Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar
description
Transcript of Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar
![Page 1: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/1.jpg)
TürkiyeTürkiye’’de Ulaşımdan de Ulaşımdan Kaynaklanan EmisyonlarKaynaklanan EmisyonlarKaynaklanan EmisyonlarKaynaklanan Emisyonlar
Doç. Dr. Alper UNAL, Doç Dr. Tayfun KINDAPAvrasya Yer Bilimleri Enstitüsü
Istanbul Teknik Üniversitesi
![Page 2: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/2.jpg)
HAVA KİRLİLİĞİHAVA KİRLİLİĞİ
Zehir olmayan nedir? Herşey zehirdir ve hiçbir şey zehirsiz değildir. Birşeyi zehir yapan ancak miktarıdır (Paracelsus, 1493-1541)
Kimyasal Konsantrasyon (ppm)
Nitrogen 780,900
Hava kirliliği havada istenmeyen maddelerin zarar verici seviyelerde bulunması durumudur
g ,
Oxygen 209,400
Argon 9,300
Carbon Dioxide 315
Insan sağlığıBitkilerBinalar vb.
Neon 18
Helium 5.2
Methane 2.3
Genel ÇevreIklim değişiklğiestetik
Krypton 0.5
Hydrogen 0.5
Xenon 0.08
Nitrogen dioxide 0 02Nitrogen dioxide 0.02
Ozone 0.01-0.04
![Page 3: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/3.jpg)
Kriter Hava KirleticilerKriter Hava Kirleticiler
Kükürt Oksitler(SOX)Azot Oksitler (NOX)ot O s t e ( O )Partikül Madde (PM)U O ikl (VOC)Uçucu Organikler (VOC)Karbon Monoksit (CO)Ammonya (NH3)OzonOzon
![Page 4: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/4.jpg)
Hava Kalitesi StandartlarıÇevre ve Orman Bakanlığı
Avrupa Çevre AjansıAvrupa Çevre Ajansı
A ik Ç Aj Amerikan Çevre Ajansı
![Page 5: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/5.jpg)
HAVA KİRLİLİĞİ SAĞLIK ETKİSİHAVA KİRLİLİĞİ SAĞLIK ETKİSİ
PM10 70 -> 20 ug, hava kirliliği sebebiyle ölümlerde %15 azalma WHOg, ğ yÇocuklarda akciğer fonksiyon kaybı Guaderman, 2000
PM10 10 ug artış -> günlük ölümlerde %0.6-1.2 artış Pope, 2006
PM10 10 ug artış -> genel ölüm %0.6 artış65 yaş üstü Astım-KOAH başvuru %1 artış
Atkinson, 200165 yaş üstü Astım KOAH başvuru %1 artış
PM2.5 10 ug artış -> genel ölümlerde %1-17 artış10 ug artış -> kardio ölümlerinde %5-42 artış10 ug artış -> akciğer kanseri ölümlerinde %1-17 artış
Pope, 2006
HC Akut enfaktüs Poloniecki, 1997
NO2 Akut enfaktüsÇocuklarda akciğer fonksiyon kaybı, solunum yollarında tahriş
Poloniecki, 1997Guaderman, 2000
CO Akut enfaktüs Poloniecki, 1997,
SO2 Akut enfaktüs, solunum yollarında tahriş Poloniecki, 1997
Ozon 1-2 gün maruz kalışlar -> Akut enfaktüs Ruidavets, 2005
İİnorganik Asit Buharı Çocuklarda akciğer fonksiyon kaybı Guaderman, 2000
![Page 6: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/6.jpg)
Dublin’de kömür satışlarındaki azalım ile sağlık etkisi arasındaki ilişki
![Page 7: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/7.jpg)
Istanbul – Hava Kirliliği
![Page 8: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/8.jpg)
Diğer Şehirler – Doğu Anadolu
![Page 9: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/10.jpg)
Ulaşımın EtkisiUlaşımın EtkisiUlaşımın EtkisiUlaşımın Etkisi
![Page 11: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/11.jpg)
Ülkemizdeki ÇalışmalarÜlkemizdeki Çalışmalar Istanbul ulaşım kaynaklı emisyonlar
Kişisel maruziyet
Deniz ulaşımından kaynaklanan emisyonlar
Uçak emisyonları
Emisyon envanteri çalışması
![Page 12: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/12.jpg)
Vehicle Emissions in IstanbulVehicle Emissions in IstanbulVehicle Emissions in IstanbulVehicle Emissions in IstanbulPeople Population: 12.5 MillionVehicle Population: 2 8 Million (600 new vehicles/day)Vehicle Population: 2.8 Million (600 new vehicles/day)
Number of Motor Vehicles in IstanbulPopulation Growth in Istanbul (1950 – 2025)
5000
6000
7000opu at o G o t sta bu ( 950 0 5)
2000
3000
4000
Car
0
1000
2000 2005 2010 2015 2020 2025Year
Motor Veh.
Year
Source: Prof. Dr Haluk Gercek (Istanbul Technical University)
Source: United Nations, World Urbanization Prospects:The 2007 Revision Population Database
![Page 13: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/13.jpg)
Emisyon Envanteri Emisyon Envanteri ÇalışmasıÇalışmasıÇalışmasıÇalışması
• 31 Ekim-16 Kasım 20062006
• 3 kısımdan oluşmakta:
– Araç aktivitesi– Dizel araç emisyon – Benzinli araç
emisyon ölçümü
EkipEMBARQInternational Sustainable Systems Research Istanbul Büyükşehir Belediyesi
![Page 14: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/14.jpg)
Istanbul Araç Emisyon Envanteri Çalışması
Veri Toplanması• Araç Filosu
a e Ça ş as
• Araç Filosu• Hat seçimi
ÖÖlçüm• Aktivite• Emisyon
IVEM Modeli
Senaryo AnaliziSenaryo Analizi
Pilot Projeler
Emisyon Azaltım Önerileri
![Page 15: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/15.jpg)
Test Araç SeçimiTest Araç Seçimiç çç ç
Istanbul'da Araç Dağılımı (Emniyet Müdürlüğü, 2006)
![Page 16: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/16.jpg)
Araç Aktivite VerileriAraç Aktivite Verileriaç t te e eaç t te e e• Farklı sokak ve caddelerde 14 günlük verig• Saniye-saniye hız, ivmelennme verileri• Yol eğimleriğ• Ortalama hızlar
![Page 17: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/17.jpg)
BB
AA
BB
CC
EE
Sürücü kullanışı ve Trafik AkımıSürücü kullanışı ve Trafik Akımı
AA
DD
EE
A A –– Europe midEurope mid--lower incomelower incomeB B –– Europe midEurope mid--higher incomehigher incomeCC –– Europe commercialEurope commercialC C Europe commercialEurope commercialD D –– Asia midAsia mid--higher incomehigher incomeE E –– Asia midAsia mid--lower incomelower income
Sürücü Kullanışı Sürücü Kullanışı –– Orta Gelir Orta Gelir Seviyesi BölgesiSeviyesi Bölgesi
![Page 18: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/18.jpg)
Araç Kullanım VerileriAraç Kullanım VerileriAraç Kullanım VerileriAraç Kullanım Verileri
Avrupa: 3 araç, 8 gün, 80 saat. 288,000 Veriç, g , ,Asya: 3 araç, 3 gün, 24 saat. 86,400 Veriç, g , ,
![Page 19: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/19.jpg)
Otobüs Dolm şOtobüs Dolmuş
Kamyon Taksi
![Page 20: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/20.jpg)
Tipik Araç KullanımıTipik Araç Kullanımı
50
60
70
20
30
40
Spee
d km
/hr OtobanOtoban
0
10
20
5:31:12 5:31:55 5:32:38 5:33:22 5:34:05 5:34:48 5:35:31 5:36:14 5:36:58 5:37:4180Time (UTC)
50
60
70
80
r
20
30
40
Spee
d km
/hr
ArterArter
0
10
5:36:58 5:38:24 5:39:50 5:41:17 5:42:43 5:44:10 5:45:36
Time (UTC)
![Page 21: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/21.jpg)
Otopark AnketiOtopark Anketi• Avrupa: 874 araç
• Asya: 744 araç
![Page 22: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/22.jpg)
Dizel Araç ÖlçümüDizel Araç Ölçümü• Portable Emissions Measurement Systems (PEMS) kullanılarak saniye-
saniye partikül madde ve gaz ölçümü (CO, CO2, NOX, SO2, HC, PM2.5) yapılmıştır
• 42 test yapılmıştır• Model Yılı: 1985 – 2006985 006• Motor Hacmi: 1.5 – 6.5 liter• Test edilen araçlar
29 kamyon ve kamyonet– 29 kamyon ve kamyonet– 6 Otobüs– 7 Binek Araç
![Page 23: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/23.jpg)
Dizel Araç ÖlçümüDizel Araç Ölçümü
![Page 24: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/24.jpg)
Dizel Araç ÖlçümüDizel Araç Ölçümü
![Page 25: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/25.jpg)
Ölçülen PMÖlçülen PM2.52.5 Emisyonlarına Emisyonlarına Ö kÖ kÖrnekÖrnek
0.018
0.02
0.012
0.014
0.016
/km
]
2006 Truck
2004 Bus
1996 Truck
0.006
0.008
0.01
PM2.
5 [g
r
0
0.002
0.004
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 20000 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
Time [sec]
![Page 26: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/26.jpg)
Benzinli Araç Ölçümü Benzinli Araç Ölçümü • Portable Emissions Measurement Systems (PEMS) kullanılarak
saniye-saniye gaz emisyonları (CO, CO2, NOX, SO2, HC) ölçüldü• 104 t t ld• 104 test yapıldı• Model Yılı:1974 - 2007• Motor Hacmi: 1.2 – 3.8 litre• Yakıt Tipi: LPG, Benzin
![Page 27: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/27.jpg)
Benzinli Araç ÖlçümüBenzinli Araç Ölçümü
![Page 28: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/28.jpg)
Benzinli Araç ÖlçümüBenzinli Araç Ölçümü
![Page 29: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/29.jpg)
Araç Emisyon Envanteri Araç Emisyon Envanteri
Dizel Emisyon Ölçümleri
Benzinli Emisyon ÖlçümleriÖlçümleri
Diğer Veriler (Sıcak., Nem,Yakıt
kalitesi)
IVEMToplam
E i l Toplam
Temel Faktörleri
IVEM Emisyonlar (1000 km'de)
pEmisyon
Filo & Yer Verileri
Yıllık Kilometre
Araç Güç Dağılımı Filo Dağılımı Çalıştırma (VOCE)
Güç Dağılımı (GPS) (Park
Ölçümleri)
![Page 30: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/30.jpg)
2006 ve 2015 Emisyon Hesapları2006 ve 2015 Emisyon Hesapları
CO2
SOXHC PM
CO NO
X
CO NOX
![Page 31: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/31.jpg)
Emisyon Azaltım Projeleri
Araç Tipi CO2 CO NOx PM THC SOx
Binek araç %46 %85 %16 %4 %67 %51
Otobüs %49 %13 %82 %93 %32 %45
Taksi %3 %2 %2 %2 %1 %2
Dolmuş %2 %1 %1 %2 ş
![Page 32: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/32.jpg)
Emisyon Azaltım Projeleri –Dizel Partikül Filtre
‐ ( $
&( $; <=>$4?9$
7@A!4?9$
!"#$%$ !#$%$!&$%$
!" ' $%$
#( $
*( $
+( $
, ( $
!&#$%$
( $
) ( $
' ( $
. / 0) ( $123$ 45$123$ 45 ' $1623$ 758$123$ 9: 40) ( $123$
![Page 33: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/33.jpg)
Metrobüs Maruziyet AnaliziMetrobüs Maruziyet Analizi• Toplu taşım sırasındaki maruziyet seviyeleri ölçüldü• Metrobüs• Belediye Otobüsleri• IETT Otobüsleri
![Page 34: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/34.jpg)
Metrobüs Maruziyet AnaliziMetrobüs Maruziyet Analizi
0
80�
Anlık�Maruziyet�
40�
50�
60�
70�
2.5�(ug/m3)�
0�
10�
20�
30�PM2
4000�
4500�
5000�
Toplam�Maruziyet�
0�Metrobüs� IETT� Özel�
2000�
2500�
3000�
3500�
PM2.5�(ug/m3)�
0�
500�
1000�
1500�
Metrobüs� IETT� Özel�
![Page 35: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/35.jpg)
Gemi EmisyonyEnvanteri
AIS Sistemi
Marmara bölgesinde gemilerden yılda 15,000 km yol giden yaklaşık 65 milyon dizel otomobile eşdeğer emisyon miktarı meydana gelmektedir.
![Page 36: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/36.jpg)
Uçak çEmisyonları
![Page 37: Türkiye'de Ulaşımdan Kaynaklanan Emisyonlar](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022051210/54bcb4e14a7959c6538b45cc/html5/thumbnails/37.jpg)
Emisyon Envanteri – Hava Kalitesi Modellemesi