เทยวชมเรอนโบราณ ยานการคา ในจงหวดพระนครศรอยธยา

จอมพล ขนธวรรณา

เทยวชมเรอนโบราณ ยานการคา ในจงหวดพระนครศรอยธยา

เทยวชมเรอนโบราณยานการคา ในจงหวดพระนครศรอยธยา

ความพงพอใจในความสวยงามอนเกดจากการจดระเบยบของ

สภาพแวดลอม ทงสภาพแวดลอมทางธรรมชาต เชน ทวทศนแมน�า ล�าธาร

และสภาพแวดลอมทมนษยสรางขน เชน ความเปนเอกภาพและความเปนระบบ

ระเบยบเรยบรอยของอาคารสถานทตางๆ เปนตน

โดยสนทรยภาพแบงเปน 3 ประเภท คอ สนทรยภาพทเกดจากประสาท

สมผส สนทรยภาพทเกดจากรปทรงและสนทรยภาพทเกดจากสญลกษณงาน

สถาปตยกรรมเปนงานสรางสรรคทสรางขนเพอตอบสนองความตองการ

ของมนษยเรมตงแตความตองการเฉพาะตวเฉพาะกลมขยายออกไปจนถง

ความตองการของกลมชนและสงคมหากจะมองในแงสนองตองการของมนษย

แลวตวงานสถาปตยกรรมอาจแบงตามประเภทของการตอบสนอง

ความตองการของมนษยเรมตงแต

ความตองการเฉพาะตวเฉพาะกลม

4

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

หากจะมองในแงสนองตองการของมนษยแลวตวงาน

สถาปตยกรรมอาจแบงตามประเภทของการสนองกลมผใชสอยได

2 กลม คอ กลมทสรางสรรคดวยสญชาตญาณและกลมทไดรบ

อทธพลจากสงคมและเศรษฐกจ เรอนพกอาศย จงจดอยในกลมทได

รบตลาดและยานการคาเกาแกเกอบทกแหงทงหมดจะอยเรยงราย

ตามล�าน�าดงนนพนทรมแมน�าล�าคลองทมเรอขนสนคาทงเลกและ

ใหญขนลองประจ�า มกจะเปนจดก�าเนดของตลาดและเรอนรานคา

แบบพนถน

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

5

ตกแถวนบตงแตสมยแรกสรางมบทบาทในทางการคาควบคไปกบ

การอยอาศย พอถงสมยรชกาลท 5 การใหกรรมสทธทดน ตลาดจงเปน

ศนยกลางของชมชนเมองท�าใหชนชนกลางปรากฏตวขนอยางเปนรปธรรม

ทแสดงใหเหนจากการสรางทอยอาศยและรานคา

ขนในยานบรเวณตามหวเมอง สงทโดดเดนกคอ

การเกดโรงเรอนและหองแถวการพฒนาชมชน

คาขายแบบพนถนน เปนแบบไมแยกการคาขายออก

จากการอยอาศย ท�าใหวงจรชวตของชาวบานเปน

ชวตทตอเนองตลอด 24 ชวโมงเกดเปนเรอนราน

คากงพกอาศยสรางรายลอมตลาดอาจจะเปนเรอน

แถวไมทงชนเดยวและสองชนบางแหงเปนเรอนแถว

ทสรางกระหนาบทางเดนกลางมหลงคาคลมทาง

เดนยกสงเหนอระดบหลงคาหองแถวลกษณะหอง

แถวไมแบบนเหนไดชดวา ชนบนเปนทพกอาศยแต

หากเปนเรอนแถวชนเดยวมกจะมความลกของหอง

มากเพราะดานหนาใชคาขายดานหลงใชพกอาศย

ชนลางดานหนาของเรอนแถวคาขายเปนเรอน

รานคาทสรางตดกนเปนแถวหลายคหาแบงพนท

ส�าหรบอย อาศยและคาขาย มทงแบบ เรอนแถวชน

เดยว ชนครงและเรอนแถวสองชน สวนมากจะเกาะ

กลมรวมกนเปนยานทอยใกลกบสวนส�าคญของ

ชมชนไดแก ตลาด ทาเรอ ทางรถไฟ ยานชมชน ซง

เปนแหลงซอขาย เพอการเชอมโยงของการขนถายสนคาตลอดจนขายสนคาได

อยางสะดวกลกษณะเดนของเรอนรานคาพนถน คอสถาปตยกรรมทมขนาด

เลกทมรปทรงพนทใชงานในชวตประจ�าวน

6

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

ลกษณะทางกายภาพของตวเรอนนน หลงคาคลมทางเดนยกสงขนเหนอระดบ

หลงคาหองแถว ลกษณะของหองแถวไมแบบน เหนไดชดวาชน บนใชพกอาศย

เพราะสวนใหญมระเบยงพกผอนยนออกมาดานหนาของตวเรอน

เรอนแถวชนเดยว มกจะมความลกของหองมาก เพราะ ดานหนาใชคาขาย

ดานหลงใชพกอาศยชนลางนยมเปดเปนบานเฟยม ไมซงเปดไดตลอดชวงเสา

เรอนคาขายนบางแหงมการประดบตกเเตงองคประกอบตางๆ

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

7

ภมศาสตรจงหวดพระนครศรอยธยา

จงหวดพระนครศรอยธยาตงอยบนทราบภาคกลางตอนลางของ

ประเทศไทยมเนอท 2,556.65 9 ตารางกโลเมตร เดนทางดวยรถยนตไปตาม

ถนนสายเอเชยอยหางจาก กรงเทพมหานครประมาณ 75 กโลเมตร เดนทาง

ดวยรถไฟประมาณ 72 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยงดงน

ทศเหนอ เขตอ�าเภอบานแพรกและอ�าเภอมหาราช ตดตอกบ

จงหวดอางทองและลพบร

ทศใตเขตอ�าเภอลาดบวหลวงอ�าเภอบางไทร และ อ�าเภอบางปะอน

ตดตอกบจงหวด นครปฐม นนทบร และปทมธาน

ทศตะวนออก เขตอ�าเภอทาเรอ อ�าเภอภาช อ�าเภออทย และ

อ�าเภอวงนอย ตดตอกบจงหวดสระบร

ทศตะวนตก เขตอ�าเภอผกไหและอ�าเภอบางซาย ตดตอกบ

จงหวดสพรรณบร

8

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เเผนทจงหวดพระนครศรอยธยา

ตราประจ�าจงหวดพระนครศรอยธยา

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

9

รานฮงฮวดพาณชย

รานนสรางมานาน

กวา 90 ป รานฮงฮวด

พาณชยเปดมาได 3 ร น

โดยแตกอนบรรพบร ษ

เปนชาวจนไดคาขายทาง

น�าโดยเรอโดยการคาขาย

นนเปนของจปาถะอนๆ

ทวไปเมอเหลากงได

ปกหลกทนไดเปดกจการคาขายไห ประวตการสรางไมทราบวาผใดเปน

ผสราง แตเหลากงไดบอกวา เหลากงไดเหนเรอนหลงนและอยเรอนหลง

นโดยใชเวลา แค 10 ปหลงจากเหลากงอยอาศย ทานกเสยไป โดยการ

คาขายของแตละร นนนจะมความแตกตางกนออกไปขนอยแตละชวงเหต

การณเเตละยควา จะคาขายอะไร ปจจบนรานฮงฮวงพาณชยไดขายของ

ทกประเภททงคาปลกและคาสง โดยรานนมสถาปตยกรรมทโดดเดนคอ

เปนเรอนไม 2 ชน 7 คหา มพนท 60 ตารางวาหลงคาทรงหนาจวซอน

ดวยหลงคาทรงปนหยามกนสาดยนออกมา มงดวยสงกะส บรเวณรอย

ตอระหวางหลงคาทรงปนหยากบหลงคาทรงหนาจวจะเปนฝาผนงไม

แบบตตงมชองลม

บรเวณดานหนารานมกนสาดยนออกมาเพอกนฝนบรเวณดาน

ขางจ�านวน 1 คหาเปนโกดงเกบของ ม 2 ชน หลงคาทรงหนาจวปลาย

ตดยนออกมาเปนกนสาด

10

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

หลงคาปลายจวหวตด จะเรมสรางในสมยรชกาลท 5 แตจะมานยม

สรางกนมากในสมยรชกาลท 7 มงดวยสงกะสโครงสรางคานเปนไม ฝาผนง

ดานหนงไดมการบรณะซอมแซม อกดานเปนไม

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

11

รานโกบ

รานกาเเฟ รานนสรางมา

นานกวา 70 ป เรอนนสรางมาตงแต

สมยเตยโดยคาเชาหองแถวเดอนละ

40บาทปจจบน 1,200 บาท ตอเดอน

รานโกบ เปนชอของเตยทเสยชวตก

รวมกบนอง สานตอกจการราน แต

ยงคงเทคนคการชงกาแฟแบบดงเดม

ทเตยสอนไว เรมจากใชเตาถานเพอ

ตมน�าเพราะเตาถานชวยใหน�าเดอด

ตลอดเวลา เวลาชงส�าคญทถงกาแฟ

เมอชงไป 5-6 แกว จะตองงายถงน�า

มาลางใหสะอาดตลอด จะท�าใหรสชาต

กาแฟหอมเวลาชงซงเทคนคการชงน

เตยเปนคนสอน ในอดตรานกาแฟจด

เปนรานททกคนเขาเพราะเปนแหลง

รวมขาวสารดานตางๆ ไมวาจะเปนสงคมในตลาดจนถงสงคมทางการเมอง

ในอดตสมยกอนขายกาแฟ แกวละ 12 สตางค ปจจบน แกวละ 12 บาท

โดยสถาปตยกรรมรานมพนท 20 ตารางวา มหลงคาหนาจวมงสงกะส

ทงชายคาลงยาว เรอนหลงนเปนเรอนไมทมขนาดยาว ฝาผนงเปนไมตตาม

แนวนอน

12

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

13

รานเยบผาวนดา

เจาของเรอนเลาวาอยประกอบ

อาชพตดเยบเสอผามานานแลวประมาณ

30 ปเรอนหลงนเปนของสาม อยกนมา

แลว 3 ร นซงบรรพบรษเปนคนไทย ซง

เรอนนมอายมากกวา 60 ป ตวเรอนม

พนทใชสอย 22 ตารางวา หลงคาเปน

ทรงหนาจวทงชายคาลงมา มงหลงคา

ดวยสงกะส ฝาผนงเปนไมตตามแนวตง

บรเวณดานสกดมกนสาดยนออกมากน

บรเวณหนาตางดานสกด บรเวณชน 1 สวนหนาคอ อาคารโถงใชเปนรานคา

ประตบานเฟยมไมเปดตลอดชวงเสา ฝาผนงทกนบรเวณดานหนารานกบหอง

ดานหลงเปนฝาผนงไมแนวนอนบรเวณดานบนมชองลมบนผนงเลนลวดลาย

บรเวณดานหลงประกอบไปดวย บนไดซงบนไดจะมโครงสรางแบบไมกระดาน

บรเวณดานหลงประกอบไปดวย หองครว หองน�าและบรเวณสวนดานนอก

บรเวณชน 2 มชองลมอยเหนอฝาผนงดานหนาของ

ตวเรอน ฝาผนงเปนไมตตามแนวนอน หนาตางไมแบบ

ลกฟกกระดานดนมลกกรงเหลกกนถดมา บรเวณหอง

หนาสดของ มกระจกสเปนลวดลายดอกพกล สเขยว

หองกลางเปนหองวางเปลา ทงสองหองมเสอน�ามนปไว

พนเปนไม บรเวณบนได ไดมการวางระบบแบบมระเบยบ

14

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

กระจกสลวดลาย

ดอกพกลจะนยมสรางกนมาก

ในอาคารสมยรชกาลท 8

เนองจากมความเรยบงายใน

การประดบตกเเตงอาคาร

ซงเเตละอาคารจะมกระจกส

ทเเตกตางกนออกไป เชน

สเขยว สน�าเงนหรอ สเเดง

เปนตนกระจกสยงสามารถ

ท�าใหหองมเเสงทสลวๆ ไมเหมอนกระจกสในปจจบน

ลกษณะเดนของเรอนรานคาพนถน คอสถาปตยกรรมทมขนาด

เลกทมรปทรงพนทใชงาน และสดสวน ซงผนวกกบภมปญญาทองถนท

เกยวของกบการอยสบายในอาคาร โดยเฉพาะอยางยงการระบายอากาศ

ภายในอาคาร การลดความรอนในอาคารดวยระบบการระบายอากาศรอน

ออกในพนทสง (Stack Ventilation)

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

15

รานเจาปค

เรอนหลงนสรางมาแลวประมาณ

70 ป เปนอาคารพาณชยอยางเดยว

ซงใชในการประกอบอาชพคาขายบะหม

ซงไดขายแลวตกทอดมาแลว 3 ร นซง

บรรพบรษไดเปนชาวจนแลวมาตงหลก

แหลงอยทเมองไทย โดยรานบะหมหลง

นมการท�าและขายบะหมทเปนเอกลกษณ โดยแตกอนบรเวณหนารานนเคย

เปนล�าคลองเลกๆซงเปนล�าคลองหรอคน�าสาขาของแมน�าปาสก เรอนหลงนม

พนท 23 ตารางวา มชนเดยวแตเมอกอนบรเวณดานหลงไดมการปรบปรง

และตอเตมเพอขยายราน เรอนรานคาหลงนเปนหองแถว 1 คหา หลงคาเปน

แบบหนาจวทงชายคาลงมามงสงกะสเปนหองแถวขนาดยาว

เสาจ�านวน 8 ตน

16

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

บรเวณหนารานม กนสาดยนออกมา มตวค�ายนไม ค�าอย บรเวณหองแบง

ออกเปน 2 สวน คอ สวนหนารานซงประตเปนแบบเหลกยดสมยใหม (แตกอน

เคยเปนประตบานเฟยมแบบไมกระดานเปดตลอดชวงเสา)บรเวณสวนท 1 คอ

ทขายของฝาผนงของเรอนเปนไมตตามแนวตง บรเวณฝาเพดานมชองลม

ระบายอากาศและมชองลมแบบไมตตง พนปกระเบอง บรเวณดานหลงจะเปน

พนตางระดบ คอ สวนหองครว ทลางจาน และหองน�า ฝาผนงเปนสงกะส โดย

เรอนรานคาหลงนไมมหนาตาง แตมชองลมระบายอากาศ ซงในชวงอากาศ

ของเมองไทยทเปนเขตรอน ท�าใหแสงแดดและบวกกบเรอนรานคาหลงนเปน

สงกะส ท�าใหมอากาศอบอาวและรอนเปนพเศษ

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

17

รานดวงพร

เรอนหลงนมอายมา 78 ป

แลว ซงแตกอนเดมเปนเรอนไม

ธรรมดา ซงในชวงร นท 1 ยง

ไมมการปรบมาขายของจนถง

ชวงร นท 2 โดยเรมเปดมาแลว

เปนเวลา 40 ป มาท�าการคา

โดยเปนของจปาถะเเละอนๆ

ซงในปจจบนนน เจาของรานได

มอายมากขน จงเลอกขายลอกเตอรแทน เรอนหลงนไดมการปรบปรงบรเวณ

ดานลาง ซงแตกอน เคยเปนพนไม แลวไดเกดอทกภยบอยจงไดมการเปลยน

มาเท เปนพนปนแทน บรเวณดานหนานนประตแตเดมเคยเปนฝาเฟยมลกฟก

แบบบานเกลดเปดตลอดชวงเสา แลวปรบเปลยนมาเปนประตเหลกแทน เพอ

ความแขงแรงและคงทนมากขนนคอบรเวณราวกนบนไดซงเรอนรานคา

18

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เเทบทกกหลงจะมทกนทเเตกตางกนออกไปเเลวเเตบางหลงจะใหชาง

ท�าลกษณะพเศษเเบบไหนเชนการกลงหวเสาใหเปนหวเเปดเหลบม หรอหวเสา

รปทรงตางๆ ขนเเตผอยอาศยจะใหชาง

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

19

รานตงซาฮะ

เรอนหลงนแตกอน

เคยเปนโรงแรม มหองพก 4

หองและบรเวณดานลางเปน

หองโถงขนาดใหญเปนทขาย

ยาและเปนทรบแขก หองพก

แตกอนตกคนละ 150 บาท

ซงแตกอนแขกทมาพกนนเปน

คนขายยา คนทสญจร เรอนหลงนตกทอดมาแลว

3 ร น โดยรานไดท�ากจการมาหลายอยาง เชน

ขายหมกรอบโดยโกลซงเปนนองสาวของลงเปง

เจาของปจจบนไดมาขายกวยเตยวตมย�าและอาหาร

ตามสง แตกอนนนเศรษฐกจไดมการเจรญเตบโต

และเฟองฟมากใน อ�าเภอทาเรอโดยม 17 เสอไดบก

มาปลนและปดตลาดททาเรอแหงน 17 เสอไดมา

จอดรถบรเวณหนารานน

20

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เรอนหลงนเปนเรอนไมทงหลง หลงคาทรงปนหยาทงชายลงมามค�ายนขนาด

ใหญค�าอยบรเวณตอนบนเปนหลงคาทรงเพงหมาแหงนกลาย เปนหลงคา

มงดวยสงกะส มเสาทงหมด 15 ตน ฝาผนงดานสกดเปนฝาผนงแบบไมตตง

สวนฝาผนงบรเวณดานหนาเปนฝาผนงแบบไมตตามนอน ชน 1 บรเวณดาน

หนามกนสาดมงสงกะส มค�ายนไม ประตเปนแบบบานเฟยมไมเปดตลอดชวง

เสา เหนอประตจะมชองลมไมแบบบานเกรด บรเวณฝาผนงดานสกดชนลาง

เ ปนฝาผนงแบบไมต

ตง ชน 2 มหองโถงเปน

มขดานหนา ทมขนาด

ใหญ ระบายอากาศด

และมหองพกจ�านวน

4 หองบนไดมการเลน

ลวดลายบรเวณแผงกน

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

21

รานเตยลงเฮง

เรอน หลงนอย

มาแลว 3 ร นแตกอน

เปนอาคารขนาด 3 ชน

แหงเดยวในตลาดบาน

แพนเรอนหลงนตดกบ

รมแมน�านอยแตกอน

ยอนกลบไปเมอ 50 ป

ทแลว เศรษฐกจทนม

ความเจรญขนมากมเรอดวนจากกรงเทพมายนบานแพนแลวมการ

คาขายเกดขนเปนจ�านวนมากทงทางน�าและทางบก ซงแตกอนแมน�า

นอยเปนทสญจรของเรอโยงและเรอขนทราย เนองจากลดระยะทางใน

การขนสงแตปจจบนนนไมมเรอแลวเนองจากแมน�ามขนาดแคบลง

และมความตนเขนเกดขนในปจจบนนนสภาพเศรษฐกจของตลาดบาน

แพนนนไดเงยบเหงาเนองจากการคมนาคมทมความสะดวกสบาย

มากขนเรอนหลงนเปนเรอนไมทงหลงมชน 3 ชน มเสาทงหมดจ�านวน

ทงหมด 16 ตนเปนเสาทรงหกเหลยมหลงคาทรงปกผเสอทงชายคา

ลงมา หลงคาจะมความลาดเอยนอยเปนหลงคาสงกะส ฝาผนงเปน

ฝาผนงไมตตามแนวนอนบรเวณหลงคามชองลมแบบไมตตงเพอ

ระบายอากาศบรเวณใตหลงคา

22

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

ประตบานเฟยมไมกระดานเรยบ

สามารถพบเหนไดเนองจากเวลาขายของจะ

มการเปดประตออกหมดเลยในครงเดยวเเละ

เนนเรองระบบการถายเทฃอากาศภายในราน

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

23

รานเยบผานภา

เรอนรานน อยกนมาแลว 3 ร นเปน

เรอนไมทมชองลมระบายอากาศ เรอนหลง

นเปนโรงเรยนทสอนตดเยบเสอผาและเปน

ทขายผา เรอนหลงนไดรบการปรบปรง

เนองจากอทกภยครงใหญแตการปรบปรง

นนเปนการปรบปรงใหโครงสรางดแขง

แรงขน เศรษฐกจการคาในสมยกอนนน

คอนขางด เนองจากเปนรานผาททงคา

สงและคาปลกภายในอ�าเภอ เสนา โดยจะ

มเรอลองมาจากกรงเทพเพอมาสงของ

ทน โดยสนคาสวนใหญนนมาจากส�าเพง

โดยจะสงของทเปนจ�านวนมากๆ เปนเรอนไมผสมคอนกรต มจ�านวน 2 ชน

หลงคาเปนแบบเพงหมาแหงนกลายเรอนมงดวยหลงคาสงกะส เรอนหลงนม

ลกษณะพเศษคอ มชองลมระบายอากาศ ท�าใหอากาศภายในถายเทไดสะดวก

ผนงบรเวณดานสกดจะไมมชองวางระหวางอาคาร บรเวณชน 1 ดานหลงเปน

ผนงคอนกรต แตบรเวณดานในเปนฝาผนงแบบไมตตามแนวนอน ประตเปน

แบบประตลกฟกบานเกรดเปดตลอดชวงเสา บนไดจะอยบรเวณสวนหนาของ

เรอน ถดเขาไปคอบรเวณดานหนาจะมหองโถงขนาดใหญ ซงเปนสวนคาขาย

และสอนตดเยบ ประตเปนบานเฟยมไมเปดตลอดชวงเสา บรเวณดานหนาของ

ชน 2 ฝาผนงเปนไมตตามแนวนอน มกนสาดขนาดใหญยนออกมา มระเบยง

ยนออกมา บรเวณระเบยงชนบนมลกกรงเปนแบบไมตไขวสลบตรง

24

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เรอนหลงนมระบบชองลม

ระบายอากาศอยบรเวณเหนอหลงคา

เนองจากตวอาคารเปนเรอนเเถวยาว

จงท�าใหไมมหนาตางจงเกดชองลมเหนอ

หลงคาชองลมเเบบนสามรถพบไดใน

เรอนรานคา

เเถบบรเวณภาคกลาง ลกษณะ

ของชองลม นนเปนทอเเลวบรเวณดาน

บนจะมปลอง ชองลมระบายอากาศอย

บรเวณดานลางจะมตะเเกรงกนเพอไมให

นกเขามาภายในไดเเละจะมเเผงไมปดอก

ทหนงเพอปองกนฝนหรอเวลามลมเเรง

ระบบระบายอากาศจงถอเปนภมปญญา

ของเรอน

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

25

เรอนพนถนทไดเเตละทองท ยอมมความเเตกตางกนออกไปขน

อยกบสภาพภมอากาศ วสดทสามารถหาได ความเชอ วฒนธรรมเเละ

ขนบธรรมเนยมประเพณ เรอนคาขายและตลาดพนถน หากเปนรานคาและ

ตลาดทมอายการสราง ตงแต 30 ปขนไปยงพบเรอนแถวไมชนเดยวและสอง

ชน บางแหงเปนเรอนแถวสรางขนาบทางเดนกลาง ซง มหลงคาคลมทางเดน

ยกสงขนเหนอระดบหลงคาหองแถว ลกษณะของหองแถวไมแบบน เหนไดชด

วาชน บนใชพกอาศย เพราะสวนใหญมระเบยงพกผอนยนออกมาดานหนา

ของตวเรอนหากเปนเรอแถวชนเดยวมกจะมความลกของหองมาก เพราะดาน

หนาใชคาขาย ดานหลงใชพกอาศยชนลางนยมเปดเปนบานเฟยม ไมซงเปดได

ตลอดชวงเสา เรอนคาขายนบางแหงมองคประกอบตกแตงทประณตบรรจง

เชน ชองลมฉลลาย และระเบยบมลวดลายตกแตง ส�าหรบตวตลาดสดจะเปน

โครสรางไมหลงคามงสงกะส

26

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

หรอกระเบองและเปดโลงสภาพของเรอนคาขายผนแปรไปตามชวงเวลา

การสรางบางแหงเมอเรอนเกาผพงลงกสรางเรอนไมขนมาใหมซงรปแบบ

เปลยนแปลงไปแตบางแหงปรบเปลยนเปนตกแถว พรอมเปลยนต�าแหนงมา

สรางรมถนนตดใหมเเนวโนมในอนาคตของการคาดการณในการคงอยของ

เรอนแถวคาขายและตลาดพนถนจะม คงอยไดใน 2 กรณ คอ กรณแรก ใน

พนททอยอาศยและผครอบครองมพลงในการรวมตวเพอเกบรกษามรดก

วฒนธรรม ทองถนและเจาหนาทของรฐทรบผดชอบตระหนกในคณคาของ

ตลาดเรอนคาขายพนถนทตนรบผดชอบ กรณทสอง คอพนททแหลงทตงและ

สนคาทขายในตลาดมความโดดเดนเปนเอกลกษณเฉพาะตว ไมสามารถหาซอ

ไดในตลาดอน ๆ หรอศนยการคาสมยใหม(อางองจาก อรศร ปาณนท และ

คณะ (2544)

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

27

เรอนพนถนในปจจบนนน บาง

เเหงบางทยงคงอยเนองจาก มการสบทอด

หรออนรกษตอจากรนลกหรอร นหลาน ซง

มคณคาทางจตใจทบรรพบรษไดสรางมา

ดวยน�าพกน�าเเรงของทานเอง เเละมเรอน

พนถนบางเเหงไดถกทงรางไปเนองจาก

วสดปจจบนซงเปนไมไดมการหายากขน

จงไดคดทจะรอสรางเปนอาคารคอนกรต

ถาวรเเทนหรอไมกปลอยใหถกทงรางไป

โดยไมมใครมาดเเลหรอมาซอมเเซมใหด

ดงเดมหรอบางเเหงไมมงบทจะซอมเเซม

จงปลอยใหทงรางไป เรอนพนถน คอ

สถาปตยกรรมทควรคาเเกการรกษาไว

เปนมรดกของชาตเนองจากสามารถบง

บอกถงอตลกษณ วฒนธรรมทองถนนนไว

เปนวตถทสามารถเเหงไดทางกายภาพจง

ควรคาเเกการรกษาดเเลใหเปนสมบตของ

ประเทศชาต สบตอไป

28

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

29

เทยวชมเรอนโบราณยานการคาในจงหวดพระนครศรอยธยา

© 2015 (พ.ศ. 2558)

โดย จอมพล ขนธวรรณา

สงวนลขสทธ

พมพครงแรกเมอ ตลาคม พ.ศ. 2558

จดพมพโดย ภาควชาศลปะไทย คณะวจตรศลป มหาวทยาลยเชยงใหม

เรยบเรยงและออกแบบโดย จอมพล ขนธวรรณา

ออกแบบโดยใชฟอนท JasmineUPC

หนงสอเลมนเปนสวนหนงของการเรยนการสอน เพอสงเสรม และตอยอดศกยภาพ

การศกษา ภายในภาควชาศลปะไทย คณะวจตรศลป มหาวทยาลยเชยงใหม