Tramlijn Vlaanderen Maastricht...• De tram wordt elektrisch aangedreven en kent dus geen uitstoot...
Transcript of Tramlijn Vlaanderen Maastricht...• De tram wordt elektrisch aangedreven en kent dus geen uitstoot...
Tram Vlaanderen Maastricht Samenvatting Planstudie Stadstracé
2 november 2012
Opgave en proces
3
Op 31 mei 2011 heeft de gemeenteraad van
Maastricht zich uitgesproken voor een
voorkeurstracé van de tramlijn tussen
Maastricht en Hasselt (alternatief A).
Alternatief A vormde het startpunt voor
onderhavige Planstudie van het Stadstracé. Het
Stadstracé loopt van het station in Maastricht
tot aan de wissel van de goederenspoorlijn.
Doel van deze Planstudie is om voldoende
beslisinformatie over het stadstracé aan te
leveren zodat de Maastrichtse gemeenteraad in
december 2012 een go / no go besluit kan
nemen.
Belangrijke uitgangspunten bij deze planstudie:
• Sober en doelmatig uitwerkingsniveau
• Focus op aanpassingen ten behoeve van de
tram (geen herinrichting
van gevel tot gevel)
• In gebruikname eind 2017
• Herinrichting stationsvoorplein
inclusief busstation, exclusief
fietsenstallingen
Opgave
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Verkenning
Raadsbesluit GO/ NO GO
Procedures, aanbesteding, uitvoering
Raadsbesluit Voorkeurstracé
Planstudie
Kosten en risico’s
Nota van uitgangspunten
Besluit Baseline ontwerp
Vrijgave ‘Basisontwerp’
Go/ NoGo Raadsbesluit
Proces aug dec jan ‘12 feb apr mei juni juli sep okt nov jan mrt
In de Planstudie is van grof naar fijn gewerkt, via vijf
parallelle inhoudelijke sporen en tussentijdse
besluiten. Na een korte periode van inleven, zijn per
tracédeel varianten uitgewerkt. De bestuurlijke
werkgroep heeft voor de zomer het baseline ontwerp
bepaald, dat verder is uitgewerkt.
Op drie momenten zijn alle belanghebbenden breed
geconsulteerd.
Bred
e con
sultatie
Bred
e co
nsu
ltatie
Bred
e
con
sultatie
Basisontwerp
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
6
Tram Vlaanderen Maastricht
Lanaken / Hasselt
Belvédère
Randwyck
Maastricht Station
Centrum
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 7
Basisontwerp stadstracé
Tram op enkelspoor buiten Bosscherweg
Tram in buitenligging op Maasboulevard
Tramhalte Maasboulevard in symmetrische ligging
Tram op noordelijke vork Wilhelminabrug
Tramhalte station in symmetrische ligging
Keer- en wachtspoor tram
De ontwerpuitgangspunten zijn opgenomen in
de volgende documenten als onderdeel van de
projectnota:
• Nota van Uitgangspunten.
• Integraal Programma van Eisen.
In deze documenten zijn uitgangspunten,
doelstellingen, randvoorwaarden, eisen en
wensen vastgelegd. De documenten zijn
afgestemd met belangrijke partijen als de
gemeente Maastricht, provincie Limburg,
spoorwegbeheerder ProRail en
vervoermaatschappij De Lijn.
Inpassing stadstracé TVM
Bij het ontwerp en de inpassing van het
stadstracé TVM is rekening gehouden met de
vigerende wet- en regelgeving, de vigerende
richtlijnen op het gebied van verkeer en ruimte
en de vigerende tramontwerphandboeken van
vervoermaatschappij De Lijn. Op deze manier is
geborgd dat het tramsysteem veilig en met
respect voor de omgeving wordt ingepast.
Raakvlakken
Deze uitgangspunten, eisen en wensen
betreffen niet alleen het stadstracé TVM. Zij
hebben ook betrekking op raakvlakken met de
andere delen van de tramverbinding tussen
Hasselt en Maastricht, de omgeving en andere
projecten, zoals RMP Noorderbrug en de
omgelegde busroute in het centrum van
Maastricht.
Specifieke aandachtspunten hierbij zijn dat:
• Het tramverkeer de doorstroming van het
overige verkeer zo min mogelijk hindert.
• De maximumsnelheid van het tramverkeer
50 km/uur is.
• De tram in principe altijd voorrang heeft.
• Fietsers zoveel mogelijk zijn gescheiden van
gemotoriseerd verkeer, maar in ieder geval
van de tramrails en de trambaan zo haaks
mogelijk kruisen.
• Fietsers en voetgangers zo veel mogelijk
ruimte in het wegprofiel krijgen.
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 8
Ontwerpuitgangspunten (op hoofdlijnen)
9 | Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
Bosscherweg – Bassinbrug
Bovenaanzicht basisontwerp
Nieuw te bouwen fietsbrug
Nieuw te bouwen trambruggen
Uit te breiden verkeersregelinstallatie
Tram op eigen baan
Samengebruik tram, bus en auto
Samengebruik tram en bus
Voetgangers via Hoge Bassinkade
MAASBOULEVARD
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 10
Bosscherweg – Bassinbrug
Voor Na
Trambrug over Lage Fronten
Trambrug over Zuid-Willemsvaart
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 11
Bosscherweg – Bassinbrug
Voor Na
Bassinbrug
Boschstraat
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
12
Maasboulevard – Wilhelminabrug
Bovenaanzicht basisontwerp
Samengebruik tram en bus
Medegebruik tram en bus
Uitbreiding vork Wilhelminabrug en Maaskade
Parkeervakken komen te vervallen
Toegankelijkheid parkeergarages Bassin en
Mosae forum blijft gehandhaafd
Uit te breiden verkeersregelinstallatie
Wijzing binnenmuur Maasboulevardtunnel
Uitgang Van Hasseltkade vervalt
Kruispunt verkeersveiliger vormgegeven
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
13
Maasboulevard – Wilhelminabrug
Voor Na
Tramhalte Maasboulevard
Maasboulevard nabij Bassin
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 14
Maasboulevard – Wilhelminabrug
Voor Na
Vork Wilhelminabrug
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 15
Wilhelminasingel – Sint Maartenslaan
Bovenaanzicht basisontwerp
Samengebruik tram, bus en auto
Samengebruik tram, bus en auto
Kruispunt verkeersveiliger vormgegeven
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 16
Wilhelminasingel – Sint Maartenslaan
Voor Na
Wilhelminasingel
Sint Maartenslaan
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 17
Stationsomgeving
Bovenaanzicht basisontwerp
Busstation met 12 perrons
Keer- en wachtspoor tram
Samengebruik tram en bus
Eénrichtingsverkeer auto en tweerichtingsverkeer fiets
Gecombineerde Kiss and Ride en laad- en losplekken
Taxistandplaats
Voedingspunt tram in nieuw te bouwen Park & Ride garage
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 18
Stationsomgeving
Voor Na
Busstation
Tramhalte Station Maastricht
Kosten
De investeringskosten van het basisontwerp van
het stadstracé van de Tram Vlaanderen
Maastricht zijn hieronder weergegeven.
Bij deze raming zijn de volgende uitgangspunten
gehanteerd:
• Raming is opgesteld conform Standaard
Systematiek Kostenraming
• Bedragen zijn in euro’s
• Prijspeil is 1-1-2012
• Raming is exclusief BTW
• Raming is gebaseerd op
bedrijfseconomische uitgangspunten
Risico’s
De drie belangrijkste risico’s en bijbehorende
beheersmaatregelen bij het basisontwerp van
het stadstracé zijn:
1. Tijdens de uitvoering worden er kabels en
leidingen gevonden die niet op tekening
stonden. Beheersmaatregel is dat hiervoor
in de realisatiefase voldoende tijd
gereserveerd dient te worden voor de
aannemer.
2. De projectpartners (De Lijn, Provincie,
Gemeente als Opdrachtgever) stellen
aanvullende eisen tijdens het opstellen van
het contract met de aannemer.
Beheersmaatregel is dat partijen middels de
stuurgroep meegenomen worden in de
ontwikkeling van het contract.
3. De formele adviesorganen (brandweer,
hulpdiensten, welstand, monumenten-
commissie) stellen aanvullende eisen tijdens
het opstellen van het contract met de
aannemer. Beheersmaatregelen zijn om aan
de start van de contractfase met de advies-
commissie binnen de gemeente af te
stemmen en met de welstand
procesafspraken te maken en na te leven.
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 19
Kosten en risico’s basisontwerp
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 20
De eisen en wensen, die de verschillende
stakeholders voor het stadstracé van TVM
hebben, zijn verzameld en opgenomen in het
Integrale Programma van Eisen.
Eisen
Het stadtracé TVM dient in principe aan de eisen
te voldoen. Alleen om zwaarwegende redenen
kan hier gemotiveerd van afgeweken worden.
Wensen
In tegenstelling tot de eisen, hoeft het stadstracé
TVM niet noodzakelijk aan wensen te voldoen.
In het ene geval is het mogelijk om aan een
wens te voldoen, maar in andere gevallen niet.
Door het opnemen van wensen wordt aan alle
partijen helder vastgelegd wat de achtergrond
van gemaakte ontwerpkeuzes is.
Beoordeling
Binnen het basisontwerp van het stadstracé
TVM is aan veel eisen en wensen voldaan. Op
sommige punten is vanwege fysieke
onmogelijkheden of financiële redenen
gedeeltelijk of niet voldaan aan eisen en/of
wensen. Een totaaloverzicht van de beoordeling
van het basisontwerp is opgenomen in de
verificatiematrix als onderdeel van de
projectnota.
Opties
Om aan bepaalde specifieke eisen en wensen
tegemoet te komen zijn aanvullend op het
basisontwerp van het stadstracé TVM een aantal
opties ontworpen. Deze zijn hierna geografisch
en tekstueel geduid en kunnen eventueel later
opgenomen en uitgewerkt worden.
Volgende fases
Een aantal eisen en wensen is nu nog niet te
toetsen. Deze eisen en wensen gaan over de
volgende fases, zoals de realisatie, exploitatie of
beheer en onderhoud.
Beoordeling basisontwerp
| 28 september 2012 | © ARCADIS 2012 Dia 21 Projectpagina, tekst in contrasterende kleur linksonder
Opties op basisontwerp
Tram op dubbelspoor buiten Bosscherweg
Voorsorteervak op Bassinbrug verlengen voor afslaande
beweging richting Boschstraat (zuid)
Uitbreiding vork Wilhelminabrug aan
binnenzijde
Wijzigen voorrangssituatie kruispunt Wilhelminasingel/Sint
Maartenslaan
Tramhalte parallel aan bebouwingsgevel
Stationsplein
Omgeving
23
In de afstemming met belanghebbenden is
onderscheid gemaakt in een aantal
doelgroepen, te weten:
1. Bewoners, ondernemers en
belangengroeperingen: alle bewoners en
ondernemers langs het stadstracé, en
daarnaast belangengroeperingen zoals de
Fietsersbond, ROVER en bewoners- en
ondernemersverenigingen
2. Besluitvormers en toetsers: de
gemeenteraad, College van B&W, het
provinciebestuur en de safety manager
als het gaat om de veiligheidstoets.
3. Vakafdelingen: het betreft met name de
gemeentelijke vakafdelingen op het gebied
van onder andere stedenbouw, verkeer,
beheer en onderhoud, cultuurhistorie en
natuur.
4. Raakvlakken: dit zijn professionele partijen
die een direct inhoudelijk raakvlak hebben
met het stadstracé van de tramlijn, zoals
Veolia Transport, Rijkswaterstaat
(Wilhelminabrug en Maas), Q-park en het
projectteam van het Ruimtelijk
Mobiliteitspakket Maastricht Noord (in
verband met de nieuwe Noorderbrug).
5. Co-makers: De Lijn als toekomstig
gebruiker en ProRail vanwege het
goederentracédeel.
Afstemming met bewoners, ondernemers en
belangengroeperingen heeft plaatsgevonden
tijdens een drietal drukbezochte
consultatieavonden. De raadscommissie is
een aantal keren tussentijds geïnformeerd.
Afstemming met de overige belanghebbenden
heeft plaatsgevonden in frequent inhoudelijk
overleg.
Afstemming met belanghebbenden
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 24
Consultatieavonden
Levendig, constructief
25
Archeologie, bodem en niet gesprongen
explosieven
• Werkzaamheden voor de tram gaan
nauwelijks dieper dan 40 cm, en het
betreft over het algemeen reeds ‘geroerde
grond’.
• Bij specifieke locaties waar dieper wordt
gegraven zal in de vervolgfase afgestemd
worden met de desbetreffende experts.
Water
• Er zijn geen gevolgen voor het grondwater
en het stroomvoerend regime van de Maas
(Beleidslijn Grote Rivieren).
• Stadstracé ligt grotendeels in de bestaande
wegverharding: er zijn nauwelijks gevolgen
voor de infiltratie van regenwater.
Cultuurhistorie
• Het tracéontwerp past binnen de
cultuurhistorische kaders van Maastricht.
• Monumenten langs het tracé worden niet
aangetast. De duiker onder de
Bosscherweg wordt gehandhaafd.
• Bij de detaillering van het stadstracé dient
rekening te worden gehouden met het
historisch stadsgezicht en
cultuurhistorisch attentiegebied Lage
Fronten.
Natuur
• Op enkele plekken langs het tracé dienen
bomen te worden gekapt. Deze worden
waar mogelijk teruggeplaatst, mede met
het oog op vliegroutes van vleermuizen.
• Langs de Sint Maartenslaan worden
nieuwe bomen geplant.
• De trambrug langs de Bosscherweg
betekent een klein areaalverlies van de
Lage Fronten.
• Na onderzoek is vastgesteld dat de
bovenleiding op de Wilhelminabrug geen
negatieve effecten heeft op vleermuizen
• Bij de verdere planvorming kan en zal
nadrukkelijk rekening worden gehouden met
beschermde soorten.
Conclusies omgevingsonderzoek
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
26
Geluid
Uit onderzoek blijkt het volgende:
• Vrijwel overal is sprake van een lagere
geluidsbelasting dan in de huidige situatie.
De tram zorgt alleen in de Boschstraat
(noord en midden) voor een lichte
toename ten opzichte van de huidige
situatie. Deze toename is echter minder dan
1 dB, en is als marginaal te beoordelen.
• Het effect van bijzondere geluiden zoals
waarschuwingssignalen, booggeluid en
stootgeluid (bij wissels en kruisingen) is
beschouwd. In de Maastrichtse situatie zal
alleen het booggeluid (in bochten) voor
een lichte geluidstoename zorgen op
enkele plekken. Tevens zal er ten behoeve
van de verkeersveiligheid een
waarschuwingssignaal klinken bij haltes
en kruisingen. Volgens de Wet Geluidhinder
geldt hiervoor overigens geen juridisch
kader. Door een goede materiaalkeuze,
regelmatig beheer en onderhoud en
eventueel smering is het booggeluid tot een
minimum te beperken.
Geluidsoverlast wordt zoveel mogelijk beperkt:
• Keuze stil materieel
• Dienstregeling
- Vaste dienstregeling overdag
- Beperkte dienstregeling ‘s avonds
- Geen trams in de nacht
• Maatregelen in ontwerp:
- Geen railonderbrekingen
- Nauwelijks wissels
- Dempend materiaal op de (stalen)
Wilhelminabrug
• Regelmatig onderhoud van rails en
materieel
Conclusies geluid
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
27
Luchtkwaliteit
• De tram wordt elektrisch aangedreven en
kent dus geen uitstoot van uitlaatgassen.
• Bussen met een verbrandingsmotor komen
mogelijk te vervallen.
• De luchtkwaliteit in de straat wordt per saldo
dus (iets) beter.
Trillingen
• Trillingshinder kan optreden op minder dan
20 m van het tramspoor.
• In Maastricht zal die afstand nog korter zijn
vanwege de gunstige bodemopbouw.
• Er rijden reeds bussen en ander zwaar
verkeer door de straat en de trillingshinder
van de tram zal hieraan ondergeschikt
zijn.
• Aandachtsgebieden zijn de bocht
Boschstraat-Maasboulevard, de overgang
van de tram op de tunnel Maasboulevard
met naastgelegen bebouwing, het kruispunt
Sint Maartenslaan-Alexander Battalaan en
de Sint Maartenslaan met bebouwing op
korte afstand.
• Voor de zekerheid wordt op die locaties een
nulmeting verricht.
• Met relatief eenvoudige maatregelen kan
indien nodig de trillingshinder worden
verminderd.
Conclusies luchtkwaliteit en trillingen
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht
Volgende fases
| Planstudie stadstracé Tram Vlaanderen Maastricht 29
• Begin 2013 zullen specifieke eisen en
randvoorwaarden voor het ontwerp en de
uitvoeringsplanning worden aangescherpt in
overleg met provincie, gemeente, De Lijn en
ProRail. In deze periode is het nog mogelijk
om laatste inzichten in het ontwerp op te
nemen. Het resultaat van deze fase is een
Definitief Ontwerp, voor die onderdelen
waarvoor de aannemer geen
ontwerpvrijheid krijgt, en een Referentie
Ontwerp, voor die onderdelen waarvoor de
aannemer wel ontwerpvrijheid krijgt.
• De aanbestedingsdocumenten worden
opgesteld in de tweede helft van 2013.
• Het aanbestedingsproces vindt plaats op
basis van een Design & Construct-contract
met concurrentiegerichte dialoog.
• Medio 2014 krijgt de aannemer de
engineerings- en de
voorbereidingswerkzaamheden gegund.
Gedurende een half jaar werkt hij het
ontwerp verder uit tot een
uitvoeringsontwerp. Ook vraagt hij in deze
periode de benodigde vergunningen aan.
• Ongeveer gelijktijdig met de gunning van de
aanleg van de infrastructuur in België en de
gunning van de bouw van het materieel,
wordt de realisatie van de infrastructuur van
het stadstracé gegund.
• De realisatiefase zal ruim 2,5 jaar duren.
• In de tweede helft van 2017 zal gedurende
een kwartaal het tramexploitatie proefbedrijf
plaatsvinden.
• De geplande start van de indiensttreding
van de tram is 1-1-2018
Planning realisatiefase