Tifus 1915. godine
-
Upload
jelenajovanovicsimic -
Category
Documents
-
view
234 -
download
0
Transcript of Tifus 1915. godine
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
1/64
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
2/64
1915.
2015.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
3/64
1915.
-
,
KAUKAI
X-tim,
300
X-tim
- |
2015.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
4/64
.
: , , , , , , (Imperial War Museum,London), . , . , ,
, , .
: 1915. ( , )
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
5/64
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
6/64
,
10
12
17
30
36
55
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
7/64
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
8/64
7
aao , ,
,
. ...
;
. .
. , .
.
, .
1
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
9/64
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
10/64
9
, -
, , -
, 1914/1915.
, , -
,
.
:
135.000 150.000,
500.000 600.000 , -
, .2 ,
.
,
.
,
, -
, -
-
. -
.3
:
-
?
, ,
,
, -
-
.
.
1914/1915.
, -
(William Hunter, 18611937),
,
, ,
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
11/64
10
.
4
, -
, -
, 1915.
,
: , -, ,
.
-
- , ,
-
-
. 1915. ,
. -
70.000 -, ,
5.000 .
50.000
. -
,
250.000 .
,
50.000 -
.
,
-
,
. -
, ,
, - ,
,
-
, ,
, , -
....5 -
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
12/64
11
, ,
-
. , -
, : ,
. 1914.
-
( 83%
).
, -
, -
.
1914. ,
.
, -
, -
, .6 -
, ,
.
,
,
31. 1914. 7 -
.8 -
, ,
.
-
, , -
,
1915. .
,
,
, 24.
1914. 123, -
,
24. 1915. 8.124
.9
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
13/64
12
() -
.
-
-
,
XVIII.10
-
, -
.
, ,
.
(febris reccurens, , )
(John
Rutty, 16971775), , -
( , -
Borrelia), (Otto
Hugo Franz Obermeier, 18431873) 1868. -
.11 (typhus abdominalis,
) 1829.
(Pierre
Charles Alexandre Louis, 17871872),
(
, [Salmonel-
la typhi])
(Karl Joseph Eberth, 18351926) 1880.
.12 XIX -
(Charles Jules Henry Nicolle, 18661936), 1909. . 1928. . : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/26/Charles_Nicolle_at_microscope.jpg
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
14/64
13
(typhus exanthematicus,
). , -
,
(William Wood Gerhard, 18091872)
1837. .13
-
(Charles Murchison, 18301879).14
, 1909. , -
(Charles Jules Henry Nicol-
le, 18661936)
(pediculus humanus corporis,
pediculus vestimenti, , )
-
. ,
1928. . -
XX -
. - (Howard Taylor Ricketts, 18711910), -
(Stanislaus von Prowazek,
18751915) (Henrique
da Rocha Lima, 18791956). ,
,
().15
-
.
1916. -
.
,
(Rickettsia prowazekii).
, . (). n . :http://www.ppdictionary.com/bacteria/bwum/prowazekii_files/prowazekii_growing.jpg
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
15/64
14
-
,
-
.
-
.
-
-
(). ,
,
. , -
, -
, , -
(pediculus capitis, ),
( , ,
-
)
.
,
. -
. - , ,
, -
, , -
,
. -
, .16 -
: -
; -
,
. -
( , pediculus corporishumanus; pediculus vestimenti) : http://getridofnits.co.uk/wp-content/uploads/2014/10/body-louse-pediculus-humanus.jpg
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
16/64
15
, ,
. .
, -
: ( ), ,
,
.
, , , -
. -
, ,
, ,
,
.
,
-
.
.
30% . - (maculla)
, , -
18. XI. [1914] , , 200
. , , ,
.
28. XI. . , , . ,
.
29. XI. . ! , ,
! ! [
]
(18641914),
I II
.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
17/64
16
.
.
, -
:
-
, , -
(petechia).
,
, ,
,
.17
-
-
. -
, -
( )
. -
,
-. -
:
( -
); -
; . -
, XX ( , )
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
18/64
17
. , -
, - .18
-
.
, .
.
,
30% 60%.
,
, -
, -
.19
,
-
, -
.
,
1914/15. .
. . .
.
... ... , :
, . , . ,
. ,
. , ... : , ... : ! , ,
?
: , , . :
, ,
.
,
, (: , 1988), 52.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
19/64
18
XX -
: 1901/1902.
, -
47 13
( 53, )20
1906/1907. .21
-
:
, 1912. ,
;
, 500 -
4322; 1913. -
, 650 .23 1913.
-
, 13,
, 25, 10,
11, 18, ,
.24 -
51 ,
1913. -
.25, -
, 1914. ,
.26
1914.
. -
, ,
,
, - -
, 10. 1914,
. 368, 3 , , 1913(: , 1913)
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
20/64
19
, .27-
-
.
3.500 -
-
.
.
( , )
.28 ,
, ,
, -
-
, , , , -
, .. -
.29
. -
. -
, ,
-
, -
, .
.
, ,
.
, 1915.. .(: , )
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
21/64
20
,
, . -
, -
. -
,
. . -
.
, -
...30
1. 1914. 1. 1915.
3.152 10. 816.
13. 33.370
10.732 ,
, 13. , 22.017 (
4.248 ), -
29.503.31
- ,
.
( , , 14.476/III)
, , 1915. ( , , 14.476/III)
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
22/64
21
1. II. [1915] . [II ]
200 Ferbis exantematica, Febris reccurens, variolla vera.
reccurens-.
32 reccurens- 70.
12. II. . ,37.3 0C.
13. II. . , 38 0C.
.
14. II. . , , .
.
15. II. . [], a
. .
16. II. . .
[...] [...] , .
( , , 14.476/III)
, II . .
.
1726. II. . . .
.
27. II. . . .
28. II. . .
.
1. III. . . 37.7 0C 36.8 0C.
.
4 8. III. . . .
14. III. . .
o,
,
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
23/64
22
, -
-
,
,
21. 1914.
12. 1915.
, -
,32
.
-
-
.
, 12. :
-
, ,
, -
- .
,
. -
, na-
tura magis medicatrix
.33
:
, -
natura magis medicatrix
.
, -
,
1915. .34
,
.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
24/64
23
, -
; , ?
: -
; -
;
, ,
, .
, .
, ,
, .
.
. ,
II
- , 1915. ( )
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
25/64
24
.
-
: -
,
-
.35
, -
,
, -
.
( -
1915)
.36
1910. , -
,
-
, []
.37 , ,
. -
-
.
1922. : ,
,
, -
[...]
.
-
.
, ,
.
, , ... .38
25
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
26/64
25
,
. 15.
.39, ,
15. 1914. 13. 1915. :
486 : 1.491; 96 : 730 1129 : 5.233.
, , ,
. 19 , 1915. . ( )
26
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
27/64
26
.40
, -
, -
, -
, -
, , ,
. , ,
?
Nicolle Conseil 1909. ,
, 1925. -
,
-, 1914, -
. ,
,
, , ,
,
, .
41
-
, . -
( ),
, -
1913. ,42 -
1914. ,
: -
,
, , 30 , .
: , , , ( ), ,
, . , , .
,
, , , . : .
. , ,
. , ,
(: , 1984), 13.
27
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
28/64
27
, .43
1909. , . ,
, , -
, -
-
1913.
, ,
, -
.44 -
, ,
.
, ,
1915. -
,
, -
,
.45 ,
, , , - . , ,
.
, , , , , , .
,
. , , , ,
. . 1915. ,
, . .
; ,
.
, , ,
, , , II , 19601965, . . (: 1965), 97.
28
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
29/64
28
, ,
.46
: , , .47
, , -
, , ,
, ( ), , ...
,
, , 1915. ( )
29
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
30/64
29
, . ,
1813, - , 1878. , , , , , , , , ,
.
, . , , ,
. , [...]
. ,
, , . , , , . , ,
, , . . , , , , ! , , , .
, , . , .
, 1915. 1916. , , , .
, 1914 1915, : ,. (: , 1925), 333335.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
31/64
31
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
32/64
. . . [ . ]
. 40 , , , , .
.
. , ... , ,
, . . , [ . ] ...
.
, 1914. 1915.
, : (: , 2005), 94-95.
III
, I II ;, 15. 1915( )
32
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
33/64
,
,
: ,
,
, ,
,
, .
,
, . ,
,
,
.
.
,
, , ,
(, ,
).51
.
,
, , XX ( )
, XX (
)
33
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
34/64
. 24 2 1 .
, , , , . . , , , .
. : , 1-2 (. , ). 10-20 ,
, , , ,
, , . , , .
()
, Varia, 1158.
1915. . ( ,
)
34
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
35/64
,
1914. 828,52
. , ,
,
: 500
600 ( , ,
); (
) .53
1914. ,
,
,
, , ,, . ,
, , ,
, , ...
, -
, .
.
, -
-, , -
, .
, ,
,
1914. . 22 -
. , 1915.. (: , )
35
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
36/64
,
. -
- :
(Louise Margaret Leila Wemyss
Paget, 18811958),
;
(Edward W. Ryan, 18831923),
; (Arius
van Tienhoven, 18861965),
,
. ( , 18781954).
20 ,
.
, XX ( )
( )
36
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
37/64
26. 1915.
.
,
, ,
.54
,
25
.
(The British Military Hospitalattached to the Serbian Armies),
,
,
.
,
,
, , . , , , .
per os: Digitalis, Coffein Camphor, .
, : , .
. Elektrargol- ( 10 ccm. )
Neosalvarsan- ( 0.45 pro dosim) Elektrargol & Neosalvarsan.
.
210 ccm. ... ,
, .
. ,
, , , , , , , .
.
, ,
, 19141915, : , . (: ,1925), 328.
37
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
38/64
.55 2.
1915. .
,
,
. ,
,
.
,56
-
,
(-
),
. -
,
, -
-
.57
1,
, .
-
, 19.
.58
,
.
(
, )59
.
,
.60
, .
,
,
38
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
39/64
,
.61 ()
110 1200C, 15 20 .
,
70
300 .62
, ,
. 19.
1915.
,
.
. , . .
, , , , , , . ,
, .
, ,
.
(William Hunter, 18611937), .(: , (typhus exanthematicus)19141915. ,
18(1989).
39
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
40/64
: (Georg lliott Frank
Stammers, 1873 1940), ,
;63 (William W. C. Topley), ,
22 .64 , -
.
.
,
. -
. -
.
200 700
, .
. , . -
.
...65
,
( ).
(Georg . F. Stammers), ( 1899. , . : Imperial War Museum, London, IWM Q 72354 (detail))
40
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
41/64
-
-
, . -
: 1) -
; 2)
;3) : -
; 4) , ,
; 5)
; 6)
. : , ; 7)
-
.66 -
.67
-
,
.
, -. -
( ) -
, .
,
. - . -
,
,
( -
),
, - , (barrel disinfector)
(Ser-
bian barrel delouse).
,
,
,
41
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
42/64
. 4: , , ( , , . . 12/1915)
42
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
43/64
,
.
:
1. , - ;
2. - ;
3. , -, , ;
4. ;
5. ;
, , , ,
, .
I , , ,
Hunter-. . ,
. 100C, ,
,
. ,
. ,
.
,
, 1915. ( , -179)
, 1914/1915, , II , 19601965, . . (: 1965), 63.
43
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
44/64
6. ;
7. - ;
8. ;
9.
, -
.68
-
, ,
-
.
,
-
.
, 1915. ( , -177)
44
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
45/64
,
,
. - -
:
(
3.
); -
; -
( 9. ,
);
.
,
25
, -
. ,
, -
. -
.
12 24 , -
.
, 1915. ( )
, 1915. (:Richard P. Strong et alt, Typhus Fever with Particular Reference to theSerbian Epidemic. American Red Cross at the Harvard University Press,1920)
45
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
46/64
.
, (Richard P.Strong, 18721948)
1910. , -
1915. .69
, -
.
( ); -- ; ,
.
, -
.70 6.
28. 1915. 300.000
.
-
,
(Elsie Maud Inglis,
18641917). .
(M. Jaubert)
(Rockefeller Foundation)
,
(Harvard University),
(SirThomas Johnstone Lipton,18481931), ,
, , 1915. ( )
46
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
47/64
, .71
, (Sir Ralph Paget,
18641940),
.
, ,
.
,
,
.72
(
).
,
101 ,
. ,
, , ,
, , .
.
,
;
. . 400
. ...
: , , , .
... . ?
. ? .
, . !. ,
. . , ,
. , , (: , 1984), 910.
47
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
48/64
,
, .73
,
,
.
,
,
,
.74
,
.
,
. . (
, 1863-1944),
.
( ,
18791949)
,
(
, 18811943).
. ( ). ,
8. ,, 1915. ( )
48
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
49/64
,
.
. ,
.
,
.
,
.
.75 -
28. 1915.
, .
44 ,
(
, 1867 1924).
: ,
, , , ,
, .76
- : ,
, , .
. . . ,
. , .
,
.
. , , . ,
...
, , .
,
, , (: , 1988), 163.
49
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
50/64
, , , , .
. , ,
, , .
, . .
, ,
1915.
, (: , LV 377, 1962), 55.
,
. 1915. , ,
. (Ludwik
Hirszfeld, 18841954), ,
,
.
.77
(Ernest Conseil, 18791930),
.78 ,
, ,
.
.
, , 19161918. (
)
50
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
51/64
.
. (Hans Zinsser, 1878
1940), .
(Aldo Castellani, 18741971).
***
- ,
. (: William Hunter, TheSerbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, Their Origin,Course and Preventive Measures employed for their Arrest)
(James Francis Donnelly), , 1915. , , 1915. ( )
51
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
52/64
, , -
-
. ,
,
. 1915.
, -
. -
, -
. 18
,
(1916. 1917. ), 1918.
.79
,
. , .
. . , , , ,
, . ,
.
.
,
, 1914/1915, , II , 19601965, . . (: 1965),61.
(: ), 19161918. ( , , 14.559/IV-19)
52
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
53/64
. 130 , ,
, ; ... ,
). 124
, . ;
.
, ,
,
, 15 6 1916 ();
,
15. 6. 1916. . (
53
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
54/64
,
-
.
:
, -
,
, -
,
- ,
,
-
,
-
.
,
12%
,
.
.
, ; , .
, , . ,
, .
, [...] ,
[...] , ,
. , , , , . ,
, . ,
: , . , , ,
, . , .
(Charles Garin), 1915.
: Dragoljub N. Baki, prev., U Srbiji april septembar 1915.(Kragujevac, 1965), 4. prevedeno sa francuskog jezika: J. Colombani etCharles Garen, En Serbie (Avril Septembre 1915) (Salonique: 1916), 25.
54
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
55/64
, .80
, 1919. -
. , 1919.
.81
(1922),
(1922) (1923)
1924. ,
. , , 1919.
- .
1925. , 250
,82 ,
.
, - .
55
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
56/64
,
1 , (: ; Lausanne: Lage dHomme, 2009),76.
2
. , 150.000 : ( 19141915. , 220); 135.000 500.000 600.000 ( 1914/1915, 60); 120.000 500.000 (The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Fver in 1915, 39) . ( - ).
3 ( , (ty-
phus exanthematicus) 19141915. , ,18 (1989 ): 4557). ( , - 19141915. ( - 49. , , 30.a, 2015). .
4William Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, Their Origin, Courseand Preventive Measures employed for their Arrest, Proceeding of the Royal Society of Medicine, XIII, 2(1919): 75.
5 , . . . 8257 15. 01. 1915. ( ). .
56
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
57/64
6 . , 1914. , 19141915. , . . (: , , -
, 2010), 54.7 , .
, , , 20. 13 . 13 .
8 . , 1914. ,56. (1870 1951), 4. 22. 1914. ,
, 10. 10. 2015, http: //bit.ly/1W0P7bn.9 , (: , 1924), 40.
10 ., 19141915. , 19141915. , . . (: , , - , 2010), 211. , .
11Desanka Kosanovi-etkovi ,Akutne infektivne bolesti (Gornji Milanovac: Deje novine, 1990), 243.
12Ibid., 120.
13William Wood Gerhard (1809-1872), 19. 10. 2015, http://archives.dickinson.edu/people/william-wood-gerhard-1809-1872.
14Richard P. Strong et alt, Typhus Fever with Particular Reference to the Serbian Epidemic(Cambridge: Amer-ican Red Cross at the Harvard University Press, 1920), 42.
15 . - .
57
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
58/64
16 ., 19141915. , 244.
17 (typhus exanthematicus) -
(exanthema ).18 (Nathan Edwin Brill, 18601925), (Hans Zinsser, 18781940), 1934. .
19 je , - 1948. .
20 , ( )(: ,
1914), 18; , , , IX, 6 (1913):258260; , , , IX, 7 (1913): 307.
21 , 19141915. - ( 49. - , , 30. 2015).
22 , , ae - eae oe oaeea o a oe,8, 5 (1913): 136, 138.
23
. 19141915. , 216.24 , 1914 1915, -: , . (: -, 1925), 330.
25Strong et alt, Typhus Fever with Particular Reference to the Serbian Epidemic, 77.
26 , . . . 8257 15. 01. 1915( : , ,
19141915. , . . (: - , , , 2010), 163.
58
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
59/64
27, 1914 1915, 330.
28 ,
19121918, : , . - (: , 1925), 780.
29 , 19141915,
: , . (: , 1925), 340341.
30Ibid., 341342.
31 , ( , -
, 1995), 25.32 ( : A), , ,14559/I-1 14559/I-2.
33 , , , II, 171 (1915).
34 , ., 19121918,[- ] (: , 2012), 56.
35
, ( 1900) : , .
36, , 154.
37Ibid., 155.
38 , 19141915, 336, 340. 1922. .
39 , . . . 8257 15. 01. 1915( : , , 159)
40 , . . . 8257 15. 01. 1915.
59
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
60/64
41 , 19141915, - : , . (: , 1925), 322.
42 . , ( ), , , , XVIII (1913), 5:100113, 6:121125, 7:139146,8:159165, 9:180187, 10:204 210.
43, ( ), 34.
44 21.
45, 19141915, 323.
(James Berry, 18601946) 1915. . : , 19121918, : , . (: , 1925), 520; James Berrry, Frances May Dickinson Berry and WalterLyon Blease, The Story of a Red Cross Unit in Serbia(London: J.& A. Churchill, 1916), 57.
46Strong et alt, Typhus Fever with Particular Reference to the Serbian Epidemic, 28; A, 14559/I.
47A, 14559/I.
48
: , , 23. 02. 1915, 9.49 : - 19121918, 128129, : . , 15. 7. 1914. 30. 09. 1915, - 19141915. , . . (: , , - , 2010), 367368 -1915 ( , ).
50, 1914. , 31.
51 . , .
60
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
61/64
. . 6. 1876. . 6. 1926. . (: . ., 1926), 62.
52
Ibid., 53.53, , 22.
54Ibid., 38.
55Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, 35.
56 8. , 10. 1915. , , 21. ( , .. 1/1915),
. - .
57 , , XII, 47, 16. 02. 1915, 2.
58 : , , XII, 50, 19. 02. 1915, 1.
59 : , , , 21. 03. 1915, 4.
60 , 1914/1915,
, II , 19601965, . . (: , - , 1965), 63.
61 , , , II, 202, 12. 02. 1915, 2.
62 , , LXXXII , 55, 26. 02. 1915, 12.
63 1. 1915. ( ,
), , .64 , (Army Medical Service), ( 26) (Royal Army
61
d l )
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
62/64
Medical Corps).
65Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, 49.
66 , , . . 12/1915. (. .834, 18. 03. 1915. ).
67 . 5 , .
68Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, 5455.
69
Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, 142; Strong et alt, Typhus Feverwith Particular Reference to the Serbian Epidemic, 33.
70Hunter, The Serbian Epidemics of Typhus and Relapsing Faver in 1915, 145.
71 . , -, : ( ), (), - (), , , , .
72Dragoljub N. Baki, prev., U Srbiji april septembar 1915. (Kragujevac, 1965), 4. prevedeno sa fran-cuskog jezika: J. Colombani et Charles Garen, En Serbie (Avril Septembre 1915) (Salonique: 1916), 4.
73Baki, prev., U Srbiji april septembar 1915, 6.; , , . . 19/1915 ( 22. 06. 1915).
74Strong et alt, Typhus Fever with Particular Reference to the Serbian Epidemic, 23.
75 , 19121917 (:
, 2010), 102106.
76Ibid.,157161.
62
77 ( LV
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
63/64
77 , (: , LV, 377, 1962), 58. 1916. , . ,
, .78Franois Boudier, Vie et uvre du Docteur Ernest Conseil, Human health and pathology, 13. 8.2015, http://dumas.ccsd.cnrs.fr/dumas-00913354.
79, (typhus exanthematicus) 19141915. , 56.
80 , , , 12
(1919): 9.81Jelena Vasiljevi, Osnivanje Centralnog higijenskog zavoda u Beogradu i njegov rad u periodu izmeu:dva rata (19191941), uZbornik radova Dvanaestog naunog sastanka Naunog drutva za istoriju zdravst-vene kulture Jugoslavije(Beograd: Nauno drutvo za istoriju zdravstvene kulture Jugoslavije, 1964), 159-161. 1921. .
82Andrija tapar, Pet godina socijalno medicinskog rada u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca(Zagreb: Institutza socijalnu medicinu, 1925), 7.
-
7/25/2019 Tifus 1915. godine
64/64