Trung tâm vi®t ngæ vån Lang - WordPress.comTrung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang ii Sách C¤p 5, ¤n...

Trung tâm vi®t ngæ vån Lang

Sách Giáo Khoa Vi®t Ngæ C¤p 5

„n bän 5.6 1983-2002

H÷ và tên h÷c sinh _________________________ L¾p _______________ Khóa _________________ Th¥y/Cô phø trách _________________________ S¯ phòng h÷c ______________________________

Cây có cµi,nß¾c có ngu°n.

Trung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang

ii

Sách C¤p 5, ¤n bän 5.6 1983-2002. Tài li®u giáo khoa Trung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang - San Jose xu¤t bän. Tháng Hai, 2002. Liên lÕc, thß t× và ý kiªn xin g·i v«: Trung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang P.O. Box 32563 San Jose, CA. 95152 Ði®n thoÕi: (408) 486-7085 Ði®n thß: (408) 998-5018 E-mail: [email protected] Web site: http://www.vanlangsj.org

Vi®t Ngæ - C¤p 5

iii

Møc Løc

- Nµi Quy ........................................................................................ v - L¶i M· Ð¥u .................................................................................. vi - Ð¸nh Nghîa................................................................................... vii - Nhæng Nguyên T¡c Cån Bän ..................................................... viii - Chæ Cái và Cách Phát Âm .......................................................... xii

Bài h÷c. - Bài 1: anh, ach ............................................................................. 1 - Bài 2: ênh, êch ............................................................................. 5 - Bài 3: inh, ich ............................................................................... 9 - Bài 4: h÷c ôn ............................................................................... 13 - Bài 5: ang, eng ............................................................................. 17 - Bài 6: ång, âng ............................................................................. 21 - Bài 7: ong, ông, ung, ßng............................................................ 25 - Bài 8: h÷c ôn ................................................................................ 29 - Bài Thi Mçu Giæa Khóa ............................................................. 33 - Phiªu Ði¬m Thi Giæa Khóa ....................................................... 37 - Bài 9: iêc, iêp................................................................................ 39 - Bài 10: iên, iên ............................................................................. 43 - Bài 11: iêm, yêm .......................................................................... 47 - Bài 12: h÷c ôn .............................................................................. 51 - Bài 13: iêu, yêu............................................................................. 55 - Bài 14: iêt, yêt............................................................................... 59 - Bài 15: iêng, yêng......................................................................... 63 - Bài 16: h÷c ôn .............................................................................. 67 - Bài Thi Mçu Cu¯i Khóa ............................................................. 71

- Phiªu Ði¬m Thi Cu¯i Khóa ....................................................... 75


iv

Bài làm · nhà.

- Bài làm · nhà 1 ........................................................................... 77 - Bài làm · nhà 2 ........................................................................... 81 - Bài làm · nhà 3 ........................................................................... 85 - Bài làm · nhà 4 ........................................................................... 89 - Bài làm · nhà 5 ........................................................................... 93 - Bài làm · nhà 6 ........................................................................... 97 - Bài làm · nhà 7 ........................................................................... 101 - Bài làm · nhà 8 ........................................................................... 105 - Bài làm · nhà 9 ........................................................................... 109 - Bài làm · nhà 10.......................................................................... 113 - Bài làm · nhà 11.......................................................................... 117 - Bài làm · nhà 12.......................................................................... 121 - Bài làm · nhà 13.......................................................................... 125 - Bài làm · nhà 14.......................................................................... 129 - Bài làm · nhà 15.......................................................................... 133 - Bài làm · nhà 16.......................................................................... 137

- Bän ð° Vi®t Nam......................................................................... 139 - Giäi nghîa tøc ngæ....................................................................... 140 - Vi®t SØ ð÷c thêm......................................................................... 142 - Qu¯c Ca Vi®t Nam ...................................................................... 146 - Vi®t Nam Vi®t Nam..................................................................... 147 - Tài li®u tham khäo ...................................................................... 148

Vi®t Ngæ - C¤p 5

v

N“I QUY

1. H÷c sinh phäi ði h÷c ðúng gi¶ và liên tøc. H÷c sinh ðªn l¾p tr 15 phút sau

gi¶ h÷c, phäi có phø huynh ðích thân dçn t¾i vån phòng g£p ban kï lu§t ð¬ nh§n gi¤y phép vào l¾p.

2. H÷c sinh nghï h÷c phäi có thông báo cüa phø huynh trß¾c v¾i Th¥y Cô giáo,

ho£c phäi mang theo gi¤y xin phép cüa phø huynh trình bày lí do nghï h÷c tu¥n v×a qua.

3. H÷c sinh ðªn l¾p tr 5 bu±i liên tiªp, ho£c nghï h÷c 3 bu±i liên tøc mà không

có lí do chính ðáng, ho£c không xin phép cûng nhß không có gi¤y xác nh§n cüa phø huynh, s¨ không ðßþc tiªp tøc theo h÷c khóa hi®n tÕi.

4. H÷c sinh ðªn trß¶ng phäi m£c ð°ng phøc g÷n gàng. 5. H÷c sinh phäi giæ kï lu§t trong l¾p, tuy®t ð¯i tuân theo sñ hß¾ng dçn cüa Th¥y

Cô giáo trñc tiªp phø trách. Vi phÕm kï lu§t và tö ra thiªu l ðµ s¨ b¸ cänh cáo, nªu còn tái phÕm s¨ không ðßþc tiªp tøc theo h÷c trong mµt th¶i gian ho£c vînh vin.

6. H÷c sinh phäi hòa nhã ð¯i v¾i bÕn cùng l¾p, cùng trß¶ng. 7. H÷c sinh phäi tham dñ ð¥y ðü các kì thi trong khóa, phäi làm ð¥y ðü bài t§p

m²i tu¥n. Khi v¡ng m£t trên 5 bu±i h÷c, dù có lí do chính ðáng cûng s¨ không ðßþc lên l¾p trong khóa t¾i.

8. H÷c sinh phäi gìn giæ v® sinh chung cüa trß¶ng và l¾p h÷c, tuy®t ð¯i không

ðßþc di chuy¬n ð° ðÕc, sách v· cûng nhß trþ hu¤n cø cüa l¾p h÷c. 9. H÷c sinh tuy®t ð¯i không ðßþc mang vào l¾p h÷c hay khuôn viên trß¶ng các

v§t døng nhß: v§t bén nh÷n, ch¤t n±, ma túy, hóa ch¤t cûng nhß vû khí. 10. H÷c sinh phäi tham dñ các sinh hoÕt cüa Trung Tâm dß¾i sñ hß¾ng dçn cüa

ban Ði«u Hành và Th¥y Cô giáo.


vi

l¶i m– ð¥u

Hi®n nay con em chúng ta rµn rã ðªn trß¶ng vào m²i cu¯i tu¥n ð¬ tìm v« ngu°n cµi Vi®t Nam. Trung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang San Jose c¯ g¡ng biên soÕn bµ sách giáo khoa tiªng Vi®t "Chúng Em Cùng H÷c" g°m 12 t§p. Møc tiêu nh¢m khuyªn khích các em biªt ð÷c, biªt viªt tiªng M© thân thß½ng và th¤m nhu¥n phong tøc t§p quán cùng l¸ch sØ cüa t± tiên. Sách ðßþc soÕn t× d ðªn khó: t× c¤p l¾p 1 ðªn c¤p l¾p 12. M²i t§p g°m có 15 bài h÷c trong l¾p và 15 bài làm · nhà. --- Riêng 5 t§p ð¥u có 16 bài. Ngoài ra còn có hai kì thi giæa khóa và cu¯i khóa ð¬ ki¬m nh§n trình ðµ h÷c v¤n cüa các em. Th¶i gian ð¬ hß¾ng dçn sØa bài làm · nhà và h÷c bài m¾i tÕi l¾p là 2 gi¶ 30 phút, không k¬ 30 phút ra ch½i trong mµt bu±i h÷c. V« cách phát âm chæ cái và ráp v¥n, chúng tôi áp døng theo cu¯n "C¦m Nang Sß PhÕm" do công trình biên soÕn chung cüa nhi«u nhà giáo khä kính và giàu kinh nghi®m trong ban ðÕi di®n các Trung Tâm Vi®t Ngæ mi«n Nam California. T§p sách này ðã ðßþc tái bän tháng 7 nåm 1996. V« cách viªt tiªng có I (ng¡n) hay Y (dài), chúng tôi cån cÑ vào cu¯n "Tñ Ði¬n Vi®t Nam" cüa hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc do nhà xu¤t bän Trung B¡c Tân Vån ¤n hành tÕi Hà Nµi nåm 1931, trong khi ch¶ ðþi mµt chu¦n mñc chính tä chung trong tß½ng lai. Nhân d¸p này, kính mong quý vån, thi sî cûng nhß quý giáo chÑc rµng lòng cho phép chúng tôi ðßþc dùng nhæng bài vån, th½ cüa quý v¸ ð¬ làm tài li®u giäng dÕy. Và m£c dù ðã c¯ g¡ng nhi«u, chúng tôi ß¾c mong quý v¸ có nhi®t tâm v¾i tiªng Vi®t chï giáo nhæng thiªu sót ð¬ cho bµ sách "Chúng Em Cùng H÷c" ngày ðßþc hoàn häo h½n. Xin quý v¸ nh§n n½i ðây l¶i tri ân chân thành cüa chúng tôi. Trân tr÷ng, Ban Tu Thß Trung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang San Jose, California, U . S. A.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

vii

Ð˜NH NGHÎA I - CHÿ Chæ là d¤u hi®u viªt ra, ch¡p lÕi v¾i nhau ð¬ bi¬u th¸ tiªng nói.

Tiªng Vi®t có 23 chæ cái: a, b, c, d, ð, e, g, h, i, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, x, y. II - ÂM Âm là gi÷ng. Âm có âm tr¥m (tÑc là gi÷ng th¤p) và âm b±ng (tÑc

là gi÷ng cao). Ð¬ ghi âm tiªng Vi®t, chúng ta có nguyên âm, phø âm ð½n và phø âm ghép:

- 12 nguyên âm: a, å, â, e, ê, i, o, ô, ½, u, ß, y. - 17 phø âm ð½n: b, c, d, ð, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x. - 11 phø âm ghép: ch, gh, gi, kh, ng, ngh, nh, ph, qu, th, tr.

III - V…N V¥n, do mµt nguyên âm ðÑng mµt mình, hay ghép v¾i mµt ho£c

nhi«u âm khác mà thành. V¥n có th¬ là mµt tiªng hay mµt ph¥n cüa tiªng. V¥n ðôi khi không có nghîa.

Thí dø: a, o, ui, iêt, ong, iêng, ß½m v. v. . . IV - TIŠNG Tiªng do mµt nguyên âm ðÑng riêng hay do nhi«u âm ráp lÕi mà

thành. Tiªng ðôi khi không có nghîa.

Thí dø: A! bông hoa ð©p quá.

Câu này có nåm tiªng. V - T» T× do mµt hay nhi«u tiªng ghép lÕi. T× có t× ð½n và t× ghép. T×

luôn luôn có ý nghîa.

Thí dø: - A, ba, nhà là ba t× ð½n. - H÷c sinh, th¥y giáo, cô giáo, máy bay trñc thång là b¯n t× ghép.


viii

nhæng nguyên t¡c viªt chính tä

(Th¥y cô tùy nghi áp døng v« các d¤u trong khi giäng dÕy)

A- V¸ trí chung cho các d¤u gi÷ng. 1) Nhæng t× chï có mµt nguyên âm mang d¤u mû hay không có d¤u mû --- a, å, â, e, ê, i, o, ô, ½, u, ß ---, thì d¤u gi÷ng ðßþc viªt · nguyên âm ¤y nhß :

- Ån quä nh¾ kë tr°ng cây. - G¥n mñc thì ðen, g¥n ðèn thì rÕng.

2) Nªu t× có hai nguyên âm ðÑng sau phø âm thì d¤u gi÷ng phäi ðßþc viªt · nguyên âm ð¥u nhß :

- Ch¸ Thùy bö k©o vào túi áo. - Cái rång cái tóc là vóc con ngß¶i.

3) Nªu t× có hai nguyên âm · giæa hay ðÑng trß¾c phø âm thì d¤u gi÷ng phäi ðßþc viªt · nguyên âm sau nhß :

- Cø Toàn thích ån oän. - Nß¾c Vi®t Nam có ba mi«n : B¡c, Trung, Nam.

4) Nªu t× có ba nguyên âm thì d¤u gi÷ng · vào v¸ trí nguyên âm giæa nhß :

- Hãy yêu thß½ng ngß¶i ð°ng loÕi. - Ông bà ngoÕi em có lòng ðoái thß½ng ngß¶i thiªu ån, thiªu m£c.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

ix

B- Quy t¡c v« d¤u höi ( ) hay d¤u ngã ( ) trên các t× láy. Ð£c bi®t áp døng cho các t× láy thì d¤u höi ( ) hay d¤u ngã ( ) ðßþc ðánh d¤u theo quy t¡c sau ðây: 1) D¤u höi ( ). Mµt trong hai tiªng cüa t× láy không có d¤u ( ) ho£c có d¤u s¡c ( ) thì tiªng còn lÕi phäi ðßþc ðánh d¤u höi ( ) nhß : - Thoai thoäi, chåm chï, mát më, räi rác ..... 2) D¤u ngã ( ). Mµt trong hai tiªng cüa t× láy có d¤u huy«n ( ) ho£c có d¤u n£ng ( ) thì tiªng kia phäi ðßþc ðánh d¤u ngã ( ) nhß : - Bì bõm (lµi), d dàng, rµn rã, nghî ngþi ......

* Áp døng quy t¡c này qua câu th½:

“ Em Huy«n (` ) mang N£ng ( ) Ngã ( ) ðau Anh Không ( ) S¡c (' ) thu¯c Höi ( ) ðau ch² nào ”.

Tuy nhiên cûng có mµt s¯ ít t× láy thuµc vào trß¶ng hþp ngoÕi l® và cûng có mµt s¯ t× ghép Hán Vi®t không theo quy t¡c trên nhß :

- Ngoan ngoãn, SØa soÕn, Ð¥y ðü, B°i b±, Höa hoÕn, Th± th¥n ....


x

C- Viªt chính tä v¾i chæ i và y

Vào nåm 1931, hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc cho xu¤t bän bµ "Vi®t Nam Tñ Ði¬n" tÕi Hà Nµi. K¬ t× ðó ðªn nay chúng ta ðßþc biªt nhi«u nhà vån, nhà giáo ðã góp ý kiªn ho£c viªt sách báo theo chu¦n mñc chính tä ð« c§p trong bµ tñ ði¬n này. G¥n ðây mµt nhà vån bày tö thêm ý kiªn nhß sau: "Vi®t Nam Tñ Ði¬n" cüa hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc, do nhà xu¤t bän Trung B¡c Tân Vån ¤n hành tÕi Hà Nµi nåm 1931 phân bi®t khá rõ r®t trß¶ng hþp nào viªt v¾i chæ I và trß¶ng hþp nào viªt v¾i chæ Y. Nhæng hµi ngh¸ v« chæ qu¯c ngæ, ði¬n hình là "Hµi Ngh¸ Th¯ng Nh¤t Ngôn Ngæ" (1956) hay nhæng üy ban chuyên môn nghiên cÑu v« chæ qu¯c ngæ ð¬ nêu ra nguyên t¡c chính tä, nhß "œy Ban Ði¬n chª Vån tñ" (1973) ð«u nh¤n mÕnh c¥n sØ døng bµ "Vi®t Nam Tñ Ði¬n" cüa hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc làm tiêu chu¦n. Tiªc là không m¤y ai chú ý ðªn nhæng l¶i khuyªn cáo này. Ð¬ r°i vçn viªt sai nhi«u chæ mà tß·ng là mình viªt ðúng. Trong ðó có trß¶ng hþp lçn lµn giæa chæ I và chæ Y. Lâu d¥n, sñ sai l¥m ðó tr· nên ph± quát h¥u nhß không th¬ nào sØa lÕi ðßþc næa cho nhæng ngß¶i quen dùng. Nay chúng tôi biên soÕn bµ sách giáo khoa "Chúng Em Cùng H÷c". Ban Tu Thß cüa trß¶ng Vi®t Ngæ Vån Lang San Jose dña theo nguyên t¡c chính tä trong bµ tñ ði¬n cüa hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc ð¬ giúp các em b¾t khó khån khi ráp v¥n và viªt chính tä v¾i chæ I và chæ Y. Xin nêu ra ðây nhæng nh§n ð¸nh tiêu bi¬u : I. V« chæ i. Chï viªt chæ i khi i ng¡n là nguyên âm duy nh¤t trong mµt tiªng hay mµt t× nhß : Trß¾c kia viªt: Nay s¨ viªt: lý do lí do ð¸a lý ð¸a lí ði tÜ nÕn ði t¸ nÕn mµt tÖ ð°ng mµt tï ð°ng v. v. . .

Vi®t Ngæ - C¤p 5

xi

II. V« chæ y. Chï viªt chæ y dài trong nhæng trß¶ng hþp sau ðây :

1. Tñ nó (chæ y) là mµt tiªng có ðü nghîa nhß : chú ý ng°i Ï ý kiªn y phøc Ö lÕi v. v. . . 2. Tuy y và i ð°ng âm nhßng khác nghîa khi ráp v¥n. Cho nên v¥n

mà có nguyên âm y dài phäi ðßþc sØ døng chính xác, không th¬ viªt lçn lµn v¾i nguyên âm i ng¡n ðßþc nhß :

T× có v¥n: T× có v¥n:

nß¾c chäy (ay) không th¬ viªt nß¾c chäi (ai) ngày nay (ay) không th¬ viªt ngài nai (ai) say túy lúy (uy) không th¬ viªt say túi lúi (ui) cô Thúy (uy) không th¬ viªt cô Thúi (ui)

v. v. . . 3. V¾i y dài hay i ng¡n cüa danh t× riêng v« ngß¶i, v« ð¸a danh v. v.

. . trß¾c sau không thay ð±i nhß : Nguyn Ngu Í (tên nhà vån) Lý Thß¶ng Ki®t (tên mµt danh tß¾ng) MÛ Tho (tên mµt tïnh) MÛ Qu¯c (tên mµt nß¾c) v . v . . . Chúng tôi hi v÷ng con em chúng ta s¨ không còn b¯i r¯i khi nào viªt i ng¡n và khi nào viªt y dài.


xii

23 CHÿ CÁI TIŠNG VIŽT

A B C D Ð E G Ha b c d ð e g h

I K L M N O P Qi k l m n o p q

R S T U V X Y r s t u v x y

THÊM D„U* D¤u mû: * D¤u á: * D¤u móc:

CÁCH PHÁT ÂM CHÿ CÁI CÓ THÊM D„U

A Å Â B C D Ð E a á ¾ b¶ c¶ d¶ ð¶ e

Ê G H I K L M Nê g¶ h¶ i ca l¶ m¶ n¶

O Ô ´ P Q R S T o ô ½ p¶ qu¶ r¶ s¶ t¶

U ¿ V X Y u ß v¶ x¶ i-c¶-rét

Vi®t Ngæ - C¤p 5

xiii

12 nguyên âm ð½n

A Å Â E Ê I a á ¾ e ê i

O Ô ´ U ¿ Y o ô ½ u ß i-c¶-rét

11 phø âm ghép

CH GH GI KH ch¶ g¶-hát gi¶ kh¶

NG NGH ng¶ ng¶-hát NH PH QU TH TR nh¶ ph¶ qu¶ th¶ tr¶


xiv

Vi®t Ngæ - C¤p 5

1

Bài mµt

• V¥n: anh ach Phát âm: a-nh¶-anh a-ch¶-ach

Nguyên âm Phø âm

= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

a + nh = anh Tranh änh (tr¶-anh-tranh a-nh¶-anh-höi-änh)

Bánh ng÷t (b¶-anh-banh-s¡c-bánh ng¶-ot-ngot-n£ng-ng÷t)

a + ch = ach SÕch s¨ (s¶-ach-sach-n£ng-sÕch s¶-e-se-ngã-s¨)

Xách giö (x¶-ach-xach-s¡c-xách gi¶-o-gio-höi-giö)

• Bài t§p.

- Em hãy ch÷n t× dß¾i ðây ð¬ viªt vào ch² tr¯ng m²i câu cho thích hþp v¾i hình v¨:

sÕch s¨ - bánh ng÷t

- Sau khi ði«n xong, em gÕch dß¾i m²i t× trong câu có v¥n ðúng v¾i v¥n · góc trái ô hình.

anh ánh

Ch¸ Thanh mua _____ _____

ách Õch

Em giæ sách v· _____ _____


2

• Ráp v¥n. b + anh banh bánh (b¶-anh-banh) (b¶-anh-banh-s¡c-bánh)

c canh cänh nh nhanh nhánh th

thanh thành

h + ach hách hÕch (h¶-ach-hach-s¡c-hách) (h¶-ach-hach-n£ng-hÕch)

r rách rÕch th thách thÕch tr

trách trÕch

• Bài t§p.

Ð÷c câu ð£t sÇn: Ð£t câu b¢ng mi®ng:

Bánh mì ðã hªt sÕch. Thanh ì Õch ð¦y xe. Pháo n± nghe tÕch tÕch. – sÕch thì mÕnh khöe. HÕnh ghé lÕi thåm bà. Gà có cánh nhß chim.

. . . bánh ng÷t . . .

. . . trái chanh . . . . . . xách giö . . . . . . sách v· . . .

. . . cánh cØa . . . . . . cành cây . . .

anh

ach

Vi®t Ngæ - C¤p 5

3

• T§p ð÷c. L¶i M© D£n

Nåm nay ThÕch lên tám. Em trông l¾n và nhanh nh©n h½n các bÕn. M© d£n ThÕch: C¯ tranh ðua h÷c hành, chåm chï ð÷c sách và làm bài cho k¸p các bÕn. Thành th§t yêu mªn, giúp ðÞ bÕn bè. Ch¾ c§y khöe mÕnh mà phách l¯i, bÕn bè s¨ lánh xa.

• Giäi nghîa. - Tranh ðua: Tr± tài ð÷ sÑc v¾i nhau. - Thành th§t: Không gian trá, d¯i gÕt. - Phách l¯i: Ra oai, lên m£t v¾i ngß¶i khác.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n anh, ach. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:

- T§p ð÷c các t× ghép ðã viªt · trên. - Ch÷n nhæng t× · trên ð¬ ði«n vào ch² tr¯ng cho thích hþp:

ThÕch ðã lên tám và ________ nh©n, khöe mÕnh h½n các bÕn. M© d£n ThÕch: Chåm chï ð÷c ________, làm bài cho k¸p bÕn. ___________ th§t yêu mªn và giúp ðÞ các bÕn. Ch¾ c§y khöe mà __________ l¯i, bÕn bè s¨ ________ xa.


4

Câu có t× viªt sai Viªt lÕi cho ðúng

Em chanh ðua h÷c hành.Bá ð÷c sách tråm chï. B¥u tr¶i trong sanh. Anh ch¾ có phát l¯i. Thành th£t yêu mªn. Em hãy ð÷c nhi«u xách.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ L¶i M© D£n “.

• H÷c thuµc lòng:

Em H÷c Tiªng Vi®t

Sáng Chü nh§t tr¶i thanh, Em theo ch¸ và anh, Ðªn l¾p vui h÷c hành. Em ð÷c bài vanh vách: " Lá lành ðùm lá rách . Nên lánh dæ, làm lành ".

• Giäi nghîa. - Tr¶i thanh: Tr¶i trong và xanh. - Vanh vách: Tiªng ð÷c to, trôi chäy, rõ ràng.

Lá lành ðùm lá rách

Vi®t Ngæ - C¤p 5

5

Bài hai

• V¥n: ênh êch Phát âm: ê-nh¶-ênh ê-ch¶-êch


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

ê + nh = ênh Chênh chªch (ch¶-ênh-chênh ch¶-êch-chêch-s¡c-chªch)

B®nh cúm (b¶-ênh-bênh-n£ng-b®nh c¶-um-cum-s¡c-cúm)

ê + ch = êch Con ªch (c¶-on-con ê-ch¶-êch-s¡c-ªch)

Mû l®ch (m¶-u-mu-ngã-mû l¶-êch-lêch-n£ng-l®ch)

• Bài t§p.


B®nh cúm - mû l®ch


µi ®ch

Anh h« ðµi _____ _____

®nh ây

_____ _____ hay lây.


6

• Ráp v¥n. b + ênh bênh b®nh (b¶-ênh-bênh) (b¶-ênh-bênh-n£ng-b®nh)

l lênh l®nh ch chênh ch¬nh kh

khênh kh®nh

l + êch lªch l®ch (l¶-êch-lêch-s¡c-lªch) (l¶-êch-lêch-n£ng-l®ch)

x xªch x®ch ch chªch ch®ch ph

phªch ph®ch

• Bài t§p.


Ánh trång thu chênh chªch. Con lµ quá g§p gh«nh. Anh Ba cao lênh khênh. Ð¥u anh ðµi mû l®ch. Qu¥n anh x¯c xªch. Áo anh bÕc phªch.

. . . chênh chªch . . .. . . g§p gh«nh . . . . . . lênh khênh . . .

. . . l®ch lÕc . . . . . . x¯c xªch . . .

. . . bÕc phªch . . .

ênh

êch

Vi®t Ngæ - C¤p 5

7

• T§p ð÷c.

Bu±i Sáng Trên B¬

M£t tr¶i ðö ¯i v×a nhô lên khöi m£t b¬ mênh mông. Ánh sáng chênh chªch qua ðám mây màu cam. B¥u tr¶i còn lác ðác vài ngôi sao. V« phía tây có vài ðám mây bÕc. Ng°i trong con tàu lênh ðênh trên m£t b¬, ta th¤y tâm h°n thênh thang rµng m·, mªn yêu t¤t cä.

• Giäi nghîa. - Mênh mông: Rµng l¾n không có gi¾i hÕn. - Chênh chªch: H½i xiên, l®ch. - Lác ðác: Thßa th¾i, ít öi. Lênh ðênh: Trôi b§p b«nh trên m£t nß¾c. - Thênh thang: Rµng rãi, thoáng.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ênh, êch. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:


M£t tr¶i v×a nhô lên khöi m£t b¬ __________ mông. Ánh sáng __________ __________ qua ðám mây màu cam. V« phía tây có vài ðám mây bÕc. Ng°i trong con tàu __________ __________ trên m£t b¬, ta th¤y tâm h°n ___________ thang rµng m·, mªn yêu t¤t cä.


8


Tâm h°n thênh than. Cái áo ðã bÕc phªt. Con tàu lên ðênh. Con ðß¶ng g§p g«nh. M£t bi¬n mên mông. Ánh trång chênh chªt.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Bu±i Sáng Trên B¬ “.

• H÷c thuµc lòng.

Sông Nß¾c Mênh Mông

Mßa l¾n, nß¾c ð¥y sông, Bèo theo nß¾c b«nh b°ng. B§p b«nh trên sóng nß¾c, Con ðò tªch v« ðông. Vßþt qua bao gh«nh thác, R°i thênh thang xuôi dòng.

• Giäi nghîa. - B«nh b°ng: N±i trôi nh© nhàng trên m£t nß¾c. - B§p b«nh: Trôi n±i nh¤p nhô. - Tªch: Ði v« mµt n½i nào.

U¯ng nß¾c sông, nh¾ ng÷n ngu°n.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

9

Bài BA

• V¥n: inh ich Phát âm: i-nh¶-inh i-ch¶-ich


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

i + nh = inh Xinh xinh (x¶-inh-xinh x¶-inh-xinh)

Bình minh (b¶-inh-binh-huy«n-bình m¶-inh-minh)

i + ch = ich Xích ðu (x¶-ich-xich-s¡c-xích ð¶-u-ðu)

Thích b½i (th¶-ich-thich-s¡c-thích b¶-½i-b½i)

• Bài t§p.


xinh xinh - thích b½i


ích ½i

Mai _____ _____ lµi.

úp inh

Búp bê _____ _____ .


10

• Ráp v¥n. b + inh binh b¸nh (b¶-inh-binh) (b¶-inh-binh-n£ng-b¸nh)

t tinh tình ch chinh chính th

thinh th¸nh

t + ich tích t¸ch (t¶-ich-tich-s¡c-tích) (t¶-ich-tich-n£ng-t¸ch)

x xích x¸ch ph phích ph¸ch th

thích th¸ch

• Bài t§p.


Bà d§y lúc bình minh. Bà ði l c¥u kinh. Em thích áo tr¡ng tinh. Em ði h÷c mµt mình. B¯ m© khen em xinh. Ít khi em tinh ngh¸ch.

. . . bình minh . . . . . . cØa kính . . . . . . thích hþp . . . . . . chính tä . . . . . . xinh ð©p . . . . . . cu¯n l¸ch . . .

inh

ich

Vi®t Ngæ - C¤p 5

11

• T§p ð÷c.

Nhà Máy Làm Ðinh

Hôm qua cä l¾p Vinh, Ði xem nhà máy ðinh. Máy chÕy nghe ình ¸ch, Búa ð§p nghe inh tai.

Xe ra vào xình x¸ch. Vinh vui th¤y nhi«u ðinh, S¨ xây ð©p quê mình.

• Giäi nghîa. - Ình ¸ch: Tiªng °n do máy chÕy. - Xình x¸ch: Tiªng ðµng do xe chÕy gây ra.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n inh, ich. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:


Hôm qua cä l¾p cüa ________ ðã ði thåm nhà máy làm _______. Ðªn n½i, các em h÷c sinh nghe máy chÕy ______ ______, xen v¾i tiªng búa ð§p nghe ______ ______. Vinh và các bÕn r¤t vui vì ðßþc th¤y nhi«u _______.


12

• Vi®t sØ.

Phù Ð±ng Thiên Vß½ng

C§u bé lên ba, Vß½n vai l¾n d§y, – làng Phù Ð±ng. Nhäy lên ngña s¡t. Ðáp l¶i vua g÷i. Ðu±i gi£c v« Tàu. Ch¯ng gi£c xâm lång. Ngàn sau ghi nh¾.

Chú thích: Th¥y cô k¬ chuy®n thêm v« Phù Ð±ng Thiên Vß½ng.

• Giäi nghîa. - Xâm lång: Ðem quân ði chiªm l¤y ð¤t ðai cüa mµt nß¾c khác.

• Bài hát.

´n Nghîa Sinh Thành U¯ng nß¾c nh¾ ngu°n,

Làm con phäi hiªu. Công cha nhß núi Thái S½n, Nghîa m© nhß nß¾c trong ngu°n chäy ra.

Dß½ng Thi®u Tß¾c

Thà chªt vinh, h½n s¯ng nhøc.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

13

BÀI B�N

Ôn bài mµt.

• T§p ð÷c câu có v¥n: anh

Hôm nay tr¶i trong xanh, Chim líu lo trên cành. Kìa! M£t tr¶i lên nhanh, Em chåm chï h÷c hành.

ach

Ðói cho sÕch, rách cho th½m. Nhà sÕch thì mát, bát sÕch ngon c½m.

(Tøc ngæ)

• Giäi nghîa. - Líu lo: Âm thanh cao, liên tiªp và xen lçn nhau.

• Bài t§p.

- Ghép phø âm v¾i v¥n thành t× ð½n r°i tìm t× ghép có t× ð½n ¤y.

Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép

c, x anh xanh tr¶i xanh, tô canh h, nh anh r, s ach

- Ð£t câu có t× ghép ðã viªt · trên:


14

Ôn bài hai.

• T§p ð÷c câu có v¥n: ênh và êch

H« ðµi mû l®ch, Áo qu¥n x¯c xªch. Vách núi chênh vênh, L¯i ði g§p gh«nh.

• Giäi nghîa. - X¯ch xªch: Lôi thôi, không g÷n gàng. - Chênh vênh: Cao và không có ch² tña væng ch¡c. - G§p gh«nh: G° gh«, l°i lõm, không b¢ng phÆng.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ênh, êch. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:

• Câu ð¯.

M²i l¥n cúi xu¯ng, Có cánh mà chÆng biªt bay, Hªt u¯ng lÕi ði, v×a ði v×a v¨. H ngß¶i qua lÕi ðßa tay v£n mình. Ð¯ là cái gì? Ð¯ là cái gì?

Ôn bài ba.

Cái ______ ______

Cái ______ ______

Vi®t Ngæ - C¤p 5

15

• T§p ð÷c câu có v¥n: inh và ich

D§y s¾m mµt mình, L£ng ng¡m bình minh, Ð°i núi xinh xinh, Lòng em vui thích.

• Giäi nghîa. - Bình minh: Bu±i sáng s¾m lúc m£t tr¶i m¾i m÷c.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n inh, ich. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:


Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép m, v ênh m, x inh l, th ich



16

• T§p ð÷c - Chính tä.

Ngày Vui M¾i

Khi còn bé, em vui ch½i thöa thích v¾i các anh ch¸. Chúng em tha h° ðùa ngh¸ch, la hét inh öi. Mµt hôm, m© mua sách v· và dçn em ði h÷c. Thª là b¡t ð¥u nhæng ngày vui m¾i. Vào l¾p, em t§p tô màu con voi, con ªch. Có nhi«u hình v¨ làm em thích thú. Cänh ð°i núi xinh xinh v¾i ánh bình minh rñc rÞ trên r×ng cây xanh thçm . . . Tan h÷c ra v«, em vui thích ði bên m©. M£t tr¶i ðã chênh chªch trên ðïnh ð¥u.

• Ð¸a lí. Núi · Vi®t Nam*

Vi®t Nam có nhi«u núi · mi«n B¡c và mi«n Trung. Mi«n B¡c có ng÷n Hoàng Liên S½n là cao nh¤t. Mi«n Trung có dãy Trß¶ng S½n chÕy dài t× b¡c xu¯ng nam. Mi«n Nam ít núi, chï có núi Bà Ðen là cao nh¤t.

* Xem bän ð° trang 139.

H÷c th¥y chÆng t¥y h÷c bÕn.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

17

Bài NÅM

• V¥n: ang eng Phát âm: a-ng¶-ang e-ng¶-eng


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

a + ng = ang Ráng h÷c (r¶-ang-rang-s¡c-ráng h¶-oc-hoc-n£ng-h÷c)

Ngày tháng (ng¶-ay-ngay-huy«n-ngày th¶-ang-thang-s¡c-tháng)

e + ng = eng Leng keng (l¶-eng-leng ca-eng-keng)

Cái xëng (c¶-ai-cai-s¡c-cái x¶-eng-xeng-höi-xëng)

• Bài t§p.


Cái xëng - ðang h÷c


¥n ang

Em _____ _____ v¥n ang.

ëng úc

_____ _____ ð¬ xúc ð¤t.


18

• Ráp v¥n.

b + ang báng bàng (b¶-ang-bang-s¡c-báng) (b¶-ang-bang-huy«n-bàng)

s sang sáng nh nhang nhàng th

thang tháng

k + eng keng këng (ca-eng-keng) (ca-eng-keng-höi-këng)

r reng x xëng xèng ph

phèng phéng

• Bài t§p.


Tr¶i n¡ng chang chang. Em s¡p hàng vào l¾p. Cô giáo ði vµi vàng. Th¥y mang theo xà beng. Trò mang theo cái xëng. Reng! Reng! Gi¶ h÷c ðªn.

. . . vang vang . . .

. . . ngay hàng . . . . . . màu vàng . . . . . . leng keng . . . . . . cái xëng . . .

. . . reng reng . . .

ang

eng

Vi®t Ngæ - C¤p 5

19

• T§p ð÷c.

Ði C¡m TrÕi

Reng! Reng! Reng! Ð°ng h° báo thÑc kêu inh öi. Em vµi vàng thÑc d§y, rØa m£t, ån sáng r°i sØa soÕn ði c¡m trÕi. Ðªn trß¶ng, em ðã th¤y các bÕn ðang l¥n lßþt ði vào. Kë mang l«u, g§y. Kë mang rìu, xëng, xà beng ð¬ dñng trÕi, n¤u ån. Cô giáo bäo các em s¡p hàng và ði¬m danh. Chúng em l¥n lßþt lên xe bus. Mµt ngày c¡m trÕi ð¥y thích thú ðang b¡t ð¥u.

• Giäi nghîa. - Xà beng: Ð° dùng ð¬ ðào, cÕy. - Ði¬m danh: G÷i tên ð¬ ki¬m soát.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ang, eng.

- Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:

- T§p ð÷c các t× ghép ðã viªt · trên.

- Ch÷n nhæng t× · trên ð¬ ði«n vào ch² tr¯ng cho thích hþp:

Ð°ng h° báo thÑc kêu _______ _______. Em vµi vàng thÑc d§y, rØa m£t và ån ________. Ðªn trß¶ng, ðã th¤y các bÕn ________ l¥n lßþt ði vào. Kë ________ rìu, ________ . Kë mang xà ________ ð¬ dñng trÕi. Mµt ngày vui thích thú ________ b¡t ð¥u.


20


Chuông kêu ceng ceng.Con cua có hai kàng. Cái sëng ð¬ xúc ð¤t. Em ðan h÷c l¾p nåm. Cô däng bài trong l¾p. Em vµi vàn ði h÷c.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Ði C¡m TrÕi “.


Gi¶ Ra Ch½i

Cô v×a xong bài giäng, Reng! Reng! Chuông reo vang. Ðßþc phép em vµi vàng, Ra sân ch½i thênh thang. ChÕy nhäy cùng ðùa ngh¸ch, Tiªng nói cß¶i vang vang.

Nh§p gia tùy tøc, ðáo giang tùy khúc.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

21

Bài SÁU

• V¥n: ång âng Phát âm: á-ng¶-ång ¾-ng¶-âng


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

å + ng = ång B¢ng phÆng (b¶-ång-bång-huy«n-b¢ng ph¶-ång-phång-höi-phÆng)

Trång thu (tr¶-ång-trång th¶-u-thu)

â + ng = âng Nâng lên (n¶-âng-nâng l¶-ên-lên)

Vâng l¶i (v¶-âng-vâng l¶-½i-l½i-huy«n-l¶i)

• Bài t§p.


Trång tròn - vâng l¶i


âng ¢ng

Em _____ _____ ch¸ H¢ng.

ång ang

_____ _____ ðang lên cao.


22

• Ráp v¥n.

b + ång bång b¢ng (b¶-ång-bång) (b¶-ång-bång-huy«n-b¢ng)

c cång cÆng ch chång chÆng tr

trång tr¡ng

v + âng vâng v¥ng (v¶-âng-vâng) (v¶-âng-vâng-huy«n-v¥ng)

d dâng n nâng n§ng t

tâng t¥ng

• Bài t§p.


Em bé chÕy lång xång. M© nång t¡m em bé. Áo ð©p bé b¢ng lòng. Bé nhß v¥ng trång sáng. Bé vâng l¶i m© cha. Cä nhà nâng niu bé.

. . . lång xång . . . . . . cång dây . . .

. . . b¢ng phÆng . . . . . . trång thu . . . . . . vâng l¶i . . . . . . nâng niu . . .

ång

âng

Vi®t Ngæ - C¤p 5

23

• T§p ð÷c.

Trång Trung Thu

Ðêm r¢m tháng tám, trång sáng nh¤t trong nåm. M£t trång tròn, to và ð©p nhô ra khöi v¥ng mây, ánh vàng töa kh¡p ð°i cây, r£ng núi. Cänh v§t ð©p biªt bao! Dß¾i trång, trë con nhµn nh¸p rß¾c ðèn, xem múa lân. Ngß¶i l¾n ån bánh Trung Thu, u¯ng trà và nói cß¶i vui vë.

• Giäi nghîa. - R¢m: Ngày 15 cüa tháng Âm L¸ch. - Nhµn nh¸p: �n ào và vui vë.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ång, âng. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:


Ðêm r¢m tháng tám ________ sáng nh¤t trong nåm. M£t trång to và ð©p nhô ra khöi _______ mây bÕc. Trë con nhµn ________ rß¾c ðèn. Ngß¶i l¾n h÷p nhau dß¾i ánh _________ ån bánh Trung Thu, u¯ng trà và nói cß¶i vui vë.


24


Trung Thu trång xáng. Em dâng l¶i cha m©. Bé chÕy lång xån. Em nói nån có l phép.L¯i ði b¢ng phÇng. Nhà cao có nhi«u t¥n.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Trång Trung Thu “.


Tªt Trung Thu

Trung thu, v¥ng trång sáng, Em th¤y chú cuµi già, Ng°i cÕnh g¯c cây ða. Cuµi ½i! Em vui quá. Hãy xin phép ch¸ H¢ng, Xu¯ng ðây cùng ån bánh, Xem múa lân rß¾c ðèn.

Mµt nø cß¶i b¢ng mß¶i thang thu¯c b±.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

25

Bài BÄY

• V¥n: ong - ông ung - ßng Phát âm: o-ng¶-ong ô-ng¶-ông u-ng¶-ung ß-ng¶-ßng


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

o + ng = ong ô + ng = ông

Bong bóng (b¶-ong-bong b¶-ong-bong-s¡c-bóng)

Ông bà (ô-ng¶-ông b¶-a-ba-huy«n-bà)

u + ng = ung ß + ng = ßng

Anh hùng (a-nh¶-anh h¶-ung-hung-huy«n-hùng)

Lßng còng (l¶-ßng-lßng c¶-ong-cong-huy«n-còng)

• Bài t§p.


lßng còng - giö trÑng


Ñng ách

Bé xách ______ ______ .

ßng òng

Ông già ______ ______.


26

• Ráp v¥n.

c + ong cong cµng (c¶-ong-cong) (c¶-ông-công-n£ng-cµng)

b bóng bông ph phong phöng ng

ngông ngóng

s + ßng sßng s×ng (s¶-ßng-sßng) (s¶-ßng-sßng-huy«n-s×ng)

c cßng cÑng ch chßng ch×ng tr

trßng trÑng

• Bài t§p.


M×ng sinh nh§t vui vë. Em h¾n h· trong lòng. Ông cho em bong bóng. Bà cho em hoa h°ng. BÕn bè cùng dñ ti®c. M© cßng em hªt lòng.

. . . vui m×ng . . . . . . trong nhà. . . . . . mong nh¾ . . . . . . l°ng chim . . . . . . cùng h÷c . . .

. . . cßng chi«u . . .

ong

ßng

Vi®t Ngæ - C¤p 5

27

• T§p ð÷c.

Trë Th½

Trë th½ h°n trong tr¡ng, N¯i gót ch¸ cùng anh. Nhß sß½ng s¾m long lanh. G¡ng nên ngß¶i hæu døng, Nø h°ng v×a ch¾m n·, Yêu thích làm vi®c lành. Rung rinh trong gió lành. Mµt mai em khôn l¾n, Chúng em chåm chï h÷c, Theo gß½ng lành cha anh. • Giäi nghîa. - Long lanh: Trong su¯t, phän chiªu ánh sáng tÕo nên vë linh ðµng. - Hæu døng: Có ích lþi cho mình và m÷i ngß¶i.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ong, ông, ung. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:


Tâm h°n trë th½ r¤t _______ tr¡ng. Gi¯ng nhß nhæng gi÷t sß½ng s¾m _______ lanh vào bu±i sáng. Gi¯ng nhß nø hoa _______ v×a ch¾m n·, ðang _______ rinh trong gió nh©. _______ em s¨ chåm chï h÷c hành, bß¾c theo gót anh ch¸ ð¬ tr· nên ngß¶i hæu ________.


28

• Vi®t SØ. Sñ Tích Quä Dßa H¤u

Vua Hùng thÑ mß¶i, Ngoài vö xanh mß¾t, Ðày ngß¶i con nuôi, Trong ruµt th¡m tß½i, Tên là An Tiêm, Ng÷t ngào mát rßþi. Ra mi«n hoang ðäo. G·i v« dâng vua, An Tiêm vui s¯ng, G÷i là dßa h¤u.

Tr°ng gi¯ng dßa to. Chú thích: Th¥y cô k¬ chuy®n thêm v« Sñ tích quä dßa h¤u.

• Giäi nghîa. - Ðày: Ðem giam · n½i xa. - Hoang ðäo: Hòn ðäo không có ngß¶i ·.

• Bài hát.

Tªt Trung Thu

Tªt Trung Thu rß¾c ðèn ði ch½i Em rß¾c ðèn ði kh¡p ph¯ phß¶ng. Lòng vui sß¾ng v¾i ðèn trong tay Em múa ca dß¾i ánh trång r¢m.

Vân Thanh

Nói có sách, mách có chÑng.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

29

BÀI TÁM Ôn bài nåm.

• T§p ð÷c câu có v¥n: ang và eng

Reng! Reng! Chuông vang. Lòng em rµn ràng. Mai vàng ch¾m n·. Ch¶ ðón xuân sang.

• Giäi nghîa. - Rµn ràng: Tràn ð¥y cäm xúc.

• Bài t§p. - Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ang, eng.


- Ghé phø âm v¾i v¥n thành t× ð½n r°i tìm t× ghép có t× ð½n ¤y.

Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép s, th ang k, r eng r, v ang



30

Ôn bài sáu.

• T§p ð÷c câu có v¥n: ång và âng

Trung Thu, v¥ng trång sáng, V¢ng v£c töa ánh vàng, Trên ð°i xa, r£ng núi, Trên ð°ng v¡ng, xóm làng.

• Giäi nghîa. - V¢ng v£c: R¤t sáng và trong trëo.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ång, âng.


• Câu ð¯.

Cây kim giúp m© vá may, Chum tr¡ng ðñng nß¾c m¡m vàng, Kim gì nhanh ch§m, ng¡n dài Ðªn khi lÞ làng, thì m· ra ån. ð«u quay. Ð¯ là cây kim gì? Ð¯ là quä gì?

Cây kim ______ ______

Quä _______

Vi®t Ngæ - C¤p 5

31

Ôn bài bäy.

• T§p ð÷c câu có v¥n: ong và ông ung và ßng

Ông em tu±i ðã già. Lòng nh¾ nß¾c thiªt tha. Chung tay cùng l¾p trë, Xây dñng lÕi quê nhà.

• Giäi nghîa. - Thiªt tha: Tình cäm g¡n bó sâu s¡c, luôn luôn nghî ðªn.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n ong, ông, ung, ßng.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép s, l ông

c, ch ung m, tr ßng



32


Trong L¾p H÷c

Reng! Reng! T¾i gi¶ h÷c, các em xªp hàng vào l¾p. Ai n¤y ng°i yên l£ng. Cô thong thä giäng bài. Các em l¡ng tai nghe. L¶i cô d¸u dàng thân mªn. Cä l¾p chåm chú nhìn v¥n m¾i trên bäng. Th¥y vui vë ði lÕi t×ng bàn ð¬ chï bäo các em. Th¥y cô dÕy th§t khó nh÷c. Chúng em hÑa s¨ chåm chï h÷c hành.

• Ð¸a lí.

Ð°ng B¢ng Vi®t Nam

Vi®t Nam có hai ð°ng b¢ng chính là ð°ng b¢ng mi«n B¡c và ð°ng b¢ng mi«n Nam. Ð°ng b¢ng mi«n Nam l¾n và rµng h½n ð°ng b¢ng mi«n B¡c. Ð¤t ðai cüa hai ð°ng b¢ng này r¤t t¯t. Ð°ng b¢ng mi«n Trung nhö h©p và ð¤t ðai khô c¢n.

• Giäi nghîa. - Ð°ng b¢ng: Vùng ð¤t th¤p, b¢ng phÆng, ti®n cho vi®c tr°ng tr÷t, cày c¤y.

Con nhà tông, không gi¯ng lông cûng gi¯ng cánh.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

33

Bài thi mçu giæa khóa

Th¥y cô dùng bài thi mçu này ð¬ soÕn ð« thi mà các em ðã h÷c trong nhæng tu¥n l v×a qua.

I- Chính tä (40 ði¬m).

Viªt mµt trong hai bài "T§p ð÷c" ho£c "T§p ð÷c - Chính tä" do th¥y cô chï ð¸nh trß¾c cho các em ôn thi.

- Câu höi:

- Tìm và gÕch dß¾i t× có v¥n ........ trong bài chính tä. (Ch÷n bài có t× 5 ðªn 6 v¥n nhß: anh, êch, ang, ßng ..) - Chép lÕi nhæng t× v×a tìm có v¥n ðúng nhß trong bài: ................................................................................................................. ................................................................................................................. II- Viªt lÕi cho ðúng chính tä (12 ði¬m).

Viªt lÕi cho ðúng chính tä 12 câu có t× viªt sai. (Tìm nhæng câu có t× viªt sai t× bài 1 ðªn bài 8)

Thí dø: Tâm ð÷c sách tråm chï.

1. Tâm ð÷c sách chåm chï 2. ................................................................................................................. 3. ................................................................................................................. 4. ................................................................................................................. ................................................................................................................ 13 .................................................................................................................


34

III- Ði«n vào ch² tr¯ng (10 ði¬m).

Ch÷n 4 hay 6 t× ð¬ ði«n vào ch² tr¯ng theo bài "T§p ð÷c" ho£c "T§p ð÷c - Chính tä".

Thí dø: ThÕch, nhanh nh©n, phách, thành th§t, sách.

L¶i M© D£n

ThÕch ðã lên tám và khoë mÕnh, ............ ............. h½n các bÕn. M© d£n ................ : Con hãy chåm chï ð÷c ..............., làm bài cho k¸p bÕn. Phäi ............ ............. , yêu mªn và giúp ðÞ m÷i ngß¶i. Ch¾ c§y khöe mà ............. l¯i, bÕn bè s¨ xa lánh .

IV- H÷c thuµc lòng (20 ði¬m).

Chép lÕi mµt trong hai bài h÷c thuµc lòng ðã ðßþc th¥y cô chï ð¸nh trß¾c.

Ð« bài 1: .......................................................... Ð« bài 2: ..........................................................

V- Tìm t× và ð£t câu (18 ði¬m).

Ráp phø âm v¾i v¥n thành t× ð½n, r°i tìm t× ghép có t× ð½n ¤y.

Thí dø:

Phø âm V¥n T× ð½n Tìm hai t× ghép c, x anh canh cành cây, lá xanh

1. ......, ....... ........... ........... .......... ........... , .......... .........2. ......, ....... ........... ........... .......... ........... , .......... .........3. ......, ....... ........... ........... .......... ........... , .......... .........4. ......, ....... ........... ........... .......... ........... , .......... .........

Vi®t Ngæ - C¤p 5

35

- Hãy ð£t 3 câu v¾i 3 t× ghép v×a tìm · trên. Thí dø: cành cây. Trên cành cây có nhi«u lá xanh. 1. ........... ........... ................................................................................................ 2. ........... ........... ................................................................................................ 3. ........... ........... ................................................................................................ VI- Ð¸a lí. (4 ði¬m). Ch÷n mµt bài hay mµt ðoÕn ð¸a lí ð¬ các em tìm hi¬u, sau ðó s¨ trä l¶i 2 ho£c 4 câu höi. Thí dø: Vi®t Nam Nß¾c Vi®t Nam hình cong nhß chæ S, có ba thành ph¯ l¾n là: Hà Nµi, Huª và Sài Gòn. - Câu höi: 1. K¬ tên nhæng thành ph¯ l¾n cüa nß¾c Vi®t Nam ? 2. .................................................................................... ? 3. .................................................................................... ?


36

VII- Vi®t sØ (4 ði¬m). Ch÷n mµt bài hay mµt ðoÕn Vi®t sØ ð¬ các em tìm hi¬u, sau ðó s¨ trä l¶i 2 ho£c 4 câu höi. Thí dø: Con R°ng Cháu Tiên . . . . . Sinh ra tråm trÑng. ´n tr¶i cho n·, Tråm con s·n s½. Nåm mß½i con th½, Theo m© lên non . . . . . - Câu höi: 1. M© Âu C½ sinh ra bao nhiêu con ? 2. .................................................................................... ? 3. .................................................................................... ?

Vi®t Ngæ - C¤p 5

37

phiªu ði¬m thi giæa khóa _____

C¤p l¾p: _____________

H÷ và tên h÷c sinh: ___________________________________________

Th¥y cô phø trách: ___________________________________________

- T§p ð÷c : ____________________ ði¬m. - T§p viªt : ____________________ ði¬m. - Chính tä : ____________________ ði¬m. - H÷c thuµc lòng : ____________________ ði¬m. - Vi®t sØ : ____________________ ði¬m. - Ð¸a lí : ____________________ ði¬m. - Bài làm trong l¾p : ____________________ ði¬m. - Bài làm · nhà : ____________________ ði¬m.

- S¯ l¥n ði tr : ____________________ l¥n. - S¯ ngày v¡ng m£t : ____________________ ngày.

- HÕnh ki¬m : _________________________

L¶i phê cüa th¥y cô phø trách : .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................

Ý kiªn phø huynh : .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................

Phø huynh ký tên : ___________________________________________


38

Vi®t Ngæ - C¤p 5

39

Bài CHÍN

• V¥n: iêc iêp Phát âm: i-ê-c¶-iêc i-ê-p¶-iêp


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

iê + c = iêc Xanh biªc (x¶-anh-xanh b¶-iêc-biêc-s¡c-biªc)

Chiªc ðûa (ch¶-iêc-chiêc-s¡c-chiªc ð¶-ua-ðua-ngã-ðûa)

iê + p = iêp Thi®p m¶i (th¶-iêp-thiêp-n£ng-thi®p m¶-½i-m½i-huy«n-m¶i)

Tiªp khách (t¶-iêp-tiêp-s¡c-tiªp kh¶-ach-khach-s¡c-khách)

• Bài t§p.


tiªp khách - dñ ti®c


i®c ß¾i

Cä nhà _____ _____ cß¾i.

ách iªp

Cha m© _____ _____.


40

• Ráp v¥n.

d + iêc diªc di®c (d¶-iêc-diêc-s¡c-diªc) (d¶-iêc-diêc-n£ng-di®c)

t tiªc ti®c x xiªc xi®c ch

chiªc

t + iêp tiªp ti®p (t¶-iêp-tiêp-s¡c-tiªp) (t¶-iêp-tiêp-n£ng-ti®p)

h hiªp hi®p th thiªp thi®p ngh

nghi®p

• Bài t§p.


Nß¾c ao thu xanh biªc. Con cá diªc ðang b½i. Vài chiªc lá vàng r½i. Bà thích ån rau diªp. Cây ði®p nhi«u bóng mát. B¯ ðang ng°i tiªp khách.

. . . xanh biªc . . . . . . cá diªc . . . . . . chiªc lá . . . . . . rau diªp . . . . . . cây ði®p . . .

. . . tiªp khách . . .

iêc

iêp

Vi®t Ngæ - C¤p 5

41

• T§p ð÷c.

Bé Ði Xem Xiªc

Hôm qua là thÑ bäy, ba ðßa bé và ch¸ Mai ði coi xiªc. M¾i vào, bé th¤y con khï m£c áo xanh biªc ðang ðu dây. M÷i ngß¶i v² tay reo hò liên tiªp. Kª ðªn là con sß tØ nhe nanh làm bé khiªp sþ. Chú h« giä bµ làm ngß¶i câm ðiªc. Chú ðÕp chiªc xe ðÕp và vçy tay chào m÷i ngß¶i.

• Giäi nghîa. - Nanh: Rång s¡c và nh÷n n¢m · giæa rång cØa và rång hàm.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i các t× trong bài trên có v¥n iêc, iêp.




Ngày thÑ bäy, bé và ch¸ Mai ði coi _______ v¾i ba. Có con khï m£c áo xanh _______ ðang ðu dây. M÷i ngß¶i liên _______ v² tay reo hò. Bé _______ sþ vì con sß tØ nhe nanh.


42


Ba ðang thiªp khách. H° nß¾c xanh biªt. Chi chßa ði làm vi®t. Bé khíp sþ con sß tØ. Bà ði dñ ti®t cß¾i. Chú h« chào m÷i nguoi.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Bé Ði Xem Xiªc “.


Ði Câu

H° thu nß¾c xanh biªc. T×ng chiªc lá vàng r½i, N½i xa vài con di®c. Dß¾i bóng mát cây ði®p, Ba im l£ng thä câu. Cá c¡n câu liên tiªp.

• Giäi nghîa. - Di®c: Chim có chân cao, c± và mö dài.

Chung nhau thì giàu, chia nhau thì khó.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

43

Bài M¿—I

• V¥n: iên yên Phát âm: i-ê-n¶-iên i-c¶-rét-ê-n¶-yên

Nguên âm Phø âm

= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

iê + n = iên Hi«n lành (h¶-iên-hiên-huy«n-hi«n l¶-anh-lanh-huy«n-lành)

Con kiªn (c¶-on-con ca-iên-kiên-s¡c-kiªn)

yê + n = yên Yên vui (i-c¶-rét-ê-n¶-yên v¶-ui-vui)

Chim yªn (ch¶-im-chim i-c¶-rét-ê-n¶-yên-s¡c-yªn)

• Bài t§p.


Chim yªn - hi«n lành


i«n ành

Con nai _____ _____.

yªn àm

_____ _____ làm t±.


44

• Ráp v¥n.

t + iên tiên ti«n (t¶-iên-tiên) (t¶-iên-tiên-huy«n-ti«n)

m mi«n miªn ch chiên chiªn th

thi«n thi®n

y + ên yên yªn (i-c¶-rét-ê-n¶-yên) (i-c¶-rét-ê-n¶-yên-s¡c-yªn)

• Bài t§p.


Ngß¶i Vi®t Nam hi«n lành. Không ai thích chiªn tranh. H÷ thích s¯ng yên lành. Ai cûng kiên nhçn làm vi®c. H÷ không yªn ti®c liên miên. H÷ vui s¯ng, ít ßu phi«n.

. . . hi«n lành . . . . . . chiªn tranh . . .

. . . yên lành . . . . . . kiên nhçn . . . . . . liên miên . . . . . . th¥n tiên . . .

iên

Vi®t Ngæ - C¤p 5

45

• T§p ð÷c.

Phäi Kiên Nhçn

Con kiªn nhö, t± kiªn to, thª mà kiªn tha m°i lâu ngày cûng ð¥y t±. Lúc m¾i vào h÷c, em chßa biªt ð÷c, biªt viªt. Nh¶ c¯ g¡ng h÷c t§p, chï sau vài khóa h÷c liên tiªp, em ðã biªt ð÷c và viªt ðßþc tiªng Vi®t. V§y, làm gì cûng c¥n có kiên nhçn m¾i nên vi®c.

• Giäi nghîa. - Kiên nhçn: B«n bï theo ðu±i công vi®c.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iên, iêc, iêp.




Con _______ nhö mà tha m°i lâu ngày cûng ð¥y t±. Nh¶ _____ _______ h÷c t§p, chï sau vài khóa h÷c _______ _______ bé ðã ð÷c và viªt ðßþc tiªng Vi®t. Làm vi®c gì cûng c¥n có _______ _______ .


46


Má n¤u miªng gà. Bé Tí hi«ng lành. Tí kiêng nhçn h÷c. Em ð©p nhß nàng tiêng.Bà ðang triên khoai. Hãy làm vi®c thi®ng.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Phäi Kiên Nhçn “.


Gi¤c M½ Bình Yên

Bao nåm dài binh lØa, Ngß¶i dân lành ßu phi«n. Ba em ði chinh chiªn, Không mµt ngày nghï yên. M© ðêm ngày c¥u nguy®n, Cho non nß¾c bình yên.

• Giäi nghîa. - Binh lØa: Nói v« chiªn tranh. - ¿u phi«n: Lo âu và bu°n r¥u. - Chinh chiªn: Chiªn tranh.

Ð°ng ti«n li«n khúc ruµt.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

47

Bài M¿—I M“T

• V¥n: iêm yêm Phát âm: i-ê-m¶-iêm i-c¶-rét-ê-m¶-yêm


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

iê + m = iêm Ði¬m danh (ð¶-iêm-ðiêm-höi-ði¬m d¶-anh-danh)

Ti®m sách (t¶-iêm-tiêm-n£ng-ti®m s¶-ach-sach-s¡c-sách)

yê + m = yêm Yªm dãi (i-c¶-rét-ê-m¶-yêm-s¡c-yªm d¶-ai-dai-ngã-dãi)

Y¬m trþ (i-c¶-rét-ê-m¶-yêm-höi-y¬m tr¶-½-tr½-nång-trþ)

• Bài t§p.


yªm dãi - ði¬m danh


i¬m anh

Cô giáo _____ _____ .

eo yªm

Em bé ðeo _____ _____ .


48

• Ráp v¥n.

l + iêm liêm li«m (l¶-iêm-liêm) (l¶-iêm-liêm-huy«n-li«m)

n niêm ni«m t tiêm ti®m ch

chiêm chiªm

y + êm yêm yªm (i-c¶-rét-ê-m¶-yêm) (i-c¶-rét-ê-m¶-yêm-s¡c-yªm)

• Bài t§p.


Cô ði¬m danh h÷c sinh. Anh Ba r¤t nghiêm trang. Em ði ti®m mua sách. Sách hay thì r¤t hiªm. Bé Nåm ðeo yªm dãi. Y¬m trþ là giúp ðÞ.

. . . ði¬m danh . . . . . . nghiêm ngh¸ . . .

. . . ti®m sách . . . . . . hiªm có . . . . . . yªm dãi . . . . . . y¬m trþ . . .

iêm

Vi®t Ngæ - C¤p 5

49

• T§p ð÷c.

Thím Ba

Hôm qua, thím Ba d¡t bé Dim ði chþ. Thím Ba hay tìm nhæng chþ có các món hàng giá hÕ ð¬ tiªt ki®m ti«n giúp ngß¶i nghèo khó. Tuy hªt lòng y¬m trþ các hµi t× thi®n, nhßng thím r¤t kín ðáo. Ít ngß¶i biªt ðªn vi®c thím làm. Thím cûng hay d¡t bé ði ti®m mua sách cho bé ð÷c. • Giäi nghîa. - Tiªt ki®m: Giäm b¾t sñ chi tiêu không c¥n thiªt. - Y¬m trþ: Bäo v® và giúp ðÞ - T× thi®n: Có lòng thß½ng và giúp ðÞ ngß¶i nghèo khó.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêm, yêm. - Viªt t× ghép có t× ð½n v×a tìm ðúng nhß trong bài:



Thím Ba d¡t bé _______ ði chþ. Thím Ba tiªt _______ ti«n ð¬ giúp ngß¶i nghèo khó. Ít ngß¶i biªt ðªn vi®c thím Ba _______ trþ cho hµi t× thi®n. Thím Ba thß¶ng d¡t bé ði _______ mua sách cho bé ð÷c.


50

• Vi®t SØ. S½n Tinh - Thüy Tinh

Vua Hùng Mß¶i Tám, Cß¾i ðßþc MÜ Nß½ng, Có mµt Công Chúa, Ðßa nàng v« núi. Xinh ð©p tuy®t tr¥n, Thüy Tinh tÑc t¯i, Tên là MÜ Nß½ng. Làm gió mßa to, S½n Tinh, Thüy Tinh, Cho nß¾c dâng cao, C¥u hôn cùng lúc. Mong cß¾p MÜ Nß½ng. ÐÑc vua phán bäo: S½n Tinh biªn hóa, Ai trao l trß¾c, Cho núi thêm cao. S¨ ðßþc nh§n l¶i. Thüy Tinh ðành thua, S½n Tinh ðªn s¾m, Phäi rút nß¾c v«. Chú thích: Th¥y cô k¬ chuy®n thêm v« S½n Tinh Thüy Tinh.

• Giäi nghîa. - Tuy®t tr¥n: Nh¤t trên ð¶i, không ai sánh b¢ng. - C¥u hôn: Ðªn xin cß¾i.

Bài hát.

Xuân Ðã V«

Xuân ðã v«, xuân ðã v«, Ngàn hoa hé môi cß¶i tß½i ðón gió m¾i. Xuân ðã v«, xuân ðã v«, Ta hát vang lên câu ca m×ng chào xuân.

Y Vân

Buôn có bÕn, bán có phß¶ng.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

51

BÀI M¿—I HAI

Ôn bài chín.

• T§p ð÷c câu có v¥n: iêc và iêp

Chú h« làm xi®c, Anh Ba g·i thi®p, Ðµi chiªc nón thiªc, M¶i dñ ti®c cß¾i. CÞi chiªc xe ðÕp, Chú r¬ ra tiªp, Màu s½n xanh biªc Cô dâu Ng÷c Di®p.

• Bài t§p. - Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêc, iêp.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép x, ch iêc t, th iêp b, h iên



52

Ôn bài mß¶i.

• T§p ð÷c câu có v¥n: iên và yên

Chim yªn làm t±, Tµi cho ðàn kiªn, – n½i bình yên, S¯ng chÆng bình yên, H¯c núi giæa bi¬n, V§t l¾n ðè lên, N½i cänh thiên nhiên. Kiªn li«n tan xác.

• Giäi nghîa. - Thiên nhiên: Cänh v§t chung quanh không phäi do con ngß¶i làm ra.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iên, yên.


• Câu ð¯.

Thân ta v¯n · bøi tre. Hai con n¢m · hai phòng, Mùa ðông khép lÕi, Ngày thì m· cØa ra trông, Mùa hè m· ra. Ðêm ðêm ðóng cØa t× trong ra ngoài. Ð¯ là cái gì? Ð¯ là hai con gì?

Cái ______

Hai _______ _______

Vi®t Ngæ - C¤p 5

53

Ôn bài mß¶i mµt.

• T§p ð÷c câu có v¥n: iêm và yêm

Ông Nguyn Bïnh Khiêm, Em làm bài ki¬m, Tài cao h÷c rµng, – l¾p cô Dim. S¯ng ð¶i thanh liêm, Em ðßþc ði¬m “A”, Ông không yªm thª. Em khoe ông bà.

• Giäi nghîa. - Thanh liêm: Trong sÕch, không tham lam. - Yªm thª: Có ý tß·ng chán ð¶i.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêm, yêm.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai t× ghép m, ch iên ð, k iêm

yên



54


Ông Nguyn Bïnh Khiêm

Xßa kia, nß¾c Vi®t Nam có ông Nguyn Bïnh Khiêm là mµt ông quan hi«n t×, ån · có ðÑc ðµ. Ông lÕi r¤t thanh liêm, không tham lam nh§n ti«n cüa ai. Ông ðßþc m÷i ngß¶i r¤t kính tr÷ng. Ông n±i tiªng là ngß¶i h÷c rµng, biªt nhi«u. Vua chúa nß¾c ta hay tìm ðªn ông ð¬ höi ý kiªn, lo vi®c yên vui cho dân chúng.

• Giäi nghîa. - ÐÑc ðµ: Có tính t¯t và lòng thß½ng ngß¶i. - Ý kiªn: Sñ suy nghî, nh§n xét.

• Ð¸a lí.

Sông · Vi®t Nam

Vi®t Nam có r¤t nhi«u sông. Mi«n B¡c có hai sông l¾n là sông H°ng và sông Thái Bình. Mi«n Trung có nhi«u sông ng¡n không ti®n lþi cho vi®c ði lÕi. Mi«n Nam có hai sông l¾n là sông CØu Long và sông Ð°ng Nai.

Ch½i dao có ngày ðÑt tay.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

55

BÀi M¿—I BA

• V¥n: iêu yêu Phát âm: i-ê-u-iêu i-c¶-rét-ê-u-yêu

Nguyên âm Nguyên âm

= V¥n Em h÷c t×

Nguyên âm / V¥n

iê + u = iêu HÕt tiêu (h¶-at-hat-n£ng-hÕt t¶-iêu-tiêu)

Nhi«u áo (nh¶-iêu-nhiêu-huy«n-nhi«u a-o-ao-s¡c-áo)

yê + u = yêu Yêu mªn (i-c¶-rét-ê-u-yêu m¶-ên-mên-s¡c-mªn)

Y¬u ði®u (i-c¶-rét-ê-u-yêu-höi-y¬u ð¶-iêu-ðiêu-n£ng-ði®u)

• Bài t§p.


yêu mªn - nhi«u áo


i«u áo

M£c _____ _____ thì ¤m .

yêu ªn

Em _____ _____ m© cha.


56

• Ráp v¥n.

l + iêu li«u li®u (l¶-iêu-liêu-huy«n-li«u) (l¶-iêu-liêu-n£ng-li®u)

k kiêu ki®u th thiêu thiªu kh

khiêu khiªu

y + êu yêu yªu (i-c¶-rét-ê-u-yêu) (i-c¶-rét-ê-u-yêu-s¡c-yªu)

• Bài t§p.


Bu±i chi«u gió th±i mÕnh. Em thích ch½i thä di«u. Em có nhi«u bÕn h÷c Em r¤t yêu mªn bÕn. BÕn yªu, em che ch·. BÕn thiªu, em giúp ðÞ.

. . . hÕt tiêu . . . . . . ði®u múa . . . . . . hi¬u bài . . . . . . yêu thích . . . . . . ¯m yªu . . .

. . . thiªu th¯n . . .

iêu

Vi®t Ngæ - C¤p 5

57

• T§p ð÷c.

Yêu Mªn M© Cha

Bu±i chi«u, khi tan h÷c v« em lo làm bài. Sau ðó em phø m© rØa chén, lau chùi n°i niêu. . . Sau bæa c½m chi«u, cha dÕy em nhæng ði«u khó hi¬u trong bài h÷c. Cha còn dÕy em tiêu ti«n phäi c¦n th§n. Cha m© ði làm v¤t vä m¾i có ti«n nuôi chúng em ån h÷c. Em r¤t yêu mªn m© cha.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêu, yêu.




Em làm bài · nhà vào m²i bu±i ________. Em phø m© rØa chén và lau chùi n°i _________. Ba thß¶ng chï dÕy em nhæng _________ khó _________ trong bài h÷c. Em luôn _________ ti«n c¦n th§n. Em r¤t ________ mªn cha m©.


58


Em iêu mªn ông bà. Em vân l¶i m© cha. Bà Ba m£t nhi«u áo. Em thít ch½i thä di«u. Ch¾ b¡t nÕt kë iªu. Ngß¶i mçu ði y¬u ð¸u.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä.

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Yêu Mªn M© Cha “.


Ngß¶i Con Có Hiªu

Là ngß¶i con có hiªu, Em kính yêu ông bà, Và yêu mªn m© cha. G¡ng h÷c hành cho giöi, M¾i th§t là con ngoan.

Ch÷n ðá thØ vàng.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

59

Bài M¿—I B�N

• V¥n: iêt yêt Phát âm: i-ê-t¶-iêt i-c¶-rét-ê-t¶-yêt


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

iê + t = iêt Biªt viªt (b¶-iêt-biêt-s¡c-biªt v¶-iêt-viêt-s¡c-viªt)

Rên xiªt (r¶-ên-rên x¶-iêt-xiêt-s¡c-xiªt)

yê + t = yêt Yªt h¥u (i-c¶-rét-ê-t¶-yêt-s¡c-yªt h¶-âu-hâu-huy«n-h¥u)

Yªt kiªn (i-c¶-rét-ê-t¶-yêt-s¡c-yªt ca-iên-kiên-s¡c-kiªn)

• Bài t§p.


yªt kiªn - biªt viªt


iªt i®t

Em _____ _____ chæ Vi®t .

yªt iªn

Các quan _____ _____ vua.


60

• Ráp v¥n.

b + iêt biªt bi®t (b¶-iêt-biêt-s¡c-biªt) (b¶-iêt-biêt-n£ng-bi®t)

t tiªt ti®t th thiªt thi®t tr

triªt tri®t

y + êt yªt (i-c¶-rét-ê-t¶-yêt-s¡c-yªt)

Bài t§p.


Em là ngß¶i Vi®t Nam. Em phäi biªt tiªng Vi®t. Em chåm ð÷c và viªt. Nh¾ ½n anh hùng li®t næ. Tha thiªt v¾i nß¾c nhà. Ba ðang xem yªt th¸.

. . . Vi®t Nam . . .

. . . tiªng Vi®t . . . . . . ð÷c và viªt . . .

. . . rên xiªt . . . . . . hi¬u biªt . . . . . . yªt th¸ . . .

• Giäi nghîa. - Yªt th¸: Thông tin, nêu lên cho m÷i ngß¶i cùng biªt.

iêt

Vi®t Ngæ - C¤p 5

61

• T§p ð÷c.

Em H÷c Tiªng Vi®t

Chúng em r¤t tha thiªt h÷c tiªng Vi®t. M²i sáng chü nh§t, chúng em ðªn trß¶ng t§p ð÷c, t§p viªt. Th¥y cô t§n tình dÕy chúng em nhæng ði«u c¥n thiªt. Chúng em thích thú ðßþc h÷c l¸ch sØ nß¾c nhà. Nhæng t¤m gß½ng anh hùng nhß Lê Lþi, Tr¥n Hßng ÐÕo, Yªt Kiêu và li®t næ nhß Hai Bà Trßng, Bà Tri®u khiªn chúng em r¤t hãnh di®n. • Giäi nghîa. - Tha thiªt: Có tình cäm g¡n bó, luôn luôn nghî ðªn. - Anh hùng: Ngß¶i có tài ð£c bi®t. - Li®t næ: Ngß¶i con gái có chí khí mÕnh m¨.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêt, yêt.




Chúng em tha _______ h÷c tiªng ________. – trß¶ng chúng em t§p ð÷c và t§p ________. Th¥y cô dÕy chúng em nhæng ði«u c¥n ________. Các v¸ anh hùng ________ næ th¶i xßa khiªn chúng em r¤t hãnh di®n.


62


Em h÷c tiªn Vi®t. Triªc nón bài th½. Ông ta ði mäi miªc. Thþ sØa xe xiªc ¯c. B¯ ðang xem iªt th¸. Th¥y có kông dÕy d².

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

• Chính tä:

- Viªt chính tä theo bài t§p ð÷c “ Em H÷c Tiªng Vi®t “.

• H÷c thuµc lòng:

Quê Hß½ng

Chúng em là dân Vi®t, Tha thiªt mªn quê hß½ng, Dù xa cách ðÕi dß½ng. Nhßng chúng em ð«u biªt, Quê hß½ng r¤t thân thß½ng, Trong l¶i cha m© nói, Và trong làn khói hß½ng.

Chùa rách, Ph§t vàng.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

63

Bài M¿—I LÅM

• V¥n: iêng yêng Phát âm: i-ê-ng¶-iêng i-c¶-rét-ê-ng¶-yêng


= V¥n Em h÷c t×

Phø âm / V¥n

iê + ng = iêng Cái mi®ng (c¶-ai-cai-s¡c-cái m¶-iêng-miêng-n£ng-mi®ng)

Làm biªng (l¶-am-lam-huy«n-làm b¶-iêng-biêng-s¡c-biªng)

yê + ng = yêngChim y¬ng (ch¶-im-chim i-c¶-rét-ê-ng¶-yêng-höi-y¬ng)

Yêng hùng (i-c¶-rét-ê-ng¶-yêng h¶-ung-hung-huy«n-hùng)

• Bài t§p. - Em hãy ch÷n t× dß¾i ðây ð¬ viªt vào ch² tr¯ng m²i câu cho thích hþp v¾i hình v¨:

Chim y¬ng - Mi®ng bé


i®ng ß¶i

_____ _____ cß¶i tß½i.

y¬ng iªt

_____ _____ biªt nói.


64

• Ráp v¥n.

b + iêng biªng (b¶-iêng-biêng-s¡c-biªng)

m miªng mi®ng k kiªng ki¬ng kh

khiêng khing

y + êng yêng y¬ng (i-c¶-rét-ê-ng¶-yêng) (i-c¶-rét-ê-ng¶-yêng-höi-y¬ng)

• Bài t§p.


M© d£n ch¾ lß¶i biªng. Em g¡ng h÷c siêng nång. Ch¸ ra giªng xách nß¾c. Bà ðeo kiªng ð÷c sách. Yêng hùng là anh hùng. Chim y¬ng có lông ðen.

. . . lß¶i biªng . . . . . . siêng nång . . . . . . cái giªng . . . . . . ðeo kiªng . . . . . . yêng hùng . . . . . . chim y¬ng . . .

iêng

Vi®t Ngæ - C¤p 5

65

• T§p ð÷c.

Bà Em

Hôm nay là ngày r¢m tháng Giêng. Bà d¡t em ði l chùa. Em nghe tiªng chiêng vang lên hòa nh¸p v¾i tiªng mõ. Ngß¶i ði l r¤t ðông. Mi®ng h÷ lâm râm kh¤n vái. Mùi hß½ng bay ngào ngÕt. Bà em ðeo kiªng ð¬ cùng ð÷c kinh v¾i m÷i ngß¶i. Sau khóa l, bà bäo chúng em ch¾ lß¶i biªng ði l chùa. • Giäi nghîa. - Lâm râm: Nói nho nhö trong c± h÷ng. - Ngào ngÕt: Mùi th½m b¯c lên và lan töa rµng ra xa.

• Bài t§p.

- Tìm và gÕch dß¾i t× trong bài trên có v¥n iêng.




Hôm nay là ngày r¢m tháng _______. – chùa em nghe tiªng ______ hòa nh¸p v¾i ______ mõ. Ngß¶i ði l r¤t ðông, _______ h÷ lâm râm kh¤n vái. Bà em ðeo _______ ð¬ ð÷c kinh. Bà d£n ch¾ nên lß¶i _______ ði l chùa.


66

• Vi®t SØ.

Lý Ông Tr÷ng

Cu¯i ð¶i Hùng Vß½ng. Vua cØ Lý Thân, Có tß¾ng Lý Thân, Giæ an hòa bình. Hình dung cao l¾n, Tránh h÷a cho dân, SÑc mÕnh h½n ngß¶i, Ð¬ nß¾c nhà Nam , Hi®u là Ông Tr÷ng. Bình an mµt cõi. Quân Tàu xâm l¤n.

Chú thích: Th¥y cô k¬ chuy®n thêm v« Lý Ông Tr÷ng.

• Giäi nghîa. - Hi®u: Tên g÷i riêng cüa mµt ngß¶i. - Xâm l¤n: Ðem quân ði ðánh chiªm.

Bài hát.

Thiªu Nhi Vi®t Nam

Chúng em là thiªu nhi Vi®t Nam, Vi®t Nam Chúng em cùng n¡m tay ca khúc Vi®t Nam Mong quê hß½ng yên vui, tñ do, thanh bình Chúng em cùng tr· v« Vi®t Nam, Vi®t Nam.

Tr¥n Thøy Minh

Chó khôn ch¾ c¡n càn.

Vi®t Ngæ - C¤p 5

67

BÀI M¿—I SÁU

• T§p ð÷c.

Bän Ð° Nß¾c Vi®t Nam

Mai chï Tâm bän ð° Vi®t Nam. Nß¾c Vi®t Nam hình cong nhß chæ S, chia ra làm ba mi«n. Mi«n B¡c và mi«n Nam phình l¾n là hai vña lúa. Mi«n Trung ð¤t h©p, nhi«u núi. Ngày nay dân s¯ Vi®t Nam ðµ ch×ng trên bäy chøc tri®u. Ngß¶i dân Vi®t nhanh nh©n, siêng nång. Ch¸ em Mai là h÷c sinh Vi®t Nam, ðang theo h÷c tiªng Vi®t · trß¶ng Vån Lang.

• Trä l¶i câu höi.

1- Nß¾c Vi®t Nam có hình dáng nhß thª nào? .............................................................................................

2- K¬ tên ba mi«n cüa nß¾c Vi®t Nam? .............................................................................................

3- Dân s¯ Vi®t Nam ðµ ch×ng bao nhiêu? .............................................................................................

4- Ngß¶i dân Vi®t siêng nång hay lß¶i biªng? .............................................................................................

5- Ch¸ em Mai là ngß¶i nß¾c nào? .............................................................................................


68

- Thêm chæ vào v¥n ð¬ thành t× ð½n, r°i tìm hai t× ghép có t× ð½n ¤y.

V¥n Viªt t× ð½n Tìm hai t× ghép ach sach ð÷c sách - sÕch s¨ êch

inh

ich

eng

âng

ong

ung

• Câu ð¯.

Bánh gì trong tr¡ng ngoài xanh, Bánh gì bøng chÑa toàn h½i. Nhân heo · giæa, Bên ngoài thì cÑng, ð², hành ð¬ ån. su¯t ð¶i chï lån.

Ð¯ là bánh gì? Ð¯ là bánh gì?

Bánh ______

Bánh ______

Vi®t Ngæ - C¤p 5

69

Câu có t× viªt sai Viªt lÕi cho ðúng Tiªng Vi®c còn, nß¾c Vi®c còn. Ðói cho xÕch, rác cho th½m. Em chanh ðua ð÷c xách. M×ng xinh nh§t dui dë. H÷c chò dâng l¶i th¥y cô. Chái tranh r¤t chua.

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

...................................................

- Ch÷n câu ðúng nh¤t theo bài t§p ð÷c “ Bän Ð° Vi®t Nam “:

1. Nß¾c Vi®t Nam có hình -------------------------------------------------------------------

2. Ch¸ em Mai là ngß¶i -------------------------------------------------------------------

3. Nß¾c Vi®t Nam có ba mi«n là -------------------------------------------------------------------

4. Ch¸ em Mai h÷c tiªng Vi®t

gi¯ng nhß cái thuy«n. cong nhß chæ S. tròn nhß quä bß·i.

-------------------------------------------------------------------

MÛ · Vi®t Nam. ði h÷c · Vi®t Nam. Vi®t Nam · MÛ.

-------------------------------------------------------------------

ð°i núi, sông ngòi và bi¬n cä. Hà Nµi, Huª và Sài Gòn. mi«n B¡c, Trung và Nam.

-------------------------------------------------------------------

· Vi®t Nam. · trß¶ng Vån Lang. · trß¶ng MÛ.


70

• Các ngày trong tu¥n:

Chü Nh§t ThÑ Hai ThÑ Nåm ThÑ Ba ThÑ Sáu ThÑ Tß ThÑ Bäy

• Các tháng trong nåm:

Tháng Giêng (Tháng Mµt) Tháng Hai Tháng Ba Tháng Tß Tháng Nåm Tháng Sáu Tháng Bäy Tháng Tám Tháng Chín Tháng Mß¶i Tháng Mß¶i Mµt Tháng Mß¶i Hai (Tháng ChÕp)

Vi®t Ngæ - C¤p 5

71

Bài thi mçu cu¯i khóa

Th¥y cô dùng bài thi mçu này ð¬ soÕn ð« thi mà các em ðã h÷c trong nhæng tu¥n l v×a qua. I- Chính tä (40 ði¬m). Viªt mµt trong hai bài "T§p ð÷c" ho£c "T§p ð÷c - Chính tä" do th¥y cô chï ð¸nh trß¾c cho các em ôn thi. - Câu höi: - Tìm và gÕch dß¾i t× có v¥n ........ trong bài chính tä. (Ch÷n bài có t× 5 ðªn 6 v¥n nhß: iêc, yên, iêm, yêu . . . .) - Chép lÕi nhæng t× v×a tìm có v¥n ðúng nhß trong bài: ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ II- Viªt lÕi cho ðúng chính tä (12 ði¬m). Viªt lÕi cho ðúng chính tä 12 câu có t× viªt sai. (Tìm nhæng câu có t× viªt sai t× bài 9 ðªn bài 15) Thí dø:

Trong công viên có h° nß¾c xanh biªt. 1. Trong công viên có nß¾c xanh biªc. 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... 13. ....................................................................................................................................


72

III- Ði«n vào ch² tr¯ng (10 ði¬m). Ch÷n 4 hay 6 t× ð¬ ði«n vào ch² tr¯ng theo bài "T§p ð÷c" ho£c "T§p ð÷c - Chính tä ". Thí dø: ThÕch, nhanh nh©n, phách, thành th§t, sách. L¶i M© D£n ThÕch ðã lên tám và khoë mÕnh, ............ ............. h½n các bÕn. M© d£n ................ : Con hãy chåm chï ð÷c ..............., làm bài cho k¸p bÕn. Phäi ............ ............. , yêu mªn và giúp ðÞ m÷i ngß¶i. Ch¾ c§y khöe mà ............. l¯i, bÕn bè s¨ xa lánh . IV- H÷c thuµc lòng (20 ði¬m). Chép lÕi mµt trong hai bài h÷c thuµc lòng ðã ðßþc th¥y cô chï ð¸nh trß¾c. Ð« bài 1: ................................................................................................................... Ð« bài 2: ................................................................................................................... V- Tìm t× và ð£t câu (20 ði¬m). Ráp phø âm v¾i v¥n thành t× ð½n, r°i tìm t× ghép có t× ð½n ¤y. Thí dø:

Phø âm V¥n T× ð½n Tìm hai t× ghép x, l iêc xi®c xem xi®c, xanh biªc

1. ......, ...... ............ ........... .......... ........... , .......... ......... 2. ......, ...... ............ ........... .......... ........... , .......... ......... 3. ......, ...... ............ ........... .......... ........... , .......... ......... 4. ......, ...... ............ ........... .......... ........... , .......... .........

Vi®t Ngæ - C¤p 5

73

- Hãy ð£t 4 câu v¾i 4 t× ghép v×a tìm · trên. Thí dø: xem xi®c. Ngày ThÑ Bäy, cä nhà em ði xem xi®c . 1. ........... ........... ................................................................................................ 2. ........... ........... ................................................................................................ 3. ........... ........... ................................................................................................ 4. ........... ........... ................................................................................................ VI- Ð¸a lí (4 ði¬m). Ch÷n mµt bài hay mµt ðoÕn ð¸a lí ð¬ các em tìm hi¬u, sau ðó s¨ trä l¶i 2 ho£c 4 câu höi. Thí dø: Vi®t Nam Nß¾c Vi®t Nam hình cong nhß chæ S, có ba thành ph¯ l¾n là: Hà Nµi, Huª và Sài Gòn. - Câu höi: 1. K¬ tên nhæng thành ph¯ l¾n cüa nß¾c Vi®t Nam ? 2. .................................................................................... ? 3. .................................................................................... ?


74

VII- Vi®t sØ (4 ði¬m). Ch÷n mµt bài hay mµt ðoÕn Vi®t sØ ð¬ các em tìm hi¬u, sau ðó s¨ trä l¶i 2 ho£c 4 câu höi. Thí dø: Con R°ng Cháu Tiên . . . . . Sinh ra tråm trÑng. ´n tr¶i cho n·, Tråm con s·n s½. Nåm mß½i con th½, Theo m© lên non . . . . . - Câu höi: 1. M© Âu C½ sinh ra bao nhiêu con ? 2. .................................................................................... ? 3. .................................................................................... ?

Vi®t Ngæ - C¤p 5

75

phiªu ði¬m thi cu¯i khóa _____

C¤p l¾p: _____________

H÷ và tên h÷c sinh: ___________________________________________

Th¥y cô phø trách: ___________________________________________

- T§p ð÷c : ____________________ ði¬m. - T§p viªt : ____________________ ði¬m. - Chính tä : ____________________ ði¬m. - H÷c thuµc lòng : ____________________ ði¬m. - Vi®t sØ: ____________________ ði¬m. - Ð¸a lí : ____________________ ði¬m. - Bài làm trong l¾p : ____________________ ði¬m. - Bài làm · nhà : ____________________ ði¬m.

- S¯ l¥n ði tr : ____________________ l¥n. - S¯ ngày v¡ng m£t : ____________________ ngày.

- HÕnh ki¬m : _________________________

L¶i phê cüa th¥y cô phø trách : .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................

Ðßþc lên l¾p: có không

Ý kiªn phø huynh : .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... ....................................................................................................................


76

Bài làm - C¤p 5

77

H÷ và tên h÷c sinh _____________________________ Phø huynh ki¬m nh§n _______________

Bài Làm – Nhà # 1

I. T§p ð÷c - Bài t§p.

• Ð÷c kî bài “ L¶i M© D£n ” và “ Em H÷c Tiªng Vi®t ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ L¶i M© D£n ”:

1- Nåm nay ThÕch lên m¤y tu±i ? ................................................................................................................................................................................

2- M© d£n ThÕch làm gì ð¬ cho k¸p bÕn ? ................................................................................................................................................................................

3- ThÕch làm sao ð¬ bÕn bè khöi lánh xa ? ................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

ChÕy nhanh: ...........................................................................................................................................

Trái chanh: ...............................................................................................................................................

Xách giö: ...................................................................................................................................................

Ti®m sách: ................................................................................................................................................

Phách l¯i: ...................................................................................................................................................


78

• Ðánh d¤u X vào ô vuông cho ðúng theo bài t§p “ Ð÷c câu ð£t sÇn ” và bài h÷c thuµc lòng “ Em H÷c Tiªng Vi®t ”.

Gà có cánh nhß máy bay. Gà có cánh nhß gì ? Gà có cánh nhß d½i. Gà có cánh nhß chim.

– sÕch thì mÕnh khöe. – sÕch thì sao ? – sÕch thì ¯m yªu. – sÕch thì tr¡ng phau.

sáng thÑ Bäy. Bé ði h÷c Vi®t Ngæ vào sáng Chü nh§t. chi«u Chü nh§t.

• Ði«n vào ch² tr¯ng cho hþp nghîa v¾i hình v¨:

Bé trông l¾n và ................... nh©n.

ThÕch ð÷c bài ...................... vách.

Bài làm - C¤p 5

79

II. T× ngæ - Ch÷n câu.

• Tìm t×: - Ghép phø âm v¾i v¥n ð¬ thành t× ð½n

- Viªt t× ghép có t× ð½n ¤y - Có th¬ dùng tñ ði¬n Vi®t Nam ð¬ làm bài.

Phø âm V¥n T× ð½n Viªt t× ghép

m anh mÕnh mÕnh khöe

nh anh

tr anh

b anh

s ach

r ach

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t:

không d½ b¦n. SÕch s¨ là b¸ dính bùn. không b¸ ß¾t.

không b¸ r¥y la. MÕnh khöe là không ðau yªu. không vui vë.

ch§m nhß rùa. Nhanh nh©n là mau l©. d dàng.


80

III. Vån phÕm - Chính tä.

• Ð÷c lÕi bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ”.

- Chép mµt câu có t× mang d¤u höi (?)

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có t× mang d¤u ngã (~)

................................................................................................................................................................................

• Viªt lÕi cho ðúng chính tä:

Câu có t× viªt sai Viªt lÕi cä câu cho ðúng

Bàn châng bé d½ b¦n. ......................................................................................................... Quä tranh chín vàng. ......................................................................................................... Nhà em sÕch x¨. ......................................................................................................... Lá lành ðùm lá rác. ......................................................................................................... Ba em g§c ð¥u cß¶i. ......................................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ”.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

81


Bài Làm – Nhà # 2 I. T§p ð÷c - Bài t§p.

• Ð÷c kî bài “ Bu±i Sáng Trên B¬ ” và “ Sông Nß¾c Mênh Mông ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Bu±i Sáng Trên B¬ ”:

1- M£t tr¶i bu±i sáng có màu gì ? ................................................................................................................................................................................

2- Ðám mây v« phía m£t tr¶i lên có màu ra sao ? ................................................................................................................................................................................

3- Trên b¥u tr¶i các em còn th¤y gì næa ? ................................................................................................................................................................................

4- V« phía tây, em th¤y gì ? ................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Chênh chªch: ......................................................................................................................................

G§p gh«nh: .............................................................................................................................................

X¯c xªch: ....................................................................................................................................................

Lênh khênh: ............................................................................................................................................


82

• Xªp lÕi thành câu cho hþp nghîa.

chênh chªch thu Ánh trång

................................................................................................................................................................................

bÕc phªch ðã Cái áo

................................................................................................................................................................................

Anh Ba lênh khênh cao

................................................................................................................................................................................

lênh ðênh trên m£t b¬ Con ðò

................................................................................................................................................................................

sÑc khöe là m© SÕch s¨

................................................................................................................................................................................

• Ði«n vào ch² tr¯ng cho hþp nghîa v¾i hình v¨ :

M£t b¬ ............................ mông

Con ðò ..................... v« ðông.

Bài làm - C¤p 5

83




Phø âm V¥n T× ð½n Viªt t× ghép b ênh bênh bênh vñc

ch ênh

m ênh

l ênh

ch êch

x êch


nghiêng nghiêng. Chênh chªch là thÆng ðÑng. cong cong.

b¢ng phÆng. G§p gh«nh là quanh co. l°i lõm, l·m ch·m.

thÆng nªp, chïnh t«. X¯c xªch là ð©p m¡t. lôi thôi, không ngay thÆng.


84


• Ð÷c lÕi bài “ Bu±i Sáng Trên B¬ ”.


................................................................................................................................................................................

- Tñ viªt mµt câu có t× mang d¤u ngã (~)

................................................................................................................................................................................

• Viªt lÕi cho ðúng chính tä.


Bà ði lênh nhà trên. ............................................................................................... Ngày Tªc r¤t vui. ............................................................................................... Chim kênh kênh bay cao. ............................................................................................... Chú Ba cao lên khênh. ............................................................................................... Ba s½n phªc nhà cØa. ...............................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Sông Nß¾c Mênh Mông ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

85



• Ð÷c kî bài “ Nhà Máy Làm Ðinh ” và bài hát “ ´n Nghîa Sinh Thành ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Nhà Máy Làm Ðinh ”:

1- L¾p cüa Vinh ði ðâu ngày hôm qua ?

................................................................................................................................................................................

2- Vinh nghe tiªng máy chÕy thª nào ?

................................................................................................................................................................................

3- Vinh nghe tiªng búa ð§p ra sao ?

................................................................................................................................................................................

4- Vì sao Vinh cäm th¤y vui ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Bình minh: ...............................................................................................................................................

Cu¯n l¸ch: ..................................................................................................................................................

Thích thú: ..................................................................................................................................................

CØa kính: ...................................................................................................................................................

Xinh ð©p: ....................................................................................................................................................


86

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t theo bài t§p “ Ð÷c câu ð£t sÇn ”.

ngày chü nh§t. Bà ði l c¥u kinh vào m²i bu±i bình minh. m²i bu±i t¯i.

Bé ði h÷c v¾i ch¸ và anh. Bé ði h÷c v¾i ai ? Bé ði h÷c mµt mình. Bé ði h÷c v¾i bÕn.

Bé m£c áo tr¡ng tinh. Bé m£c áo gì ? Bé m£c áo ð¥m ð©p. Bé m£c áo màu ðö.

Bé có hay tinh Bé thích tinh ngh¸ch. ngh¸ch không ? Bé ghét tinh ngh¸ch. Bé ít khi tinh ngh¸ch.

• Ði«n vào ch² tr¯ng cho hþp nghîa v¾i hình v¨ :

Bé ði h÷c mµt ...........................

Nhà máy ......................... .........................

Bài làm - C¤p 5

87




Phø âm V¥n T× ð½n Viªt t× ghép ð inh

x inh

ch inh

th ich

ngh ich


bu±i sáng s¾m. Bình minh là bu±i chi«u t¯i. bu±i trßa.

tr¡ng và sÕch s¨. Tr¡ng tinh là tr¡ng trong v¡t. trång tr¡ng.

r¤t vui vë. Tinh ngh¸ch là ch½i ðùa quá l¯. ngoan ngoãn, d thß½ng.


88


• Ð÷c lÕi bài “ Nhà Máy Làm Ðinh ” và bài Vi®t sØ “ Phù Ð±ng Thiên Vß½ng ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Bé n¢m im thin thích. ........................................................................................................ Ba em thít làm vi®c. ........................................................................................................ Con kíng thåm ông bà. ....................................................................................................... CØa ðóng kín míc. ....................................................................................................... Em thích ch½i xít ðu. ......................................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi nhæng câu trong bài t§p “ Ð÷c câu ð£t sÇn ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

89



• Ð÷c kî bài “ Ngày Vui M¾i ” và “ Núi · Vi®t Nam ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Ngày Vui M¾i ”:

1- Còn nhö, em vui ch½i có thöa thích không ?

................................................................................................................................................................................

2- Khi nào thì em b¡t ð¥u ngày vui m¾i ?

................................................................................................................................................................................

3- Em ðßþc dÕy tô màu con gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Hãy k¬ ra hình v¨ ð©p trong l¾p ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Anh ch¸: .....................................................................................................................................................

Ðùa ngh¸ch: ............................................................................................................................................

Xinh xinh: ..................................................................................................................................................

Sách v·: .......................................................................................................................................................

Con ªch: ......................................................................................................................................................


90

• Theo bài “ Ngày Vui M¾i ”:

- Chép mµt câu có v¥n anh: ................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ach: ................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n êch: ................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ênh: ................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n inh: ................................................................................................................................................................................


Em .............................. ði h÷c.

Chú h« ðµi mû ...........................

Bài làm - C¤p 5

91

II. T× ngæ - Câu ð¯.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép th ich thích thöa thích thích b½i

b, c anh

g, s ach

l, ch ênh

l, x êch

b, x inh

th, ngh ich

• Câu ð¯ :

Bò nuôi ð¬ l¤y sæa g÷i là bò gì ?

................................................................................................................................................................................

Bò con (còn nhö) g÷i là con gì ?

................................................................................................................................................................................

Bò s¯ng trong r×ng g÷i là bò gì ?

................................................................................................................................................................................

Gà · trong r×ng g÷i là gà gì ?

................................................................................................................................................................................


92


• Ð÷c lÕi bài “ Ngày Vui M¾i ” và bài ð¸a lí “ Núi · Vi®t Nam ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Em tråm chï h÷c hành. ............................................................................................... Hình v¨ coi ð©p m¡c. ............................................................................................... Cänh ð°i núi sinh sinh. ............................................................................................... Các em vui ch½i thöa thít. ............................................................................................... Ánh xáng bình minh rñc r½. ...............................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Ngày Vui M¾i ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

93



• Ð÷c kî bài “ Ði C¡m TrÕi ” và “ Gi¶ Ra Ch½i ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo “ Ði C¡m TrÕi ”:

1- Tiªng ð°ng h° báo thÑc kêu nhß thª nào ?

................................................................................................................................................................................

2- Em làm gì sau khi thÑc d§y ?

................................................................................................................................................................................

3- Sau khi ån sáng xong, em làm gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Em hãy k¬ các ð° dùng ð¬ c¡m trÕi ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

S¡p hàng: ...................................................................................................................................................

Cái xëng: .....................................................................................................................................................

Thênh thang: .........................................................................................................................................

Màu vàng: ..................................................................................................................................................

Leng keng: .................................................................................................................................................


94

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t theo bài “ Ði C¡m TrÕi ”.

Nghe ð°ng h° báo ði ðªn trß¶ng h÷c. thÑc, em vµi vàng mang l«u, g§y... ði c¡m trÕi. ng°i d§y, rØa m£t ån sáng.

c¡m trÕi r¤t thích thú. Cô giáo bäo các em s¡p hàng và ði¬m danh. l¥n lßþt lên xe bus.

Chúng em ði c¡m xe ðÕp. trÕi b¢ng xe ô tô. xe bus.

Các em mang l«u, ðªn trß¶ng. g§y, rìu, xëng ... ði c¡m trÕi. tr°ng cây.


H÷c sinh s¡p ...................... vào l¾p.

Cái .......................... ð¬ xúc ð¤t.

Bài làm - C¤p 5

95

II. T× ngæ - Ð£t câu.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép b, ph ang bang bäng ðen ngày tháng

tr, th ang

m, n ang

ð, l ang

x, l eng

k, ph eng

• Ð£t câu: Ch÷n nåm (5) t× ghép · trên ð¬ ð£t thành nåm (5) câu ðü nghîa:

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................


96


• Ð÷c lÕi bài “ Ði C¡m TrÕi ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................ • Viªt lÕi cho ðúng chính tä.


Cô dáo d¸u dàng. ............................................................................................... Ngü d§y, em rØa m£c. ............................................................................................... Man ð° ði c¡m trÕi. ............................................................................................... Các em x¡p hàn. ............................................................................................... CØa hàn bán th¸ch. ............................................................................................... Viªc chæ trên bän ðen. ............................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài h÷c thuµc lòng “ Gi¶ Ra Ch½i ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

97



• Ð÷c kî bài “ Trång Trung Thu ” và “ Tªt Trung Thu ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Trång Trung Thu ”:

1- Ðêm r¢m là ðêm thÑ m¤y trong tháng ?

................................................................................................................................................................................

2- Trong mµt nåm, trång sáng nh¤t vào ðêm nào ?

................................................................................................................................................................................

3- Tªt Trung Thu còn g÷i là tªt gì ?

................................................................................................................................................................................

4- K¬ các trò ch½i vào ðêm Trung Thu ?

................................................................................................................................................................................

• Theo bài “ Trång Trung Thu ”:

- Chép mµt câu có v¥n ång:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n âng:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n anh:

................................................................................................................................................................................


98

• Xªp lÕi thành câu cho hþp nghîa:

bé M© nång t¡m cho sÕch s¨

................................................................................................................................................................................

m© cha vâng l¶i Em

................................................................................................................................................................................

Ðß¶ng v« b¢ng phÆng nhà em

................................................................................................................................................................................

có nóc nhß nhà Con có cha

................................................................................................................................................................................

Ðói cho sÕch cho th½m rách

................................................................................................................................................................................

• Ði«n vào ch² tr¯ng dß¾i m²i hình v¨:

Tâm cao ....................... Tú.

Con ......................... l¶i cha m©.

Bài làm - C¤p 5

99

II. Ð£t câu - Câu ð¯.

• Ð£t câu:

Vâng: .............................................................................................................................................................

T¥ng l¥u: ....................................................................................................................................................

B¢ng nhau: ...............................................................................................................................................

Màu tr¡ng: ................................................................................................................................................

V¥ng trång: .............................................................................................................................................. • Câu ð¯ :

Tªt Trung Thu ðßþc t± chÑc vào tháng nào trong nåm ?

................................................................................................................................................................................

Theo âm l¸ch, ngày 15 m²i tháng còn g÷i là ngày gì ?

................................................................................................................................................................................

Trång sáng nh¤t trong nåm vào mùa nào ?

................................................................................................................................................................................

Hãy k¬ tên các loÕi bánh Trung Thu mà em biªt ?

................................................................................................................................................................................

Vì sao em thích Tªt Trung Thu ?

................................................................................................................................................................................


100


• Ð÷c lÕi bài “ Trång Trung Thu ” và “ Tªt Trung Thu ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Cång dây cho thång. ......................................................................................................... Tuyªt trång nhß bong. ......................................................................................................... L¯i ði bång phång. ......................................................................................................... Bé dâng l¶i cha m©. ......................................................................................................... Em có xach v· m½i. ......................................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Trång Trung Thu ”.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

101



I. T§p ð÷c - Bài t§p:

• Ð÷c kî bài “ Trë Th½ ” và bài hát “ Tªt Trung Thu ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Trë Th½ ”:

1- Sß½ng s¾m long lanh có màu gì ?

................................................................................................................................................................................

2- Nø h°ng ch¾m n· có mùi th½m ra sao ?

................................................................................................................................................................................

3- Tâm h°n trë th½ ví nhß nhæng gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Em phäi làm gì khi còn nhö tu±i ?

................................................................................................................................................................................

5- Ngoài vi®c chåm h÷c, em nên làm gì næa ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Mong nh¾: ..............................................................................................................................................

Bông h°ng: ...............................................................................................................................................

M×ng sinh nh§t: ................................................................................................................................

Bánh chßng: ...........................................................................................................................................


102

• Theo bài “ Trë Th½ ”:

- Chép mµt câu có v¥n ong:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ông:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ung:

................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................

• Tñ ð£t mµt câu có v¥n ông:

................................................................................................................................................................................ • Ði«n vào ch² tr¯ng cho hþp nghîa v¾i hình v¨:

C¥u ......................... trông r¤t ð©p.

Em thích ån bánh .............................

Bài làm - C¤p 5

103

II. T× ngæ: - Ð£t câu.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép

ð, l ong

m, tr ong

b, c ông

s, h ông

ch, c ung

ð, h ung

m, ch ßng

• Ð£t câu:

Bông cúc: .................................................................................................................................................

Sang sông: .................................................................................................................................................

Chúng em: ................................................................................................................................................

Rung rinh: .................................................................................................................................................

M×ng rÞ: .....................................................................................................................................................

Bong bóng: ...............................................................................................................................................


104


• Ð÷c lÕi bài “ Trë Th½ ” và bài Vi®t sØ “ Sñ Tích Quä Dßa H¤u ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Bà thít ån bánh chßng. ........................................................................................... Em ch°ng khóm cúc vang. ........................................................................................... Qua xông thì phäi dùng ð÷. ........................................................................................... Trúng em ði ch½i sa. ........................................................................................... Càng lá rung rinh trong dó. ........................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Trë Th½ ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

105




• Ð÷c kî bài “ Trong L¾p H÷c ” và “ Ð°ng B¢ng Vi®t Nam ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Trong L¾p H÷c ”:

1- Ai thong thä giäng bài ?

................................................................................................................................................................................

2- Ai l¡ng tai nghe ?

................................................................................................................................................................................

3- Th¥y giáo giúp các em làm gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Th¤y th¥y cô giäng dÕy khó nh÷c, các em hÑa s¨ làm gì ?

................................................................................................................................................................................

• Theo bài “ Trong L¾p H÷c ” :

- Chép mµt câu có v¥n ang:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ong:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n ßng:

................................................................................................................................................................................


106

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t theo bài “ Trong L¾p H÷c ”.

Vào l¾p, h÷c sinh nghe chuông kêu reng reng. ng°i yên l£ng ð¬: nhìn cô viªt t× m¾i lên bäng. l¡ng tai nghe th¥y cô giäng dÕy.

Chúng em phäi c¯ l¡ng tai nghe l¶i cüa cô. chåm h÷c vì: th¥y cô giäng dÕy khó nh÷c. th¥y chï bäo các em làm bài.

Ai chï bäo các em Cô chï bäo các em làm bài. làm bài? Th¥y chï bäo các em làm bài. Th¥y Cô chï bäo các em làm bài.

Cô giáo giäng bài Cô giáo giäng bài d¸u dàng. nhß thª nào ? Cô giáo giäng bài thong thä. Cô giáo giäng bài vui vë.


Con ........................... hút m§t.

Chúng em .......................... ca hát.

Bài làm - C¤p 5

107


• Ð£t câu v¾i các t× ð½n và t× ghép:

Reng reng:

................................................................................................................................................................................

D¸u dàng:

................................................................................................................................................................................

Th¥y:

................................................................................................................................................................................

Cô:

................................................................................................................................................................................

Chåm chú:

................................................................................................................................................................................

Yên l£ng:

................................................................................................................................................................................

• Câu ð¯:

Ai ði ch§m nhß rùa, ngß¶i ta g÷i là ði nhß rùa ......... ?

................................................................................................................................................................................

Ngß¶i ta không g÷i con kiªn ði mà g÷i là con kiªn ........ ?

................................................................................................................................................................................

Tiªng s¡t chÕm vào nhau kêu nhß thª nào ?

................................................................................................................................................................................


108


• Ð÷c lÕi bài “ Trong L¾p H÷c ” và bài ð¸a lí “ Ð°ng B¢ng Vi®t Nam ”.

Chép mµt câu có t× mang d¤u höi (?)

................................................................................................................................................................................

Tñ viªt mµt câu có t× mang d¤u ngã (~)

................................................................................................................................................................................



H÷c xinh ng°i yên l£n. ............................................................................................... Cô däng bài h÷c m¾i. ............................................................................................... Cä l¾p l¡n tai nge. ............................................................................................... Trúng em chåm chî h÷c. ............................................................................................... Cô viªc t× m¾i len bäng. ...............................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Trong L¾p H÷c ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

109




• Ð÷c kî bài “ Bé Ði Xem Xiªc ” và “ Ði Câu ” . Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Bé Ði Xem Xiªc ”:

1- Ba em có ði làm vào ngày thÑ bäy không?

................................................................................................................................................................................

2- Ba ðßa em và ai ði xem xiªc ?

................................................................................................................................................................................

3- Con khï m£c áo xanh biªc ðang làm gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Vì sao bé khiªp sþ ?

................................................................................................................................................................................

5- Chú h« giä bµ làm ngß¶i gì ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Xanh biªc: ...............................................................................................................................................

Cá diªc: ........................................................................................................................................................

Chiªc lá: ......................................................................................................................................................

Rau diªp: ....................................................................................................................................................


110


xanh biªc Nß¾c ao thu

................................................................................................................................................................................

cá diªc ðang b½i Vài con

................................................................................................................................................................................

xum xuê rau diªp Bøi

................................................................................................................................................................................

ng°i Ba ðang tiªp khách

................................................................................................................................................................................

xanh biªc có màu Chiªc xe h½i

................................................................................................................................................................................


Ba và em ði xem .............................

Má gØi .......................... chúc Tªt.

Bài làm - C¤p 5

111




Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép b, t iêc

v, ch iêc

t, th iêp

d, kh iêp


ng°i nói chuy®n v¾i ngß¶i khách. Tiªp khách là ðón tiªp ngß¶i thân. ði ra ngoài v¾i bÕn.

màu xanh lam ð§m. Xanh biªc là màu xanh lá cây nhÕt. màu xanh lþt.

xem các ca sî hát. Xem xiªc là xem các trò ðu dây, thú v§t bi¬u din. xem thi b½i lµi, chÕy ðua ...

r¤t sþ, quá sþ. Khiªp sþ là không sþ gì cä. r¤t vui vë.


112


• Ð÷c lÕi bài “ Bé Ði Xem Xiªc ” và “ Ði Câu ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Ba ði làm vi®t. ............................................................................................... Em la ngß¶i Vi®c Nam. ............................................................................................... Bà em ðang típ khách. ............................................................................................... Ngß¶i ði lÕi nhµn nhi®p. ............................................................................................... Th¶i tiªt thai ð±i. ............................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài h÷c thuµc lòng “ Ði Câu ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

113




• Ð÷c kî bài “ Phäi Kiên Nhçn ” và “ Gi¤c M½ Bình Yên ” . Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Phäi Kiên Nhçn ” :

1- Con kiªn có kiên nhçn tha m°i không ?

................................................................................................................................................................................

2- Lúc m¾i vào h÷c, em ðã biªt ð÷c, biªt viªt chßa ?

................................................................................................................................................................................

3- Em h÷c t§p có kiên nhçn không ?

................................................................................................................................................................................

4- Mu¯n làm nên vi®c, ta phäi làm gì ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Hi«n lành: ...............................................................................................................................................

Chiªn tranh: ...........................................................................................................................................

Yên l£ng: .....................................................................................................................................................

Kiên nhçn: ................................................................................................................................................

Liên miên: .................................................................................................................................................


114

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t theo bài “ Gi¤c M½ Bình Yên ”

không ðßþc ði du l¸ch. Ngß¶i dân ßu phi«n vì không ðü ån, ðü m£c. chiªn tranh nhi«u nåm.

ði ðánh gi£c. Ba không có ngày nghï vì ba b§n làm vi®c. phäi ði xa nhà.

ba mau tr· v«. M© luôn c¥u nguy®n cho non nß¾c bình yên. con h÷c giöi.

s¯ng bình yên. Ngß¶i dân mong ðßþc giúp ðÞ. ði ðây ði ðó.


......................... tha lâu cûng ð¥y t±.

Ba em ði ............................... chiªn.

Bài làm - C¤p 5

115




Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép h, ch iên

l, t iên

k, ph iên

yên


t¯t bøng, hay nhß¶ng nh¸n. Hi«n lành là hay gây sñ. hay tranh giành.

lâu lâu m¾i có. Liên miên là chï mµt l¥n mà thôi. li«n li«n không dÑt.

chåm chï. Kiên nhçn là b«n chí và nhçn nÕi. hay nän lòng.

yên ±n. Bình yên là lo l¡ng sþ hãi. bình tînh không sþ s®t.


116


• Ð÷c lÕi bài “Phäi Kiên Nhçn ” và “ Gi¤c M½ Bình Yên ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Bé nge tiªn m© nói. ............................................................................................... Ba mua chim iªn. ............................................................................................... Gia ðình em iên vui. ............................................................................................... Em cho bÕn miªn bán ng÷t. ............................................................................................... Hãy tiªng lên phía trß¾c. ...............................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài h÷c thuµc lòng “ Gi¤c M½ Bình Yên ”.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

117



I. T§p ð÷c - Bài t§p. • Ð÷c kî bài “ Thím Ba ” và bài hát “ Xuân Ðã V« ” . Sau ðó thâu vào bång cassette

m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Thím Ba ”:

1- Hôm qua, thím Ba d¡t bé Dim ði ðâu ?

................................................................................................................................................................................

2- Thím Ba tiªt ki®m ti«n ð¬ làm gì ?

................................................................................................................................................................................

3- Thím Ba hªt lòng y¬m trþ các hµi nào ?

................................................................................................................................................................................

4- Có nhi«u ngß¶i biªt vi®c thím Ba làm không ?

................................................................................................................................................................................

5- Thím Ba còn hay d¡t bé Dim ði ðâu ?

................................................................................................................................................................................ • Ð£t câu:

Ði¬m danh: ............................................................................................................................................

Nghiêm ngh¸: .........................................................................................................................................

Hiªm có: .....................................................................................................................................................

Yªm thª: .....................................................................................................................................................


118


nghiêm trang Anh Ba r¤t ................................................................................................................................................................................

d¡t bé Thím Ba Dim ði ti®m ................................................................................................................................................................................

là xa lánh vi®c chung Ngß¶i yªm thª ................................................................................................................................................................................

chåm chï chúng em Cô d£n h÷c hành ................................................................................................................................................................................

hµi t× thi®n là mµt United Way ................................................................................................................................................................................


Thím Ba .............. trþ hµi t× ..................

Tñ Do là tên ..................... bán sách.

Bài làm - C¤p 5

119

II. T× ngæ: - Ch÷n câu.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép d, h iêm

t, ch iêm

l, ngh iêm


ghi danh t×ng em. Ði¬m danh là cho vào l¾p h÷c. kêu tên t×ng em.

giæ ðúng l« l¯i. Nghiêm trang là ån m£c ð©p m¡t. trang hoàng nhà cØa.

r¤t ít có. Hiªm có là có r¤t nhi«u. r¤t d tìm.

phän ð¯i. Y¬m trþ là giúp ðÞ. ch¯ng lÕi.


120


• Ð÷c lÕi bài “ Thím Ba ” và bài Vi®t sØ “ S½n Tinh - Thüy Tinh ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Con chiêm non tìm t². ................................................................................. Y tá tim thu¯c cho bà. ................................................................................. Ba ðßa bé ði sem phiêm. ................................................................................. Vào l¾p cô giáo ðïm danh. ................................................................................. T¯y qua, bà em n¢m chim bao. .................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Thím Ba ”.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

121




• Ð÷c kî bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ” và “ Sông – Vi®t Nam ”. Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ”:

1- Tên ông quan thanh liêm là gì ?

................................................................................................................................................................................

2- TÕi sao ông ðßþc m÷i ngß¶i kính tr÷ng ?

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

3- Em k¬ vi®c làm n±i tiªng cüa ông Nguyn Bïnh Khiêm ?

................................................................................................................................................................................

4- Vì sao vua chúa hay tìm ðªn ông ð¬ höi ý kiªn ?

................................................................................................................................................................................

• Tìm t× trong bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ” và ði«n vào ch² tr¯ng:

Ông .................... .................... ........................ là mµt ông quan hi«n t×. Ông

r¤t thanh ......................., không tham lam cüa ai bao gi¶. Ai n¤y

ð«u tö lòng quý mªn ông. Ông h÷c ........................ biªt nhi«u. B·i

v§y, vua chúa nß¾c ta th¶i b¤y gi¶ hay tìm ðªn ông ð¬ xin ý

..................., lo vi®c ....................... ........................... cho dân chúng.


122

• Theo bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ” :


................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n inh:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n yên:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n iên:

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n iêm:

................................................................................................................................................................................


Con .......................... tha m°i.

Tâm dñ ........................... nhà hàng.

Bài làm - C¤p 5

123


• Ð£t câu:

Hi«n t×:.............................................................................................................

Yên vui: ............................................................................................................

Ý kiªn: ...............................................................................................................

Làm vi®c: .........................................................................................................

Tiªp khách: .....................................................................................................

• Câu ð¯:

Ngß¶i không l¤y cüa công làm cüa riêng, g÷i là ngß¶i... ? ................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................

Con gì bé nhö kiên nhçn làm vi®c ? ................................................................................................................................................................................

Chim gì hay làm t± · h¯c núi ngoài bi¬n ? ................................................................................................................................................................................

Cha m© nói chuy®n v¾i khách, g÷i là cha m© ðang tiªp .... ? ................................................................................................................................................................................


124


• Ð÷c lÕi bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ” và bài ð¸a lí “ Sông – Vi®t Nam ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



B¯ m© nh§n thi®c cß¾i. ........................................................................................... Ai cûng phäi làm vi®t. ........................................................................................... Bà tiêng hi®n ra. ........................................................................................... Chim yªn s¯ng n½i bình iên. ........................................................................................... Bé Bình ðeo iªm dãi. ...........................................................................................

• Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Ông Nguyn Bïnh Khiêm ”.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

125




• Ð÷c kî bài “ Yêu Mªn M© Cha ” và “ Ngß¶i Con Có Hiªu ” . Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Ngß¶i Con Có Hiªu ”:

1- Cháu biªt kính yêu ông bà g÷i là cháu ....?

................................................................................................................................................................................

2- Con thß½ng mªn cha m© là con có ...... ?

................................................................................................................................................................................

3- Con chåm h÷c cho giöi m¾i là con .....?

................................................................................................................................................................................

4- Hãy k¬ vi®c em ðã làm cho cha m© vui lòng?

................................................................................................................................................................................ • Ð£t câu:

HÕt tiêu: ....................................................................................................................................................

Yêu mªn: ....................................................................................................................................................

Biªu quà: ....................................................................................................................................................

�m yªu: .......................................................................................................................................................

Con có hiªu: ...........................................................................................................................................


126

• Ðánh d¤u X vào ô vuông câu ðúng nh¤t theo bài “ Yêu Mªn M© Cha ”.

Khi tan h÷c v« tiêu ti«n c¦n th§n. nhà, em chåm chï làm bài xong ð¬ giúp m©. phø m© rØa chén, lau chùi n°i niêu.

Cha m© ði làm các con có ti«n mua qu¥n áo. v¤t vä ð¬ dÕy con ði«u khó hi¬u trong bài h÷c. có ðü ti«n nuôi chúng em ån h÷c.

Sau khi ån t¯i coi ti vi. xong, em ch½i v¾i anh ch¸ em trong nhà. ðßþc ba dÕy nhæng ði«u khó hi¬u.

Em tiêu ti«n qu¥n áo quá m¡c. c¦n th§n vì ð° ch½i m¡c ti«n. ba m© ði làm v¤t vä.


Em lau chùi n°i .........................

Cháu kính ......................... ông bà.

Bài làm - C¤p 5

127

II. T× ngæ - Ð£t câu.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép d, th iêu

t, nh iêu

yêu

t, v iêc

yên


................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................


128


• Ð÷c lÕi bài “ Yêu mªn M© Cha ” và “ Ngß¶i Con Có Hiªu ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



M£c áo nhìu thì ¤m. ............................................................................................... I¬u ði®u là duyên dáng. ............................................................................................... Lau trùi n°i niu. ............................................................................................... Em iêu mªn m© cha. ............................................................................................... Bu±i chi«u dó th±i mÕng. ............................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Yêu mªn M© Cha ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

129




• Ð÷c kî bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ” và “ Quê Hß½ng ” . Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ”:

1- Tha thiªt (h÷c tiªng Vi®t) nghîa là gì ? ................................................................................................................................................................................

2- M²i sáng chü nh§t ðªn trß¶ng, em h÷c t§p nhæng gì ? ................................................................................................................................................................................

3- Nh¶ ai mà em biªt ð÷c và viªt tiªng Vi®t ? ................................................................................................................................................................................

4- Em k¬ tên mµt v¸ anh hùng Vi®t Nam? ................................................................................................................................................................................

• Theo bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ” :

- Chép hai câu có v¥n iêt: ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có v¥n yêt: ................................................................................................................................................................................


130


tiªng Vi®t em h÷c Th¥y cô dÕy ................................................................................................................................................................................

Vi®t Nam H÷c sinh phäi biªt tiªng Vi®t ................................................................................................................................................................................

anh hùng li®t næ nh¾ ½n Các em ................................................................................................................................................................................

là Hai bà Trßng li®t næ ................................................................................................................................................................................

c¯ g¡ng Em tiªng Vi®t h÷c giöi ................................................................................................................................................................................


Trò Ki®t t§p ................... tiªng Vi®t.

Th¥y niêm ................ th¬ l® thi cØ.

Bài làm - C¤p 5

131

II. T× ngæ - Ð£t câu - Câu ð¯.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép b, th iêt

t, v iêt

h, l iên

qu yêt

• Ð£t câu:

Biªt: ................................................................................................................................................................

C¥n thiªt: ...................................................................................................................................................

Vi®t: ..................................................................................................................................................................

Quyªt tâm: ...............................................................................................................................................

• Câu ð¯: (Dùng tñ ði¬n Vi®t Nam ð¬ trä l¶i các câu höi)

Tha thiªt nghîa là gì ?

................................................................................................................................................................................

Yªt h¥u nghîa là gì ?

................................................................................................................................................................................

Yªt kiªn nghîa là gì ?

................................................................................................................................................................................


132


• Ð÷c lÕi bài “ Em H÷c Tiªng Vi®t ” và “ Quê Hß½ng ”.

- Chép mµt câu có t× mang d¤u höi (?) ................................................................................................................................................................................

- Chép mµt câu có t× mang d¤u ngã (~) ................................................................................................................................................................................ • Viªt lÕi cho ðúng chính tä.


Ki®t h÷c l¸ch xØ Vi®t Nam. ............................................................................................... Vi®t Nam có nhi«u anh hùn. ............................................................................................... Ki®t nge dñ báo th¶i tiªc. ............................................................................................... Ki®t vçy tay trào tÕm bi®c. ............................................................................................... Trúng em r¤t cäm ðµng. ............................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Quê Hß½ng ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

133




• Ð÷c kî bài “ Bà Em ” và bài hát “ Thiªu Nhi Vi®t Nam ” . Sau ðó thâu vào bång cassette m²i bài 2 l¥n ð¬ nÕp th¥y cô.

• Trä l¶i câu höi theo bài “ Bà Em ”:

1- Tháng Giêng là tháng nào trong nåm ?

................................................................................................................................................................................

2- Vào ngày r¢m Tháng Giêng, bà và em ði ðâu ?

................................................................................................................................................................................

3- T¾i chùa, em nghe th¤y nhæng tiªng gì ?

................................................................................................................................................................................

4- Bà em c¥n ðeo gì ð¬ ð÷c kinh ?

................................................................................................................................................................................

• Ð£t câu:

Mi®ng cß¶i: ............................................................................................................................................

Làm biªng: ...............................................................................................................................................

Tháng Giêng:...........................................................................................................................................

Chim y¬ng: ...............................................................................................................................................

Ðeo kiªng: ................................................................................................................................................


134

• Theo bài “ Bà Em ” :

- Chép ba câu có v¥n iêng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................

• Tñ ð£t câu có v¥n yêng: ................................................................................................................................................................................

• Tñ ð£t câu có v¥n iêt: ................................................................................................................................................................................ • Ði«n vào ch² tr¯ng cho hþp nghîa v¾i hình v¨ :

........................... chim hót líu lo.

Bà ðeo ........................ ð÷c sách.

Bài làm - C¤p 5

135

II. T× ngæ: - Ð£t câu.



Phø âm V¥n T× ð½n Viªt hai (2) t× ghép

b, m iêng

t, ch iêng

s, g iêng

b, m iêt

k, v iêt


................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................


136


• Ð÷c lÕi bài “ Bà Em ” và bài Vi®t sØ “ Lý Ông Tr÷ng ”.


................................................................................................................................................................................


................................................................................................................................................................................



Chim i¬ng biªt noi. ............................................................................................... Ông ðeo kiªn ð÷c xách. ............................................................................................... Hß½ng bay ngao ngÕc. ............................................................................................... Ngày råm tháng diêng. ............................................................................................... Tiªng mõ tiªn chiên. ............................................................................................... • Viªt chính tä: Chép lÕi bài “ Bà Em ”. ................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Bài làm - C¤p 5

137



• H÷c ôn thi. Th¥y cô hß¾ng dçn các em nhæng bài ðã h÷c ð¬ ôn thi cu¯i khóa.


138

Bài làm - C¤p 5

139

• Tô màu bän ð° Vi®t Nam.


140

Ph¥n giäi-nghîa các câu tøc-ngæ Bìa Cây có cµi, nß¾c có ngu°n. Con ngß¶i ai cûng có cha m©, ông bà và t± tiên nhß cây có g¯c, nß¾c có n½i kh·i ð¥u. Bài 1 Lá lành ðùm lá rách.

Khi gói bánh, ngß¶i ta thß¶ng ð¬ lá rách bên trong và b÷c lá lành ra ngoài cho ð©p. Ý nói ngß¶i giàu có, khá giä hãy nên giúp ðÞ kë nghèo khó.

Bài 2 U¯ng nß¾c sông, nh¾ ng÷n ngu°n.

Khi u¯ng nß¾c cüa mµt dòng sông, hãy nh¾ t¾i n½i xu¤t phát cüa nó. Ý nói con cháu phäi nh¾ ðªn công ½n cüa ông bà, t± tiên.

Bài 3 Thà chªt vinh h½n s¯ng nhøc. Nªu phäi hi sinh mà chªt ðßþc vë vang, m÷i ngß¶i mªn phøc, thì còn h½n là ðßþc s¯ng mà ch¸u sñ tüi h±, x¤u xa.

Bài 4 H÷c th¥y chÆng t¥y h÷c bÕn.

H÷c bài v· · trß¶ng v¾i th¥y cô chßa ðü, c¥n phäi h÷c höi và thñc hành thêm v¾i bÕn bè næa.

Bài 5 Nh§p gia tùy tøc, ðáo giang tùy khúc.

Khi ðªn nhà ai, ta phäi theo thói quen cüa nhà ¤y, khi ði thuy«n trên sông phäi nß½ng theo dòng nß¾c cüa con sông ¤y. Ý nói s¯ng sao cho v×a lòng và hþp th¶i v¾i m÷i ngß¶i chung quanh là t¯t nh¤t.

Bài 6 Mµt nø cß¶i b¢ng mß¶i thang thu¯c b±.

Mµt nø cß¶i vui làm cho ngß¶i ta thoäi mái tinh th¥n gi¯ng nhß ðã u¯ng t¾i mß¶i gói thu¯c b±. Ý nói sñ vui vë làm cho ta trë trung h½n.

Bài 7 Nói có sách, mách có chÑng. Khi nói t¾i mµt chuy®n gì c¥n phäi biªt rõ chuy®n ¤y ðã ðßþc ghi chép · mµt n½i nào ho£c khi buµc tµi ai phäi có b¢ng chÑng rõ ràng.

Bài 8 Con nhà tông, không gi¯ng lông cûng gi¯ng cánh.

Con cái không gi¯ng cha m©, không ít thì nhi«u cûng gi¯ng h÷ hàng.

Bài làm - C¤p 5

141

Bài 9 Chung nhau thì giàu, chia nhau thì khó. Biªt ðoàn kªt hþp lÕi v¾i nhau thì làm vi®c ðßþc thành công, giàu sang còn nªu chia r¨ không ch¸u hþp tác làm vi®c chung thì d b¸ th¤t bÕi, kh¯n khó.

Bài 10 Ð°ng ti«n li«n khúc ruµt.

Ngày xßa ti«n làm b¢ng ð°ng xu, ngß¶i ta hay bö vào cái ruµt tßþng và buµc ngang bøng cho ch¡c ch¡n. Ý nói phäi giæ gìn và tiêu xài ti«n bÕc c¦n th§n.

Bài 11 Buôn có bÕn, bán có phß¶ng Khi ði buôn c¥n phäi biªt kªt ðoàn ð¬ tránh vi®c l×a ðäo, khi bán ra cûng c¥n phäi tìm n½i thu§n ti®n ð¬ hàng bán ðßþc mau chóng. Ý nói làm vi®c gì cûng c¥n phäi có sñ ðoàn kªt ð°ng lòng.

Bài 12 Ch½i dao có ngày ðÑt tay.

Hay li«u lînh mà làm vi®c nguy hi¬m cûng có lúc s¨ b¸ h÷a cho mình. Bài 13 Ch÷n ðá thØ vàng.

Làm vi®c gì cûng phäi suy tính h½n thi®t, tìm ngß¶i cûng phäi dò xét thØ thách. Bài 14 Chùa rách, Ph§t vàng.

Cänh chùa tiêu ði«u hß nát nhßng vçn có pho tßþng quý. Ý nói nhà nghèo mà t¯t bøng ho£c là · n½i quê mùa mà có ngß¶i tài giöi.

Bài 15 Chó khôn ch¾ c¡n càn.

Ngß¶i khôn ngoan, biªt ði«u không nên hay gây g± x¢ng b§y mà phäi biªt phân bi®t ði«u ngay l¨ phäi, kë x¤u ngß¶i t¯t.


142

Bài ð÷c thêm

Phù Ð±ng Thiên Vß½ng Vào ð¶i vua Hùng Vß½ng thÑ sáu, gi£c Ân bên Tàu sang ðánh phá nß¾c ta. Chúng ði ðªn ðâu cûng ð¯t phá, giªt ngß¶i, cß¾p cüa. Nhà vua sai sÑ ði rao kh¡p n½i tìm ngß¶i tài giöi ra d©p gi£c, cÑu nß¾c. Lúc b¤y gi¶, · làng Phù Ð±ng, tïnh B¡c Ninh có vþ ch°ng mµt phú gia ðã sáu mß½i tu±i m¾i sinh ðßþc mµt ðÑa con trai. C§u bé này ðªn ba tu±i vçn chßa biªt ng°i và biªt nói, cä ngày chï n¢m ngØa. Khi th¤y sÑ giä t¾i, c§u bé chþt ng°i thÆng d§y và nói v¾i m© ði m¶i sÑ giä vào. Cä làng th¤y làm lÕ. Lúc sÑ giä ðªn, c§u bäo v« tâu v¾i vua ban cho c§u mµt con ngña s¡t và mµt cái roi s¡t ð¬ ði ðánh gi£c. SÑ giä sþ quá v« tâu lÕi v¾i vua. Vua Hùng Vß½ng m×ng l¡m, sai ðúc các thÑ ¤y và sai sÑ giä mang ðªn. C§u bé nói v¾i m© n¤u c½m cho th§t nhi«u, cä làng cûng phø vào n¤u giúp. C½m n¤u ðªn ðâu, c§u ån hªt ðªn ð¤y. Khi quân gi£c tiªn ðªn Châu S½n, c§u bé vß½n vai thành mµt ngß¶i cao h½n mß¶i trßþng, c¥m roi s¡t và nhäy lên ngña s¡t. Con ngña b²ng phun lØa và phóng thÆng ra tr§n. T¾i ch² quân gi£c, c§u bé vung roi ðánh tan gi£c Ân chï trong mµt tr§n. Phá gi£c xong, c§u bé phi ngña lên núi Sóc S½n r°i biªn m¤t. Vua nh¾ ½n, cho l§p ð«n th¶ tÕi làng Phù Ð±ng và phong làm Phù Ð±ng Thiên Vß½ng. Dân chúng còn g÷i là ÐÑc Thánh Gióng.

Bài làm - C¤p 5

143

Sñ Tích Quä Dßa H¤u Vua Hùng Vß½ng thÑ mß¶i có mµt ngß¶i con nuôi tên là An Tiêm, r¤t thông minh và tài giöi. L¾n lên vua cß¾i vþ và phong làm quan tÕi tri«u, giàu sang, sung sß¾ng. Mµt hôm An Tiêm phÕm phäi l²i l¥m b¸ vua phÕt ðày ra mµt hòn ðäo hoang giæa bi¬n. Ra ðªn n½i ¤y, An Tiêm không ngã lòng, hàng ngày ði câu, ði sån ð¬ nuôi vþ con. Mµt hôm có mµt con chim t× phß½ng xa bay ðªn, nhä ra mµt hµt xu¯ng ð¤t g¥n n½i túp l«u chàng ·. Cách ít lâu sau, hµt ¤y m÷c thành dây có trái to, da xanh mß¾t. An Tiêm b± mµt quä ra ån thØ, thì th¤y ruµt có màu ðö th¡m, mùi v¸ r¤t ng÷t và mát. Chàng li«n ðem v« cho vþ con cùng ån, r°i l¤y hµt ðem gieo tr°ng kh¡p n½i. Ðªn khi trên ðäo m÷c ð¥y dßa, chàng bèn kh¡c chæ vào vö và thä trôi ra bi¬n. Thuy«n buôn qua lÕi v¾t ðßþc, ðua nhau tìm ðªn mua. ChÆng bao lâu, hoang ðäo tr· thành mµt n½i chþ búa l¾n và An Tiêm tr· nên giàu có. V« sau vua Hùng Vß½ng tha tµi, truy«n l¸nh cho An Tiêm tr· v« tri«u phøc chÑc. An Tiêm tr· v« ðem theo gi¯ng dßa h¤u v« cho nß¾c Vån Lang. Ngày nay, m²i khi ån dßa h¤u, chúng ta lÕi nh¾ ðªn An Tiêm, ngß¶i ðã có công mang v« xÑ s· loÕi trái cây quý.


144

S½n Tinh và Thüy Tinh

Vua Hùng Vß½ng thÑ mß¶i sáu có mµt công chúa r¤t xinh ð©p, tên là MÜ Nß½ng. Vì không có con trai nên nhà vua r¤t yêu quý nàng và ð¸nh kén cho ðßþc mµt v¸ phò mã th§t tài giöi ð¬ truy«n ngôi. Mµt hôm, cùng mµt lúc có hai chàng trai ðªn xin cß¾i MÜ Nß½ng. Cä hai ð«u r¤t tu¤n tú, tài giöi và có phép tiên. Mµt ngß¶i là S½n Tinh · núi Tän Viên, còn ngß¶i kia là Thüy Tinh · h° Ðµng Ðình. Vua Hùng không biªt quyªt ð¸nh thª nào, bèn bäo r¢ng: - Ngày mai, ai ðem ð¥y ðü l v§t ðªn trß¾c thì ta s¨ gä MÜ Nß½ng

Công Chúa cho ngß¶i ¤y. Hôm sau, khi tr¶i v×a sáng, S½n Tinh ðã t¾i dâng lên vua ng÷c ngà, châu báu, vàng bÕc làm l cß¾i và rß¾c công chúa MÜ Nß½ng v« núi. Thüy Tinh ðªn sau, tÑc gi§n, hóa phép làm mßa to, gió l¾n, dâng nß¾c lên ðánh, ð¬ mong cß¾p lÕi ngß¶i ð©p. Nhßng S½n Tinh biªn hóa làm s¤m sét ðánh tan mßa gió và h nß¾c càng dâng thì núi càng cao. Thüy Tinh ðánh mãi vçn không th¡ng ðßþc, ðành phäi rút lui. T× ðó, · nß¾c ta, m²i nåm ð«u có mùa bão løt. Trên tr¶i s¤m sét, gió mßa dæ dµi, dß¾i sông nß¾c dâng tràn b¶ gây løt lµi. Mùa màng b¸ phá hüy, nhà cØa hß hao. Dân chúng cho r¢ng S½n Tinh và Thüy Tinh chßa quên thù xßa, cÑ ðánh nhau mãi gây kh± s· cho thiên hÕ.

Bài làm - C¤p 5

145

Lý Ông Tr÷ng

Cu¯i ð¶i Hùng Vß½ng, · qu§n Giao Chï, có mµt ngß¶i h÷ Lý tên Thân, hi®u là Ông Tr÷ng, thân hình cao l¾n, sÑc mÕnh lÕ thß¶ng. Ông lÞ tay ðánh chªt ngß¶i b¸ tµi tØ hình. Nhßng vua Hùng tiªc ngß¶i dûng mãnh không nÞ giªt. Ðªn th¶i nhà Thøc, vua T¥n Thüy Hoàng bên Tàu xua quân sang chiªm nß¾c ta. An Dß½ng Vß½ng cØ Lý Thân sang c¥u hòa. T¥n Thüy Hoàng quý l¡m, sai ông ðem binh ra ðóng giæ biên thùy ð¬ phòng gi£c. Quân Hung Nô trông th¤y hình dáng to l¾n, d¸ thß¶ng cüa ông, khiªp sþ không dám bén mäng ðªn cØa äi. Vua Tàu phong cho ông làm quan to và cho v« thåm xÑ s·. Ông tr· v« nß¾c truy«n dÕy võ ngh® cho dân chúng. M¤y nåm sau, quân Hung Nô th¤y v¡ng bóng ông lÕi sang phá qu¤y. Vua Tàu nh¾ ðªn, cho ngß¶i sang m¶i ông. Ông không mu¯n r¶i quê hß½ng bèn tñ sát. Th¤y ông m¤t, vua Tàu r¤t thß½ng tiªc, sai ðúc tßþng ông, ðem dñng · cØa thành. Tßþng r¤t cao l¾n, trong bøng ð¬ r²ng, có máy v£n cho ð¥u, c±, chân, tay cØ ðµng ðßþc. Quân lính thß¶ng chui vào trong pho tßþng ð°ng, v£n máy cho tßþng cØ ðµng. Quân Hung Nô tß·ng Lý Ông Tr÷ng còn s¯ng, sþ rút quân v«, không dám sang qu¤y nhiu næa. Nh¶ có vóc dáng to l¾n, sÑc mÕnh và tài giöi, Lý Ông Tr÷ng ðã giúp cho ð¤t nß¾c ta khöi b¸ xâm lång.


146

Qu¯c Ca Vi®t Nam

Này công dân ½i, ðÑng lên ðáp l¶i sông núi. Ð°ng lòng cùng ði hi sinh tiªc gì thân s¯ng. Vì tß½ng lai qu¯c dân, cùng xông pha khói tên, Làm sao cho núi sông t× nay luôn væng b«n. Dù cho thây ph½i trên gß½m giáo, Thù nß¾c l¤y máu ðào ðem báo. Nòi gi¯ng lúc biªn, phäi c¥n giäi nguy. Ngß¶i công dân luôn væng b«n tâm trí. Hùng tráng quyªt chiªn ð¤u làm cho kh¡p n½i, Vang tiªng ngß¶i nß¾c Nam cho ðªn muôn ð¶i. Công dân ½i, mau hiªn thân dß¾i c¶, Công dân ½i, mau làm cho cõi b¶, Thoát c½n tàn phá, vë vang nòi gi¯ng, XÑng danh ngàn nåm giòng gi¯ng LÕc H°ng.

Lßu Hæu Phß¾c

Bài làm - C¤p 5

147

Vi®t Nam Vi®t Nam

Vi®t Nam, Vi®t Nam nghe t× vào ð¶i, Vi®t Nam, hai tiªng nói bên vành nôi, Vi®t Nam nß¾c tôi. Vi®t Nam, Vi®t Nam tên g÷i là ngß¶i, Vi®t Nam, hai tiªng nói sau cùng khi lìa ð¶i. Vi®t Nam, ðây mi«n xinh tß½i, Vi®t Nam, ðem vào sông núi, Tñ Do, Công Bình, Bác Ái muôn ð¶i. Vi®t Nam, không ðòi xß½ng máu, Vi®t Nam, kêu g÷i thß½ng nhau, Vi®t Nam, ði xây ð¡p yên vui dài lâu. Vi®t Nam, trên ðß¶ng tß½ng lai, LØa thiêng soi toàn thª gi¾i. Vi®t Nam, ta nguy«n tranh ð¤u cho ð¶i. Tình yêu ðây là khí gi¾i, Tình thß½ng ðem v« muôn n½i, Vi®t Nam, ðây tiªng nói ði xây tình ngß¶i. Vi®t Nam, Vi®t Nam. Vi®t Nam, quê hß½ng ð¤t nß¾c sáng ng¶i. Vi®t Nam, Vi®t Nam, Vi®t Nam muôn ð¶i.

PhÕm Duy


148

Tài li®u tham khäo: - Vi®t Nam Tñ Ði¬n.

Hµi Khai Trí Tiªn ÐÑc. - Vi®t Nam Tñ Ði¬n.

Lê Vån ÐÑc và Lê Ng÷c Trø. - Tñ Ði¬n Vi®t Nam. Thanh Ngh¸. - Vi®t Nam SØ Lßþc.

Tr¥n Tr÷ng Kim

- Vi®t SØ Toàn Thß. PhÕm Vån S½n

- Ð¸a lí Vi®t Nam. Nguyn Kh¡c Ngæ. - V¥n Vi®t Ngæ. Bùi Vån Bäo. - Chæ Vi®t H÷c Mau. Khu¤t Hæu Dûng - Thäo Bình. - Th½ Tu±i Th½.

Nguyn Hæu Bào.

- C¦m Nang Sß PhÕm. Các Trung Tâm Vi®t Ngæ Nam California. - Em H÷c Vi®t Ngæ. Trung Tâm Giáo Døc H°ng Bàng. - Chúng Em Cùng H÷c.


Trung tâm vi®t ngæ vån Lang - WordPress.comTrung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang ii Sách C¤p 5, ¤n...

Documents

Transcript of Trung tâm vi®t ngæ vån Lang - WordPress.comTrung Tâm Vi®t Ngæ Vån Lang ii Sách C¤p 5, ¤n...