Türk Yapı Malzemeleri Çevresel Performans Veri Tabanı

(TurCoMDat)

2

Yapı işlerinde çevresel etkilerin belirlenmesi ve hesaplanabilmesi ve busayedesürdürülebiliryapılarageçişikolaylaştırmakamacıyla7yıllıkbirçalışmanınardından2010yılındaAvrupaCENTC350standartlarserisivebuserialtındaŞubat2012tarihindemalzemeözelindeEN15804normuyayınlanmasınınardındanEylül2012tarihindeEPDTurkeykuruldu.

Türkiye’nin ilk ve tek ISO 14025EPD belgelendirme sistemi olan EPDTurkey, üye firmaları başta olmak üzeresürdürülebilir ve temiz üretim alanındaaltyapı geliştirmek amacıyla kurulmuşSürdürülebilir Üretim ArGe ve TasarımMerkezi (SÜRATAM) çatısı altında teknik ve insan gücü altyapısını kurarak 2014yılındaEPDbelgelendirmeçalışmalarınabaşlamışveçokkısasüredeAvrupa’nınsayılıEPDsistemleriarasınagirmiştir.AynızamandaEPDTurkey,Türkyapımalzemeleriüreticilerinin ihraç pazarlarında karşılaşabilecekleri EPD belgesiz ürünlerinipazarlayamamagibioluşmaktaolanticariengellerideortadankaldırmaktadır.

Sanayi’den aldığı destek ve oluşturduğu bilgi altyapısı ile Türkiye YaşamDöngüsüVeritabanı (TurkishLifeCycle InventoryDatabase)gelişiminindeadresiolan SÜRATAM, başta yapı sektörü olmak üzere tekstil, kimya, enerji, ambalaj,gıda,ulaşımgibibirçokfarklısektördeçevreselperformansverileriderleyerekTürksanayisininçevreselaçıdansürdürülebilirbüyümesininaltyapısınıoluşturmaktadır.

ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS

TURKEY

3

Binaların ömrü boyunca sebep oldukları önemli çevresel etkilerideğerlendirmekiçinbinaseviyesindeyaşamdöngüsüdeğerlendirmesi(LCA)yöntemiyaygınolarakkullanılmayabaşlanmıştır.BinaboyutundaLCAdeğerlendirmesi içinbinada kullanılan malzemelerin çevresel performans verilerine ihtiyaç vardır. BuverilerÇevreselÜrünBeyanı(EPD)belgeleriilesunulabilmektedir.EPDBelgelerininISO14025standardınauygunbirsistemtarafındanonaylanıpveyayınlanabilirken,bubelgelerinözellikleAvrupapazarıiçinEN15804normunauyumluolarakhazırlanmasıgerekmektedir.

Yapı kaynaklı küresel ısınma başta olmak üzere ozon tabakasının delinmesi,fotokimyasal ozon oluşturma, asidifikasyon veya ötrofikasyon potansiyeli gibiçevresel performans verilerini nicel olarak ortaya koyan EPD belgeleri, maalesefbilgisayar tarafındanokunabilecekdijital bir formattadeğildir. Yeşil bina sertifikasistemlerindeki gelişmeler, bina tasarımında çevresel performansın nicel olarakhesaplanması ve tasarım optimizasyonunun yapılabilmesi ihtiyacı ve malzemeçevreselperformansbilgilerininBIMsistemlerineentegrasyonumalzemeözelindedijitalbilgiihtiyacınıkarşılamakamacıylaTurCoMDatveritabanıgeliştirilmiştir.

SadeceTürkiye’dedeğil,bütündünyadauygulanan farklı bina tiplerindeçevresel performans hesaplanmasını sağlayacak olan TurCoMDat, birçoğuuluslararasıbağımsızdoğrulanmış, ISO14025, ISO14040/44standartveEN15804Avrupanormlarıuyumluverileri içermektedir.Kapsam, içerikvesunduğuşeffaflıkaçısındandünyanınsayılıveritabanlarıarasındadır.

TurCoMDat, SÜRATAM tarafından yapılan yoğun çalışmaların bir çıktısı olarakTürkiye’de üretimi yapılan yapı malzemelerinin çevresel performansını ortaya

koyan, bilimsel çalışmaların sonucundaelde edilmiş, uluslararası seviyede bağımsızdoğrulanmışveuluslararasıbirçokyazılımdakullanılabilecek formatlara dönüştürülebilenbir veri tabanıdır. TurCoMDat,web arayüzükanalıyla sorgulanabilecek bir formatta dasunulması çalışmaları devam etmektedir.Diğer yandan TurCoMDat’a Avrupa’datek noktadan erişim ve sorgulama içingörüşmeler devam etmekte ve bu sayedeTürkyapımalzemeleriüreticilerineAvrupa’dagelişen yeşil bina pazarına erişim sağlamaimkanısunulmasıhedeflenmektedir.

4

TurCoMDat,işlevselbirimlerinebağlıolarak(kg,m2,m2K/W,MJ,kWhgibi)ürünbazında24adetçevreselperformansbilgisinihammadde,üretim,kullanım,bertarafgibitoplamda17ürünyaşamdöngüsüaşamasınınherbiriiçinayrıayrısunmaktadır.Teknikanlamdabiryapıürünüiçin24x17matrisinde408veribulunmaktadır.Yeşilbinalardaönplanaçıkançevreselperformansgöstergeleri:

• KüreselIsınmaPotansiyeli(GlobalWarmingPotential)• OzonİncelmesiPotansiyeli(OzoneDepletionPotential)• FotokimyasalOksidasyonOluşmaPotansiyeli(Formationpotentialoftropo-

sphericozonephotochemicaloxidants)• AsidifikasyonPotansiyeli(AcidificationPotential)• ÖtrofikasyonPotansiyeli(EutrophicationPotential)• FosilOlmayanKaynakKullanımPotansiyeli(AbioticDepletionpotentialfor

non-fossilresources)• FosilKaynakKullanımPotansiyeli(AbioticDepletionforfossilresources)

TurCoMDatVeriTabanıaşağıdakilerlesınırlıolmamakkaydıylagibibirçokfarklıamacahizmetedecektir:

• Nicelverilerlebinaçevreselperformansınınhesaplanması(TürkYeşilBinaSert-ifikasıÇEDBİKKonutsisteminedestekgibi)

• LEED,BREEAM,DGNBgibidünyanınöndegelenvediğerbirçokYeşilBinasertifikasistemlerindebinaLCAhesaplamalarınınyerelverilerledoğruolarakyapılabilmesivebusayedeLCAkredilerindenpuankazanma

• BIMmodellerindeçevreselperformansınhesaplanmasınaolanaksağlama,• Yapısektöründeenerjivekaynakverimliliğiiçinbenchmarkingoluşturma,• Kaynakveenerjiverimliliğipotansiyelinindeğeriniortayaçıkarma;ve• Türkyapımalzemeveürünlerinindışpiyasalardaçevreselperformansve

sürdürülebilirlikaçısındanönplanaçıkmalarınısağlama

5

YapımalzemeleriüreticilerininürünlerininyaşamdöngüsüçevreselperformansverilerinieldeederekenkısasüredeEPDyoluylailetişimleriniyapmalarıveaynızamandaTurCoMDatveritabanındayeralmalarıtavsiyeedilmektedir.

TurCoMDat, LCA Yaşam DöngüsüDeğerlendirmesi üzerine dünyanın önde gelenuzman kuruluşlarından Metsims SustainabilityConsultingfirmasınınteknikaltyapıveveridesteğiilegeliştirilmektedir.

TurCoMDat, Türkiye’de ilk defa Çevre DostuYeşil Binalar Derneği ÇEDBİK tarafından yeşilbina sertifika sistemlerinde çevresel performansdeğerlendirmesi yapılabilmesi için uygulamayaalınacaktır.

Örnek EPD Belgeleri

6

İletişim :

Sürdürülebilir Üretim ArGe ve Tasarım Merkezi | SÜRATAM Nef 09 B Blok No:7/1534415 Kağıthane / İstanbul

Tel.: +90 212 803 88 58E-Posta : info@suratam.org info@epdturkey.org www.suratam.orgwww.epdturkey.org