THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản...

44
1 THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN Venerable Mahāsi Sayādaw Dịch Việt : Mỹ Thanh Mục Lục 1. Lời nói đầu 2. Bước chuẩn bị 3. Thực tập căn bản bài I 4. Thực tập căn bản bài II 5. Thực tập căn bản bài III 6. Sự tiến bộ về trầm ngâm, suy ngẫm 7. Thực tập căn bản bài IV 8. Tóm Lược Lời nói đầu Lẽ thật là không ai muốn đau khổ và mọi người đều tìm kiếm hạnh phúc. Trong thế giới của chúng ta, con người cố gắng làm mọi cách để phòng ngừa và làm giảm đau khổ, đồng thời hưởng thụ hạnh phúc. Tuy nhiên, tất cả cố gắng của con người đều chỉ

Transcript of THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản...

Page 1: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

1

THIỀN ĐỊNH SAacuteNG SUỐT THỰC TIỄN

Venerable Mahāsi Sayādaw

Dịch Việt Mỹ Thanh

Mục Lục

1 Lời noacutei đầu

2 Bước chuẩn bị

3 Thực tập căn bản bagravei I

4 Thực tập căn bản bagravei II

5 Thực tập căn bản bagravei III

6 Sự tiến bộ về trầm ngacircm suy ngẫm

7 Thực tập căn bản bagravei IV

8 Toacutem Lược

Lời noacutei đầu

Lẽ thật lagrave khocircng ai muốn đau khổ vagrave mọi

người đều tigravem kiếm hạnh phuacutec Trong thế

giới của chuacuteng ta con người cố gắng lagravem

mọi caacutech để phograveng ngừa vagrave lagravem giảm đau

khổ đồng thời hưởng thụ hạnh phuacutec Tuy

nhiecircn tất cả cố gắng của con người đều chỉ

2

hướng về phuacutec lợi của thacircn vagrave về mặt vật

chất Hạnh phuacutec thật ra bị điều kiện hoaacute

bởi thaacutei độ của tacircm thức vagrave chỉ coacute vagravei người

thật sự nghĩ đến việc phaacutet triển khiacutea cạnh

tacircm thức vagrave lại rất iacutet người lại chịu thực tập

thiền định một caacutech miecircn mật

Để minh hoạ điểm nầy coacute lẽ chuacuteng ta necircn

để yacute đến những thoacutei quen thường ngagravey như

lagravem vệ sinh thacircn thể sự theo đuổi khocircng

ngừng về thức ăn quần aacuteo chỗ ở vagrave sự tiến

bộ về mặt kỹ thuật thật lagrave to lớn hầu để

nacircng cao đời sống vật chất ở mức căn bản

cải thiện caacutech thức chuyecircn chở vagrave truyền

thocircng tin tức để phograveng ngừa chữa trị những

ốm đau bệnh tật Thocircng thường tất cả

những cố gắng nầy chỉ để chăm soacutec vagrave nuocirci

dưỡng thacircn thể Phải cocircng nhận rằng những

việc nầy rất cần thiết Tuy nhiecircn những cố

gắng của con người vagrave sự tiến bộ khocircng lagravem

giảm thiểu hoặc nhổ bỏ được gốc rễ đau khổ

của giagrave vagrave bệnh sự bất hạnh trong gia đigravenh

3

nỗi lo lắng về mặt kinh tế toacutem lại khocircng

thể nhổ bỏ tận gốc rễ của sự bất matilden hay

những ham muốn Đau khổ về mặt nầy

khocircng thể bị khắc phục bởi những phương

thức thiecircn về vật chất chuacuteng chỉ coacute thể bị

khắc phục bởi một tacircm thức thiền vagrave sự phaacutet

triển về mặt tacircm linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn để

thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute tacircm thức

Con đường đuacuteng đắn nầy được nhắc đến

trong Kinh Mahā Satipatthāna (Đại Tập

Kinh) một bagravei giảng nổi tiếng của đức Phật

caacutech đacircy đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn

bố như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh tịnh

hoaacute con người để khắc phục buồn phiền

than vatilden để diệt trừ niềm đau vagrave nỗi sầu

khổ để đạt đến con đường chacircn chiacutenh đạt

đến nibbāna (Niết Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng

của chiacutenh niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

4

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự suy

ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về cảm giaacutec

(3) sự suy ngẫm về tacircm thức vagrave (4) sự suy

ngẫm về đối tượng của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh phuacutec

coacute thể đi theo con đường nầy với mục điacutech

lagrave gột rửa những nhiễm ocirc của tacircm thức

những nguyecircn nhacircn đatilde tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute mong

muốn khắc phục được nỗi phiền muộn vagrave

sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh ta sẽ noacutei laquo

Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute anh ta coacute thể sẽ

noacutei cần phải thực tập Tứ Niệm Xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn

diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn anh ta sẽ

khocircng ngần ngại magrave trả lời một caacutech khẳng

định Kế đoacute anh ta noacutei cần thực tập bốn

niệm xứ

5

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn đi

trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-bagraven một trạng

thaacutei hoagraven toagraven xa rời khỏi giagrave hư hoại vagrave

chết vagrave xa rời tất cả đau khổ anh ta chắc

chắn sẽ trả lời một khaacutech quả quyết rằng anh

ta đồng yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập

bốn niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập bốn nền

tảng của chiacutenh niệm Trong kinh Mahā

Satipatthāna Sutta ( Đại Tập Kinh) đức Phật

đatilde noacutei laquo Hatildey thực tập suy ngẫm về thacircn

suy ngẫm về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối

tượng của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave thật

khocircng phải dễ cho một người bigravenh thường

thực tập những suy ngẫm nầy một caacutech coacute

hệ thống để coacute thể tiến bộ phaacutet triển sự chuacute

tacircm vagrave sự saacuteng suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng sự

thực tập miecircn mật về thiền satipatthāna (bốn

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 2: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

2

hướng về phuacutec lợi của thacircn vagrave về mặt vật

chất Hạnh phuacutec thật ra bị điều kiện hoaacute

bởi thaacutei độ của tacircm thức vagrave chỉ coacute vagravei người

thật sự nghĩ đến việc phaacutet triển khiacutea cạnh

tacircm thức vagrave lại rất iacutet người lại chịu thực tập

thiền định một caacutech miecircn mật

Để minh hoạ điểm nầy coacute lẽ chuacuteng ta necircn

để yacute đến những thoacutei quen thường ngagravey như

lagravem vệ sinh thacircn thể sự theo đuổi khocircng

ngừng về thức ăn quần aacuteo chỗ ở vagrave sự tiến

bộ về mặt kỹ thuật thật lagrave to lớn hầu để

nacircng cao đời sống vật chất ở mức căn bản

cải thiện caacutech thức chuyecircn chở vagrave truyền

thocircng tin tức để phograveng ngừa chữa trị những

ốm đau bệnh tật Thocircng thường tất cả

những cố gắng nầy chỉ để chăm soacutec vagrave nuocirci

dưỡng thacircn thể Phải cocircng nhận rằng những

việc nầy rất cần thiết Tuy nhiecircn những cố

gắng của con người vagrave sự tiến bộ khocircng lagravem

giảm thiểu hoặc nhổ bỏ được gốc rễ đau khổ

của giagrave vagrave bệnh sự bất hạnh trong gia đigravenh

3

nỗi lo lắng về mặt kinh tế toacutem lại khocircng

thể nhổ bỏ tận gốc rễ của sự bất matilden hay

những ham muốn Đau khổ về mặt nầy

khocircng thể bị khắc phục bởi những phương

thức thiecircn về vật chất chuacuteng chỉ coacute thể bị

khắc phục bởi một tacircm thức thiền vagrave sự phaacutet

triển về mặt tacircm linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn để

thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute tacircm thức

Con đường đuacuteng đắn nầy được nhắc đến

trong Kinh Mahā Satipatthāna (Đại Tập

Kinh) một bagravei giảng nổi tiếng của đức Phật

caacutech đacircy đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn

bố như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh tịnh

hoaacute con người để khắc phục buồn phiền

than vatilden để diệt trừ niềm đau vagrave nỗi sầu

khổ để đạt đến con đường chacircn chiacutenh đạt

đến nibbāna (Niết Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng

của chiacutenh niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

4

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự suy

ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về cảm giaacutec

(3) sự suy ngẫm về tacircm thức vagrave (4) sự suy

ngẫm về đối tượng của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh phuacutec

coacute thể đi theo con đường nầy với mục điacutech

lagrave gột rửa những nhiễm ocirc của tacircm thức

những nguyecircn nhacircn đatilde tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute mong

muốn khắc phục được nỗi phiền muộn vagrave

sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh ta sẽ noacutei laquo

Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute anh ta coacute thể sẽ

noacutei cần phải thực tập Tứ Niệm Xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn

diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn anh ta sẽ

khocircng ngần ngại magrave trả lời một caacutech khẳng

định Kế đoacute anh ta noacutei cần thực tập bốn

niệm xứ

5

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn đi

trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-bagraven một trạng

thaacutei hoagraven toagraven xa rời khỏi giagrave hư hoại vagrave

chết vagrave xa rời tất cả đau khổ anh ta chắc

chắn sẽ trả lời một khaacutech quả quyết rằng anh

ta đồng yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập

bốn niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập bốn nền

tảng của chiacutenh niệm Trong kinh Mahā

Satipatthāna Sutta ( Đại Tập Kinh) đức Phật

đatilde noacutei laquo Hatildey thực tập suy ngẫm về thacircn

suy ngẫm về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối

tượng của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave thật

khocircng phải dễ cho một người bigravenh thường

thực tập những suy ngẫm nầy một caacutech coacute

hệ thống để coacute thể tiến bộ phaacutet triển sự chuacute

tacircm vagrave sự saacuteng suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng sự

thực tập miecircn mật về thiền satipatthāna (bốn

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 3: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

3

nỗi lo lắng về mặt kinh tế toacutem lại khocircng

thể nhổ bỏ tận gốc rễ của sự bất matilden hay

những ham muốn Đau khổ về mặt nầy

khocircng thể bị khắc phục bởi những phương

thức thiecircn về vật chất chuacuteng chỉ coacute thể bị

khắc phục bởi một tacircm thức thiền vagrave sự phaacutet

triển về mặt tacircm linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn để

thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute tacircm thức

Con đường đuacuteng đắn nầy được nhắc đến

trong Kinh Mahā Satipatthāna (Đại Tập

Kinh) một bagravei giảng nổi tiếng của đức Phật

caacutech đacircy đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn

bố như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh tịnh

hoaacute con người để khắc phục buồn phiền

than vatilden để diệt trừ niềm đau vagrave nỗi sầu

khổ để đạt đến con đường chacircn chiacutenh đạt

đến nibbāna (Niết Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng

của chiacutenh niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

4

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự suy

ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về cảm giaacutec

(3) sự suy ngẫm về tacircm thức vagrave (4) sự suy

ngẫm về đối tượng của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh phuacutec

coacute thể đi theo con đường nầy với mục điacutech

lagrave gột rửa những nhiễm ocirc của tacircm thức

những nguyecircn nhacircn đatilde tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute mong

muốn khắc phục được nỗi phiền muộn vagrave

sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh ta sẽ noacutei laquo

Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute anh ta coacute thể sẽ

noacutei cần phải thực tập Tứ Niệm Xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn

diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn anh ta sẽ

khocircng ngần ngại magrave trả lời một caacutech khẳng

định Kế đoacute anh ta noacutei cần thực tập bốn

niệm xứ

5

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn đi

trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-bagraven một trạng

thaacutei hoagraven toagraven xa rời khỏi giagrave hư hoại vagrave

chết vagrave xa rời tất cả đau khổ anh ta chắc

chắn sẽ trả lời một khaacutech quả quyết rằng anh

ta đồng yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập

bốn niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập bốn nền

tảng của chiacutenh niệm Trong kinh Mahā

Satipatthāna Sutta ( Đại Tập Kinh) đức Phật

đatilde noacutei laquo Hatildey thực tập suy ngẫm về thacircn

suy ngẫm về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối

tượng của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave thật

khocircng phải dễ cho một người bigravenh thường

thực tập những suy ngẫm nầy một caacutech coacute

hệ thống để coacute thể tiến bộ phaacutet triển sự chuacute

tacircm vagrave sự saacuteng suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng sự

thực tập miecircn mật về thiền satipatthāna (bốn

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 4: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

4

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự suy

ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về cảm giaacutec

(3) sự suy ngẫm về tacircm thức vagrave (4) sự suy

ngẫm về đối tượng của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh phuacutec

coacute thể đi theo con đường nầy với mục điacutech

lagrave gột rửa những nhiễm ocirc của tacircm thức

những nguyecircn nhacircn đatilde tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute mong

muốn khắc phục được nỗi phiền muộn vagrave

sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh ta sẽ noacutei laquo

Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute anh ta coacute thể sẽ

noacutei cần phải thực tập Tứ Niệm Xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn

diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn anh ta sẽ

khocircng ngần ngại magrave trả lời một caacutech khẳng

định Kế đoacute anh ta noacutei cần thực tập bốn

niệm xứ

5

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn đi

trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-bagraven một trạng

thaacutei hoagraven toagraven xa rời khỏi giagrave hư hoại vagrave

chết vagrave xa rời tất cả đau khổ anh ta chắc

chắn sẽ trả lời một khaacutech quả quyết rằng anh

ta đồng yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập

bốn niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập bốn nền

tảng của chiacutenh niệm Trong kinh Mahā

Satipatthāna Sutta ( Đại Tập Kinh) đức Phật

đatilde noacutei laquo Hatildey thực tập suy ngẫm về thacircn

suy ngẫm về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối

tượng của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave thật

khocircng phải dễ cho một người bigravenh thường

thực tập những suy ngẫm nầy một caacutech coacute

hệ thống để coacute thể tiến bộ phaacutet triển sự chuacute

tacircm vagrave sự saacuteng suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng sự

thực tập miecircn mật về thiền satipatthāna (bốn

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 5: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

5

Nếu một người được hỏi nếu anh ta muốn đi

trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-bagraven một trạng

thaacutei hoagraven toagraven xa rời khỏi giagrave hư hoại vagrave

chết vagrave xa rời tất cả đau khổ anh ta chắc

chắn sẽ trả lời một khaacutech quả quyết rằng anh

ta đồng yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập

bốn niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập bốn nền

tảng của chiacutenh niệm Trong kinh Mahā

Satipatthāna Sutta ( Đại Tập Kinh) đức Phật

đatilde noacutei laquo Hatildey thực tập suy ngẫm về thacircn

suy ngẫm về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối

tượng của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave thật

khocircng phải dễ cho một người bigravenh thường

thực tập những suy ngẫm nầy một caacutech coacute

hệ thống để coacute thể tiến bộ phaacutet triển sự chuacute

tacircm vagrave sự saacuteng suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng sự

thực tập miecircn mật về thiền satipatthāna (bốn

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 6: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

6

niệm xứ) dưới sự chỉ dẫn riecircng của Thầy

Mingun Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde

từng truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như đatilde ghi

lại trong saacutech trong caacutec bagravei giảng cho cả

ngagraven du sĩ (yogis) Để chigraveu theo những yecircu

cầu của những nhoacutem người trước đoacute đatilde

từng học tập với tocirci tocirci viết bảng luận

thuyết về Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc

trong hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản bảy lần

Trong tất cả caacutec chương trừ Chương V

những bagravei bigravenh luận thảo luận coacute sự tham

khảo của caacutec bảng kinh Pali với những lời

dẫn giải chuacute giải Trong Chương V tocirci

chọn caacutech viết trong một ngocircn ngữ bigravenh

thường dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave tiến

hagravenh ra sao từng bước một ghi chuacute rotilde ragraveng

những điểm đặc biệt nổi bật cugraveng với những

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 7: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

7

lời giảng trong Visuddhimagga (Thanh

Tịnh Đạo) vagrave những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được dịch

sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde noacutei ở trecircn

Mười bốn trang đầu của quyển saacutech chiacutenh

bằng tiếng Miến Điện đatilde được U Pe Thin

dịch sang Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học

trograve lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của những

người ngoại quốc đến thiền viện của chuacuteng

tocirci để thực tập Từ trang 15 tới trang 51 của

bảng gốc đatilde được Myanaung U Tin một học

trograve của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời yecircu

cầu của Thầy Venerable Nyanaponika

Mahāthera Thật lagrave ngẫu nhiecircn Thiền viện

của chuacuteng tocirci coacute một khu gọi lagrave Thathana

Yeiktha diện tiacutech đất gần hai mươi bốn

mẫu với trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho

caacutec thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ cũng

như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 8: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

8

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec kết

bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại những yacute kiến

giaacute trị Bản dịch của U Pe Thin đatilde được Cocirc

Mary McCollum một nữ cư sĩ người Mỹ

hiệu điacutenh vagrave cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực

tập thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn của

ocircng Anagarika Munindra ở Burmese Vihāra

Bodh-Gaya Bihar Ấn độ Ocircng Anagarika

Munindra đatilde từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci

trong một thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến

chuacuteng tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven tất

quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy quyển

saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave tiacutech luỹ của

hai bản dịch trước đoacute cộng với lời ngotilde của

tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng tiếng

Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn được viết

bằng một ngocircn ngữ bigravenh thường Tocirci cũng

muốn nhắc rằng trong những từ ngữ coacute tiacutenh

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 9: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

9

chất học thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng

sử dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng suốt raquo

được dịch từ bagravei luận thuyết bằng tiếng Pali

của tocirci đatilde được thầy Nyanaponika

Mahāthera dịch sang Anh ngữ Quyển saacutech

của ocircng laquo Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo

lagrave một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng như

những chỉ dẫn quan trọng về Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm kiacutech sự

giuacutep đỡ của mọi người trong việc dịch saacutech

vagrave hiệu điacutenh cũng như những người chịu

traacutech nhiệm xuất bản quyển saacutech nầy (2) để

thuacutec đẩy caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự

hiểu biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống vagrave

miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn nguyện

vọng chacircn thagravenh ước muốn caacutec vị đạt được

sự saacuteng suốt một caacutech nhanh chong vagrave

hưởng được những iacutech lợi thiết thực đatilde được

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 10: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

10

đức Phật noacutei đến trong lời noacutei đầu của

Satipatthāna Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet triển sự

thiền định vagrave đạt saacuteng suốt trong đời hiện

tại anh phải thực tập từ bỏ hết những yacute

nghĩ vagrave hagravenh động coacute liecircn quan đến cuộc

đời Hagravenh động nầy lagrave một caacutech để thanh

tịnh hoaacute hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một caacutech

đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới luật của

người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ tuỳ vagraveo

trường hợp) giới luật giuacutep cho anh coacute caacutei

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 11: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

11

nhigraven saacuteng suốt Đối với những cư sĩ những

giới luật bao gồm Baacutet giới magrave caacutec phật tử

thuần thagravenh thường tham dự vagraveo ngagravey trai

giới (uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng được

noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec yacute đối với

những người đang đạt đến trạng thaacutei bất khả

xacircm phạm (states of sanctity2) Nếu anh đatilde

lỡ phạm sai lầm nầy anh necircn đến trước

người ấy để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ

qua vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ nếu

như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec phạm đến

một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy giờ người đatilde

khocircng cograven nữa hoặc đatilde chết anh cũng necircn

tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc

anh coacute thể duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường hay

khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute chiacutenh bản

thacircn migravenh cho đức Phật vị đatilde giaacutec ngộ

trong khi thực tập thiền định anh coacute thể sẽ

bị sửng sốt khi nhận thấy tacircm thức của anh

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 12: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

12

khocircng hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh

đaacuteng sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền sư

bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde với anh

việc anh cần lagravem khi thiền định vagrave cho anh

lời khuyecircn thiacutech hợp nhất Coacute rất nhiều lợi

iacutech khi đặt hẳn niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ

đức Phật vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của

một vị thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave si mecirc

chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu aacutec vagrave đau

khổ Sự thực tập miecircn mật trong quaacute trigravenh

đạt saacuteng suốt cần được hoagraven thagravenh một caacutech

mỹ matilden Caacutech thực tập thiền định dựa trecircn

căn bản của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde

được caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng vigrave đatilde

cơ hội để thực tập giống như vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh coacute thể

bắt đầu sự thực tập của migravenh dugrave ngắn ngủi

dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ raquo magrave bậc giaacutec ngộ

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 13: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

13

đức Phật đatilde ban tặng cho anh để suy ngẫm

Việc nầy rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của

anh Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten gheacutet

thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey dacircng bản

thacircn anh cho đức Phật bằng caacutech biết đaacutenh

giaacute chiacuten phẩm chất tốt lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh thiện

hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo trong sự hiểu

biết vagrave hạnh kiểm một người phuacutec lạc nổi

tiếng một vị latildenh đạo khocircng ai saacutenh bằng

bậc đạo sư của trời vagrave người bậc tỉnh thức

giaacutec ngộ

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet lograveng từ

bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh vagrave hatildey xem

anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy lagrave một khocircng phacircn

biệt như vậy Nguyện sao cho tocirci thoaacutet

khỏi hận thugrave bệnh hoạn vagrave muộn phiền

Cũng như tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 14: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

14

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave hằn

bệnh hoạn vagrave phiền muộn Nguyện cho họ

thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự nhiecircn ocirc uế

của thacircn thể sẽ giuacutep cho anh giảm đi sự

baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh magrave đa số mọi người

đều nuocircng chigraveu tham đắm Suy ngẫm về

những thứ bất tịnh như bao tử ruột non ruột

giagrave đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi sự

yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh thần lagrave

suy ngẫm về hiện tượng của caacutei chết gần kề

Caacutec bagravei giảng phật giaacuteo nhấn mạnh rằng đời

sống lagrave khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute giaacute

nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục điacutech của

sự sống lagrave sự chết Coacute sanh bệnh khổ giagrave

vagrave rồi chết Tất cả những khaacutei niệm nầy lagrave

quaacute trigravenh của sự hiện hữu

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 15: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

15

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng theo tư

thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy thoải maacutei hơn

nếu hai chacircn khocircng khoaacute vagraveo nhau nhưng

đặt bằng trecircn sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn

nhau Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể tigravem

một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải maacutei Bacircy

giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp mắt) ở

phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo coacute sự chuyển

động của bụng lecircn cao hay xuống thấp Nếu

những chuyển động nầy khocircng rotilde ragraveng cho

anh từ luacutec bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay

lecircn bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn với

sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở ra vagraveo sẽ

trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey ghi nhớ trong

tacircm thức sự chuyển động lecircn cao nầy cũng

như sự chuyển động xuống thấp Ghi nhớ

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 16: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

16

bằng tacircm thức mỗi một sự chuyển động khi

noacute xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Anh khocircng lo

lắng về higravenh dạng của bụng Anh chỉ nhận

biết cảm thọ của thacircn đối với lực eacutep khi

bụng phồng lecircn xẹp xuống Như vậy đừng

dừng lại ở higravenh dạng của bụng magrave hatildey tiếp

tục với việc thực tập Đối với những người

sơ cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm của

tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt Khi việc

thực tập tiến triển mỗi một chuyển động sẽ

rotilde ragraveng hơn Khả năng biết trước mỗi bước

kế tiếp của tiến trigravenh về thacircn cũng như tacircm

để đạt đến trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về

saacuteu giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ cơ necircn

sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh niệm rất yếu

anh coacute thể sẽ thấy khoacute khăn khi để tacircm thức

theo dotildei mỗi sự chuyển động lecircn xuống của

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 17: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

17

bụng Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ tacircm

thức theo những chuyển động raquo Hatildey chỉ

nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học tập Sự chuyển

động lecircn xuống của bụng luacutec nagraveo cũng hiện

diện vagrave như vậy cũng khocircng cần thiết phải

tigravem kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ đối

với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ rotilde sự

chuyển động lecircn xuống giản dị nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong chiacutenh

niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Đừng bao giờ lặp đi lặp lại

lecircn xuống vagrave đừng nghĩ đến lecircn xuống lagrave

những chữ Chỉ cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại

với sự chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu với chủ

yếu chỉ lagravem cho sự chuyển động của bụng rotilde

ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ lagravem cho mau mệt vagrave sẽ

phản taacutec dụng đối với caacutech thực tập nầy

Hatildey hoagraven toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động

lecircn vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện trong

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 18: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

18

quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech bigravenh

thường

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động của

bụng những hoạt động khaacutec của tacircm thức

cũng xuất hiện giữa những chuyển động lecircn

xuống nầy Caacutec yacute nghĩ hoặc những hoạt

động tinh thần như dự định yacute kiến sự

tưởng tượng thường hay xuất hiện giữa

những ghi nhận về sự chuyển động của bụng

khi lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng để

yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm thức cũng

necircn được ghi lại đuacuteng với sự xuất hiện của

noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh phải

biết rằng anh đang tưởng tượng việc đoacute vagrave

ghi lại nơi tacircm thức tưởng tượng Nếu anh

chỉ đơn giản nghĩ đến một việc gigrave đoacute thigrave ghi

nhớ - suy nghĩ Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi

nhớ - suy ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 19: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

19

gigrave thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức lang

thang khỏi đối tượng thiền định thigrave sự lecircn

xuống nơi bụng khocircng được tập trung

nhưng vẫn được ghi nhận Nếu anh tưởng

tượng phải đi đến một nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave

phải đi Khi anh đến cứ đến Khi ấy trong yacute

tưởng anh gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với cocirc

hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh tưởng

tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey bagraven catildei

Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh saacuteng chỉ cần

ghi nhận lagrave anh nhận thấy chuacuteng Một higravenh

ảnh từ tacircm thức cũng cần được ghi nhận mỗi

khi noacute xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute

biến mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi chuyển

động của bụng khi lecircn cao xuống thấp Tiến

bước một caacutech cẩn thận khocircng giatildei đatildei Nếu

anh coacute yacute định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave

hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh nuốt

nước miếng hatildey nuốt nước miếng Nếu anh

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 20: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

20

phải khạc nhổ hatildey khạc nhổ Sau đoacute anh

quay lại bagravei thực tập chuyển động của bụng

lecircn cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong khi quay cổ quay cổ Khi

anh coacute yacute định lagravem thẳng cổ thigrave hatildey ghi nhận

yacute định ấy Trong hoạt động lagravem thẳng cổ

hatildey cứ lagravem việc ấy Sự chuyển động về quay

cổ lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech từ

từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm thức của

mỗi hoạt động nầy tiến từng bước trong sự

chuacute tacircm vagrave ghi nhận những chuyển động của

bụng nhocirc lecircn xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu trong một

tư thế hoặc ngồi hoặc nằm (thật khocircng necircn

khuyecircn thiền sinh trong tư thế nằm ngoagravei

trừ khi ngủ) nếu anh thường cảm thấy mệt

mỏi cơ thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 21: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

21

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm thức

caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một phần nagraveo

của cơ thể vagrave nghiền ngẫm noacute ghi nhận sự

mệt mỏi vagrave căng thẳng của noacute Hatildey lagravem việc

nầy một caacutech tự nhiecircn nghĩa lagrave khocircng

nhanh hoặc khocircng chậm Những cảm giaacutec

nầy dần dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối

cugraveng sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho đến khi

cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở caacutec đốt

xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu anh necircn thay

đổi tư thế Tuy vậy trước khi anh bắt đầu

thay đổi tư thế đừng quecircn ghi nhận lại nơi

tacircm thức yacute định nầy Mỗi một sự chuyển

động cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức yacute định nầy Trong quaacute

trigravenh giơ tay hoặc chacircn chỉ việc giơ tay

chacircn Duỗi tay hay chacircn cứ duỗi tay chacircn

Khi anh cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 22: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

22

bỏ một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để chuacuteng

đụng nhau Hatildey lagravem tất cả những việc nầy

trong tư thế chậm ratildei khoan thai Khi anh đatilde

yecircn vị ở một tư thế mới hatildey tiếp tục suy

ngẫm trong một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh

đatilde phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở phần nagraveo

của cơ thể hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey lagravem việc nầy một

caacutech điều hogravea khocircng nhanh magrave cũng khocircng

chậm Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp tục với

bagravei thực tập về ghi nhận lại sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Nếu cảm giaacutec ngứa ngaacutey tiếp

tục vagrave trở necircn matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định

gatildei chỗ ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng thời

ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn vagrave chạm

vagraveo khi tay chạm vagraveo phần ngứa đoacute Hatildey

chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven toagraven coacute chiacutenh niệm về

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 23: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

23

sự thoa chỗ ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa

ngaacutey biến mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa

boacutep hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay ra đồng

thời cũng ghi nhận hagravenh động ruacutet tay về Khi

tay trở về chỗ cũ đụng chacircn Kế đoacute hatildey trở

lại theo dotildei sự chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc khoacute

chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec khoacute chịu

ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ thể Hatildey ghi

nhận lại nơi tacircm thức cảm giaacutec đặc biệt khi

noacute xuất hiện như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt

choacuteng mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc hay

lagravem cho chậm lại nhưng cần phải ghi nhận

trong tư thế tự nhiecircn bigravenh tĩnh Cảm giaacutec

đau đớn coacute thể ngưng bặt hoặc lagrave gia tăng

Đừng hoảng hốt khi noacute gia tăng Hatildey tiếp

tục kiecircn quyết với sự suy ngẫm Nếu anh

lagravem được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec cảm

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 24: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

24

giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở necircn khocircng

chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ cảm giaacutec đau

đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm về sự chuyển động

của bụng trồi lecircn xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm giaacutec đau

đớn matildenh liệt ngột ngạt hoặc khoacute thở như

một nỗi đau từ vết dao như bị một vật nhọn

đacircm vagraveo những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể cảm

thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve đầy người

Anh cũng coacute thể kinh nghiệm về sự ngứa

ngaacutey nhức nhối hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi

anh bắt đầu ngừng suy ngẫm anh coacute thể

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

ngưng bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy trở

lại Những cảm giaacutec đau đớn khocircng thể bị

coi lagrave sai lầm Chuacuteng khocircng phải lagrave sự biểu

thị của bệnh tật nhưng chuacuteng lagrave những yếu

tố bigravenh thường luocircn hiện diện trong cơ thể

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 25: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

25

vagrave chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy hơn

Khi những khả năng tacircm thức trở necircn beacuten

nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh niệm nhiều hơn

về caacutec cảm giaacutec Với sự phaacutet triển đều đặn

vagrave suy ngẫm trong thời gian dagravei anh mới coacute

thể khắc phục được những cảm giaacutec nầy vagrave

lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven toagraven Nếu

anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn quyết với mục

điacutech anh sẽ khocircng sao Nếu anh bị mất can

đảm phacircn vacircn lưỡng lự trong việc thiền

định vagrave khocircng tiếp tục thực tập trong một

thời gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei mỗi

khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy ngẫm Nếu anh

tiếp tục với sự kiecircn định anh chắc chắn sẽ

khắc phục được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ

gặp lại chuacuteng trong những lần thiền định tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi nhớ

yacute định ấy Trong khi nghiecircng người hatildey ghi

nhớ hagravenh động nầy Khi anh suy ngẫm đocirci

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 26: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

26

luacutec anh coacute thể thấy được cơ thể đang lắc tới

lắc lui Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay người nầy

rồi cũng bị dừng bặt khi anh ghi lại nơi tacircm

thức hagravenh động nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho

tới khi noacute ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục

cho dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey dựa

lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột hoặc nằm

xuống nghỉ một chuacutet Sau đoacute thigrave tiếp tục với

sự suy ngẫm Tiếp tục theo quaacute trigravenh magrave anh

đatilde ghi nhận lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy

ngẫm phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc toagraven

thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng thiacutech thuacute hăng

haacutei matildenh liệt của cảm giaacutec Noacute xảy ra một

caacutech tự nhiecircn trong tiến trigravenh của việc suy

ngẫm đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật migravenh

bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ Việc nầy xảy

ra khi anh bị ảnh hưởng của ấn tượng giaacutec

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 27: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

27

quan quaacute mạnh mẽ vagrave bởi vigrave anh đang trong

trạng thaacutei chuacute tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang thiền hatildey

ghi nhận cảm giaacutec khaacutet nước Khi anh coacute yacute

định đứng dậy hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn

luocircn ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi anh

nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi nhận caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh Nếu coacute yacute định đi

thẳng tới trước ghi nhớ yacute định ấy Khi anh

bắt đầu bước tới hatildey ghi nhớ lấy bước đi

đoacute hoặc bước traacutei bước phải Rất quan

trọng khi anh luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy

phuacutet của bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi anh

thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận lại nơi

tacircm thức mỗi bước đi trong hai phần sau đacircy

giở chacircn lecircn để chacircn xuống giở chacircn lecircn

để chacircn xuống Khi anh đatilde thực tập một thời

gian dagravei trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau giơ

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 28: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

28

chacircn lecircn đẩy xuống để xuống hoặc giơ

chacircn lecircn bước chacircn tới trước để chacircn

xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei nước

nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi nhận lại caacutei

thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm vagraveo

taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey để

nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi nhận đang

đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey ghi

nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh động

nầy

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 29: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

29

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận bỏ tay

xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi nhận

điều nầy

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ xoay

lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ tiến

bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại thigrave hatildey

ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh ngừng

lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave anh necircn

kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về việc nhocirc lecircn

xẹp xuống của bụng Nếu anh coacute yacute định ngồi

xuống thigrave hatildey ghi nhớ yacute định ấy Khi anh đi

đến chỗ ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh quay

lưng ngồi thigrave cứ quay lưng Trong khi ngồi

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 30: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

30

thigrave hatildey ghi nhớ tư thế ngồi của anh Ngồi

xuống một caacutech từ tốn luocircn ghi nhớ sự

chuyển động của thacircn thể Anh coacute thể nhận

thấy mỗi chuyển động của tay vagrave chacircn trong

tư thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc quan

saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi nhớ

yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy ngẫm về

mỗi chuyển động của tư thế nằm giở tay

chacircn vươn vai đặt lưng xuống giường nằm

yecircn Hatildey dugraveng đối tượng của mỗi chuyển

động để suy ngẫm như đưa tay chacircn vagrave

thacircn vagraveo tư thế nằm Lagravem những hagravenh động

nầy một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng Nếu coacute

bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau đớn mệt mỏi

ngứa ngaacutey hatildey ghi nhận mỗi cảm giaacutec nầy

Ghi lại tất cả những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute

kiến sự quan tacircm sự suy nghĩ tất cả

chuyển động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey quay về

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 31: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

31

với sự chuyển động của bụng Khi buồn

ngủ hatildey ghi nhận việc nầy Sau khi đatilde thực

tập đầy đủ anh coacute thể khắc phục được sự

buồn ngủ vagrave anh coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ

khoắn hơn sau thực tập Hatildey tập luyện sự

suy ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể khắc phục

được cảm giaacutec buồn ngủ anh cần phải tiếp

tục quaacuten tưởng về sự buồn ngủ cho đến khi

anh rơi vagraveo giấc ngủ

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm thức

Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu tiecircn của yacute

thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei cuối cugraveng của yacute

thức ngay khi chết Trạng thaacutei yacute thức nầy rất

yếu vagrave như vậy khocircng coacute khả năng để ghi

nhận rotilde ragraveng một đối tượng Khi anh thức

dậy yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy nghe

nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy nghĩ Bởi vigrave

những việc nầy xảy trong khoảnh khắc necircn

thường chuacuteng khocircng rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 32: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

32

khocircng được ghi nhận lại Tiềm thức lại tiếp

tục trong trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng

lagrave khi anh thức dậy trong trạng thaacutei thức

dậy những yacute nghĩ vagrave những đối tượng của

giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

Thiền minh saacutet cần được thực hiện ngay khi

anh thức dậy Vigrave anh lagrave người sơ cơ cho necircn

anh khoacute thực hiện việc suy ngẫm ngay từ

phuacutet đầu tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh

nhớ anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về việc

gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố nầy vagrave bắt

đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm thức Kế đoacute tiếp

tục sự chuacute tacircm vagraveo bụng khi trồi lecircn xẹp

xuống Khi rời khỏi giường cần chuacute tacircm

vagraveo mọi chi tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi

một chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng cần

được thực hagravenh với chiacutenh niệm Anh đang

nghĩ về giờ giấc của ngagravey hocircm nay khi anh

thức dậy Nếu đuacuteng như vậy thigrave anh hatildey

ghi nhớ điều nầy Anh coacute yacute định rời khỏi

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 33: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

33

giường Nếu đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute

định nầy Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng

lecircn hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời gian

thigrave hatildey quay về quan saacutet sự chuyển động của

bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh thức

trong chiacutenh niệm của mỗi sự chuyển động

thiacute dụ nhigraven thấy vươn vai cầm nắm cảm

thấy lạnh chagrave xaacutet Những hagravenh động như

mặc quần aacuteo lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa

lớn cửa sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi

nhớ mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi chi tiết

trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi nhận caacutei

thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey sắp

xếp

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 34: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

34

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ đưa

lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để noacute

chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi nhận việc

nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute đụng

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị hatildey ghi

nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn chạm

vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần anh ăn

cho đến khi xong bữa Trong buổi đầu thực

tập coacute thể anh sẽ quecircn vagravei điều Khocircng quan

trọng đacircu Đừng nản lograveng Nếu anh thực tập

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 35: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

35

miecircn mật thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi

sự thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn những

gigrave đatilde kể ở trecircn

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey một

đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền tập của anh

đatilde tiến bộ rất nhiều Anh coacute khả năng keacuteo

dagravei bagravei thực tập căn bản về việc quan saacutet

những chuyển động của bụng Luacutec nầy anh

nhận thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn vagrave

xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey điền vagraveo

khoảng trống nầy một ghi chuacute về kiểu ngồi

trồi lecircn - ragraveo chắn - ngồi Khi anh ghi chuacute về

kiểu ngồi hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh

nằm xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm như

sau trồi lecircn xẹp xuống nằm Nếu anh thấy

việc nầy dễ dagraveng hatildey tiếp tục ghi chuacute mọi

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 36: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

36

việc trong ba phần Nếu anh nhận thấy coacute sự

tạm ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp xuống

thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng cograven dễ dagraveng

để ghi nhớ ba hoặc bốn đối tượng trong một

lần Hatildey tiếp tục caacutech nầy trồi lecircn ngồi

xẹp xuống ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn

nằm xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ ghi

chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy ngẫm về

những chuyển động của thacircn thể anh khocircng

cần phải để yacute đến những đối tượng của caacutei

thấy vagrave caacutei nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể

giữ sự chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

xuống của bụng với mục điacutech nhận diện rotilde

về caacutei thấy cugraveng đối tượng của noacute Tuy vậy

anh coacute thể coacute yacute định chỉ chăm chuacute vagraveo một

đối tượng đồng thời cũng necircn ghi nhận nơi

tacircm thức hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 37: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

37

đoacute quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện trong tầm

nhigraven của anh Hatildey ghi nhận về caacutei thấy nầy

hai hoặc ba lần vagrave rồi đưa sự chuacute tacircm về với

những chuyển động lecircn xuống của bụng

Nếu như anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh

coacute lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey ghi

chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe xong hatildey

quay về với sự chuyển động lecircn xuống

Nhưng nếu anh nghe những tiếng động lớn

giống như tiếng choacute sủa noacutei năng la lối lớn

tiếng Nếu vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai

hoặc ba lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động của

bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave bỏ qua

những tiếng động đặc biệt nầy khi chuacuteng

xuất hiện anh coacute thể rơi vagraveo việc suy nghĩ

về những tiếng động nầy magrave khocircng hay

rằng anh phải tiếp tục quan saacutet miecircn mật

những chuyển động lecircn xuống của bụng coacute

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 38: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

38

thể ngay luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ

nhận thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm thức ocirc

nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy nở Nếu như

những suy nghĩ như vậy xuất hiện hatildey ghi

nhớ về suy nghĩ nầy hai hoặc ba lần rồi

quay về chuacute tacircm ở sự chuyển động lecircn

xuống của bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn hoặc tay

vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh đatilde quecircn vagrave rồi

quay về với sự chuyển động của bụng Luacutec

nầy anh coacute thể cảm nhận hơi thở chậm dần

hoặc những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu như

anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute tacircm về tư

thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc nếu như anh

đang nằm ghi chuacute về tư thế nằm vagrave sự xuacutec

chạm Khi đang suy ngẫm về sự xuacutec chạm

tacircm thức của anh khocircng necircn dừng lại ở phần

nagraveo của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần lượt

hiện diện ở những phần khaacutec nhau của thacircn

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 39: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

39

Coacute tất cả bảy phần về xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute

saacuteu hoặc bảy phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave thực

tập một thời gian rồi Anh bắt đầu cảm thấy

lười biếng vagrave nghĩ rằng anh đatilde khocircng tiến

triển chuacutet nagraveo Đừng necircn chaacuten nản Chỉ cần

ghi nhớ sự lười biếng Trước khi anh coacute đủ

nghị lực về sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết

saacuteng suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức nầy

Trong trường hợp nầy hatildey quay về sự suy

ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ Anh mong mỏi

hoặc ước mong những kết quả tốt Nếu

đuacuteng vậy hatildey ghi nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy

trong luacutec thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc

ước muốn

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 40: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

40

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại caacutech

thức đatilde sử dụng trong luacutec thực tập hay

khocircng Coacute Như vậy anh hatildey suy ngẫm về

những gigrave đatilde được ghi nhớ Coacute những luacutec nagraveo

anh xem xeacutet đối tượng của thiền định để

định nghĩa việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu

vậy hatildey chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối

hận lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm giaacutec

hối hận Ngược lại anh coacute cảm thấy sung

sướng khi thực tập của anh tiến triển Nếu

đuacuteng vậy hatildey suy ngẫm về cảm giaacutec sung

sướng ấy Đacircy lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm

thức về mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute những

yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet nagraveo để ghi nhớ

anh hatildey chuacute tacircm vagraveo chuyển động lecircn xuống

của bụng Trong khoaacute thực tập thiền gay go

thời gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước khi

anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được Đến luacutec

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 41: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

41

anh tiến triển đến một giai đoạn anh sẽ

khocircng cograven buồn ngủ khi ngồi thiền trong

một thời gian lacircu Ngược lại anh coacute khả

năng ngồi thiền liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn mạnh

rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy ngẫm về mỗi

việc xảy ra nơi yacute thức dugrave tốt hoặc xấu mỗi

một chuyển động của cơ thể lớn hay nhỏ

mỗi cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng hay

bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec thực tập

đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt để suy ngẫm

ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven chuacute tacircm vagraveo chuyển

động của bụng Khi anh phải chuacute tacircm về bất

cứ hagravenh động cần thiết nagraveo như đi trong

chiacutenh niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải Nhưng nếu

khi anh đang tập thể dục thigrave suy ngẫm về

mỗi bước trong ba phần lecircn trước xuống

Thiền sinh nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 42: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

42

sẽ đạt đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết xuất

hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp tục tiến

triển ở những giai đoạn cao hơn của thiền

định (vipassanā-bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing 3) all

sexual activity 4) lying 5) intoxicants 6)

taking food after twelve noon 7) dancing

singing music shows (attendance and

performance) the use of perfumes

ornaments etc and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals (ariya-

puggala) They are those who have obtained

a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is one

who has become free from the first three of

the ten fetters which bind him to the

sensuous sphere namely personality belief

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 43: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

43

sceptical doubt and attachment to mere rites

and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi) has

weakened the fourth and fifth of the ten

fetters - sensuous craving and ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi) becomes

fully free from the above-mentioned five

lower fetters and is no longer reborn in the

sensuous sphere before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness (Arahatta)

one further becomes free of the last five

fetters craving for fine material existence

(in celestial worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as used in

body contemplation are haed-hair body-

hair nails teeth skin nails teeth skin

flesh sinews bones marrow kidney heart

liver diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)

Page 44: THIỀN ĐỊNH SÁNG SUỐT THỰC TIỄN - · PDF fileThực tập căn bản bài I ... hướng về phúc lợi của thân và về mặt vật chất. Hạnh phúc, ... Sự

44

phlegm pus blood sweat lymph tears

serum saliva nasal mucus synovial fluid

urine and brain

4 Some of these points where the touch

sensations may be observed are where thigh

and knee touch or where the hands are

placed together or finger to finger thumb to

thumb closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the mouth is

closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The Forest

Heritage Kandy Sri Lanka)