Regulamin ćwiczeń

zaliczenie

- egzamin pisemny 40%,

- wyniki 2 kolokwiów 30%,

- wyniki projektów 10%,

- wyniki ćwiczeń terenowych 20%

odrabianie zajęć

ćwiczenia terenowe

Pomoce i literatura

http://wl.sggw.waw.pl/units/urzadzanie/materialy

www.lp.gov.pl

- skrót z każdego pokazu z zajęć

- materiały dodatkowe

Urządzanie Lasu

Ćwiczenia

Urządzanie lasu - literatura

• Szymkiewicz B., Bernadzki E., Zaręba R., Rosa W., 1996: Urządzanie lasu. Podstawy urządzania lasu. Cz. I. Wyd. SGGW.

• Rosa W., Stępień E., 1996: Technologia sporządzania operatu urządzania lasu. Wyd. SGGW

• Stępień E. (red.) 2004: Urządzanie lasu wielofunkcyjnego – opinie – poglądy – propozycje. Wyd. Fundacja „Rozwój SGGW”

• Literatura uzupełniająca zalecana na wykładach i ćwiczeniach: publikacje w Sylwanie (głównie na temat inwentaryzacji, waloryzacji i regulacji), Zasady hodowli lasu, Instrukcja ochrony lasu, Siedliskowe podstawy hodowli lasu,

• Instrukcja urządzania lasu (IUL 2003, 2011).

Celem planowania urządzeniowego jest opracowywanie

projektów planów urządzenia lasu

zgodnie z

- wymaganiami przepisów prawa oraz trwale zrównoważonej

gospodarki leśnej

- z odpowiednim uwzględnieniem oczekiwań społecznych w sprawie

ochrony środowiska i racjonalnego gospodarowania zasobami

przyrody.

Urządzanie lasu

planowanie i organizacja,

w czasie i przestrzeni,

całokształtu działalności gospodarczej, w celu trwałego pełnienia przez las funkcji:

ochronnych, socjalnych, produkcyjnych

ZADANIA PLANOWANIA URZĄDZENIOWEGO

1) inwentaryzacja oraz ocena stanu lasu, w tym siedlisk i drzewostanów,

wraz ze sporządzeniem syntetycznego opisu taksacyjnego poszczególnych

wyłączeń taksacyjnych, a także wykonaniem odpowiednich zestawień

zbiorczych;

2) rozpoznanie walorów przyrodniczych w lasach oraz określenia

sposobów postępowania gospodarczego z uwzględnieniem potrzeb z

zakresu ochrony przyrody;

3) rozpoznanie podstawowych założeń polityki zagospodarowania

przestrzennego regionu, dotyczących gospodarki leśnej i ochrony

przyrody z uwzględnieniem regionalnych strategii rozwoju oraz regionalnych

programów ochrony środowiska;

4) zebranie informacji w sprawie programu ochrony przyrody, w tym

dotyczących obszaru Natura 2000, wraz z aktualizacją i weryfikacją

dotychczasowego programu ochrony przyrody;

5) sformułowanie celów, zasad i sposobów realizacji trwale zrównoważonej

gospodarki leśnej;

ZADANIA PLANOWANIA URZĄDZENIOWEGO

6) przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania ustaleń planu

urządzenia lasu na środowisko wraz z opracowaniem wymaganej

prognozy;

7) rozpoznanie ekonomicznych warunków gospodarki leśnej oraz określenia

spodziewanych efektów ekonomicznych tej gospodarki w urządzanym

nadleśnictwie;

8) określenie długo- oraz średniookresowych hodowlanych i

technicznych celów gospodarki leśnej dla urządzanego obiektu,

umożliwiających formułowanie celów doraźnych w poszczególnych

drzewostanach;

9) projektowanie pożądanych typów drzewostanów oraz możliwie

zróżnicowanej budowy lasu (wiekowej i przestrzennej);

10) ustalenie etatów cięć głównego użytkowania lasu (rębnego oraz

przedrębnego);

11) projektowanie odnowień, zalesień oraz zadań z zakresu pielęgnowania

lasu;

12) określenia kierunkowych zadań z zakresu ochrony lasu, w tym ochrony

przeciwpożarowej;

13) określenia kierunkowych zadań z zakresu gospodarki łowieckiej w

lasach;

14) określenia potrzeb w zakresie remontów oraz budowy infrastruktury

technicznej, w tym dotyczących turystyki i rekreacji;

15) zobrazowanie przestrzennego, w formie odpowiednich map,

podstawowych danych o urządzanym obiekcie, dotyczących szczególnie:

obszarów chronionych i funkcji lasu, wyników inwentaryzacji oraz

wybranych zadań gospodarki leśnej;

16) sporządzenie ogólnego opisu lasów, zawierającego m.in.: ogólną

charakterystykę urządzanego obiektu, analizę gospodarki leśnej za okres

obowiązywania dotychczasowego planu urządzenia lasu, analizę stanu

zasobów drzewnych wraz z określeniem kierunku ich rozwoju oraz

pożądanego stanu, cele gospodarki przyszłej, program ochrony przyrody,

zestawienia przewidywanych zadań (obligatoryjnych oraz fakultatywnych,

zwanych dalej wskazaniami) oraz prognozę stanu zasobów drzewnych na

koniec planowanego okresu planistycznego.

Podstawa prawna – Ustawa o lasach (1991 r.) (Tekst Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435)

„Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według planu urządzenia lasu”.

Plan urządzenia lasu podstawowy dokument gospodarki leśnej opracowany dla określonego obiektu, zawierający opis i ocenę stanu lasu oraz cele, zadania i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej

Zakres planu u.l. oraz sposób powstawania i uzgadniania regulowany jest przez:

- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. z 2012 r. poz. 1302);

- Instrukcję Urządzania Lasu Załącznik do Zarządzenia nr 55 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21 listopada 2011 r.

- Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 12 dyrektora generalnego Lasów Państwowych z 9 lutego 2009 r.

Wytyczne w sprawie konsultacji społecznych oraz czynności zmierzających do sporządzenia „Prognozy oddziaływania na środowisko”, o której mowa w art. 51 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., nr 199, poz. 1227), w ramach prac dotyczących sporządzenia planu urządzenia lasu dla nadleśnictwa.

plan urządzenia lasu

dla nadleśnictwa LP

okres obowiązywania 10 lat sposób zatwierdzania planu i jego zmian decyzja ministra właściwego do spraw środowiska

uproszczony plan urządzenia lasu opracowany dla lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa, o obszarze co najmniej 10 ha zatwierdza starosta Dla mniejszych powierzchniowo lasów – inwentaryzacja stanu lasu

uproszczony plan urządzenia lasu

1) Skrócony opis lasów i gruntów przeznaczonych do zalesienia, obejmujący: powierzchnię poszczególnych drzewostanów, gruntów przejściowo pozbawionych roślinności leśnej, a także gruntów przeznaczonych do zalesienia określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, określenie głównego gatunku drzewa w drzewostanie, a także wieku, bonitacji i zadrzewienia dla tego gatunku oraz miąższości całego drzewostanu, oznaczenie typu siedliskowego lasu oraz gospodarczego typu drzewostanu, zestawienie powierzchni lasów ochronnych, 2) Opis drzewostanów wraz z zestawieniem powierzchni gruntów i miąższości drzew według gatunków głównych drzew w drzewostanie i ich wieku, 3) Rejestr sporządzony według podmiotów ewidencyjnych (z oznaczeniem numeru działki gruntu), uwzględniający: zestawienie powierzchni lasów według gatunków głównych oraz ich wieku i bonitacji, zadania w zakresie gospodarki leśnej, 4) Kopia lub wyrys mapy ewidencyjnej gruntów z oznaczeniem działek ujętych w uproszczonym planie urządzenia lasu.

Plan urządzania lasu dla nadleśnictwa,

zgodnie z IUL (2003, 2011), zawiera

Dane inwentaryzacji lasu,

Analizę gospodarki leśnej w minionym okresie,

Program ochrony przyrody,

Część planistyczną.

Dane inwentaryzacyjne - dokumentacja prac siedliskowych; - opis taksacyjny lasu; - mapy obrazujące wyniki inwentaryzacji lasu; - zestawienie zbiorcze danych inwentaryzacyjnych; - opis ogólny urządzanego n-ctwa (charakterystyka lasów oraz zestawienie zbiorcze danych inwentaryzacyjnych).

Dane inwentaryzacji lasu (część inwentaryzacyjna): opis taksacyjny obejmujący charakterystykę lasów, gruntów przeznaczonych do zalesienia i gruntów nieleśnych

plan urządzenia lasu nadleśnictwa

Opis taksacyjny lasu wg IUL 1994

Analiza gospodarki leśnej

- referat nadleśniczego,

- koreferat wykonawcy projektu planu urządzania lasu

oraz Inspekcji Lasów Państwowych,

- ocenę dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.

Program ochrony przyrody kompleksowy opis stanu przyrody w nadleśnictwie, z uwzględnieniem lasów innych form własności w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa; podstawowe zadania z zakresu ochrony przyrody i sposoby realizacji tych zadań; mapę walorów przyrodniczo-kulturowych.

Część planistyczna zawiera:

- podstawy gospodarki przyszłego okresu,

- wskazania gospodarcze zawarte w opisie taksacyjnym

lasu,

- zadania z zakresu użytkowania głównego,

- określenie etatów cięć użytkowania głównego oraz wykaz

projektowanych cięć rębnych wraz z mapą przeglądową cięć,

- opisanie zadań z zakresu hodowli, ochrony, gospodarki

łowieckiej,

- określenie potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej,

w tym dotyczących turystyki i rekreacji.

Mapy leśne wykonywane podczas prac urządzeniowych

na bazie leśnej mapy numerycznej (LMN)

część inwentaryzacyjna PUL

1. Mapa gospodarcza - 1:5 000

2. Mapy przeglądowe - 1:20 000 1:25 000

(Mapy gospodarczo-przeglądowe 1:10 000)

- drzewostanów

- siedlisk

- cięć

- ochrony przeciwpożarowej

- ochrony lasu,

- walorów przyrodniczo-kulturowych,

- gospodarki łowieckiej,

- zagospodarowania rekreacyjnego

3. Mapa sytuacyjno – przeglądowa funkcji lasu 1:50 000

4. Mapa sytuacyjna obszaru w granicach terytorialnego zasięgu nadleśnictwa

1:50 000, 1:100 000

Mapa gospodarcza (skala 1:5000)

- granice i nr oddziałów wraz z powierzchnią,

- granice, litery i powierzchnia wyłączeń,

- powierzchnie nie tworzące wyłączeń

(np.: luki, kępy, gniazda)

mapa gospodarcza skala1:5000

- granice i nr oddziałów wraz z powierzchnią, - granice, litery i powierzchnia wyłączeń, - powierzchnie nie tworzące wyłączeń (np.: luki, kępy, gniazda)

plan urządzenia lasu nadleśnictwa

Mapa gospodarczo-przeglądowa

drzewostanów (skala 1:10 000)

- granice i nr oddziałów wraz z powierzchnią,

- granice, litery i powierzchnia wyłączeń,

- powierzchnie nie tworzące wyłączeń

(np.: luki, kępy, gniazda)

- skrócony opis poszczególnych

drzewostanów

(gat. panujący, udział, wiek, zadrzewienie)

Mapa gospodarczo-przeglądowa drzewostanów (skala 1:10 000)

Mapa przeglądowa

drzewostanów

(skala1:20 000)

- granice i nr oddziałów,

- granice, litery wyłączeń,

- skrócony opis

poszczególnych drzewostanów

(gat. panujący,

jego udział i wiek)

Tryb uzgadniania i zatwierdzania PUL

RDLP / RDOŚ Ustalenia w sprawie zawartości strategicznej oceny oddziaływania planu urządzenia lasu na środowisko

RDLP zwołuje KZP (komisja założeń planu) ustala „Założenia do sporządzenia projektu planu urządzenia lasu wraz z prognozą oddziaływania tego planu na środowisko”

BIP RDLP i lokalna prasa informacje o:

przystąpieniu do opracowania projektu planu ul; możliwościach zapoznania się z „Założeniami …”, oraz o miejscu ich wyłożenia do wglądu; sposobie i miejscu składania uwag i wniosków, wskazując jednocześnie termin ich składania (co najmniej 21 dni); właściwości dyrektora RDLP do rozpatrywania uwag i wniosków. NTG

(narada techniczno gospodarcza) ustala projekt planu

Opinia RDOŚ Dyrektor RDLP podaje do publicznej wiadomości informacje o możliwościach zapoznania się z „Projektem planu urządzenia lasu” wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. RDLP zwołuje – poprzez ogłoszenie w prasie

lokalnej i w BIP RDLP – Komisję Projektu Planu (KPP), DEBATA PUBLICZNA

Opinia Woj. Inspektor Sanitarny

Zatwierdzenie przez ministra właściwego do spraw środowiska

Konsultacje społeczne

Konsultacje społeczne

Podsumowanie

• Urządzanie lasu

jako dziedzina wiedzy i praktyki leśnej

• Plan urządzenia lasu –

zawartość,

okres obowiązywania,

tryb zatwierdzania planu

(w tym konsultacje społeczne)

tryb i potrzeby wprowadzania zmian planu

• Mapy leśne – rodzaje, skale,

różnice w treści map