Trợ từ tiếng Nhật

8/6/2019 Trợ từ tiếng Nhật

http://slidepdf.com/reader/full/tro-tu-tieng-nhat 1/12

Tr t ting Nht, có gì khó âu?? Phn 1: WA và GA

Chào các bn, hôm nay tôi s nói v tr t trong ting Nht. Th làm bn thy khó hiu nht có l là"wa" và "ga". Thc ra tôi ã hc trong trng ngoi ng nhng không thy giáo viên nào gii thíchc rõ ràng s khác nhau. H thng ch gii thích là "wa" là nhn mnh ch ng, còn "ga" là nhnmnh v ng. Tôi thy không hn nh vy, mà "wa" và "ga" có chc nng ng pháp khác nhau. Diây, tôi s gii thích tht n gin, rõ ràng cho các bn v "wa" và "ga".

và Khi nào dùng "wa", khi nào dùng "ga"? Bn thy có v nh là "wa" và "ga" có th dùng thay th cho nhau mà ý ngha không thay i và nginghe vn hiu c. Qu tht là ngi nghe s hiu, bi vì thc ra nu bn lc b bt tr t thì da vàoni dung ngi nghe vn phán oán c ni dung nhng bn s SAI. Ví d, bn bit hai câu sau khácnhau nh th nào không?

(1) (2)

Hai câu trên có v nh có cùng ý ngha, nhng thc ra không phi. Câu (1) là câu úng, nó là mt CÂU K. Còn câu (2) nu ng n c thì là mt câu SAI, câu (2) CH CÓ TH LÀ CÂU TR LI cho

mt câu hi v ch th.

"wa" dùng cho CÂU K

[Ch th] wa [tính cht]/[hành ng] Ví d:

Cô y tht tuyt nh.

Cào cào ang bay qua rung lúa.

(

"ga" dùng cho CÂU TR LI ca câu hi v ch th Tr li ví d trên:

(1) (2)

Thc ra câu (1) là câu k li s kin, còn (2) không phi là câu ng mt mình. Nó là CÂU TR LI cho câu hi:

Ai ã n táo?

Là tôi ã n táo.

( Các ví d khác:

(A)

Nagazuki: Hay nh.

Suika-chan: Cái gì hay ?



Bn hãy xem câu sau:

Câu này là mt câu úng, và là mt câu K S KIN, nhng li dùng "ga"??Thc ra, nu bn dch là:

Anh y bit vic ã làm.

thì bn ã không hiu ý ngha câu trên. Câu này thc ra phi dch là:

Tôi bit vic anh ta ã làm.

Bi vì, trong câu ting Nht, ch ng ("tôi") ã c n i. Câu y ca câu trên là:

Do ó bn có th thy ch là mt v câu, nó to nên mt cm có tính cht danh t, làmi tng cho hành ng "bit" ca ch th "tôi" (mà ã c n i).Bn có th thy ng pháp ca câu nh sau:

[] (Ch th n) [v câu làm i tng ca hành ng] [hành ng]

Do ó chúng ta nên nh theo cách sau:

"GA" dùng cho V CÂU Ví d:

C y c th rt gn gàng.

Anh y rt thông minh. Tôi au u quá.

Tm vi này hoa vn p nh.

Du lch Nht Bn mc tin. Anh y có bit vic quê nhà gp ng t ln không?

Anh thái tht vô l.T vng:

"WA" có th B N theo ch ng ("tôi") Ví d:

Ô Tôi bit cô y là mt ngi ph n p y.



Ô

Tôi ã không bit là ma Sài Gòn tht lãng mn.

Tôi có th nu cm.

Tôi có th hát bài này.

Cô y không bit nu cm. (Không n ch ng)

T vng:Ô[m nhân]

Tr t ting Nht, có gì khó âu?? Phn 2: Dùng WA và GA nhn mnh i tng

""(WA) có th dùng thay "" (WO) nhn mnh i tng WA = "thì", "là" trong ting Vit WA kt hp vi GA nhn mnh i tng (= nhn mnh CH )

Ví d:

A: Vn này thì s làm th nào?B: Vn này tôi s gii quyt.

Bn có th thy là "" và "Vn này" ã c t lên trc mc dù nó là i tng ca hànhng, nhm mc ích nht mnh.

Thông thng s phi là:

A: Chúng ta làm th nào vi vn này?B: Tôi s gii quyt vn này. on hi thoi trên, chúng ta thy không có s nhn mnh vào i tng.

Ví d 2: A: Thc n là ai ã n?B: Da hu là tôi n.

Ví d 3: Cái ó tôi làm cho.

Trong trng hp a i tng lên nhn mnh, thì ch th s c theo sau bi "GA". Các bn hãyxem ng pháp di ây thy vic kt hp "WA" và "GA" nhn mnh i tng :

Câu thông thng:[Ch th] [i tng] [hành ng]



Câu nhn mnh:

[i tng] [ch th] [hành ng]

Chúng ta có th thy ting Vit cng o i tng lên trc nhn mnh (thng dùng tr t "thì"), víd:

Tht thì treo lên, còn go thì nh y li nhé.

(So sánh: Con treo tht lên và y go li nhé.)

Bánh ko là ai mua vy?(So sánh: Ai mua bánh ko vy?)

Chúng ta có th thy, trong ting Vit, o i tng lên nhn mnh thng là:1) Trong câu hi2) Khi ang ni tip ni dung t trc ó (ví d ang dn dò vic ct thc n thì nói "Tht thì treo lên").

Còn GA ()? Thng dùng cho quán ng (cm t c dùng theo thói quen) .Hãy xem ví d sau:

Tri ang ma rt to.

(=

Các hin tng thiên nhiên nh (tri ma), (, tri gió, gió thi), (, tri tuyt, tuyt ri), , sm rn, sm kêu), (, có tia sét) thì dùng GA vì chúng c coi là mt cm t i vi nhauhn là mt câu k. Nh trong ting Vit chúng ta thng nói "Tri ang ma", "Tri có gió", ... theo thóiquen.

Chú ý là furu ây là hành ng t thân (= t ng t) ca ame ch không phi là hành ngtác ng lên i tng (= tha ng t) nào ó. ó cng là lý do mà GA c s dng.Các bn có th nh theo quy tc (mc dù phân bit hai dng không phi d):Hành ng t thân: Dùng GA () Ví d: Cm chín ri. / dekiagaruHành ng tác ng lên i tng: Dùng WA () và WO () Ví d: Tôi nu cm ri. (taku = thi cm, nu cm)

r t ting Nht, có gì khó âu?? Phn 3: NO, DE, NI

NO = "ca" trong ting Vit, s hu cách Ví d: = Tin ca tôi (=okane) = Bn gái ca tôi (=kanojo) = Bn trai ca tôi (=kare)



ây là tr t n gin nht, tuy nhiên vn có nhiu ngi có th dch sai do dch u.Ví d: Bn bit hai cm sau khác gì nhau không?

(=yoru) Nhiu ngi dch c hai là "êm Sài Gòn", nhng cm th hai không phi nh vy. Cn phi nh là cm t th 2, "Sài Gòn" là ch , ch không phi là "êm", "êm" ch là t b ngha..Phi dch là:

= êm Sài Gòn (Saigon's night) = Sài Gòn v êm (Saigon by night)

(Dch nguyên ngha theo ch ca là "Sài Gòn ca bui êm".)

Ví d: Tr li tin cho tao! ó là bn gái ca tôi. Xin ng ng vào.

,

DE (1) = "bng" (ch phng tin) Ví d: Tôi s i bng xe buýt ti trng (Tôi s i xe buýt ti trng.) Cu y ang sinh sng bng c m tr thành ha s. Bn thân ca tôi ang sng bng vic bán vé s.

thânhusinh hot

DE (2) = " trong", "ti" (ch hành ng bên trong mt ninào ó) Ví d: Chúng tôi i do công viên trung tâm.(ch hành ng "i do" din ra bên trong công viên trung tâm.) Chúng mình sng trên sông Sài Gòn i! c m ca tôi là to lp s nghip Sài Gòn.

trung tâm công viêntn b xuyên khi nghip

NI (1) = "", " trong", " ti" (ch mt th trong mt ninào ó) Ví d:



¾ Tin c t sn trong ngn kéo.Ô V p ca quc gia nm trong nhân dân. im c sc ca tranh anh y v là nm cách phi màu.

Vy thì NI (= trong, ) có gì khác DE (= trong, ti)? Khác bit là DE là ch "hành ng din tra trong mt ni nào ó", còn NI là ch "mt th nm trong mtni nào ó": Tôi va i do b sông v. b sông hoa ang n rt nhiu.

¾ quc giaÔ qucdân csc

NI (2) = "ti", "cho", "vi" (ch s hng ti i tng nàoó) Ví d: Tôi i b ti công viên trung tâm.(Ch hành ng "i b" ti ích n là "công viên trung tâm".) Tôi mun th l vi cô y tm lòng ái m.

Tôi mun a thanh on kim này cho quc vng. Anh có u t vn vào kinh doanh ca cu y không?

ái m tâm cáo bch quc vng onkim t kim u t

r t ting Nht, có gì khó âu?? Phn 4: HE (ê), KARA,WO (ô), TO

bài vit này tôi s gii thiu vi các bn cách s dng các tr t (hay gii t) ting Nht: HE

(ê), KARA,WO (ô), TO.

****************************

HE (ê): (1) [hng] ti, v phía; (2) [a] cho; (3) [hànhng/suy ngh/tình yêu...] vi Vit là "he" nhng c là "ê". HE ch mt hành ng hng v phía nào ó, hay a cho ai ó, hay là hành ng, suy ngh hng vmt ai ó.Ví d:



HE (1): Phng hng: Chú ý: NI cng dùng ch phng hng, nhng NI là "n và ang ni ó"; còn HE là "ang i v

phía ni nào ó".

Tôi ang i v phía h Con Rùa.

Chúng ta hãy i lên phía thng ngun con sui.

quy trì tuyn thnglu phng

HE (2): a cho ai: (=NI) Lâu ri tôi mi li gi th cho bn thân.

thân hu

HE (3): Hành ng, suy ngh hng ti i tng nào ó: (Chú ý: Không th dùng "ni" trong trng hp này mà phi dùng "he" din t tru tng.)

Tình yêu vi em yêu du có l s là mãi mãi.

Tình yêu ca chúng ta vi Sài Gòn là th bt dit. Em không th nào xóa i nhng ý ngh v anh.

Anh y ã luôn luôn có s yêu thích li sng ca dân du mc.

quân luyn vnhvin ái tình bt

dit du mcdân

HE và NI khác gì nhau khi ch phng hng? Chúng có khác nhau, bn hãy xem so sánh cui bàinày.

****************************

KARA: (1) T [âu n]; (2) nhn gì ó t ai (c th lntru tng)

KARA (1) = "T ..."

Tôi va hái hoa qu t rng v.

Câu cá t h nng n i! Ca hàng làm vic t 10 gi sáng ti 9 gi ti.

Xin chào! Hàng khuyn mãi hôm nay có giá t 190 yên.



Nhit Sài Gòn là t 25 ti 35 .

sâm ng h triu d thi doanhnghip viên ôn

KARA (2) = T ai ó (C th hoc Tru tng)

Tôi nhn quyn sách gi là "Con ng bá o" t anh y.

Thi hc cp 3, tôi nhn c rt nhiu s ng viên tr thành ha s ca thy giáo c.

Em tt nghip c hôm nay chính là nh s hng dn tn tình ca cô.

bá o o bn cao hiu thi

i ân s hagia tt nghip tiênsinh thân thit ch o

KARA và NI: NI có th thay th KARA khi dùng theo ngha nhn gì t ai ó (tru tng); hành ng slà: morau (nhn), itadaku (nhn, dng lch s), ukeru (nhn). Các câu tru tng trên u có th thayKARA bng NI mà ý ngha không h thay i. Lý do: NI có th dùng theo ngha tru tng ch hànhng hng ti ai ó. Tuy nhiên, vic a cho ai ó cái gì thì ch có th dùng NI ch không th dùngKARA.Ví d có th nói: Tôi a quyn sách cho anh y.

Ch không th nói: "Kare kara ...." vì ây là vic a quyn sách i ch không phi nhn v.

****************************

WO (ô): (1) i tng cách; (2) [i] ngang qua..., [bay] ngangqua... c là "ô", cách vit la tinh (roomaji): wo.WO (1): i tng cách

Dùng WO din t hành ng lên mt i tng thì chc là ai hc ting Nht cng bit.Ví d:

Thng ó ngày êm say mê chi trò chi quán in t "Chi là không dng" không tic thi gian . thi gian nht d Tuy nhiên, tôi s gii thiu vi các bn cách dùng WO mà các bn có th cha bit, và cách này khá hay:

WO (2): [i, bay, ...] ngang qua ...

Chúng tôi i qua cu không khó khn gì.



Mình chy qua rng i!

Châu chu ang bay qua rung lúa.

Câu (3) ngha là châu chu bay qua rung lúa, bay vt qua hn ch không phi là "bay trên rung lúa"hay là "bay t rung lúa" hay "bay n rung lúa" hay "bay v phía rung lúa". ây châu chu bay rakhi rung lúa.

kh lao kiu

****************************

TO: (1) "rng..."; (2) [lên, tr nên,...] n; (3) [nu ...] thì ... TO (1): "rng..."

Anh ta sau khi thc thâu êm chi mt trc xong sáng nay nói rng "Mt trc không có gì hay".

Trên tng có vit ch (rng) "Em yêu anh!".

tritd

TO (3): [nu ...] thì...

R sang phi s có bu in.

Theo báo chí thì mây phóng x ang lan rng.

Nhit tng cao thì lng s dng in s tng t bin.

tân vn phóngx vân inkhí s dng lng

TO (2): [lên, tr nên,...] n

TO và NI u ch s tng, s tr nên mt mc nào ó, ví d: Nhit ã tng lên 40 . Nhit ã tng ti 40 .

Kare wa rippana jinbutsu ni natta.

Anh y ã tr thành mt nhân vt ln lao.



Anh y ã tr nên mt nhân vt ln lao.

Nhng iu khác bit c bn là "NI" ch vic lên n mc nào ó và dng ó, còn TO thì ch quá trìnhcòn tip din na. Ví d:

Nhit ã tng lên 40 .(Nhit tng ti 40 và ang dng ó ch không tng thêm.)

Nhit ã tng ti 40 .(Ngha là nhit ã tng ti 40 và s còn tng tip.)

nhân vt

CH PH NG H NG - A IM: DE, NI, HE, WO K HÁC NHAU TH NÀO?

Tôi i do công viên trung tâm.(Ngha là hành ng i do din ra bên trong công viên.)

Tôi i do vào công viên trung tâm.(Tôi i do, và ích n là công viên trung tâm.)

Tôi i do v phía công viên trung tâm.(i v phía công viên, không nht thit là phi ti ó, mà cng có th vào trong ó hay i vt qua ó)

Tôi i do qua công viên trung tâm.(i xuyên qua ra ngoài công viên.)

Các bn có th xem hình minh ha sau d hình dung:



C ý l t h HE (" phí " í h n có th l (1) C hàng ko (kashi- a) - cha n công vi n,(2) Phun n c (funsui) - t ong công vi n, hay (3) Trò chi - qua bên kia công viên.

Trợ từ tiếng Nhật

Documents

Transcript of Trợ từ tiếng Nhật