TRANSFÜZYON OKULU Transfüzyona Dair Her Şey

Prof.Dr.Gülyüz ÖZTÜRK İstanbul Tıp fakültesi

Pediatrik Hematoloji-Onkoloji Bilim Dalı

Yan etkilerin yaşa ve cinsiyete göre dağılımı

Transfüzyon Sayısı İle Yan Etki Arasındaki İlişki

Yan Etki tipleri ve erişkinle karşılaştırma

KAN GRUPLARI ÖNEMLİ ANTİKORLAR

D Protein Varyasyonları

• Rh genlerinde oluşan çeşitli mutasyonlar çeşitli Rh protein varyasyonlarına ve çok sayıda Rh antijenine yol açar.

1. Rh- (D-) Fenotip

2. Zayıf D

3. Parsiyel (partial) D

4. Rhnull, Rhmod

Farklı Toplumlarda Rh+ Sıklıkları

• Bazı Asyalı topluluklarda; %100

• Afrikalı siyahlarda; %95

• Avrupa ve Kuzey Amerikalı beyazlarda; %82-88

• Türkiye’de; %87,3

• Basklılarda; %55-70

D Protein Varyasyonları

• Terminolojik karmaşa !!!!!!

– Du (Stratton, 1946)

– Zayıf D (Peter Agre, 1992)

– Parsiyel D

• Varyant D

– %90-95 zayıf D (beyaz ırkta %0,2-1)

– %5-10 parsiyel D (en sık DVI→ anti-D yönünden yüksek potansiyel)

Rh Makro-kompleksi (Metabolon)

Dokularda ABO Sistem Antijenlerinin Dağılımı (Doku-Kan Grubu Antijenleri)

1. Ektoderm • Ektoderm kökenli epitel (epidermis) • Primer sensoryal nöronlar

2. Mezoderm • Damar endotel hücreleri • Kan hücreleri • Böbrekler (glomerül ve proksimal tübüller)

3. Endoderm (sadece sekretuarlarda) • GİS epiteli (mide, ince barsak, proksimal kolon) • Ürogenital epitel • Solunum epiteli • BOS hariç tüm vücut sıvı ve salgılarında

Gen Bölgeleri

I II III

H - h A 1 – A2 – B - O Se - se

H Antijeni

A,B,O gruplarının hepsinde bulunur

A ve B için öncü maddedir

Hh veya HH kişiler ABO sentezleyebilirler

ABH Sistemi Enzimleri GEN ENZİM SUBSTRAT ÜRÜN

H H Transferaz (α2-L-fukozil transferaz)

Öncü (Prekürsör) Madde

H Maddesi

A A Transferaz (α3-N-asetil galaktozamil transferaz)

H maddesi A Maddesi

B B Transferaz (α3-D-galaktozil transferaz)

H Maddesi B Maddesi

İzohemaglütininler

• Doğal antikorlardır

• Anti-A

• Anti-B

• IgM yapısındalar

• Yenidoğanda bulunmazlar

• 6-12 ayda çevresel antijenlere (A ve B’ye benzer yapıda) karşı oluşurlar

FENOTİP

DİREKT (forward) GRUPLAMA KARŞIT (reverse)

GRUPLAMA (hücreler)

Anti-A Anti-B Anti-A,B Anti-H Anti-A1 A1 A2 B O

A1* 4+ - 4+ -/± 3+/4+ - - 4+ -

Aint** 4+ - 4+ 2+/3+ 2+/3+ - - 4+ -

A2*** 4+ - 4+ 2+ - -/1+ - 4+ -

A3 2+ mf - 2+ 3+ - ? - 4+ -

Am -/1+ - -/1+ 4+ - - - 4+ -

Ax -/2+ - 1+/2+ 4+ - 2+ -/1+ 4+ -

Ael - - - 4+ - 2+ - 4+ -

B - 4+ 4+ - 4+ 4+ - -

B3 - 1+ mf 2+ mf 3+ 4+ 4+ - -

Bm - - -/+ 4+ 4+ 4+ - -

Bx - -/+ -/2+ 4+ 4+ 4+ - -

A1B 4+ 4+ 4+ - 4+ - - - -

A2B 4+ 4+ 4+ - - ? - - -

O - - - 4+ - 4+ 4+ 4+ -

Oh - - - - - 4+ 4+ 4+ 4+

TRANSFÜZYON ÖNCESİ UYGUNLUK TESTLERİ

KMTD 2010 GA 22

ABO / Rh saptanması

Uygunluk testlerinin en önemli adımı

kan gruplarının doğru saptanmasıdır.

KMTD 2010 GA 23

Klinik olarak önemli antikor

• Tx edilen eritrositleri yıkarak hasta morbiditesine yol açabilen antikorlardır.

• Önemli antikorlar 37 C de aktif olanlardır. • Daha önce gebelik ve/ veya Tx öyküsü olanlarda klinik

olarak anlamlı antikor olma olasılığı yüksektir. • Zamanla bu anlamlı antikorların titreleri düşebilir. • Ancak yeniden karşılaşma ile hızla cevap vereceklerini

unutmamak gerekir.

KMTD 2010 GA 24

Klinik olarak anlamlı antikorlar 37 C

• ABO • Rh • Kell • Duffy • Kidd • SsU

• Bazen anlamlı reak. Lewis MNS P Lutheran Cartwright • Çok nadiren anlamlı Le b Chido/Rodgers York Xg a

KMTD 2010 GA 25

Acil ÇK Immediate Spin IS

• ABO uyumsuzluğu var mı?

• Hastada kan grubu+

• Antikor tarama neg

• Kayıtlarda antikor yok

Ancak Türkiye ‘de antikor tarama yaygın olmadığı için acil durumlar dışında kullanımı kısıtlı olmalıdır

KMTD 2010 GA 26

Çapraz Karşılaştırma

• ABO uyumunun teyidi • Donor eritrositlerine

karşı antikor gösterilmesi

• Eritrositlerin normal yaşamını garanti etmez

• Hastanın antikor geliştirmesine engel olamaz

• Tüm antikorları saptayamaz.

• Gecikmiş Tx reaksiyonlarını engelleyemez.

• ABO/Rh hatalarını saptayamaz

KMTD 2010 GA 27

Alloantikor - Otoantikor Otokontrol Test

Hücresi Antikor

Pozitif Negatif Otoantikor

Negatif Pozitif Alloantikor

Pozitif Pozitif Otoantikor

Otoantikor+Alloantikor

KMTD 2010 GA 28

Acil Şartlarda Farklı Grup

Alıcı Kan Grubu

Verilebilecek Eritrosit Grubu

O Yok

A A, O

B B,O

AB AB, A,B, O

KMTD 2010 GA 29

Uyumsuz ÇK Antikor tarama neg

otokontrol neg • Hasta / donor yanlış

ABO gruplama • Hastanın serumunda

ABO antikoru

• Tarama hücrelerinde olmayan, donor kanında olan antijene hastada antikor olması

• Donor DAT pos

• ABO tekrarı, örneğin yeniden tanımlanması

• Hastanın subgrupları kontrol et, geçmiş Tx Transpl öyküleri

• Hasta serumunda Ab tanımlama, neg kan bul

• Vericide DAT test edilmesi, o üniteye çıkış verme

KMTD 2010 GA 30

Uyumsuz ÇK Antikor tarama pozitif

otokontrol neg

• Allo antikor varlığı

• Antikor tanımla, o antijen neg ürün bulup ÇK yap

• Antikor belirlenemedi ise referans lab. gönder

KMTD 2010 GA 31

Uyumsuz ÇK Antikor tarama pozitif

otokontrol pozitif • Hasta serumunda

hem allo hem de oto antikor varlığı

• Hastanın serumunda problem

1. Plazma genişleticiler

2. Kontamine edici maddeler

• Hasta seumuna oto adsorbsiyon (yeni Tx yoksa) antikor tanımla, oto adsorbe serum ile ÇK

Rulo------Salin Yeni reajan, temiz tüp

KMTD 2010 GA 32

Uyumlu ÇK Antikor tarama poz

otokontrol neg

• Tarama hücrelerinde ki antijenlere karşı antikor mevut

• Antikoru tanımla, antijen neg ürün seç

Kan bileşeni için kan grubu seçimi

İkinci seçenekler uygulanacaksa anti_A veya anti-B titresi bakılmalıdır.

Yüksek titrede olmamalıdır.

Plazma ve trombosit süspansiyonunda ABO sorunu

O grup plazma ve trombosit süspansiyonu düşük titrede anti-A ve anti-B içeriyor olsa bile ABO uygunsuzluğuna bağlı hemoliz nedeni olabilir

Plazma için Rh D sorunu

Rh D uygunluğu gerekmez.

Anti-D proflaksisi gerekmez

Plazma kan grubu seçimi

AB grubu plazma genel vericidir

O grubu plazma sadece O kan grubu alıcıya verilebilir.

Transfüzyon Pratiği

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Hasta güvenliği temel alınmalıdır

• Transfüzyon endikasyonu doğru konmalıdır

• Sadece eksik olan yerine konmaya çalışılmalıdır

(komponent tedavisi)

• Etkili minimum doz verilmelidir

• Verilecek olan kan komponentinin hastaya zarar ve

yararları gözden geçirilmelidir • Kan transfüzyonu = Organ transplantasyonu

TRANSFÜZYON KARARI

Hastada gerçekten transfüzyon endikasyonu var mı ?

İhtiyaç duyulan komponent hangisi ?

Kaç ünite transfüzyon yapılmalıdır?

Kan ürününün hastaya yararları ve zararları ne olacaktır ?

Modern kan transfüzyon tedavisinde amaç öncelikle eksikleri yerine koymaktır

Etkili kan transfüzyon tedavisi

Kan komponentlerinin kullanılması

KOMPONENT TEDAVİSİ AVANTAJLARI

Tedavi başarısı artar

Yan etki azalır

Bir ünite kandan birkaç hastaya

yetecek ürün elde edilir

Komponentler daha uzun süre

saklanabilir

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Kan Merkezinden Ürünün Alınması

Kan merkezinden doğru komponent teslim alınmalıdır

1- İstenen komponent = teslim alınan komponent midir?

2- Komponentin etiket bilgileri tam mıdır?

• Hastadan kan örneğinin alınışı, isimlendirilmesi - numaralandırılması

• Donörden kan örneğinin alınışı, isimlendirilmesi - numaralandırılması

• Serolojik ve pretransfüzyon testlerinin doğru kaydı

3- Komponentin saklanma koşulları uygun mudur?

Yanlışlar

1- Kan merkezinden yanlış komponentin alınması

2- Etiket - tanımlama - kayıt hataları

Sonuç: Akut hemolitik transfüzyon reaksiyonları

o AHTR’nın % 70 nedeni ABO uygunsuzluğu o Mortalite % 40 (% 98 bildirilmiyor)

Yanlışlar

3- Uygun saklanmamış komponent kullanımı

Sonuç: Etkisiz transfüzyon

Bakteriyel kontaminasyon

Non-immün hemoliz

Kan merkezi dışı yerlerde (servis, poliklinik vb.) bulunan dolaplarda komponentlerin saklanması

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Kan Komponentlerinin Saklanması

Kan torbası saklanırken ortamın ısısı, nemi

ve direk ışık ile temas etmemesi önemlidir

Kan ve komponentleri ısı monitörü olan özel

kan dolaplarında saklanmalıdır

• Saklanma süresi uzadıkça, post-transfüzyon eritrosit klirensi artar ve transfüzyonu izleyen ilk saatlerde görülür

• ERT 220 - 250 mg demir içerir ve hızlı eritrosit klirensi, içerdiği Hb demirinin akut olarak monosit/makrofaj sistemine girmesi ile sonuçlanır

Blood 2010; 115: 4284 - 4292

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Kan Ürününün Taşınması

Uzak mesafelere gidecek komponentler için saklanma koşullarına uygun taşıma kapları kullanılmalıdır

Yanlışlar – Taşıma kaplarının kullanılmaması – Eritrositlerin direkt buzla teması – Fiziksel travmalar

Kısa mesafelere gidecek veya aynı hastanede kullanılacak komponentler için de uygun taşıma kapları kullanılmalıdır Öneri:

– Kan merkezinden transfüzyondan hemen önce ve 1 komponent alınmalıdır

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Hastanın Hazırlanması

1. Transfüzyon yapılacak damar yolu önceden

açılmalıdır

2. Akım problemi olmayan geniş çaplı bir ven

1-2 ünite antekübital venler

Sık transfüzyon santral venöz kateteri

3. Geniş çaplı iğneler kullanılmalıdır

18 - 19 gauge çelik iğne veya plastik kateter

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Hastanın Hazırlanması

4. Transfüzyon için kullanılacak amaca uygun filtre seçilmelidir

Mikroagregat filtreleri (20-40 mikron)

Lökosit filtreleri (Log 2, Log 3, Log 4)

5. Transfüzyon açısından hasta bilgilendirilmelidir

6. Yatak başı hasta ve ürün tanımlamaları tekrar gözden geçirilmelidir

Hasta adı, ürün, kan grubu, pretransfüzyon testler, seri no,

SKT, prot. no, servis, order

YATAK BAŞI CROSS-MATCH

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Neler Yapılmamalıdır?

Eritrosit konsantresinin dilüsyonu için sadece % 0.9 NaCl kullanılmalıdır % 5 dekstroz ve hipotonik

solüsyonlar hemoliz yapabilir Ca içeren solüsyonlar (Ringer

Laktat) pıhtı oluşturabilir

Komponent diğer sıvılara “saplama” şeklinde verilmemelidir

Komponent içine infüze edilmesi düşünülen herhangi bir ilaç veya sıvı katılmamalıdır

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Transfüzyon öncesi eritrositler

ısıtılmalı mıdır?

HAYIR

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Kısa sürede soğuk kan transfüzyonu erişkinler > 50 ml/kg/saat çocuklar > 15 ml/kg/saat • Kardiak arrest • Vücut ısısında düşme • Kalpte ritm bozuklulukları • Sitrat intoksikasyonu • Potasyum intoksikasyonu

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Isıtmayı Gerektiren Özel Durumlar:

• Masif transfüzyon • Yenidoğan • Paroksismal soğuk hemoglobinüri • Soğuk agglutinin hastalığı • İnfüzyon bölgesinde venöz spazm

Kan ürünleri nasıl ısıtılmalıdır?

Özel cihazlar kullanılmalıdır

TARTIŞMALI KONULAR ISITMA – ENDİKASYONLARI

Kısa sürede soğuk kan transfüzyonu Transfüzyon hızı > 15 ml/kg/saat • Kardiak arrest • Vücut ısısında düşme • Kalpte ritm bozuklulukları • Sitrat intoksikasyonu • Potasyum intoksikasyonu

Blood Warmer

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

Kan Komponentleri Isıtılmamalıdır

• Kalorifer üzerinde,

• Kaynayan sularda,

• Vücut yüzeyinde,

• Mikrodalga fırınlarda, vb.

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Transfüzyona Başlanması

1- Transfüzyonun ilk 5 - 10 dakikası yavaş yapılmalıdır ve hastanın vital bulguları yakın takip edilmelidir

2- Eğer hastada problem olmazsa infüzyon hızı arttırılır

3- Tüm transfüzyon boyunca hastanın vital bulguları belirli aralarla takip edilmelidir

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler Transfüzyona Başlanması

4- Transfüzyon sırasında ortaya çıkan belirti ve bulgular aksi kanıtlanıncaya kadar yaşamı tehdit eden akut transfüzyon reaksiyonu olarak kabul edilmeli, gerekli ise transfüzyon durdurulmalıdır

5- Transfüzyon bitimi transfüzyon raporu doldurulmalıdır

6- Herhangi bir nedenle kullanılmayan komponent en kısa sürede (mak. 30 dakika) kan merkezine geri iletilmelidir

PLAZMA VE KOMPONENTLERİ İNFÜZYONU

o Taze plazma, TDP, Donmuş plazma, trombositten zengin

plazma, kriyopresipitat için CM yapmaya gerek yoktur

o ABO uygunsuzluğunda büyük hacimlerde kullanıldığında

ABO isohemaglütininleri hemolize neden olabilir

o Donmuş ürünler 30-37°C’de çözdürülür ve en kısa sürede

kullanılır

o Ürünler çözdürüldükten sonra 1-6°C’de en fazla 24 saat

saklanır

o Eritilmiş ürünler tekrar dondurulmamalıdır

Plazma Thaw Cihazları

İNFÜZYONUN HIZI

1. Bir ünite kan gerektiğinde hasta monitörize ise birkaç dakika içinde verilebilir

2. Normal tam kan ve eritrosit transfüzyonu ortalama 1-3 saatte yapılır

3. Bakteri üreme riski nedeniyle süre ES transfüzyonu 4 saati geçmemelidir. Plazma 30 dakika trombosit 30-60 dakika da verilmelidir.

4. Mümkünse elektronik infüzyon pompaları tercih edilmelidir

5. Kalp yetmezliği olan çocuk hastalarda 1-2 ml/kg/saat

6. Kalp yetmezliği yoksa 3-5 ml/kg/saat hızla transfüzyon yapılır

Transfüzyon Pratiğinde Temel İlkeler

KAPALI SİSTEM KAN TORBASI

Kan torbaları üretim sırasında ana ve yan torbalar, iğneler birbirine bağlı olarak steril edilir ve paketlenir.

Kapalı olarak üretilen bu sistem herhangi bir sebeple

(transfüzyon, yıkama, filtrasyon, vb.) açılırsa o ürün

4 saat içinde kullanılmalıdır AABB’ye göre açık sistem kan komponentinin maksimum raf

ömrü +4°C’de 24 saattir

Trombosit komponent seçimi ve modifikasyonlar

• ABO uygun trombosit tercih edilir – Özellikle sık Tx ihtiyacı olanlar veya küçük

hastalar – ABO uygunsuz trombosit düşük CCI yol

açar – ABO uygunsuz plazma nadiren hemolize yol

açar

• Rh - hastaya, Rh – trombosit – Eğer Rh + trombosit verilmiş ise çocuk

doğurabilecek bayanlar rh – trombosit veya RhIG almalıdır

KAN VE BİLEŞENLERİ ÖZELLİKLERİ

• 1. DONOR

– Son 2 yıl içinde en az 1 kez donasyon yapılmış ve zorunlu tüm

mikrobiyolojik testleri negatif bulunmuş olmalı

– Transfüzyonun tekrarlanması olasılığı için 1 ünite bölünerek

(kapalı sistem ) sonraki transfüzyonda da kullanılabilmesi

sağlanmalı.

– Mümkünse aynı donor kullanılmalı

– İlk bir yaş için CMV seronegatif ürün seçilmeli, yoksa veya

transfüzyon acil ise diğer koşullar düşünülebilir.

TARTIŞMALI KONULAR BAĞIŞÇI SEÇİMİ

– Aileden uygulanan tek donor daha fazla enf riski taşıyor, rutin incelemeler mutlaka yapılmalı

– Multipar kadın donor kanı kullanılmamalı (TRALI)

– Bir yaşından küçük hastada kan bağışcısı son 2 yıl içinde kan vermiş olmalı, viral tarama testleri değerlendirilmiş olmalı

– Bir yaşından küçük hastada kan bağışcısı CMV seronegatif olmalı

– Baba donor olmamalı (annenin antikorlar immünolojik reaks reak nedeni olabilir)

KAN VE BİLEŞENLERİ ÖZELLİKLERİ

2. LÖKOSİTTEN FAKİR BİLEŞEN Tüm kan bileşenleri ( granülosit hariç) ≤ 5 X 106 lökosit / ünite olacak şekilde

filtre edilmeli

3. CMV 5 X 106 lökosit / ünite riski azaltır

≤ 1 X 106 lökosit / ünite ( AABB )

TARTIŞMALI KONULAR Lökosit filtresi -CMV

• Uygulama yöntemleri Depolama öncesi Yatak başı • Mutlak endikasyonlar :

FNHT Alloimmünizasyon

CMV Lökositi azaltılmış kan ve bileşeni : BK≤ 5X106

Lökositi arındırılmış kan ve bileşeni : BK≤ 1X106

TARTIŞMALI KONULAR Lökosit filtresi -CMV

• BK≤ 1X106 filtrasyonla CMV bulaşı %99.99

azaltılabilir

• Depolama öncesi lökosit filtrasyonu yatak başından daha etkin

• 24 saaat sonra sitokin salınımı çok fazla ve lökositlerin çoğunluğu parçalanmış

• Yatak başı filtrasyonda 48 saat sonra etkinlik tartışılabilir.

• EC kriterlerine göre lökosit filtrasyonu kan merkezinde 48 saat içinde yapılmalıdır.

KAN VE BİLEŞENLERİ ÖZELLİKLERİ

4. IŞINLAMA( min 2500 Gy) • İntrauterin ve büyük hacim transfüzyonunda eritrosit raf

ömrü 5 günden az olmalı ve ışınlama yapıldıktan sonraki 24 saat içinde kullanılmalıdır.

• Eritrosit süspansiyonu alındıktan sonraki 14 gün içinde ışınlanmalıdır. Sonrasında 14 gün daha saklanabilir.

• Granülosit süspansiyonu ışınlama sonrası hemen kullanılmalıdır.

TARTIŞMALI KONULAR Işınlama – TA-GVHD

Işınlama Dozu2500-3200 cGy Endikasyon : TA-GvHD önlenmesi

• T hücre içerebilecek tüm kan ve bileşenleri

ışınlanabilir • Tam kan • Eritrosit süsp • Trombosit süsp • Lökosit filtre edilmiş eritrosit ve trombosit • Henüz dondurulmamış TDP

• Işınlama gerekmeyenler • TDP • Kriyopresipitat • Donmuş plazma • S/D plazma

TARTIŞMALI KONULAR Işınlama – TA-GVHD

IŞINLANMIŞ KANIN ÖMRÜ

• Eritrosit süsp: Işınlandıktan sonra 28 gün kullanılabilir,

• Eritrosit süsp: Yenidoğanlarda, kalp yetmezliğ, ve

böbrek yetmezliğinde 14 güne kadar kullanılması uygun

bulunmaktadır.

• Trombosit süspansiyonunun ömründe değişiklik olmaz

IŞINLANMIŞ KAN ENDİKASYONLARI :

MUTLAK : Fetus/ süt çocuğu İntrauterin trans. Prematüre Konj immünyetm Exchange transfüzyon Çocuk / erişkin Hem maliynite ve solidtümör KIT HLA uyumlu bileşen alanlar Aileden kan alanlarlanlar Fludarabine kullanımı

IŞINLANMIŞ KAN ENDİKASYONLARI :

• POTANSİYEL

• Miadinda yenidoğan

• Genetik olarak homojenoz toplumda alıcı veya donör olan

• İmmünosupresif tedavi alan hematolojik veya solid maliynite

• İngiliz ve Japon transfüzyon rehberi

Tüm exchange kanları ışınlanmalı

• AABB transfüzyon rehberi

• İntrauterin transfüzyon alanların exchange kanları ışınlanmalı

TARTIŞMALI KONULAR Işınlama – TA-GVHD

IŞINLANMIŞ KANIN ÖMRÜ

• Eritrosit süsp: Işınlandıktan sonra 28 gün kullanılabilir,

• Eritrosit süsp: Yenidoğanlarda, kalp yetmezliğ, ve

böbrek yetmezliğinde 14 güne kadar kullanılması uygun

bulunmaktadır.

• Trombosit süspansiyonunun ömründe değişiklik olmaz

KAN VE BİLEŞENLERİ ÖZELLİKLERİ

5.UYGULAMA

• Tüm komponentler standart kan seti ile verilmeli, (170-200 µ )

• Lökosit filtresi uygulanmışsa mikroaggregat filtre uygulamasına gerek yok, diğerlerinde mutlaka uygulanmalı

YENİDOĞANDA TRANSFÜZYON

YD da transfüzyon

• Trombosit süsp özellikleri

– ABO uygun, Rh uygun

– Alloimmün trombositopeni için HLA uygun olmalı

– Işınlanmalı

– 10-20 ml /kg

Taze Donmuş Plazma Transfüzyonu

• IVH dan koruma için kullanımının yararı gösterilememiş

• Sepsiste ampirik kullanım tartışmalı

( opsonizasyon + Ig G X bakteriyemi )

• Tanı almamış olgularda DIC varsayımı ile plazma tr yanlış uygulama

• Uzamış koagulasyon indekslerini plazma tr tedavi ile yanlış ( Normal değerler bilinmeli)

• PT / aPTT > 1.5 koagulopati gösterebilir

Taze Donmuş Plazma Transfüzyonu

• Mutlak endikasyonlar : • DIC

• Vit K bağımlı faktör eks kanama

• Kalıtsal koagulasyon ve doğal inhibitör eksiklikleri

Thromb Res 2002 ; 107 : 29

Br J Haematol 2002 ; 19 : 295-305

Granülosit süspansiyonu Transfüzyonu

• Işınlanmalı

• 8- 12 saat içinde kullanılmalı

• Çapraz karşılaştırma yapılmalı

• ABO uyumlu olmalı

• NEC için anti T araştırması yapılmalı

ABD ve Kanada’da Çocuk Hastaneleri Transfüzyon Politikalarının

Değerlendirilmesi

Katılım

– ABD %82

– Kanada %57

– Üniversal lökosit azaltılmış bileşen kullanımı ABD %84

– Kanada %100

Tam taze kan bulundurma : %15

Transfüzyon öncesi Hemolobin sınırı : 8-10 g/dL

Spinella PC Transfusion May2010 83

SEPSİSLİ PEDİATRİK HASTALARDA ERİROSİT TRANSFÜZYON EŞİĞİ

• Doku oksijenizasyonunu optimize etmek için Hb>9 g/dl tutulmalıdır (C3)

– Sepsis in neutropenia. Guidelines of the AGIHO of the DGHO (2003)

• Her nekadar klinik yararını gösteren prospektif randomize çalışmalar yoksa da, doku oksijenizasyonunu optimize etmek için Hb>9 g/dl tutulmalıdır (B3)

– Management of sepsis in neutropenia. Guidelines of the AGIHO of the DGHO (2006)2, (2010)3

Ann Hematol (2003), 82 (suppl 2); S158-166 Ann Hematol (2006), 85 ; 424-433 Ann of Oncology (2010), advance access published Nov 1

TARTIŞMALI KONULAR

Yeniden yapılandırılmış kan-

EXCHANGE TX

Eritrosit süspansiyonu + TDP

Exchange transfüzyon için :

O grubu eritrosit + AB grubu plazma

TARTIŞMALI KONULAR Yeniden yapılandırılmış kan- EXCHANGE TX

Uygulama ile ilgili son literatür

• Bir yaşından küçük hastalarda kan bileşenleri irradiye edildikten sonra transfüze edilmelidir. Neves JF Transfusion May 2010

• Aferez trombosit süspansiyonu 50ml den daha az hacimlerde bölündüğünde 3. günden sonra trombosit fonksiyonu ileri derecede zarar görüyor. Wrinkler AMJF Transfusion May 2010

• Hayvan deneyinde raf ömrü 14 günden uzun olan eritrosit transfüzyonu sonrası alloantikor gelişme oranı yüksek. Henrickson Mar 2010

87

SONUÇLAR

Febril nötropeni/sepsisli çocuklarda;

• Stabil olguda Hb seviyelerinin 8.5-9.0 g/dl

• Septik şokun resusitasyon evresinde ScvO2 >%70

korumak üzere Hct >%30 sürdürülebilir

• Eritrositin raf ömrünün çoklu transfüzyonlarda <14 gün olması daha güvenli

SONUÇLAR

• Depolama öncesi lökositi azaltılmış ürün kullanılmalıdır • Yıkanmış eritrosit süsp kullanımının ek yararı yok

• Renal disfonksiyonlu olgularda K nedeniyle taze eritrosit süsp seçimi gerekebilir. • Nötropenik olguda bakteriyel kontaminasyon • riski daha yüksek. • Transfüzyon seti ve ürün ilgili standarlara uyulması

gerekr.

KEŞKE

• Yapmasaydım • Yapsaydım • Bilseydim • BİLİYORUM AMA YAPAMIYORUM

• EN KÖTÜSÜ HANGİSİ

• DOĞRU …………. YANLIŞ

TARTIŞMALI KONULAR- Bileşen seçimi -TAZE TAM KAN

Etkili kan transfüzyon tedavisi

Kan bileşenlerinin kullanılması

Modern kan transfüzyon tedavisinde amaç öncelikle eksikleri yerine koymaktır

TARTIŞMALI KONULAR TRANSFÜZYON GEREKSİNİMİ – SINIR DEĞERLER

• Yoğun bakıma

• Yenidoğan dönemi

• Hemato-Onkoloji hastaları

KMTD 2010 GA 117

1. Rh – kan, Rh + için uygun ama ....

2. Rh - anne adaylarına Rh + kan verme

3. Rh - kişilere Rh + verirsen Rh immunglobulini yap

4. Rh – kişilere Rh +, erkek ve yaşlı kadın uygulanabilir.

Aynı Grup Kan Yok-Durum Acil !!!

!

KÖK HÜCRE TRANSPLANTASYONUNDA

TRANSFÜZYON

Major ABO kan grubu uyumsuz Kök Hücre Transplantasyonu

Myeloablasyon ve Engrafment arasında Transfüzyon Desteği

Kan grubu

Alıcı Verici Eritrosit

süspansiyonu*

Trombositler: ilk

tercih

Trombositler:

ikinci tercih

Trombositler:

üçüncü tercih

Taze

donmuş

plazma

O A O A AB B,O A,AB

O B O B AB A,O B, AB

A AB A AB A,B O AB

B AB B AB B,A O AB

O AB O AB A,B O AB

Minör ABO kan grubu uyumsuz Kök Hücre Transplantasyonu

Myeloablasyon ve Engrafment arasında Transfüzyon Desteği

Kan grubu

Alıcı Verici Eritrosit

süspansiyonu*

Trombositler: ilk

tercih

Trombositler:

ikinci tercih

Trombositler:

üçüncü tercih

Taze

donmuş

plazma

A O O A AB B,O A,AB

B O O B AB A,O B, AB

AB A O AB A,B O AB

AB B A AB A,B O AB

AB O B AB A,B O AB

Majör ve Minör ABO kan grubu uyumsuz

Kök Hücre Transplantasyonu

Myeloablasyon ve Engrafment arasında Transfüzyon Desteği

Kan grubu

Alıcı Verici Eritrosit

süspansiyonu*

Trombositler: ilk

tercih

Trombositler:

ikinci tercih

Trombositler:

üçüncü tercih

Taze

donmuş

plazma

A B O AB A,B O AB

B A O AB B,A O AB

Trombosit süspansiyonu cevabının değerlendirilmesi

Parametreler

• CCI (düzeltilmiş yükselme sayısı)

– 1. saat

– 24. saat

• Trombosit cevabı (1.saat)

• Beklenen maksimal trombosit yükselişi (1.saat)

Düzeltilmiş trombosit sayI artIşI

trombosit sayı artışı/mm3 X VA (m2) CCI=----------------------------------------------- transfüze edilen Tr sayısı (x 1011)

Trombosit cevabI

trombosit sayı artışı(x 1011) X KV (L)

PR = ---------------------------------------------

transfüze edilen Tr sayısı (x 1011)

Beklenen maksimal trombosit yükselişi (1.saat)

Transfüze edilen trombosit sayısı X F BMA = -----------------------------------------------

-- 1000 X kan volümü (mL) Kan volümü; 100-85-75 mL/kg (preterm, term, çocuk) Verilen trombositin %30’u standart olarak dalakta

toplanır F= 0.62 (normal boyutlu dalak) F = 0.91 (asplenik hasta) F= 0.23 ( splenomegali)

Örnek

• Transfüzyon öncesi Tr sayımı: 19 000

• Transfüzyon sonrası Tr sayımı: 49 000

• Verilen Tr süspansiyonu hacmi : 280mL

• Verilen Tr sayısı : 1 380 000/mm3

• Verilen total Tr sayısı: 3.86 x 1011

• Tartı: 36 kg Vücut yüzeyi: 1.2 m2

• Dalak büyüklüğü: 2 cm

Beklenen maksimal trombosit yükselişi (1.saat)

Transfüze edilen trombosit sayısı X F = --------------------------------------------------- 1000 X kan volümü (mL)

3.75 X1011 X 0.23 3.75 X1011 X 0.23 = ---------------------------- = ----------------------

- 1000 X 36 X 75 1000 X 2700 = ≈ 32000

Düzeltilmiş trombosit sayı artIşI

trombosit sayı artışı/mm3 X VA (m2) CCI= ---------------------------------------------

------ transfüze edilen Tr sayısı (x 1011) (49 000 -19 000) x 1.2 = ----------------------------------------------

---- 2.8 x105 (280 000/mm3) x 1.38x 106 30 000 x 1.2 36 000 = ----------------------- = --------------------

= 9326 2.8 x 1.38 X 1011 3.86 X 1011

Trombosit cevabI

trombosit sayı artışı(x 109)/L X KV (L) PR = ------------------------------------------------- transfüze edilen Tr sayısı (x 1011) (49 -19) x (36 x75)/1000 (L) PR = ------------------------------------------------- 2.8 x105 (280 000/mm3) x 1.38x 106 30 x 2.7 (L) 81 PR = ---------------------- = ---------------- = %21 2.8 x1.38 (x1011) 3.86 (x1011)

• CCI: 9326

• PR: % 21

• Beklenen maksimal trombosit yükselişi (1.saat) : 32 000 /mm3

• Hastada 1. saatteki yükselme :

30 000

CCI yorumu

• 1. saat 7500 altında ise alloimmünizasyon

• 1. saat 10 000’nin üstü ve 24. saat 10 000

altında ise immün nedenler dışında yıkım

artışı (ateş, infeksiton/sepsis, DIC, kanama,

splenomegali, amphoterisin B vs. )

Transfüze edilecek ERİTROSİT

SÜSPANSİYONU hacmi - I

Total kan hacmi X (hedef Hb- ilk Hb) = ------------------------------------------------- ürünün Hb

Transfüze edilecek ERİTROSİT SÜSPANSİYONU hacmi - II

• Transfüze edilecek eritrosit hacmi =

Vücut ağırlığı (kg) x Hb artışı x transfüzyon faktörü

Transfüzyon faktörü = 3 / Hct (erit süsp)

SAG-M’li eritrosit için: Hct %60 ise 3/0.6 = 5

CAPD ’li eritrosit için : Hct %80 ise 3/0.8 = 3.5

Tam kan için : Hct %45 ise 3/0.45= 7

Örnek • Hasta Vücut Ag : 10 kg

• Kan Hacmi : 80 ml /kg

• Hemoglobin : 5 g/dL

• Hematokrit : % 16

• Hedef Hb : 10 g/dL

• Dalak palpe edilmedi

• SAG-M li eritrosit transfüze edilecek

Örnek

• TERCİH EDİLEN FORMÜL Transfüze edilecek eritrosit hacmi = Tartı (kg) x Hb artışı x transfüzyon faktörü

10 x 5 x 5 = 250 ml

Beklenen yükselme olmamIşsa

– Kanama bulgusu

– Cerrahiyi takip eden ilk 24 saat

– Hemoliz

– DİC

– Dolaşan kan hacminde değişiklikler (kapiller leak send., replasman tedavisi., plazma exchange’i)

KOLAY GELSİN !!!!