ỨNG DỤNG EXCEL TRONG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH · PDF fileMối quan hệ...
Transcript of ỨNG DỤNG EXCEL TRONG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH · PDF fileMối quan hệ...
1
NG DNG EXCEL TRONG QUN L TI CHNH
Mt trong nhng ng dng cao cp ca Excel trong qun tr doanh nghip
l nhm cc hm ti chnh. Mi hm gii quyt mt bi ton ti chnh thng
gp trong doanh nghip. Trong Exxcel cc hm ti chnh c chia lm 3 nhm
c bn l: cc hm khu hao ti sn c nh, cc hm nh gi hiu qu vn u
t v cc hm tnh gi tr u t chng khon.
3.1 CC HM KHU HAO TI SN C NH
3.1.1 Nhc li kin thc v ti sn c nh
3.1.1.1 Khi nim
Tu theo quy m gi tr v thi gian s dng ngi ta chia ti sn ca
doanh nghip ra lm hai loi l: ti sn c nh (TSC) v ti sn lu ng
(TSL).
TSC trong cc doanh nghip l nhng ti sn c gi tr ln v d tnh
em li li ch kinh t lu di cho doanh nghip. iu cng c ngha l n
phi m bo 4 tiu chun sau:
- Chc chn thu c li ch kinh t trong tng lai t vic s dng ti sn
.
- Gi tr ban u ca ti sn c xc nh mt cch tin cy.
- C gi tr hu dng t 1 nm tr ln.
- C gi tr t 1.000.000 ng ( mi triu ng) tr ln.
to iu kin thun li cho cng tc qun l v hch ton TSC m ta
c cc tiu thc phn chia TSC khc nhau nh: theo hnh thi biu hin, theo
quyn s hu, theo tnh hnh s dng TSC
Theo hnh thi biu hin TSC c chia lm 2 loi:
- TSC h hnh (TSC HH) l nhng TSC c hnh thi vt cht bao
gm: nh ca, vt kin trc; my mc, thit b; phng tin vn ti, thit b
truyn dn; thit b, dng c qun l; vn cy lu nm ; cc TSC khc.
2
- TSC v hnh (TSC VH) l nhng TSC khng c hnh thi vt cht,
th hin mt lng gi tr c u t (t tiu chun gi tr TSC) em li
li ch kinh t lu da cho doanh nghip (trn 1 nm).
Theo quyn s hu TSC c chia lm 2 loi:
- TSC ca doanh nghip l nhng TSC c xy dng, mua sm hoc
ch to bng ngun vn ch s hu doanh nghip hoc bng ngun vn vay.
- TSC thu ngoi l nhng TSC m doanh nghip c ch ti sn
nhng quyn s dng trong khong thi gian nht nh ghi trn hp ng gm
2 loi: thu hot ng v thu ti chnh.
Theo theo mc ch v tnh hnh s dng TSC gm 4 loi:
- TSC dng cho kinh doanh
- TSC hnh chnh s nghip
- TSC dng cho mc ch phc li
- TSC ch x l
Xut pht t nguyn tc qun l TSC, khi tnh gi tr TSC k ton phi
xc nh c 3 ch tiu l : nguyn gi, gi tr hao mn v gi tr cn li.
Nguyn gi (NG) ca TSC l gi tr thc t ca TSC khi a vo
s dng ti doanh nghip vi cc nguyn tc ch yu sau:
- Thi im xc nh NG l thi im a ti sn v trng thi sn sng
s dng (i vi TSC HH) hoc thi im a ti sn vo s dng theo d
tnh (i vi TSC VH).
- Gi thc t ca TSC phi c xc nh da trn nhng cn c
khch quan c th kim sot c (phi c chng t hp php, hp l).
- Gi thc t ca TSC phi c xc nh da trn cc khon chi tiu
hp l c dn tch trong qu trnh hnh thnh TSC.
- Cc khon chi tiu pht sinh sau khi a TSC vo s dng c tnh
vo NG nu nh chng lm tng thm gi tr hu ch ca TSC.
3
Gi tr hao mn (GTHM) ca TSC l s gim dn gi tr v gi tr
s dng ca TSC khi tham gia vo qu trnh kinh doanh. C hai loi hao mn
TSC l hao mn hu hnh v hao mn v hnh.
- Hao mn hu hnh l loi hao mn do nguyn nhn vt l nh lc c
hc (ma st, va p) v do mi trng. Loi hao mn ny s cng ln nu doanh
nghip s dng cng nhiu hoc trong mi trng c s n mn ho hc hay
in ho hc.
- Hao mn v hnh l loi hao mn xy ra do tin b k thut v qun l,
lm cho TSC b gim gi hoc b li thi.
V TSC b hao mn nn m bo cho qu trnh ti sn xut TSC
yu cu trong mi chu k sn xut doanh nghip phi tnh ton v phn b mt
cch c h thng gi tr ca TSC vo chi ph kinh doanh trong tng k hch
ton v gi l khu hao TSC.
Gi tr cn li (GTCL) ca TSC l gi thc t ca TSC ti mt
thi im nht nh. Ngi ta ch xc nh c chnh xc GTCL ca TSC khi
bn chng trn th trng. V phng din k ton, GTCL ca TSC c xc
nh bng hiu s gia NG TSC v GTHM (s khu hao lu k tnh n thi
im xc nh).
Mi quan h gia 3 ch tiu gi ca TSC c th hin bng cng thc
sau:
NG TSC = GTCL TSC + GTHM TSC
3.1.1.2 Cc phng php tnh khu hao TSC
Khu hao TSC l vic chuyn dch phn gi tr hao mn ca TSC
trong qu trnh s dng vo gi tr sn phm sn xut ra theo cc phng php
tnh ton ph hp. T c th thu hi li vn u t vo TSC ng ra ban
u thc hin ti sn xut gin n cng nh ti sn xut m rng TSC ca
doanh nghip.
Khi tnh khu hao TSC phi m bo ph hp vi mc hao mn ca
TSC v m bo thu hi y gi tr vn u t ban u. Tc l, tng s tin
4
khu hao TSC trong k phi bng vi tng gi tr hao mn ca TSC. Khi
tun th ng theo nguyn tc ny s m bo tnh chnh xc gi thnh sn
phm v hn ch nh hng ca hao mn v hnh.
C nhiu phng php tnh khu hao TSC. Chn phng php tnh khu
hao no l tu thuc vo tng TSC, quy nh ca Nh nc v ch qun l
ti chnh i vi doanh nghip v yu cu qun l ca doanh nghip.
Theo ch ti chnh hin hnh, cc doanh nghip c th tnh khu hao
theo 3 phng php l: phng php khu hao u, phng php khu hao
nhanh v phng php khu hao theo s lng sn phm. Trong phm vi
chng ny s cp n 2 phng php khu hao u tin.
a. Phng php khu hao u (khu hao tuyn tnh)
Phng php ny cn c gi l phng php khu hao bnh qun,
phng php khu hao ng thng hay phng php khu hao c nh. y l
phng php khu hao n gin nht v c s dng kh ph bin cho vic
tnh khu hao cc loi TSC. Theo phng php ny th lng trch khu hao
hng nm l nh nhau hay mc khu hao v t l khu hao hng nm ca TSC
c tnh l khng i trong sut thi gian s dng ca TSC.
* Lng trch khu hao hng nm
T
KKC dtbdkh
Trong :
+ Kbd l nguyn gi ca TSC
+Kdt l gi tr o thi ca TSC (gi tr thi hi c tnh hay gi tr cn
li c tnh ca TSC sau khi tnh khu hao)
+T l thi gian s dng d kin ca TSC vo hot ng sn xut kinh
doanh trong iu kin ph hp vi cc thng s kinh t k thut ca TSC v
cc yu t khc c lin quan n s hot ng ca TSC.
* Gi tr cn li nm th i:
5
i
tkhtbdcli CKK
1
V d 3.1: Mt TSC u t mi c nguyn gi (tnh c chi ph lp t
chy th) l 120 000 000 ng a vo s dng nm 2000 vi thi gian s dng
d tnh l 5 nm, gi tr thi hi c tnh l 35 000 000 ng. Hy tnh lng
trch khu hao cho tng nm trong sut vng i ca TSC .
Bi gii: p dng cng thc ta c:
Nguyn gi Kbd 120,000,000
Gi tr cn li Kdt 35,000,000
Thi gian s dng T 5
Lng trch khu hao hng nm:
Cikh = (120 000 000 35 000 000)/5 = 17 000 000
Gi tr cn li nm u:
Kcl1 = 120 000 000 17 000 000 = 103 000 000
Nm Lng trch KH GTCL
2000 17,000,000 103,000,000
2001 17,000,000 86,000,000
2002 17,000,000 69,000,000
2003 17,000,000 52,000,000
2004 17,000,000 35,000,000
Phng php ny n gin, d hiu, mc khu hao phn b vo gi thnh
sn phm hng nm l n nh nn thun li cho vic lp k hoch gi thnh sn
phm, thch hp cho doanh nghip va v nh. Tuy nhin, n khng phn nh
c chnh xc mc hao mn thc t ca TSC vo gi thnh sn phm
trong cc k s dng TSC khc nhau, kh nng thu hi vn u t chm nn
kh trnh khi mt vn do hao mn v hnh gy ra. Do i vi cc doanh
nghip ln, c c s vt cht hin i d b tc ng bi tin b khoa hc k
thut ngi ta thng p dng phng php khu hao nhanh.
6
b. Phng php khu hao nhanh (khu hao gim dn)
Theo phng php ny th mc khu hao TSC s c y nhanh trong
nhng nm u s dng v gim dn theo thi gian s dng. T c th nhanh
chng thu hi li vn u t ban u i mi TSC. Trong phm vi bi ging
ny trnh by ba cch mc khu hao hng nm: khu hao theo tng s nm s
dng, khu hao theo s d gim dn v khu hao theo s d gim dn vi t l
tu chn.
Phng php khu hao theo tng s nm s dng
Theo phng php ny mc khu hao hng nm c xc nh da vo t
l khu hao gim dn qua cc nm s dng v nguyn gi TSC. T l khu hao
ny c xc nh bng cch ly s nm s dng cn li chia cho tng s th t
nm s dng. Cc cng thc nh sau:
khidtbdikh TKKC * 1
12
TT
iTTkhi
Trong : Tkh l t l khu hao theo nm s dng
T l thi gian d kin s dng TSC
i l th t nm tnh khu hao
V d 3.2: Vn vi d kin nh v d 3.1 khi p dng cng thc tnh
khu hao theo phng php tng s nm s dng ta lm nh sau:
Nguyn gi Kbd 120,000,000
Gi tr cn li Kdt 35,000,000
Thi gian s dng T 5
T l khu hao nm u tin
Tkh1 = (2 * (5 1 + 1)) / (5 * (5 + 1)) = 1/3 = 0.33
Lng trch khu hao nm u tin
C1kh = (120 000 000 35 000 000) * 1/3 =
Gi tr cn li nm u tin
7
Kcl1 = 120 000 000 439 68 = 119 999 560.32
Nm T l khu hao Lng trch khu hao GTCL
Tkhi Cikh Kcli = Kbd Cikh2000 0.333 28,333,333 91,666,667
2001 0.267 22,666,667 69,000,000
2002 0.200 17,000,000 52,000,000
2003 0.133 11,333,333 40,666,667
2004 0.067 5,666,667 35,000,000
Phng php khu hao theo s d gim dn
Theo phng php ny s tin khu hao hng nm ikhC c tnh bng
cch ly gi tr cn li ca TSC theo thi hn s dng nhn vi t l khu hao
khng i.
rCKCi
ttkhbdikh *
1
xc nh t l khu hao hng nm theo phng php s d gim dn
sao cho n nm cui thu hi vn u t ban u mua sm TSC th doanh
nghip phi cn c vo nhiu nhn t. Trong :
- Cng thc xc nh t l khu hao:
T
bd
dt
K
Kr
1
1
- Lng trch khu hao nm th nht c tnh theo cng thc:
12/**1 mrKC bd
vi m l s thng ca nm s dng u tin.
- Lng trch khu hao cng v sau cng gim v nm cui cng c
tnh theo cng thc:
12/12**1
1
mrCKCT
ttkhbdkh
8
V d 3.3: Vn vi d kin nh v d 3.1 nhng khi p dng cng thc
tnh lng trch khu hao cho TSC theo phng php s d gim dn khi
a TSC vo s dng t thng 06/2000 (m = 7 thng) ta lm nh sau:
Nguyn gi Kbd 120,000,000
Gi tr cn li Kdt 35,000,000
Thi gian s dng T 5
S thng nm u tin s dng m 7
T l khu hao
r = 1 - (35 000 000/ 120 000 000)^(1/5) = 0.22
Lng trch khu hao nm u tin
C1kh = 120 000 000 * 0.22 * 7/ 12 = 15 288 905.91
Gi tr cn li nm u tin
Kcl1 = 120 000 000 15 588 905.91 = 104 711 094.09
Lng trch khu hao nm th hai
C2kh=(120 000 000 - 15 288 9