TINDINOORE - Purdue Entomology Nd… · Hossan assaweeje jowi hideeko hoowoore mawuna. Nguilkon...
Transcript of TINDINOORE - Purdue Entomology Nd… · Hossan assaweeje jowi hideeko hoowoore mawuna. Nguilkon...
1
TINDINOORE
Her lesdi Kamaru (Nord) koowoowe don Mbonna guesse niébéwakkati subtol.
Bononda maje har guesse niébé tonn fuudata, amaa dee yahanduudgo wakkati sigago niébé.
To koowoowe man keeri dey ndufan geeraade tchapande nay(40) haa tchapande jowi (50) woree fu nden geeraade mantakko gawe niébé. Daadajee man burata balde jowi (5) wallabo sappo (10) bawo don waata.
Nguilkon derkeehon man neeban haa nder gawe assaweeje tati(3) feere haa assaweeje nay (4) nyaama nder niébé hideekowurto, reena haa to dum heeri.
To en hirlitaay lawu, dum waddanan en assar baawo lebbijoweego (6) walla joweedidi (7).
2
Fotoji har les holan en bana no koowoowe man mawnirta(Callosobruchus maculatus)
Hossan assaweeje jowi hideeko hoowoore mawuna.
Nguilkon baldee sappo e naywasssa ngaska nyaama niébé gal
nder.
Geeraade 40 walla 60 dontakki haa niébé, baawobaldee joweedidi wartanguilkon.
Keeri dey dey wurtugo haryaasi gawe.
Hoowoore baldee
joweedidi.
3
Sigago niébé nder ndondi (doddee)wadeteedum babee feere-feere har nord Kamaru.
Tchuklanibe kuugal niébé haa IRA/CRSP tawi waatugo ndondinder niébé hadan koowoowe duudugo.
4
Jillugo niébé bee ndondi(doddee) har guirawal boo booddum.
Guirawal mangal hossan niébé kg 35 walla 40 to dum hawutibee ndondi.
Guirawal petel boo nafan, amaa dum hossata niébé duudum.
5
Sey seda ndondi (doddee) booddum bee kata haa wurtinayulbe.
Huuwanbe har IRA niébé, tawi kala assungol ndondi fuu, to ahawuti bee niébé nafan.
6
Hoosa taassa niébé gootel bee taassa ndondi gootel ruufa ndertaassawo manga jilla fuu.
taassa niébégootel
taassa ndondigootel
7
To taassawo heewi hawuta ndondi bee niébé, jilla dum beejungo booddum.
8
To niébé bee ndondi hawutibooddum ruffa haa nder guirawaltidda bee jungo.
A tokka tiddugo bee jungo haa toguirawal heewi.
9
To guirawal heewi, sudda dumbee ndondi haa niébé laaratako.
To a wurtini niébé sedda, seybesda ndondi fahin nder guirawal.
10
NIEBE SIGGADUM NDER NDONDI
NIEBE DJEE SIGGAAKA HAR NDONDI
Ndondi mbarata nguilkon nder niebe, amaa haddan konmawunugo.
11
Sey on tokka tindinore. Kala remoho hebban niébé kgs 200wakkati baggajee.
To on siggi niébé nder ndondi, booddum har awudi,booddum har defugo haako fuu.
Guirawa don har luumo 1500 CFA to on soodi fussata lawuduran duubi e duubi. Niébé kg 40 siggadum booddum,taassa gootel suunku 200 CFA kg riiba 6500 CFA.
Niébé kg 40 x 200 CFA/kg = 8000 CFATioggu guirawal = 1500 CFA
Riiba 6500 CFA
12
VOCABULAIRE
FRANCAIS FOULFOULDE
ajouter besdugoannées duubibien booddumcanari guirawalcharbon yulbecouvrir suddugocuvette taassawodans ndergraines gawemelanger jillugoplein hewiprélèver nokkugoremplir hebbingostockage sigagotasser tiddugo