8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

1/15

Saniye DedeoluKadn Emei Konferans

TEPAV-ODT Kadn almalar3 Mays 2011, Ankara

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

2/15

Sorunsal

Cinsiyet eitlii politikalar ve kadn istihdam arasndaki

ilikiyi sorgulamak, Bu politikalarn Trkiyede kadn istihdamn arttrma

potansiyelini incelemek.

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

3/15

Kavramsal ereve Cinsiyet eitlii: eitlik- farkllk

Kadn-erkein aynl ilkesi- vatandalk

Kadn-erkein farkll ilkesi- vatandalk

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

4/15

Cinsiyet Eitlii PolitikalarSa Aya Yaklam

Kadn ve erkein aynln salama hedefi ile oluturulanpolitikalar (eit istihdam oran, eit cret, eit isizlik oran vb)

Kadn ve erkein farkll, kadnlara zel politikalar(ocukve baml bakm iin kamusal hizmetler)

Cinsiyet rollerini dntrc politikalar (aile ve profesyonelyaamn uyumu, yar zamanl alma, bakm izinleri)

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

5/15

Avrupa Birliinde Cinsiyet Eitlii

Politikalar 1957 Roma Anlamas- Kadn-Erkek Eitlii

alan kadn alan erkee eit- alan vatanda

kavram 1990larda aile ve i yaamnn uyumlatrmas

Gender mainstreming

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

6/15

Feminist Eletiri Neo-liberal ajandann bir paras

Aktif igc politikas olarak ara

Bakm izinleri yerine bakm hizmetlerinin yaygnlamas(Lewis 2006)

ve aile yaamnn uyumlatrlmas politikalarkadnlarn igc piyasasna entegrasyonu iin ara (Bacchi1999)

Eitlik politikalar sosyal harcamalarn ksld ve sosyalhaklarn trplendii bir ortamda uygulanmaktadr(Young2000).

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

7/15

Cinsiyet Eitlii Politikalar ve

Toplumsal Cinsiyet (Walby 2004) Walby, toplumsal cinsiyet rejimlerinin zelden

kamusala dnrken hangi yolu izlediini

kavramsallatran bir ereve sunuyor.

Devlet merkezli dnm (welfare state-led)

Piyasa merkezli dnm (market-led)

Dzenleyici politika merkezli dnm (regulatorypolicy-led route)

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

8/15

Pratik ve Stratejik Toplumsal

Cinsiyet karlar(Molyneux 1985)

Pratik karlar: kadnlarn gnlk yaam ihtiyalar olaraktanmlanabilir, yaam koullar, salk-bakm hizmetleri, istihdam.Toplumsal cinsiyete dayal iblm deitirmezler ya da kadnlarn

zgrlemesi gibi hedefleri yoktur. Stratejik karlar: cinsiyeti iblmn yok etmek, evii

hizmetlerdeki ve ocuk bakmndaki rollerini deitirerek kadnlarnzgrlemesi iin eitliin salanmas

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

9/15

Trkiyede Sosyal Devlet ve

Toplumsal Cinsiyet Kadn sorunu Kemalist reformlarn mihenk ta

Kandiyoti: zgrlemi fakat libere olmam (emancipated

but unliberated) Eitsizlikleri yok etmede yetersiz, st snf kadnlara

ulaabiliyor.

zel alan ya da kalknma/ modernleme

Kadn hareketi ve uluslar aras basklar cinsiyeteitsizliklerine iaret ediyor

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

10/15

Gney Avrupa lkesi benzeri sosyal devlet yaps Ksm koruma

Hiyerarik ve dlayc bir sistem

Aile ve kiisel ilikiler

Normatif bir aile modeli

Kadnn rol ve minimalist sosyal devlet

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

11/15

stihdam Politikalar Kanunu: Cinsiyet eitlii politikalar AB Direktifleri ile

uyumlu. Eitlik ilkesi, doum ve emzirme izinleri vb.

2004 tarihli Genelge, Personel Temininde Eitlik lkesineUygun Hareket Edilmesi

2010 tarihli Genelge, Kadn stihdamnn Artrlmas veFrsat Eitliinin Salanmas

Emeklilik yann kadn ve erkek iin 65de eitlenmesi Bir kadn ilk defa ie alan iverenlere vergi indirimi

-Kurun kadnlara ynelik programlar

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

12/15

Bakm Politikalar Okul ncesi ocuklar iin sistematik bir kamu bakm

politikas yok.

4 ile 5 ya aras ocuklar sadece yzde 16s okul ncesieitim alyor. 4 ile 7 ya arasnda 2009-2010 yllarndayzde 39 (Ecevit, 2011:99).

Gebe ve Emziren Kadnlarn altrlma artlaryla

Emzirme Odalar ve ocuk Bakm Yurtlarna DairYnetmelik

Ksm-zamanl alma

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

13/15

Sonular Walbynin analizi ile baktmzda piyasa temelli

dnm ve dzenleyici politika temelli dnmnkarma bir versiyonu yaanyor. Neden,

1. Hem bakm hem de istihdam art piyasaya terkedilmi durumda

2. Yasal erevede cinsiyet eitlii politikalar belli bir

standarda ulam

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

14/15

Molyneuxun stratejik ve pratik cinsiyet ihtiyalarasndan baktmzda,

1. stratejik toplumsal cinsiyet karlar kanunlar araclile korunmakta ve garanti altna alnm

2. pratik cinsiyet ihtiyalar ise karlanmaktan ok uzak,ocuk bakm hizmetlerinin zayfl ise en gl gsterge.

Kadnlarn istihdama katlmlarn tevik edecek pratikuygulamalara ihtiya var.

8/3/2019 Trkiye'de Cinsiyet Eitlii Politikalar ve Kadn stihdam

15/15

Neo-liberal ajandann bir arac olan cinsiyet eitlii politikalarkadn istihdamn arttrmak iin bir ara olabilir mi?

1. Bat Avrupa lkelerinde esnek alma koullarnn

yaygnlamas ile kadn istihdamnn artnda, bu politikalarnsalayc rol olmutur.

2. Fakat Trkiyede kadn emei talebinde ciddi bir katlkvarken ayn zaman da kadnlarn bakm hizmetlerinde

kullandklar emek zamann azaltacak politikalar yoktur. 3. Bu nedenle, kadnn karlksz emeinin deerlenmesinin

yollar aranmal ve bu alanda politika retilmesi gerekmektedir.