№ 38 (1080) 18.09.14 (Оѓози нашр: марти 1992)

с. 2

с.3

с. 14

Дар ин шумора:

Изњорот

с. 2

УБАЙДУЛЛОЕВ БА РУСИЯ МЕРАВАД МОДАРИ ОСИЯ: ФАРЗАНДАМРО КУШТАНДКУМИТАИ ДИН ЃАРИБШОРО «ГӮШМОЛ» ДОД

Нигина Амонќулова изњори норизоият мекунад

њадиси рўзгори як тољик

с. 11-17

с. 23

тањаммулпазирї дар мазњаби Имоми Аъзам

с.13

нооромии мардњо дар чист ?

Тољикистонї сармураб-бии «Локомотив» шуд

с. 22

с. 16

Пахтакорї Ба гирдоби зарар мебарад?

адолатро дар чї мебинанд ?

с. 7

Манќуртњоиисломї

Канзи шифо

Варзиш

Дипломат

Дин

ГЕРОИНТОЉИКЊОФИЗИ тўйгард дар Русия

ба даст афтод

сањ.4

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН2

ЊАФТАЕ, КИ ГУЗАШТ

Шарифи Њамдампур,раиси Шўрои мушовара

Абдумуддасир Ањмадзода,муњаррир

Акбари Турсун,узви вобастаи АУ Љумњурии Тољикистон

Иззатбек Идизода,мудири бахши њуќуќ, фарњанг ва адабиёт

Масъуди Миршоњї,раиси анљумани«Рўдакї», Фаронса

Мањмадсаид Пиров,муовини аввали вазири фарњанги Љумњурии Тољикистон

Мењмон Бахтї,раиси Иттињодияинависандагони Тољикистон

Нуриддин Саидов ,Вазири маориф ва илми Љумњурии Тољикистон

Нуриддин Ќаюмов, Академики АУ Љумњурии Тољикистон

Рашид Ѓанї Абдулло,тањлилгари умури сиёсї

Усмон Ниёзов,мудири бахши иќтисод ва иљтимоиёт

Шералї Яњёев, муовини муњаррир

Паллаев Мастибек,сањифабанд

Мањина Давлатова,мусањњењ

Муассис: Њайати кормандони њафтанома

Њафтанома дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон тањти №0054/РЗ ба ќайд ги-рифта шуда, дар матбааи «Ме-га-print» ба чоп расидааст.Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки ба мавќеи идораи он мувофиќат намеку-нанд.Дар шумора аксњо аз шабакаи Интернет истифода шудаанд.Матолиби хусусияти таблиѓо-тидошта танњо бо пардохт нашр мешаванд. Масъулияти маводњои хусусияти таблиѓо-тидоштаро идора ба дўш надо-рад.Барои дар дигар нашрияњо чоп намудани матолиб ва иќти-босњо аз «Тољикистон» иљозати хаттии идора ва нишон додани сарчашма њатмист.Њуќуќи муаллифии њамаи мато-либи шумора ба идораи њафта-номаи «Тољикистон» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории ЉТ ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

РОБИТА:Шуъбаи реклама:601-35-95tayron@oila.tjШуъбаи эълон:238-78-78Телефони идора: 238-54-51tojikiston-1992@mail.rutojikiston@pressa.tjДафтари хабаргузорї дар Суѓд:Суроѓа: к. К.Хуљандї 114 х. 156-75-23,92- 730-06-50Шуъбаи фурўш:918-63-31-63, 221-41-11

ЊАЙАТИ МУШОВАРА:

Нигина Амонќулова,сарояндаи мањбуб

17 сентябр, Pressa.tj- Дар Конгресси ИМА мулоќоти Сафири љумњурии Тољикис-тон Фарњод Салим бо Сена-тор Рон Љонсон (намояндаи иёлоти Висконсин) баргу-зор гардид.

Дар оғози мулоқот сафир Фарҳод Салим ба сенатор Рон Ҷонсон оид ба муносибатҳои дуҷониба миёни Тоҷикистон ва ИМА маълумот дод.

З и м н и м у л о қ о т ҷонибҳо дар масъалаҳои

а м н и я т и м и н т а қ а в ӣ , лоиҳаҳои энергетикӣ ва коммуникатсионӣ, мубориза бар зидди гардиши маводи му-хаддир ва терроризм мубоди-лаи афкор намуданд.

Ф. Салим зарурати лағви иловаи Ҷексон Венникро нис-бат ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сенатор Р.Ҷонсон таъкид кар-да, густариши муносибатҳои тиҷоратӣ-иқтисодиро муҳим арзёбӣ намуд. Мулоқот дар фазои дӯстӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ сурат гирифтааст.

Амнияти минтаќавӣ дар суњбати Фарњоди Салим ва Рон

Љонсон

17 сентябр, Pressa.tj- Аз 22 -юм то 25 -уми октябри соли љорӣ Мањмадсаид Убайдуллоев, раиси Маљли-си миллии Маљлиси Олӣ ба Русия сафар мекунад.

Бино ба иттилои ёвари ра-иси палатаи болоии парла-мент Шавкат Саидов, дар ин рӯзҳо дар шаҳри Маскави Ру-сия Форуми байнипарламен-тии Тоҷикистону Русия: нерӯи ҳамкориҳои байниминтақавӣ

баргузор мешавад. Дар кори ин форум Убайдуллоев ширкат хоҳад кард.

Ёдрас мешавем, ки 15 -уми сентябр Маҳмадсаид Убайдул-лоев бо Игор Лякин-Фролов, Сафири Фавқуллода ва Мухтори Русия дар Тоҷикистон мулоқот дошт. Дар ин дидор ҷузъиёти барномаи баргузор намуда-ни Форуми мазкурро мавриди баррасӣ қарор доданд. Бояд гуфт, ки ин форум аз соли 2006 инҷониб фаъолият мекунад.

Убайдуллоев ба Русия сафар мекунад

16 сентябр, Pressa.tj- Маќомоти шањрдории Ду-шанбе хатсайрњои нави наќлиёти љамъиятиро ба самти маљмааи савдои «Пой-тахт-90» омода мекунад.

Тавре ки ба «Pressa.tj» Шав-кат Саидов, котиби матбуотии раиси шаҳри Душанбе иттилоъ дод, ҳамчунин масъалаи дароз шудани масофаи роҳи баъзе хатсайрҳои нақлиёти ҷамъиятӣ то маҷмааи мазкур мавриди омӯзиш қарор дорад.

«Бо супориши раиси пой-тахт, дар маҷмааи савдои «Пой-тахт-90» ҳамарӯза ярмаркаҳои фурӯши маҳсулоти кишоварзӣ бо нархҳои нисбатан арзонтар дар муқоиса бо бозорҳои шаҳр

гузаронида мешаванд», - иброз дошт ӯ. Зимнан зикр гардид, ки мақомоти шаҳрдорӣ то ҳол ди-ректори маҷмааи савдои «Пой-тахт-90»-ро таъин накарда, аз замони ба истифода додани он раҳбарии маҷмаа бар дӯши маъмурияти мақомоти шаҳрдорӣ вогузор шудааст.

Ёдрас менамоем, ки маҷмааи савдои «Пойтахт-90» аввали ҳамин моҳ бо иштироки Сарвари давлат мавриди истифода қарор гирифт.

Маҷмааи савдои «Пойтахт-90» аз се ошёна иборат буда, дар онҳо мағозаҳои таъиноти гуногун, та-рабхонаву қахвахонаҳо, нуқтаи мубодилаи асъор ва дигар ин-шооти зарурӣ фаъолият хоҳанд кард.

Бедиректории «Пойтахт-90» ва хатсайрњои нав

Нигина: Осуда бошед, ман саломатам

Нигина Амонќуло-ва , овозхони маъруфи тољик, сарусадоњои охир дар бораи поши-дани “кислота” ба рӯяш аз љониби нафарони но-шиносро рад кард.

Ӯ гуфт, ин овоза баъд аз анҷоми консерти бах-шида ба ҳамоиши сарони кишварҳои узви Созмони Ҳамкориҳои Шанхай дар Душанбе паҳн шуда, аслан асос надорад.

Субҳи 16 сентябри со-ли ҷорӣ баъзе аз расонаҳои Тоҷикистон хабари поши-дани “кислота” ба рӯи Ни-гинаро нашр карданд.

Худи овозхон гуфт, ки“ ман ҳам шунидам, ки мегӯянд, баъд аз анҷоми консерт гӯё ба бинои Ку-митаи телевизион ва ра-дио барои иваз кардани сару либосамон рафтему ҳамон ҷо кислота пошида-анд. Бовар кунед, ҳақиқат надорад. Мо ҳатто баъд аз анҷоми консерт ба кумита ҳам нарафта будем. Ба ин овоза бовар накунед”.

Ин овозхони тоҷик ҳоло дар Кумитаи телевизион ва радиои Тоҷикистон са-ри кор аст ва пайи эҷоди таронаҳои тоза мебошад, ки баъдан барои мухлисо-наш муаррифӣ хоҳад кард.

17 сентябр, Pressa.tj- Кормандони маркази дилшиносии вилоят дар шањри Хуљанд соњиби боз як бинои замонавӣ шуданд.

Акнун шуъбаи сеюми ин марказ аз бинои куҳна ба иншооти нав гузаро-нида шуд ва минбаъд дар шароити мусоид бо сатҳу сифати баланд фаъолият хоҳад кард.

Дар маросими ифтитоҳи бинои нави шуъба Раи-си вилоят Абдураҳмон

Қ о д и р ӣ в а Р а и с и шаҳри Хуҷанд Раҷаббой Аҳмадзода ширкат наму-данд.

Тавре аз Раёсати тан-дурустии вилояти Суғд иттилоъ доданд, бинои мазкур бо маблағгузории м а қ о м о т и и ҷ р о и я и ҳокимияти давлатии вило-ят дар ҳаҷми як миллион сомонӣ бо сифати баланд таъмиру азнавсозӣ шуд.

Худи шуъба низ то ин дам дар иншооти 120 со-лае, ки хеле фарсудаю таъ-мирталаб шуда буд.

Ифтитоњи бинои 1 миллиона

Сомонаи иттилоотии pressa.tj тағйири шакл карда, забони тоҷикӣ ба қисмати аввал ва забо-ни русӣ ба қисмати дуюм гузашт.

Тавре ки дастандаркоро-ни сомона иттилоъ доданд, тағйири pressa.tj ба муносибати ҷашни Истиқлолияти давлатии Тоҷикистон ва дар доираи баргу-зории ҷаласаи сарони кишварҳои узви Созмони Ҳамкориҳои Шан-хай сурат гирифтааст. Дар сомо-на хабарҳои муҳими рӯз, суҳбат бо чеҳраҳои шинохтаи дохил ва

хориҷи Тоҷикистон, гузоришҳо, матолиби ҷолиб дар соҳаҳои гу-ногун, аз ҷумла, сиёсат, иқтисод, дин ва ҷомеа, муҳоҷират, маориф, фарҳанг, адабиёт, илм, ҷиноят ва ҷазо, тиб, варзиш, оила ва шоу-бизнес гирд оварда шудаанд.

Ҳар касе, ки дар муҳокимаи мавзуъҳои муҳим ва дархӯрди ҷомеа иштирок ва ё матлабе на-виштан мехоҳад, pressa.tj. шаро-ити мусоид фароҳам овардааст. Шуморо pressa.tj ба ҳамкорӣ даъ-ват мекунад!

Забони тољикї дар маќоми аввал

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОНМАВЗЎИ РЎЗ 3

Ташвиши шањрвандон ва маќомот ба поён расид. Милисањо ва кормандони дигар нињодњои ќудратӣ ба хизмати муќаррарӣ бар-гаштанд. Ба оњистагӣ пар-чаму овезањои кишварњои дигар, ки чанд рӯзи охир пойтахти Тољикистонро оро медоданд, бардошта мешаванд.

Дигар кӯчаҳо барои чанд соат банд намешаванд ва со-кинони пойтахт ба зиндагии ҳаррӯзаи худ баргаштанд. Хулоса, ШОС ба поён расид. Аммо ин чӣ буд ва ба мардум аз он чӣ фоидае шуд, савол медиҳанд онҳо...

Созмони Ҳамкориҳои Шанхай ё бо абревиату-раи маъмули имрӯза ШОС яке аз он созмонҳоест, ки маҳз бо ташаббуси Русия ва минбаъд бо ҷалби кишвари дигари абарқудрат-Чин бо ҷалби чанд кишвари Осиёи Марказӣ ташкил карда шу-да буд ва дар оғоз маҳфили танҳо иқтисодии роҳбарони кишварҳои узви он маҳсуб мегардид. Баъд аз пошхӯрии Иттиҳоди Шӯравӣ дар паи вайронаҳои он созмони Иттиҳоди Давлатҳои Мушта-ракулманофеъ ё ба таъбири дигар СНГ ташкил карда шуд, ки аз оғоз ба он кишварҳои т о з а б а и с т и қ л о л р а с и д а и кишварҳои соҳили Балтик шомил нашуданд ва Туркма-нистон низ бо пеш гирифта-ни роҳи кишвари ба қавли роҳбаронаш нейтралӣ, аз уз-вият ба он даст кашид. Мин-баъд бар асари муноқишаҳои байни миллатҳо дар дохили ИДМ баъзе аз кишварҳо (Гурҷистон ва Украина) аз узвият ба ИДМ бар канор рафтанд ва чунин таҳдид ҳоло аз ҷониби Молдова ҳам мавҷуд аст. ИДМ дар майдо-ни пасошӯравӣ натавонист он мақсадҳоеро, ки назди худ гузошта буд, амалӣ созад ва дар ҳалли буҳронҳои байни кишварҳои узв кӯмак рас-онад. Муноқишаи гоҳ “гарму” гоҳ сард миёни Озарбойҷону А р м а н и с т о н и д о м а д о-рад, моҷарои марзӣ миёни Тоҷикистону Қирғизистон гоҳ- гоҳ аз худ дарак медиҳад, Қрими Украина ва ду вилояти он аз ҷониби Русия тасарруф шуд, Приднестровя худро аз Молдова ҷудо меҳисобад, Ӯзбекистон монеи сохтмони Роғуну Қамбар Ота шуда-аст ва боз чандин масоили ҳалношуда байни кишварҳои узви ИДМ аст, ки ин созмон ё ташкилоти байни кишварҳо аз уҳдаи ҳалли он набаромада-аст. Дар ин замина ШОС -ро нисбатан созмони муваффақ гуфтан мумкин аст. Зеро бо

ташкил шудани он бисёр масъалаҳои иқтисодие, ки аз оғоз он дар наздаш гузо-шта буд, бо роҳҳои гуногун ҳалли худро ёфта истодаанд. Махсусан ҳамкориҳои бай-

ни Чин ва кишварҳои Осиёи Марказӣ дар ин солҳо хеле судманд буданд, ки мисо-ли онро мо дар кишвари худ мушоҳида мекунем. Сохтмо-ни роҳу нақбҳои бузург, сох-тани чанд корхона, ҳамкорӣ дар соҳаи хоҷагии қишлоқ ва чандин тарҳҳои дигар дар ин замина амалӣ гардиданд ва ё ҳоло дар нақша ҳастанд. Аммо дар чаҳорчӯбаи ШОС ҳанӯз масоили ҳалталаб зиёданд. Аз ҷумла, муносибатҳои иқтисодӣ тавре, ки ҳам пре-зиденти Ӯзбекистон Ислом Каримов ва ҳам президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон таъкид намуданд, байни ду кишвар дар сатҳи паст қарор дорад. Муносибатҳои иқтисодӣ бо кишвари дига-ри калидӣ-Русия низ беҳбудӣ мехоҳад. Аммо бояд иқрор кард, ки чун дар муносибо-ти байни шаш кишвари узви ШОС пешравиҳои назар-расе дида мешаванд, шумо-раи он кишварҳое, ки узви ШОС шудан мехоҳанд, кам нестанд. Чанд сол инҷониб

Эрон, Афғонистон, Покисто-ну Ҳиндустон ва Муғулистон низ мехоҳанд ба узвияти ин созмон қабул шаванд. Ҳар ка-доме аз ин кишварҳо барои дохил шудан ба ин созмон

мақсаду ҳадафҳои худро до-ранд. Масалан, Эрон мехоҳад бо ворид гардидан ба ШОС таъсири таҳримҳои Амрико ва шариконашро кам кунад. Муғулистон барои фурӯши маҳсулоти хоҷагии қишлоқ

(махсусан гӯшт) бозор пай-до кунад. Афғонистон, Ҳиндустон ва Покистон низ намехоҳанд аз ин бозори бу-зург дар канор монанд. Боз кишварҳое аз қабили Шри

Ланка ва Белорусия ҳастанд, ки чунин ният доранд. Вале чаро ягонтои онҳо дар Сам-мити Душанбе ба узвият қабул нашуданд? Дар ин маврид таҳлилгарон назарҳои гуногун доранд, вале як чиз аниқ аст, ки танҳо дар Душанбе тартиб ва шарту шароити қабул ба созмон ниҳоӣ гардид ва акнун дар асоси ҳамин талаботҳо минбаъд аъзоёни нави он пазируфта мешаванд ва дар нишастҳои оянда ҳатман як қисмате аз кишварҳои дар боло номбаркардаамон ба узвияти ШОС қабул карда хоҳанд шуд. Шонси аввалро дар ин масъала Эрон дорад. Бо назардошти ҳаводиси охирин, яъне сард гардидани муносибатҳо байни Амрикою Ғарб вобаста ба ҳодисаҳои Украина, акнун Эрон, ки аз Амрикою шариконаш “ҷабр дидааст” , бе гуфтугӯ дар соли оянда узви ШОС мегардад ва ба ин суҳбати рӯ ба рӯи Путин ва президенти тозаинтихоби Эрон Ҳасани Рӯҳонӣ далолат мекунад. Тоҷикистон аз оғоз ин хоҳиши Эронро дастгирӣ

мекард. Номзади дигари эҳтимолӣ, ин Муғулистон аст. Ҳарчанд нақши ин ки-швар дар сиёсати ҷаҳонӣ он қадар муҳим нест, вале дар байни кишварҳо узви ШОС

ягон кишвар ба ин талаби Муғулистон мухолиф нест ва доштани боз як бозори додугирифт ба фоидаи ҳама аст. Аммо сари пазируфта-ни талабгорони дигар ба со-змон чанд мушкилӣ вуҷуд дорад. Аз ҷумла, Афғонистон алҳол пайванд бо Амрико аст ва дар ин кишвар қувваҳои мусаллаҳи НАТО ҳастанд ва ҳатто онҳо баъд аз соли 2014 низ боқӣ мемонанд. Чун аъ-зоёни калидии ШОС-Русия ва Чин дар арсаи ҷаҳонӣ бо Амрико дар рақобатанд, гу-мон аст, ки Афғонистон дар ин солҳои наздик узви со-змони ШОС гардад. Пази-руфтани Ҳиндустон ва По-кистон ба узвияти созмон дар назари аввал осон на-мояд ҳам, аммо мушкилоти худро дорад. Чун ҳардуи ин кишвар даҳсолаҳо инҷониб бо ҳамдигар рақибанд ва борҳо вориди даргириҳо ҳам шудаанд, онҳоро ё баробар бояд қабул кард ва ё баробар ба онҳо ҷавоби рад дод. Дар ин маврид мавқеи Белорус хеле беҳтар аст, аммо ин ки-швар барои ворид гардидан ба ШОС он қадар таваҷҷуҳ ни-шон намедиҳад ва ё талабгор асту аммо ҳанӯз онро расонаӣ накардааст.

Бояд як чизро таъкид на-муд, ки ҳарчанд дар Душанбе ба узвияти ШОС ягон кишва-ри нав қабул нагардид, вале ҳам ширкаткунандагон ва ҳам таҳлилгарони масоили сиёсӣ бо як овоз онро муваффақ меҳисобанд. Зеро пеш аз ҳама, ин саммит дар сатҳи бисёр олӣ аз лиҳози таъмини амни-ят ва ташкили чорабиниҳои вобаста ба он гузашт. Дар чаҳорчӯбаи саммити Душан-бе боз чандин нишастҳои ди-гар баргузор гардид, ки ҳам ба фоидаи Тоҷикистон ва ҳам ба манфиати онҳое буд, ки ба кишвари мо дар ин рӯзҳо сафар доштанд. Аз ҷумла, вохӯрии сарони Муғулистон бо роҳбарони кишвари мо, са-фари роҳбари Туркманистон Бердимуҳаммедов ҳамчун меҳмони фахрии саммит ва сафарҳои давлатии прези-денти Эрон Ҳасани Рӯҳонӣ ва роҳбари Чин Си Зин-пин бешубҳа ба ҳамкориҳои байни Тоҷикистон ва ин кишварҳо мусоидат меку-нанд. Хулоса, баргузории чу-нин як ҷамъомади бузург бо ширкати зиёда аз даҳ нафар роҳбарони сатҳи баланд, ки анқариб намояндаи зиёда аз сеюним миллиард сокини рӯи заминанд, дар як кишваре, ки ҳамагӣ 8 миллион сокин дорад, бурди ҳам миллат ва ҳам давлати мост.

А.АҲМАДЗОДА,“Тоҷикистон”

СЊШ бурди мостагар ба он узви нав қабул нашуда бошад ҳам...

ТОЉИКИСТОН4 № 38 (1080) 18 сентябри соли 2014МУШКИЛОТ

Камила Шарипова, со-кини шањри Душанбе аз роњњои зери заминии кан-даю хавфнок шикоят дорад. “Ман њамарӯза аз ин роњи зеризаминӣ истифода ме-барам ва ин барои ман ва ман барин кӯдакдорон хеле хавфнок аст. Агар як бор ба он љо равед, баъд худатон мебинед”.

Мо аз рӯи гуфтаи ӯ амал кар-дем. Ин роҳи зеризаминие, ки мусоҳиби мо аз вазъи он ши-коят кард, воқеъ дар ноҳияи Фирдавсии шаҳри Душанбе, дар тарафи рости бинои Сирки давлатӣ қарор дорад. Ҳама рӯза аз ин роҳ садҳо одамон ба хо-тири убур накардани роҳи сер-

мошин истифода мебаранд, ки миёни онҳо натанҳо ҷавонону толибилмон балки шахсони ка-лонсол ва модарон бо тифлони худ низ ҳастанду бо вуҷуди хав-фнок буданаш аз он истифода

мебаранд. Камила дар идо-маи суҳбаташ гуфт: “Ин роҳи зеризаминӣ ба талабот ҷавобгӯ нест. Бинед, оҳанҳои зинаҳо ба боло баромадааст, ки ҳангоми аз зинаҳо болою поён шудан хе-ле эҳтиёткор бояд бошӣ. Боре шоҳиди ҳодисае будам, ки зан дар даст кӯдак дошт ва ҳангоми поён фаромадан пояш дар оҳан руст монду сарозер шуд. Худи ман дар дастонам кӯдак ҳангоми фаромадан пешпо хӯрдаму ба замин нағалтидам, вале кӯдаконам аз дастам аф-тиданд. Бисёр мехостам масъу-лин сари ин масъала чорае ан-дешанд. Ба хотири бехатарии

мардум роҳҳои зеризаминиро бо рӯшноӣ таъмин созанд, то ки роҳгузар бинад, ки пеши роҳи ӯро чӣ гирифтааст. Ин ҷуворимаккаю баклашкара ме-бинию ин.... ”

Ҳамарӯза меҳмонҳои хориҷиро дар кӯчаҳои шаҳр

мушоҳида мекунем, ки аксбардорӣ мекунанд ва дар қатори зебоиҳои шаҳрамон нуқси онро низ мушоҳида ме-кунанд. Аз сабаби он ки хиё-бони Саъдӣ роҳи марказӣ асту

сермошин , аз ин гузаргоҳ гу-заштани эшон низ аз эҳтимол дур нест . Ин камбудиҳоро на-метавон аз назари онҳо пинҳон кард. Лозим ба ёдоварист, ки ин ҷо низ мисли дигар роҳҳои зеризаминӣ дорои мағоза ва нуқтаҳои фурӯш аст, ки ба қавли фурӯшандагонаш, онҳо худашон ризқу рӯзиашонро аз ин ҷой меёбанд. Вақте аз онҳо сари масъалаи зинапояҳои вай-рон пурсон шудем, як нафар, ки нахост номаш ифшо шавад, гуфт, ки “Як рӯз як мӯйсафед вақти фаромадан, нӯги асояш ба оҳани баландшуда дармонду ғалтид, то давидем барои кӯмак

кардан, ки аллакай аз биниаш хун ҷорӣ шуд... “

Хеле аламовар аст, вақте аз бепарвогии масъулон салома-тии кас зери хатар аст.

Сабрина Алимова, ки дар са-ри даст кӯдак дошту як фарза-нди дигараш пешопеш мерафт, ба суоли он ки “оё ҳамин роҳи зеризаминӣ талаботи шуморо қонеъ мегардонад?”, чунин по-сух дод: “Ростӣ, вақте ба хонаи модарам омадан, ба хотири бе-хатарии фарзандон аз “падзем-ка” истифода мебарам. Тарсида истодаам, ки нӯги пойафзолам бар оҳани хестагӣ руст нашавад. Дар дастам кӯдак аст, Худо ни-шон надиҳад... Бисёр мехостам, ки ҳамин ҷойҳои кандашударо ақаллан “ямоқ” кунанд, ки ода-мон бетарсу ҳаррос аз он исти-фода кунанд”.

Албатта аз ҷидду ҷаҳди шаҳрдорӣ дар мавриди ободо-нии шаҳрамон ҳамагон огоҳ ҳастем, вале нодида гирифта-ни камбудиҳое, ки аз тарафи масъулон зоҳир мегардад, ба пешрафти минбаъдаи пойтахти кишварамон мусоидат нахоҳад кард. Барои бартараф намудани ин камбудиҳо, масалан барои таъмири ҳамон зинапояҳои хатарнок маблағи зиёде лозим нест, вале ин чанд сомоние, ки сарфи таъмир мешавад, ҳам ҷони сокинонро аз хатар эмин нигоҳ медораду ҳам зебогии пойтахти ватанамонро бештар мекунад.

Маҳина ДАВЛАТОВА,(аксҳо аз муаллиф)

“Подземка”дар он ҷо хатар ба ҷони мӯйсафедону

тифлон камин гирифтааст

№ 33№ 37 Пурсишномаи њафтаномаи «Тољикистон» ва сомонаи «pressa.tj»

Чаро вақтҳои охир духтарони ноболиғ дар шаҳри Душанбе зуд-зуд гум мешаванд?

a)б) в)

№ 3 8

Аз беназоратию бепарвоии волидайнГурўҳҳои ҷинояткор фаъол шудаанд ва онҳоро мерабоянд

Бале, Русия барои ин-

тиќол додани андози

иљтимоии муњољирон

розї мешавад80%

Не, ин ба иќти-содиёти Русия зарар меорад 16%

Нам

едон

ам 4

%

Бале

, ага

р Ўзб

екис

тон

мо

неъ н

ашав

ад83

%

Не, ин масъала дар

барномаи вохўрии

сарони кишварњо

нест11%

Нам

едон

ам

6 %

ЭЗОЊ: Хонандагони азиз, назари худро оид ба пурсишномаи пешнињодшуда тавассути сомонаи www.pressa.tj баён намоед.

Намедонам

Оё дар љаласаи сарони кишварњои узви СЊШ, ки дар шањри Душанбе доир мегардад, масъалаи сохтмони НБО «Роѓун» њалли нињоии худро меёбад?

Тавре ки дирӯз расонањои русӣ хабар доданд, дар ви-лояти Перми Русия як овоз-хони тољик, ки ба фурӯши героин дар маркази ин ви-лоят машѓул будааст, аз та-рафи кормандони мубориза алайњи маводи мухаддири ин кишвар бо ним килограмм героин боздошт шудааст.

Минбаъд ҳарчанд корман-дони ҳифзи ҳуқуқи Русия но-ми ӯро пинҳон доштанд, ам-мо расонаҳои тоҷикӣ ба зудӣ муайян карданд, ки ин шахс Қаҳрамони Шарифзод ном дошта, баръакси гуфтаҳои расонаҳои русӣ ӯ ҳеҷ гоҳ “си-тораи эстрадаи тоҷик” набуд ва ҳамагӣ чанд клип сабт кардаасту асосан дар тӯйҳо хизмат мекард. Тавре ки шавқмандони санъати эстрадӣ ба “Тоҷикистон” шарҳ доданд, Қаҳрамони Шарифзод

дар байни мухлисони ин намуди санъат он қадар маҳбубияти бу-зург надошт ва бештар дар тӯйҳо ҳунарнамоӣ мекард. Мувофиқи маълумоти кормандони ҳифзи ҳуқуқи Русия таи се моҳе, ки дар ин вилоят будааст, аз Маскав маводи мухаддир харида, ба ин вилоят меовардааст ва онро дар кӯчаҳои шаҳр мефурӯхтааст. Ин

ҳофиз қаблан низ ба Перм ома-да будааст ва гӯё дар фестивали русии “Белие ночи” ширкат намудааст. Ба гуфти худаш, ин бор барои ба навор гирифтани клипи навбатиаш ба ин вилояти Русия омадааст.

То ҳол маълум нест, ки Ша-рифзод аз кай боз ба фурӯши маводи мухаддир машғул буда-аст. Аммо то имрӯз ӯ се клипи худро дар сафҳаҳои Ютюб пахш кардааст.

«Тољикистон»

Героинтољикњофизи тўйгард дар Русия

ба даст афтод

Ба тавваљљуњи шањрдории пойтахт

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОНМАВЗЎИ РЎЗ 5

Хабари марги Осия-ро шунида роњ боз ба сӯи манзиле, ки ӯ бо модараш зиндагӣ мекард, пеш ги-рифтам. Дари хонаи онњо мисли пештара барои мар-думе, ки барои тасаллият меояд боз аст.

Дар хона ҳама мотам гириф-таанд. Онҳоро аҳволпурсӣ кар-да, ба ҷуз хомӯширо интихоб кардан чораи дигаре надорам. Охир, бо модаре, ки дилаш барои фарзанди гумшуда-аш чун лахчаи рӯи оташ аст, суҳбат кардан осон нест. Пай-до гаштани тани беҷони Оси-яи хурдакак на танҳо модару пайвандонаш, балки тамоми он нафаронеро, ки ба ин қазия ошноӣ доштанд, сахт ғамгину малул кард. Аз байн 5- ҳафта гузашта бошад ҳам, мо бар ин умед будем, ки шояд ин ғунчаяки бегуноҳро мардум бо кӯмаки мақомоти интизомии кишвар зинда дарёб мекунанд. Афсӯсу дареғ, ки ҷасади Оси-яи 5-сола, ки аз рӯзи 8 августи соли ҷорӣ бенишон шуда буд, аз ноҳияи Ҳисор пайдо гардид. Мувофиқи хабари мақомоти милитсия, тани беҷони Осия аз даруни ҷӯйборе дар деҳаи Шӯроби поёни ноҳияи номбурда ёфт шуда, дар он нишонаҳои марги маҷбурӣ дида мешавад .Аз ин бармео-яд, ки Осияро бо азоб куштаю баъд ба ҷӯй партофтаанд. Ин қазия боз саволҳои зиёдеро ба миён меорад. Дар куштани ин тифли бегуноҳ кӣ даст дорад? Куштор чӣ ҳадаф дошт? Касе ба ин хонавода қасд дошт ё он бо мақсади гирифтани узвҳои бадан амалӣ гаштааст? Агар ҳамин тавр бошад, пас кор-мандони мақомот қотилони аз ваҳшиҳо ҳам ваҳшитарро ошкор карда метавонанд?

-Ман ба касе душмани на-доштам, ки маро ба ин њол гирифтор кунад,ин кори гурўњњои махсуси љинояткорон аст,-гуфт модари Осия Назира Диловарова.

- Ваќте ки љасадро оварданд ,ягон узваш бурида нашуда буд?-пурсидам аз ў.

-Не,њама узвњояш дар љояш буданд,шояд он хунхўрњо ягон маќсади дигар доштанд,вале ба он ноил нашуда, љигарбанда-мро кушта партофтанд,-посух дод модари хунинљигар.

Тавре хабар дода бу-дем, Осия рӯзи 8 август дар маҳаллаи “Садбарг”-и пойтахт ғайб зада буд . Дар суҳбат ба мо зани рустаборе ва чанд та-ни дигар иброз дошта буданд, ки Осия дар шаҳри Душанбе нест. Ӯро берун аз шаҳр бур-даанд . Дар ин маврид бештар бобои Осия пофишорӣ мекард. Обфурӯши назди манзили

Осия гуфта буд:-Осия барои обхарӣ назди мо омад. Ӯ аз ка-дом тараф омад, намедонем, дидем, ки об нӯшидан ме-хост. Баъд аз назди мо рафт… Чанд тан аз ҳамсуҳбатҳои мо, ҳамсояҳои Осия аз ҷумла, Сабоҳат Улфатшоева, яке аз сокинони ин бино дар ин маврид изҳори нигаронӣ кар-да гуфта буд: Малика ва Саби-наи 5-сола дар манзили якум ва Осия дар ошёнаи 8 – уми ин бино, ки ба муассисаи Роҳи оҳани Тоҷикистон тааллуқ дорад, зиндагӣ мекарданд. Атрофи ин бино панҷара ги-рифта шудааст, аммо Осия як сомонӣ гирифта, барои харидани оби газдор ба назди «Тоҷиккристал» меравад, аммо ба ў об намедиҳанд ва аз он ҷо ба фурӯшгоҳи «Садбарг» мера-вад, ки «Кока кола» харад, ин-ро ҳам намедиҳанд. Ба қавли ӯ, дар камераҳои назоратии атро-фи зерзаминии «Садбарг» ин навор сабт шудааст, ки як дух-тари сатрпӯш аз дасташ Осия-ро гирифта, равон аст ва азба-ски сифати навор паст будааст он духтарро ҳам нашинохтанд. Осияро ёфтанд, вале зинда не.

Ҷасади ӯро рӯзи 13 сен-тябр, пас аз гирифтан аз да-сти мақомот ба хок супурда-анд, чунки ба қавли шоҳидон, ҷасади ӯ муддати тӯлонӣ дар зери об вайрон шуда буд. Назира Диловарова, мода-ри Сабоҳат (Осия)-и 5-сола мегӯяд, ҷасади духтараш дар ҳолати ваҳшатнок қарор дошт ва ӯро фақат аз рӯи сару ли-бос ва нишонаҳои хосаш ши-нохтаанд. Ҷасади ин кӯдаки панҷсола, ки аввали моҳи ав-густ аз маҳаллаи “Садбарг”-и шаҳри Душанбе нопадид шуда буд, аз дохили як ҷӯйбор дар ноҳияи Ҳисор “бо аломатҳои марги маҷбурӣ” пайдо шуда-аст.

Модари Осия гуфт, ки то лаҳзаи охирин ба зинда пайдо шудани духтараш бовар дошт. Ӯ мегӯяд, гум шудани Осия сахт дилшикастааш карда буд ва танҳо ба хотире, ки ӯро рӯзе солим пайдо мекунад, зиндагӣ мекард. Модари Осия, ки дар як ҳолати маъюсӣ ва ғамгинӣ

бо мо суҳбат мекард, гуфт, ди-гар бо пайдо шудани ҷасади ӯ зиндагӣ маънояшро гум кар-дааст.

Ӯ бо ҳасрат гуфтааст, ки агар духтарашро сидқан ҷустуҷӯ ме-карданд, эҳтимоли зиёди зинда пайдо карданаш вуҷуд дошт: гуфтам, ки кишлоқҳоро кобед, аммо накофтанд. Худам ба пои худ ҳама ҷоро кофтам, аммо ка-се маро ҳамроҳӣ намекард. Дар даруни шаҳр кӯдакро дуздон нигоҳ намедоранд ва сад бор гуфтам, тарафи Ҳисорро бико-банд. Мекобем, гуфтанду вале касе накофт.Худам тарафњои Варзобро кофтам,вале ба маќ-сад ноил нашудам.

Модар бар ин ақида аст, ки кӯдак дар об ғарқ нашудааст.

-Чӣ тавр кӯдак то Ҳисор рафта, баъд дар он ҷо ғарқ ме-шавад? Ӯро дуздида бурда ва куштаанд,- ба такрор мегўяд ў.

Дар ин маврид корман-дони мақомот бо Назира ҳамандешаанд. Кормандони милитсияи ноҳияи Ҳисор ме-гўянд, ки эҳтимол ин ҷасад пас аз кушта шуданаш ба об партофта шуда бошад. Аз ҷумла,корманди масъули ноҳияи мазкур С. Аҳмадов иброз доштааст, ки воқеан, дар бадани ҷасаде, ки пайдо кар-даанд, осори марги маҷбурӣ дида мешуд: соати 10-и рӯзи 13 сентябр аз ҷӯйбори обгузари деҳаи Шӯроби поёни ҷамоати Сомонии ноҳияи Ҳисор ҷасади духтарчаи ноболиғи синну со-лаш тахминан аз 5-сола боло дар ҳолати вайроншавӣ пайдо шуд. Қадаш 1 метру 3 санти-метр ва дар гарданаш лентаи ранги сурх дошт. Дар баданаш аломатҳои марги маҷбурӣ пай-до гардидааст. Ҳоло тафтиши ин қазия идома дорад. Тавре мо огаҳӣ ёфтем ба гуфтаи кор-мандони мақомот натиҷаҳои аввалияи ташхиси ҷасади Осия шояд то як ё ду рӯзи ди-гар маълум шавад. Маҳалли зи-сти наздикони Осия ба ноҳияи Шоҳмансури шаҳри Душанбе дохил мешавад.

Корманди шуъбаи корҳои дохилии ноҳияи Шоҳмансур Ислом Шоимов гуфтаст, ки онҳо дар ҳамкорӣ бо дигар

ҳамкасбонашон аз дигар шаҳру навоҳӣ дар ҷустуҷӯи Осия во-баста буданд, гурӯҳе аз кор-мандонашон ба ноҳияи Ҳисор сафар кардаанд ва ба шоҳидон суҳбат мекунанд.

Осия ягона фарзанди На-зира Диловарова аст, ки дар танҳоӣ духтарашро ба воя мерасонд, зеро ҳанӯз қабл аз таваллуди ӯ аз шавҳараш ҷудо шудааст. Назираи 29-сола дар яке аз ороишгоҳҳои пойтахт кор мекунад. Осия, ки дар санадҳои расмиаш бо номи Сабоҳат Диловарова сабт шу-дааст, рӯзи 8 августи соли ҷорӣ аз назди хонаашон дар кӯчаи Айнӣ 32/1, воқеъ дар ноҳияи Шоҳмансури Душанбе, гум шуд. Ҷое ки Малика ва Саби-наи 5-сола низ 25 марти соли 2013 гум шудаву то ҳол аз онҳо дараке нест.

Гум шудани Осия ва он ҳам дар ҳамон маҳаллае, ки соле пеш ду кӯдаки дигар гум шуданду то ҳол даракон-шро наёфтаанд, боиси сару садоҳои зиёде дар байни мар-дум шуд. Мақомоти интизо-мии Тоҷикистон дар посух ба ин сару садоҳо гуфта буданд, барои пайдо кардани Осияи 5-сола гурӯҳи махсус таъсис шудааст ва тафтишот тамоми фарзияҳои мавҷударо таҳқиқ мекунад. Ин навбат мо умед бар он мебандем, ки қотилони Осияи қурбонгашта дарёфт гардаду онҳо ба сахттарин ҷазо гирифтор шаванд.

Ҳангоми омодаи чоп сохтани ин мавод бо хабар гум шудани ноболиғи дигаре паҳн шуд.Зе-бунисо Сайдалиева,духтарчаи 16-солаи шаҳри Душанбе гум шудааст, ки наздиконаш дар кофтукобаш ҳастанд.

Онҳо мегўянд,ки Зебунисои 16-сола 8-уми сентябр аз хона-ашон ,ки дар маҳаллаи 82-юми шаҳри Душанбест, баромада бенишон шудааст.

Н а з д и к о н и З е б у н и -со мегӯянд, боварии комил доранд мақомоти корҳои дохилӣ гули хонадонашонро пайдо хоҳад кард. Дар ҷойҳои ҷамъиятӣ акси ӯро бо шумо-раи телефони пайвандонаш низ паҳн кардаанд.

Хабари гум шуданти Зебу-нисо Сайдалиева замоне ово-за шуд,ки як рўз пеш ҷасади Осияи 5-соларо ба хок супурда буданд.

- Ин духтарак њам аз хешо-вандони ман аст.Агар пеши роњи ин одамрабоён гирифта нашавад,онњо боз чандин хо-нањоро ба мотамсаро табдил медињанд,- гуфт њангоми хай-рухуш модари Осияи ѓурра-марг Назира Диловарова.

Иззатбеки ИДИЗОД, «Тоҷикистон»

Тани бељони Осияро ёфтандоё қотилонаш муайян мешуда бошанд?

16 сентябр, Pressa.tj-Дар њудуди љумњурӣ 4 њо-дисаи садамаи наќлиётии марговар ба ќайд гирифта шуд, ки 5 нафар шањрван-дон ба њалокат расиданд.

Дар ин бора ба “Pressa.tj» аз Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон хабар доданд.

Ронандаи автомашинаи тамғаи «Нисан-Максима» рақами давлатиаш 20-22 АС РТ 01 Эсанов Қосимҷон с о л и т а в а л л у д а ш 1 9 7 4 , истиқоматкунандаи ноҳияи Ҷиликӯл ҳангоми ҳаракат дар роҳи деҳаи Агрономи ноҳия хурдсол Мирзоев Ҳиматулло соли таваллудаш 2004, со-кини ҳамин ноҳияро пахш мекунад.

Д а р н а т и ҷ а х у р д с о л ҷароҳати вазнини ҷисмонӣ бардошта, дар ҷойи ҳодиса ба ҳалокат расидааст.

4 садамаи наќлиётӣ дар

1 рӯз

Дар ноњияи Рӯдакӣ омӯзгореро боздошт кар-данд, ки ба алоќаи љинсӣ бо духтари ноболиѓ гу-нањкор дониста мешавад.

Дар ин бора дафтари мат-буоти Вазорати корҳои до-хилии Тоҷикистон хабар до-даст, ки 10-уми сентябр ба ШВКД дар ноҳияи Рӯдакӣ-1 як шаҳрванди 82-сола ши-коят мекунад, ки 5-уми сен-тябр, соати 09:30-дақиқа омӯзгори мактаб-интернат, нисбати набераи ноболиғаш - духтарчаи 11-сола, хонан-даи мактаб-интернати маз-кур, дар хонаи истиқоматиаш ҳаракатҳои дорои хусуси-яти шаҳвонӣ карда, нафси шаҳвонии худро қонеъ на-мудааст. Ин омӯзгор, ки аз овардани номаш худдорӣ кардаст, 50 сол доштааст.

- Номбурда аз ҷониби к о р м а н д о н и м и л и т с и я ҳамчун гумонбар дар алоқаи ҷинсӣ ва дигар ҳаракатҳои дорои хусусияти шаҳвонӣ бо шахсе, ки ҳанӯз ба синни шонздаҳсолагӣ нарасида-аст, дастгир гардид, - мегӯяд манбаъ. Аз рӯи ин ҳодиса парвандаи ҷиноӣ оғоз гар-дида, тафтишот идома дорад.

Таљовузкор

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН6 НИГОЊИ ДИГАР

Масъули сањифа Барнои Нозирдухт. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: barno@pressa.tj • Шуъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

МАЪЛУМОТНОМАИ

Пер Нкурунзиза

кист?

Ин навбат мавзӯи бар-гузории љаласаи сарони давлатњои аъзои Созмони њамкорињои Шанхай дар пойтахти Тољикистон -шањри Душанбе сархати расонањои хабарии љањон ќарор гирифт.

Чаро Њиндустон ва Покистон аъзои

СЊШ нашуданд? Рӯзномаи «Atlantico»-и Фа-

ронсаДар ин маврид рӯзномаи

«Atlantico»-и Фаронса дар мақолаи «Русия дар СҲШ иттифоқчиёни навро ҷустуҷӯ дорад», менависад, рӯзҳои 11 ва 12-уми сентябри соли равон дар Тоҷикистон ҳамоиши сарони давлатҳои узви СҲШ баргузор гардид. Ба назари коршино-сон, Маскав дар ин вохӯрии бисёрҷониба талош намуд, ки дастгирии сиёсаташро васеъ намояд. Дар ҳамоиши дурӯзаи СҲШ дар Душанбе Маскав дар наздиктарин фурсат раисии ин созмонро ба уҳда гирифт, ки ба он Чин, Русия ва 4 кишварҳои ОМ дохил мешаванд. Рӯзнома ёдовар мешавад, ҳамоиши Ду-шанбе, ки ба мавзуъҳои сиёсиву байналмилалӣ ва амниятӣ бах-шида шудааст, дар ҳоле баргузор гардид, ки таҳримҳо болои Ма-скав аз ҷониби Аврупо ва ИМА шиддат мегирад. Таҳлилгарон мегӯянд, ки Русия метавонад соли дигарро ҳамчун раиси он иштироки сарони давлатҳоро ба манфиати кишвараш истифода бубарад. «Инак, пас аз ҳамоиши Душанбе, Русия раисии СҲШ-ро ба уҳда гирифт ва акнун дар вазъияти байналмилалӣ ин ҳолат ба Маскав имкони фишанги нави таъсиргузориро медиҳад. Ин ба он вобаста аст, ки Русия мавзуъҳои баррасишавандаи СҲШ-ро дар давоми сол муай-ян мекунад ва Маскав кӯшиш мекунад, ки таъсирашро ба ко-тиботи СҲШ дар Пекин ва мар-кази зидди террористии СҲШ гузорад. Ин сохтори муҳиме ба шумор меравад, ки Русия ме-тавонад барои таъсиргузорӣ истифода бубарад». Рӯзнома менависад, ки Русия метавонад СҲШ-ро барои афзун намудани дастгирии худ истифода кунад, вале ӯро мебояд, ки таъсири Чинро низ дар чаҳорчӯби созмон дар мувозинат нигоҳ дорад. Дар давоми чандин сол Чин СҲШ-ро барои мустаҳкам намудани иттиҳод дар Осиёи Марказӣ истифода менамуд, ки маъму-лан доираи таъсири Русия ба шумор меравад. Вазири корҳои хориҷии Русия, Сергей Лавров таъкид мекунад, ки Русия болои фаъолияти СҲШ ва мустаҳкам намудани муносибатҳо миёни давлатҳои аъзо, кишварҳои но-

зир ва созмонҳои байналмилалӣ кор хоҳад бурд. Рӯзнома ме-нависад, ки дар ҳамоиши на-вбатии сарони давлатҳои узви СҲШ дар Душанбе қабул на-мудани аъзоҳои нав дар созмон ва васеъ намудани ҳайати он баррасӣ гардид. Ёрдамчии Пу-тин Юрий Ушаков изҳор намуд, ки Ҳиндустон ва Покистон дар соли оянда аъзои СҲШ мегар-данд, ки ин аввалин васеъшавии созмон аз оғози таъсисёбиаш дар соли 2001 мебошад. Тайи солҳои охир Русия барои қабул карда-ни Ҳиндустон баромад мекард, зеро мехост таъсири Чинро дар дигар кишварҳои аъзои созмон – Қазоқистон, Қирғизистон, Тоҷикистон ва Ӯзбекистон баробар намояд. Коршино-сон мегӯянд, ки дар ҷавоб Чин қабули Покистонро ба роҳ ме-монад. Вале таҳлилгарон шубҳа доранд, ки васеъ намудани со-змон дар солҳои наздик амалӣ гардад. Рӯзнома менависад, ки зоҳиран ҳарчанд гӯё аъзоёни СҲШ бо якдигар баробаранд, вале кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ҷониби Чин майл доранд, зеро Чин онҳоро бо кредит, омӯзиш ва объектҳои бузурги зерсохторӣ таъмин мекунад. Аммо бо саба-би муносибатҳои вазнин миёни Чин ва Ҳиндустон ва мушкилоти қаблии Ҳиндустону Покистон, таъсирбахшӣ ва қудратнамоии СҲШ метавонад коҳиш ёбад, агар ин ду кишвар ба созмони мазкур шомил гарданд.

Мавзӯи Украина паси дарњои бастаи

президентњоРӯзномаи «Киргиз туусу»-и Қи

рғизистон Рӯзномаи «Киргиз туусу»-

и Қирғизистон дар мақолаи «Ҳамоиши СҲШ: дар мавзӯи Украина ба як натиҷа нараси-данд», менависад, ки вазъият дар Украина яке аз мавзуъҳои асосии ҳамоиши навбатии са-рони давлатҳои узви СҲШ дар Душанбе гардид. Вале нисбат ба мушкилоти Афғонистон, ки дар шакли ошкоро инъикос га-шт, мавзӯи буҳрони Украинаро президентҳо пушти дарҳои баста баррасӣ намуданд. Таҳлилгарон мегӯянд, ки пурра дар ин маврид

ба як хулоса омадан имконнопа-зир гардид. Тибқи натиҷаи музо-кироти сарони давлатҳои узви СҲШ (Чин, Русия, Қазоқистон, Тоҷикистон, Қирғизистон ва Ӯзбекистон), тавре ки интизор мерафт, бо изҳороти якҷоя оид ба вазъияти Украина баромад на-муданд. Вале шарҳи расмӣ ҳамин тавр садо надод ва аз ин хотир су-ханони президенти Ӯзбекистон Ислом Каримов, ки аз мушки-лоти Украина буд, ғайриинтизор ба назар расид.

«Бе ба назар гирифтанги рағбати таърихии Русия ба ин минтақа аз ҷониби Украина ва дигар кишварҳо хатои маҳз аст»,- изҳор намуд президенти Ӯзбекистон дар Душанбе.

Русия љониби даргир?

Рӯзномаи «ADOLAT»-и Ӯзбекистон

Дар ҳамин ҳол рӯзномаи «ADOLAT»-и Ӯзбекистон бо мақолаи «Русия – ҷониби дар-гир?»- менависад, президенти Ӯзбекистон Каримов эътироф кард, ки Русия ҷониби ихтилоф ба шумор меравад ва ҳарчанд то ҳол Маскав инро намепази-рад. Каримов ба он назар аст ва ӯ бовар дорад, ки бе иштироки мустақими Русия дар музоки-рот, сулҳ дар Украина ба вуҷуд намеояд. Ислом Каримов ош-коро дар ин маврид баён дошт. Ҳамчунин, ӯ таъкид намуд, ки Русия дорои таваҷҷуҳи таърихӣ ва устувор дар Украина мебошад, ки бе ба назар гирифтани он оро-миш дар онҷо ба вуҷуд нахоҳад омад. Рӯзнома менависад, то ин дам, Тошкент расман мавқеи худро нисбат ба Украина дар ду изҳороташ баён дошт, ки дар яке даъват намуд «боэҳтиром ба та-момияти марзӣ ва истиқлолияти кишвар дар чаҳорчӯби ҳуқуқҳои байналмилалӣ ва қолаби СММ бояд амал кард». Изҳороти сиёсати хориҷии ҳукумати Ӯзбекистон, тавре ки таҳлилгарони ӯзбек мегӯянд, нейтралӣ буд ва дар он ҳатто ёдоварӣ аз Русия набуд. Қаблан, ҳукумати Ӯзбекистон норози-гии худро зидди ишғоли Қрим ва оғози ҷанги шаҳрвандӣ дар

марзи Украина баён дошта буд, акнун Тошкент Киевро низ даъ-ват мекунад, ки барои ба эътидол овардани вазъият гузашт намояд.

Ташвиш аз сенарияи Украина

Рӯзномаи «Коммерсант»-и Ру-сия

Рӯзномаи «Коммерсант»-и Русия дар мақолаи «Таъ-сири Маскав» менависад, ки ба ҳар сурат, кишварҳои узви СҲШ, қисми асосие, ки собиқ кишварҳои Шӯравӣ ба шумор мераванд, аз вобастагии худ ба Кремл мавқеи эҳтиёткоронаро пеш гирифтаанд. Дар камтарин маврид ин ба муносиабти Русия ба Қазоқистон, Ӯзбекистон ва Туркманистон аҳамият дошта, дар дигар маврид ба Қирғизистон ва Тоҷикистон, вале ба ҳар ҳол, ҳар панҷ кишвар таъсири Мас-кавро эҳсос мекунанд. Рӯзнома менависад, ки тахмин задан мум-кин аст, ки гуфтушуниди пурта-лотум сурат гирифт ва суолҳои ҳассос ба миён гузошта шуд. Андешаҳое дар мавриди вазъи-яти буҳрони Украина садо дод. Вале маълум аст, ки ҷонибҳо ба хулосаи амиқе наомаданд. Шо-яд мавқеи ягонаи Русия вуҷуд дорад, ки пурра аз ҷониби ди-гар кишварҳо пазируфта нашуд ё онҳо ба натиҷае расиданд, ки онро коркард намоянд, аз ин хо-тир ягон изҳороти расмии якҷоя сурат нагирифтааст. Сенарияи Украина бисёриҳоро ба ташвиш овардааст, махсусан сарони кишварҳои Осиёи Марказиро, ки қисмати зиёди онҳо даҳсолаҳо соҳибқудратанд ва ҳоло намехоҳанд, ки курсиҳояшонро тарк намоянд. Ҳар кадоме аз онҳо, бо хоҳиши суст намудани вобастагӣ аз Русия, мехоҳанд тадбирҳои мушаххасеро қабул намоянд, вале барои боқӣ мон-дан дар қудрат мехоҳанд кӯмаки сиёсӣ ва низомии Кремлро до-шта бошанд. Маскав аз ҷониби худ аз ин кишварҳо даъват ба амал меорад, ки дастгирии сиёсӣ намоянд. Аз нуқтаи на-зари сиёсӣ, ин дастгирӣ барои Русия муҳим аст, зеро ҳоло ӯ қариб дар муҳосиари пурраи сиёсии байналмилалӣ қарор до-рад. Он кишварҳое хомӯшанд, ки маъмулан Маскавро дастгирӣ мекарданд. Аз ин хотир, барои Русия муҳим аст, ки кишварҳое ҳастанд, ки онро дастгирӣ ме-кунанд ва ҳамфикр ҳастанд бо ӯ. Ҳамчунин, ҳоло гуфтугӯе ҳаст, ки Русия талош мекунад, то ба сарбозонаш, онҳое ки дар Укра-ина ва онҳое ки дар оянда раво-на мегарданд унвони сулҳовар ё оштидиҳандаро диҳад. Ин корро бо сояи СММ кардан номум-кин аст, вале дар паноҳи САҲА ва СҲШ шояд имконият пайдо гардад.

Таќдири Украина Президентҳои Осиёи Марказиро ба ташвиш меорад?

Пер Нкурунзиза 18 декаб-ри соли 1963 ш. Бужумбурди Бурунди ба дунё омадааст. Ӯ 9-умин президенти Бурунди буда, роҳбари ҳизбӣ Конгресси миллӣ барои ҳифзи демокра-тия – Низомиён барои ҳифзи демократия, ки дар оғоз гурӯҳи шӯришгари хуту ном дошт ва ба ҳизб табдил ёфт, мебошад. Пер Нкурунзиза писари губернато-ри ду вилояти кишвар, ки дар замони нооромиҳои соли 1972 кушта шуд, мебошад. Пер устоди донишгоҳ буд. Пас аз куштори Мелхиора Ндадайе аввалин пре-зидент-хуту ба ҳизби Конгресси миллӣ барои ҳифзи демократия ворид гардид. Аз соли 1998 му-овини дабири генералии ҳизб буда, аз соли 2001 раиси он га-шт. Аз соли 2003 вазир оид ба беҳбудии корҳои давлатӣ дар ҳукумати Дометена Ндайизейе гардид. Пас аз ғолибияти ҳизбаш дар интихоботи парлумонии соли 2005 Пер номзадиашро ба мақоми президенти гузошт ва бе доштани рақиб дар интихобот аз ҷониби парлумон барои панҷ сол интихоб гардид. 28 июни соли 2010 Нкурунзиза дар интихоботи президентӣ ягона номзад пас аз даст кашидани дигар номзадҳо аз мақоми президентӣ, гардид. Номзадҳо таъкид намуданд, ки дар овоздиҳии маҳаллии 24 май тақаллубкорӣ шудааст ва аз ин-тихобот даст кашиданд. Дар ин интихобот Нкурунзиза бо 91, 62 дарсади раъй бо иштироки 76, 98 дарсади овоздиҳандагон пирӯз шуд. Пер Нкурунзиза бо Дениз Букуми оиладор аст.

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 7ИЌТИСОД

Масъули сањифа Усмон Ниёзов. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: rahimzoda@pressa.tj • Шуъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

М а р њ и л а и њ о з и р а и рушди истењсолоти аг-рарии Тољикистон бо ди-гаргунињои куллии му-носибатњои истењсолӣ ва системаи бозории хољагидорӣ алоќаманд аст.

Бозор чун табодули мол, талаботу пешниҳод асо-си объективӣ мебошад. Аз ин рӯ, рушди иқтисодиёти бозорӣ дар сурати вусъатё-бии муносибатҳои молию пулӣ ва вуҷуд доштани молистеҳсолкунандагони м у с т а қ и л а з д а х о л а -ти маъмурӣ ба фаъолия-ти хоҷагидории онҳо озод бомуваффақият фаъолият карда метавонад.

Бинобар ин, фарқи асо-сии ислоҳоте, ки дар мам-лакати мо ба амал бароварда мешавад, аз дигаргуниҳои д а х л д о р и м а м л а к а т ҳ о и иқтисодиёташон тавоно дар он аст, ки шаклҳои нави сохторҳои соҳибкории онҳо дар натиҷаи танзими нисба-тан босалоҳияти мақомотҳои давлатӣ таркиб ёфтаанд. Яъ-не, ин дигаргуниҳо на танҳо молистеҳсолкунандагони кишоварзиро аз дахолатҳои зиёдатии маъмурӣ ҳифз ме-карданд, балки якҷояшавии воситаҳои асосиро ҳавасманд мегардониданд, то ки пешра-вию рушди истеҳсолотро таъмин намоянд. Ин ба-рои азнавсозии босуръати истеҳсолот ва комьёб шудан ба ҳосилнокии нисбатан зиё-ди меҳнат зарур буд.

Ин мамлакатҳо ҳақиқати о д и р о ф а ҳ м и д а н д , к и некуаҳволӣ ва бехата-рии мамлакат ба иқисодиёти худкофӣ ва пеш аз ҳама, озуқаворӣ вобаста аст. Аз ин рӯ, барои Тоҷикистон таш-кили соҳаи фаъолу мукам-мали кишоварзию озукаворӣ басо муҳим мебошад. Чунки мушкилоти озукаворӣ дар вокеияти имрӯза аз ҷиҳати моҳияти худ дар бехатарии миллӣ ва иктисодӣ мавқеи бештаре пайдо мекунад. Зе-ро тахдиде, ки бо озуқаворӣ марбут аст, хеле чиддист, ин – нимгуруснагӣ ё камбу-ди ҷисмонӣ, дараҷаи сусти пардохткунии иктисодӣ ва вобастагии зиёд аз омилҳои берунаи иктисодӣ. Чунки аз нисф зиёди захираҳои

озуқворие, ки барои истеъмол м е б о ш а н д , а з ҳисоби воридот таркиб меёбанд, ин тамоюлот рӯ

ба зиёдшавист. Маълум аст, ки меъёри бехатарии воридо-те, ки ҷомеаи байналмиллалӣ эътироф кардааст, 30-35 фо-из мебошад. Аз ин рӯ, сис-темаи озуқавории кишвар берун аз ҳудуди бехатарӣ (аз ҷумла таҳдид) қарор дорад ва он аллакай ба миқёси калони зарар нисбати истеҳсолоти ватанӣ табдил ёфтааст. Да-лели барҷастаи ин вазъи-ят-рушди исми муайяни истеҳсолоти ҷамъиятӣ, ки корхонаҳои истеҳсоли мол ва калони истеҳсоли молро намояндагӣ мекунад.

Пахтакорӣ ба гирдоби зарар

мебарадСоҳаҳои асосии саноа-

ти чорводорӣ-фабрикаҳои мурғпарварӣ, комплексҳои хукпарварӣ, корхонаҳои байнихоҷагӣ оид ба бурдоқи парварии чорвои калони шохдор аз он қабил мебо-шанд, ки ҳоло тамоман фаъо-лият намекунанд. Ин ба он низ вобаста мебошад, ки дар тули солҳои охир соҳаҳои аграрӣ чун макони корҳои боиштибоҳ, манфиатҳои бе-шумори номувофиқу мухо-лиф ва кӯшиши одамон, ки бо истеҳсол ва таъминот бо озуқаворӣ марбут аст, амал мекунад. То ҳоло самара-нокии саро ва фермаҳои чорводорӣ назар ба солҳои пеш (1985-1990) 25-30 фо-и з и с т и ф о д а м е г а р д а д . Хароҷоти зиёди истеҳсолӣ истеҳсолоти кишоварзӣ ва ҳатто пахтакорӣ барин соҳаҳо ба гирдоби зарар ме-кашад. Ин ба он алоқаманд а с т , к и и с т е ҳ с о л о т и кишоварзӣ беш аз пеш ба си-стемаи хоҷагидории давраи ибтидоӣ, киштукори талаф-корона табдил меёбад. Азба-ски ин соҳа маркази қувваи кории аз ҳад зиёд мегардад

ва 65 фоизи ҳамаи машғул будагонро ташкил медиҳад. Ин боиси он мегардад, ки як корманди бо истеҳсолоти к и ш о в а р з ӣ м а ш ғ у л б а ҳисоби миёна 5,5 одамро мехӯронаду дар мамлакатҳои иқтисодиёташон мутарақӣ бошад, 60-100 одамро. Би-нобар ин, чӣ таназзули истеҳсолот ва чӣ камшавии ҳосилнокии меҳнат яке аз оқибатҳои хеле носгувори ислоҳот гардид. Бо ин бо-шад, самарабахшӣ, дараҷаи зиндагии аҳолии деҳот, имкониятҳои наву васеъку-нии истеҳсолот алоқаманд мебошанд.

Ташвиши њукумат аз чист?

Ч у н и н с а р ф и з и ё д и меҳнатро, махсусан агар ба назар гирем, ки кишоварзии ҷумҳурӣ ҳамагӣ қариб 20-25 фоизи талаботи зарурии аҳолӣ ва саноатро таъмин мекунад, аз чиҳати иқтисоди дуруст ҳисобидан мумкин нест. Аз ин рӯ, истеҳсолоти кишоварзӣ муттасил ба истеҳсолоти истеъмолии натуравӣ табдил меёбад, ки дар он захираи молӣ танг шу-дан мегирад. Бо чунин аҳвол мушкилоти сарфу хароҷоти ниҳоят зиёд, ҳосили пасти саҳро, маҳсулнокии ками чорводорӣ ва таъмини та-крор истеҳсолкунии васеъро ҳал кардан имконнопазир аст.

Н а т и ҷ а ҳ о и и с л о ҳ о т р о аз соли 1991 то соли 2000 эътироф кардан лозим ме-ояд: агар истеҳсол дар рӯи ҳамаи категорияҳои хоҷагиҳо ду баробар кам шуда бо-шад, пас дар истеҳсолоти ҷамъиятӣ чор баробар буд, дар хочагиҳои аҳолӣ бо-шад, миқдоран бетағйир монд. Агар соли 1991 ҳиссаи истеҳсолоти ҷамъиятӣ 70

фоиз бошад, пас то соли 2000-ум 40 фоизи ҳаҷми умумии истеҳсолотро таш-кил медиҳад. Мувофиқан дар хоҷагии аҳолӣ ин ҳисса аз 29 то 55 фоиз зиёд шуда-аст. Дар айни замон (соли 2000) хоҷагиҳои деҳқонӣ (фермерӣ) 34 фоизи ҳамаи з а м и н ҳ о и к и ш о в а р з и р о ишғол карда, ҳамагӣ 12 фо-изи маҳсулоти умумии ки-шоварзиро истеҳсол мена-моянд.

Маълум аст, ки марҳилаи аввали ислоҳот (1991-1992) бо проблемаи такмилдиҳии муносибатҳои мавҷудаи истеҳсолӣ алоқаманд аст. Яъне бо гузаштан аз ша-к л и я г о н а и м о л и к и я т -давлатӣ ба шаклҳои гуногу-ни моликият ва субъектноӣ хоҷагидорӣ. Хусуси гардонӣ ҷиҳати асосии ислоҳоти иктисодӣ, стратегия ва так-тикаи он гардид. Ин ша-кли ғайридавлатигардонӣ табдилдиҳии моликияти давлатиро ба шаклҳои ди-гари моликияти муштарак пешбинӣ менамояд. Раванди ғайридавлатигардонӣ аз иб-тидо ба соҳаҳоӣ истеҳсолоти кишоварзӣ, афзалияти руш-ди хоҷагии фермерӣ ва қисман ёрирасони шахсии аҳолӣ нигаронида шудааст.

Ҳ о л о ҳ и с с а и а с о с и и маҳсулоти истеҳсолшавандаи кишоварзӣ (65-70 фоиз) ба хоҷагии аҳолӣ ва хоҷагии фермерӣ рост меояд, ки н и с ф и з и ё д и о н б а р о и истеъмоли худӣ истифода мешавад. Ин аҳвол дар ша-роити мавҷудаи воқеияти иқтисодии мо дуруст аст. Ин ба аҳолии деҳот им-кон медиҳад, ки дар ша-роити даромади ночиз ва имкониятҳои маҳдуд барои шуғл як навъ зиндагӣ ку-над. Аммо, дар оянда барои худтаъминкунӣ бо маҳсулоти хӯрокворӣ набояд афзали-ят танҳо ба шаклҳои хурди серсоҳаи хоҷагӣ дода шавад, чунки вай наметавонад аз чиҳати иқтисодӣ ва барои бозор ба мақсад мувофиқ бошад. Масалан, фермаҳои мамлакатҳои Ғарб то 1 гектар замин ИМА бошад, миқдори маҳсулотро то 1 ҳазор доллар ба молистеҳсолкунандагони кишоварзӣ мансуб намедо-нанд, меҳнати онҳо самара-бахш дониста намешавад. Дар ин маврид дар бораи фермаҳои мо чи гуфтан мум-кин аст, ки ба ҳисоби миёна қариб 10 гектар замин до-ранду аз он 1,5 гектараш за-мини корам аст ё хоҷагиҳои

ёрирасони шахсии аҳолӣ, ки ҳамагӣ чанд сад-яки гектар замин дорад.

Ҳамаи ин хому пуч буданӣ орзую умедҳоеро барбод медиҳад, ки усули исботшу-даи бемаънии хоҷагидорӣ ё ба кафолати бехатарии озуқавориро пеш меба-ранд. Таҷрибаи ватанӣ ва пешқадами мо далели он аст: корхонаҳои хуб ташкил кар-дашудаи хоҷагии миёна ва ка-лон назар ба корхонаҳои хур-ди маблағталаб ва аз ҷиҳати истифодаи самарабахши замин афзалияти ҷиддӣ до-ранд. Бинобар ин, проблемам рушди истеҳсолоти кишова-рзиро на танҳо дар «ҷудо” кардани истеҳсолоти зиёди ҷамъиятӣ (аз ҷумла колхозу совхозу межхозу хоҷагиҳои ҷамоавӣ ва ғайра), балки азнавташкилдиҳии дохилии онро бо роҳи такмилдҳхии, ҳ а м а ҷ о н и б а и с и с т е м а м муносибатҳои дохилихоҷагӣ баррасӣ кардан зарур аст.

Ба ҳамин тариқ, равандҳои дар кишоварзи ба амал ба-ровардашавандае, ки бо ғ а й р и д а в л а т и г а р д о н ӣ алоқаманд, оқибатҳои зиё-ди манфие доранд, ки боиси вайронии он мегарданд, ин маҳз:пошхӯрии хоҷагиҳои с е р м а ҳ с у л о т ( с е р д а р о -мад) ба бисьёр хоҷагиҳои майдамолие, ки он боиси маблағгузории иловаи калон барои дар онҳо ташкил кар-дани инфраструктураи худӣ ва ғайриистеҳсоли мегардад;

майдони начандон калони заминҳои хоҷагии фермерӣ, к и и м к о н н а м е д и ҳ а н д технологияҳои пешқадами истеҳсоли ҷорӣ карда ша-ванд, ки ин боиси зиёдша-вии сарфи меҳнат мегардад; системаи киштгардон, аг-ротехникаи мелиоратсия, инчунин, базаи ему хошо-ки фермаю комплексҳои чорводорӣ аз байн меравад;

сифати заминҳои ко-рам паст ва ҳосилхезгардии о н ҳ о к а м в а ҳ а м з а м о н б а р о и к о р а м п у р з ӯ р намегардад;“пошхӯрии” х о ҷ а г и ҳ о в а а з н а в тақсимшавии воситаҳои асо-сии истеҳсолот барои бозҳам зиёд ғоратшавии хоҷагиҳо ва талафёбии захираҳо замина меоранд.

Бо вуҷуди ҳамаи ин бах-ши корпоративӣ ҳанӯз ба дараҷаи ғайрикофӣ вуҷудият дорад. Ва маҳз ҳоло муҳим аст, ки оид ба рушди он чораҳо дида шаванд.

Фаррух АБДУВОСИЕВ,иқтисодшинос

Ба таваљљуњи Вазорати рушди иќтисод ва савдо ва Вазорати кишоварзии ЉТ

Тањдид ба иќтисодиёт Роҳҳое, ки ба рушди истеҳсолот мусоидат мекунанд

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН ЌОНУН ВА ЉОМЕА8

Масъули сањифа Иззатбек Идиев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: izzatbek@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95Масъули сањифа Иззатбек Идиев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: izzatbek@pressa.tj • Шуъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Тавре яке аз нависанда-гони машњури инглис Љек Лондон гуфтааст, - машру-бот инсонро ба љинояткорӣ тела медињад, дар њолати мастӣ шахс корњое меку-над, ки дар њушёрӣ даст ба он нахоњад зад.

Қазияи кушторе, ки дар борааш сухан мекунем, маҳс аз масти сарчашма гирифта-аст.

Чанде пеш, (ҳафтаи гу-зашта) ҳамин гуна як дил-бастагии зиёд ба машрубот ва истеъмоли беандозаи он дар яке аз ноҳияҳои шимоли кишвар, дар мавзеъи Куҳи Шаҳи сафеди ҷамоати деҳоти Ашт ба муноқиша ва баъдан бо содиршавии ҷинояти ваз-нини одамкуши анҷомид.

О н б е г о ҳ ӣ с е н а ф а р рафиқони ҳамқадаҳ, сокино-ни яке аз ҷамоатҳои ноҳияи мазкур К. Ҳ-и 48 сола, ки аз байни ин се нафар солди-

датар буд, Ю.Р-и 46 сола ва марҳум Р.Ш--и 23 сола, дар хаймаи чӯпони деҳа К.Ҳ. бай-ни худ як зиёфате доштанд, ки дар натиҷаи аз ҳад зиёд нӯшидани нӯшокии спирти миёни ҳамқадаҳон низоъ сар мезанад.

-Он бегоҳ Шокирҷон панҷ арақ овард ва гуфт, ки ин

бегоҳ як истироҳате мекунем. Ҳол он ки то ин дам ман ва Раҳмоналӣ, ду нафар, алъон як шишаро холӣ карда будем. Вақте ман эътироз кардам, ки ин шумора зиёдатист ва мо ғайри ин боз мол чарони-данамон лозим, Шокирҷон ранҷид- иброз дошт соҳиби хайма Ҳошимҷон.

Баъди оне, ки ҳама сархуш шуданд, қарибии саҳаргоҳ байни онҳо муноқиша сар ме-занад. Низоъи лафзи ба зано-зани ва дастбагиребоншавӣ мегузарад. Гарчанд соҳиби хайма Ҳошимҷон аз байни ин се нафар калонсонтар буд, ба ҷои хотима бахшидан ба ин ҷанҷоли бемаънӣ, худ даст ба ҷиноят мезанад.

-Ман ӯро намехостам ку-шам. Танҳо барои таҳдидаш ва суханҳои қабеҳаш даступо-яшро бастам ва бо ин васила хостам танбеҳ диҳам, вале кор ранги дигар гирифт. Дар ҳолати мастӣ кори кардаамро надонистам, - дар идомаи су-хан илова намуд ӯ.

Он шаб суҳбати рафиқони ҳамқадаҳ аз таъсири арақ тобиши дигар гирифта, муноқишаи сарзада ба лату-куб мегузарад ва дар ҳолати масти шаҳрвандон К.Ҳ. ва Ю.Р. ҳамқадаҳи севуми худро Р.Ш-и маъюбро, ки ӯ низ он

шаб дар ҳолати сахти мастӣ қарор дошт ва бо ҳар баҳона бо ин ду нафар муноқиша ме-кард, бо дасту пояшон зада ба ӯ ҷароҳатҳои сахти ҷисмонӣ мерасонанд. Ҳангоме, ки номбурда, ҷавонӣ маюбӣ 23 сола ба онҳо муқобилият карда онҳоро таҳдид меку-над, гумонбаршавандаҳо бо ресмон дасту пой ва гулӯи охиронро сахт баста дар ҷои “гапхӯриашон”, яъне ҷои ҳодиса ба ҳоли худ мегузо-ранд, ки дар натиҷаи бисёр ҳаракат кардан роҳи нафа-си ин ҷавон гирифта шуда, оқибат ӯ ба ҳалокат мерасад.

Айни ҳол мувофиқ ба дале-ли мазкур аз тарафи прокура-тураи ноҳия мавриди тафтиш қарор дода шуда, нисбати гу-монбарон парвандаи ҷинои бо моддаи 104 Кодекси ҷиноӣ ҶТ оғоз карда шудааст.

Абдуаҳад ДАДОБОЕВ ,

“Тоҷикистон”, Суғд

Куштор дар хаймаи чӯпонДар Ашт баъд аз сархушӣ ҳамқадаҳи худро ба қатл расонданд

То саршавии нооромӣ дар љумњурӣ Толиб дар яке аз корхонањои бонуфуз сар-муњосиб шуда кор мекард.

Баъдтар тарки вазифа карда, ба тиҷорат гузашт. Ба давлатҳои Аморати араб, Туркия ва Хитой рафта, борҳои ниёзи мардум меоварду дар бозорҳои пойтахт тақсим мекард. Ҳамин тавр зин-дагияшро пеш мебурд. Ҳангоми сафари навбатӣ ба Дубай ӯ шоҳиди воқеаи аҷибе шуд.

Толиб ва чанд нафар ҳамроҳонаш дар тарабхонаи рӯ ба рӯи меҳмонхонаи боҳашамат дар маркази пойтахт нишаста, хӯрок мехӯрданд. Ҳамин вақт садои гиряолуди «очаҷон, мур-дам!» гуфтани духтари тоҷик диққати онҳоро ба худ кашид. Ҷавонони тоҷик баробар ба сӯи садо нигариста, диданд, ки духтари тоҷикро шаттазанон аз меҳмонхона берун карда, ба рӯи роҳ мисли ҳайвон ҳаво доданд. Духтарак нолакунон рӯи роҳ ме-хобиду бо нигоҳи имдодталабо-на ба роҳгузарон менигарист.

Аммо мазмуни фарёди «очаҷон мурдам»-и духта-ри тоҷикро танҳо Толиб ва ҳамроҳонаш мефаҳмиданду ха-лос. Ӯ худро дигар дошта ната-

вонист. Номаълум чун роҳгузар аз на-зди духтарак гуза-шта гуфт:

-Номаълум аз паси ман ома-

дан гиру наздик нашуда, ба саволҳоям оромона ҷавоб деҳ,-ба духтари рӯи раҳ хобида муроҷиат намуд Толиб.

Ӯ пас аз пурсишҳо фаҳмид, ки духтарак Фарида ном дошта, аз шаҳри Душанбе будааст ва бо фиреби зани даллае аз Душан-бе ба ин ҷо омадааст. Падару модари духтарон ба он зан бо-вар карда, фарзандони худро ба Дубай гусел мекунанд. Зан духтараконро оварда, ба арабҳо пешкаш карда, соҳиби маблағи калон мешавад. Баъд аз ин дух-таронро ба фоҳишахонаҳо ме-баранд. Духтарони аз тақдири ояндаи худ бехабар ҳар ша-бу рӯз чандин «клиентҳои» серпулро қабул мекарданду маблағи ночизе насибашон мешуд. Дар сурати саркашӣ кардан мавриди ҳамлаи сар-дор ва шаттаву шаллоқ мегар-

диданд. То ҳамон лаҳзае шат-таву шаллоқ мехӯрданд, ки аз даҳону биниҳояшон хун шори-да, беҳолу бемадор мегаштанд. Дар ин давлати бегона касе ба доду фарёдашон намерасиду ба имдодашон намеомад.

Фаридаи ҷонаш ба лаб ома-да низ он рӯз аз «клиентҳои навбатӣ» рӯй гардонда буд, ки мавриди шаттаву шаллоқ қарор гирифт.

Толиб бо эҳтиёт ному насаб ва аз куҷо будани духтаракро фаҳмида, ба ӯ ваъда дод, ки ба ӯ шиносномаи тоҷикӣ оварда, ӯро халос хоҳад кард. Дар су-рате, ки дар ин хусус ба касе ҳарф набояд занад. Толиб ба Тоҷикистон омада, суроғаи дух-таракро ҷустуҷӯ кард. Маълум шуд, ки духтари фиребхӯрда дурӯғ намегуфтааст. Падару мо-дари чашм ба роҳ аз шунидани

дараки духтарашон ва зинда бу-дани ӯ хеле хурсанд шуда, дар паи тайёр намудани шиноснома шуданд.

Толиб мувофиқи ваъдаи до-дааш ҳамон рӯзу ҳамон соат дар ҷои ваъдагӣ-дар майдони назди фурӯдгоҳ пайдо шуд. Атрофро бо диққат аз назар гузаронид, вале аз Фарида дарак набуд. Ногоҳ чашмаш ба зани сар то по печонидашудае афтод, ки ба ӯ менигаристу ҷуръати наздик омадан надошт. Толиб но-маълум ба он зани фаранҷипӯш наздик шуду аз ӯ пурсон шуд.

Зан гуфт, ки Фарида асту метавонад шиносномаро ба ӯ диҳад.

Дили Толибро ларза гирифт. Раваду дар зери ин фаранҷӣ зани дигар бошад. Агар зани дигар бошад, аҳволи ӯ низ бад хоҳад шуд. Ӯро ҳам бардошта мебаранду дигар Тоҷикистонро нахоҳад дид. Дудила буд, ки шиносномаеро, ки дар дохи-лаш чиптаи ҳавопаймо буд ба зан диҳад ё не…

Фарида, ки ҳатто тарзи га-пзанияшро ҳам дигар карда буд, аз Толиб хоҳиш кард, ки ҳуҷҷатҳоро ба ӯ диҳаду аз ӯ дур бошад. Толиб шиносномаву чиптаи тайёраро ба дасти зани чодирпӯш дода, аз дур рафта ба ӯ назорат мекард. Зан бо ҳамон сару либоси печида ба сӯи тайёраи Тоҷикистон раҳсипор шуд. Аз гумруку дигар назоратҳо гузашта вориди тайёра гашт.

Толиб, ки то ҳанӯз дилаш дар ларза буд, пас аз чанд нафар гу-зашта ӯ ҳам вориди тайёра шуд ва то аз замин канда шудани тайёра чашму ҳушаш ба зани чодарпеч буд.

Тайёра дар фурӯдгоҳи пой-тахт фаромад. Мусофирон паси ҳам аз он бурун мешуданд. То-либ низ дар фурӯдгоҳ фаромада он зани чодардорро, ки то ҳол ба Фарида будану набуданаш бовар намекард, интизор шуд. Зан аз тайёра фаромада хело қадам заду сипас чодирро аз сараш гирифта кулӯла карда “иллоҳо чодиратон аз саратон монад”,- гуфту онро ба як сӯ ҳаво дод. Акнун бовар карда буд, ки дигар чизе ба ӯ таҳдид намекунад. Пас ба Толиб на-здик шуда дасту пойҳои ӯро ба бӯсидан даромад ва саҷда ба замини аҷдодӣ кард. Минбаъд бо ёрии Фарида даҳҳо занону духтарони тоҷики фиребхӯрда ба Ватан баргардонда шуданд. Он роҳбаладзан ба Ватан ома-да, мувофиқи гуноҳҳояш ба ҷавобгарӣ кашида шуд.

Фаридаю Толиб бародару хоҳари қиёматӣ шудаанд.

Ӯ ҳоло дар яке аз корхонаҳои пойтахт кор мекунад ва уз-ви фаъоли созмони дифоъ аз ҳуқуқи занон аст.

Бо хоҳиши Фарида номи ҳақиқии вай ва бародараш пинҳон дошта шуд.

Тоҷинисои АЗИЗ

Очаљон мурдам!ин садо дар Дубай ҷисми Толибро ба ларза даровард

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОНЊУЌУЌ 9

Куштор аз дасти њаммиллат...

Падар љигар хун буд. То-бути фарзандашро, ки аз панљ панљааш њунар мерехт, аз Русия оварданд…

-Фарзанди ман ҳатто мӯрчаро озор намедод ,охир ӯро барои ка-дом гуноҳаш кушта бошанд?- бо ҳасрат мегуфт ӯ. Ба болои сӯхта намакоб ҳанӯз майитро ба хок насупурда, нафаре занг зада ба ӯ гуфт, ки дар овардани мурдаи бачаат 2 ҳазор доллар сарф кар-дам ва ман мехоҳам ин маблағро ба ман баргардонед. Ҳарчанд Аб-бос-ако мегӯяд, ки ба хона биё, хешу таборҳо ҷамъ карда, ба ту медиҳанд, вале он мард бо исрор талаб мекард, ки он маблағро дар ягон ҷои хилват оварда ба ман диҳед. -Охир, аз Русия занг зада гуфта буданд, ки мо майитро бо маблағи худамон фиристодаем,-ба ёд овард падар. Дар дилаш шубҳа афтид. Ӯ яқин фаҳмид, ки ин мард қаллобест ва ба ҳамин васила пул канданист. Оқибат Аббос –ако ба мақомоти дахлдор хабар дод ва он мард, ки аслан тоҷик будаасту кораш қаллобӣ, ҳангоми гирифтани маблағ дастгир шуд. Вақте ки қотилон дар Русия боздошт шуданд, дар рафти тафтишот маълум гардид, ки ташкилкунандаи куштори фарзанди Аббос-ако низ марди тоҷике – ҳамдиёри худаш буда-аст ва он бо мақсади рӯёнидани маблағ куштааст. Қотилон, ки 4-нафар буданд ҷазои сазовор –аз ҳабси якумрӣ то ба муҳлати тӯлонӣ нишастан дар маҳбасро гирифтанд, вале падар ва аҳли оила барои ҷигарбандашон – ноноварӣ хона якумрӣ месӯзанд. Мо бо ин пораи воқеии овар-дашуда, ки моҳе пеш рух дода буд, ҳаргиз гуфтанӣ нестем, ки муҳоҷирони тоҷик дар Русия ба авбошию одамкушӣ машғуланд. Ин тавр нест. Чанд сол пеш шоири тавонои тоҷик Муъмин Қаноат, ки аз сафари шаҳри Вол-гогради Федератсияи Русия бар-гашта буд, дар яке аз вохӯриҳояш хушҳолона гуфт, ки муҳоҷирони тоҷик дар Волгоград маҳбубият доранд. Онҳо бо меҳнатдӯстӣ ва фарҳанги воло муҳаббати мардуми рус ва роҳбарияти ин шаҳри қаҳрамонро нисбати худ бедор кардаанд. Ин хуб аст, вале гулистон бехор намешавад. Аз кишвари мо дар Русия гурӯҳҳое ҳастанд ,ки даст ба ҷиноят меза-нанд ва номи миллатро доғдор мекунанд.

Гурӯњњои љинояткори тољик

дар Русия, кистанд онњо?

Мувофиқи маълумотҳои дастраси мо шуда, гурӯҳҳои ҷинояткори тоҷик дар Русия сол то сол афзоиш меёбанд ва

бо таҷрибаи андӯхтаи худ ин гурӯҳҳо метавонанд ба ватан баргарданд ва ба осоиши мар-дум халал ворид созанд. Се моҳ пеш мақомоти Русия гурӯҳи 50-нафарии Баҳодур Қобилов, бо лақаби “Малиш”-ро боздо-шт кард. Ҳамлаи яроқнок ба мошини инкассаторҳои ҷиноӣ ва гирифтани 8 миллион рубли русӣ яке аз “корнамоиҳо”-и ин гурӯҳ ба шумор мерафт. Со-ли 2009 гурӯҳи ҷиноятпешаи Абдуқаҳҳор Абдураҳимов, со-кини Исфара боздошт шуд. То ҷое огаҳӣ дорем, ӯ ва аъзои гурӯҳаш ба Тоҷикистон истир-дод шуданд, вале баъдтар раҳо шуда, дубора ба Русия рафтанду дуздию ғоратгариашонро давом доданд. Гурӯҳҳои созмонёфтаи ҷиноии тоҷикон дар чанд соли охир дар Русия зери ниқоби гурӯҳҳои ронандагони таксиҳо, табибон, вакилони мудофеъ шакл гирифтанд ва барои фаъо-лияти худ аввал дар бозорҳо ва баъдтар дар мавзеъҳои дигар ба-рои худ майдон пойдор карданд. Ин гурӯҳҳо оҳиста – оҳиста ба ҷинояткорони ашадӣ ,яъне “авторитетҳо” пайванд шуданд. Намояндаи ВКД-и Тоҷикистон дар Вазорати корҳои дохи-лии Русия Абдуғаффор Ази-зов, мавҷудияти гурӯҳҳои ҷиноятпешаи тоҷикон дар Руси-яро эътироф мекунад ва гуфта-аст, ки дар ҳамкорӣ бо мақомоти Русия баъзе аз ин гурӯҳҳоро бо-здошт ҳам кардаанд. Ба гуфтаи Азизов ин гурӯҳҳо бештар худи тоҷиконро низ азият медиҳанд. Ядрои ин гурӯҳҳоро киҳо ташкил мекунанд? Дар аввалҳои солҳои 2000 тақрибан ҳамаи гурӯҳҳои ҷинояткор, ки дар солҳои ҷанги дохилии Тоҷикистон дар ин ки-швар бо зӯри аслиҳа, ба истилоҳ “нон” меёфтанд ва дороӣ ҳам ба даст оварда буданд, таҳти назора-ти мақомоти танобкаши кишвар қарор гирифтанд. Мо шоҳиди ҳолем, ки ин нафарон дигар на-метавонистанд дар кӯчаҳо бо худ аслиҳа бигиранд ва барои ин кор тибқи қонун боздошт ва ба ҷазо гирифтор мешуданд. Дар миё-ни онҳо ҷавононе низ буданд, ки аз ду тараф меҷангиданд ва дар солҳои нооромӣ бо ғоратгарӣ одат карда буданд. Вақте ки майдонашон танг шуд, ба ҳайси муҳоҷирони меҳнати рӯ ба Русия оварданд. Барои ҷорӣ кардани нуфузи худ дар соҳаҳои муайян

гурӯҳҳои ҷинояткори тоҷик бо гурӯҳҳои ҷинояткори маҳаллӣ, қафқозӣ ё кишварҳои дигар роҳ ёфта, созишҳои пинҳонии нона-вишта” ҳам ба даст меомад. Ба ин тартиб гурӯҳҳои ҷиноятпешаи тоҷик таҷриба андӯхтанд ва гурги борондида ҳам шуданд. Ин чиз мусаллам аст, ки то ба имрӯз онҳо мустақил нестанд ва гурӯҳҳои маҳаллӣ онҳоро назорат меку-нанд ва ба онҳо супориш ҳам медиҳанд. Авторитетҳои ҷиноии тоҷик дар таркиби гурӯҳҳои муш-тараки миллатҳои гуногун ҳам фаъолият мекунанд. Вале то ҳол дар гурӯҳҳои муштарак тоҷикон нақши роҳбарӣ надоранд. Яке аз чунин шахсон Шуҳрат Яхшиму-родов буд, ки бо гурӯҳҳои маъру-фи ҷиноятпеша ҳамкорӣ мекард. Вай то ба дарёфти унвони “вор в законе” нарасид ва 22 апрели соли 2014 дар синни 47-солагӣ дар рақобатҳои гурӯҳӣ кушта шуд. Авторитетҳои ҷиноӣ ба но-ми худ корхонаву ширкатҳо ҳам доранд ва аз номи ин ширкатҳо доду гирифти хешро танзим мекунанд. Масалан, Яхшиму-родов роҳбари ширкати “Фейр Плей Интернешенал” буд ва бо тиҷорати сангҳои қиматбаҳо низ машғул мешуд. Шуҳрат дар олами ҷиноии Русия соҳиби эътибор буд ва вайро гоҳ-гоҳе барои ором кардани моҷароҳои гурӯҳии тоҷикон ва ё узбекҳо низ даъват мекарданд. Гурӯҳҳои Қафқозро низ дар куштори вай шарик медонанд. Аз Тоҷикистон гурӯҳи “Рустами кӯлобӣ” низ бо Яхшимуродов рақобати ошти-нопазир дошт. Ин нукта низ ҷолиб аст, ки дар Русия дар бай-ни шаҳрвандони Тоҷикистон шахсоне зери унвонҳои эшону шайху ҳоҷӣ низ ба истисмори муҳоҷирон ва судхӯрӣ машғул мешаванд ва бо гурӯҳҳои кишварҳои дигар ҳамкорӣ ме-кунанд.

Бахтовар:Думаи Русияро

метарконам! Суди шаҳри Пензаи Русия

шаҳрванди Тоҷикистон Бахто-вар Фозиловро барои таҳдиди телефонӣ, ки Думаи давлатии Русияро хоҳад тарконд, нимаи аввали солӣ ҷорӣ як сол аз озодӣ маҳкум кард. Шахсе ба идораи полис занг задаву гуфтааст, ки

дар зери бинои Думаи давлатии Русия бомба гузоштааст ва агар барояш пул наоранд, ин биноро мунфаҷир хоҳад кард. Мақомоти Русия мегӯянд, ошкор карда-анд, ки террористи телефонӣ шаҳрванди Тоҷикистон Бахто-вар Ҷумъаевич Фозилов аст, ки аз дохили маҳбас ба полис занг задааст. Ин мақомот намегӯянд, ки ҳувияти Бахтоварро чӣ гуна фош кардаанд. Айбдоршаван-да дар додгоҳ ин иттиҳомро рад кард, аммо сухангӯи Додгоҳи ви-лоятии Пенза Наталя Биченко-ва мегӯяд: «Қаблан, дар ҷараёни тафтиш, вай ба дасти худ баё-нот навишт, ки дарвоқеъ аз як маҳбус телефони ҳамроҳро қарз гирифта, ба навбатдор занг зада-аст ва ҳатто баъдан аз телевизор тамошо кардаанд, ки хабари ӯ чӣ пайомад медиҳад.» Мақомоти Русия мегӯянд, овози Фозилов ва сабти садоии телефони мили-тсия ташхиси фоноскопӣ карда, ба натиҷае расидаанд, ки маҳз ӯ ба идораи полис занг задаву ба таркондани Думаи давлатӣ таҳдид кардааст. Вале мақомоти Русия шарҳ намедиҳанд, ки чӣ гуна Фозиловро пайдо намуда-анд ва маҳз ӯ зери шубҳа афто-дааст. Бахтиёр Фозилов дар ҳоле аз маҳбас занг задааст, ки бо иттиҳоми одамкушӣ ба 10 соли ҳабс маҳкум шуда, аз ин ду сола-шро ба поён расондааст. Акнун ба ҳашт соли боқимонда як соли дигар изофа хоҳад шуд. Вакили дифои айбдоршаванда мегӯяд, Фозилов ба ҳукми додгоҳи шаҳри Пенза розӣ нест, худро бегуноҳ мешуморад ва аз болои ин ҳукм ба додгоҳи болоӣ шико-ят кард. Аммо додгоҳи бознигарӣ ҳукмро бетағйир боқӣ гузошт.

Моҳи марти соли 2013 як шаҳрванди дигари Тоҷикистон, сокини 35-солаи шаҳри Душан-бе дар Санкт-Петербурги Русия баъд аз он боздошт шуд, ки дар ҳолати сархушӣ ба милитсия занг зада, талаб кард, ки агар барояш 300 000 рубл наоранд, фурудгоҳи Пулковоро хоҳад тарконд. Ин занги телефонӣ сабаби қатъи парвозҳо, кӯчондани одамон ва тафтиши бинои фурудгоҳ шуд. Субҳи рӯзи дигар воҳимангезро дар хиёбони Наставникии шаҳр боздошт карданд. Дертар ӯ ба 3 соли ҳабс ва 200 000 рубл ҷарима гирифтор шуд. Соли 2011 як шаҳрванди дигари Тоҷикистон, ки ба воситаи телефон таҳдид карда буд, ки ҳавопаймои шир-кати «Тоҷик Эйр»-ро метарко-над, боздошта шуда буд.

Љангњои худӣ ба худӣ...

Гурӯҳҳои ҷинояткори тоҷик дар Русия гоҳо дар мавридҳои ба ҳам задани манфиатҳояшон бо якдигар вориди даргирӣ ҳам мешаванд. Масалан, ду гурӯҳи маъруфи тоҷик ба раҳбарии Мустафо ва Зайди Ванҷӣ дар

рақобатҳои байни худ якдигарро куштаанд. Ин ду гурӯҳ мусаллаҳ буданд. Мустафо дар солҳои баъд аз ҷанг дар зиндони Ёвон чанд сол зиндонӣ буд. Баъд аз раҳои ба Русия рафт ва ба яке аз авторитетҳои ҷиноӣ табдил ёфт. Гурӯҳҳои ҷинояткори тоҷик дар бархе ҳолатҳо ҳамдиёрони худро азият мекунанд. Гурӯҳи Мустафо бо гурӯҳи Зайди ванҷӣ (Зайниддин) дар бозори Вик-тория тақрибан ду соли пеш ба ҳам дарафтоданд. Масъалаи баҳси онҳо, ба гуфтаи ҳолдонҳо, 100 ҳазор рубли русӣ буд. Ин ду гурӯҳ ба шадидтарин шева бо якдигар бархӯрд карданд ва маълум шуд, ки ҳар ду ҷониб бар зидди якдигар аслиҳаро ба кор бурдаанд. Дар ин задухӯрд Зайди ванҷӣ ва аз гурӯҳи Мус-тафо ду нафар кушта шуданд. Ин ҷангро оғози рақобатҳои гурӯҳи Ванҷ бо гурӯҳи Душанбе бо сардории Мустафо арзёбӣ ме-кунанд. Ин рақобат бо куштори Мустафо дар шаҳри Кострома сабаб шуд. Вале афроди огоҳ дақиқ намедонанд, ки кушан-даи Мустафо кадом гурӯҳ ё нерӯ буд. Дар бораи рақобати Муста-фо бо гурӯҳҳои ҷиноии чеченҳо низ сару садоҳо ҳаст чун Муста-фо дар Кострома як база дошт. Мустафо ба Шуҳрат Яхшимуро-дов итоат мекард. Баъд аз кушта шудани Мустафо яке дигар аз аъзои маъруфи Зайди ванҷиро, ки аз вай ном бурда намешавад, алоҳида ба ҷое даъват кардаанд ва дар танҳоӣ ҳадафи тир қарор додаанд.

Бозгашти онњо хатар дорад...

Гурӯҳи Шамси испечакӣ низ дар Маскав шинохташуда аст. Ин гурӯҳ дар солҳои 2004-2005 дар бозори Черкизовои Маскав ташкил ва қаблан мақсадаш гӯё нигаҳбонии тоҷирони тоҷик буд. Барои ин чун «криша» ҳақ мегирифт. То баста шудани ин бозор дар “разборкаҳо” шир-кат мекард. Ба гуфтаи баъзе аз муҳоҷирони меҳнатӣ чанд тан аз аъзои ин гурӯҳ ҳанӯз дар бозорҳои Садовод ва Любли-нои Маскав фаъолият доранд. Бештар ба дуздиву роҳзанӣ машғуланд. Оқибат ӯро бо чор нафар ҳаммаслаконаш барои ду-здидани як кӯдаки яҳудии доро ва талаб кардани маблағи калон боздошт карда, равонаи маҳбас кардаанд. Шабеҳи ин гурӯҳҳо ҳанӯз ҳам амал мекунанд. Онҳо барои ба даст овардани маблағ аз куштани бародар ва ҳамдиёри худ рӯ наметобанд. Натиҷаи ама-ли онҳо тавре дар боло овардем ва ба мотамсаро табдил ёфтани хонадоне анҷом меёбад. Бозга-шти ин гурӯҳҳо ба Ватан низ ха-тар дорад. Онҳоро танҳо метавон ҳабс карду ҷазо дод...

Иззатбеки ИДИЗОД, «Точикистон»

Тољикон дар олами љиноии Русия

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН САЊИФАИ ТАЪРИХ10

Неруњои асосии њаракат-кунандаи тамоми њодисањои њарбию сиёсӣ дар минтаќа дар охири асри XIX пеш аз њама раќобати англисию русӣ буд. Њаракатњои “пе-роњансафедон” (чунин номи-да буданд ањолии мањаллӣ афсарони русиро) бояд ба “бузургтарин гавњари импе-рияи англисӣ”- Њиндустон хавф эљод мекард.

Лондон аз тақдири “чаноҳи (фланги) ҷанубии худ сахт дар таҳлука буд”, ки ин кор ба гузаштҳои зиёде нисбати Русия дар мавриди сиёсати аврупоӣ оварда расонид. То таъси-ри фаъолияти англисҳо танҳо ҳудуди бетараф – даштҳо ва биёбонҳои Туркманистон монда буд. Барои ин сарзамин солҳои 70-80 асри XIX муҳорибаи асосӣ оғоз гардид.

“Фронти махфӣ” дар биёбон

Маркази корҳои инфиҷории англисӣ нисбати Туркмани-стон шаҳри Машҳад дар шимо-ли Эрон буд. Пас аз он ки дар соли 1869 ба он ҷо поручики хадамоти англисӣ-ҳиндӣ Гилла ташриф оварда буд, ба ин шаҳр афсарони зиёди англис ома-да буданд. Резиденти британӣ дар шаҳри Машҳад Аббос-хон дар он вилоятҳое, ки афсарони англис иваз мешуданд, аз рӯи силсила “солномаи силсилавӣ” ҷорӣ карда буд: ҳамин тавр соли 1872 – “соли капитан Марч”, соли 1873 –“соли полковник Бейкер”, соли 1874 – “соли ка-питан Нэпир” ва соли 1875-ро “соли полковник Мак-Грегор” номида буд. Ҳаминро бояд дар назар дошт, ки ин номҳои сарва-рони гурӯҳҳо ва резидентураҳои иктишофӣ буданд!

Забт гардидани Хива аз ҷониби қӯшунҳои русӣ дар соли 1873 англисҳоро боз ҳам зиёд-тар ба воҳима андохт ва онҳо дар Осиёи Миёна макру ҳилаи худро фаъолтар карданд. Худи ҳамон соли 1873 полковник Бейкер, капитан Клейтен ва лейтенант Гилл муддати дароз ба “омӯзиши илмӣ”-и ҳавзи дарёи Атрек дар сарҳади Форс ва Туркманистон машғул шуданд. Баъди бозгашт аз сафар полковник Бейкер ба ҳукумат “Маълумотномаи сиёсӣ ва стратегиро дар бораи Осиёи Миёна” пешниҳод кард, ки дар он сифатҳои баланди ҷангии туркманҳоро, ки бо “аслиҳаи бирмингемӣ мусаллаҳ буданд” қайд карда, хотирнишон намуд, ки бо сарварии аврупоиҳо, яъ-не афсарони англис ин “яксаду бист ҳазор савораҳои олиҷаноб сарзамини бузургеро муҳофизат карда метавонанд”. Ба ростӣ, полковник Бейкер барои чӣ, киро ва аз кӣ муҳофизат кар-дани “савораҳои олиҷаноби туркманро” аниқ накарда буд,

вале тамоми мазмуни маълу-мотнома ба хулоса меовард, ки Англияро аз Русия. Маҳз дар ҳамин давра барои онҳое, ки ба манфиати империяи Британия розӣ буданд, адои вазифа намоянд, ба Туркмани-стон аз Ҳиндустон ва Туркия миқдори зиёди аслиҳа (“аслиҳаи бирмингемӣ”) дастрас мегар-дид. Аз дунболи Бейкер дар сарҳадҳои Туркманистон Нэпир – писари сарфармондеҳи арти-ши англисӣ-ҳиндӣ, фелдмар-шал Нэпир Магдалский пайдо шуд. Аз ҷониби ӯ корвони шаш ҳазор аслиҳа боркардашуда аз Эрон ба Марв фиристода шуд. Эмиссари пуртоқат инчунин, дар баҳри Хазар бо киштигардӣ ва ҷойгиршавии қӯшунҳои рус дар соҳили он шинос шуд.

Ҳамаи ин зӯрзаниҳои ҳарбӣ-сиёсии британӣ боиси он шуд, ки дар моҳи марти соли 1874 ҳукумати русӣ «Дастуруламали муваққатиро дар хусуси идора-кунии ҳарбии волигии шуъбаи ҳарбии Закаспийи Кафкоз” ҷорӣ кунад. Ба ҳайати он аз заминҳои соҳили шарқии баҳри Хазар сар карда, то сарҳадҳои қаламрави хивагӣ ва дарёи Атрек дар ҷануб ҳама шомил шуда бу-данд. Байни сардори шуъбаи За-каспий ва сарварони қабилаҳои туркманӣ (пеш аз ҳама, қабилаи калонтарин “теке”) дар хусуси барқароркунии муносибатҳои сулҳхоҳонаю дӯстона мукоти-ба оғоз шуд. Моҳи апрели соли 1874 текинҳо ба сардори шуъ-баи Закаспий мактубе ирсол доштанд, ки аз омода будани онҳо баҳри иҷрои фармонҳои ӯ шаҳодат медод. Дар муносибат бо аҳолии Ахал-Така дар сито-ди волигии қафқозӣ нақшае кор карда баромада шуд, “ба ҳалқ пешниҳод карда шавад, ки аз байни худ намояндаеро ин-тихоб кунанд, ки ҳамчун узви ягонаи муносибатҳои тамоми қабила бо сардори шуъбаи За-каспий хизмат намояд” ва ба-рои вазъияти маҳаллӣ масъул бошад. Барои номзадӣ ба ин вазифа яке аз хонҳои обрӯманди текинӣ – Нурбердӣ-хон пешниҳод гардид. 30 май нои-би шоҳи Ҳиндустон Литтон ба ҳукумати Лондон барқияе фи-ристод, ки дар он дар бораи азми кӯмак ба туркманҳо ба воситаи

Кветт ва Машҳад бо мақсади он ки оқибат Туркманистон-ро ба Афғонистон ҳамроҳ на-мояд, ирсол буд. Ҳамзамон бо нақшаи Литтон дар бораи “наҷоти” Туркманистон са-фири Британияи Кабир дар Теҳрон ҳам машғул буд. Ӯ дар бораи воҳаи Марв се варианти “ихтиёрӣ”-ро пешниҳод карда буд: барқароркунии ҳукумати англисӣ дар Марв тавассути истилогарӣ; воридкунии Марв ба Афғонистон ва иҷозати гу-зариши Марв ба Эрон. Бояд гуфт, ки худи аҳолии Марв ба ҳеҷ кадом аз ин нақшаҳо розӣ набуданд.

“Картаи њиндӣ”-и Петербург

Вазъият дар Туркманистон махсусан дар давраи муноқишаи русию туркии солҳои 1877-1878 муташанниҷ гардида буд. Бо кӯмаки ҳукуматдорони Англия ба Осиёи Миёна намояндаго-ни гуногуни салтанати туркӣ бо тарғиби ҳаракатҳои зиддирусӣ ва исломгароӣ ташриф оварда буданд. Сарвазир Биконсфилд 22 июн ақидаи худро ба таври хаттӣ ба подшоҳ Виктория чу-нин пешниҳод карда буд: “Бояд ба Русия аз ҷониби Осиё ҳамла оварда шавад ва подшоҳзан бояд ба артиши худ супориш диҳад, ки Осиёи Миёнаро аз москвагиҳо тоза созанд...”. Дар доираи ҳукуматдорони англисӣ дар бораи ҷанги бузурги Англия бо Русия дар ҳудуди Осиёи Миё-на гуфтугӯӣ ҷиддӣ мерафт.

Дар натиҷаи анҷумани берлинӣ (июн-июли соли 1878) таҳти фишори давлатҳои аврупоӣ ва пеш аз ҳама Англия, Русия маҷбур буд ки аз қисми зиёди таслимоти империяи Усмонӣ баъди мағлубияташ дар ҷанги солҳои 1877-1878 мувофиқи сулҳи Сан-Стефан даст кашад. Дар натиҷа Пе-тербург ба хулоса омад, ки боз мисли бист сол қабл “картаи ҳиндиро” бозӣ кунад ва аз нав ба “бузургтарин гавҳари импери-яи англисӣ” хавф эҷод созад. Бо ин мақсад ҳалнома эҷод шуд, ки баҳори соли 1879 аз истеҳкоми русӣ дар дарёи Атрек дар воҳаи Ахал-Така дастаҳоии ҳарбиро ба ҳаракат дарорад. Мақсади

асосӣ қалъаи Денгил-Теппа буд. Дар ин ҷо пешвои қабилаи текинҳо ва эшони асосии онҳо ҳузур доштанд. Дар гузориши аз ҷониби император ба тасвибра-сондаи сардори Штаби асосӣ баён гардида буд, ки ишғоли воҳаи Ахал-Текин мақсади яго-на набуда, балки “муҳимтарин қадам барои ҳалномаи қатъӣ дар масъалаи Марв ва сарбасташа-вии сарҳадотамон бо қаламрави Эрон, Афғонистон ва Бухоро ба шумор меравад”. Аммо ҳукумат дилхоҳ ҳаракати ҳарбиро ба сӯи Марв қатъиян манъ мекард ва чунин меҳисобид, ки “тасарру-фи ин мавзеъ аз ҷиҳати сиёсӣ ва махсусан аз ҷиҳати иқтисодӣ бефоида аст.”

Моҳи марти соли 1880 ҳукумат дар бораи юриш ба воҳаи Ахал-Така ҳалнома қабул кард. Сарфармондеҳ генерал М.Д.Скобелев буд.

Барои осонтар гардидани чу-нин экспедитсия чунин ҳал шу-да буд, ки дар баробари ҳаракати қӯшун дар қаъри биёбон роҳи оҳан ҳам сохта шавад.

“Фирмаи Дековилл роҳи кӯчондашавандаи худро би-дуни шпала (такягоҳи релс) пешниҳод кард. Сармоядори амрикоӣ Берк омодагӣ зоҳир кард, ки то 1 сентябри соли 1880 аз халиҷи Михайловский то Қизил-Арват дар масофи 200 чақрим (212 км) бо кафолати ҳамлу нақли 600 ҳазор пуд дар як сол аз ҳисоби худаш роҳ созад”. Илова бар ин, маълум гардид, ки амрикоӣ омода буд, ки роҳи оҳанро то Ҳироту Қандаҳори Афғонистон идома дода, дар он ҷо онро бо роҳи англисҳо пайваст кунад, вале бидуни иштироки муҳандисони русӣ. Ӯ пешниҳод кард, ки релсҳо ва таркиботи ҳаракатдиҳадаро аз ҳисоби роҳҳои зараровари қисмати иёлоти ғарбии ИМА дар 14 киштӣ ба баҳри Хазар оваранд. Баъдан маълум гардид, ки Берк бо ин васила мехостааст ба англисҳо дар мақсади вуруда-шон ба Осиёи Миёна кӯмак ку-над. Аз ин рӯ, пешниҳоди ӯ низ инкор карда шуда, дар натиҷа ин кор ба дӯши баталони роҳи оҳансозӣ вогузор карда шуд. Поезди махсуси ҷобаҷокунанда ташкил дода шуд, ки аз 27 ва-гони дутабақа иборат буда, ба-рои шароити зиндагӣ мусоид гардида буд, яъне бо ҷойи хоб, ошпазхона, устохона, вагон ба-рои қабули бемор, ибодатхона, телеграф ва ғайра муҷаҳҳаз буд. Усули “амрикоии” ҷо ба ҷокунӣ дар поезд бо ҳамаи зарурият татбиқ шуда буд. Ин имкон медод, ки бо 500 нафар коргар дар як рӯз шаш чақрим роҳ тай карда шавад.

23 декабр қӯшун таҳти фармондеҳии М.Д.Скобелев ба қалъаи Геок-Тепе расид ва онро иҳота кард. Муҳосира бештар аз се ҳафта давом ёфт. 12 январи соли 1881 баъди таркиши мина

дар зери девори қалъа, ки сар-бозони қисми муҳандисӣ ба кор андохта буданд, кӯшиши ҳуҷуми умумӣ оғоз гардид. Бо хотимаи амалиёти ҳарбӣ дар моҳи майи соли 1881 воҳаи Ахал-Текин ба шуъбаи ҳарбии Закаспий дохил карда шуд ва шомили вилояти Закаспий гардид. Аммо қисмати шарқии Туркманистон, яъне воҳаҳои Теҷен, Марв ва Пенҷен мустақилияти худро ҳифз до-штанд. Ба аҳолии Каахка, Ду-шак ва Сарахс, ки дар остонаи Теҷен қарор доштан, даъвои беасосро Эрон ба миён овард. Барои он ки аҳолии маҳаллӣ ба ҳукумати Эрон тобеъ бошанд, ҳукуматдорони эронӣ иншо-оти системаи обёриро вайрон карданд ва ҷараёни обро аз майдонҳои туркманҳо тағйир доданд. Дар Ашкобод яке аз паси дигаре намояндагони ин маҳалҳо бо арзу шикоят аз ҳамсояҳои ҷанубиашон ташриф меоварданд. Билохира 9 декабри соли 1881 созишномаи сарҳадии русию эронӣ ва ҳамроҳшавии ихтиёрии Душак ва Каахка ба империяи Русия ба имзо расид.

Дар ҳамин вақт дар воҳаи Марв байни дастаҳои гуно-гунтамоюл муҳорибаҳои сиёсӣ оғоз гардид. Ин кор ҳам биду-ни ҷустуҷӯи агентии англисӣ ҳаллу фасл нагардид. Ба Марв мухбири рӯзнома “Дейли Нюс” – O.Донован ташриф оварда, худро намояндаи расмии Бри-танияи кабир муаррифӣ кард ва роҳбарони қабилаҳои туркман-ро рӯйрост алайҳи Русия иғво меангехт. Аммо бадии репертёри лондонӣ дар он буд, ки мутакаб-бирона худро роҳбари пешвоё-ни туркманҳо нишон дода, та-вассути машруботи сахттаъсир ҳамеша сархушӣ ва руҳбаландӣ нишон медод, ки дар ниҳояти кор сахт қарздор гардида, аз та-рафи туркманҳои ҳанӯз тобеъ нагардида ба маҳбас кашида шуд. Муҳаррири “Дейли Нюс” маҷбур шуд бо илмоснома ба са-фири русӣ муроҷиат карда, дар бораи наҷоти рӯзноманигори майзада мусоидат кунад. Дар ниҳояти кор О.Донован бо посбонони махсус ба Машҳад интиқол дода шуд, ки тавассути консули англисӣ қарзҳои худро бармегардонад. Бино ба ахбори шоҳидон “дар охирон лаҳзаҳои сафар О.Донован дар ҳолати сахти ҳаяҷону шӯриш шамшер-ро алвонҷ дода таҳдид кард, ки бо сардории қӯшунҳои англисӣ боз ба Марв бармегардад”.

1 январи соли 1884 маҷлиси намояндагони халқӣ дар бораи ҳамроҳшавии воҳаи Марв ба Русия ҳалнома бароварданд. Ба Марв имконияти худидоракунӣ пешниҳод карда шуд.

Аз ҳамон замон тамоми ҳудуди Туркманистон ба ҳайати Русия шомил гардид.

Виктор ДУБОВИТСКИЙ,доктори илми таърих

РОЊ АЗ МИЁНИ РЕГЗОР

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 11ЧЕЊРА

Масъули гўша Ёрмуњаммади Сучонї. • E-mail: rahimzoda@pressa.tj

Таќвими

18 сентябр МИХАИЛ АБДУРАҲМОНОВ (1934), 80 - солагии зодрӯзи

рассом, Ходими шоистаи ҳунари Тоҷикистон. АЛЕКСАНДР МЯСНИКОВ (1899-1965), 115- солагии

зодрӯзи доктори илми тиб, профессор, Ходими шоистаи илми Тоҷикистон.

ҲАБИБУЛЛО ТАҒОЕВ (1939-2001), 75- солагии зодрӯзи олими соҳаи иқтисод.

МАЪМУРҶОН ШАРИФОВ (1954), 60- солагии зодрӯзи генерал-майор.

19 сентябр АБДУМУСОБИР БОБОЕВ (1949), 65- солагии зодрӯзи

олими соҳаи кишоварзӣ. САОДАТ МУҲАММАДҶОНОВА (1939), 75- солагии

зодрӯзи олимаи соҳаи тиб. МУҲИДДИНҶОН МӮҲСИНОВ (1939-2001), 75- солагии

зодрӯзи доктори илми тиб, профессор. ҲОШИМ РАҲИМОВ (1954), 60- солагии зодрӯзи кино-

актёр.ТЕМУР УСМОНОВ (1924-1998), 90 - солагии зодрӯзи

собиқадори матбуот.

20 сентябр ФИРДАВС АСОЗОДА ( 1939), 75- солагии зодрӯзи шоир.ҶАЛОЛ ИКРОМӢ (1909-1993), 105- солагии зодрӯзи На-

висандаи халқии Тоҷикистон, дорандаи Ҷоизаи давлатии ба номи Рӯдакӣ.

САЪДУЛЛО МИРСАИДОВ (1934), 80- солагии зодрӯзи Рассоми халқии Тоҷикистон.

ДОМУЛЛОҶОН МУРТАЗОЕВ (1934-2006), 80- солагии зодрӯзи олими соҳаи математика.

ҒАНИҶОН МУҲАММАДИЕВ (1949), 65- солагии зодрӯзи олими соҳаи биология.

ҶАВЛОН НАҶМИДДИНОВА (1939), 75- солагии зодрӯзи адабиётшинос.

ЮЛДОШ САФАРОВ ( 1934), 80- солагии зодрӯзи адабиёт-шинос, профессор.

СОБИР ЮНУСОВ (1934), 80- солагии зодрӯзи олими соҳаи биология.

21 сентябрНЕЪМАТҶОН АШӮРОВ (1904-1973),110- солагии зодрӯзи

арбоби ҳизбию давлатӣ.БӮРӢ ҚОБИЛОВ (1904-1985), 105- солагии зодрӯзи пах-

такор, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ.

22 сентябрНИЗОМИДДИН ТУРСУНОВ (1934-2007), 80- солагии

зодрӯзи олими соҳаи техника (кишоварзӣ).

24 сентябрСЕРГЕЙ АВЕРЯНОВ (1924-1981), 90- солагии зодрӯзи са-

рояндаи оркестри ҳарбӣ, Ҳунарпешаи шоистаи Тоҷикистон. АНАТОЛИЙ МАНСУРОВ (1939), 75- солагии зодрӯзи

олими соҳаи техника.ҲАЗРАТҚУЛ ФАЙЗИЕВ (1924-1997), 90- солагии зодрӯзи

нависанда, Корманди шоистаи маданияти Тоҷикистон.ЛЮБОВ ФРОЛИКОВА (1949), 65- солагии зодрӯзи рассом.

Соли равон яке аз нахус-тин бањрнавардони зерио-бии тољик дар Уќёнуси Ором, яке аз аввалин дипломатњои Тољикистон дар солњои чилу-ми асри бистум, корманди њизбӣ ва давлатӣ Абдуќодир Сангинов садсола мешавад.

Фарзандони Абдуқодир Сангинов, хоссатан нахустпи-сари ӯ, дипломати собиқадори тоҷик Тоҳир Абдуқодирович Сангинов ҷиҳати огоҳии комил пайдо кардан аз фаъолиятҳои падар, ки дар ҷавонии онҳо аз олам рафта буд, аз бойгониҳои шаҳрҳои Маскаву Санкт-Пе-тербург хеле ҳуҷҷату санадҳоеро дастрас кардаанд. Ман, ки солҳои ҷавониям борҳо аз суҳбати Абдуқодир Сангинов файзёб гардида ва фазилатҳои инсониву муҳассаноти ахлоқии ӯро нек дарёфта будам, дар арафаи садумин солгарди ин марди зиндаёд бо фарзандони ӯ суҳбатҳое дар мавриди зиндагӣ ва фаъолияти кории падарашон доир намудам ва бо ҳуҷҷатҳои дастрасшуда шинос гардидам. Ин амр боис шуд, ки лаҳзаҳое чанд аз рӯзгору пайкари ин пи-сари содиқи халқу диёрамон рӯи сафҳа оянд. Абдуқодир Сангинов соли 1914 дар маҳаллаи Дукчигарии шаҳри Конибодом дар оилаи косиби яккадаст¬¬-ҳунарманди аро-басоз ба дунё омада, мактаби ҳафтсола ва факултаи коргари-ро дар зодгоҳаш хатм намуда-аст. Ӯ бармаҳал аз волидайнаш ятим монда, азобҳои сахт ме-кашад. Фаъолияти меҳнатиаш соли 1932 ба сифати котиби кумитаи ноҳиявии Иттифоқи касабаи коркунони маорифи Конибодом оғоз ёфт. Баъдан ӯ солҳои 1933-34 корманди иттифоқи касабаи коркунони саноати шаҳри Сталинобод буд. Моҳи сентябри соли 1934 Ко-миссариати халқии маорифи РСС Тоҷикистон қобилияти ҷавони бистсоларо ба назар гирифта, ӯро барои таҳсил ба ЛИФЛИ (Институти фалса-фа, забоншиносӣ ва таърихи Ленинград) фиристодааст. Ӯ баъди ду соли таҳсил дар фа-култаи забоншиносӣ соли 1936 ба ҷумҳурӣ баргашта, муддате ба ҳайси тарҷумони Комиссариа-ти савдои РСС Тоҷикистон ва ҳамзамон муаллим –тарҷумони курсҳои Тоҷиксавдо ва алоқа фаъолият мекунад. Тирамоҳи соли 1936 бо даъвати КМ ЛКСМ Тоҷикистон ва комис-сариати ҳарбии шаҳри Стали-нобод Абдуқодир Сангиновро дар қатори нахустин даҳ нафар тоҷикистонии узви комсомол ба таълимгоҳи баҳрнавардии зе-

риобии ба номи С. М. Киров ба шаҳри Ленинград фиристоданд. Тибқи маълумотномаи Бойго-нии давлатии флоти ҳарбӣ-баҳрии Русия, ки соли 2013 ба писари аршади Абдуқодир Сангинов дастрас гардид, вай-ро баъди таълими махсус до-дан аз рӯи ихтисоси барқчӣ-штурман ба киштии зериобии “Щ-101”-и Флоти Уқёнуси Ором ба шаҳри Владивосток фиристодаанд ва ӯ дар вазифаи баҳрнаварди одӣ хизмат карда, то ба рутбаи капитан-лейтинант расидааст. Киштии зериобии “Щ-101” соли 1932 сохта шу-да, аз бузургтарин киштиҳои флоти Уқёнуси Ором буд. Бино ба ҳуҷҷатҳои бойгонӣ, киштии мазкур дар солҳое, ки Санги-нов дар ҳайати он хидмат дошт, чил рӯз пайваста зери об (би-дуни баромадан бар рӯи баҳр) шино кардааст, ки дар он айём ин нишондиҳандаи беҳтарини баҳрнавардии зериобӣ бу-дааст. Барои ин корнамоӣ ҳайати киштӣ бо мукофотҳои ҳукуматӣ, аз ҷумла, А. Санги-нов низ бо ифтихорномаи Ку-митаи Марказии Комсомоли Умумииттифоқӣ қадрдонӣ шу-даанд. Моҳи апрели соли 1939 баъди се соли хидмати ҳарбӣ дар флот баҳрнаварди ботаҷриба Абдуқодир Сангинов бо рут-баи техник-интенданти дараҷаи 2-юм ба пойтахт баргашта, дар комиссариати халқии маорифи Тоҷикистон ба вазифаи сардори раёсати маорифи сиёсӣ таъйин гардид. Дере нагузашта, ӯро ба кори ҳизбӣ гузарониданд. Дар солҳои 1939-40 вай дастурдеҳи шуъбаи ҳарбии кумитаи ҳизбии вилояти Сталинобод буд. Абдуқодири ҷавон солҳои 1940 – 1942 ба ҳайси мудири шуъбаи ҳарбӣ ва ҳамзамон узви бюрои кумитаи ҳизбии вилояти Ста-линобод кор кард. Ин вазифа, хоссатан дар ибтидои Ҷанги Бу-зурги Ватанӣ хеле пурмасъулият буд ва на ҳар касро ба иҷрои он муносиб медиданд. Дар тавси-фномае, ки онро Котиби Ку-митаи Марказии Ҳизби Ком-

мунистии Тоҷикистон Шилкин 22 апрели соли 1942 имзо кар-дааст ва он миёни ҳуҷҷатҳои Бойгонии давлатии таърихи сиёсиву иҷтимоии Русия дар Маскав маҳфуз аст, ба фаъоли-яти Абдуқодир Сангинов баҳои баланди сиёсӣ дода шудааст. Соли 1942 Абдуқодирро аз ва-зифаи мудири шуъбаи ҳарбии кумитаи ҳизбии вилояти Ста-линобод ғайричашмдошт ба кори дипломатӣ ба Эрон эъ-зом кардаанд. Фарзандонаш ба хотир меоранд, ки падарашон дар бораи ин давраи фаъолияти худ ҳеҷ гоҳ ба таври муфассал ба онҳо нақл накардааст ва аён буд, ки он фаъолият бо сир-ри давлатӣ алоқае доштааст. Танҳо ҳамин ба онҳо маълум буд, ки фаъолияти диплома-тии падар дар намояндагиҳои дипломативу консулии СССР дар шаҳрҳои Теҳрон, Табриз ва Исфаҳон ҳафт сол, яъне то соли 1949 тӯл кашидааст. Дар бораи хидматҳои ҳафтсолаи А. Сангинов ба ҳайси дипломати Шӯравӣ ҳуҷҷатҳои расмӣ хеле каманд, ки шояд ба махфияти он фаъолият марбут бошад. Дар ин маврид нахустписари хона-дон – Тоҳир Абдуқодирович изҳор дошт: “Ман диплома-ти касбӣ ҳастам ва медонам, ки ҳар як дипломат дар ҳар ду ё се сол аз аттестатсия ме-гузарад, ҳангоми пешрафт дар хизмат ва додани рутбаи навбатии дипломатӣ барои ӯ тавсифномаҳои навтарин ме-нависанд ва чунин ҳуҷҷатҳо дар бойгонии Вазорати корҳои хориҷӣ ҳифз карда меша-вад. Дар бойгонии Вазорати корҳои хориҷии Русия (собиқ СССР) танҳо анкета (савол-нома), шарҳи ҳол ва сурати падар маҳфуз мондааст, вале ҳуҷҷатҳои дигар, ки ба фаъоли-яти дипломатии он кас равшанӣ андозанд, бароям дастрас на-гардид. Муроҷиати ман ба бойгониҳои Хадамоти развед-каи хориҷӣ, Хадамоти феде-ралии амният ва Сарраёсати разведкаи Вазорати мудофиаи Русия низ натиҷа надод ва ходи-мони онҳо дар суҳбатҳои хусусӣ гуфтанд, ки ҳуҷҷатҳои бойго-ниашон барои 100 сол ё абадӣ пӯшидаанд”. Назар ба шарҳи ҳол, Абдуқодир Сангинов ди-пломати одӣ набуд, зеро ӯ ба Эрон дар арафаи конференсияи Теҳрон (1943) бо дониши хеле мукаммали забонҳои форсиву русӣ ва мусаллаҳ бо назарияи марксистӣ фиристода шуда-аст. Сониян, мақоми Эрон дар солҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ чун кишвари мизбони ҳамоиши сарони давлатҳои эътилофи

(Давомаш дар сањ.17)

Дипломат ва бањрнаварди зериобӣ

ё ҳадиси рӯзгори пурмаонии як тоҷик

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН12

Барњам мехўрадИљора медињам

ТАБЛИЃ

• Хона иборат аз 7 ҳуҷра, 12 сотих замин, дорои қубурҳои обгузар аст, ноҳияи Рӯдакӣ (ноҳияи Ленинский) шаҳраки Навобод наздикии Фурудгоҳи Айнӣ. Тел. 98-523-00-45

• Хона иборат аз 5 ҳуҷра, до-лон, масоҳати истиқоматӣ 126 кв.м., 7 сот. замин, қубури об-гузар, системаи гармидиҳӣ, об доимӣ, дар маркази шаҳр, кӯчаи Шевченко, дар пушти Вазорати тандурустӣ (Мин-здрав). Тел. 900-78-02-20

• 3-ҳуҷрагӣ, Фурудгоҳи куҳна 24, хонаи 42. Тел. 915-25-86-85

• Таъҷилан! 3-ҳуҷрагӣ, ошё-наи 1, хонаи 5 қабата, дар ҳолати хуб. Тел. 900-85-60-99

• 2-ҳуҷрагӣ, 60кв.м., ошёнаи 2, хонаи 2қабата, таъмиршуда, дар назди «Голубой экран». Тел. 904-16-21-21

• Тарабхона дар ноҳияи «Текстилкомбинат», суроға дар пеши дарёи Душанбинка. Тел. 919-01-70-35, 900-20-04-46

•Панҷара, панҷараи оҳанин, дарвоза, дарвозаҳои оҳанин, пештоқ, қатораи панҷараҳо, ароба месозем. Тел: 918-44-02-33, 935-44-02-33, 907-44-02-33

•Насби антенаи моҳворавӣ- Андрей. Тел: 918-76-74-08

• Адвокат, ёрии ҳуқуқӣ дар корҳои оилавӣ, ҷиноятӣ, иқтисодӣ, гражданӣ, рӯёнидани қарз, ҳимояи қарздор, бастани шартномаҳо. Тел. 93-445-97-97, 917-96-75-57

•Даромади иловагӣ ва саломатӣ. Тел. 93-355-30-04, 90-505-65-04

• Ташхиси ҷо ба ҷогузории Windows ва таъмири компютерҳо. Тел. 905-300-666

• Таъҷилан мефурӯшам! 100 оилаи замбури асал. Тел. 918-24-04-49!

•Маркази тибби халқии “Кимиёи саодат”: ҳамаи на-муди паразитҳо, кирмҳо ва гиҷаҳо “шлакҳо”, дисбакте-риоз, сангҳои рӯда, (лямбля, остритса, аскарида ва ғ.) табо-бат мекунад, суроға: н.Рӯдакӣ, ҷамоати Зайнабобод, деҳаи Сароб (Коммунизми пешта-ра), тел: 901-500-760, 919-01-71-73, 917-33-33-55, 918-12-52-12

• Холу озахҳоро бе ҷарроҳӣ рафъ менамоем. Тел: 95-152-79-77

•Дафтарчаи имтиҳонии Икромов Фирдавс, ки он соли 2013 аз тарафи Дониш-кадаи соҳибкорӣ ва хизмат аз рӯи ихтисоси технология ва низоми иттилоотӣ дар иқтисодиёт дода шудааст, би-нобар гум шуданаш беэъти-бор дониста шавад.

•Шиносномаи гумшуда ба номи Мирзоев Фарҳод Афзал-шоевич, бе эътибор дониста шавад.

•Шартномаи хариду фурӯши гумшуда ба феҳрасти 8Д-1816, ки 08.05.1999, дар идораи Нотариалии н. Фрун-зеи ш. Душанбе оиди суроғаи кӯчаи Испечак-2, М-11, х. 3,

ҳуҷ. 15, ба номи Саидова Идимоҳ Роибовна ба расмият дароварда шуда буд, аз эъти-бор соқит дониста шавад.

• Аттестати гумшуда бо № А-152550, ки онро соли 1994 мактаби миёнаи №4 ш. Ду-шанбе ба Ҳусейнова Махфи-рат Пулотовна додааст, бе эъ-тибор дониста шавад.

•Ҳуҷҷатҳои гумшудаи ронандагӣ оиди таҳсил дар мактаби ронандагӣ ки онро соли 2014 Мактаби муттаҳидаи техники ш. Кӯлоб, ба номи Алиев Ҷомӣ Рамазо-нович додааст, бе эътибор до-ниста шавад.

•Шиносномаи техникӣ ва шартномаи туҳфаи хонаи истиқоматӣ дар феҳристи таҳти №1Ш-43, ба қайд ги-рифта шудааст, дар КФББТ-и ш. Душанбе, № 6662, аз 26.01.2010 ба номи Шарипова Фотима Мирзоевна, бо суроғаи кӯчаи Абдулло Назар (Хлопзаводская) хонаи 408, аз сабаби гум шуданаш бе эъти-бор дониста шавад.

• Билети ҳарбии гумшуда, ки онро соли 2005 Комисса-риати ҳарбии Ленинский, ба Абдураҳмонов Фарҳод Худойқулович додааст, бе эъ-тибор дониста шавад.

•Шиносномаи гумшуда, се-рияи ОА аз шаҳрванди Афғонистон ба номи Муҳаммад Азам Муҳаммад Аслам, бе эътибор дониста шавад.

•Шартномаи хариду фурӯши гумшудаи хона, бо № 9Д3791 аз 1.10.1993 сол, ба номи Панфилова Татьяна Владимировна бо суроғаи кӯчаи К. Партизан, х. 4, ҳуҷ. 5 «А», бе эътибор дониста ша-вад.

•Шиносномаи техникии гумшуда бо реестри №4668, шартномаи хариду фурӯши хонаи истиқоматӣ дар феҳрасти таҳти № 1Ш-1165, аз 23.12.2011, бо суроғаи кӯчаи Парвин, хонаи 60 ба номи Одинаев Суҳроб Рустамович бе эътибор дониста шавад.

•Дипломи гумшуда бо №437142 аз 19- майи соли 1989, ки онро Донишкадаи тарбияи ҷисмонии Тоҷикистон ба номи М.И. Калинин ба Шлейхер Иван Васильевич додааст, бе эъти-бор дониста шавад.

•Дипломи гумшуда бо №830874 аз 23 июни соли 1988 ки онро Донишкадаи Давла-тии Санъати РСС Тоҷикистон ба номи Шлейхер Раиса Фай-зулоевна додааст, бе эътибор дониста шавад.

•Шиносномаи гумшудаи шаҳрванди Афғонистон, ОА 2147716, ба номи Зафар Муҳаммаданвар, бе эътибор дониста шавад.

•Шаҳодатномаи гумшудаи РЯМ 0430104245, РМА 045259343, ки онро соли 2012 Нозироти андози н. Сино ш. Душанбе ба Машрабова Ри-солат Хокимназаровна дода-аст, бе эътибор дониста ша-

вад. •Шаҳодатнома ба номи

Ҳасанова Комила Латифовна, РМА 025235568, РЯМ 0230029521, аз сабаби гум шу-данаш аз эътибор соқит дони-ста шавад.

•Шаҳодатномаи гумшудаи ҶДММ «АРХ-Дизайнн», воқеъ дар н. А.Ҷомӣ, рақами шаҳодатнома 0247988, РЯМ 3510006528, бе эътибор дони-ста шавад.

• Аттестати гумшуда бо №80, 000570, ки онро мактаби миёнаи № 62, аз 30.05.1992 ба Холова Моҳира Бобишоевна додааст, бе эътибор дониста шавад.

•Шаҳодатномаи гумшуда, рақами қайдаш № 279 ба номи Назимов Абдусалим Абдумаҷидович, дар бораи он ки ӯ аз соли 2004 то соли 2006 дар ординатураи клиникии назди Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи А. Ибни Сино, Вазорати тан-дурустии Тоҷикистон дода-аст, бе эътибор дониста ша-вад.

•Шартномаи гумшудаи ҳадяи хона бо феҳрасти 8Д-5981, ки 26.12.2006 сол дар идораи нотариалии давлатии н. Синои ш. Душанбе оиди суроғаи к. Федина, х. 66, кв. 54 ба Сатторов Ҳилолӣ Сайфул-лоевич ба расмият дароварда шуда буд, бе эътибор дониста шавад.

•Патенти гумшуда ба номи Ҳамидов Аъзам Ҳакимович, № 0122127, 09.07.2010 аз тара-фи Нозироти андози н. Сино додааст, бе эътибор дониста шавад.

•Шиносномаи гумшуда се-рияи А6130051, ки онро 16 ав-густи соли 2010 ШКД-и ноҳияи Файзобод ба Раҳимов Қувват Қудратович додааст, бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати гумшудаи оиди маълумоти нопурраи миёна Т-ШТА № 0936881, ки онро соли 2012-2013 Гимназияи интернатии Тоҷикистону Ру-сия «Ҳотам и ПВ» ноҳияи Си-

нои ш. Душанбе ба Хайридди-нов Фаррух Фирдавсович до-дааст, бе эътибор дониста ша-вад.

• Аттестати 070593, ки онро мактаби миёнаи №22, 16.06 1990с ба Касиров Олимхон Зокирович додааст, бе эъти-бор дониста шавад.

•Соҳибкори инфиродӣ Муҳидинова Собиҳа Икро-мовна, ки бо шаҳодатномаи № 0121438, РЯМ 0130103839, РМА 145707814 соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Бобокалонов Муҳамад Аб-рорович, ки бо шаҳодатномаи № 0147225, РЯМ 0930102305, РМА 095752551 соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамо-яд.

•Соҳибкори инфиродӣ Расули Ғайрат Абдураҳмонович, ки бо шаҳодатномаи № 0331236657, РМА 025223062 соҳибкорӣ дошт, фаъолия-ташро қатъ менамояд.

• Хоҷагии деҳқонии “Эҳёи Аҷам” дорандаи РМА 1010001374, ҷамоати деҳоти Лахши ноҳияи Ҷиргатол фаъолияташро қатъ менамо-яд. Ҳамаи эътирозҳо мудда-ти ду ҳафта қабул карда ме-шавад.

•Соҳибкори инфиродӣ Сайабдуллоев Ҳорун Иза-туллоевич, ки бо шаҳодатномаи №0121066, РЯМ 0430171106, РМА 185553706 соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамо-яд.

•Соҳибкори инфиродӣ Га-доев Миралӣ, ки бо шаҳодатномаи №0072010, РЯМ 0230042515, РМА 015111866 соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамо-яд.

•ҶДММ «Висол 1», воқеъ

дар н. Фирдавсӣ, рақами шаҳодатнома 023179, РЯМ 0310011305, РМА 030022039 барҳам мехӯрад. Ҳамаи арзу шикоятҳо дар давоми як моҳ қабул карда мешаванд.

•Соҳибкори инфиродӣ Самиев Анвар Акрамович, ки бо шаҳодатномаи №0121488, РЯМ 0130104215, РМА 036046412 соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Ҷалолидинов Равшанҷон Мирзомуродович, ки бо шаҳодатномаи рақами 0070724, РЯМ 0130089273, РМА 045378184, соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Фозилов Абдулохоҷа Ғайбуллоевич, ки бо шаҳодатномаи рақами 0001750, РЯМ 0430133596, РМА 045894118, соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Шарипова Майрам Хушқадамовна, ки бо шаҳодатномаи рақами 0257223, РЯМ 0130071975, РМА 015078713, соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Бабаев Ҷамшед Икромович, ки бо шаҳодатномаи рақами 0166049, РЯМ 0130042193, РМА 025092941, соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Мирзоев Саидмаҳмуд Атто-евич, ки бо шаҳодатномаи рақами 0070788, РЯМ 0130093902, РМА 025338830, соҳибкорӣ дошт, фаъолия-ташро қатъ менамояд.

•Соҳибкори инфиродӣ Мирзоев Наврӯз Ҳайдарбекович, ки бо шаҳодатномаи рақами 0005088, РЯМ 0230040580, РМА 025301825, соҳибкорӣ дошт, фаъолияташро қатъ менамояд.

Шумо метавонед эълонњои

худро тавассути смс бо раќами 7777 ба мо фиристед.

Телефон барои маълумот 238-78-78

Саломатї

Эътибор надорад

Хизматрасонї

Мефурўшам Њавлї

JOB VACANCIES 

UNDP is the United Nations' global development network, an organization advocating for change and connecting countries to knowledge, experience and resources to help people build a better  life. We are on  the ground  in 177  countries, working with  them on  their own  solutions  to  global  and  national  development  challenges.    UNDP  has  been  on  the ground  in  Tajikistan  since  1994.  UNDP’s  programme  in  the  country  consequently represents a broad spectrum of activities, including Poverty reduction; Good governance; Crisis prevention;  Energy  and environment  and Reducing burden of HIV/AIDS, Malaria                  

and Tuberculosis 

UNDP Tajikistan is seeking to recruit: 

• Team  Leader  for  review  of  sanitation  policy  and  practice  in  Tajikistan. (UNDP  EEP;   Contract  Type: IC;  Duty Station: Dushanbe,  Deadline: 30 September 2014) 

For detailed  Job Descriptions  and  instructions  for  submission of  applications please  visit  our website:    http://www.undp.tj. Applications without the completed application form will be treated as incomplete and  will  not  be  considered  for  further  assessment.  Only  shortlisted  candidates  will  be  contacted. Qualified  female  candidates  are  strongly  encouraged  to  apply.  To  stay  updated  on  our  Vacancy Announcements  please  join  us  on  Facebook:  http://www.facebook.com/pages/RecruitmentUNDP‐Tajikistan/141125059321554 

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 13ЉОМЕА ВА ДИН

Ваќте мо ба баёни пањлӯњои гуногуни шахсияте, ба мисли Имом Абуњанифа (р.њ) мепардозем, њатман таљассуми воќеии арзишњои воло ва таљаллии партави таълимоти Исломро дар њаёти ӯ дар назар дорем ва таърих низ собит сохтааст, ки њаёти ӯ тоблуи зиндаи андешањои олӣ ва барно-мањои созандаи дини Ислом будааст.

Вай дар тамоми заминаҳои донишҳои исломӣ, аз қабили улуми Қуръон, суннат, риштаи фиқҳ, фанни калом ва ё ҳикмати исломӣ ва ғайра бо камоли абқарият ва нубуғи илмӣ, май-дондори замони худ буд ва дар риштаи илми фиқҳ, усули эътиқодӣ ва ҳикмати амалӣ (муносибатҳои иҷтимоӣ ва раф-тори инсонӣ) осори мондагор ва мероси арзишманде аз худ бар ҷой гузоштааст.

Ҳарчанд ҳанӯз дар бораи та-воноии илмии Имом Абуҳанифа (р.ҳ) дар фанни ҳадис ва мероси бар ҷой гузоштаи ӯ дар риштаи ҳадисшиносӣ таҳқиқоти му-носибе сурат нагирифтааст, вале бе ҳеҷ шакке, вай яке аз муҳаддисони бузурги ҷаҳони ислом ба шумор меравад. Зе-ро сарчашмаҳои аслии аҳкоми фиқҳ ва пойгоҳи ягонаи қонунгузории исломӣ Қуръон ва суннат мебошанд. Агар Имом Абуҳанифа (р.ҳ.) ба маонӣ ва мадлулоти паёмҳои Қуръон ва суннат иҳотаи комил намедошт, ҳеҷ гоҳ мактаби фиқҳиеро бо ин шумулият ва бузургӣ поягузорӣ карда наметавонист.

Аз тарафи дигар вақтҳои охир гурӯҳҳое пайдо шудааст, ки ни-сбати бузургон ва пешвоёни гу-заштаи ин уммат забондарозӣ карда, аз ҳар гуна таън рӯ на-мегардонанд. Ҳатто пешвоёни матбуъи ин уммат, ки дар тӯли қарнҳо ба ҳайси имомони ин уммат мавриди қабули ҳамагон гаштаанд, низ аз таъни онҳо дар амон намондааст. Албатта, акса-ри онҳо ҷавонони камогоҳанд, ки шояд аз ҷиҳати қиллати шиносоӣ ба ҳама паҳлӯҳои ил-мии ақида ва афкори аиммаи бузургвори ин уммат дар тақлид ба дигарон, ки аз рӯи таъассуб ҳарфҳое гуфтаву навиштаанд, онро такрор мекунанд. Ва илло пояи илмии ин ҷавонон ба ҳадде нарасидааст, ки далоили шаръи-ро ба ҳайси мутахассис тамйиз карда битавонанд ва бузургону имомони ин умматро хато би-гиранд.

Ҷойи таассуф аст, ки та-ассуб ва тангназарӣ ҷойи таҳаммулпазирӣ ва тасомӯҳро гирифта аст. Бидуни шак чунин бархӯрди тундгароёна аз таассуб сарчашма мегирад, ки бо фиқҳ ва таҳаммулпазирии аиммаи ки-ром мутазод аст. Дар ин росто, равияҳои нави мазҳабӣ бидуни

ба инобат гирифтани назокатҳои мавҷуда дар ҷомеае, ки аксари он ҳанафимазҳаб ҳастанд, бо амалҳои худ фитнаеро бармеан-гезанд, ки он аз ҳикмат ва риояи маслиҳат дур аст.

Донишмандон ва ула-мои исломӣ таассубро барои муқаллидони мазҳаб шаръан, мантиқан ва ақлан нораво ме-донанд. Вале бо вуҷуди ин дар аксар ҳолатҳо, онҳое ки дар назди мардум худро ҳамчун до-нишманд ва олими дин ҷилва медиҳанд, худ гирифтори ин дард мешаванд.

Аз санаду мадорики таъри-хи чунин бармеояд, ки замо-не уммати исломӣ ба дарди таассубгароӣ хеле сахт гириф-тор шуда буд. Муқаллидони му-таассиб мардумро ба он водор мекарданд, ки ба комилан хато будани мазоҳиби дигар эътиқод кунанд, ки гӯё дар онҳо савоб вуҷуд надошта бошад. Кор ба дараҷае расида буд, ки пайра-вону муқаллидони мазоҳиб яке пушти сари дигаре намоз на-мехонданд. Ҳатто замоне дар Маккаи мукаррама, дар Каъба, ки аз сар то сари кишварҳои исломӣ дар маросими ҳаҷ ё ум-ра садҳо ҳазор нафар мусалмон ҷамъ меомад, таассуб намегузо-шт, ки пайравони мазоҳиб яке пушти сари дигаре бихонанд. Дар як қибла ва дар як макони муқаддас чаҳор минбар гузошта, чаҳор навбат намоз баргузор ме-шуд. Хушбахтона, ин таассубот то ҳадде аз байн бурда шудааст ва мо мебинем, ки бо фазли илоҳӣ имрӯз ҳудуди 2-3 млн. мусалмони намозгузор як вақт дар маросими ҳаҷ ё умра ҷамъ мешаванд ва бо шукуҳу азамати бисёр зиёд намози ҷамоат пуш-ти сари як имом хонда мешавад. Ҷойи таассуф аст, ки ин падидаи манфии таърихӣ, то ҳол вуҷуд дорад ва афроде низ ҳастанд, ки ба ҳаҷ ё умра рафта, аз рӯи таассуб пушти сари имомҳо дар ҳарамайн, намоз намехонанд ва аз ин ифтихор ҳам доранд.

Аз шавоҳиди таърихӣ медо-нем, ки Имом Бухорӣ (р) шах-се, ки дар ҷамъоварии ҳадис заҳмати зиёд кашида, китобе-ро аз аҳодиси саҳеҳи Паёмбар (с) ҷамъ овардааст, аз тарафи мутаассибони мазҳабӣ маҳкум

гашта, аз Бухоро берун карда шуда буд. Тавре медонем, ин имоми ҷалил дар деҳаи назди-ки Самарқанд, дар як ҷои бисёр нообод ин дунёро падруд гуфт, ки ҷанозаи ӯро танҳо се нафар хонданд. Худ қазоват кунед ва бубинед, ки таассубгароӣ чӣ гу-на авоқибе дорад, ки ҳатто нис-бати чунин як имоми бузургвор, ки китоби ҷамъовардаи ӯ дар аҳодиси саҳеҳи Паёмбар (с) ба-рои тамоми мусалмонони аҳли суннат баъд аз Қуръони карим ҳамчун санаду марҷаъ дар ҷои дуввум меистад, чӣ муносибате карданд?

Дар мавриди гурӯҳҳои навзуҳур, ки худро пайрави ҳадис медонанд, ҳамин нуқтаро ёдовар шудан лозим аст, ки онҳо набояд ифрот ва таассуб кунанд, балки ҳамеша эҳтирому одобро нисбати аиммаи фиқҳ ва мазоҳиб риоя кунанд ва би-донанд, ки на ҳалли ҳамаи ма-соил дар Китобу суннат пайдо карда мешавад. Дар замони Имом Абуҳанифа (р) муосиро-ни ӯ аз уламои ҳадис хеле зиёд буданд. Шахсиятҳое буданд, ки онҳо барои муҳаддисон ва барои онҳое, ки баъдтар илми ҳадисро ҷамъоварӣ ва тадвин карданд, шарафи устодӣ доштанд. Аз ҷумлаи эшон Авзоъӣ, Аъмаш, Ибни Абулайло, Суфёни Саврӣ, Шибрима ва даҳҳо шахсиятҳои дигари ниҳоят бориз, ки онҳо бузургии дониши фиқҳии Имом Абуҳанифа (р) – ро эътироф ва таҳсин мекарданд. Дар ин бора як ривояте омадааст, ки Яъқуб (Абуюсуф) пеш аз ин ки ба ҳалқаи дарсии Имом Абуҳанифа (р) бипайвандад, чанд муддат дар ҳалқаи дарсии Ибни Абулайло, ки ӯ ҳам дар Кӯфа зиндагӣ мекард, рафту-омад дошт ва аз дарси ӯ исти-фода менамуд. Ва тибқи қавли худи Яъқуб ( Абуюсуф) байни ӯ ва Ибни Абулайло ранҷише пайдо шуд, ки он сабаби тарки Абулайло гардид ва ба ҳалқаи дарсии Имом Абуҳанифа (р) то охири умраш пайваст. Баъд аз чанд муддат боре Ибни Абулай-ло Абуюсуфро дид ва гуфт:- Эй Яъқуб, ҳоло дар ҳалқаи дарсии кӣ ҳастӣ? Гуфт: - Муддатест аз ҳалқаи дарсии имом Абуҳанифа (р) истифода мекунам. Ибни

Абулайло гуфт:- Абуҳанифаро мулозим бош, то охир аз ҳалқаи дарси ӯ ҷудо нашав, ки ӯ бешак фақеҳ ва донишманди бузург аст.

Тавре дар боло гуфта шуд, дифоъ кардан аз мазҳаб бо ҳуҷҷату далел мушкилие надо-рад. Шахс бидуни таассуб ме-тавонад аз мазҳаби худ бо дале-лу ҳуҷҷат дифоъ кунад. Барои исботи ин гуфтаҳо овардани як мисол ба маврид аст.

Дар ривоятҳо омадааст, ки вақте Абдуллоҳ ибни Мубо-рак (р) аз шогирдони Имом Абуҳанифа (р) ба Шом рафт, бо Авзоъӣ ки яке аз донишмандон ва устодони илми ҳадис дар он ҷо буд, мулоқот кард.

Вақте Абдуллоҳ ибни Мубо-рак (р) ба суҳбаташ рафт, аз ӯ пурсид: - Аз куҷо омадӣ? Гуфт: - Аз Куфаи Ироқ. Авзоъӣ гуфт: -Кист он мубтадиъе, ки куняташ Абуҳанифа аст?

Аз баъзе афрод ба Авзоъӣ (р) дар мавриди Имом Абуҳанифа (р) хабарҳое расида буд, ки гӯё шахсе дар Куфа баромадааст, ки ҳадисро канор гузоштаву бо раъйю қиёси худ ҳукми масоил-ро баён мекунад.

Ва Авзоъӣ аз ин хабарҳо бисёр нороҳат шуда буд. Барои ҳамин аз Абдуллоҳ ибни Муборак (р) дар бораи ин Имом (р) пурсон шуд.

Пас аз шунидани ин сухан Абдуллоҳ ибни Муборак (р) ба таври таассубомез аз мазҳаб ва аз устоди худ дифоъ накард. Чи-зе ҳам ҷавоб надод. Ба манзил омад ва шабона аз масоил ба фатвоҳое, ки Имом Абуҳанифа (р) баён карда буд, чандеро рӯи қоғаз овард. Фардои рӯзи дигар ба он масҷиде, ки Имом Авзоъӣ (р) дар он ҷо имом ва муаззин буд, рафт ва онҳоро ба дасти ӯ дод. Авзоъӣ баъди хондани азон то вақти намоз як саҳифае аз ин навиштаҳоро мутолиа кард. Баъд аз намоз бо саҳифаҳои боқимонда ошно шуд. Дар саҳифаҳо навишта шуда буд: Нуъмон ибни Собит мегӯяд ва баъд масъала баён шуда буд. Авзоъӣ аз Абдуллоҳ ибни Мубо-рак пурсид: - Нуъмон ибни Со-бит кист? Абдуллоҳ ибни Мубо-рак гуфт: - Нуъмон ибни Собит ҳамон Абуҳанифаест, ки шумо гуфтед. Авзоъӣ гуфт: - Бешак, Абуҳанифа фақеҳ ва донишманд аст. Ин суханро такроран гуфт.

Ин барои онҳое ки аз мазҳаби худ ва имоми худ дифоъ меку-нанд, беҳтарин услуб маҳсуб ме-шавад. Агар шахсе аз рӯи нодонӣ алайҳи мазҳаб ё имом сухане бигӯяд, бояд бо роҳи мантиқӣ бо

далел, бо ҳуҷҷат бо ӯ мунозира кард, на ба роҳи таассуби иф-родгароёна. Ин кори Абдуллоҳ ибни Муборак (р) барои ҳамаи онҳое, ки аз мазҳаб ва имоми худ мехоҳанд дифоъ кунанд, ибратомӯз аст. Яъне, Абдуллоҳ ибни Муборак баъди шунида-ни суханони Имом Авзоъӣ (р) дарҳол ба муҷодалаву муноза-ра напардохт. Балки масоилро рӯи саҳифа овард, вақте Авзоъӣ онҳоро мутолиа кард, дарёфт, ки соҳиби ин ақвол шахси дониш-манд аст. Ва Авзоъӣ ба Абдуллоҳ ибни Муборак гуфт: - Мулози-ми ин одам бош ва аз ӯ истифода бикун, ки бешак, ӯ олим аст.

Дар ривояти дигар худи Абдуллоҳ ибни Муборак мегӯяд, ки вақте дар мавсими ҳаҷ ба Маккаи мукаррама омадем, Авзоъӣ (р) низ ба ҳаҷ омада буд. Дар маҷлисе Имом Абуҳанифа (р) бо Авзоъӣ мулоқот кард. Он масоиле, ки ман навишта ба Авзоъӣ дода будам, атрофи он Авзоъӣ бо Имом Абуҳанифа (р) суҳбат кард. Баъди суҳбат, ки хеле суҳбати ҷолиб, самимӣ, дӯстона ва олимона буд, дар берун аз Авзоъӣ пурсидам, Абуҳанифаро чӣ гуна ёфтӣ? Гуфт: - Бешак, ӯ фақеҳ, до-нишманд ва беназир аст. Он чи ки ман дар нисбати Имом Абуҳанифа (р) гуфтам, аз Худо-ванд бахшиши гуноҳ металабам.

Инсон дар ин гуна ҳолатҳо набояд фитнаи оммаи мардум-ро алайҳи худ барангезонад. Воқеан, иҷтиноб аз фитна ко-рест, ки бо ҳадис собит шуда-аст. Паёмбар (с) дар хитобе ба ҳазрати Оиша (р) фармудааст:

«Агар наваҳдии қавми ту ба куфр намебуд, албатта, Байтуллоҳро вайрон мекар-дам, сипас, онро тибқи асо-си Иброҳим (а) бино мекар-дам, зеро Қурайш дасткӯтоҳӣ кард, ки биноро комил кунад. (Бухорӣ, 1566) Паёмбар (с) ме-хост, Каъбаро бар асоси пойде-вори Иброҳим ва Исмоил (а) барқарор намояд, вале вайрон кардани Каъба он замон барои одамоне, ки тоза дини Исломро пазируфта буданд, метавонист боиси фитна ва нафрат аз дин гардад. Барои ҳамин Паёмбар (с) аз ин кор даст кашиданд. Агарчи вайрон кардани Каъба ба мақсади барқарор кардани он бар асоси пойдевори Иброҳим (а) кори хайр буд, вале эҳтимол эҷод кардани фитнаро дошт, би-нобар ин, он Ҳазрат (с) ин корро анҷом надоданд.

(Давомаш дар шумораи оянда) Ҷамшед ХОЛОВ

Тањаммулпазирӣ дар мазҳаби Имоми Аъзам

НАЗАРИ ДИГАР ДОРЕД? НАВИСЕД, ЧОП МЕКУНЕМ! tojikiston@pressa.tj, tojikiston-1992@mail.ru

Телефон барои тамос: 238-54-51

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН14 ЉОМЕА

Дар соњаи тафтишоти ВКД солиёни зиёд кор карда, ба нафаќа баромадам. Лањ-зањои хотирмони зиёд до-рам. Яке аз воќеањое, ки дар ёд мондааст- дузди њамёни холист.

Воқеа чунин сурат гириф-та буд. Кормандони ҷустуҷӯи ҷиноят оид ба кисабурҳо, як ҷавони 18-20 соларо барои кисабурӣ дастгир карда, ба шуъбаи корҳои дохилии ноҳияи Марказӣ оварданд Ҳамон рӯз ман дар шуъба муффатиши навбатдор будам. Маводҳоро барои ҳал кардан ва нисбати дастгиршуда чора андешидан, навбатдори ШКД Ҷумъабоев ба ман супурда гуфт:

-Уко, медонед, ки мо аз 3 со-ат зиёд дар қисми навбатдорӣ нигоҳ доштани дастгиршуда-ро ҳуқуқ надорем. Ҳаракат ку-нед, ки муҳлат нагузарад, гӯён маводҳоро ба ман дода рафт.

Ба маводи шинос шуда му-айян кардам, ки дузд ҳамёни бепул, яъне холиро дуздидааст. Аз ин ҳайрон шуда хостам, ки дурустии ин амалро муайян кунам. Ба навбатдор занг зада, дар куҷо будани ҷабрдидаро пурсидам.

-Вай инҷост.-Илтимос ба назди ман роҳӣ

кунедаш.-Хуб шудааст,- гуфт ӯ.Дере нагузашта ёрдамчии на-

вбтадор як кампираки харобаку сару рӯяш ба гармии ҳаво нигоҳ накарда ,бо рӯмоли калоне маҳкам ба зери манаҳу гулӯяш бастаро овард. Ман кампирро барои нишастан ҷой нишон дода, баъди ҳолу аҳволпурсӣ ба пурсиш сар кардам. Кампир нақл кард:

-Барои гирифтани нафақа, ба шуъбаи алоқа рафта будам, вале пул набудаст. Ба хона бар-мегаштам. Дар қапчуқам 4 тин буд, ки пули роҳкироро дода чипта харидам. Чиптаро ба қапчуқам монда онро ба сум-каи даҳон ялаам, ки онҷо баъзе чизҳои даркориам буд, партоф-там. Одам бисёр буд, то бачаҳо ба ман ҷой доданд, ки анча рост истодам. Нав ба курсӣ нишаста будам, ки афту дарафт, додувой шуд. Ба атроф нигарам як ба-чаякро ду нафари дигар дасто-нашро тоб дода, ба пасаш бур-данду дар дасташ пулдони ба қапчуқам монандро дидам, ки онро ба замин партофт. Бачаҳои ӯро дошта қапчуқро аз замин

бардошта, баъд ба ман рӯй овар-данд:

- Б и б и ҷ о н и н б а ч а қапчуқатонро дуздид, канӣ як бинед, қапчуқатон дар куҷост? Ман даст ба сумкаам бурда, он-ро такурӯй карда, ҳамёнамро наёфта, баъд ба қапчуқи дар дасти бачаҳо ишора карда:

-Писарам дар сумкаам несту лекин ҳамёни дасти шумо ба қапчуқи ман монанд, гуфтам. Онҳо ба ман таклиф карданд, ки аз троллейбус фаромада ҳамроҳашон ба милиса ра-вам. Ноилоҷ розӣ шудам. Ана ҳамааш ҳамин,- гуфта кампир хомӯш шуд.

Аз ӯ пурсидам:-Бибиҷон дар қапчуқатон

ғайр аз чипта боз чӣ буд?-Гуфтам, ки қапчуқ холӣ буд,

ман ҳамагӣ чор тин доштам, ки чипта харидам. Дар қапчуқ ҳамон чипта монда буду халос.

-Ҳамёнро кай, аз куҷо ва ба чанд пул харида будед?

-Ду сол пеш аз мағозаи на-зди хонаамон ба 0,80 тин харида будам.

Баёнотро гирифта, гаранг шудам. Охир барои як қапчуқи 0,80 тина одамро ба ҷавобгарӣ кашида мешавад? Савол до-дам худ ба худ ва ҷавоби аниқе наёфта, ба назди сардори шуъ-баи тафтишот, ки Базарки-на Олга Сергеевна буд, барои маслиҳат рафтам. Базаркина маро бо диққат шунида, баъд

аз рӯи одаташ ба таънаю мало-мат гузашт:

-Эҳ, шумо ҷавонҳо ғайр аз пеши поятон дигар ҷоро на-мебинед, намедонам, дар уни-верситет ба шумо чӣ ёд дода бо-шанд. Охир мақсад, гуфтани гап ҳаст. Шумо муайян кунед, ки мақсади ин дуздбача ба чӣ раво-на шуда буд. Пурсед, ки бо ка-дом ният вай қапчуқро дуздид. Агар пул надоштани қапчуқро медонист оё ба он даст мезад ё не? Ана баъди муайян кардани мақсадаш мо ҷиноят будану на-буданашро баҳо медиҳем.

Аз шарм ба обу арақ ғутида, аз назди сардор баромадам. Дар асл ӯ дуруст мегуфт. Ва ман аз он ки ба ин чизи одӣ сарфаҳм нарафтаам, шармсор будам. Охир ман нав шашмоҳ шу-да буд, ки кор мекардам ва ба нозукиҳои тафтишот он қадар фаҳмам намерасид.

Ба ҳуҷраи кориам омада, кампиракро ба айвони шуъбаи милиса бароварда, аз навбатдор хоҳиш кардам, ки дастгиршуда-ро ба наздам дароранд.

Бачаяки қоматбаланди чаш-му абрусиёҳеро ба наздам да-роварданд. Вай аз намуди қаду қомат ва сару либоси тозаю озо-дааш он қадар ба дузд монанд набуд.

Ӯро паси миз ҷой дода, ба пурсишаш сар кардам.

-Номам Азим, номи падарам Раҳим. Соли 1955 таваллуд шу-

даам. Дар Донишгоҳи тарбияи ҷисмонӣ мехонам, ба саволҳоям ҷавоб медод ҷавони дузд.

-Чаро ҳамёни кампирро ду-здидед?

-Бе пул мондам, пул даркор буд.

-Яъне, ки шумо пул гуфта ҳамёни кампирро дуздидед?

-Бале, ҳамёни бепул ба кӣ даркор?

-Яъне шумо гуфтаниед, ки агар медонистед, ки ҳамён пул намедошт онро намедуздидед?

-Албатта.-Охир қапчуқи кампир ғайр

аз чиптаи троллейбус чизе на-доштааст-ку, чаро онро дузди-дед?

-Эҳ,-оҳ кашид дуздбача,- Агар ман ин қапчуқ пул надош-танашро медонистам, магар ба он даст мезадам?- гуфт Азим.

Ҳамин тавр мақсад маълум шуд. Дузд ҳамён пул дорад, гуфта онро дуздидааст. Яъне, ки ҷиноят содир кардааст.

Ман парвандаи ҷиноятӣ оғоз карда, онро бо айбдор Азим Раҳимов ба суд ирсол карда-му ӯро 2 сол аз ҳуқуқи озодӣ маҳрум карданд.

Ӯро суд кардам, вале ман то ҳол ба ин бачаи гумроҳ дилам месӯзад, ки ба ҷиноят даст зада, барои як қапчуқи холӣ аз озодӣ худро маҳрум сохт. Агар ақли имрӯзаам дар сар мебуд аз баҳри гуноҳи ночизаш мегузаштам.

Нарзулло Тиллозода

Њамёни холӣ

15 сентябр, Pressa.tj- Кумитаи дин гӯё на-медонад, ки дар тӯйњои мансабдорон доллару ев-ро ба сари арӯсу домод мепошанд,-мегӯяд Бах-тиёр Рањимов.

Кумитаи дин ва танзими анъана ва чашну маросимхои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳунарманди шинохта Бахтиёр Раҳимов- машҳур бо номи “Ғарибшо”-ро барои риоя накардани “Қонун дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо” ҷарима кардааст.

Як манбаи мӯътамад дар сӯҳбат бо Pressa.tj ин ха-барро тасдиқ кард, ки моҳи августи соли равон сабабгори ҷарима шудани “Ғарибшо” ин дар як маросими тӯйи до-модию арӯсӣ ба сари раќқоса пул пошидани ӯ гардидааст.

Барои то куҷо ҳақикат до-штани ин бо худи «айбдор-шаванда»- Бахтиёр Раҳимов муроҷиат намудем. Зимни сӯҳбат бо Pressa.tj Бахтиёр Раҳимов гуфт, ки “ Воқеан, ман бо масъулини Кумитаи дин муколама доштам. Ам-мо агар гӯям, ки ба шумо ха-

барро нодуруст расонидаанд, хато намекунам. Зеро дар асл маро ҷарима накарда, балки барои “фаҳмонидан” ё худ “гӯшмол” кардан ба куми-таи мазкур даъват намуданд. Аснои сӯҳбат маълумам гар-дид, ки сабаби ба ин кумитаи бонуфуз “даъват” шуданам, саҳначаи ҳаҷвие, ки дар яке аз чорабинии фарҳангӣ ба намош гузоштаамон буда-аст”.

Ба саволи он ки “ин чӣ гуна намоишномае будааст,

ки боиси норизогии Куми-таи дин гардиааст?”, мавсуф чунин посух дод:

-Намошинома роҷеъ ба тӯйи арӯсии тоҷикона ва намоиш додани баъзе аз анъаноти қадимии миллии мардуми тоҷик буд. Аммо хатогии “нобахшиданӣ”-и банда дар он будааст, ки ман (дар нақши шаҳ) ду яксомонаю се, чор рубли қалбакии русиро бароварда, ба сари арӯс мепошам. Ин кори ман гӯё таблиғи харҷу хароҷоти зиёдатӣ дар ҷашну маросимҳо будааст”.

Бахтиёр ҳамчунин дар идомаи суҳбат иддао намуд, ки “ Дар ин намошинома мо беҳтарин анъаноти тоҷикро нишон додем, аммо чашми масъулин ҳамон ду яксомона чошиданамро дида, ба “бо-ло” хабар додааст, ки бо ин Бахтиёр мардумро ба харҷу хароҷоти зиёдатӣ ҷалб меку-над. Ҳол он ки онҳо хуб ме-донанд, ки ҳар як саҳначаи пешниҳоднамудаи мо танз буда, зери он танқиди шадиде аст. Яъне, мо мисли журна-листон рӯйирост амалҳои но-матлубро намегӯему бо ҳаҷву ханда нодуруст будани ин

амалҳоро ба “соҳибкасбон” мерасонем. Аламовар ин аст, ки ҳарчанд аз тадбиқ намудани “Қонун дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо” чанд сол шуда бошад ҳам, ҳанӯз хароҷотҳои тӯйҳои мо осмонкафанд. Дар дафтарҳои қайд менависанд, ки тӯйи фалонӣ ҳамагӣ бо 400-500 доллар гузашт, ам-мо дар асл тарафи шаҳ барои ба дасти комиссияи танзим наафтиданаш шабхо чиҳое на-меоранд ба хонаи духтардор. Духтардор низ як моҳ пеш аз тӯй ду- су рӯз пай кўрпаю стенкаю птенкаи бисёреро ба хонаи шаҳшаванда бурда ме-монад, то ин ки духтарашро “арусӣ лучак” нагӯянд. Ку-митаи дин бошад, ҳамаи ин-ро “намебинад”-у чашмашон ҳамон ду яксомонаи чошидаи “Ғарибшо”-ро дид”.

Ду диплом ва 200 сомонӣ маоши «Ғарибшо»

Бахтиёр мегӯяд, ки мақоли “Номи калону шаҳри вай-рон” ба ӯ тааллуқ дорад. “ Ҳарчанд номамон машҳур ҳам бошад, кисаамон холӣ аст. Шояд шумо тамасхўр намоед, аммо ҳолатҳое шуда-аст, ки ман дар як моҳ ҳамагӣ

40 сомонї маош гирифтаам. Акнун худ хулоса бароред, ман ин пулро барои аҳли ои-лаам хӯрока гирам ё дар тӯй ба сари рақќосаю ким- киҳо пошам. Ман он қадар маоше намегирам, ки ба сари касе чошам. Онҳое, ки ба ҳар намоишномаи мо бо чашми айбҷӯ менигаранд, канӣ як бор омада, ба маоши мо не, ақаллан бо 500 сомонӣ кор кунанд, баъд мефаҳманд, ки ҳунарманд будан, чӣ қадар душвор аст. Аламовар аст, вақте ду диплом дорию дар як моҳ бо арақи ҷабин ҳамагӣ 200 сомонӣ маош мегирӣ. Ман хуб аст, ё ган-да 22 сол инҷониб бо ҳамин маош ба давлат хизмат дора-му “тағабозӣ” кард, соҳиби мансаб нашудаам, ки еврою долларҳои бедарди миён ба даст овардаамро дар тӯйҳо пошам. Тавсия медиҳам, ки то ба саҳначаҳои мо бо чашми айбҷу нигаристан ба тӯйи як мансабдор рафта мушоҳида кунанд, ана он гоҳ мебинанд, ки чӣ хел дар тӯйҳо ба сари домоду арус сомонӣ не, бал-ки доллару евро мепошанд”- мегӯяд, Бахтиёр.

Фарангиси ФАРМОН

“Гӯшмол”-и Ѓарибшо дар Кумитаи дин чї натиља дод?

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 15ЉИНОЯТ ВА ЉАЗО

Героин ин вабои аср ҷони ҳазорҳо одамонро бе корд аз тан рабудааст. Дар шаҳри Панҷакент онҳое ки ба ин қазия ошноӣ доранд мегӯянд: лаънат ба героин, ки 2 грамми он ба са-ри 4 оила кулфат овард. Сараш чарх мезаду пеши чашмонаш сиёҳ шуд. Хумори нашъа он-чунон дар вуҷудаш ҳамла карда буд, ки азизтарин чизи худро барои як бор фух кашидан аз даст додани буд. Ҷонаш тангӣ карду ба кӯча баромад. Оқибат Ҳабибқул дар ҳудуди хиёбони Рӯдакии шаҳри Панҷакент бо Ҳомид вохӯрда, бетоқатона та-клиф кард, ки барои истеъмоли шахсиаш як миқдор воситаи на-шъадори «героин» диҳад. Ҳомид

Бобомуродов дароз андеша накард. Медонист, ки аз ин кор нафъе барояш мерасад. Ин таклифи ҷинояткоронаро қабул карда, аз ӯ маблағи 160 сомониро гирифт. Бо мақсади ба даст овардани «героин» дар ҳудуди хиёбони Рӯдакии шаҳри Панҷакент дӯсти деринааш Шукуров Шукурро пайдо кард. Маблағи аз Ҳабибқул гирифтаа-шро ба Шукур дода илтиҷо кард, ки ҳар чӣ тезтар амал кунад.

Шукуров ба кӯчаи К. Хуҷандӣ, ҳавлии рақами 10 шаҳри Панҷакент рафта, бо соҳибхоназан Шарофат Мусо-ева суҳбат карда гапро пазонд. Ба ивази 160 сомонӣ бастаи селофании дорои воситаи на-шъадори героинро харидорӣ кард. Тавре мегӯянд, бори каҷ ба манзил намерасад. Дар му-рофиаи судӣ Ҳабибқул иқрор шуд, ки занг зада аз Ҳомид хоҳиш намудааст, то ба ӯ барои истеъмоли шахсиаш воситаи нашъадори навъи героин дарёфт кунад. Ҳомид ба таклифи ӯ розӣ шуд. Пагоҳаш тахминан соати 11 ё 12 Бобомуродов Ҳомид ба ӯ занг зада гуфт, ки маводи на-шъаовари навъи «героин»-ро дарёфт кардааст ва аз ӯ хоҳиш кард, ки барои гирифтани во-ситаи нашъадор ба наздаш, яъ-не ба боғи истироҳатии Рӯдакӣ воқеъ дар шаҳри Панҷакент хиёбони Рӯдакӣ ҷойгир мебо-шад, равад. Сипас, ӯ ба он ҷо

рафт, ки Бобомуродов ҳамон ҷо ӯро интизор буд. Ҳомид Бо-бомуродов ба дасти ӯ воситаи нашъадори навъи «героин»-ро дод. Онро ба кисаи костюми дар тан дошташ ҷой карда, ба хона рафтани шуд, ки дар ин вақт аз ҷониби кормандони Агентӣ дастгир шуд ва ӯро ба идораи Агентӣ оварданд ва дар ҳузури ду шахси холис кофтукови шах-сии ӯро гузарониданд . Ҳомид низ дар мурофиаи судӣ бо айби нисбаташ эълоншуда худашро пурра айбдор ҳисобида гуфт, ки ба кӯча баромада, аз назди боғи марказии шаҳри Панҷакент, ки дар хиёбони Рӯдакӣ ҷойгир мебошад гузашта истода буд, ки ба наздаш Ҳабибқул ома-да салому алейк кард. Пас аз ҳолпурсӣ кардан Ҳабибуқул ба ӯ гуфт, ки 160 сомонӣ дорад ва ба ин маблағ ба вай аз ши-носаш Шукуров, ки бо лақаби «Додо»шуҳрат дорад, «героин» гирифта диҳад. Ӯ ба таклифи Ҳабибқул Ҷалилов розӣ нашуд. Аз сабаби он, ки Ҳабибқул ба касалии нашъаманди гирифтор буда, аҳволаш бад буд ва бисёр илтимос кард, ӯ ба Ҳабибқул раҳмдилӣ карда, ба Шукур, занг зада гуфт, ки ба шаҳри Хуҷанд барои иштирок дар озмуни «Ан-далеб» рафта истодааст ва барои ӯ героин дарёфт кунад. Шукур гуфт, ки баъд аз 10 ё 15 дақиқа ба назди Дарвозаи Бухоро мера-вад, дар ҳамон ҷо вомехӯранд. Баъд ӯ аз дасти Ҷалилов 160 сомониро гирифта, ба назди Дарвозаи Бухоро омад. Додо чун одати дерина ӯро дар он ҷо

қабул кард. Маблағро гирифта, гуфт, ки занг зада хабарашро медиҳад. Пас аз ин ӯ Шукурро дар ҳамон ҷо интизор шуда, ни-шаста буд, ки воситаи нашъаро дарёфт кардааст ва даъват на-муд, ки ба наздаш, яъне кӯчаи К. Хуҷандӣ ояд. Ӯ вақте ки ба наздаш омад, дар дасти Шукур бастаи селофанӣ буд. Ҳангоми ба наздаш омада ба ӯ дода ва ӯ низ онро гирифта ба Ҷалилов Ҳабибқул занг зада ба вай гуфт, ки ба боғи истироҳатии шаҳри Панҷакент биёяд. Тахминан баъд аз 20 дақиқа 3 нафар шах-си ба ӯ ношинос омада, изҳор намуданд, ки ба мошини онҳо шинад. Ӯ ба мошин нишасту онҳо ба идораи Агентии шаҳри Панҷакент омаданд ва дар он ҷо ӯ фаҳмид, ки Ҳабибқул бо воси-таи нашъадори ӯ ба вай гирифта додааш дастгир карда шудааст . Силсилаи ҷиноятҳои боздошт-шудагон то ҳамон ҷо мерасад ,ки аз нақли Шукур Шукуров нафаре, ки ба фурӯши героин даст дошт, ошкор шуд. Барои чӣ ин лаҳзаро мо ба риштаи та-свир кашидем? Зеро дар бисёр маврид кормандони мақомот шахси дар даст героин доштаро боздошт мекунанду бо ҳамин дигар ҷинояткорон дар паси парда мемонанд. Мо мехостем фурӯшандаи героин, шахсони дигари дар ин ҷиноят алоқа дошта, ҳамин тавр рӯи об баро-янд. Шукур дар мурофиаи судӣ бо айби нисбаташ эълоншуда худро пурра айбдор ҳисобида, гуфтаҳои дигар ҳамтабақҳояшро тасдиқ кард. Ӯ иқрор шуд, ки

маблағи пулиро гирифта, ба хонаи Асат рафт. Ҳангоми фарёд карданаш дари хонаа-шро ҳамсари Асат, Шарофат кушода ба ӯ гуфт, ки Асат дар шаҳри Душанбе мебошад. Ӯ ба Шарофат гуфт, ки агар дарёфт карда тавонад, маблағи 160 со-мониро гирифта, бар ивазаш ба ӯ воситаи нашъадори навъи «героин» диҳад. Шарофат аз ӯ маблағи пулиро гирифта, ба хонааш даромад ва пас аз 2 ё 3 дақиқа баромада ба дасташ ба-стаи селофанӣ дод. Шарофат Мӯсоева дар мурофиаи судӣ бо айби нисбаташ элоншуда худа-шро айбдор хонд. Баҳонае, ки то мурофиа андешида буд, пеш овард. Яъне ҳангоми тоза кар-дани амборхонааш ӯ аз замин бастаи селофанпечи рангаш сафед, ки дар дохилаш маво-ди кулӯхманди зардчатоб буд, дарёфт карда ба шавҳараш ни-шон дод, ки дар ҷавоб шавҳараш ба ӯ гуфт, ки ин воситаи нашъа-дори навъи «героин» мебошад ва солҳои пеш истеъмол мекард, сипас, аз ӯ хоҳиш кард, ки он бастаи селофанпечро ба даруни ҳавз партояд ва ба хона даромада рафт. Ӯ ба он бастаи селофанӣ даст накарда, аз паи кори хона шуд. Дигар шавҳараш оиди он воситаи нашъадор ҳатто напур-сид. Аз кирдори содирнамудааш пушаймонӣ изҳор карда, аз суд хоҳиш кард, ки нисбаташ ҷазои сабук таъин карда шавад, зеро ӯ гирифтори бемории гепатит «С» мебошад.

Суд Ҳабибқул Ҷалиловро ба муҳлати 5 сол, Ҳомид Бобо-муродовро ба муҳлати 8 моҳ, Шукур Шукуров ва Шарофат Мӯсоеваро ба муҳлати 2 сол аз озодӣ маҳрум кард.

2 грамм героин 4 нафарро, ки аллакай бобою бибӣ хастан-ду бояд набераҳои худро дар гирди худ гирифта, навозишу меҳрубонӣ кунанд, дар маҷмуъ ба муҳлати 9 солу 3 моҳ аз озодӣ маҳрум кард.

Тоҷиддин ҲАФИЗОВ, муовини раиси суди

ш. Панҷакент,Иззатбек ИДИЕВ,

рӯзноманигор

Дарди героин2 грамми он чор нафарро маҳбасӣ кард

15 сентябр, Pressa.tj. Дар натиљаи таркише, ки дар яке аз нуќтањои фурӯши сўзишвории мар-кази шањри Хуљанд рух дод, 2 тан фавтида, се на-фари дигар бистарӣ шу-данд.

Тавре ки ба “Pressa.tj” аз Раёсати хадамоти давлатии оташнишонии вилояти Суғд хабар доданд, рӯзи шанбе

13 сентябри соли ҷорӣ баъ-ди нисфирӯзӣ, тақрибан соатҳои 16 дар нуқтаи нави

фурӯши сӯзишворӣ, ки дар яке аз кӯчаҳои марказии шаҳр - Аминҷон Шукуҳӣ ҷойгир аст, ҳангоми бурда-ни корҳои кафшергарӣ ва насби яке аз таҷҳизотҳои нуқтаи сӯзишворӣ, аз сарза-дани шарора таркиш ба амал омадааст.

Дар натиҷа ду тан фавтида ва се нафари дигар бистарӣ шуданд. Алъон аз ду нафари фавтида, танҳо шахсияти як

нафар, ки сокини ноҳияи Бобоҷон Ғафуров Илҳом Бобоҷонов будааст, муайян карда шудааст.

Шахсияти фавтидаи ду-вум то ҳол аниқ нашудааст. Танҳо маълум аст, ки ӯ дар нуқтаи сӯзишвории мазкур ҳамчун мардикор фаъолият доштааст.

Абдуаҳад ДАДОБОЕВ, Суғд

Таркиш дар Хуљанд

Ду гумонбари ќатли так-систи тољик - афсарони баталёни 1-ум ва 2-юми пойгоњи 201-и Русия дар Тољикистон, ки дар љустуљӯи маќомот ќарор доранд, фи-рор кардаанд.

Дар ин бора манобеи огоҳ аз пойгоҳи 201-уми Русия дар Душанбе хабар медиҳанд.

Бино ба иттилои ғайрирасмӣ, эҳтимол меравад, ин ду афсар ба Русия гурезонда шуда бошанд.

Як сарбози шартномавии ин пойгоҳ, шаҳрванди Тоҷикистон ва ҳам Русия, ки номашро на-гуфтааст, иброз дошт, ки сардо-ри Қисми ҳарбии 31691 Базаи ҳарбии 201 дар робита ба ин қазия ҷазои маъмурӣ, огоҳӣ ги-рифтааст. Муовини командир оид ба тарбияи сиёсии сарбозон аз вазифа сабукдӯш хоҳад шуд.

Илдар Сахапов ва Федор Ба-симов, ду нафар аз чорнафараи хизматчиёни ҳарбии пойгоҳи 201 бо гумони сар задани Раҳимҷон Тешабоев, ронандаи таксӣ дар ноҳияи Рӯдакӣ нимаи дуюми моҳи август боздошт шу-да буданд.

Гуфта мешавад, сарбозони рус аз Тешабоев, ба фарзияи ди-гар аз бародари ӯ, ки ҳамчунин ба таксиронӣ машғул аст, 200 ҳазор рубли русӣ қарздор бу-даанд. Ҷасади Тешабоев на-здикии Кӯли ноҳияи Рӯдакӣ, маъруф ба “Мехкарйер” шаби 19-уми августи соли ҷорӣ дар дохили мошинаш ёфт шуда, аз он чанд шиносномаҳои шаҳрвандони Русия, сарбозони пойгоҳи ҳарбии 201-ум дарёфт ва мусодира шуда буданд.

Ќотилони таксистро кӣ

гурезонд?

Раёсати амнияти миллии Афғонистон аз боздошти хатар-ноктарин сокини кишвараш бо номи Худойдод хабар дод, ки дар ҷустуҷӯйӣ қонунии пулиси Тоҷикистон низ қарор дорад.

Ба иттилои мақомоти афғон боздоштшуда чанд муд-дат бо ҳуҷҷатҳои қалбакӣ дар Тоҷикистон зистааст.

Худойдод моҳиртарин ва хатарноктарин ҷинояткор дар таърихи муосири ки-швараш буда, раҳбарии чан-дин шабакаҳои одамрабоӣ ва дуздҳои мусаллаҳона дар шаҳри Кобулу манотиқи дигарро ба уҳда доштааст.

Ба иттилои манбаъ, ин шаҳрванди Афғонистон дар Тоҷикистон, Покистон ва Имо-роти Муттаҳидаи Араб бо ҳувият ва шиносномаҳои қалбакӣ зиндагӣ мекардааст.

Афѓони”хатарнок”

дар Тољикистон

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН16 МИНБАРИ БАЊС

Манќуртњои исломӣ тамо-ми адолату пешрафтро дар барќарории давлати исломӣ мебинанд.

Аммо хотираи кӯтоҳ ва ақли туфайлии онҳо, ки бо фармонҳои Хоҷа меандешад, ба онҳо иҷозат намедиҳад, ки ҳақиқати таърихӣ ва воқеияти ҳолро бубинанд. Зе-ро кам андар ками кишварҳои исломӣ пешрафту тараққиёт ва адолат дида мешавад. Манқурт талаби адолат мекунад, аммо маънои онро намефаҳмад. Балки адолат гуфта, ҳукумату қудрати хоҷаашро дар назар дорад, на озодии худро. Барои манқурт Озодӣ ва Зиндагии фардӣ арзи-ше надоранд, барои он ки эҳсоси инсонӣ надорад ва аз онҳо лаззат намебарад. Ӯ дар бозсозии ҷаҳон ташаббус намекунад, балки он-ро сохташуда ва комил медонад, чунки ба дасти хоҷааш сохта шу-дааст. Даъвои манқуртҳои ис-ломии мо ҳамин аст, ки ҷаҳони сохташудаи хоҷаи арабӣ аз нав барқарор карда шавад. Аз ин нуқтаи назар, онҳо 1400 солро бо 70 соли Шӯравӣ муқоиса меку-нанд. Дар ҳоле ки асрҳои миёна-ро давраи “такомулу пешрафти фаровон” мешуморанд, 70 солро “доғи сиёҳи миллӣ” меноманд. Коммунизм ва илми шӯравиро афсона медонад ва ошкор аст, ки моро ба кадом низоми адо-лату илм ҳидоят мекунанд. Ба низоме, ки инсон қадре на-дорад, балки хоҷа дар мақоми Худо нишастааст. Ӯ низоми омӯзиш (системаи маориф)-и Бухорои асрҳои миёнаро бартар аз системаи маорифи Шӯравӣ мешуморад (Бобоҷон Қаюмзод, Таҷрибаҳо ва улгутарошиҳои бепоя; http//www.nahzat.tj/1/item12942; 23.08.2014). Аммо манқурт фаромӯш кардааст, ки дар Иттиҳоди Шӯравӣ сатҳи баландтарини саводнокӣ дар тамоми ҷаҳон – 99 дар сад буд. Вагарна зиёда аз 99 дар сади аҳолии Бухорои шариф бесавод буданд, чуноне ки имрӯз дар Афғонистон 87 дар сади занҳо дар мактаб таҳсил накардаанд. Дар ҳоле ки имрӯз 800 миллион нафар аз 1,4 миллиард мусулмон бесавод аст. Мувофиқи нахус-тин бақайдгирии аҳолии Осиёи Марказӣ дар давраи Инқилоби Октябр, саводнокии тоҷикон – 2,3 дар сад, узбекҳо – 1,3 дар сад, қирғизҳо – 1,2, туркманҳо – 0,7 дар сад ва русҳо – 22 дар сад буд. Аз назари равоншиносӣ ҳам, мудҳиштарин усули дарсдиҳӣ дар “мактабҳои кӯҳна” буд. Миллати Бухоро ба дараҷае таназзул карда буд, ки дар охири асри 19 ва ав-вали асри 20 муҳтоҷи мактабҳои ҷосусии пантуркистони тотори Қазон шуда буд. Аммо манқурт инро ҳам фаромӯш кардааст.

Ӯ даъвои адолат ва пешрафт мекунад ва намунаи олии он-ро дар “ҷаҳони аввал мисли Урупову Амрико” мебинад

(Қонуни асосии кишвар барои кист? Сомонаи Кимиёи саодат; 26.05.2014), аммо худ андешаи зиддиғарбӣ, яъне зиддиилмӣ ва зиддидунявӣ дорад. Дар ҳоле ки сабаби пешрафти ҷаҳони аввал на ҷангу хунрезӣ ва мазҳабсозию мазҳабситезӣ, балки сулҳу субот, ҳамзистии ҳамаи миллатҳо ва ди-ну мазҳабҳо, вале аз ҳама асосӣ тараққии илму техника будааст.

Аммо тафаккури манқуртии Сайидюнуси Истаравшанӣ ва Муҳиддин Кабирӣ аз ин “рози фаранг” бехабаранд. Кабирӣ дар паёми худ дар рӯзномаи “Наҷот” иддао дорад, ки барои пешрафт ва адолат ҷанг ногузир аст. Барои ҳамин ҷанги Украинаро ногузир медонад. Ӯ Ғарбро далел меорад, ки гӯё фақат аз роҳи ҷанг фақру диктатураро пушти сар кардааст. Гӯё дар ҷаҳони имрӯза ҳамагӣ “10-15 кишвари дигар монда-аст, ки бо усули диктаторӣ идо-ра мешаванд. Дигар кишварҳо ё демократӣ шудаанд ё дар роҳ ба сӯйи демократия ҳастанд” (Муҳиддин Кабирӣ, Ҳувияти миллиро набояд қисмат кард; www.nahzat.tj/file:///C:/Users/ASUS/Downloads/N-10-2014.pdf; 6 марти 2014. – саҳ. 9). Дар асл ягон ҷанг, аз он ҷумла, ҷанги арабҳо барои ҷорӣ кардани Ис-лом, ҷангҳои якум ва дуюми ҷаҳон ва инқилоби болшевикҳо дар таърих натавонистаанд фақру диктатураро аз байн бибаранд. Фақру диктатура тадриҷан бо рушду инкишофи илму маориф, густариши марказҳои таълимию равшангарӣ ва ташкили ҷойҳои корӣ аз байн бурда мешаванд. Аммо на бо исломӣ кардани дав-лату ҷомеа. Дар ҷаҳони имрӯза ягон давлати исломии одил ва

пешрафта вуҷуд надорад. Аммо манқуртҳои исломӣ дар бораи адолати исломӣ меғурранд, вале мисолу намунаҳояшон аз Аврупою Амрико ҳаст. Мантиқ куҷост? Ин гуна қиёс чӣ рабт до-рад? Чаро аз давлатҳои ихвонӣ ва ё аз ДИИШ мисол намеоранд?

Воқеият ин аст, ки танҳо он кишварҳое “диктаторӣ” но-мида мешаванд (дар ҳоле ки дар ҷаҳон аксарияти кишварҳо хусусиятҳои муайяни диктато-риро доранд), ки зидди сиёсати худкомаи ИМА ва манфиатҳои шабакавию корпоративии он мебошанд. Ахиран донишман-дони амрикоӣ аз Донишгоҳи Принстон – Мартин Гил-ленз ва Бенямин И. Пейҷ ҳам демократӣ набудани ҳукумати ИМА-ро тасдиқ карданд. Онҳо 1800 қонуну қарорҳои қабулшуда ва амалишудаи мақомоти ИМА-ро аз соли 1981 то 2002 омӯхта, ба хулоса расиданд, ки “шахсо-ни бой ва одамдор дар саҳнаи сиёсӣ самти давлатдориро идо-ра ва муайян мекунанд, гарчан-де ин зидди иродаи аксарияти овоздиҳандагон аст” (“Using data drawn from over 1,800 different policy initiatives from 1981 to 2002, the two conclude that rich, well-connected individuals on the political scene now steer the direction of the country, regardless of or even against the will of the majority of voters.”). Олимони мазкур дар ин гурӯҳи муайянку-нандаи сиёсати давлатии ИМА элитаи сиёсӣ ва гурӯҳҳои мута-шаккилро мебинанд (Brendan James, Princeton Study: No Longer An Actual Democracy; talkingpointsmemo.com/livewire/princeton-experts-say-us-no-

longer-democracy; 18 April 2014).Дар ҳоле ки “бузургтарин де-

мократия” чунин аҳвол дорад, Кабирӣ ва Истаравшанӣ дар бо-раи кадом кишвари дигар гап ме-зананд. Магар кишварҳои арабӣ ва ё туркиро дар назар доранд? Аҳволи кишварҳои араб ба ҳама ошкор аст. Дар Туркия Эрдуғон ҳам барои нигоҳ доштани ре-жими “демократӣ” аз эҳсосоти динии мусулмонон сӯйистифода мекунад, чанд дафъа ҳукуматҳои бо роҳи қонунӣ интихобшударо ба хотири манфиатҳои гурӯҳии худ пароканда кард, чандин бор тазоҳуркунандагонро бо роҳи зӯрӣ пахш ва пешвоёнашро ҷазо дод, дар ҳимоя ва мусаллаҳсозии мухолифони давлати Сурия ва дар хариди нафти ғаниматии ДИИШ дасти дароз дорад (Profile: Recep Tayyip Erdogan; www.bbc.com/news/world-europe-13746679; 11 August 2014).

Хислати дигари манқуртизми исломӣ аз он иборат аст, ки ги-рифторони ин беморӣ дар бо-раи камбудиҳо ва буҳронҳо бисёр мегӯянд, вале худ роҳи ҳалли созандае пешниҳод наме-кунанд ва ё амалан ягон кореро анҷом намедиҳанд. Чаро чунин аст? Дар илмҳои равоншиносӣ ва сиёсатшиносӣ ин пади-да “корзори равоншиносӣ” (psychological warfare – PSYWAR) ва ё “амалиёти равоншиносӣ” (psychological operations – PSYOPS) номида мешавад. Дар доираи чунин мубори-за, мухолифон бояд фақат аз мушкилиҳо гӯянд ва вазъиятро чунон мураккаб ва чигил тасвир кунанд, ки дар зеҳни мардум изтироб, воҳима ва ноумедӣ аз оянда падид ояд. Одамони ба чунин ҳолати равонӣ расонда-шударо идора кардан осон аст. Ин коре аст, ки аз як тараф, ша-роити бесарусомонӣ ва хараҷу мараҷро дар кишвар ба вуҷуд меорад. Яъне мардум дар зеҳни худ ба як нооромӣ ва табадду-лот омода карда мешаванд. Аз тарафи дигар, мардуми ба чу-нин аҳвол расондашуда, худ аз худ ба манқурт табдил меёбанд. Яъне дигар фикр карда намета-вонанд, дар дили худ орзу пар-варида наметавонанд ва ягон кореро ба нақша намегиранд ва амалӣ ҳам намекунанд. Равон-шиноси фаронсавӣ Серж Мо-сковичи дар китоби худ “Асри издиҳом” ин падидаро “сохтмон ва идораи издиҳом” меномад, ки фардҳои алоҳида дигар фаъол ва ташаббускор нестанд. Балки ба ҷусса (масса)-и бузурги иборат аз гӯшту устухон ва дар айни ҳол ба самти муайян ҳаракаткунанда

ва истифодашаванда табдил до-да мешаванд. Хоҷаҳо аз онҳо ба манфиатҳои худ истифода ме-баранд (Серж Московичи, Век толп: Исторический трактат по психологии масс. М.: Центр пси-хологии и психотерапии. 1998 – 480 с.). Воқеан чаро фақат дар бораи камбудиҳо мегӯем, вале кам андар кам амал мекунем? Чаро зуд ба ваъзу амри маъруф ва паёму даъватҳое дода меша-вем ва аз он ки моро қурбонӣ, бечора, бепуштибон ва ҳақиру нотавон мешуморанд, ба риққат меоем. Аз назари равоншиносӣ, мо ба комплекси шадид ва амиқи худкамбинӣ ва инфантилият мубтало ҳастем.

Мисоли маъмулӣ муҳоҷирати кории ҷавонони тоҷик ба Русия мебошад. Ба ҷои он ки мо зару-рат ва ногузирии ин равандро дарк ва ба як маҷрои оқилона ворид намоем, онро чун далел барои гунаҳкоркунии якди-гар ва барои бозиҳои сиёсиро гарм кардан истифода мебарем. Гӯё аз ноуҳдабароии ҳукумат ҷавонони мо ба Русия мераванд. Дар ҳоле ки мо аз афзалиятҳо ва имкониятҳои бешумори муҳоҷират ёдрас намекунем ва муҳоҷиронро даъват наме-кунем, ки аз ин афзалиятҳо ва имкониятҳо истифода баранд. Дар натиҷа, ҷавонони муҳоҷири мо бенасиб аз ин имкониятҳо (ҷаҳони дигареро дидан, забону фарҳанги пешрафтаеро омӯхтан, касбу ҳунар ва таҳсилоти олӣ ги-рифтан ва албатта маош кор кар-дан) чун тӯдаи бечораву бенаво ва нотавону ноуҳдабаро муаррифӣ мегарданд. Чӣ дар расонаҳои русӣ ва чӣ дар расонаҳои мустақили Тоҷикистон. Гузашта аз ин, муллову муллобачаҳои тоҷик дар инзивои (изолятси-яи) равонӣ, ахлоқӣ ва иҷтимоии муҳоҷирони корӣ аз ҷомеаи ма-дании Русия саҳм мегузоранд. Онҳоро даъват мекунанд, ки дар муносибат ба русҳо ва никоҳ бо занҳои рус фиребгарӣ кунанд, ба Русия чун кишвари кофирон му-носибат кунанд ва дар ҳалқаҳои авлоду маҳалҳои худ ва масҷиду мадрасаҳои бунёдгароҳо паноҳ баранд. Боз ҳам усули равонши-носии издиҳомсозие, ки Моско-вичи тасвир мекунад. Тоҷиконро андаруни деворҳои манқуртизм – авлоду маҳал ва масҷиду мадраса нигоҳ медоранд, то ки онҳоро ба як ҷуссаи идорапазир табдил диҳанд. Идорапазир дар дасти хоҷаҳои турку араб.

Ҳафиз ХОЛИҚЗОДАМаркази омӯзиши

равандҳои муосир ва оянданигарии илмии АИ ҶТ

Даъвои манќуртӣ дар бораи адолат ва пешрафт

НАЗАРИ ДИГАР ДОРЕД? НАВИСЕД, ЧОП МЕКУНЕМ! tojikiston@pressa.tj, tojikiston-1992@mail.ru

Телефон барои тамос: 238-54-51

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 17ЧЕЊРА

Ҳафтаи пурталотум шуморо интизор аст. Боварии бузург ба ҳиссиёти доштаатон на ҳамеша бар манфиати худ ба анҷом мерасад. Дар миёни дуюми ҳафта сафарҳои хизматӣ дар назар аст, ки аз он дастовардҳои барои муносибат дар корҳои ояндаатон самараи нек меорад.

Боварии шумо нисбат ба корҳои гузаштаатон зиёд мегардад, вале ба ин нигоҳ накарда мақсадҳои навро дар пеши худ гузоред. Маҳз дар ҳамин ҳафта шуморо лозим аст, ки аз маълумоти доштаатонро истифода баред.

Вақти он расидааст, ки баъзе чизҳое, ки ба шароити молиявӣ ва иқтисодиатон вобастагӣ дорад, иваз кунед. Аввали ҳафта шуморо лозим аст, ки бо роҳбаратон сари масъалаи муҳим маслиҳат кунед. Нисбати саломатиа-тон беаҳамият набошед.

Ҳафтаи бобарорро, дар кор ва пайдо кардани шиносҳои нав ситораҳо пешгӯӣ мекунанд. Он чизеро ки мехостеду дер боз интизораш будед, ба дастатон меояд.

Агар дар нақшаи кориатон иваз кардани ҷойи ко-ри пешинатон бошанд, онро дар ин ҳафта ба нақша нагиред. Зеро аз як ҳаракати ноҷоятон бисёр корҳои хубатон аз даст меравад.

Сунбулаҳоро нофаҳмии нафарони дар атрофашон буда руҳафтода мекунад. Дар коргоҳ байни шумо ва роҳбари навинтихобшуда каме баландравӣ шуданаш дар назар аст. Асабатонро зиёд хаста насозеду салома-тиатонро аз даст надиҳед.

Ҳафтаи нав пур аз ҳодисаҳои хотирмон рух медиҳад. Ҷавоби он саволҳои муҳимеро, ки дер боз интизораш будед, мегиред. Бо атрофиён ва пайвандон муносибати хубро ба роҳ монед, зеро бештари муваффақиятҳоятон аз онҳо вобастааст.

Тамоми ҳафта ҳодисаҳои хубу хотирмон шуморо фаро мегирад. Дар коргоҳ бо нафаре, ки гапҳоятон ноҷо баромада буд, узр мепурсад. Дар байни ҳафта каме нотоб мешавед. Он нафаре, ки дер боз интизораш будед, ба наздатон бар мегардад.

Баъзе нафароне, ки дар атрофатон ҷамъ омаданд, дар ин ҳафта бо гувоҳи дил ва тасаввурот нисбат ба шумо доштаашон маслиҳат медиҳанд. Чанд вақт мешавад, ки дар фикратон баъзе чизҳое давр мезанад, ки шуморо нороҳат мекунад.

Вақти он расидааст, ки муҳаббати ҳақиқиатонро ҷӯё шавед. Агар шумо бо дӯстдоштаатон ҷанг кунед, бояд дар ҳамин ҳафта сулҳро пойдор созед. Барои ин кор аввал шумо суханро оғоз кунед.

Андешаҳои дар сар доштаатонро аз худ дур кунед. Фаромӯш накунед, ки дӯстонатон дар муваффақиятҳоятон нақши бузургро мебозанд. Дар оила сулҳро барқарор кунед.

Дар коргоҳ ҳамеша эҳтиёткор бошед, зеро ҳаракатҳои иловагиатон шубҳаҳоро нисбататон зиёд карда истодааст. Имкониятро аз даст надода ба рухсати меҳнатӣ равед, зеро саломатиатон шуморо нороҳат месозад.

•ЊАМАЛ (21 МАРТ- 20 АПРЕЛ)

•САВР (21 АПРЕЛ - 20 МАЙ)

•ЉАВЗО (21 МАЙ- 21 ИЮН)

•САРАТОН (22 ИЮН- 22 ИЮЛ)

•СУНБУЛА (24 АВГУСТ- 23 СЕНТЯБР)

• • АСАД (23 ИЮЛ- 23 АВГУСТ)

•МИЗОН (24 СЕНТЯБР- 23 ОКТЯБР)

• АЌРАБ (24 ОКТЯБР - 22 НОЯБР

•ЌАВС (23 НОЯБР- 21 ДЕКАБР)

•ЉАДДЇ (22 ДЕКАБР- 20 ЯНВАР)

•ДАВЛ (20 ЯНВАР- 21 ФЕВРАЛ)

•ЊУТ (21 ФЕВРАЛ - 20 МАРТ)

(Аввалаш дар сањ.11)зиддифашистӣ ва маркази

таваҷҷуҳи қувваҳои мухталиф ва мухолифи ҷаҳони он рӯз ба-роямон маълум аст. Пайдост, ки дар он шароит фаъолияти дипломатӣ дар Эрон вижагиҳои хоси худро дошт ва хидмати А. Сангинов низ аз ин ҳукм истис-но набуд. Аниқаш алҳол ҳамин аст, ки хидмати дипломатии Абдуқодир Сангинов дар Эрон солҳои 1942-1949 номи ӯро дар шумори нахустин дипломатҳои Шӯравии тоҷик мегузорад. Бино ба нақли фарзандон, мо-дари онҳо Очабону дар тӯли ҳафт соли кори падар дар Эрон ҳамроҳи вай буд, вале ӯ низ дар бораи фаъолияти шавҳар зиёд ҳарф намезад ва ба гуф-таш “сирри давлатиро” ошкор кардан намехост. Бо вуҷуди ин, модар баъзан ишораҳое маъ-нидор ба фаъолияти ҳамсараш мекард. Аз ҷумла боре ба фа-рзандонаш сарриштаи сиреро кушод: вақте ману падаратон аз бинои сафорат ва консулгарӣ мебаромадем, гадоҳои зиёдеро дар атрофи бино медидем. Чун ман сабаби инро аз падаратон пурсидам, ӯ гуфт: “Инҳо гадо нестанд, балки гадонамоӣ ме-кунанд. Аслан, ана вай ҷосуси немис, ана инаш ҷосуси ан-глис, ҳу ана онаш ҷосуси амрикоӣ аст ва ғайра” Аён аст, ки Абдуқодир Сангинов дар шароити душвори давраи ҷанг ва солҳои баъдиҷангӣ дур аз Ватан барои Ватан ва ҳифзи манфиатҳои он бедареғ хидмат мекард. Дар он солҳо дар намояндагиҳои диплома-тии СССР дар хориҷа намо-яндагони ҷумҳуриҳои Осиёи Миёна ангуштшумор буданд. Абдуқодир бо донишу хирад, малакаи забондонӣ, кордони-ву ватанпарастиаш дар бай-ни дипломатҳои Шӯравӣ дар Эрон мақоми шоиста касб кард ва дар адои масъулияте, ки бар уҳда дошт, тавфиқ ёфт. Бесабаб набуд, ки Ҳукумати Шӯравӣ хидматҳои ӯро соли 1948 ҳангоми дар Эрон буда-наш бо медали “Барои меҳнати шуҷоатнок дар Ҷанги Бузур-ги Ватании солҳои 1941-1945” тақдир кард ва баъди бозга-шташ ба Ватан дар соли 1949 ӯро бо медали “Барои шуҷоати меҳнатӣ” ба муносибати 20-со-лагии РСС Тоҷикистон муко-фотонид. Дар давраи фаъоли-яти Абдуқодир Сангинов дар Эрон, ду нафар тоҷики дигар - олими шарқшинос, муаллифи “Алифбо”-и тоҷикӣ Ҳилол Ка-рим ва адиби тарҷумон Қодир Наимӣ низ дар он кишвар бо супориши Ватан хидмат мекар-данд. Ин се нафарро дӯстиву рафоқати самимӣ ба ҳам пай-

васта буд ва пас аз бозгашт ба Ватан онҳо дар Душанбе низ ба хонаи якдигар равуои оилавӣ доштанд. Пас аз даргузашти бармаҳали Абдуқодир Сан-гинов ин ду дӯсти самимиаш фазилатҳои шахсиву касбӣ ва мақому манзалати вайро дар миёни дипломатҳои Шӯравӣ дар Эрон бо арҷгузорӣ ёд овар-да, аз ҷумла, таъкид мекарданд, ки Абдуқодир қаҳрамони ғайрирасмии ҳайати диплома-тии Шӯравӣ дар билярдбозӣ буд ва ҳамаи ҳамкорон дар ин навъи фароғати хоси дипломатҳо пеши ӯ аҷзи ху-дро эътироф мекарданд. Пас аз бозгашти Абдуқодир Сан-гинов аз Эрон ӯро боз ба ко-ри ҳизбӣ, ба вазифаи мудири шуъбаи молия ва савдои куми-таи ҳизбии шаҳри Сталинобод таъйин карданд. Дар солҳои 1953-1955 ӯ вазифаи муовини сардори нозироти савдои дав-латии Вазорати савдои СССР дар Тоҷикистонро ба уҳда до-шт. Дар ин ду вазифаи охираш А. Сангинов поквиҷдониву масъулиятшиносӣ ва кордо-ниву мудаббирии худро дар соҳаи ташкилу танзими савдо ба таври комил ба зуҳур овард. Ин буд, ки фаъолияти ӯ аз соли 1955 то охири умраш, яъне со-ли 1966 дар ҳамин соҳа ҷараён гирифт. Дар тӯли даҳ сол ӯ дар вазифаҳои мудири шуъбаи савдои кумиҷроия ва муовини Сардори раёсати савдои шаҳри Сталинобод кор кард. Мута-ассифона, 5 июли соли 1966 дар айни камолоти шахсияти камназираш Абдуқодир Санги-нов нобаҳангом дунёи фониро падруд гуфт. Аз рӯзи вафоти ин марди накӯном қариб панҷ даҳсола мегузарад, вале аҳли хо-надону пайвандон ва дӯстонаш то кунун ҳадиси ҷавонмардиву одамият ва олиҳиммативу даст-кушодии ӯро ба забон меоранд. Дари хонааш ба рӯи меҳмонони гуногунтабақаву гуногунмил-лат, аз коргару деҳқони одӣ то академику ходими давлатӣ, ҳамавақт кушода буд. Фарза-ндонаш дар ёд доранд, ки па-дарашон сарвари меҳрубону ғамхори хонадон буд, зебоиро дӯст медошт ва зебо зистанро ормони хеш мепиндошт. До-нанда ва дӯстдорандаи техни-каи навин буд, мекӯшид, ҳар чизи наверо, ки ба зиндагӣ ҳусн ва сифат мебахшид, дастрас намояд. Бесабаб набуд, ки те-лефони аввалин дар маҳаллаи Водонасосний дар хонаи ӯ пай-до шуд ва аз он ғайр аз ҳамсояҳо ҳатто идораи милиса ҳам, ки дар паҳлӯи хонааш ҷойгир буд, истифода мебурд. Бино ба нақли фарзандон, падара-шон суратгири хубе ҳам буд ва

суратҳои гирифтааш имрӯз аз лаҳзаҳои зиндагии пурмаънояш ҳикоят мекунанд. Абдуқодир бо завҷаи меҳрубонаш Оча-бону як духтару се писар ба дунё оварда, онҳоро аз хурдӣ дар руҳияи меҳнатдӯстиву ватанпарастӣ ва ахлоқу одоби ҳамида тарбият карданд. Пас аз сари падар вазифаи тарбия бар дӯши модар афтод ва ӯ ин рисолатро бо сарбаландӣ ба анҷом расонида, бо хотири осу-да аз камоли фарзандон соли 2004 дар ҳаштодсолагӣ аз олам рафт. Ҳар чаҳор фарзанди ин хонадон баъди хатми мактабҳои олӣ ба нафъи халқу Ватан хид-мат мекунанд. Духтари ягонаи оила Маҳбуба Сангинова (дар шаҳри Теҳрон ба дунё омада-аст) дастпарвари Донишгоҳи политехникии Тоҷикистон, муҳандиси соҳаи барқ, солҳои тӯлонӣ дар мақомоти ҳизбӣ ва давлатӣ кор карда, имрӯз бознишаста аст. Нахустпи-сари хонадон - Тоҳирҷон аз фаъолияти дипломатии па-дараш думбол гирифта, Ака-демияи дипломатии Вазора-ти корҳои хориҷии СССР-ро хатм намуд, рисолаи номзадӣ дар соҳаи муносибатҳои байналмилалӣ ҳимоя кард ва солҳои дароз дар Вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон вазифаҳои роҳбариро бар уҳда дошт. Ахиран, беш аз даҳ сол ба ҳайси мушовир-фиристо-даи Сафорати Тоҷикистон дар Маскав кор кард ва бо рутбаи дипломатии Фири-стодаи фавқулода ва мухтори дараҷаи якум ба нафақа баро-мад. Писари дуюми хонадон – Боирҷон –дастпарвари фа-култаи иқтисодии Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон барои хидматҳои пурсамараш дар дастгоҳи Ҳукумати ҷумҳурӣ ва сохторҳои он бо унвони Кор-манди шоистаи Тоҷикистон тақдир шудааст. Охирин фарзанди оила Соҳибҷон – иқтисодшинос, номзади илми иқтисодӣ мебошад ва ба ҳайси устоди Донишгоҳи техноло-гии Тоҷикистон нерӯю истеъ-доди худро дар роҳи тарбияи мутахассисон сарф мекунад. Арзиш ва моҳияти зиндагии инсон аслан дар тӯли умр нест, балки дар самараву баракати иҷтимоиву маънавии он аст. Ин матлабро зиндагии яке аз на-хустин баҳрнавардони зериобӣ ва яке аз дипломатҳои пешгар-ди тоҷик Абдуқодир Сангинов таъйид мекунад. Ӯ ҳамагӣ 52 сол умр дид, вале ин умри кӯтоҳ пур аз маънӣ буд ва са-ропо вақфи хидмат ба Ватан ва халқи азизаш гардид.

Алӣ БОБОҶОН

Дипломат ва бањрнаварди зериобӣ

ё ҳадиси рӯзгори пурмаонии як тоҷик

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН ГУЗАШТИ АЙЁМ18

Имрӯз ба њамагон хуб маълум аст, ки љангњои бай-ни мактабӣ дар љумњурии мо хеле њам зиёд мушоњида карда мешаванд.

Сабаби он чист? Оё ҳамаи падару модарон, мураббияю омӯзгорон аз уҳдаи тарбия ба хубӣ намебароянд? Бо боварии комил гуфта метавонем, ки ин моҷароҳо чунин маъно доранд, на ҳамаашон рисолати худро софдилона иҷро менамоянд. Чунки тарбияи фарзанд ин худ як санъат аст ва на ҳама чунин санъаткору ҳунарманданд. Ба андешаи банда, бархе аз па-дару модарон ва мураббияю омӯзгорон худ муҳтоҷи тарбия ҳастанд. Бархе аз падару мода-рон фарзандони худро ҳамеша кор фармуда, аз эшон манфи-ати пулӣ дидан мехоҳанд. Ин гуна падару модарон аз хурдӣ дар замири фарзандон ҳисси пулёбӣ, бой шавӣ ва бо кар-ру фар зиндагӣ карданро бе-дор мекунанд. Аз ин рӯ, бисёр ҷавонони мо аз пушти пулу мол ва бойигарии зиёд шуда, даст ба ҷинояту хиёнат ва ҷангҳои бе асос мезанад. Агар ҷавонони имрӯза “Гулистон”-и Cаъдиву «Баҳористон»-и Ҷомӣ, ки андар боби фарзанд аст, мехонданд,

шояд чунин рафторҳои ношо-ями худро такрор намекарданд. Беодобӣ ҳам аз сухану забон сар мезанад: ба қавли Бедил :

Б е т а м и з и ҳ о и м а р -дум аз сухан пайдо шавад, Пистаи бемағз агар лаб во ку-над, расво шавад.

Ҷавонон саросар РЭП-са-ро шудаанд. Онҳо ба воситаи РЭП суханҳои дағалу гушно-шунидро ёд гирифта, баъдан онро дар нисбати ҳамсолон ва рафиқонашон истифода меба-ранд. Ин қабил ҷавонон гумон мекунанд, ки бо ин корашон дар ҷомеа обрӯ ёфта, онҳоро дигарон таъриф мекунанд. Онҳоро бо ин кори бадашон ҳеҷ гоҳ касе таъриф намекунад. Сатҳи пасти зиндагии мар-дум боис гашта, ки наврасону ҷавонон ба ҷойи китобхонию ба

корҳои манфиат бахш машғул шудан аксар вақт аз бекорию беҳудагардӣ ба ҷангу ҷанҷолу кордзанию сигоркашӣ машғул мешаванд. Волидон бошанд бо кафидани чашми рӯз ба кору бори худ мераванду фарзандон-ро ба ҳоли худашон мегузоранд. Ана маҳз аз ҳамин сабаб бисёри ҷиноятҳои фарзандон аз бе на-зоратии падару модарон рӯй медиҳанд.

Ба андешаи мо баҳри таъли-му тарбияи фарзандон падару модаронро зарур аст, ки аз хурдсолиашон ба онҳо эътибор диҳанд ва роҳи дуруст тарбия кардани кӯдакони худ тамоми фаъолияти кӯдакро зери назо-рат бигиранд.

Таҳминаи МУРОДАЛӢ,

донишҷӯи ДМТ

Ташвиќи сарватмандӣ ҷавононро ба ҷиноят тела медиҳад!

Дар бораи Абдуҷаббор Сатторов ва фаъолияти ӯ ҳамчун додраси ҳарбии Суди Олӣ бисёр суханони некро аз корафтодагон ва онҳое, ки нисбаташон ноҳаққӣ сурат гирифтааст, вале бо дахолати ӯ ҳақ ба ҳақдор расидааст, бисёр шунидае-му дидаем. Ин ҳуқуқшиноси варзида, ки зодаи ноҳияи Восеъ аст, фаъолияти ху-дро ҳамчун ҳуқуқшинос аз зинаҳои аввал сар шуда, то Раисии Коллегияи ҳарбии С у д и О л и и Ҷ у м ҳ у р и и Тоҷикистон сабзида расид ва сабаби ин пешравиҳо қабл аз ҳама касбияти баланд ва хоксорию инсондӯстии

Абдуҷаббор мебошад. Ӯ дар ҳамаи вазифаҳое, ки бо-вар карда супоридаанд, бо масъулияти махсус ва ҳисси ватандӯстию миллатпарастӣ амал кардааст. Беҳуда нест, ки хизматҳои Абдуҷаббор Сатторов бо чандин грамо-таю ифтихорномаҳо ва Ор-дени «Шараф дараҷаи II» қадрдонӣ шудааст. Ба ин марди шуҷоъ ва ватандӯсти ҳақиқӣ дар ин рӯзҳое, ки зодрӯз дорад, саломатии бардавом ва дар меҳнати пурмашаққату пурифтихо-раш муваффақият мехоҳем.

Гурӯҳи дӯстон

Њуќуќшиноси њарбӣ

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 19ПРОГРАММА

ОР

Т8.00 "Д

оброе утро".12.00, 15.00, 18.00, 3.20, 6.00 Н

овости.12.15, 7.20 "К

онтрольная закупка".

12.45 "Жить зд

орово!".13.55 "М

одны

й приговор".15.20 "С

егодня вечером

".17.25, 18.15 "В

ремя покаж

ет".19.00 С

-л "В

ерь мне".

20.00 "Наед

ине со всеми". П

рограмм

а Юл

ии М

еньшовой.

21.00 Вечерние новости.

21.45 "Давай пож

енимся!".

22.50 "Пусть говорят".

0.00 "Врем

я".0.45 С

-л "О

бнимая небо".

2.45 "Вечерний У

ргант".3.35 "Город

ские пижоны

": "Форс-м

ажоры

".4.30, 6.05 Д

рама "Ч

е!".6.25 "В

наше врем

я".ТВ3

7.00 Мул

ьтфил

ьмы

СМ

Ф.

10.00 Д/ф

"Дал

еко и еще д

альш

е с Михаил

ом

Кож

уховым

".11.00 "П

аралл

ельны

й мир".

12.30 Д/ф

"Загад

ки истории. Связь врем

ен".13.30

Д/ф

"З

агадки

истории. Б

лизость

непо-знанного".14.30, 19.00 "х-В

ерсии. Другие новости".

15.00, 15.30 Д/ф

"Охотники за привид

ениями".

16.00 "Мистические истории".

17.00, 17.30, 18.00 Д/ф

"Гадал

ка".18.30 С

-л "С

лепая".

19.30 С-л

"Пятая страж

а".20.30, 21.20 С

-л "К

асл".

22.15, 23.05 С-л

"Секретны

е материал

ы".

0.00 Фил

ьм "К

опи царя Сол

омона".

НТВ

7.00 НТ

В утром

.9.10 Д

о суда.

10.05, 11.20 С-л

"Возвращ

ение Мухтара".

11.00, 14.00, 17.00, 20.00 Сегод

ня.12.30,

15.30, 18.30

Чрезвы

чайное происш

е-ствие.12.55 С

уд присяж

ных.

14.20 Суд

присяжны

х. Окончател

ьный верд

икт.15.55 П

рокурорская проверка.17.30 Д

етектив "Лучш

ие враги".19.00 Говорим

и показываем

.21.00 С

-л "М

ентовские войны".

23.00 Анатом

ия дня.

0.00 С-л

"Шам

ан".1.55 Д

етектив "Глухарь. В

озвращение".

2.55 ДН

К.

3.55 Дикий м

ир.4.05 С

-л "Р

жавчина".

6.00 С-л

"Супруги".ТН

Т1.00 С

-л "Ю

ная Лига С

праведл

ивости" - "Ал

ь-ф

а-самец".

1.30 M/c "Р

ыцари Т

енкай" - "Робо-спл

ав!".1.55 M

/c "Никел

одеон на Т

НТ

" "Кунг-ф

у Панд

а: У

дивител

ьные л

егенды

".2.20 M

/c "Озорны

е анимаш

ки" - "Рискуя ж

из-нью

. Попал

ась. Ловкие затеи".

3.00 "Дом

-2. Lite".4.30 "Б

итва экстрасенсов".6.00 "К

осмический д

жэм

" Фантастическая ко-

мед

ия, Германия, 1996 г.

8.00 "Универ" - "М

ыш

иная охота" Ситком

.8.30,

9.00, 9.30,

10.00, 10.30,

11.00, 11.30,

12.00, 12.30, 13.00 "Физрук" С

итком.

13.30 "Универ. Н

овая общага" - "В

озвращение

Кристины

" Ком

едийны

й телес-л

.14.00

"Универ.

Новая

общага"

Ком

едийны

й тел

ес-л.

14.30 Ком

едия "Р

еальны

е пацаны".

15.00 Ком

едия К

омед

ия"Дубл

ёр".16.40 "К

омед

и клаб. Л

учшее".

17.00 "Дом

2. Город л

юбви".

18.00 "Дом

-2. Посл

е заката".19.00 "С

вет вокруг" комед

ия/драм

а, СШ

А, 2005

г.21.05 Ком

едия "С

алон В

ероники".21.30 С

-л "Т

олько правд

а".22.25 "С

уперИнтуиция" Р

азвлекател

ьное шоу.

23.20 "Дж

оуи 2".23.50 "Ш

кола рем

онта" - "Черно-бел

ый татуаж

" П

рограмм

а.0.59 О

кончание эфира.

ОР

Т8.00 "Д

оброе утро".12.00, 15.00, 18.00, 3.20, 6.00 Н

овости.12.15, 7.20 "К

онтрольная закупка".

12.45 "Жить зд

орово!".13.55 "М

одны

й приговор".15.20, 0.45 С

-л "О

бнимая небо".

17.25, 18.15 "Врем

я покажет".

19.00 С-л

"Верь м

не".20.00 "Н

аедине со всем

и". Програм

ма Ю

лии

Меньш

овой.21.00 В

ечерние новости.21.45 "Д

авай поженим

ся!".22.50 "П

усть говорят".0.00 "В

ремя".

2.45 "Вечерний У

ргант".3.35 "Город

ские пижоны

": "Форс-м

ажоры

".4.30, 6.05 Д

рама "С

ухое прохлад

ное место".

6.25 "В наш

е время".ТВ

37.00, 6.45 М

ультф

ильм

ы С

МФ

.10.00 Д

/ф "Д

алеко и ещ

е дал

ьше с М

ихаилом

К

ожуховы

м".

11.00 "Парал

лел

ьный м

ир".12.30, 13.30, 22.15, 23.05 С

-л "С

екретные м

а-териал

ы".

14.30, 19.00, 2.30 "х-Версии. Д

ругие новости".15.00, 15.30 Д

/ф "О

хотники за привидениям

и".16.00 "М

истические истории".17.00, 17.30, 18.00 Д

/ф "Гад

алка".

18.30 С-л

"Сл

епая".19.30 С

-л "П

ятая стража".

20.30, 21.20 С-л

"Касл

".0.00 Ф

ильм

"Сайл

ент Хил

л".

3.00 Фил

ьм "Я

знаю кто убил

меня".

5.00 Фил

ьм "М

альчик-с-пал

ьчик".

НТВ

7.00 НТ

В утром

.9.10 Д

о суда.

10.05, 11.20 С-л

"Возвращ

ение Мухтара".

11.00, 14.00, 17.00, 20.00 Сегод

ня.12.30,

15.30, 18.30

Чрезвы

чайное происш

е-ствие.12.55 С

уд присяж

ных.

14.20 Суд

присяжны

х. Окончател

ьный верд

икт.15.55 П

рокурорская проверка.17.30 Д

етектив "Лучш

ие враги".19.00 Говорим

и показываем

.21.00 С

-л "М

ентовские войны".

23.00 Анатом

ия дня.

0.00 С-л

"Шам

ан".1.55 Д

етектив "Глухарь. В

озвращение".

2.55 Главная д

орога.3.30 Д

икий мир.

4.00 С-л

"Рж

авчина".6.00 С

-л "С

упруги".ТНТ

1.00 С-л

"Юная Л

ига Справед

ливости" - "Р

азо-бл

ачение".1.30 M

/c "Ры

цари Тенкай" - "К

лю

ч от зла".

1.55 M/c "Н

икелод

еон на ТН

Т" "К

унг-фу П

анда:

Уд

ивительны

е легенд

ы".

2.20 M/c "О

зорные аним

ашки" - "Л

овить или

не л

овить. М

инди

из иезозойского

периода.

Хорош

ий, плохой, зл

ой".3.00 "Д

ом-2. Lite".

4.30 "Битва экстрасенсов".

6.00 Ком

едия "Д

ублёр".

7.35, 16.40 "Ком

еди кл

аб. Лучш

ее".8.00 "У

нивер" - "Все, что вы

хотели знать о.."

Ситком

.8.30,

9.00, 9.30,

10.00, 10.30,

11.00, 11.30,

12.00, 12.30, 13.00, 13.30, 14.00 "Универ. Н

овая общ

ага" Ком

едийны

й телес-л

.14.30 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

".15.00 К

омед

ия Ком

едия"М

ужчина с гарантией".

17.00 "Дом

2. Город л

юбви".

18.00 "Дом

-2. Посл

е заката".19.00 "Н

овичок" боевик/трилл

ер, СШ

А, 1990 г.

21.30 Ком

едия "С

алон В

ероники".22.00 С

-л "Т

олько правд

а".22.50 "С

уперИнтуиция" Р

азвлекател

ьное шоу.

23.50 "Дж

оуи 2".0.20 К

омед

ия "Саш

а+ М

аша" - "П

родавец кос-

метики".

0.59 Окончание эф

ира.

ОР

Т8.00 "Д

оброе утро".12.00, 15.00, 18.00, 3.20, 6.00 Н

овости.12.15, 7.30 "К

онтрольная закупка".

12.45 "Жить зд

орово!".13.55 "М

одны

й приговор".15.20, 0.45 С

-л "О

бнимая небо".

17.25, 18.15 "Врем

я покажет".

19.00 С-л

"Верь м

не".20.00 "Н

аедине со всем

и". Програм

ма Ю

лии

Меньш

овой.21.00 В

ечерние новости.21.45 "Д

авай поженим

ся!".22.50 "П

усть говорят".0.00 "В

ремя".

2.45 "Вечерний У

ргант".3.35 "Город

ские пижоны

": "Форс-м

ажоры

".4.30 В

оенная драм

а "Ярость".

6.05 Фил

ьм "Я

рость".6.40 "В

наше врем

я".ТВ3

7.00, 6.45 Мул

ьтфил

ьмы

СМ

Ф.

10.00 Д/ф

"Дал

еко и еще д

альш

е с Михаил

ом

Кож

уховым

".11.00 "П

аралл

ельны

й мир".

12.30, 13.30, 22.15, 23.05 С-л

"Секретны

е ма-

териалы

".14.30, 19.00, 2.00 "х-В

ерсии. Другие новости".

15.00, 15.30 Д/ф

"Охотники за привид

ениями".

16.00 "Мистические истории".

17.00, 17.30, 18.00 Д/ф

"Гадал

ка".18.30 С

-л "С

лепая".

19.30 С-л

"Пятая страж

а".20.30, 21.20 С

-л "К

асл".

0.00 Фил

ьм "С

айлент Х

илл

2".2.30 Ф

ильм

"Патрул

ь времени".

4.30 Фил

ьм "Д

евушка из вод

ы".

НТВ

7.00 НТ

В утром

.9.10 Д

о суда.

10.05, 11.20 С-л

"Возвращ

ение Мухтара".

11.00, 14.00, 17.00, 20.00 Сегод

ня.12.30,

15.30, 18.30

Чрезвы

чайное происш

е-ствие.12.55 С

уд присяж

ных.

14.20 Суд

присяжны

х. Окончател

ьный верд

икт.15.55 П

рокурорская проверка.17.30 Д

етектив "Лучш

ие враги".19.00 Говорим

и показываем

.21.00 С

-л "М

ентовские войны".

23.00 Анатом

ия дня.

0.00 С-л

"Шам

ан".2.00 Д

етектив "Глухарь. В

озвращение".

3.00 Квартирны

й вопрос.4.00 С

-л "Р

жавчина".

6.00 С-л

"Супруги".ТН

Т1.00 С

-л "Ю

ная Лига С

праведл

ивости" - "Че-

ловечность".

1.30 M

/c "Р

ыцари

Тенкай"

- "Т

итан-разруши-

тель".

1.55 M/c "Н

икелод

еон на ТН

Т" "К

унг-фу П

анда:

Уд

ивительны

е легенд

ы".

2.20 M/c "О

зорные аним

ашки" - "Д

ракула, Д

ра-кул

ы. Ф

ранкен-Рант".

3.00 "Дом

-2. Lite".4.30 "Б

итва экстрасенсов".6.00 К

омед

ия "Муж

чина с гарантией".7.35 "К

омед

и клаб. Л

учшее".

8.00 "Универ" - "В

ерные д

рузья" Ситком

.8.30,

9.00, 9.30,

10.00, 10.30,

11.00, 11.30,

12.00, 12.30, 13.00 "Интерны

" Ситком

.13.30, 14.00 "У

нивер. Новая общ

ага" Ком

едий-

ный тел

ес-л.

14.30 Ком

едия "Р

еальны

е пацаны".

15.00 Ком

едия"О

чём ещ

ё говорят муж

чины"

Ком

едийная м

елод

рама, Р

оссия, 2011 г.17.00 "Д

ом 2. Город

лю

бви".18.00 "Д

ом-2. П

осле заката".

19.00 "Аппал

уза" Боевик.

21.15 Ком

едия "С

алон В

ероники".21.45 "С

уперИнтуиция" Р

азвлекател

ьное шоу.

22.45 "Дж

оуи 2".23.10 "Ш

кола рем

онта" - "Ры

цари круглого сто-

ла" П

рограмм

а.0.10 К

омед

ия "Саш

а+ М

аша" - "К

расота тре-бует ж

ертв".0.59 О

кончание эфира.

ОР

Т8.00 "Д

оброе утро".12.00, 15.00, 18.00, 3.20, 6.00 Н

овости.12.15 "К

онтрольная закупка".

12.45 "Жить зд

орово!".13.55 "М

одны

й приговор".15.20, 0.45 С

-л "О

бнимая небо".

17.25, 18.15 "Врем

я покажет".

19.00 С-л

"Верь м

не".20.00 "Н

аедине со всем

и". Програм

ма Ю

лии

Меньш

овой.21.00 В

ечерние новости.21.45 "Д

авай поженим

ся!".22.50 "П

усть говорят".0.00 "В

ремя".

2.45 "Вечерний У

ргант".3.35 "Город

ские пижоны

": "Форс-м

ажоры

".4.30

Историческая

драм

а "С

уровое испы

та-ние".6.05 Ф

ильм

"Суровое испы

тание".6.50 "В

наше врем

я".ТВ3

7.00 Мул

ьтфил

ьмы

СМ

Ф.

10.00 Д/ф

"Дал

еко и еще д

альш

е с Михаил

ом

Кож

уховым

".11.00 "П

аралл

ельны

й мир".

12.30, 13.30, 22.15, 23.05 С-л

"Секретны

е ма-

териалы

".14.30, 19.00, 2.45 "х-В

ерсии. Другие новости".

15.00, 15.30 Д/ф

"Охотники за привид

ениями".

16.00 "Мистические истории".

17.00, 17.30, 18.00 Д/ф

"Гадал

ка".18.30 С

-л "С

лепая".

19.30 С-л

"Пятая страж

а".20.30, 21.20 С

-л "К

асл".

0.00 Фил

ьм "В

ампиры

".1.45 "Ч

емпионат А

встралии по покеру".

3.15 Фил

ьм "Ч

естная игра".5.00 Ф

ильм

"Патрул

ь времени".

НТВ

7.00 НТ

В утром

.9.10 Д

о суда.

10.05, 11.20 С-л

"Возвращ

ение Мухтара".

11.00, 14.00, 17.00, 20.00 Сегод

ня.12.30,

15.30, 18.30

Чрезвы

чайное происш

е-ствие.12.55 С

уд присяж

ных.

14.20 Суд

присяжны

х. Окончател

ьный верд

икт.15.55 П

рокурорская проверка.17.30 Д

етектив "Лучш

ие враги".19.00 Говорим

и показываем

.21.00 С

-л "М

ентовские войны".

23.00 Анатом

ия дня.

0.00 С-л

"Шам

ан".2.00 Д

етектив "Глухарь. В

озвращение".

3.00 Дачны

й ответ.4.05 С

-л "Р

жавчина".

6.00 С-л

"Супруги".ТН

Т8.00 "У

нивер" - "День сурка" С

итком.

8.30 Ком

едия "Р

еальны

е пацаны" - "Т

ри года

спустя".9.00 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Шаш

лы

ки с бабам

и".9.30 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Обратная

тяга".10.00 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Начал

о конца".10.30

Ком

едия

"Реал

ьные

пацаны"

- "П

ара-нойя".11.00 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "В чуж

ой постел

и".11.30 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Пацаны

и бал

ьная система".

12.00 Ком

едия "Р

еальны

е пацаны" - "П

омож

и-те, л

юд

и добры

е".12.30 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Пацаны

он-л

айн".13.00 К

омед

ия "Реал

ьные пацаны

" - "Бол

ьшой

брат".13.30, 14.00 "У

нивер. Новая общ

ага" Ком

едий-

ный тел

ес-л.

14.30 Ком

едия "Р

еальны

е пацаны".

15.00 К

омед

ия К

омед

ия"Наш

а R

ussia. Я

йца суд

ьбы".

16.40 "Ком

еди кл

аб. Лучш

ее".17.00 "Д

ом 2. Город

лю

бви".18.00 "Д

ом-2. П

осле заката".

19.00 "Сахара" Б

оевик.21.25 К

омед

ия "Сал

он Вероники".

21.55 "СуперИ

нтуиция" Развл

екательное ш

оу.22.55 "Д

жоуи 2".

23.20 "Ш

кола

ремонта"

- "З

еленая

комната"

Програм

ма.

0.20 К

омед

ия "С

аша+

М

аша"

- "В

ечер вы

-пускников ".0.59 О

кончание эфира.

ОР

Т8.00 "Д

оброе утро".12.00, 15.00, 18.00 Н

овости.12.15, 7.30 "К

онтрольная закупка".

12.45 "Жить зд

орово!".13.55 "М

одны

й приговор".15.20 С

-л "О

бнимая небо".

17.25, 18.15 "Врем

я покажет".

19.00 "Давайте похуд

еем?".

20.00 "Жд

и меня".

21.00 Вечерние новости.

21.45 "Чел

овек и закон".22.50 "П

оле чуд

ес" с Леонид

ом Я

кубовичем.

0.00 "Врем

я".0.45 "Гол

ос".2.55 "В

ечерний Ургант".

3.50 Фил

ьм "Э

дгар Гувер".

6.25 "Цирк. С

риском д

ля ж

изни".

ТВ3

7.00, 6.45 Мул

ьтфил

ьмы

СМ

Ф.

10.00 Д/ф

"Дал

еко и еще д

альш

е с Михаил

ом

Кож

уховым

".11.00 "П

аралл

ельны

й мир".

12.30, 13.30 С-л

"Секретны

е материал

ы".

14.30 "х-Версии. Д

ругие новости".15.00, 15.30 Д

/ф "О

хотники за привидениям

и".16.00 "М

истические истории".17.00, 17.30, 18.00 Д

/ф "Гад

алка".

18.30 С-л

"Сл

епая".19.00 "х-В

ерсии. Громкие д

ел"а.

20.00 "Чел

овек-невидим

ка".21.00 Ф

ильм

"Гарри Поттер и орд

ен Феникса".

23.45 Фил

ьм "Д

итя тьмы

".2.15 "Е

вропейский покерный тур".

3.15 Фил

ьм "В

ампиры

".5.00 Ф

ильм

"Честная игра".

НТВ

7.00 НТ

В утром

.9.10 Д

о суда.

10.05, 11.20 С-л

"Возвращ

ение Мухтара".

11.00, 14.00, 17.00, 20.00 Сегод

ня.12.30,

15.30, 18.30

Чрезвы

чайное происш

е-ствие.12.55 С

уд присяж

ных.

14.20 Суд

присяжны

х. Окончател

ьный верд

икт.15.55 П

рокурорская проверка.17.30 Д

етектив "Лучш

ие враги".19.00 Говорим

и показываем

.20.45 С

-л "М

ентовские войны".

0.30 Список норкина.

1.25 Детектив "Гл

ухарь. Возвращ

ение".4.40 С

-л "Р

жавчина".

6.40 Дорож

ный патрул

ь.

ТНТ

1.00 С-л

"Юная Л

ига Справед

ливости" - "Р

ас-строенны

е".1.30 M

/c "Ры

цари Тенкай" - "Ш

ах и мат".

1.55 M/c "Н

икелод

еон на ТН

Т" "К

унг-фу П

анда:

Уд

ивительны

е легенд

ы".

2.20 M

/c "О

зорные

анимаш

ки" -

"о, м

ое го-

рюш

ко. Путь к свобод

е. Вел

икий Вакоротти:

летнгий концерт".

3.00 "Дом

-2. Lite".4.30 "Б

итва экстрасенсов".6.00 "Т

анцы" Ш

оу.8.00 "У

нивер" - "Прощ

ай, детка, прощ

ай" Сит-

ком.

8.30 "Универ" - "И

згой" Ситком

.9.00 "У

нивер" - "Глухарь" С

итком.

9.30 "Универ" - "С

упермен" С

итком.

10.00 "Универ" - "А

виатор" Ситком

.10.30 "У

нивер" - "Голубая безд

на" Ситком

.11.00 "У

нивер" - "Дитя чел

овеческое" Ситком

.11.30 "У

нивер" - "Убойная сил

а" Ситком

.12.00 "У

нивер" - "Мал

ьчишник в В

егасе" Сит-

ком.

12.30 "Универ" - "П

ортал" С

итком.

13.00 "Универ" - "М

уха" Ситком

.13.30

"Универ.

Новая

общага"

Ком

едийны

й тел

ес-л.

14.00 "Com

edy Wom

an".15.00 "К

омед

и Кл

аб в Юрм

але".

16.00 "Com

edy Баттл

. Суперсезон".

17.00, 22.05 "Дом

2. Город л

юбви".

18.00 "Дом

-2. Посл

е заката".19.00 "Н

е спать!".20.00 К

омед

ия "С кем

переспать?!!".23.05 К

омед

ия "Сал

он Вероники".

23.30 "СуперИ

нтуиция" Развл

екательное ш

оу.0.40 "С

аша+

Маш

а". Лучш

ее.0.59 О

кончание эфира.

ОР

Т8.10 "К

онтрольная закупка".

9.00, 13.00, 15.00, 18.00 Новости.

9.10 Фил

ьм "В

окзал д

ля д

воих".11.00 "И

грай, гармонь л

юбим

ая!".11.45 "С

меш

арики. Новы

е приклю

чения".12.00 "У

мницы

и умники".

12.45 "Сл

ово пастыря".

13.15 "См

ак".13.55 К

юбил

ею актера. "О

лег Б

асилаш

вили.

"Неуж

ели это я?!".

15.15 "Ид

еальны

й ремонт".

16.10, 7.15 "В наш

е время".

17.25, 18.15 "Голос".

19.55 "Кто хочет стать м

илл

ионером?".

21.00 Вечерние новости.

21.15 "Лед

никовый период

".0.00 "В

ремя".

0.30 "Сегод

ня вечером".

2.10 Что? Гд

е? Когд

а?3.30

Трил

лер

"Презид

ент Л

инкольн:

охотник на вам

пиров".5.20 К

омед

ия "Девуш

ка номер 6".

ТВ3

7.00, 11.00 Мул

ьтфил

ьмы

СМ

Ф.

10.30 "Школ

а доктора К

омаровского".

11.15 Фил

ьм "Н

овые прикл

ючения Д

они и Мик-

ки".12.45

Фил

ьм

"Сем

ь невест

ефрейтора

Збру-

ева".14.45 Ф

ильм

"Дитя тьм

ы".

17.15 Фил

ьм "Гарри П

оттер и орден Ф

еникса".20.00

Фил

ьм

"Гарри П

оттер и

Принц-

полукровка".

23.00 Фил

ьм "Э

пидем

ия".1.30 Ф

ильм

"Гордость и сл

ава".4.00 Ф

ильм

"Гринч - похититель Р

ожд

ества".6.00 Д

/ф "Т

айная история ведьм

".

НТВ

8.25 См

отр.9.00, 11.00, 14.00, 17.00 С

егодня.

9.15 Лотерея "З

олотой кл

юч".

9.45 Мед

ицинские тайны.

10.25 Готовим с А

лексеем

Зим

иным

.11.20 Гл

авная дорога.

11.55 Кул

инарный поед

инок.13.00 К

вартирный вопрос.

14.20 Своя игра.

15.10 Я худ

ею.

16.10 Женские ш

тучки.17.20 Н

овая жизнь.

18.00 Тайны

лю

бви.19.00 К

онтрольны

й звонок.20.00 Ц

ентральное тел

евидение.

21.00 Новы

е русские сенсации.22.00 Х

очу к Мел

адзе.

0.00 Ты

не поверишь!

0.50 Муж

ское достоинство.

1.30 С-л

"Дознавател

ь".3.30 А

виаторы.

4.00 С-л

"Рж

авчина".6.00 С

-л "С

упруги".ТНТ

1.00 "Com

edy Club. E

xclusive".1.40 M

/c "Никел

одеон на Т

НТ

" "Губка Боб К

ва-д

ратные ш

таны" - "Л

уноотпуск. Мистер К

рабс берет отпуск".2.05 M

/c "Никел

одеон на Т

НТ

" "Губка Боб К

ва-д

ратные ш

таны" - "Гл

упые призраки".

2.30 M/c "LB

X - Б

итвы м

аленьких гигантов" -

"Коварны

й жел

езный м

онстр".3.00 "Д

ом-2. Lite".

4.00 "Два с пол

овиной повара. Откры

тая кухня" К

улинарное ш

оу.4.30 "Ф

эшн терапия".

5.00 "Школ

а ремонта" П

рограмм

а.6.00, 13.30 "К

омед

и клаб. Л

учшее".

6.30, 19.00 "Такое К

ино!".7.00, 14.00 "Б

итва экстрасенсов".8.30, 9.00, 10.00 "C

omedy W

oman".

11.00 "3 дня на убийство" Б

оевик.15.30 "Т

анцы" Ш

оу.17.30, 22.35 "Д

ом 2. Город

лю

бви".18.30 "Д

ом-2. П

осле заката".

19.30 Трил

лер "П

ленницы

".23.35 К

омед

ия "Сал

он Вероники".

0.05 M/c "Гром

окошки" - "З

намение. Ч

асть 2".0.30 M

/c "Громокош

ки" - "Явл

ение Рам

лака".

0.59 Окончание эф

ира.

ОР

Т9.00, 13.00, 15.00 Н

овости.9.10 Ф

ильм

"Женщ

ина дл

я всех".11.10 "С

луж

у Отчизне!".

11.40 "См

ешарики. П

ИН

-код".

11.55 "Зд

оровье".13.15 "Н

епутевые зам

етки" с Дм

итрием К

ры-

ловы

м.

13.35 "Пока все д

ома".

14.25 "Фазенд

а".15.15 "И

стория российской кухни".15.45 "Т

очь-в-точь".18.30 "Б

ольш

ие гонки".19.55 "Ч

ерно-белое".

21.00 Вечерние новости.

21.15 "Своим

и глазам

и".21.50 "Т

ри аккорда".

0.00 "Врем

я".1.30 "П

олитика".

2.30 "Бриж

ит Бард

о".3.35 Ф

ильм

"я, робот".5.45 "М

олод

ые м

илл

ионеры".

6.45 "В наш

е время".ТВ

37.00, 9.30, 6.45 М

ультф

ильм

ы С

МФ

.9.00 "Ш

кола д

октора Ком

аровского".10.15

Фил

ьм

"Сем

ь невест

ефрейтора

Збру-

ева".12.15, 3.00 Ф

ильм

"Ряд

овой Бенд

жам

ин".14.30 Ф

ильм

"Эпид

емия".

17.00 Ф

ильм

"Гарри

Поттер

и П

ринц-пол

укровка".20.00 Ф

ильм

"Затерянны

е в космосе".

22.45 Фил

ьм "О

битель зл

а".0.45 Ф

ильм

"Ид

еальное убийство".

5.15 Фил

ьм "Н

овые прикл

ючения Д

они и Мик-

ки".

НТВ

7.00 Дорож

ный патрул

ь.9.00, 11.00, 14.00, 17.00 С

егодня.

9.15 Лотерея "Р

усское лото пл

юс".

9.50 Хорош

о там, гд

е мы

есть!10.25 Е

дим

дом

а!11.20 П

ервая передача.

12.00 Чуд

о техники.12.50 Д

ачный ответ.

14.20 Детектив "О

тветь мне".

16.10 Вторая уд

арная. Пред

анная армия В

ла-

сова.17.20 П

оедем

, поедим

!18.00 С

лед

ствие вели.

19.00 Чем

пионат России по ф

утболу 2014 г. /

2015 г. "Динам

о"-"Кубань".

21.10 Проф

ессия - репортер.21.45 М

елод

рама "Ж

данны

й принц".23.35 В

еликая война.

0.35, 3.45 Авиаторы

.4.10 С

-л "Р

жавчина".

6.00 С-л

"Супруги".ТН

Т1.00 "Т

НТ

. MIX

".1.40 M

/c "Никел

одеон на Т

НТ

" "Губка Боб К

ва-д

ратные ш

таны" - "В

одяной м

арафон. Д

обрый

глаз пл

анктона".2.05 M

/c "Никел

одеон на Т

НТ

" "Губка Боб К

ва-д

ратные ш

таны" - "П

рилипал

ы на л

ице. Нянька

Пат".

2.30 M/c "LB

X - Б

итвы м

аленьких гигантов" -

"Таинственны

й студент Д

жастин К

айдо".

3.00 "Дом

-2. Lite".4.00 "Ш

кола рем

онта" Програм

ма.

5.00 "Перезагрузка" П

рограмм

а.6.00 "C

omedy Б

аттл. С

уперсезон".7.00, 16.00 "S

tand UP

".8.00 "3 д

ня на убийство" Боевик.

10.25, 11.25, 12.25, 14.00 "Ком

еди К

лаб" С

тэнд-

ап комед

и.13.30 "К

омед

и клаб. Л

учшее".

15.00 "Од

нажд

ы в Р

оссии".17.00, 21.35 "Д

ом 2. Город

лю

бви".18.00 "Д

ом-2. П

осле заката".

19.00 "С

овокупность л

жи"

боевик/трилл

ер, С

ША

, 2008 г.22.30 К

омед

ия "Сал

он Вероники".

23.00 "СуперИ

нтуиция" Развл

екательное ш

оу.0.05 M

/c "Громокош

ки" - "Песнь петол

аров".0.30 M

/c "Громокош

ки" - "Стары

е друзья".

0.59 Окончание эф

ира ----.

ПО

Не

де

ль

Ни

к22 СЕНТЯБРЯ

ВТО

РН

ик

23 СЕНТЯБРЯС

Ре

да

24 СЕНТЯБРЯЧ

еТВ

еР

г25 СЕНТЯБРЯ

Пя

ТНи

ца

26 СЕНТЯБРЯС

уб

бО

Та27 СЕНТЯБРЯ

ВО

Ск

Ре

Се

Нь

е28 СЕНТЯБРЯ

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН20 ХУДРО БИСАНЉ

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 21АДАБИЁТ

Замини бора-бораам,Замини гоҳвораам,Замини ширхориам.Замини модарии ман,Ватан, Ватан, Ватан, Ватан.

Кафи ду пойи ман туроБа бӯса мезанад қадам,Ба бӯса мезанад қалам,Ба бӯса мезанад рақам,Замини модарии ман,Ватан, Ватан, Ватан, Ватан!

Ту ришта-ришта дар вуҷудНишаста ҳамчу тору пуд,Ту қатра-қатра бар баданМаро чу хуни хештан.Замини модарии ман,Ватан, Ватан, Ватан, Ватан!Агар касам, кисти туам,

Агар хасам, хаси туам,Ба пилки дида гарди ту,Ба рӯи чашм марди ту,Замини модарии ман,Ватан, Ватан, Ватан, Ватан!

Дарида ғози хасраватЧу рахти куҳнаву нават.Чу докаҳои модарам,Чу тикаҳои модарам,Замини модарии ман,Ватан, Ватан, Ватан, Ватан!

Бозор Собир

ВатанАз бенишон замонҳо ҳамчун

нишон расидӣ,Аз зулмати замонҳо рав-

шанравон расидӣ, Аз талхии замонҳо ширин-

забон расидӣ,Эй мулки бахту иқбол, эй

кишвари муқаддас,Обат сафои дил бас, хокат

бақои ҷон бас!

Шаҳбози давлати мо, пар-вози ту баланд аст,

Яктои қисмати мо, азми дилат дучанд аст,

Куҳи ту кони ганҷу руҳи

ту кони панд аст,Имрӯзи ту дилоро, фардот

дилписанд аст!Эй мулки бахту иқбол, эй

кишвари муққадас,Обат сафои дил бас, хокат

бақои ҷон бас!

Озодаи замонҳо, озодиат муборак

Шодии ҷону дилҳо, дилшо-диат муборак,

Ширин бувад талошат, фарҳодиат муборак,

Бунёдкори фардо, ободиат муборак!

Эй мулки бахту иқбол, эй кишвари муқаддас,

Обат сафои дил бас, хокат бақои ҷон бас!

Низом Ќосим

Кишвари муќаддас

Сарзамини атласиву оҳариям,

Абҷади ишқам, дуруди ховариям,

Медиҳӣ дарси мақомоти дариям.

Покбуми сабзхатти гул-сириштам,

Номаи хуршедмуҳри сар-навиштам.

Дардҳоро чора кун бо кимиёӣ,

Дуздҳоро зарба зан бо рӯшноӣ,

Душманонро чира шав бо ошноӣ.

Покбуми сабзхатти гул-сириштам,

Номаи хуршедмуҳри сар-навиштам.

Ҳамқадам бо пешгомони ҷаҳон шав,

Бефасона куҳи симурғошён шав,

Ишқро дар шаш карона тарҷумон шав.

Покбуми сабзхатти гул-сириштам,

Номаи хуршедмуҳри сар-навиштам.

Марши ҳуррият саро имрӯзу фардо,

Яшти ҳувият саро имрӯзу фардо,

Нағмаи нусрат саро имрӯзу фардо.

Покбуми сабзхатти гул-сириштам,

Номаи хуршедмуҳри сар-навиштам.

Рӯзи моро фарраи хурше-дии туст,

Руҳи моро шавкати ҷамшедии туст,

Дар дили мо фасли идои-дии туст.

Покбуми сабзхатти гул-сириштам,

Номаи хуршедмуҳри сар-навиштам.

Номаи хуршедмуњри сарнавиштам

Як умр манам ташнаи дидори Самарқанд,Омори ман аст,ин ҳама осори Самарқанд.Аз ҳастиву аз обу гили чун мани мискин,

Талхї бубарад лафзи шакарбори Самарқанд.

Гўї,ки ману миллати моро ба муҳаббат,Дар рўи Замин сохта меъмори Самарқанд.Хоҳї,ки бубинї ҳама файзу ҳама неъмат,

Як рўзе гузар кун ту, зи бозори Самарқанд.

Дунё,ки пур аз макру фиреб асту разолат,Бошад ба ту меҳру вафо ёри Самарқанд.Сад Чингизу сад Темури Ланге намонда,

Мондаст сари сабзу бақодори Самарқанд.

Ин умри Зариф имрўз зи ҳафтод гузашта,Аз чону дил аст ошиқи ашъори Самарқанд.

Зариф Шариф

САМАРЌАНД

Муҳоҷир ман, муҳоҷир ман, ғарибам,

Ба ҳолам сахт механдад рақибам.

Ҳазорон илтиҷо, соқу саломат

Маро бар пеши очам, эй Ҳабибам.

Ба раҳ бандай ду чашми чори очам,

Ҳамеша ашк дар рухсори очам.

Диламро кулча-кулча ме-шикофад

Зи дурӣ нолаҳои зори очам.

Намехуспад бароҳат, войи очам,

Нагирад ҳеҷ фарде ҷойи очам.

Маро ё Раб, бубар з-ин ҷо, бидеҳ даст,

Шавам борон, чакам дар пойи очам.

Мадад бинмо, бибӯсам хоки пояш,

Агар хоҳад, кунам ҷонро фидояш.

Зи худ бояд мани дар пой занҷир,

Илоҷе ёфта, созам ризояш.

Муњољир

Падарро шаллу вал кардам,Ба ғам айшаш бадал кардам.Зи меҳмонхонаи чашмашФирори бемаҳал кардам.

Пушаймонам зи рафторам,Падар ранҷид аз корам.Мани бадфеъли гарданғафс,Гунаҳ кардам, гунаҳгорам.

Сафар бар мулки ғам кар дам,Ба пайвандон ситам кардам.Сари болои хеш ин ҷоБа пои ғайр хам кардам.

Падар пироҳанам бӯ кард,Таги сар, шаб ба паҳлӯ кард.

Набуд аз ман нишон ӯро,Кафи дасташ бари рӯ кард.

Кай ин шомам саҳар гардад,Хатоям пушти сар гардад.Сарам бар санг мекӯбам,Ризо аз ман падар гардад.

Бубахш, эй Ҳақ, гуноҳамро,Бикун пурнур роҳамро.Ба душман ҳадя хоҳам додМан ин рӯзи сиёҳамро.

Маранҷ аз ман, падарҷонам,Наям кофар, мусалмонам.Ба додам рас, раҳо бинмо,Зи чанголи бало ҷонам.

Пушаймонӣдар муњољират

Нуруллоњи Ориф

Дар дил ҳавас аст,дидани дидори Самарқанд,

Дорам ҳаваси хондани осори Самарқанд.

Ин шаҳри ба фарҳанг, ки чун холи замин аст,Ҳаст ганљи сухан,лафзи шакарбори Самарқанд.

Аз фитрати Ўлуғбек рас-адхона бино шуд,

Шуд боиси рушд,сохтору омори Самарқанд.

Ҳам маркази илму ҳунару хайру сахо аст,

Аз неъмату файз,баҳраи саршори Самарқанд.

ДИДОР

Фарзона

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН22 КАНЗИ ШИФО

Масъули сањифа Иззатбек Идиев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: izzatbek@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95Масъули сањифа Мањина Давлатова. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: mahina@pressa.tj • Шуъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Мушкилоти асосии мар-дон, ки ба саломатии онҳо ро-бита дорад, серарақӣ, шиками калон, мӯй доштани шикам, кам будани мӯйи сар ва хуло-саи он мебошад

1. М ӯ й и ш и к а м . Тақрибан дар синни 20- солагӣ ҳар як мард ба ин мушкилот дучор мешавад, яъне дар сари синаю миён мӯй мебарояд. Дар баъзе мардон он кам буда, дар қисми дигар аз меъёр зиёд аст. Номаълум аст, ки ин ҳолат ба ҳамсари оянда писанд меояд ё не. Аз ин рӯ, роҳи раҳоии якумра ёфтан аз ин ҳолат, ба воситаи мӯйгирии лазерӣ мебошад. Агар шумо ба ин дастгоҳ дастрасӣ надоред, пас аз малҳамҳое, ки як муддати кӯтоҳ мӯйҳои шуморо мерезо-над, истифода баред.

2. Шиками калон ё шаробӣ низ мегӯянд. Мардҳо (асосан мардҳое, ки шароб, махсусан пиво зиёд менӯшанд) аз занҳо дида, бештар ба шикамкалонӣ майл доранд. Агар ҳаҷми равғаннокии ши-кам аз 100 см зиёд бошад, таҳдиди ба бемории дилу рагҳо ва диабети қанд мубтало шудан наздик аст. Ба хотири он ки бе-мор нашавед, ҳар чӣ зудтар аз равғани шикаматон худро ка-нор гиред, яъне парҳезро оғоз

намоед.3. А р а қ к у н и и з и ё д .

Тадқиқотҳо нишон додан, ки серарақӣ дар мардҳо зиёд аст. Арақ натанҳо пайи худро дар либос мемонад, балки намии зиёд бактерияҳои зиёдро ҷамъ карда, спораҳо хориҷ меку-нанд, ки бӯйи нофорам до-ранд. Барои бартараф кардани ин ҳолат зуд-зуд ҳамом кар-да, аз собун ва дезодарантҳои хушбӯй истифода баред. Агар ин ҳам ба шумо кӯмак накард, пас шуморо лозим аст, ки ба муолиҷаи ҷиддӣ оғоз намоед.

4. Садбарги шукуфон ё нараки лоларух. Ин бемории музмин буда, нишонаи асосии он сурхшавии пӯст ва пайдо шудани доначаҳои калони зардобдор дар рӯй мебошад. Мардон баробари оиладор шу-дан аз ин мушкилии худ озод мешаванд, вале на ҳамаашон.

Чӣ мардњоро ноором мекунад?

Дар ҳама давру замон ва вобаста ба синну сол инсон-ро дардҳои нороҳаткунанда азият медиҳад. Тибқи омори соҳаи тандурустӣ ва шикояти мардум дарди устухонҳо, аз ҷумла, дарди пой дар миёни калонсолон бештар ба на-зар мерасад. Ҳар чанд дар шумораҳои пешин усулҳо ва маводҳои доругиро гуфта бо-шем ҳам, вале ба ин иктифо кардани нестем, зеро соҳаи тандурусти рӯ ба инкишоф ниҳодаасту ҳама рӯза як навигарӣ ба ин соҳа ворид мешавад. Ба ҳамин хотир, ин навбат шуморо бо чанд усули тибби халқӣ ошно месозем

Усули аввалро бо истифо-даи барги ғор (лавровый лист) оғоз мекунем. Барги ин раста-ниро дар ошхонаҳо зиёд исти-фода мебаранд. Аз ҷумла, дар маҳкам кардани хӯришҳои зимистона васеъ истифода мешавад, ки тамъ ва бӯйи фо-рам дорад. 20-30 барги онро дар ду истакон оби ҷӯшида андохта, 5 дақиқа ҷӯшонед ва баъд дар термос 3-4 соат нигоҳ дошта, баъд нӯшед. Маҳлули тайёршударо бояд кам-кам нӯшид, ки то 10- 12 соат расад. Бо чунин тарз се рӯз инро нӯшед ва пас аз гу-заштани ҳафтае муолиҷаро идома диҳед. Ин маҳлули муолиҷавии тиббӣ- халқӣ рӯдаҳоро низ тоза мекунад. Хотиррасон менамоям, ки пас аз истифодаи ин маҳлул агар организматон аксуламал ни-шон надод, онро давом диҳед.

Ҳангоми муолиҷа ҳис кар-дед, ки пешобкуниатон ҳар як ним соат пас шуд, хавотир нашавед, ин аз он шаҳодат медиҳад, ки намакҳои бадана-тон хориҷ шуда истодааст. Ин муолиҷаро барои дарди пой аз як то ду сол давом додан мум-кин аст, фаромӯш насозед, ки дар байни ҳар як муолиҷа бо-яд таваққуф кард.

Дар усули дуюм 250 грамм ғалларо шуста, дар ду литр об ҷўшонида, баъди тагшон ва хунук шудан дар он 1 ки-ло асал, 500 грамм шароб (водка) ва се қошуқ решаи буттаи зиркро якҷоя кунед. Ҳамаи инро омехта карда, дар ҷойи торикӣ муддати се ҳафта нигоҳ доред. Истеъмоли до-руи тайёршударо пеш аз хӯрок се қошуқӣ тавсия менамоянд.

Барои пура табобат ги-рифтани беморӣ бояд чунин

маводи доругиро дар як бан-каи се литра тайёр карда ло-зим аст. Шояд шумо решаи буттаи зиркро аз дорухонаҳо дастрас карда натавонед. Аз ин рӯ, метавонед, аз боғбонҳо ва шахсоне, ки бевосита ба гулу буттаҳо сарукор доранд, пурсон шавед.

Усули 3. Дар 500 грамма зарфи шишагин, шаробро низ ба андозаи шиша пур карда, 300 грамм аз дарахти шоҳбулут майда реза карда, дар он омехта намуда, онро 14 рӯз нигоҳ медоред ва ҳама рӯза онро омехта кардан лозим аст. Ин маводи доругиро чанд солҳо нигоҳ доштан мумкин аст. Ҳар бегоҳ ҷойи дардман-диро аз ин дору шакидан ло-зим аст. Ин амали такрорё-банда дарди устухонҳоро аз байн мебарад. Ин амалро бо-яд то як сол давом диҳед.

Чанд усули бартараф кардани дарди пой

Нахуд растаниест, ки ак-сари одамон ба он шинос ҳастанд. Ду намуди он, саҳроӣ ва бӯстонӣ маъмул аст. Марду-ми мо онро дар хӯрокҳояшон истифода мекунанд, ки дар ҳақиқат тамъи хӯрокро бола-зат мегардонад. Тадқиқотҳо муайян кардаанд, ки хӯрдани нахуд бо хӯрок онро зудҳазм менамояд. Хӯрдани нахуди саҳроӣ дарунро пок карда, гиреҳҳои ҷигар, сипурз ва гур-даро мекушояд. Куфтаи наху-ди даштӣ шукуфаи пӯст, вара-ми баногӯшро мулоим карда, онро бо асал омехта карда, ба ҷароҳат ва захми саратон-ро дур мекунад. Агар хоҳед, ки аз кирмҳои меъда халос шавед, нахудро шабона дар сирко тар карда, рӯзона он-ро тановул карда, тамоми рӯз чизе нахӯред. Ин давои хубест барои куштани кирми меъда. Барои мардоне, ки аз кам будани қувваи боҳ танқисӣ мекашанд, тавсия медиҳем, ки нахудро як шабонарӯз тар карда, баъд истеъмол намо-

янд ва аз болои он ҳамон обашро бо каме асал хӯранд ва аз раҳоӣ меё-банд. Нахуди би-

рёншударо гармогарм хӯранд, бавосири хунинро даво мебах-шад. Барои бемориҳои даҳону милки дандонҳо оби нахуди сабзи дар он як шабонарӯз тар карда шударо нӯшанд, шифо меёбанд. Молидани равғани нахуд ба рӯй, доғи кунҷитакро нест мекунад, ба пӯшти ка-мар моланд, боҳро қувват мебахшад, хӯрдани он мӯйро мустаҳакам мегардонад, инчу-нин, дарди махавро шифо ме-бахшад. Хӯрдани нахуди сиёҳ бачаи зани ҳомиларо меаф-тонад, санги гурда ва хичакро майда карда мерезонад. Лозим ба ёдоварист, ки аз болои на-худ нӯшидани оби хунук ба организм зараровар мебошад.

Нахуд махавро шифо мебахшад?

Аз санҷишҳои тиббӣ тандурустӣ муайян гардид, ки то соли 2020 зиёда аз 80 дарсади антиботикҳо бефо-ида ҳисобида шуда, аз байн мераванд. Дар ин муддат та-бибон хулосае бароварданд, ки то ин муддат доруҳоеро рӯйи кор овардан лозим аст, ки нисбати доруҳои зидди бактериявӣ манфиати беш-тарро доро мебошад. Гурӯҳи кормандон аз донишгоҳи Техас бар зидди ҳама на-муди бактерияҳо доруи пурқудратро рӯйи кор хоҳанд овард, ки ба организми ин-сон сахт таъсир карда, 90 дарсади ДНК-и одам ба он мувофиқ аст. Бактерияхӯрон хеле осон коркард шуда, таъсири зидди бактериявӣ барои организми инсон до-рад, мегӯянд таҳқиқгарон. Мақсади асосии он аз як та-раф нобуд сохтани микробҳо в а б а р қ а р о р н а м у д а н и

марҳилаҳои илтиҳобёбӣ бо-шад, аз тарафи дигар безарар ба узвҳои ҳозима мебошад. Олимон бар он назаранд, ки нӯшокиеро бояд коркард намуд, ки таркибаш дорои модаҳои бактерияхӯр бошад. Масалан, таъсири бар зидди

ангезандаҳои ваборо доро бошад. Барои он ки бояд ба корҳои тадқиқотии худ оли-мон пурра ҷалб шаванд, ро-зигии бисёрҷонибаро талаб мекунад, мегӯянд олимони таҳқиқгар.

Антибиотикњо аз тиб хориљ мешаванд?

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014 ТОЉИКИСТОН 23ВАРЗИШ

Масъули сањифа Шўњрат Давлатшоев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: shuhrat@pressa.tj • Шуъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Дастаи мунтахаби фут-боли Тољикистон дар вохӯрии якуми Бозињои О с и ё ӣ - 2 0 1 4 – д а с т а и о л и м п и и С и н г а п у р р о маѓлуб кард.

29 дастаи мардонаи то син-ни 23-сола дар мусобиқаи 17-уми бозиҳои Осиёӣ оид ба футбол, ки аз 14-уми сентябр то 4-уми октябр дар Инчхони Кореяи Ҷанубӣ баргузор ме-гардад, иштирок мекунанд. Аз рӯи натиҷаи қуръакашӣ да-стаи мунтахаби Тоҷикистон дар гурӯҳи «С» бозӣ меку-над. Ҳарифони шогирдо-ни Муҳсин Муҳаммадиев дастаҳои мунтахаби Умон, Фаластин ва Сингапур мебо-шанд.

Аз рӯи натиҷаи қуръакашӣ 8 гурӯҳ созмон дода шуд. Дар 5 гурӯҳ чордастаӣ ва дар се гурӯҳ седастаӣ ҷой гирифтанд. Аз ҳар гурӯҳ 2 дастаи беҳтарин ба даври ҳаштякфинал мебароянд. А г а р д а с т а и м у н т а х а б и Тоҷикистон ба 1\8-финал барояд, бо яке аз дастаҳои гурӯҳи «Д» бозӣ хоҳад кард. Дар гурӯҳи «Д» дастаҳои мун-тахаби Ҷопон, Кувайт, Ироқ ва Непал ҷой гирифтаанд.

Мувофиқи Низомномаи бозиҳои Осиёӣ дар мусобиқа футболбозони то синни 23-сола иштирок мекунанд. Ҳар даста метавонад 3 бози-гари аз 23-сола болоро ном-навис кунад. Муҳаммадиев ба ин сегона дарвозабон Али-шер Тӯйчиев, ниммуҳофиз Фатҳулло Фатҳуллоев ва ҳамлагар Дилшод Восиевро дохил кардааст.

Рӯзи якшанбеи ҳафтаи гузашта шогирдони Муҳсин

Муҳаммадиев дар нахус-тин бозии даври гурӯҳии ин мусобиқа дастаи мунта-хаби Сингапурро бо ҳисоби 1:0 мағлуб карданд. Голи ягонаро дар дақиқаи 87-ум муҳофизатгари клуби «Истиқлол» Сиёвуш Асроров ба ҳадаф расонд. Ҳамагӣ се дақиқа қабл аз анҷоми вақти асосии вохӯрӣ тӯби аз кунҷи майдон партофтаи Умедҷон Шариповро ҳамдастааш Сиёвуш Асроров бо сар во-риди дарвозаи сингапуриҳо намуда, ғалабаи дастаи Тоҷикистонро таъмин кард.

Муҳсин Муҳаммадиев дар нишасти матбуотии баъ-ди бозӣ чунин гуфт: «Бозӣ бисёр вазнин буд. Мо ба Инчхон ҳамагӣ як рӯз пеш аз оғози вохӯрӣ ҳозир шудем ва бачаҳо айни замон ба бо-ду ҳаво мутобиқ нашудаанд, аммо ба ин нигоҳ накарда, мо ғолиб омадем, ки бароя-мон хеле муҳим аст. Ҳозир ба бозии оянда бо дастаи Фаластин омодагӣ мегирем. Мақсади мо дар ин мусобиқа аз гурӯҳ баромадан аст».

Бозии навбатии мунтахаби Тоҷикистон дирӯз ҳангоми ба нашр омода шудани хабар бо дастаи мунтахаби Фаластин идома дошт. Аз натиҷаи ин ва дигар вохӯриҳо дар нашрҳои минбаъда хабар хоҳем дод. Дастаи Фаластин низ дар бо-зии аввал дастаи мунтахаби Умонро мағлуб карда буд.

Бозиҳои Осиёӣ-2014Гурӯҳи «С», даври 1Сингапур – Тоҷикистон

– 0:1Гол: Сиёвуш Асроров, 87.Д а с т а и м у н т а х а б и

Тоҷикистон бо чунин ҳайат бозӣ кард: Алишер Тӯйчиев (капитан), Наим Улмасов, Сиёвуш Асроров, Аҳтам Назаров, Хуршед Бекназа-ров (Алишер Шарипов, 46), Амирбек Ҷӯрабоев, Ромиш Ҷалилов (Ҷаҳонгир Эрга-шев, 46), Нуриддин Давро-нов, Фатҳулло Фатҳуллоев, Дилшод Восиев, Шодибек Ғаффоров (Умедҷон Шари-пов, 77).

Огоҳонида шуданд:: Фарис Бин Рамли Муҳаммад (Син-гапур), Шодибек Ғаффоров, Нуриддин Давронов, Наим Улмасов (Тоҷикистон).

Сардовар: Муҳаммад Аб-делкарим Ал-Заруни (АМА).

14 сентябр. Ансан (Кореяи Ҷанубӣ).Варзишгоҳи «Ан-сан-Ва».

Умон – Фаластин – 0:2Голҳо: Суад Аҳмад Вридат,

40 (0:1). Самир Муҳаммад Марааба, 56 (0:2).

Тақвими бозиҳо дар гурӯҳи «С»:

Даври 217 сентябр (чоршанбе)1 3 . 0 0 – Ф а л а с т и н –

Тоҷикистон. 16.00 – Умон – Сингапур. Даври 321 сентябр (якшанбе)13.00 – Тоҷикистон –

Умон. 13.00 – Фаластин – Син-

гапур. Эзоҳ: оғози бозиҳо бо

вақти Душанбе.

Ѓалабаи Тољикистон бар Сингапур

С а й т и р а с м и и к л у б и «Истиқлол»-и шаҳри Душанбе хабар медиҳад, клубҳои футбо-ли «Истиқлол»-и Тоҷикистон ва «Шалке-04»-и Олмон ба мувофиқа расиданд, ки миё-наи моҳи октябр дар шаҳри Душанбе як бозии рафиқона баргузор кунанд.

Мувофиқи маслиҳат ба Душанбе ҳайати ҷавонони дастаи «Шалке-04», ки аз футболбозони 23 сола иборат аст, ташриф меоранд. Айни

ҳол санаи аниқи баргузории бозӣ маълум нашудааст.

Ёдовар мешавем, ки ин дуюмин бозии дӯстонаи душанбегиҳо мебошад, ки бо дастаҳои футболи Олмон баргузор хоҳад гашт. Қаблан 3 июли соли 2010 дастаи «Хе-ссен-Кассел»-и Олмон ба Душанбе омада, дар бозии дӯстона бо «Истиқлол» ишти-рок кард. Дар бозӣ меҳмонон бо ҳисоби 3:1 ғолиб омада бу-данд.

«Шалке-04» бо «Истиќлол» бозӣ мекунад

Сармураббии дастаи фут-боли “Парвоз”-и ноњияи Бобољон Ѓафуров аз вазифа барканор карда шудааст.

Сайти расмии Федератсияи футболи Тоҷикистон менави-сад, ки собиқ бозигари дастаи мунтахаби Тоҷикистон оид ба футбол Алиёр Ашӯрмамадов, ки акнун ба кори мураббигӣ гуза-штааст, аз вазифааш дар дастаи «Парвоз» озод карда шудааст.

Худи Алиёр Ашӯрмамадов гуфтааст, ки сабаби ба ин қарор омадани роҳбарияти клуб барояш номаълум аст. Ба Ашӯрмамадов дар ин клуб вазифаи ёвари сармураббиро пешниҳод кардаанд, аммо му-тахассис рад кардааст.

Алиёр Ашурмамадов дар идома гуфтааст, ки шояд ӯро барои нокомиҳои “Парвоз” аз

вазифа озод кардаанд. Ба қавли мутахассиси 46-сола даста бо далелҳои обективӣ муваффақ нашудааст, зеро тобистон бо-зигарон давраҳои омӯзишӣ на-гузаштанду аз ҷиҳати ҷисмонӣ омода нестанд.

Алиёр Ашурмамадов моҳи августи соли гузашта сарму-раббии дастаи “Парвоз” таъин гардида буд. То омадан ба ин даста ба ҳайси сармураббии дастаи “Энергетик” ва КМВА “Помир”фаъолият дошт.

Ашӯрмамадов ба истеъфо рафт

Собиќ футболбози да-стаи мунтахаби Тољи-к и с т о н И г о р Ч е р е в -ч е н к о и љ р о к у н а н д а и вазифаи сармураббии клу-би «Локомотив»-и Маскав таъин шудааст.

Игор Черевченко дар ин вазифа Леонид Кучукро иваз кард, ки аз соли 2013 сарму-раббии клуби роҳиоҳанчиёни Маскав буд. Кучук баъди бохтҳои пайдарпайи «Локо-

мотив» дар бозиҳои Прмй-ер-Лигаи Русия аз вазифааш барканор шуд.

Черевченкои 40-сола, ки айни ҳол вазифаи сармураб-бии “Локомотив”-ро иҷро мекунад, писари яке аз бо-зигарони маъруфи дастаи “Помир”-и Душанбе Генна-дий Черевченко, аст, ки то кӯч бастани хонаводааш аз кишвар дар солҳои 1993-1994 дар ҳайати дастаи мунтахаби Тоҷикистон бозӣ мекард.

Дастпарвари футболи тољик сармураббии «Локомотив»

шуд

Дар даври 12-уми чем-пионати Тољикистон оид ба футбол «Хуљанд» -и Хуљанд дар майдони худ дастаи «Равшан»-и Кӯлобро маѓлуб кард.

Голи ягонаро дар дақиқаи иловагии вохӯрӣ ҳуҷумкунандаи соҳибони май-дон Манучеҳр А ҳ м а д о в з а д . Баъди ин ғалаба

«Хуҷанд» бо 24 хол мавқеашро дар ҷои дуюми ҷадвали мусобиқа мустаҳкам кард.

Бозии дигари ин давр, ки байни дастаҳои «Дале-рон-Уротеппа»-и Истарав-

шан ва «Хайр»-и Ваҳдат дар варзишгоҳи марказии Иста-равшан баргузор гардид, бе задани гол анҷом ёфт. Баъди ин мусовӣ «Далерон-Уротеп-па» бо 19 хол ба зинаи сеюми ҷадвали чемпионат баромад.

«Хайр»-и Ваҳдат бо 17 хол дар зинаи панҷум қарор дорад.

Дар байни голзанҳо Дил-шод Восиев аз «Истиқлол» бо 13 гол пешсаф мебошад. Фирӯз Раҳматов («Регар-

ТадАз») 9 гол, Комил Саи-дов ва Хуршед Маҳмудов аз («Истиқлол») 7 ва Манучеҳр Аҳмадов аз («Хуҷанд») 6 гол задаанд.

Мавқеи дастаҳо дар ҷадвали мусобиқа:

Ѓалабаи «Хуљанд» бар «Равшан»

Ҷ Дастаҳо Б Ғ М Б Гол Хол 1. «Истиқлол» (Душанбе) 11 10 1 0 46-6 31 2. «Хуҷанд» (Хуҷанд) 12 7 3 2 17-12 24 3. «Далерон» (Истаравшан) 12 5 4 3 11-8 19 4. «Энергетик» (Душанбе) 11 5 3 3 17-12 18 5. «Хайр» (Ваҳдат) 12 5 2 5 16-15 17 6. «Парвоз» (Б. Ғафуров) 11 5 1 5 16-23 16 7. «Регар» (Турсунзода) 11 3 3 5 16-18 12 8. КМВА «Помир» (Душанбе) 11 2 2 7 8-17 8 9. «Равшан» (Кӯлоб) 12 2 2 8 13-32 8 10 «Вахш» (Қӯрғонтеппа) 11 2 1 8 3-20 7

№ 38 (1080) 18 сентябри соли 2014ТОЉИКИСТОН24 ХАНДЕДУ НАРАНЉЕД

Хандеду забон биомўзед!

Мисли мурдаАз шахсе пурсиданд:— Собир-полвон чӣ кор мекунад?— Бекорхӯҷа, муфтхӯрӣ карда гаштааст, - гуфт ў.— Барои ҳамин ҳам афту башарааш мурда барин. Касал-ку нест?!Афандӣ, ки он ҷо буд, ҳозирҷавобӣ кард:— Ба инсон меҳнат ҳусн мебахшад. Муфтхӯр бошад, албатта,

ба мурда монанд мешавад.

Like a decedentA man was asked, «What does Sobir-Polvon1 do?»«He is out of work. He is looking for somebody who will give him

food», he answered. «Oh, that’s why he looks like a decedent. Is he ill?»Afandi standing nearby answered, «Fine feathers make fine birds. If

you eat somebody’s salt, you will look like a decedent».

Агар пул намебуд…Аз тоҷире пурсиданд:— Дӯстат кӣ?— Пул, -гуфт ў лабонашро инҷ карда.— Душманат чӣ?— Пул.— Чаро ин тавр мегӯӣ?Афандӣ, ки он ҷо буд, лутф кард:— Дуруст мегӯянд. Дӯсту душман ҳамеша дар як ҷо!

A friend and an enemyA trader was asked, «Who is your friend?»«Money, of course», he answered curling his lip.«And who is your enemy?»«Also money».«Why do you say so?»Afandi, who was there, noted with a smile, «A friend and an en- emy

always go hand in hand».

Агар тарозуро таъмир кунад…Харидоре аз фурӯшанда гила кард:— Тарозуятон вайрон.— Дурӯғ нагӯед, тарозу дуруст! - худро сафед кард фурӯшанда.

— Чӣ хел дуруст? Аз ҳар кило сад грамм мезанад-ку?! Афандӣ, ки ин гапҳоро мешунид, гуфт:

— Агар назанад, чӣ хел мошин мехараду бӯстонсаро?

A pair of scalesA buyer is reproaching a seller, «Your pair of scales is not cor- rect».«Nothing of the sort, it is correct!» says the seller.«Just have a look! The underweight is 100 grams per kilo». Afandi,

who heard it, answered: «If his pair of scales was cor-rect, he would have never had such a good solid house and a car».

С.ЊАЛИМЇ

Як латифа бо ду забонХандарезМаро дар чорроња

монедНозири БДА бандагиро ба

ҷо меорад.Дар гӯр барои ба дӯзах

ё биҳишт равон карданаш фариштаҳои дасти чапу рост баҳс мекунанд.

- Ӯ одами бад аст! Ҳама умр пора мегирифт, арақ мехӯрд…Ба дӯзах!,-мегӯяд фариштаи дасти чап.

- Не, ӯ нағз буд. Одамонро аз хатар раҳо мекард, ба онҳо ёрӣ медод…

Ӯро ба биҳишт!-мегӯяд фа-риштаи дасти рост.

Нозир оҳиста садо мекунад:- Бачаҳо, шумо баҳс наку-

нед… Маро дар чорроҳа монед, худам ҳисобамро меёбам...

Зани ман дид…

Ҷинояткор банкро ғорат карда, чанд нафарро ба гарав гирифт.

Нафареро мепурсад:

- Ту дидӣ, ман чӣ гуна банкро ғорат кардам?- Бале,-мегӯяд он мард ва

ҳамоно ҷинояткор сарашро аз танаш ҷудо мекунад.

- Ҳа, боз кӣ дид, ки ман ғорат кардам?

- Аз пушти одамон садо ме-ояд!

- Зани ман!

НасињатДонишгоҳ. Лексия. Гурӯҳи

донишҷӯёне, ки дар қатори охир менишастанд, шавқун мекунанд

Муаллим:-Эй ҷавонони дар қатори

охир нишаста, Шумо ҳам мисли донишҷӯёне, ки дар қатори мобайн нишаставу ба қартабозӣ машғуланд, рафтор мекардед, ба донишҷӯёни дар қатори пеш хобрафта халал на-мерасондед.

Давидан- Ту саҳариҳо медавӣ?- Ҳа! Аз хона ба берун бо чунин садо:-Худо зад, аз кор дер мон-

дам.

Љангара Аҳли оила ба ҷои нав

мекӯчанд.Баъди чанд рӯз рафиқаш

сарвари оиларо мепурсад.- Ҳа, Шумо дар ҷойи нав ху-

дро чи хел ҳис мекунед?.- Ҳамсарам аввал хашмолуд

буд, акнун худашро дар авҷи аъло мебинад, аллакай ӯ бо ҳамаи ҳамсояҳо ҷангидааст.

ВатандӯстонКайҳоннавардони мо аз

ҳама зиёдтар дар рӯи ҷаҳон ватандӯстанд.

Онҳоро ба Марс мефири-станд, эшон аз замин хестан намехоҳанд.

Њамааш хубСалом, духтур. Ман ба назди

Шумо.- Либосҳоятонро кашед! Ка-

шидед?- Ҳа!- Акнун пӯшед.- О, ин чи тавр…- Ҳамааш хуб. Овозатон ил-

лат надорад.

Тањияи И.ИДИЕВ