Udział społeczeństwa w projekcie - aspekty formalne i społeczne
-
Upload
edan-schneider -
Category
Documents
-
view
48 -
download
4
description
Transcript of Udział społeczeństwa w projekcie - aspekty formalne i społeczne
O.K.E.J. Pracownia
Udział społeczeństwa w projekcie - aspekty formalne i społeczne
Warsztaty szkoleniowe
Szczecin 23 czerwca 2008
O.K.E.J. Pracownia
Definicja udziału społecznego
W sensie teoretycznym termin „społeczny udział w projekcie” oznacza proces, w którym dana zbiorowość aktywnie uczestniczy w podejmowaniu decyzji od najwcześniejszych etapów projektowanej inwestycji - od fazy koncepcji aż do fazy monitoringu zrealizowanego przedsięwzięcia
W praktyce zakres udziału i forma zaangażowania społeczeństwa w projekt mogą być bardzo różne:
- zinstytucjonalizowany -konsultacje społeczne na etapie przedprojektowym i postępowanie administracyjne w ramach procedury OOŚ
- spontaniczny – oddolne protesty społeczne.
O.K.E.J. Pracownia
Zalety udziału społecznego (1)
Decyzje zawarte w planach i rezultaty działań podejmowanych na tej podstawie mają służyć całej społeczności lokalnej
Udział społeczny ma szczególne znaczenie gdy sporządzone plany i projekty wykraczają swoimi ramami czasowymi poza czas trwania jednej kadencji władz
Przygotowanie i konsultowanie projektu w zespołach roboczych z udziałem mieszkańców jest doskonałym sposobem weryfikacji zamierzeń zanim zostaną uruchomione działania realizacyjne
Im bardziej znaczące przedsięwzięcia tym większa konieczność i korzyść z zaangażowania różnych lokalnych środowisk
O.K.E.J. Pracownia
Zalety udziału społecznego (2)
Dobrze przeprowadzony udział mieszkańców decyzji wpływa na skrócenie jej czasu oraz zmniejsza koszty finansowe i społeczne w przygotowywaniu i realizacji projektu
Opór społeczny maleje wraz ze wzrostem poczucia bycia współautorem, współtwórcą i realizatorem przyjętych rozwiązań i decyzji
Włączenie szerokiego grona mieszkańców jest sposobem na sprawniejszy przepływ informacji w całej społeczności lokalnej i sprzyja wprowadzaniu istotnych korekt do planu
Spełnienie wymagań obowiązujących w UE dotyczących udokumentowanego konsultowania ze społecznością lokalną projektów, które ubiegają się o ich finansowanie ze środków pomocowych
O.K.E.J. Pracownia
Aspekty formalne udziału społecznego w projekcie
1. Określają zakres i rolę udziału społecznego w procesie decyzyjnym dotyczącym projektu inwestycyjnego określają przepisy prawa wspólnotowego i polskiego
2. Wskazują możliwości egzekwowania obowiązku umożliwienia udziału społecznego
3. Precyzują konsekwencje prawne nie przestrzegania wymagań o udziale społecznym w procesie decyzyjnym
O.K.E.J. Pracownia
Zakres stosowania procedury udziału społeczeństwa
Udział społeczny w procesach decyzyjnych dotyczy:
1/ decyzji strategicznych - plany, programy, polityki
2/ indywidualnych decyzji projektowych- Procedura OOŚ- Pozwolenie zintegrowane- Inne
O.K.E.J. Pracownia
Podstawowy akt prawny
Konwencja z Aarhus: obecnie obowiązuje w Polsce bezpośrednio (przed prawem krajowym)
Reguluje zasady udziału społecznego w całej UE:
1/ udział społeczny na jak najwcześniejszym etapie – gdy wszystkie opcje/warianty są możliwe, a udział społ. może być skuteczny
2/ gwarantuje ramy czasowe, które zapewniają czas na poinformowanie, przygotowanie się i efektywny udział społ. w procesie decyzyjnym
O.K.E.J. Pracownia
Procedura wg Konwencji z Aarhus
Powiadamianie społeczeństwa na wczesnym etapie procedury – w sposób właściwy, terminowy, skuteczny
Dostęp do informacji i dokumentacji Możliwość składania uwag i wniosków Uwzględnienie uwag i wniosków Podanie do publicznej wiadomości decyzji wraz z
uzasadnieniem Możliwości dochodzenia sprawiedliwości przed sądem
O.K.E.J. Pracownia
Wspólnotowe akty prawne
Najważniejsze dyrektywy UE regulujące udział społeczeństwa w procesie decyzyjnym:
1/ 85/337 EWG zmieniona dyrektywą 2003/35 WE2/ 90/313 EWG znowelizowana dyrektywą 2003/4
WE3/ 2000/76 WE dyrektywa „spalarniowa” 4/ IPPC 96/61 zmieniona dyrektywą 2003/35 Generalnie Prawo wspólnotowe zakłada swobodny
przepływ informacji na temat projektu oraz obliguje do stosowania właściwych form partycypacji społecznej
O.K.E.J. Pracownia
Najważniejsze polskie akty prawne regulujące udział społeczny
1. Konstytucja RP (m.in. Art. 61, 74)
2. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 (z póź. zm.) Prawo Ochrony Środowiska (art. 31-37)
3. Ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Obecnie konsultuje się nowy projekt ustawy
o uprawnieniach społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i organach administracji w tym zakresie
O.K.E.J. Pracownia
Procedura udziału społecznego wg POŚ
1. Powiadamianie (podanie do publicznej wiadomości) o wszczęciu postępowania
2. Zapoznanie się z dokumentacją (m.in. treścią raportów i opinii)
3. Złożenie uwag i wniosków (21 dni)4. Rozpatrzenia uwag i wniosków5. Publiczna rozprawa administracyjna6. Powiadomienie o podjęciu rozstrzygnięcia (decyzji) i
możliwości zapoznania się z nim wraz z podaniem informacji o zgłoszonych uwagach i wnioskach oraz sposobie ich wykorzystania
O.K.E.J. Pracownia
Dostęp do sprawiedliwości /prawo do sądu/
Prawo odwołania od decyzji i skargi do sądu administracyjnego na zasadach ogólnych przysługuje:
1/ stronom postępowania 2/ podmiotom na prawach strony (POE)Skarga do KE (może skutkować
postępowaniem przed ETS)Skarga do Komitetu przestrzegania
Konwencji z Aarhus
O.K.E.J. Pracownia
Udział społeczny – aspekty pozaformalne
Inicjowanie i prowadzenie dialogu społecznego z: grupami, organizacjami i środowiskami zainteresowanymi projektem
Projektowanie działań z zakresu komunikacji społecznej i Public Relations
Realizowanie zróżnicowanych zadań na rzecz pozyskania akceptacji społecznej dla projektu
O.K.E.J. Pracownia
Dialog społeczny - zasady
„Pojęcie dialogu społecznego wiąże się z możliwością reprezentacji interesów poszczególnych partnerów społecznych, którzy w nim uczestniczą. (…)
Dla administracji publicznej najważniejszym celem prowadzenia dialogu jest zapewnieni warunków dla harmonijnego rozwoju gospodarczego i społecznego oraz uniknięcie potencjalnych konfliktów społecznych.
Mówiąc o dialogu należy obecnie brać pod uwagę wszelkie formy współpracy z całym spektrum organizacji określanych mianem grup interesu czy grup nacisku. Grupy te tworzone są najczęściej na zasadzie dobrowolności przez ludzi pragnących chronić lub popierać wspólny interes lub sprawę (…)”.
/Zasady Dialogu Społecznego – dokument programowy Rządu przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 22 października 2002r. ISBN 83-86539-41-0/
O.K.E.J. Pracownia
Co należy robić na pewno!
Budować struktury dialogu z udziałem społeczeństwa takie jak:
1. zróżnicowane formy partycypacji społecznej na poszczególnych etapach procesu decyzyjnego - od fazy koncepcyjnej projektu (wybór wariantów technologicznych i lokalizacyjnych) aż do fazy monitoringu już uruchomionej instalacji
2. współpraca z partnerami społecznymi: POE, OOB, lokalnymi liderami opinii w trakcie konsultacji społecznych
3. aktywna postawa w dziedzinie edukacji związanej z prowadzoną działalnością na rzecz ochrony środowiska naturalnego
O.K.E.J. Pracownia
Czego nie należy robić!
Podejmować decyzji „w zaciszu gabinetów” Decydować za innych, osądzać, krytykować,
ignorować Unikać tworzenia szumu informacyjnego
poprzez błędnie formułowany przekaz Odrzucać dialog, mediację i negocjacje na
rzecz forsowania wyłącznie własnych rozwiązań
O.K.E.J. Pracownia
Komunikacja społeczna jako proces
Komunikacja społeczna jest procesem polegającym na przekazywaniu, rozumieniu i interpretowaniu informacji
Zachodzi w określonym kontekście społecznym, kulturowym i politycznym
Ma charakter interakcyjny
O.K.E.J. Pracownia
Trzy zasadnicze grupy technik
1. informowanie - proces jednokierunkowy
2. wymiana opinii - proces dwukierunkowy
3. Partycypacja – proces wielostronny
O.K.E.J. Pracownia
Informowanie społeczności lokalnej
Podstawowa grupa technik i narzędzi określająca sposób informowania o planowanym projekcie inwestycyjnym
cel komunikacji i potrzeby informacyjne odbiorców determinują formę przekazu – czyli o czym i w jaki sposób informujemy?
O.K.E.J. Pracownia
Informowanie –przykłady działań
Strona internetowa projektuInfolinia dla mieszkańcówMateriały drukowane: ulotki, inserty,
broszury, foldery, plakaty, outdoorOgłoszenia i artykuły w prasie
lokalnej, PRMedia elektroniczne: promocja
działań i akcji proekologicznych
O.K.E.J. Pracownia
Ulotki informacyjne - przykład
O.K.E.J. Pracownia
O.K.E.J. Pracownia
Wymiana opinii z wybranymi grupami społecznymi
grupa technik komunikacyjnych skoncentrowanych na uruchomieniu komunikacji zwrotnej z mieszkańcami
zaprezentowanie stanowisk, opinii na temat projektu i zebranie informacji zwrotnej co do stanowisk, opinii zainteresowanych grup społecznych
O.K.E.J. Pracownia
Wymiana opinii – przykłady
Debaty publicznePanele ekspertówWystawy i prezentacje /wizualizacje
projektowanej inwestycji/Badania opinii /CATI, FGI, sondaż/Forum internetowe projektuSpotkania informacyjne dla
mieszkańców z udziałem inwestora
O.K.E.J. Pracownia
Partycypacja społeczna
Zespół technik wykorzystujący narzędzia z dziedziny psychologii, socjologii na rzecz aktywizacji społeczeństwa i włączenia wybranych grup do procesu decyzyjnego:
1. w celu sprawowanie kontroli społecznej nad przedsięwzięciami uznanymi za szczególnie uciążliwe dla ludzi i środowiska
2. Wspólnego rozwiązywanie problemów lokalnych pojawiających się w związku z planami, budową oraz przyszłym funkcjonowaniem inwestycji
O.K.E.J. Pracownia
Partycypacja – przykłady
Tworzenie zespołów roboczych/grup zadaniowych do udziału w wyborze wariantów technologicznych i lokalizacyjnych - na etapie przedinwestycyjnym
Okrągły Stół / Forum obywatelskie – źródło rekomendacji dla Miasta – na etapie przedinwestycyjnym
Zespoły i panele ekspertów z udziałem zainteresowanych organizacji (POE)
i przedstawicieli mieszkańców – dyskusja nad koncepcją projektową
Warsztaty szkoleniowe z tematyki dotyczącej projektowanej inwestycji
Społeczny Komitet / Rada Społeczna ds. inwestycji – w fazie realizacji inwestycji
O.K.E.J. Pracownia
WOSO
Warszawski Okrągły Stół Odpadowy /WOSO/ to platforma wymiany opinii i partycypacji dla:- POE, OOB, organizacji branżowych, jednostek
samorządu lokalnego i pomocniczego- liderów opinii- ekspertów- przedstawicieli UM st. Warszawy Cel – formułowanie rekomendacji dla władz
miasta st. Warszawy w zakresie organizacji systemu gospodarki odpadami
O.K.E.J. Pracownia
5
WOSTWOSTLepszy przepływ informacjiLepszy przepływ informacji
Mieszkańcy Powołanie Zespół WOST
Obrady zespołu
Spotkanie otwarte
Powstanie rekomendacji
Konferencja Prasowa
Wybór członków
WOST z 5 grup
interesów
Opinia władz miasta
Notatka prasowa
Temat, problem
Postulaty zainteresowanych
Konsultacje w grupach interesu
WOST –przykładowa
forma konsultacji
O.K.E.J. Pracownia
Rady Społeczna ds. Czajki
Opiniowanie i formułowanie propozycji dotyczących:1. Prowadzenia dialogu społecznego2. Bezkonfliktowej realizacji Projektu3. Metod analizowania problemów i wprowadzenia
potrzebnych rozwiązań /technolog., finansowych, społ./
4. Nawiązywania współpracy i wymiany informacji między członkami Rady
5. Wyznaczania celów edukacyjnych w zakresie przedmiotowo związanym z Projektem
6. Promocji strategicznej roli Projektu w środowisku zewnętrznym.