TÜRKİYE’DE STRATEJİK ARAŞTIRMA MERKEZLERİ:

BİLGESAM ÖRNEĞİ

Doç. Dr. Atilla SANDIKLIBİLGESAM Başkanı

HIZLI BİR DEĞİŞİM

YAŞANMAKTADIR

2

Soğuk Savaş Sonrası

Etkilemiştir23

Değişen Güç Dengelerine Uygun Olarak

Yeni Dünya Düzeninin Temelleri Atılmaya Başlanmıştır

4

5

Hızla Değişen Dinamik Koşullar

HEDEFLER VE

PRENSİPLER

6

Doğru PolitikalarınBelirlenmesi

Politikaların başarılı olarak uygulanabilmesi

Ülkeleri süper güçlerin

politikalarının oyuncusu olmaktan

çıkarmıştır

İki kutuplu dünyanın ortadan

kalkması

Çok merkezli dünya düzeni

7

Günümüzde bölgesel güçler küresel güçlerin politikalarını

dikkate alarak kendi politikalarını uygulayabilmektedir.

Gelişmelere seyirci veya senaryo oyuncusu olarak değil

Bölge ile ilgili politik hedefleri, belirlemeli ve farklı bakış açıları üretmeleri

Stratejik araştırma merkezlerinin önemi ve sayısı artmaktadır.

Türkiye Gibi Bölgesel Güçlerin

8

Stratejik Araştırma Merkezleri

Kaynaklarına Göre Araştırma

Merkezleri

Kamu

Özel

Hukuki Statülerine Göre

Araştırma Merkezleri

Vakıf

Dernek

Şirket

Görüş ve Düşüncelerine Göre Araştırma

Merkezleri

İktidar Yanlısı

İktidara Muhalif

Tarafsız9

STRATEJİK ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

• Dış politika olaylarına farklı yönlerden bakmak suretiyle, gelişen olayların daha doğru bir şekilde algılanmasına ve optimal politikaların belirlenmesine katkı yapmaktadır .

• Bu açıdan bakıldığında sadece hükümete yakın araştırma merkezlerinin değil, diğer araştırma merkezlerinin çalışmaları da dolaylı olarak uygulanan politikalar üzerinde etkili olmaktadır.

• Stratejik araştırma merkezleri, sınıflandırmada hangi bölüme dahil olurlarsa olsunlar, demokrasilerin ayrılmaz bir parçası olarak farklı görüş ve düşünceleriyle, ürettikleri politika önerileriyle ortak aklın oluşturulmasına zenginlik katmaktadırlar.

10

Sorunl

ar

İşbirliği alanları kısıtlıdır

Maddi ve düşünsel olarak yazılı kuralları olmayan bir rekabet vardır

Bürokrasiyle iletişim kurma, bilgi alabilme ve muhatap bulma da bir diğer rekabet alanıdır

İktidarın özellikle güvenlik ve dış politika alanlarında bilgi paylaşımı SAM’ların görüşlerine göre farklılık göstermektedir.

Çözüm

Önerileri

Türkiye Düşünce Kuruluşları Platformu

Birbirlerini tanımak, işbirliğini arttırmak, sorunlara çözüm üretmek

Uluslararası İlişkiler Konferansı düzenlenmesi

Uzmanların ortak makale yazması

Beyin fırtınaları

Link verilmesi

Yurt içi ve yurt dışı toplantılara davet

11

SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Stratejik Araştırma Merkezlerinin Finansal Sorunlarının Giderilmesi için

Vergiden muaf tutulması ve özel bağış elde etme yollarının çeşitlendirilmesi

Bireysel ve kurumsal destek sağlanması

Proje bazındaki vergilendirmenin düşürülmesi

Mali destek sağlayan özel şirketlerin vergi matrahlarından düşürülen miktarın yükseltilmesi

12

«Farklı Bilim dallarındaki, farklı düşüncedeki akil

adamları, bilim adamlarını, genç ve dinamik araştırmacıları

bir araya getiren bağımsız ve bağlantısız bir araştırma merkezidir.»

13

BİLGESAM ÖRNEĞİ

14

BİLGESAM’IN TEMEL NİTELİKLERİ

BİLGESAM’ın Yapısı İncelendiğinde

Herhangi bir parti, ideolojik ve siyasi örgütlenmenin içinde yer almadığı

Bilimsel akılcılığa, farklı görüşlere önem veren kurum ve insanlardan kaynak sağlamaktadır.

Ortaklar Kurulu

• Rutin ihtiyaçlar

Hazırlanan Projeler

• İlave ihtiyaçlar

15

DÜNYADAKİ VE YURT İÇİNDEKi

GELİŞMELERİ YAKINDAN TAKİP ETMEK

AMAÇ

GELECEĞE YÖNELİK ÖNGÖRÜLERDE BULUNMAK

İKİLİ VE ÇOK TARAFLI ULUSLARARASI İLİŞKİLERİNE GÜVENLİK STRATEJİLERİNE

16

PROBLEMLERİNEYÖNELİK

AMAÇ

KARAR SEÇENEKLERİ VE POLİTİKALAR

SUNMAK

GERÇEKÇİ VE DİNAMİK ÇÖZÜM

ÖNERİLERİ ÜRETMEK

BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR

YAPMAK

17

SİNERJİ

BİLGE ADAMLAR

GENÇ VE DİNAMİKARAŞTIRMACILAR

YAPILAN ÇALIŞMALARA YANSITILMASI18

BİLGESAM’IN FARKLI YAPISI

19

Bilimsel

Bağımsız

Çalışmalar

BİLGESAM

Siyasi veİdeolojikYaklaşımDışında

Gerçekçi

Alan araştırmaları

Optimal Politikalar

Akılcı

BİLGESAM

Türkiye Optimali

Hükümete YakınHükümete

Muhalif

20

Güvenilir Bir Araştırma Merkezi

BİLİMSELLİK AKILCILIK

Türkiye’nin hızla gelişmesinin önünde engel oluşturan dış ve iç kaynaklı sorunları ortaya koymuştur.

Bilge Adamlar Kurulu

21

• 10.000 kişilik alan araştırması

• 200 kanaat önderiyle mülakat

• Temel parametreler ve Çözüm önerileri için açılım noktaları

22

Kürt sorununun çözümü ve terörle mücadelekapsamında,

Van ilinde,

Bölgenin ileri gelenlerinin dekatıldığı,

Üç ay süreli 29 çalıştay gerçekleştirilmiştir.

23

Demokrasi Laiklik-Milliyetçilik Yargı

ÖzgürlüklerinDerinleşmesiGenişlemesi

ÇoğulcuYaklaşım Çağcıl

24

25

7000 kişinin katıldığı alan araştırması ve yeni anayasanın esaslarınıortaya koyan çalışma

Türkiye’de halkın beklentilerini karşılayacakçağcıl bir devlet yapısıoluşturulmasınaönemli katkı sağlamıştır

Kamuoyunu, Siyasi Kademeleri ve BürokrasiyiEtkilemiştir

26

Bilimsel teorilerin mevcut sorunları açıklamak, Sorunların gelişim trendini öngörmek ve

çözüm önerileri sunmak için yayınlar yapmaktadır.27

Kongreler

Çalıştaylar

Avrupa Birliği

Orta Asya

Balkanlar

Ortadoğu

BİLGESAM

FAALİYETLERİ

Enerji Kaynakları

Ulaşım Yolları

HidrojenNano ve

Bio Teknoloji

28

BİLGESAM

• Çalışmalar• Üniversitelerde Eğitim

Dökümanı

• BİLGESAM Gençlik Platforumu• Üniversite Gençliği ile

Etkileşim

• BİLGESAM Ailesi• Staj ve Eğitim Programları

Takibi

29

30