuml larteuml si furrat e shkrirjes seuml metaleve qelqit etj b) puna e grave shtatzeumlna kur - ekziston mundeumlsia e ekspozimit ndaj rrezatimit lazer veccedilaneumlrisht teuml emetuar nga pajisje lazer teuml

klasave 3B dhe 4 - praneuml vendeve teuml puneumls me nxehteumlsi teuml larteuml si furrat e shkrirjes seuml metaleve qelqit etj

2Light amplification by stimulated emission of radiation-amplifikimi i driteumls neumlpeumlrmjet emetimit teuml stimuluar teuml

rrezatimit

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

3

c) niveli i ekspozimit ndaj rrezatimit artificial ultravjollceuml peumlr grateuml shtatzeumlna nuk duhet teuml tejkalojeuml frac14 e vlereumls kufi teuml ekspozimit

SEKSIONI II

DETYRIMET E PUNEumlDHEumlNEumlSIT

Neni 4 Peumlrcaktimi i ekspozimit dhe vlereumlsimi i riskut

1 Neuml peumlrputhje me nenin 9 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e njeuml vlereumlsimi teuml peumlrshtatsheumlm dhe teuml mjaftuesheumlm teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve nga rrezatimi optik artificial dhe natyror Vlereumlsimi i riskut identifikon masat qeuml duhen marreuml

Neuml rastin e rrezatimit optik artificial puneumldheumlneumlsi identifikon burimet e tij teuml cilat mund teuml krijojneuml ekspozim teuml rreziksheumlm neuml vendin e puneumls dhe meuml pas vlereumlson nivelin e ekspozimit bazuar neuml elementet e meumlposhtme

a)matjen e nivelit teuml rrezatimit siccedil peumlrcaktohet neuml keumlteuml rregullore b)teuml dheumlnat e siguruara nga prodhuesi mbi nivelin e rrezatimit teuml njeuml pajisjeje teuml caktuar (kategoria e

emetimit teuml pajisjes neuml peumlrputhje me standardin e harmonizuar shqiptar) llambasistemi i llambeumls (grupi i riskut neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare) ose klaseumln e lazerit sipas standardit teuml harmonizuar shqiptar

c)llogaritjen e nivelit teuml rrezatimit kur eumlshteuml e mundur teuml kryhet Puneumldheumlneumlsi vlereumlson nivelet e ekspozimit duke marreuml parasysh teuml gjitha veprimtariteuml e lidhura me

skenareumlt e teuml gjitha proceseve teuml peumlrdorimit teuml ccedildo burimi teuml veccedilanteuml teuml rrezatimit artificial si veumlnia neuml puneuml sheumlrbimi mireumlmbajtja etj

Metodat dhe aparaturat e peumlrdorura neuml vlereumlsimin e riskut janeuml neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare

2 Vlereumlsimi matja dhe llogaritjet e peumlrmendura neuml pikeumln 1 teuml keumltij neni dhe vlereumlsimi i riskut planifikohen dhe zhvillohen nga sheumlrbime ose persona teuml specializuar sipas legjislacionit neuml fuqi

3 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet e rrezatimit optik artificial jokoherent varen nga niveli i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 1 teuml keumlsaj rregulloreje dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 07middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKElt NE le 07middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjera neumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04 VKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

4 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet artificiale teuml rrezatimit lazer varen nga niveli i matur i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 2 dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 08middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKE lt NE le 08middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjeraneumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04middotVKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

5 Neuml vendet individuale teuml puneumls ku peumlrdoren pajisje lazer teuml klasave 1 1M 2 2M dhe 3R qeuml peumlrdoren neuml peumlrputhje me rekomandimet e prodhuesit peumlr operimin e tyre teuml sigurt mund teuml mos beumlhen matje teuml rrezatimit lazer teuml reflektuar ose teuml shpeumlrhapur

6 Neuml bazeuml teuml vlereumlsimit teuml nivelit teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi peumlrgatit grafikun me rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut i cili peumlrbeumlhet nga

- specifikimi i agjenteumlve teuml rreziksheumlm - teuml dheumlna mbi vlereumlsimin e nivelit teuml ekspozimit - vendndodhja si vendi i puneumls ose vendi individual i puneumls qeuml eumlshteuml vlereumlsuar - emri i sheumlrbimit ose personit teuml specializuar qeuml ka kryer vlereumlsimin

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

4

- metoda e peumlrdorur peumlr vlereumlsimin - niveli i peumlrcaktuar i ekspozimit - interpretimi i rezultateve 7 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml gjateuml vlereumlsimit teuml riskut teuml merren parasysh elementet e meumlposhtme a) niveli brezi i gjateumlsiseuml seuml valeumls si dhe koheumlzgjatja e ekspozimit ndaj burimeve artificiale teuml

rrezatimit optik b)ekspozimi ndaj burimeve natyrore teuml rrezatimit optik c)vlerat kufi teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml shtojcat 1 dhe2 teuml keumlsaj rregulloreje ccedil)ccedildo efekt i lidhur me sheumlndetin dhe sigurineuml e puneumlmarreumlsve qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml

ndjeshme teuml riskut d) ccedildo efekt i mundsheumlm mbi sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve qeuml rezulton nga

ndeumlrveprimet midis rrezatimit optik dhe substancave kimike fotosensitive neuml vendin e puneumls dh) ccedildo efekt indirekt si verbimi i peumlrkohsheumlm shpeumlrthimi ose zjarri e) ekzistenca e pajisjeve alternative teuml prodhuara peumlr teuml zvogeumlluar nivelet e ekspozimit ndaj

rrezatimit optik artificial euml) informacioni i peumlrshtatsheumlm i siguruar nga mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore peumlrfshireuml informacionin e

publikuar peumlr sa eumlshteuml e mundur f)burimet e shumeumlfishta teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik artificial g)klasifikimi i zbatuar peumlr njeuml pajisje lazer sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare dhe peumlr ccedildo

burim artificial qeuml mund teuml shkaktojeuml deumlm teuml ngjasheumlm me ateuml teuml njeuml pajisjeje lazer teuml klaseumls 3B ose 4 ose ccedildo klasifikim teuml ngjasheumlm

gj) informacioni i siguruar nga prodhuesit e burimeve teuml rrezatimit optik dhe pajisjeve teuml puneumls sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare

8 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml vlereumlsimi i riskut peumlrfshireuml teuml dheumlnat nga matjet dheose llogaritjet e nivelit teuml ekspozimit sipas pikeumls 1 teuml keumltij neni teuml dokumentohen neuml njeuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon konsultimin e tyre teuml meumlvonsheumlm sipas legjislacionit neuml fuqi

Vlereumlsimi i riskut mund teuml peumlrfshijeuml njeuml justifikim nga puneumldheumlneumlsi se natyra dhe shkalla e risqeve teuml lidhur me rrezatimin optik e beumljneuml teuml panevojsheumlm njeuml vlereumlsim teuml meumltejsheumlm teuml detajuar teuml riskut

Puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e rivlereumlsimit teuml riskut neumlse shfaqen ndryshime teuml reumlndeumlsishme teuml vendit teuml puneumls ose teuml rrethanave teuml tjera teuml cilat e beumljneuml teuml pavlefsheumlm vlereumlsimin e riskut ose kur rezultatet e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore tregojneuml se kjo eumlshteuml e nevojshme

Neni 5 Shmangia ose zvogeumllimi i ekspozimit

1 Mbi bazeumln e rezultateve teuml vlereumlsimit teuml riskut puneumldheumlneumlsi peumlrcakton veprimet teknike dhe

organizative teuml nevojshme peumlr teuml zvogeumlluar risqet qeuml krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik 2 Neuml rastet kur vlereumlsimi i riskut provon se ekziston mundeumlsia qeuml niveli i ekspozimit teuml

puneumlmarreumlsve teuml ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml tejkalojeuml vlerat kufi teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi i cili peumlrmban masa teknike dheose organizative teuml projektuara peumlr teuml parandaluar ekspozimin qeuml tejkalon vlerat kufi duke marreuml parasysh neuml veccedilanti

a)metoda teuml tjera teuml puneumls qeuml zvogeumllojneuml riskun nga rrezatimi optik b) peumlrzgjedhjen e pajisjeve qeuml emetojneuml meuml pak rrezatim optik duke marreuml parasysh puneumln qeuml duhet

kryer c) masat teknike peumlr zvogeumllimin e emetimit teuml rrezatimit optik peumlrfshireuml kur eumlshteuml e nevojshme

peumlrdorimin e pajisjeve peumlr bllokim dheose fikje automatike (interlocks) ekraneve mbrojteumlse ose mekanizmave teuml ngjasheumlm teuml mbrojtjes seuml sheumlndetit

ccedil)sisteme teuml peumlrshtatshme teuml mireumlmbajtjes seuml pajisjeve dhe vendeve teuml puneumls d) projektin dhe struktureumln e vendeve teuml puneumls dhe vendeve individuale teuml puneumls dh) kufizimin e koheumlzgjatjes dhe nivelit teuml ekspozimit e)pranineuml e pajisjeve mbrojteumlse individuale teuml peumlrshtatshme euml)udheumlzimet e prodhuesit lidhur me peumlrdorimin e sigurt teuml pajisjeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

5

3 Vendet e puneumls ku puneumlmarreumlsit mund teuml ekspozohen ndaj niveleve teuml rrezatimit optik nga burime artificiale qeuml tejkalojneuml vlerat kufi teuml ekspozimit tregohen neumlpeumlrmjet shenjave teuml peumlrshtatshme neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare dhe kur eumlshteuml teknikisht e mundur kufizohet aksesi neuml to

4 Puneumlmarreumlsit nuk ekspozohen ndaj rrezatimit optik mbi vlerat kufi teuml ekspozimit Neumlse pavareumlsisht masave teuml marra nga puneumldheumlneumlsi vlerat kufi teuml ekspozimit tejkalohen puneumldheumlneumlsi

- ndeumlrmerr veprime teuml menjeumlhershme peumlr teuml zvogeumlluar ekspozimin neumln vlerat kufi -identifikon arsyet e tejkalimit teuml vlerave kufi teuml ekspozimit - peumlrshtat masat mbrojteumlse dhe parandaluese neuml meumlnyreuml qeuml tejkalimi teuml mos peumlrseumlritet 5 Kur vlereumlsimi i riskut tregon njeuml risk peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve natyrore teuml

rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi me masa teknike dheose organizative peumlr zvogeumllimin neuml minimum teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin

6 Puneumldheumlneumlsi i peumlrshtat masat mbrojteumlse me keumlrkesat peumlr puneumlmarreumlsit e grupeve teuml veccedilanta teuml ndjeshme ndaj riskut

Neni 6

Informimi dhe formimi i puneumlmarreumlsve 1 Neuml peumlrputhje me dispozitat e nenit 12 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1022010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe

sheumlndetin neuml puneumlrdquo neumlse puneumlmarreumlsit ekspozohen ndaj rrezatimit optik neuml puneuml puneumldheumlneumlsi u jep atyre dheose peumlrfaqeumlsuesve teuml tyre informacion dhe formim teuml peumlrshtatsheumlm e teuml mjaftuesheumlm

2 Informimi dhe formimi peumlrfshijneuml a)masat e marra peumlr zbatimin e keumlsaj rregulloreje b)vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial dhe risqet potenciale teuml lidhura me to c)rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut peumlr vende individuale teuml veccedilanta teuml puneumls peumlrfshireuml rezultatet e

matjeve dheose llogaritjeve teuml niveleve teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik seuml bashku me njeuml shpjegim teuml dometheumlnies seuml tyre dhe teuml risqeve potenciale

ccedil)meumlnyreumln e identifikimit dhe raportimit teuml efekteve negative teuml ekspozimit mbi sheumlndetin d)rrethanat neuml teuml cilat puneumlmarreumlsve u lind e drejta peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore dh)praktikat e sigurta teuml puneumls peumlr teuml minimizuar risqet nga ekspozimi e)peumlrdorimin e duhur teuml pajisjeve teuml peumlrshtatshme teuml mbrojtjes individuale

Neni 7

Konsultimi dhe pjeseumlmarrja e puneumlmarreumlsve Neuml peumlrputhje me nenin 13 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi merr masa teuml peumlrshtatshme peumlr konsultimin dhe pjeseumlmarrjen e puneumlmarreumlsve neuml veccedilanti lidhur me vlereumlsimin e riskut dhe masat e marra ose qeuml duhen marreuml peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar ekspozimin ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenet 4 5 dhe 6 teuml keumlsaj rregulloreje

SEKSIONI III

DISPOZITA TEuml PEumlRZIERA

Neni 8 Mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore

1 Me qeumlllim parandalimin dhe kapjen neuml koheuml teuml ccedildo efekti negativ peumlr sheumlndetin dhe peumlr

parandalimin e risqeve afatgjata dhe ccedildo risku peumlr seumlmundje kronike si pasojeuml e rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi siguron mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore peumlr ccedildo puneumlmarreumls qeuml ekspozohet ndaj rrezatimit optik neuml puneuml neuml peumlrputhje me legjislacionin peumlrkateumls neuml fuqi

2 Objekti i kontrolleve mjekeumlsore duhet teuml jeteuml neuml peumlrputhje me llojin dhe brezin e rrezatimit optik teuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 3 teuml keumlsaj rregulloreje

3 Neumlse njeuml puneumlmarreumls raporton njeuml efekt negativ ose teuml papritur neuml sheumlndet ose neuml ccedildo rast kur konstatohet njeuml nivel ekspozimi mbi vlerat kufi puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e ekzaminimeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 2: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

2

ii) ldquorrezatimi i duksheumlm (VIS)rdquo eumlshteuml rrezatimi optik me gjateumlsi vale ndeumlrmjet 380 nm dhe 780 nm iii) ldquorrezatimi infra i kuq (IK)rdquo eumlshteuml rrezatimi optik me gjateumlsi vale ndeumlrmjet 780 nm dhe 1 mm

Zona infra e kuqe eumlshteuml e ndareuml neuml IKA (780nm-1400nm) IKB (1400 nm-3000 nm) dhe IKC (3000nm-1 mm)

b) ldquoLazer2rdquo eumlshteuml ccedildo pajisje e cila mund teuml prodhojeuml ose teuml amplifikojeuml rrezatimin elektromagnetik neuml brezin e gjateumlsiseuml seuml valeumls teuml rrezatimit optik kryesisht neumlpeumlrmjet procesit teuml emetimit teuml stimuluar dhe teuml kontrolluar

c) ldquoRrezatim lazerrdquo eumlshteuml rrezatimi optik i prodhuar nga njeuml lazer ccedil) ldquoRrezatim jokoherentrdquo eumlshteuml ccedildo rrezatim optik peumlrveccedil rrezatimit lazer d) ldquoVlerat kufi teuml ekspozimit (VKE)rdquo janeuml kufijteuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml bazohen

direkt neuml efektet e provuara mbi sheumlndetin dhe mbi vlereumlsime biologjike Respektimi i keumltyre kufijve garanton qeuml puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml mbrohen nga teuml gjitha efektet negative teuml njohura mbi sheumlndetin

dh) ldquoIradianca (E) ose densiteti i fuqiseumlrdquo eumlshteuml fuqia e rrezatimit qeuml bie mbi njeumlsineuml e sipeumlrfaqes e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror (W m-2)

e) ldquoEkspozimi radiant ose doza e ekspozimitrdquo (H) eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit reumlneumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

euml) ldquoradianca ose densiteti i rrezatimit (L)rdquo eumlshteuml fluksi i rrezatimit ose fuqia neuml dalje peumlr njeumlsiteuml keumlndit teuml ngurteuml peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian (W mminus2 srminus1)

f) ldquonivelirdquo eumlshteuml kombinimi i iradianceumls ekspozimit radiant dhe radianceumls ndaj seuml cileumls eumlshteuml i ekspozuar njeuml puneumlmarreumls

g) ldquonivel i rrezatimitrdquo janeuml vlerat e parametrave qeuml karakterizojneuml rrezatimin optik si njeuml agjent fizik i deumlmsheumlm peumlr sheumlndetin neuml mjedisin e puneumls i peumlrshkruar neuml shtojceumln 1 (peumlr rrezatimin optik jokoherent) dhe neuml shtojceumln 2 (peumlr rrezatimin lazer)

gj) ldquoniveli i ekspozimit (NE)rdquo eumlshteuml niveli i rrezatimit duke marreuml parasysh masat mbrojteumlse kolektive teuml marra peumlr teuml kufizuar ekspozimin e puneumlmarreumlsve ndaj rrezatimit optik

h) ldquogrupet veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskutrdquo janeuml - grateuml shtatzeumlna - teuml miturit - puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml seumlmundje teuml konfir-muara teuml cilat shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit

optik ose puneumlmarreumlsit qeuml peumlrdorin substanca fotosensitive i) ldquoAutoritetet kompetenterdquo janeuml institucionet peumlrgjegjeumlse peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneuml si teuml

peumlrcaktuara neuml legjislacionin neuml fuqi

Neni 3 Vlerat kufi teuml ekspozimit

1 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin jokoherent peumlrveccedil atij teuml emetuar nga burimet natyrore teuml

rrezatimit optik janeuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 1 teuml keumlsaj rregulloreje 2 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin lazer janeuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln II teuml keumlsaj rregulloreje 3 Ndalohet a) puna e teuml miturve kur - ekziston mundeumlsia e ekspozimit ndaj rrezatimit lazer veccedilaneumlrisht teuml emetuar nga pajisje lazer teuml

klasave 3B dhe 4 - ekziston ekspozim ndaj rrezatimit artificial ultravjollceuml si ai i emetuar gjateuml saldimit dhe prerjes

elektrike - praneuml vendeve teuml puneumls me nxehteumlsi teuml larteuml si furrat e shkrirjes seuml metaleve qelqit etj b) puna e grave shtatzeumlna kur - ekziston mundeumlsia e ekspozimit ndaj rrezatimit lazer veccedilaneumlrisht teuml emetuar nga pajisje lazer teuml

klasave 3B dhe 4 - praneuml vendeve teuml puneumls me nxehteumlsi teuml larteuml si furrat e shkrirjes seuml metaleve qelqit etj

2Light amplification by stimulated emission of radiation-amplifikimi i driteumls neumlpeumlrmjet emetimit teuml stimuluar teuml

rrezatimit

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

3

c) niveli i ekspozimit ndaj rrezatimit artificial ultravjollceuml peumlr grateuml shtatzeumlna nuk duhet teuml tejkalojeuml frac14 e vlereumls kufi teuml ekspozimit

SEKSIONI II

DETYRIMET E PUNEumlDHEumlNEumlSIT

Neni 4 Peumlrcaktimi i ekspozimit dhe vlereumlsimi i riskut

1 Neuml peumlrputhje me nenin 9 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e njeuml vlereumlsimi teuml peumlrshtatsheumlm dhe teuml mjaftuesheumlm teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve nga rrezatimi optik artificial dhe natyror Vlereumlsimi i riskut identifikon masat qeuml duhen marreuml

Neuml rastin e rrezatimit optik artificial puneumldheumlneumlsi identifikon burimet e tij teuml cilat mund teuml krijojneuml ekspozim teuml rreziksheumlm neuml vendin e puneumls dhe meuml pas vlereumlson nivelin e ekspozimit bazuar neuml elementet e meumlposhtme

a)matjen e nivelit teuml rrezatimit siccedil peumlrcaktohet neuml keumlteuml rregullore b)teuml dheumlnat e siguruara nga prodhuesi mbi nivelin e rrezatimit teuml njeuml pajisjeje teuml caktuar (kategoria e

emetimit teuml pajisjes neuml peumlrputhje me standardin e harmonizuar shqiptar) llambasistemi i llambeumls (grupi i riskut neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare) ose klaseumln e lazerit sipas standardit teuml harmonizuar shqiptar

c)llogaritjen e nivelit teuml rrezatimit kur eumlshteuml e mundur teuml kryhet Puneumldheumlneumlsi vlereumlson nivelet e ekspozimit duke marreuml parasysh teuml gjitha veprimtariteuml e lidhura me

skenareumlt e teuml gjitha proceseve teuml peumlrdorimit teuml ccedildo burimi teuml veccedilanteuml teuml rrezatimit artificial si veumlnia neuml puneuml sheumlrbimi mireumlmbajtja etj

Metodat dhe aparaturat e peumlrdorura neuml vlereumlsimin e riskut janeuml neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare

2 Vlereumlsimi matja dhe llogaritjet e peumlrmendura neuml pikeumln 1 teuml keumltij neni dhe vlereumlsimi i riskut planifikohen dhe zhvillohen nga sheumlrbime ose persona teuml specializuar sipas legjislacionit neuml fuqi

3 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet e rrezatimit optik artificial jokoherent varen nga niveli i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 1 teuml keumlsaj rregulloreje dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 07middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKElt NE le 07middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjera neumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04 VKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

4 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet artificiale teuml rrezatimit lazer varen nga niveli i matur i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 2 dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 08middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKE lt NE le 08middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjeraneumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04middotVKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

5 Neuml vendet individuale teuml puneumls ku peumlrdoren pajisje lazer teuml klasave 1 1M 2 2M dhe 3R qeuml peumlrdoren neuml peumlrputhje me rekomandimet e prodhuesit peumlr operimin e tyre teuml sigurt mund teuml mos beumlhen matje teuml rrezatimit lazer teuml reflektuar ose teuml shpeumlrhapur

6 Neuml bazeuml teuml vlereumlsimit teuml nivelit teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi peumlrgatit grafikun me rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut i cili peumlrbeumlhet nga

- specifikimi i agjenteumlve teuml rreziksheumlm - teuml dheumlna mbi vlereumlsimin e nivelit teuml ekspozimit - vendndodhja si vendi i puneumls ose vendi individual i puneumls qeuml eumlshteuml vlereumlsuar - emri i sheumlrbimit ose personit teuml specializuar qeuml ka kryer vlereumlsimin

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

4

- metoda e peumlrdorur peumlr vlereumlsimin - niveli i peumlrcaktuar i ekspozimit - interpretimi i rezultateve 7 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml gjateuml vlereumlsimit teuml riskut teuml merren parasysh elementet e meumlposhtme a) niveli brezi i gjateumlsiseuml seuml valeumls si dhe koheumlzgjatja e ekspozimit ndaj burimeve artificiale teuml

rrezatimit optik b)ekspozimi ndaj burimeve natyrore teuml rrezatimit optik c)vlerat kufi teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml shtojcat 1 dhe2 teuml keumlsaj rregulloreje ccedil)ccedildo efekt i lidhur me sheumlndetin dhe sigurineuml e puneumlmarreumlsve qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml

ndjeshme teuml riskut d) ccedildo efekt i mundsheumlm mbi sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve qeuml rezulton nga

ndeumlrveprimet midis rrezatimit optik dhe substancave kimike fotosensitive neuml vendin e puneumls dh) ccedildo efekt indirekt si verbimi i peumlrkohsheumlm shpeumlrthimi ose zjarri e) ekzistenca e pajisjeve alternative teuml prodhuara peumlr teuml zvogeumlluar nivelet e ekspozimit ndaj

rrezatimit optik artificial euml) informacioni i peumlrshtatsheumlm i siguruar nga mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore peumlrfshireuml informacionin e

publikuar peumlr sa eumlshteuml e mundur f)burimet e shumeumlfishta teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik artificial g)klasifikimi i zbatuar peumlr njeuml pajisje lazer sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare dhe peumlr ccedildo

burim artificial qeuml mund teuml shkaktojeuml deumlm teuml ngjasheumlm me ateuml teuml njeuml pajisjeje lazer teuml klaseumls 3B ose 4 ose ccedildo klasifikim teuml ngjasheumlm

gj) informacioni i siguruar nga prodhuesit e burimeve teuml rrezatimit optik dhe pajisjeve teuml puneumls sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare

8 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml vlereumlsimi i riskut peumlrfshireuml teuml dheumlnat nga matjet dheose llogaritjet e nivelit teuml ekspozimit sipas pikeumls 1 teuml keumltij neni teuml dokumentohen neuml njeuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon konsultimin e tyre teuml meumlvonsheumlm sipas legjislacionit neuml fuqi

Vlereumlsimi i riskut mund teuml peumlrfshijeuml njeuml justifikim nga puneumldheumlneumlsi se natyra dhe shkalla e risqeve teuml lidhur me rrezatimin optik e beumljneuml teuml panevojsheumlm njeuml vlereumlsim teuml meumltejsheumlm teuml detajuar teuml riskut

Puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e rivlereumlsimit teuml riskut neumlse shfaqen ndryshime teuml reumlndeumlsishme teuml vendit teuml puneumls ose teuml rrethanave teuml tjera teuml cilat e beumljneuml teuml pavlefsheumlm vlereumlsimin e riskut ose kur rezultatet e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore tregojneuml se kjo eumlshteuml e nevojshme

Neni 5 Shmangia ose zvogeumllimi i ekspozimit

1 Mbi bazeumln e rezultateve teuml vlereumlsimit teuml riskut puneumldheumlneumlsi peumlrcakton veprimet teknike dhe

organizative teuml nevojshme peumlr teuml zvogeumlluar risqet qeuml krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik 2 Neuml rastet kur vlereumlsimi i riskut provon se ekziston mundeumlsia qeuml niveli i ekspozimit teuml

puneumlmarreumlsve teuml ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml tejkalojeuml vlerat kufi teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi i cili peumlrmban masa teknike dheose organizative teuml projektuara peumlr teuml parandaluar ekspozimin qeuml tejkalon vlerat kufi duke marreuml parasysh neuml veccedilanti

a)metoda teuml tjera teuml puneumls qeuml zvogeumllojneuml riskun nga rrezatimi optik b) peumlrzgjedhjen e pajisjeve qeuml emetojneuml meuml pak rrezatim optik duke marreuml parasysh puneumln qeuml duhet

kryer c) masat teknike peumlr zvogeumllimin e emetimit teuml rrezatimit optik peumlrfshireuml kur eumlshteuml e nevojshme

peumlrdorimin e pajisjeve peumlr bllokim dheose fikje automatike (interlocks) ekraneve mbrojteumlse ose mekanizmave teuml ngjasheumlm teuml mbrojtjes seuml sheumlndetit

ccedil)sisteme teuml peumlrshtatshme teuml mireumlmbajtjes seuml pajisjeve dhe vendeve teuml puneumls d) projektin dhe struktureumln e vendeve teuml puneumls dhe vendeve individuale teuml puneumls dh) kufizimin e koheumlzgjatjes dhe nivelit teuml ekspozimit e)pranineuml e pajisjeve mbrojteumlse individuale teuml peumlrshtatshme euml)udheumlzimet e prodhuesit lidhur me peumlrdorimin e sigurt teuml pajisjeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

5

3 Vendet e puneumls ku puneumlmarreumlsit mund teuml ekspozohen ndaj niveleve teuml rrezatimit optik nga burime artificiale qeuml tejkalojneuml vlerat kufi teuml ekspozimit tregohen neumlpeumlrmjet shenjave teuml peumlrshtatshme neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare dhe kur eumlshteuml teknikisht e mundur kufizohet aksesi neuml to

4 Puneumlmarreumlsit nuk ekspozohen ndaj rrezatimit optik mbi vlerat kufi teuml ekspozimit Neumlse pavareumlsisht masave teuml marra nga puneumldheumlneumlsi vlerat kufi teuml ekspozimit tejkalohen puneumldheumlneumlsi

- ndeumlrmerr veprime teuml menjeumlhershme peumlr teuml zvogeumlluar ekspozimin neumln vlerat kufi -identifikon arsyet e tejkalimit teuml vlerave kufi teuml ekspozimit - peumlrshtat masat mbrojteumlse dhe parandaluese neuml meumlnyreuml qeuml tejkalimi teuml mos peumlrseumlritet 5 Kur vlereumlsimi i riskut tregon njeuml risk peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve natyrore teuml

rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi me masa teknike dheose organizative peumlr zvogeumllimin neuml minimum teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin

6 Puneumldheumlneumlsi i peumlrshtat masat mbrojteumlse me keumlrkesat peumlr puneumlmarreumlsit e grupeve teuml veccedilanta teuml ndjeshme ndaj riskut

Neni 6

Informimi dhe formimi i puneumlmarreumlsve 1 Neuml peumlrputhje me dispozitat e nenit 12 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1022010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe

sheumlndetin neuml puneumlrdquo neumlse puneumlmarreumlsit ekspozohen ndaj rrezatimit optik neuml puneuml puneumldheumlneumlsi u jep atyre dheose peumlrfaqeumlsuesve teuml tyre informacion dhe formim teuml peumlrshtatsheumlm e teuml mjaftuesheumlm

2 Informimi dhe formimi peumlrfshijneuml a)masat e marra peumlr zbatimin e keumlsaj rregulloreje b)vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial dhe risqet potenciale teuml lidhura me to c)rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut peumlr vende individuale teuml veccedilanta teuml puneumls peumlrfshireuml rezultatet e

matjeve dheose llogaritjeve teuml niveleve teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik seuml bashku me njeuml shpjegim teuml dometheumlnies seuml tyre dhe teuml risqeve potenciale

ccedil)meumlnyreumln e identifikimit dhe raportimit teuml efekteve negative teuml ekspozimit mbi sheumlndetin d)rrethanat neuml teuml cilat puneumlmarreumlsve u lind e drejta peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore dh)praktikat e sigurta teuml puneumls peumlr teuml minimizuar risqet nga ekspozimi e)peumlrdorimin e duhur teuml pajisjeve teuml peumlrshtatshme teuml mbrojtjes individuale

Neni 7

Konsultimi dhe pjeseumlmarrja e puneumlmarreumlsve Neuml peumlrputhje me nenin 13 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi merr masa teuml peumlrshtatshme peumlr konsultimin dhe pjeseumlmarrjen e puneumlmarreumlsve neuml veccedilanti lidhur me vlereumlsimin e riskut dhe masat e marra ose qeuml duhen marreuml peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar ekspozimin ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenet 4 5 dhe 6 teuml keumlsaj rregulloreje

SEKSIONI III

DISPOZITA TEuml PEumlRZIERA

Neni 8 Mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore

1 Me qeumlllim parandalimin dhe kapjen neuml koheuml teuml ccedildo efekti negativ peumlr sheumlndetin dhe peumlr

parandalimin e risqeve afatgjata dhe ccedildo risku peumlr seumlmundje kronike si pasojeuml e rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi siguron mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore peumlr ccedildo puneumlmarreumls qeuml ekspozohet ndaj rrezatimit optik neuml puneuml neuml peumlrputhje me legjislacionin peumlrkateumls neuml fuqi

2 Objekti i kontrolleve mjekeumlsore duhet teuml jeteuml neuml peumlrputhje me llojin dhe brezin e rrezatimit optik teuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 3 teuml keumlsaj rregulloreje

3 Neumlse njeuml puneumlmarreumls raporton njeuml efekt negativ ose teuml papritur neuml sheumlndet ose neuml ccedildo rast kur konstatohet njeuml nivel ekspozimi mbi vlerat kufi puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e ekzaminimeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 3: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

3

c) niveli i ekspozimit ndaj rrezatimit artificial ultravjollceuml peumlr grateuml shtatzeumlna nuk duhet teuml tejkalojeuml frac14 e vlereumls kufi teuml ekspozimit

SEKSIONI II

DETYRIMET E PUNEumlDHEumlNEumlSIT

Neni 4 Peumlrcaktimi i ekspozimit dhe vlereumlsimi i riskut

1 Neuml peumlrputhje me nenin 9 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e njeuml vlereumlsimi teuml peumlrshtatsheumlm dhe teuml mjaftuesheumlm teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve nga rrezatimi optik artificial dhe natyror Vlereumlsimi i riskut identifikon masat qeuml duhen marreuml

Neuml rastin e rrezatimit optik artificial puneumldheumlneumlsi identifikon burimet e tij teuml cilat mund teuml krijojneuml ekspozim teuml rreziksheumlm neuml vendin e puneumls dhe meuml pas vlereumlson nivelin e ekspozimit bazuar neuml elementet e meumlposhtme

a)matjen e nivelit teuml rrezatimit siccedil peumlrcaktohet neuml keumlteuml rregullore b)teuml dheumlnat e siguruara nga prodhuesi mbi nivelin e rrezatimit teuml njeuml pajisjeje teuml caktuar (kategoria e

emetimit teuml pajisjes neuml peumlrputhje me standardin e harmonizuar shqiptar) llambasistemi i llambeumls (grupi i riskut neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare) ose klaseumln e lazerit sipas standardit teuml harmonizuar shqiptar

c)llogaritjen e nivelit teuml rrezatimit kur eumlshteuml e mundur teuml kryhet Puneumldheumlneumlsi vlereumlson nivelet e ekspozimit duke marreuml parasysh teuml gjitha veprimtariteuml e lidhura me

skenareumlt e teuml gjitha proceseve teuml peumlrdorimit teuml ccedildo burimi teuml veccedilanteuml teuml rrezatimit artificial si veumlnia neuml puneuml sheumlrbimi mireumlmbajtja etj

Metodat dhe aparaturat e peumlrdorura neuml vlereumlsimin e riskut janeuml neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare

2 Vlereumlsimi matja dhe llogaritjet e peumlrmendura neuml pikeumln 1 teuml keumltij neni dhe vlereumlsimi i riskut planifikohen dhe zhvillohen nga sheumlrbime ose persona teuml specializuar sipas legjislacionit neuml fuqi

3 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet e rrezatimit optik artificial jokoherent varen nga niveli i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 1 teuml keumlsaj rregulloreje dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 07middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKElt NE le 07middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjera neumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04 VKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

4 Matjet dhe vlereumlsimi i riskut peumlr burimet artificiale teuml rrezatimit lazer varen nga niveli i matur i ekspozimit (NE) neuml lidhje me vlereumln kufi teuml ekspozimit (VKE) teuml peumlrcaktuar neuml peumlrputhje me shtojceumln 2 dhe kryhen neuml intervalet e meumlposhtme kohore

a) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml vit neumlse 08middotVKE lt NE le VKE b) teuml pakteumln njeuml hereuml neuml dy vjet neumlse 04middotVKE lt NE le 08middotVKE Puneumldheumlneumlsi mund teuml mos kryejeuml matje teuml tjeraneumlse gjateuml dy matjeve teuml fundit NE le 04middotVKE me

peumlrjashtim teuml rasteve kur ka pasur ndryshime neuml vendin e puneumls teuml cilat mund teuml ndikojneuml neuml nivelin e ekspozimit

5 Neuml vendet individuale teuml puneumls ku peumlrdoren pajisje lazer teuml klasave 1 1M 2 2M dhe 3R qeuml peumlrdoren neuml peumlrputhje me rekomandimet e prodhuesit peumlr operimin e tyre teuml sigurt mund teuml mos beumlhen matje teuml rrezatimit lazer teuml reflektuar ose teuml shpeumlrhapur

6 Neuml bazeuml teuml vlereumlsimit teuml nivelit teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi peumlrgatit grafikun me rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut i cili peumlrbeumlhet nga

- specifikimi i agjenteumlve teuml rreziksheumlm - teuml dheumlna mbi vlereumlsimin e nivelit teuml ekspozimit - vendndodhja si vendi i puneumls ose vendi individual i puneumls qeuml eumlshteuml vlereumlsuar - emri i sheumlrbimit ose personit teuml specializuar qeuml ka kryer vlereumlsimin

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

4

- metoda e peumlrdorur peumlr vlereumlsimin - niveli i peumlrcaktuar i ekspozimit - interpretimi i rezultateve 7 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml gjateuml vlereumlsimit teuml riskut teuml merren parasysh elementet e meumlposhtme a) niveli brezi i gjateumlsiseuml seuml valeumls si dhe koheumlzgjatja e ekspozimit ndaj burimeve artificiale teuml

rrezatimit optik b)ekspozimi ndaj burimeve natyrore teuml rrezatimit optik c)vlerat kufi teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml shtojcat 1 dhe2 teuml keumlsaj rregulloreje ccedil)ccedildo efekt i lidhur me sheumlndetin dhe sigurineuml e puneumlmarreumlsve qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml

ndjeshme teuml riskut d) ccedildo efekt i mundsheumlm mbi sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve qeuml rezulton nga

ndeumlrveprimet midis rrezatimit optik dhe substancave kimike fotosensitive neuml vendin e puneumls dh) ccedildo efekt indirekt si verbimi i peumlrkohsheumlm shpeumlrthimi ose zjarri e) ekzistenca e pajisjeve alternative teuml prodhuara peumlr teuml zvogeumlluar nivelet e ekspozimit ndaj

rrezatimit optik artificial euml) informacioni i peumlrshtatsheumlm i siguruar nga mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore peumlrfshireuml informacionin e

publikuar peumlr sa eumlshteuml e mundur f)burimet e shumeumlfishta teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik artificial g)klasifikimi i zbatuar peumlr njeuml pajisje lazer sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare dhe peumlr ccedildo

burim artificial qeuml mund teuml shkaktojeuml deumlm teuml ngjasheumlm me ateuml teuml njeuml pajisjeje lazer teuml klaseumls 3B ose 4 ose ccedildo klasifikim teuml ngjasheumlm

gj) informacioni i siguruar nga prodhuesit e burimeve teuml rrezatimit optik dhe pajisjeve teuml puneumls sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare

8 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml vlereumlsimi i riskut peumlrfshireuml teuml dheumlnat nga matjet dheose llogaritjet e nivelit teuml ekspozimit sipas pikeumls 1 teuml keumltij neni teuml dokumentohen neuml njeuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon konsultimin e tyre teuml meumlvonsheumlm sipas legjislacionit neuml fuqi

Vlereumlsimi i riskut mund teuml peumlrfshijeuml njeuml justifikim nga puneumldheumlneumlsi se natyra dhe shkalla e risqeve teuml lidhur me rrezatimin optik e beumljneuml teuml panevojsheumlm njeuml vlereumlsim teuml meumltejsheumlm teuml detajuar teuml riskut

Puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e rivlereumlsimit teuml riskut neumlse shfaqen ndryshime teuml reumlndeumlsishme teuml vendit teuml puneumls ose teuml rrethanave teuml tjera teuml cilat e beumljneuml teuml pavlefsheumlm vlereumlsimin e riskut ose kur rezultatet e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore tregojneuml se kjo eumlshteuml e nevojshme

Neni 5 Shmangia ose zvogeumllimi i ekspozimit

1 Mbi bazeumln e rezultateve teuml vlereumlsimit teuml riskut puneumldheumlneumlsi peumlrcakton veprimet teknike dhe

organizative teuml nevojshme peumlr teuml zvogeumlluar risqet qeuml krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik 2 Neuml rastet kur vlereumlsimi i riskut provon se ekziston mundeumlsia qeuml niveli i ekspozimit teuml

puneumlmarreumlsve teuml ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml tejkalojeuml vlerat kufi teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi i cili peumlrmban masa teknike dheose organizative teuml projektuara peumlr teuml parandaluar ekspozimin qeuml tejkalon vlerat kufi duke marreuml parasysh neuml veccedilanti

a)metoda teuml tjera teuml puneumls qeuml zvogeumllojneuml riskun nga rrezatimi optik b) peumlrzgjedhjen e pajisjeve qeuml emetojneuml meuml pak rrezatim optik duke marreuml parasysh puneumln qeuml duhet

kryer c) masat teknike peumlr zvogeumllimin e emetimit teuml rrezatimit optik peumlrfshireuml kur eumlshteuml e nevojshme

peumlrdorimin e pajisjeve peumlr bllokim dheose fikje automatike (interlocks) ekraneve mbrojteumlse ose mekanizmave teuml ngjasheumlm teuml mbrojtjes seuml sheumlndetit

ccedil)sisteme teuml peumlrshtatshme teuml mireumlmbajtjes seuml pajisjeve dhe vendeve teuml puneumls d) projektin dhe struktureumln e vendeve teuml puneumls dhe vendeve individuale teuml puneumls dh) kufizimin e koheumlzgjatjes dhe nivelit teuml ekspozimit e)pranineuml e pajisjeve mbrojteumlse individuale teuml peumlrshtatshme euml)udheumlzimet e prodhuesit lidhur me peumlrdorimin e sigurt teuml pajisjeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

5

3 Vendet e puneumls ku puneumlmarreumlsit mund teuml ekspozohen ndaj niveleve teuml rrezatimit optik nga burime artificiale qeuml tejkalojneuml vlerat kufi teuml ekspozimit tregohen neumlpeumlrmjet shenjave teuml peumlrshtatshme neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare dhe kur eumlshteuml teknikisht e mundur kufizohet aksesi neuml to

4 Puneumlmarreumlsit nuk ekspozohen ndaj rrezatimit optik mbi vlerat kufi teuml ekspozimit Neumlse pavareumlsisht masave teuml marra nga puneumldheumlneumlsi vlerat kufi teuml ekspozimit tejkalohen puneumldheumlneumlsi

- ndeumlrmerr veprime teuml menjeumlhershme peumlr teuml zvogeumlluar ekspozimin neumln vlerat kufi -identifikon arsyet e tejkalimit teuml vlerave kufi teuml ekspozimit - peumlrshtat masat mbrojteumlse dhe parandaluese neuml meumlnyreuml qeuml tejkalimi teuml mos peumlrseumlritet 5 Kur vlereumlsimi i riskut tregon njeuml risk peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve natyrore teuml

rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi me masa teknike dheose organizative peumlr zvogeumllimin neuml minimum teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin

6 Puneumldheumlneumlsi i peumlrshtat masat mbrojteumlse me keumlrkesat peumlr puneumlmarreumlsit e grupeve teuml veccedilanta teuml ndjeshme ndaj riskut

Neni 6

Informimi dhe formimi i puneumlmarreumlsve 1 Neuml peumlrputhje me dispozitat e nenit 12 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1022010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe

sheumlndetin neuml puneumlrdquo neumlse puneumlmarreumlsit ekspozohen ndaj rrezatimit optik neuml puneuml puneumldheumlneumlsi u jep atyre dheose peumlrfaqeumlsuesve teuml tyre informacion dhe formim teuml peumlrshtatsheumlm e teuml mjaftuesheumlm

2 Informimi dhe formimi peumlrfshijneuml a)masat e marra peumlr zbatimin e keumlsaj rregulloreje b)vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial dhe risqet potenciale teuml lidhura me to c)rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut peumlr vende individuale teuml veccedilanta teuml puneumls peumlrfshireuml rezultatet e

matjeve dheose llogaritjeve teuml niveleve teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik seuml bashku me njeuml shpjegim teuml dometheumlnies seuml tyre dhe teuml risqeve potenciale

ccedil)meumlnyreumln e identifikimit dhe raportimit teuml efekteve negative teuml ekspozimit mbi sheumlndetin d)rrethanat neuml teuml cilat puneumlmarreumlsve u lind e drejta peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore dh)praktikat e sigurta teuml puneumls peumlr teuml minimizuar risqet nga ekspozimi e)peumlrdorimin e duhur teuml pajisjeve teuml peumlrshtatshme teuml mbrojtjes individuale

Neni 7

Konsultimi dhe pjeseumlmarrja e puneumlmarreumlsve Neuml peumlrputhje me nenin 13 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi merr masa teuml peumlrshtatshme peumlr konsultimin dhe pjeseumlmarrjen e puneumlmarreumlsve neuml veccedilanti lidhur me vlereumlsimin e riskut dhe masat e marra ose qeuml duhen marreuml peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar ekspozimin ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenet 4 5 dhe 6 teuml keumlsaj rregulloreje

SEKSIONI III

DISPOZITA TEuml PEumlRZIERA

Neni 8 Mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore

1 Me qeumlllim parandalimin dhe kapjen neuml koheuml teuml ccedildo efekti negativ peumlr sheumlndetin dhe peumlr

parandalimin e risqeve afatgjata dhe ccedildo risku peumlr seumlmundje kronike si pasojeuml e rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi siguron mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore peumlr ccedildo puneumlmarreumls qeuml ekspozohet ndaj rrezatimit optik neuml puneuml neuml peumlrputhje me legjislacionin peumlrkateumls neuml fuqi

2 Objekti i kontrolleve mjekeumlsore duhet teuml jeteuml neuml peumlrputhje me llojin dhe brezin e rrezatimit optik teuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 3 teuml keumlsaj rregulloreje

3 Neumlse njeuml puneumlmarreumls raporton njeuml efekt negativ ose teuml papritur neuml sheumlndet ose neuml ccedildo rast kur konstatohet njeuml nivel ekspozimi mbi vlerat kufi puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e ekzaminimeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 4: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

4

- metoda e peumlrdorur peumlr vlereumlsimin - niveli i peumlrcaktuar i ekspozimit - interpretimi i rezultateve 7 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml gjateuml vlereumlsimit teuml riskut teuml merren parasysh elementet e meumlposhtme a) niveli brezi i gjateumlsiseuml seuml valeumls si dhe koheumlzgjatja e ekspozimit ndaj burimeve artificiale teuml

rrezatimit optik b)ekspozimi ndaj burimeve natyrore teuml rrezatimit optik c)vlerat kufi teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml shtojcat 1 dhe2 teuml keumlsaj rregulloreje ccedil)ccedildo efekt i lidhur me sheumlndetin dhe sigurineuml e puneumlmarreumlsve qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml

ndjeshme teuml riskut d) ccedildo efekt i mundsheumlm mbi sigurineuml dhe sheumlndetin e puneumlmarreumlsve qeuml rezulton nga

ndeumlrveprimet midis rrezatimit optik dhe substancave kimike fotosensitive neuml vendin e puneumls dh) ccedildo efekt indirekt si verbimi i peumlrkohsheumlm shpeumlrthimi ose zjarri e) ekzistenca e pajisjeve alternative teuml prodhuara peumlr teuml zvogeumlluar nivelet e ekspozimit ndaj

rrezatimit optik artificial euml) informacioni i peumlrshtatsheumlm i siguruar nga mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore peumlrfshireuml informacionin e

publikuar peumlr sa eumlshteuml e mundur f)burimet e shumeumlfishta teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik artificial g)klasifikimi i zbatuar peumlr njeuml pajisje lazer sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare dhe peumlr ccedildo

burim artificial qeuml mund teuml shkaktojeuml deumlm teuml ngjasheumlm me ateuml teuml njeuml pajisjeje lazer teuml klaseumls 3B ose 4 ose ccedildo klasifikim teuml ngjasheumlm

gj) informacioni i siguruar nga prodhuesit e burimeve teuml rrezatimit optik dhe pajisjeve teuml puneumls sipas standardeve teuml harmonizuara shqiptare

8 Puneumldheumlneumlsi siguron qeuml vlereumlsimi i riskut peumlrfshireuml teuml dheumlnat nga matjet dheose llogaritjet e nivelit teuml ekspozimit sipas pikeumls 1 teuml keumltij neni teuml dokumentohen neuml njeuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon konsultimin e tyre teuml meumlvonsheumlm sipas legjislacionit neuml fuqi

Vlereumlsimi i riskut mund teuml peumlrfshijeuml njeuml justifikim nga puneumldheumlneumlsi se natyra dhe shkalla e risqeve teuml lidhur me rrezatimin optik e beumljneuml teuml panevojsheumlm njeuml vlereumlsim teuml meumltejsheumlm teuml detajuar teuml riskut

Puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e rivlereumlsimit teuml riskut neumlse shfaqen ndryshime teuml reumlndeumlsishme teuml vendit teuml puneumls ose teuml rrethanave teuml tjera teuml cilat e beumljneuml teuml pavlefsheumlm vlereumlsimin e riskut ose kur rezultatet e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore tregojneuml se kjo eumlshteuml e nevojshme

Neni 5 Shmangia ose zvogeumllimi i ekspozimit

1 Mbi bazeumln e rezultateve teuml vlereumlsimit teuml riskut puneumldheumlneumlsi peumlrcakton veprimet teknike dhe

organizative teuml nevojshme peumlr teuml zvogeumlluar risqet qeuml krijohen nga ekspozimi ndaj rrezatimit optik 2 Neuml rastet kur vlereumlsimi i riskut provon se ekziston mundeumlsia qeuml niveli i ekspozimit teuml

puneumlmarreumlsve teuml ekspozuar ndaj burimeve artificiale teuml rrezatimit optik teuml tejkalojeuml vlerat kufi teuml ekspozimit puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi i cili peumlrmban masa teknike dheose organizative teuml projektuara peumlr teuml parandaluar ekspozimin qeuml tejkalon vlerat kufi duke marreuml parasysh neuml veccedilanti

a)metoda teuml tjera teuml puneumls qeuml zvogeumllojneuml riskun nga rrezatimi optik b) peumlrzgjedhjen e pajisjeve qeuml emetojneuml meuml pak rrezatim optik duke marreuml parasysh puneumln qeuml duhet

kryer c) masat teknike peumlr zvogeumllimin e emetimit teuml rrezatimit optik peumlrfshireuml kur eumlshteuml e nevojshme

peumlrdorimin e pajisjeve peumlr bllokim dheose fikje automatike (interlocks) ekraneve mbrojteumlse ose mekanizmave teuml ngjasheumlm teuml mbrojtjes seuml sheumlndetit

ccedil)sisteme teuml peumlrshtatshme teuml mireumlmbajtjes seuml pajisjeve dhe vendeve teuml puneumls d) projektin dhe struktureumln e vendeve teuml puneumls dhe vendeve individuale teuml puneumls dh) kufizimin e koheumlzgjatjes dhe nivelit teuml ekspozimit e)pranineuml e pajisjeve mbrojteumlse individuale teuml peumlrshtatshme euml)udheumlzimet e prodhuesit lidhur me peumlrdorimin e sigurt teuml pajisjeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

5

3 Vendet e puneumls ku puneumlmarreumlsit mund teuml ekspozohen ndaj niveleve teuml rrezatimit optik nga burime artificiale qeuml tejkalojneuml vlerat kufi teuml ekspozimit tregohen neumlpeumlrmjet shenjave teuml peumlrshtatshme neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare dhe kur eumlshteuml teknikisht e mundur kufizohet aksesi neuml to

4 Puneumlmarreumlsit nuk ekspozohen ndaj rrezatimit optik mbi vlerat kufi teuml ekspozimit Neumlse pavareumlsisht masave teuml marra nga puneumldheumlneumlsi vlerat kufi teuml ekspozimit tejkalohen puneumldheumlneumlsi

- ndeumlrmerr veprime teuml menjeumlhershme peumlr teuml zvogeumlluar ekspozimin neumln vlerat kufi -identifikon arsyet e tejkalimit teuml vlerave kufi teuml ekspozimit - peumlrshtat masat mbrojteumlse dhe parandaluese neuml meumlnyreuml qeuml tejkalimi teuml mos peumlrseumlritet 5 Kur vlereumlsimi i riskut tregon njeuml risk peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve natyrore teuml

rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi me masa teknike dheose organizative peumlr zvogeumllimin neuml minimum teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin

6 Puneumldheumlneumlsi i peumlrshtat masat mbrojteumlse me keumlrkesat peumlr puneumlmarreumlsit e grupeve teuml veccedilanta teuml ndjeshme ndaj riskut

Neni 6

Informimi dhe formimi i puneumlmarreumlsve 1 Neuml peumlrputhje me dispozitat e nenit 12 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1022010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe

sheumlndetin neuml puneumlrdquo neumlse puneumlmarreumlsit ekspozohen ndaj rrezatimit optik neuml puneuml puneumldheumlneumlsi u jep atyre dheose peumlrfaqeumlsuesve teuml tyre informacion dhe formim teuml peumlrshtatsheumlm e teuml mjaftuesheumlm

2 Informimi dhe formimi peumlrfshijneuml a)masat e marra peumlr zbatimin e keumlsaj rregulloreje b)vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial dhe risqet potenciale teuml lidhura me to c)rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut peumlr vende individuale teuml veccedilanta teuml puneumls peumlrfshireuml rezultatet e

matjeve dheose llogaritjeve teuml niveleve teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik seuml bashku me njeuml shpjegim teuml dometheumlnies seuml tyre dhe teuml risqeve potenciale

ccedil)meumlnyreumln e identifikimit dhe raportimit teuml efekteve negative teuml ekspozimit mbi sheumlndetin d)rrethanat neuml teuml cilat puneumlmarreumlsve u lind e drejta peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore dh)praktikat e sigurta teuml puneumls peumlr teuml minimizuar risqet nga ekspozimi e)peumlrdorimin e duhur teuml pajisjeve teuml peumlrshtatshme teuml mbrojtjes individuale

Neni 7

Konsultimi dhe pjeseumlmarrja e puneumlmarreumlsve Neuml peumlrputhje me nenin 13 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi merr masa teuml peumlrshtatshme peumlr konsultimin dhe pjeseumlmarrjen e puneumlmarreumlsve neuml veccedilanti lidhur me vlereumlsimin e riskut dhe masat e marra ose qeuml duhen marreuml peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar ekspozimin ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenet 4 5 dhe 6 teuml keumlsaj rregulloreje

SEKSIONI III

DISPOZITA TEuml PEumlRZIERA

Neni 8 Mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore

1 Me qeumlllim parandalimin dhe kapjen neuml koheuml teuml ccedildo efekti negativ peumlr sheumlndetin dhe peumlr

parandalimin e risqeve afatgjata dhe ccedildo risku peumlr seumlmundje kronike si pasojeuml e rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi siguron mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore peumlr ccedildo puneumlmarreumls qeuml ekspozohet ndaj rrezatimit optik neuml puneuml neuml peumlrputhje me legjislacionin peumlrkateumls neuml fuqi

2 Objekti i kontrolleve mjekeumlsore duhet teuml jeteuml neuml peumlrputhje me llojin dhe brezin e rrezatimit optik teuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 3 teuml keumlsaj rregulloreje

3 Neumlse njeuml puneumlmarreumls raporton njeuml efekt negativ ose teuml papritur neuml sheumlndet ose neuml ccedildo rast kur konstatohet njeuml nivel ekspozimi mbi vlerat kufi puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e ekzaminimeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 5: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

5

3 Vendet e puneumls ku puneumlmarreumlsit mund teuml ekspozohen ndaj niveleve teuml rrezatimit optik nga burime artificiale qeuml tejkalojneuml vlerat kufi teuml ekspozimit tregohen neumlpeumlrmjet shenjave teuml peumlrshtatshme neuml peumlrputhje me standardet e harmonizuara shqiptare dhe kur eumlshteuml teknikisht e mundur kufizohet aksesi neuml to

4 Puneumlmarreumlsit nuk ekspozohen ndaj rrezatimit optik mbi vlerat kufi teuml ekspozimit Neumlse pavareumlsisht masave teuml marra nga puneumldheumlneumlsi vlerat kufi teuml ekspozimit tejkalohen puneumldheumlneumlsi

- ndeumlrmerr veprime teuml menjeumlhershme peumlr teuml zvogeumlluar ekspozimin neumln vlerat kufi -identifikon arsyet e tejkalimit teuml vlerave kufi teuml ekspozimit - peumlrshtat masat mbrojteumlse dhe parandaluese neuml meumlnyreuml qeuml tejkalimi teuml mos peumlrseumlritet 5 Kur vlereumlsimi i riskut tregon njeuml risk peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj burimeve natyrore teuml

rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi harton dhe zbaton njeuml plan veprimi me masa teknike dheose organizative peumlr zvogeumllimin neuml minimum teuml riskut peumlr sigurineuml dhe sheumlndetin

6 Puneumldheumlneumlsi i peumlrshtat masat mbrojteumlse me keumlrkesat peumlr puneumlmarreumlsit e grupeve teuml veccedilanta teuml ndjeshme ndaj riskut

Neni 6

Informimi dhe formimi i puneumlmarreumlsve 1 Neuml peumlrputhje me dispozitat e nenit 12 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1022010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe

sheumlndetin neuml puneumlrdquo neumlse puneumlmarreumlsit ekspozohen ndaj rrezatimit optik neuml puneuml puneumldheumlneumlsi u jep atyre dheose peumlrfaqeumlsuesve teuml tyre informacion dhe formim teuml peumlrshtatsheumlm e teuml mjaftuesheumlm

2 Informimi dhe formimi peumlrfshijneuml a)masat e marra peumlr zbatimin e keumlsaj rregulloreje b)vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial dhe risqet potenciale teuml lidhura me to c)rezultatet e vlereumlsimit teuml riskut peumlr vende individuale teuml veccedilanta teuml puneumls peumlrfshireuml rezultatet e

matjeve dheose llogaritjeve teuml niveleve teuml ekspozimit ndaj rrezatimit optik seuml bashku me njeuml shpjegim teuml dometheumlnies seuml tyre dhe teuml risqeve potenciale

ccedil)meumlnyreumln e identifikimit dhe raportimit teuml efekteve negative teuml ekspozimit mbi sheumlndetin d)rrethanat neuml teuml cilat puneumlmarreumlsve u lind e drejta peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore dh)praktikat e sigurta teuml puneumls peumlr teuml minimizuar risqet nga ekspozimi e)peumlrdorimin e duhur teuml pajisjeve teuml peumlrshtatshme teuml mbrojtjes individuale

Neni 7

Konsultimi dhe pjeseumlmarrja e puneumlmarreumlsve Neuml peumlrputhje me nenin 13 teuml ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

puneumldheumlneumlsi merr masa teuml peumlrshtatshme peumlr konsultimin dhe pjeseumlmarrjen e puneumlmarreumlsve neuml veccedilanti lidhur me vlereumlsimin e riskut dhe masat e marra ose qeuml duhen marreuml peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar ekspozimin ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenet 4 5 dhe 6 teuml keumlsaj rregulloreje

SEKSIONI III

DISPOZITA TEuml PEumlRZIERA

Neni 8 Mbikeumlqyrja sheumlndeteumlsore

1 Me qeumlllim parandalimin dhe kapjen neuml koheuml teuml ccedildo efekti negativ peumlr sheumlndetin dhe peumlr

parandalimin e risqeve afatgjata dhe ccedildo risku peumlr seumlmundje kronike si pasojeuml e rrezatimit optik puneumldheumlneumlsi siguron mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore peumlr ccedildo puneumlmarreumls qeuml ekspozohet ndaj rrezatimit optik neuml puneuml neuml peumlrputhje me legjislacionin peumlrkateumls neuml fuqi

2 Objekti i kontrolleve mjekeumlsore duhet teuml jeteuml neuml peumlrputhje me llojin dhe brezin e rrezatimit optik teuml peumlrcaktuar neuml shtojceumln 3 teuml keumlsaj rregulloreje

3 Neumlse njeuml puneumlmarreumls raporton njeuml efekt negativ ose teuml papritur neuml sheumlndet ose neuml ccedildo rast kur konstatohet njeuml nivel ekspozimi mbi vlerat kufi puneumldheumlneumlsi siguron kryerjen e ekzaminimeve

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 6: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

6

mjekeumlsore teuml peumlrshtatshme peumlr puneumlmarreumlsin neuml fjaleuml neuml peumlrputhje me legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore

4 Ekzaminimi mjekeumlsor kryhet neuml teuml gjitha rastet kur si rezultat i mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore njeuml puneumlmarreumls konstatohet me njeuml seumlmundje ose me pasoja negative sheumlndeteumlsore qeuml nga mjeku i puneumls konsiderohen se janeuml rezultat i ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml puneuml Mjeku i puneumls kur e konsideron teuml nevojshme mund teuml konsultohet me njeuml specialist teuml fusheumls

5 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni kur vlerat kufi tejkalohen ose identifikohen efekte negative neuml sheumlndet peumlrshireuml seumlmundje teuml ndryshme

a) puneumlmarreumlsi informohet nga mjeku i puneumls mbi rezultatet qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht dhe neuml veccedilanti informohet dhe keumlshillohet mbi ccedildo mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml cileumls duhet trsquoi neumlnshtrohet pas peumlrfundimit teuml ekspozimit

b) puneumldheumlneumlsi informohet peumlr ccedildo gjetje teuml reumlndeumlsishme teuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore duke marreuml parasysh ccedildo konfidencialitet mjekeumlsor

3 Neuml teuml gjitha rastet e peumlrmendura neuml pikat 3 dhe 4 teuml keumltij neni puneumldheumlneumlsi a) rishikon vlereumlsimin e riskut b) rishikon masat e parashikuara dhe teuml marra peumlr teuml shmangur ose zvogeumlluar risqet c) merr parasysh ccedildo keumlshilleuml teuml mjekut teuml puneumls teuml njeuml personi me kualifikim teuml peumlrshtatsheumlm ose teuml

njeuml autoriteti kompetent peumlr zbatimin e masave peumlr shmangien ose zvogeumllimin e riskut ccedil) merr masa peumlr mbikeumlqyrje sheumlndeteumlsore teuml vazhduar dhe siguron rishikimin e gjendjes

sheumlndeteumlsore teuml ccedildo puneumlmarreumlsi tjeteumlr qeuml ka qeneuml i ekspozuar neuml meumlnyreuml teuml ngjashme Neuml raste teuml tilla mjeku i puneumls ose autoriteti kompetent mund teuml propozojneuml qeuml personi i ekspozuar trsquoi neumlnshtrohet njeuml ekzaminimi mjekeumlsor

4 Teuml dheumlnat e mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore peumlr secilin puneumlmarreumls dokumentohen dhe peumlrditeumlsohen neuml karteleumln e sheumlndetit neuml puneumlneuml peumlrputhje me legjislacionin peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore me legjislacionin peumlr mbrojtjen e teuml dheumlnave personale dhe neuml formeuml teuml peumlrshtatshme qeuml lejon shqyrtimin e tyre teuml meumlvonsheumlm Puneumlmarreumlsi me keumlrkeseuml teuml tij ka akses te teuml dheumlnat e sheumlndetit qeuml kaneuml lidhje me teuml personalisht

Neni 9 Sanksionet

Peumlr shkelje teuml dispozitave teuml keumlsaj rregulloreje vendosen sanksionet e peumlrcaktuara neuml nenin 43 teuml

ligjit nr 10237 dateuml 1822010 ldquoPeumlr sigurineuml dhe sheumlndetin neuml puneumlrdquo

SHTOJCA I VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK ARTIFICIAL JOKOHERENT Nivelet e rrezatimit ose ekspozimit ndaj rrezatimit optik qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit optik mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formulat duhen peumlrdorur neuml vareumlsi teuml brezit teuml frekuencave teuml rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml treguara neuml tabeleumln 11 Peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatimit optik mund teuml jeneuml teuml peumlrdorshme meuml shumeuml se njeuml nivel i ekspozimit dhe vlereuml kufi korresponduese e ekspozimit

Shkronjatldquoardquo deri meuml ldquoordquo meuml poshteuml i referohen rreshtave korrespondues teuml tabeleumls 11 (a)

int int0

400λ

180λ eff λd)λ()λ( E

t nm

nm

StH sdotsdotsdot==

(Heff eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 180-400 nm)

(b) int int sdotsdot=

=λλ

t

0

nm 400

nm 315UVA dtdλ)tλ(EH

(HUVA eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 315-400 nm)

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 7: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

7

(c)

(d)

intnm 007

nm 003B λd)λ(Β)λ( LL

=λλ sdotsdot=

(LB eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 300-700 nm)

(e) (f)

int

nm 007

nm 003B λd)λ(B)λ( EE

=

=

sdotsdotsdot=λ

λλ

(EB eumlshteuml relevante veteumlm neuml gameumln 300-700 nm)

(g) deri neuml (l)

int2

1

λ

λR λd)λ(R)λ( LL sdotsdot= λ

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n)

int

=λλ sdot=

nm 3000

nm 780IR λd)λ( EE

(EIR eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 780-3000 nm)

(o) int int sdotsdot=

=

=

t

0

nm 3000

nm 380leumlkureuml dtdλ)tλ( EH

λ

λλ

(Hleumlkureuml eumlshteuml relevante veteumlm neuml brezin 380-3000 nm)

Peumlr efekt teuml keumlsaj rregulloreje formulat e meumlsipeumlrme mund teuml zeumlvendeumlsohen nga shprehjet e meumlposhtme duke peumlrdorur vlerat diskrete siccedil peumlrcaktohet neuml tabelat e meumlposhtme

(a)

sum=λ

=λλ ∆sdotsdot=

nm400

nm180eff λ)λ(SEE

dhe Heff frac14 Eeff Δt

(b) sum=λ

=λλ ∆sdot=

nm400

nm315UVA λEE

dhe HUVA frac14 EUVA Δt

(c) (d) Δλ)λ(BLL sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(e) (f) Δλ)λ(BEE sum

nm700λ

nm300λλB sdotsdot=

=

=

(g) deri neuml (l) λ∆sdotλsdot )R(L=L sum

2

1

λ

λλR

(Shih tabeleumln 11 peumlr vlera teuml peumlrshtatshme teuml λ1 dhe λ2)

(m) (n) ΔλEE sum

nm3000λ

nm780λλIR sdot=

=

=

dhe Hleumlkureuml frac14 Eleumlkureuml Δt

(o) ΔλE sum

3000λ

380λλleumlkureuml sdot=

=

=

nm

nm

E

Sheumlnime Eλ (λt) Eλ iradianca spektrale apo densiteti spektral i fuqiseuml eumlshteuml fuqia e rrezatimit reumlneumls peumlr njeumlsi

teuml sipeumlrfaqes i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr nanometeumlr [Euml mminus2 nmminus1] vlerat e Eλ (λ t) dhe Eλ peumlrftohen nga matjet ose mund teuml sigurohen nga prodhuesi i pajisjes

Eeff iradianca efektive (brezi UV) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls 180 nm deri neuml 400 nm i ponderuar spektralisht sipas S (λ) e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katroreuml[mminus2]

H ekspozimi neuml rrezatim eumlshteuml integrali neuml koheuml i fluksit teuml rrezatimit i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Heff ekspozimi radiant efektiv eumlshteuml ekspozimi radiant i ponderuar spektralisht sipas S (λ) i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

EUVA fluksi total i rrezatimit (UVA) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA 315 nm deri neuml 400 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [ mminus2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 8: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

8

HUVA ekspozimi radiant (UVA) eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls brenda brezit seuml gjateumlsiseuml seuml valeumls UVA nga 315 nm deri neuml 400 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [ mminus2]

S (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e efekteve sheumlndeteumlsore neuml sy dhe leumlkureuml nga gjateumlsia e valeumls teuml rrezatimit UV (tabela 12) [pa dimensione]

t Δt koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Δ λ gjereumlsia e brezit peumlr intervalet e llogaritjes ose teuml matjes e shprehur neuml nanometeumlr [nm] Lλ (λ) Lλ radianca spektrale e burimit e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian peumlr

nanometeumlr [W mminus2 sr minus1 nmminus1] R (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml nga gjateumlsia e valeumls teuml

deumlmtimit termal teuml shkaktuar te syteuml nga rrezatimi i duksheumlm dhe IKA (tabela 13) [pa dimensione] LR radianca efektive (deumlmtimi termal) eumlshteuml radianca e ponderuar spektralisht sipas R (λ) i

shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] B (λ) koeficienti spektral qeuml merr neuml konsiderateuml vareumlsineuml e deumlmtimit fotokimik teuml

shkaktuar te syteuml nga gjateumlsia e valeumls neumlpeumlrmjet rrezatimit blu (tabela 13) [pa dimensione] LB radianca efektive (drita blu) eumlshteuml radianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror peumlr steradian [W mminus2 sr minus1] EB iradianca efektive (drita blu) eumlshteuml iradianca e llogaritur e ponderuar spektralisht sipas B

(λ) eshprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] EIR iradianca totale (deumlmtim termal) eumlshteuml iradianca e llogaritur brenda brezit teuml gjateumlsiseuml seuml

valeumls infra teuml kuqe 780 nm deri neuml 3000 nm e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2] Eleumlkureuml iradianca totale (VIS IKA dhe IKB) eumlshteuml fluksi i rrezatimit i llogaritur brenda

brezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 nm deri meuml 3000 nm i shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]

Hleumlkureuml ekspozimi radiant eumlshteuml integrali neuml koheuml dhe gjateumlsi vale ose shuma e iradianceumls

brendabrezit teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls seuml dukshme dhe infra teuml kuqe 380 deri meuml 3000 nm i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror (J mminus2)

α subtensa keumlndore eumlshteuml keumlndi i formuar nga njeuml burim i duksheumlm siccedil shihet neuml njeuml pikeuml neuml hapeumlsireuml i shprehur neuml miliradian (mrad) Burimi i duksheumlm eumlshteuml objekti real apo virtual qeuml formon imazhin retinal meuml teuml vogeumll teuml mundsheumlm

Tabela 11 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr rrezatimin optik artificial jokoherent In

deks Gjateumlsia e

valeumls nm Vlera kufi e

ekspozimit Njeumlsiteuml Koment Pjesa e

trupit Rreziku

180-400 (UVA

UVB dhe UVC)

Heff = 30 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] kornea e syrit

konjunktiva

lentja leumlkura

fotokeratiti

konjunktiviti

kataraktogjenezis

eritema elastozis kancer i

leumlkureumls 315-400

(UVA) HUVA = 104 Vlera ditore 8

oreuml

[J m-2] lentja e syrit

kataraktogjenezis

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 9: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

9

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

300-700 (drita blu)

shih sheumlnimin 1

LB = t

610

peumlr t le 10 000

s

LB [Euml m-2 sr-1]

t [sekonda]

peumlr α ge 11

mrad

retina e

syrit

fotoretinit

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

LB = 100 peumlr t gt 10 000

s

[W m-2 sr-1]

300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = t100

peumlr t le 10 000

s

EB [W m-2]

t [sekonda]

peumlr α lt 11

mrad shih sheumlnimin

2 300-700 (drita blu) shih

sheumlnimin 1

EB = 001 t gt10 000 s

[W m-2]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

7

C1082

peumlr t gt10 s

[Wm-2 sr-1]

Cα = 17 for α le 17 mrad Cα = α peumlr 17 le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad λ1= 380 λ2=

1400

retina e

syrit

djegie e

retineumls

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = 250

α

7

tC105

peumlr 10 micros le t

le 10 s

LR[W m-2 sr-1]

t [sekonda]

380-1 400 (VIS dhe

IKA)

LR = α

8

C10898

peumlr t lt10 micros

[W m-2 sr-1]

780-1 400 (IKA) LR = α

6

C106

peumlr t gt 10 s

[W m-2 sr-1]

Cα = 11 peumlr α le 11 mrad Cα = α peumlr 11le α le 100

mrad Cα = 100 peumlr α gt 100 mrad (fusha e

veumlshtrimit e matjes 11 mrad)

λ1= 780 λ2=

1 400

retina e syrit

retina e syrit

780-1 400 (IKA) LR =

250α

7

C105t

peumlr 10 micros le t le 10 s

LR [W m-2 sr-1]

t [sekonda]

780-1 400 (IKA) LR = α

8

C10898

peumlr t lt 10 micros

[W m-2 sr-1]

780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 18 000t-075

peumlr t le 1 000 s

E [Wm-2]

t [sekonda]

kornea e

syrit lentja

djegie e

korneseuml kataraktog

jenezis 780-3 000 (IKA dhe

IKB)

EIR = 100 peumlr t gt 1 000 s

[W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 10: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

10

Indeks

Gjateumlsia e valeumls nm

Vlera kufi e ekspozimit

Njeumlsiteuml Koment Pjesa e trupit

Rreziku

380-3 000 (VIS IKA dhe IKB)

Hleumlkureuml = 20 000t025

peumlr t lt 10 s

H [J m-2]

t [sekonda]

leumlkura djegie

Sheumlnimi 1 Brezi prej 300 deri neuml 700 nm mbulon pjeseuml teuml UVB teuml gjitheuml UVA dhe pjeseumln meuml teuml

madhe teuml rrezatimit teuml duksheumlm megjithateuml riskut lidhur me keumlteuml i referohemi zakonisht si risku nga lsquodrita blursquo Drita blu sakteumlsisht mbulon veteumlm brezin prej afeumlrsisht 400 deri neuml 490 nm

Sheumlnimi 2 Peumlr fiksim teuml qeumlndruesheumlm teuml burimeve shumeuml teuml vogla me njeuml subtensekeumlndore lt11 mrad LB mund teuml konvertohet neuml EB Kjo normalisht zbatohet veteumlm peumlr instrumentet e syrit apo njeuml syri teuml stabilizuar gjateuml anesteziseuml ldquoKoha e shikimit teuml pa leumlvizurrdquo maksimale peumlrftohet nga tmax = 100EB me EB e shprehur neuml W mminus2 Peumlr shkak teuml leumlvizjeve teuml syrit gjateuml detyrave normale teuml shikimit kjo nuk tejkalon 100 s

Tabela 12 S (λ) [pa dimensione] 180 nm deri meuml 400 nm λ neuml

nm S(λ) λ neuml nm S (λ) λ neuml

nm S (λ) λ neuml nm S (λ) λ

neumlnm S (λ)

180 00120

228 01737

276 09434 324 0000520

372 0000086

181 00126

229 01819

277 09272 325 0000500

373 0000083

182 00132

230 01900

278 09112 326 0000479

374 0000080

183 00138

231 01995

279 08954 327 0000459

375 0000077

184 00144

232 02089

280 08800 328 0000440

376 0000074

185 00151

233 02188

281 08568 329 0000425

377 0000072

186 00158

234 02292

282 08342 330 0000410

378 0000069

187 00166

235 02400

283 08122 331 0000396

379 0000066

188 00173

236 02510

284 07908 332 0000383

380 0000064

189 00181

237 02624

285 07700 333 0000370

381 0000062

190 00190

238 02744

286 07420 334 0000355

382 0000059

191 00199

239 02869

287 07151 335 0000340

383 0000057

192 00208

240 03000

288 06891 336 0000327

384 0000055

193 00218

241 03111

289 06641 337 0000315

385 0000053

194 00228

242 03227

290 06400 338 0000303

386 0000051

195 00239

243 03347

291 06186 339 0000291

387 0000049

196 00250

244 03471

292 05980 340 0000280

388 0000047

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 11: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

11

197 00262

245 03600

293 05780 341 0000271

389 0000046

198 00274

246 03730

294 05587 342 0000263

390 0000044

199 00287

247 03865

295 05400 343 0000255

391 0000042

200 00300

248 04005

296 04984 344 0000248

392 0000041

201 00334

249 04150

297 04600 345 0000240

393 0000039

202 00371

250 04300

298 03989 346 0000231

394 0000037

203 00412

251 04465

299 03459 347 0000223

395 0000036

204 00459

252 04637

300 03000 348 0000215

396 0000035

205 00510

253 04815

301 02210 349 0000207

397 0000033

206 00551

254 05000

302 01629 350 0000200

398 0000032

207 00595

255 05200

303 01200 351 0000191

399 0000031

208 00643

256 05437

304 00849 352 0000183

400 0000030

209 00694

257 05685

305 00600 353 0000175

210 00750

258 05945

306 00454 354 0000167

211 00786

259 06216

307 00344 355 0000160

212 00824

260 06500

308 00260 356 0000153

213 00864

261 06792

309 00197 357 0000147

214 00906

262 07098

310 00150 358 0000141

215 00950

263 07417

311 00111 359 0000136

216 00995

264 07751

312 00081 360 0000130

217 01043

265 08100

313 00060 361 0000126

218 01093

266 08449

314 00042 362 0000122

219 01145

267 08812

315 00030 363 0000118

220 01200

268 09192

316 00024 364 0000114

221 01257

269 09587

317 00020 365 0000110

222 01316

270 10000

318 00016 366 0000106

223 013 271 099 319 00012 367 00001

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 12: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

12

78 19 03 224 014

44 272 098

38 320 00010 368 00000

99

225 01500

273 09758

321 0000819

369 0000096

226 01583

274 09679

322 0000670

370 0000093

227 01658

275 09600

323 0000540

371 0000090

Tabela 13 B (λ) R (λ) [pa dimensione] 380 nm deri meuml 1400 nm λ neumlnm B(λ) R (λ) 300 le λ lt 380 001 mdash 380 001 01 385 0013 013 390 0025 025 395 005 05 400 01 1 405 02 2 410 04 4 415 08 8 420 09 9 425 095 95 430 098 98 435 1 10 440 1 10 445 097 97 450 094 94 455 09 9 460 08 8 465 07 7 470 062 62 475 055 55 480 045 45 485 032 32 490 022 22 495 016 16 500 01 1 500 lt λ le 600 10002middot(450-λ) 1 600 lt λ le 700 0001 1 700 lt λ le 1050 mdash 100002middot(700- λ) 1050 lt λ le 1150 mdash 02 1150 lt λ le 1200 mdash 02middot10002middot(1150- λ) 1200 lt λ le 1400 mdash 002 SHTOJCA II VLERAT KUFI TEuml EKSPOZIMIT PEumlR RREZATIMIN OPTIK LAZER Nivelet e rrezatimit (ekspozimit) ndaj rrezatimit lazer qeuml lidhen me efektet biofizike teuml ekspozimit

ndaj rrezatimit lazer mund teuml peumlrcaktohen me formulat e meumlposhtme Formula qeuml duhet peumlrdorur

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 13: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

13

varet nga gjateumlsia e valeumls dhe koheumlzgjatja e rrezatimit teuml emetuar nga burimi dhe rezultatet duhet teuml krahasohen me vlerat kufi korresponduese teuml ekspozimit teuml dheumlna neuml tabeleumln 22 deri neuml 24 Meuml shumeuml se njeuml vlereuml e ekspozimit dhe kufi korrespondues i ekspozimit mund teuml jeneuml relevanteuml peumlr njeuml burim teuml dheumlneuml teuml rrezatim optik lazer

Koeficienteumlt e peumlrdorur si mjete llogaritjeje brenda tabelave 22 deri meuml 24 janeuml renditur neuml tabeleumln 25 dhe korrigjimet peumlr ekspozimin e peumlrseumlritur janeuml renditur neuml tabeleumln 26

dAdPE =

[W m-2]

int sdot=t

0

td)t(EH[J m-2]

Sheumlnime dP fuqia e shprehur neuml vat [W] dA sipeumlrfaqja e shprehur neuml meteumlr katroreuml [m2] E (t) E iradianca ose densiteti i fuqiseuml fuqia e rrezatimit qeuml bie peumlr njeumlsi teuml sipeumlrfaqes

peumlrgjitheumlsisht e shprehur neuml vat peumlr meteumlr katror [W mminus2]Vlerat e E(t) E vijneuml nga matjet apo mund teuml ofrohen nga prodhuesi i pajisjes

H Ekspozimi radiant integrali kohor i iradianceumls i shprehur neuml xhaul peumlr meteumlr katror [J m-2]

t koha koheumlzgjatja e ekspozimit e shprehur neuml sekonda [s] λ gjateumlsia e valeumls eshprehur neuml nanometeumlr [nm] γ keumlndi i konit kufizues teuml fusheumls seuml veumlshtrimit teuml matjes i shprehur neuml miliradian [mrad] γm fusha e veumlshtrimit e matjes e shprehur neuml miliradian [mrad] α subtensa keumlndore e njeuml burimi e shprehur neuml miliradian [mrad] hapja kufizuese zona rrethore mbi teuml cileumln janeuml mesatarizuar densiteti i fuqiseuml ose ekspozimi radiant G radianca e integruar integrali i radianceumls peumlr njeuml koheuml ekspozimi shprehur si energjia

radiante peumlr njeumlsi teuml zoneumls teuml njeuml sipeumlrfaqeje rrezatuese peumlr njeumlsi teuml keumlndit teuml ngurteuml teuml emetimit neuml xhaul peumlr meteumlr katror peumlr steradian [J mminus2 sr minus1]

Tabela 21 Rreziqet e rrezatimit Gjateumlsia e valeumls

[nm] Brezi i

rrezatimit Organ

i i prekur Rreziku Tabela me vlerat

kufi teuml ekspozimit 180- 400 UV syri deumlmtim fotokimik dhe

deumlmtim termik 22 23

180- 400 UV leumlkura eritema 24 400- 700 VIS syri deumlmtim i retineumls 22 400- 600 VIS syri deumlmtim fotokimik 23 400- 700 VIS leumlkura deumlmtim termik 24 700- 1400 IKA syri deumlmtim termik 22 23 700- 1400 IKA leumlkura deumlmtim termik 24 1400- 2600 IKB syri deumlmtim termik 22 2600- 106 IKC syri deumlmtim termik 22 1400- 106 IKB

IKC syri deumlmtim termik 23

1400- 106 IKB IKC

leumlkura deumlmtim termik 24 Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 14: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

14

Tabela 22 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml shkurteumlr lt 10 s

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

UVC

180 - 280

1 m

m p

eumlr t

lt0

3 s

15

middot t0

375

for 0

3lt

tlt10

s

E = 3 1010 [W m-2] shih sheumlnimin c

H = 30 [J m-2]

UVB

280 - 302

303 H = 40 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-9 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 304 H = 60 [J m-2] neumlse t lt 13 middot 10-8 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 305 H = 100 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 306 H = 160 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-7 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 307 H = 250 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-6 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 308 H = 400 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-5 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2] shih sheumlnimin d 309 H = 630 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 10-4 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025[J m-2 ] shih sheumlnimin d 310 H = 103 [J m-2] neumlse t lt 10 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 311 H = 16 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 67 middot 10-3 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 312 H = 25 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 40 middot 10-2 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 313 H = 40 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 26 middot 10-1 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d 314 H = 63 middot 103 [J m-2] neumlse t lt 16 middot 100 ateumlhereuml H = 56 middot 103 t 025 [J m-2 ] shih sheumlnimin d

UVA

315 - 400

H = 56 middot 103 t 025 [J m-2]

dukshme amp

400 - 700 7

mm

H = 15 middot 10-4 CE [J m-2]

H = 27 middot 104 t 075 CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CE [J m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 15: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

15

Gjateumlsia e valeumls a [nm] ha

pja Koheumlzgjatja [s]

10-13 - 10-11 10-11 - 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 18

10-5 18 10-5 - 5 10-5 5 10-5 - 10-3 10-3 ndash 101

IKA 700 -

1 050 H = 15 middot 10-

4 CA CE [J m-2]

H=27 middot 104 t 075 CA CE [J m-2]

H = 5 middot 10-3 CA CE [J m-2] H = 18 middot t 075 CA CE [J m-2]

1 050- 1 400

H = 15 middot 10-3 CC CE [J m-2]

H =27 middot 105 t 075 CC CE [J m-2]

H = 5 middot 10-2 CC CE [J m-2] H = 90 middot t 075 CC CE [J m-2]

IKB

amp I

KC

1 400 - 1 500

Shih

she

n b

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot 103

middott 025 [J m-2] 1 500

- 1 800 E = 1013 [W m-2]Shih

sheumlnimin c H = 104 [J m-2]

1 800 - 2 600

E = 1012 [W m-2]Shih sheumlnimin c H = 103 [J m-2] H=56 middot103 middot t 025

[J m-2] 2 600

- 10 6 E = 1011 [W m-2 ]Shih

sheumlnimin c H=100 [J m-2] H = 56 middot 103 middott 025 [J m-2]

aNeumlse gjateumlsia e valeumls seuml njeuml lazeri mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi bKur 1400 lt = λ lt10 5 nm diametri i hapjes= 1 mm peumlr t lt = 0 3 s dhe 15 t 0375mm peumlr 03slttlt10 s kur 105lt =λlt 106 nm diametri i hapjes = 11nm c Peumlr shkak teuml mungeseumls teuml teuml dheumlnave neuml keumlto gjateumlsi teuml pulsit ICNIRP (Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jojonizues) rekomandon

peumlrdorimin e kufijve teuml densitetit teuml fuqiseuml peumlr 1 ns d Tabela shpreh vlera peumlr pulsimet e vetme teuml lazerit Neuml rastin e pulsimeve teuml shumeumlfishta teuml lazerit ateumlhereuml duhet teuml shtohen koheumlzgjatjet e pulsimeve teuml lazerit

pulsues qeuml bien brenda njeuml intervali Tmin (teuml renditura neuml tabeleumln 26) dhe vlera e koheumls rezultante duhet teuml ploteumlsohet peumlr koheumln t neuml formuleumln 56 middot 103 t 025 Tabela 23 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer neuml sy Koheumlzgjatja e ekspozimit teuml gjateuml ge 10 s

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 16: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

16

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104 U

VC 180 - 280 H = 30 [J m-2]

280 - 302 3

5 m

m

UVB

303 H = 40 [J m-2] 304 H = 60 [J m-2] 305 H = 100 [J m-2] 306 H = 160 [J m-2] 307 H = 250 [J m-2] 308 H = 400 [J m-2] 309 H = 630 [J m-2] 310 H = 10 103 [J m-2] 311 H = 16 103 [J m-2] 312 H = 25 103 [J m-2] 313 H = 40 103 [J m-2] 314 H = 63 103 [J m-2]

UVA 315 - 400 H = 104[J m-2]

E d

uksh

me

40

0 ndash

700

400 - 600 fotokimik b deumlmtim i retineumls

7 m

m

H = 100 CB [J m-2]

(γ = 11 mrad)d E = 1 CB [W m-2] (γ = 11 t05 mrad)d E = 1 CB [W m-2]

(γ = 110 mrad)

400 - 700 termal b deumlmtim i retineumls

if α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 [Euml m-2] if α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18CE t075 [J m-2 ] if α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18CE T2-025 [Euml m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 17: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

17

Gjateumlsia e valeumls a

[nm]

Hap

ja Koheumlzgjatja [s]

101 - 102 102 - 104 104 - 3 middot 104

IKA 700 - 1 400 7

mm

kur α lt 15 mrad ateumlhereuml E = 10 CA CC [Euml m-2] kur α gt 15 mrad dhe t le T2 ateumlhereuml H = 18 CA CC CE t075[J m-2] kur α gt 15 mrad dhe t gt T2 ateumlhereuml E = 18 CA CC CE T2-025[W m-2] (nuk tejkalohet 1 000 Euml middot m-2 )

IKB amp IKC

1 400 - 106

shih

c

E = 1 000 [W m-2]

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 18: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

18

aNeumlse gjateumlsia e valeumls apo njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohen nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlnguesi

bPeumlr burime teuml vogla qeuml peumlrfshijneuml njeuml keumlnd prej 15 mrad apo meuml pak kufijteuml e dyfishteuml teuml duksheumlm E nga 400 nm neuml 600 nm reduktohen neuml kufijteuml termikeuml peumlr 10 s lt= t lt T1 dhe peumlr limitet fotokimike peumlr koheuml teuml gjata Peumlr T1 dhe T2 shih Tabeleumln 25 Kufiri i rrezikut retinal fotokimik mund teuml shprehet edhe si njeuml rrezatim i integruar neuml koheuml G = 106 CBeumlJ m-2 sr-1] peumlrt gt 10s deri neuml t = 10 000 s dhe L = 100 CBeumlW m-2 sr-1] peumlr t gt 10 000 s Peumlr matjen e G dhe L γm duhet teuml peumlrdoret njeuml fusheuml veumlshtrimi mesatarizuese Kufiri zyrtar ndeumlrmjet teuml dukshmes dhe infra teuml kuqes eumlshteuml 780 nm siccedil peumlrcaktohet nga CIE3 Kolona me emrat a brezave teuml gjateumlsiseuml seuml valeumls eumlshteuml synuar peumlr teuml dheumlneuml njeuml panorameuml meuml teuml mireuml peumlr peumlrdoruesin ( Sheumlnimi G peumlrdoret nga CEN4 sheumlnimi Lt peumlrdoret nga CIE sheumlnimi LP peumlrdoret nga IEC5 dhe CENELEC6

c Peumlr gjateumlsineuml e valeumls 1400 ndash 10 5 nm diametri i hapjesapertures =35 mm peumlr gjateumlsineuml e valeumls 10 5- 10 6 nm diametri i hapjes 11 mm

d Peumlr matjen e vlereumls seuml ekspozimit γ peumlrcaktohet si meuml poshteuml Neumlse α (subtensa keumlndore e njeuml burimi) gt γ ( keumlndi i konit kufizues i treguar neuml kllapa neuml kolon korresponduese) ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit e matjes γm duhet teuml jeteuml vlera e dheumlneuml e γ (Neumlse peumlrdoret njeuml fusheuml meuml e gjereuml veumlshtrimi i matjes ateumlhereuml rreziku do teuml mbivlereumlsohet)

Neumlse α ltγ ateumlhereuml fusha e veumlshtrimit teuml matjes γm duhet teuml jeteuml mjaftuesheumlm e gjereuml peumlr teuml peumlrfshireuml ploteumlsisht burimin por peumlrndryshe nuk eumlshteuml e kufizuar dhe mund teuml jeteuml meuml e gjereuml se γ

3International Commission on Illumination - Komisioni Ndeumlrkombeumltar mbi Ndriccedilimin 4 European Committee on Standardization ndash Komiteti Europian mbi Standardizimin 5International Electrotechnical Commission ndashKomisioni Ndeumlrkombeumltar Elektroteknik 6 European Committee for Electrotechnical Standardization ndash Komiteti Europian peumlr Standardizimin Elektroteknik

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 19: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

19

Tabela 24 Vlerat kufi teuml ekspozimit peumlr ekspozimin lazer teuml leumlkureumls

Gjateumlsia e valeumls a[nm]

Hap

ja

aper

tura

Koheumlzgjatja [s]

lt 10-9 10-9 - 10-7 10-7 - 10-3

10-3 ndash 101 101 - 103 103 - 3 middot 104

UV (A B C)

180-400 3

5m

m E = 3 middot 1010[W m-2] E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

e dukshme amp IKA

400-700

3 5

mm

E = 2 middot 1011[W m-2] H=200 CA [J m-2]

H = 11 middot 104 CA t 025eumlJ m-2]

E = 2 middot 103 CA[W m-2] 700 -1 400

E = 2 middot 1011 CA[W m-2]

IKB amp IKC

1400-1 500 E =1012[W m-2]

E njeumljteuml si kufijteuml e ekspozimit teuml syrit

1500-1 800 E = 1013[W m-2]

1 800-2 600 E = 1012[W m-2]

2 600-106 E = 1011[W m-2]

a Neumlse gjateumlsia e valeumls ose njeuml kusht tjeteumlr i lazerit mbulohet nga dy kufij ateumlhereuml zbatohet ai meuml shtreumlngues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 20: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

20

Tabela 25 Faktoreumlt e zbatuar teuml korrigjimit dhe parametra teuml tjereuml teuml llogaritjes Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP7 Brezi spektral i vlefsheumlm

(nm) Vlera

CA

λ lt 700 CA = 10 700 - 1 050 CA = 10 0002(λ - 700) 1 050 - 1 400 CA = 50

CB

400 - 450 CB = 10 450 - 700 CB = 10 002(λ - 450)

CC

700 - 1 150 CC = 10 1 150 - 1 200 CC = 10 0018(λ - 1150) 1 200 - 1 400 CC = 80

T1

λ lt 450 T1 = 10 s 450 - 500 T1 = 10 middot [10 002 (λ - 450) ] s λ gt 500 T1 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

E vlefshme peumlr efektin biologjik Vlera

αmin Teuml gjitha efektet termike αmin = 15 mrad Parametri siccedil

renditet neuml ICNIRP Gama keumlndore e vlefshme

(mrad) Vlera

CE

αltαmin CE = 10 αminltαlt 100 CE = α αmin αgt 100 CE = α2 (αmin middot αmax) mrad

me αmax = 100 mrad T2

αlt 15 T2 = 10 s 15 ltαlt 100 T2 = 10 middot [10 (α - 15) 985 ] s αgt 100 T2 = 100 s

Parametri siccedil renditet neuml ICNIRP

Intervali i koheumls seuml vlefshme teuml ekspozimit (s)

Vlera

γ

t le 100 γ = 11 [mrad] 100 lt t lt 104 γ = 11 t 0 5[mrad] t gt 104 γ = 110 [mrad]

Tabela 26 Korrigjimi peumlr ekspozimin peumlrseumlriteumls Secili nga rregullat e peumlrgjithshme teuml meumlposhtme duhet teuml zbatohet peumlr teuml gjitha ekspozimet

peumlrseumlriteumlse siccedil ndodhin nga sistemet lazer teuml pulsuara neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur ose ato teuml skanimit 1 Ekspozimi nga ccedildo pulsim i veteumlm neuml njeuml varg pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit

peumlr njeuml pulsim teuml veteumlm teuml koheumlzgjatjes seuml atij pulsimi 2 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj grupi pulsimesh (apo neumln grupesh pulsimi neuml njeuml varg) teuml leumlshuar neumlnjeuml

koheuml t nuk tejkalon vlereumln kufi teuml ekspozimit peumlr koheumln t 3 Ekspozimi nga ccedilfareumldolloj pulsimi i veteumlm brenda njeuml grupi pulsimesh nuk tejkalon vlereumln kufi teuml

ekspozimit teuml njeuml pulsimi teuml veteumlm teuml shumeumlzuar me njeuml faktor korrigjimi termik kumulativ Cp=Nminus025 ku N eumlshteuml numri i pulsimeve Ky rregull zbatohet veteumlm peumlr kufijteuml e ekspozimit peumlr mbrojtjen kundeumlr deumlmtimeve termike ku teuml gjitha pulsimet e leumlshuara neuml meuml pak se Tmin trajtohen si njeuml pulsim i veteumlm

7 International Commission on Non-ionizing Radiation Protection- Komisioni Ndeumlrkombeumltar peumlr Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-jonizues

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 21: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

21

Parametr

i Brezi spektral i vlefsheumlm (nm) Vlera ose peumlrshkrimi

Tmin

315 ltλle 400 Tmin = 10 minus9 s (= 1 ns) 400 ltλle 1 050 Tmin = 18 10 minus6 s (=

18 μs) 1 050 ltλle 1 400 Tmin = 50 10 minus6 s (=

50 μs) 1 400 ltλle 1 500 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 1 500 ltλle 1 800 T Tmin = 10 s 1 800 ltλle 2 600 Tmin = 10 minus3 s (= 1

ms) 2 600 ltλle 10 6 Tmin = 10 minus7 s (= 100

ns) SHTOJCA III DISPOZITA PEumlR MBIKEumlQYRJEN SHEumlNDETEumlSORE TEuml PUNEumlMARREumlSVE TEuml

EKSPOZUAR NDAJ RREZATIMIT OPTIK Gjateuml kryerjes seuml mbikeumlqyrjes sheumlndeteumlsore qeuml synon parandalimin dhe diagnostikimin e hersheumlm teuml

ccedildo efekti teuml deumlmsheumlm akut dhe kronik mbi sheumlndetin si pasojeuml e ekspozimit ndaj rrezatimit optik neuml peumlrputhje me nenin 8 teuml keumlsaj rregulloreje dhe legjislacionin neuml fuqi peumlr mbikeumlqyrjen sheumlndeteumlsore zbatohen dispozitat e peumlrcaktuara neuml tabeleumln 3-1

Tabela 3-1 Objekti dhe shpeshteumlsia e kontrolleve mjekeumlsore peumlr puneumlmarreumlsit e ekspozuar ndaj

rrezatimit optik Lloji

brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

Rrezatimi optik artificial

Ultravjollceuml

UV

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit UV dhe peumlrdorimit teumlsubstancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumls dhe korneseuml

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve pas ekzaminimit teuml

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve UV

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit UV peumlr meuml

Ekzaminim mjekeumlsor paraprak peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundra-indikacione ndaj ekspozimit ndaj rrezatimit UV peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 22: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

22

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

peumlrgjithsheumlm ekzaminime dermatologjike

shumeuml se 10 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose VKE janeuml tejkaluar

E dukshme

VIS Syri

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls dhe identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit VIS dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftalmologjik duke i kushtuar veumlmendje retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve teuml dukshme VIS

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit VIS peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i takojneuml grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Infra teuml kuqe

IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinit konjunktiveumlskorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit IK

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundraindikacione mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit IK peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Lazer (teuml gjitha

gjateumlsiteuml e valeumls)

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls

Ekzaminim oftamologjik duke i kushtuar veumlmendje kristalinitkorneseuml dhe retineumls

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezeve lazer

Teuml pakteumln ccedildo

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 23: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

23

Lloji brezi i rrezatimit optik

Organi qeuml preket

Ekzaminimet Shpeshteumlsia e kontrolleve Komente

3 vjet Neuml ccedildo rast

kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ ose kur tejkalohen VKE

mjekeumlsore peumlr trsquou ekspozuar ndaj rrezatimit lazer peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Rrezatimi optik natyror (drita e diellit)

UV+VIS+IK

Syri leumlkura

Ekzaminim i peumlrgjithsheumlm mjekeumlsor me veumlmendje teuml veccedilanteuml ndaj leumlkureumls identifikimit teuml seumlmundjeve qeuml shkaktojneuml mbindjeshmeumlri ndaj rrezatimit optik natyror dhe peumlrdorimit teuml substancave fotosensitive

Ekzaminim oftamologjik me veumlmendje ndaj kristalinit konjunktiveumls korneseuml dhe retineumls

Neuml vareumlsi teuml indikacioneve dhe pas ekzaminimeve teuml peumlrgjithshme ekzaminim dermatologjik

Peumlrpara fillimit teuml puneumls me ekspozim ndaj rrezatimit optik natyror

Teuml pakteumln ccedildo 3 vjet

ccedildo 2 vjet peumlr puneumlmarreumlsit neuml mosheuml meuml teuml madhe se 50 vjeccedil dhe teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlr meuml shumeuml se 10 vjet

Neuml ccedildo rast kur puneumlmarreumlsi konstaton njeuml efekt negativ neuml sheumlndet

Ekzaminime paraprake peumlr teuml identifikuar puneumlmarreumlsit qeuml kaneuml kundeumlrindikacione mjekeumlsore peumlr teuml qeneuml teuml ekspozuar ndaj rrezatimit optik natyror peumlrfshireuml puneumlmarreumlsit qeuml i peumlrkasin grupeve veccedilaneumlrisht teuml ndjeshme teuml riskut

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter

Page 24: VENDIM Nr.844, datë 3.12.2014 PËR MIRATIMIN E RREGULLORES ...

Fletorja Zyrtare

Viti 2014 ndash Numri 190

24

Dixhita

lizua

r nga

Qen

dra pe

r Ccediles

htjet

e Info

rmim

it Pub

lik I

NFOCcedilIP

wwwinfoc

iporg

wwwvend

imea

l

mbesh

tetur

nga O

lof P

alme C

enter