Tomato

198
1 टमाटर उगायɅ , खायɅ और िखलायɅ सिÞजयɉ मɅ टमाटर का èथान है। इसके फलɉ को िविभÛन कार से उपयोग मɅ िलया जाता है। इसकी खेती वष भर की जा सकती है। टमाटर मɅ िवटािमन '' o 'सी' की माा अिधक होती है। इसका उपयोग ताजा फल के Ǿप मɅ तथा उÛहɅ पकाकर िडÞबाबंदी करके , अचार, चटनी, , के चप सॉस आिद बनाकर भी िकया जाता है। टमाटर मɅ लाल रंग लाइकोपीन नामक पदाथ से होता है िजसे िनया का एिÛटऑसीडेÛट माना गया है। जलवाय एवं ि(Climate & Soil for tomato cultivation) : टमाटर की अÍछी पैदावार मɅ तापम का बह बड़ा योगदान होता है। टमाटर की फसल के िलए आदर् तापमान 20-25 सेÛटीेड होता है। यिद तापमान 43 सɅटीेड हो जाये तो तथा अपिरपव फल िगरने लगते है और यिद तापमान 13 सेÛटीेड से कम तथा 35 सेÛटीेड से अिधक होने पर फल कम आते है। यɉकी इस तापमान मɅ पराग का अंक रण बह कम होता है , िजससे फलɉ का èवǾप भी िबगड़ जाता है। यह यतया गम की फसल है िकÛत अगर पाला पड़े तो इसको वष भर िकसी भी समय उगाया जा सकता है। इसके िलए दोमट जल िनकास िसवȾ×तम रहती है। उÛनत िकèमɅ (Improved varieties): सा Ǿबी, सा अल ɬवाफ , सा 120, मारलोब, पंजाब आरा, सलेशन-120, पंत बहार, अका िवकास, िहसार अǾणा (सलेशन-7), एम टी एच 6, एच एस 101, सी 3, सलेशन- 152, पंजाब के सरी, पंत टी-1, अका सौरभ, एस-32, डी टी-10

description

agriculture

Transcript of Tomato

  • 1

    ,

    '' o '' , , , ,

    (Climate & Soil for tomato cultivation) :

    20-25 43 13 35 ,

    (Improved varieties):

    , , 120, , , -120, , , (-7), 6, 101, 3, -152, , -1, , -32, -10

  • 2

    (Hybrid varieties) : , , , .1, .2, . . . 1; 2; 3, . . . - 606, 601, 20, -2, -6

    (Tomato Nursery raising):

    3 , 10 15 2 - 400 500 150 200 36 2 10-15

    (Transplanting):

    10 15 ( ) , 75 x 75 50 x 30 45 90 x 45 ()

    :-

    ( - ) - - (-

    ) - -

    - -

  • 3

    (Fertilizer application): 150 60 , 80 60 30 30 300 350 , 180 , 120 80

    (Irrigation):

    8 10 6 - 60-70 - 20-25 20 25 - -

    (Picking):

    (storage of tomato):

    , - 12.5 30 4-5 10 85-90

    (Insect management):

    :- 10 3 20-25

  • 4

    :& - 1.5 20 25

    , () :

    30 50 15 20

    :

    - -

    :

    25 3

    (Disease management):

    :

    3 3 4 5 4 6

  • 5

    () :

    :

    :

    ,

    2 3 3

    :

    3 8 10 15 20 30 15 20 50

    (Harvesting & Yield):

    200 500 500 700

  • 6

    152 , , :

    - :

    :

    : 3 .. 3.5 .. 30-40

  • 7

    : , , : - 50 .. 20-25 .. 25 30 :

    , 50 .. 20 25 .. :

    , 120 .. , 80 .. 80 .. 15 20 ..

  • 8

    :

    15 10 12 50 .. ( 6 7 ) :

    7 , 0.5 50 .. (Cizamin 50 w.p.) (Linuron) 700 :

    300 , :

    (Tubber Moth), , (Jassid) (Afid) 0.07 0.05

  • 9

    , 5 20 25 ( ): 0.07 0.05 (Root Knote Nematode) , 2-3 , 2 ,

  • 10

    -

  • 11

    , , , , ,

    , ,

    - ,

    - ,

    .

  • 12

    .

    .

    1. 2. 3. 4. 5. 6.

    7.

    8.

  • 13

    9.

    , , ,, , , , ,

    1. 2. , , , 3. 4.

  • 14

    ..

    1. , , , ,

    , ,

    , -1

    2. , , ,

    , , , -3

    3. , , -1

    4. , , -

    5. , , , ,

    , ,

    -1, -2

    6.

    , , , , -

    7.

    .. .-1, , , -

    8.

    , , , , ,

    , , ,

    ,

    8. , , , ,

  • 15

    :

    - 10x7 . 15x10 . 200-300 , 1:1:1 2-3 - (2 ) 3-4 (, , , , ), 6-8 (, , ), 10-12 (, ) 48 () 25-30 -

    3-4 2-3 1-1.5 8-10 : 5000 9x3.5 31.5 400 2 1.80 75 . 2 1.50 1.25

  • 16

    13 :

    1 = 25 x 7=175

    2 = 30 x 7=210

    3 = 30 x 7=210

    4 = 30 x 16=480

    5 = 30 x 8=240

    5025 , ,

    (/0)

    .

    (..)

    4-5 2500-3000 5 20-30

    5-6 7500-8000 5 28-30

    2-3 7500-8000 5 28-30

    4-5 2250-2500 5 28-30

    5-6 6250-7000 3 29-32

  • 17

    3-4 5500-6250 3 28-32

    , 4-5 3500-3600 4 26-28

    0 0 0

    :

    200-500 - : 240 , 500 125 20- 25 40 30-40 , 80-100 40-50

    :

    '' ''( ) 45 30-40 . 2 (, ) 4 (,,, , ) 0.50 ( , ) 0.75 1.00 (, , ,) ,

  • 18

    4-6 ( , , ) 10-15 -

    , :

    3-7 3-4 -

  • 19

    2 -

    4.50 5.50

    :

    : ( ),, , ( ) ( ) , , 2 2 (1-2 ) -45 (1.5 ) 15

    : 100-150 , 450-500 , 300-400 , 800-850 , 550-600 , , 250-300 200-250

  • 20

    : 8-10 (, ); (, , , , , ); (, ); (, , ) () -

    .

    1. :

  • 21

    :

    1. 2. 0.2%

    3.

    2. : ,

    :

    1. 2. (1 / )

    3. () : , ,

    :

    1. 2. (2 /. )

  • 22

    3. (2 / )

    4. :

    :

    1. 2. 3. .- 45 (2-3 / ) 10-15

    5. () : , ,

    :

    1. 2.

  • 23

    3. (1-2 / )

    .

    1. : ,

    :

    1. 2. ( )

    3. (3-5 /10 )

    2 ,

    2. : ,

  • 24

    :

    1. 2. 3. (3-5 /10 ) 2 4.

    , , , , - , 35-40%

  • 25

    ,

    , ,

    :

    , , ,

    , ,

    :

  • 26

    , ,

    :

    , -

    , , ,

  • 27

    :

    , , ,

    :

  • 28

    - :

    /

    10

    45

    (0.45 ) , ,

    250 3

    F1-321 , 4 / -

  • 29

    10

    2-3 ,

    5% 2 3

    , , (2%) , 150 .. 17.8 . .

    5 15-20

    1-1.5 .

    250 ( ) 25 60 30 .

    (5% ) , 200 a.i. EC (0.005%) 3 50 WP 0.07% 35 EC

    , -

  • 30

    , ,

    ( )

    (NSKE)

    3-4

  • 31

    2010-11 1.86 42.34 (22 /.) 40-50

    (Aphids)

    (Myzus persicae) (Aphis gossypii)

  • 32

    : , (PLRV) (PVY) 100 20 /100

    1. 90 %

    2. 50 3. ,

    4. 100 20

    : 10G 10 45 17.8 ., 3ml/10

    : , 10-15 1-2

    (White flies)

  • 33

    (Bemicia sps.)

    :

    1.

    2. 3. 10 17.8 ..

    2ml/10

    (Cutworm)

    , , 12-40

  • 34

    : (Caterpillar) , ,

    1. ,

    2. 20 2.5 76 1ml/

    3. , ,

    (white Grub)

    , , , 10 80

  • 35

    :

    1.

    2. - ,

    3. 4.

    1. 20 2.5 ml/

  • 36

    2. 10 G 3 G 2.5 3.0

    (Potato Tuber Moth)

    : ( ), , (..), (), , (), (), () , , ,

    : 60-70

    PTM

  • 37

    PTM

    1. 2. 10

    3.

    4. 5. 2.5

    6. 2 5

    1.5 125 /

    7. (Bt) (GV) 300 /

    8. (20 /)

    9. , , ,

  • 38

    (Okra) , , , , - , 35-40%

    ,

    , ,

    :

  • 39

    . -

    :

    , , , ,

    :

    , - ,

  • 40

    :

    - , , .

    :

    , , -1 -40 , .

    / /

  • 41

    , , - 5% (5 /) , 17.8 SL 150 ../

    2 15-20

    30-35 4-5 1-1.5 /. (5.3%) , 200 ../. 25 EC

    - - , ,

    17.8 SL, 150 ../ , 25 EC 200 ../ (0.005%) , 25 EC 0.05% 57 EC 0.1%

    ( )

  • 42

    3-4

    - - (1) -

    (2) (3) - , -3, , ,

    -

    -

    - 400-500 2 , - 30-40 10-15 .. 60-70 60 ..

  • 43

    ,

    :

    ()- :- : - :- 2.5 10-15 .. 50 50 30 0.8

    - :- :- 0.2 7-8 ' '

  • 44

    ' ' 2 /

    ()- :- (1) (2) (3) (4) :- - 78, 0.2 7-8 - , -4 , , , -11 (), -8

    - :- - () :- , , ,

  • 45

    - :- : : , : :- (0.1)

    - :- , ' ' : :- 0.1 100 ... - 212 - 1, 252-1-1 252-2-1

    :- , 45-55 :- 25 12 3

  • 46

    . 300 1/9 . . . . , , 30% . :

    . 1. : : () , : , :

  • 47

    : , , , , , , , .

    : . . . . . , .

  • 48

    ()

  • 49

    () ()

    : : , : , : : . .

    . . . . .

  • 50

    : , , , , , , , .

    : . () . .

    ( )

  • 51

    3. : : , : , :

    : .

    , - . , , , , , , , , , , .

    : . .

  • 52

  • 53

    4. : : , : , : : , , , , , , , , , ,

    . :

    . . . .

  • 54

  • 55

    . 1. : : , : , : : , ,

    . :

    . . , . .

  • 56

  • 57

    2. : : , : : , : : ,

    , , , , , , . :

    .

  • 58

  • 59

    3. : : , : , : : , ,

    . :

    . , .

  • 60

    . :

    , (. . .) 1940 . 1800 1940 , , , . 1940 -

  • 61

    . , . (. . .) .

    (. . .) :

    , .

    . . . : -- - .

    -- , . -- .

    : , , - , , .

    1. : 2-3

    . 40-58% . , , , , , .

    2. : . ,

    , , . .

  • 62

    3. - : - . -

    .

    -: 1) 20%, 8%, - 85%+ , - 85%+ , - 95%+ . 2)

    4. :

    . , . .

    : . , . , , . , , , , , , , , .

    : . : , , , , , , , .

    5. : .

    . .

  • 63

    1. -89 -213

    2. () -29, -22, -28

    3. -35, -40, 83

    4. -2, -5, -7

    5.

    6.

    6. :

    . , () . . , .

    - . - , . - .

  • 64

    . 1. , , :

    30 1.5 2.0 /

    50 1.5 2.0 /

    45 0.5 0.7 /

    14.5 0.5 0.7 /

    2. , ,

    50 1.5 2.0 /

    75 1.5 2.0 /

    17.8 0.5 0.7 /

    20 0.5 0.7 /

    70 0.5 0.7 /

  • 65

    -

    :

    1- :-

    :- , , , , ] , , , , ,

  • 66

    2- :- : ] ] ] ] ]

    3- :- ]

    :- ]

    4- :- ] ]

    5- :- ] ]

    6- :-

    7- :- ]

    8- :- ] ] ]

    1-

    2-

    3-

    , , , ,

  • 67

    1- - -

    2-

    3-

    4- -

    5- a

    6- :

  • 68

    7-

    8-

    9-

    10-

    11-

    , : , :

    1. -

    -

    *

    * 32 32

  • 69

    *

    *

    -

    * 33

    *

    *

    2. -

    -

    *

    *

    *

    *

  • 70

    -

    3-4 500

    3. -

    -

    *

    *

    *

    -

  • 71

    * 30-50

    *

    (Copper) -

    ,

    (Zinc) -

    * 2 1 400 2

    (Iron)

    *

    ( Manganese ) -

    ,

  • 72

    (Boron)

    * 20

  • 73

    , , , , , , , ,

    1.

  • 74

    ,

    50

    4 - 5:5:50 ,

    0.2%, 0.5%, 0.2%

    2. / -/

  • 75

    0.1% 0.2%

    100 / 10

    1.0% 0.2%

    , 0.6:0.2:0.5 100

    3.

  • 76

    20 /

    0.2-0.3% 15

    () 0.2% 0.1% 0.05% 20

    4. :

    -,

    :

    - .. (2.5 / .) ..- 72 (2.75 / . ) - 40

  • 77

    ..72

    ( )

    , 5:1:4

    50-75

    5.

    0.5-1

    0.03% (1.5 5 ) 0.05%

  • 78

    6.

    , -

    0.1%

    7.

    ,

    ()

  • 79

    0.1% 0.25% 0.2% 12 24

    8. /

    , , ( ) () 25 55% ( )

    , (1.0%)

    (0.3%) (0.2%) (0.1%) (0.2%) 15

    9. ( ):

    ( )

  • 80

    ()

    ..

    1.0%

    10.

    , , / ,

  • 81

    100 . . . (10 + 5 100 ) (0.3%) (1 20 ) ,

    2

    11. ( ):

    , , ( ), ( ) ( ) / ,

  • 82

    ( ) (0.025%)

    (0.025%) (0.004%)

    10%

    500 . . .

    12.

  • 83

    ( - ) ( ) , - - - , ( ) - () ( )

    ,

    - - , , ,

    (

    )

  • 84

    (0.05%), (0.004%)

    13.

    ( ) -

    , ,

    14. ( ):

  • 85

    ( ), ( ) ,

    , - /

    ( ),

    (0.2%)+ (0.1%)+ (0.3%)

    15.

    ( ):

  • 86

    -

    ( ): -

    -

  • 87

    - 24 ,

    - - - 20 /, , , , , , , /, , , - ,

    , - - - - - 80-90 - , , , -

  • 88

    ( ) - , , , -

    :

    ( ) - ( ) 3.0 4.0 45 . . 30-40 .. (-) , , , , - - 50-60 .. 30-35 ( ) 20-25 15 .. 10 .. (100-200 ) , 4-5 2-3 .. 2-3 - 20-25 /

  • 89

    3.0 4.0 45 . . 30-40 .. 45-50 50-60 .. ( ) 2-3 , -

    Plastic tray technology of vegetables saplings production

    (Multi celled plastic tray) , 18-20 .. , , , , 8-10 ..

  • 90

    : (soil less media) , 3:1:1 ( )

  • 91

    20 25 10-12 ( ) (, ) (20:20:20 19:19:19 15:15:15) , 70-80ppm (Part per million) 140ppm (Fertigation) 25 30

  • 92

    1. 2. 3. 4. 5-6 5. 6. , 7. 8. 9. 25 30 10.

  • 93

    :

    50 98 42 .. , 55 33

    1970 9 . 1980 12 . 1990 2006 8.7 .. 3.9 .. 4.8 .. , 20 1345 .. 480 .. 0.7 .. 6.5 .. 80 . 660 .

  • 94

    , - 9, 15 16

    15-20

    , ,

    :

    :

    :

    : 2 . .

  • 95

    :

    : 12 15 .

    : 75 80 . 30-40 . 25-30 .

    : 20-25

    400 . 200 . 40-50 ..

    : 0.5 .

    :

    ( ): ( ) 0.2

    :

    ( ): -78 0.2 15

    : 4 20 10

    : 5 1.5 .

    : 20 . .

  • 96

    : 25 . .

    : 50 . 50 . .

    :

    ( )

    18-20 . .

    - 6- - 9- - 23- - 615- -1003-

    9.3 .. 8.3 . 1980 3.0 ..

  • 97

    , , , ? , ,

  • 98

    :

    :

    :

    : 2. .

    :

    : 1. 2.

    :

    2.5 . - 1.5 . - 0.450 . . - 400-600. - 200-300 . .

    : 2 : 4 ( : )

    : - 15 . - 60 .

    : 100 . . 60 . 40 .

    : 20 25

    : -1000 .

    -400 .

  • 99

    : 0.5. .

    -23 841 - 23 -23

  • 100

    -23

    70

  • 101

    : , :

    :

    : 25. .

    : 50 . 50.

    :

  • 102

    10

    : 20 ..

    : -23, , - 605 ( 841 X - 69), - 322 ( 841 X - 301), - 23 ( 841 X -23 )

    , ,

    , , , , - ,

  • 103

    -

    : ,

    , , ,

    : : , , , : , , , ,

    : , :

    , .. 6-7

    : 2-3

    150-200 , 25 .. , 40 .. 40 .. 35 .. 3-4 . . 8-10 . .

  • 104

    - 40-45 .. 15-20 .. 8-10 5-6 .. 5-7 .. - - , ( 45 + ) ( 30 + ) 1.0 .. 2 15-20 3-4

    , 35-65 90-100

    , 5-8 .. 150-200 , 25 .. , 40 .. 50 .. 25 .. 21 25 .. 60x 60 . . (), 60x 45 . . () 60x 30 . . () - 15-20

  • 105

    :

    , -, - ( ) ,

    : -

    1600 1000 1000 800

    : , , -

    2-4

    :

    0.25 00 2.0 00 2.0 300 0 5000 2500 200 , 4 2

  • 106

    -45 0.25

    : /

    - - 2-3 5-7

    800-1000 .., 600-800 ..

    500-600 .. 7-8 , 0.1 0.5 2 ,

  • 107

  • 108

  • 109

    ( )

  • 110

    , - - 5 8 , - :

  • 111

    :

    , - , , , .. 6.5 7.0

    :

    , ,

    :

    ( ) : ,

    :

    25 30 - , : 80:60:60 25 30 45 50

  • 112

    :

    : , 800-1000

    :

    - 1.75 2.00 0.50

    :

    (2 . ) 20 24 3 80 . 50 . 35 45 .

    :

    ( : : 1 : 3) -

  • 113

  • 114

    :

    - : :

    1. : 4-5 4 8 : 3 4 4 5

  • 115

    -

    2. ( ): (800 1000 )

  • 116

    -

    :

    , ,

    , ,

    :

    5 10 ,

  • 117

    :

    1.5 2.0

    :

    : : (1.5 - 2.0 . ) -45 (2.0 ) (2.0 )

  • 118

    : (Citrulus lanatus Thunb.) , , : - : 6.00 7.30 7.00

    :

    , - , , .. 295, , , ,

    :

    6.5-7.0

  • 119

    :

    - , 1500 1000

    :

    :

    :

    :

    400 x 150

    :

    : 2.5 /

    : 0.5 /

    :

    1:3 1:4

    :

    300 x 100 60 x 60 x 45 , 4-5 3-4 2-3

    :

  • 120

    15-20

    : ,

    1. : ,

    2. :

    3. :

    4. : , , ,

    :

    15-20 / , 60-80 , 40-60 60-80 / 3-4 35-40

    :

    ,

  • 121

    6:00 7:30 2-4

    :

    , , 5-6 :

    :

    (Powdary mildew): 0.2% 0.1%

    (Anthracnose): , 0.2-0.3% -50 -

    (Damping Off): - , , 3

  • 122

    : , : 0.1% 7

    :

    35-55

    :

    ,

    :

    7% 6%

    :

  • 123

    -

    :

    , , 200-250

    :

    :

    (%) 0.010 0.050 0.0 0.10 ( ) 0.0 0.0

    :

    () 98.0% 98.0% () 2.0% 2.0% () 0.0 0.0 () 0.0 0.0 () 0.0 0.0 () 5/ 10/ () 60.0% 60.0% () 7.0% 7.0%

  • 124

    ()

    Sowing time and Seed Rate of Oilseeds

    (crop) (Sowing time)

    (/) Seed rate (kg/ha)

    (Rai/ Raya/ Indian mustard/ Brown mustard/ Laha)

    30 15 5-6

    / / (Toria/ Lahi)

    1 15 4-5

    (, ) (Yellow sarson, Brown sarson)

    25 15 5-6

    (Taramira/ Rocket salad)

    5-6

    (Sesamum/ Sesame) - () 3-5

    (Ground nut) - 70-75

    (Linseed) 30-40

  • 125

    (Soybean) 70 75

    (Castor) 15 15

    (Sunflower) 6 7

    (hybrid seed)

    climate:

  • 126

    , (dry hot climate) , 25 35 . 22 25 .

    Seed source:

    Isolation: , , 1000 . 5 .

    Flowral morphology:

    , 5.30 9.30 : 7.30

    Fertilizer:

    25-30 25-30 50 , 50 (500 ) 30 20-25 30 50-55

    Seed rate & sowing: 1.75 0.5

  • 127

    (2 ) 18-24 2 3 (1) (2) / /

    Seperation: 2 ., 50 .. 50 1/5 4/5

    Pollination:

    (7.5x12 .) 5-6 8-10 4-5

    Crop care:

  • 128

    , , ,

    Harvesting: 28 30

    Seed production: 15 18 25 28 4 6 15 18 30-45 150-180 1000 150 170

  • 129

    :

    6.5-7.5

  • 130

    (season) :

    ,

    (Seed source):

    (Parents) (Foundation seed)

    : (Sepearation)

    - (cross polinated) ( ) , , 1000 - 5

    (Floral biology):

    : , 4 6 ( 1 4 )

    (Fertilizers):

    (10000 ) 25 30 , 15-20 ... 40:60:60 500 - 30-35 50-55

  • 131

    1%

    (Sowing):

    (Hill) 15 2-4

    (Seed rate): (female parent) 1.5/ (nale parent) 0.5/ 3 0.5 2-3

    - (Male-female ratio):

    (1/4 ) (3/4) 18-24 , 2 ,

  • 132

    Male flower of Bottle gourd Female flower of Bottlegourd

    (Pollination): , , 5-6 40-45 1-3 3 5

  • 133

    40-45

    Fruits formation in bottle gourd

    :

    , , 0.05%

  • 134

    , : : 60-65 2-3 7-10

    Ripe fruits of Bottle gourd

    : 215.5 150 200 ../ 1000 157

  • 135

    , :

    )

  • 136

    1.

    ,

    :

    1. 0.1 10-15 3

    2.

    3. 15-20

    2. :

    :

    1. 0.2

  • 137

    2.

    3.

    / -

    2 .

    )

    1. :

    ( )

    :

    -78 2 . 15

  • 138

    )

    -

    -

    1. 200 500 2. (500 ) (2 .)

    )

    1-: :

    :

    1. 2. (0.1-0.2 ) (0.15

    ) 2 5

  • 139

    2- :

    :

    1. 2. 2 / 15

    -

    ) :

    :

    , ,

    :

    1. 2. 0.3 3. - 150 250

  • 140

    , , ,, , , , ,

    1. 2. , , , 3. 4.

    ..

    1. , , , ,

    , ,

    , -1

  • 141

    2. , , ,

    , , , -3

    3. , , -1

    4. , , -

    5. , , , ,

    , ,

    -1, -2

    6.

    , , , , -

    7.

    .. .-1, , , -

    8.

    , , , , ,

    , , ,

    ,

    8. , , , ,

    :

    -

  • 142

    10x7 . 15x10 . 200-300 , 1:1:1 2-3 - (2 ) 3-4 (, , , , ), 6-8 (, , ), 10-12 (, ) 48 () 25-30 -

    3-4 2-3 1-1.5 8-10 : 5000 9x3.5 31.5 400 2 1.80 75 . 2 1.50 1.25 13 :

    1 = 25 x 7=175

    2 = 30 x 7=210

  • 143

    3 = 30 x 7=210

    4 = 30 x 16=480

    5 = 30 x 8=240

    5025 , ,

    (/0)

    .

    (..)

    4-5 2500-3000 5 20-30

    5-6 7500-8000 5 28-30

    2-3 7500-8000 5 28-30

    4-5 2250-2500 5 28-30

    5-6 6250-7000 3 29-32

    3-4 5500-6250 3 28-32

    , 4-5 3500-3600 4 26-28

  • 144

    0 0 0

    :

    200-500 - : 240 , 500 125 20- 25 40 30-40 , 80-100 40-50

    :

    '' ''( ) 45 30-40 . 2 (, ) 4 (,,, , ) 0.50 ( , ) 0.75 1.00 (, , ,) ,

  • 145

    4-6 ( , , ) 10-15 -

    , :

    3-7 3-4 -

    2

  • 146

    - 4.50 5.50

    :

    : ( ),, , ( ) ( ) , , 2 2

    (1-2 ) -45 (1.5 ) 15

    : 100-150 , 450-500 , 300-400 , 800-850 , 550-600 , , 250-300 200-250

  • 147

    ,

  • 148

    :

    ( 1.5 /)

    :

    , , () 0.2 %

    :

    (5%) 0.05%

  • 149

    : 0.2%

    :

    1. (light trapes) 2-3

    2. 3. 6 4.5

    4. 2

    15-20

    :

    , (0.05%) 10

    : (0.2%) (1 )

    :

  • 150

    :

    (0.05%)

  • 151

    , ,,

    : , (0.1% ) 10 6. 10 . () 0.2% , 10 , 2-3

    :

  • 152

    , , (0.3% ) -45 0.2% 10

    : (0.2%)

    : , , , (0.25% ) (0.1% ) 15

  • 153

    : 1.5 ./. (0.05%) 10

  • 154

    , , , , , , - 13.6 21.0 (i) (ii) (iii)

    (), ( ) () 250-300 /

    25-40 ,

    8-10 24 2-3

  • 155

    2-3 0.2 ( -45) 10 - -, , ,

    , 2-3 25-30

    150 (3.25 7.50 ), 80 (5.00 ) 60 (1.0 ) 2/3 1/3

    * /

  • 156

    / /

    * /

    55 60

    20-20

    5-6 2-3

    - 5-10 0.5 800 30-35 , 20-25 1/3 , , ( ) 40 5

    ()

  • 157

    40-50 0.2 10-12 0.2 (2 / ) + + + 0.3 (3 /) ( ) , - - / (12 /) 15

    () 15-30 (200 ) 0.04 (4 /10 ) 10 (200 ) 0.03 (3 /10 ) 15 (25 ) 0.5 (50 /10 ) 1.5 800 25 1.5 800 10-10 () 18.5 1.2 20 500 2.5 800 20

  • 158

    -, , - , -

  • 159

    :

    -

  • 160

    : 5 7 12 : 7 , 6.5-7.5 : : , 50 ... 25 ... () 5-7 50 , 30-35 , 1% ... : - (cross polinated) ( ) , , 1000 - 5

  • 161

    : (Parents) (Foundation seed) : 2 .. ( 1.5 0.5) 4 1.0 : , - 25 30 18-24 , 2 , , 2-3 15 2-4 15 - :

  • 162

    : : / 3:1 3 : / (1/4 ) (3/4) : 11 4 : , , 0.05% : : , 45

  • 163

    :

    : 40-45

  • 164

    7 : 7 , 40-45

  • 165

    /(45) 1.78 3.27

    / 1.05 1.63

    /(.) 46.00 83.66

    /(.) 44.08 52.33

    / 345.33 392.41

    / 298.41 356.83

    / 46.91 35.58

  • 166

    1000 (.) 134.9 148.08

    , : : 70-85 2-3 (0.25-0.5) 6-8 38 41 32 35 7% 6% : , , 44.08 52.33 . 83.66 . -1 1000 134.09 . 148.08 .

  • 167

    : | - | |

    | |

    | / | |

  • 168

    (... ) , |

    | (/ ) | |

    | | - |

  • 169

    | |

    | |

    |

    |

    | |

    -

    /

    , (0.1%) 2 / 4-6 /

    /

    5-10 / ( )

    - -

  • 170

    /

    3 /

    0.5% W.P. 10/

    0.2% 6

    - -

    0.2%

    - -

    ,

    4 /

    /

    i) 4 / 7 /

    /

    / / /

    75% WP 75 % WP 2 DS 1.5 1.87 .. . 1.15 % WP 4 /

  • 171

    6 /

    - -

    48FS, 5-9 .. 70WS, 7

    , ,

    70 WS 10 15 ../

    - - 100 FYM 2.5 5 - /

    - -

    + 2/ 2/

    9/ 1%WP - 0.2% , 0.2% 15-30 ../ 20 EC

  • 172

    75% WP, 1.5 1.87 ../ 75% WP

    4 /

    10 /

    - -

    4 /, 1 /100

    - -

    2 / , 10 / 75 WS 1.5 2.5 ../ ,

    4 /

    - -

    10/

    - -

    2 / 100

    - -

    / 3% (w/w)

    /

    2 / 100

    - -

  • 173

    (-, , , -, )

    ( )

    75% WS 1.5 2.5 ../

    10/ ,

    0.25% MEMC 3% WS 3% 20

    1% WP, 1% WP @ 10 /

    (/.)

    , , , , ,

    ...

    400-600 .

    1-2 .

    , ,

    ...

    1-2 .

    1-2 .

    (, , )

    ...

    1-2 .

    1-2 .

  • 174

    ,,, ,

    ,

    ...

    1-2 .

    1-2 .

    2-3 .

    , ,

    ...

    200 .

    500-800 .

    1-2 .

    ...

    600-1000 .

    800-1000 .

    4-5 .

    2-3 .

    1-2 .

    ,,

    ,, ,

    , ,

    ...

    4-5 .

    1.5-2.0 .

    400-400 .

    200 .

    1-2 .

    /

  • 175

    . . - |

    , .. , . . - . |

    |

    (. . ) ( ./ . ) ( ./ . ) - | |

  • 176

    - -

  • 177

    0.16 0.39 26.1 0.1 , -

    - , 18-30 . . , , 25-30 . . .

  • 178

    |

    : 9-10 ,, 75-80 , 18-20

    : ; 60 - 80 6-8 . , , 6-14 90-100 , 20 , ,

    , , - 10-15 2.3-3 6 5-7 6

  • 179

    , ,

    - 300-400 ,

    -

    -

  • 180

    - 10-12

    , - - , 6 - -

    300-400 150 ,175 100 150

  • 181

    , 2 2

    , -45 2

    , 15 2 - , -1

  • 182

    2 . . .

    80-90 18-20

    Crops Sowing time Transplanting time

    Harvest period

    Seed rate(Kg/ha)

    Amaranthus () Feb.-July -

    April-Oct. 2-3

    Beat Root Oct.-Nov. - Dec.- 10-12

  • 183

    () Feb.

    Bitter Gourd ()

    Feb.-March

    June-July

    -

    May-July

    Aug.-Oct.

    4.5-6

    Bottle Gourd ()

    Feb.-March

    June-July

    -

    April-June

    Oct.-Dec.

    3-6

    Brinjal () Jan.-Feb.

    May-June

    Oct.-Nov.

    Feb-Mar.

    June-July

    Jan.

    April-June

    Sept.-Nov.

    March-May

    0.4-0.5

    Cabbage ( ) Sept.-Oct. Oct.-Nov.

    Dec.-March 0.5-0.75

    Capsicum ( )

    Nov.-Jan.

    June-July

    Jan.-Feb.

    July-aug.

    April-May

    Sept.-Oct.

    0.2-0.3

    Carrot () Aug-Oct. - Dec.-March 5-6

    Cauliflower () - Early

    Early June July Nov. 0.5-0.75

  • 184

    Cauliflower () -Mid season

    July-Sept. Aug.-Oct. Nov.-Jan. 0.3-0.4

    Cauliflower () - Late

    Sept.-Oct. Oct.-Nov. Jan.-March 0.3-0.4

    Chillies () Nov.-Jan.

    May-June

    Jan.-March

    June-July

    April-June

    Sept.-Nov.

    0.5-1.0

    Cluster Bean ()

    Feb.-March

    June-July

    -

    April-June

    Aug.-Oct.

    15-25

    Cowpea ()

    June-July

    Feb.-March

    -

    Aug-Oct.

    April-June

    12

    20

    Cucumber ()

    Feb.-March

    June-July

    - May-July

    Aug-Oct. 2.5-3.7

    Dolichos Bean () June-July -

    Oct.-Dec. 18-20

    Fenu Greek () Sept.-Nov. -

    Nov.-Feb. 30

    French Bean ( ) Feb.March -

    April-May 30-35

  • 185

    Knol-Knol (-) Sept.-Oct. Oct.-Nov.

    Dec.-Feb. -

    Lettuce Sept.-Oct. Oct.-Nov. Dec.-Feb. -

    Muskmelon () Jan.-Feb. -

    April-June 3.7

    Okra () Feb.-March

    June-July

    -

    March-June

    Aug.-Nov.

    18-22 ()

    8-10 ( )

    Onion () Oct.-Nov.

    May-June

    Dec.-Jan.

    June-July

    April-June

    Oct.-Nov.

    8-10

    Peas Early ( )

    Peas ()

    Sept.-Oct.

    Oct.-Nov

    -

    -

    Nov.-Jan.

    Jan.-March

    75-80

    Potato () Sept.-Nov.

    Dec.-Feb.

    -

    - /td>

    Jan-March

    March-April

    -

    Radish () April-Aug.

    Sept-Oct.

    Nov.-Jan

    -

    May-Sept

    Nov.-

    5.5-11

  • 186

    Jan.

    Dec.-March

    Palak () Sept.-Nov.

    Feb. -

    Nov.-Feb.

    March-April

    20-25

    Sponge Gourd ()

    Feb.-March -

    April-June 2.5-3.6

    Ridge Gourd June-July - Aug.-Oct. -

    Round melon ()

    Feb.-March

    June-July

    -

    May-June

    Sept-Oct.

    3.7-5

    Tomato ()

    June-Aug.

    Nov.-Dec.

    Aug.-Sept.

    Dec.-Feb

    Oct.-Dec.

    April-June.

    0.45-0.55

    Turnip () Oct.-Nov. - Dec.-March. 2.5-3.5

    Watermelon ()

    Jan.-March -

    May-June 3.7-5

  • 187

    :- -

    - , - . .

    | :-

    -

    | :-

    ( ) -

  • 188

    :-

    :-

    - |

    :-

    | :-

    :-

    - |

    :- , , , -

    | :-

    .. .. -

    | :-

    :-

  • 189

    % - - - |

    :

    - ,,

    .. . .. | :-

    | :-

    - - . .. . .

    | :-

    , - - ek , , , - ,

    |

  • 190

    - ..

    - | :-

    - |

    :- -

    | :-

    :

    - |

    :- . . -

    | :-

    |

    :-

    . . - |

    :- :-

    , |

  • 191

    :-

    . . -

    | :-

    |

    :-

    . . - |

    :-

    | :--

    . . -

    | :-

    - |

    :- - -

    | :-

    :-

    |

  • 192

  • 193

    40-45%

    :

    .

    1 /

    2

    3

    4

    5 /

    1. -

    ,

  • 194

    :-

    :-

    ( 1 : 350 ) ( 1 : 500 ) 0.1% 0.2%

    2. :-

  • 195

    :-

    ,

    :-

    0.1% 0.15% 15 ..

    . 0.1

    3. :-

  • 196

    :-

    ,

    :-

    3 ..

    4. :-

  • 197

    :-

    :-

    7:1 1.6 ../ 2 ../.

    5. :-

    :-

    : , , , ,

    :-

  • 198

    (0.31)% (0.7) %