TC.

TÜRKIYE TAsKÖrv.rÜRÜ KURUMU GENEL iVrÜnÜRLÜGÜ

Konu: Risk Degeirlendinm~ Talimati

f.~ENELGENO: 660

17/04/2009

4857 sayili yeni Is Kanunu 10.6 2003 tarihli 25134 sayili Resmi gazetede yayinlanarak yürürlügegirmistir. Yasa geregi 9.12.2003 tarih 25311 sayili Is Sagligi ve Güvenligi Yönetmeligi, 21.02.2004tarihinde 25380 sayili YerÜstü ve Yeralti Maden Isletmelerinde Saglik ve Güvenlik Sartlari Yönetmeligiyayinlanmistir.

Is Sagligi ve Güvenli§~i YÖnetmeligi'in 6. ,9. ve 10. maddelerinde, YerlistÜ ve Yer alti MadenIsletmelerinde Saglik ve GÜvenlik: Sartlari YÖnetmeligi'nin 5. maddesine gÖre isverenin isçileri ile ilgilitüm riskleri tespit ederek, degerlendirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla is bu Genelge yayinlanmistir.

i. Amaç .Kurumumuza bagli yeralti ve yerüstü isyerleriride tehlikelerin tanimlanmasi, risklerin degerlendirilmesi ve'belirlenen risklere karsi önlemlerin alinmasi, yetki sorumluluk ve uygulama esaslarini belirlemektir.

2. Kapsam \~t.JJVl!uli~!~~Ld1al!!iBu Talimat;

a. TTK yeralti ve yerüstü isyerlerin:i,

b. Rutin ve rutin c~mayan faaliyetleri,

c. Isyerindeki tüm çalisanlarm faaliyetlerini (çalisanlar, müteahhitler, tedarikç:iler, müsteriler'stajerkr vie misafirler dahil),

d. Is yerinde TTK ya da dige:r bir kaynak tarafindan saglanan (tasima, yemek vb.) .olanaklari

kapsar.

3. Tanimlar

Kaza: Ölüme, bedensd ve !veya zihinsel maluliyete, hasara, zarara ya da diger kayiplara yol açanistenmeyen olaydir.

Tehlike: Insan ölümü, yaralanmasi ya da bedensel ve !veya zihinsel maluliyeti, malin hasar görmesi, is

yeri çevresinin zarar gÖrmesi ya da bunlarin bilesimine neden olabil~cek potansiyel bir durum ya dakaynaktir.

Tehlike tanimhmmasi: Insan ölümÜ, yaralanmasi ya da bedensel Vt: !veya zihinsel malu1iyeti, malinhasar göm1esi,. is yeri çevresinin zarar görmesi ya da bunlarin bilesimine neden olabilecek potansiyel birdurum ya da kaynagin Üirkma varma ve özelliklerini tanimlama sürecidir.

Olay: Kazaya m~den olan veya olmapotansiyeli olan olusumdur.

1

NOT: ölüme, hastaliga, hasara, zarara ya da diger kayiplara neden olmayan olaylar "kazaya ramak

kala" dir. "Olay", "kazaya ramak kalmalari" da kapsar.

Uygunsuzluk:: Dogrudan ya da dolayli olarak insan ölümü, yaralanmasi ya da bedensel ve / veya zihinselolumsuz etki1enmesi, malin hasar görmesi, is yeri çevresinin zarar görmesi ya da bunlarinkombinasyonuna neden olabilecek is standartlari, uygulamalar, talimatlar, kurallar, yönetim sistemiperformansi v\~benzerlerind.en, herhangi bir sapmadir.

Risk: Belirlenmis tehlikeli bir olayin olusma olasiligi ve sonuçlarinin kombinasyonudur.

Risk degerlendirme: (RD) Riskin büyÜklügünÜ hesaplama ve riskin tolere edilebilir olup olmadiginakarar verme islemidir.

Güvenlik: Kabul edilemez zarar riskinden uzak kalma durumudur.

Tolere edilebilir risk: TTK 'in yasal yÜkümlÜlÜkleri ve Is Saglig1 ve GÜvenligi (ISG) politikasiçerçevesinde tahammÜl edilebilir seviyeye indirilmis risktir.

4. Genel Hükümler

1. TTK is yerlerinde ISG ile ilgili tehlikele:rin belirlenmesi, risklerin degerlendirilmesi ve belirlenmis

risklere karsi önlemlerin alinmasi, yapilacak faaliyetlerin izlenmesi ve gözden geçirme çalismalari butalimatta belirlenen ilkeler çerçevesinde gerçeklestirilecek'tir.

2. "Risk Degerlendirme Esaslari"; Çalisma ve Sosyal GÜvenlik Bakanligl tarafindan "Risk

Degerlendirme" kmlUsunda bir Yönetmelik yayinlariincaya kadar "Bes Adimda Risk DegerlendirmeEsaslari" uygulanacaktir.

1. Adim: Tehlikelerin Belirlenmesi

2. Adim: Tehlikelerin Degerlendirilmesi

3. Adim: RiskIerin Derecelendirilmesi

4. Adim: Kontrol Önlemleri

5. Adim: Denetim, Izleme ve Gözden Geçirine

3. "Risk Yönetimi Me:todolojisi" nin ana ilki;:leri asagida belirlenmistir.

• Bu talimat kapsaminda belirlenen risk degerlendirme çalismalari; kullanilan malzeme/teçhizat

/ekipmanlarda, uygulanan yöntemlerele, yapilan ölçümlerde, çalisanlarda ve çalisma ortamindarisk seviyesini etkileyecek bir degisiklik oldugunda hemen, süreçte bir degisiklik olmamasidurumunda ise 2 yIlda bir tekrarlanacaktir.

• Risk degerlendirme çalismalarinin amaci; tehlikelerin tespiti, risklerin siniflandirilmasi veönlemlerle kontrol altina alinabilecek ya da Oliadan kaldirilabilecek olan risklerin

belirlenmesini saglamaktir.

• Risk de:gerlendirme çalismalari, isyerindeki gereksinirnlerin belirlenmesi, egitim ihtiyaçlarinintanimlanmasi ve/veya isletme kontrollerinin gelistirilmesi için girdi saglar.

2

• Risk degerlendirme çalisrnalan f;onueunda belirlenen kontrol faaliyetleri ile önlemefaaliyetlerinin zamaninda ve etkin bir sekilde uygulanip uygulanmadigi., denetim, izleme vegözden geçirille f:;ialiyetleri takip edilecektir.

i. Risklerin tespiti v(~bdirlenmis risklere karsi önlemleri almak isverenin so:ruinlulugundadir.

2. Risk degerlendirme faaliyetleri;

Is Sagligi ve GÜvenligi (ISG) Kurulu'nun koordinasyonunda,

Ünite /Servis (Isletme müdÜrlükleri Vj~yabagimsiz basmÜhendislikler) bazinda kurulacak ekiplermarifetiyle yürÜ·lüIecektir.

Tüm çalisanlar; yaptildan isleri Kurum Politikasi, ISG Temel Kitabi, Is GÜvenligi Yönergeleri,

Çalisma Talimatlan, Egitim El Kitaplari, Malzeme GÜvenlik Bilgi FormI2l.n(MGBF) iibg. yazilidokümanlarda belirlenen ve/veya ej~itimlerde is gÜvenligi lcurali olarak ögretilen sekildeyapmakta.n, risk degerlendirme faaliyetleri kapsaminda belirlenen önlemleri almaktansorumludur.

3. TTK'ya gelen misafir, stajer, taseron, mÜteahhit, tedarikçi ve müsteriler risk degerlendirmefaaliyetleri kapsaminda belirlenen önlemlere uygun hareket etmekle yükümlüdür. Buyükümlülügün yerine getirilebilmesi için gerekli bilginin verilmesi ziyareti veya / is iliskisiniyürüten kisi / veya Ünitenin sorurnluli..igmidadir.

4. Risk Degerlendirme çalisinalan ile iyalisanlari yaptiklari is ve qalistiklan ortamin tehlikelerikonusunda bilinçlendirrnek amaçlandigindan, RD çalismalarindan etkilenen tüm çalisanlar buçalismalarin sonuçlarindan haberdar edilecektir.

i. Tehlikelerin belirknmesi, risklerin degerlendirilmesi Vi; belidenmis risklere karsi önlemlerinalinmasi çalismalari isletme / veya servis bazinda kurulacak ekip / ekipler araciligi ilegerçekI estirilecekiir.

2. Birden fazla Ünitenin katilimi ile ortak yÜrÜtüien faaliyetlerle ilgili risk degerlendirme çalismalaribu servisleri temsil eden personelin katildigi ekipleraraciligi ile yapilan isle ilgili isletmemüdürÜnün koordinasyonunda yÜrÜtülecektir. Risk Degerlendirme Ekiplerinde asagida belirtilenkisiler yer alacaktir.

• [sletme MÜdÜrü

• Servis :\,lÜhendisi

• Is Güwnligi Sube Müdürü !Is GÜvenligi Uzmani -IGUI

• Isyeri Hekimi,

• Ilgili faaliyetten sorumlu N~~zaretçi

• I1gili birimden çalisan veya çalisanlar,

• Sendika temsilcisi

3

• ISG Isçi Temsilcisi

7. Risk Dei?:erleimdirmeve Hazirli!ç

l. Risk degi::rlendirme çalismalari öncesinde TTK çapinda tutarliligin ve izlenebilirligin saglanmasiamaciyla; Is güvenligi ve Egitim Daire Baskanligi tarafindan ekiplere RD egitimi verilecektir.

2. Risk deg;erlendirme yöntemi ile ilgili detayli bilgiler ve izlenebilirligin saglanmasi amaciylakul1anilal~ak numaralandirrna sistematigi egitim kapsaminda aktarilacaktir.

8. h.~kis Semal!!1!'liiiin EL1!.im:1aoIOM!

1. Is (Fonksiyon) Akis Semalari; Ek: 1 'de örnegi verilen "Is Akis Semasi Formu" kullamlarak

yapilacaktir. Yapilan isler veya verilen hizmetler mümkÜn oldugunca servis bazinda tek formdabitirilmesi esas alinarak hazirlanacaktir. Öl11egin; KömÜr üretiminde kazi, galeri sürülmesi, tabanilerlemesi, tamir tarama, nakliyat için a)'n ayri is akis semalari hazirlanmalidir. Sosyal Hizmetleriçin; misafirhane hizmetleri, lojman hizmetleri, kantin hizmetleri, haberlesme vb gibi hizmetleriçin de ayri is akis semalari hazirlanmalidir.

2. Is Akis S<~malarinda ana faaliyetler ve bu faaliyetlerin gerçeklestirilmesi konusunda destek verenbirimler ana faaliyetler bazinda belirtilecektir.

3. Is Akis Semalarinda yer alan ana faaliye:tlerin hedeflenen sonuçlari üretmesi için gerçeklestirilen

rutin ve rutin olmayan faaliyetler Ek 2'de verilen Risk Degerlendirme Karn'nin (RDK)

faaliyetin tammi sütununa detaylari ile yazilarak risk degerlendirme çalismasina hazir halegetirilecektir.

9. Miiteahhit F~~aRivetlerinin lIelirleninesi

1. Rutin is akisinin gerçeklestirilmesi amaci ile mÜteahhitlik hizmetlerinin fonksiyon akis semalarihazirlanacaktir. Bu faaliyetlerle ilgili risider de RD ekipleri tarafindan degerlendirilecektir.

2. Rutin olmayan , mÜteahhitlere anahtar teslimi yaptirilan islerle ilgili risk degerlendirmelerimüteahhitler tarafindan ise baslamadan önce yaptirilacak, alinacak önlemler belirtilecektir. Burisk degerlendirme sonuçlari TTK, RD ekipleri tarafindan degerlendirilecektir. Belirlenen riskler,alinmasi gereken önlemler ve önlemlerin alinmasi konusundaki sorumluluklar sözlesmehükümlerinde yer alacaktir. Önlemler konusundaki sorumluluklar belirlenirken; TTK'in verecegi

destek, maliyet faktörü dikkate alinarak degerlendirme yapilacaktir. RD için Risk DegerlendirmeKarti Ek: 2 - (Müteahhit FnaUyetleil"i) kullanilacaktir. Bu kapsamda;

a. Isin yapilacagi yer,

b. Müte:ahhidin önlemler için bulundurmasi gereken donanimlar, TTK'nin olanaklari,

C. Müte:ahhidin Önlemler konusundaki teciiibesi dikkate alinacaktir.

3. Isin yürütülmesi sirasinda; isi talep eden birim, Is Güvenligi ve Egitim Daire Baskanligi ve SatinAlma Birimleri önlemlerin etkinligini ve u.ygunlugunu degerlendirecektir.

4. Gerek duyulmasihalinde müteahhid ile yapilan sözlesme sartlari da dikkate alinarak yaptiriinlaruygulanacaktir.

10. Yardimci E~;rnimanlaLy_~.Ei A~!,:!~~ri

1. Rutin ve rutin olmayan faaliyetler sirasinda kullanilan yardimci ekipmanlar ve el aktlerinin isin

yapilmasi sirasinda bir risk yaratmayacaksekilde olmasi esastir.

2. Uygunlugun saf:~laninasi için; isin yapilmasi sirasinda kullanilan el aletleri ve ekipmanlar RiskDegerlendirme Karti Ek: 2 - (Y~~rdimci ~~kipmanlar) kullanilarak; kullanan üniteler tarafindanbelirlenen asgari uygunluk seviyelerine göre degerlendirilecektir. Uygun olmayanlar

kullanimdan kaldirilacaktir, uygun ola.nlarin sistematik bakim ve kontrolu yapilmis ve çalisirhalde olmalari saglanacaktir.

1. Çalisanlara saglanan sosyal imkanlardan (ulasim, yemek, banyo gibi) kaymiklanan tehlikelerleilgili nisk degerlendirme çalismalari, fonksiyon akis semalari çizilmeden "i~alisilan ortamla ilgili

risklerin degerllel1dirilmesi" kapsaminda Risk Degerlendirme Karti (Çalisanlara SaglananOlanakl~iir)kullanilarak degerlendirilecektir (Ek 2).

2. Degerlendirilmeninyapilmasindan söz konusu olanagi saglayan Ünite sorumlu olacaktir.

3. Çalisanlara sa~il.anan olanaldar, kurum imkanlari çerçevesinde degerlendirilerek alinmasigereken önlemler ve olasi risklerin tolere edilebilir seviyede tutulmasi için yapilacak faaliyetlerbelirlenecektir.

12. ,~alisma Ortai;!!!

1. Gerçeklestirilen Üialiyetten bagimsiz olarak, çalisilan oiiamdan kaynaklanan toz, gürültü ve

aydinlanma gibi riskler Risk Degerlendinne Karti (Çalisma Ortami) kullanilarakdegerlendirilecektir {Ek 2).

2. Toz, gÜrÜltÜve ayclmlatma disindaki çalisan sagligi ve is gÜvenligini etkileyen termal sartlar,radyoaktivite, hava sartlari gibi faktörler faaliyetlerle ilgili risklerin degerlendirill11i:isi sirasindaele alinacaktir.

3. Toz, gÜrÜltüve aydinlatma ölçümleii yöni~tmelik hükümleri çerçevesinde gerçeklestirilece:ktir.

4. Toz, gürÜltü ve aydinlatma ölçümleri, bu konulardaki etkiler degistikçe güncellenecektir.

13. :rehlikelerji!!..~elirh;min.!~~!

1. Tehlikelerin belirlenmesi çalismalari, risk degerlendirme ekipleri tarafindan daha. genis bir

katilimla beyin fuimasi yöntemi kullanilarak gerçeklestirilecektir. Bu çalismalara söz konusuortamda 'ialisan birimlerden ihtiyaç dUlyulanlarin katilimi saglanacaktir.

2. Fonksiyon akis semasi hpsarninda faaliyetin yürÜtÜlmesi amaciyla destek alinan ünitelerinfaaliyetleri degerlendirilirken söz konusu ünitelerin elemanlari danisman statüsÜnde ekibe davetedilecektir.

3. Beyin firtinasi yapilirken; mtin ve rutin olmayan tüm faaliyetlerin tehlikeleri, kullanilanyardimci ekipmanlar ve el aletlerinin uygunlugu, çalisanlara saglanan olanaklar, çalisma ortamidikkate alinacaktir.

4. Risk Degerlendirine Çalismalarinda; tedarikçiler, müsteriler, ziyaretçiler, misafirler, stajerlergibi ortamda bulunmasi olasi tüm ilgili taraflar dikkate alinacaktir.

5. Çalisilan ortamda yÜrUtÜlen ana sürecin sahibi "çalisilan orta:mla. ilgili risklerin

degerlendirilmesi" çalismalarinin yfuik1:ÜlrnesindensOlUmludur.

5

6. Risk de!~erlendinnesi yapilirken faaliyetle ilgili yeterli bilgi toplanip toplanmadigi, asagidakisorular :30rularak degerlendirilecektir.

• Yapilan isin, sÜresi ve sikligi,

• Isin yapildig) ye:r,

• Isi normalde veya geçici olarak görevlendirilerek kimlerin yaptigi,

• Isin yapildig) alanda çalisan diger :isçiler,

• Isten etkilenen ilgili diger taraflar (örn; ziyaretçiler, taseronlar, kamu),

• Çalisanlarin isleri ile ilgili almis oldu1dari egitimler,

• Isin yapi1isi ile ilgili egitim ihtiyaci,

• Isin yapilisi ile ilgili yazili dokümanlar (politika, prosedÜrler, is talimatlari, ünite içi egitimel kitaplari, MGBF vb.)

• Kullamlabilecek alan, alet, ekipman ve makineler,

• Kullamlmasi sakmcali olan alet, ekipmanlar,

• Makinelerin ve alet ekipmanlarin kullanimi ve bakimina ilisItin tedarikçi veya imalatçilarintalimatlari,

• Tasinacak malzemele~rin boyutu, sekli ve agirligi,

• Malzemelerin tasinacagi (elle veya ebpmanla) mesafe ve yükseklik.

• Is kazalari ve meslek hastaliklan ile ilgili bilgiler,

Riskin Tolen~ Edilebilir Oliiip Olmaihgu113 Karar Verme ve Sonuca Göre Y:apilacak :Faaliyetler

1. Risk degerlendirmesi, olaylar ortaya çikmadan önce varsayimlara, öngörülere, degerlendirme veanalizlere dayali alinacak önlemlerin nesnel dayanagim olusturan kilit islevlerden biridir.

2. Riskten sÖz edebilmek için tehlikenin açi,ga çikma olasiligi ve bu nedenle meydana ge~lebilecekzarar, hasar veya yaralanmanin siddet derecesini öngön:bilmek gerekir.

3. Tehlike kaynaklarindan tümÜyle arindirilmis bir üretim ve üretim ortami tesis etmek mümkün

degildir. MümkÜn olan riskin azaltilmasi, kabul edilebilir düzeylere }ndirilmesidir. Yani tehlikekaynaklarinin açiga çikma olasiligi kÜç:Ü1tÜiebilir,meydana gelebilecek hasar veya yaralanmaninsiddet derecesi -etkileri- azaltilabilir.

4. Risk degerlendirme:siyle; tehlike:lerin belirlenmesi" risklerin derecelendirilmesi, önlemlerlekontrol altina alinabilecek ya da ortadan kaldirilabilecek olan risklerin belirlenmesisaglanacaktir.

5. Tehlike ile ilgili risk, potansiyel zararin siddetinin ve olusma ihtimalinin. tahminine görebelirlenecektir.

6

Zararin siddeti arastirilirken asagidaki tablo dikkate alinacaktir.

SiddetDerecesi

5

4

1------------------- -------------------------.---- Olasi SOJllUç

(Derecesi büyÜk olan alinacaktir)

-------------------·--------------------------------r-Insana YÜiiicUk Tesisi Ekipmiina yönelik

~:----------.-----.-.------.------- . ·..·---·--1 ....-----------Olümliin kaza i Zararin maliyeti 100.000 $'a esit veya

1100.000 $'dan büyüktür.~:i~~;;;;nm----.----.-.------------.--.----.-,.Zararin r;~aliyeti 50.ÖOOila 100.000 $arasindadir.

3

(Organ kaybi, büyük kiriklar, zehirlenine, büyÜk veölümcÜllyaralanmalar, mesleki kanser, yasam sÜresini

kl:§~tlay]c]hastaliklar, akut ölÜmcÜlhastaliklar, ciddi

yal');ik), _...f.··... i---..--------,-,-.----.---::.-.-.----- ...----------.-.------.--i- ---------

Orta df~re·celiyaralanma i Zararin maliyeti 20.000 ilaarasindadir.

(Yanik, beyin sarsintisi, ciddi burkulmalar, cilt

hastaliklari, isitme kaybi, astim, ergonomik :uyumsuzluk sonucu olusan hastaliklar)

50.000 $'i

__--o >_':_c . · - ...,.----.--------- . + _

------...-----------~_.-.---.---.-._---------..-~-----_i-----------------

2

1

Hafih'nralanmal:u

(Küçük kesikler, çürükler, toza bagli göz problemleri,

psikolôjik etkilen11?-eler)

Kayip~IMZolaylar

Zararin maliyeti 1.000 ila 20.000 $arasindadir.

Zararin maliyeti 1.000.$' dan azdir.

(Hasar ya da yaralanmaya neden olmayan kaza veyakazaya ramak kalitia olaylari)

i____ •.. .__ . . ..L _

Yaralanma / hasar olasiligi degerlendirilirken:;

.4arU2~;~lila,bÜf.1'~!ek çalisan sayisi,'~~;r:~?~~;~1J~:',i :;";, ,.:~ ::~r:;~~~~~_j~~;

• Tehlikeye mari;z kalma sikligi ve süresi,

• Elektrik, su kesintileri gibi kontrol ve önlemlerin etkinligini azaltabiiecek durumlar,

• Tesis ve makinelerdeki güvenlik bilesenleri eksiklik1eri,

• Kisisel koruyucularm etkinligi ve kullanim siklig;i,

• Güvensiz davranislar, gÜvensiz sartlar vb. diger faktörler de degerlendirilecektir.

7

5 Is yapildi§~l sÜrece

4 HergÜn

3 Haftada bir

2 Ayda bir

Yilda bir

17. Riskin De!:!:;~slend!.!!:.ll~t!!~si

(çok yÜksek olasilik)

(yüksek olasilik)

(orta dereceli olasilik)

(küçük olasilik)

(çok küçÜk olasilik)

Risk Seviyesi :==ZararmCiddiyet Derecesi X Ortaya Çikma Olasiligi

Siddet Derecesi

Olasilik

5

4

3

2

1

8

18. Risk Seviyesi

Risk SeVi)-'e-S~i~~=[__-_·-_-_-_-_--_-_--.~-__=-F-a:;~~v~ Zamauhiima

Çok hafif risk i Ek bir faaliyet, dokÜmantasyon ve kayit tutulmasi gerektinnez.Düsük seviye risk: G:;)lere edilebilir ;:;~~kkontroiie~~gerelaniyar. çabaiai:"-m-'-a,-i-i-ol-a-ra-l-(--d-ah-a--~Ietkin çözÜmlere veya iyilestirmelere yogunlastirilmahdir. Önlemlerinmevcudiyetinden emin olmak için izleme gereklidir.'

Orta seviye risk Risk seviyesini azaltmak için çaba harcanmalidiL Fakat önleme maliyetidikkatle ölçüImeli ve smirlandinlmalidiL Risk azaltma Önlemleri belirlenenen kisa zaman periyodunda uygulanmalidiL

Siddeti çok yüksek olabilecek orta seviye riskler söz konusu oldugunda; dahaiyi önlemler alinabilinesi için olasilik degerlendirmesi bir kez dahayapilmalidir.

i

YÜksek seviye ri~-~alisma risk azaltilmadan baslatilmamalidiL Riskin azaltilmasi için dikkate

I' deger kaynak ayrilmasi gerekebilir. Isin bu riske ragmen devam etinesigerekiyorsa acil önlemler alinmalidiLi

---T-------Çok yüksek seviye i Tolere edilemez. Is, iisk azaltilincaya kadar baslatilmamali veya devamrisk i ettirilmemelidiL Sinirsiz kaynak kullanimi durumunda bile riskin azaltilmasi

i mÜmkün degilse; is.hiç.baslatilmamahdir. ,--------_._._-_._------------_._----_._--------~

1. Risk degerlendi}'mesi çalismalari sirasinda yasal uygunluk degerlendirilmesi de yapilir.Yasalara l:!YIDill§pzlulitolere edilemez risk anlamina gelir.

2. Risk Degerlendjrme Kartlari doldunilduktan sonra "tamami" ve "yüksek risk ve çok yüksekrisk" olarak behrlenen ve yatirim ihtiyaci doguran riskler" Is GÜvenligi ve Egitim DaireBaskanligi'na gÖnderilecektir.

3. Risk Seviyesi yliksek risk ve çok yüksek risk olarak belirlenen ve yatirim ihtiyaci doguranriskler, TTK çapinda asagida Üyeleri belirtilen, Is Güvenligi ve Egitim Daire Baskanli'gincagörevlendirilecek bir ekip tarafindan tekrar degerlendirilerek önceliklendirilecektir.

• Is Güvenlii~i Daire Baskam• Etüt Plan Proje Tesis D. Bsk.ligi temsilcisi,• Isletme1l~rD Bsk Temsilcisi• APK Daire Baskanligi temsilcisi• Müessese MÜdürü

• Is GÜvenligi Sube MüdürÜ• Ilgili isletme müdÜrÜ• Isyeri Hi;:kimi,

Bu ekipteki kisiler her risk deg;er1endjrme döneminde belirlenir ve dönem boyunca sabit kahr.

9

19. Risk Önle.m.!~PlanilJl.!~Jm..f.1[aziir]~!l!1l1!!A§'!

Risk degerlendirme çalismalarinin sonucu; bdirlenen riskin ortadan kaldinlmasi ve i veya azaltilmasi,risk önleme çalismalamiin gelistirilmesi, iyilestirilmesi faaliyetlerin.in önceliklere göre siralanacaktir.

Önlemler asagidakiler hususlar di1d<:atealinarak yapilacaktir.

• Eger mÜmkünse tehlikelerin tÜmÜyok edilecektir veya risk, kaynaginda yok edilecektir.

• Eger tehlikenin yok edilmesi mümkün degilse, risk azaltilmaya çalisilacaktir.

• MÜmklinse isin yapilisi bireylere uygun hale getirilecek, bireylere adapteedilecektir.

• Önlemlerin iyilt:stirilmesi için teknik gelismelerden yararlanilacak1ir.

• Önlemler tüm ilgili taraf1arin (çalisanlar, mÜteahhitler, toplum, tedarikçiler, müsteriler, sta~erler,ziyaretçikr) öm:rileri dik.kate alinarak belirlenecektir.

• Önlemlerin teknik ve yazili taraflari dikkate alinacaktir.

• Ekipmanlarin gÜvenli bir sekilde çalismasi için gerekli bakim çalismalari planlanacaktir.

• Yukarida sayilan risk önleme çahsmalari riskin seviyesini azaltmak için yetersiz oldugundakisiselkoruyucu ekipman kullanimi planlanacaktir.

Risk degerlendinne çalismalarinin sonuçlan asaf~daki faaliyetler için girdi olarak kullanilir.

• Politika ve hedeflerin belirlenmesi i gÜncellenmesi,

• Yasal ve diger gereksinimlerin karsilanmasi,

• Yönetim programlan hazirlanmasi,

• Yapi vie sorumluliikIann belirlenmesi,

• Danisma ve iletisim faaliyetleri,

Kontrol ölçümleri il~l11 yapilan planlar (belirlenmis risklerle ilgili kontrol ölçümlerinin

güncellestirilmesi),

• Perfonnans ölçÜmü ve izleme çalismalari,

• Iyiiestimie faaliyetI eri,

• Tetkik faaliyetleri,

• Egitim bi.hnçlendinne ve yetkinlik çabsmalan,

• Acil durumlara hazirlik ç:al1smalan

Risk degerlendirme çalismalari sirasinda edinilen bilgi birikimi dikkate alinarak yukarida sayilanfaaliyetler gözden geçirileeektir. Gözden geçirme sonuc:unda TTK çapinda yürütülen faaliyetlerde birrevizyana ihtiyaç varsa revizyon talebi ge;rekçe belÜiilerek, yazisma ile Is Güvenligi ve Egitim DaireBaskanligi 'na aktarilacaktir.

10

Önlemlerin riski hedeflenen dÜzey~:indirrnek uygi.inlu.gunu izleyebilmek için proaktif ölçÜm göstergeleribelirlenecektir.

Risk önleme plani kapsaminda belirknen tÜrr]faaliyetler için;

• Uygularna sorumlusu,

• Hedeflenen sonuç,

• Öngörülebiliyorsa kaynak ihtiyaci,

el i-fedef1ene:nterrnin,

• Gözden geçirme periyodu ve sorumlusu

belirlenerek "RL~k KOIJiilrolve Önleme lf!'liiaHyreitH:ilam"na is1enccektir (Ele: 3 ').

Risk Kontrol ve Önleme Faaliyet Plam'nda belirlenen, ünite içi ya da TTK'd.e mevcut kaynaklarla

gerçeklestirilemeyecek önlemlerin hayata g'e~:irihnesi için ihtiyaç duyulan ve bÜtçeden karsilanmasigereken kaynak ihtiyaçlari.; Isa Kurulu tarafindan her risk degerlendirme döneminde sabit kalmak Üzereatanan bir komisyon tarafindan incelenecektir.

Inceleme çalismalari sirasinda riskler "JUs]Üii Den~':eieiidiJ'nme"i" bÖlümünde yapilan önceliklendirme

dikkate alinarak ISG Kuruluna raporlanacaktiI'. ISG Kurulu kaynak taleplerini degerlendirecek ve

degerlendirme sonuçlarim ilgili ünÜe1ere duyuracaktir.

ISG Kurulu tarafindan onaylanan kaynak talepleri, kaynak ihtiyaci olan Ünite tarafindan takipedilecektir.

Servis içi ya da TTK mevcut kaynaklari ile gerçeklestirilebilecek risk kontrol ve önleme faaliyetleri

varsa ilgili üniteler1e~ortak planlaina yapilarak, Ünite tarafindanyÜrÜtülecektir.

21. Teknik DI~~t!?.Jls

Risk Kontrol ve Önleme Faaliyet Plani'nda belirlenen, Risk Degerlenelitme (RD) faaliyetlerinin ünite içipersonelle gerç:eklestirilme olasiligi buhimnadii~l durumlarda, bu konuda ihtisaslasmis yetkili

kuruluslardan teknik destek sai~lanarak RD Üialiyetleri gen;:eklestirilebilir. Ancak ihtiyaç duyulan

faaliyetler için gerekli maddi kaynak yaratilmis olacaktir.

"Risk Kontrol ve Önleme Faaliyet Plani" uygulanmasindan önce asagidaki sorular somIarak gözdengeç,irilecektir.

• Belirlenen / gÜricellestirilen önlemler, riski "dÜsük seviyeIrrisk" dÜzeyine indirgeyebiliyor mu?

• Yeni tehlikeler olusur mu?

• I-Iedefknen risk seviyesini karsilayan en ekonomik çözÜm seçildi mi?

• Belirltenen / gÜncellestirilen önkmlerle ilgili kaynak ihtiyaçlari ve bu önkmlerinuygulanabilirlif~i hak.kinda etkilenen kisiler nder dÜsÜnÜyorlar?

o BelirRenen / gÜncellestirilen önlemler her kosulda uygulanabilecek mi? Ihmal edilebil:ir mi?

11

Önlemlerin riski hedeflenen dÜzeye indirmek uygunlu.gunu izleyebilmek için proaktif ölçüm gösteirgeleribelirlenecektir,

Risk önleme plani kapsatuinda belirknen tÜm. faaliyetler için;

• Uygularna sorumlusu,

•• Hedeflenen sonuç,

• Öngörülebiliyorsa kaynak ihtiyaci,

fll Hedeflenen terrnin,

• Gözden geçirme periyodu ve sorumlusu

belirlenerek "RL~k KOIJiilrol ve ÖiiilieJime lFiiiaHyeit H:ilam"na is1enccektir (Ele: 3 ').

20. Kaynak il!!t~'y'açiaJr.!!!!!!1.~J!t!8:!~~nesi

Risk Kontrol ve Önleme Faaliyet Plani'nda belirlenen, ünite içi ya da TTK'de mevcut kaynaklarla

gerçeklestirilemeyecek önlemlerin hayata ge~~ir1imesi için ihtiyaç duyulan ve bütçeden karsilanmasi

gereken kaynak ihtiyaçlan; ISO Kurulu tarafindan her risk degerkndirme döneminde sabit kalmak üzereatanan bir komisyon tarafindan incelenecektiL

Inceleme ça1isni.alari sirasinda riskler "Riskhi Den~':elendirinmesi" bÖlümünde yapilan önceliklendirme

dikkate alinara];; ISG Kumluna raporlanaçaktir. ISG Kurulu kaynak taleplerini degerlendirecek vedegerlendirme sonuçlarim ilgili ünÜe1ere dUYlJracaktir.

ISG Kurulu tarafindan onaylanan kaynak talepleri, kaynak ihtiyaci olan Ünite tarafindan takipedilecektir.

Servis içi ya da TTK mevcut kaynaklari ile gerçeklestirilebilecek risk kontrol ve önleme faaliyetleri

varsa ilgili Ünitelerle~ortak planlalTla yapilarak, Ünite tarafindan·yürütülecektir,

Risk Kontrol ve ÖnIeme Faaliyet PIani'nda belirlenen, Risk DeJ.~erlendiime (RD) faaliyetlerinin ünite içi

personelle gerç:eklestirilme olasiligi buliimnadii~i durumlarda, bu konuda ihtisaslasmis yetkili

kurulusIardan teknik destek saglanarak RD Üialiyetleri gen;:eklestil'ilebilir. Ancak ihtiyaç duyulanfaaIiyetler için gerekli maddi kaynak yaratilmis olacaktir.

"Risk Kontrol ve Önleme Faaliyet Plani" uygulanmasindan önce asagidaki sorular soiularak gözdengeçirilecektir.

• Belirlenen / gÜncellestirilen Önlemler, riski "dÜsük seviyehrisk" düzeyini:~indirgeyebiliyor mu?

• Yeni tehlikeler olusur mu?

• I-Iedef1~~nenrisk seviyesini karsilayan en ekonomik çözÜm seçildi mi?

• Belir~enen / gÜncellestirilen önkmkrle ilgili kaynak ihtiyaçlari ve bu önkmlerin

uygulanabilir1i[~i hak.kinda etkilenen kisiler nder dÜsÜnÜyorlar?

o BelirRenen / gÜncellestirilen önlemler her kosulda uygulanabilecek mi? Ihmal edilebil:ir mi?

11

Ünitelcr "Risk Kontrol ve ÖJlliem~~iliaaliyet Vhml::m" kapsamindaki çahsmalari:

.•. iSG Kurulu olan birirnIer, Iso KuruHan araciligiyla,

~, iSG Kurullari bulunmayan servisler, servis amiri baskanliginda lmrulacak en az 3 kisiden olusanbir ekipler mariÜ:tiyle uygulacaktrr.

Herhangi bir faaliyetin, gerçeklestirmekten saniinlu birim disinda kisi ve gruplara yaptirilmasi sözkonusu oldugunda; faaliyetle ilgili riskler ve faaliyet sirasinda alinacak Önlemler Ek 4'te verildi "'RiskBildirim Kart&~I'kullanilarak faaliyeti gerçeklestirecek olana bildirilir. Kayitlar; bildirimle ilgili faaliyetigerçeklestil111ekten sorumlu birim tarafindan saklanacalctir. Önlemlerin alinmasindan faaliyeti geçiciolarak uygulayan kisi ve gruplar sorumlu olacaktir.

1. Risklerin kontroi 'lItma a.linmasi ve önlenmesi konusunda yapilacak faaliyetler Ek 3'te verilen"Risk Knntrol v(i Ön[enie FaaUyet Plam"na islenerek Is Güvenligi ve Egitim DaireBaskanligi 'ne gönderilecekiI.

2. Is Güvenligi Sube MüdürlÜgü belirlenen gÖzden geçirme arahklarinda durum degerlendirmesiyaparak, gözden geçirme çalismalarinin sonuçlarini 3 ayda bir ISG Kuruluna sunar. .

i. Risk degerlendirme sürekli güncellestirilmesi gereken bir çalismadir. Bu nedenle kontrol

önlemlerinin yderliligi sürekli gÖzden geçirmenin. konusu olmali ve genikli isegÜncellesti rilmel idir.

2. Risk d.egerlendirme çalismalari; kullanilan malzeme/teçbizatJekipmanlarda, uygulanan

yöntemlerde, yapi1an~ ÖlçÜinlerde, çenesel faktörlerde, çalisanlarda çalisma ortaminda riskseviyesini. etkileyecek bir degisiklik oldugunda heimm, sÜreçte bir degisiklik olmamasidurumunda ise 2 yilda bir tekrarlanacaktir,

26. iSG Kavitlaq

Tehlikeleri:ri belirlenmesi, risklerin de,gerkiidirilmesi ve; belirlenmis risklere karsi önlemlerinalinmasi çalismalari ile ilgili kayitlar, Yönetim Sistemleri Kayitlari TalimatIan dogrultusunda ISG kaydistatÜsünde saklanacaktir.

i. Risk Degerlendirme yönteminin uygiuilugu ve etkin1ii~i her risk degerlendirme dönemininsonunda Daire Baskanligi tarafindan belirlenen ve riskdegerlendirm~ çalismalarina aktif olarak

katilan, üretim birimlerinin yer aldigi bir ddp tarafindan degerlendirilecektir.

2. Degerlendirmeyi yapacakekip belirlenirken fonlsiyonlar arasi dengeli dagilim ve tümgruplarinin temsil edilmesine özen gÖsteril,;:cektir.

3. Ekibin yaptigi degerlendimie ve iSG Yönetim Sistemi Standardinin sartlari dikkate alinarak

gereksinim duyulan revizyonlar Müd{lrler K.unilu'na sunulacaktir.

4. MüdÜrler Kurulu'nun kararlari da dikkate alinarak talimat gÜncdlenecektir.

12

28.:..Yürürlük

Is bu talimat TTK Genel IVlÜdÜrfmünonayi ile ylJrülüge girer.

29..yürütme

Bu talimati Genel MüdÜr adina Is GÜvenli,gi 'veEgi.tim Daire Baskani yürÜtür.

Tehlikelerin taninilama ve risk de{~erlendim1esi islemlerinin bu genelge esasalarina göre

yürÜtülmesini Önemle rka ederim.

Rifat DAGDELEN

,,/' ~ l\jEKLER __..__ ..._..._. .__._.:..

Ek 1 : Fonksiyem Akis Seniasi Formu

Ek 2 : Risk Deg;erlendirme Fomm( Müteahhit Faaliyetleri, Yardimci Ekipmanlar,Çalisanlara Sa;glanan Olanaklar, Çalisma Ortamive Faaliyetler)

Ek 3 : Risk Kontrol ve Önleme Kontrol Faaliye:t Plani

Ek 4 : Risk Bildirim Karti

13

Ek:

TÜRKiYE TASKÖMÜRÜ IWRUMU GENEL I\IÜDl"iRLÜ(;ÜForm Nu:iS(, ,'JIIII iN) 11111

GLAGIM is AKIS sEMASi

S:lyf:a No:o LUc:i

Hazidayan !is Güvenligi ve Egilim Daire Baskanligi

int'\,izyon Nu:o.,. .(" .I, '.~t.i-' BiriliiIDenetim Sube Müdürlügü I,,·· .., ." ," ..

~i .

KN

i i

LEJAliT

1.tH= llakine Ha2liligi00= Oita Deiili Delme

çHe Çamur "aiiilag!LT= L.iimi Temizleme00= Delik E:loldumi3

lB= Telllaglimi3K t:;:: K;n~tro:

lll= TahliyeTD= Duman 1emilleOle

PA: Posta AlmaUl: r~~m;: Dc!~~Oeime

Ml= Ma'2l!melasimalA: lahkiOlat

A iP•• ~_i

. r;.;i " .. ,IKMI I' ,••;",.0, ..•'. i'"", ''''> iL_J i·::;~~:;/~;:~~~~;.~;;;;;;r;:,~'J1I:\: ,,', ,.'"'' ".: ,,' '" .•~; , .

L . '·;Çii:·~?'·:;:~~;··'1 (41)

EJu...

i

i

iii!!iii ,

iii ii ii ii

i! i! ,i ,

i i

IISG i 39000 RFM001 i Sayfa1/n 1.1 Rev:OO i

Form No: iSG39000FRM008 ) Sayfa i/i )"

, Rev.No: 00i'

Tüm yei aai isçileri

••...•..•.•_••.•".,.1 __ 1•.•••..l'Il'f'l:iYvU~ '\J'IIIGU IIÇ~

Türkiye Taskömürü Kurumu Genel Müdürlügü (TTK)Risk Degerlendirme KartiAsma isletme Müdürlügü

Yaya yÜiüme

-K-u-II-a-n-ll-an--"--~r TehlikeleraletlvasitailOtomobil!'-.I'

IYava,L!2/Kontrol ve temizilk,,-~._._-

;!Lamba, maske

me 2'2 Kontrol ve temizlik,Kart

22. Kontrol ve denetimiYava

me 2-21 Kontrol ve temizliki\/ •..••..,q

!,.,n 11•••.• •••_+_ •....•. __ .l_o •••• !

Yapilan is ve Hareket

IEvden is yerine hareket

F:.-----=~,·~.._~>=.~-~-'i' i ~::.~~"2 r""çvn!Qo 'I..J!~,:"!u,ç i i Lo! Li 'Tl. __o • - -- ••••••••• !!. IV~vr- ·''''~vm~ -",-mr. ,,.,1 ~i -I·, ... 'i1•..••r1 if'\. •...•• ii""" iL. S.i _ :.L' _ J

!Av~k- kuvu di bi- '"0 ._.

,,"VIIU,",I YV "\:iiIJJL.iH\.

. ~~...IYa\Cl

4jKontro\ ve temizlikiLamba ve maskeleri teslim

Lamba, maskeKayma, düsme 2 Kontrol ve temizlikiBanyo yapma ve temiz elbiseleri BanyoiKayma, düsme 41 Kontrol ve temizlikii

i isyerinden ayrilisYayaKayma, düsme

21 Kontrol ve temizlik!i1_ ....!T__~".

- ".- --om is i VlV'"VL)" it i diL,," i i 5i ::Ii 1!')iTr~fik kiirai1arin::i u\lm-- .r- yv u ~u ~ i i i i i --i · 1 ~ - .1 ••••.•• i .

Ii --1 i i i i i ! i'--------------<----~. i 'i i ,. i i

=======1 i 1>-----1 i i J----.----I i! i i i ' " ~ ~i ' 'i i i; : i

i i i i i j i i i iI. i i i i 'i

Form No: iSG 39000 FRM 002 Sayfa1/n Rev no

,'-,'J

ww--------------- --. - -------~- --··1-- ------

') ,~................................................. Mdl.':o '" <"'i.t;'

..................................Basmüh/SefligiRisk Deg.Karti Ref.

iyilestirme kapsaminda yapilacak islerSistemetik olarak Yapiiacakl

SorumlularGözden Geçirme ! Planlanan Biitirmei No

Alinac.ak ÖnlemlerÖlçüm!er Tarihi • Tarih!(SK)FWWXXXXX

XX

,

,!

j

j

, iii

ii

i i

iiii

i!

i.! ,i .i i iii

L

; i ,,i iii

!ii

ii

,

i ,""", ISGYON~TiM SISTEMi IRD Ekibi: i. , Risk Kontrol ve Onlema FaalilfAt Karti i

i i i i ··1 i i

1====1===========- -===-1====· 1== ==1

1-· i===================================i==~.j iForm no: ISG 39000 FRM 003

••

I·"";..; ~~, 1-

. '~" .t;•..~,.

iC:::r:.: VO·· ilJi:TI·M·· c:::'ISTi:MI'."'~ '" .

Risk Bildirim Karti•••••••••••••••••••••••• on. on •••••••••••••••••• Mdl.

•• n n •••• n •••••••••••••••• n •••• Basm üh/Seflig i

Bildirimi Yapanin,

Adi, Soyadi:

Ünvani :

imzasi :

IBiidirimi Alanin,i.Adi, Soyadi:Ünvani :

imzasi :

ii

i

Faaliyet i ois NoNo

Faaliyetin TanimiFaaliyeti

GerçeklestirenBirim

i

faaliyet Sirasmda 'ioiasi Istenmeyen"Olusabilecek SonuçTehlikelerMevcut Önlemler

HZLFOOO 1 i XX i i i i i

! ;i-! i i i i - i.), :,' i

ii; i6 i!~

7iiT

8

iii9

i iiiii

1°1 !TTi i

iilii ii

,u--.l __ .._____

ii.---- -- ---

i :;1 i i-I . ii . i

i

i 191 i i: - i i

i

i ·~--i- -1-------1 i i ii 141 i i i i i i· 151 ' i ,

i ~~ii i i i i i· 22 i i" ,i Mi . i .· .,~, i I, i-

241252627 ISG

39000 RFMOO4 Sayfa1/n

J