Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam...
-
Upload
sach-tinh-ha -
Category
Documents
-
view
217 -
download
0
Transcript of Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam...
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
1/8
THUC TRANG VA CAC GIAI PHAP
• •
PHAT
TRIEN
KINH
TE
XA HOI VUNG BIEN
GI6
VIET NAM CAMPUCHIA
NGUYEN VAN HA*
B
ien gidi da't lien gifla hai nflde Viet
Nam va Campuehia t r i i da i t r en
nhieu dia hinh tfl rflng nui, sdng sudl tdi
ddng bing da lam cho dac diem kinh te xa
hdi eua cic
tinh khu vflc bien gidi phia
Viet Nam bet sfle da dang. Sfl da dang the
hien d sfl khic biet trong cd ca'u kinh te
gifla hai khu vflc chu yeu cua vflng bien
gidi dd la khu vflc Tay Nguyen, Tay Ninh,
Binh Phfldc va khu vflc Ddng bing sdng
Cflu Ldng. Nhin tdng the, vflng bien gidi
Viet Nam - Campuehia cd cd ca'u kinh te
dang t ren da phi t t r ien nhflng
van
cen la
mdt khu vflc tfldng
ddi
lac hau. Dac biet ,
nhflng khd khan ve ed sd ha tang kinh te
xa hdi da anh hfldng dang ke den qua
trinh phat trien va quan ly vflng bien gidi.
Thfle te dd cho tha y, day m an h p h i t t r ien
kinh te xa hpi tai khu vflc bien gidi hai
nflde la mdt nhu cau cap bach tao tien de
cho viec duy tri sfl dn dinh chung cua ea
nflde. Bai viet dfldi day se danh gia dae
diem, thfle trang phat trien kinh te xa hdi
cua cic tinh d Vie t N am cd dfldng bien gidi
vdi Campuehia, quan he kinh te thfldng
mai hien cd gifla hai nflde va mdt vai kien
nghi n h im ph at t r ien kinh te khu vflc
bien gidi dn dinh va ben vflng.
I. DAC DIEM, THUC TRANG
P H A T
TRIEN KINH TE XA HOI CUA VUNG
DAT LIEN VIET NAM - CAMPUCHIA
VA QUAN HE KINH TE THUdNG
MAI, DAU TU
1.1 . Dac diem, thijfc trang k inh te
xa hoi vung bien g idi
Ndi den thflc trang kinh te xa hdi khu
vflc dat l ien Viet Nam-Campuchia ed the
tdm tat t re n 4 van de chinh va ed the dfldc
xem nhfl la nhflng dac diem chu yeu khu
vflc dd la:
Thflf nhat :
khu vflc cac tinh
bien gidi deu cd tec dp tang trfldng kinh te
tfldng ddi cao nhflng lai ed sfl khic biet
gifla cac vung. Tde dp tang trfldng tdng
san pham (GDP) eua cic t inh nhflng nam
gin day thfldng d mflc hai cdn sd'. Nam
2009,
ta n g trfldng GD P eua G ia Lai fldc
d a t 15,61% va eua Dak Lak 11,4% trdng
khi Cdn sd nay cua Kdn Tum va Dak Ndng
eflng dat khding 14-15%) cho cae nam
Ths.
Nguyin Van Ha, Vien Nghien cflu Dong Nam A
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
2/8
24
Nghien ciiu Dong Nam A
6/2010
2006-2008. d mflc tha'p hdn, tang trfldng
GDP nam 2009 cua Binh Phfldc, Ddng
T h a p ,
An Giang lin Ifldt dat cic mflc
10,1%,
11,09% va 11,31%. Tang trfldng
kinh te
nam
2008 cua cac
tinh
Tay Ninh,
Kien Giang cflng lin Ifldt dat mflc 13,98%
va 12,8% trd ng kh i Ldng An d at tha'p hdn.
Thiif hai:
Cflng vdi viec dat dfldc tde dp
tang trfldng cad, cd ca'u kinh
te
cua cic
t inh cung t rai qua nhflng chuyen ddi vdi
sfl gia tang ti trpng cda cac nganh, cdng
nghiep, t ieu thu cdng nghiep, thf ldng mai ,
dich vu va gi im ti t rpng eua cac nganh
ndng, lam, ngfl nghiep. Dien hinh la cac
t inh Die Ndng, Gia Lai , Tay Ninh, Ldng
An. Trdng khi dd, ed ca'u kinh te eua cdc
tinh cdn lai ft cd sfl bien ddi. Thu ba: Mdt
trdng nhflng dac diem quan t rpng eua cic
tinh khu vflc bien gidi la ndi day cd the trd
thanh ngudn cung ed p h a n g h d i n d n g s i n
qui md tap t rung: cac s in pham cay cdng
nghiep nhfl ca phe, cao su, dieu, t ieu.. . d
Tay Nguyen, Tay Ninh, Binh Phfldc, gae,
c i c ma t han g thuy s in , hda q u i d ddng
b i n g s d n g Ciiu Ldng. Mat khac , day cung
la khu vflc ed nhieu t iem nang p h i t t r ie n
cae nganh cdng nghiep che bien cae s in
pham ndng nghiep neu t ren. Tren thf le te ,
cdc tap doan cdng nghiep cao su, ea phe,
c ic doanh nghiep che bien gao, thuy s in
ldn eua ea nflde deu tap trung d khu vflc
nay. hvi tfl: Khu vflc cae tinh bien gidi
Viet Nam-Campuchia la ndi ed cd ca'u dan
cfl tre, lflc Ifldng lad d dn g k h i ddi dao va
chat Ifldng dfldc cii thien phin nae nhd he
thd'ng gidd due . Dac b i e t , c i c tinh Tay
Nguyen, Ddng, Tay Nam Bd la ndi cd nen
k inh t e ph i t t r i en r a t nang dpng vdi sfl
ddng gdp cda c ic doanh nhan, c ic chii
doanh nghiep vf la va nhd, cac chu t rang
trai . . . Dieu nay the hien t inh nang ddng,
kha nang thich f lng cao cua cac doanh
nhan va lflc Ifldng lao dpng trdng khu vflc.
T inh nang ddng dfldc the hien trdng viec
n h a n h n h a y nam bat nhu cau thi trfldng,
manh dan dau t f l k inh ddanh. . .
Tuy nhien, nen kinh te xa hdi cua cac
t inh khu vflc bien gidi Viet Nam-
Campuchia van cdn tdn ta i nhieu mat ban
che dd la: (i) Cd ca'u kinh te ve cd ban van
lac hau, nen ndng nghiep san xuat nhd
van chiem ti trpng cae trong ed ca'u kinh
te eua cic t inh . Dac biet , tai cic huyen
bien gidi , s in xua ' t chi tap t rung thuan
tuy vae ndng nghiep vdi ky thuat canh tae
lae ha u, n an g sua' t kh dn g cae . (ii) Cd sd ha
t ing, nen tang che sf l phdt t r ien kinh te
xa hdi eua khu vflc bien gidi van cdn lac
hau: dfldng giad thdng tdi cdc xa vin cdn
khd kh an d c i k hu vflc Tay N guyen va
ddng b in g S dng C i u Ldng, nha 't la mfla
mfla; he thd'ng giid due va y te vin cdn
yeu va thieu ve ed sd vat cha't, ve dpi ngu
cin bd, dae biet la cic huyen va xa bien
gidi. ( i i i) Chenh lech ve trinh dp phit tr ien
kinh te gifla cae tinh tren khu vflc hien
gidi va gifla cac huyen bien gidi vdi cic
huyen sau trong ndi dia la tfldng ddi ldn.
Da i da sd cdc h uy en bie n gidi eua cac t inh
la ndi tap t rung nhieu ba cdn dan tde I t
ngfldi, phfldng thflc, tap tue canh tae lae
h a u , ti le nghed ddi cad. (iv) Dai da sd cic
t inh khu vflc bien gidi Viet Nam-
Campuchia , v iec dad tad va nang cad chat
If ldng ngudn nhan luc cdn ban che. Tai
khu vflc Tay Nguyen, Tay Ninh, Binh
Phfldc, sd lao ddng da qua dao tao d mflc
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
3/8
Nguye n Vdn H d - Thuc trang vd cdc gidi phdp ph dt trien kinh te xd hoi.
25
r a' t t ha ' p , t r u n g b i nh k h o i n g t r e n d fld i
10%. Tfld ng tfl , Sd' Ifldng lad d d n g chfla
qua dad t ao cua cdc t inh D d n g b i n g s d n g
xiu Lo ng d mf lc ra t cao , kh oa n g 8 5-90% .
Sd d i t i l e l ao ddng qua dao t ao eua khu
vflc cdn tha'p la do t r i n h dp d an t r i cua
ngfld i da n cdn b a n ch e . N h an th fl e cu a
ngfldi dan ve gi io due va dao t a o , pha t
t r i en ngudn nhan l f l c cdn md hd , ehi t h a y
ldi Ieh trflde m a t m a chf la th a'y dfldc ldi Ich
lau da i . Hdn nf la , d ieu kien ed sd ha tang
va t cha t l ac hau ve van hda , t hdng t i n ,
g i ao t hd ng , y te ' c f lng t a e dd ng d en n h a n
thf l e eua ngf ld i dan . Mdt nguyen nhan
qu an t rp ng k h i c cd l i en q u an dd l a , cd cau
kinh t e eua c i c
t inh
vdi cac
nganh
ndng ,
l am, ngf l nghi ep v in ddng va i t rd chu dao
ef lng anh hf ldng den chien I f ldc dao tao
ngudn nhan l f l c eua d i a phf ldng . Dae b i e t ,
khu vflc bien gidi , nha ' t la vf lng Tay
Nguyen l a nd i t ap t rung chf l yeu ddng bae
cac d an tde th ie u sd', cflng ga y r a nh fln g
khd kh a n kh dn g nhd t r o ng ph a t t r i e n g i a o
due v a dao t a o . Cudi eflng, chat If ldng
ngudn nhan l f l c t ha 'p la do cac tinh b i en
gidi v i n cdn ta p t r u n g m d t sd ' I fldng k h a
ldn ngf ldi nghed, nha ' t l a khu vf lc ndng
t hdn . T i nh t r a n g ng he e dd i, r u dn g da 't
khdng cd pha i d i l am t h u e , k h d n g c d k h i
n a n g tich luy , l am cho mdt bd phan ngf ld i
da n d t rd ng t i n h t r a n g chfl a t im dfldc lei
t hoa t ngheo , t i ep t ue t ha t hpc hoac hpc
hanh khdng den nd i den chd 'n .
1 .2 . T h f l c t r a n g p h a t t r i e n c a c k h u
k i n h t e cufa k h a u v a q u a n h e t h f l d n g
mai dau
t f l k h u v f l c b i e n
gidfi
Chd den nay , t r en t dan t uyen b i en g id i
V i e t N a m - C a m pu c h i a d a cd 46 c fla k h a u
cac Idai bad gdm 8 eiia khau qud'e te, 7 cfla
khau qud 'e gia , cen la i la cac cfla k h au ph u.
De t ae d i eu k i en t huan l d i chd v i ec pha t
t r ien quan he giae thf ldng gi f la cac tinh
bien gidi ha i nf lde , h i u be t c i c ciia k h a u
qud'e te va met sd'efla khau qud'e gia da xay
dflng c ic khu kinh te c f la khau. Muc t ieu
cfla cac khu kinh te cfla khau la xay dflng
cac khu t rung t am thf ldng ma i -d i ch vu , t rd
t h a n h d a u m d i x u a t n h a p k h a u h a n g b o a
e u a tinh va khu vf lc . Theo hudng dd, tuy
theo dieu kien cfla t f lng dia phfldng, cae
khu k inh t e c f l a khau cung df ldc pha t t r i en
t ha nh c a c t r ung t a m dd t h i , c i c khu
thf ldng ma i , cdng nghiep va du l i ch . Tham
chi ,
cd k h u ki nh te c fla kh d u cdn ta n du ng
vi t he de phdt t r i en c i c nganh d i ch vu t a i
chinh, t in dung, hf lu chinh. . .
Cd the ndi , cae khu kinh te c f la khau da
thf lc s f l ddng va i t rd quan t rpng t rong viee
thfle day t ang t r f l dng k inh t e ddng thd i
d a y n h a n h q u a t r i n h h di n h a p k i n h t e k h u
vflc cua cae t inh bien gidi the hien: ( i ) Cac
khu k inh t e c f l a khau ddng va i t rd l a ddng
lflc cho sfl tang t rf ldng va pha t t r i e n k i nh
t e t h dn g qu a cdc b oa t dd ng th u hu t d i u tf l
va thf le da y thf ldng m ai , cac hd at ddn g
dich vU, du l ich. . . Dd dd, cac khu kinh te
cfla kh a u da gdp p h i n p h i t t r i e n s i n
xua t , t a e r a v i e c l a m , t a ng t hu nha p . B e n
canh dd, s f l pha t t r i en cua cac khu kinh te '
cfla khau se cd sfle lan tea, thflc day cac
nganh k inh t e ben t reng nd i d i a . ( i i ) R i eng
t rong l i nh vf l c t h f ldng ma i , khu k inh t e
cf la khau se la n d i t r u n g c h u y e n h a n g b o a
xua ' t nhap khau cho khu vf l c , t ao da cho
sf l pha t t r i en eua he thd 'ng cac chd khu
vf l c b i en g id i , day manh quan he t hudng
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
4/8
26
Nghien cdu Ddng Nam A
6/2010
m ai gifla c ic t i n h bie n gidi vdi ci c tinh sau
trong ndi dia, gifla cac t inh hai ben bien
gidi. (iii) Khu kinh te cfla khau se thfle
day sfl p h i t t r i en m an h m e ed sd ha t i n g
vflng bien gidi nhfl giao thdng, dien nflde,
thdng tin vien thdng va thflc sfl trd thanh
ha t nhan t rdng ph i t t r i en k inh t e ddi
ngdai cua cac
t inh .
(iv) Thdng qua viee
phat t r i en tdan dien kinh te , van hdi xa
hdi, cic khu kinh te cfla khdu eflng gdp
phan duy t r i va hie ve an ninh bien gidi ,
tad lap quan he hf lu nghi than thien, hieu
biet lan nhau gifla hai nflde. Tuy nhien,
viee phat t r ien cic khu kinh te cf la khau
dang dat ra nhf lng khd khan
va
thach
thfle de t inh trang phat trien bet sfle tfl
p h a t va tuy tien, chfla dfldc diu tfl ddng
bd, thd'ng nha't; ed sd ha tang chd viee phat
trie n cac kh u kin h te cfla k h au d c i h ai
nflde, nha't la phia Campuehia cdn het sfle
lac hau, chap vi , ea ve giae thdng, he
thd'ng thdng tin, dien, nflde cung nhfl cic
dieu kien cd sd ha tang xa hdi khac.
Trong nhf lng nam gin day, quan he
thfldng mai gifla Viet Nam va Campuehia
ngay cang phat trien vdi t i le tang trfldng
cae ve kim n gac h thfldng m ai. Td'ng gia t ri
xua ' t nhap khau cf la Viet Nam vdi
Cam puehia ta ng nh an h t fl 184 t r ieu USD
nam 2001 len 693 t r ieu nam 2005
va
dat
mflc ky luc gin 1,64 ti USD nam 2008,
ngh ia la tang g in 10 lan sau 7 nam . Nam
2009,
dd khflng hoing kinh te , kim ngach
thfldng mai gifla hai nflde chi dat 1,33 ti
USD, giam 18,7% so vdi nam 2008. Trung
binh, td'c dp tang trfldng cila kim ngach
thfldng mai dat mflc 40%) mdi nam giai
doan 2001-2008. Dac biet , sd' l ieu thd'ng ke
tfl cac dia phfldng chd tha'y kim ngach
bien mau chiem t i t rpng khi ldn t rong
tdng kim ngach thfldng mai gifla hai nflde
(nam 2005 la 59%, 2006: 73%, 2007: 77%
va nam 2008, dat 1,1 ti USD, chiem 70%).
Trdng sd'
nay ,
trao ddi thfldng mai bien
gidi Vie t Na m -Ca m pu chia la i t ap t run g
chfl yeu vao hai t inh An Giang va Tay
ninh, vdi hai cfla khau qud'e te la Tinh
Bien
va
Mde Bai , chiem den 95% tdng kim
ngach thfldng mai cua cdc t inh ed dfldng
bien gidi vdi Campuehia. Sd di kim ngach
thf ldng mai Vie t Nam-Campuchia ndi
chung va kim ngach bien gidi tang t r f ldng
nhanh la do nhflng nd lflc eua lanh dao
hai nflde trong viec tao dflng cdc the che
va
chinh
sach
hd trd.
Mdt trdng nhflng cdng cu hd trd chd
phi t t r ien thf ldng mai bien gidi la sfl hinh
t h a n h va phat trien cua he thd'ng cac chd.
Tre n tea n t uy en bien gidi, ed 151 chd,
trdng dd ed 114 chd bien gidi, chd ciia
khau, 37 chd t rdng cae khu kinh te c\l
khau. He thd'ng cdc chd bien gidi tap trung
chu yeu d khu vflc ddng bing, nha' t la cic
t inh Tay Ninh, An Giang, Ddng Thap,
Kien Giang , ndi th u a n ldi ve giao thdng va
cd sd ha tang. Tinh den nay . An Giang da
ed 26 chd trdng khu vUe bien gidi va cic
khu kinh te cf la khau va Tay Ninh dflng
thfl hai, vdi 22 chd cdc
Idai.
Tfl thflc tiin
phi t t r ien cua quan he thf ldng mai , cd the
dfla ra m et sd 'n h an xe t sau: (i) Xu hfldng
tang trfldng vdi td'c dp nhanh eua kim
ngach thfldng mai gifla
hai.nflde,
nha't la
kim ngach bien mau se t iep tuc dfldc duy
tri trong nhflng nam sap tdi . ( i i) Hoat
ddng thf ldng mai bien mau tuy thuoc ra ' t
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
5/8
Nguyen
Vdn H d - ThUc trang vd cdc gidi phdp phdt trien kinh te xd hdi...
ldn vao s fl p h a t t r i e n eua cdc k h u k i nh t e
cvia khau. ( i i i ) Tren toan tuyen b i en g id i ,
c i c kh u k i n h t e c fla k h a u d A n G i a n g va
T a y N i nh , nha ' t l a T i nh B i e n va Mde Bai
l a nh f l ng kh u k i n h t e c fla k h a u bo a t ddng
hieu qu i nha ' t .
C f lng vd i v i ee p h a t t r i en m a n h cua
qua n he t h f l dng m a i , hdp t de t r ong l i nh
vflc d i u t f l g i fla V ie t N a m
va
C a m p u e h i a
cung da df ldc ch inh phu
va
c a c doa nh
nghiep ha i n f lde chf l t rpng . T inh den he t
nam 2009 , t dng vd 'n dau t f l dang ky ma
c ac do a n h ng h i e p V i e t N a m da t r i e n kh a i
d C a m p u e h i a d a t g i n 9 0 0 t r i e u U S D t r o n g
63 dfl i n dfldc ca p ph ep . T rd n g dd, c i c dfl
i n d i u t fl c ua V i e t N a m c hu ye u t a p t r u n g
t reng l inh vf lc nhf l may mac , xay df lng,
c he b i e n gd , k i nh d da nh k ha c h s a n , du
l ich , h f lu ch in h v i en t h dn g . Be n can h dd ,
nh f lng n a m g i n da y , c a c de a n h ngh i e p
Vie t Nam cung chf l t rpng den v i ee d iu t f l
t r eng l i nh vf l c ndng , l am nghiep nhf l pha t
t r ien cay cao su, hd t i eu, dieu va lua gao.
Dae bie t , nh f ln g df l a n d au t f l t r on g l in h
vflc nd ng , l a m n g h ie p df ldc cac d o an h
ngh i e p t hude c i c t inh dpc bien gidi vdi
Campuehia eua Vie t Nam thf l e h i en do s f l
t h u an l d i ve d i eu k i en d i a l y .
Mdt hinh thf le hdp tae khac gi f la Vie t
N a m va C a m p u e h i a d f l d c p h a t t r i e n ngay
cang nhieu dpc bien gidi ha i nf lde la df l an
phi t t r i en cac khu k inh t e dae b i e t (SEZ)
dpc b i en g id i h a i n f lde . D i u n a m 200 9 ,
c h i n h p h u H e a n g G i a C a m p u e h i a d a c a p
phep chd 6 khu k inh t e dae b i e t dpc b i en
g id i V i e t N a m - C a m p uc h i a , t r e ng dd ed 2
khu
da d i va d hd a t dd ng va 4 k hu da ng
dfldc t r i e n kh a i . Ta i cae SE Zs , cac n h a d i u
t u c hu t r png de n nganh che bien cae s in
pha m ndng ngh i e p , nha ' t l a Ifla gao, san,
ngd . . . T r ong s d ' na y , pha i ke de n khu k i nh
te '
da e b i e t P h no m D e n n i m s a t t i nh A n
G ian g, rd ng chf lng 100 ha vdi sd ' vd'n d i u
t f l khoing 100 t r i eu USD dang df ldc xay
dflng, danh chd cac cdng ty che bien ndng
sin va df l kien se hean t h a n h vao n a m
2 0 1 5 .
Theo cae nha nghien cf lu , cae SEZs
se ddng gdp dang ke vao v i ec nang cao k im
ngach thf ldng mai gi f la ha i nf lde t rong
n h f l n g n a m sap tdi.
II .
NHU>JG
G I A I P H A P D A T R A
N H A M P H A T T R I E N K I N H T E O N
D I N H V A B E N
VUNG
V U N G B I E N
G l l
D A T L I E N V I E T N A M
C A M P U C H I A
De cd t he pha t t r i en dn d inh va ben
vflng vflng bien gidi da ' t l ien Viet Nam-
C a m puc h i a , ha ng l oa t nh f l ng va n de c a p
thie t dang df ldc da t ra , t f l pha t t r i en kinh
te den c i i th ien xa hdi , t f l dau t f l pha t
t r ie n ed sd h a t i n g d en viee th ie t l ap va
d i m b id a n s inh xa hd i , g i i m ddi ng he e va
bid ve mdi t r f ldng. Ben canh dd, viee phat
t r i en k inh t e ben vf lng khdng the khdng
gin l ien vdi viec gifl gin an toan va t rat t f l
xa hdi , duy t r i khdi da i doan ke t c i c dan
tde ra ' t da dang tai khu vflc bien gidi .
Trong sd 'nay, thf le day tang t r f ldng kinh te
ddng va i t r d qua n t r png hang d iu , l a nen
t ing, cd sd chd viee thfle hien cac muc t ieu
phat t r i en ben vf lng. Bdi l e , ehi ed sfl tang
t rf ldng va thinh vf ldng kinh te mdi ed the
thf le hien cac muc t ieu
xa
hdi vdi viee gi im
ddi ngheo, e i i th ien dieu kien sdng, loa i bd
t i nh t r a n g ba t dn d i n h xa hd i . M a t k h a c .
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
6/8
28
Nghien cdu Ddng Nam A 6/2010
sfl phit trien kinh te se tao cd sd, tien de
che viec t r ien khai cic gi i i phip t iep theo
l ien quan den phat t r ien ed sd ha t ing va
cii thien he thd'ng an sinh xa hdi. Cd the
neu len cac nhdm gi i i phap nhfl sau:
Cic nhdm gia i phip ve kinh te : ( i )
Phdt trien cdc viing trong diem ve sdn
xudt hdng hod ndng nghiep
diia
tren lcfi
the phdt trien, diiu kien tU nhien cua tUng
khu vUc bien gidi. Theo dd, phdt trien cdc
loai cdy cdng nghiep ldu ndm ed g ii tr i
kinh te cao, ed kh i nang sin xua' t vdi khdi
Ifldng hang hoi ldn: ea phe, cao su, ea cao,
hd t ieu, dieu tai cac vflng Tay Nguyen,
Tay ninh, Binh Phfldc. De lam dfldc dieu
nay c in ph ai cd chfldng t r in h qui hdach,
ke hdach phat trien, l ien ket gifla cic tinh
ve sin xua' t hang hoa, tao sfl l ien ket ve
sin xuat nguyen, nhien l ieu, cung f lng vat
tfl sin xua't va thi trfldng t ieu thu. Tai
khu vflc ddng bang sdng Ciiu leng, tap
trung
ddu tU phdt trien cdy
lUdng
thUc,
cdc viing sdn xudt Ida cao sdn, cdy dn qud
vd khu vUc nudi trdng thuy sdn. Theo dd,
cin t r ien khai qui hoach, ke hoach sf l
dung da't dai, ngudn nflde tai tflng ca'p dia
phfldng tfl huyen, tinh den vflng de phuc
vu chd cdng viec dinh hfldng diu tfl eua
cac deanh nghiep thude cac thanh phin
kinh te. Tren cd sd qui hdach ngudn nflde,
can Ifla ehpn viec quy hdach vflng nudi
t rdng thf ly s in chuyen canh thee phfldng
phap cdng nghiep, nhat la ca ao him nhfl
mdt chfldng t r inh t rpng diem de gdp phin
dim bio tang nhanh td 'c dp tang t r f ldng
va chuyen dich cd ca 'u. Hinh thanh
va
phat t r i en mot nen san xua ' t hang hoi
t rong khu vflc vdi nhflng san pham chu
yeu la Ifldng thflc, thuy san. (ii)
Phdt trien
cdc ngdnh cdng nghiep che bien cdc sdn
phdm ndng nghiep tren cd hai viing sdn
xudt cd nhUng ddc thu khde nhau nhU neu
tren. Ke beach bad gdm phi t t r ien cac
nganh cdng nghiep che bien cic s in phdm
tfl cae leai cay cdng nghiep lau nam nhfl
ca phe, cao su, ca cao, hd tieu, dieu... va
ph i t t r i en c i c nganh cdng nghiep che bien
thuy s in , g ia cdng va che bien Ifla gao, tao
ra gia tri gia tang ldn, han che bat ldi ve
gia ca. Ben canh dd, cac t inh ed the phat
t r ien cac nganh cdng nghiep cd the manh,
phuc vu sin xua' t va t ieu dflng tai dia
phfldng nhfl vat lieu xay dflng, gach gdi, xi
mang, dd dp lat. (iii) Lay thanh phd', thi xa
cfla cic tinh bien gidi lam t rpng tam, ha t
nhan thu hflt nhan tai , vat lflc, tao dieu
kien phat t r ien cac khu cdng nghiep eua
tinh, khu vflc. ( iv) Phit tr ien cae loai hinh
dich vu, du l ich tren dia ban cac tinh bien
gidi:
khach san, nha hang, du l i ch .
Cae gi i i phap ve cd sd h a t a n g k i n h
te v a x a h o i bao gdm: (i) Xay dflng va
phat trien giao thdng, nang Ifldng, hflu
ehinh vi in thdng mdt each ddng bd. Day
se la nh an td tac ddng d iu t ien va t ren h et
den s in xud t va ddi sd'ng cfla cic tinh khu
vflc bien gidi. (ii) Xay dflng ed sd ha ting
giad due vdi viec chfl trpng dae tao va phat
trien ngudn nhan lflc. Day dfldc xem la
diem yeu nha' t cua cic t inh khu vflc bien
gidi giip vdi
Ca m p u e h i a .
Trong dd, flu
tien hang dau la xay dflng cd sd vat cha' t
ve trfldng, ldp va dpi ngu giio vien. Chi cd
tren cd sd phd cap giao due cd cha't Ifldng
mdi tao t ien de cho cac bflde p h i t t r i en
t iep theo. Diem can l f lu y t rong phat t r ien
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
7/8
Nguyen Vdn Hd - ThUc trang vd cdc gidi phdp phdt trien kinh te xd hdi...
29
gi io due cho cac t inh khu vflc nay la xay
dflng
y thde vi m dt xd hdi hpc tap kit hop
vdi ndng cao ddn tri
t rong toan the cdng
ddng dan cfl.
Cac giai phip ve
nang cao phuc ld i
g iam do i ngheo va dam bao an s inh
xa hoi bao gdm: (i) Giam ddi ngheo, eii
thien va nang cao ddi sd'ng eua ngfldi dan
cae t inh bien gidi phai gan lien vdi md
rpng va da dang hda san xua' t , tad viee
lam va tang thu nhap. ( i i ) Gi im ddi ngheo
va phat trien ben vflng khu vflc bien gidi
c in phai gan lien vdi viee dao tao va p h i t
trien ngudn nhan lflc, nhat la ddi vdi
thanh nien, lflc Ifldng lad ddng chfl yeu
trong xa hdi. ( i i i) Giim ddi ngheo va nang
cao ddi sd'ng cfla ngfldi dan cic
tinh bien
gidi cung phii di l ien vdi phat trien cic
kenh hd trd ve tai chinh, t in dung, khoa
hpc cdng nghe vdi nhflng flu tien cao cho
cae huyen
va
xa bien gidi. Ddng thdi, tang
cfldng diu tfl cua nha nflde, tfl cd sd ba
ting kinh te den xa hdi nhim tflng bflde
cii thien viec cung cap cac hang
hea va
dich vu cdng, gdp phin nang cad ddi sdng
vat chat
va
dan tri. (iv) Thflc hien cd hieu
qua viec quan ly
va
p h a n
phdi
ngudn lflc
giup dd ngfldi nghed thdng qua cac chfldng
trinh dau tfl hien cd. Xay dflng va hinh
thanh cd che nh am ph at t r ien m an g Ifldi
an sinh xa hdi, hd trd ngfldi nghed, ngfldi
ed thu nhap tha'p va nhflng ddi tfldng de bi
tdn thfldng khde.
Cae giai phip ve d rong quan he
hdp tac ve ki nh te thf ldng m ai va dau
tfl hai ben bien gidi b ad gdm: (i) Md rdng
cac boat ddng dau tfl l i n n h au gifla doa nh
nghiep hai nflde (chu yeu la cac doanh
nghiep Viet Nam diu tfl tai Campuehia),
nha't la cac doanh nghiep cd nhieu the
m anh d phia na m . Cd the d iu tfl cic nganh
cdng nghiep che bien heac sd che cac sin
pham ndng nghiep, phat t r ien cic nganh
cdng nghiep sin xuat hang tieu dflng. (ii)
Day manh cic boat ddng trao ddi thfldng
mai gifla hai nflde, chfl trpng den trao ddi
thfldng mai gifla cae
tinh hai ben bien gidi
thdng qua viec md rdng va nang cap cac
khu kinh te cfla khau
va thdng qua cac
khu kinh te cfla khau,
day
manh cac binh
thfle hdp tae trong linh vflc dich vu va du
lich. (iv) Lien quan den qui trinh hdp tae,
c ic
tinh
bien gidi Viet Nam cin tiep tue
duy tri va md rdng cac ehfldng trinh hd trd
chd chinh quyen va nhan dan cac
tinh
ban
ve xay dflng cd sd ha tang nhd, nha d, cae
hdat ddng khim chfla benh.. . Day se la
cdng viee gan ket t inh doan ket va hflu
nghi gifla nhan dan cac tinh bien gidi ndi
r ieng va gifla hai nflde ndi chung.
KET
L U A N
Khu vflc bien gidi dat lien Viet Nam-
Campuchia t r i i dai hang nghin Km vdi
dia hinh da dang, ndi tap trung cac ngudn
tai nguyen thien nhien, dat dai va lao
ddng kha ddi dao eua nhan dan hai nflde.
Trong nhflng nam gin day, nen kinh te xa
hdi cua cac tinh bien gidi phia Viet Nam
da t r i i qua qua t r inh tang t r f ldng va
chuyen ddi ed cau kinh te het sfle manh
me nhflng van la khu vflc lae hau sd vdi sfl
phat trien chung cua ci nflde. Dac biet , tai
cac huyen bien gidi, cd ca'u kinh te lac
hau, ddi sd'ng cua nhan dan vdn cdn bet
sfle khd khan vdi ti le nghee ddi cao. Hdn
-
8/20/2019 Thực Trạng Và Các Giải Pháp Phát Triển Kinh Tế Xã Hôi Vùng Biên Giới Việt Nam - Campuchia
8/8
3
Nghien ciiu Dong Nam A 6/2010
nf l a , ngudn nhan l f l c chf l a qua dao t ao
chi em t i l e l dn do nhan t h f l c va t r i nh dp
dan t r i cua da i bd phan dan c f l cdn t ha 'p .
D a e b i e t , t a i k h u vf lc T a y N g uy e n , B i n h
P hf l dc , T a y N i nh va m d t sd vflng T a y N a m
Bd la i la n d i t a p t r u n g k h i ld n ba eon dan
tpc I t ngf ld i vd i t i n h t r a n g k in h t e l ae h au ,
t r i n h d p d a n t r i cdn chf l a p h a t t r i en . Thf l e
t r a n g k i n h t e xa hd i ne u t r e n da t a c ddng
b a t d n d e n t i n h h i n h k i n h t e , c h i n h t r i
va
an n in h kh u vflc b i en g id i : bu dn l a u va
g i a n l a n t h f l dng m a i , budn ba n va di cfl
ba t hdp phap qua b i en g id i e f l ng cdc t e
na n xa hd i da a nh h f l dng de n a n n i nh
c h i n h t r i va t ra t t f l an toan xa hdi .
Thf lc t rang neu t ren cho tha 'y , ed sd
k i n h t e c he v i e c p h i t t r i e n dn d i n h va be n
vflng khu vflc bien gidi gifla hai nflde
k h d n g ed g i k h i e h d n c h i n h la viee day
m a n h p h i t t r i e n k i n h t e , p h i t h u y t ie m
nang san cd ve t a i ng uy en v a l ao ddng ,
p h i t t r i e n n d n g n g h i e p , l a m n g h i e p , t h u y
s i n , c dng ngh i e p c he b i e n . D dng t hd i , c hu
t rp ng d i u t fl, n a n g cap t o an d i e n ed sd h a
t ang g i ad t hdng , y t e , g i ad due . . . t ad t i en de
chd viec c i i th ien cac dich vu xa hdi e f lng
nhf l dao t a o , p h a t t r i e n ng ud n nh a n l flc .
Vdi nhf lng nd l f l c nhf l vay , k inh te c i c
t inh bien gidi cd the duy t r i df ldc da tang
t r f l dng
va
b i t n h i p c h u n g v d i sfl p h i t
t r i en chung cda ea nf lde ddng thd i t ad d i eu
k i e n cho v i e c p h i t t r i e n c i c qu a n he
t h f l dng m a i va d i u t fl g i fla h a i nf lde , m a n g
la i l d i I eh p h i t t r i e n chd toan khu vf lc bien
gidi . Sf l t ang t r f ldng va p h i t tr i e n k i n h t e
se l a cd sd , d i e u k i e n cho sfl p h i t t r i e n b en
vflng va ha i hoa vf lng b i en g id i da t l i en
V i e t N a m - C a m p u c h i a . / .
T A I L I E U T H A M K H A O
1.
TS. Hoang Ngpc Phong, TS. Nguyin Van
Phu, (ddng chu bien), Cac giai phap tdng
the p h at tr ien k in h te - xa hpi va bao ve moi
t r f ldng vung Tay Nguyen t rong t inh hinh
mdi. Bo Ke hoach va Dau tU, Ha Noi, 2006
2.
PGS.TS . Ho ang Ngpc Hoa , TS . Pham Chau
Long, PGS.TS. Nguyin Van Thao , Pha t
t r i en cong nghiep nong thon b dong bang
song Cflu Long theo budng cong nghiep
boa, hien dai boa, Nha xua ' t ban Chinh t r i
Quo'c gia. Ha Npi, 2001
3.
TS. Nguyen Sy Tuan, Phat t r i en kinh te ,
xa hpi ben vflng vung bien gidi Viet Nam-
Campuchia: Nhflng van de dat ra , Bai viet
tai Hoi tha o Ph at t r ie n kinh te , xa hpi
ben vflng va hai boa vung bien gidi Viet
N am -C am pu ch ia , dUde td chflc ta i Tay
Ninh ngay 9/1/2009
4.
Ong Le minh Dien, Quan be hdp tac gifla
Vie t Nam va Campuehia thdi gian qua va
dinh hudng sip tdi , Bai viet ta i Hoi thao
Phat t r ien kinh te , xa hpi ben vflng va hai
boa vun g bien gidi Vie t Nam -Cam puch ia ,
dUdc td chflc tai Ta y N in h ng ay 9/1/2009
5.
O n g N g u y i n Dfle Hoa , ThUc t rang va he
tho'ng cfla khau tren bien gidi Viet Nam-
Campuchia t rong gia i doan hien nay, Bai
viet ta i Hoi th ao P ha t t r i en kin h te , xa
hoi ben vflng va hai hoa vung bien gidi
Viet Na m -C am pu cb ia , dUdc td chflc ta i
Tay Ninh ngay 9/1/2009
6. Ths . Quach Thu Cue, Khu kmh te cfla
khau An Giang: Thuc t rang va t r ien vong,
Bai vie t t a i Hpi th io Ph at t r i en kinh te ,
xa hpi ben vflng va hai boa vung bien gidi
Viet Nam -Cam puchia , dUde td chflc tai
Tay Ninh ngay 9/1/2009
7.
Nien giam thd ng ke 200 7, cac tinh Die
Lie ,
Kon Tum, Gia Lai , Die nong, Dong Thap
va Nien giam Tho'ng ke nam 2006 cac tinh
Binh Phfldc, Tay n in h. Long An .